'We moeten verduurzamen, maar wél op realistische wijze'
TAURUS CORPORATE FINANCE
Wat is de meest logische koper voor je bedrijf?
VOORTVARENDE START
We gingen voor de coverstory in deze nieuwe uitgave van Driesteden Business op bezoek bij OFM. in Deventer, waar de herenkledingzaak een voortvarende start heeft gemaakt. Sinds 13 maart van dit jaar is OFM. te vinden in de historische binnenstad van de IJsselstad. Ruim een half jaar na de opening gingen we in gesprek met senior-adviseur Fedde Molenaar.
Achter de Apeldoornse gevel van familiebedrijf Autoverhuur Bultman schuilt een onderneming die allang niet meer gewoon auto’s verhuurt. Van koelwagens tot rolstoelauto’s en elektrische bestelbussen – het bedrijf houdt zijn klanten dag en nacht mobiel. Directeur Dave Bultman, derde generatie, wil mobiliteit voor iedereen mogelijk maken, maar waarschuwt voor overspannen verwachtingen.
Taurus Corporate Finance uit Deventer is sinds 2011 een onafhankelijke speler in de markt van bedrijfsovernames, management consulting en bedrijfswaardering. De afgelopen jaren heeft het kantoor een vlucht genomen: er is geïnvesteerd in groei en verdere professionalisering, waardoor dealmaking binnen Taurus op een nog hoger niveau is komen te staan. Tijd voor een nadere kennismaking.
Ten slotte namen we de Miljoenennota onder de loep. Hoewel het een beleidsarme Miljoenennota, betreft, bevat deze toch een aanzienlijk aantal keuzes en plannen die ondernemers en bedrijven raken. Of diedeels of volledig - uitgevoerd worden, is de vraag.
Zakenmagazine voor de regio Stedendriehoek, Noord-Veluwe, Raalte en Lochem.
Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan met en looptijd tot 31 december en worden automatisch verlengd tenzij de abonnee uiterlijk voor 31 oktober schriftelijk opzegt. Abonnementsprijs per jaar 55 euro
Copyrights
Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens.
Bouwmensen Apeldoorn verbindt onderwijs en bedrijfsleven
Taurus Corporate Finance
Miljoenennota: houdbaarheid lastig te voorspellen
De Europese NIS2-richtlijn komt eraan
CareVisie: met hart en zorg voor wie hier het verschil komt maken
Wijn, spijs en bubbels december op z’n best
Zonwering Apeldoorn BV
Instain Installatietechniek
Verdienvermogen bedrijven onder druk
Wie alles onder controle heeft, verlies vaak wat telt
De Smaak van Deventer is hét culinaire event van Deventer.
Een meerdaags event op heilige grond waar de beste restaurateurs, traiteurs, wijnspecialisten en smaakmakers uit gemeente Deventer alles uit de kast halen. Van 6 t/m 9 november 2025 was de Grote Kerk een culinaire tempel voor fijnproevers en smaakmakers.
10
Achter de Apeldoornse gevel van familiebedrijf Autoverhuur
Bultman schuilt een onderneming die allang niet meer gewoon auto’s verhuurt. Van koelwagens tot rolstoelauto’s en elektrische bestelbussen – het bedrijf houdt zijn klanten dag en nacht mobiel.
Directeur Dave Bultman, derde generatie, wil mobiliteit voor iedereen mogelijk maken, maar waarschuwt voor overspannen verwachtingen. ‘We willen allemaal verduurzamen, maar het moet ook uitvoerbaar blijven. We hoeven niet het braafste jongetje van de klas te zijn.’
In de historische binnenstad van Deventer is sinds 13 maart van dit jaar een OFM. winkel gehuisvest. De herenkledingzaak biedt een ruime keuze uit topmerken voor de man die gek is op kwaliteit en comfort. Ruim een half jaar later is het tijd voor een eerste terugblik, bevalt het een beetje in Deventer?
12 6
“Wat we doen?” Daan Scholten (30 jaar) hoeft over het antwoord niet lang na te denken: “ We verhuren licht, geluid, video en alle aanvullende materialen voor alle soorten events, met en zonder bediening, voor zakelijke feesten en presentaties, congressen, livestreams, bruiloften en bijvoorbeeld uitvaarten, we begeleiden onze vaste bands en theatertours, maar zijn ook de partner voor publieke evenementen zoals tent- en pleinfeesten. Dat doen we met een verzameling gepassioneerde muziek- en techniekliefhebbers aangevuld met een vaste poule freelancers. Samen vormen we een topteam.”
14
Sinds 2011 acteert Taurus Corporate Finance als onafhankelijke speler in de markt van bedrijfsovernames, management consulting en bedrijfswaardering. De afgelopen jaren heeft het kantoor een vlucht genomen: er is geïnvesteerd in groei en verdere professionalisering, waardoor dealmaking binnen Taurus op een nog hoger niveau is komen te staan. Vanuit Deventer staan zij met de bekende oostelijke nuchterheid en hands-on mentaliteit hun klanten terzijde.
OFM. DEVENTER MAAKT VOORTVARENDE START
‘OFM.: Mode voor alle mannen’
In de historische binnenstad van Deventer is sinds 13 maart van dit jaar een OFM. winkel gehuisvest. De herenkledingzaak biedt een ruime keuze uit topmerken voor de man die gek is op kwaliteit en comfort. Ruim een half jaar later is het tijd voor een eerste terugblik, bevalt het een beetje in Deventer?
Senior-adviseur Fedde Molenaar is er duidelijk over: “Dit is een prima locatie in een aantrekkelijke stad. Dat is een gezonde basis voor ons bedrijf, de rest vullen we zelf in met een prachtig pand, op de plek van voorheen Aldino Moda Herenmode. Je vindt bij OFM. een breed assortiment kwaliteitsmerken en een hoog serviceniveau op maar liefst 550m2 vloeroppervlak. We hebben hier een omgeving gecreëerd waarin onze klanten zich op hun
‘Elke man verdient het om er goed uit te zien’
gemak voelen, een koffiebar, lichte kleuren, sfeervol, relaxt, een omgeving die uitnodigt voor een goede kop koffie en een fijn gesprek, gezellig, maar toch modern en efficiënt. Dat was precies wat de oprichter Piet Feenstra in 2002 voor ogen had.”
BUSINESS, CASUAL EN NOG VEEL MEER!
OFM. heeft een verbluffend assortiment in business en casual kleding. “Ons aanbod biedt naast de bekende kwaliteitsmerken als Paul & Shark, Gran Sasso, Aspessi en Tramarossa ook aandacht voor de klant die zoekt naar kostuums, maatpakken en colberts.
Daarvoor hebben we veel ruimte ingericht. De zakelijke klant vindt er natuurlijk altijd een kostuum dat bij
‘We creëren een omgeving waarin mannen zich thuis voelen’
hem past, maar OFM. gaat verder. Fedde Molenaar: “We hebben een exclusieve sectie ingericht voor trouwkostuums en kleding voor speciale gelegenheden, zoals tijdens de feestdagen. Speciaal voor de mooiste dag van je leven, maar ook prachtige pakken, niet alleen voor de bruidegom, maar ook voor gasten die er op deze dag tiptop uit willen zien.” OFM. biedt ook extra aandacht voor de zakelijke klant. “We zijn gestart met het organiseren van speciale bijeenkomsten, bijvoorbeeld wijnproeverijen, vaak in samenwerking met nabijgelegen bedrijven. Allemaal voor leden van onze Business Club, die uiteraard genieten van extra kortingen. Die bijzondere aandacht slaat ook in Deventer aan.”
‘WIJ ZIJN SPECIALISTEN’
Het succes komt niet vanzelf. Molenaar: “Dat begint met gedreven medewerkers. We hebben hier geen verkopers, maar specialisten in huis. Ze kennen niet alleen alle stoffen, pasvormen, merken en accessoires, maar ook de laatste trends en de beste manieren om een kledingstuk te dragen, passend bij de gebruiksbehoefte van de klant. Want dat is belangrijk. Ben je elke dag onderweg, stap je voortdurend in en uit je auto, dan heb je behoefte aan kleding van wat robuustere stoffen. Kennis over trends, stoffen en pasvorm is onontbeerlijk, maar het echte verschil maken we in het zoeken van de ‘persoonlijke stijl’ van de klant. Zo’n adviestraject begint met tijd en aandacht, praten over werk en hob-
by’s, over formele en casual kleding. Het komt meestal neer op een geslaagde mix van beide, want ook een zakenman draagt in het weekend graag een goede jeans en een fijne trui die bij hem past. Dat is de crux, altijd een balans zoeken naar een mix tussen mooi, prettig draagbaar, comfort en stijl. Onze advisering biedt de klant de stijlinspiratie die hij zoekt, zodat hij weet wat hij kan aantrekken voor een belangrijke meeting, een netwerkborrel of de eerste werkdag. Hij zal altijd een verpletterende indruk maken.”
‘Alles start met een gedegen persoonlijk stijladvies’
DRESSCODES
Volgens Molenaar start alles met een gedegen persoonlijk stijladvies. “Dat is het uitgangspunt waarmee we mannen de beste versie van zichzelf laten zijn. Met onze expertise over trends, pasvormen en dresscodes zorgen wij ervoor dat onze klanten er elke dag weer goed uitzien. Daar zijn we goed in, daar zijn onze medewerkers in opgeleid en daarin maken we het verschil. Een medewerker die klanten echt adviseert, die klanten helpt een verstandige keuze te maken die past bij de huidige trend en toch rekening houdt met hun persoonlijke voorkeuren.”
Volgens Molenaar heeft OFM. in Deventer een voorspoedige start gemaakt. “We zien dat klanten onze winkel steeds vaker weet te vinden, niet alleen door het brede assortiment, maar zeker ook door de persoonlijke sfeer en de aandacht voor de klant. En Deventer is een heerlijke stad, historisch, maar ook modern en vooruitstrevend, perfect voor ons bedrijf. Dat inspireert, zo werken we elke dag voort aan onze expertise, aan de groei van ons aanbod in premium mannenmode en aan ons succes in Deventer.”
Our Muse
Bij Het Notarieel in Deventer vormen Jan-Willem Kroes en Susanne Joosten samen het vaste team dat het kantoor leidt. Jan-Willem Kroes en Susanne Joosten staan al langere tijd samen aan het roer, maar nu is Susanne ook daadwerkelijk benoemd tot notaris. Met haar nuchtere humor en persoonlijke aanpak zorgt ze ervoor dat het vaak formele notariaat een stuk toegankelijker en menselijker aanvoelt — “het is al serieus genoeg,” zegt ze daarover met een glimlach.
De Smaak van Deventer
De Smaak van Deventer is hét culinaire event van Deventer. Een meerdaags event op heilige grond waar de beste restaurateurs, traiteurs, wijnspecialisten en smaakmakers uit gemeente
Deventer alles uit de kast halen. Van 6 t/m 9 november 2025 was de Grote Kerk een culinaire tempel voor fijnproevers en smaakmakers.
Op 6 november was De Business Night van De Smaak van Deventer. Deze avond werd speciaal georganiseerd voor ondernemers en sponsoren, en bood een exclusieve gelegenheid om te netwerken in een culinaire setting. Tijdens de Business Night konden bezoekers genieten van uitstekende gerechten, een aangepast programma, en de mogelijkheid om zakelijke connecties te leggen met andere lokale bedrijven. Ga voor meer informatie naar www.desmaakvandeventer.nl.
‘Slapback is de technische partner voor elk event’
“Wat we doen?” Daan Scholten (30 jaar) hoeft over het antwoord niet lang na te denken: “ We verhuren licht, geluid, video en alle aanvullende materialen voor alle soorten events, met en zonder bediening, voor zakelijke feesten en presentaties, congressen, livestreams, bruiloften en bijvoorbeeld uitvaarten, we begeleiden onze vaste bands en theatertours, maar zijn ook de partner voor publieke evenementen zoals tent- en pleinfeesten. Dat doen we met een verzameling gepassioneerde muziek- en techniekliefhebbers aangevuld met een vaste poule freelancers. Samen vormen we een topteam. De naam? Slapback.”
‘Echte freaks staan in onze studio te kwijlen’
Daan Scholten geeft meteen wat uitleg. “Slapback is een technische term uit de audiotechniek. Het is een soort verdubbeling van een echo met een relatief lange vertraging, waardoor je de individuele echo’s kunt horen. Het is een techniek uit de jaren zestig om wat meer leven in de muziek te blazen. Je vindt het tegenwoordig nog steeds terug in moderne mengtafels, maar het wordt nog steeds gebruikt en de echte freaks staan dan in onze studio te kwijlen. Vintage apparatuur is hot, is ook bijna niet meer te krijgen. Het is voor mij een hobby, ik ben uiteindelijk audio-technicus, maar het maakt ook onze markt meteen duidelijk dat we een AV-specialist zijn. Dat maakt een event echt af, van het geluid van de eenvoudige microfoon om tijdens een vergadering een spreker te ondersteunen tot en met een meerdaags mega-event. We doen het allemaal en mooier.”
OVERNAME
Na zijn afstuderen aan het conservatorium in Enschede ging hij als ZZP-er aan de slag. “Ik werkte vaak voor AV-bedrijven en maakte zo kennis met Josef Doedens van Fraizle. De samenwerking werd steeds hechter en in 2021 vroeg Jozef of ik zijn bedrijf Fraizle dat hij in dertig jaar had opgebouwd niet over wilde nemen. Dat was voor beide partijen een goed idee. Ik had zelf ook al geïnvesteerd in materialen en apparatuur, maar door de overname groeiden we natuurlijk enorm. We hebben de tijd genomen om de overdracht naar medewerkers en klanten goed vorm te geven. Veel is daarna hetzelfde gebleven, sommige zaken pakken we net wat anders aan.”
DE WERKWIJZE
De werkwijze binnen Slapback is niet echt veranderd. “We hebben veel geïnvesteerd, een nieuwe vrachtwagen aangeschaft en nieuwe medewerkers ingepast. Elke opdracht start met de pre-productie, want voor ons is een gedegen voorbereiding bepalend voor succes. Wat zijn de wensen van de klant, wat is er nodig, wat is het budget, hoe kunnen we dat zo efficiënt mogelijk invullen? We werken vaak met een podiumtekening, die dan in 3D aan klanten wordt gepresenteerd. Zo’n tekening maakt voor ons duidelijk wat we gaan bouwen en voor de klant duidelijk wat ze krijgen. We werken altijd met geselecteerde en vertrouwde leveranciers voor materialen en diensten die we niet standaard zelf leveren. Ook dat wordt in die voorbereiding allemaal gedetailleerd besproken en vastgelegd.” Daan Scholten noemt bijvoorbeeld het jaarlijkse medewerkers-event voor de medewerkers van Thermen Resorts. “Een groot evenement, elk jaar voor zo’n 700 mensen, van A tot en met Z, inclusief een foodplein en een kermis en dus een grote klus die minutieus wordt voorbereid. Zo’n ander groot event is de Smaak van Deventer. Daar
zijn wij in onze eigen stad natuurlijk ook een van de hoofdsponsors. Dan kunnen we echt laten zien wat we met een locatie kunnen, we lichten de kerk bijvoorbeeld aan met 120 lampen, en dat levert een prachtig beeld. Na afloop wordt elk event, klein of groot, geëvalueerd. Wat ging goed, wat kan beter, wat kunnen we de volgende keer anders doen? Dat is altijd zinvol.”
#TEAMWORK
Samenwerking wordt door Daan Scholten met een hoofdletter geschreven. “Alleen ben je niks, samen kun je de mooiste dingen voor elkaar brengen. Daarom hebben we op onze werkkleding de hashtag #teamwork laten aanbrengen, want samen zijn we een topteam. Samen met medewerkers, maar ook met leveranciers en zeker met onze klanten, want ook op klantniveau vinden we samenwerking belangrijk. Van elkaar leren, langdurige samenwerkingen aangaan, want dan word je onderdeel van de organisatie en krijg je een andere relatie. Dan heb je aan een half woord genoeg. Bovendien is het zo veel fijner om in goede sfeer samen te werken aan een mooi event. Daar wordt iedereen gelukkiger van.”
DAVE BULTMAN (AUTOVERHUUR BULTMAN)
'We moeten verduurzamen, maar wél op realistische wijze'
Achter de Apeldoornse gevel van familiebedrijf Autoverhuur Bultman schuilt een onderneming die allang niet meer gewoon auto’s verhuurt. Van koelwagens tot rolstoelauto’s en elektrische bestelbussen – het bedrijf houdt zijn klanten dag en nacht mobiel. Directeur Dave Bultman, derde generatie, wil mobiliteit voor iedereen mogelijk maken, maar waarschuwt voor overspannen verwachtingen. ‘We willen allemaal verduurzamen, maar het moet ook uitvoerbaar blijven. We hoeven niet het braafste jongetje van de klas te zijn.’
Bultman Autoverhuur bestaat al een eeuw. In de ruim dertig jaar dat Dave Bultman al bij het bedrijf werkt, zag hij zijn branche ingrijpend veranderen. Draaide het vroeger om het verhuren van auto’s, nu gaat het over ontzorgen. ‘We zijn allang geen traditioneel ver-
huurloket meer, maar een dienstverlener die meedenkt. Klanten kunnen 24/7 terecht – via keyboxen halen ze sleutels af of leveren voertuigen in, en met digitale toegang kunnen ze auto’s zelfs online openen en sluiten. Soms bezorgen we een voertuig
zelfs om tien uur ’s avonds, omdat een klant de volgende ochtend vroeg op pad moet.’
Het onderscheid met internationale ketens zit volgens Bultman in de menselijke maat. ‘Onze klanten krijgen
geen keuzemenu aan de lijn, maar een van mijn collega’s. We kennen zodoende onze klant en weten wat ze nodig hebben. Dat persoonlijke contact, gecombineerd met snelheid en bereikbaarheid, maakt ons een sterke mobiliteitspartner.’
KWALITEIT EN COMFORT
GEGARANDEERD
Bultman verhuurt landelijk, maar is regionaal sterk gepositioneerd. Klanten profiteren van een breed en specialistisch tegelijk aanbod – van koelwagens en bestelauto’s tot vrachtwagens en rolstoelauto’s. ‘We bedienen bedrijven, instellingen, zorgorganisaties, maar ook particulieren. Soms huurt iemand een rolstoelbusje omdat oma graag mee wil naar een begrafenis. Dat is het mooie van dit werk, dat we dit allemaal kunnen bieden.’
Het principe van ‘mobiliteit voor iedereen’ vertaalt zich bij Bultman niet in stuntprijzen, maar in kwaliteit. ‘Wij pretenderen niet de goedkoopste te zijn, maar willen producten en diensten bieden die hun geld meer dan waard zijn. Klanten rijden bij ons vaak in een auto die luxer is dan hun eigen voertuig. Grote schermen, navigatie, achteruitrijcamera’s en veiligheidssystemen zoals dodehoekcamera’s horen erbij. Dat verhoogt comfort en veiligheid.’
GEEN LANGDURIGE CONTRACTEN WÉL LANGDURIGE RELATIES
Die kwaliteitsfilosofie betaalt zich uit in een trouwe klantenkring. ‘We zijn een verhuurbedrijf, geen leasemaatschappij,’ zegt Bultman. ‘We streven niet naar langdurige contracten, maar naar langdurige relaties.’ Dat zie je terug in de service: klanten kunnen buiten kantoortijden halen of brengen, en zelfs online auto’s openen en sluiten. Over deelauto’s en abonnementsvormen is hij nuchter: ‘Dat doen wij in feite al jaren. Autoverhuur is eigenlijk het ultieme autodelen: één auto die door honderden mensen wordt gebruikt.’
Met diezelfde nuchtere realiteitszin kijkt Bultman ook naar elektrificatie. Die is onvermijdelijk, maar wordt volgens hem te vaak gestuurd door politieke paniek. ‘We hebben nu zo’n tien procent elektrisch in het wagenpark, dat groeit richting dertig procent in drie jaar. Maar zestig of zeventig procent binnen vijf jaar? Dat is niet realistisch. Het beleid is te grillig. Subsidiepotten raken leeg, BPM-regels veranderen, en de laadinfrastructuur
loopt achter.’
De uitdagingen zijn praktisch én financieel. ‘Een elektrische vrachtwagen kost vier keer zoveel als een diesel. En in veel regio’s is het stroomnet overbelast. Hoe kun je dan investeren?’ Toch zet Bultman stappen. Zijn bedrijf beschikt over vijftien laadpunten bij het hoofdkantoor en meerdere op andere vestigingen. ‘We bieden klanten de kans om elektrisch te ervaren. Als ze een elektrische bus huren, krijgen ze een laadmogelijkheid mee en uitleg over het gebruik. Zo leren mensen wat het betekent – en dat voorkomt stilstand.’
HYBRIDE ALS TUSSENWEG
Wat Bultman betreft is er te weinig aandacht voor tussenvormen in de transitie. ‘Het is jammer dat we niet voor een gefaseerde aanpak hebben gekozen. Hybrides kunnen de overgang veel soepeler maken. We hebben bussen die in milieuzones automatisch overschakelen naar elektrisch rijden, en daarbuiten weer op brandstof. Dat werkt prima. Maar ja, het beleid wil alleen nul of honderd.’ Hij wijst erop dat ook diesel niet stilstaat. ‘De nieuwe generatie dieselmotoren is schoner dan ooit, met een veel langere levensduur. Terwijl de productie van een elektrische auto ook energie en grondstoffen kost. Je moet het complete plaatje durven zien.’
Om investeringen haalbaar te houden, ziet Bultman samenwerking als sleutel. ‘De kosten van elektrische voertuigen en specialistische kennis zijn voor veel kleinere verhuurders te hoog. Schaalvergroting is daarom onvermijdelijk –via samenvoeging of via regionale partnerschappen. Zo kunnen
we het wagenpark breder inzetten in heel Nederland.’ Samenwerken is ook kennisdelen. Zo neemt Bultman deel aan regionale kennissessies, zoals De weg naar zero in Apeldoorn. ‘Daar sparren we met gemeenten, energiebedrijven en collega-verhuurders. De transitie lukt alleen als we het samen doen.’
REMMEND BELEID
Toch blijft het overheidsklimaat zorgen baren. ‘Het stikstofbeleid is doorgeschoten. Het remt de economie zó sterk af dat hele ketens stilstaan –bouwbedrijven, toeleveranciers, uitzendbureaus. Terwijl huren juist bijdraagt aan duurzaamheid: één gedeelde auto betekent minder uitstoot
per gebruiker.’ Bultman hekelt ook de BPM-verhoging op bedrijfsauto’s. ‘Een bestelbus die vorig jaar 50.000 euro kostte, is nu 68.000 euro. Er zit gewoon 18.000 euro luxebelasting op, terwijl het werkauto’s zijn. Dat slaat toch nergens op?’
Zijn kritiek is niet cynisch maar realistisch. ‘We moeten verduurzamen, maar wél met verstand. Als China één dag zijn fabrieken stillegt, kunnen wij twintig jaar vooruit. Nederland is verantwoordelijk voor circa 0,4 procent van de wereldwijde uitstoot. Laten we dus proportioneel blijven denken en zorgen dat we hier kunnen blijven ondernemen.’
VOORUIT MET GEZOND VERSTAND ALS MOTOR Ondanks de frustraties klinkt bij Bultman vooral ambitie. ‘We blijven investeren, samenwerken en vernieuwen. De elektrificatie komt er, maar stap voor stap. Onze klanten rekenen op betrouwbaarheid, niet op beloftes die we niet kunnen waarmaken.’ En dat is misschien precies wat Autoverhuur Bultman typeert: een familiebedrijf dat meebeweegt met de tijd, maar nuchter blijft. Mobiliteit voor iedereen – of het nu gaat om een rolstoelbus, een koelwagen of een elektrische bestelbus – zolang het maar werkt. Of, zoals Dave het zelf zegt: ‘We willen vooruit, maar wél op realistische wijze.’
Meedelen zonder meebeslissen:
Medewerkersparticipatie in het MKB
Gemotiveerde medewerkers zijn van onschatbare waarde voor het succes van een onderneming. Steeds meer MKB-ondernemers zoeken naar manieren om die betrokkenheid te vergroten door werknemers te laten meeprofiteren van het bedrijfsresultaat. Dat kan op verschillende manieren, zonder dat medewerkers zeggenschap krijgen over de onderneming.
CERTIFICERING VAN AANDELEN
Een beproefde methode is certificering van aandelen. Hierbij wordt een stichting administratiekantoor opgericht die de aandelen houdt en het stemrecht uitoefent. Medewerkers ontvangen certificaten die recht geven op dividend, maar geen stemrecht kennen. Zo blijft de zeggenschap bij de ondernemer, terwijl medewerkers economisch meeprofiteren.
STOCK APPRECIATION RIGHTS
(SAR)
Een SAR-regeling geeft medewerkers een recht op de waardestijging van de onderneming, zonder dat zij aandelen ontvangen. Bij uitoefening van het recht ontvangen zij een geldbedrag gekoppeld aan die waardestijging. Vaak wordt gewerkt met een vestingperiode, waarbij het recht geleidelijk wordt opgebouwd zolang iemand in dienst blijft. Daarmee is de SARregeling niet alleen een aantrekkelijke beloningsvorm, maar ook een effectief middel om talent te behouden.
WINSTRECHTEN
Met een winstrecht laat u medewerkers meedelen in de winst van een bepaald jaar. Medewerkers krijgen recht op een vooraf bepaald deel van de feitelijke winst. In tegenstelling tot de SAR-regeling, die is gekoppeld aan de waardestijging van het bedrijf, gaat
het hier om het gerealiseerde resultaat. Belangrijk is om helder vast te leggen wat onder ‘winst’ wordt verstaan en hoe deze wordt vastgesteld, bijvoorbeeld aan de hand van de jaarrekening. Ook kan worden bepaald dat het recht vervalt bij ontslag of tussentijds vertrek.
BONUSREGELING
Tot slot kan een bonusregeling uitkomst bieden. Daarbij wordt de uitkering afhankelijk gemaakt van het behalen van vooraf vastgestelde resultaten. De bonus kan gekoppeld zijn aan individuele prestaties of bedrijfsbrede doelen, en biedt veel flexibiliteit. Afspraken hierover kunnen eenvoudig in een overeenkomst worden vastgelegd.
KIEZEN WAT PAST: SNEL
BELONEN OF DUURZAAM
BINDEN
Door medewerkers te laten meedelen in het succes, vergroot u hun betrokkenheid en motivatie. Zonder zeggenschap te verliezen, creëert u een cultuur waarin prestaties direct worden beloond. Welke regeling het beste past, hangt af van de aard en fase van uw onderneming: certificering biedt een structurele oplossing, SAR-regelingen sluiten goed aan bij groei, winstrechten of bonussen zorgen voor directe prikkels.
De fiscale en juridische gevolgen verschillen per regeling. Laat u daarom goed adviseren over de inrichting die het beste aansluit bij uw doelstellingen en bedrijfsstructuur.
Goedele de Beuze & Ernest Loor Loor Legal & Partners www.loorlegal.nl
BOUWMENSEN APELDOORN VERBINDT ONDERWIJS EN BEDRIJFSLEVEN
‘Samen maken we vakmensen van morgen’
In een tijd waarin de bouwsector kampt met een tekort aan vakmensen, bouwt Bouwmensen Apeldoorn al ruim vier decennia aan een sterke verbinding tussen onderwijs, overheid en bedrijfsleven. Met één doel voor ogen: jongeren, vaklieden en zij-instromers opleiden tot de vakmensen van de toekomst.
Bouwmensen Apeldoorn bestaat 42 jaar en is sinds 2014 aangesloten bij de landelijke coöperatie Bouwmensen, een netwerk van meer dan dertig bouw- en infra-opleidingsbedrijven in Nederland. Directeur Martien van Reen vertelt: “Onze kerntaak is helder: zorgen voor voldoende goed opgeleide vakmensen in de regio. De leerling staat daarbij altijd centraal op de juiste plek, in het juiste leerbedrijf.” Als
opleidingsbedrijf van en voor bouwbedrijven leidt Bouwmensen Apeldoorn niet alleen jonge leerlingen op, maar biedt het ook bij- en omscholing voor vaklieden en zij-instromers.
VAN MEESTER-GEZEL TOT MODERNE LEEROMGEVING
Het principe van meester en gezel, leren door te doen, onder begeleiding van een leermeester, vormt nog altijd
de basis van het opleiden. “Dat systeem past perfect bij onze branche,” zegt Martien. “Het draait om iets moois te maken, om vakmanschap, maar ook om spanning, plezier, humor en soms hard werken. We hebben samen gewerkt aan een prachtige leeromgeving, vraag gestuurd en met oog voor de praktijk. En door de komst van moderne technieken, betere werkomstandigheden en een vernieuwende
kijk op leren is de bouw aantrekkelijker dan ooit.”
SAMENWERKING ALS FUNDAMENT
De kracht van Bouwmensen ligt in samenwerking met onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven. “Wat heeft de sector nodig, en hoe kan het onderwijs daarop inspelen? Die vraag vormt al jaren het vertrekpunt,” legt Martien uit. Bouwmensen werkt intensief samen met ROC Aventus, maar ook met VMBO- en havo-scholen in de regio. Via oriëntatiedagen en bouwprojecten ontdekken leerlingen hoe het is om met hun handen en hoofd iets blijvends te creëren. “We willen jongeren laten beleven wat bouwen écht is. In ons gezamenlijk leefklimaat ervaar je de verwondering van het maken. Wat je maakt, wordt meteen gebruikt, het zorgt voor woongenot, voor leefruimte en voor een mooier Nederland.”
Leermeester Co Roelofs van Bouwbedrijf Nikkels vult aan: “Je ziet leerlingen bij Bouwmensen echt groeien. Ze leren niet alleen met hun handen, maar ook met hun hoofd. En minstens zo belangrijk: ze leren samenwerken, plannen en verantwoordelijkheid nemen. Dat maakt ze waardevolle vakmensen voor de toekomst.”
DE KICKSTART – RUIKEN EN PROEVEN AAN HET VAK
Om jongeren enthousiast te maken voor de bouw start elk traject met een simpele vraag: wat vind je leuk om te doen? “Potentiële leerlingen kunnen vrijblijvend op zoek naar een vak dat bij hen past,” vertelt Martien. Tijdens de kickstart-dagen maken leerlingen kennis met verschillende bouwberoepen. “Ze kunnen letterlijk ruiken en proeven aan het vak” zegt Martien. “Het moet geen jacht op talent zijn, maar een gezamenlijke zoektocht naar enthousi-
asme. Daar is ook een open blik van deelnemende bedrijven voor nodig. Niet om te concurreren, maar om samen nieuwe vakmensen te laten groeien.”
DE TRANSITIEHUIS-AANPAK –
MAATWERK VOOR ZIJ-INSTROMERS
Ook voor mensen die van beroep willen veranderen, werkzoekenden of statushouders biedt Bouwmensen nieuwe kansen. “Een onzorgvuldige intake leidt vaak tot uitval”, zegt Martien. “In reguliere trajecten haakt bijna de helft af. Daarom hebben we de Transitiehuis-aanpak ontwikkeld. We kijken naar wat iemand kan én wil. Naar talenten, drijfveren, persoonlijke omstandigheden en eventuele obstakels. Dat vormt de basis van een duurzaam leerwerktraject.” et deze aanpak daalde het uitvalpercentage naar slechts 12 procent. “Dan zie je dat het wél werkt,” zegt Martien trots.
NIEUWE OPLEIDING: PRAKTISCH
BOUWMANAGEMENT
Een van de recente vernieuwingen is de opleiding Praktisch Bouwmanagement, gericht op mensen met een havo-diploma of ambitie op middenkaderniveau. “De branche snakt naar mensen die theorie en praktijk kunnen verbinden,” vertelt Martien. In verkorte modules worden deelnemers opgeleid tot medewerkers praktisch middenkader. “Binnen de kortste keren hadden we 25 enthousiaste cursisten,” aldus Martien. “Dat doen we samen, niet voor jou, niet voor mij, maar samen. Want alleen samen maak je van ruwe diamanten briljanten. Dat is ons vak.”
DE BOUW VAN MORGEN
De bouw verandert snel door digitalisering, verduurzaming en industrialisatie. Martien ziet dat niet als bedreiging,
maar als kans. “We leiden niet alleen op voor de bouw van nu, maar ook voor de bouw van morgen. Nieuwe materialen, circulair bouwen, digitale skills en prefab vragen om andere vaardigheden. Daar bereiden we onze leerlingen op voor.” Bouwmensen Apeldoorn is stevig verankerd in de regio Stedendriehoek en werkt nauw samen met gemeenten, provincie, UWV en onderwijsinstellingen. “Wij zijn een opleider, maar ook een maatschappelijke partner. Onze missie is om mensen perspectief te bieden en bedrijven te helpen toekomstbestendig te blijven. Dat doen we door opleiden, begeleiden en verbinden.”
Met ruim vier decennia ervaring, een sterk netwerk en vernieuwende leerconcepten blijft Bouwmensen Apeldoorn bouwen aan de toekomst van de bouw. “Wie investeert in leren, investeert in de toekomst van zijn bedrijf en van onze regio, want samen maken we vakmensen van morgen.”
FEITEN & CIJFERS –BOUWMENSEN APELDOORN
• Opgericht: 1982
• Aangesloten bij landelijke coöperatie Bouwmensen: sinds 2014
• Aantal leerbedrijven: ±60
• Aantal leerlingwerknemers in dienst: 120
• Kernactiviteiten: opleiding, bijscholing en begeleiding van jongeren, vaklieden en zij-instromers
• Samenwerking: ROC Aventus, VMBO- en havo-scholen in de regio, gemeenten, UWV, provincie Gelderland, erkende bouwbedrijven en Techhubs in Epe & Stedendriehoek
Wat is de meest logische koper voor je bedrijf?
Sinds 2011 acteert Taurus Corporate Finance als onafhankelijke speler in de markt van bedrijfsovernames, management consulting en bedrijfswaardering. De afgelopen jaren heeft het kantoor een vlucht genomen: er is geïnvesteerd in groei en verdere professionalisering, waardoor dealmaking binnen Taurus op een nog hoger niveau is komen te staan. Vanuit Deventer staan zij met de bekende oostelijke nuchterheid en handson mentaliteit hun klanten terzijde.
Inmiddels telt Taurus zo’n dertig medewerkers, ieder met zijn eigen discipline. Zo’n 70 procent van het werk bestaat uit het begeleiden van ondernemers bij de verkoop van hun onderneming of een deelverkoop van de aandelen. “Andere bedrijven groeien juist door middel van acquisities van andere ondernemingen. Dan begeleiden we hen bij de aankoop van de bedrijven”, vertelt Mark Huiskes, partner bij Taurus Corporate Finance. Nog eens 20 procent van de dienstverlening betreft management consulting. “Als een onderneming bijvoorbeeld in zwaar weer terechtkomt, is soms extern advies gewenst over waar het misgaat. En wanneer een ondernemer zich wil oriënteren op nieuwe markten, helpen wij die markt in kaart te brengen.” Bedrijfswaardering is binnen Taurus standaard onderdeel van elk traject.
Oorspronkelijke was Taurus gevestigd in Eibergen; later verhuisde het kantoor naar Deventer, een bewuste keuze. “Onze transacties werden groter en internationaler. Veel kopers zitten in de Randstad c.q. het buitenland. Dan is Deventer nog goed aan te rijden, Groningen en Enschede al snel te ver”, verklaart Huiskes. Taurus is met name actief voor klanten in Noordoost-Nederland, van Groningen tot Nijmegen, en van Amersfoort tot de Duitse grens. Het kantoor is geworteld
in de regio, aldus Huiskes, die zijn kantoor met een knipoog aanduidt als Oost-askantoor. “We spreken de taal van de ondernemer en doorgaans ook zijn dialect. En ondernemers kunnen ons als partner-eigenaar dag en nacht bellen, we weten hoe ondernemerschap werkt.” Taurus is actief in alle branches, maar focust op e-commerce
platforms, flexmarkt, maakindustrie en de zakelijke dienstverlening.
INTERNATIONALER EN COMPLEXER
Huiskes signaleert dat de markt internationaler en complexer is geworden. “Logisch dat je dan eerder een partner zoekt of een deel van de aandelen wilt
verkopen. Jonge ondernemers hebben vaak ook nog al hun vermogen in de onderneming zitten. Door een deel van de aandelen te verkopen, kunnen ze dat deels overhevelen naar privé of de holding.” En de groep ondernemers die tot hun pensioen hun onderneming bleven drijven en pas twee tot drie jaar van tevoren stilstonden bij de verkoop van hun bedrijf, wordt kleiner. “We zien meer jongere ondernemers die al vroegtijdig nadenken over bijvoorbeeld internationalisering: hoe, met wie, wat zijn de investeringen en de risico’s? Ze zetten die stap het liefst samen met een partner.”
Beslist een ondernemer tot verkoop, dan kan Taurus hen van a tot z daarbij ondersteunen, iets wat doorgaans negen maanden tot een jaar in beslag neemt. “Heel belangrijk aan de voor-
kant is: waarom neem je deze stap? Wil je volledig stoppen, zoek je een partner? Als we de rationale kennen, weten we beter naar welke koper we op zoek moeten”, aldus Huiskes. Vervolgens wordt de betreffende onderneming in een informatiememorandum zo uitgebreid mogelijk beschreven en gepositioneerd voor potentiële kopers. Daar steken we heel veel tijd en energie in, met een uitgebreide financiële analyse als basis. Je wilt een goed en eerlijk beeld geven van de organisatie, de ondernemer en de kansen en uitdagingen. En voorkomen dat je in gesprek met de koper voor verrassingen komt te staan en later in het traject iets aan de verkoopprijs of voorwaarden moet doen, terwijl dat aan de voorkant voorkomen had kunnen worden.”
COMPETITIE CREËREN
Tevens stelt Taurus in overleg met de verkoper een longlist op van potentiële kopers. “Hiervoor putten we uit ons eigen netwerk van strategische kopers (zoals een concurrent of een leverancier) en investeerders (private equity), uit databanken en bronnen. Tevens stemmen we met de opdrachtgever af wat in hun ogen een logische koper zou zijn”, schetst Huiskes. “We benaderen selectief partijen, want als het nieuws bekend raakt in de markt, kan dat tot onrust leiden bij klanten en medewerkers. Om toch competitie te creëren, sturen we het informatiememorandum gewoonlijk naar de vijftien meest veelbelovende kopers.”
Veelal willen partijen het bedrijf en het management zien en spreken, waarna hun wordt gevraagd een bieding te doen. “Met prijs, waarom ze het bedrijf willen kopen, hoe ze de koop denken te financieren en aan welk aandelenpercentage ze denken. Het complete verhaal”, zegt Huiskes. Zodra alle biedingen binnen zijn, gaat Taurus ze analyseren om appels met appels te kunnen vergelijken. “Dat bespreken we met onze klant. Soms steekt er één gegadigde bovenuit, dan gaat die exclusief het vervolgtraject in en gaan we een intentieovereenkomst aan. Dan wil die potentiële koper natuurlijk ook onder de motorkap kijken, alle cijfers zien en volgen allerlei boekenonderzoeken om een beeld te krijgen van de kansen en risico’s”, aldus Huiskes. “Voor de definitieve overeenkomst schakelen we een jurist in en daarna kunnen we naar de notaris voor ondertekening. En is het tijd om samen het glas te heffen.”
Door de naderende verkiezingen en haar sterk verminderde draagvlak presenteerde het kabinet op Prinsjesdag een beleidsarme Miljoenennota. Toch bevat deze een aanzienlijk aantal keuzes en plannen die ondernemers en bedrijven raken. Of die – deels of volledig – uitgevoerd worden, is de vraag. Veel hangt af van de samenstelling van de nieuwe Tweede Kamer en de speerpunten van een volgend kabinet.
In de Miljoenennota van 2025 schuift het kabinet de weegschaal in de richting van lasten voor vermogen, arbeid en fossiele consumptie. En minder in de richting van ondernemingsruimte en fiscale stimulansen. De overheid zoekt structurele inkomsten en kiest de route van “vermogens eerlijker belasten” en “arbeid beter beschermen”.
FEITEN EN STATEMENTS
Dat betekent concreet: hogere privébelastingen voor directeur-grootaandeelhouders (dga’s), minder aftrekposten voor zelfstandigen, meer verplichtingen op de arbeidsmarkt en scherpere klimaatsturing via fiscaliteit.
Maar niet alles is even zeker. Sommige voorstellen staan al met potlood in de wet, andere zijn eerder een politiek statement dan beleidsfeit. Hieronder een overzicht van de belangrijkste maatregelen voor ondernemers en bedrijven. Inclusief de verwachte impact en een inschatting van de houdbaarheid onder een nieuw kabinet.
*BOX 3 (FORFAIT, VRIJSTELLING)
In 2026 stijgt het forfaitaire rendement voor ‘Overige bezittingen’ naar circa 7,77% (nu 5,88%). Het heffingsvrije vermogen daalt van € 57.684 naar € 51.396. Boven de lagere vrijstelling wordt dus meer belasting betaald. Deze
hogere belastingdruk raakt dga’s en beleggende ondernemers. Het kan een verminderde prikkel betekenen om reserves op te bouwen buiten de onderneming.
De veranderingen in box 3 bevinden zich al in de wetsvoorstelfase en zijn budgettair belangrijk. Terugdraaien ervan is niet te verwachten.
*AFBOUW ZELFSTANDIGENAFTREK EN MEEWERKAFTREK
De zelfstandigenaftrek daalt in 2026 naar zo’n € 1.200. De meewerkaftrek wordt vanaf 2027 stapsgewijs verminderd en mogelijk uiteindelijk afgeschaft. Zzp’ers worden zwaarder
BELEIDSARME MILJOENENNOTA
Alle aandacht voor minister Eelco Heinen en het koffertje
belast; er zijn meer verdiensten nodig om hetzelfde over te houden. In een nieuw kabinet met sympathie voor zzp’ers kan compensatie of vertraging mogelijk zijn.
*PSEUDO-EINDHEFFING VOOR
AUTO'S MET FOSSIELE BRANDSTOF
Vanaf 1 januari 2027 komt er een eindheffing van 12% over de catalogusprijs voor niet volledig elektrische personenauto’s die aan werknemers ter beschikking zijn gesteld voor privégebruik. Dit betekent hogere mobiliteitskosten voor werkgevers en kan leiden tot een heroverweging van het leasebeleid.
Als deze maatregel eenmaal geïmplementeerd is, worden leasecontracten en bedrijfsvoering erop afgestemd. Dat maakt terugdraaien complex en kostbaar. Ook sluit de maatregel aan bij het klimaatbeleid, al kan het invoeringstempo nog schuiven.
*BEHOUD 9% BTW-TARIEF VOOR
CULTUUR, MEDIA EN SPORT
De eerder geplande btw-verhoging van 9% naar 21% wordt ingetrokken; het verlaagde tarief blijft gelden. Hoewel het als gunstmaatregel geldt, is dit politiek gevoelig in tijden van begrotingsdruk. Toekomstige kabinetten kunnen alsnog kiezen voor herziening.
*AFSCHAFFEN NULURENCONTRACT PER 2027
Vanaf 2027 wordt voorkomen dat werkgevers nog nulurencontracten afsluiten. Er moet sprake zijn van een minimum aantal uren en oproepcontracten worden aangescherpt. Dit zorgt voor hogere personeelskosten en minder flexibiliteit bij werkgevers. Er is een breed politiek draagvlak voor de maatregel gezien het belang van werkzekerheid. Zijn de maatregelen eenmaal onderdeel van wetgeving dan
ontstaan implementatie en jurisprudentie. Terugdraaien ervan is dan moeilijk.
*VERHOGING BTW OP OVERNACHTINGEN
Voor de horecabranche, verhuur- en logiesbedrijven gaat het btw-tarief op overnachtingen per 1 januari 2026 van 9% naar 21%. Dat kan zorgen voor margedruk en prijsopdrijvend werken met vraaguitval tot gevolg. Het is een branchegerichte maatregel, dus gevoelig voor lobby. Een nieuw kabinet kan mogelijk kiezen voor versoepeling of uitzonderingen.
De mogelijkheden voor onbelaste vergoeding van buitenlandse medewerkers worden beperkt. Internationale arbeidsmobiliteit wordt hierdoor duurder; dit raakt vooral de tech- en kennissector. Het politieke draagvlak voor een gelijke behandeling is aanzienlijk.
*BEPERKING INFLATIECORRECTIE
De inflatiecorrectie wordt over 2026 voor maar 52,8% toegepast. Dit betekent dat schijven, heffingskortingen en aftrekbedragen niet volledig meegroeien met de geldontwaarding. Dit zorgt voor een sluipende verzwaring van de belastingdruk. Ondernemerskosten groeien harder doordat de aftrekruimte geen gelijke tred houdt. De inflatiecorrectiebeperking is een politiek vaak ongemerkt item dat zorgt voor structurele extra inkomsten. Het is dus lastig terug te draaien zonder begrotingsgat.
*AANPASSING ENERGIE-INVESTERINGSAFTREK (EIA)
De zogenaamde samentelling van investeringen in energie wordt beperkt. Per belastingplichtige mag jaarlijks maximaal € 151 miljoen aan ener-
gie-investeringen via de EIA worden benut, samen met investeringen in samenwerkingsverbanden.
Grootschalige investeringen vallen hierdoor buiten de aftrekmogelijkheid.
Het is een technische regeling die relatief gemakkelijk aangepast kan worden in de beleidsuitvoering.
*COMPENSATIE HOGE STROOMKOSTEN/AANPASSING CO 2 -HEFFING INDUSTRIE
Het kabinet compenseert hoge elektriciteitskosten voor bedrijven met € 150 miljoen tot 2028. Ook stelt zij de CO2heffing die de industrie moet betalen buiten werking. Een Kamermeerderheid vroeg hier al eerder om. Dit zorgt voor verlichting van de energiedruk en verbetert de concurrentiepositie. De impact van deze maatregelen hangt sterk af van de energieprijzen en de economische ontwikkeling. Een nieuw kabinet kan de compensatiemaatregelen uitbreiden, beperken of de CO2-heffing anders structureren.
KAMER EN KABINET AAN ZET
De houdbaarheid van maatregelen uit de Miljoennota is vaak lastig te voorspellen. Veel hangt af van de verhoudingen in de nieuwe Tweede Kamer en de samenstelling van een volgende coalitie. Sommige maatregelen vergen uitvoeringswetgeving, overgangsregelingen of AMvB’s (algemene maatregelen van bestuur). Daar kan in parlementaire fase worden bijgestuurd.
BEGROTINGSVAST
Over het algemeen zijn fiscale technische maatregelen die begrotingsvast zijn (denk aan box 3 en aftrekbeperkingen) lastig volledig terug te draaien. Sectorgerichte of sociaal-politieke maatregelen (btw op overnachtingen, zelfstandigenaftrek, EIA) zijn eerder vatbaar voor aanpassing of compensatie door een nieuw kabinet.
NIS2 komt eraan: ook het mkb moet aan de slag met digitale
veiligheid
De Europese NIS2-richtlijn treedt in Nederland naar verwachting in werking in het tweede kwartaal van 2026. Dat lijkt nog ver weg, maar de impact ervan reikt tot diep in het Nederlandse mkb. Ondernemers in de Stedendriehoek doen er goed aan om zich nu al te oriënteren. Want digitale veiligheid is niet langer optioneel — het wordt een randvoorwaarde voor zakendoen.
NIEUWE REGELS MET BREDE IMPACT
De NIS2-richtlijn (Network and Information Security Directive) is de opvolger van de eerdere NIS-wetgeving en heeft als doel de digitale weerbaarheid binnen Europa te versterken. Waar de eerste richtlijn zich vooral richtte op vitale sectoren zoals energie, zorg en telecom, breidt NIS2 de verplichtingen flink uit.
Niet alleen grote organisaties, maar ook toeleveranciers, ICTdienstverleners en andere mkb-bedrijven krijgen ermee te maken. Zij moeten kunnen aantonen dat ze hun digitale risico’s beheersen, incidenten kunnen melden en beleid hebben om schade te voorkomen. Met andere woorden: wie onderdeel is van een keten waarin digitale informatie wordt gedeeld, krijgt te maken met strengere eisen.
WAAROM DIT OOK HET MKB
RAAKT
Veel ondernemers denken nog dat cybersecurity iets is voor grote bedrijven of overheden. Toch blijkt in de praktijk dat juist mkb’ers een aan-
trekkelijk doelwit zijn voor cyberaanvallen. Ze beschikken over waardevolle gegevens, maar hebben vaak minder middelen om zich goed te beschermen.
Daarnaast komt de druk steeds vaker vanuit de markt zelf. Grote opdrachtgevers eisen dat hun partners voldoen aan de nieuwe richtlijn. Een leverancier die zijn beveiliging niet op orde heeft, vormt immers een risico voor de hele keten.
Kortom: ook als je niet rechtstreeks onder NIS2 valt, zul je er indirect mee te maken krijgen.
DE UITDAGING: WAAR BEGIN JE?
Voor veel mkb’ers is het opzetten van een structurele beveiligingsaanpak
nieuw. Er is vaak geen aparte security-afdeling of specialist in huis, en de wetstekst is complex. Toch hoeft voorbereiding
niet ingewikkeld te zijn — als je maar weet waar je op moet letten.
Het begint bij inzicht: wat zijn de risico’s binnen jouw organisatie, hoe is de informatiebeveiliging nu geregeld, en wat ontbreekt er nog? Pas daarna kun je gericht verbeteringen doorvoeren.
DE PRAKTISCHE OPLOSSING:
NIS2-QM10
Om ondernemers hierbij te helpen, is de NIS2-QM10-aanpak ontwikkeld. Deze methode is speciaal ontworpen voor mkb-bedrijven die zich willen voorbereiden op de nieuwe regelgeving. Het helpt organisaties om stap voor stap inzicht te krijgen in hun huidige situatie, beleid vast te leggen en verbeterpunten te plannen.
Het is een praktische en betaalbare aanpak die de vertaalslag maakt van de complexe NIS2-eisen naar heldere, uitvoerbare acties. Zonder zware audits of dure adviestrajecten kunnen bedrijven hiermee laten zien dat ze hun digitale veiligheid serieus nemen.
BEWUSTWORDING ALS EERSTE STAP
De invoering van NIS2 is dus niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een kans om de basis op orde te brengen. Bedrijven die nu starten met bewustwording en structuur, zijn straks beter beschermd én aantrekkelijker voor klanten en partners.
Digitale veiligheid wordt de nieuwe standaard voor betrouwbaar ondernemen — ook in de Stedendriehoek. En wie vandaag begint, loopt morgen voorop.
>Toe aan een nieuwe website?
LionsRideVeluwe levert
€10.367,36 op voor de Klup Apeldoorn
Op zondag 28 september organiseerden wij de tweede editie van de Lions Ride Veluwe, met start in Hoenderloo bij het prachtige Landal Miggelenberg. Ruim honderd gasten van uitdagende routes (racefiets, gravel en mountainbike) én leverden een waardevolle bijdrage aan het goede doel.
Dankzij TéBé Evenementen Service bouwden we op de speelweide van Landal Miggelenberg een compleet restaurant/hospitality, waar warmte, gezelligheid en verbinding de hele dag centraal stonden. Aan het einde van de dag stond er voor alle deelnemers een heerlijke maaltijd en entertainment klaar.
Het absolute hoogtepunt was de overhandiging van de cheque aan de Klup Apeldoorn, die zich inzet om mensen met een beperking volwaardig mee te laten doen in de samenleving. Hun reactie sprak boekdelen, of zoals Bestuurder Karen Hop het verwoordde: “Woooooooooaaaaaa”.
Ook de renners waren enthousiast: van de goed verzorgde stops tot de gezamenlijke afsluiting werd de tocht veelvuldig omschreven als “het mooiste en meest uitgebreide dag event van het jaar, het voelt nu in de tweede editie al als een reünie".
Dank aan onze sponsoren – zonder hen was dit niet mogelijk geweest: Evenement: TéBé Evenementen Service, Landal, MAM's Kinderopvang, RentPartners, C&L SIGNS, Bouwmeester Techniek en Beveiliging, Karreman, Bisterbosch Makelaardij &
Financieel Adviseurs, W&L Hogeboom Administraties V.O.F., Wijnkoperij Henri Bloem
Loterij: Hopdonders Speciaalbieren, De Groene Weg BV, Apenheul Stichting Paleis het LOO Nationaal Museum, Bilderberg Hotel De Keizerskroon, Sanadens, Burito Verhuur B.V.,
HUURHOEFTNIETDUUR, Cor van As, Restaurant De Heerlijckheyt Het Loo, info@jeffsfarmhouse.nl, Chez Antoinette, Mel & Norel | Restaurant
Binnenkort verschijnen de foto’s en films op www.lionsrideveluwe.nl
Brouwers is de naam!
Eind vorige maand werd het feestje gevierd: accountantskantoren AACC, met een sterke positie in de Stedendriehoek, en Brouwers, een grote naam in Zwolle, gaan samen verder. Voor klanten betekent dit een bredere dienstverlening onder hetzelfde dak, de vertrouwde kwaliteit en een nog sterkere businesspartner.
AACC is al vijftig jaar actief vanuit
Apeldoorn, Deventer en Zutphen, en een bekende naam in de regio. Het kantoor telt dertig medewerkers.
Brouwers is gevestigd in Apeldoorn, Genemuiden en Deventer, en heeft een groot kantoor in Zwolle; in totaal zijn hier 140 medewerkers in dienst.
Na viering van de overeenkomst eind oktober gaan beide kantoren samen verder onder de naam Brouwers. “Qua bloedgroepen passen beide organisaties goed bij elkaar. We delen
eenzelfde visie op het werk. De samenvoeging maakt beide kantoren nog sterker”, stelt Antoine Joosten, voormalig directeur-eigenaar bij AACC. Hij en zijn compagnon Richard van Leeuwen hebben hun kantoor verkocht aan Brouwers, maar blijven werkzaam in de nieuwe setting: Joosten in Apeldoorn, Van Leeuwen in Deventer.
Intussen zijn de medewerkers van het voormalige AACC ingetrokken in het
pand van Brouwers in Apeldoorn. In Deventer wordt de omgekeerde route gelopen: daar trekken de Brouwersmedewerkers in in het pand van AACC. “Dat is intussen compleet verbouwd en vernieuwd. Eind november wordt daar de inhuizing gevierd”, zegt Joosten. “Door in beide gevallen het personeelsbestand samen te voegen, ontstaat een veelzijdiger team.
Tegelijkertijd is de continuïteit beter voor elkaar in het geval dat een medewerker uitvalt door ziekte of andere
omstandigheden. Bovendien vergemakkelijkt het de onderlinge kennisdeling, waardoor we sterker staan richting de klant.”
MATCHENDE FILOSOFIE
De samenvoeging heeft meer voordelen. “Beide kantoren brengen hun eigen onderscheidende kenmerken en disciplines in. Vanuit AACC gaat het dan om de brede kennis van en ervaring met het mkb, van heel klein tot heel groot. Plus onze grote klantenkring in de Stedendriehoek”, schetst Joosten. “En vanuit Brouwers wordt het palet aan diensten uitgebreid. In Zwolle is bijvoorbeeld een afdeling voor controleplichtige entiteiten, en verder hebben we voortaan een eigen jurist, een btw-specialist en loonbelastingexperts in huis. Al die expertise verenigen we nu onder één dak.”
Het besluit om de krachten te bundelen, komt voor uit het feit dat de filosofie van beide kantoren sterk overeenkomt. “We hebben allebei een persoonlijke benadering van de klant hoog in het vaandel staan. En zetten onze strategische denkkracht in om ondernemers financieel te ontzorgen, in elke fase van start en groei tot stabiliseren en afbouwen”, aldus Joosten. “De korte lijnen die klanten gewend zijn, blijven onveranderd, net als onze betrokkenheid. En dankzij de samenvoeging van onze disciplines kunnen hen nog beter van dienst zijn en ook grotere klanten ondersteunen als zij willen groeien.”
MEER TIJD VOOR DE KLANT
Zowel Brouwers als AACC had zich in het verleden al aangesloten bij PIA
Group Nederland. In Nederland telt deze groep meer dan 43 accountancykantoren en 1.300 medewerkers. “Zij ondersteunen ons bij allerlei interne zaken zoals HR, Data, Finance, Operations, Sales, Marketing en Advisory”, verklaart Joosten. “Als kantoor ben je daar dan minder tijd aan kwijt, en die tijd kunnen we weer aan onze klanten besteden. Daar komt bij: iedereen heeft last van de schaarste aan personeel, ook op dat vlak is het een uitkomst. Binnen het model van PIA behoud je je eigen normen en waarden en kun je met ondersteuning je eigen onderneming blijven drijven. Dat spreekt ons erg aan.”
Genoeg redenen dus voor een mooi feestje op de locatie van voorheen AACC nu Brouwers. Een paar honderd relaties, medewerkers en intermediairs waren naar Apeldoorn gekomen om te proosten op de nieuwe samenwerking en de onderlinge banden te verste-
vigen. Joosten ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. “De samenwerking stelt ons in staat de kwaliteit van onze dienstverlening op het vereiste hoge peil te houden. We hebben in toenemende mate te maken met allerlei regelgeving en samen is het makkelijker kennis actueel te houden en te optimaliseren.”
Komende tijd ligt de focus op de zojuist beklonken samenwerking. “Enerzijds blijven we dezelfde dingen doen die we al deden, alleen onder een andere naam. Daarnaast gaan we disciplines die we tot voor kort nog niet hadden bij potentiële klanten onder de aandacht brengen”, zegt Joosten. “Groei? Jazeker, maar alleen als dit ten goede komt aan de organisatie en de kwaliteit niet onder druk zet. Maar nu gaan we er eerst voor zorgen dat de samenwerking lekker gaat lopen.”
Scan de QR-code en start vandaag met 25 gratis top leads!
Een Personal Sales Assistant (PSA) is een professionele, commercieel georiënteerde verkoopassistent. De PSA heeft het doel u een-op-een te ondersteunen in uw acquisitie en een constante stroom aan nieuwe afspraken te genereren. Met behulp van het DATA-collectief en Website-Leads worden interessante prospects geselecteerd en benaderd.
DOEL?
U een-op-een ondersteunen in uw acquisitie en volledig te ontzorgen in uw marktbenadering. Om u, zoals wij dat noemen, verkoopontspanning te bieden.
CareVisie: met hart en zorg
voor wie hier het verschil komt maken
Wie bij CareVisie over de drempel stapt, merkt het meteen: hier staan mensen centraal. Dat zijn de zorgprofessionals die hun land verlaten om in Nederland onze zieken en ouderen te verzorgen, maar ook de zorginstellingen die durven kijken naar oplossingen buiten de gebaande paden.
“De weg naar die positie was niet eenvoudig,” vertelt oprichter Wim Scheerder. “De markt voor buitenlandse zorgprofessionals heeft de afgelopen jaren een wisselende reputatie opgebouwd. Er zijn momenten geweest waarop de zorg voor de mensen zelf uit het oog werd verloren, waardoor het extra belangrijk is om te laten zien dat het met aandacht en integriteit wél goed kan: betrouwbaar, professioneel en mensgericht. Vanaf het begin heeft CareVisie die belofte waargemaakt: zorgvuldig, open en met oog voor zowel de formele als de menselijke kant van het proces.”
MEER DAN EEN BAAN: EEN WARM WELKOM
Via CareVisie komen zorgprofessionals uit landen als Suriname, Indonesië, Zuid-Afrika, India en Namibië naar Nederland. Zij krijgen geenszins een standaardbehandeling. Het team begeleidt hen persoonlijk bij alles wat nodig is om hier te kunnen leven én werken. CareVisie regelt vervoer, huisvesting en leefgeld voor de eerste weken. Zelfs aan diepvriescapaciteit wordt gedacht, omdat veel overzeese collega’s gewend zijn om vooruit te koken. Zulke details lijken klein, maar ze zeggen veel over de manier waarop
CareVisie meedenkt vanuit de leefwereld van de mensen zelf.
PARTNERS DIE DURVEN
CareVisie weet dat het inzetten van buitenlandse zorgprofessionals geen vanzelfsprekende route is. Toch zijn er steeds meer zorginstellingen die de moed tonen om verder te kijken dan de cijfers en gangbare opvattingen. Zij willen investeren in duurzame oplossingen én in de mens achter het dossier. “Zulke partners verdienen onze oprechte waardering. Zij passen bij de manier waarop CareVisie naar samenwerking kijkt”, aldus Wim.
EEN STEVIGE BASIS NA EEN LANGE START
De opstartfase van CareVisie was lang en intensief. Dat kwam niet doordat het bedrijf afwachtend was, maar omdat het de lat hoog legde. Alles moest kloppen: vergunningen, opleidingen, taal, huisvesting en begeleiding. Inmiddels heeft CareVisie al bijna vierhonderd zorgprofessionals succesvol geplaatst. Zij verbinden zich voor langere tijd aan Nederlandse zorginstellingen en bouwen hier stap voor stap hun toekomst op.
DE VOLGENDE STAP
Per 1 september jl. is Chris van Ooik, met een sterke achtergrond in internationale detachering, aangetreden als algemeen directeur. Zijn taak is helder: hij versterkt de verbinding tussen zorginstellingen en buitenlandse zorgprofessionals. Wat CareVisie doet, is geen tijdelijke oplossing, maar een structurele bijdrage aan de toekomst van de Nederlandse zorg. “Onze medewerkers zijn geen nummer, maar mensen die alles achterlaten om hier te helpen,” zegt hij. “Zij verdienen res-
pect, aandacht en een organisatie die hen echt begrijpt.” Juist dát is precies wat CareVisie al jaren doet: met visie, warmte en zorg voor wie hier het verschil komt maken.
Bent u als zorginstelling op zoek naar vakmensen die niet alleen goed zijn in hun werk, maar ook met hart zorgen?
CareVisie brengt u graag met hen in contact.
Telefoonnummer: 085 – 04 81 405
E-mail: recruiter@carevisie.nl
Website: www.carevisie.nl
De allerleukste geschenken voor de feestmaand!
Nog een paar weken en het is weer kerst, bij uitstek de periode om uw personeel en relaties te bedanken voor een mooi jaar samenwerken.
R & F geschenken is al meer dan 40 jaar een begrip. Of u nu uw kerstpakket zelf wilt samenstellen of u kiest een pakket van onze website, alles is
mogelijk. Ook op het gebied van relatiegeschenken of mooie wijnpakketten, we hebben altijd een oplossing. Wacht niet te lang met bestellen, want voordat je het weet is het jaar weer
voorbij. We ontvangen u graag in onze showrooms aan de Vlijtseweg 166 in Apeldoorn.
Kijk voor meer informatie op www.kerstpakketten.renf.nl
Wijn, spijs en bubbels december op z’n best
December is dé maand waarin tafelgesprekken langer duren, gerechten rijker worden en de glazen nét iets vaker worden bijgeschonken. En terecht! Want wat is een feestmaal zonder een wijn die het gerecht nog beter tot zijn recht laat komen. Wijn en spijs kunnen elkaar namelijk versterken. De juiste combinatie tilt zowel het eten als de wijn naar een hoger niveau. Een goede match zorgt ervoor dat de smaken niet botsen, maar juist samenwerken.
DOOR: SASCHA DE WILDE (VINOLOGE)
Neem nou een mooie stoofschotel.
Wijnen met zachte tannines en kruidige tonen, zoals een Rhône of een volle Tempranillo vullen het gerecht uitstekend aan. En wat dacht je van een mooi stukje wild. Probeer daar eens een klassieke iets gerijpte Bordeaux bij. Je zult ervaren dat je wildgerecht daar echt vrolijk van wordt.
Gaat er een visgerecht op tafel, zoals zalm of coquilles? Kies dan eens voor een elegante witte Bourgogne of een verfijnde Grüner Veltliner, die met hun frisse zuren de smaken mooi in balans brengen.
En laten we eerlijk zijn: wat is december zonder bubbels? Of je nu kiest voor Champagne, Crémant of Cava – bubbels brengen meteen feest in het glas. Serveer ze eens bij een voorgerecht met oesters of bij een borrelplank vol hartige hapjes. De fijne mousse en frisheid maken elk moment lichter.
Natuurlijk mag het dessert niet vergeten worden. Een ingrediënt als donkere chocolade is een perfecte match met de Pedro Ximenez wij-
nen. En dan het kaasplateau. Een schimmelkaas met een mooie Sauternes is een topcombinatie. Wil je de gasten iets verrassends voorzetten, schenk dan eens de houtgelagerde witte Port van Ramos Pinto.
Dus: dek de tafel, steek de kaarsen aan, muziek erbij en geniet van de decembermaand met een glas dat past bij het moment. Want de juiste wijn maakt elk gerecht, én elk samenzijn, een beetje mooier.
Zonwering Apeldoorn BV: waar vakmanschap en persoonlijke aandacht hand in hand gaan
In drie jaar tijd uitgegroeid tot een enorm succes en druk aan de weg aan het timmeren om het concept steeds mooier en beter te maken. Bij Zonwering Apeldoorn BV draait alles namelijk om de perfecte balans tussen kwaliteit, vakmanschap en een persoonlijke benadering. Wat met Sabine en Harm begon als een dynamisch duo, kreeg met de komst van Michael afgelopen jaar de kracht van een gedreven trio.
De visie van Zonwering Apeldoorn is helder: klant en product staan altijd centraal. “Wij zijn eigenlijk de matchmakers in de zonweringwereld helpen onze klanten de perfecte oplossing te vinden.” In de showroom wordt samen met de klant gekeken naar de verschillende kwaliteitsopties, zodat de keuze voor de juiste zonwering een fijne en weloverwogen beslissing wordt. Met een flinke dosis vakkennis, een oprecht advies en een warm welkom is Zonwering Apeldoorn BV dé plek voor iedereen die op zoek is naar de ideale zonwering voor zijn of haar woning. Hier wordt kwaliteit niet alleen geleverd, maar ook echt beleefd!
Om onze verjaardag te vieren trakteren wij op de Tahoma Switch bij aankoop van drie elektrische rolluiken of screens (actie geldig t/m januari 2026)
Kom langs in onze showroom en maak kennis onze gastvrijheid en mooie topproducten en profiteer van onze mooie aanbieding!
INSTAIN INSTALLATIETECHNIEK
Vakmanschap als fundament voor groei
Met vestigingen in Terwolde, Zuidbroek en Apeldoorn is Instain Installatietechniek een groeiende speler in de Nederlandse woningbouw. Het bedrijf ontwerpt, installeert en onderhoudt alles wat met comfortabel en duurzaam wonen te maken heeft – van cv-ketels, ventilatie en zinkwerk tot warmtepompen, zonnepanelen en complete installaties bij renovatie of nieuwbouw. Of het nu gaat om sociale huurwoningen of luxe villa’s: Instain zorgt voor betrouwbare, energiezuinige oplossingen in en rond het huis.
Bedrijfsleider Luuk Hietbrink kent het bedrijf door en door. Hij begon op zijn vijftiende als magazijnhulp, groeide door tot monteur en werkvoorbereider, en stuurt nu het team in Apeldoorn aan. “We zijn in korte tijd hard gegroeid, maar blijven vasthouden aan onze kernwaarden: Persoonlijk, gepassioneerd, verantwoordelijk en vernieuwend.”
Die manier van werken zie je terug in de hele organisatie. De kracht van Instain ligt in de menselijke maat: teams zijn goed bereikbaar, de lijnen kort en afspraken worden nagekomen. Per vestiging streeft het bedrijf naar maximaal vijftig medewerkers; die duidelijke celdeling houdt het bewust vast. “Zo kent iedereen elkaar,” zegt Luuk. “Als een monteur om vier uur nog wat hulp nodig heeft om een klus af te maken, is dat met één belletje geregeld.”
PASSIE VOOR TECHNIEK
De liefde voor techniek is zichtbaar op de werkvloer. Monteurs krijgen de ruimte om zelf slimme oplossingen te bedenken, vooral bij renovaties waar niet alles op tekening staat. “Onze monteurs zijn écht gek op hun vak,” zegt Luuk. “Ze vinden het prachtig om
met nieuwe technieken te werken en samen iets slims te bouwen. Ze zorgen dat het goed komt. Dat vertrouwen voelen klanten.”
DUURZAAM WONEN
BESCHIKBAAR MAKEN VOOR
IEDEREEN
Diezelfde nieuwsgierigheid vormt ook de basis van Instains kijk op duurzaamheid. “Vraagt iemand om een nieuwe cv-ketel, dan kijken we meteen of een hybride model een goede toevoeging kan zijn,” vertelt Luuk. “Ons motto is: duurzaam wonen beschikbaar maken voor iedereen.” Duurzaamheid betekent bij het bedrijf stap voor stap de juiste keuzes maken, passend bij huis en budget. Denk aan hybride of all-electric warmtepompen,
thuisbatterijen, slimme ventilatie en rookgasverbetering. “Elk huishouden kan richting energieneutraal, met praktische en haalbare stappen die écht verschil maken,” voegt hij toe.
KLAAR VOOR DE TOEKOMST
De installatiesector verandert snel, met strengere regels en een groeiende duurzaamheidsvraag. Dankzij de CO-certificering mag het bedrijf gasverbrandingsinstallaties onderhouden en bewoners en VvE’s adviseren over veilige, toekomstbestendige systemen. Zo groeit Instain verder, met landelijke slagkracht (maar lokale teams) en blijvende focus op vertrouwen en vakmanschap.
www.instain.nl
IS ONDERNEMEN NOG LEUK?
Verdienvermogen bedrijven onder druk
Ondernemen is anno 2025 geen sinecure. Denk aan stijgende kosten, toenemende regels, een inconsequente overheid, netcongestie, stikstofproblematiek, de krappe arbeidsmarkt en – voor sommige bedrijven – het terugbetalen van coronasteun. Terwijl het verdienvermogen onder druk staat, willen politieke partijen de lasten voor het bedrijfsleven verder verzwaren. “Dit benadrukt dat wij nog steeds vooral gezien worden als pinautomaat,” stelt Heske Groenendaal.
Heske Groenendaal is voorzitter van VNO-NCW Midden. “Via een online panel inventariseren wij regelmatig wat leeft bij onze leden en andere ondernemers. Daarbij wordt ook gevraagd naar de belangrijkste belemmeringen die zij ervaren. Personeelstekort scoort steevast een toppositie en doet zich in vrijwel alle branches voor. Ook regelgeving scoort hoog.”
JARENLANG
OP SLOT
Maar er is meer. “Energieprijzen zijn hier hoger dan in de rest van Europa. En netcongestie zet steeds meer ontwikkelingen on hold, zeker in Midden-Nederland. Zowel de verzwaring van het hoogspanningsstation bij Breukelen als de aanleg van een nieuwe voorziening bij Utrecht lopen vertraging op. Daarom blijft het net nog jarenlang op slot. Dat heeft veel impact voor onze leden. Datzelfde geldt voor de stikstofproblematiek. Die zet een rem op allerlei ontwikkelingen en zorgt voor grote onzekerheid bij ondernemers.”
BEDRIJFSVOERING ONTWRICHT
Groenendaal wijst ook op de kosten van arbeid. “Terwijl het minimumloon de afgelopen jaren al met 25% is gestegen, pleiten sommige politieke partijen voor een verdere verhoging. Dit holt het verdienvermogen van bedrijven uit. Datzelfde geldt voor de loondoorbetaling bij ziekte. Als een medewerker lange tijd uit de roulatie is, kunnen grote ondernemingen dat vaak nog wel opvangen. Heb je maar een paar mensen in dienst dan wordt de bedrijfsvoering ernstig ontwricht als 1 collega wegvalt. Terwijl het loon tot maximaal twee jaar gewoon doorbetaald moet worden.”
STUUR OP RESULTAAT
Bij regeldruk spelen de vele verplichte rapportages een rol. “Neem CO2-uitstoot. Ik begrijp dat data nodig zijn om de status ten opzichte van de doelstellingen te bepalen. Maar het lijkt soms alsof het vooral gaat om het vastleggen
Heske Groenendaal: “Bij zes van de negen grootste partijen stijgen de lasten voor het bedrijfsleven.”
van gegevens en rapportages, in plaats van dat we daadwerkelijk bezig zijn met het beperken van de uitstoot. Stuur dus op resultaat in plaats van ondernemers lastig te vallen met allerlei aanvullend papierwerk.”
ONMISBARE ARBEIDSMIGRANTEN
Zo’n pragmatische benadering is ook nodig op de arbeidsmarkt, stelt Groenendaal. “Om het personeelstekort in de toekomst nog enigszins te beperken, hebben we arbeidsmigranten simpelweg keihard nodig. Werknemers uit andere Europese landen hebben dezelfde rechten als hun Nederlandse collega’s. In de publiciteit zie je vooral excessen, bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting. Maar het overgrote deel van de bedrijven zorgt goed voor al hun personeel, ook voor arbeidsmigranten.”
LOKALE ENERGIEHUBS
Bij de beperkingen door het overvolle stroomnet gaan bedrijven noodgedwongen zelf op zoek naar oplossingen. “Op steeds meer plaatsen nemen zij het initiatief om te komen tot lokale energiehubs. Bedrijven in een gebied delen hun energieaansluitingen en assets zoals zonnepanelen, batterijen en laadvoorzieningen. Zo beperken zij samen de gevolgen van netcongestie en kunnen bedrijven die dat willen, toch uitbreiden en verder groeien. Wel gaat het om lange trajecten waarbij je afhankelijk bent van andere partijen.”
EMISSIEREDUCTIEPLAN
Die afhankelijkheid is er ook bij de stikstofproblematiek. “Er ligt Europese wetgeving waar Nederland zich aan
moet houden. Daarom presenteerde VNO-NCW eind 2024 een Emissiereductieplan samen met Natuurmonumenten, Natuur & Milieu en Bouwend Nederland.”
Doel is om de uitstoot fors terug te dringen waarbij alle sectoren – dus niet alleen landbouw – een eerlijke bijdrage leveren. Het plan pleit voor emissieplafonds, bedrijfsspecifieke normen en een gebiedsgerichte aanpak. “Belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de provincies. Die kennen immers de ins en outs van hun gebied en weten welke maatregelen op welke plek het beste werken. Om die uit te kunnen voeren, is financiele ondersteuning vanuit Den Haag essentieel.”
NIET VROLIJK
Ondernemers kunnen veel zelf en doen dat ook, benadrukt Groenendaal. “Maar vaak zijn we toch echt afhankelijk van politiek en bestuur. En daar wringt hem de schoen. In deze tijd van verkiezingsprogramma’s en debatten stemt dat wat ik lees en hoor niet vrolijk. Ondernemers worden amper gezien in Den Haag, lijkt het.” Hoe komt dat? “Misschien omdat zij maar een beperkt aantal stemmen vertegenwoordigen. Het lijkt alsof plannen en standpunten vooral gericht zijn op zoveel mogelijk electorale winst – in plaats van op wat het beste is voor Nederland.”
PINAUTOMAAT
Groenendaal wijst op de doorrekening van politieke voornemens door het CBS en de verslaggeving in het FD daarover. “Bij zes van de negen grootste partijen stijgen de lasten voor het bedrijfsleven.
DOENER OEFENT GEDULD
Heske Groenendaal is mede-eigenaar van Mview+ in Tiel. In november 2024 werd zij voorzitter van VNO-NCW Midden dat ondernemers vertegenwoordigt in de provincies Utrecht, Gelderland, Overijssel en Flevoland. “Ik merk dat ik op deze plek echt iets kan toevoegen. Wel is het wennen dat sommige zaken veel tijd vergen. Lobby is een kwestie van lange adem.”
Als voorzitter spreekt Groenendaal veel ondernemers. “Regelmatig hoor ik dat zij hun rol door alle belemmeringen als zwaarder ervaren dan tien jaar geleden. Aan de andere kant zien velen ondanks de omstandigheden toch telkens weer kansen. Ook dat is ondernemerschap.”
GroenLinks-PvdA spant de kroon met een lastenverzwaring van ruim 25 miljard euro per jaar. Dit benadrukt opnieuw dat het bedrijfsleven nog steeds vooral gezien wordt als pinautomaat. Die constatering lijkt een cliché, maar is helaas nog altijd actueel.”
ZAND IN DE BANENMOTOR
Bij de voorgestelde lastenverzwaring is geen oog voor het afnemende verdienvermogen van het mkb. “Dat verdienvermogen bepaalt in hoeverre dit land in staat is om nu én in de toekomst voldoende inkomsten te genereren. In plaats van lasten verder te verzwaren, moet de overheid juist belemmeringen zoveel mogelijk wegnemen. Het mkb is de banenmotor van Nederland. Als je steeds meer zand in die motor strooit, betalen wij daar vroeg of laat de prijs voor.”
MICHELINSTERREN 2025
Het sterrenfirmament voor culinair minnend Nederland
Op maandag 6 oktober presenteerde Michelin de nieuwe restaurantgids tijdens de openingsdag van de culinaire vakbeurs BBB Maastricht. Maar liefst 119 Nederlandse restaurants werden in 2025 (opnieuw) bekroond met één, twee en drie Michelinsterren.
NIEUWKOMERS EN OUDGEDIENDEN
Eén van de nieuwkomers is restaurant Olde Marckt in Aalten, dat sinds 1998 wordt gerund door de familie Stoverink. Zoon Bram keerde in 2023 terug naar Aalten. Het resultaat is een menukaart met klassiekers van het huis (waaronder met door vader Albert geschoten wild) en subtiel werelds genuanceerde gerechten.
Twee oud gedienden kregen bij hun nieuwe plek twee Michelinsterren. Soenil Bahadoer legde bij De
Lindenhof de basis voor zijn unieke signatuur gekenmerkt door zijn
Surinaams-Hindoestaanse roots en een Franse basis. Bij GEM. by Soenil Bahadoer - gevestigd in Kasteel Gemert Eindhoven, Curio Collection by Hilton - zet hij zijn culinaire carrière voort.
Chef-kok Guido Braeken ging van Julemont naar Van Oys Maastricht
Retreat in Eijsden, waar hij in restaurant Create by Guido Braeken met kwaliteitsproducten, klassieke finesse en een exotische schwung de menukaart bepaalt.
Een prachtige blijk van vertrouwen en waardering was de hernieuwde toekenning van drie Michelinsterren aan De Librije in Zwolle. Na het wegvallen van culinair icoon Jonny Boer was dit ongetwijfeld een opluchting voor Thérèse, hun twee kinderen Isabelle en Jimmie, en chef-kok Nelson Tanate.
GROENE STER
Sinds 2021 deelt Michelin ook groene sterren uit. Dit is een speciale onderscheiding voor restaurants die zich inzetten op het gebied van duurzaamheid. Restaurants met een groene
Michelinster bieden naast uitmuntende gastronomie een actieve bijdrage aan een betere wereld door middel van duurzame bedrijfspraktijken zoals het gebruik van lokale en seizoensgebonden ingrediënten, het tegengaan van voedselverspilling, het werken met biologische producten en het beperken van de ecologische voetafdruk. Dit jaar kregen Konijnenvoer in Arnhem en Tres in Rotterdam voor het eerst een groene Michelinster. In totaal zijn er nu 23 restaurants in Nederland met deze duurzame bekroning.
DRENTHE
Eén Michelinster
- De Vlindertuin (Zuidlaren)
FRIESLAND
Eén Michelinster
- De Heeren van Harinxma (Beetsterzwaag)
- Restaurant Smink (Wolvega)
Groene Michelinster
- Mearkas (Eastermar)
GELDERLAND
Twee Michelinsterren
- ‘t Nonnetje (Harderwijk)
- De Nieuwe Winkel (Nijmegen)
Eén Michelinster
- Olde Marckt (Aalten, nieuwe onderscheiding)
- Zenith (Apeldoorn)
- Rijnzicht (Doornenburg)
- ‘t Raedthuys (Duiven)
- Basiliek (Harderwijk)
- De Kromme Dissel (Heelsum)
- Flicka (Kerkdriel)
DE VIJF CRITERIA VAN MICHELIN
Voor restaurants worden de Michelinsterren beschouwd als dé kroon op het harde werk en blijk van waardering en kwaliteit. De sterren worden toegekend aan de hand van vijf criteria: de kwaliteit van de ingrediënten, de beheersing van kooktechnieken en smaken, de persoonlijkheid van de chef zoals die in de gerechten tot uiting komt, de prijs-kwaliteitverhouding en de consistentie van de keuken, zowel gedurende het menu als over tijd.
De betekenis van de sterren is als volgt:
* 1 ster: uitzonderlijke keuken
** 2 sterren: de keuken is een omweg waard
*** 3 sterren: de keuken is een reis waard
Groene Michelinster
- Konijnenvoer (Arnhem, nieuwe onderscheiding)
- Lokaal (Doetinchem)
- Flores (Nijmegen)
- De Nieuwe Winkel (Nijmegen)
GRONINGEN
Eén Michelinster
- Herberg Onder de Linden (Aduard)
- Noor (Groningen)
LIMBURG
Twee Michelinsterren
- Create by Guido Braeken (Eijsden, nieuwe onderscheiding)
- Brut172 (Reijmerstok)
Eén Michelinster
- Restaurant Atelier (Gulpen)
- Da Vinci (Maasbracht)
- Au Coin des Bons Enfants (Maastricht)
- Beluga Loves You (Maastricht)
- Château Neercanne (Maastricht)
- Studio (Maastricht)
- Tout à Fait (Maastricht)
- ONE (Roermond)
- De Leuf (Ubachsberg)
- Marrees (Weert)
Groene Michelinster
- ONE (Roermond)
- Aan Sjuuteänjd (Schinnen)
NOORD-BRABANT
Twee Michelinsterren
- GEM. by Soenil Bahadour (Gemert, nieuwe onderscheiding)
- Tribeca (Heeze)
- De Treeswijkhoeve (Waalre)
Eén Michelinster
- Restaurant Wolfslaar (Breda)
- Noble Kitchen (Cromvoirt)
- Wiesen (Eindhoven)
- Zarzo (Eindhoven)
- Sabero (Leende)
- Alma (Oisterwijk)
- Zout & Citroen (Oosterhout)
- Versaen (Ravenstein)
- Restaurant 1857 (Roosendaal)
- Odille (Sint-Oedenrode)
- O&O (Sint-Willebrord)
- Monarh (Tilburg)
- Sense (Vught)
- Vista (Willemstad)
Groene Michelinster
- Restaurant Vannu (Bavel)
NOORD-HOLLAND
Twee Michelinsterren
- Aan de Poel (Amstelveen)
- Ciel Bleu (Amsterdam)
- Flore (Amsterdam)
- Restaurant 212 (Amsterdam)
- Spectrum (Amsterdam)
- Vinkeles (Amsterdam)
- De Bokkedoorns (Overveen)
Eén Michelinster
- Bistro de la Mer (Amsterdam)
- Bolenius Rembrandtpark (Amsterdam)
- Bougainville (Amsterdam)
- Choux (Amsterdam, nieuwe onderscheiding)
- CUE (Amsterdam, nieuwe onderscheiding)
- Daalder (Amsterdam)
- De Juwelier (Amsterdam)
- De Kas (Amsterdam)
- Lars Amsterdam (Amsterdam)
- MOS (Amsterdam)
- Restaurant Showw (Amsterdam)
- RIJKS® (Amsterdam)
- RON Gastrobar (Amsterdam)
- Sinne (Amsterdam)
- The White Room by Jacob Jan Boerma (Amsterdam)
- Wils (Amsterdam)
- Yamazato (Amsterdam)
- Zoldering (Amsterdam)
- Apicius (Castricum)
- ML (Haarlem)
- Ratatouille Food & Wine (Haarlem)
- Cheval Blanc (Heemstede)
- Merlet (Schoorl)
Groene Michelinster
- Neder (Alkmaar)
- Bolenius Rembrandtpark (Amsterdam)
- Flore (Amsterdam)
- De Kas (Amsterdam)
- Kook Atelier Op Oost (Oosterend)
OVERIJSSEL
Drie Michelinsterren
- De Librije (Zwolle)
Twee Michelinsterren
- De Lindenhof (Giethoorn)
- De Groene Lantaarn (Staphorst)
Eén Michelinster
- Kaatje bij de Sluis (Blokzijl)
- Joann (Enschede)
- De Woage (Gramsbergen)
- ‘t Lansink (Hengelo)
- De Swarte Ruijter (Holten)
- De Bloemenbeek (De Lutte)
- Brass Boer Thuis (Zwolle)
- Restaurant Affect (Zwolle)
Groene Michelinster
- Het Seminar (Zenderen)
- De Librije (Zwolle)
UTRECHT
Eén Michelinster
- La Provence (DriebergenRijsenburg)
- Restaurant Kasteel Heemstede (Houten)
- Voltaire (Leersum)
- Restaurant De Burgemeester (Linschoten)
- ‘t Amsterdammertje (Loenen aan de Vecht)
- Tante Koosje (Loenen aan de Vecht)
- Karel 5 (Utrecht)
- Maeve (Utrecht)
- De Nederlanden (Vreeland)
- Lutum (Wijk bij Duurstede)
Groene Michelinster
- Heimat (Utrecht)
- Héron (Utrecht)
- Lutum (Wijk bij Duurstede)
ZEELAND
Twee Michelinsterren
- Inter Scaldes (Kruiningen)
Eén Michelinster
- Spetters (Breskens)
- Demain (Cadzand)
- Codium (Goes)
- De Kromme Watergang (Hoofdplaat)
Groene Michelinster
- Hof aan Zee (Koudekerke)
- Morille (Koudekerke)
ZUID-HOLLAND
Twee Michelinsterren
- FG - François Geurds (Rotterdam)
- Fred (Rotterdam)
- Parkheuvel (Rotterdam)
Eén Michelinster
- Pieters Restaurant (Bergambacht)
- Perceel (Capelle aan den IJssel)
- Novaela (Delft, nieuwe onderscheiding)
- LIZZ (Gouda)
- Calla’s (Den Haag)
- Bij Jef (Den Hoorn)
- De Gieser Wildeman (Noordeloos)
- Latour (Noordwijk aan Zee)
- Restaurant Calva (Nootdorp, nieuwe onderscheiding)
-‘t Ganzenest (Rijswijk)
- Amarone (Rotterdam)
- Joelia (Rotterdam)
- The Millèn (Rotterdam)
- Zeezout (Rotterdam)
- Central Park (Voorburg)
- De Moerbei (Warmond)
- Triptyque (Wateringen)
Groene Michelinster
- Tres (Rotterdam, nieuwe onderscheiding)
- Rotonde (Rotterdam)
- Triptyque (Wateringen)
Boyz & Beans: dé transparante partner voor koffiedrinkend
Nederland
Boyz & Beans is de betrouwbare koffieleverancier voor MKB+ en horeca, met een focus op transparantie, maatwerk en hoogwaardige service. Het bedrijf onderscheidt zich door volledige openheid over kosten voor koffiemachines en koffiebonen, zonder verborgen posten. Deze aanpak biedt ondernemers door het hele land zekerheid en vertrouwen, essentieel voor een duurzame samenwerking.
De kracht van Boyz & Beans ligt in hun expertise in het bedienen van MKB+ en horeca, vaak bij grootschalige projecten. Ze analyseren de koffiebehoefte op de werkvloer en adviseren over de optimale inzet van koffiemachines om de productiviteit te maximaliseren. Wachten op koffie kan de workflow onnodig vertragen. Boyz & Beans berekent het benodigde aantal machines en de juiste configuratie, zodat uw medewerkers efficiënt en tevreden blijven.
Persoonlijke aandacht vormt de kern van hun aanpak, zonder onnodige inmenging. Elke samenwerking begint met een grondig kennismakingsgesprek om uw bedrijfsprocessen en specifieke behoeften te begrijpen. Dit stelt Boyz & Beans in staat om oplossingen op maat te bieden, afgestemd op uw situatie. Na de overeenstemming blijven ze op de
achtergrond; ze komen niet ongevraagd langs voor bijvoorbeeld voorraadaanvullingen. Wanneer u echter service, onderhoud of aanvullende leveringen nodig heeft, staan ze paraat met snelle en professionele ondersteuning.
De koffiebehoefte op de werkvloer is sinds de coronaperiode geëvolueerd. Medewerkers verwachten meer variatie en luxe, zoals specialty coffee of plantaardige melkopties. Boyz & Beans speelt hierop in met koffiemachines die niet alleen functioneel zijn, maar ook uw bedrijfsimago versterken. Deze machines fungeren ook als visitekaartje, passend bij de representatieve uitstraling van uw onderneming. Boyz en Beans biedt na een succesvolle overname inmiddels ook in het weekend een complete full service op koffiemachines.
Met hun transparante prijsstructuur, strategische advisering en gerichte betrokkenheid biedt Boyz & Beans een meerwaarde voor koffiedrinkend Nederland. Ze optimaliseren niet alleen uw koffievoorziening, maar dragen bij aan een efficiëntere en professionelere werkomgeving.
Ga voor meer informatie naar www.boyzenbeans.nl
Wie alles onder controle heeft, verliest vaak wat telt
Druk zijn is een statussymbool geworden. De agenda’s van veel ondernemers en leidinggevenden lijken meer op een strategisch schaakbord dan op een leven. Alles gepland, alles efficiënt, alles onder controle. "Behalve dat wat niet in een agenda past: verbinding", aldus Toby Gijzen, oprichter van Invictus.
Het wrange is volgens Toby dat juist de mensen die het meest presteren, vaak het minst aanwezig zijn. "Niet omdat ze onverschillig zijn, maar omdat succes
een soort tunnel creëert. Een constante staat van alertheid. En hoe scherper de focus op presteren, hoe doffer de verbinding met wat er om je heen gebeurt.
Wie de leiding heeft over anderen, vergeet soms dat leiderschap thuis begint, bij de mensen die geen KPI’s van je vragen, maar gewoon je aandacht."
WIE IS TOBY?
Toby Gijzen is de oprichter van Invictus, slaapexpert en meervoudig gecertificeerd personal trainer en performance coach. Tevens heeft hij een defensie-achtergrond. In tegenstelling tot veel andere performance coaches vindt Toby 'balans' geen vies woord. Er wordt weleens vergeten dat je niet alleen een commitment naar je onderneming of werkgever hebt, maar ook naar jezelf, je gezin en naasten. Door middel van de pijlers kernidentiteit en mindset, slaap, bewegen en habit building wordt in de coaching van Toby doelgericht toegewerkt naar sterke (persoonlijk) leiderschapskwaliteiten en een gezonde work-life balans, een alles-in-één-leven.
www.wordtinvictus.com
DE PARADOX VAN SUCCES
Succes vraagt richting, wilskracht, discipline. Maar er is een prijs. "Als je voortdurend 'aan' staat, leert je lichaam dat rust onveilig is", vertelt hij. "Je geest draait op adrenaline, je gesprekken worden functioneel, je aanwezigheid gefragmenteerd. Je bent er fysiek, maar niet echt.
Daarom raken zoveel leiders vervreemd van hun omgeving. Niet omdat ze egoïstisch zijn, maar omdat ze hun focus zijn gaan verwarren met verbinding. Ze luisteren om te reageren. Ze kijken, maar zien niet. De ironie: de kracht en helderheid die je zakelijk succesvol maken, zijn precies wat je thuis in de weg kan zitten."
WAT EEN STABIEL THUISFRONT
DOET
Een stabiel thuisfront is volgens Toby geen luxe, maar brandstof. "Wie geen rust vindt in zijn thuissituatie, zoekt hem onbewust elders: in werk, erkenning, prestaties. En dat is een bodemloze put. Je kunt pas echt krachtig leiden als je ergens kunt landen. Een partner die niet je agenda vult, maar je ademruimte bewaakt. Kinderen die je eraan herinneren dat lachen niet productief hoeft te zijn. Een huis waar stilte niet ongemakkelijk voelt."
Dat thuisfront is volgens hem het fundament waar alles op rust. "Het is de plek die niet vraagt wat je doet, maar
DRIE GEWOONTES DIE HET VERSCHIL MAKEN
1. Bescherm kleine rituelen
Een kort ontbijt met je gezin. Een telefoontje naar je partner tussen twee afspraken. Het zijn mini-ankers in een overvolle week. Rituelen houden je menselijk.
2. Wees thuis geen leider, maar mens
Je hoeft niets te inspireren, oplossen of optimaliseren. Laat de controle los. Zeg als je moe bent. Zeg als je iets niet weet.
Eerlijkheid is het begin van nabijheid.
3. Creëer stilte om te kunnen horen
Zonder stilte hoor je alleen jezelf. Gun jezelf dagelijks momenten zonder prikkels, geen nieuws, geen input, geen doel. In die leegte ontstaat helderheid.
wie je bent. Zonder dat fundament wordt succes een façade: indrukwekkend van buiten, instabiel van binnen. Stabiliteit thuis maakt je als leider minder afhankelijk van externe bevestiging. Het voorkomt dat je voortdurend op zoek bent naar bewijs dat je genoeg bent. Dat is geen soft detail, dat is mentale veerkracht in zijn puurste vorm."
VERBINDING BEGINT MET
VERTRAGEN
"Verbinding is niet iets dat je plant", vervolgt Toby. "Het is iets dat je toelaat. Dat vraagt het lef om stil te vallen. Niet stoppen met werken, maar anders aanwezig zijn. Vijf minuten zonder telefoon. Eén gesprek zonder haast. Een avond zonder 'even mailen'. Verbinding heeft niets te maken met de hoeveelheid tijd, maar alles met kwaliteit van aandacht. Mensen voelen het verschil tussen iemand die luistert en iemand die wacht tot hij weer mag
praten. Vertragen is geen teken van zwakte, maar van vertrouwen. Wie vertraagt, laat zien dat hij niet bang is om écht te voelen."
Leiderschap begint aan de keukentafel
De meeste leiders willen impact maken, inspireren, bouwen. Maar wat heeft dat allemaal voor waarde, als je de verbinding met de mensen die ertoe doen verliest? "Balans is niet de afwezigheid van drukte, maar de aanwezigheid van aandacht", antwoordt Toby resoluut. "En die aandacht begint thuis. Je kunt pas echt krachtig naar buiten leiden als je van binnen stevig staat.
Wie thuis verbonden is, hoeft nergens anders te bewijzen dat hij genoeg is. Daarin schuilt de ultieme vorm van leiderschap: niet wat je bereikt, maar hoe je aanwezig bent, bij anderen, en bij jezelf."
Isabelle van de Nadort:
“Leidinggevenden, salesmanagers en onderhandelaars vormen mijn belangrijkste doelgroep.”
ISABELLE VAN DE NADORT (NONVERBAALTJE):
De kracht van taal zonder woorden
Vanaf de geboorte is iedereen gewend om te reageren op lichaamstaal. “Denk aan de hartslag en ademhaling van je moeder,” zegt Isabelle van de Nadort (NonVerbaaltje). Al snel nemen gesproken woorden die rol over. “Maar het vermogen om non-verbale signalen te herkennen en te gebruiken blijft van grote waarde - zowel zakelijk als privé.” Koudwatervrees is niet nodig. “Het is voor iedereen trainbaar.”
Isabelle van de Nadort is een van de toonaangevende experts op het gebied van non-verbale communicatie. De fascinatie voor het onderwerp hangt nauw samen met haar persoonlijke geschiedenis. “Ik ben slechthorend geboren. De eerste acht jaar van mijn leven was ik meer aangewezen op lichaamsgericht communiceren.”
UNIEKE VAARDIGHEID
Later ontwikkelde haar gehoor zich alsnog. “Maar de ervaringen in die eerste periode van mijn leven hebben blijvende impact. Mijn vader was commercieel directeur van een multinational. Af en toe was ik aanwezig bij zijn gesprekken. Dan pikte ik signalen op uit iemands lichaamstaal. Ik merkte bijvoorbeeld dat een gesprekspartner interesse had of juist een voorbehoud maakte.”
Later zette zij haar vermogen om non-verbale signalen te onderkennen ook beroepsmatig in. “Langzamerhand werd duidelijk dat dit een unieke vaardigheid is.”
PSYCHOLOGIE, NEUROLOGIE, BIOLOGIE
Op haar 31e werd bij Van de Nadort een ernstige ziekte geconstateerd. “Ik
Bewust
omgaan met non-verbale communicatie is geen rocket science.
werd volledig afgekeurd. Hierdoor ontstond ruimte om me verder te verdiepen in non-verbale communicatie. Paul Ekman is een pionier op het gebied van gelaatsuitdrukkingen en emoties. Maar verder was nog maar weinig onderzoek gedaan naar het onderwerp. Daarom ben ik zelf kennis gaan verzamelen. Eerst door een studie psychologie, later aangevuld met inzichten uit neurologie en biologie.” Het overbrengen van die kennis vereist specifieke vaardigheden. “Ook daar heb ik me in verdiept. Ik ontwikkelde methodes om mensen te trainen in het leren herkennen en toepassen van non-verbale communicatie.”
SPEEKSEL EN SPIEGELEN
Welke signalen kunnen daarbij van belang zijn? “Denk aan de lichaamshouding; naar voren leunen of juist achterwaarts. De armen over elkaar slaan. Of spiegelen door de houding
van iemand anders over te nemen.”
Ook ogen en mond geven informatie. “Pupillen worden groter of kleiner. Iemand slikt of maakt speeksel aan; dat zie je in de mondhoeken. Stuk voor stuk tekens die een boodschap bevatten. Als je ze kunt waarnemen én hun betekenis kent, wordt het mogelijk erop in te spelen.”
SOCIAAL OF DOMINANT
Je kunt non-verbale informatie gebruiken om effectiever te communiceren, de verbinding met je naasten te versterken of tot een gewenst onderhandelingsresultaat te komen,
ONLINE IS ANDERS
Door de vele onlinemeetings krijgt communicatie een andere dimensie. “Het is echt anders dan een face-to-facegesprek,” zegt Isabelle van de Nadort. “Je kijkt elkaar immers niet aan, maar bent gericht op het schermbeeld van de gesprekspartner. Signalen worden anders waargenomen. Ook hoor je beter de emotie in iemands stem. Dat levert extra informatie op.”
weet Van de Nadort. “Het is altijd tweerichtingsverkeer, dus ook de eigen non-verbale communicatie helpt om je doel te bereiken. Zo heeft iedereen een specifieke manier van kijken. De blik van sociale kijkers gaat naar de ogen en de mond. Dominante kijkers
richten zich hoger, op de ogen en het voorhoofd. Dat gaat heel snel. Je neemt het niet bewust waar, maar ervaart het wel. Dus als een dominante leidinggevende meer openheid wil bij zijn team, kan hij zich aanleren om sociaal te kijken.”
PUPILLEN
Ook in verkoopgesprekken is non-verbale communicatie van waarde. “Een salesmanager die ziet dat de pupillen van zijn gesprekspartner vergroten, weet dat er interesse is. Worden ze kleiner dan is iemand juist terughoudend. Daar kun je in het verdere verloop van het gesprek op inspelen. En als wij iets willen zeggen, formuleren we zinnen in ons hoofd. Daardoor maken we speeksel aan. Ook dat kun je waarnemen en dit inzicht gebruiken door iemand het woord te geven. Of er juist voor zorgen dat je niet onderbroken wordt, omdat je een punt wilt maken in een discussie.”
EYEOPENER
Het vergt training om deze vaardigheden onder de knie te krijgen. “Eerste stap is om signalen te leren herkennen. Dat doe je door telkens drie maanden te focussen op een specifiek cluster, bijvoorbeeld het gezicht. Samen met je partner of gezinsleden kies je een moment waarop je dit traint. Een kwartier per dag is voldoende. En het kan bijvoorbeeld ook met televisieprogramma’s.”
Voor de oefening wordt iemands gezicht in drie delen opgedeeld. “Eerst observeer je het gedeelte tot de wenkbrauwen, later dat van wenkbrauwen tot bovenlip, daarna de mond en nek. Als je dit lang genoeg doet, wordt het herkennen van veranderingen een automatisme. Ook kun je jezelf filmen en terugkijken wat er gebeurt. Dat kan een echte eyeopener zijn.”
ANDERE ZWAARTEPUNTEN
Van de Nadort is een van de weinige specialisten op het gebied van non-verbale communicatie. Zij draagt haar kennis individueel of in groepsverband over via trainingen, workshops en seminars. “Leidinggevenden, salesma-
PRIKKELEN EN BEWUSTMAKEN
Isabelle van de Nadort deelt haar kennis graag. Bijvoorbeeld in columns voor Business, via LinkedIn en op haar website. “Dat doe ik om mensen te prikkelen, maar ook om ze bewust te maken van de impact van non-verbale communicatie.”
Op de site staan onder meer passages uit ‘Wie is de mol’. “Natuurlijk is de rol van de hoofdpersoon geregisseerd. Maar je ziet wel degelijk zuivere emoties bij de deelnemers. Die kun je waarnemen en dat helpt bij het trainen van non-verbale vaardigheden.”
www.nonverbaaltje.nl
nagers en onderhandelaars vormen mijn belangrijkste doelgroep. De zwaartepunten liggen telkens anders. In een verkoopgesprek communiceert iemand vaak een-op-een, terwijl een onderhandelaar iedereen aan tafel moet waarnemen en hierop reageren.”
VERKIEZINGEN
Ook bestuurders en politici behoren tot haar klanten. “Dan gaat het er vooral om hoe zij meer uit gesprekken kunnen halen met hun lichaamstaal als instrument. Politici zijn gewend interesse te tonen, maar gedurende een gesprek verflauwt die vaak. Ik leer hoe ze hun aandacht kunnen vasthouden.”
Van de Nadort zorgt niet voor een quick fix. “Als je met mij aan de slag gaat, kost het tijd voor er resultaat is.
Op dit moment train ik lokale politici met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar.”
INTENSIEVE GESPREKKEN
Bij individuele trajecten gaat het altijd om maatwerk. “Dan kom je tot een aanpak waarmee iemand jarenlang vooruit kan. Elke persoon is anders. Daarom moet allereerst inzicht ontstaan in hoe jij denkt over jezelf, hoe de omgeving jou ziet, welk imago je hebt en wat je nastreeft. Dat zorgt soms voor intensieve gesprekken. Maar die zijn nodig, want al deze aspecten spelen een rol bij de manier waarop mensen op jou reageren – en jij op hen. Het is cruciale informatie voor een succesvolle inzet van non-verbale communicatie.”
GEEN ROCKET SCIENCE
Die inzet is voor iedereen toegankelijk en kan voor iedereen van waarde zijn. “Van klanten hoor ik dat het leidt tot meer begrip en meer inzicht, zowel in jezelf als in anderen. Hierdoor ontstaan diepgaande gesprekken en mooie veranderingen in de interactie met je omgeving. Ook komt een zakelijke deal sneller tot stand, omdat er veel meer informatie is over de gesprekspartner. Bij onderhandelingen is er oog voor ieders belang. En ben je non-verbaal vaardiger dan spreek je ook makkelijker in het openbaar.”
Bewust omgaan met non-verbale communicatie is geen rocket science. “Het vereist vaardigheden die iedereen kan leren met concentratie en enig doorzettingsvermogen,” benadrukt Van de Nadort. “Koudwatervrees is dus nergens voor nodig.”
Musthaves
Welke items mogen er deze winter niet in je kledingkast ontbreken? Driesteden Business zocht het voor je uit!
DAG
EN
KRACHTIGE LOOK
Dit pak van LaDress biedt de perfecte combinatie van elegantie en comfort en is gemaakt van een luxueuze, soepelvallende stof. Ideaal voor elke gelegenheid: van een zakelijke meeting tot een avond uit. De verfijnde snit flatteert elk silhouet, terwijl de tijdloze uitstraling moeiteloos chic aanvoelt. Draag het samen voor een krachtige look, of apart voor eindeloze combinaties.
NACHT IN STIJL
Maak kennis met de HANRO Night & Day collection, een verfijnde mix van comfort, kwaliteit en stijl, perfect afgestemd op avond, ochtend en relaxmomenten. Je kunt losse onderdelen combineren – tops, broeken, robes – waardoor je ‘s nachts heerlijk slaapt en overdag comfortabel en stijlvol voor de dag komt.
ONWEERSTAANBAAR SOPHISTICATED
Maak een statement met deze zwarte handtas van Steve Madden. Het glanzende goudaccent geeft een vleugje glamour, terwijl het verfijnde silhouet elke outfit naar een hoger niveau tilt.
Of je nu naar kantoor gaat, een diner hebt of een dagje uit plant, deze tas is jouw ultieme finishing touch. Stijlvol, veelzijdig en onweerstaanbaar sophisticated.
CHIC MET EEN VLEUGJE ROCK
Stap stijlvol de dag in met de zwarte laarsjes van Charles & Keith – een perfecte mix van edgy en elegant. De verfijnde gesp voegt een vleugje rock toe, terwijl de zwarte look moeiteloos combineert met elke outfit. Of je nu kiest voor een jeans, jurk of powersuit; deze laarsjes geven elke look karakter.
TRADITIE MET EEN MODERNE TWIST
Vervaardigd uit hoogwaardig leer en met oog voor detail, staan deze schoenen symbool voor vakmanschap en verfijnde smaak. Traditie met een moderne twist komt samen in het strakke design, de perfecte pasvorm en de subtiele eigentijdse accenten. Ideaal voor elke gelegenheid, van boardroom tot borrel.
JOUW PRODUCT IN MUSTHAVES?
Wil je jouw product ook in deze rubriek? Mail dan naar: jessica@vanmunstermedia.nl en vraag naar de voorwaarden.
SCANDINAVISCHE EENVOUD,
MAXIMALE
ELEGANTIE
Ontdek de kracht van eenvoud met het zwarte herenhorloge van Danish Design. Minimalistisch, verfijnd en modern, precies zoals Deens design hoort te zijn. De matte zwarte afwerking straalt klasse uit, terwijl het strakke silhouet moeiteloos past bij elke look, van business tot casual. Gemaakt met oog voor detail en hoogwaardige materialen, is dit horloge meer dan een accessoire.
Jubileumactie:
Betaal slechts 90% van de factuur!
90 jaar Het Nationale Park De Hoge Veluwe
Vier dit bijzondere jaar met ons mee!
Dit jaar bestaat Het Nationale Park De Hoge Veluwe 90 jaar, een mijlpaal om trots op te zijn! Ter ere van dit bijzondere jubileum nodigen wij je van harte uit om een (zakelijke) bijeenkomst, evenement of familiedag te organiseren in een van de mooiste natuurgebieden van Nederland.
Een unieke locatie in 5.400 hectare pure natuur
Van uitgestrekte heidevelden tot dichte bossen en stuifzandvlaktes. De Hoge Veluwe biedt een indrukwekkend decor voor ieder type bijeenkomst. Midden in dit bijzondere landschap vind je het duurzame en moderne Park Paviljoen, met restaurant en comfortabele vergaderzalen die uitkijken op de bossen. Hier gaan rust, inspiratie en moderne faciliteiten hand in hand.
Jouw bijeenkomst in het hart van de natuur mét jubileumkorting!
Of je nu kiest voor een zakelijke heisessie, een bedrijfspresentatie, een familiedag of een groter event, wij denken graag met je mee. Combineer jouw bijeenkomst met unieke activiteiten zoals een excursie met onze natuurgids of een rondleiding in het iconische Jachthuis Sint Hubertus.
Profiteer van ons speciale jubileumaanbod
• 10% korting, je betaalt slechts 90% van de factuur.
• Geldig voor bijeenkomsten die plaatsvinden in 2025.
• Korting geldt ook voor rondleidingen, maar niet voor overige activiteiten.
• Actie is niet geldig i.c.m. andere kortingsacties.
Met je boeking draag je direct bij aan het behoud van dit unieke natuurgebied.
