Wilt u de ontknoping van 2025/2026 live meemaken? Bent u erbij?
Maak dan nu gebruik van de winterstop-aanbieding voor de tweede competitiehelft!
Periode: 1 januari 2026 t/m 30 juni 2026
Inclusief: De Graafschap – Roda JC gratis
Business Club: Toegang tot alle Business Club evenementen met 2 personen
€ 2.475,- exclusief BTW www.degraafschap.nl
MEER INFORMATIE: commercie@degraafschap.nl www.degraafschap.nl/zakelijk
STERKE MAAKINDUSTRIE
De maakindustrie: het is zowel de kracht als de kramp van de Achterhoek. Enerzijds zijn de maakbedrijven trots op hun ambacht. Anderzijds verandert het landschap met stijgende druk op het personeel, oplopende energiekosten en duurzaamheid dat steeds vaker een vereiste is in plaats van een pluspunt. Maar de maakindustrie is veerkrachtig en bedrijven steken de koppen bij elkaar om samen vooruit te komen. In het artikel van innovatiemakelaar Harold Vulink van het Achterhoeks Centrum voor Technologie lees je hier meer over. Ook vroegen we enkele bekende maakbedrijven in de regio naar hun bevindingen.
Verder vind je in deze editie een interview met Heske Groenendaal, voorzitter van VNO-NCW Midden. Terwijl het verdienvermogen van bedrijven onder druk staat (denk aan stijgende kosten, toenemende regels, netcongestie en de krappe arbeidsmarkt), willen politieke partijen de lasten voor het bedrijfsleven verder verzwaren. Volgens Heske benadrukt dit dat bedrijven nog steeds vooral gezien worden als pinautomaat.
Verder namen we de Miljoenennota onder de loep. Hoewel het een beleidsarme Miljoenennota, betreft, bevat deze toch een aanzienlijk aantal keuzes en plannen die ondernemers en bedrijven raken. Of die - deels of volledig - uitgevoerd worden, is de vraag.
Veel leesplezier!
Met vriendelijke groet,
Sofie Fest
Hoofdredacteur Achterhoek Business sofie@vanmunstermedia.nl
Zakenmagazine voor de Achterhoek www.achterhoekbusiness.nl
VM Sales en Support B.V. Ruben Jansen: 06-46111856
ABONNEMENTEN
Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan met en looptijd tot 31 december en worden automatisch verlengd tenzij de abonnee uiterlijk voor 31 oktober schriftelijk opzegt.
Abonnementsprijs per jaar 39 euro (incl 2 vermeldingen op www.achterhoekbusiness.nl)
COPYRIGHTS
Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden.
Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens.
32 Van Googleverkeer naar AI-verkeer, zo pak je dit aan!
34 Wie alles onder controle heeft, verliest vaak wat telt
36 Business Flitsen
37 Klaarlicht: Van kleine lettertjes naar grote glimlachen
40
CareVisie: Met hart en zorg voor wie hier het verschil komt maken
42 Vijf vragen aan Dominic Dirkse
De achterhoek zit vol met inspirerende maakbedrijven die uitblinken op het gebied van innovatie, groei en samenwerking. Maar hoe komt dat in de praktijk precies tot uiting? Achterhoek Business legde vier toonaangevende bedrijven enkele vragen voor.
8
De strijd om talent is veranderd: kandidaten zijn kritischer dan ooit. Talent kiest niet alleen voor een baan, maar voor een werkgever die écht bij ze past.
In de werkplaatsen van de Achterhoek bonkt het hart van vakmanschap. Draaiende assen, gillende slijpschijven en robuuste machines vormen hier al generaties lang de ruggengraat van de economie. Maar onder de oppervlakte schuurt het. De wereld verandert razendsnel - en wie niet beweegt, verliest. Hoe blijft de Achterhoekse maakindustrie sterk, zonder in de kramp te schieten? 28
Een deal leek dichtbij. De conceptovereenkomst lag al op tafel en partijen verwachtten spoedig te tekenen. Maar toen kwam, out of the blue, ineens dat ene telefoontje: “Sorry man, we zien er toch vanaf.” 6
27
Bij Hegeman Bouw Partners B.V. en Hegeman Bouw Civiel B.V. draait het niet alleen om bouw & civiel, maar vooral om mensen. En juist daarom vond het bedrijf dat ook hun arbeidsdocumenten wel wat meer menselijkheid konden gebruiken.
TUSSEN TROTS EN TRANSITIE
De kracht én de kramp van de Achterhoekse maakindustrie
In de werkplaatsen van de Achterhoek bonkt het hart van vakmanschap. Draaiende assen, gillende slijpschijven en robuuste machines vormen hier al generaties lang de ruggengraat van de economie. Maar onder de oppervlakte schuurt het. De wereld verandert razendsnel - en wie niet beweegt, verliest. Hoe blijft de Achterhoekse maakindustrie sterk, zonder in de kramp te schieten?
“We hoeven niet Silicon Valley te worden, maar stilzitten is geen optie.”
DEGELIJK DNA - MAAR DRUK
VAN BUITENAF
Achterhoekse maakbedrijven staan bekend om hun loyaliteit, precisie en trots op hun ambacht. “We maken het gewoon goed, hoor je vaak", geeft innovatiemakelaar Harold Vulink van het Achterhoeks Centrum voor Technologie aan. “Die houding heeft bedrijven uit de Achterhoek groot gemaakt. Maar het landschap verandert: de druk op personeel stijgt, energiekosten lopen op, duurzaamheid wordt een vereiste in plaats van een pluspunt en klanten vragen om flexibiliteit, maatwerk en digitale integratie.”
Veel ondernemers balanceren tussen die nieuwe eisen en hun vertrouwde manier van werken.
STILLE TRANSITIE: DIGITALER, SLIMMER, MENSELIJKER
Gelukkig gebeurt er achter de schermen al veel. Zo leren meer dan negentig Achterhoekse bedrijven in verschillende leerkringen met elkaar hoe ze AI kunnen integreren in hun organisatieeen slimme mix van technologie en regionale identiteit.
Voorbeeld casussen bij bedrijven waarin deze stille revolutie zich voltrekt:
• Machines worden voorbereid op predictive maintenance en de planning wordt gestuurd met AI;
• medewerkers leren werken met digitale werkbonnen en dashboards;
• jongeren worden opgeleid in hybride leeromgevingen, waarin AI de domeinkennis heeft ontsloten uit seniore medewerkers.
Het gaat langzaam, maar het gebeurtzonder grote woorden, precies zoals de regio zelf.
CIRCULAIR VAKMANSCHAP:
WAARDEVOL, MAAR GEEN
VERDIENMODEL
De Achterhoek doet al decennia wat elders ‘circulair’ wordt genoemd: machines repareren, onderdelen reviseren, materiaal hergebruiken. Oude, de nog vaak groen gespoten machines, krijgen hier gewoon een tweede leven - niet uit idealisme, maar uit vakmanschap en gezond verstand. Toch levert dat zelden geld op. Circulariteit is moreel sterk, maar blijkt economisch zwak. Klanten willen vooral de beste businesscase, en lage prijs en hergebruik gaan nog zelden samen.
Wie een vitale maakindustrie wil houden, moet dus verder kijken dan het morele gelijk. Er is beleid nodig dat circulaire keuzes ook economisch loont - via slimme belastingprikkels, langdurige klantrelaties en lokale ketens die waarde behouden in plaats van wegvloeien. Pas dan wordt circulair vakmanschap niet alleen een troef, maar een toekomst.
POLITIEKE REALITEIT:
ONDERNEMERS ZOEKEN
HOUVAST
Onder veel mkb’ers groeit het ongeduld over de politiek. Regeldruk, stijgende lasten en onvoorspelbaar beleid worden als remmend ervaren. Ondernemers willen geen subsidies om aan het infuus te liggen - ze willen ruimte om te doen wat ze goed kunnen.
Daarom klinkt in de maakindustrie vaak waardering voor beleid dat bureaucratie verlaagt, lokaal ondernemerschap ondersteunt, techniek en beroepsonderwijs serieus neemt en
eindelijk consistent is over meerdere jaren. “Geef ons vertrouwen, niet nóg een regeling”, zei een ondernemer uit Aalten onlangs. En dat vat het goed samen. Ze hoeven geen warme woorden, maar harde kaders.
TIJD OM HET EIGEN VERHAAL TE CLAIMEN
Wat nog te vaak ontbreekt, is profilering. De regio hééft de kennis, de mensen en de mentaliteit, maar laat het te weinig zien. Daardoor blijven kansen liggen op samenwerking, personeel en financiering. Juist nu is het tijd om te laten zien wat je maakt, waarvoor je staat en waarom de Achterhoek het waard is om in te investeren.
Of dat nu via een open dag, een samenwerking met het mbo, of een simpele LinkedIn-post is - zichtbaarheid is geen luxe meer, maar noodzaak.
HET HOEFT NIET HIP - WÉL SLIM
“We hoeven niet Silicon Valley te worden, maar stilzitten is geen optie”, geeft Harold Vulink aan. Maar een regio die stilstaat en niet buiten haar eigen grenzen durft te handelen verliest haar kracht. De combinatie van nuchterheid en slimme aanpassing is precies wat de maakindustrie hier zo sterk maakt.
“We hoeven niet te praten over innovatie. We moeten het gewoon dóen”, gaf een lasser uit Ulft aan. En dát is precies wat de Achterhoek al jaren doet - en nu beter mag laten zien.
Dit artikel is geschreven door Harold Vulink met gebruik van ChatGPT.
“Kennis en eigenaarschap centraal zetten”
De achterhoek zit vol met inspirerende maakbedrijven die uitblinken op het gebied van innovatie, groei en samenwerking. Maar hoe komt dat in de praktijk precies tot uiting? Achterhoek Business legde vier toonaangevende bedrijven enkele vragen voor.
Bij vanRaam krijgen medewerkers de ruimte om te experimenteren en te vernieuwen.
WELKE TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELING HEEFT DE GROOTSTE IMPACT OP JULLIE BEDRIJF (GEHAD)?
Carolien Nijhuis, directeur-eigenaar
Nijhuis Group, voorzitter VNO-NCW Achterhoek en voorzitter Achterhoeks
Centrum voor Technologie (ACT)
“De grootste versnelling kwam toen we serieus gingen investeren in smart industry - met de mens als uitgangspunt. Dankzij WBSO-subsidies, een open leercultuur, goede relaties met regionale R&D bedrijven en nauwe samenwerking met het Graafschap College en de HAN, hebben we innovatieve stappen gezet. Denk aan: de inzet van robots voor ons klink- en afbraamproces, het volledig geautomatiseerd afrollen en versnijden van onze grondstoffen, slimme dashboards voor afvalmonitoring en kwaliteitsbeheersing en de inzet van AI én verduurzaming van onze oude vulkanisatiepersen. Maar technologie alleen is niet genoeg. Het wordt pas waardevol als je collega’s meeneemt - en dat begint bij vertrouwen, ruimte en ontwikkeling.”
Marco Geurink, digitaal adviseur bij Frontis
“Niet één technologie, maar juist de versnelling en opeenstapeling van digitale innovaties bepaalt de impact. Denk aan AI, low-code platformen, cloud-integraties en slimme interfaces. Voor ons betekent dat: continu bijblijven, maar vooral ook filteren wat wérkt in de praktijk. Onze opdrachtgevers, (internationale) maakbedrijven, verwachten geen hype maar toepasbare technologie die helpt om beter, sneller of slimmer te opereren. Die lat leggen we onszelf ook op.”
Arrewin Wisselink, communicatiespecialist bij vanRaam
“De grootste technologische verandering voor vanRaam is de ontwikkeling van de e-bike. Toen elektrisch fietsen steeds gewoner werd, zagen wij een kans om beter aan te sluiten op wat fietsers nodig hebben. Bij vanRaam werken we elke dag aan nieuwe oplossingen die vooruitgang tastbaar maken. Dat zit in ons DNA. We kijken naar wat kan, bouwen door en zetten technologie in om echte impact te maken. Zo hebben we ons eigen elektrische systeem ingevoerd. Onze motoren, accu’s, controller, het smart display en de software zijn allemaal door en voor vanRaam ontwikkeld. Zo houden we grip op kwaliteit en zijn we in staat om te blijven innoveren. Het resultaat is een gebruiksvriendelijk systeem met slimme functies. Denk aan trapondersteuning, krachtige elektromotoren en de mogelijkheid om achteruit te fietsen met ondersteuning. Zo maken we beweging toegankelijk voor iedereen.”
“De verschillende stappen in het proces van het branden van koffie, waarbij koffiebonen door middel van hete lucht worden geroosterd, is nog steeds hetzelfde. Alleen de manier waarop het gebeurt, is de afgelopen jaren veranderd door de inzet van automatisering en digitalisering. Tegenwoordig worden de zakken bonen automatisch in de silo’s gestort. De melanges en de
bijbehorende receptuur zijn voorgeprogrammeerd. De computer die de machines aanstuurt, weet precies welke verhouding het moet zijn en welke hoeveelheid er moet worden afgewogen. Vervolgens worden de bonen naar de brander getransporteerd om te worden geroosterd volgens het ingestelde brandprofiel dat bij die betreffende melange hoort. Omdat je technische parameters kunt instellen, worden de koffiebonen veel gelijkmatiger en stabieler geroosterd. Dat levert een constanter en consistenter eindproduct op. Daarna worden de bonen gekoeld en getransporteerd naar een verpakkingsmachine, waar de koffiebonen door machines in zakken worden gedaan en de zakken op pallets worden geplaatst.”
Carolien Nijhuis
HOE ZORGEN JULLIE DAT
MEDEWERKERS MEEGAAN IN DIGITALISERING EN AUTOMATISERING?
Carolien Nijhuis
“Bij ons werkt niemand ‘onder’ een systeem. We bouwen samen mét het team. Dat betekent:
- Opleiden op de werkvloer, met maatwerktrajecten en begeleiding, zodat bijvoorbeeld medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt net als een ander volwaardig meedraaien;
- nieuwe rollen creëren: van productiemedewerker naar Manager Operations, Planner of zorgdragen voor het opleiden van collega’s;
- ruimte om fouten te maken - want daar ontstaat leren;
- mentorschap: ervaren krachten begeleiden nieuwe medewerkers en andersom.”
Marco Geurink
“Door kennis en eigenaarschap centraal te zetten. Nieuwe technologie vraagt om mensen die ‘willen snappen
hoe het werkt’. Daar investeren we in: interne kennissessies, innovatie- en ontwikkeltijd, intensieve samenwerking met onze opdrachtgevers zodat we ook de achterliggende vraag snappen. Onze cultuur draait om delen; wat we leren, delen we intern en brengen we ook naar onze opdrachtgevers. Digitalisering is geen afdeling, maar een gezamenlijke opgave.”
Arrewin Wisselink
“Stilstaan past niet bij vanRaam. We geloven in de kracht van doen. We proberen, leren en vernieuwen elke dag. Innovatie zit niet in één afdeling, maar in het hele proces. Van het eerste idee tot een unieke fiets werken we met de nieuwste technologieën aan de mobiliteit van morgen. Die mentaliteit voel je overal terug. Onze cultuur is warm en open. Fouten maken mag. Sterker nog, het helpt ons groeien. Door die ruimte kunnen col-
lega’s meebewegen met ontwikkelingen zoals digitalisering en automatisering. Niet afwachten, maar lef tonen. Zo komen we samen verder.”
Gerrit Hesselink
“Onze productiemedewerkers werken met computers waarmee zij de machines aansturen. Zij horen ’s ochtends hoeveel koffie er in welke melange en in welke hoeveelheid geroosterd moet worden geroosterd. In dat opzicht is het vak een stuk technischer geworden en zijn technische skills heel belangrijk. Verder letten we erop dat we een goede mix van leeftijden hebben.
Zeker jongere mensen pakken die technische kant van het vak makkelijk op omdat zij ermee zijn opgegroeid.
De medewerkers leiden we zelf intern op zodat zij weten hoe ze de computers moeten instellen en weten waar ze tijdens het proces op moeten letten.”
Marco Geurink (rechts)
WAT IS VOOR JULLIE HET BELANGRIJKSTE THEMA BINNEN SMART INDUSTRIE DE KOMENDE JAREN?
Carolien Nijhuis
“Slimmer werken met behoud van vakmanschap. Digitalisering mag nooit een doel op zich zijn. In onze visie draait smart industry om slimmer werken, niet domweg automatiseren. Want vakmanschap is schaars én waardevol. Daarom gebruiken we technologie juist om repeterend werk te automatiseren, fysieke belasting te verlagen en vakmensen in te zetten op datgene waar ze het verschil maken. We zetten technologie dus in ten dienste van de mens. Niet andersom. De Achterhoek is geen praatclub. We zijn een doe-regionaal ecosysteem. Van robotisering tot AI, van circulaire processen tot samenwerking tussen onderwijs, overheid en bedrijfsleven. We moeten toe naar een open economie die draait op techniek én creatieve innovatieve mensen. Op doen, durven en delen. Dit is de weg voorwaarts om de grote hedendaagse uitdagingen bij de kop te pakken en op te lossen.”
Marco Geurink
“Wendbaarheid. De maakindustrie moet sneller reageren op marktveranderingen, leveringsproblemen, personeelskrapte en nieuwe concurrentie. Veel bedrijven hebben data, systemen en kennis in huis, maar missen nog de digitale samenhang om écht slagvaardig te worden. Daar ligt een enorme
kans. Denk aan klantportalen die verkoop en service automatiseren, of slimme koppelingen tussen ERP en webplatforms of met behulp van AI geoptimaliseerde bedrijfsprocessen. Smart industry begint bij digitaal durven kiezen. Technologie is geen doel, maar een hefboom voor meer veerkracht.”
Arrewin Wisselink
“Bij vanRaam hechten we veel waarde aan Smart Industry. Digitaliseren, automatiseren en robotiseren spelen dan ook al lange tijd een grote rol bij vanRaam. Dat zie je terug in onze moderne machines, zoals de lasersnijmachine en de lasrobots. Maar Smart Industry is voor ons meer dan dat. De komende jaren groeien we door naar een data-gedreven organisatie. We ontwikkelen razendsnel. Daarom is het belangrijk dat we blijven toetsen wat werkt en wat niet. Met de data die we verzamelen maken we doordachte keuzes. Zo zoeken we continu naar innovatieve en duurzame oplossingen van hoge kwaliteit. Oplossingen die onze fietsen nog beter maken en waarmee we echt het verschil kunnen blijven maken.”
Gerrit Hesselink
“Binnen het productieproces zie ik de komende jaren geen grote ontwikke-
lingen. Wel verwacht ik dat er bij de kwaliteitsselectie steeds meer AI zal worden ingezet. Sommige importeurs maken al gebruik van camera’s in combinatie met AI om de kwaliteit van koffiebonen visueel te controleren. Ook de grootte van de koffiebonen wordt op die manier geselecteerd. Het zou me dan ook niet verbazen als men in de toekomst op basis van parameters AI kan inzetten voor smaaktesten. Wij keuren de kwaliteit van de samples op ambachtelijke wijze door middel van cuppen (het proeven en evalueren van de smaken en aroma's van gezette koffie, red). Wie weet bestaat er over een aantal jaar een sensorisch apparaat dat koffiebonen kan herkennen en analyseren op smaak en kan bepalen of deze aan onze kwaliteitsvoorwaarden voldoen.”
Gerrit Hesselink
IS ONDERNEMEN NOG LEUK?
Verdienvermogen bedrijven onder druk
Ondernemen is anno 2025 geen sinecure. Denk aan stijgende kosten, toenemende regels, een inconsequente overheid, netcongestie, stikstofproblematiek, de krappe arbeidsmarkt en – voor sommige bedrijven – het terugbetalen van coronasteun. Terwijl het verdienvermogen onder druk staat, willen politieke partijen de lasten voor het bedrijfsleven verder verzwaren. “Dit benadrukt dat wij nog steeds vooral gezien worden als pinautomaat”, stelt Heske Groenendaal.
Heske Groenendaal is voorzitter van VNO-NCW Midden. “Via een online panel inventariseren wij regelmatig wat leeft bij onze leden en andere ondernemers. Daarbij wordt ook gevraagd naar de belangrijkste belemmeringen die zij ervaren. Personeelstekort scoort steevast een toppositie en doet zich in vrijwel alle branches voor. Ook regelgeving scoort hoog.”
JARENLANG OP SLOT
Maar er is meer. “Energieprijzen zijn hier hoger dan in de rest van Europa. En netcongestie zet steeds meer ontwikkelingen on hold, zeker in Midden-Nederland. Zowel de verzwaring van het hoogspanningsstation bij Breukelen als de aanleg van een nieuwe voorziening bij Utrecht lopen vertraging op. Daarom blijft het net nog jarenlang op slot. Dat heeft veel impact voor onze leden. Datzelfde geldt voor de stikstofproblematiek. Die zet een rem op allerlei ontwikkelingen en zorgt voor grote onzekerheid bij ondernemers.”
BEDRIJFSVOERING ONTWRICHT
Groenendaal wijst ook op de kosten van arbeid. “Terwijl het minimumloon de afgelopen jaren al met 25% is gestegen, pleiten sommige politieke partijen voor een verdere verhoging. Dit holt het verdienvermogen van bedrijven uit. Datzelfde geldt voor de loondoorbetaling bij ziekte. Als een medewerker lange tijd uit de roulatie is, kunnen grote ondernemingen dat vaak nog wel opvangen. Heb je maar een paar mensen in dienst dan wordt de bedrijfsvoering ernstig ontwricht als één collega wegvalt. Terwijl het loon tot maximaal twee jaar gewoon doorbetaald moet worden.”
STUUR OP RESULTAAT
Bij regeldruk spelen de vele verplichte rapportages een rol. “Neem CO2-uitstoot. Ik begrijp dat data nodig zijn om de status ten opzichte van de doelstellingen te bepalen. Maar het lijkt soms alsof het vooral gaat om het vastleggen van
Heske Groenendaal: “Bij zes van de negen grootste partijen stijgen de lasten voor het bedrijfsleven.”
gegevens en rapportages, in plaats van dat we daadwerkelijk bezig zijn met het beperken van de uitstoot. Stuur dus op resultaat in plaats van ondernemers lastig te vallen met allerlei aanvullend papierwerk.”
ONMISBARE ARBEIDSMIGRANTEN
Zo’n pragmatische benadering is ook nodig op de arbeidsmarkt, stelt Groenendaal. “Om het personeelstekort in de toekomst nog enigszins te beperken, hebben we arbeidsmigranten simpelweg keihard nodig. Werknemers uit andere Europese landen hebben dezelfde rechten als hun Nederlandse collega’s. In de publiciteit zie je vooral excessen, bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting. Maar het overgrote deel van de bedrijven zorgt goed voor al hun personeel, ook voor arbeidsmigranten.”
LOKALE ENERGIEHUBS
Bij de beperkingen door het overvolle stroomnet gaan bedrijven noodgedwongen zelf op zoek naar oplossingen. “Op steeds meer plaatsen nemen zij het initiatief om te komen tot lokale energiehubs. Bedrijven in een gebied delen hun energieaansluitingen en assets zoals zonnepanelen, batterijen en laadvoorzieningen. Zo beperken zij samen de gevolgen van netcongestie en kunnen bedrijven die dat willen, toch uitbreiden en verder groeien. Wel gaat het om lange trajecten waarbij je afhankelijk bent van andere partijen.”
EMISSIEREDUCTIEPLAN
Die afhankelijkheid is er ook bij de stikstofproblematiek. “Er ligt Europese wetgeving waar Nederland zich aan moet houden. Daarom presenteerde VNO-
NCW eind 2024 een Emissiereductieplan samen met Natuurmonumenten, Natuur & Milieu en Bouwend Nederland.”
Doel is om de uitstoot fors terug te dringen waarbij alle sectoren – dus niet alleen landbouw – een eerlijke bijdrage leveren. Het plan pleit voor emissieplafonds, bedrijfsspecifieke normen en een gebiedsgerichte aanpak. “Belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de provincies. Die kennen immers de ins en outs van hun gebied en weten welke maatregelen op welke plek het beste werken. Om die uit te kunnen voeren, is financiele ondersteuning vanuit Den Haag essentieel.”
NIET VROLIJK
Ondernemers kunnen veel zelf en doen dat ook, benadrukt Groenendaal. “Maar vaak zijn we toch echt afhankelijk van politiek en bestuur. En daar wringt hem de schoen. In deze tijd van verkiezingsprogramma’s en debatten stemt dat wat ik lees en hoor niet vrolijk. Ondernemers worden amper gezien in Den Haag, lijkt het.” Hoe komt dat? “Misschien omdat zij maar een beperkt aantal stemmen vertegenwoordigen. Het lijkt alsof plannen en standpunten vooral gericht zijn op zoveel mogelijk electorale winst – in plaats van op wat het beste is voor Nederland.”
PINAUTOMAAT
Groenendaal wijst op de doorrekening van politieke voornemens door het CBS en de verslaggeving in het FD daarover. “Bij zes van de negen grootste partijen stijgen de lasten voor het bedrijfsleven. GroenLinks-PvdA spant de kroon met
DOENER OEFENT GEDULD
Heske Groenendaal is mede-eigenaar van Mview+ in Tiel. In november 2024 werd zij voorzitter van VNO-NCW Midden dat ondernemers vertegenwoordigt in de provincies Utrecht, Gelderland, Overijssel en Flevoland. “Ik merk dat ik op deze plek echt iets kan toevoegen. Wel is het wennen dat sommige zaken veel tijd vergen. Lobby is een kwestie van lange adem.”
Als voorzitter spreekt Groenendaal veel ondernemers. “Regelmatig hoor ik dat zij hun rol door alle belemmeringen als zwaarder ervaren dan tien jaar geleden. Aan de andere kant zien velen ondanks de omstandigheden toch telkens weer kansen. Ook dat is ondernemerschap.”
een lastenverzwaring van ruim 25 miljard euro per jaar. Dit benadrukt opnieuw dat het bedrijfsleven nog steeds vooral gezien wordt als pinautomaat. Die constatering lijkt een cliché, maar is helaas nog altijd actueel.”
ZAND IN DE BANENMOTOR
Bij de voorgestelde lastenverzwaring is geen oog voor het afnemende verdienvermogen van het mkb. “Dat verdienvermogen bepaalt in hoeverre dit land in staat is om nu én in de toekomst voldoende inkomsten te genereren. In plaats van lasten verder te verzwaren, moet de overheid juist belemmeringen zoveel mogelijk wegnemen. Het mkb is de banenmotor van Nederland. Als je steeds meer zand in die motor strooit, betalen wij daar vroeg of laat de prijs voor.”
Houdbaarheid lastig te voorspellen
Door de naderende verkiezingen en haar sterk verminderde draagvlak presenteerde het kabinet op Prinsjesdag een beleidsarme Miljoenennota. Toch bevat deze een aanzienlijk aantal keuzes en plannen die ondernemers en bedrijven raken. Of die – deels of volledig – uitgevoerd worden, is de vraag. Veel hangt af van de samenstelling van de nieuwe Tweede Kamer en de speerpunten van een volgend kabinet.
In de Miljoenennota van 2025 schuift het kabinet de weegschaal in de richting van lasten voor vermogen, arbeid en fossiele consumptie. En minder in de richting van ondernemingsruimte en fiscale stimulansen. De overheid zoekt structurele inkomsten en kiest de route van “vermogens eerlijker belasten” en “arbeid beter beschermen”.
FEITEN EN STATEMENTS
Dat betekent concreet: hogere privébelastingen voor directeur-grootaandeelhouders (dga’s), minder aftrekposten voor zelfstandigen, meer verplichtingen op de arbeidsmarkt en scherpere klimaatsturing via fiscaliteit.
Maar niet alles is even zeker. Sommige voorstellen staan al met potlood in de wet, andere zijn eerder een politiek statement dan beleidsfeit. Hieronder een overzicht van de belangrijkste maatregelen voor ondernemers en bedrijven. Inclusief de verwachte impact en een inschatting van de houdbaarheid onder een nieuw kabinet.
*BOX 3 (FORFAIT, VRIJSTELLING)
In 2026 stijgt het forfaitaire rendement voor ‘Overige bezittingen’ naar circa 7,77% (nu 5,88%). Het heffingsvrije vermogen daalt van € 57.684 naar € 51.396. Boven de lagere vrijstelling wordt dus meer belasting betaald. Deze
hogere belastingdruk raakt dga’s en beleggende ondernemers. Het kan een verminderde prikkel betekenen om reserves op te bouwen buiten de onderneming.
De veranderingen in box 3 bevinden zich al in de wetsvoorstelfase en zijn budgettair belangrijk. Terugdraaien ervan is niet te verwachten.
*AFBOUW ZELFSTANDIGENAFTREK EN MEEWERKAFTREK
De zelfstandigenaftrek daalt in 2026 naar zo’n € 1.200. De meewerkaftrek wordt vanaf 2027 stapsgewijs verminderd en mogelijk uiteindelijk afgeschaft. Zzp’ers worden zwaarder belast;
BELEIDSARME MILJOENENNOTA
Alle aandacht voor minister Eelco Heinen en het koffertje
er zijn meer verdiensten nodig om hetzelfde over te houden.
In een nieuw kabinet met sympathie voor zzp’ers kan compensatie of vertraging mogelijk zijn.
*PSEUDO-EINDHEFFING VOOR
AUTO'S MET FOSSIELE
BRANDSTOF
Vanaf 1 januari 2027 komt er een eindheffing van 12% over de catalogusprijs voor niet volledig elektrische personenauto’s die aan werknemers ter beschikking zijn gesteld voor privégebruik. Dit betekent hogere mobiliteitskosten voor werkgevers en kan leiden tot een heroverweging van het leasebeleid.
Als deze maatregel eenmaal geïmplementeerd is, worden leasecontracten en bedrijfsvoering erop afgestemd. Dat maakt terugdraaien complex en kostbaar. Ook sluit de maatregel aan bij het klimaatbeleid, al kan het invoeringstempo nog schuiven.
*BEHOUD 9% BTW-TARIEF VOOR
CULTUUR, MEDIA EN SPORT
De eerder geplande btw-verhoging van 9% naar 21% wordt ingetrokken; het verlaagde tarief blijft gelden.
Hoewel het als gunstmaatregel geldt, is dit politiek gevoelig in tijden van begrotingsdruk. Toekomstige kabinetten kunnen alsnog kiezen voor herziening.
*AFSCHAFFEN NULURENCONTRACT PER 2027
Vanaf 2027 wordt voorkomen dat werkgevers nog nulurencontracten afsluiten. Er moet sprake zijn van een minimum aantal uren en oproepcontracten worden aangescherpt. Dit zorgt voor hogere personeelskosten en minder flexibiliteit bij werkgevers. Er is een breed politiek draagvlak voor de maatregel gezien het belang van werkzekerheid. Zijn de maatregelen eenmaal onderdeel van wetgeving dan
ontstaan implementatie en jurisprudentie. Terugdraaien ervan is dan moeilijk.
*VERHOGING BTW OP OVERNACHTINGEN
Voor de horecabranche, verhuur- en logiesbedrijven gaat het btw-tarief op overnachtingen per 1 januari 2026 van 9% naar 21%. Dat kan zorgen voor margedruk en prijsopdrijvend werken met vraaguitval tot gevolg. Het is een branchegerichte maatregel, dus gevoelig voor lobby. Een nieuw kabinet kan mogelijk kiezen voor versoepeling of uitzonderingen.
De mogelijkheden voor onbelaste vergoeding van buitenlandse medewerkers worden beperkt. Internationale arbeidsmobiliteit wordt hierdoor duurder; dit raakt vooral de tech- en kennissector. Het politieke draagvlak voor een gelijke behandeling is aanzienlijk.
*BEPERKING INFLATIECORRECTIE
De inflatiecorrectie wordt over 2026 voor maar 52,8% toegepast. Dit betekent dat schijven, heffingskortingen en aftrekbedragen niet volledig meegroeien met de geldontwaarding. Dit zorgt voor een sluipende verzwaring van de belastingdruk. Ondernemerskosten groeien harder doordat de aftrekruimte geen gelijke tred houdt. De inflatiecorrectiebeperking is een politiek vaak ongemerkt item dat zorgt voor structurele extra inkomsten. Het is dus lastig terug te draaien zonder begrotingsgat.
*AANPASSING ENERGIE-INVESTERINGSAFTREK (EIA)
De zogenaamde samentelling van investeringen in energie wordt beperkt. Per belastingplichtige mag jaarlijks maximaal € 151 miljoen aan energie-investeringen via de EIA worden
benut, samen met investeringen in samenwerkingsverbanden. Grootschalige investeringen vallen hierdoor buiten de aftrekmogelijkheid. Het is een technische regeling die relatief gemakkelijk aangepast kan worden in de beleidsuitvoering.
*COMPENSATIE HOGE STROOMKOSTEN/AANPASSING CO 2 -HEFFING INDUSTRIE
Het kabinet compenseert hoge elektriciteitskosten voor bedrijven met € 150 miljoen tot 2028. Ook stelt zij de CO2heffing die de industrie moet betalen buiten werking. Een Kamermeerderheid vroeg hier al eerder om. Dit zorgt voor verlichting van de energiedruk en verbetert de concurrentiepositie.
De impact van deze maatregelen hangt sterk af van de energieprijzen en de economische ontwikkeling. Een nieuw kabinet kan de compensatiemaatregelen uitbreiden, beperken of de CO2heffing anders structureren.
KAMER EN KABINET AAN ZET
De houdbaarheid van maatregelen uit de Miljoennota is vaak lastig te voorspellen. Veel hangt af van de verhoudingen in de nieuwe Tweede Kamer en de samenstelling van een volgende coalitie. Sommige maatregelen vergen uitvoeringswetgeving, overgangsregelingen of AMvB’s (algemene maatregelen van bestuur). Daar kan in parlementaire fase worden bijgestuurd.
BEGROTINGSVAST
Over het algemeen zijn fiscale technische maatregelen die begrotingsvast zijn (denk aan box 3 en aftrekbeperkingen) lastig volledig terug te draaien. Sectorgerichte of sociaal-politieke maatregelen (btw op overnachtingen, zelfstandigenaftrek, EIA) zijn eerder vatbaar voor aanpassing of compensatie door een nieuw kabinet.
LOGISTIEK EN TRANSPORT ZONDER MENSEN
Van donker magazijn tot zelfrijdende vrachtwagen
In veel Nederlandse distributiecentra is het letterlijk en figuurlijk donker. Niet omdat er iets mis is, maar omdat er simpelweg geen mens meer rondloopt. Geavanceerde robots pikken goederen van de band, sorteren pakketten razendsnel en zorgen dat alles precies op tijd klaarstaat voor transport. Volgende stap is het automatiseren van het vervoer zelf. Maar al wordt de techniek steeds verder geperfectioneerd, grootschalige inzet van autonoom transport op de openbare weg laat nog op zich wachten.
In volledig geautomatiseerde magazijnen is verlichting overbodig. Deze zogenaamde dark warehouses zijn symbool voor hoe technologie het hart van de logistiek transformeert. Ze vormen de opmaat naar een volgende revolutionaire ontwikkeling. Want als het verzamelen en verpakken van goederen zonder menselijk ingrijpen kan, waarom zouden we dan nog chauffeurs nodig hebben voor het vervoer?
IDEALE HABITAT
Op tal van plekken is mensloos transport al realiteit. Met name op afgesloten
bedrijfsterreinen, havens en luchthavens rijden autonome voertuigen rond. Denk aan de Maasvlakte in de Rotterdamse haven, waar al jarenlang zelfrijdende terminaltrekkers containers verplaatsen zonder dat iemand achter het stuur zit. Deze gecontroleerde omgevingen vormen een ideale habitat voor technologie die nog te kwetsbaar is voor het openbare verkeer.
PUBLIEK-PRIVATE INNOVATIE
In Vlissingen bewijst een pilot dat autonome voertuigtechnologie ook werkt in realistische operationele omgevingen.
In het Living Lab Autonoom Transport Zeeland werken Terberg, EasyMile, Lineage, overheid en kennisinstellingen samen aan een voorbeeldcase voor publiek-private innovatie binnen Nederland. Er is al succesvol getest met geladen containers naar overslagkranen, inclusief gemengd verkeer op het terrein. De volgende fase richt zich op bediening op afstand en inzet zonder veiligheidschauffeur.
GEEN TOEGEVOEGDE WAARDE
Ook in de landbouw worden vrachtwaHet Zweedse Einride ontwikkelt futuristische, cabine-loze voertuigen (foto Einride).
gens en trekkers op privéterreinen al breed ingezet, vaak met behulp van GPS-geleiding en sensoren die obstakels detecteren of activiteiten aansturen. Zo beschrijft het FD de activiteiten van het Franse bedrijf Agreenculture. Dat bouwt gewone machines om tot landbouwrobots die nauwgezet vooraf opgedragen taken uitvoeren, bijvoorbeeld in wijngaarden. Een enthousiaste boerin benoemt de voordelen in het FD. “Het is moeilijk om personeel te vinden, en dan is er altijd nog het risico dat een chauffeur fouten maakt. Hij heeft eigenlijk geen toegevoegde waarde bij dit werk.”
TECHNOLOGIE IS NIET GENOEG
Dat de technologie vergevorderd is, betekent nog niet dat grootschalige toepassing binnen handbereik ligt. De weg naar volledig autonoom transport op de openbare weg kent flinke obstakels:
Veiligheid - Zelfrijdende voertuigen moeten foutloos kunnen navigeren in een dynamische verkeersomgeving. En hoewel systemen al veel kunnen, is het vertrouwen van overheid en publiek nog broos.
Infrastructuur - Veel wegen zijn niet ontworpen voor autonome voertuigen. Denk aan slecht leesbare belijning, onduidelijke verkeerssituaties of infrastructuur die niet communiceert met voertuigen.
Investeringen - De kosten voor ontwikkeling, testen en aanpassing van infrastructuur zijn enorm. Dit vereist een langetermijnvisie en intensieve samenwerking tussen overheid, industrie en kennisinstellingen.
Wetgeving - Juridisch is het nog onduidelijk wie verantwoordelijk is bij ongevallen met autonome voertuigen. Dat remt zowel innovatie als implementa-
tie. Ook hanteren landen eigen regels, hetgeen grensoverschrijdende ontwikkelingen belemmert.
MONDIALE RACE
Ondanks de vele drempels lijkt de ontwikkeling van zelfrijdende voertuigen op een mondiale race. Deelnemers zijn zowel traditionele truckbouwers als nieuwe technologiebedrijven. Grote partijen als Volvo, Mercedes-Benz (Daimler) en Scania investeren fors in autonome rijtechnologie, vaak in combinatie met elektrische aandrijving. Zo test Volvo Trucks zelfrijdende modellen in de mijnbouw en ontwikkelt Daimler met Freightliner een zelfrijdende vrachtwagen.
TECH-FIRST
Ook nieuwe spelers nemen deel aan de wedstrijd. Het Amerikaanse bedrijf Aurora werkt samen met logistieke concerns aan volledig autonome trucks. Ook het Zweedse Einride ont-
Zelfrijdende voertuigen in de containerterminal op de Maasvlakte (foto 365 Focus Photography/Shutterstock).
Wat als de omgeving sneller ontwikkelt dan jouw medewerkers?
De juiste mensen aantrekken is al lastig genoeg, maar deze mensen behouden is misschien wel nóg uitdagender. Want de werkomgeving verandert sneller dan ooit en zonder een duidelijke HR-strategie
De juiste mensen aantrekken is al lastig genoeg, maar deze mensen behouden is misschien wel nóg uitdagender. Want de werkomgeving verandert sneller dan ooit en zonder een duidelijke HR-strategie
loop je het risico achter de feiten aan te lopen. Hoe zorg jij ervoor dat jouw medewerkers kunnen meebewegen bij verandering en samenwerken als een sterk geheel?
loop je het risico achter de feiten aan te lopen. Hoe zorg jij ervoor dat jouw medewerkers kunnen meebewegen bij verandering en samenwerken als een sterk geheel?
Teams bouwen en teams leiden in dynamische tijden
Ontdek hoe jij met onze aanpak jouw organisatie naar een volgende fase brengt. visser-visser.nl/hrstrategie
Teams bouwen en teams leiden in dynamische tijden
Ontdek hoe jij met onze aanpak jouw organisatie naar een volgende fase brengt. visser-visser.nl/hrstrategie
wikkelt futuristische, cabine-loze voertuigen die op afstand worden bestuurd of volledig autonoom opereren.
Deze ‘tech-first’ bedrijven benaderen transport niet vanuit het klassieke voertuigdenken, maar vanuit software, data en AI. Daarmee zetten ze de sector op scherp.
PAS HET BEGIN
Tech-first bedrijven zetten de sector op scherp.
NEDERLANDS TEMPO
DRONE - INNOVATIE IN TRANSPORTLOGISTIEK
Drone-logistiek boekt snel terreinwinst, met vooral toepassingen in medische leveringen en last-miletransport. Het aantal pilots is groot en groeiend. In een consortium verkennen PostNL, ANWB Medical Air Assistance, Erasmus MC, Sanquin en Avy het gebruik van drones voor medische leveringen tussen ziekenhuizen en bloedbanken. DroneQ Robotics test droneleveringen naar offshoreplatformen. En het Britse Skyports voert dagelijkse bezorgingen per drone uit tussen eilanden voor Royal Mail.
In Nederland worden eveneens stappen gezet. Rijkswaterstaat werkt samen met bedrijven aan testtrajecten voor autonome voertuigen. Partijen als VDL en TNO investeren in experimentele projecten. En in de Rotterdamse haven test DAF Trucks een elektrisch voertuig dat volledig autonoom rijdt en zelfstandig laadt. Dit is pas het begin, stelt projectmanager Guus Arts in vakmagazine TTM.nl. “De toepassingen op industrieterreinen zijn evident, maar we werken toe naar grootschalige inzet, ook op openbare wegen.”
Experts schatten dat volledig autonome vrachtwagens op grote schaal pas tussen 2035 en 2045 een realistische optie zijn voor regulier transport. In sommige niches, zoals langeafstandsroutes tussen vaste distributiepunten in de VS, kunnen we de eerste commerciële toepassingen waarschijnlijk al rond 2030 verwachten.
In Nederland ligt het tempo naar verwachting lager, vooral door strengere regelgeving, kleinere afstanden en een complexer verkeersbeeld.
HYBRIDE VORMEN
De transportsector kampt met een structureel tekort aan personeel, wat
de economische noodzaak van automatisering versterkt. In de overgangsfase zullen vooral hybride vormen ontstaan: trucks die autonoom rijden op snelwegen, terwijl een chauffeur voor het stedelijk verkeer het stokje overneemt. Naarmate de technologie zich bewijst, verschuift de toepassing langzaam richting autonoom vervoer en verdwijnt de mens achter de stuur.
TIMING EN PRECISIE
Autonoom transport is geen sciencefiction, maar een gestage evolutie. De eerste schakels zijn gevormd. De komende decennia zal blijken hoe snel de rest van de keten volgt. Belangrijke drijfveer daarbij is dat in logistiek en transport alles draait om timing en precisie. En daar worden machines steeds beter in. Foto: Skyports
AI-medewerker Tessa Verbindt
helpt ondernemers sneller de juiste weg te vinden
In de Achterhoek wordt gewerkt aan een nieuwe digitale collega die ondernemers straks helpt bij al hun vragen over ondernemen, digitalisering en innovatie. Haar naam? Tessa Verbindt. De AI-medewerker is nog in ontwikkeling, maar moet begin volgend jaar klaarstaan voor mkb’ers in de regio. Tessa is een digitale assistent die ondernemers op een slimme manier de weg wijst naar de juiste ondersteuning. Ze is onderdeel van het project Actieagenda MKB-dienstverlening, waarin onderwijs, overheid en ondernemers samenwerken aan een sterkere en samenhangende dienstverlening voor bedrijven in de Achterhoek.
EEN DIGITALE COLLEGA
“Tessa is familie van Claire Hermans”, vertelt Ivar van Asten, projectleider binnen de Actieagenda MKB-dienstverlening. Claire is een digitale medewerker die eerder werd ontwikkeld voor de regio Sittard-Geleen. “Wij borduren voort op dat concept, maar met een eigen regionale aanpak. In de Achterhoek werken we met
verbinders die ondernemers ondersteunen binnen hun sector - van techniek tot zorg en logistiek. Als een ondernemer straks een vraag stelt, helpt Tessa om die bij de juiste verbinder terecht te laten komen.”
Door de inzet van Tessa komt de regio sneller achter ‘de vraag achter de vraag’. Wat in een
persoonlijk gesprek misschien langer duurt, kan de AI-tool in een paar gerichte wedervragen snel achterhalen. Belangrijk hiervoor is dat ze gevoed is met regionale kennis. De verwachting is ook dat het stellen van een vraag aan een digitale medewerker laagdrempelig werkt voor ondernemers. Het kan juist het grote peloton mkb’ers helpen, want bekend is dat de koplopers hun weg naar de juiste dienstverlening wel weten te vinden.
OVER 8RHK AMBASSADEURS
8RHK ambassadeurs is de samenwerkingsorganisatie van Achterhoekse gemeenten, ondernemers, maatschappelijke organisaties en onderwijsinstellingen. Samen werken zij aan een sterke, toekomstbestendige regio. Ze zetten zich in voor thema’s als wonen, werken, leren, mobiliteit, duurzaamheid en gezondheid – met één gezamenlijke stem richting provincie, Den Haag en Brussel.
DE ACTIEAGENDA MKB-DIENSTVERLENING
De ontwikkeling van Tessa Verbindt komt voort uit de Actieagenda MKB-dienstverlening – een programma van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, uitgevoerd in samenwerking met regionale partners. In de Achterhoek wordt het programma gedragen door onder meer gemeenten, onderwijsinstellingen, ondernemersverenigingen en innovatieplatforms zoals CIVON en TECH.LAND. De Actieagenda heeft één doel: de dienstverlening aan ondernemers verbeteren door beter samen te werken en kennis te delen. Er is in Nederland een groot aanbod van regelingen en organisaties die ondernemers helpen, maar dat landschap is versnipperd. De Actieagenda helpt om dat overzichtelijker te maken.
“Het plan is om Tessa te programmeren op meerdere websites. Ook is ze straks te bereiken via WhatsApp en LinkedIn. Je kunt je vraag dan dag en nacht stellen.”
LEREN VAN ONDERNEMERSVRAGEN
Elke vraag die ondernemers stellen, levert waardevolle informatie op over wat er leeft in de regio. Dat maakt Tessa niet alleen een digitale collega, maar ook een bron van inzichten. “Je kunt hieruit makkelijk zien welke onderwerpen leven bij ondernemers. Niet alleen zie je welke vragen ze stellen, maar kun je ook conclusies trekken over de periode waarin bepaalde vragen worden gesteld of in welke (deel)regio”, zegt Van Asten. “Zo blijft het systeem ook steeds leren.”
Het systeem leert voortdurend bij, en dat vraagt om zorgvuldigheid. Daarom wordt achter de schermen hard gewerkt aan technische en juridische waarborgen. “We nemen de tijd om alles goed te regelen volgens de Europese AI-wetgeving en de AVG”, legt Van Asten uit. “We doen het liever goed, dan snel.”
BEGIN VOLGEND JAAR LIVE
Het prototype van Tessa is inmiddels klaar en wordt nu getest met de verbinders uit de regio. De verwachting is dat ze begin volgend jaar live gaat. Van Asten kijkt uit naar de lancering: “We delen alles met elkaar. Hopelijk inspireert Tessa weer andere regio’s om hun eigen tool te maken met hun eigen regionale, specifieke kennis en aandacht.”
MICHELINSTERREN 2025
Het sterrenfirmament voor culinair minnend Nederland
Op maandag 6 oktober presenteerde Michelin de nieuwe restaurantgids tijdens de openingsdag van de culinaire vakbeurs BBB Maastricht. Maar liefst 119 Nederlandse restaurants werden in 2025 (opnieuw) bekroond met één, twee of drie Michelinsterren.
NIEUWKOMERS EN OUDGEDIENDEN
Eén van de nieuwkomers is restaurant Olde Marckt in Aalten, dat sinds 1998 wordt gerund door de familie Stoverink. Zoon Bram keerde in 2023 terug naar Aalten. Het resultaat is een menukaart met klassiekers van het huis (waaronder met door vader Albert geschoten wild) en subtiel werelds genuanceerde gerechten.
Twee oud gedienden kregen bij hun nieuwe plek twee Michelinsterren. Soenil Bahadoer legde bij De Linden-
hof de basis voor zijn unieke signatuur gekenmerkt door zijn Surinaams-Hindoestaanse roots en een Franse basis. Bij GEM. by Soenil Bahadoer - gevestigd in Kasteel Gemert Eindhoven, Curio Collection by Hilton - zet hij zijn culinaire carrière voort.
Chef-kok Guido Braeken ging van Julemont naar Van Oys Maastricht Retreat in Eijsden, waar hij in restaurant Create by Guido Braeken met kwaliteitsproducten, klassieke finesse en een exotische schwung de menukaart bepaalt.
Een prachtige blijk van vertrouwen en
waardering was de hernieuwde toekenning van drie Michelinsterren aan De Librije in Zwolle. Na het wegvallen van culinair icoon Jonny Boer was dit ongetwijfeld een opluchting voor Thérèse, hun twee kinderen Isabelle en Jimmie, en chef-kok Nelson Tanate.
GROENE STER
Sinds 2021 deelt Michelin ook groene sterren uit. Dit is een speciale onderscheiding voor restaurants die zich inzetten op het gebied van duurzaamheid. Restaurants met een groene Michelinster bieden naast uitmuntende
gastronomie een actieve bijdrage aan een betere wereld door middel van duurzame bedrijfspraktijken zoals het gebruik van lokale en seizoensgebonden ingrediënten, het tegengaan van voedselverspilling, het werken met biologische producten en het beperken van de ecologische voetafdruk. Dit jaar kregen Konijnenvoer in Arnhem en Tres in Rotterdam voor het eerst een groene Michelinster. In totaal zijn er nu 23 restaurants in Nederland met deze duurzame bekroning.
DRENTHE
Eén Michelinster
- De Vlindertuin (Zuidlaren)
FRIESLAND
Eén Michelinster
- De Heeren van Harinxma (Beetsterzwaag)
- Restaurant Smink (Wolvega)
Groene Michelinster
- Mearkas (Eastermar)
GELDERLAND
Twee Michelinsterren
- ‘t Nonnetje (Harderwijk)
- De Nieuwe Winkel (Nijmegen)
Eén Michelinster
- Olde Marckt (Aalten, nieuwe onderscheiding)
- Zenith (Apeldoorn)
- Rijnzicht (Doornenburg)
- ‘t Raedthuys (Duiven)
- Basiliek (Harderwijk)
- De Kromme Dissel (Heelsum)
- Flicka (Kerkdriel)
DE VIJF CRITERIA VAN MICHELIN
Voor restaurants worden de Michelinsterren beschouwd als dé kroon op het harde werk en blijk van waardering en kwaliteit. De sterren worden toegekend aan de hand van vijf criteria: de kwaliteit van de ingrediënten, de beheersing van kooktechnieken en smaken, de persoonlijkheid van de chef zoals die in de gerechten tot uiting komt, de prijs-kwaliteitverhouding en de consistentie van de keuken, zowel gedurende het menu als over tijd.
De betekenis van de sterren is als volgt:
* 1 ster: uitzonderlijke keuken
** 2 sterren: de keuken is een omweg waard
*** 3 sterren: de keuken is een reis waard
Groene Michelinster
- Konijnenvoer (Arnhem, nieuwe onderscheiding)
- Lokaal (Doetinchem)
- Flores (Nijmegen)
- De Nieuwe Winkel (Nijmegen)
GRONINGEN
Eén Michelinster
- Herberg Onder de Linden (Aduard)
- Noor (Groningen)
LIMBURG
Twee Michelinsterren
- Create by Guido Braeken (Eijsden, nieuwe onderscheiding)
- Brut172 (Reijmerstok)
Eén Michelinster
- Restaurant Atelier (Gulpen)
- Da Vinci (Maasbracht)
- Au Coin des Bons Enfants (Maastricht)
- Beluga Loves You (Maastricht)
- Château Neercanne (Maastricht)
- Studio (Maastricht)
- Tout à Fait (Maastricht)
- ONE (Roermond)
- De Leuf (Ubachsberg)
- Marrees (Weert)
Groene Michelinster
- ONE (Roermond)
- Aan Sjuuteänjd (Schinnen)
NOORD-BRABANT
Twee Michelinsterren
- GEM. by Soenil Bahadour (Gemert, nieuwe onderscheiding)
- Tribeca (Heeze)
- De Treeswijkhoeve (Waalre)
Eén Michelinster
- Restaurant Wolfslaar (Breda)
- Noble Kitchen (Cromvoirt)
- Wiesen (Eindhoven)
- Zarzo (Eindhoven)
- Sabero (Leende)
- Alma (Oisterwijk)
- Zout & Citroen (Oosterhout)
- Versaen (Ravenstein)
- Restaurant 1857 (Roosendaal)
- Odille (Sint-Oedenrode)
- O&O (Sint-Willebrord)
- Monarh (Tilburg)
- Sense (Vught)
- Vista (Willemstad)
Groene Michelinster
- Restaurant Vannu (Bavel)
NOORD-HOLLAND
Twee Michelinsterren
- Aan de Poel (Amstelveen)
- Ciel Bleu (Amsterdam)
- Flore (Amsterdam)
- Restaurant 212 (Amsterdam)
- Spectrum (Amsterdam)
- Vinkeles (Amsterdam)
- De Bokkedoorns (Overveen)
Eén Michelinster
- Bistro de la Mer (Amsterdam)
- Bolenius Rembrandtpark (Amsterdam)
- Bougainville (Amsterdam)
- Choux (Amsterdam, nieuwe onderscheiding)
- CUE (Amsterdam, nieuwe onderscheiding)
- Daalder (Amsterdam)
- De Juwelier (Amsterdam)
- De Kas (Amsterdam)
- Lars Amsterdam (Amsterdam)
- MOS (Amsterdam)
- Restaurant Showw (Amsterdam)
- RIJKS® (Amsterdam)
- RON Gastrobar (Amsterdam)
- Sinne (Amsterdam)
- The White Room by Jacob Jan Boerma (Amsterdam)
- Wils (Amsterdam)
- Yamazato (Amsterdam)
- Zoldering (Amsterdam)
- Apicius (Castricum)
- ML (Haarlem)
- Ratatouille Food & Wine (Haarlem)
- Cheval Blanc (Heemstede)
- Merlet (Schoorl)
Groene Michelinster
- Neder (Alkmaar)
- Bolenius Rembrandtpark (Amsterdam)
- Flore (Amsterdam)
- De Kas (Amsterdam)
- Kook Atelier Op Oost (Oosterend)
OVERIJSSEL
Drie Michelinsterren
- De Librije (Zwolle)
Twee Michelinsterren
- De Lindenhof (Giethoorn)
- De Groene Lantaarn (Staphorst)
Eén Michelinster
- Kaatje bij de Sluis (Blokzijl)
- Joann (Enschede)
- De Woage (Gramsbergen)
- ‘t Lansink (Hengelo)
- De Swarte Ruijter (Holten)
- De Bloemenbeek (De Lutte)
- Brass Boer Thuis (Zwolle)
- Restaurant Affect (Zwolle)
Groene Michelinster
- Het Seminar (Zenderen)
- De Librije (Zwolle)
UTRECHT
Eén Michelinster
- La Provence (Driebergen-Rijsenburg)
- Restaurant Kasteel Heemstede (Houten)
- Voltaire (Leersum)
- Restaurant De Burgemeester (Linschoten)
- ‘t Amsterdammertje (Loenen aan de Vecht)
- Tante Koosje (Loenen aan de Vecht)
- Karel 5 (Utrecht)
- Maeve (Utrecht)
- De Nederlanden (Vreeland)
- Lutum (Wijk bij Duurstede)
Groene Michelinster
- Heimat (Utrecht)
- Héron (Utrecht)
- Lutum (Wijk bij Duurstede)
ZEELAND
Twee Michelinsterren
- Inter Scaldes (Kruiningen)
Eén Michelinster
- Spetters (Breskens)
- Demain (Cadzand)
- Codium (Goes)
- De Kromme Watergang (Hoofdplaat)
Groene Michelinster
- Hof aan Zee (Koudekerke)
- Morille (Koudekerke)
ZUID-HOLLAND
Twee Michelinsterren
- FG - François Geurds (Rotterdam)
- Fred (Rotterdam)
- Parkheuvel (Rotterdam)
Eén Michelinster
- Pieters Restaurant (Bergambacht)
- Perceel (Capelle aan den IJssel)
- Novaela (Delft, nieuwe onderscheiding)
- LIZZ (Gouda)
- Calla’s (Den Haag)
- Bij Jef (Den Hoorn)
- De Gieser Wildeman (Noordeloos)
- Latour (Noordwijk aan Zee)
- Restaurant Calva (Nootdorp, nieuwe onderscheiding)
-‘t Ganzenest (Rijswijk)
- Amarone (Rotterdam)
- Joelia (Rotterdam)
- The Millèn (Rotterdam)
- Zeezout (Rotterdam)
- Central Park (Voorburg)
- De Moerbei (Warmond)
- Triptyque (Wateringen)
Groene Michelinster
- Tres (Rotterdam, nieuwe onderscheiding)
- Rotonde (Rotterdam)
- Triptyque (Wateringen)
Musthaves
Welke items mogen er deze winter niet in je kledingkast ontbreken? Achterhoek Business zocht het voor je uit!
ONWEERSTAANBAAR
SOPHISTICATED
Maak een statement met deze zwarte handtas van Steve Madden. Het glanzende goudaccent geeft een vleugje glamour, terwijl het verfijnde silhouet elke outfit naar een hoger niveau tilt. Of je nu naar kantoor gaat, een diner hebt of een dagje uit plant, deze tas is jouw ultieme finishing touch.
Stijlvol, veelzijdig en onweerstaanbaar sophisticated.
KRACHTIGE LOOK
Dit pak van LaDress biedt de perfecte combinatie van elegantie en comfort en is gemaakt van een luxueuze, soepelvallende stof. Ideaal voor elke gelegenheid: van een zakelijke meeting tot een avond uit. De verfijnde snit flatteert elk silhouet, terwijl de tijdloze uitstraling moeiteloos chic aanvoelt. Draag het samen voor een krachtige look, of apart voor eindeloze combinaties.
DAG EN NACHT IN STIJL
Maak kennis met de HANRO Night & Day collection, een verfijnde mix van comfort, kwaliteit en stijl, perfect afgestemd op avond, ochtend en relaxmomenten. Je kunt losse onderdelen combineren – tops, broeken, robes – waardoor je ‘s nachts heerlijk slaapt en overdag comfortabel en stijlvol voor de dag komt.
CHIC MET EEN VLEUGJE ROCK
Stap stijlvol de dag in met de zwarte laarsjes van Charles & Keith – een perfecte mix van edgy en elegant. De verfijnde gesp voegt een vleugje rock toe, terwijl de zwarte look moeiteloos combineert met elke outfit. Of je nu kiest voor een jeans, jurk of powersuit; deze laarsjes geven elke look karakter.
TRADITIE MET EEN MODERNE TWIST
Vervaardigd uit hoogwaardig leer en met oog voor detail, staan deze schoenen symbool voor vakmanschap en verfijnde smaak. Traditie met een moderne twist komt samen in het strakke design, de perfecte pasvorm en de subtiele eigentijdse accenten. Ideaal voor elke gelegenheid, van boardroom tot borrel.
SCANDINAVISCHE EENVOUD, MAXIMALE ELEGANTIE
JOUW PRODUCT IN MUSTHAVES?
Wil je jouw product ook in deze rubriek? Mail dan naar: sofie@vanmunstermedia.nl en vraag naar de voorwaarden.
Ontdek de kracht van eenvoud met het zwarte herenhorloge van Danish Design. Minimalistisch, verfijnd en modern, precies zoals Deens design hoort te zijn. De matte zwarte afwerking straalt klasse uit, terwijl het strakke silhouet moeiteloos past bij elke look, van business tot casual. Gemaakt met oog voor detail en hoogwaardige materialen, is dit horloge meer dan een accessoire.
Afgebroken onderhandelingen
Een deal leek dichtbij. De conceptovereenkomst lag al op tafel en partijen verwachtten spoedig te tekenen. Maar toen kwam, out of the blue, ineens dat ene telefoontje: “Sorry man, we zien er toch vanaf.”
Nadat de verbijstering wat was gezakt, kwamen de vragen. Want hoe zit het met alle kosten die vooruitlopend op de deal al waren gemaakt? En met de winst die met de deal zou zijn behaald, maar nu werd misgelopen? Kan dit als schade worden verhaald op de afhaker? Anders gezegd: kan iemand zomaar last minute de handdoek in de ring gooien? Spoiler: vaak wel, soms niet.
In het recht spreken we in zo’n situatie van “afgebroken onderhandelingen”. Hoofdregel is dat onderhandelingen kunnen worden afgebroken zonder dat de afhaker een schadevergoeding moet betalen. Onderhandelingsvrijheid staat dus centraal. De achterliggende gedachte is dat de markteconomie gebaat is bij de vrijheid van partijen om te onderhandelen en onderhandelingen te beëindigen zonder vrees voor aansprakelijkheid.
Uitzonderingen zijn echter wel mogelijk. Het voortijdig beëindigen van onderhandelingen kan namelijk onder bepaalde omstandigheden onrechtmatig zijn. Of daarvan sprake is, hangt onder meer af van de fase van de onderhandelingen en de verwachtingen die over en weer zijn gewekt. In een vroege fase mag een onderhandelingspartner meestal nog wel zonder gevolgen afhaken. Naarmate echter meer concepten beginnen te circuleren, kosten worden gemaakt en beloften worden gedaan, kan dat veranderen.
Bij de beoordeling of schadevergoeding moet worden betaald, zijn twee vragen belangrijk:
(i) was er al een punt bereikt waarop de andere partij erop mocht vertrouwen dat een deal tot stand zou komen; of (ii) zijn er andere omstandigheden die het afbreken onaanvaardbaar maken?
Als één van deze vragen met “ja” beantwoord kan worden, kan de afhaker veelal worden verplicht de gemaakte kosten én misgelopen winst aan de ander te vergoeden.
Een concreet voorbeeld: een producent van duurzame verpakkingen was in vergaande onderhandelingen verwikkeld met een supermarktketen. Er lagen concrete offertes, de commerciele voorwaarden waren grotendeels afgestemd en zelfs leverdata waren besproken. In afwachting van de definitieve ondertekening had de producent zijn productiecapaciteit uitgebreid en extra grondstoffen ingekocht. Een week voor de geplande start besloot de supermarkt echter toch met een concurrent in zee te gaan. De producent bleef achter met aanzienlijke kosten en vorderde schadevergoeding. Het oordeel van de rechter? De supermarkt had de onderhandelingen niet zomaar mogen afbreken. De producent mocht er in deze fase redelijkerwijs op vertrouwen dat de overeenkomst tot stand zou komen. De
supermarkt moest de gemaakte voorbereidingskosten (deels) vergoeden aan de producent.
Wat kunnen ondernemers hieruit leren? Eerst en vooral: communiceer, documenteer en bevestig. Stuur na elke bespreking een korte samenvatting per e-mail met de gemaakte afspraken. Zo houdt u grip op verwachtingen en voorkomt u dat de ander achteraf een ander verhaal vertelt. Probeer verder bescherming in te bouwen tijdens het onderhandelingsproces. Moet u al kosten gaan maken? Overweeg dan bijvoorbeeld om expliciet af te spreken wie de gemaakte kosten draagt als het traject stukloopt. Zo voorkomt u dat u met lege handen achterblijft.
Carlijn Tjoa, advocaat-partner bij Finch Dispute Resolution te Utrecht carlijn.tjoa@finch.nl 0620923258
De beleving van werk
De strijd om talent is veranderd: kandidaten zijn kritischer dan ooit. Talent kiest niet alleen voor een baan, maar voor een werkgever die écht bij ze past.
MINDER PANIEK, WEL MEER SCHERPTE
Na de pieken van vorig jaar lijkt er wat rust teruggekeerd op de arbeidsmarkt. Ondernemers ademen opgelucht: “Het lukt weer om reacties te krijgen op vacatures.”
Maar vergis je niet: de kwaliteit van de match staat onder druk. Professionals zijn kieskeurig en van een snelle ‘ja’ gebaseerd op aantrekkelijke voorwaarden is vaak geen sprake meer.
CULTUUR EN ONTWIKKELING BOVEN SALARIS
In gesprekken valt het me telkens op: kandidaten vragen minder naar salaris, maar meer naar sfeer, onboarding en ontwikkelkansen. Wat voor collega’s heb ik straks? Hoe ziet mijn werkperiode eruit? Hoe kan ik groeien? Dat soort vragen hoor ik vaker dan de standaard over voorwaarden. Het zegt veel over hoe belangrijk de beleving van werk is geworden.
KEUZEVRIJHEID HOORT ERBIJ
Wat me blijft verbazen, is dat sommige werkgevers bijna gepikeerd reageren wanneer kandidaten meerdere ijzers in het vuur hebben. Maar laten we eerlijk zijn: goed talent hééft nog steeds keus. Als werkgever win je dit spel niet door je zorgen te maken over de concurrent, maar door zélf een onweerstaanbare propositie neer te zetten.
TIJD OM EERLIJK IN DE SPIEGEL TE KIJKEN
De vraag is dus: wat maakt jouw organisatie aantrekkelijk, los van voorwaarden? En klopt dat mooie verhaal ook met de praktijk? De krapte mag misschien minder voelbaar zijn, het spel is er niet makkelijker op geworden.
Suzette Hesseling, Recruitment Specialist en Adviseur www.mrktng.nl
Loonkloof in mkb daalt naar 1,31%, maar ongelijkheid
in topfuncties blijft bestaan
De loonkloof tussen mannen en vrouwen in het Nederlandse mkb is verder gedaald naar 1,31%. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van MKB Servicedesk en Van Spaendonck Groep, gebaseerd op ruim 1,2 miljoen geanonimiseerde loonstroken. Hoewel jonge werknemers vrijwel gelijk worden beloond, blijven in hogere functies en technische beroepen aanzienlijke verschillen bestaan.
In het mkb is het mediaan salaris bij mannen gemiddeld € 3.623 per maand en bij vrouwen € 3.280. Dit verschil van ruim 12% wordt grotendeels verklaard door contractomvang, sector en functie. Na correctie resteert een onverklaarbare loonkloof van 1,31%. Vooral aan de top en in technische beroepen zijn de verschillen groot: vrouwelijke directeuren verdienen gemiddeld 15,2% minder, oplopend tot bijna 27% in zakelijke dienstverlening. Technische projectleiders en projectmanagers zien verschillen tot 25%.
In meer dan de helft van de honderd meest voorkomende mkb-functies ontvangen mannen en vrouwen hetzelfde salaris. Dit geldt bijvoorbeeld in administratieve functies, horeca, zorg, apotheekbranche, commerciële dienstverlening en IT. In enkele gevallen, zoals bij doktersassistenten, verdienen vrouwen zelfs meer.
De beloningsverschillen vertalen zich naar een sterk variërende Equal Pay Day. In functies met grote ongelijkheid, zoals directeursposities en technische leidinggevende functies, valt deze dag al in september of oktober. In beroepen zonder loonkloof blijft Equal Pay Day op 31 december staan.
Werknemers van 18–28 jaar kennen vrijwel geen loonkloof, met zelfs een lichte voorsprong voor vrouwen. Bij Millennials zijn de verschillen beperkt, maar bij 45- tot 60-jarigen loopt de kloof op tot 2,60%. Bij Baby Boomers stijgt dit zelfs naar 3,45%. De verschillen hangen samen met historische ongelijkheid en lagere startsalarissen voor vrouwen in eerdere decennia.
“WIJ ZORGEN ER GRAAG VOOR DAT ONDERNEMERS HUN GROEIAMBITIES WAARMAKEN”
IT Local helpt mkb’ers vooruit
Uit recent onderzoek van de Kamer van Koophandel blijkt dat veel mkb-ondernemers vooral bezig zijn met het behouden van wat ze hebben. En onvoldoende toekomen aan efficiënter werken of innovatie. Tijd, kennis en middelen ontbreken vaak.
Technologie kan dit veranderen.
IT Local helpt ondernemers om hun bedrijfsvoering slimmer en effectiever te maken. Het IT-bedrijf met vestigingen in Arnhem en Houten doet dit via Microsoft Power Platform-oplossingen zoals Power Apps, Power Automate en
VOORBEELD VAN EEN POWER
APP: DE HR-APP
HR-medewerkers verliezen vaak veel tijd met het afhandelen van allerlei verzoeken van medewerkers en de administratie die daarbij komt kijken. De HR-app van IT Local brengt hierin verandering.
Deze Power App, die de medewerkers zelf een aantal taken laat uitvoeren (zoals declareren en verlof aanvragen) en hen real time inzicht biedt in loonstroken, verlofsaldi en beoordelingen, bespaart HR tijd. En heeft ook voordelen voor de medewerkers die door de app veel meer in control zijn.
Power BI. Die automatiseren handmatige taken, geven beter inzicht in data en zorgen voor sneller en foutlozer werken. Zo krijgen ondernemers tijd voor wat echt belangrijk is: nieuwe ideeën, klanten en groei.
HET BEGINT BIJ EEN GOED GESPREK
Hanny van Vugt, commercieel directeur van IT Local: “Wij zorgen er als IT-partner graag voor dat ondernemers hun groeiambities waarmaken. Onze Power-oplossingen helpen daarbij, maar onze security-aanpak, slimme werkplek, IT-beheer en inspiratie en ondersteuning doen dat zeker ook.
Het begint allemaal met een goed gesprek. Eerst kijken we samen met de ondernemer op welk IT-niveau de organisatie zit en vervolgens bepalen we de juiste route om verder te verbeteren.”
STARTEN MET EFFICIËNTER WERKEN? DOWNLOAD DE WHITEPAPER
Wil je ontdekken hoe je via het Power Platform efficiënter kunt werken?
Download de gratis whitepaper 'Microsoft Power Platform: 19 voorbeelden om jou te inspireren meer uit je business te halen' via itlocal.nl/ppwp
Scan de QR-code en start vandaag met 25 gratis top leads!
Een Personal Sales Assistant (PSA) is een professionele, commercieel georiënteerde verkoopassistent. De PSA heeft het doel u een-op-een te ondersteunen in uw acquisitie en een constante stroom aan nieuwe afspraken te genereren. Met behulp van het DATA-collectief en Website-Leads worden interessante prospects geselecteerd en benaderd.
DOEL?
U een-op-een ondersteunen in uw acquisitie en volledig te ontzorgen in uw marktbenadering. Om u, zoals wij dat noemen, verkoopontspanning te bieden.
Van Googleverkeer naar
AI-verkeer, zo pak je dit aan!
Je merkt het misschien al: je stijgt in Google, maar het verkeer loopt terug. Nee, dat ligt niet aan je website. Het ligt aan het zoekmachine-landschap zelf dat verandert in razend tempo. Wat kun je als ondernemer doen om vindbaar te blijven?
Steeds vaker geven zoekmachines al antwoord zónder dat er een klik nodig is. Volgens recente cijfers wordt inmiddels meer dan 60% van alle zoekopdrachten beantwoord binnen Google of via AI-tools als ChatGPT of Perplexity.
Je website komt er niet meer aan te pas. Alleen bij zoekopdrachten met een directe koopintentie zoals ‘vitamine B druppels kopen’ of ‘herenkapper Amsterdam Zuid’ belandt iemand nog daadwerkelijk op een website.
AI-TOOLS GEVEN ANTWOORD ÉN
STUREN VERKEER DOOR
En dan is er nog iets: Google krijgt concurrentie van AI-gedreven zoekmachines. Perplexity en ChatGPT bieden directe, bruikbare antwoorden en verwijzen inmiddels óók actief door naar
webshops en bedrijven. En omdat deze AI-vragen vaak veel specifieker zijn, is de kwaliteit van de kliks verrassend hoog.
Alsof dat nog niet genoeg is, ligt Google zelf onder vuur. Zoekwoordgebaseerd zoeken voelt steeds ouderwets aan, en tot overmaat van ramp onderhandelt Apple momenteel met Perplexity om Google te vervangen als standaard zoekmachine op iPhones.
Kortom: het is chaos in zoekmachineland. Maar één ding is zeker: wie als ondernemer afhankelijk is van online vindbaarheid, kan zich maar beter nú aanpassen. In dit artikel leg ik uit hoe je die transitie maakt van Googleverkeer naar AI-verkeer. En belangrijker nog: hoe je zichtbaar blijft in beide werelden.
VAN POSITIES NAAR AANWEZIGHEID
Laten we één misverstand meteen uit de weg ruimen: vindbaar zijn in AI-tools betekent niet dat je je hele SEO-strategie moet omgooien. Integendeel.
AI-zoekmachines bouwen voort op hetzelfde fundament als Google: autoriteit, techniek en content. Wie nu al werkt aan een sterk backlinkprofiel, een technisch gezonde site en waardevolle content, heeft een voorsprong. Want de basis blijft gelijk. Ook in AI-tools is helpful content, écht nuttige, unieke en betrouwbare informatie, onmisbaar. Net als in Google.
EXTRA LAAG
AI-tools scannen webpagina’s niet op basis van zoekwoorden, maar op relevantie en bruikbaarheid binnen een specifieke context. Dat vraagt om een nieuwe vorm van contentcreatie:
Marco Bouman is dé strategische partner voor mkb-bedrijven die hun website willen transformeren tot een krachtige marketingmachine. Meer relevante bezoekers, meer conversie en vooral: duurzame online groei. Sinds 2007 hielp hij meer dan 400 bedrijven met een moderne, mensgerichte aanpak. Geen loze beloftes of ouderwetse trucjes, maar een bewezen mix van SEO, CRO en contentstrategie.
Meer informatie via marcobouman.com
hyperspecifiek, gestructureerd, relevant en citeerbaar. Geen vage blogs of brede how-to’s, maar scherpe antwoorden op concrete vragen op een manier die AI begrijpt én wil tonen.
Het speelveld verandert, maar de spelregels zijn herkenbaar. Wie zijn SEOfundament op orde heeft, hoeft niet opnieuw te beginnen, maar moet wel slimmer gaan bouwen.
Tijd om concreet te worden: wat kun je als ondernemer nu doen om vindbaar te blijven, óók in een wereld waar AI-tools steeds dominanter worden?
VIER STAPPEN NAAR
VINDBAARHEID IN AI-TOOLS
Stap 1: Bouw een stevig
SEO-fundament
AI-tools als ChatGPT en Perplexity gebruiken vaak klassieke zoekmachines (zoals Bing) als basis. Zonder technische SEO, autoriteit en sterke content kom je simpelweg niet in beeld. Zorg dat je site indexeerbaar is, je backlinks op orde zijn en je content helpt. Pas dan ben je óók vindbaar via AI.
Stap 2: Schrijf extreem specifieke content AI matcht niet op zoekwoorden, maar op intentie en context. Focus dus op concrete vragen, doelgroepen en situaties. Niet ‘SEO-diensten’, maar ‘SEO
voor B2B-softwarebedrijven die beter zichtbaar willen worden in ChatGPT’. Kies onderwerpen waarin je uitblinkt, dan krijg je de juiste kliks van de juiste mensen.
Stap 3: Maak je content scanbaar en citeerbaar
AI-tools zoeken naar snelle, hapklare antwoorden. Werk daarom met korte alinea’s, duidelijke koppen, bulletpoints en stappenplannen. Structured data speelt hierbij een sleutelrol: zorg dat die 100% op orde is. Alleen dan kan AI jouw content goed begrijpen, verwerken én tonen als betrouwbaar antwoord.
Stap 4: Word genoemd door anderen
AI vertrouwt op herkenning: hoe vaker je naam of merk opduikt, hoe groter de kans op zichtbaarheid. Zorg dus voor externe vermeldingen: interviews, vakblogs, brancheplatforms. Hoe vaker anderen over jou praten, hoe serieuzer AI je neemt.
DE TOEKOMST VAN VERKEER
BEGINT VANDAAG
AI verandert hoe je gevonden wordt. Niet morgen, maar vandaag. Google groeit niet meer, AI wel. Investeer je nu in AI-search, dan bouw je aan de waardevolle kliks van morgen, gerichter en dichter bij je klant.
Wie alles onder controle heeft, verliest vaak wat telt
Druk zijn is een statussymbool geworden. De agenda’s van veel ondernemers en leidinggevenden lijken meer op een strategisch schaakbord dan op een leven. Alles gepland, alles efficiënt, alles onder controle. "Behalve dat wat niet in een agenda past: verbinding", aldus Toby Gijzen, oprichter van Invictus.
Het wrange is volgens Toby dat juist de mensen die het meest presteren, vaak het minst aanwezig zijn. "Niet omdat ze onverschillig zijn, maar omdat succes
een soort tunnel creëert. Een constante staat van alertheid. En hoe scherper de focus op presteren, hoe doffer de verbinding met wat er om je heen gebeurt.
Wie de leiding heeft over anderen, vergeet soms dat leiderschap thuis begint, bij de mensen die geen KPI’s van je vragen, maar gewoon je aandacht."
WIE IS TOBY?
Toby Gijzen is de oprichter van Invictus, slaapexpert en meervoudig gecertificeerd personal trainer en performance coach. Tevens heeft hij een defensie-achtergrond. In tegenstelling tot veel andere performance coaches vindt Toby 'balans' geen vies woord. Er wordt weleens vergeten dat je niet alleen een commitment naar je onderneming of werkgever hebt, maar ook naar jezelf, je gezin en naasten. Door middel van de pijlers kernidentiteit en mindset, slaap, bewegen en habit building wordt in de coaching van Toby doelgericht toegewerkt naar sterke (persoonlijk) leiderschapskwaliteiten en een gezonde work-life balans, een alles-in-één-leven.
www.wordtinvictus.com
DE PARADOX VAN SUCCES
Succes vraagt richting, wilskracht, discipline. Maar er is een prijs. "Als je voortdurend 'aan' staat, leert je lichaam dat rust onveilig is", vertelt hij. "Je geest draait op adrenaline, je gesprekken worden functioneel, je aanwezigheid gefragmenteerd. Je bent er fysiek, maar niet echt.
Daarom raken zoveel leiders vervreemd van hun omgeving. Niet omdat ze egoïstisch zijn, maar omdat ze hun focus zijn gaan verwarren met verbinding. Ze luisteren om te reageren. Ze kijken, maar zien niet. De ironie: de kracht en helderheid die je zakelijk succesvol maken, zijn precies wat je thuis in de weg kan zitten."
WAT EEN STABIEL THUISFRONT
DOET
Een stabiel thuisfront is volgens Toby geen luxe, maar brandstof. "Wie geen rust vindt in zijn thuissituatie, zoekt hem onbewust elders: in werk, erkenning, prestaties. En dat is een bodemloze put. Je kunt pas echt krachtig leiden als je ergens kunt landen. Een partner die niet je agenda vult, maar je ademruimte bewaakt. Kinderen die je eraan herinneren dat lachen niet productief hoeft te zijn. Een huis waar stilte niet ongemakkelijk voelt." Dat thuisfront is volgens hem het fundament waar alles op rust. "Het is de plek die niet vraagt wat je doet, maar wie je bent. Zonder dat fundament
DRIE GEWOONTES DIE HET VERSCHIL MAKEN
1. Bescherm kleine rituelen
Een kort ontbijt met je gezin. Een telefoontje naar je partner tussen twee afspraken. Het zijn mini-ankers in een overvolle week. Rituelen houden je menselijk.
2. Wees thuis geen leider, maar mens
Je hoeft niets te inspireren, oplossen of optimaliseren. Laat de controle los. Zeg als je moe bent. Zeg als je iets niet weet.
Eerlijkheid is het begin van nabijheid.
3. Creëer stilte om te kunnen horen
Zonder stilte hoor je alleen jezelf. Gun jezelf dagelijks momenten zonder prikkels, geen nieuws, geen input, geen doel. In die leegte ontstaat helderheid.
wordt succes een façade: indrukwekkend van buiten, instabiel van binnen. Stabiliteit thuis maakt je als leider minder afhankelijk van externe bevestiging. Het voorkomt dat je voortdurend op zoek bent naar bewijs dat je genoeg bent. Dat is geen soft detail, dat is mentale veerkracht in zijn puurste vorm."
VERBINDING BEGINT MET
VERTRAGEN
"Verbinding is niet iets dat je plant", vervolgt Toby. "Het is iets dat je toelaat. Dat vraagt het lef om stil te vallen. Niet stoppen met werken, maar anders aanwezig zijn. Vijf minuten zonder telefoon. Eén gesprek zonder haast. Een avond zonder 'even mailen'. Verbinding heeft niets te maken met de hoeveelheid tijd, maar alles met kwaliteit van aandacht. Mensen voelen het verschil tussen iemand die luistert en iemand die wacht tot hij weer mag praten. Vertragen is geen teken van
zwakte, maar van vertrouwen. Wie vertraagt, laat zien dat hij niet bang is om écht te voelen."
Leiderschap begint aan de keukentafel De meeste leiders willen impact maken, inspireren, bouwen. Maar wat heeft dat allemaal voor waarde, als je de verbinding met de mensen die ertoe doen verliest? "Balans is niet de afwezigheid van drukte, maar de aanwezigheid van aandacht", antwoordt Toby resoluut. "En die aandacht begint thuis. Je kunt pas echt krachtig naar buiten leiden als je van binnen stevig staat. Wie thuis verbonden is, hoeft nergens anders te bewijzen dat hij genoeg is. Daarin schuilt de ultieme vorm van leiderschap: niet wat je bereikt, maar hoe je aanwezig bent, bij anderen, en bij jezelf."
Dit najaar zetten de samenwerkende partijen binnen 8RHK ambassadeurs een belangrijke stap voor de toekomst van Wonen, Welzijn en Zorg in de Achterhoek. De betrokken organisaties gaven gezamenlijk akkoord op de inhoudelijke lijn van de Achterhoekse aanpak.
GROTE UITDAGINGEN VRAGEN OM SAMENWERKING
De Achterhoek staat voor grote uitdagingen. Er is een tekort aan passende woningen, vooral voor ouderen en kwetsbare groepen. Tegelijkertijd neemt het aantal ouderen toe, zijn er zorgen over voldoende personeel in de zorg en stijgen de kosten. Ook wordt verwacht dat in de toekomst meer mensen hulp en ondersteuning nodig hebben. Deze opgaven gaan over gemeentegrenzen heen en vragen daarom om een gezamenlijke, regionale aanpak. Met als doel dat iedereen in de Achterhoek prettig kan wonen en leven, met toegang tot de juiste zorg en ondersteuning.
GOED EN GEZOND WONEN LANGS DRIE LIJNEN
De ambitie is een regio waar iedereen goed en gezond kan wonen, in vitale en zorgzame gemeenschappen. Dat gebeurt via drie belangrijke lijnen. De eerste is ‘Regie en zeggenschap voor inwoners’ met meer eigen invloed, ondersteuning dichtbij en aandacht voor positieve gezondheid. De tweede luidt ‘Voldoende passende woonruimte voor aandachtsgroepen’ zoals voor ouderen en mensen met speciale woonbehoeften. De derde is tot slot ‘Zorgzame Achterhoekse buurten en buitengebied’ met gemeenschappen waar mensen naar elkaar omkijken en waar zorg en voorzieningen bereikbaar zijn.
GEZAMENLIJK AAN DE SLAG
Met het Achterhoekse Plan van Aanpak Wonen, Welzijn en Zorg 2025-2035 worden de uitdagingen samen opgepakt. Namelijk met gemeenten, woningcorporaties, zorg- en welzijnsorganisaties, ontwikkelaars, inwoners en de provincie Gelderland. Ook worden technologische oplossingen gestimuleerd die ouderen helpen langer zelfstandig te blijven wonen. En gemeenschappen worden versterkt door buurtverbinders en één loket voor informatie en advies. Het plan van aanpak gaat de komende periode naar de acht gemeenteraden van de Achterhoek en organisaties die actief zijn op het gebied van wonen, welzijn en zorg.
Bij Hegeman Bouw Partners B.V. en Hegeman Bouw Civiel B.V. draait het niet alleen om bouw & civiel, maar vooral om mensen. En juist daarom vond het bedrijf dat ook hun arbeidsdocumenten wel wat meer menselijkheid konden gebruiken.
“De meeste overeenkomsten waren eerlijk gezegd behoorlijk taaie kost”, vertelt Joyce Kok, Hoofd administratie & HR bij Hegeman. “Pagina’s vol kleine letters, moeilijke woorden en eindeloze verwijzingen naar artikelen. Nieuwe medewerkers lazen het nauwelijks, en dat snapten we best. Toch is het zonde: in die documenten staan juist de afspraken die belangrijk zijn voor een goede start.”
Samen met Klaarlicht Legal Design besloot Hegeman het anders te doen. Alle onboardingdocumenten kregen een opfrisbeurt; van de arbeidsover-
eenkomsten tot de gebruikersovereenkomsten voor de laptop en telefoon en zelfs de interne privacyverklaring en het personeelshandboek. In duidelijke taal, met overzichtelijke kopjes, visuele elementen en ruimte voor de persoonlijke toon van het familiebedrijf. Joyce: “We wilden dat onze documenten uitstralen wie wij zijn: betrokken, nuchter en warm. En dat een nieuwe collega zich welkom voelt vanaf het moment dat hij of zij het contract ziet. Dankzij Klaarlicht hebben we nu overeenkomsten die mensen echt lezen en begrijpen.” Het effect is direct merkbaar bij nieuwe medewerkers. “Het
OVER KLAARLICHT
Klaarlicht helpt organisaties juridische documenten begrijpelijk, visueel en menselijk te maken zodat afspraken helder zijn, voor iedereen. Meer informatie vind je op www.klaarlicht.nl.
sollicitatiegesprek is er leuker door geworden”, zegt Joyce lachend. “We nemen het contract er met plezier bij, omdat het gesprek er opener en eerlijker door wordt. Mensen zien meteen: dit is een bedrijf dat dingen goed regelt, maar wel op een menselijke manier.”
Volgens Joyce zijn de overeenkomsten nog steeds juridisch kloppend, maar nu ook warm en herkenbaar. “We zijn trots op wat we samen hebben gemaakt. Dit past bij Hegeman samen maken we het… helder.”
Het startpunt voor de meest inspirerende zakelijke bijeenkomsten
Ben je op zoek naar een locatie die het best bij jouw zakelijke bijeenkomsten past? Waar je echt even weg van alles bent, maar toch dichtbij? Dan is een locatie in de Achterhoek een goede keuze. De omgeving staat bekend om haar rust, ruimte en vele groen. Tel daar de creativiteit en gastvrijheid van ondernemers en inwoners bij op en je hebt de basis voor succesvolle, inspirerende vergaderingen, congressen, opleidingen of teambuildingactiviteiten.
Wie bij CareVisie over de drempel stapt, merkt het meteen: hier staan mensen centraal. Dat zijn de zorgprofessionals die hun land verlaten om in Nederland onze zieken en ouderen te verzorgen, maar ook de zorginstellingen die durven kijken naar oplossingen buiten de gebaande paden.
“De weg naar die positie was niet eenvoudig,” vertelt oprichter Wim Scheerder. “De markt voor buitenlandse zorgprofessionals heeft de afgelopen jaren een wisselende reputatie opgebouwd. Er zijn momenten geweest waarop de zorg voor de mensen zelf uit het oog werd verloren, waardoor het extra belangrijk is om te laten zien dat het met aandacht en integriteit wél goed kan: betrouwbaar, professioneel en mensgericht. Vanaf het begin heeft CareVisie die belofte waargemaakt: zorgvuldig, open en met oog voor zowel de formele als de menselijke kant van het proces.”
MEER DAN EEN BAAN: EEN WARM WELKOM
Via CareVisie komen zorgprofessionals uit landen als Suriname, Indonesië, Zuid-Afrika, India en Namibië naar Nederland. Zij krijgen geenszins een standaardbehandeling. Het team begeleidt hen persoonlijk bij alles wat nodig is om hier te kunnen leven én werken. CareVisie regelt vervoer, huisvesting en leefgeld voor de eerste weken. Zelfs aan diepvriescapaciteit wordt gedacht, omdat veel overzeese collega’s gewend zijn om vooruit te koken. Zulke details lijken klein, maar ze zeggen veel over de manier waarop
CareVisie meedenkt vanuit de leefwereld van de mensen zelf.
PARTNERS DIE DURVEN
CareVisie weet dat het inzetten van buitenlandse zorgprofessionals geen vanzelfsprekende route is. Toch zijn er steeds meer zorginstellingen die de moed tonen om verder te kijken dan de cijfers en gangbare opvattingen. Zij willen investeren in duurzame oplossingen én in de mens achter het dossier. “Zulke partners verdienen onze oprechte waardering. Zij passen bij de manier waarop CareVisie naar samenwerking kijkt”, aldus Wim.
EEN STEVIGE BASIS NA EEN LANGE START
De opstartfase van CareVisie was lang en intensief. Dat kwam niet doordat het bedrijf afwachtend was, maar omdat het de lat hoog legde. Alles moest kloppen: vergunningen, opleidingen, taal, huisvesting en begeleiding. Inmiddels heeft CareVisie al bijna vierhonderd zorgprofessionals succesvol geplaatst. Zij verbinden zich voor langere tijd aan Nederlandse zorginstellingen en bouwen hier stap voor stap hun toekomst op.
DE VOLGENDE STAP
Per 1 september jl. is Chris van Ooik, met een sterke achtergrond in internationale detachering, aangetreden als algemeen directeur. Zijn taak is helder: hij versterkt de verbinding tussen zorginstellingen en buitenlandse zorgprofessionals. Wat CareVisie doet, is geen tijdelijke oplossing, maar een structurele bijdrage aan de toekomst van de Nederlandse zorg. “Onze medewerkers zijn geen nummer, maar mensen die alles achterlaten om hier te helpen”, zegt hij. “Zij verdienen respect,
aandacht en een organisatie die hen echt begrijpt.” Juist dát is precies wat CareVisie al jaren doet: met visie, warmte en zorg voor wie hier het verschil komt maken.
Bent u als zorginstelling op zoek naar vakmensen die niet alleen goed zijn in hun werk, maar ook met hart zorgen?
CareVisie brengt u graag met hen in contact.
Telefoonnummer: 085 – 04 81 405
E-mail: recruiter@carevisie.nl
Website: www.carevisie.nl
5 VRAGEN AAN:
Dominic Dirkse
HOE KAN ARCHITECTUUR BIJDRAGEN AAN DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE TOEKOMST?
Door flexibel in te richten gebouwen te bedenken, die makkelijk te transformeren zijn naar nieuwe of andere functies. Omdat de behoeften op kortere termijn veranderen dan gebouwen kunnen blijven staan, is het belangrijk hierop in te spelen in de architectuur.
2 3
HOE BLIJF JE VERNIEUWEN BINNEN JE ‘WARM INDUSTRIAL’ STIJL?
Wij zijn altijd op zoek naar nieuwe, duurzame producten die een mindere CO2-footprint achterlaten bij de productie. Ook naar herbruikbare producten en materialen zijn wij op zoek. Dit zijn vanzelfsprekend allemaal producten en materialen die aansluiten bij onze ontwerpstijl.
WAT MAAKT DE SAMENWERKING MET REGIONALE PARTNERS ZO WAARDEVOL?
Het waardevolle hieraan is bijvoorbeeld dat je door de korte afstanden snel kan schakelen tijdens lopende projecten. Even een kort overleg op de bouwplaats is dan namelijk zo ingepland!
Daarnaast is mijn ervaring dat onze partners in de regio altijd snel meedenken in oplossingen omdat ze een goede verstandshouding met hun omgeving willen houden of creëren, wat zorgt voor de juiste mond tot mond reclame. Iets wat erg waardevol is in ons netwerk.
WAT IS HET GROOTSTE MISVERSTAND OVER HERBESTEMMING VAN OUDE PANDEN?
Dat dit goedkoper en betaalbaarder is dan nieuwbouw: Door de aankoop van een pand, en daarna de transformatie en tenslotte de verduurzaming liggen de kosten van herbestemming vaak gelijk aan die van nieuwbouw. Maar het voordeel van herbestemmen is dat het duurzamer is. Je sloopt bijvoorbeeld immers minder en er gaat geen extra beton als fundering de grond in. Daarnaast hebben panden van ca. honderd jaar oud een authentieke uitstraling. Dit is vrijwel niet meer na te bouwen.
WELK PROJECT HEEFT JOU HET MEEST GEVORMD ALS ARCHITECT?
Het project 'de Sluyswachter' in Doesburg. Dit is een nieuwbouwproject in Doesburg aan het water, met grondgebonden woningen en appartementengebouwen in een industrieel jasje. We hebben toen de gehele 'wijk' ontworpen in samenwerking met een stedenbouwkundig bureau. In dit plan komen functionaliteit en architectuur heel perfect samen in een wijk met een compleet eigen identiteit.
>De kracht van social media
Geen tijd voor je social media?
Moeite met het beheren van content of simpelweg geen zin? Dan is social media uitbesteden wellicht interessant voor je.
Van Munster Media creëert aantrekkelijke content die bij jouw merk en doelgroep past, van boeiende posts tot visueel aantrekkelijke afbeeldingen.
Tot in de puntjes geregeld Uw feestelijke evenement
De feestmaand komt altijd sneller dan verwacht. Daarom is dit een mooi moment om alvast na te denken over uw kerstevent.
Met onze ruime keuze aan locaties in binnenen buitenland vindt u altijd een setting die perfect aansluit bij uw wensen.
Of u nu kiest voor sfeervol en intiem of groots en sprankelend, samen maken we er iets bijzonders van.
Bel of mail ons voor persoonlijk advies: +31 (0)85 902 2300 | groupsales.nl@minor-hotels.com
Minor Hotels presenteert Minor Pro, ons B2B-merk met gerichte oplossingen voor professionals.
