13. Zasady obowiązujące podczas usuwania cewnika

13.1. Cewnik pośredni powinien zostać usunięty w przypadku:

13.1.1. Zakończenia terapii dożylnej.

13.1.2. Podejrzenia infekcji (należy postępować według lokalnej procedury zespołu zakażeń szpitalnych).

13.1.3. Nieodwracalnej niedrożności cewnika.

13.1.4. Podejrzenia przecieku lub wynaczynienia.

13.1.5. Klinicznej zakrzepicy żylnej z nieprawidłowym działaniem cewnika.

13.1.6. Podejrzenia zapalenia żyły (według skali VIP)

13.1.7. Uszkodzenia cewnika lub potrzeby implantacji cewnika centralnego.

13.2. Cewnik pośredniej długości powinien zostać oceniony i usunięty przez VAT.

13.3. Zestaw należy przygotować na wózku zabiegowym lub tacy zabiegowej (blat wózka, tacę zdezynfekować środkiem do dezynfekcji powierzchni).

13.4. Sprzęt wymagany do usunięcia kaniuli:

13.4.1 Alkoholowy środek dezynfekcyjny do odkażania skóry.

13.4.2. Jałowy gazik lub jałowy opatrunek.

13.5.3. Przylepiec.

13.6.4. Rękawiczki medyczne jednorazowe niejałowe.

13.5. Opis postępowania:

13.5.1. Kaniulę należy usunąć w przypadku wystąpienia czynników opisanych w punkcie 13.1.

13.5.2. Przed przystąpieniem do usunięcia kaniuli należy przygotować niezbędny sprzęt: środek dezynfekujący, jałowy gazik.

13.5.3. Należy przeprowadzić higieniczne mycie lub higieniczną dezynfekcję rąk.

13.5.4. Założyć jednorazowe niejałowe rękawiczki medyczne.

13.5.5. Odkleić opatrunek transparentny, otworzyć system mocujący bezszwowy i odkleić go przytrzymując cewnik.

13.5.6. Zdezynfekować skórę wokół miejsca wkłucia.

13.5.7. Wysunąć kaniulę z naczynia i ucisnąć miejsce wkłucia przez 3 minuty.

13.5.8. Miejsce po usunięciu kaniuli należy zabezpieczyć jałowym gazikiem lub jałowym opatrunkiem.

13.5.9. Nie zaleca się wykonywania rutynowo badań mikrobiologicznych wszystkich usuniętych cewników.

13.5.10. Usunięcie kaniuli należy odnotować w karcie obserwacji dostępu naczyniowego.

14. Prowadzenie infuzji i wykonywanie wstrzyknięć w sytuacjach szczególnych

14.1. Zasady prowadzenia infuzji i wykonywania wstrzyknięć zostały opisane w Standardzie zapobiegania zakażeniom związanym z cewnikami i kaniulami naczyniowymi oraz z prowadzeniem linii infuzyjnej.

14.2. Należy zachować szczególną ostrożność oraz rozważyć potencjalne korzyści i ryzyka podczas stosowania:

14.2.1. Chemioterapii obwodowej.

14.2.2. Żywienia pozajelitowego obwodowego.

14.2.3. Doraźnej infuzji leków wazopresyjnych.

14.2.3.1. W przypadku konieczności zastosowania leków wazopresyjnych przez cewnik pośredni dopuszczalny czas stosowania wynosi maksymalnie 72 godziny.

15. Kryteria oceny zapalenia żył

15.1. Dostęp obwodowy należy oceniać rutynowo według skali VIP. Może to być jednak utrudnione w sytuacji, gdy żyła do której wprowadzono cewnik znajduje się poniżej 1 cm od skóry.

15.2. W przypadku wątpliwości zawsze należy skontaktować się z VAT.

Piśmiennictwo

1.

2.

3.

Gorski LA, Hadaway L, Hagle ME, et al. Infusion Therapy Standards of Practice, 8th Edition. J Infus Nurs. 2021;44(1S Suppl 1):S1-S224. doi:10.1097/NAN.0000000000000396

Management of Peripheral Intravenous Catheters Clinical Care Standard. Australian Commission on Safety and Quality in Health Care. 2021.

Maiguy-Foinard A., Genay S., Lan- noy D. i wsp. Criteria for choosing an intravenous infusion line intended for multidrug infusion in anaesthesia and intensive care units. Anaesth Crit Care Pain Med 2017; 36(1): 53–63. doi: 10.1016/j.accpm.2016.02.007. Epub 2016 Jun 23.

5

O’Grady N.P., Alexander M., Burns L.A. i wsp.; Healthcare Infection Control Practices Adviso- ry Committee (HICPAC). Guidelines for the prevention of intravascular catheter-related infections. Clin Infect Dis 2011; 52(9): e162–193. doi: 10.1093/cid/cir257. Epub 2011 Apr 1. PMID: 21460264.

Perry A., Potter P., Ostendorf W. Clinical skills and nursing techniques, 9th ed. St. Louis, MO: Elsevier-Mosby, 2018.

6 Krajowe wytyczne oparte na dowodach dotyczące profilaktyki zakażeń związanych z opieką zdrowotną w szpitalach NHS w Anglii, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych, Katowice, 2017.

Standards for Infusion therapy, 4th ed. Royal College of Nursing, London 2018. https://www.rcn. org.uk/clinical-topics/infection-prevention-and-control/standards-for-infusion-therapy [dostęp: 8.04.2022].

7 Moureau, Nancy L. BSN, RN, CRNI, CPUI; Dawson, Robert B. MSA, BSN, RN, CRNI, CPUI. Needleless connector know-how. Nursing Management (Springhouse) 41(12):p 40-41, December 2010. | DOI: 10.1097/01.NUMA.0000390461.26871.25

9

8. Tabak YP, Johannes RS, Sun X, Crosby CT, Jarvis WR. Innovative Use of Existing Public and Private Data Sources for Postmarketing Surveillance of Central Line-Associated Bloodstream Infections Associated With Intravenous Needleless Connectors. J Infus Nurs. 2016;39(5):328-335. doi:10.1097/NAN.0000000000000185

10 Yamamoto AJ, Solomon JA, Soulen MC, Tang J, Parkinson K, Lin R, Schears GJ. Sutureless securement device reduces complications of peripherally inserted central venous catheters. J Vasc Interv Radiol. 2002 Jan;13(1):77-81. doi: 10.1016/s1051-0443(07)60012-8. PMID: 11788698.

World Health Organization. (2009) WHO guidelines on hand hygiene in health care Retrieved December 19 2019 from http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241597906_eng.pdf [dostęp: 24.02.2023].

11 Chopra V et al. The Michigan Appropriateness Guide for Intravenous Catheters (MAGIC): Results From a Multispecialty Panel Using the RAND/UCLA Appropriateness Method. Ann Intern Med. 2015 Sep 15;163(6 Suppl):S1-40.

13

12 Adams DZ et al. The Midline Catheter: A Clinical Review. J Emerg Med. 2016 Sep;51(3):252-8.

14.

15.

Cawcutt KA et al. Optimizing vascular-access device decision-making in the era of midline catheters. Infect Control Hosp Epidemiol. 2019 Jun;40(6):674-680.

Matthew E. A Retrospective Study of the Utilization of Vasopressors in Midline Catheters. S D Med. 2022 Oct;75(10):453-454. PMID: 36889264.

Lisova K, Hromadkova J, Pavelková K, Zauška V, Havlin J, Charvat J. The incidence of symptomatic upper limb venous thrombosis associated with midline catheter: Prospective observation. The Journal of Vascular Access. 2018;19(5):492-495.

16 Bahl A, Karabon P, Chu D. Comparison of Venous Thrombosis Complications in Midlines Versus Peripherally Inserted Central Catheters: Are Midlines the Safer Option? Clin Appl Thromb Hemost.