Endometrioza – choroba co dziesiątej kobiety

ENDOMETRIOZA

– choroba co dziesiątej kobiety

- Z endometriozą może borykać się co druga kobieta z bardzo bolesnymi miesiączkami. Jest to choroba przewlekła, która według statystyk dotyka ok. 7-15% kobiet w wieku rozrodczym i charakteryzuje się obecnością tkanki podobnej do endometrium, czyli błony śluzowej macicy - poza jamą macicy – wyjaśnia fizjoterapeutka uroginekologiczna, Izabela Smolarz.

Tekst: mgr Izabela Smolarz, fizjoterapeutka uroginekologiczna ze Szpitala Specjalistycznego PRO-FAMILIA.

TEKST:

MGR IZABELA SMOLARZ

FIZJOTERAPEUTKA UROGINEKOLOGICZNA ZE SZPITALA SPECJALISTYCZNEGO PRO-FAMILIA.

Endometrioza może dotyczyć co drugiej kobiety z bardzo bolesnymi miesiączkami. Jest to choroba przewlekła, która dotyka ok. 7-15% kobiet w wieku rozrodczym i charakteryzuje się obecnością tkanki podobnej do endometrium, czyli błony śluzowej macicy - poza jamą macicy. Zmiany te mogą występować w całym organizmie. Pojawiają się w formie torbieli i najczęściej lokalizują się w jajnikach, jajowodach, otrzewnej wyściełającej jamę miednicy, pęcherzu moczowym, ścianie macicy, więzadłach krzyżowo-macicznych, wyrostku robaczkowym i jelitach. Ogniska endometriozy mogą pojawiać się w innych narządach - np. płucach, mózgu lub w bliźnie, np. po CC. Rozsiane komórki endometrium również reagują na zmiany hormonalne zachodzące w cyklu miesiączkowym, powodując stan zapalny, a w konsekwencji sklejenie tkanek lub zrosty, które później powodują ból. Bardzo rzadko przypadłość ta dotyka kobiety w okresie menopauzalnym.

Endometrioza – jak powstaje i jakie daje objawy?

Tak naprawdę są różne teorie i nie ma konkretnej przyczyny powstawania endometriozy, ale przypuszcza się, że powodem mogą być:

- wsteczna menstruacja, czyli komórki endometrium dostają się do jamy brzucha przez jajowody; - występowanie wszczepów endometriozy do otrzewnej już w życiu płodowym; - rozprzestrzenianie się endometriozy po zabiegach operacyjnych, kiedy komórki endometrium mogą zostać przeniesione np. po cesarskim cięciu czy laparoskopii.

Najczęstsze objawy endometriozy to: bolesne miesiączki, obfite miesiączki, ból przed miesiączką, niepłodność, bolesne oddawanie moczu lub stolca, bóle podbrzusza i jajników, bóle przy stosunkach, bóle w okolicach jamy brzusznej i dolnej części kręgosłupa, zaburzenia pracy układu trawiennego.

Diagnostyka i leczenie

Diagnostyka endometriozy obejmuje dokładny wywiad, badanie ginekologiczne z USG, rezonans magnetyczny, za pomocą którego możemy dokładnie określić umiejscowienie endometriozy, jej stopień nacieku, rozrostu i występujących zrostów. Dodatkowo w wybranych przypadkach wykonuje się laparoskopię (jako metodę diagnostyczno-terapeutyczną, polegającą na odnajdywaniu ognisk endometriozy i podczas tego samego zabiegu jednocześnie usuwa się je), tomografię komputerową CT, kolonoskopię, cystoskopię oraz badanie markera CA125, które zlecane jest stosunkowo rzadko.

Leczenie endometriozy powinno być przede wszystkim holistyczne, czyli powinno zawierać:

-> stałą opiekę lekarza ginekologa oraz

innych lekarzy w zależności od chorób

towarzyszących, wówczas leczenie powinno obejmować dodatkową opiekę przez reumatologa (choroby autoimmunologiczne), gastrologa (choroby zapalne ukł. pokarmowego) lub endokrynologa (zaburzenia hormonalne, niedoczynność tarczycy, Hashimoto). Wspomagająco wykorzystuje się także terapię farmakologiczną i hormonalną lub operacyjną;

FOT. IPOGO IMAGES

-> fizjoterapię - dzięki, której możemy łagodzić objawy bólowe pacjentek i podnosić komfort ich życia; -> terapię żywieniową - dietoterapię obejmującą posty lecznicze, stymulujące układ immunologiczny; -> psychoterapię.

Fizjoterapia – prewencja w endometriozie

Głównym zadaniem fizjoterapii jest zmniejszanie dolegliwości bólowych podbrzusza, miednicy i kręgosłupa, a także nauki pacjenta prawidłowych nawyków toaletowych i czynności dnia codziennego. Fizjoterapia wykorzystuje w leczeniu terapię manualną, która skupia się na poprawie ruchomości i rozluźnienia tkanek, pracy na powstałych zrostach i bliznach, mobilizacji i manipulacji st. obwodowych i kręgosłupa, terapii wisceralnej, która poprawia położenie i ruchomość narządów miednicy i jamy brzusznej oraz technik osteopatycznych normalizujących krążenie krwi i limfy, ukł. nerwowego oraz wyrównanie napięć miednicy i narządów wewnętrznych. Za pomocą wyżej wymienionych technik fizjoterapii można oddziaływać na wiele dolegliwości, takich jak: dyspareunia (bolesne stosunki), dysmenorrhea (bolesne miesiączkowanie), przewlekłe bóle obszaru miednicy, parcie naglące, bolesne oddawanie moczu, bóle pęcherza, nietrzymanie moczu, kropelkowanie po oddaniu moczu, problemy z zaparciami, wzdęciami i jelitami, uczucie niepełnego wypróżnienia i bolesnego wypróżniania, sztywność i bolesność blizn, odczuwanie napięcia w ciele i dolegliwości bólowych kręgosłupa - szczególnie części lędźwiowej. Fizjoterapia uroginekologiczna w tym wypadku nie skupia się jedynie na pracy z dnem miednicy, ale pracy globalnej z całym ciałem, aby zmniejszyć wszelkie istniejące zaburzenia. Najważniejszą pracą przy endometriozie jest terapia manualna z połączeniem innych technik fizjoterapeutycznych. Dodatkowo nieodłącznym elementem będzie tu edukacja prawidłowych nawyków dnia codziennego, poprawnych technik relaksacji, autoterapii oraz doboru indywidualnych ćwiczeń fizycznych.

Endometriozę warto wspomóc odpowiednio dobraną aktywnością fizyczną, która wspiera ciało i podtrzymuje efekty terapii prowadzonej w gabinecie. Powinna to być aktywność spokojna, rozluźniająca, opierająca się przede wszystkim na ćwiczeniach mających na celu poprawę mobilności i elastyczności naszego całego ciała.