คู่มือประชาชน Covid-19

คูมือการปองกันโรค

โควิด 19 สําหรับประชาชน

คํานํา สถานการณการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) ยังมีความจําเปนตอง เฝ าระวังสถานการณ และเน น ให ป ฏิ บั ติ ตามมาตรการป อ งกั น ควบคุ ม โรคอย างต อ เนื่ อง ส งผล กระทบตอการดําเนินชีวิตของประชาชน กรมอนามั ย กระทรวงสาธารณสุ ข ได จั ด ทํ า “คู มื อ การป อ งกั น โรคโควิ ด -19 สํ า หรั บ ประชาชน” ขึ้น โดยเน น เรื่องสุขอนามั ย ส วนบุ ค คล (Personal hygiene ) การเวน ระยะห าง (Social distancing) การทํ า ความสะอาด (Clean) เนื่ อ งจากเป น ช ว งแรกของการผ อ นปรน มาตรการตางๆ จึงไดออกคูมือประชาชน ฉบับที่ 1 สําหรับการเปด 6 กิจการที่ไดรับอนุญาตให เปดดําเนินการตามมาตรการผอนปรนระยะที่ 1 เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2563 มีทั้งหมด 6 ประเภท ได แก 1.ตลาด 2.ร านจํ าหน ายอาหาร 3.กิ จการค าปลี ก-ส ง : ซู เปอร ม าร เก็ ต ร านสะดวกซื้ อ 4.กี ฬ าสั นทนาการ : กิจ กรรมในสวนสาธารณะ 5.รานตั ดผมเสริม สวย : รานตั ด ผมเฉพาะตั ด สระ ไดรผม 6.อื่น ๆ : รานตัดขนสัตว รานรับฝากเลี้ยงสัตว คูมือฉบับนี้ประกอบดวยขอปฏิบัติดานสุขอนามัย สิ่งแวดลอม และสังคม เพื่อใหประชาชน ใชเปนแนวทางในการปฏิบัติเพื่อปองกันการติดไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) พฤษภาคม 2563

สารบัญ หนา

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปตลาด

4

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปรานสะดวกซื้อ

5

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปหางสรรพสินคา

6

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปสนามกอลฟ

7

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปรานเสริมสวย/รานตัดผม

9

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปรานตัดขนสัตว/รานรับฝากเลี้ยงสัตว

10

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปโรงเรียน

12

สื่อตางๆ ที่เกี่ยวของ ตลาด รานอาหาร รานสะดวกซื้อ สถานที่ออกกําลังกาย/สวนสาธารณะ รานเสริมสวย/รานตัดผม

13 13 16 20 21 25

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปตลาด ฉันจะติดเชื้อโควิด 19 จากตลาดไดทางใดบาง • ติดตอผานระบบทางเดินหายใจ จากการสูดละอองฝอยที่มาจากการไอ จาม • สัมผัสพื้นผิวที่มีละอองฝอยของผูปวยแลวนํามาสัมผัสใบหนา ตา จมูก ปาก ฉันควรทําอยางไรบางเมื่อไปตลาด • สวมหนากากตลอดเวลา • ล า งมื อ ด ว ยน้ํ า สบู นานอย า งน อ ย 20 วิ น าที หรื อ ล า งด ว ยเจลแอลกอฮอล ทุ ก ครั้ ง หลังสัมผัสวัตถุตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ • รักษาระยะหางจากคนอื่น อยางนอย 2 เมตร • ไมนําเด็กเล็กไปเดินตลาดดวย • ใชเวลาอยูในตลาดใหนอยที่สุด เขียนรายการที่ตองการซื้อกอนไปตลาด การสังเกตวาตลาดนั้นเสี่ยงจากโควิด 19 นอย • แตละรานเวนระยะหาง 1 เมตรขึ้นไป • ตลาดมีชองทางเขาออกไมเกิน 2 ชองทาง • มีจุดบริการเจลแอลกอฮอลหรืออางลางมือ โดยเฉพาะที่หองสุขาและทางเขาออก • บริเวณจายเงินมีสัญลักษณใหเวนระยะหางบนพื้น อยางนอย 1 เมตร • มี การวั ดไข ทุ กคนที่ จะเข าตลาด หากคนใดมี อุ ณหภู มิ เกิ น 37.5 องศาเซลเซี ยส ไม ให เข าตลาด และแนะนําใหไปพบแพทย • ทําความสะอาดจุดสัมผัสจุดตางๆ ทุก 2 ชั่วโมง ดวยน้ํายาฆาเชื้อ • ทุกคนในตลาดสวมหนากากตลอดเวลา และอนุญ าตใหเฉพาะคนที่สวมหนากากเขามา ซื้อของไดเทานั้น

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปรานสะดวกซื้อ ฉันจะติดเชื้อโควิด 19 จากรานสะดวกซื้อไดทางใดบาง • ติดตอผานระบบทางเดินหายใจ จากการสูดละอองฝอยที่มาจากการไอ จาม • สัมผัสพื้นผิวที่มีละอองฝอยของผูปวยแลวนํามาสัมผัสใบหนา ตา จมูก ปาก ฉันควรทําอยางไรบางเมื่อไปรานสะดวกซื้อ • สวมหนากากตลอดเวลา • ล า งมื อ ด ว ยน้ํ า สบู นานอย า งน อ ย 20 วิ น าที หรื อ ล า งด ว ยเจลแอลกอฮอล ทุ ก ครั้ ง หลังสัมผัสวัตถุตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ • รักษาระยะหางจากคนอื่น อยางนอย 2 เมตร • ไมนําเด็กเล็กไปรานสะดวกซื้อดวย • ใชเวลาอยูในรานใหนอยที่สุด เขียนรายการที่ตองการซื้อกอนไปรานสะดวกซื้อ การสังเกตวารานสะดวกซื้อนั้นเสี่ยงจากโควิด19 นอย • มีจุดบริการเจลแอลกอฮอลหรืออางลางมือ โดยเฉพาะที่หองสุขาและทางเขาออก • มีพื้นที่คอยคิวจายเงิน แสดงสัญลักษณใหเวนระยะหางบนพื้น อยางนอย 1 เมตร • มีการวัดไขทุกคนที่จะเขารานสะดวกซื้อ หากคนใดมีอุณ หภูมิเกิน 37.5 องศาเซลเซียส ไมใหเขารานสะดวกซื้อและแนะนําใหไปพบแพทย • ทําความสะอาดเคานเตอรและจุดสัมผัสจุดตางๆ ทุก 2 ชั่วโมง ดวยน้ํายาฆาเชื้อ • ทุกคนในรานสะดวกซื้อสวมหนากากตลอดเวลา และอนุญาตใหเฉพาะคนที่สวมหนากาก เขามาใชบริการไดเทานั้น • มีระบบระบายอากาศ • ใชถาดรับเงินสดหรือบัตรเครดิต และมีเจลแอลกอฮอลบริการลูกคาหลังชําระเงิน • งดใหชิมอาหาร และทดลองสินคา

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปหางสรรพสินคา ฉันจะติดเชื้อโควิด 19 จากหางสรรพสินคาไดทางใดบาง • ติดตอผานระบบทางเดินหายใจ จากการสูดละอองฝอยที่มาจากการไอ จาม • สัมผัสพื้นผิวที่มีละอองฝอยของผูปวยแลวนํามาสัมผัสใบหนา ตา จมูก ปาก ฉันควรทําอยางไรบางเมื่อไปหางสรรพสินคา • สวมหนากากตลอดเวลา • ล า งมื อ ด ว ยน้ํ า สบู นานอย า งน อ ย 20 วิ น าที หรื อ ล า งด ว ยเจลแอลกอฮอล ทุ ก ครั้ ง หลังสัมผัสวัตถุตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ • รักษาระยะหางจากคนอื่น อยางนอย 2 เมตร • ไมนําเด็กเล็กไปหางสรรพสินคาดวย • ใชเวลาอยูในหางสรรพสินคาใหนอยที่สุด เขียนรายการที่ตองการซื้อกอนไปหางสรรพสินคา การสังเกตวาหางสรรพสินคานั้นเสี่ยงจากโควิด19 นอย • มีจุดบริการเจลแอลกอฮอลหรืออางลางมือ โดยเฉพาะที่หองสุขาและทางเขาออก • มีพื้นที่คอยคิวจายเงิน แสดงสัญลักษณใหเวนระยะหางบนพื้น อยางนอย 1 เมตร • มีการวัดไขทุกคนที่จะเขาหางสรรพสินคา หากคนใดมีอุณหภูมิเกิน 37.5 องศาเซลเซียส ไมใหเขาหางสรรพสินคาและแนะนําใหไปพบแพทย • ทําความสะอาดเคานเตอรและจุดสัมผัสจุดตางๆ ทุก 2 ชั่วโมง ดวยน้ํายาฆาเชื้อ • ทุกคนในหางสรรพสินคาสวมหนากากตลอดเวลา และอนุญาตใหเฉพาะคนที่สวมหนากาก เขามาใชบริการไดเทานั้น • มีระบบระบายอากาศ • ใชถาดรับเงินสดหรือบัตรเครดิต และมีเจลแอลกอฮอลบริการลูกคาหลังชําระเงิน • งดใหชิมอาหาร ทดลองสินคา และงดหยิบอาหารบุฟเฟตเอง เชน สลัดบาร

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปสนามกอลฟ ฉันจะติดเชื้อโควิด 19 จากสนามกอลฟไดทางใดบาง • ติดตอผานระบบทางเดินหายใจ จากการสูดละอองฝอยที่มาจากการไอ จาม • สัมผัสพื้นผิวที่มีละอองฝอยของผูปวยแลวนํามาสัมผัสใบหนา ตา จมูก ปาก • การจับอุปกรณที่ใชเลนหากไมมีการทําความสะอาด • ชวงพักรับประทานอาหารระหวางเลน (เนื่องจากปริมาณคนแออัดในชวงพักรับประทานอาหาร) ฉันควรทําอยางไรบางเมื่อไปสนามกอลฟ • สวมหนากากตลอดเวลา • ลางมือดวยน้ําสบู นานอยางนอย 20 วินาที หรือลางดวยเจลแอลกอฮอลทุกครั้งหลังสัมผัส วัตถุตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ • ควรขั บ รถกอล ฟ ด ว ยตนเอง และให แ คดดี้ นั่ งหรื อ ยื น ด า นหลั ง (หากไม มี อุ ป กรณ ฉ าก พลาสติกกั้นระหวางคนขับกับคนนั่ง) • รักษาระยะหางจากคนอื่น อยางนอย 2 เมตร • แตละกรุปในการเลนไมเกิน 3 - 5 ทาน • ขณะพั กทานอาหารหรื อน้ํ า ระหว างเล น ควรป องกั นตนเองโดยการล างมื อ และรั กษา ระยะหางจากผูอื่น • เมื่อเลนเสร็จแลวควรรีบกลับไปชําระลางรางกายที่บาน การสังเกตวาสนามกอลฟนั้นเสี่ยงจากโควิด19 นอย • มีจุดคัดกรองสําหรับผูมาใชบ ริก ารและพนั กงาน หากคนใดมีอุณ หภู มิ เกิ น 37.5 องศา เซลเซียส (ไมใหเขาสนามกอลฟและแนะนําใหไปพบแพทย • มีการจัดหาอุปกรณปองกัน จัดหาหนากาก สําหรับพนักงาน และผูมารับบริการ • กําหนดทางเขา-ออก ที่สามารถควบคุมได • มีจุดบริการเจลแอลกอฮอล-อางลางมือ ในทุกจุดที่มีความเสี่ยง • จัดระบบการรับบริการ - การ Booking สนามเพื่อจํากัดการเขาเลน • การเวนระยะ - การปลอยกวน หางกัน 15 นาที - จํากัดไมเกิน 3 - 5 คน/กวน

• มีอุปกรณ เจลแอลกอฮอล และ อุปกรณทําความสะอาด คอยบริการตลอดการเลน • แคดดี้ตองใสหนากากอนามัย และ Face Shield • แคดดี้ตองหยิบจับอุปกรณไมกอลฟ ตําแหนง หัวไม หัวใบเหล็ก เพื่อสงใหนักกอลฟ โดย นักกอลฟจะตองจับทางกริ๊พ ระยะจะตองหาง 1 เมตร • แคดดี้จะตองทําความสะอาดรถกอลฟ โดยเฉพาะพวงมาลัย ดวยน้ํายาฆาเชื้อทุกครั้ง กอน นํารถออกไปใช • มีการจํากัดแคดดี้ 1 คน / 1 ผูเลน • ทําความสะอาดจุดสัมผัสจุดตางๆ ทุก 2 ชั่วโมง ดวยน้ํายาฆาเชื้อ • ทุกคนในสนามกอลฟสวมหนากากตลอดเวลา และอนุญาตใหเฉพาะคนที่สวมหนากากเขา มาเลนกอลฟไดเทานั้น

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปรานเสริมสวย/รานตัดผม ฉันจะติดเชื้อโควิด 19 จากรานเสริมสวย/รานตัดผมไดทางใดบาง • ติดตอผานระบบทางเดินหายใจ จากการสูดละอองฝอยที่มาจากการไอ จาม • สัมผัสพื้นผิวที่มีละอองฝอยของผูปวยแลวนํามาสัมผัสใบหนา ตา จมูก ปาก ฉันควรทําอยางไรบางเมื่อไปรานเสริมสวย/รานตัดผม • สวมหนากากตลอดเวลา โดยเฉพาะขณะรับบริการจากชางเสริมสวย/ชางตัดผม • ล า งมื อ ด ว ยน้ํ า สบู นานอย า งน อ ย 20 วิ น าที หรื อ ล า งด ว ยเจลแอลกอฮอล ทุ ก ครั้ ง หลังสัมผัสวัตถุตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ • รักษาระยะหางจากคนอื่น และนั่งหางคนอื่น อยางนอย 2 เมตร • ไมทานอาหารในราน การสังเกตวารานเสริมสวย/รานตัดผมนั้นเสี่ยงจากโควิด19 นอย • มีระบบจองคิวลวงหนา และใหมารับบริการตามเวลานัด โดยไมมีการนั่งรอคิวภายในราน • เวนระยะหางเกาอี้ตัดผม 1.5 เมตรขึ้นไป • ใหบริการลูกคาแตละรายไมเกิน 1 ชั่วโมง • มีจุดบริการเจลแอลกอฮอลหรืออางลางมือ โดยเฉพาะที่หองสุขาและทางเขาออก • บริเวณจายเงินมีสัญลักษณใหเวนระยะหางบนพื้น อยางนอย 1 เมตร • มีการวัดไขทุ กคนที่ จะเขารานเสริมสวย/รานตัดผม หากคนใดมีอุณหภูมิเกิน 37.5 องศาเซลเซียส ไมใหเขารานเสริมสวย/รานตัดผม และแนะนําใหไปพบแพทย • ทําความสะอาดจุดสัมผัสจุดตางๆ ทุ ก 2 ชั่วโมง ดวยน้ํายาฆ าเชื้อ สําหรับอุปกรณ ที่ใช กับลูกคาทําความสะอาดกอนและหลังใชกับลูกคาแตละรายทุกครั้ง • ทุกคนในรานสริมสวย/รานตัดผม สวมหนากากตลอดเวลา และอนุญ าตใหเฉพาะคนที่ สวมหนากากเขามาใชบริการไดเทานั้น • ใหบริการเฉพาะตัด ซอย และไดรผมเทานั้น • รานทําขอมูลลูกคาที่มารับบริการแตละราย เชน ชื่อ ที่อยู เบอรโทรศัพท

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปรานตัดขนสัตว/รานรับฝากเลี้ยงสัตว ฉันจะติดเชื้อโควิด 19 จากรานตัดขนสัตว/รานรับฝากเลี้ยงสัตว • ติดตอผานระบบทางเดินหายใจ จากการสูดละอองฝอยที่มาจากการไอ จาม • สัมผัสพื้นผิวที่มีละอองฝอยของผูปวยแลวนํามาสัมผัสใบหนา ตา จมูก ปาก ฉันควรทําอยางไรบางเมื่อไปรานตัดขนสัตว/รานรับฝากเลี้ยงสัตว • สวมหนากากอนามัย/หนากากผาตลอดเวลาที่อยูในบริเวณราน • รักษาระยะหางจากคนอื่นอยางนอย 2 เมตร • ล า งมื อ ด ว ยน้ํ า สบู นานอย า งน อ ย 20 วิ น าที หรื อ ล า งด ว ยเจลแอลกอฮอล ทุ ก ครั้ ง หลังสัมผัสวัตถุตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ การสังเกตวารานตัดขนสัตว/รานรับฝากเลี้ยงสัตวนั้นเสี่ยงจากโควิด19 นอย • จัดทําบัญชีรายชื่อเจาของสัตวเลี้ยง ประกอบดวยชื่อ ที่อยู เบอรโทรศัพท • มีระบบระบายอากาศ และจัดใหมีอางลางมือ หรือเจลแอลกอฮอล • จํากัดจํานวนลูกคาไมใหหนาแนน • ทํ าความสะอาดอุ ปกรณ ที่ ใช กั บสั ตว เลี้ ยงก อนและหลั งใช กั บสั ตว เลี้ ยงทุ กตั ว ด วยน้ํ ายาฆ าเชื้ อ หรือแอลกอฮอล 70% ขึ้นไป • ภาชนะใสอาหารและเครื่องใชสัตวเลี้ยงทุกชิ้นใหใชเฉพาะตัว ไมใชซ้ํากับสัตวตัวอื่น • ทําความสะอาดรานกอนและหลังใหบริการสัตวเลี้ยงทุกวัน อยางนอยวันละ 2 ครั้ง • ผู ใ ห บ ริ ก ารต อ งสวม face shield เสื้ อ คลุ ม และถุ ง มื อ ยางในขณะให บ ริ ก ารทุ ก ครั้ ง สําหรับหนากากอนามัย/หนากากผาใหสวมตลอดเวลาที่อยูในราน • มี จุ ด คั ด กรองเจ า ของสั ต ว เลี้ ย ง หากใครมี อุ ณ หภู มิ ร า งกายเกิ น 37.5 องศาเซลเซี ย ส ไมใหเขาราน และแนะนําใหไปพบแพทย • จั ด ที่ นั่ งรอรับ บริก ารและจุ ด ให บ ริ ก ารสั ต ว ห างกั น อย า งน อ ย 2 เมตร หรื อ ติ ด แผ น กั้ น ระหวางจุดบริการ • แยกขยะมีคม กับขยะติดเชื้อใสถุงมัดปากใหมิดชิด

• บริเวณจายเงินมีสัญลักษณใหเวนระยะหางบนพื้น อยางนอย 1 เมตร • อนุญาตใหเฉพาะเจาของสัตวเลี้ยงที่สวมหนากากอนามัย/หนากากผาเขามาใชบริการไดเทานั้น • หากมีลูกคารองเรียนวารานเปนจุดแพรเชื้อ ใหหยุดบริการ 3 วันพรอมทําความสะอาดฆา เชื้อทั้งรานภายใน 24 ชั่วโมง

การปองกันตัวเองจากโรคโควิด 19 เมื่อไปโรงเรียน โรคโควิด 19 คืออะไร ?

• เชื้อโรคใหม ที่ทําใหเราปวย เราจะมีอาการคลายไขหวัด แตเราจะหายใจลําบาก และรูสึก เหนื่อยมากขึ้น เราจะติดเชื้อโรคโควิด 19 ไดอยางไร • เชื้ อ โรคจะออกมากั บ ละอองฝอยของน้ํ า มู ก และน้ํ า ลาย เวลาผู ป ว ยพู ด ไอ หรื อ จาม หากเราสูดละอองฝอยนี้เขาไป หรือเราไปจับละอองฝอยนี้จากที่ตาง ๆ แลวมาจับหนา ตา จมูก ปาก เราก็จะติดเชื้อโรคนี้ หากเราไมอยากปวยโรคโควิด 19 เราตองหมั่นทําดังนี้ • ไอหรือ จามลงบนขอพับแขน • ล า งมื อ ด ว ยน้ํ า สบู นานอย า งน อ ย 20 วิ น าที หรื อ ล า งด ว ยเจลแอลกอฮอล ทุ ก ครั้ ง หลังสัมผัสสิ่งของตางๆ • ไมจับหนา ตา จมูก และปาก หากยังไมไดลางมือ • ลางมือทุกครั้งหลักทํากิจกรรมตางๆ เชน เลนกิจกรรมกลางแจง เขาหองน้ํา • รักษาระยะหางจากคนอื่น และนั่งหางคนอื่น อยางนอย 2 เมตร • ไมจับตัวเพื่อน ๆ หรือคนอื่น ๆ โดยไมจําเปน • ไมใชแกวน้ําหรือชอนสอมรวมกับผูอื่น และไมรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มรวมกัน • บอกพอแม ผูปกครอง ครู หรือพี่เลี้ยง หากรูสึกไมสบาย และขอพักผอนอยูบาน ผูปกครอง ควรชวยดูแลการปองกันโรคโควิด 19 ดังนี้ • ตรวจดูสุขภาพของลูก ใหลูกหยุดเรียนและพักผอนอยูบานหากลูกมีอาการปวย • สอนวิธีปฏิบัติเพื่อสุขอนามัยที่ดีใหกับลูก พรอมแสดงใหดูเปนตัวอยาง • กระตุนใหลูกซักถามขอสงสัยและแสดงความรูสึก • คอยสังเกตอารมณความรูสึกและทัศนคติของลูกเกี่ยวกับโควิด 19 • หมั่นติดตามรับฟงขอมูลขาวสารจากสถานศึกษา และสอบถามถึงวิธีที่ผูปกครองสามารถ ปฏิบัติเพื่อสงเสริม ความปลอดภัยในโรงเรียน

สื่อตางๆ ที่เกี่ยวของ ตลาด

รานอาหาร

https://multimedia.anamai.moph.go.th/video-knowledges/the-restaurant-creates-a-protective-barrier-covid19/

รานสะดวกซื้อ

สถานที่ออกกําลังกาย/สวนสาธารณะ

รานเสริมสวย/รานตัดผม