LANDSCAPE MAGAZINE | No2 - Hoa cúc mùa thu

landscape magazine for Vietnamese gardeners

Hoa cúc mùa thu

Thời tiết ảnh hưởng như thế nào?

Tìm hiểu iều gì nằm bên dưới lớp ất?

PHÂN BIỆT

bọ rùa có ích và bọ rùa châu Á có hại

Kính chào Quý độc giả thân mến!

Xuân, hạ, thu, đông mỗi mùa đều mang đến những loài hoa đẹp nhưng những loài hoa mùa thu lại đẹp đến một vẻ đẹp lãng mạn, nhẹ nhàng xao xuyến lòng người. Người ta thường nhắc đến mùa thu như mùa của yêu thương, mùa trao gửi tình yêu cũng chính là mùa của những loài hoa vô cùng xinh đẹp.

Và cũng là lúc những loài hoa cúc đua nhau khoe sắc, từ hoa cúc họa mi, hoa cúc vàng ...

Huy

Nguyễn Quang Huy

Tạo ra một khu vườn đô thị thành công rất giống với việc xây dựng một ngôi nhà thoải mái vào trước thời đại của những tiện nghi hiện đại như máy sưởi và điều hòa không khí. Các loại cây bản địa đã được lựa chọn thích hợp với các điều kiện sẵn có thường sẽ là sự lựa chọn phù hợp nhất, ngay cả trong môi trường đô thị. Các yếu tố về thời tiết, khí hậu, đất chính là nội dung chúng tôi gửi đến Quý vị. Giờ thì mọi người cũng có thể biết dưới lớp đất còn kể câu chuyện về cả một thành phố.

Những con bọ rùa có lợi cho khu vườn của bạn vì chúng ăn các loài gây hại thực vật.

Tuy nhiên, bọ rùa châu Á nhiều màu trông rất giống bọ rùa, nhưng bản thân chúng đã trở thành một loài gây hại vào mùa thu với số lượng lớn cá thể phát triển. Cách phân biệt hai loại sinh vật này cúng sẽ được gợi mở trong số tạp chí này.

Trân trọng!

CHỊU TRÁCH NHIỆM NỘI DUNG

HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP Bùi Tuấn Anh Nguyễn Thị Yến Nguyễn Kim Thi Hà Thị Hạnh Vân Nguyễn Bảo Đại Trần Hạnh Phạm Hoàng Tú Ngô Thùy Dung Bùi Mai Thùy Dương

TỔNG BIÊN TẬP Nguyễn Tất Hồng Dương

PHÓ TỔNG BIÊN TẬP Nguyễn Quang Huy

BIÊN TẬP & THIẾT KẾ Phòng Phát triển cộng đồng

www.lifebalane.vn www.facebook.com/lifebalance.vn

06

Place to grow

Thời tiết ảnh hưởng như thế nào?

Soil Health Tìm hiểu điều gì nằm bên dưới lớp đất?

Plant Profile Hoa cúc mùa thu - Lễ hội của sắc màu

22

16

Biết đâu là sinh vật tốt để lựa chọn: Bọ rùa

30

Ask Dr. Bug

Equipment Focus Các loại chậu cảnh

36

PLACE TO GROW

ư h ở h n n g ả t ế i t i ờ h T như thế nào ?

06

LANDSCAPE

Trước khi con người phát minh ra hệ thống sưởi và điều hòa không khí, mọi người rất quan tâm đến điều kiện khí hậu tại địa phương của họ. Nếu muốn giữ cho ngôi nhà của mình luôn được mát mẻ, con người sẽ xây nhà giữa những tán cây hoặc thiết kế những tòa nhà có mái hiên nhô ra để che nắng cho các ô cửa sổ và giúp bảo vệ họ khỏi những tia nắng mặt trời.

Tạo ra một khu vườn đô thị thành công rất giống với việc xây dựng một ngôi nhà thoải mái vào trước thời đại của những tiện nghi hiện đại như máy sưởi và điều hòa không khí.

Bạn phải xem xét điều kiện khí hậu địa phương của mình trước khi đặt nền móng phát triển khu vườn của mình. Các loại cây bản địa đã được lựa chọn thích hợp với các điều kiện sẵn có thường sẽ là sự lựa chọn phù hợp nhất, ngay cả trong môi trường đô thị.

Nếu chúng có khả năng thích nghi tốt với khu vực, chúng có thể cần được chăm sóc và nuôi dưỡng ít hơn so với các loài không phải bản địa vì chúng đã quen với các điều kiện tự nhiên của địa phương như đất, lượng mưa, độ ẩm và nhiệt độ khu vực.

LANDSCAPE

07

PLACE TO GROW

Thành phố lộng gió:

Ứng phó với mô hình gió theo mùa

Gió hay chuyển động không khí được sinh ra bởi sự nóng lên không đều của bề mặt Trái đất. Tất nhiên, hướng gió thay đổi khá nhiều. Các mô hình gió thay đổi theo mùa do các góc chiếu và sự thay đổi của mặt trời. Hiểu được luồng gió và ảnh hưởng của nó đến khu vườn và cảnh quan của bạn có thể sẽ là một điều hữu ích. Có khi nào bạn muốn che chắn cho khu vườn để chống lại những cơn gió mùa đông khắc nghiệt hoặc tận hưởng trong làn gió mát mùa hè?

Hướng của gió được xác định từ nơi nó bắt nguồn.

Ví dụ, một cơn gió Nam sẽ thổi từ phía Nam về phía Bắc, và cơn gió Bắc sẽ thổi ngược lại. Điều này cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào nơi bạn sống.

Phần này sẽ giúp bạn hiểu các kỹ thuật phân tích mô hình gió và phát triển cảnh quan đô thị có xem xét tới yếu tố về gió.

08

LANDSCAPE

Tất nhiên, cũng có những trường hợp đặc biệt bạn cần lưu ý về hướng gió và dòng chảy. Ví dụ: nếu bạn ở khu dân cưị gần một vùng nước lớn hoặc dọc theo đường bờ biển, thì kiểu gió ở đây có thể sẽ khác hơn nhiều so với kiểu gió ở trong đất liền.

Trong nội thành của chúng ta, các tòa nhà cao tầng cao hơn các công trình kiến trúc khác có thể dẫn không khí xuống dọc theo mặt đón gió của tòa nhà; hiện tượng này còn được gọi là đường hầm gió, những cơn gió thêm vào này chắc chắn có thể ảnh hưởng tới mức độ thoải mái của chúng ta.

Với sự hiểu biết về các mô hình gió đô thị, bạn sẽ thiết kế khu vườn đô thị của mình như thế nào cho hiệu quả? Trong khi những tán cây ở chân các tòa nhà và các công trình kiến trúc khác có thể giúp che chở khỏi những luồng gió thổi mạnh xuống, việc bổ sung các đặc điểm cảnh quan có thể giúp tránh các luồng gió thổi ngang. Dưới đây là một số mẹo mà bạn có thể xem xét để tiếp cận hiệu quả luồng gió trong cảnh quan đô thị: Ở những vùng đô thị có khí hậu mùa hè nóng nực: mục tiêu của bạn là cản lại ánh nắng mùa hè đồng thời dẫn được những cơn gió Nam. Một cách là đặt một hàng cây (sớm) rụng lá và cây bụi hình theo bán nguyệt từ Đông Nam đến Tây Nam với một khoảng trống ở giữa (phía Nam). Cây cối có thể giúp đưa những luồng gió Nam này vào khu vườn đô thị của bạn, đồng thời tạo ra nhiều bóng râm giúp chống lại ánh nắng trực tiếp. Điều này có thể giúp hạ nhiệt độ ở một khu vực cảnh quan đô thị ở cấp độ vi khí hậu.

Ở những vùng đô thị có mùa đông lạnh: mục tiêu là ngăn chặn những cơn gió mùa đông mạnh và lạnh giá bằng một hàng cây và cây bụi, trong khi đó vẫn phải đón ánh nắng và tối đa hóa khả năng tiếp xúc với năng lượng mặt trời. Một hàng cây xanh với mật độ dày được đặt một cách thích hợp (thường là phía Bắc và Tây Bắc) có thể đóng vai trò như một tấm bình phong hiệu quả chống lại những cơn gió lạnh mùa đông.

LANDSCAPE

09

PLACE TO GROW

Trong phần này, chúng tôi đề cập đến một số khía cạnh khác nhau của khí hậu đô thị ở mức độ vi mô cũng như một số thách thức mà những người làm vườn đô thị phải đối mặt như nắng, gió và các mô hình thời tiết đô thị. Mặc dù bạn không kiểm soát được các điều kiện khí hậu vĩ mô, bao gồm các kiểu thời tiết khu vực, nhiệt độ và tỷ lệ mưa hàng năm, nhưng những người làm vườn tại đô thị vẫn có thể tạo ra ảnh hưởng lên môi trường xung quanh họ ở mức độ vi mô. Hãy bắt đầu bằng cách tìm hiểu những khó khăn cụ thể và điều kiện khí hậu chung tại địa phương nơi bạn sống. Hiểu được khu vực của mình cũng sẽ giúp bạn lựa chọn các loại cây trồng thích hợp với điều kiện khí hậu.

10

LANDSCAPE

Mặc dù bạn không thể thay đổi thời tiết của cả một khu vực hay điều kiện khí hậu vĩ mô, nhưng bạn có thể tìm ra cách phân tích hiệu quả các khu vườn và cảnh quan đô thị của mình ở cấp độ khí hậu vi mô và thực hiện các điều chỉnh quan trọng để cải thiện khu vườn của bạn. Hiểu được khí hậu đô thị vi mô có thể giúp bạn tiết kiệm tiền và tạo ra “nơi mát mẻ” của riêng bạn trong không gian khu vườn đô thị của mình.

Phân tích vị trí của bạn Một trong những điều đầu tiên bạn có thể làm khi phân tích vị trí là xác định xem khu vườn của bạn sẽ nhận được bao nhiêu ánh sáng mặt trời. Hãy quan sát vị trí của bạn cẩn thận để biết mức độ thu nhận ánh nắng của nó trong suốt cả ngày. Nếu địa điểm có nắng, đó là nắng chiều gay gắt hay nắng sớm mai dịu nhẹ? Nếu trời râm, bóng râm có đủ dày để ngăn không cho bất cứ thứ gì ngoại trừ thực vật rừng trong đó phát triển, hay bóng râm chỉ thưa thớt với một lượng tia sáng mặt trời được đi qua và cho phép đa dạng loại thực vật cùng sinh sống?

LANDSCAPE

11

PLACE TO GROW

12

LANDSCAPE

ó những vấn đề cơ bản về mối quan hệ giữa mặt trời và bóng râm mà mọi người đều có thể hiểu. Một số loài cây ưa bóng râm sẽ bị thiêu cháy nếu bạn trồng chúng ở nơi có ánh nắng ngập tràn. Ngược lại, một loài cây phát triển mạnh khi có ánh nắng đầy đủ sẽ trở nên yếu ớt nếu bạn trồng nó ở nơi có nhiều bóng râm. Đối với người làm vườn, hãy cân nhắc tất cả các yếu tố để đặt đúng loại cây vào đúng vị trí, đặc biệt khi bạn đang làm việc với nhiều điều kiện khí hậu vi mô khác nhau và chúng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng. Ví dụ, một nửa của khu vườn được che chắn khỏi tác động của gió mùa đông có thể ấm hơn một nửa khu vực còn lại. Thông thường, một khu vực bị gió thổi vào sẽ lạnh hơn, trong khi nhiệt tỏa ra từ các tòa nhà và vỉa hè trong thành phố có thể làm nóng một địa điểm khác. Đây sẽ là may mắn của người làm vườn hay là kết quả của việc bạn phân tích kỹ lưỡng các điều kiện vi khí hậu?

Mở rộng khu vực Bạn có thể làm được nhiều việc hơn là chỉ tăng thời gian hoa nở một khi bạn biết cách tận dụng các điều kiện khí hậu vi mô khác nhau trong khu vườn của mình.

Bạn có thể trồng các loại cây cứng cáp ở những đường biên như hàng rào. Ví dụ, một lối đi hoặc sân lát đá hấp thụ nhiệt và có thể cho phép bạn trồng các loại cây cứng cáp.

Hơn thế, nhiệt độ môi trường đang tăng lên và khả năng bảo vệ khỏi những cơn gió mùa đông khắc nghiệt có thể đem lại cho bạn sự linh hoạt khi chọn cây trồng. Ví dụ, một số nơi ở miền Bắc đã trồng thành công cây thiết mộc lan ở những nơi có khả năng bảo vệ chống lại gió mùa đông khắc nghiệt và nhiệt độ nóng hơn một chút để có thể duy trì những cây này trong môi trường đô thị.

LANDSCAPE

13

PLACE TO GROW

Kéo dài mùa hoa

Bạn có biết rằng một hàng rào, một bức tường đá, một khoảng sân, một cái cây lớn hoặc một tòa nhà liền kề đều có thể tạo ra một điều kiện khí hậu vi mô độc đáo cho khu vườn đô thị của bạn?

Bạn có thể tận dụng những điều kiện khí hậu vi mô này để có một mùa hoa kéo dài hơn.

14

LANDSCAPE

Ví dụ: nếu bạn trồng hoa thủy tiên vàng ở phía Nam khu vườn, chúng có thể nảy mầm sớm hơn so với những cây bạn trồng ở các khu vực khác. Sau đó, khi những bông hoa ở phía Nam bắt đầu tàn, những bông hoa được che bóng một phần ở góc khác của khu vườn sẽ bắt đầu hé nở. Và như vậy, bạn sẽ có mùa hoa nở dài gấp đôi!

Khắc phục tác động của

Gió cũng ảnh hưởng đến khí hậu vi mô trong khu vườn đô thị của bạn bằng cách hạ nhiệt độ không khí và tăng lượng hơi nước thoát qua tán lá.

GIÓ

Ví dụ, gió mùa đông có thể dễ dàng hủy hoại một số loài thực vật, chẳng hạn như cây đỗ quyên và các loại cây thường xanh lá rộng khác, bởi vì những cây này không ngủ đông hoàn toàn. Kết quả là chúng mất một lượng nước qua lá trong suốt mùa đông và không thể bù đắp đầy đủ lượng nước đó từ mặt đất đã lạnh cóng. Gió mùa đông quá mạnh có thể làm trầm trọng thêm vấn đề này; do đó, bảo vệ những cây trồng không ngủ đông khỏi những cơn gió lạnh tới từ các đướng ống gió đô thị hoặc đón nhận ánh nắng từ phía Bắc có thể giúp cây cối sống sót.

LANDSCAPE

15

SOIL HEALTH

au nhiều thế kỷ phát triển, kiến thiết và di chuyển của trái đất, thật khó để tìm thấy đất ở trạng thái tự nhiên trong thành phố. Thường thì những thứ ở bên dưới bề mặt khu vườn đô thị của bạn không chỉ là đất. Mảnh vụn của các tòa nhà cũ, các bộ phận của đường xá, đường dây điện, kho báu bị chôn vùi và các nền văn minh cổ đại đều có thể được tìm thấy bên dưới khu vườn của bạn! Theo đúng nghĩa đen, bạn có thể đào sâu qua các lớp đất của thành phố và thấy sự thay đổi qua hàng thế kỉ và xem xét cuộc sống của người tiền sử qua những mảnh vụn mà họ để lại.

16

LANDSCAPE

Tìm hiểu điều gì

nằm bên dưới

lớp đất Đất có thể kể câu chuyện của cả một thành phố Nhưng điều bạn thực sự muốn biết là những gì nằm bên dưới đất và liệu bạn có nên lo lắng về nó hay không. Bạn cần biết hai loại vật liệu thường nằm trong đất ở thành phố: những vật thể rắn và chất ô nhiễm hóa học. Chúng có thể làm cho việc làm vườn trở thành một công việc vất vả và tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, vì vậy bạn cần phải suy nghĩ về chúng trước khi gieo hạt giống đầu tiên xuống đó. Chúng tôi hướng dẫn bạn cách để chuẩn bị trong các phần sau.

LANDSCAPE

17

SOIL HEALTH

Đào sâu một chút

(cả nghĩa đen và nghĩa bóng) Khi bạn đang quan sát xung quanh sân nhà, căn hộ hoặc khu vườn cộng đồng của mình để tìm vị trí thích hợp để trồng cây, hãy dành một chút thời gian để tìm hiểu lịch sử vị trí của bạn.

Thực hiện một số nghiên cứu trong thư viện địa phương hoặc các văn phòng thành phố để tìm ra các mục đích sử dụng trước đây của chúng. Bản đồ cũ và sách lịch sử có thể cung cấp cho bạn manh mối về những gì đã từng có tại vị trí của bạn và những mối nguy hiểm mà bạn có thể phải trông chừng.

18

LANDSCAPE

Có lẽ vị trí của bạn từng là một bãi phế liệu cũ, nhà máy kim loại hoặc cửa hàng bán đồ gia dụng, hoặc cũng có thể nó có đường ray xe lửa đi qua. Đừng quên rằng đôi khi đường có thể được định tuyến lại, nó sẽ để lại bê tông và nhựa đường bị chôn vùi bên dưới mảnh đất của bạn. Bất kỳ manh mối nào về những gì đã từng ở trên hoặc bên dưới vị trí của bạn có thể cho bạn ý tưởng về một vị trí an toàn nhất nơi bạn có thể đặt khu vườn hoặc bụi cây của mình.

Trước khi bắt đầu đào, bạn cần đảm bảo rằng không có bất kỳ nguồn điện, khí đốt hoặc đường nước nào bị chôn dưới đất. Rất có thể bạn sẽ không đào đủ sâu để tìm đến các đường dây hạ tầng kỹ thuật, nhưng nếu công ty hạ tầng kỹ thuật phải đến và sửa chữa, họ có quyền đào xới mọi thứ bên trên đường dây của họ, bao gồm cả khu vườn mà bạn trân quý.

Các vật liệu cũ mà chúng ta nói đến có thể không nằm quá xa bề mặt đất, chúng có thể ảnh hưởng đến khả năng thoát nước của đất và khả năng rễ cây thâm nhập vào đất để bám trụ.

Vì vậy, hãy thực hiện một thử nghiệm nhỏ bằng cách đào một vài cái lỗ trước khi chọn vị trí cho khu vườn của bạn để đảm bảo rằng không có bất kỳ vật thể lớn nào bị chôn vùi bên dưới.

LANDSCAPE

19

SOIL HEALTH

Bảo vệ bạn khỏi

các chất ô nhiễm đất

Mối quan tâm lớn hơn nên dành cho các chất ô nhiễm tiềm ẩn trong quá trình sử dụng trước đây của khu đất tác động đến sự phát triển của khu đất. Đặc biệt, các thành phố công nghiệp cũ có thể có đất bị nhiễm nhiều loại hóa chất. Chì, benzen và cadmium chỉ là một số hóa chất nguy hiểm cho sức khỏe có thể có trong đất của bạn.

Đất bị ô nhiễm là một vấn đề đặc biệt quan trọng nếu bạn đang trồng cây ăn quả hoặc có trẻ nhỏ trong nhà vô ý có thể ăn phải đất. Nhiều hóa chất xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, nhưng một số có nguy cơ phơi nhiễm khi ta hít thở phải. Ngoài ra, một số người có sự nhạy cảm với hóa chất đơn giản chỉ là do chạm vào chúng.

20

LANDSCAPE

Bảng sau sẽ cho thấy một số hóa chất có nguy cơ tiềm ẩn mà bạn cần biết.

Nguồn hóa chất

Mục đích sử dụng cũ của khu vực

Loại hóa chất cụ thể

Sơn (trước năm 1978)

Khu dân cư cũ, mỏ, làm da thuộc, bãi rác, chế tạo bộ phận máy bay

Chì

Khu vực lưu lượng giao thông lớn

Gần các đường cao tốc có nhiều xe cộ, nằm gần các con đường được xây trước khi nhiên liệu chì được loại bỏ

Chì, kẽm, PAH

Gỗ đã qua xử lý

Các cơ sở xử lý gỗ

Thạch �n, đồng, croom

Rác đốt

Bãi rác

PAHs, dioxins

Phân bón đã ô nhiễm

Nông nghiệp

Kém, đồng (Từ kẽm và đồng được sổ sung trong muối cho động vật ăn)

Bụi tro

Nhà máy điện đốt than, bãi rác

Lưu huỳnh, molyp đen

Cặn dầu thải

Nhà máy xử lý nước thải công nghiệp

PAHs, benzem

Tràn xăng

Trạm xăng, khu dân cư, Xylene, benze, toluene, PAHs thương mại, khu công nghiệp ,.. (bất cứ nơi nào mà thùng trữ dầu được đặt trên hoặc dưới mặt đất)

Thuốc trừ sâu

Sử dụng thuốc trừ sâu rộng rãi, ví dụ như trong vườn cây ăn quả, nơi bào chế thuốc trừ sâu, đóng gói, vận chuyển

PAHs. Chì, kim loại nặng (như thách �n, kém, catmi) dung môi, chế phẩm của xăng dầu

Sử dụng cho mục đích thương mại/công nghiệp

Nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng, chất hóa học hoặc các vật liệu nguy hiểm khác

Dung môi stoddard, tetrachloroethene

LANDSCAPE

21

PLANT PROFILE

22

LANDSCAPE

O mù th “

- L H I U S M U

Tôi thích mùa thu. Đối với mắt tôi, khu vườn đang ở thời kỳ đẹp đẽ nhất khi những ngày nóng bức của mùa hè qua đi.

Nhiều người coi mùa thu là thời gian cây cối ngừng hoạt động, thời điểm để dọn dẹp trước mùa đông. Điều xảy ra với các khu vườn mùa thu không phải là sự vắng mặt của các loài thực vật ra hoa, mà là sự lãng quên nói chung về mùa vụ. Tất cả những điều này đều đúng - tuy nhiên, khu vườn mùa thu vẫn có những nét đẹp riêng.

”

Đối với nhiều người làm vườn, mùa thu là thời gian của hoa cúc. Những cây hoa cúc có thể rất đáng yêu, và bạn đã gặp những họ hàng của chúng, những bông hoa cúc mùa thu chưa? Chúng có những tán lá xanh rì và chỉ cần có một chút ánh nắng phù với khả năng sinh sản khiêm tốn, bạn sẽ nhận lại được những vườn hoa cúc đa dạng màu sắc.

LANDSCAPE

23

PLANT PROFILE

Đặc điểm tóm tắt: Chi – Chrysanthemum. Đây là chi bản địa của châu Á và đông bắc châu Âu.

Họ– Asteraceae Loại – hàng năm và lâu năm (tùy thuộc vào giống) Cao – 40 đến 70 cm Hướng nắng - đầy đủ ánh nắng mặt trời Đất - thông thường Ra hoa - tháng 6 đến tháng 11

oa cúc được gọi là hoa mùa thu và nó tượng trưng cho niềm vui và niềm hạnh phúc. Có rất nhiều giống hoa cúc tuyệt vời. Chúng được biết đến với các màu hồng, đỏ, cam, vàng hoặc trắng. Chúng có ưu điểm là nở muộn, cho đến tháng 11 hoặc tháng 12, và do đó sẽ trang trí khu vườn của chúng ta ngay khi hoa bắt đầu trở nên hiếm. Chúng cũng được trồng trong chậu để tô điểm cho ban công, sân thượng. Vì vậy, hãy chọn hỗn hợp đất trồng hoa tốt hơn bất kỳ loại đất nào khác, vì nó có ưu điểm là giữ được độ ẩm cần thiết cho cây. Hoa cúc rất linh hoạt và sẽ phù hợp hoàn hảo trong bồn hoa, trong chậu hoặc hộp làm vườn, và cũng đơn giản để trang trí bất kỳ phần nào của khu vườn.

24

LANDSCAPE

Trồng ho

Cúc mùa thu được trồng lý tưởng nhất là vào mùa xuân vì dù chỉ nở vào cuối mùa hè hay cuối mùa thu, chúng đã phát triển bộ rễ rất tốt và sẽ chống chọi lại tốt hơn sự khắc nghiệt của mùa thu và mùa đông. Đặt cây non vào mùa xuân trong đất đã được cải tạo và thoát nước tốt.

Hoa cúc đã được mua trong chậu có thể được trồng trực tiếp xuống đất, vào chậu lớn hơn hoặc hộp làm vườn, tốt nhất là với hỗn hợp đất nhưng độ xốp của đất sẽ không tốt.

Bạn nên tìm một vị trí đầy nắng để sự nở hoa càng rực rỡ.

Cắt bỏ những cành khô héo trước khi trồng lại ra vườn.

Tưới nước sau khi trồng.

Cắt tỉ, chăm óc v tướ nước Hoa cúc cần chăm sóc tương đối ít, hầu như chỉ cần tưới nước thường xuyên khi không có mưa.

Loại bỏ hoa héo để làm tăng sản sinh hoa mới.

Tưới nước khi đất khô, đặc biệt nếu sử dụng chậu vì hoa cúc rất thích đất ẩm để phát triển tốt.

Cố gắng không làm ướt lá để tránh xuất hiện các bệnh như bệnh gỉ sắt hoặc bệnh phấn trắng.

Sau đợt sương giá đầu tiên, khi hoa bắt đầu chuyển sang màu đen, cắt cành ở tầm mặt đất và phủ một lớp lá khô dày.

Các bệnh thường gặp Cúc mùa thu có thể gặp một số bệnh và ký sinh trùng nhưng có thể phòng tránh, đặc biệt nếu chăm sóc để tránh làm ướt tán lá và tạo khoảng trống đủ cho mỗi cây.

Bệnh phấn trắng - phát triển màu trắng bao phủ lá và thân.

Gỉ - mụn nước xuất hiện ở mặt dưới của lá.

Rệp - lá cuộn tròn và rụng.

LANDSCAPE

25

PLANT PROFILE

Đây l một ố loà được yê thích ch kh vườn củ bạn: “Apricot Daisy” Loài cúc cứng cáp này làm say lòng những khu vườn tháng 10 với những bông hoa màu mơ hay san hô. Cây nhỏ và lan rộng, thường cao 60 - 90 cm.

Chrysanthemum “Niche’s October Glow” Được phân biệt bởi màu sắc của nó, hoa cúc mùa thu này có màu sắc từ gần như trắng đến hồng nhạt, mơ và hồng, được điểm xuyết bởi tông màu vàng rực rỡ. Hoa có xu hướng nở ra tối màu và sau đó sáng dần.

“Country Girl” ‘Country Girl’ mang những bông hoa màu hồng phớt nhẹ nhàng đến khu vườn mùa thu. Các nhụy hoa màu vàng tương phản làm bừng sáng khu vườn mùa thu. Tất cả những ai nhìn thấy ‘Country Girl’ đều muốn sở hữu loài cây này trong khu vườn của họ.

26

LANDSCAPE

“Saxapahaw” ‘Saxapahaw’ là dạng hoa sẫm màu nhất: hãy nghĩ đến hoa hồng hun hoặc đất nung với nhụy màu vàng tươi nhạt dần thành màu hồng đào.

Các loài thực vật mạnh mẽ này mang đến những gò hoa cúc mùa thu nở hoa đơn từ tháng 10 đến tháng 11.

“Nipponicum” Nếu những bông hoa cúc trắng truyền thống là thứ bạn đang tìm kiếm, thì Montauk Daisy chính là thứ dành cho bạn.

Những tán lá sáng bóng, không sâu bệnh nở nhiều nhất từ tháng 9 đến tháng 10 với những bông cúc cao khoảng 60cm.

Loại cúc này cũng chịu được gió mặn.

“Mrs. Robinson” Loài cây này cung cấp rất nhiều hoa cúc đồng đỏ nhỏ trên những thân cây cao khoảng 30-60 cm vào cuối mùa thu. Một sự kết hợp thực vật tuyệt đẹp là Sedum ‘Autumn Joy’ được đi kèm với ‘Mrs. Robinson ’và Aster‘ Lady in Black’.

“

Hãy thử trồng hoa cúc mùa thu. Bừng nở vào cuối mùa và những bông hoa tươi vui sẽ mang lại nhiều vẻ đẹp cho khu vườn mùa thu của bạn. Nếu bạn muốn chọn cây có màu sắc cụ thể, hãy mua nó trong chậu ngay khi chúng bắt đầu nở hoa và cấy chúng vào vườn của bạn.

”

LANDSCAPE

27

ASK DR. BUG

BI T đ U L

sinh vật tốt đ LƯ HON

Không phải tất cả côn trùng, vi sinh vật và động vật đều là động vật gây hại. Trên thực tế, hầu hết các loài động vật hoạt động trong sân và vườn của bạn đều có lợi cho thực vật hoặc trung tính. Đó chỉ là một tỷ lệ nhỏ trong số những sinh vật có thể gây ra thiệt hại và một tỷ lệ nhỏ hơn nữa trong số những sinh vật có thể tạo ra thiệt hại ở mức cảnh báo. Bước đầu tiên là bạn cần tìm ra đâu là loài côn trùng có lợi trong sân, điển hình trong số đó là ong, các loài côn trùng có ích khác và các loài chim. Việc khuyến khích chúng bay tới khu vườn của bạn sẽ có lợi nhiều hơn là hại.

28

LANDSCAPE

LANDSCAPE

29

ASK DR. BUG

Bọ ù

Bọ rùa được coi là côn trùng có ích trong vườn vì chúng là động vật ăn thịt đối với nhiều loài côn trùng gây hại trong vườn đã biết. Tìm hiểu thêm về bọ rùa và cách thu hút chúng đến khu vườn của bạn.

Các loại bọ rùa

Có hơn 5.000 loài bọ rùa được biết đến trên thế giới. Hầu hết bọ rùa trưởng thành có cơ thể hình vòm tròn hoặc hình bầu dục có màu đỏ hoặc cam với các đốm đen, mặc dù một số có màu đen với các đốm đỏ. Số lượng đốm khác nhau tùy theo loài và việc đếm các đốm có thể giúp bạn xác định chúng. Bọ rùa bảy đốm là một trong những loài được tìm thấy nhiều nhất.

30

LANDSCAPE

Vòng đời của bọ rùa

Con cái đẻ trứng vào mùa xuân và đầu mùa hè, đôi khi lên đến 1.000 trứng trong ba tháng. Bạn có thể phát hiện những quả trứng màu vàng kem, hình bầu dục thành từng chùm trên lá hoặc thân cây. Ấu trùng bọ rùa non chủ yếu có màu đen, với một số mảng màu cam hoặc đỏ, và có ba cặp chân.

Sau giai đoạn ấu trùng là quá trình trưởng thành, bọ rùa xuất hiện với hình dạng quen thuộc, mang tính biểu tượng của nó.

LANDSCAPE

31

ASK DR. BUG

Môi trường sống của bọ rùa

Bọ rùa thường được tìm thấy trong các cánh đồng vườn cây ăn quả và vườn nơi có thể tìm thấy thức ăn ưa thích của chúng là côn trùng, rệp và rệp sáp. Đôi khi chúng sẽ tập hợp lại bên ngoài một ngôi nhà. Nếu chúng mạo hiểm đến gần khu vực nhà dân, chúng có thể là một loài gây hại cho chủ nhà. Mang chúng ra ngoài khi bạn tìm thấy chúng bên trong nhà của bạn. Bạn có thể muốn trám hoặc trám các vết nứt và xung quanh cửa sổ để ngăn chúng xâm nhập vào nhà.

Con mồi của bọ rùa

Một con bọ rùa là một dấu hiệu tốt trong một khu vườn vì nó có thể mang đến nhiều lợi ích chẳng hạn như giảm sâu bệnh. Thức ăn ưa thích của bọ rùa bao gồm rệp, nhện và rệp sáp. Chúng cũng sẽ ăn trứng của một số loài côn trùng, đặc biệt là Sâu đục thân ngô và Bọ cánh cứng Colorado. Rệp ăn các mô thực vật và cũng có thể truyền vi rút sang cây trồng, nhưng một con bọ rùa trưởng thành có thể ăn hàng trăm con rệp mỗi ngày và hàng nghìn con trong suốt cuộc đời của nó. Chúng cũng đẻ trứng giữa những con rệp hoặc những con mồi khác để các ấu trùng mới xuất hiện cũng có thể ăn côn trùng.

Tất cả những loài côn trùng này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cây trồng trong vườn, đặc biệt là rau. Khuyến khích bọ rùa xuất hiện trong vườn có thể giúp bạn giảm nhu cầu sử dụng thuốc diệt côn trùng.

32

LANDSCAPE

Những lợi ích

Thời điểm duy nhất chúng bị coi là “loài gây hại” cho con người là vào mùa thu khi thời tiết trở nên mát mẻ hơn và bọ rùa châu Á xâm nhập vào nhà và các tòa nhà khác nhau với số lượng lớn để tìm kiếm một nơi ấm áp hơn vào mùa đông.

Dọn sạch những con bọ này và vứt bỏ có thể là phương pháp hiệu quả nhất để loại bỏ những loài côn trùng này khỏi nhà của bạn. Tuy nhiên các bạn cũng nhớ rằng có thể chúng ta không muốn loại bỏ các con côn trùng này khỏi các cánh đồng, vườn cây ăn trái hoặc vườn vì những mặt lợi ích của chúng.

Thực hành trồng các loại thảo mộc và hoa giữa các loại rau để thu hút côn trùng có ích là điều cơ bản để làm vườn.

Một phương pháp làm vườn khác, hạn chế sử dụng thuốc diệt côn trùng cũng sẽ giúp đảm bảo một quần thể bọ rùa khỏe mạnh trong vườn của bạn. Nhiều loại thuốc diệt côn trùng sẽ giết bọ rùa giống như bất kỳ loại côn trùng nào khác, mặc dù có một số ngoại lệ.

Dầu neem, một loại thuốc trừ sâu và diệt nấm hữu cơ được bán rộng rãi, không gây hại cho bọ rùa khi được sử dụng một cách thích hợp, mặc dù nó sẽ tiêu diệt côn trùng ăn thực vật như rệp và ve.

Một số người làm vườn và nông dân cũng sẽ mua bọ rùa để thả trong các cây của họ. Khi xem xét vấn đề này, điều rất quan trọng là mua các loài bản địa thay vì các loài đã du nhập, như bọ rùa châu Á có thể trở thành mối phiền toái trong vườn và nhà.

Thêm các địa điểm thích hợp trong khu vườn của bạn cũng có thể giúp thu hút côn trùng có ích. Ý tưởng là tạo ra loại môi trường sống mà chúng thích.

LANDSCAPE

33

ASK DR. BUG

Những con bọ rùa có lợi cho khu vườn của bạn vì chúng ăn các loài gây hại thực vật. Tuy nhiên, bọ rùa châu Á nhiều màu trông rất giống bọ rùa, nhưng bản thân chúng đã trở thành một loài gây hại. Vào mùa thu, việc phát hiện bọ rùa châu Á tụ tập với số lượng lớn trên các ngôi nhà và các tòa nhà khác ngày càng trở nên phổ biến. Bọ cánh cứng thích xâm nhập vào nhà trong những tháng lạnh hơn, tiết ra mùi khó chịu tương tự như mùi bọ xít khi bị quấy rầy. Những loài côn trùng xâm lấn này cũng đã đẩy lùi bọ rùa bản địa. Nếu bạn có thể phân biệt sự khác biệt giữa hai loại côn trùng, bạn có thể ngăn chặn một vấn đề khó chịu trước khi nó bắt đầu.

BỌ RÙA CHÂU Á Điểm hình chữ “M” Hung dữ - thỉnh thoảng cắn Gây hại cho chó mèo Xâm chiếm nhà Lá có mùi hôi/trái cây màu vàng

”

Làm thế nào để phân biệt sự khác biệt giữa bọ rùa có ích và bọ rùa châu Á có hại 34

LANDSCAPE

Một cách chắc chắn để nhận biết sự khác biệt giữa bọ rùa châu Á và bọ rùa là nhìn vào vị trí đầu cánh. Nếu con bọ được đề cập có dấu 'M' màu đen ở chỗ đó, đó là dấu hiệu cho biết bạn đang đối phó với một loài xâm lấn. Màu vỏ của bọ rùa châu Á có thể từ cam nhạt đến đỏ tươi, vì vậy hầu hết sẽ có màu tương tự như bọ rùa.

Bọ rùa châu Á thường lẻn vào nhà bạn qua các khe nứt hoặc lỗ hổng khi bên ngoài trời lạnh, điều mà bọ rùa sẽ không làm. Ánh sáng sẽ thu hút các loài gây hại. Chúng có thể cắn bằng cách cào lên phần da tiếp xúc, cảm giác giống như vết kim châm nhưng sẽ không gây ra bất kỳ tổn thương thực sự nào. Khi bị đe dọa, bọ rùa châu Á tiết ra chất màu vàng hôi thối có thể làm ố bề mặt và gây ra các phản ứng dị ứng.

BỌ RÙA Không có điểm hình chữ “M” Vô hại Kiểm soát dịch hại vườn Sống ngoài trời LANDSCAPE

35

EQUIPMENT FOCUS

CÁC LOẠI CHẬU CẢNH Bất kể bạn bận rộn đến mức nào hay nguồn cung của bạn hạn chế đến mức nào, một chiếc chậu cây hoa xinh xắn đặt gần cửa trước hoặc sân sau sẽ giúp làm nổi bật, tạo điểm nhấn và làm khu vườn đô thị của bạn thêm màu sắc và lôi cuốn! Bạn có thể biến đổi một mái hiên, sân trong, ban công hoặc đường lái xe trông buồn tẻ bằng việc bổ sung các khu vườn đầy bồn hoa!

36

LANDSCAPE

Là một người làm vườn thành thị, bạn có thể nghĩ rằng không gian chật hẹp và nhỏ sẽ hạn chế khả năng làm vườn của bạn, nhưng đừng lo lắng, các chậu chứa sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề này. Các bồn chứa đầy hoa, đầy màu sắc có thể làm nổi bật mọi không gian, dù nhỏ đến đâu. Nhiều loại cây cảnh thích hợp để trồng trong chậu, và với sự sẵn có của nhiều loại rau, quả và thảo mộc dáng thấp, việc trồng thực phẩm trong chậu cũng trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Ngay cả đối với những người làm vườn có nhiều không gian, các bồn cây cũng tạo điểm nhấn cho cảnh quan đô thị. Chúng có thể được di chuyển dễ dàng để tạo ra hiệu ứng phù hợp. Khi cây bắt đầu suy yếu, chỉ cần di chuyển chậu chứa ra khỏi tầm nhìn và thay thế bằng chậu khác, hoặc bắt đầu lại và thay thế công việc trồng ban đầu của bạn bằng một loại hoa và tán lá đầy màu sắc mới.

Phần này chúng tôi sẽ gợi ý cho bạn một số lựa chọn loại chậu trồng cây mà bạn có thể muốn xem xét trong khu vườn đô thị của mình.

LANDSCAPE

37

EQUIPMENT FOCUS

Khi chọn một chậu chứa, bạn hãy nghĩ đến những loại cây bạn có thể trồng trong đó, độ bền của nó, đặc biệt là nếu nó ở ngoài trời quanh năm và liệu bạn có di chuyển nó thường xuyên hay không.

Chậu lớn rất thích hợp cho những cây lớn và cho bạn nhiều lựa chọn để kết hợp cây, nhưng chúng có thể rất nặng khi di chuyển.

Trước đây, bạn bị hạn chế khá nhiều đối với các chậu chứa bằng nhựa hoặc bằng đất nung. Bây giờ, có rất nhiều vật liệu được sử dụng để làm ra những chiếc chậu thú vị và nhiều chức năng. Dưới đây là một số lựa chọn bạn có thể dễ dàng tìm thấy ở các trung tâm làm vườn và cửa hàng gia dụng.

38

LANDSCAPE

Đồ gốm:

Chậu bằng gốm là những chiếc bình bằng đất sét có tráng một lớp men. Có rất nhiều hộp đựng bằng đất nung tráng men đẹp trên thị trường, và chúng cũng giống như một tác phẩm nghệ thuật trang trí. Chậu gốm sứ rất mỏng manh, vì vậy hãy cẩn thận nơi bạn đặt chúng. Vì chúng có tráng men nên chúng có xu hướng khô chậm hơn so với chậu đất nung không tráng men.

Bạn sẽ cần bảo vệ bình gốm ở những khu vực mùa đông lạnh giá bằng cách loại bỏ cây và đất và cất chúng ở nơi khô ráo. Nếu bạn để những chậu này ngoài trời vào mùa đông với đất trong đó, chúng có khả năng bị nứt vỡ.

Thủy tinh: Chậu thủy tinh phổ biến và có ưu điểm là nhẹ và bền lâu. Một số chậu trồng cây giống như đất nung hoặc gỗ, hoặc thậm chí bằng đồng hoặc đồng với lớp gỉ kim loại, do đó, vẻ ngoài lâu đời được xây dựng. Thủy tinh bền và sẽ tồn tại trong nhiều năm; tuy nhiên, nó cũng có thể đắt và khó tìm.

LANDSCAPE

39

EQUIPMENT FOCUS

Kim loại:

Để có vẻ ngoài sang trọng, hãy thử đồ đựng bằng kim loại.

Giống như những chiếc bình gốm, loại chậu chứa này là những tác phẩm nghệ thuật và làm gia tăng thêm vẻ hiện đại cho khu vườn của bạn. Các chậu chứa làm từ kim loại phế liệu hoặc mạ kẽm tạo thêm tính chất trang trí cho bất kỳ khu vườn nào. Rõ ràng là kim loại sẽ không làm đất được thở như chậu đất nung, vì vậy hãy đảm bảo có đủ lỗ thoát nước ở phía dưới. Dưới ánh mặt trời, chậu bằng kim loại có thể nóng lên khá nhiều. Chậu bằng kim loại cứng và bền lâu và không cần phải bảo vệ ở những vùng lạnh giá vào mùa đông.

Nhựa: Đây là loại chậu mà hầu hết những người làm vườn đều quen

thuộc. Nhiều chậu nhựa hiện nay có ngoại hình trông giống hệt như chậu bằng đất sét nung. Tất nhiên chúng có trọng lượng nhẹ hơn và thường ít tốn kém hơn, nhưng có nhược điểm là không bao giờ đạt được vẻ ngoài “lâu đời” như chậu đất sét. Tuy nhiên, nhựa rất dễ lau chùi. Vì không xốp nên nó giữ được độ ẩm, điều này có thể là điều tốt hoặc xấu tùy thuộc vào loại cây bạn định trồng.

40

LANDSCAPE

Polypropylene: Loại chậu mới nhất

được làm từ vật liệu polypropylene dệt, dẻo dai. Ưu điểm của vật liệu này là thoáng khí như đất nung nhưng vẫn giữ ẩm tốt. Nó không nóng lên như một chậu nhựa hoặc kim loại, vì vậy rễ phát triển tốt hơn, đặc biệt là ở những nơi có khí hậu nóng. Chúng rất tuyệt vời cho khu vườn đô thị vì khi bạn thu dọn vào cuối mùa, chỉ cần dọn sạch cây và đất, sau đó xếp chúng thành chồng và cất vào tủ. Chúng có các màu sắc rực rỡ mát mẻ như đỏ, xanh lam và cam.

Đất sét: Các chậu bằng đất sét nung, chẳng

hạn như các lọ hoa không tráng men có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau. Một ưu điểm của vật liệu này là theo thời gian, nó vẫn có được lớp màu đẹp. Ngoài ra, muối và khoáng chất được hấp thụ vào đất sét và thoát ra khỏi rễ cây. Nhược điểm của đất sét là dễ vỡ hoặc nứt và xốp nên cây trồng trong chậu đất sét nhanh khô và cần tưới nước thường xuyên. Sử dụng chậu đất nung khi trồng các loại cây ưa đất khô như thảo mộc, phong lữ,...

Gỗ:

Gỗ là một lựa chọn tuyệt vời khác và có nhiều kiểu dáng, từ chậu gỗ đỏ truyền thống đến chậu vuông, thẳng đứng có chân. Vì nhiều thùng gỗ có kích thước khá lớn nên chúng có thể nặng để di chuyển khi chất đầy đất ẩm. Giống như đất nung không tráng men, gỗ xốp nên cây khô nhanh hơn so với trồng trong chậu nhựa. Chậu gỗ không sử dụng lâu bằng chậu nhựa hoặc chậu thủy tinh, nhưng cây cối thường phát triển rất tốt.

LANDSCAPE

41

www.lifebalance.vn