Da Nang Plaza No.3 – Lịch sử Làng đá Mỹ nghệ Non Nước

Managed by

NO.3

1

2

3

Lời ngỏ

Quý độc giả thân mến!

K

hông giống như dòng chảy cuộc sống hối hả và nhộn nhịp như ở thành phố lớn Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, thành phố biển Đà Nẵng mang dáng vẻ bình yên hơn và ẩn chứa nhiều điều thú vị, độc đáo. Những bãi biển cát trắng trải dài như bất tận, những hồ nước ngọt và dòng sông trong trẻo, những dãy núi tươi đẹp và đường chân trời tuyệt diệu, tất cả như thôi thúc mỗi người đến khám phá và trải nghiệm Đà Nẵng! Hiếm có thành phố nào có cả sông, cả biển, cả núi ngay trong lòng mình như thành phố bên sông Hàn.

Song một trong những điều tuyệt vời mà Đà Nẵng làm say lòng mỗi ai đặt chân đến đó không phải chỉ bởi thiên nhiên ban phú. Đà Nẵng là thành phố mở ra với biển, với thế giới. Đà Nẵng không chỉ có cầu Rồng, có những bãi biển trải dài cát trắng, những điểm du lịch thu hút. Đà Nẵng còn nhiều hơn thế, là vẻ đẹp được hòa quyện giữa thiên nhiên và con người, giữa di sản của tạo hóa và sự gìn giữ, phát triển bền vững của bàn tay con người, tất cả tạo nên một Đà Nẵng thật sự tuyệt vời.

Trong ấn phẩm tiếp theo của tạp chí Đà Nẵng Plaza, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về làng đá Non Nước, ngôi làng nổi tiếng với nghề điêu khắc đá.

Tiếp đến, chúng tôi hân hạnh được cùng Quý độc giả tìm hiểu về đặc sắc ẩm thức Quảng Nam - Đà Nẵng, đó là món bánh khô mè, cũng như tìm hiểu về các giải pháp sử dụng hiệu quả năng lượng trong căn hộ chung cư.

Trân trọng.

4

Editor’s Letter Welcome!

U

nlike the hustle and bustle of Hanoi or Ho Chi Minh City, Danang is more peaceful and contains many interesting and unique features.

The combination of the endlessly white sand beaches, the impeccable fresh water lakes as well as the beautiful mountains and the magnificent horizon motivates everyone to explore and experience Danang. Rarely does a city have such a beautiful landscape located in its heart like Danang.

Danang attracts countless people not only by its beautiful nature environment or other famous tourist attractions. Danang is far beyond that, the beauty of this city is a mixture of nature and humans, between the heritage of nature and the preservation and sustainable development of humanity.

In the next issue of Da Nang Plaza magazine, let’s discover Non Nuoc stone village, a village that acquires a reputation for its stone carving. Next, we have the pleasure to learn with our readers about the culinary specialty of Quang Nam - Da Nang, which is the sesame dried cake, as well as gain an understand of energy efficiency solutions in an aperment building.

Best regards.

5

06

16

14 24

LÀNG ĐÁ NON NƯỚC 24 22 36

ENERGY EFFICIENCY 10

08

CÁC GIẢI PHÁP TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG

Meditation Lifestyle NONThe NUOC VILLAGE Chuseok Festival

28 44

ĐẶC SẮC KHÔ MÈ

06

52

SESAME DRIED CAKE

58

About Danang Plaza

07

L IVI N G GUI DE

08

Khi đề cập đến hiệu quả sử dụng năng lượng trong căn hộ, có lẽ nhiều người sẽ nghĩ đến các tính năng như bộ điều nhiệt tự động và hệ thống làm mát và sưởi ấm được tối ưu hóa đặc biệt. Nhưng nếu đó chỉ là một căn hộ bạn đang thuê thì sao? Có những giải pháp hiệu quả năng lượng nào mà không quá tốn kém về mặt chi phí?

B

ạn sẽ không thể đầu tư quá nhiều chi phí vào các giải pháp cải tiến tiết kiệm năng lượng đang trở nên phổ biến rộng rãi trong các căn hộ chung cư nếu bạn chỉ đang thuê căn hộ đó (và thực chấ việc này cũng không phải trách nhiệm của bạn), nhưng điều đó không có nghĩa là các khách thuê sẽ không thể hiện thực hóa được mong muốn biến căn hộ mình đang sinh sống trở thành một không gian tiết kiệm năng lượng.

Có những lợi ích lớn lao khi thực hiện một số bước đơn giản để giảm thiểu việc sử dụng năng lượng một cách lãng phí trong căn hộ của bạn.

Ngoài việc tốt cho môi trường, điều này còn giúp các khách thuê có tiết kiệm chi phí điện nước hàng tháng. Trên thực tế, thực hiện một số thay đổi thông minh trong việc sử dụng năng lượng có thể giảm tới 30% hóa đơn điện nước hàng năm của các khách thuê, một con số quả thật ấn tượng.

Việc biến căn hộ nơi mà bạn đang sinh sống trở thành một không gian tiết kiệm năng lượng sẽ có hai công đoạn chính.

Thứ nhất đó là những thiết bị bạn mua để đảm bảo việc tiêu thụ năng lượng sẽ trở nên hiệu quả hơn, và thứ hai là những thay đổi đến từ thói quen sinh hoạt của mỗi người. Hãy xem xét một số thay đổi bạn có thể thực hiện với tư cách là người cho thuê sẽ đem lại những thay đổi đáng kể về việc sử dụng năng lượng.

MỘT SỐ THAY ĐỔI THÔNG MINH TRONG VIỆC SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG CÓ THỂ GIẢM TỚI 30% HÓA ĐƠN ĐIỆN NƯỚC HÀNG NĂM CỦA CÁC KHÁCH THUÊ.

09

L IVI N G GUI DE

Đầu tiên, hãy nhớ vặn nhỏ các thiết bị điều hòa trong căn hộ khi bạn ngủ. Bạn có thể tiết kiệm tới 10% hóa đơn tiền điện mỗi năm chỉ bằng cách vặn nhỏ máy điều hòa xuống 7-10 độ trong tám giờ mỗi ngày. Chẳng hạn, vào mùa đông, hãy cố gắng vặn nhỏ các thiết bị sưởi trước khi đi ngủ, sau đó bạn có thể chui mình vào trong chăn để giữ ấm cho cơ thể và tiết kiệm được một khoản đáng kể. Nếu không có vật nuôi hoặc ai ở nhà vào khung giờ đi làm, bạn thậm chí có thể ngắt tất cả các thiết bị trong khung giờ đó.

Thứ hai, hãy cân nhắc lắp đạt các loại rèm cửa có khả năng chống chọi với thời tiết. Cửa sổ là một trong những tác nhân

chính khiến căn hộ của bạn mất nhiệt vào mùa đông, do đó buộc hệ thống sưởi của bạn phải hoạt động quá mức để duy trì sự cân bằng nhiệt trong căn hộ. May mắn thay, hiện nay đã có một số sản phẩm rèm cửa chống chọi được thời tiết với giá cả phải chăng, đơn giản để lắp đặt cho cửa sổ của bạn. Nếu bạn thuê một căn hộ đã cũ, hãy cân nhắc trang bị hai lớp rèm chống chọi được thời tiết để đảm bảo nỗ lực của bạn được đền đáp.

10

nhận xem có luồng khí lạnh nào đi qua không, hoặc chỉ cần xem liệu các cửa ra của bạn có tạo ra một cảm giác đặc biệt lạnh khi bạn đứng gần hay không. Nếu trong cả hai trường hợp, câu trả lời đều là có, hãy sử dụng các miếng đệm để bịt kín chúng và giữ cho không khí không bị thoát ra ngoài.

Thứ ba, hãy cố gắng bịt kín những lỗ hổng có trên cửa trong căn hộ của bạn. Cũng giống như cửa sổ, cửa ra vào có thể cho gió lùa từ bên ngoài vào, làm cho các thiết bị sưởi ấm và làm mát đôi khi với hoạt động nhiều hơn, dẫn đến thất thoát năng lượng. Đặt tay của bạn trước cánh cửa ra vào vào một ngày lạnh giá và cảm

Tiếp theo đó, hãy suy nghĩ đến việc thay thế các bóng đèn trong căn hộ. Bóng đèn LED sử dụng ít năng lượng hơn khoảng 85% so với bóng đèn sợi đốt và ít hơn 40% so với đèn huỳnh quang, khiến chúng trở thành đặc điểm cơ bản của các căn hộ tiết kiệm năng lượng. Bạn nên bàn với chủ nhà về việc thay thế các bóng đèn hiện tại trong căn hộ của bạn bằng đèn LED, và thực tế rằng bóng đèn LED có giá thấp hơn một nửa so với bóng đèn sợi đốt khi chạy năm giờ một ngày trong hai năm.

BÓNG ĐÈN LED SỬ DỤNG ÍT NĂNG LƯỢNG HƠN KHOẢNG 85% SO VỚI BÓNG ĐÈN SỢI ĐỐT VÀ ÍT HƠN 40% SO VỚI ĐÈN HUỲNH QUANG. 11

L IVI N G GUI DE

Kế đến, hãy luôn lưu ý về những nguồn điện “ma” trong căn hộ của bạn. Gọi tên như vậy là bởi đây là các năng lượng mà các thiết bị của bạn vẫn tiêu thụ khi chúng được cắm vào nhưng không được sử dụng.

Những thứ như bộ sạc điện thoại, dây nguồn và máy nướng bánh mì của bạn đều tiêu thụ năng lượng ngay cả khi bạn không sử dụng chúng nếu bạn cắm chúng vào ổ điện. Vì vậy, để giảm mức sử dụng năng lượng, hãy rút dây ra khi bạn không sử dụng. Bạn cũng có thể mua một số dải nguồn thông minh, có thể tự động ngắt việc sử dụng điện cho các vật dụng bạn không sử dụng (ví dụ: bạn

sẽ không cần phải rút ổ cắm TV mỗi khi không sử dụng đến thiết bị này nữa).

Giặt quần áo của bạn với nước lạnh. Có một chiếc máy giặt và máy sấy trong nhà là một điều mơ ước đối với

những người đi thuê nhà, nhưng chúng cũng đem đến những bất lợi về hiệu quả sử dụng năng lượng. Nước lạnh có thể giặt sạch quần áo của bạn tương tự như nước ấm, và tiết kiệm cho căn hộ của bạn rất nhiều năng lượng.

12

Bịt kín máy điều hòa không khí của bạn. Các thiết bị điều hòa không khí sử dụng rất nhiều năng lượng, nhưng nếu đó là cách tốt nhất để giữ mát vào mùa hè và giữ ấm vào mùa đông thì bạn không có lựa chọn nào tốt hơn. Tuy

hãy đảm bảo bịt kín khu vực xung quanh thiết bị điều hòa một cách thích hợp, nơi nổi tiếng là hay để lọt không khí bên ngoài vào và làm lệch mục đích của bộ điều khiển AC của bạn. Mặc dù có thể sẽ không đạt được yêu cầu về yếu tố

thẩm mĩ, nhưng những dải băng keo có thể dễ dàng giúp bạn hoàn thành công việc này chỉ trong nháy mắt. Đây là một công đoạn quan trọng để tránh việc thất thoát năng lượng, phục vụ mục tiêu tối ưu hóa năng lượng.

13

L IVI N G GUI DE

Cải tiến phòng tắm của bạn. Không có tuyệt hơn việc được ngâm mình dưới một vòi sen nước nóng thật lâu vào mùa đông, nhưng bạn nên xem xét cắt giảm thời gian bạn ở trong đó — nếu không phải là mỗi lần bạn tắm ở căn hộ của mình, thì ít nhất là một chút. Hãy lắp thêm đầu vòi sen có dòng chảy thấp, nếu đó là một lựa chọn khả thi dành cho căn hộ của bạn. Loại này sẽ sử dụng ít nước hơn trong mỗi lần bạn tắm so với những đầu vòi sen truyền thống mà có thể bạn đang quen sử dụng.

Không chặn thanh ghi khí và bộ tản nhiệt Đôi khi tiết kiệm năng lượng hơn chỉ có nghĩa

là không làm những việc trực tiếp buộc căn hộ của bạn phải làm việc nhiều hơn mức cần thiết. Nói một cách dí dỏm: đặt đồ đạc trước cửa sổ không khí (còn gọi là lỗ thông hơi sưởi và làm mát) và / hoặc bộ tản nhiệt. Nếu không khí không thể lưu thông tự do — ví dụ: nếu chiếc ghế dài của bạn đặt ngay phía trước lỗ thông hơi sưởi — thì bạn phải nỗ lực nhiều hơn để đạt được mục đích của mình. Bằng cách giữ cho những khu vực đó không bị nhiễm bẩn, bạn sẽ giúp không khí dễ dàng đến nơi cần đến một cách nhanh chóng và dễ dàng, từ đó giúp cho bạn có thể tiết kiệm một phần năng lượng cho căn hộ.

HÃY LẮP THÊM ĐẦU VÒI SEN CÓ DÒNG CHẢY THẤP. LOẠI NÀY SẼ SỬ DỤNG ÍT NƯỚC HƠN TRONG MỖI LẦN BẠN TẮM SO VỚI NHỮNG ĐẦU VÒI SEN TRUYỀN THỐNG MÀ CÓ THỂ BẠN ĐANG QUEN SỬ DỤNG. 14

15

L IVI N G GUI DE

When you think of energy efficiency at home, you probably think of features like self-programmable thermostats and specially optimized heating and cooling systems. But what about if you rent?

16

Y Images of a modern apartment

ou can’t exactly invest in the types of energy saving innovations that are becoming widely popular among homeowners if you’re just leasing your home (nor is that your responsibility), but that doesn’t mean energy efficient apartments are totally out of reach.

There are big benefits to taking some steps to reduce energy use in your apartment. In addition to being good

for the environment, it also saves you money on your utility bills.

In fact, making some smart shifts in your use of energy can reduce your annual utility bills by as much 30%. Energy efficient apartments have two moving parts: things you buy to be more efficient and things you do. Let’s take a look at some of the changes you can make as a renter that will have the biggest impact. Let’s find out now.

17

L IVI N G GUI DE

Firstly, remember to turn down the thermostat while you sleep. You can save up to 10% on your heating and cooling bills each year just by turning your thermostat down by 7-10 degrees for eight hours a day. If you have control over your apartment’s thermostat, turn it down before you go to bed and then snuggle up under the covers to stay warm while you save some dough. If you don’t have pets, you can also turn the heat down

during any hours that you’re not at home.

Secondly, Weatherstrip your windows. Windows are one of the main ways that your apartment loses heat in the winter, which in turn forces your heating system to work overdrive to maintain balance.

Fortunately, there are a number of affordable weatherstripping products that are simple to apply to your windows and help keep the cold air outside

where it belongs. If you rent in a particularly old building, consider adding two layers of weatherstripping material to ensure your efforts pay off. Sound like too much work?

You could also place a rolled up towel in front of the window sill to block drafts from coming through.

Thirdly, draft-proof your outlets. Put your hand in front of each outlet on a cold day and feel for any cold air coming through.

YOU CAN SAVE UP TO 10% ON YOUR HEATING AND COOLING BILLS EACH YEAR JUST BY TURNING YOUR THERMOSTAT DOWN BY 7-10 DEGREES. 18

19

L IVI N G GUI DE

LED LIGHT BULBS USE APPROXIMATELY 85% LESS ENERGY THAN INCANDESCENT LIGHT BULBS AND 40% LESS ENERGY THAN FLUORESCENT LIGHTS.

Then consider replacing your light bulbs. LED light bulbs use approximately 85% less energy than incandescent light bulbs and 40% less energy than fluorescent lights, making them a fundamental feature of energy efficient apartments. Talk to your landlord about

swapping out your apartment’s current bulbs for LEDS, citing that LED light bulbs cost less than half that of incandescent bulbs when run five hours a day for two years. If they won’t make the investment, you can either swap them in yourself (if you are going to stay long).

20

Images of LED bulbs and phantom power

Always be aware of phantom power.

Phantom power, also called vampire power, is the energy that your devices eat up when they are plugged in but not in use. Things like your phone charger, power strips, and toaster are all sucking up energy even when you’re not actively

using them if you leave them plugged in to the wall, so to reduce energy use, pull the cords out when you don’t actually need power from them. You can also purchase some smart power strips, which automatically turn off electricity usage to items you’re not using.

Also, wash your clothes on cold. Having an inunit washer and dryer is a major luxury for renters, but this benefit could also work against you in terms of energy efficiency.

Running your clothes on the warm or hot cycle uses a ton of energy, since you’re not only utilizing gallons of water but the heating power needed to warm those gallons of water up. Cold water washes your clothes just as well as warm, and saves your apartment a ton of energy.

Images of LED bulbs and phantom power

21

L IVI N G GUI DE

22

Seal off your window-unit air conditioner. Air conditioning units use a ton of energy, but if it’s your best bet for keeping cool in the summer you don’t have a much better choice. To ensure your window-unit AC isn’t doing double duty damage though, be sure to properly seal the area around the unit, which is notorious for letting in outside air and offsetting your AC’s purpose. While it’s not pretty, duct tape can easily get the job done for you.

Smarten up your shower. There’s nothing like a long hot shower, but consider cutting back the time you spend in there—if not for every shower you take at your

your apartment , then at least for some. Install a low-flow shower head too, if that’s an option for you, which uses about two gallons of water for every three or four that a traditional shower head uses.

Don’t block air registers and radiators. Being more energy efficient just means not doing things that directly force your apartment to work harder than it has to. By keeping those areas free, you make it easier.

BEING MORE ENERGY EFFICIENT JUST MEANS NOT DOING THINGS THAT DIRECTLY FORCE YOUR APARTMENT TO WORK HARDER THAN IT HAS TO.

BY KEEPING THOSE AREAS FREE, YOU MAKE IT EASIER.

23

C ULTU RE & HE R ITAG E

24

25

C ULTU RE & HE R ITAG E

Q

ua nguồn tư liệu nhân dân địa phương cho biết thì nhiều làng cũ của phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn hiện nay, được thành lập vào khoảng cuối thế kỷ XVIII, một số ít làng có thể xuất hiện vào cuối thế kỷ 16, khi Đoan quận công Nguyễn Hoàng vào trấn thủ xứ Thuận – Quảng, bắt đầu

xây dựng cơ sở cát cứ và thực hiện chính sách khai hoang lập làng.

Gần đây, thông qua những tài liệu văn bia mới phát hiện cho biết danh xưng Quán Khái xã (làng Quán Khái), ra đời muộn nhất cũng vào nửa cuối thế kỷ XVIII, như văn bia chùa Phổ Khánh ở xã Đại Hòa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Nội

dung bia nói về nhân dân dân làng Ái Nghĩa cúng ruộng đất cho chùa, còn người thợ đá khắc bài văn trên bia, quê ở tại Quán Khái xã.

Như vậy, lúc bấy giờ đã có thợ điêu khắc đá của làng Quán Khái đi vào Ái Nghĩa để khắc bia, điều đó cho thấy, làng Quán Khái đã thành lập trước đó một khoảng thời gian khá lâu.

LÚC BẤY GIỜ ĐÃ CÓ THỢ ĐIÊU KHẮC ĐÁ CỦA LÀNG QUÁN KHÁI ĐI VÀO ÁI NGHĨA ĐỂ KHẮC BIA, ĐIỀU ĐÓ CHO THẤY, LÀNG QUÁN KHÁI ĐÃ THÀNH LẬP TRƯỚC ĐÓ MỘT KHOẢNG THỜI GIAN KHÁ LÂU. 26

Hình ảnh làng đá Non Nước ngày nay

Đến thế kỷ XVIII, làng Quán Khái được chia làm hai làng, đó là làng Quán Khái Tây giáp và Quán Khái Đông giáp như sách Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn còn ghi lại. Trong hai làng này thì chỉ có làng Quán Khái Đông (hay Khái Đông), nhân dân ngoài làm ruộng, vẫn tiếp tục làm nghề điêu khắc, còn nhân dân ở các làng Khái Tây thì chỉ thuần nghề nông. Sau cách mạng tháng Tám (1945), làng Khái Đông thuộc

xã An Trung, huyện Hòa Vang. Năm 1975 đến năm 1996 làng Khái Đông thuộc xã Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng.

Làng nằm cách chân núi Ngũ Hành Sơn về phía Nam khoảng 2km. Làng Khái Đông ngày xưa rất rộng, diện tích ước chừng hơn ngàn mẫu, có thể nói diện tích phường Hòa Hải hiện nay phần lớn là đất của làng Khái Đông xưa. Làng có 4 xóm: xóm Trung, Tây, Nam và xóm Phước Hải.

Nằm chắn ngang phía bắc làng Khái Đông là núi Ngũ Hành Sơn, thường gọi là núi Non Nước. Đây là cụm núi đá vôi với năm ngọn gồm Thủy Sơn (núi Chùa), Mộc Sơn (núi Mồng Gà), Kim Sơn (núi Đá Chồng), Thổ Sơn (núi Ông Biền) và Hỏa Sơn (núi Ông Chài). Trong đó ngọn Thủy Sơn là cao nhất, khoảng 106m so với mặt nước biển. Trong núi có nhiều hang động tự nhiên rất đẹp. Với chất liệu đá cẩm thạch nhiều màu sắc và có độ dẻo, nên núi Ngũ Hành Sơn chính là nguồn nguyên liệu mà nhân dân làng Quán Khái Đông trong buổi lập nghiệp đã khai thác và chế tác thành những công cụ, vật dụng phục vụ đời sống, sinh hoạt và sản xuất của mình, dần dần hình thành nên làng nghề điêu khắc đá nổi tiếng.

27

C ULTU RE & HE R ITAG E

Hình ảnh làng đá Non Nước ngày nay

tích gần bằng nhau, mỗi đoạn sông có chiều dài hơn 2km, rộng khoảng 200m và có độ sâu trung bình gần 3m.

Vào những thế kỷ trước, có một con sông chạy ngang qua địa phận của làng, sách cũ có ghi là Lộ Cảnh Giang, thường gọi là sông Cổ Cò. Sông Cổ Cò một thời nối liền sông Hàn và sông Hội An, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu buôn bán giữa hai địa phương. Ghe mành, thuyền buồm lúc bấy giờ đi lại thông thương tấp

nập. Trải qua thời gian và do điều kiện khác nhau, dòng sông Cổ Cò đã bị bão cát bồi lấp, đến nay dấu vết chỉ còn lại như con kênh thủy lợi nối những đoạn sông ngắn. Ngày nay, đoạn sông Cổ Cò nằm ở phía tây nam của làng có tên gọi là sông Bãi Chài, đoạn phía tây bắc gọi là sông Ba Chà. Cả hai đoạn sông này có diện

Vào những năm đầu thế kỷ 20, cùng với việc thiết lập hệ thống đường sắt Bắc – Nam một đoạn đường sắt nối liền Đà Nẵng – Hội An cũng được xây dựng đi ngang qua địa phận của làng.

Sau này người ta thay thế đường sắt bằng con đường nhựa để giúp cho việc giao thông giữa Đà Nẵng và Hội An được thuận tiện. Cùng với việc xây dựng đường sắt, cầu Biện cũng được xây dựng để bắc qua đoạn sông Cổ Cò, chạy qua địa phận làng Khái Đông vào Hội An. Qua nhiều lần sửa chữa cầu Biện nay dài 18m và rộng 8m.

TRẢI QUA THỜI GIAN VÀ DO ĐIỀU KIỆN KHÁC NHAU, DÒNG SÔNG CỔ CÒ ĐÃ BỊ BÃO CÁT BỒI LẤP, ĐẾN NAY DẤU VẾT CHỈ CÒN LẠI NHƯ CON KÊNH THỦY LỢI NỐI NHỮNG ĐOẠN SÔNG NGẮN. 28

Nhân dân làng Khái Đông từ nhiều thế kỷ trước, sau khi khai phá đất đai lập làng, đã xây dựng đình làng để thờ thần Thành Hoàng làng và các vị có công khai phá lập làng. Đình Quán Khái Đông dài hơn 31m và rộng khoảng 20m.

Cùng với việc xây dựng đình làng, nhân còn xây dựng chùa Thái Bình, nhà thờ tổ nghề điêu khắc, nhà thờ họ, đền miếu và chợ làng. Theo các cụ cao niên trong làng kể lại, chợ Quán Khái Đông ngày trước còn có tên là chợ Đình (vì xây gần đình) là chợ làng rất sầm uất, nằm bên bờ sông Cổ Cò, nên thường ngày trên bến, dưới thuyền kẻ buôn, người bán tấp nập. Chợ còn là đầu mối giao lưu buôn bán giữa Đà Nẵng và Hội An cũng như

nhiều vùng phụ cận khác. Trong kháng chiến chống Pháp, đình làng Quán Khái Đông, chùa Thái Bình và chợ Quán Khái Đông bị giặc đốt phá triệt hạ. Hiện nay đình Quán Khái chỉ còn lại nền móng, còn chùa Thái Bình, nhà thờ Tổ Nghề đá, thì được xây dựng lại vào năm 1957 và chợ Quán Khái Đông di dời gần ra khu vực cầu Biện, cách chợ cũ hơn 1km. Ngày trước dân làng Quán Khái Đông chủ yếu sống bằng nghề nông, còn nghề

điêu khắc đá là nghề phụ trong những lúc nông nhàn. Trong những năm chiến tranh, nhất là vào những năm cuối thập niên 50 của thế kỷ XX, dân số làng Quán Khái Đông có sự biến động. Một bộ phận nhân dân tản cư ra ở dưới chân núi Ngũ Hành Sơn, thuộc ấp Đông Hải của làng Khuê Bắc, tiếp tục sống bằng nghề điêu khắc đá cổ truyền và dần hình thành nên làng đá mỹ nghệ Non Nước ngày nay.

29

C ULTU RE & HE R ITAG E

Khi tìm hiều về sự ra đời của làng nghề khắc đá truyền thống Quán Khái Đông, các nhà sử học đã khảo sát và nghiên cứu về nguồn tư liệu văn bia viết bằng chữ Hán – Nôm, bởi đây là nguồn tư liệu quan trọng, vừa mang tính thời gian (niên đại), vừa phán ánh tính nghề nghiệp, liên quan trực tiếp đến lịch sử hình thành làng nghề điêu khắc đá.

Hiện nay, trên đất Khái Đông nói riêng, phường Hòa Hải nói chung còn lưu lại nhiều bia ký, bia mộ được làm bằng đá cẩm thạch và sa thạch.

Trên núi Thủy Sơn có bia “Phổ Đà Sơn Linh Trung Phật” và bia “Ngũ Uẩn Sơn Cổ Tích Phật Diệt Lạc”. Bia “Phổ Đà Sơn Linh Trung Phật” được người thợ đá Quán Khái tạc trực tiếp vào

HIỆN NAY, TRÊN ĐẤT KHÁI ĐÔNG NÓI RIÊNG, PHƯỜNG HÒA HẢI NÓI CHUNG CÒN LƯU LẠI NHIỀU BIA KÝ, BIA MỘ ĐƯỢC LÀM TỪ ĐÁ VÀ SA THẠCH. vách động Hoa Nghiêm, bia nói về nhân dân các làng xã ở chung quanh núi Ngũ Hành Sơn và Hội An, trong đó có tên thương nhân các người Nhật Bản và Trung Hoa đóng góp tiền của xây dựng chùa Phổ Đà, bia được lập vào năm Canh Thìn (1640). Còn bia “Ngũ Uẩn Sơn Cổ Tích Phật Diệt Lạc” được tạc vào vách động Vân Thông, nội dung nói vế sự tích đức phật, bia lập vào năm Tân Tỵ (1641).

Cả hai bia đều được chạm trổ và trang trí một cách rất đẹp mắt, trong đó bài văn khắc giữa lòng bia là chữ Hán đượ trình bày theo một lối viết có tên là lối chân tự.

30

31

C ULTU RE & HE R ITAG E

Với những tài liệu văn bia nói trên giúp chúng ta hình dung được làng Quán Khái vào đầu thế kỷ XVII, đó là một đơn vị hành chính có tổ chức chặt chẽ, có người đã làm quan đến chức Câu Kê. Qua văn bia, cũng cho thấy nghề điêu khắc đá lúc bấy giờ đã hình thành, chí ít cũng đã làm được bia mộ và bia ký để lưu lại đời sau.

Cũng như nhiều làng xã Việt Nam cổ truyền khác, thuở mới lập làng, dân Quán Khái chú tâm vào nghề nông, quanh năm suốt tháng bám ruộng đồng, gian khổ với việc mưu sinh. Rồi những ngày mưa gió hay khi việc đồng áng rảnh rỗi, với nguồn nguyên liệu đá sẵn có từ núi Ngũ Hành

Sơn, họ lại mang vác đồ nghề ra đục đẽo, tạo ra các đồ dùng thiết yếu cho gia đình. Buổi đầu nghề này chỉ được xem là nghề phụ, phổ biến trong phạm vi gia đình, với tính chất cha truyền con nối.

Cả làng lúc bấy giờ chỉ có khoảng 5- 6 gia đình làm nghề. Do kinh tế tự cấp, việc giao lưu buôn bán chưa phát triển, nên người dân Quán Khái quanh năm chỉ làm ra những vật dụng như bia mộ, bia ký, cối giã, chì lười và các dụng cụ phục vụ cho trồng trọt.

32

Sang thế kỷ XVIII, khi có sự chia tách làng, thì chỉ người dân làng Quán Khái Đông còn giữ nghiệp cổ truyền, tiếp tục làm nghề điêu khắc đá. Họ sang phía Hỏa Sơn che lều trại để khai thác đá núi và đẽo gọt thành các sản phẩm phụ vụ cho nhu cầu của nhân dân địa phương. Đâu thế kỷ XX, khi nghề đá làng Quán Khái Đông có phát

triển khá hơn, cả làng lúc này có khoảng 10 đến 15 gia đình làm nghề, tập trung chủ yếu ở xóm Trung, sau đó là xóm Tây và xóm Phước Hải, nhưng loại hình sản phẩm vẫn chưa có sự đột biến gì lớn, chủ yếu vẫn là các sản phẩm dân dụng. Thế rồi trong những thập niên tiếp theo, triều đình nhà Nguyễn tổ chức tuyển lính thợ để phục vụ cho việc xây lăng tẩm, cung điện ở kinh đô Phú Xuân, trong số đó có người thợ đá Quán Khái Đông, tên là Huỳnh Bá Triêm (còn gọi là ông Cửu Đàn). Trong thời gian làm việc tại kinh đô, ông để ý thấy những người thợ đá khắc chạm nhiều bộ ấm trà rất đẹp. Với tư chất thông minh, ham học hỏi, ông đã xem xét cặn kẽ cách chế tác. Khi mãn hạn lính, ông trở về làng và nghiên cứu chế tác thành công bộ ấm chén, khay trà vân đỏ, mở đường cho việc làm đồ đá mỹ nghệ, với kỹ thuật chế tác nhẹ nhàng, ít tốn nguyên liệu.

BUỔI ĐẦU NGHỀ NÀY CHỈ ĐƯỢC XEM LÀ NGHỀ PHỤ, PHỔ BIẾN TRONG PHẠM VI GIA ĐÌNH, VỚI TÍNH CHẤT CHA TRUYỀN CON NỐI. CẢ LÀNG LÚC BẤY GIỜ CHỈ CÓ KHOẢNG 5- 6 GIA ĐÌNH LÀM NGHỀ.

33

C ULTU RE & HE R ITAG E

TRONG NHỮNG NĂM KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP, DO NHU CẦU, NGƯỜI THỢ ĐÁ QUÁN KHÁI ĐÔNG NGÀY ĐÊM LO SẢN XUẤT NHỮNG PHIẾN ĐÁ.

Thợ đá làng Quán Khái Đông bắt đầu nhận lãnh toàn bộ việc làm đá, như xây lăng mộ, làm các trụ biểu, bình phong, làm đá hoa lát nền, làm mặt bàn, ghế, đồ thờ tự cho gia đình, chùa, miếu mạo và kể cả cho các gia đình khá giả cần trang trí vườn tược, nhà cửa. Chính nhu cầu ngày càng đòi

hỏi công nhân nên nghề đá Quán Khái Đông ngày càng một phát triển thêm lên.

Trong những năm kháng chiến chống Pháp, do nhu cầu về in ấn tài liệu, sách vở nên nghề in thạch bản xuất hiện người thợ đá Quán Khái Đông ngày đêm lo sản xuất những phiến đá.

34

Các nghệ nhân Non Nước ngày nay

Sau năm 1975, đất nước hoàn toàn thống nhất, hợp tác xã đá mỹ nghệ Non Nước được thành lập và hoạt động với 130 hộ xã viên, trong đó thợ điêu khắc có 150 người, còn lại hầu hết là lao động phổ thông. Sản phẩm lúc bấy giờ chủ yếu là vật liệu xây dựng, nguyên liệu khai thác tại chỗ,

sản xuất theo kinh nghiệm truyền thống.

Các sản phẩm mỹ nghệ lúc đó có kích thước nhỏ ngọn, số lượng chưa nhiều, chủ yếu là hàng lưu niệm cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan khu di tích danh thắng Ngũ Hành Sơn, tạo nên một dấu ấn cho danh lam thắng cảnh này.

Làng đá mỹ nghệ Non Nước ngày nay là bước tiếp nối của làng nghề điêu khắc đá truyền thống Quán Khái Đông xưa, hiện phân bố dọc theo các tuyến đường chính của phường Hòa Hải như đường Lê Văn Hiến, đường Huyền Trân Công Chúa, đường 538, trên diện tích gần 3 km2, với 314 cơ sở sản xuất và buôn bán đồ đá mỹ nghệ, trong đó đường Huyền Trân Công Chúa – tuyến đường chính cho du khách tham quan du lịch – có tới 150 hộ, chiếm gần 50% hộ Các nghệ nhân Non Nước ngày nay

35

C ULTU RE & HE R ITAG E

36

37

C ULTU RE & HE R ITAG E

Images of Non Nuoc village nowadays

RECENTLY, PEOPLE HAVE BEEN AWARE THAT QUAN KHAI COMMUNE FIRST EMERGED IN THE SECOND HALF OF THE 18TH CENTURY.

A

ccording to local people’s sources, many old villages of Hoa Hai ward, Ngu Hanh Son district today, were established around the end of the 18th century, whereas a few villages might appear in the late 16th century. When Duke Nguyen Hoang entered the town of

Thuan - Quang, he began to construct buildings and implemented measures for establishing villages.

Recently, through latest documents, people have been aware that the name of Quan Khai commune first emerged in the second half of the 18th century, which was quite soon.

38

By the 18th century, Quan Khai village was divided into two villages, which were Quan Khai Tay village and Quan Khai Dong according to old documents established

by Le Quy Don. In these two villages, only locals living in the latter dedicated their times to farming as well

as sculpture, while locals of the former were solely dependent on agricultural activities. After the August Revolution (1945), Khai Dong village became a part of Hoa Vang district.

From 1975 to 1996, Khai Dong village belonged to Ngu Hanh Son district.

Images of Non Nuoc village nowadays

39

C ULTU RE & HE R ITAG E

HOA HAI WARD TODAY IS MOSTLY THE LAND OF THE OLD KHAI DONG VILLAGE, WHICH HAD 4 HAMLETS: THE MIDDLE, WEST, SOUTH AND PHUOC HAI. Images of Non Nuoc village nowadays

In the past, Khai Dong village was very large, with an estimated area of more than a thousand acres, to the extent that it can be said that the area of Hoa Hai ward today is mostly the land of the old Khai Dong village. The village had 4 hamlets: The Middle, West, South and Phuoc

Hai hamlet. To the North of Khai Dong village was Ngu Hanh Son mountain, commonly known as Non Nuoc mountain.

This is a cluster of limestone mountains with five tops, in which, Thuy Son is the highest, about 106m above sea level. There are also many beautiful caves.

40

With marble material of many colors and flexibility, Ngu Hanh Son mountain was the source of raw materials that the people of Quan Khai Dong village in the early days exploited and crafted into tools with the purpose of using for daily life.

Since then, they gradually built up a famous stone carving village.

In the past centuries, there was a river running through the territory of the village, which was commonly called Co Co river. This

river once connected the Han River and Hoi An River, creating favorable conditions for trade exchanges between the two localities. Boats and sailboats at that time were bustling with trading activities. Over time and due to severe conditions, Co Co river was filled by sandstorms, so far the only traces of it are left as an irrigation canal connecting short river sections. Today the section of Co Co river located to the southwest of the village is called Bai Chai river, the northwest part is called Ba Cha river.

Images of Non Nuoc village nowadays

41

C ULTU RE & HE R ITAG E

Images of Non Nuoc village nowadays

In the early years of the 20th century, along with the establishment of the North - South railway system, a railway section connecting Da Nang Hoi An was also built across the territory of the village. Later, people replaced the railway with an asphalt road to make the traffic between Da Nang and Hoi An convenient. Along with the construction of the railway, Bien bridge was also built to cross the Co Co river, running through the territory of Khai Dong village into Hoi An. After many repairs, the bridge is now 18m long and 8m.

42

IN THE PAST, THE VILLAGERS OF QUAN KHAI DONG MAINLY LIVED BY FARMING, WHILE STONE CARVING WAS A SIDE JOB DURING LEISURE TIME.

The people of Khai Dong village, many centuries ago, after clearing the land to establish the village, built the village communal house to pay homeage to the village god Thanh Hoang and those who founded the village. Quan Khai Dong communal house is more than 31m long and about 20m wide.

Along with the construction of the communal house, the people also built Thai Binh pagoda, the sculptor’s ancestral church, the family church, the temple and the village market. Quan Khai Dong market was a really busy market at that time.

During the war against the French colonialism, Quan Khai Dong communal house, Thai Binh pagoda and Quan Khai Dong market were destroyed by the enemy. In the past, the villagers of Quan Khai Dong mainly lived by farming, while stone carving was a side job during leisure time. A part of the people Khai Dong village relocated to the foot of Ngu Hanh Son mountain, in Dong Hai hamlet of Khue Bac village, continued to live by traditional stone carving and gradually formed the Non Nuoc stone art village today.

43

TRAVEL & DI SCOVER

Tại Đà Nẵng, có một đặc sản bánh ngon nổi tiếng – Bánh khô mè Cẩm Lệ. Tháng 10 năm 2012, bánh khô mè Cẩm Lệ đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận và lọt vào Top 10 đặc sản bánh ngon, quà tặng nổi tiếng Việt Nam. Ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu một cách chi tiết xem điều gì đã làm nên sức hấp dẫn của chiếc bành này nhé!

44

45

TRAVEL & DI SCOVER

Hình ảnh bánh khô mè

B

ánh khô mè được làm từ bột gạo, nếp, mè, đường, gừng tươi giã nát, bột quế để tạo mùi thơm.

Gạo phải loại gạo ngon, nếp hương, ngâm qua nước một giờ đồng hồ cho gạo và nếp mềm, sau đó vo sạch, vớt ra để thật ráo rồi cho vào cối xay thành bột mịn. Đem tẩm bột với nước cho vừa ướt tạo độ ẩm, để khi đổ bột vào khuôn bánh có độ kết dính. Để làm được một chiếc bánh khô mè phải trải qua nhiều công đoạn.

Đầu tiên là công đoạn hấp và nướng bánh: Đổ bột vào khuôn bánh tạo thành từng lát bánh mỏng. Khuôn bánh được đóng sẵn, rồi đem hấp cách thủy khoảng 5 phút là bánh chín. Bánh đã được hấp chín, chuyển qua công đoạn nướng. Cái độc đáo, cái “hồn” của bánh khô mè chính là ở khâu nướng này. Bánh được nướng qua hai lần lửa. Lần thứ nhất, lửa than có độ nóng lớn, nướng khoảng 10 phút, phải trở bánh thường xuyên để khô đều hai mặt. Lần thứ hai, lửa than có độ nóng vừa, nướng khoảng 10 đến 15 phút, cho bánh có độ giòn xốp. Đây là khâu quan trọng, đòi hỏi người thợ phải căn đúng thời gian để trở bánh và chuyển bánh từ nhiệt độ lửa lớn sang nhiệt độ lửa vừa thì lát bánh khô mè mới khô đều, giòn xốp được. Nếu để quá thời gian bánh sẽ cháy và cứng không ngon.

46

CÔNG ĐOẠN TẨM ĐƯỜNG VÀ TẨM MÈ CHO BÁNH CŨNG ĐÒI HỎI SỰ KHÉO LÉO VÀ NHẸ NHÀNG ĐỂ CHO ĐƯỜNG VÀ MÈ HÒA QUYỆN VỚI NHAU TẠO RA ĐƯỢC NHỮNG CHIẾC BÁNH THƠM GIÒN. Công đoạn tiếp theo là thắng (nấu) nước đường và rang mè. Bí quyết để có những chiếc bánh ngon phụ thuộc vào kỹ thuật thắng nước đường. Đường thắng không tới, bánh sẽ không dính mè, để già lửa quá thì bánh sẽ cứng, đắng, sẫm, không có tơ. Mè phải là mè trắng, hạt tròn mẩy, phải rang mè độ vừa chín, có mùi thơm, nhưng vẫn giữ được màu trắng ngà và không được cháy.

Công đoạn thứ ba là tẩm đường và tẩm mè cho

bánh. Nước đường đã nấu được đặt trên bếp than ấm, lấy từng lát bánh đã được sấy khô nhúng vào cho bánh thấm đều nước đường, rồi nhanh tay lăn qua mâm mè để ngay bên cạnh cho mè phủ đều.

Công đoạn tẩm đường và tẩm mè cho bánh cũng đòi hỏi sự khéo léo và nhẹ nhàng để cho đường và mè hòa quyện với nhau tạo ra được những chiếc bánh thơm giòn.

Một đặc điểm khá đặc biệt của bánh khô mè Cẩm Lệ là bánh chỉ giữ

được hương vị nguyên sơ khi làm bằng thủ công.

Ngày nay, một số công đoạn như giã gạo thay bằng xay, hấp bột bằng củi thay bằng ga nhưng các công đoạn sấy bánh phải hoàn toàn dùng bằng than hoa (than củi), nếu thay bằng sấy điện, sấy bằng than đá hoặc các loại chất đốt khác bánh đều không đạt yêu cầu. Do đó, các cơ sở làm bánh đều phải tuân theo quy trình làm bánh thủ công để đảm bảo giữ được cái hồn đặc trưng của khô mè.

47

TRAVEL & DI SCOVER

Một chiếc bánh khô mè đạt yêu cầu phải là chiếc bánh có độ xốp, giòn, có vị ngọt thanh của đường, vị bùi béo của mè và chút cay cay của vị gừng quê và vị thơm nồng của quế Trà My. Khi bẻ đôi chiếc bánh, sẽ nhìn thấy những đường tơ vàng óng ánh do đường kéo ra mà tạo thành nên.

Công đoạn cuối cùng là đóng gói. Sản phẩm bánh khô mè vừa mới được chế biến xong được chuyển vào công đoạn đóng gói. Mỗi gói khoảng 500g. Bao bì mẫu mã đẹp, rất là bắt mắt, gói bánh vừa tay, miếng bánh vuông nhỏ

vừa ăn, bánh có màu sắc hấp dẫn, có màu vàng của mè rang, màu vàng mơ của đường tinh luyện và dậy mùi thơm của gừng.

Công đoạn đóng gói yêu cầu cũng phải đảm bảo đúng kỹ thuật, khi bỏ bánh vào túi bóng phải để bánh khô và không còn hơi nóng, phải dập kín miệng bao. Loại bánh này đặc biệt “kỵ” gió, khâu đóng gói và bảo quản không kỹ thì bánh sẽ mềm và chảy nước ngay. Xét về tính bắt mắt và khẩu vị, thì bánh khô mè Cẩm Lệ xuất sắc khi nó “đánh thức” được cả ngũ quan của thực khách.

48

Thứ nhất, mắt nhìn thấy nhiều màu: trắng ngà của mè rang, vàng mơ của những tơ đường thắng.

Thứ hai, mũi ngửi được nhiều mùi: mè rang, hương quế Trà My, mùi thơm dịu của gừng. Lưỡi nếm lắm vị: ngọt của đường, bùi của bột nếp và béo của mè rang, cay thơm của gừng và quế.

Miệng nhai thấy: mềm, cứng, xốp, giòn. Tai nghe âm vỡ rào rạo của bánh.

Xét về giá trị dinh dưỡng, bánh khô mè Cẩm Lệ đạt tiêu chuẩn của một thực phẩm tốt có giá trị dinh dưỡng rất cao, với các chất đạm và vitamin.

49

TRAVEL & DI SCOVER

50

Đối với Quảng Nam – Đà Nẵng, bánh khô mè là sản phẩm không thể thiếu được ở mỗi gia đình, đặc biệt là vào các dịp lễ hội, Tết Nguyên đán, hiếu hỷ, nhất là vào những ngày giỗ kỵ ông bà, tổ tiên.

Ngày nay, nghề làm bánh khô mè truyền thống vẫn đang được con cháu và người dân Cẩm Lệ tiếp nối với những thương hiệu nổi tiếng. Từ một sản phẩm làng quê, bánh khô mè đã có tên tuổi trên thị trường được đăng ký quyền sở hữu và đã có mặt ở nhiều địa phương, nhiều vùng quê trên cả nước và theo tay Việt kiều làm món quà quê sang xứ người. Bánh khô mè đã trở thành một sản phẩm đẹp góp

phần làm đa dạng nét ẩm thực dân gian tinh tế mà sâu sắc của vùng đất Quảng Nam – Đà Nẵng và hơn thế những chiếc bánh nhỏ ấy còn giữ lửa cho một làng nghề mãi mãi lưu truyền. Đến bây giờ bánh khô mè Cẩm Lệ đã nổi tiếng khắp nơi, đặc biệt bánh khô mè được bày bán khắp các cửa hàng bánh kẹo trong thành phố Đà Nẵng. Hi vọng rằng với bất cứ ai có dịp ghé thăm Đà Nẵng xinh đẹp, mọi người sẽ đều có thời gian thưởng thức món bánh tuyệt hảo này.

NGÀY NAY, NGHỀ LÀM BÁNH KHÔ MÈ TRUYỀN THỐNG VẪN ĐANG ĐƯỢC CON CHÁU VÀ NGƯỜI DÂN CẨM LỆ TIẾP NỐI VỚI NHỮNG THƯƠNG HIỆU NỔI TIẾNG. TỪ MỘT SẢN PHẨM LÀNG QUÊ, BÁNH KHÔ MÈ ĐÃ CÓ TÊN TUỔI TRÊN THỊ TRƯỜNG.

51

TRAVEL & DI SCOVER

In Da Nang, there is a famous delicious specialty – Cam Le Sesame Dried Cake.

Today, we will find out in detail what makes this cake so attractive!

52

S

esame dried cakes are made from glutinous flour, rice flour, granulated sugar, ginger, and sesame. The rice must be delicious, fragrant sticky rice, soaked in water for an hour to soften the rice, then wash it, take it out, let it dry, and then put it in the mill to make a fine powder. To make a dry sesame cake, locals must go through many stages in order to ensure the taste and the quality of sesame dried cakes.

53

TRAVEL & DI SCOVER

The first is the steaming and baking stage. Firstly, locals must pour the dough into the cake mold to form thin slices of the cake. The cake mold is pre-packed, then steamed for about 5 minutes until the cake is cooked. After being steamed, they will be transferred to the baking stage. The unique features of the sesame dried cakes are derived from this stage. The cake is baked twice over the fire. During the first time, locals tend to bake for about 10 minutes and they have to

turn the cake often to dry evenly on both sides. The second time, the charcoal fire has medium heat, and the cake must be baked for about 10 to 15 minutes. This is an important step which requires the worker to adjust the time to turn the cake and the degree of the fire (from high to medium) so that the sesame seeds will dry evenly and become crispy. If the cake is left too long, it will burn and and it will be impossible to retain the unique taste of the cake.

54

The next stage is to cook the sugar water and roast sesame.

The secret of a delicious cake depends on the technique of cooking the sugar water.

If locals cannot cook the “appropriate” sugar water, the cake will not stick to the sesame. Or if the fire is not strong enough, the cake will be hard, bitter, and dark.

Sesame must be white, have round seeds, must be roasted to medium ripeness, fragrant, but still keep the ivory white color and not be burned.

The third stage is to add sugar and sesame for the cake Cooked sugar water is placed on a warm coal stove, take

each slice of dried cake and dip it in to evenly absorb the sugar water, then quickly roll over the sesame tray to the side to cover the sesame.

The process of adding sugar and sesame for the cake also requires ingenuity and gentleness to let the sugar and sesame blend together in order to create crispy fragrant cakes. A rather special feature of Cam Le sesame dried cake is that the cake only retains its pristine flavor when made by hand. Today, some stages such as pounding rice has been replaced by grinding, steaming the flour with firewood has been replaced by gas.

55

TRAVEL & DI SCOVER

A sesame dried cake must be a cake with porosity, crispy, with the sweet taste of sugar, the fatty taste of sesame and the spicy taste of home ginger as well as the strong aroma of Tra My cinnamon. When you break the cake in half, you must see iridescent golden silk lines created by the sugar pulled out.

The final step is packaging.

Freshly processed sesame dried cake products are transferred to the packaging stage. Each pack is about 500g. The packaging is beautiful, very eye-catching and fits the hand. The cake is square and easy to eat. The cake has an attractive color, the yellow color of roasted sesame, the apricot color of refined sugar and the aroma of ginger. The packaging process also requires standardized technique. When putting the cake in a bag, the cake must be dry and no longer hot, and the mouth of the bag must be sealed. This type of cake is especially “vulnerable” to the wind, if packaging and storage is not done carefully, the cake will be soft and watery right away.

In terms of eye-catching and taste, Cam Le sesame dry cake is excellent when it “awakens” all five senses of diners. Firstly, diners can immerse in a variety of colors: the ivory white of roasted sesame, the yellow apricot of the silk of sugar.

Secondly, the smell of the cake is also noticeable: the smell of roasted sesame, Tra My cinnamon, and the gentle scent of ginger.

56

The flavors are diverse, too. The flavor of sesame dried cake is a combination of the sweetness of sugar, the flesh of glutinous rice flour and the fat of roasted sesame, the spicy aroma of ginger and cinnamon. In terms of nutritional value, Cam Le sesame dried cake meets the standards of a nutritious food with very high nutritional value, with proteins and vitamins.

For Quang Nam - Da Nang local people, sesame dried cake is an indispensable product in every family, especially on festive occasions, Lunar New Year, and also on occasions that people want to pay homage to their ancestors and forefathers. Today, the traditional profession of making sesame dry cakes is still being followed by the descendants and people of Cam Le with famous brands. Cam Le sesame dried cake has acquired a reputation in the market.

57

THÔNG TIN CƠ BẢN - BASIC INFORMATION

168 Đà Nẵng Plaza có tổng số căn hộ là 168.

There are 168 rooms in Danang Plaza.

3.300 Diện tích của Đà Nẵng Plaza là 3.300 mét vuông.

Danang Plaza is 3.300 square feet.

18

>300

Đà Nẵng Plaza bao gồm 18 tầng.

Danang Plaza has a total of 18 floors.

Có hơn 300 cư dân đang sinh sống tại Đà Nẵng Plaza.

There are more than 300 residents living in Danang Plaza.

58

59

KHU A

T NG T NG MÁI T NG 19 T NG 18

SÂN TH

G

A/191 & A/181 /4Bed (269.94m2)

PHÒNG KT

SÂN TH

A/192 & A/182 /4Bed (335.01m2)

A/193 & A/183 /4Bed (285,2m2)

G

A/194 & A/184 /4Bed (306.12m2)

T NG 17

A/171 /3Bed (129.85m2)

A/172 /2Bed (79.01m2)

A/173 /3Bed (131.42m2)

A/174 /2Bed (78.24m2)

A/175 /2Bed (78.41m2)

A/176 /1Bed (69.33m2)

T NG 16

A/161 /3Bed (129.85m2)

A/162 /2Bed (79.01m2)

A/163 /3Bed (131.42m2)

A/164 /2Bed (78.24m2)

A/165 /2Bed (78.41m2)

A/166 /1Bed (69.33m2)

T NG 15

A/151 /3Bed (129.85m2)

A/152 /2Bed (79.01m2)

A/153 /3Bed (131.42m2)

A/154 /2Bed (78.24m2)

A/155 /2Bed (78.41m2)

A/156 /1Bed (69.33m2)

T NG 14

A/141 /3Bed (129.85m2)

A/142 /2Bed (79.01m2)

A/143 /3Bed (131.42m2)

A/144 /2Bed (78.24m2)

A/145 /2Bed (78.41m2)

A/146 /1Bed (69.33m2)

T NG 12

A/121 /3Bed (129.85m2)

A/122 /2Bed (79.01m2)

A/123 /3Bed (131.42m2)

A/124 /2Bed (78.24m2)

A/125 /2Bed (78.41m2)

A/126 /1Bed (69.33m2)

T NG 11

A/111 /3Bed (129.85m2)

A/112 /2Bed (79.01m2)

A/113 /3Bed (131.42m2)

A/114 /2Bed (78.24m2)

A/115 /2Bed (78.41m2)

A/116 /1Bed (69.33m2)

T NG 10

A/101 /3Bed (129.85m2)

A/102 /2Bed (79.01m2)

A/103 /3Bed (131.42m2)

A/104 /2Bed (78.24m2)

A/105 /2Bed (78.41m2)

A/106 /1Bed (69.33m2)

T NG 9

A/901 /3Bed (129.85m2)

A/902 /2Bed (79.01m2)

A/903 /3Bed (131.42m2)

A/904 /2Bed (78.24m2)

A/905 /2Bed (78.41m2)

A/906 /1Bed (69.33m2)

T NG 8

A/801 /3Bed (129.85m2)

A/802 /2Bed (79.01m2)

A/803 /3Bed (131.42m2)

A/804 /2Bed (78.24m2)

A/805 /2Bed (78.41m2)

A/806 /1Bed (69.33m2)

T NG 7

A/701 /3Bed (129.85m2)

A/702 /2Bed (79.01m2)

A/703 /3Bed (131.42m2)

A/704 /2Bed (78.24m2)

A/705 /2Bed (78.41m2)

A/706 /1Bed (69.33m2)

T NG 6

A/601 /3Bed (129.85m2)

A/602 /2Bed (79.01m2)

A/603 /3Bed (131.42m2)

A/604 /2Bed (78.24m2)

A/605 /2Bed (78.41m2)

A/606 /1Bed (69.33m2)

T NG 5

A/501 /3Bed (129.85m2)

A/502 /2Bed (79.01m2)

A/503 /3Bed (131.42m2)

A/504 /2Bed (78.24m2)

A/505 /2Bed (78.41m2)

A/506 /1Bed (69.33m2)

T NG 4

A/4013 /3 Bed (130.39m2)

A/402 /2Bed (79.01m2)

A/403 /3Bed (131.42m2)

A/404 /2Bed (78.24m2)

A/405 /3Bed (120.27m2)

T NG 3 T NG 2 T NG 1

TTTM T ng 5520m2

H

KHO KIM L N PHÒNG KIM LONG NAM N PHÒNG ACBSÀI GÒN

T NG H M

60

H

L

61

Managed by 62