Tạp chí Viva Riverside Vol.4 – Nét đặc sắc trong đời sống và văn hóa của Người Hoa Phúc Kiến

VIVA RIVERSIDE vol 4

CHINESE

BUDDHISM Người Hoa Phúc Kiến Signs of

Air pollution (Part 2)

中国人的传统婚礼文化

1

Quý độc giả thân mến!

Người Hoa ở Việt Nam nói chung và Sài Gòn nói riêng có những nét văn hóa đặc sắc với những tôn giáo tín ngưỡng được hình thành hàng trăm năm từ khi du nhập. Cùng với tôn giáo bản địa, Phật giáo người Hoa có những nét riêng biệt và ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa Trung Hoa. Ở Tạp chí Viva Riverside số tiếp theo này, Ban Biên tập giới thiệu Quý vị bài viết về Phật Giáo người Hoa tại TP. Hồ Chí Minh với quá trình hình thành, nét đẹp trong kiến trúc văn hóa và lối thờ tự của các chùa Hoa hiện nay.

Jason

Yeo See Guan

Bên cạnh đó, cộng đồng người Hoa ở Việt Nam cũng đa dạng về các nhóm sắc tộc gốc Hoa với 5 nhóm địa phương hay hệ ngôn ngữ chính mang những nét văn hóa và đời sống riêng. Chúng tôi tiếp tục xin giới thiệu những nét đặc sắc riêng trong đời sống của Người Hoa Phúc Kiến và cùng chiêm ngưỡng những thú vị riêng có trong lễ cưới hỏi của người Hoa trong nhiều năm qua.

Cuối cùng, để đảm bảo chất lượng không khí trong khu vực sinh sống, chúng tôi giới thiệu bài viết về dấu hiệu nhận biết ô nhiễm không khí trong nhà và sức khỏe, giúp cung cấp tới Quý vị những thông tin về các nguồn gây ô nhiễm không khí và hậu quả của nó đối với con người để có những biện pháp phòng tránh.

Ban Biên tập rất mong được đón nhận từ Quý độc giả Trân trọng!

2

Welcome!

The Chinese in Vietnam in general and Saigon in particular have unique cultural features with religious beliefs that have been formed for hundreds of years. Along with indigenous religions, Chinese Buddhism has its own unique features and profound influence from Chinese culture. In this issue of Viva Riverside magazine, the Editorial Team will introduce you to an article about Chinese Buddhism in the Ho Chi Minh city with the formation process, beauty in cultural architecture, and worship style of Chinese pagodas today.

In addition, the Chinese community in Vietnam is also diverse in Chinese ethnic groups with 5 main local groups or language systems with their own cultural and lifestyle features. We continue to introduce the unique features in the lives of Fujian Chinese people and admire the unique joys of Chinese wedding ceremonies over the years.

Finally, to ensure air quality in living areas, we will publish an article on signs of indoor air pollution and health, helping to provide you with information about the sources of air pollution in the home and its consequences for humans to take preventive measures.

The Editorial Team looks forward to receiving from our readers Best regards!

亲爱的读者们！ 越南的华人，尤其是在胡志明市的华人，拥有独特的文化特色，其宗教信仰已经形成 了数百年。除了本土宗教，中国佛教也有其独特的特点，受到了中国文化的深刻影 响。在《滨江时尚杂志》的这一期中，编辑团队将为您介绍胡志明市的中国佛教，包 括其形成过程、文化建筑之美，以及今天中国庙宇的崇拜风格。 此外，越南的华人社区在不同的华人族群中也呈现多样性，包括五个主要的地方群体 或语言体系，各自拥有独特的文化和生活方式。我们还将继续为您介绍福建华人在生 活中的独特特点，并分享多年来中国婚礼仪式的独特乐趣。 最后，为了确保居住区域的空气质量，我们将发表一篇关于室内空气污染和健康迹象 的文章，帮助提供关于家庭空气污染源以及对人类的影响的信息，以采取预防措施。 编辑团队期待着读者的来信。 致以最诚挚的问候！

3

6

NGƯỜI HOA PHÚC KIẾN

42

PHẬT GIÁO NGƯỜI HOA 4

24

72

VĂN HÓA CƯỚI HỎI NGƯỜI HOA

30

TRADITIONAL WEDDING

DẤU HIỆU NHẬN BIẾT KHÔNG KHÍ (PHẦN 2)

96

About Viva Riverside

52

CHINESE BUDDHISM

5

Người Hoa

Phúc Kiến Người Hoa Phúc Kiến là bộ phận người Hoa xuất xứ từ Phúc Kiến - Trung Quốc sinh sống tại Việt Nam. Họ sống tập trung chủ yếu ở khu vực Chợ Lớn bao gồm các Quận 11, 6, 5, 8, Bình Tân và Tân Phú ngày nay, ngoài ra còn sinh sống ở các tỉnh An Giang, Sóc Trăng, Tiền Giang, Trà Vinh.

6

7

N

gười Phúc Kiến có nguồn gốc địa lí từ Áo Môn – Tchang Tchéou/Tsuan Tchéou (Trung Quốc), thuộc ngôn ngữ Áo Môn, Hokkien. Người Hoa Phúc Kiến đến Việt Nam chủ yếu là từ các phủ/huyện Tuyền Châu, Chương Châu và Phúc Châu, từ sau khi nhà Minh bị Mãn Thanh lật đổ. Trong quá trình định cư ở Việt Nam. Họ mang đến những giá trị văn hóa đặc sắc, góp mình vào dòng chảy văn hóa Việt Nam mà vẫn giữ được những nét riêng độc đáo vốn có.

Tại vùng đất Nam Bộ, cộng đồng người Hoa Phúc Kiến có những đóng góp đáng kể.

Mặc dù thuộc nhóm dân tộc thiểu số, nhưng với sự vươn lên vượt trội nên khoảng cách văn hóa - xã hội giữa người Hoa Phúc Kiến và người Việt không có nhiều chênh lệch.

và là phương thuốc trong việc phòng và trị bệnh. Bên cạnh sự phong phú về các món ăn động vật thì các món ăn có nguyên liệu thực vật - món chay, cũng không kém phần đặc sắc.

Một số món ăn nổi tiếng như: món Bún mì vàng (Bí Âng Mī), món Phật Khiêu Tường (Hút thầu chùn), Tôm chiên kim sa, Chả giò Phúc Kiến, Vịt hầm Phúc Kiến, lẩu Tả pín lù là những món ăn bổ dưỡng và là đặc sản của người Hoa Phúc Kiến. Các món ăn đều có sức hút đặc biệt do có sự kết hợp của những loại nguyên liệu, cùng với cách thức nấu nướng cầu kỳ, đem lại cho thực khách vị ngon khó cưỡng.

Có mặt tại dải đất hình chữ S từ rất lâu nên trang phục của người Hoa Phúc Kiến cũng có phần “Việt hóa”.

Trong kho tàng văn hóa đặc sắc của mình, ẩm thực của người Hoa Phúc Kiến là một mảnh ghép không thể bỏ qua.

Với đặc tính coi trọng sự vẹn toàn, người Phúc Kiến quan niệm một món ăn ngon phải cân đối ngũ vị, bổ dưỡng và cách bày trí lôi cuốn, bắt mắt

8

Ngoài trang phục truyền thống, người Hoa Phúc Kiến cũng thích mặc các trang phục hiện đại phổ biến, như áo sơ mi, áo cổ lọ, quần jeans và váy đầm theo xu hướng thời trang hiện đại. Các trang phục truyền thống thường được sử dụng trong các dịp lễ, Tết riêng của người Trung Hoa.

9

Mặc dù hòa nhập với văn hóa Việt Nam nhưng văn hóa kiến trúc của người Hoa Phúc Kiến vẫn mang những nét độc đáo riêng biệt. Những ngôi nhà truyền thống của người Hoa Phúc Kiến có mái ngói cong hoặc mái vuông. Trần nhà được xây dựng cao và thường có các trần trụi hoa văn phức tạp với những lớp sơn màu đỏ hoặc vàng, tượng trưng cho may mắn và sự giàu có. Cửa chính của ngôi nhà thường được xem như điểm giao giữa thế giới bên ngoài và thế giới bên trong, thường có hình thức phức tạp với các điểm nhấn trang trí. Cầu thang trong nhà thường được xây dựng muốn tâm và có thiết kế từ gỗ hoặc đá. Một phần quan trọng của kiến trúc nhà ở của người Hoa Phúc Kiến là sân trước, gọi là “sân hiên”.

Sân hiên thường được thiết kế rộng rãi và trang trí với các cây cảnh và hoa.

Về các phong tục, tập quán và tín ngưỡng người Hoa Phúc Kiến có truyền thống tôn kính và tưởng nhớ các tổ tiên. Bàn thờ gia tiên thường được đặt ở vị trí trang trọng tại phòng khách của ngôi nhà. Họ thường tổ chức các nghi lễ và tế lễ dành cho gia tiên, và tin rằng điều đó sẽ mang lại may mắn và bảo vệ cho gia đình.

Lễ hội truyền thống được coi là một phần quan trọng của văn hóa tín ngưỡng, các lễ hội như Tết Nguyên Đán, Tết Trung Thu và các lễ hội hàng năm khác được tổ chức vừa là dịp để tôn vinh các vị thần và tổ tiên cũng như đánh dấu các sự kiện quan trọng trong năm. Người Phúc Kiến thờ cúng các vị thần linh như Ông Bổn, Phúc Đức Chính Thần, Quan Thánh Đế Quân với ý nguyện cầu mong nhiều tài lộc, may mắn, bình an trong cuộc sống và tránh hiểm họa, rủi ro trong mua bán…

10

Trong lễ cưới hỏi của người Hoa Phúc Kiến cũng có nhiều đặc sắc, sính lễ cưới thường gồm 6 lễ: Mâm quýt, mâm trà, mâm rượu, mâm bánh, mâm trang sức (có vòng và nhẫn đính hôn), mâm thứ sáu là hải vị. Tiền cưới phải là số lẻ để sử dụng từ đồng âm mà sinh nhiều con.

Tóm lại, với sự có mặt từ lâu đời tại mảnh đất Sài Gòn, người Hoa Phúc Kiến đã có những đóng góp to lớn vào nền văn hóa Việt Nam đầy đa dạng, tiên tiến, phong phú và đặc sắc.

11

Fujian

People

Fujian Chinese are a group of Chinese people originating from Fujian - China living in Vietnam. They live mainly in the Cho Lon area including Districts 11, 6, 5, 8, Binh Tan and Tan Phu today. They also live in the provinces of An Giang, Soc Trang, Tien Giang, and Tra Vinh.

12

13

Fujian Chinese have geographical origin from Aumen - Tchang Tchéou/Tsuan Tchéou (China), belonging to the Aumon language, Hokkien. Fujian Chinese came to Vietnam mainly from the prefectures/ districts of Quanzhou, Zhangzhou and Fuzhou, since the Ming Dynasty was overthrown by the Qing Manchus. During the process of settling in Vietnam, they have brought unique cultural values, contributing to the Vietnamese cultural flow while still retaining their own unique characteristics.

In the Southern region, the Fujian Chinese community has made significant contributions.

Although they belong to an ethnic minority group, with their outstanding rise, the cultural and social gap between the Fujian Chinese and the Vietnamese is not much different.

14

In its unique cultural treasure, Fujian Chinese cuisine is a piece of the puzzle that cannot be missed. With the characteristic of valuing integrity, Fujian people believe that a delicious dish must be balanced with five flavors, nutritious, attractively presented, eye-catching and a remedy for disease prevention and treatment. Besides the richness of animal dishes, dishes with plant ingredients vegetarian dishes, are equally unique.

Some famous dishes such as: Yellow Noodles (Bi An Mī), Buddha Khieu Tuong (Hunt Bi Chun), Kim Sa Fried Shrimp, Fujian Spring Rolls, Hokkien Duck Stew, Ta pin Lu hot pot are some of the dishes nutritious food and a specialty of the Fujian Chinese people.

All dishes have a special appeal due to the combination of ingredients, along with sophisticated cooking methods, giving diners an irresistible taste.

Having been present in Vietnamfor a long time, the costumes of Fujian Chinese people are also somewhat “Vietnamese”. In addition to traditional clothes, Fujian Chinese also like to wear popular modern clothes, such as shirts, turtlenecks, jeans and dresses according to modern fashion trends.

Traditional costumes are often used during Chinese holidays and New Year.

15

Although integrating with Vietnamese culture, the architectural culture of the Fujian Chinese still has its own unique features.

Traditional Fujian Chinese houses have curved tile roofs or square roofs. The ceilings are built high and often have intricate ceiling patterns with layers of red or yellow paint, symbolizing luck and wealth. The main door of the house is often seen as the intersection between the outside world and the inside world, often having a complex form with decorative accents.

Stairs in the house are often built thoughtfully and designed from wood or stone. An important part of Hokkien Chinese housing architecture is the front yard, called “terrace”.

Terraces are often spaciously designed and decorated with ornamental plants and flowers.

Regarding customs, practices and beliefs, Fujian Chinese have a tradition of respecting and remembering their ancestors. The family altar is often placed in a solemn position in the living room of the house. They often hold rituals and offerings for their ancestors, and believe that it will bring luck and protection to the family.

Traditional festivals are considered an important part of religious culture, festivals such as Lunar New Year, MidAutumn Festival and other annual festivals are held as occasions to honor gods and ancestors. as well as marking important events of the year. Fujian people worship gods such as Ong Bon, Phuc Duc Chinh Than, Quan Thanh De Quan with the intention of praying for more fortune, luck, peace in life and avoiding dangers and risks in buying and selling. …

16

In the wedding ceremony of Fujian Chinese people, there are also many specialties. The wedding ceremony usually includes 6 ceremonies: Tangerine tray, tea tray, wine tray, cake tray, jewelry tray (with bracelets and engagement rings), sixth tray. is the flavor.

The wedding money must be an odd number to use homonyms to give birth to many children.

In short, with a long presence in the land of Saigon, Fujian Chinese have made great contributions to the diverse, advanced, rich and unique Vietnamese culture.

17

福建人 福建华人是源自中国福建的一群居住在越南的中 国人。他们主要居住在Cho Lon地区，包括今天的 11区，6区，5区，8区，Binh Tan区和Tan Phu区。 他们还生活在安江、索克莱、田江和茶英等省份。

18

19

福建华人的地理起源可以 追溯到中国的厦门地区， 说福建话，属于闽南话 系。福建华人主要来自泉 州、漳州和福州等地的各 个州和区，自明朝被清朝 满洲人推翻以来，他们便 陆续来到越南。在安家落 户越南的过程中，他们带 来了独特的文化价值观， 既贡献了越南文化的融 合，又保留了自己的独特 特色。 在南部地区，福建华人社 区作出了重要的贡献。尽 管他们属于少数民族，但 由于其杰出的崛起，福建 华人和越南人之间的文化 和社会差距并不大。

20

在其独特的文化宝藏中，福建 华人的烹饪艺术是一个不可忽 视的部分。具有强调完整性的 特点，福建人相信一道美味 的菜肴必须平衡五味，富有 营养，色香味俱佳，美味诱 人，且具有预防和治疗疾病的 功效。除了富含动物食材的菜 肴外，植物成分的菜肴，即素 菜，同样独具特色。

一些著名的菜肴如：黄面（Bi An Mī），佛爷香肉（Hunt Bi Chun），金沙炸虾，福建春 卷，闽味卤鸭，泰平卤火锅都 是福建华人的特色美食，富含 营养。所有这些菜肴都因其食 材的巧妙组合和精湛的烹饪方 法，使食客陶醉其中。 由于长时间存在于越南，福 建 华 人 的 服 饰 也 略 带 “ 越 南” 特 色。除了传统服 饰，福建华人还喜欢穿流行的 现代服饰，如衬衫、高领衫、 牛仔裤和符合现代时尚潮流的 裙子。传统服装通常在中国节 日和新年期间使用。

21

尽管与越南文化融合，福建 华人的建筑文化仍然具有自 己的独特特点。传统的福建 华人房屋通常具有弯曲的 瓦顶或方形屋顶。天花板建 得高，通常有复杂的花纹， 涂有红色或黄色的层次，象 征着幸运和财富。房屋的主 门通常被视为外部世界和内 部世界的交汇点，通常具有 复杂的形式和装饰点缀。房 屋内的楼梯通常经过周到的 设计，通常由木头或石头制 成。福建华人住宅建筑的重 要部分是前院，称 为 “天 井”. 天井通常宽敞设计， 并装饰有观赏植物和鲜花。

关于风俗、习惯和信仰，福 建华人有尊重和纪念祖先的 传统。家庭神龛通常放置在 房屋客厅中的一个庄严位 置。他们经常举行祭祀和祭 品仪式，相信这将给家庭带 来好运和保护。 传统节日被视为宗教文化的 重要组成部分，如农历新 年、中秋节和其他年度节日 被视为崇敬神灵和祖先的场 合，同时也标志着一年中的 重要事件。福建人崇拜神灵 如神庙、福德正神、关圣帝 君，以祈求更多的财富、好 运和生活的和平，以避免在 买卖中的危险和风险。

22

在福建华人的婚礼仪式中，也有许多特 点。婚礼仪式通常包括六个仪式：橘 盘、茶盘、酒盘、糕点盘、珠宝盘（带 有手镯和订婚戒指）、第六盘是味道。 婚礼钱必须是奇数，以利用谐音来生育 多个孩子。 总之，在西贡这片土地上长时间存在， 福建华人为多元、先进、丰富和独特的 越南文化做出了巨大的贡献。

23

VĂN HÓA

cưới hỏi truyền thống của người Hoa Người Hoa nằm trong đại gia đình 54 dân tộc anh em Việt Nam, có nguồn gốc từ Trung Quốc đã di chuyển và định cư từ lâu đời ở nước ta. Bên cạnh thế mạnh kinh doanh, buôn bán mang lại những đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, người Hoa còn mang những nét nét đẹp độc đáo góp phần tạo nên bức tranh văn hóa Việt Nam muôn màu, đa dạng và đặc sắc. Trong đó, văn hóa cưới hỏi của người Hoa tại Sài Gòn là một mảnh ghép không thể bỏ qua.

24

25

Hôn nhân là một dấu mốc tạo bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời mỗi con người, nên từ thời xa xưa đã được đồng bào người Hoa đặc biệt quan tâm với những nghi lễ, thủ tục được lưu giữ qua nhiều thế hệ. Do cộng cư tại Việt Nam đã lâu nên văn hóa cưới hỏi của người Hoa có sự gặp gỡ, tương đồng với văn hóa cưới hỏi của người Việt.

Theo văn hóa truyền thống, lục lễ cưới hỏi của người Hoa gồm Nạp thái (người mai mối đại diện nhà trai tới nhà gái ngỏ ý - lễ dạm ngõ), Vấn danh (hỏi tên tuổi của trai gái hai bên, tức so tuổi), Nạp cát (xem ngày tốt để tổ chức lễ cưới), Thỉnh kỳ (đám hỏi), Nạp trưng hay Nạp tệ và Thân nghênh (rước dâu).

Sính lễ trong lễ Thỉnh Kỳ của mỗi nhóm người Hoa có phần khác biệt. Lễ vật mang đến nhà gái của người Triều Châu là hàng trăm hộp bánh pía, trên mặt bánh in nổi hình long phượng; còn người Phúc Kiến thường dùng các loại bánh truyền thống làm sính lễ trong dịp đính hôn: bánh Hiu pèng (bánh nam nữ), làm bằng bột mì, nhân mạch nha, khi thả bánh vào nước sôi hay nước trà thì bánh nở phồng lên, bánh này tượng trưng sự ngọt ngào của tình vợ chồng và sự thịnh vượng, phát tài đến với cô dâu chú rể; bánh Tàu lúi (đậu phộng cán), bánh Kéo hồng cổ (bánh dẻo lăn bột), vỏ bánh rắc nhiều mè, biểu tượng cho sự sinh sản, đông con…

26

Lễ Nạp Trưng hay Nạp Tệ nhằm chuẩn bị cho lễ cưới. Người mai mối trao đổi, sắp xếp việc “thách cưới” của nhà gái và thông báo cho nhà trai số tiền và các sính lễ sẽ đưa sang nhà gái vào lễ cưới. Ngoài ra người mai mối cũng báo cho nhà gái ngày, giờ nhà trai đón dâu. Nhân dịp này nhà trai cũng gửi tới nhà gái một món quà tượng trưng đựng trong cái hộp đỏ gọi là “món quà để nhanh chóng thực hiện lời hứa”.

Ông bà, cha mẹ, ngồi nơi ghế cho cô dâu bái lạy, tạ ơn sinh thành dưỡng dục. Cô dâu nhận từ ông bà, cha mẹ những lời khuyên nhủ ân cần về cách cư xử khi về sống với gia đình nhà chồng.

Lễ Thân Nghênh tức lễ cưới: lễ cưới của người Hoa thường diễn ra hai ngày. Ngày đầu là “nhóm họ”, tổ chức trong nội bộ thân tộc nhà gái. Cô dâu cùng cha mẹ làm lễ ở bàn thờ gia tiên xong đích thân cô bưng khay trà, bánh mời từng người trong gia đình, họ hàng. Người ta chúc mừng cô và tặng quà dưới nhiều hình thức, có thể là một món tiền lớn hoặc nhỏ được gói trong mảnh giấy hoặc lụa đỏ, hoặc món nữ trang bằng vàng, bạc, ngọc hay đá quý đựng trong túi gấm nho nhỏ, vải vóc, quần áo hay những vật dụng dùng trong gia đình...

27

Về trang phục trong ngày xuất giá, cô dâu người Hoa mặc bộ trang phục cổ truyền toàn màu đỏ lộng lẫy, gồm xiêm đỏ bằng gấm, dài chấm gót và áo ngắn bằng gấm ngũ sắc (đỏ là chính), cổ đứng, xẻ giữa thân áo trước và cài nút thắt, tay áo dài và cửa tay rộng.

Bộ xiêm y này đều thêu hình chim phụng nên được gọi là Phùng sám (phụng sam - áo phụng). Phần cổ và ngực áo thiết kế như chiếc yếm hình bán nguyệt bằng gấm vàng.

Cô dâu đội mũ cưới cổ truyền màu đỏ, thêu hình chim phụng nên

gọi là “phùng kúl” (phụng quan – mão phụng), trang trí nhiều bông nhung tròn màu đỏ cùng những hạt châu trắng kết từng sợi như bức rèm thưa che ngang mắt cô dâu. Mặt cô dâu còn được che tấm lụa đỏ, chỉ có chú rể mới được vén tấm lụa này sau khi rước cô dâu về nhà mình (theo tập tục rất cổ của người Hoa, thì đến lúc ấy chú rể mới nhìn thấy được mặt vợ mình).

Cô dâu người Hoa truyền thống búi tóc dài cài cành hoa đỏ và lá trắc bá diệp xanh, tượng trưng cho sự tươi trẻ, thanh xuân.

28

Chú rể người Hoa trong trang phục truyền thống gồm bộ xiêm và áo dài bằng gấm xanh sậm dệt hoa văn chữ “phúc”, nếu thêu rồng thì gọi là “lùng sám” (long sam - áo rồng). Đầu chú rể đội mũ quả bí màu xanh sậm hoặc đen, chân đi hia.

Sau khi cùng chú rể làm nghi thức bái lạy trước bàn thờ tổ tiên nhà mình cô dâu mới được người thân dìu lên kiệu cưới màu đỏ về nhà chồng. Về sau khi xe ôtô bắt đầu phổ biến thì người Hoa ở Chợ Lớn mới không còn dùng kiệu nữa.

Theo phong tục, cha mẹ cô dâu người Hoa không đi theo đoàn rước dâu để tiễn con gái của mình. Nghi thức chính của lễ cưới được thực hiện khi cô dâu chú rể được hướng dẫn một cách long trọng đến trước bàn thờ gia tộc của nhà trai để bái lạy các bài vị tổ tiên. Sau đó cô dâu đến lạy ba lạy ông bà, cha mẹ chồng tỏ ý kính trọng. Cuối cùng, cô dâu và chú rể đứng

đối diện nhau để chào và xá nhau một xá, thể hiện sự tôn trọng nhau.

Một bữa tiệc theo nghi lễ truyền thống được chuẩn bị sẵn để khoản đãi thân tộc và bằng hữu. Các món ăn cổ truyền được chuẩn bị trong tiệc cưới đều mang biểu tượng chúc phúc, chúc lành cho hôn nhân, như món “phá hủ duyệt duyền” (cá vò viên xào bông cải), món này ví cá vò viên và bông cải như “hoa đẹp trăng rằm”, chúc tụng hôn nhân được viên mãn tốt đẹp. Món cá cũng được dọn mời khách với ý nghĩa “như ngư đắc thủy” (cá gặp nước) để mong sự thuận lợi, như ý đến với vợ chồng mới. Tiệc cưới của người Phúc Kiến thường có thêm món tráng miệng “chè trứng gà”, mỗi thực khách được mời chén chè có hai quả trứng gà với ý nghĩa cầu phúc cho cô dâu chú rể luôn “đủ đôi đủ cặp”.

29

30

Traditional wedding culture of the Chinese people The Chinese people are part of a large family of 54 Vietnamese ethnic groups. They originated from China and have moved and settled in our country for a long time. In addition to the strength of business and trading activities, which brings important contributions to socioeconomic development, the Chinese also have unique customs that contributes to the picture of a diverse Vietnamese culture. Among them, the Chinese wedding customs in Saigon cannot be ignored.

31

Grandparents, parents, sit on chairs for the bride to bow, giving thanks for her birth and upbringing.

The bride receives thoughtful advice from her grandparents and parents on how to behave when living with her husband’s family.

Marriage is a milestone that marks an important turning point in every person’s life. Therefore, since ancient times, Chinese people have paid special attention to the rituals and procedures that have been kept for many generations. Because they have lived in Vietnam for a long time, the Chinese wedding culture has a lot of similarities with the Vietnamese wedding culture.

According to traditional culture, the six Chinese wedding ceremonies include Nap Thai (the opening ceremony), Asking names, Nap Cat (choosing a good day to hold the wedding), Thich Ky (engagement), Nap Trung, Nap Te and Than Nghenh (bridal procession).

32

The “bride price” in the Thich Ky ceremony of each Chinese group is somewhat different. The gifts brought to the bride’s house by Chinese people are hundreds of boxes of Pia cake, with dragon and phoenix images embossed on the cake surface; The Nap Trung or Nap Te ceremony is intended to prepare for the wedding ceremony. The matchmaker discusses and arranges the “wedding challenge” of the bride’s family and informs the groom’s family of the amount of money and bride price that will be sent to the bride’s family at the wedding. In addition, the matchmaker also informs the bride’s family of the date and time the groom’s family will welcome the bride. On this occasion, the groom’s family also sends a symbolic gift to the bride’s family in a red box.

Than Nghenh Ceremony means wedding ceremony: Chinese wedding ceremonies usually last two days. The first day is usually organized within the bride’s family. The bride and her parents performed the ceremony at the family altar, then she personally brought a tray of tea and cakes to each family member and relative. People congratulate her and give her gifts in many forms. These gifts can be a large or small amount of money wrapped in a piece of paper or red silk, or jewelry made of gold, silver, jade or precious stones kept in a small bag, fabrics, clothes, or household items.

33

Regarding the outfit on the wedding day, the Chinese bride wears a gorgeous all-red traditional outfit, including a red brocade shirt, floor length and a five-color brocade short shirt (red is the main color.

This set of clothes is embroidered with the image of a phoenix bird, so it is called Phung sam (phoenix shirt). The neck and chest are designed like a semicircular bib made of gold brocade. The bride wears a traditional red wedding hat, embroidered with the image of a phoenix, so it is called

“phung kúl” (phoenix crown), decorated with many round red velvet flowers and white pearls woven. The bride’s face is also covered with a red silk sheet, only the groom can lift this silk sheet after taking the bride into his home (according to a very ancient Chinese custom, only then can the groom see his wife’s face).

Traditional Chinese brides wear a long bun with red flower branches and green cypress leaves, symbolizing freshness and youth.

34

After the bride and groom performed a ritual of worshiping in front of the family’s ancestral altar, the bride will be helped by her relatives to get on the red wedding palanquin to her husband’s house. Later, when cars began to be popular, the Chinese people in Cho Lon no longer used palanquins. According to custom, the Chinese bride’s parents do not follow the bridal procession to see off their daughter. The main ritual of the wedding ceremony is performed when the bride and groom are solemnly guided to the family altar of the groom’s family to worship the ancestral tablets.

Then the bride came and bowed to her grandparents and parents-in-law to show respect. Finally, the bride and groom stand facing each other to greet and bow to each other, showing respect for each other.

The Chinese groom wears traditional costumes including a Siamese suit and Ao Dai made of dark green brocade woven with the word “luck” pattern. If embroidered with dragons, it is called “lung sam” (dragon shirt). The groom’s head wears a dark green or black pumpkin hat, and his feet wear shoes.

A traditional feast is prepared to entertain relatives and friends. The traditional dishes prepared at the wedding party all carry symbols of blessing and blessing for the marriage, such as the dish “phau hu duyet duyen” (fish balls stir-fried with broccoli), wishing a happy and fulfilling marriage. Fish dishes are also served to guests with the meaning “like fish meeting water” to hope for favorable conditions and wishes for the new couple. Wedding parties often include the dessert “chicken egg sweet soup”, each guest is invited to a cup of sweet soup with two chicken eggs with the meaning of praying for the bride and groom to always be “perfectly matched”.

35

中国人的传统婚礼文化 中国人是越南54个民族大家庭的一部分。他们起源于中 国，已经在越南生活和定居了很长时间。除了商业和贸 易活动的实力为社会经济发展做出重要贡献之外，华人 还有独特的风俗，为多元化的越南文化形象做出了贡 献。其中，西贡的中国婚礼风俗是不容忽视的。

36

37

38

婚姻是每个人生活中的一个重要 转折点，标志着一个重要的里程 碑。因此，自古以来，中国人一 直非常重视代代相传的仪式和程 序。因为他们在越南生活了很长 时间，所以中国的婚礼文化与越 南的婚礼文化有很多相似之处。 根据传统文化，中国的六大婚礼 仪式包括纳彩（开幕典礼）、问 名、纳吉（选择好日子举行婚礼） 、定婚（订婚）、纳著、纳妻和 送迎（婚礼仪仗）。 每个中国族群的“聘礼”在定婚仪 式中都有些许不同。中国人带到新 娘家的礼物有数百盒“皮亚糕” ，糕点表面有龙和凤凰的图案;

纳著或纳妻仪式旨在为婚礼做准 备。媒人讨论并安排新娘家庭 的“婚礼挑战”，并告知新郎家 将在婚礼时送往新娘家的金钱和 彩礼的金额。此外，媒人还告知 新娘家新郎家庭将迎娶新娘的日 期和时间。在此期间，新郎家还 会送给新娘家一个红盒子内的象 征性礼物。 Than Nghenh仪式是婚礼仪式： 中国的婚礼通常持续两天。第一 天通常在新娘家庭内举行。新娘 和她的父母在家庭神龛前举行仪 式，然后她亲自给每位家庭成员 和亲戚送上一盘茶和蛋糕。人们 祝贺她并以各种形式送她礼物。 这些礼物可以是包在一张纸或红 丝绸中的多少钱，或者是用黄 金、白银、玉石或宝石制成的珠 宝，装在小袋子、织物、衣物或 家居用品中。祖父母和父母坐在 椅子上，让新娘鞠躬，感谢她的 出生和成长。新娘从祖父母和父 母那里接受关于与丈夫家庭共同 生活的行为方式的建议。

39

关于婚礼当天的装束，中国新娘穿着华丽的全红传统服 装，包括一件红色锦缎上衣，及至地的五色锦缎短上衣（ 红色是主色。这套衣服上绣有凤凰鸟的图案，所以被称 为“凤衫”（凤凰上衣）。

40

领口和胸前设计得像一个半圆形的黄 金锦缎围巾。新娘戴着传统的红色婚 帽，上面绣有凤凰的图案，所以被称 为“凤冠”，上面装饰着许多圆形的 红色天鹅绒花和白珍珠编织。新娘的 脸上也被一块红色的绸子遮盖，只有 新郎能在带新娘进家门后才能揭开这 块绸子（根据非常古老的中国风俗， 只有那时新郎才能看到新娘的脸）。 传统的中国新娘扎着长长的发髻，上 面插满了红色的花枝和翠绿的柏树 叶，象征着青春和活力。

中国新郎穿着传统服装，包括 一件由深绿色锦缎织成的连体 服和“福”字图案。如果绣有 龙的图案，就被称为“龙衫” 。新郎戴着深绿色或黑色的南 瓜帽，脚上穿着鞋子。

41

42

PHẬT GIÁO NGƯỜI HOA

tại T.P Hồ Chí Minh Người Hoa định cư tại Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh từ lâu thông qua hình thức di dân từ khoảng cuối thế kỷ XVII. Trong quá trình cộng cư cùng người Việt, người Hoa góp mình vào dòng chảy văn hóa Việt Nam những giá trị văn hóa đặc sắc. Bên cạnh những nét riêng độc đáo vốn có, các phong tục tập quán và tín ngưỡng, tôn giáo cũng là những nét đẹp riêng có. Và niềm tin vào Phật giáo của người Hoa đã hình thành nên một cộng đồng tôn giáo lớn mạnh.

43

hi di dân vào Việt Nam, hầu hết người Hoa theo đạo Phật và tín ngưỡng dân gian chiếm đại đa số. Ban đầu khi mới đến Việt Nam, nơi sinh hoạt tín ngưỡng, hội họp của người Hoa quy tụ tại khu vực Chợ Lớn (nay bao gồm quận 5, quận 6, quận 11) do hội Ngũ Ban (5 nhóm ngôn ngữ người Hoa) xây dựng nên như: chùa Ông Nghĩa An, chùa Bà Tuệ Thành, chùa Ông Bổn, Quan Âm miếu… Họ sống đoàn kết với nhau trong đoàn thể dưới hình thức Hội quán, Hội Tương tế, giúp đỡ lẫn nhau khi gặp khó khăn.

K

44

Vào những năm 1930, Phật giáo người Hoa ở mức sơ khai, chưa có tổ chức giáo hội và ngôi chùa Phật giáo chính thức. Họ sống, sinh hoạt theo từng chùa, từng nhóm. Đến năm 1945 bắt đầu có bước phát triển, khi Hòa thượng Thống Lương và Hòa thượng Thanh Thuyền vận động xây dựng chùa Phổ Đà Sơn (quận 6), đây là ngôi chùa Phật giáo đầu tiên của nhóm người Hoa di dân vào Việt Nam. Những năm sau đó, các vị Tăng sĩ ở Trung Hoa đã lần lượt sang Việt Nam và bắt đầu xây dựng các ngôi chùa Hoa tại Sài Gòn - Chợ Lớn như: chùa Quan Âm, chùa Từ Ân (quận 11), chùa Hoa Nghiêm (quận Bình Thạnh), chùa Vạn Phật (quận 5), chùa Thảo Đường (quận 6)…

Đến năm 1958, đáp ứng nguyện vọng của tín đồ Phật giáo người Hoa, Hòa thượng Siêu Trần vận động, kêu gọi các chùa Hoa và Tăng Ni Phật tử thành lập Giáo hội Phật giáo người Hoa. Năm 1968, Ban Vận động thành lập Phật giáo Hoa Việt Nam ra đời nhưng năm 1973, Đại hội Phật giáo Hoa tông mới chính thức thành lập, khi đó lấy tên là Giáo hội Phật giáo Hoa tông Việt Nam và bầu ra Ban Chấp hành Trung ương.

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Hòa thượng Phước Quang ra sức xây dựng trang nghiêm Giáo hội, vận động Tăng Ni, Phật tử người Hoa tham gia các phong trào cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; củng cố nhân sự, gìn giữ Giáo hội, tạo dựng lòng tin vững chắc cho Tăng Ni, Phật tử, qua đó thể hiện uy tín và những đóng góp của Giáo hội Phật giáo Hoa tông Việt Nam ngày càng lớn mạnh.

45

THEO NGƯỜI HOA QUAN NIỆM, PHẬT BÀ QUÁN THẾ ÂM LÀ MỘT PHỤ NỮ CÓ ĐỨC TÍNH CAO ĐẸP, VỊ CỨU KHỔ CỨU NẠN, LUÔN LÀM PHÚC CHO MỌI NGƯỜI.

46

Trải qua hơn 40 năm kể từ khi Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thành lập, Phật giáo người Hoa tại thành phố Hồ Chí Minh đã không ngừng phát huy truyền thống văn hóa, tín ngưỡng, luôn hoàn thành mọi công tác phật sự mà giáo hội giao phó. Đức Quán Thế Âm Bồ tát mà người Hoa thường gọi là Phật Bà Quan Âm là biểu tượng của sự kết hợp giữa tôn giáo và tín ngưỡng của Phật giáo người Hoa. Theo người Hoa quan niệm, Phật Bà Quán Thế Âm là một phụ nữ có đức tính cao

đẹp, vị cứu khổ cứu nạn, luôn làm phúc cho mọi người. Từ đó giáo dục con người hướng thiện để được an yên, tự tại trong tâm hồn. Ngoài ra người Hoa còn có phong tục thờ cúng Ngọc Hoàng, với ý niệm mong cầu sự phù hộ bao trùm trên nhiều lĩnh vực cuộc sống.

Thờ Phật Di Lặc cũng là một ý niệm mong cầu niềm vui, sự thăng hoa… Chính những phong tục thờ phụng ấy đã tạo ra màu sắc đa dạng, phong phú vào hệ thống tín ngưỡng của người Hoa tại Thành phố Hồ Chí Minh.

47

48

Về kiến trúc, chùa của người Hoa có những nét riêng khác biệt hẳn chùa Việt với gam màu chủ đạo là đỏ hoặc hồng. Mái thường lợp ngói xanh hai tầng với các đầu đao cong vút. Trang trí trên kiến trúc là các hình nhân, phong cảnh thiên nhiên. Cổng tam quan cũng rất đa dạng, thường làm hai tầng mái, các đầu mái cong vút, trên có gắn phù điêu “lưỡng long triều nguyệt” hoặc tứ linh. Đặc biệt cũng có dạng trang trí nai, nghê đứng đối diện, giữa là bánh xe Pháp. Sân chùa thường đặt cặp lân chầu hầu ngay lối đi.

Về cách thờ tự, Chánh điện là nơi thờ Phật Thích Ca hay Phật A Di Đà, là nơi quan trọng nhất, nên thường được trang trí nhiều gam màu sặc sỡ.

Nếu chùa xây cất nhiều tầng thì chánh điện thờ Phật nằm trên tầng cao nhất, kế tiếp là điện thờ Quán Thế Âm Bồ tát và tầng cuối thờ Địa Tạng Vương Bồ tát. Bàn thờ Tổ được đặt sau lưng chánh điện thờ Phật. Các pho tượng thờ thường được trưng bày trong lồng kính lớn để bảo đảm tinh khiết, không bám bụi. Ngoài các tượng thờ Phật, Bồ tát như các chùa Phật giáo Bắc tông của người Việt, chùa Hoa cũng thờ hai vị Hộ pháp Vi Đà và Già Lam thánh chúng, và tại nhà trù (nhà bếp) ở các chùa Hoa thường thờ vị Khẩn Na La Vương Bồ tát.

49

Tại các chùa Hoa còn bố trí nơi thờ các vị cư sĩ có công lao đối với chùa, đó là Diên sanh đường - nơi chú nguyện hồi hướng phước báo cho các vị cư sĩ được sống lâu, khỏe mạnh. Đối với những Phật tử quá vãng, chùa Hoa thường đặt bài vị của họ nơi Công đức đường.

Vào những ngày giỗ của người quá vãng hay những dịp Lễ Vu lan, Tết Nguyên đán…, thân nhân của người đã khuất đến Công đức đường thắp nhang, cúng viếng tưởng niệm.

TRẢI QUA NHIỀU THẾ KỶ ĐỊNH CƯ, NGƯỜI HOA TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐÃ THỰC SỰ HÒA MÌNH VÀO HỆ THỐNG TÍN NGƯỠNG, TÔN GIÁO VIỆT NAM TẠO BỨC TRANH VĂN HÓA DÂN TỘC TIÊN TIẾN, ĐẬM ĐÀ BẢN SẮC.

50

Cũng theo phong tục tín ngưỡng tôn giáo như các chùa Việt, chùa Hoa thường tổ chức các ngày lễ lớn trong năm như: Lễ hội Tết Nguyên tiêu (rằm tháng Giêng), vào những ngày này các chùa Hoa thường tổ chức lạy.

Tam thiên Phật sám (sám 3.000 vị Phật của ba đời quá khứ, hiện tại và vị lai) với ý nguyện cầu cho quốc thái dân an, nhân dân lạc nghiệp, phước đức tròn đầy cho một năm. Lễ hội Rằm

tháng Tư, tức Lễ Phật đản, các chùa Hoa tổ chức sám Vạn Phật (sám mười ngàn vị Phật trong Phật Danh kinh), được tổ chức tùy theo từng chùa, thường kéo dài từ 7 đến 10 ngày. Lễ hội Vu lan – rằm tháng 7, cũng gọi là Trung ngươn là một lễ hội có ảnh hưởng rất quan trọng trong cộng đồng Phật giáo người Hoa và thu hút rất nhiều người đến tham dự vì đây là dịp để họ tưởng nhớ đến những người đã khuất. Vào dịp tháng 10 âm lịch gọi là lễ Hạ ngươn, các chùa Hoa tổ chức lễ sám Lương Hoàng, lạy Thủy Sám, với ý niệm cầu mong sám hối hết tội lỗi nghiệp chướng. Ngoài các ngày lễ lớn trong năm, chùa Hoa còn tổ chức các ngày vía Phật, Bồ tát và các vị thánh nhân, thần linh mà họ đang thờ phụng.

51

CHINESE BUDDHISM IN HO CHI MINH CITY

Chinese people have long settled in Saigon - Ho Chi Minh City through immigration since the late 17th century. During the process of integrating into the Vietnamese society, the Chinese have significantly contributed to the Vietnamese cultural flow with unique cultural values. Besides the inherent unique features, customs, beliefs, and religions are also unique beauties. The Chinese people’s belief in Buddhism has formed a strong religious community.

52

53

hen immigrating to Vietnam, most Chinese followed Buddhism and folk beliefs were the majority. Initially when they first came to Vietnam, the place of religious activities and meetings of the Chinese people was the Cho Lon area (now including District 5, District 6, District 11) by the Ngu Ban Association (5 Chinese language groups) built such as: Ong Nghia An Pagoda, Ba Tue Thanh Pagoda, Ong Bon Pagoda, Quan Am Temple, etc.

They live in solidarity with each other in the form of Assembly Hall, Mutual Aid Association, helping each other when encountering difficulties.

W

In the 1930s, Chinese Buddhism was at a primitive level, with no official church organization or Buddhist temple. They lived and practiced in each temple and group.

By 1945, when Venerable Thong Luong and Venerable Thanh Thuyen campaigned to build Pho Da Son Pagoda (District 6), this was the first Buddhist temple of the group of Chinese immigrants to Vietnam. In the following years, monks in China 54

came to Vietnam one after another and began to build pagodas in Saigon - Cho Lon such as: Quan Am Pagoda, Tu An Pagoda (District 11), Hoa Nghiem Pagoda (Binh Thanh district), Van Phat Pagoda (District 5), Thao Duong Pagoda (District 6), etc.

In 1958, responding to the desires of Chinese Buddhists, Venerable Sieu Tran campaigned and called on Chinese temples and Buddhist monks

and nuns to establish the Chinese Buddhist Church. In 1968, the Campaign Committee for the Establishment of Vietnamese Chinese Buddhism was born, but in 1973, the Chinese Buddhist Congress was officially established, at which time it was named Vietnam Chinese Buddhist Church and elected an Executive Committee.

After the liberation of the South, Venerable

Phuoc Quang tried his best to build a dignified Church, mobilize monks, nuns, and Chinese Buddhists to participate in revolutionary movements, build and protect the Fatherland; consolidating personnel, preserving the Church, creating solid trust for monks, nuns, and Buddhists, thereby demonstrating the prestige and contributions of the increasingly strong Vietnam Hoa Tong Buddhist Church.

55

Over the past 40 years since the Vietnam Buddhist Sangha was established, Chinese Buddhism in Ho Chi Minh City has continuously promoted cultural traditions and beliefs.

Avalokiteshvara Bodhisattva is a symbol of the combination of religion and belief in Chinese Buddhism. According to the Chinese concept, Avalokiteshvara Buddha is a woman with noble virtues, a savior of suffering, always doing good for everyone.

From there, they educate people to be good in order to have peace and freedom in their souls. In addition, the Chinese also have the custom of worshiping the Jade Emperor, with the idea of praying for blessings covering many aspects of life. Worshiping Maitreya Buddha is also a concept of wishing for joy and sublimation. It is these worship customs that have created diverse and rich colors in the belief system of the Chinese people in Ho Chi Minh City.

56

57

Regarding architecture, Chinese pagodas have unique features that are completely different from Vietnamese pagodas with the main color being red or pink. The roof is often covered with two-story green tiles with curved blades. The architectural decorations are figures and natural landscapes. The three-entrance gate is also very diverse, usually made of two levels of roof, the ends of the roof are curved, with reliefs of “two dragons, two dragons, two

58

moons” or four sacred animals on top. In particular, there are also decorative forms of deer standing opposite, with a Dharma wheel in the middle. Temple courtyards often place a pair of lions next to the path.

Regarding worship, the Main Hall is the place to worship Shakyamuni Buddha or Amitabha Buddha, the most important place, so it is often decorated with many colorful colors. If the pagoda is built with many floors, the main hall worshiping

Buddha is on the top floor, next is the temple worshiping Avalokiteshvara Bodhisattva and the last floor worshiping Ksitigarbha Bodhisattva. The Patriarch altar is placed behind the main hall worshiping Buddha. Worship statues are often displayed in large glass cages to ensure purity and prevent dust. In addition to the statues of Buddha and Bodhisattva like the Northern Buddhist temples of Vietnamese people, Chinese pagodas also worship two Dharma protectors Vi Da and Gia Lam.

59

At Chinese pagodas, there is also a place to worship lay people who have made contributions to the pagoda, which is Dien Sanh Duong - where prayers are dedicated to the lay people to live a long, healthy life. For deceased Buddhists, Chinese pagodas often place their tablets in the Merit Hall.

On the death anniversaries of the deceased or on the occasions of Vu Lan Festival, Lunar New Year, etc, relatives of the deceased come to Cong Duc Hall to burn incense and pay tribute.

Also following religious belief customs like Vietnamese pagodas, Chinese pagodas often organize major holidays throughout the year such as Lunar New Year Festival. On these days, Chinese pagodas often organize bowing to the Three Heavens. Buddha repentance (repentance to 3,000 Buddhas of the past, present and future) with the intention of praying for peace in the country, the people’s happiness, and full blessings for one year. On the April Full Moon Festival, or Buddha’s

Birthday, Chinese pagodas organize repentance of Ten Thousand Buddhas (repentance of ten thousand Buddhas in the Buddha’s Name Sutra), held depending on each pagoda, usually lasting from 7 to 10 days. The Vu Lan Festival - the full moon day of the 7th month, also known as Trung Nguon, is a festival that has a very important influence in the Chinese Buddhist community and attracts many people to attend because this is an opportunity for them to remember their ancestors. deceased person.

On the occasion of the 10th lunar month, called the Ha Nguon festival, Chinese pagodas organize a repentance ceremony to pay homage to Luong Hoang and to bow to Thuy Sam, with the intention of praying to repent of all sins and karma.

In addition to the major holidays of the year, Chinese pagodas also organize days in honor of Buddha, Bodhisattvas and the saints and gods they worship.

60

Over many centuries of settlement, the Chinese in Ho Chi Minh City have truly immersed themselves in the Vietnamese belief and religious system, creating an advanced national cultural picture rich in identity.

61

62

胡志明市的中国佛教 自17世纪末以来，中国人长期定居于胡志明市 胡志明市通过移民。在融入越南社会的过程中，华 人通过独特的文化价值观显著贡献了越南文化流。 除了固有的独特特征、风俗、信仰，宗教也是独特 之美。华人的佛教信仰形成了强大的宗教社区。

63

当他们移民到越南时，大多数中国人信仰佛教， 民间信仰占多数。最初，当他们第一次来到越 南时，华人的宗教活动和集会场所是儿童仔大宗 会馆（现今包括第5区、第6区、第11区），其中 五个华语族群组建了以下寺庙：五福堂、巴杜善 寺、王文堂、观音寺等。他们以宗堂、会馆的形 式团结在一起，互助互济，共度困难。

64

上世纪30年代，华人佛教处于萌 芽阶段，没有正式的教会组织或 佛教寺庙。他们分别居住并修行 于每座寺庙和寺庙团体。到1945 年，当通隆和清泉两位高僧共同 倡议兴建肇山寺（第6区）时， 这是中国移民团体在越南兴建的 第一座佛教寺庙。随后的几年 里，中国的僧人纷纷来到越南， 开始在胡志明市 - 儿童仔兴建 寺庙，例如：观音寺、梨园寺（ 第11区）、和合寺（Binh Thanh 区）、晚法寺（第5区）、梧阳 寺（第6区）等。

1958年，响应中国佛教徒的愿 望，释晓霑大师倡导并号召中国 寺庙、佛教僧尼共同建立中国佛 教会。1968年，成立越南华族佛 教创立委员会，但到了1973年， 正式建立了中国佛教会，这时将 其命名为越南华族佛教会并选举 产生了执行委员会。 在南方解放后，普光大师尽力建 设一座高尚的佛教会，动员僧 侣、尼姑和越南华族佛教徒参与 革命事业，建设和保卫祖国；巩 固干部队伍，保存佛教会，为僧 侣、尼姑和佛教徒创造坚实的信 任，从而展示出越来越强大的越 南华族佛教会的威望和贡献。

65

66

自越南佛教会成立以来的40 年来，胡志明市的中国佛教 不断弘扬文化传统和信仰。 观音菩萨是中国佛教宗教 和信仰相结合的象征。根据 中国的概念，观音菩萨是一 个具有高尚美德的女性，是 众生的救世主，时刻为每个 人行善。因此，他们教育人 们要善良，以使他们的灵魂 拥有和平和自由。此外，中 国人还有崇拜玉皇大帝的习 惯，这是为了祈求生活各个 方面的祝福。崇拜弥勒佛也 是一种追求快乐和升华的概 念。正是这些崇拜习惯为胡

志明市的中国人的信仰体系 创造了多样丰富的色彩。 关于建筑，中国庙宇有其独 特之处，与越南庙宇完全不 同，主要颜色为红色或粉红 色。屋顶通常覆盖着弯曲刃 状的两层绿瓦。建筑装饰常 见的是人物和自然景观。三 进门也非常多样，通常由两 层屋顶制成，屋顶的末端弯 曲，顶部有“双龙、双凤、 双月”或四圣兽的浮雕。特 别的是，还有鹿形装饰，相 对而立，中间有法轮。庙宇 庭院通常在道路旁边摆放一 对狮子。

67

68

关于供奉，大殿是供奉释迦牟尼 佛或阿弥陀佛的地方，也是最重 要的地方，因此通常装饰着多彩 的颜色。如果庙宇建有多层，那 么供奉佛陀的主殿在最顶层，下 面是供奉观音菩萨的庙宇，最后 一层供奉地藏菩萨。位于供奉佛 陀的主殿后面是祖师殿。供奉的 佛像通常陈列在大玻璃橱窗中， 以确保纯洁并防止尘埃。除了越 南人北部佛寺供奉的佛陀和菩萨 的雕像，中国庙宇还供奉了两位 护法——毗陀和伽梵。 在中国庙宇中，还有一个地方供 奉为庙宇作出贡献的在家信士， 那就是供奉堂 - 在这里，祈祷 献给在家信士，祝愿他们健康长 寿。对于已故佛教徒，中国庙宇 通常会将他们的牌位放在功德 堂。在已故佛教徒的忌日，或者 在盂兰盆节、农历新年等场合， 已故佛教徒的亲戚前来供奉堂上 香并表示敬意。

69

此外，与越南庙宇一样，中国庙宇通常会在一 年中举办一些重要的宗教节日，如农历新年。 在这些日子里，中国庙宇经常组织三皈五戒、 忏悔法会（向过去、现在和未来的三千佛忏 悔），祈求国泰民安、人民幸福，为来年祈福 满满。在四月满月日，或佛诞日，中国庙宇通 常会组织万佛忏（依据不同庙宇而定，通常持 续7到10天），忏悔经文主要为《佛名万佛忏悔 文》。盂兰盆节，农历七月十五，也被称为中 元，对于中国佛教徒社区影响深远，吸引了众 多人参加，因为这是一个他们纪念已故祖先的 机会。在农历十月初十，被称为下元节，中国 庙宇举办忏悔法会，向 Jade Emperor（玉皇大 帝）致敬，忏悔一切罪孽和业障。除了一年中 的主要节日，中国庙宇还会组织各种节日来尊 崇佛陀、菩萨和他们崇拜的圣人和神明。

70

经过多个世纪的定居，胡 志明市的华人真正融入了 越南的信仰和宗教体系， 创造了一个充满身份认同 感的先进国家文化图景。

71

Dấu hiệu nhận biết

Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ (Phần 2)

72

73

74

Chất khử trùng và chất tẩy rửa đa dụng Nhiều chất tẩy rửa, lau nhà, sát trùng và chất khử khuẩn khi cọ rửa bề mặt cũng có thể gây ô nhiễm không khí. Khi những chất này tương tác trong không khí bạn hít thở, chúng có thể tạo thành VOCs phức tạp có liên quan đến các vấn đề sức khỏe khác nhau. Một nghiên cứu cho thấy rằng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn và các vấn đề hô hấp khác càng tăng lên khi một người nào đó làm vệ sinh chuyên nghiệp trong thời gian dài.

Thuốc xịt tẩy rửa kính, chất làm mát không khí cũng có thể gây hại với một số trường hợp. Một nghiên cứu liên kết những điều này với khả năng hen suyễn cũng như các vấn đề sức khỏe khác khá cao. Thuốc tẩy clo dường như là một trường hợp đặc biệt vì là chất tẩy rửa khử khuẩn, đó có thể là lý do tại sao các hộ gia đình sử dụng cho biết nguy cơ mắc bệnh chàm, hen suyễn và dị ứng thấp hơn.

75

76

Khói thuốc tự động

Bếp gas Khí độc hại mà bếp ga thải ra bao gồm carbon monoxide (CO), nitrogen dioxide (NO2) và formaldehyde. Một nghiên cứu cho thấy mức độ CO và NO2 cao hơn đáng kể trong những ngôi nhà sử dụng bếp gas, đặc biệt là vào mùa đông khi mọi người ít mở cửa sổ hơn. Chúng ta nên đảm bảo bếp có máy hút mùi thông gió, và được sử dụng thường xuyên.

Khói thuốc thụ động có thể gây tử vong. Kể từ năm 1964, CDC ước tính rằng một phần tư tỷ người không hút thuốc đã chết vì các vấn đề sức khỏe liên quan đến việc tiếp xúc với khói thuốc thụ động.

Cũng khó tránh vì không thể loại bỏ khói thuốc thụ động bằng cách lọc, thông gió hoặc tách người hút thuốc khỏi người không hút thuốc.

Các vấn đề sức khỏe mà chất độc này gây ra cho trẻ em khác với người lớn. Trẻ em dễ mắc các triệu chứng về đường hô hấp và nhiễm trùng. Đối với trẻ em, khói thuốc là làm cho các cơn hen suyễn thường xuyên và nghiêm trọng hơn, đặc biệt có liên quan đến nguy cơ mắc hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh cao. Người lớn có nhiều nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và ung thư phổi khi họ tiếp xúc với khói thuốc thụ động.

77

Muội, khói của lò nung, lò sưởi Sử dụng gỗ hoặc than để sưởi ấm có thể là một cách từ lâu nhưng nó cũng làm tăng thêm các chất độc hại vào không khí bạn hít thở. Theo thống kê trên thế giới, gần một nửa số người sử dụng bếp đơn giản hoặc bếp lửa để sửa ấm đã dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Hơn một nửa số ca tử vong do viêm phổi ở trẻ em dưới 5 tuổi là do khói sưởi ấm hay muội than.

Nếu bạn sử dụng lò đốt nhiên liệu rắn hoặc lò sưởi, bạn có thể tránh những mối nguy hiểm cho sức khỏe này bằng cách hiện đại hóa hệ thống sưởi của mình. Các phương pháp sưởi ấm hiệu quả hơn chạy bằng điện, khí đốt tự nhiên, khí propan hoặc dầu đốt có thể là những lựa chọn tốt hơn để giữ gìn và bảo vệ sức khỏe liên tục của gia đình.

78

Hơi Formaldehyde trong đồ nội thất Hợp chất hữu cơ trong các sản phẩm gia dụng khác nhau khi nó được phát tán vào không khí, formaldehyde có thể gây kích ứng da, mắt, mũi và cổ họng của bạn và có thể gây ra các vấn đề về hô hấp. Các sản phẩm gia dụng có formaldehyde bao gồm đồ nội thất bằng gỗ như tủ và các vật dụng sử dụng ván dăm hoặc ván ép, cũng như sàn gỗ công nghiệp. Các sản phẩm này giải phóng hầu hết formaldehyde sau hai năm.

Vẫn có nhiều cách để giảm lượng formaldehyde từ không khí như mở cửa sổ trong vài phút mỗi ngày, giữ cho nhiệt độ trong nhà luôn mát mẻ, không hút thuốc trong nhà và sử dụng quạt thông gió trong nhà.

79

80

Signs of

Air pollution

(Part 2)

81

82

Multi-purpose disinfectant and cleaner Many detergents, mops, disinfectants and disinfectants when cleaning surfaces can also cause air pollution. When these substances interact in the air you breathe, they can form complex VOCs that are linked to various health problems. One study found that the risk of asthma and other respiratory problems increased when someone works as a professional cleaner for an extended period.

Glass cleaning sprays and air fresheners can also be harmful in some cases. One study linked these to a higher likelihood of asthma as well as other health problems. Chlorine bleach appears to be a special case as a disinfectant cleaner, which may be why households that use it report a lower risk of eczema, asthma and allergies.

83

84

Automatic cigarette smoke

Gas stove Toxic gases that gas stoves emit include carbon monoxide (CO), nitrogen dioxide (NO2) and formaldehyde. One study found that CO and NO2 levels were significantly higher in homes with gas stoves, especially in winter when people were less likely to open their windows.

We should ensure the kitchen has a ventilated range hood, and is used regularly.

Secondhand smoke can cause death. Since 1964, the CDC estimates that a quarter of a billion nonsmokers have died from health problems related to exposure to secondhand smoke. It is also difficult to avoid because passive smoking cannot be eliminated by filtering, ventilation, or separating smokers from nonsmokers.

The health problems this toxin causes in children are different from those in adults. Children are susceptible to respiratory symptoms and infections.

For children, cigarette smoke makes asthma attacks more frequent and severe, and is especially associated with a higher risk of sudden infant death syndrome. Adults are at increased risk of heart disease, stroke, and lung cancer when they are exposed to secondhand smoke.

85

Soot, smoke from furnaces and fireplaces Using wood or coal for heating may be a long-standing practice, but it also adds toxic substances to the air you breathe. According to world statistics, nearly half of people using a simple stove or open fire to fix the kettle has led to serious consequences. More than half of pneumonia deaths in children under 5 years old are caused by heating fumes or soot.

If you use a solid fuel furnace or fireplace, you can avoid these health hazards by modernizing your heating system. More efficient heating methods powered by electricity, natural gas, propane or fuel oil may be better options for preserving and protecting the family’s ongoing health.

86

Formaldehyde vapor in furniture An organic compound in various household products when it is released into the air, formaldehyde can irritate your skin, eyes, nose and throat and can cause respiratory problems. Household products that contain formaldehyde include wooden furniture such as cabinets and appliances that use particleboard or MDF, as well as laminate flooring. These products release most formaldehyde after two years.

There are still many ways to reduce the amount of formaldehyde in the air, such as opening windows for a few minutes every day, keeping the temperature in the house cool, not smoking indoors, and using ventilation fans in the house.

87

空气污染的迹象 （第二部分）

88

89

90

多功能消毒剂和清洁剂 许多清洁表面的洗涤剂、拖把、消毒剂在清洁时也可能 导致空气污染。当这些物质在你呼吸的空气中相互作用 时，它们可以形成与各种健康问题有关的复杂挥发性有 机化合物（VOC）。一项研究发现，当某人长时间从事 专业清洁工作时，患哮喘和其他呼吸问题的风险会增 加。 玻璃清洁喷雾剂和空气清新剂在某些情况下也可 能有害。一项研究发现，这些产品与哮喘以及其他健康 问题的风险增加有关。漂白水似乎是一种特殊的消毒剂 清洁剂，这可能是使用漂白水的家庭报告湿疹、哮喘和 过敏风险较低的原因.

91

92

自动香烟烟雾

燃气灶 燃气灶散发的有毒气体包 括一氧化碳（CO）、二氧 化氮（NO2）和甲醛。一项 研究发现，装有燃气灶的 住宅中CO和NO2的水平明显 较高，尤其是在人们较不 愿开窗户的冬天。我们应 确保厨房有通风的抽油烟 机，并经常使用。

二手烟可能导致死亡。自1964年以来， 美国疾病控制与预防中心估计有2.5 亿 非吸烟者死于与二手烟暴露有关的健康 问题。要避免它也很困难，因为通过过 滤、通风或将吸烟者与非吸烟者分开无 法消除二手烟。 这种毒素在儿童中引 起的健康问题与成年人不同。儿童容易 出现呼吸症状和感染。对儿童来说，香 烟烟雾使哮喘发作更加频繁和严重，尤 其与突发性婴儿猝死综合症的风险增加 有关。成年人在暴露于二手烟时患心脏 病、中风和肺癌的风险增加。

93

炉灶和壁炉的煤烟和烟雾 使用木材或煤炭进行取暖可能是一个古老 的做法，但它也向你呼吸的空气中添加了 有毒物质。根据全球统计数据，使用简单 的火炉或开放火来烧水壶的人近一半都导 致了严重后果。五岁以下儿童肺炎死亡案 例中，超过一半是由于取暖烟雾或煤烟引 起的。 如果你使用固体燃料炉或壁炉，可 以通过现代化你的取暖系统来避免这些健 康危害。由电力、天然气、丙烷或燃料油 驱动的更高效的取暖方法可能是保护家庭 持续健康的更好选择。

94

家具中的甲醛蒸气 甲醛是各种家居产品中的有机化合物，当释放 到空气中时，甲醛可能会刺激你的皮肤、眼 睛、鼻子和喉咙，并引起呼吸问题。含有甲醛 的家居产品包括木质家具，如橱柜和使用刨花 板或中密度纤维板的电器，以及层压地板。这 些产品在两年后释放大部分甲醛。 还有很多方 法可以减少空气中甲醛的量，比如每天开窗几 分钟，保持屋内温度适宜，不在室内吸烟，使 用房间内的通风扇。

95

THÔNG TIN CƠ BẢN - BASIC INFORMATION -

02 Viva Riverside có tổng 2 block.

Viva Riverside has 2 blocks.

Viva Riverside共有2栋楼。

567 Viva Riverside có tổng 567 căn hộ cao cấp Viva Riverside has 567 luxury apartments Viva Riverside总共拥有567个高级公寓。

26

7.466

Viva Riverside bao gồm 26 tầng.

Viva Riverside has a total of 26 floors.

Viva Riverside có diện tích 7.466 m2 Viva Riverside has an area of 7,466 m2

Viva Riverside共有26层。

Viva Riverside 面积7,466 m2

96

99

SƠ ĐỒ TÒA NHÀ Stacking Plan

THÁP A Sân thượng

PHÒNG KỸ THUẬT

Tầng 26

A26.01 (LL:322,21; TT:341,82)

A26.02 (79 m2)

A26.03 (98,46 m2)

Tầng 25

A25.01 (91,96 A25.02 (48,65 A25.03 (70,68 A25.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A25.05 (79 m2)

A25.06 (98,46 A25.07 (70,68 A25.08 (48,93 A25.09 (81,87 m2) m2) m2) m2)

Tầng 24

A24.01 (91,96 A24.02 (48,65 A24.03 (70,68 A24.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A24.05 (79 m2)

A24.06 (98,46 A24.07 (70,68 A24.08 (48,93 A24.09 (81,87 m2) m2) m2) m2)

Tầng 23

A23.01 (91,96 A23.02 (48,65 A23.03 (70,68 A23.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A23.05 (79 m2)

A23.06 (98,46 A23.07 (70,68 A23.08 (48,93 A23.09 (81,87 m2) m2) m2) m2)

Tầng 22

A22.01 (91,96 A22.02 (48,65 A22.03 (70,68 A22.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A22.05 (79 m2)

A22.06 (98,46 A22.07 (70,68 A22.08 (48,93 A22.09 (91,96 m2) m2) m2) m2)

Tầng 21

A21.01 (91,96 A21.02 (48,65 A21.03 (70,68 A21.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A21.05 (79 m2)

A21.06 (98,46 A21.07 (70,68 A21.08 (48,93 A21.09 (81,87 m2) m2) m2) m2)

Tầng 20

A20.01 (91,96 A20.02 (48,65 A20.03 (70,68 A20.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A20.05 (79 m2)

A20.06 (98,46 A20.07 (70,68 A20.08 (48,93 A20.09 (81,02 A20.10 (62,57 A20.11 (62,57 A20.12 (56,43 A20.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A20 (46,5

Tầng 19

A19.01 (91,96 A19.02 (48,65 A19.03 (70,68 A19.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A19.05 (79 m2)

A19.06 (98,46 A19.07 (70,68 A19.08 (48,93 A19.09 (81,02 A19.10 (62,57 A19.11 (62,57 A19.12 (56,43 A19.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A19 (46,5

Tầng 18

A18.01 (91,96 A18.02 (48,65 A18.03 (70,68 A18.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A18.05 (79 m2)

A18.06 (98,46 A18.07 (70,68 A18.08 (48,93 A18.09 (81,02 A18.10 (62,57 A18.11 (62,57 A18.12 (56,43 A18.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A18 (46,5

Tầng 17

A17.01 (91,96 A17.02 (48,65 A17.03 (70,68 A17.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A17.05 (79 m2)

A17.06 (98,46 A17.07 (70,68 A17.08 (48,93 A17.09 (81,02 A17.10 (62,57 A17.11 (62,57 A17.12 (56,43 A17.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A17 (46,5

Tầng 16

A16.01 (91,96 A16.02 (48,65 A16.03 (70,68 A16.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A16.05 (79 m2)

A16.06 (98,46 A16.07 (70,68 A16.08 (48,93 A16.09 (81,02 A16.10 (62,57 A16.11 (62,57 A16.12 (56,43 A16.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A16 (46,5

Tầng 15

A15.01 (91,96 A15.02 (48,65 A15.03 (70,68 A15.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A15.05 (79 m2)

A15.06 (98,46 A15.07 (70,68 A15.08 (48,93 A15.09 (81,02 A15.10 (62,57 A15.11 (62,57 A15.12 (56,43 A15.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A15 (46,5

Tầng 14

A12B.01 (91,96 m2)

A12B.02 (48,65 m2)

A12B.03 (70,68 m2)

A12B.3A (98,46 m2)

A12B.05 (79 m2)

A12B.06 (98,46 m2)

A12B.07 (70,68 m2)

A12B.08 (48,93 m2)

A12B.09 (81,02 m2)

A12B.10 (62,57 m2)

A12B.11 (62,57 m2)

A12B.12 (56,43 m2)

A12B.12A (45,82 m2)

A12B (46,5

Tầng 13

A12A.01 (91,96 m2)

A12A.02 (48,65 m2)

A12A.03 (70,68 m2)

A12A.3A (98,46 m2)

A12A.05 (79 m2)

A12A.06 (98,46 m2)

A12A.07 (70,68 m2)

A12A.08 (48,93 m2)

A12A.09 (81,02 m2)

A12A.10 (62,57 m2)

A12A.11 (62,57 m2)

A12A.12 (56,43 m2)

A12A.12A (45,82 m2)

A12A (46,5

Tầng 12

A12.01 (91,96 A12.02 (48,65 A12.03 (70,68 A12.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A12.05 (79 m2)

A12.06 (98,46 A12.07 (70,68 A12.08 (48,93 A12.09 (81,02 A12.10 (62,57 A12.11 (62,57 A12.12 (56,43 A12.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A12 (46,5

Tầng 11

A11.01 (91,96 A11.02 (48,65 A11.03 (70,68 A11.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A11.05 (79 m2)

A11.06 (98,46 A11.07 (70,68 A11.08 (48,93 A11.09 (81,02 A11.10 (62,57 A11.11 (62,57 A11.12 (56,43 A11.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A11 (46,5

Tầng 10

A10.01 (91,96 A10.02 (48,65 A10.03 (70,68 A10.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A10.05 (79 m2)

A10.06 (98,46 A10.07 (70,68 A10.08 (48,93 A10.09 (81,02 A10.10 (62,57 A10.11 (62,57 A10.12 (56,43 A10.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A10 (46,5

Tầng 9

A09.01 (91,96 A09.02 (48,65 A09.03 (70,68 A09.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A09.05 (79 m2)

A09.06 (98,46 A09.07 (70,68 A09.08 (48,93 A09.09 (81,02 A09.10 (62,57 A09.11 (62,57 A09.12 (56,43 A09.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A09 (46,5

Tầng 8

A08.01 (91,96 A08.02 (48,65 A08.03 (70,68 A08.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A08.05 (79 m2)

A08.06 (98,46 A08.07 (70,68 A08.08 (48,93 A08.09 (81,02 A08.10 (62,57 A08.11 (62,57 A08.12 (56,43 A08.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A08 (46,5

Tầng 7

A07.01 (91,96 A07.02 (48,65 A04.03 (70,68 A07.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A07.05 (79 m2)

A07.06 (98,46 A07.07 (70,68 A07.08 (48,93 A07.09 (81,02 A07.10 (62,57 A07.11 (62,57 A07.12 (56,43 A07.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A07 (46,5

Tầng 6

A06.01 (91,96 A06.02 (48,65 A04.03 (70,68 A06.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A06.05 (79 m2)

A06.06 (98,46 A06.07 (70,68 A06.08 (48,93 A06.09 (81,02 A06.10 (62,57 A06.11 (62,57 A06.12 (56,43 A06.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A06 (46,5

Tầng 5

A05.01 (91,96 A05.02 (48,65 A04.03 (70,68 A05.3A m2) m2) m2) (98,46 m2)

A05.05 (79 m2)

A05.06 (98,46 A05.07 (70,68 A05.08 (48,93 A05.09 (81,02 A05.10 (62,57 A05.11 (62,57 A05.12 (56,43 A05.12A m2) m2) m2) m2) m2) m2) m2) (45,82 m2)

A05 (46,5

Tầng 4

A3A.01 (91,96 m2)

A3A.05 (79 m2)

A3A.06 (98,46 m2)

A3A (46,5

Tầng 3

A3A.02 A04.03 (70,68 A3A.3A (48,65 m2) m2) (98,46 m2)

A26.3A A26.05 (48,65 A26.06 (91,96 (70,68 m2) m2) m2)

A3A.07 (70,68 m2)

A3A.08 (48,93 m2)

A3A.09 (81,02 m2)

KHU VUI CH

A3A.10 (62,57 m2)

A3A.11 (62,57 m2)

A3A.12 (56,43 m2)

A3A.12A (45,82 m2)

SHOPHOUSE

HỒ BƠI

Tầng 2

KHU VỰC Đ

Tầng 1

TTTM & SH

Tầng hầm

KHU VỰC ĐỖ X

98

99

96