Najnowszy numer Tygodnika PLUS w Nowym Jorku

Zła passa nadal trwa

Okrutny los nie oszczędził również drugiej siostry, a także brata przyszłego prezydenta Johna F. Kennedy’ego. Jeszcze przed opuszczeniem Londynu śliczna Kathleen Kennedy wdała się w romans z Williamem Cavendishem - markizem Hartington i następcą księcia Devonshire. Para pobrała się w maju 1944 roku. Jej najstarszy brat był jedynym z rodziny Kennedych, który wziął udział w ceremonii. Rodzice Kathleen, żarliwi katolicy, byli przeciwni ślubowi córki z protestantem. „Kick” – jak nazywali ją bliscy - poświęciła się działalności humanitarnej, pracując dla Czerwonego Krzyża. Cavendish

służył w wojsku. Dowodził kompanią Straży Coldstream, jednej z najstarszych i najbardziej znanych jednostek armii brytyjskiej. Cztery miesiące po ich weselu zginął, gdy samolot, którym leciał, został zestrzelony nad Belgią przez Niemców. Cztery lata później - także w katastrofie lotniczej - zginęła jego żona. 28-letnia Kathleen była w drodze na wakacje do Francji ze swoim nowym partnerem. Nie będzie

to ostatni raz, gdy członek rodziny Kennedych straci życie na pokładzie samolotu.

Od tamtej pory na 19 lat rodzina mogła zapomnieć o fatum, które ją prześladowało, by nagle w 1963 roku przeżyć dwie tragedie.

W sierpniu 1963 roku na świat przyszedł najmłodszy syn Johna i Jackie Kennedych. Mały Patrick urodził się z zespołem zaburzeń oddychania. „To Kennedy – da sobie radę” – napisał „Boston Globe”, gdy wiadomość o narodzinach syna prezydenta obiegła media. Noworodek zmarł 39 godzin później, pogrążając rodzinę i Amerykę w żałobie. Siedem lat wcześniej, także w sierpniu, Jackie poroniła. Dziewczynka miała nosić imię Annabel. Jackie i John musieli szybko pozbierać się po kolejnej tragedii. Nieubłaganie zbliżały się wybory prezydenckie, w których JFK planował zapewnić sobie reelekcję.

Ciąg dalszy za tydzień…

Ślub Kathleen Kennedy i Williama Johna Roberta Cavendisha w maju 1944 r. Za Kathleen stoi jej brat, Joseph P. Kennedy Jr. Wszystkie osoby widoczne na tym zdjęciu straciły tragicznie życie w ciągu 4 lat od jego wykonania

Bezpłatny Tygodnik Polonijny REDAKCJA

63 Union Blvd, Wallington NJ 07057

Tel: 973–928-3838, 973-928-3839

Fax: 973-883-0762

info@tygodnikplus.com

REDAKTOR NACZELNA

Katarzyna Ginsburg katarzyna@tygodnikplus.com

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

Małgorzata

Baranowska-Pyryt

Zuza Ducka

Robert Kim Agata Sawicka Ewa Wójcik-Szczech

STALE WSPÓŁPRACUJĄ

Elżbieta Baumgartner

Andrzej Kulka Grażyna Torbus

PROJEKT GRAFICZNY i DTP Jacek McFrey

REKLAMA I MARKETING

973-928-3838

reklama@tygodnikplus.com

OGŁOSZENIA DROBNE

ogloszenia-ny@tygodnikplus.com

WYDAWCA

PLUS Media Group Corp.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Wykorzystywanie w całości lub częściowo grafiki lub tekstu z reklam wykonanych przez PLUS jest surowo zabronione. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów i nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń. Zastrzega sobie również prawo do odmówienia druku reklamy lub ogłoszenia bez podania przyczyny.Redakcja nie ponosi żadnej odpowiedzialności za wszelkiego rodzaju porady i wskazówki zawarte w artykułach sponsorujących. Adres internetowy

www.tygodnikplus.com

©2007-2024 PLUS Media Group, Corp.

Kathleen Kennedy w Londynie, 1943 rok

Oferujemy fachowość i doświadczenie dla małych i duż y ch k lie n t ó w Z a p e wnia m y a t r a k c yjne i konkurenc yjne stawki na przewóz i inne usługi. Gwarancją jakości naszych usług jest ponad 30 lat działalności na r ynku amer ykańskim.

• Transpor t całych kontenerów od drzwi do drzwi między USA i Europą (Impor t & Expor t)

• Kontenery małe (20ſt), duże (40ſt i 40ſt HC) i specjalistyczne (20ſt & 40ſt Open Top, 20ſt & 40ſt Flat Rack)

• Wysyłka samochodów, maszyn, motocykli, ATVs, jet-skis i łodzi

• Wysyłka mienia przesiedleńczego

• Wysyłka ładunków handlowych i ponadgabarytowych

• Oddziały w Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii, na Litwie, Węgrzech i w Por tugalii

• Agencja celna w Gdyni

• Przygotowujemy dokumentację transpor tową i celną

219 South Street

Suite 100

New Providence, NJ 07974

Mówimy po polsku ówimy

tel: 732-516-9555

fax: 732-516-9777

www.icetranspor t.com

stawk i@icetranspor t.com

60-75 Eliot Avenue, Maspeth, 11378 NY

+1 (718) 709-9002, hello@uscarbroker.com

Oferujemy kompleksowe usługi, dzięki którym zakup pojazdu będzie płynny i bezproblemowy

Fachowe doradztwo w zakresie wyboru pojazdów

Doświadczenie w zakresie frachtu morskiego i eksportu

Bezpieczne zakupy na aukcjach ubezpieczeniowych

Pomoc w odprawie celnej

Profesjonalna naprawa samochodów

Ładunki krajowe na terenie USA i Kanady

Wygodna dostawa samochodów bezpośrednio do domu

Wsparcie w zakresie pozyskiwania, kontroli i rejestracji pojazdów

Stała prowizja $500

Kupujemy pojazdy na terenie Ameryki Północnej i Kanady

Samochody Nowe, Używane, Zabytkowe, Klasyczne, Luksusowe, Sportowe, Terenowe, Elektryczne, Powypadkowe oraz Poleasingowe

Wybierając nas, zyskujesz spokój ducha, wiedząc, że zajmiemy się każdym etapem importu samochodu, od znalezienia wymarzonego pojazdu po zapewnienie jego bezpiecznego przybycia i bezproblemowej rejestracji.

Na drogach jest coraz bardziej niebezpiecznie. Co najmniej

40,000 osób ginie co roku w USA w wypadkach drogowych, a ponad 3 miliony ludzi doznaje ciężkich

obrażeń.

Niestety, ponieważ z każdym dniem obserwujemy wzrost nieostrożnych, zmęczonych, sennych czy będących pod wpływem alkoholu lub narkotyków kierowców, wypadki samochodowe powodujące obrażenia innych osób na drogach będą nadal występować.

Rodzaje wypadków, a prawo

Prawo chroni osoby, które doznały obrażeń w różnego rodzaju wypadkach drogowych. Nasza firma prawnicza pomaga poszkodowanym m.in., w tego typu wypadkach: samochodowych, motocyklowych, ciężarówek, rowerowych, pieszych, autobusowych i z taksówkami, z nieubezpieczonymi kierowcami, a nawet śmiertelnych. W przypadku śmierci spowodowanej wypadkiem samochodowym, oferujemy bliskim wszelkie opcje ochrony prawnej.

Urazy ciała po wypadkach samochodowych

Urazy spowodowane wypadkami samochodowymi mogą obejmować złamania kości, głębokie rany szarpane, urazy rdzenia krę-

Polski adwokat EWELINA SIERZPUTOWSKA i zespół prawników z LIAKAS LAW, PC specjalizują się w sprawach odszkodowań za odniesione obrażenia po wypadkach samochodowych. POZNAJ SWOJE PRAWA

gowego i mózgu, powodując trwałe kalectwo lub śmierć.

Oprócz bolesnego i długotrwałego procesu rekonwalescencji, ofiary wypadków drogowych mają obciążenia finansowe w postaci rachunków medycznych, utraty wynagrodzenia i uszkodzeń pojazdów, które mogą również prowadzić do stresu emocjonalnego i psychicznego.

Co robić po wypadku

Najważniejsze jest zdrowie! Jeżeli uległeś wypadkowi samochodowemu i doznałeś obrażeń (czujesz dolegliwości), powinieneś podjąć następujące kroki:

1. Zostań na miejscu wypadku do przyjazdu Policji i Pogotowia Ratunkowego.

2. Udaj się do szpitala, jeśli uważasz, że doznałeś obrażeń.

3. Zgłoś wypadek jak najszybciej do swojej Kompanii Ubezpieczeniowej i zażądaj wysłania „No-Fault” aplikacji.

4. Skontaktuj się z naszym biurem adwokackim w celu prowadzenia sprawy o odszkodowanie.

Konieczność powypadkowego wsparcia prawnego

Miałeś WYPADEK SAMOCHODOWY

Koszty finansowe wypadków drogowych mogą wzrosnąć szybko, zwłaszcza jeśli Twoje obrażenia wymagają opieki medycznej. Udowodnienie odpowiedzialności za wypadek drogowy może być skomplikowane i czasochłonne. W takich przypadkach niezwykle ważne jest, aby wybrać firmę prawniczą z doświadczeniem w tych sprawach, aby mieć wysoko wykwalifikowany i oddany zespół walczący o Twoje prawa przy pomocą agresywnych i skutecznych praktyk sądowych.

Nasza kancelaria prawna Liakas Law, P.C. zapewni Tobie właśnie takie powypadkowe wsparcie prawne. Zajmiemy się Twoją sprawą całościowo, przeprowadzając wywiady ze świadkami, konsultując się z ekspertami, odtwarzając szczegóły wypadku oraz przechowując raporty i dowody rzeczowe, które pomogą określić kto jest odpowiedzialny, i na jakiej wysokości odszkodowanie zasługujesz.

Walczymy o prawa ofiar wypadków samochodowych w Nowym Jorku i New Jersey, uzyskując wysokie odszkodowania.

Natychmiast po zbadaniu się u lekarza skontaktuj się z polskim adwokatem Eweliną Sierzputowską z Liakas Law, P.C., aby uzyskać pomoc w sprawie odszkodowania za obrażenia ciała.

Skontaktuj się z nami już dziś, aby dowiedzieć się więcej o tym, co nasza firma może dla Ciebie zrobić. Mówimy po polsku!

Kiedy pora na wczesną emeryturę

Tydzień temu napisałam o tym, kiedy nie jest pora na spoczynek (w sieci szukaj „Kiedy nie pora przechodzić na emeryturę”). Dziś odwróćmy sytuację i rozpatrzmy, kiedy możesz sobie pozwolić na wycofanie z rynku pracy.

Co mówi statystyka

Jeden na trzech Amerykanów nie odłożył nawet centa na emeryturę. Mimo to, jak donosi Center for Retirement Research przy Boston College, aż 90 proc. Amerykanów zaczyna pobierać świadczenia Social Security przed osiągnięciem pełnego wieku emerytalnego. Co bardziej zaskakujące, aż 42 proc. mężczyzn i 48 proc. kobiet przechodzi na emeryturę albo rentę w wieku 62 lat, czyli najwcześniej jak tylko można, pomniejszając swoje świadczenia o 30 proc., w sumie nawet o setki tysięcy dolarów dla rodziny na przestrzeni życia.

Masz dostateczny przychód na resztę życia

Dla połowy małżeństw i 71 proc. osób samotnych Social Security zapewnia co najmniej połowę przychodu, a dla 21 proc. par i 43 proc. osób samotnych Social Security stanowi aż 90 proc. przychodu na emeryturze. Dla nich każdy dolar od Wujka Sama się liczy, więc na wczesną emeryturę ich po prostu nie stać. Ale ty możesz być w lepszej sytuacji.

Policz, ile będziesz miał przychodu po rezygnacji z pracy. Czy masz wypracowaną hojną pensję ze swego zakładu albo związków zawodowych? Na ile odsetek czy dywidend ze swoich inwestycji możesz liczyć? Ile odłożyłeś na kontach emerytalnych?

Nie zamierzasz dorabiać do emerytury

Wczesna emerytura jest permanentnie pomniejszana do 30 proc. Jeżeli myślisz, że sobie dorobisz, to dobrze się zastanów. Na każde dwa dolary zarobione ponad limit 22,320 dol. w roku 2024 potrącany ci będzie dolar emerytury. Dopiero po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego będziesz mógł dorabiać bez redukcji świadczeń.

Wczesne sięgnięcie po świadczenia Social Security okazuje się błędem, bo powoduje permanentną redukcję aktuaryjną świadczeń, a dorabianie do emerytury powoduje jej pomniejszenie, gdy zarobki przekraczają roczny limit.

Co z ubezpieczeniem zdrowotnym?

Jeżeli odejdziesz z pracy, stracisz ubezpieczenie zdrowotne dla siebie i rodziny. A Medicare zacznie obejmować cię dopiero od 65. roku życia. Podobnie z małżonkiem. Jeżeli masz młodszą żonę, to nawet jeżeli ty ukończysz 65 lat i dostaniesz Medicare, ona pozostanie bez ubezpieczenia. Właśnie z powodu ubezpieczenia zdrowotnego wiele osób kontynuuje pracę.

Jaka jest alternatywa? Możesz wykupić ubezpieczenie Obamacare zgodnie z ustawą Affordable Care Act (ACA). Jest to możliwe, nawet jeśli cierpisz na istniejącą wcześniej chorobę. Cena ubezpieczenia zależeć będzie od twoich przychodów. Kalkulator Health Insurance Marketplace pozwoli ci oszacować koszt: https:// www.kff.org/interactive/subsidy-calculator.

Podołasz kosztom utrzymania

Policz swoje wydatki na emeryturze. Czy będą one niższe niż obecne? Nie koniecznie, bo choć oszczędzisz na dojazdach do pracy, to zaczniesz wydawać na podróże, swoje zainteresowania czy opiekę zdrowia.

Zastanów się, jak pomniejszyć koszty utrzymania: na przykład sprzedaj zbędny drugi czy trzeci samochód, przenieś się do mniejszego domu położonego w rejonie, gdzie płaci się niższe podatki od nieruchomości. Niektórzy decydują się na powrót do Polski, gdzie koszt utrzymania jest niższy.

Twój „wskaźnik

finansowej wolności”

Osoby zamożne mogą sobie pozwolić na wczesną rezygnację z pracy, nawet jeżeli nie będą miały większego przychodu, bo czerpać będą ze swojego kapitału. Czy masz inwestycje przynoszące znaczne odsetki i dywidendy? Czy uskładałeś fortunkę na kontach emerytalnych IRA czy 401(k)? Czy masz czynszową kamieniczkę?

Od przewidywanych rocznych przychodów odejmij koszt utrzymania, a obliczysz deficyt, czyli

kwotę którą będziesz musiał czerpać z oszczędności. Następnie podziel twoje oszczędności przez kwotę deficytu, by wiedzieć, na ile lat starczy ci pieniędzy. Jest to tak zwany„wskaźnik finansowej wolności”. Jeżeli wynosi on 25-30, to stać cię na emeryturę. Administracja Social Security podaje, że przeciętny mężczyzna, który dożył 65 lat, żyć będzie do 84 lat, a kobieta do prawie 87 lat. 65-latek ma więc przed sobą 19 lat, a kobieta - 22 lata. Na co najmniej na tyle lat powinno ci starczyć oszczędności.

Inni finansowi doradcy radzą stosowanie reguły 4 procent. Polega ona na wypłacaniu rocznie 4 procent swoich oszczędności, co zapewni, że pieniądze starczą na 30 lat lub więcej, w zależności jak skutecznie są zainwestowane.

Wygrasz z inflacją

Pamiętaj, że wydatki się zmienią. Wszystko drożeje, a twoja emerytura zakładowa z pewnością nie będzie waloryzowana.  Świadczenia Social Security są podnoszone skromnie, zgodnie z Cost of Living Adjustment (COLA). Za rok 2023 COLA wyniosła 3.2 proc., w roku 2022 – 8.7 proc. Zobacz tu: https://www.ssa.gov/ oact/cola/colaseries.html. Natomiast koszty posiadania domu, ochrony zdrowia, żywności rosną znacznie szybciej. Jeżeli teraz żyjesz wygodnie, co będzie za kilkanaście czy kilkadziesiąt lat?

Nie masz finansowych zobowiązań

Przejdź na spoczynek dopiero wtedy, gdy pospłacasz długi. Nie tylko kredyty konsumenckie, jak karty kredytowe, pożyczki samochodowe i studenckie, ale również pożyczkę hipoteczną. Wtedy twoje miesięczne

rachunki, a więc koszty utrzymania, będą niższe.

Również upewnij się, że nikt nie polega na tobie finansowo. Twoje dzieci są wychowane, wykształcone i wyfrunęły z gniazda. Jeżeli nadal pomagasz finansowo dzieciom i wnukom, to może zabraknąć ci pieniędzy dla siebie samego.

Dojrzałeś emocjonalnie do spoczynku

Przygotowanie do emerytury polega nie tylko na zapewnieniu sobie finansowej niezależności, lecz również na przemyśleniu, czy będziesz się dobrze czuł w nowej roli. Osoby aktywne, kochające pracę i ludzi, mogą czuć się same w domu źle. Uwolnieni z kieratu pracy i codziennych obowiązków, niektórzy czują się zgubieni. Ameriprise Financial Survey wykazał, że 37 proc. nowych emerytów tęskni za codzienną interakcją ze współpracownikami, 32 proc. ma kłopot z przyzwyczajeniem się do nowej rutyny, a 22 proc. straciło sens życia. Dlatego wielu seniorów wraca do pracy nie tyle z finansowej lecz emocjonalnej potrzeby.

Najlepiej na emeryturze czują się osoby mające od dawna rozległe zainteresowania, bliską rodzinę i dobrych przyjaciół.

Elżbieta Baumgartner

Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników m.in. Ubezpieczenie społeczne Social Security,  Ochrona zdrowia w USA, Emerytura reemigranta w Polsce. Książki można nabyć w księgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, albo bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.

Nie ubiegaj się o emeryturę zanim nie poznasz przepisów i pułapek

Labirynt emerytur imigranta

wyjaśniają unikalne książki Elżbiety Baumgartner

„Emerytura polska i amerykańska” – ich łączenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu społecznym. $35 + $5

„WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”. Unikalne informacje. Cena $30 + $5.

“Ubezpieczenie społeczne Social Security”. Dowiedz się, jak maksymalizować świadczenia swoje i rodziny. $35 +$5. Również: “Powrót do Polski” ($35), „Emerytura reemigranta w Polsce” - dla seniorów wracających do kraju ($35), „Obywatelstwo z przeszkodami” ($35) + po $5 za przesyłkę Książki są uaktualnione na rok 2023 i dostępne w księgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, albo od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 718-224-3492, www.PoradnikSukces.com,

DZIESIĘĆ MILIONÓW DOLARÓW DLA POLSKIEGO PRACOWNIKA ZA WYPADEK NA BUDOWIE

Nasz klient przez cały czas otrzymywał świadczenia Workers’ Compensation, które pokrywały utracone zarobki oraz potrzebne koszty leczenia. Należy pamiętać, że sprawa Workers’ Compensation nie uprawnia jednak poszkodowanego do żądania odszkodowania za doznany ból i cierpienie.

W tym konkretnym przypadku poszkodowany mógł założyć

W poprzednim miesiącu udało nam się skutecznie zakończyć kolejną sprawę odszkodowawczą na rzecz polskiego imigranta. Nasz klient przepracował w Stanach Zjednoczonych prawie trzydzieści lat na budowie, aż do czasu, kiedy uległ wypadkowi w pracy na Manhattanie. Na emigracji ciężko pracował, aby zapewnić lepsze życie swojej rodzinie. Niestety tego dnia jego możliwość zarobkowania została mu odebrana.

W dniu zdarzenia pracownik wykonywał prace azbestowe. Wraz z kolegą miał polewać resztki gruzu przy użyciu węża. Niespodziewanie jedna ze ścian konstrukcji znajdującej się za nimi zaczęła się walić. Poszkodowany został uderzony spadającymi cegłami i kamieniami. Na szczęście ratownicy medyczni natychmiast zjawili się na miejscu wypadku i udzielili pracownikowi pierwszej pomocy. Poszkodowany w stabilnym stanie został przewieziony do szpitala Bellevue. Badania diagnostyczne wykonane na izbie przyjęć wykazały pęknięcia żeber oraz stłuczenia wielu części ciała. Poszkodowany był obolały i po wypisaniu ze szpitala wymagał kilkutygodniowej rehabilitacji w klinice terapeutycznej. W kolej -

nych miesiącach poszkodowany zaczął odczuwać coraz bardziej dokuczliwy ból w kręgosłupie szyjnym i lędźwiowym. Leczenia wymagały również kolana, prawy bark oraz lewa kostka. Konieczne było poddanie się kilku operacjom, gdyż konserwatywne leczenie nie przyniosło oczekiwanych rezultatów.

dodatkową sprawę cywilną przeciwko generalnemu wykonawcy i inwestorowi na podstawie Prawa Pracy chroniącego poszkodowanych pracowników budowlanych, którzy spadli z wysokości lub zostali uderzeni przez spadający przedmiot.

W pozwie żądaliśmy odszkodowania za ból i cierpienie, utra -

cone zarobki oraz świadczenia emerytalne, jak również koszty leczenia. Firmy ubezpieczeniowe i korporacyjni adwokaci nie zamierzali jednak wypłacić należytego odszkodowania. Nasza kancelaria włożyła ogrom pracy i nakładów finansowych, aby zapewnić klientowi jak najlepszą reprezentację. Udowodniliśmy w sądzie, że pozwani ponosili odpowiedzialność za wypadek. Obawiając się procesu sądowego, po odbyciu trzech mediacji, firmy ubezpieczeniowe zgodziły się wypłacić naszemu rodakowi odszkodowanie w wysokości $10,000,000.00, które nie podlega opodatkowaniu.

Mecenas Paweł P. Wierzbicki, Esq.

Jeżeli Państwo lub Państwa bliscy doznali obrażeń cielesnych w wyniku wypadku, zachęcam do kontaktu z naszą kancelarią. Aby umówić się na bezpłatną konsultację i porozmawiać bezpośrednio z mecenasem Wierzbickim w języku polskim mogą Państwo dzwonić na numer 646-863-5538 lub wysłać e-mail z zapytaniem na adres pwierzbicki@blockotoole.com.

Więcej bezpłatnych materiałów informacyjnych mogą Państwo znaleźć na naszej stronie internetowej www.blockotoole. com.

WYPADKI:

• W PRACY

• NA BUDOWIE

• SAMOCHODOWE

• NA POSESJI

• WORKERS COMPENSATION

NASZE WYNIKI MÓWIĄ SAME ZA SIEBIE:

• PONAD MILIARD DOLARÓW UZYSKANYCH DLA NASZYCH KLIENTÓW

• NAJWYŻSZY WERDYKT SĄDOWY W STANIE NOWY JORK (110 MILIONÓW DOLARÓW)

• NAJWYŻSZE ODSZKODOWANIE W USA ZA WYPADEK BUDOWLANY

Czytanie bez granic

Co drugi Polak nie przeczytał w ciągu ostatniego roku ani jednej książki – alarmują najnowsze wyniki badań polskiego czytelnictwa. Tymczasem Amerykanie wydają i czytają najwięcej książek na świecie. Jak to wpływa na mieszkających wśród nich Polaków? „Wyjechani” czytają dużo i chętnie, niektórzy dobrowolnie wracają nawet do szkolnych lektur.

Co drugi Polak nie przeczytał w ciągu ostatniego roku ani jednej książki – alarmują najnowsze wyniki badań polskiego czytelnictwa. Tymczasem Amerykanie wydają i czytają najwięcej książek na świecie. Jak to wpływa na mieszkających wśród nich Polaków? „Wyjechani” czytają dużo i chętnie, niektórzy dobrowolnie wracają nawet do

O ankietę wśród miłośników słowa pisanego w Polsce pokusiła się Pracownia Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej. Wyszło jej, że 56 proc. Polaków nad Wisłą w ostatnim roku nie miało żadnego kontaktu z książką. 44 proc. zadeklarowało co prawda, że jakąś

O ankietę wśród miłośników słowa pisanego w Polsce pokusiła się Pracownia Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej. Wyszło jej, że 56 proc. Polaków nad Wisłą w ostatnim roku nie miało żadnego kontaktu z książką. 44 proc. zadeklarowało co prawda, że jakąś książkę czytało, ale i to nie czyni z nich regu-

książkę czytało, ale i to nie czyni z nich regularnych czytelników. W badaniu uwzględniono bowiem także wszelkiego sortu albumy, książki kucharskie, encyklopedie, słowniki, poradniki oraz książki elektroniczne, czyli e-booki.

troniczne, czyli e-booki. 12 procent czytelników Zwyczajowa norma każe uznawać za regularnych czytelników tych, którzy rocznie czytają 5-6 książek i jeśli wyniki wspomnianego badania przez to przefiltrować, okaże się, że takich jest w Polsce około 12

12 procent czytelników

Zwyczajowa norma każe uznawać za regularnych czytelników tych, którzy rocznie czytają 5-6 książek i jeśli wyniki wspomnianego badania przez to przefiltrować, okaże się, że takich jest w Polsce około 12 proc. Fachowców od wydawniczego rynku ani trochę to nie dziwi – podobny odsetek utrzymuje się nad Wisłą od lat.

Dużo to czy mało? Zależy do czego chcemy porównać. Dla przykładu Brytyjczycy choć wielu z nas może to zdziwić, mają do czytania podejście zgoła inne. Tutejsze badania przeprowadzane w poszczególnych latach, choć różnią się wynikami, pokazują, że czytanie to rozrywka popularna wśród różnych warstw społecznych, którą na Wyspach wysysa się chyba z mlekiem matki. Według ankiety przeprowadzonej w 2016 roku, prawie połowa respondentów przyznała się do przeczytania przynajmniej pięciu książek w ciągu roku, natomiast co piąty

Brytyjczyk przeczytał ich w tym czasie powyżej 20.

Książka lepsza niż seks

2016 mógłby być dla książki szczęśliwym rokiem, ale gdy podobne badania przeprowadzono cztery lata później, do aktywnego i częstego czytania wciąż przyznawała się ponad jedna trzecia respondentów. Co ciekawe, według sondy BBC, aż 76 proc. Brytyjczyków uznało, że czytanie jest dla nich ważną życiową aktywnością, a 69 proc. przedkłada dobrą lekturę ponad seks. Niewiele mniej, bo 67 proc. woli poczytać niż oglądać TV, a zaledwie 17 proc. zadeklarowało, że czytanie żadnej frajdy im nie sprawia.

W USA postanowiono zbadać jaka popularnością cieszy się ta czynność wśród tutejszych nastolatków. Znów pewnie wielu się zdziwi, gdy okaże się, że aż 68 proc. z nich lubi czytać do tego stopnia, że regularnie wymienia się książkami z rówieśnikami i domow -

nikami. 31 proc. z nich czyta, bo wierzy, że dzięki temu lepiej się rozwija i podwyższa poziom swych życiowych umiejętności. Co więcej, o czytelnicze nawyki zapytano także amerykańskie matki. Okazało się, że 8 na 10 czyta swoim dzieciom bajki przynajmniej raz w tygodniu, a blisko 70 proc. robi to częściej i regularnie.

Trochę trudno zestawić ten sielankowy obrazek z amerykańskimi nastolatkami, które na książkowe mole raczej nie wyglądają. Może jednak coś na rzeczy jest, szczególnie gdy założyć, że czytanie niekoniecznie musi być czynnością właściwą elitom i z powodzeniem można je traktować jako jedną z wielu życiowych rozrywek. Bo gdy naturalnej przyjemności czytania nie zabije szkolny przymus przerabiania lektur, zostaje ona człowiekowi na resztę życia. Nawet, gdy nie spędzi go w całości w bibliotece.

Janka Muzykanta poproszę

- Mamy całkiem sporo takich klientów, którzy czytelniczego bakcyla połknęli dopiero po przyjeździe do USA– mówi Dariusz K., właściciel polskiej księgarni z Chicago. – Przyznają się nam, że mieszkając w Polsce na czytanie nie mieli ani czasu, ani ochoty. W Stanach za to, gdy już trochę tu okrzepną, znajdują i jedno, i drugie. Zdarza się nawet, że ludzie kupują klasykę literatury, której nie przeczytali w szkole, bo to były lektury, a której chcą spróbować teraz, jako dorośli ludzie – dodaje.

Jego zdaniem polskie badania czytelnictwa w stosunku do Polaków za granicą nie znajdują żadnego odniesienie. „Wyjechani” czytają sporo i chętnie. Choć niekoniecznie dzielą gusty z rodakami w kraju. – polski wydawniczy top-ten został w ostatnim czasie zdominowany przez tematykę polityczną, a z moich obserwacji wynika, że Polacy w USA niechętnie się nią interesują–dodaje księgarz.

Pokolenia z książką

Podobnie sytuacja wygląda w księgarni działającej w budynku Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego na londyńskim Hammersmith. Tu klient na polityczną „bieżączkę” także z trudem się załapuje, amatorów mają za to publikacje historyczne i te związane z macierzyństwem. Spory odsetek stałych klientek to kobiety, które pierwszy raz przyszły w widocznej ciąży szukając książek właśnie o niej, potem kupowały poradniki o macierzyństwie i pielęgnacji niemowląt, a teraz wracają po polskie bajki lub nawet szkolne lektury dla swoich pociech. Poza nimi sporo jest też ludzi młodych. Jeszcze kilka lat temu największe wzięcie miały pozycje popularne wśród tzw. starszej emigracji, głównie te dotyczące II wojny światowej. Teraz jednak przez drzwi polskiej księgarni przechodzi coraz więcej młodych ludzi, którzy szukają wydawniczych nowości z Polski i jeśli trzeba są gotowi czekać na ich sprowadzenie z kraju.

Przed Wielkanocą facet pyta przyjaciela:

– Poradź mi, co kupić żonie na zajączka. Ona już wszystko ma!

– Wiesz co – mówi po chwili namysłu przyjaciel – kup jej małego zajączka z czekolady i dodaj do niego pisemną zgodę na dwie godziny szalonego seksu, takiego jakiego tylko zapragnie!

Po świętach kunple spotykają się ponownie.

– Co masz taką skwaszoną minę? Żonie nie spodobał się prezent?

– Bardzo się jej spodobał!

– To o co chodzi? Jak zareagowała?

– Przeczytała, wskoczyła do samochodu i zawołała: „Dzięki, kochanie! Wrócę za dwie godzinki!”

GTrzy blondynki zginęły

w wypadku samochodowym. Po śmierci stają przed bramą niebios. Święty Piotr wita je słowami:

- Możecie dostać się do nieba, jeśli odpowiecie na jedno proste pytanie religijne. Pytanie brzmi: co to jest Wielkanoc?

Pierwsza blondynka odpowiada:

- Wielkanoc to takie święto, kiedy odwiedzamy groby naszych bliskich...

- Źle! Odpowiada Święty Piotr. Nie przestąpisz bram królestwa niebieskiego, bezbożna ignorantko!

Odpowiada druga blondynka:

- Ja wiem! To takie święto, kiedy stroi się choinkę, śpiewa kolędy i rozdaje prezenty!

Święty Piotr załamany wali głową we wrota do niebios, a następnie patrzy z nadzieją na trzecią blondynkę.

Ostatnia blodnie uśmiecha się spokojnie i nawija:

- Wielkanoc to święto zmartychwstania Jezusa Chrystusa, który został ukrzyżowany przez Rzymian. Po tym, jak oddał życie za wszystkich ludzi, został pochowany w pobliskiej grocie, do której wejście zostało zamknięte głazem. Trzeciego dnia Jezus zmartwychwstał...

- Świetnie! Wykrzykuje Święty Piotr, wystarczy, widzę, że znasz Pismo Święte!

Blondynka nawija śmiało dalej:

- ... zmartwychwstał i tak historia powtarza się co roku, Jezus w czasie Wielkanocy odsuwa głaz i wychodzi z groty, patrzy na swój cień i jeśli go zobaczy, to zima będzie sześć tygodni dłuższa...

GW święta wielkanocne baba idzie do kościoła aby się wyspowiadać.

Patrzy a jej koleżanka chodzi dookoła kościoła. Zaczepia ją i się pyta:

– Hej dlaczego tak chodzisz wokół kościoła?

Koleżanka odpowiada:

– No bo tyle razy co zdradziłam męża tyle razy muszę obejść kościół dookoła.

Baba na to:

– Aaa, to ja może zajdę po rower.

GKanion

A także w każdym miesiącu:

Niagara/Kanion - 2 dni * Waszyngton/Jaskinie - 2 dni od Wtorku i Soboty

Virginia - 2 dni * Amisze/Filadelfia - 1 dzień

Hawaje 30 listopada - 10 grudnia

Floryda sylwestrowa w Grudniu - 10 dni i wiele innych wycieczek.

Czy prawo wymaga płatności na dzieci nawet, jeżeli one spędzają tyle samo czasu z obojgiem rodziców?

Aby rozwieść się w Nowym Jorku, trzeba rozwiązać podział majątku, opiekę nad dziećmi, alimenty na małżonka i dzieci.

Jeśli chodzi o podział majątku, to ustalamy, ile się komu należy biorąc pod uwagę konta oszczędnościowe, konta emerytalne, konta checking, ubezpieczenie na życie, nieruchomości, samochody, meble, etc. Cokolwiek było nabyte jako dorobek podczas małżeństwa jest dzielone pomiędzy małżonkami. Na ogół podział między małżonkami jest po równo, ale prawnie wcale nie jest to z automatu 50/50. W zależności od udzielania się

w małżeństwie finansowo oraz jako opiekun i wychowawca dzieci, sąd może przyznać jednemu z małżonków mniej niż 50% dobytku małżeńskiego.

Ustalamy też płatności na dzieci, czyli child support, ale też ustalamy grafik i w jakie dni, noce i weekendy, święta, urlopy, ferie, itd, dzieci spędzają z obojgiem

rodziców. Przeważnie jest najlepiej, aby dzieci widywały się z obojgiem rodziców po tyle samo czasu, lecz realne życia na to często nie pozwalają, gdyż praca pochłania w tygodniu wiele czasu. Najczęściej jest tak, że dzieci mieszkają z matką, a z tatą widują się co drugi weekend i zabierane są na kolację w tygodniu po szkole. Taki grafik oczywiście bardzo obciąża kobietę i wpływa na jej możliwości ekonomiczne, co powoduje znacznie niższe zarobki. Oprócz ograniczenia godzin pracy, wychowywanie dzieci też wymaga dużo energii i sił, zresztą każdy rodzic wie, ile czasu i poświęcenia wymagają dzieci i ich wychowanie. Z tego powodu rodzic, z którym mieszkają dzieci, otrzymuje alimenty na dzieci.

Jednak jak wyglądają opłaty alimentów na dzieci, jeżeli dzieci spędzają tyle samo czasu z obojgiem rodziców. Czy taki układ 50/50, powoduje, że nikt nikomu nie płaci alimentów na dzieci? Odpowiedź jest taka, że jeżeli oboje rodziców mają takie same zarobki to nikt nikomu nie płaci na dzieci, a dodatkowe opłaty takie jak korepetycje, sport, zajęcia po szkole lub week-

endy, Polska szkoła, itp. rodzice płacą po równo. Natomiast, jeżeli jeden z rodziców zarabia więcej, to rodzic z wyższymi zarobkami i tak musi płacić alimenty na dzieci nawet, jeżeli dzieli się równo czasem z drugim rodzicem. Ale nie jest to do końca jasne, ile trzeba płacić, bo można podważyć kwotę ustaloną przez procentowe wskaźniki prawne. Sędzia ma prawo wziąć pod uwagę czynniki, które pozwalają na obniżenie sum.

Walka o 50/50 czasu z dziećmi nie powinna opierać się na unikaniu opłat na dzieci tylko prawdziwą chęcią spędzenia i wychowywania dzieci. Więc, jeśli rzeczywiście chcemy uczestniczyć i być zaangażowani w życiu dziecka po rozwodzie, prawo popiera obecność i uczestnictwo obojga rodziców w wychowywaniu dzieci, jednakże nie jest to wyjściem z opłat alimentów na dzieci. Wszystko zależy od różnicy zarobków pomiędzy rodzicami, ale sąd też może wziąć pod uwagę czynniki które spowodowałyby obniżenie alimentów na dzieci.

Mecenas Joanna E. Nowokuński

Walka o spadek

Jeżeli w rodzinie są jakiekolwiek nieporozumienia, należy pomysleć o tym co się stanie z naszym majątkiem oraz relacjami między najbliższymi po naszej śmierci.

Bardzo ważne jest aby sporządzić testament (dokument wskazujący, komu i w jaki sposób zostanie przekazany Twój majątek po Twojej śmierci), ale należy pamiętać, że

każdy testament musi być uwiarygodniony przez sad, wszystkie osoby upoważnione do dziedziczenia przez ustawę muszą zostać powiadomione o przewodzie sądowym i otrzymać kopie testamentu osoby zmarłej. Wiąże się to z tym, że jeżeli ktokolwiek z najbliższej grupy został wydziedziczony, będzie miał możliwość podważyć testament, tj.

współmałżonek, syn, córka, rodzice, rodzeństwo, kuzyni… W takiej sytuacji zaczyna się przysłowiowa “walka na noże” o każdy grosz, więzi rodzinne przestają mieć jakiekolwiek znaczenie, rodzina się rozpada.

Jeśli chodzi o planowanie zabezpieczenia swojego majątku, w którym ktoś chciałby ograniczyć to, co prawnie należy się małżonkowi, jak zabezpieczyć dzieci z pierwszego związku, związku pozamałżeńskiego, należy skontaktowanie się z adwokatem, aby dokładnie skonstruować plan odpowiedni dla każdego indywidualnie, aby uniknąć sytuacji gdzie ostatnia wola spadkodawcy będzie podważona.

Aby uniknąć powyższej sytuacji, można sporządzić umowę przedślubną (podpisana przed ślubem) lub umowa po zawarciu małżeństwa (podpisana po ślubie) współmałżonek może zrzec się dziedziczenia nieodwołalnie. Jest to również proces prawny, w którym obie strony powinny mieć swojego prawnika, a umowa musi być odpowiednio przygotowana i podpisana.

Jeśli chodzi o planowanie zabezpieczenia swojego majątku, tylko

adwokat będzie w stanie powiedzieć, jakie są opcje, jeśli chodzi o dziedziczenie własności. Jeśli rozważasz wydziedziczenie małżonka, członka rodziny, a nawet dziecka, najlepiej skorzystać jest z porady prawnej, aby mieć pewność, że twoje życzenia będą spełnione po śmierci, a twoja wola nie stanie się podstawa do bolesnych i długotrwałych sporów sądowych.

Należy również pamiętać, że w stanie Nowy Jork domniemywa się, że tylko testament sporządzony pod nadzorem adwokata jest prawomocny, gdzie testament „internetowy” nie ma takiej ważności.

Ustanawiając TRUST (dokument, który chroni Twoją własność za życia i po Twojej śmierci, oraz zapobiega konieczności wszczynania postępowań sądowych po Twojej śmierci), unikniemy sprawy spadkowej, co pozwoli naszym dzieciom odziedziczyć majątek bez konieczności przeprowadzenia sprawy spadkowej oraz zapewni Wam prawo własności i niezależności do końca waszych dni, dając zarówno dzieciom gwarancje uniknięcia procedury spadkowej w sądzie.

Mecenas Joanna Gwóźdź

Żarty na prima aprilis

PIERWSZY KWIETNIA TO DZIEŃ, W KTÓRYM NIE POWINNIŚMY NIKOMU WIERZYĆ. MOŻEMY BYĆ PRAWIE PEWNI, ŻE PODCZAS AMERYKAŃSKIEGO APRIL FOOLS’ DAY CZY POLSKIEGO PRIMA APRILIS KTOŚ BĘDZIE PRÓBOWAŁ NAS OSZUKAĆ. LEPIEJ TEŻ MIEĆ OCZY SZEROKO OTWARTE I UWAŻAĆ NA TO, CO DZIEJE SIĘ WOKÓŁ NAS - MOŻEMY PAŚĆ OFIARĄ NIEWYBREDNEGO ŻARTU KOLEGI Z BIURKA OBOK I PRZEZ CAŁY DZIEŃ CHODZIĆ Z NAKLEJONĄ NA PLECACH KARTKĄ, Z NAPISEM MÓWIĄCYM NA PRZYKŁAD O NASZYCH PROBLEMACH W ZWIĄZKU CZY WALCE Z OKROPNYM SZEFEM.

Łaciński Prima dies Aprilis, czyli popularny w Polsce i wielu innych krajach na świecie dzień żartów ma

RÓŻNE NAZWY

• kraje anglojęzyczne - April Fools’ Day, All Fools’ Day (“Dzień głupców”)

• we Francji – Jour du poisson d’avril (“Dzień kwietniowej ryby”)

wadzamy w błąd czy zakłopotanie i aranżujemy zabawne sytuacje. Wszystko po to, by prima aprilis

Virilis i Ceria liami (ku czci Ceres). Uro czystości miały miejsce 1 kwietnia. Tego dnia znacznie przesuwano granicę tego, co dozwolone - można było bezkarnie żartować z innych, wymyślać kawały, celowo wprowadzać ludzi w błąd. Na ulicach odbywały się występy komików, którzy mieli za zadanie rozbawienie tłumów, mężczyźni przebierali się w damskie stroje, na głowy zakładali peruki i tańczyli. Ten widok był charakterystyczny właśnie dla 1 kwietnia.

Z kolei Grecy podkreśIają związek prima aprilis z mitem o Demeter i Persefonie. Gdy na początku kwietnia Persefona została porwana do Hadesu, jej matka, Demeter, szukała jej gdzie tylko mogła. Kierowała się jednak tylko echem głosu ukochanej córki, a to ją ciągle zwodziło.

Na Nowy Rok

Na początku święto to - jako pogańskie - nie było akceptowane przez chrześcijaństwo. Aby ludzie nie oczekiwali go z taką niecierpliwością, zaczęto wiązać je z postacią Judasza lskarioty, który miał przyjść na świat właśnie 1 kwietnia. Tłumaczenia, że kojarzy się on z kłamstwem i obłudą jednak nie wystarczyły do tego, by

• Szkocja – Hunt the gowk Day (“Polowanie na głupca”)

• Litwa – Melagio diena („Dzień kłamcy”)

• Portugalia – Dia da mentira („Dzień kłamstwa”)

ludzie przestali obchodzić ten dzień tak jak do tej pory.

Nieco inaczej wyglądało to we Francji i Paryżu, w którym w pewnym okresie nowy rok był wyznaczony przez datę Niedzieli Wielkanocnej, a ta np. w 1347 roku przypadała pierwszego kwietnia. Był to więc nie tylko czas radości z okazji Zmartwychwstania Chrystusa, ale i tańców, zabaw, żartów i obdarowywania się prezentami z okazji nadejścia Nowego Roku. Być może właśnie to spowodowało, że po wprowadzeniu nowego kalendarza 1 kwietnia pozostał dniem, w którym można było żartować w większym niż zwykle stopniu. Przez długi czas wielu nie mogło się zresztą przyzwyczaić do nowej daty pierwszego dnia Nowego Roku, który od teraz przypadał 1 stycznia i dalej obchodzili go 1 kwietnia. To właśnie najprawdopodobniej we Francji przyjęła się data obchodzenia prima aprilis właśnie pierw-

szego kwietnia.

Zwyczaj ten dotarł do Polski (z Niemiec) stosunkowo późno, bo dopiero w XVI wieku. Jednak już około stu lat później uformował się on w podobnym kształcie, w jakim funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Pod koniec XVII wieku przykładano do tego obyczaju spore znaczenie, o czym może świadczyć fakt, iż datę podpisania jednego z państwowych dokumentów zmieniono z 1 kwietnia na 31 marca.

Z tradycji obchodzenia „dnia żartów” 1 kwietnia wyłamały się nieco kraje hiszpańskojęzyczne. Tam Dzień Niewiniątek („EI Dia de los Santos Inocentes”) przypada na 28 grudnia. Święto to upamiętnia dzieci, które kazał zabić król Herod. Tego dnia w Hiszpanii i Meksyku każdy stara się zrobić choć jeden psikus członkom rodziny lub znajomym.

Pierwszego kwietnia większości z nas zdarza się popuścić wodze wyobraźni. Choć nasza fantazja nie zna granic i często sami siebie potrafimy zaskoczyć, są takie żarty, które powtarzają się z roku na rok. Które należą do najpopu-

Dziennikarze na pierwszego kwietnia

W PRIMA APRILIS OFIARAMI ZE STRONY NASZYCH ŻARTÓW PADAJĄ GŁÓWNIE NASI NAJBLIŻSI, ZNAJOMI, RODZINA I KOLEDZY Z PRACY. JEDNAK NA ZNACZNIE WIĘKSZĄ SKALĘ ŻARTY STROJĄ SOBIE Z NAS MEDIA. MOŻEMY BYĆ PEWNI, ŻE CZĘŚĆ INFORMACJI, KTÓRE PRZEKAŻĄ

NAM 1 KWIETNIA, OKAŻE SIĘ NIEPRAWDZIWA. DLATEGO LEPIEJ SCEPTYCZNIE PODCHODZIĆ DO TEGO, CO WTEDY USŁYSZYMY. NIEZWYKLE CIĘŻKO I BĘDZIE PRZEBIĆ TO, CO MEDIA WYMYŚLIŁY NA PRZESTRZENI OSTATNICH LAT.

Latający mężczyzna

W połowie kwietnia 1934 roku wiele amerykańskich gazet (New York Daily News, New York American, Daily Mirror, Chicago Herald & Examiner, New York Times), opublikowało zdjęcie mężczyzny, który potrafi latać dzięki wykorzystaniu siły swoich płuc. Za zdjęcie odpowiedzialna była agencja International News Photo. Mężczyzną tym był niemiecki pilot Erich Kocher. Miał on na sobie przypięte do klatki piersiowej pudełko i dwa poziome wirniki, łyżwy przymocowane do stóp (aby łatwiej było lądować) oraz przedmiot przypominający płetwę, który miał pomagać mu w sterowaniu. Urządzenie działało w ten sposób, że powietrze wydychane z płuc przechodziło przez pudełko i napędzało wirniki. To pozwoliło, by mężczyzna uniósł się w powietrzu.

Amerykańscy

dziennikarze nie wykazali się jednak zbytnią wnikliwością - okazało się bowiem, że fotografia to przedruk z egzemplarza Berliner lllustrirte Zeitung z 1 kwietnia. A agencja zdjęciowa rozpoczęła dystrybucję tego zdjęcia bez dopisku mówiącego o tym, że fotografia jest niczym więcej tylko żartem.

Tajemnicza Nessie

Jedną z największych zagadek na Wyspach Brytyjskich jest tajemniczy potwór z Loch Ness. Choć w sumie jaki z niego potwór, skoro mieszkańcy Szkocji nazywają go pieszczotliwie „Nessie”. Mimo że doniesienia o nim pojawiają się od setek lat, nikt jeszcze nie widział go w całej okazałości (nie sposób jednak zliczyć ekspedycji, które badały już dno jeziora Loch Nessjak się później okazywało - bezskutecznie). Przekazy o tajemniczym potworze od lat elektryzują mieszkańców nie tylko Szkocji, a jezioro, w którym Nessie gdzieś się

ukrywa, jest jednym z najważniejszych miejsc odwiedzanych przez turystów w Wielkiej Brytanii. Jakież więc było zdumienie, gdy w 1972 roku nagłówki gazet krzyczały, że znaleziono ciało tajemniczej, na pół legendarnej istoty. Odkrycia miała dokonać ekipa zoologów Yorkshire’s Flamingo Park Zoo. Obiekt miał ważyć półtorej tony. Dopiero później okazało się, że to tylko ciało młodej foki. Pomyłkę tłumaczono jako żart z okazji przypadającego kilka dni wcześniej April Fool’s Day.

Bez grawitacji

Kolejną rewelację odsłonięto przed słuchaczami stacji radiowej BBC w 1976 roku. Wtedy to Patrick Moore ogłosił, że o godz. 9.47 Jowisz i Pluton ustawią się w jednej linii, a skutki tego astronomicznego fenomenu będą dostrzegalne na każdym kontynencie. Słuchacze mieli po prostu czekać na to, by Pluton schował się za znacznie większym Jowiszem. Wtedy też planety miały wytworzyć tak dużą siłę grawitacyjną, która znacznie zmniejszyłaby przyciąganie ziemskie na naszej planecie. Dziennikarz zaproponował, by słuchacze sprawdzili to na własnej skórze. Wystarczy, że o wskazanej godzinie spróbują podskoczyć, a wtedy zaczną lewitować. Co ciekawe, tuż po godzinie 9.47 do redakcji zaczęły dzwonić telefony od słuchaczy. I to wcale nie z reklamacjami. Wiele osób potwierdziło, że efekt był odczuwalny na własnej skórze. Jedna z kobiet zadeklarowała nawet, że wraz ze znajomymi nagle zaczęli unosić się na swoich krzesłach i latać dookoła pokoju. Był jednak jeden niezadowolony słuchacz - mężczyzna zadzwonił z pretensjami mówiąc, że podskoczył tak gwałtownie, że uderzył się głową w sufit. I żądał

finansowego zadośćuczynienia.

Drzewo ze spaghetti

W 1957 roku brytyjscy dziennikarze jak zwykle nie zawiedli. W programie „Panorama” emitowanym w BBC pojawił się materiał o nietypowych żniwach jakie miały miejsce w południowej Szwajcarii. Co było takiego nietypowego?

Newsy w polskich mediach

w 2003 roku wyemitowano materiał o tym, że kolejna część „Gwiezdnych wojen” będzie kręcona w Wielkopolsce. Reżyser miał powierzyć Polakom część prac ze względów ekonomicznych ***

w 2006 roku na stronie internetowej „Przekroju” opublikowano tekst mówiący o tym, że w czasie kampanii prezydenckiej w 2005 roku Lech i Jarosław Kaczyński zamienili się rolami. Zamieniono także podpisy pod zdjęciami obu polityków ***

Otóż na drzewach wyrosło... spaghetti. Okazało się, że wystarczy tylko, że zima będzie wyjątkowa łagodna i w tym samym czasie znikną wszystkie insekty, które nie pozwalają na to, by spaghetti mogło swobodnie rosnąć na drzewach. Żeby nie być gołosłownym, materiał zilustrowano portretem kilku osób zbierających nitki makaronu zwisających z konarów. Można było także usłyszeć zapewnienie: „Dla tych, którzy kochają to danie, nie ma nic lepszego niż prawdziwe, wyhodowane w domu spaghetti”. Redakcja BBC za chwilę musiała stawić czoła lawinie telefonów od zafascynowanych widzów, którzy także chcieli mieć spaghetti w swoich ogrodach. Podobno dziennikarze mieli odpowiadać, że wystarczy „umieścić gałązkę spaghetti w puszce z sosem pomidorowym i mieć nadzieję, że coś z tego będzie”.

Alkohol a Internet

1 kwietnia 1994 musiał być szokiem dla wszystkich osób korzystających z zasobów sieci. W „PC Computing” opublikowano artykuł autorstwa Johna Dvoraka. Publicysta opisał ustawę, którą zajmuje się Kongres Stanów Zjednoczonych. Miała ona zakazywać korzystania z Internetu po spożyciu alkoholu i omawiania spraw dotyczących kwestii związanych

„Kompromitacja! Odebrali nam Euro!” – można było przeczytać na pierwszej stronie „Faktu”

z seksem w sieci. W tym temacie miało interweniować samo FBI. Przekaz miał być prosty, przecież „kto by chciał wspierać alkoholizm i cyberseks”? W tekście podano nawet numer sprawy, a także dane osoby kontaktowejjej nazwisko brzmiało Lirpa Sloof

Ustawa miała wejść życie jeszcze w tym samym miesiącu. Artykuł wywołał takie zamieszanie, że biuro senatora Edwarda Kennedy›ego musiało wydać oświadczenie, w którym wyraźnie podkreślono, że nikt nie planuje wprowadzania takiej ustawy.

Gadżety na prima aprilis

Wulgarna papuga Polly

Jeśli narzekaliście na krzyczące dziecko albo ujadającego psa, to gdy tylko spotkacie Wulgarną papugę Polly staniecie się znacznie łagodniejsi. Gdy ją postawicie, nie będzie wzbudzała żadnych podejrzeń. Jednak wystarczy, że ktoś koło niej przejdzie, a Polly zacznie rzucać wulgaryzmami (w języku angielskim).

Amazon.com • $30

Pudełko z pająkiem

Bardzo śmieszny i prosty żart by wystraszyć znajomych, zarówno w takie dni jak prima aprilis, ale też w zwykły dzień. Pudełko z pająkiem zapewni to na 100%! Wystarczy, że osoba odkryje wieczko, a na górze pudełka pojawi się gumowy pająk, który na pierwszy rzut oka wygląda bardzo realistycznie!

Amazon.com • $10

Budzik dynamit

Ten budzik wygląda jak prawdziwy dynamit z podpiętymi do wyświetlacza kabelkami. Jego oryginalna forma musi ożywić każdego, a sam dźwięk zapewni każdemu poranek pełen wrażeń. Można go też położyć na biurko tym, którzy lubią uciąć sobie drzemkę w pracy. Dzięki temu na pewno się tego oduczą.

Toys4boys.pl • $17

Rozlana kawa

Chcesz zostać dowcipnisiem i usłyszeć krzyk znajomych? Przezroczysty kubek z kawą wygląda wyjątkowo realistycznie, można go położyć na laptopie osoby, której chcemy zrobić żart i tylko czekać na reakcję! Ma również praktyczne zastosowanie jako uchwyt na telefon.

Amazon.com • $20

Kubek z korkiem

W pracy ktoś regularnie podkrada twój kubek? Nie pomagają prośby ani błagania? Czas na radykalne kroki/ teraz bez specjalnego korka, twój kubek będzie do niczego nieprzydatny. Wystarczy po umyciu wyjąć korek i schować w szafce. Możesz też „pożyczyć” komuś swój kubek i po kryjomu wyjąc z niego korek – gdy na przykład na chwilę odejdzie od biurka.

thisiswhyimbroke.com • $19

Szokujący długopis

Długopis, który wygląda dokładnie tak, jak codzienny długopis. Został zaprojektowany, aby zaskakiwać i bawić, a nie szkodzić, dzięki czemu idealnie nadaje się do nieszkodliwych żartów lub do rozjaśnienia nudnego spotkania. Zapewnia bezpieczny poziom prądu elektrycznego.

Walmart.com • $7

Fałszywa wygrana

Zrób żart swoim bliskim i kup fałszywie wygraną zdrapkę, która jest łudząco podobna do prawdziwej! Dostępne różne wygrane, od $10 do $50 tys. Na pewno nie tylko wywoła śmiech, ale także pomoże Ci stworzyć niezapomniane wspomnienia.

Walmart.com • $15

BARAN Najbliższy tydzień jest dobry na inwestycje. Jednak przemyśl dokładnie swoje decyzje–będą skutkować przez długi czas. Pod koniec tygodnia możliwe niewielkie problemy zdrowotne, ale nie powinno to być nic poważnego.

BYK Ciesz się życiem. Nie szukaj w ludziach wad, lecz zalety. Nie bądź pesymistą–każdy problem można jakoś rozwiązać. Pamiętaj również o tym, że nie ma tego złego co by na dobre nie wyszło.

BLIŹNIĘTA W tym tygodniu czeka Cię emocjonalna huśtawka. Określ jasno swoje uczuciowe priorytety i trzymaj się ich konsekwentnie. Sytuacja wyjaśni się już za kilka dni i wszyscy będą zadowoleni. W finansach możliwa poprawa sytuacji pod koniec tygodnia.

RAK Nie przesadzaj z pracą–nie jesteś maszyną i czasem musisz odpocząć. Być może to dobry czas na to aby zafundować sobie trochę rozrywki. Kino, teatr...–pomyśl o tym. Uważaj na gardło i nie przesadzaj z alkoholem.

LEW Trochę więcej optymizmu! W tym tygodniu gwiazdy generalnie będą Ci sprzyjały. Może to moment, w którym fortuna się odwróci i przyniesie lepsze chwile. Życie masz jedno, więc nie marnuj go na rozpamiętywanie straconych szans.

PANNA Ten tydzień przyniesie wiele nieoczekiwanych zdarzeń. Niektóre mogą być dla Ciebie szczególnie ważne. Nie przegap tego, co jest dla Ciebie najważniejsze. Zwróć uwagę na starania osoby szczególnie Ci przychylnej. Możesz w niej znaleźć nieoczekiwanego sojusznika.

WAGA Nie przesadzaj z jedzeniem. W najbliższych dniach możliwe problemy żołądkowe. Pij dużo herbaty i nie przesadzaj z ostrymi przyprawami. Nie zaszkodzi Ci lekka głodówka aby oczyścić organizm–ale bez przesady–nie popadaj w skrajności.

SKORPION Nie odmawiaj sobie drobnych przyjemności. Nowy ciuch, wolny dzień, gorąca kąpiel, romantyczna randka... Masz tyle możliwości–jednak pamiętaj o tym, żeby nie przesadzić. Uważaj na finanse–na horyzoncie coś nieoczekiwanego.

STRZELEC Możliwy awans lub niespodziewany przypływ gotówki. Odpręż się i zastanów nad tym jak wykorzystasz uśmiech losu. Zapytaj o zdanie partnera. W żadnym razie nie podejmuj decyzji samodzielnie! Może to mieć opłakane skutki w dalszej perspektywie.

KOZIOROŻEC Za dużo czasu spędzasz przed telewizorem. Daj odpocząć swoim oczom. Lepiej spędź trochę czasu na powietrzu razem z przyjaciółmi. Może spacer albo wypad do lasu? Poświęć dużo czasu na relaks i nie forsuj się zbytnio.

WODNIK Nadchodzący tydzień przyniesie wiele frustracji. Szukaj oparcia w partnerze i nie poddawaj się pesymizmowi. Pozytywne nastawienie to podstawa, jeśli chcesz przetrwać ten tydzień bez większych negatywnych skutków.

RYBY Drobne problemy zdrowotne przed Tobą. Zadbaj o siebie i nie forsuj się zbytnio. Dużo odpoczynku i witamin z pewnością pomoże Ci przetrwać nadchodzące dni. Nie przesadzaj z rozrywkami i używkami.

Bożena Piekarz-Lesiczka

Tel: 718-472-4344

146 Driggs Ave. Brooklyn, NY 11222

✗ Laminaty, koronki, mostki

✗ Leczenie kanałowe

✗ Leczenie kanałowe

✗ Korony na implanty

✗ Korony na implanty

✗ Stomatologia dziecięca

✗ Stomatologia dziecięca

✗ Kosmetyka

✗ Kosmetyka

✗ Protetyka i ortodoncja

✗ Protetyka i ortodoncja

✗ Czyszczenie i wybielanie zębów

✗ Czyszczenie i wybielanie zębów

Kod metki

Nie ma chyba nic gorszego niż wyjąć z bębna pralki swój ulubiony ciuch i odkryć, że jest kompletnie zniszczony. Nie ma? Otóż jest. O wiele gorzej jest wiedzieć, że doprowadziliśmy do tego sami, a na metce przez cały czas widniała informacja o zasadach użytkowania ciucha. Trzeba je było tylko przeczytać i zrozumieć…

Zapytana o znajomość symboli, które pojawiają się na metkach naszych ubrań, większość z nas pewnie odpowie, że ma na ich temat jakie takie pojęcie. I będzie miała rację, bo rzeczywiście producenci ubrań starają się, aby były one jak najłatwiejsze w użytkowaniu dla klientów, a więc żeby dawały się prać w pełnej letniej wody pralce i nie wymagały zbyt wiele „obsługi” po wyjęciu z niej.

Tak mają się sprawy z większością ubrań, zawsze jednak w naszej szafie czają się jakieś specjalne rzeczy, wymagające nieco szczególnego traktowania. Przeglądając ich metki możemy skończyć na bezradnym drapaniu się w głowę lub wertowaniu

Rozszyfruj symbole

można prasować

nie prasować

maks. temp. prasowania 1100

maks. temp. prasowania 1500

maks. temp. prasowania 2000

używać żelazka parowego

nie wybielać

można używać wybielaczy

nie chlorować

można chlorować

nie wyżymać

suszarka bębnowa niska temp.

suszarka bębnowa średnia temp.

encyklopedii w poszukiwaniu znaczenia poszczególnych symboli pierwiastków chemicznych. Łatwiej się nie da? Owszem, da się. Symbole na metkach mają bowiem pewną logikę, dzięki której łatwiej jest je zrozumieć. Zacznijmy więc od początku, czyli od to jak prać. Mogą nas o tym poinformować wszystkie symbole przypominające wizualnie przekrój wypełnionej wodą miski. Nie trzeba być geniuszem, żeby się domyślić, że cyferki w nich umieszczone oznaczają maksymalną temperaturę kąpieli, łatwo jednak przeoczyć podwójne dno, czyli dodatkową kreskę poniżej dna sym-

suszarka bębnowa wys. temp. nie używać suszarki bębnowej można prać

pranie zabronione

maks. temp. prania 300

maks. temp. prania 600

maks. temp. prania 950

bolicznej miski. Oznacza ona, że przy praniu trzeba zachować szczególną ostrożność, a pralkę automatyczną nastawić na pranie tkanin delikatnych. Inny symbol to zanurzona w misce ręka informująca, żeby prać rzecz ręcznie oraz przekreślona miska oznaczająca nie, żeby nie prać w ogóle i chodzić w brudnym, ale wykonać czyszczenie chemiczne, czyli bez użycia wody.

Za pranie chemiczne odpowiadają na metkach symbole w kształcie koła. Puste oznacza, że wolno prać chemicznie używając środków zwykle do tego przeznaczonych, przekreślone, żeby raczej chemii unikać. Poza tymi dwoma symbolami, zdarzają się jeszcze kółka

bardzo delikatne pranie

posiadające w środku litery. Tu uwaga: litera A w kółku nie oznacza, że ciuch wpisuje się w kanony mody dla punków, ale że można używać do jego czyszczenia wszystkich rozpuszczalników organicznych. Litera F sugeruje czyszczenie benzyną, natomiast P - trichloretylenem.

Trójkąt na metce dotyczy wybielania i wywabiania plam i najczęściej spotkamy jedną z trzech jego wariacji. Pusty oznacza, że możemy użyć do odplamiania każdego dostępnego na rynku preparatu. Trójkąt z poprzecznym i paskami lub przekreślone litery CL zakazuje stosowania chloru, natomiast wypełniony i przekreślony trójkąt mówi, żeby odplamiaczy i wybielaczy nie

delikatne pranie w temp. 300

program specjalny np. dla wełny

pranie ręczne

zalecane czyszczenie chemiczne

można wybielać bez chloru suszyć w cieniu

używać w ogóle.

Następna grupa symboli dotyczy kolejnej czynności, czyli suszenia. Reprezentują ją symbole kwadratowe. Gdy w ich środek wpisane jest koło, dotyczą suszenia mechanicznego. Przekreślony kwadrat z kółkiem w środku oznacza zakaz suszenia w suszarce, kropka w środku zaleca suszyć na zredukowanych obrotach, a dwie kropki pozwalają pozostawić obroty w pozycji domyślnej. Kwadrat z poziomą kreską w środku mówi, aby rzeczy nie rozwieszać, ale suszyć na leżąco, natomiast pionowe kreski w środku omaczają coś zupełnie przeciwnego: zalecenie suszenia w pionie.

nie suszyć gorącym powietrzem

suszyć po wygładzeniu

suszyć na płaskiej powierzchni

nie suszyć mechanicznie

suszyć rozwieszone

redukcja wilgotności

bez wykończenia parowego

Na koniec zostało nam jeszcze tylko prasowanie. Tu trudno się pomylić, bowiem symbol żelazka kojarzy się raczej jednoznacznie. Przekreślone żelazko oznacza zakaz prasowania i pojęcie tego również nie wymaga doktoratu z filozofii. Pewien kłopot nieobeznanym z tą sztuką mogą jednak sprawić znajdujące się niekiedy w środku żelazka kropeczki. Jedna oznacza temperaturę 110 stopni, dwie - 150 stopni, a trzy – aż do 200. Uwaga też na symbol żelazka z poziomą kreską pod spodem - mówi nam on, że rzecz lepiej prasować po przykryciu warstwą innej tkaniny lub zachować przy tej czynności szczególną ostrożność

krótki cykl suszenia

niska temperatura

dopuszczalne czyszczenie jedynie ropą naftową czyszczenie chemiczne z wyjątkiem trójchloroetylenu

dopuszczalne czyszczenie każdym rozpuszczalnikiem

Rozwiązanie krzyżówki prześlij do nas e-mailem na adres ogloszenia-ny@tygodnikplus.com lub na nasz adres pocztowy 63 Union Blvd, Wallington NJ 07057 wraz z podaniem imienia, nazwiska i dokładnego adresu. Wszystkie prawidłowe rozwiązania przesłane do dnia 8.04.24r. wezmą udział w losowaniu nagrody. Dane laureata obecnej krzyżówki zamieścimy na naszej stronie w dniu 15.04.24r. Nadesłanie przez Czytelnika rozwiązania krzyżówki oznacza, iż wyraża on zgodę na opublikowanie imienia, nazwiska oraz miejsca zamieszkania na liście laureatów. Rozwiązania prosimy przysyłać tylko raz. Duplikaty będą kasowane. Sponsorem nagrody jest

Tygodnik PLUS

NAGRODA TYGODNIA

June 1-2, 2024

Nagrodą za rozwiązanie krzyżówki jest darmowa wejściówka dla 2 osób na

89 Western Hwy Tappan

XV Festiwal Tygodnika PLUS 1-2 czerwca 2024

Za prawidłowe rozwiązanie krzyżówki

z nr.12 (689) nagrodę wylosowała Pani Marta Świderska z Brooklyn. Gratulujemy!

Hasło –„Kazanie Skargi”

GRUŹLICA JEST NADAL GROŹNA

MILIONY OSÓB ROCZNIE ZAPADA NA GRUŹLICĘ, NIEMAŁO OSÓB UMIERA. ZWYKŁO SIĘ MYŚLEĆ, ŻE NAS TO NIE DOTYCZY, BO TAK DZIEJE SIĘ W BIEDNIEJSZYCH KRAJACH. TO NIEPRAWDA. A NIEMAŁE ZAGROŻENIE STWARZA PRZERYWANIE TERAPII GRUŹLICY - PRĄTKI SIĘ UODPARNIAJĄ NA KOLEJNE ANTYBIOTYKI. WARTO TEZ WIEDZIEĆ, PRZED CZYM DOKŁADNIE CHRONIĄ SZCZEPIENIA.

W Polsce co roku kilka tysięcy osób zapada na gruźlicę. W 2020 roku liczba ta wyniosła ponad 3 tysiące, ale to prawdopodobnie efekt zamrożenia wynikający z pandemii–w ciągu ostatnich lat liczba nowo wykrytych przypadków gruźlicy przekraczała 5–6 tys., czasami–7.

Europy problem z gruźlicą

W Europejskim Regionie WHO, który obejmuje m.in. także kraje Azji Środkowej, w latach 2015-2019 obciążenie gruźlicą spadło o 19 proc., a śmiertelność o prawie 9,5 proc. w latach 2018-2019. To wyraźnie lepszy efekt, niż dla świata w ogóle–globalnie śmiertelność spadła w tym samym czasie o 3,7 proc. Mimo to, w 2019 roku, w Regionie zanotowano 20 tys. zgonów z powodu gruźlicy i ponad 200 tys. nowych przypadków.

Przy tym ponad 3,5 tys. ludzi umarło z powodu gruźlicy w Unii Europejskiej. 83 proc. przypadków wystąpiło natomiast tylko 18

Mimo ciągłych postępów medycyny i walki z chorobą, nadal stanowi ona poważny, globalny problem, który–jak widać–dotyka nie tylko słabo rozwinięte kraje. W 2020 roku na świecie zachorowało prawie 10 mln osób. Przed pojawieniem się COVID-19 to gruźlica odpowiadała za najwięcej zgonów wśród wszystkich chorób zakaźnych, wygrywając w tym niechlubnym wyścigu nawet AIDS.  Lepiej więc o niej nie zapominać, jak o czymś, co już minęło. Bo, niestety, nie minęło.

krajach i pięć z nich należało do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Europejczycy słabo się przy tym leczą. Co, może zaskakiwać, w Unii, w 2018 roku tylko w 64 proc. wszystkich zanotowanych przypadków ukończono prawidłowo całe leczenie. To ma poważne konsekwencje–nieukończenie terapii jest jedną z przyczyn lekooporności bakterii wywołujących gruźlicę. Co gorsza, te lekooporne zachowują cechę lekooporności przy kolonizowaniu kolejnego “gospodarza”, co komplikuje jego leczenie.

Nie dziwi więc, że co trzeci pacjent z płucną postacią gruźlicy w Regionie Europejskim WHO był zakażony lekoopornym szczepem. - Spadek zachorowań na gruźlicę w ostat-

nich latach to dobra wiadomość. Jednak nadal stanowi ona zagrożenie w niektórych rejonach Unii Europejskiej i cały czas dotyka najwrażliwszych członków społeczeństwa. Wiemy, że pozostaje wiele do zrobienia–mówi dr Andrea Ammon z Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób.

Covid pogorszył sprawę

Światowa Organizacja Zdrowia chciałaby wyeliminować gruźlicę. Przyjęła w związku z tym założenia, według których do 2030 zachorowalność miałaby spaść o 80 proc., a śmiertelność o 90 proc. w porównaniu do 2015 roku. Obecna sytuacja w Europie pokazuje, że ten cel może być trudniejszy, niż się wydawało, do osiągnięcia.

Niestety, jak już podkreślało wielu ekspertów, także pandemia COVID-19 wprowadziła różnorodne zaburzenia w społeczeństwach i naturalnie miała kolosalny wpływ na zdrowie publiczne. Według specjalistów, w różnych częściach świata epidemia pogorszyła wykrywalność zakażeń prątkami gruźlicy i zaburzyła wprowadzanie odpowiedniego leczenia. Według niektórych szacunków, w ciągu 5 lat liczba zachorowań na gruźlicę ma być wyższa nawet o ponad 6 milionów, a liczba zgonów wyższa o 20 proc., w tym samym czasie.

Przyczyny, symptomy, drogi zarażenia gruźlicą

Ludzką gruźlicę wywołuje bakteria Mycobacterium tuberculosis, która atakuje przede wszystkim płuca, choć może także zająć inne organy, w tym nerki, kręgosłup czy–co gorsza–mózg. Przy tym nie każdy, kto się zakazi bakterią, choruje–u części zainfekowanych rozwija się tylko postać utajona. Taka osoba nie odczuwa objawów–i co równie istotne–nie zaraża innych.

Niestety, bez odpowiedniego leczenia taka postać infekcji może czasami się przerodzić w pełną chorobę. Szacuje się jednak, że tylko od 5 do 10 proc. zakażonych zachoruje w jakimś momencie swojego życia–najczęściej, gdy ich układ odpornościowy z jakiegoś powodu osłabnie.

Choroba objawia się tymczasem na różne sposoby. Pojawia się silny kaszel, ból w klatce piersiowej, odkrztuszana może być krew lub wydzielina z płuc. Do tego chorzy cierpią z powodu zmęczenia, utraty masy ciała, apetytu, podwyższonej temperatury, silnych potów.

Do zakażenia dochodzi przez wdychanie z powietrzem bakterii wyemitowanych przez chorego np. w czasie kaszlu. Do infekcji nie dochodzi natomiast przy podawaniu dłoni, dzieleniu się jedzeniem czy napojami, dotykaniu pościeli chorego, nawet używaniu tej samej szczoteczki do zębów czy całowaniu. Chorzy zarażają najczęściej osoby, z którymi spędzają dużo czasu, czyli np. członków rodziny czy współpracowników. Bywa,

że dochodzi także do zakażenia od niektórych hodowlanych zwierząt–głównie bakterią Mycobacterium bovis. Tę drogę zakażeń udało się wyeliminować w niektórych wysokorozwiniętych krajach, choć miejscami, nawet w bogatych krajach zagrożenie zaczyna się na powrót pojawiać.

Na zachorowanie

najbardziej narażone są przy tym osoby zakażone wirusem HIV, zainfekowane Mycobacterium tuberculosis w ciągu ostatnich dwóch lat, małe dzieci, osoby uzależnione od narkotyków, cierpiące na schorzenia osłabiające układ immunologiczny, ludzie starsi oraz nieleczeni właściwie na gruźlicę w przeszłości.

Leczenie wymaga dyscypliny

Terapia tylko pozornie jest łatwa. Chory z tzw. aktywną gruźlicą musi przyjmować antybiotyki przez wiele miesięcy, skrupulatnie przestrzegając dawkowania i czasu przyjmowania kolejnych dawek. Niekiedy leki podaje się też przy postaci utajonej–jeśli ryzyko rozwoju pełnej choroby jest wysokie. Z uwagi na czas terapii eksperci postulują nadzorowanie przyjmowania leków przez chorego–aby zminimalizować ryzyko jej przerwania lub nieregularnego przyjmowania leków, co–jak było już wspomniane wyżej–skutkuje m.in. lekoopornością.

wiek postaci gruźlicy, ale ma bardzo wysoką skuteczność, jeśli chodzi o ochronę przed najcięższą postacią choroby–gruźliczym zapaleniem opon mózgowych. Mniej pewne jest jej działanie jeśli chodzi o gruźlicę płucną. Nie jest też szczególnie skuteczna w przypadku dorosłych.

Gruźlica - nowe leki i szczepionki

Jeśli dochodzi do infekcji szczepami opornymi na standardowe terapie, konieczne przyjmowanie jest wielu leków jednocześnie, nawet przez 30 miesięcy. M.in. ze względu na tę oporność gruźlica czasami zabija. To dlatego zaprzestawanie przyjmowania leków w sytuacji, gdy stan chorego się poprawia lub ich nieregularne zażywanie ma poważne konsekwencje.

Szczepionka działa, ale w ograniczonym zakresie

Od początku lat 20. ubiegłego wieku stosowana jest szczepionka znana jako BCG (Bacillus Calmette-Guérin), która zawiera osłabione, żywe prątki gruźlicy atakującej bydło. Jest to najczęściej podawana szczepionka na świecie i od jej wynalezienia przyjęło ją już 3 mld ludzi, choć np. w USA nie jest szeroko stosowana. W Polsce, m.in. ze względu na stosunkowo częste występowanie gruźlicy w populacji, szczepienie BCG jest obowiązkowe i aplikuje się je jeszcze przed wypisaniem dziecka z oddziału neonatologicznego. Preparat nie chroni w 100 proc. przed rozwojem jakiejkol-

Naturalnie naukowcy poszukują nowych metod leczenia i profilaktyki. Testowane są nowe leki i ich kombinacje oraz nowe szczepionki. Na przykład badania kliniczne pokazały już, że nowego typu szczepionka (M72/AS01E) zapobiega przemianie utajonej gruźlicy w objawową chorobę. Obiecujące wyniki daje też inna, testowana szczepionka– DAR-901, którą podawano nastolatkom szczepionym wcześniej preparatem BCG. Nie zapobiegała ona co prawda zakażeniom, ale nasilała odpowiedź immunologiczną, co, jak sądzą naukowcy, powinno chronić przed przed przemianą ukrytej postaci w objawową. Pozostaje liczyć na sukcesy. Tymczasem, jeśli ktoś podejrzewa, że miał możliwość zarażenia się, powinien skontaktować się z lekarzem, który zleci odpowiednie testy. Ważne jest, nie tylko jeśli chodzi o zminimalizowanie ryzyka zachorowania na gruźlicę, prowadzenie zdrowego trybu życia. Gruźlica, podobnie jak i inne choroby, atakuje przede wszystkim osoby z osłabionym układem odporności, a zdrowy tryb życia daje dużą szansę na jego wzmocnienie.

Źródło: zdrowie.pap.pl