Oktober 2016

“Niemand kiest ervoor om vluchteling te zijn, dat mogen we nooit vergeten�

Sponsor op reis

Reportage

Meisjes in...

Thuiskomen in Nicaragua

Ruim 63 miljoen mensen zijn op de vlucht

Syrische vluchtelingen in Egypte

2

Inhoud

Inhoud Reportage Ruim 63 miljoen mensen zijn op de vlucht

3

Wereldproject Geen kindhuwelijken meer in Zambia

6

Wereldnieuws

8

NL Nieuws

11

In actie voor Plan Gerard Dokter verkoopt zijn zeilboot. Voor Plan!

12

Meisjes in‌ Syrische vluchtelingen in Egypte

14

Sponsor op reis Coby Viergever kwam thuis in Nicaragua

18

Wereldmeisjesdag!

20

colofon Girls first magazine is een uitgave Redactie & vormgeving: Nicole Baltussen, van Plan Nederland, oktober 2016 Saskia Reitsma, Ulrike Schmidt (Meander Media), Floor Winter, Michael Zandwijken. Drukkosten per nummer: â‚Ź 0,18 Aan dit nummer werkten mee: Hari Adhikari, Meningen en standpunten in dit Gerard Dokter, Max Franken, Sophie van Roijen, tijdschrift naar voren gebracht, Peter de Ruiter, Coby en Marieke Viergever hoeven niet overeen te stemmen met de visie van Plan. Grafische productie: Huig Haverlag

Plan Nederland Postbus 75454 1070 AL Amsterdam www.plannederland.nl 020 549 55 20 (sponsors) 020 549 53 04 (bedrijven) BIC (SWIFT): RABONL2U BANK: NL11RABO039.35.86.766

Reportage

Op de vlucht Ruim 63 miljoen mensen zijn ontheemd Bij de beelden van de ellende in vluchtelingenkampen hebben we vast allemaal wel eens de neiging om weg te zappen of de televisie uit te zetten. Maar vluchtelingen hebben geen uitknop voor de situatie waarin ze zitten. Niemand kiest ervoor om vluchteling te zijn, dat mogen we nooit vergeten. Ze hebben recht op hulp. In tientallen opvangkampen in Afrika zorgt Plan er daarom voor dat het leven van vluchtelingen wat menswaardiger wordt. En dat zij kunnen overleven.

3

4

Reportage

Tenten, tentjes en geïmproviseerde afdakjes zover het oog reikt. Modderige afvoerkanalen vol afval en muggenlarven. Een zee van mensen, in lange rijen wachtend op hun voedselpakket of waterrantsoen, zittend voor hun tent of doelloos slenterend door het kamp. Op kleine vuurtjes van sprokkelhout koken vrouwen en meisjes eten voor hun familie. En overal zijn kinderen. Het zijn beelden die iedereen kent, uit de krant en van de televisie. Want vluchtelingen zijn helaas wereldnieuws.

Vluchtelingen hebben geen uitknop voor de situatie waarin ze zitten Iedere minuut vluchten 24 mensen Uit het laatste Global Trends-rapport van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, blijkt dat wereldwijd 63,3 miljoen mensen op de vlucht zijn voor oorlogsgeweld en vervolging; meer dan de helft van hen kinderen. Dat is meer dan ooit in de geschiedenis. Iedere minuut vluchten 24 mensen weg van huis, omdat het daar te gevaarlijk is. En anders dan de Europese discussie over de opvang van vluchtelingen suggereert, wordt 90 procent buiten Europa opgevangen. In Sub-Sahara Afrika alleen leven 18,4 miljoen vluchtelingen. “Het zijn onthutsende getallen”, zegt Melle Brinkman, coördinator disaster risk management bij Plan Nederland. “Het zijn er zoveel, dat we, als we niet oppassen, vooral in getallen en percentages aan vluchtelingen denken. Maar iedere vluchteling is een mens als jij en ik, met kinderen en familie, met vrienden en werk. En dan moeten ze vluchten om hun leven te redden en hebben meestal niet meer dan wat ze konden meenemen op hun vlucht. Dat is geen keuze; niemand kiest ervoor om vluchteling te zijn, dat mogen we nooit vergeten. Ze hebben recht op hulp.”

Alleenstaande kinderen In opvangkampen in Afrika steunt Plan tienduizenden vluchtelingen. Om te beginnen met voedsel en water, maar ook met sanitaire voorzieningen, zoals latrines en wasruimtes, kookgerei, verlichting van het kamp en hygiënekits met zeep, chloortabletten, shampoo en maandverband. En natuurlijk ontfermt Plan zich over de kinderen. Melle Brinkman: “In de vluchtelingenkampen leven heel veel alleenstaande kinderen. Hun ouders zijn omgekomen of ze zijn hun ouders kwijtgeraakt tijdens hun vlucht. Samen met andere hulporganisaties probeert Plan om ouders of andere familieleden op te sporen en kinderen waar mogelijk met hen te herenigen. Door kinderen te registreren, zorgen we er bovendien voor dat ze niet zomaar kunnen worden meegenomen door mensen met slechte bedoelingen.”

“De vader van een ZuidSudanees jongetje werd voor zijn ogen vermoord en zijn moeder verkracht. Zulke kinderen hebben psychologische hulp nodig” Kans op een gelukkige jeugd Plan zet in de vluchtelingenkampen ook kindvriendelijke ruimtes op, waar kinderen kunnen spelen, leren en zich veilig kunnen voelen. Halina Mustafa, in 2014 gevlucht uit Zuid-Sudan, is een vriendin voor alle kinderen in het vluchtelingenkamp in Uganda waar zij woont. Halina heeft twee oorlogen overleefd en is alleenstaande moeder van drie kinderen. Haar man bleef achter in Zuid-Sudan; of ze hem ooit nog zal terugzien, is de vraag. Maar stilzitten en treuren is niets voor Halina. Dus meldde ze zich bij Plan als vrijwilliger voor de kindvriendelijke ruimte in het kamp. “Ik houd van kinderen”, zegt ze. “En nog meer als ik zie hoe moeilijk ze het vaak hebben. Ik wil helpen, want vluchtelingenkinderen moeten ook de kans krijgen op een gelukkige jeugd.”

Reportage

Elke werkdag tussen zeven en elf uur organiseert Halina spelletjes en muziek en geeft les in rekenen en taal. Ze knutselt met de kinderen, maakt speelgoed van klei, flessendoppen, lege blikjes en oude lappen en maakt hen aan het lachen met mooie verhalen. “De meeste kinderen waren nog analfabeet toen ze hier kwamen”, vertelt Halina. “Maar nu kunnen ze tellen en schrijven en dansen en zingen. Ze weten hoe ze hun haar moeten kammen en hoe ze zichzelf schoon kunnen houden.”

5

en zijn moeder zo bruut verkracht dat ze het niet heeft overleefd. Hij dacht alleen nog maar aan wraak en wilde zich melden als kindsoldaat. Zo zou hij de moordenaars van zijn ouders kunnen doden. Zulke kinderen hebben psychologische hulp nodig en wij zorgen ervoor dat ze die krijgen. Dat helpt. Het Zuid-Sudanese jongetje is na counseling tot rust gekomen. Hij wil graag dokter worden, zodat hij mensen die meemaken wat hij heeft meegemaakt kan helpen. Dat is een resultaat waar wij voor werken.”

Wraak De kindvriendelijke ruimtes van Plan zijn er vooral om de kinderen te beschermen. De mensen van Plan zijn waakzaam, bijvoorbeeld op signalen dat jonge meisjes zullen worden uitgehuwelijkt en op symptomen van trauma. “Vluchtelingenkinderen hebben vaak de meest verschrikkelijke dingen meegemaakt”, zegt Melle Brinkman. “Ik hoorde pas nog het verhaal van een jongetje uit Zuid-Sudan. Zijn vader werd voor zijn ogen vermoord

Steun aan vluchtelingen In Afrika werkt Plan in vluchtelingenkampen in Ethiopië, Kameroen, Rwanda, Tanzania, Uganda, Sudan en Zuid-Sudan. In Egypte zet Plan zich in voor Syrische vluchtelingen (zie pagina 14-17 van dit magazine). Ook elders in de wereld steunt Plan vluchtelingen, onder meer in Myanmar en de Filipijnen.

6

Wereldproject

Stop kindhuwelijken in Zambia In Zambia trouwt 42 procent van alle meisjes voor hun achttiende jaar. Het gaat vaak om tienermeisjes die zwanger raken en het huwelijk zien als enige uitweg uit armoede en een uitzichtloze thuissituatie. Eenmaal zwanger en getrouwd, moeten meisjes meestal stoppen met school. Hierdoor hebben ze nauwelijks kans op het vinden van een goede baan. Zij worden bovendien vaak slachtoffer van huiselijk geweld en seksueel misbruik. Als onderdeel van het inmiddels afgeronde Girl Power-programma, pakte Plan samen met zes alliantiepartners kindhuwelijken aan op alle maatschappelijke niveaus.

De belangrijkste doelen • Het veranderen van de diepgewortelde culturele normen en waarden, die kindhuwelijken in stand houden. • Een omgeving creëren waarin ouders, leraren en overheid de rechten van meisjes erkennen en beschermen. • Het opzetten van een beweging van meisjes en jongens, die samen kindhuwelijken bestrijden. • Het weerbaar maken van meisjes tegen kindhuwelijken en geweld. • De structuren en systemen versterken die kinderen, vooral meisjes, op school houden.

De resultaten • Plan zette een sociale beweging in gang die bijdraagt aan bewustwording en verandering van de tradities die kindhuwelijken in stand houden. Er kwam een landelijke campagne tegen kindhuwelijken. • Juridisch medewerkers (paralegals) organiseerden discussieavonden met dorpsoudsten over de rechten van meisjes. • Op 37 scholen zijn meisjesclubs opgericht. Meisjes krijgen daar voorlichting over seksualiteit, kindhuwelijken en kinderrechten en leren voor zichzelf op te komen. • In 37 gemeenschappen ondertekenden de chiefs een contract om kindhuwelijken in hun dorp te verbieden.

515.869 keer De telefonische hulplijn, die in Zambia is opgezet om geweld tegen meisjes en jongens te stoppen, is 515.869 keer gebeld. Campagnes over gelijke rechten voor meisjes bereikten 12.469 gezinnen en 1.515 traditionele leiders. 90% van de meisjes in het programmagebied weet waar ze hulp kan krijgen. 1.800 adolescente meisjes kregen trainingen die hen helpen een eigen kleinschalig bedrijfje op te zetten. 1.200 leerkrachten, politiemensen, gezondheidswerkers en andere ambtenaren zijn getraind om kinderen te beschermen.

Wereldproject

7

8

Wereldnieuws

Overblijfplek voor leerkrachten In de meest afgelegen dorpen in ontwikkelingslanden is het organiseren van onderwijs vaak een probleem. Een schoolgebouw in de buurt is nog maar de helft van de oplossing, want er zijn ook leerkrachten nodig om de kinderen les te geven. In het Ghanese dorp Volta was precies dat het probleem. Geen van de dorpelingen had de kennis en ervaring om voor de klas te gaan staan en de dichtstbijzijnde leerkrachten woonden te ver weg om dagelijks de stoffige reis naar Volta te maken, over een smalle zandweg vol kuilen. De oplossing was uiteindelijk simpel. Met steun van Plan bouwden de dorpelingen in Volta een mooie overblijfplek voor leerkrachten, met slaapkamers, een keuken, wc’s, douches en elektriciteit. De vier leerkrachten die er inmiddels wonen, vinden er alles wat ze nodig hebben en de kinderen van Volta krijgen elke dag les.

Campaigners tegen kindhuwelijken Álida, Rosy en Mayra uit Guatemala vieren een belangrijke overwinning. Ze hebben samen met Plan campagne gevoerd tegen kindhuwelijken in hun land. Met succes. Onlangs is de minimumleeftijd om te trouwen in de Guatemalteekse wet verhoogd naar 18 jaar. Mayra: “Toen ik hoorde dat de nieuwe wet was goedgekeurd, was ik zó blij! En ook wel trots dat we hebben meegeholpen om de wet erdoor te krijgen.”

Wereldnieuws

Roze riksja’s doorbreken taboes in Pakistan In de drukke straten van Chakwal in de Pakistaanse provincie Punjab, kijken mensen met openvallende mond naar de knalroze riksja’s die daar sinds kort rondrijden. De gemotoriseerde driewielers vervoeren alleen meisjes en vrouwen en er zit een jonge vrouw achter het stuur. Dat hebben ze in Punjab nog nooit gezien. De roze riksja-taxi-service is door Plan gelanceerd om meisjes en vrouwen meer bewegingsvrijheid te geven. In en rond Chakwal kunnen zij nu veilig naar school of naar hun werk zonder dat ze worden lastiggevallen door opdringerige mannen. Maar er is nog een ander groot voordeel. De vrouwen die door Plan zijn opgeleid om de riksja’s te besturen, verdienen daarmee een inkomen dat hen financieel onafhankelijker maakt. Dat is een grote stap voor vrouwen in Pakistan, die voor hun levensonderhoud meestal volledig afhankelijk zijn van hun familie.

El Niño treft miljoenen mensen Natuurfenomeen El Niño veroorzaakt extreem weer in grote delen van de wereld. Oost- en Zuidelijk Afrika en een aantal landen in Zuidoost-Azië zijn in de greep van droogte; in Latijns-Amerika zorgt El Niño juist voor

9

Najm Un Nisa, een van de drie vrouwen die als riksjabestuurder werkt, rijdt behendig door het drukke verkeer in haar roze karretje. “De dag dat ik de sleutel van de riksja kreeg, was heel bijzonder voor me. Want met de opleiding en de sleutel, kreeg ik vrijheid en economische onafhankelijkheid.”

teveel regen en overstromingen. De schade van al dit natuurgeweld is onvoorstelbaar. Oogsten zijn massaal mislukt – verdroogd op de akkers of weggespoeld door stortregens, veestapels zijn enorm gekrompen, huizen zijn verwoest, bossen zijn afgebrand, voedselprijzen rijzen de pan uit en miljoenen kinderen kunnen door de crisis niet naar school. Voor 41 miljoen mensen, onder wie zo’n 11 miljoen kinderen, dreigt hongersnood. Plan biedt noodhulp in onder andere Ethiopië, Zimbabwe, Timor Leste, Indonesië en Paraguay.

174.765 kinderen De gevolgen van El Niño zijn vooral in Ethiopië erg. Door mislukte oogsten zijn meer dan 10 miljoen mensen afhankelijk van humanitaire hulp; 2,2 miljoen kinderen zijn ondervoed. In de regio’s Amhara, Oromia en Southern Nations steunt Plan de meest kwetsbare families met onder meer voedselhulp, water, medische zorg en zaaigoed dat bestand is tegen droogte. Tot nu toe profiteerden daarvan 34.953 gezinnen, met in totaal 174.765 kinderen.

10

Wereldnieuws

Naar school, dankzij een hostel Omdat overstromingen in Hatibandha, Bangladesh, regelmatig voorkomen, kunnen de meisjes uit deze afgelegen community vaak niet naar school. Want als de rivier weer eens buiten haar oevers treedt, is hun weg naar school afgesneden. Bij hoog water is het voor meisjes namelijk te gevaarlijk om de rivier over te steken. Gelukkig is dit probleem nu opgelost. Begin juni is vlakbij de school een door Plan gesteund meisjeshostel geopend. Daar kunnen meisjes uit de verre omgeving veilig overblijven. Teestakoli, zoals het meisjeshostel is genoemd, is een licht, kleurig en schoon gebouw met alle nodige faciliteiten. Het heeft een keuken, wasruimtes en wc’s, stromend water en slaapzalen met in totaal 52 bedden. Voor veel meisjes is het een ongekende luxe. In het studentenhuis waakt Motahara (29) over de meisjes. Zij zorgt ervoor dat alles op rolletjes loopt. “Ik vind het een eer om voor de meisjes te zorgen”, zegt ze bescheiden. “En ik ben blij dat de onderwijskansen voor meisjes door dit hostel zo zijn verbeterd. De rivier is geen belemmering meer en ik weet zeker dat ouders nu meer gemotiveerd zijn om hun dochters op school te laten. Daardoor zal het aantal kindhuwelijken ook dalen.”

NL Nieuws

Minder kinderarbeid in Nepal Met preventie, voorlichting en bescherming bestrijdt Plan kinderarbeid in het Nepalese district Bardiya. Voor meisjes als Monisa (13), bijvoorbeeld. Zij moest op haar tiende al aan de slag in de huishouding, omdat haar vader het gezin had verlaten. “Monisa stond wel ingeschreven op school, maar ze ging vaak niet en had nauwelijks tijd om haar huiswerk te maken omdat ze zo hard moest werken”, vertelt Madhuwanti Tuladhar, adviseur kinderrechten bij Plan Nepal.

11

schooluniform. Ook hielpen we haar moeder haar inkomsten te verbeteren.” In 2015 kregen 3.709 jonge meisjes en jongens in het Bardiya-district een life skills-training. Daarin leerden zij voor zichzelf op te komen en kregen zij informatie over hun rechten. Ook zijn 22 kinderbeschermingscomités opgezet en werden de 210 leden getraind in kinderrechten. Het Better Life Options-programma loopt nog tot halverwege 2017.

ASN Bank Monisa had geluk. Medewerkers van Plan’s Better Life Options-programma (BLOP), dat wordt gesteund door ASN Bank, ontfermden zich over haar. Madhuwanti Tuladhar: “We zorgden ervoor dat Monisa kon stoppen met werken en steunden haar met schoolspullen en een

De ASN Bank werkt op allerlei manieren aan haar missie: de wereld rechtvaardiger en duurzamer maken. Kijk voor meer informatie op www.asnbank.nl/duurzamethemas Meer over de resultaten van het BLOP-programma is te vinden op www.plannederland.nl/resultaten/land/nepal

Maandblad Opzij op reportage in Pakistan In de aanloop naar Wereldmeisjesdag (11 oktober), reisden Irene de Bel, hoofdredacteur van tijdschrift Opzij, en Monique van ’t Hek, directeur van Plan Nederland, begin september naar Pakistan voor een bezoek aan een aantal Plan-projecten voor meisjes en jonge vrouwen. Een daarvan was de roze riksja-service, die meisjes en vrouwen veilig vervoert en bovendien werkgelegenheid creëert voor jonge vrouwen (lees meer over de roze riksja’s op pagina 9 van dit magazine). Ook bezochten De Bel en Van ’t Hek een Dar ul Aman, een opvanghuis waar vrouwen en meisjes die slachtoffer zijn van huiselijk geweld tijdelijk worden opgevangen. En ze ontmoetten meisjes die in fast learning centra toch nog een schoolopleiding kunnen afronden nadat ze daar eerder mee moesten stoppen. In het oktobernummer van Opzij, dat op 10 oktober verschijnt, staat een uitgebreide reportage over de reis naar Pakistan. Plan-sponsors kunnen een gratis nummer aanvragen via www.opzij.nl/girlsfirst en de actiecode is: Pakistan16

12

In actie voor Plan

“Anderen helpen is mijn missie en Plan heeft me op dat spoor gezet” Hari Adhikari uit Nepal is pas dertig, maar hij heeft een CV waar een zestigjarige trots op zou zijn. Hari werkt als manager voor de Nepalese Siddhi Memorial Foundation in Bhaktapur, waaronder een ziekenhuis voor vrouwen en kinderen en een tehuis voor bejaarden vallen. Net als in al zijn eerdere banen zet hij zich hier in voor de armsten in zijn land, want dat is zijn passie. En die begon met Plan. “Ik kom uit een klein dorp en mijn familie was heel arm”, vertelt Hari in rap Engels. “Mijn zusje was sponsorkind via Plan. Ik kon daardoor ook naar school en meedoen aan andere activiteiten, zoals een kinderrechtenconferentie in Kathmandu (Hetauda) en een training over kinderrechten.”

Juju Bhai Na zijn studie – sociologie, in Kathmandu - ging Hari terug naar zijn geboortedorp. Daar leerde hij Plan-manager Juju Bhai kennen, een ontmoeting die zijn leven zou veranderen. Hari: “Juju bood me een baan aan in de sponsoradministratie. Hij zag dat ik snel werkte en nam me als ik klaar was vaak mee het veld in, achterop zijn brommer. Hij heeft me alles geleerd over projectcoör-

dinatie en gaf me veel kansen en verantwoordelijkheid. En nieuwe banen.” Hari werkte onder andere voor het Women Empowerment-project van Plan en als projectmedewerker van een microfinancieringsprogramma. “In het programma leerden vrouwen lezen, rekenen en met geld omgaan. Mijn eigen moeder kon niet tellen; ze heeft dat in het project geleerd.”

Missie Hari werkt niet meer bij Plan, maar ontwikkelingswerk zit in zijn bloed. “Ik zal altijd voor goede doelen blijven werken, want anderen helpen is mijn missie. En Plan heeft me op dat spoor gezet. Ik ben in armoede opgegroeid en heb ervaren wat een verschil organisaties als Plan maken: onderwijs, gezondheidzorg, maar ook het besef hoe belangrijk het is dat meisjes dezelfde kansen krijgen als jongens. Ik ben drie jaar geleden getrouwd en heb een dochtertje van een jaar. De meeste mensen hier willen liever een zoon, maar ik ben heel blij met mijn meisje.” De Siddhi Memorial Foundation is altijd op zoek naar vrijwilligers met een relevante opleiding (verblijf is geregeld). Voor meer informatie: kijk op www.smf.org.np

In actie voor Plan

Afstudeercadeau: Cycle for Plan Zambia “Ik zat achter mijn computer en zag dat beeld van Afrika langskomen… Die giraf, dat landschap. En ineens leek dit me de mooiste manier om Zambia te ontdekken en contact te maken met de mensen daar: op de fiets!” Sophie van Roijen vertelt haar verhaal een week na het tuinfeest dat ze gaf voor haar afstuderen in de kinderpsychologie. “Binnen een half uur had ik besloten om mee te doen aan Cycle for Plan Zambia.” Lachend: “Ik heb het nog net met mijn man overlegd. Hij vindt het een superplan, als hij maar niet mee hoeft.”

13

gasten had ze gehoopt op zo’n tweeduizend euro, maar daar ging iedereen gul overheen. Sophie: “Samen met de bijdragen van vrienden van clubjes en verenigingen waarvan ik lid ben, heb ik het benodigde bedrag nu ruim bij elkaar: 4.695 euro!”

In plaats van cadeaus vroeg Sophie de gasten op haar tuinfeest een bijdrage voor Cycle for Plan. Met honderd

Boot te koop! “Vijfentwintig jaar ben ik al watersporter”, vertelt kindsponsor Gerard Dokter. “In de loop van de tijd is dat steeds meer uit de klauwen gelopen. Bijna ongemerkt werden mijn zeilboten steeds groter en mooier. Een van de twee moet nu weg, na twintig jaar. De emotionele waarde die deze boot voor me heeft, krijg ik er nooit voor terug. Daarom besloot ik er nóg meer emotie in te stoppen. De boot is te koop en de opbrengst komt helemaal ten goede aan het Plan Scholarship-programma voor studenten in Ecuador. In september heb ik dat

project bezocht. Ik hoop natuurlijk op een recordprijs, maar de bodemprijs is gegarandeerd voor Plan. De koper moet wel sympathie hebben voor het doel van mijn actie; ik doe de boot niet zomaar weg. Als promotie voor het Scholarship-programma vaar ik tot de verkoop op de Maas. Tijdens de Nijmeegse Vierdaagse bij Grave en Cuyk passeerden daar 40.000 lopers.”

www.plannederland.nl/scholarship

Hanin (14)

Vluchtelingenmeisjes in…

15

“Ik wil dat mijn land trots op me is” School helpt Syrische vluchtelingenkinderen te aarden in Egypte

In Egypte hopen meer dan 300.000 Syrische vluchtelingen op vrede, al lijkt die verder weg dan ooit. In Egypte zijn ze veilig, maar ze hebben heimwee naar huis. Vooral voor de tienduizenden vluchtelingenkinderen is het niet gemakkelijk een plekje te vinden in de Egyptische samenleving, met een andere cultuur en een taal die ze niet spreken. In Alexandrië en Caïro helpt Plan honderden Syrische kinderen zich meer thuis te voelen, met onderwijs, bijles, sport, spel en meer. “Een van de enorme uitdagingen voor Syrische kinderen is het gevoel van vervreemding”, zegt Ibtessam Mohamed Ahmed, hoofdonderwijzeres van een school in Gizeh. “Ze moesten vluchten uit hun vaderland, ze missen Syrië en ze zijn vaak getraumatiseerd door alles wat ze hebben meegemaakt. Met die bagage is het heel moeilijk een beetje te aarden in een land waar alles anders is. Om te beginnen de taal. Want Egyptisch Arabisch is echt anders dan Syrisch.” Plan zorgt er daarom voor dat de vluchtelingenkinderen bijles krijgen, zodat ze zo snel mogelijk weer naar school kunnen. Want school – en alles daaromheen – helpt. Het geeft structuur, een luisterend oor van leerkrachten, nieuwe vrienden en vriendinnen, afleiding en nieuwe dromen en ambities.

Hanin wil arts worden Hanin (14) gaat weer naar school. Vier jaar geleden vluchtte ze met haar ouders, drie zussen en haar oudere

broer en diens vrouw uit de Syrische stad Homs. Een zus en een broer bleven daar achter, haar vader is in Egypte overleden. Hanin: “Alles in mijn leven is veranderd sinds ik weg ben uit Syrië. Ik mis mijn broer en zus, mijn vader, mijn vrienden. Maar ik wil er hier het beste van maken. Ik wil arts worden, en in Syrië dacht ik een tijdje dat dat wel nooit zou lukken. Maar nu ik weer naar school kan, geloof ik er weer in.” Maya (14)

Maya voelt de verantwoordelijkheid Ook Maya (14) heeft een droom: ze wil leerkracht worden en werkt daar hard voor. “In Syrië wilde ik vooral plezier hebben, maar ik ben veel serieuzer geworden op school. Ik voel me verantwoordelijk.“ Maya, haar broer en haar ouders moesten drie jaar geleden alles achterlaten in Syrië. Maya: “We wilden niet weg, maar toen mijn broer en ik niet meer naar school konden en de situatie thuis slechter en slechter werd, moesten we wel.”

16

Vluchtelingenmeisjes in…

Nawara haalt de gemiste schooljaren in Nawara (13) en haar zusje Nada (11) gaan naar dezelfde school in Caïro. Ze vluchtten drie jaar geleden met hun ouders naar Egypte. Door de oorlog in Syrië kon Nawara al een hele tijd niet naar school. Ze haalt de gemiste jaren nu in. “Ik ben dertien en zit pas in groep vier van de lagere school. Dat is wel raar, maar ik ben toch wel blij dat ik weer naar school kan, want ik wil juf worden. Ik mis mijn oude school in Syrië wel.”

Beyaan schrijft gedichten Net als de meeste Syrische kinderen en jongeren draagt ook Beyaan (17) de littekens van de oorlog in Syrië. Beyaan volgt remedial onderwijs en hoopt dat ze zo snel mogelijk naar een reguliere school kan. Ze is pas een jaar in Egypte en de wonden zijn nog vers: “Ik heb zo’n heimwee. Ik mis mijn familie, mijn vrienden, mijn huis, mijn straat, mijn land. De situatie in Syrië was heel erg moeilijk door de oorlog, maar toch mis ik mijn leven daar. Elke dag hier lijkt op de volgende. Ik sta op, ik ga naar school, ik kom thuis, ik eet, ik ga slapen. Mijn afleiding is poëzie. Ik schrijf gedichten, daar ben ik goed in. En ik houd van dansen!”

Een Syrische vrouw in Egypte Beyaan: “Ik denk nog vaak aan onze reis naar Egypte. Aan de grenzen en hoe moeilijk het was om die te passeren. Aan alle vernielingen onderweg, het geweld en de angst. We zijn altijd bang, dat kan niet anders als je vluchteling bent. Gelukkig heb ik mijn dromen nog. Ik wil tandarts worden, zodat ik mezelf kan onderhouden en mijn land kan steunen. Ik wil een voorbeeld zijn van een Syrische vrouw in Egypte die een succes heeft gemaakt van haar leven. Ik wil dat mijn land trots op me is.”

Nawara (13)

Plans’ steun aan Syrische vluchtelingenkinderen in Egypte • Plan werkt in het vluchtelingenprogramma in Egypte samen met de Community Development Association en met de Egyptische hulporganisatie Ansan. • De nadruk van het programma ligt op toegang tot regulier of remedial onderwijs en psychosociale zorg. • Het onderwijsproject steunt Syrische vluchtelingenkinderen en leerlingen in gastgemeenschappen in Alexandrië en Caïro. • Plan organiseert buitenschoolse activiteiten, zodat Syrische en Egyptische kinderen elkaar beter leren kennen. • Plan helpt Syrische ouders bij het verbeteren van hun inkomsten. • Plan ondersteunt scholen met onderwijskits, computers, whiteboards en meubilair en traint leerkrachten op scholen met veel vluchtelingenkinderen in kindvriendelijke lesmethodes. Ook knapt Plan meer dan 40 scholen op en zorgt voor schoon water en fatsoenlijke wc’s. • In community centra organiseert Plan activiteiten voor Syrische moeders en hun Egyptische buren. Zo leren ze elkaar kennen en kunnen ze ervaringen delen en elkaar steunen. • Minstens 2.500 vluchtelingenkinderen krijgen steun. Tot nu toe kregen ruim 300 Syrische kinderen bijles, waardoor ze konden instromen op Egyptische scholen.

Beyaan (17)

18

Sponsor op reis

“Het voelde als thuiskomen in Nicaragua” Over een jaar of drie gaat Coby Viergever op weer op bezoek Coby Viergever heeft ruim veertig jaar geleden haar hart verpand aan Nicaragua en de liefde is altijd gebleven. Dus toen haar dochter Marieke het idee opperde om eindelijk hun vroegere Nicaraguaanse buurvrouw weer eens te gaan opzoeken, liet Coby zich overhalen. Samen met partner Max Franken vloog ze naar Nicaragua. En natuurlijk ging ze daar ook op bezoek bij haar sponsorkind Esteydí (6). “Het voelde alsof we onze familie bezochten”, vertelt Coby, die al meer dan twintig jaar kindsponsor is. “We waren overrompeld door de warme ontvangst die we kregen. Hoe onbevangen de mensen ons tegemoet traden: zo mooi! Sommige meisjes dansten in felgekleurde klederdracht en een jongen en een meisje zongen over

vriendschap. Fatima, onze tolk van Plan, verklapte dat de mensen dit welkom helemaal zelf hebben bedacht. We keken ernaar met Esteydí en haar familie. Natuurlijk werd er gespeecht, ook door mij. En uiteindelijk werden we uitgenodigd om mee te dansen. Het zweet gutste langs mijn hals van de hitte. Maar dat deed er niet toe.”

Een roze gordijn Esteydí woont in Telpaneca in het noorden van Nicaragua, waar het door El Niño nu extreem droog is. Esteydí is de oudste van twee meisjes. Haar vader is boer, haar moeder runt een klein kruidenierswinkeltje. De familie heeft kippen, honden en een papegaai. “Hun huis is simpel: wat gestapelde stenen, een aarden vloer en een golfplaten dak”, vertelt Max Franken.

Sponsor op reis

“Gelukkig hebben ze wel bedden om in te slapen en water uit de kraan, al is dat geen drinkwater. Moeder kookt op hout, zoals iedereen in de streek.” Esteydí deelt haar slaapkamer met een nichtje en haar kleine zusje. Coby: “Het is een echte meisjeskamer, met een roze gordijn boven haar bed. De rest van het huis is Spartaans ingericht, met een hardplastic tafel en stoelen. Alles straalt eenvoud uit, maar ook warmte en gezelligheid. Esteydí zag er verzorgd uit. Verzorgde handjes en schone nagels. Ze is een serieuze leerling, zegt haar juf.”

Macho “Het viel ons op hoe schoon het overal is”, vertelt Coby verder. “Fred, een medewerker van Plan, nam ons mee naar een school met een mooie overdekte speelplaats, zodat de kinderen in de schaduw kunnen spelen. En Plan zorgt ook voor gevarieerd speelgoed: hobbelpaarden, speelhuisjes, fietsen, steps.” Max vond het tuintje op Esteydí’s school ook bijzonder: “Maak een muurtje van PET-flessen vol zand en vul het

19

perkje met aarde. De plantjes groeien langzaam, maar ze groeien! Het geeft de school iets fleurigs.” Wat Coby en Max ook opviel was het gedrag van de jongens, zelfs de kleintjes. Ze zijn macho en de rolverdeling tussen meisjes en jongens is heel traditioneel. Tienerzwangerschappen zijn in Telpaneca geen uitzondering. Daarom besteedt Plan veel aandacht aan voorlichting over gelijke kansen en rechten, het belang van onderwijs voor meisjes en de consequenties van tienerzwangerschappen. Max: “De mensen van Plan en iedereen eromheen handelen vanuit hun hart. Zij brengen dat over op de kinderen. Dat zie je en dat voel je.”

Dikke knuffel Over een jaar of drie, vier wil Coby weer langs bij Estyedí en haar familie. Coby: “Estyedí’s moeder vroeg me: ‘Wanneer kom je terug?’ en gaf me een dikke knuffel. Ik ben zeventig, maar als ik gezond blijf, ga ik. Het is drieënveertig jaar geleden dat ik in dit land woonde. Het voelde als thuiskomen.”

irls

g #loudabout

Ter gelegenheid van Wereldmeisjesdag (11 oktober) gaat Plan Nederland samen met Plan-ambassadeur Giovanca en Niels Geusebroek, Sabrina Starke en Elske DeWall campagne voeren voor meisjes in ontwikkelingslanden. Met hun muziek zijn zij ‘Loud about Girls’. Op 4 oktober is de aftrap van de actie in de ochtendshow van Jeroen van Inkel op radio Veronica. In deze week brengen de artiesten een aantal nummers ten gehore over krachtige meisjes en roepen het publiek op om de actie te steunen door te sms-en. Tussen 4 en 11 oktober geven Giovanca, Niels, Sabrina en Elske ook mini-concerten op diverse NS-stations. Plan Nederland roept iedereen op om mee te doen aan de Wereldmeisjesdagactie. Van 4 tot en met 11 oktober kunt u het woord ‘GIRLS’ sms-en naar 4333. U doneert hiermee €1, -. Elke donatie wordt verdubbeld. De hele opbrengst komt ten goede aan een project van Plan tegen kindhuwelijken in Zambia. Plan heeft hier een opvanghuis voor jonge meisjes die dreigen te worden uitgehuwelijkt. De meisjes zijn hier veilig, kunnen niet worden uitgehuwelijkt en gaan gewoon naar school. Als u sms’t maakt u bovendien kans op een exclusief huiskamerconcert bij Plan Nederland van Giovanca, Sabrina Starke of Elske DeWall. Skyradio en Veronica steunen de campagne ‘Loud about Girls’, net zoals vele vloggers. Iedereen kan de campagne van 4 tot en met 11 oktober volgen via Facebook, Twitter en op www.plannederland.nl/loudaboutgirls. Ook op Wereldmeisjesdag neemt Plan’s jongerenlobbygroep ‘Girls Rights Watch’ voor een dag de redactie van OneWorld over. Wereldmeisjesdag is, na jaren lobby van Plan, door de VN uitgeroepen om aandacht te vragen voor discriminatie van meisjes wereldwijd. Ook dit jaar dus, met veel muziek en sms-en voor gelijke kansen en rechten voor meisjes in ontwikkelingslanden. Loud about Girls! Lees meer over de campagne ‘Loud about Girls’ in de bijsluiter bij dit magazine en op www.plannederland.nl/loudaboutgirls.