
18 minute read
SPECIAL ‘JE MOET ER WEL WAT VOOR OVER HEBBEN
from 2019 Q1
by Volharding
Bijzondere huisdieren en hun baasjes

Een goudvis vraagt weinig zorg. Een parkiet geeft levendigheid in huis. En een kat is lekker zacht en knuffelig. Daarom staan deze dieren hoog in de top van 10 van populaire huisdieren. Het kan natuurlijk ook een stukje exotischer. We spraken met de baasjes van een varken, papegaai en giftige slang. Waarom kozen ze voor dit huisdier en hoe is het om voor zo’n dier te zorgen?

Huisgenoten die allemaal op hun eigen wijze speciale aandacht vragen van hun baasjes

Tjade en zijn knorrende druktemaker Gib
Als ik bij Tjade naar binnenstap, komt ze me al knorrend tegemoet: Gib, het varken dat Tjade en zijn vriendin Marin als huisdier houden. Of ik haar mag aaien? “Ja, dat mag, maar pas wel op.” Tjade legt uit dat varkens goed in een cirkel om zich heen kunnen zien, maar moeilijk zicht naar boven hebben. Als iets van boven komt, zoals een hand die wil aaien, schrikken ze. “Dan kunnen ze flink van zich af bijten.” Helemaal als ze berig zijn. Zeg maar loops. Elke maand een week. Dan happen en springen ze naar iedereen. “Gib krijgt een prikpil en dat houdt haar gelukkig redelijk in toom, maar als die is uitgewerkt, is het oppassen geblazen.”
Gib loopt gezellig om ons heen door de huiskamer. Om het gesprek niet te veel te laten verstoren, brengt Tjade haar naar buiten, naar haar ren. “Varkens zijn heel nieuwsgierig en aanwezig. Ze willen altijd de eerste in rang zijn en zijn vrij opdringerig. Ik moet echt heel streng en consequent zijn. Het zijn slimme beesten die je trucjes kunt leren, zoals gaan zitten of een rondje draaien. Maar ik ben de baas en dat moet ik voortdurend laten zien bij haar.”
Vijf jaar geleden waren Tjade en Marin verkocht toen ze bij een fokker een nest vol biggetjes zagen. “Ik las over minivarkens als huisdier en ben me daar in gaan verdiepen. Een mini-varken leek ons toen erg leuk.” Tjade vindt dat nog steeds, Marin is intussen wat minder enthousiast. “Ze vraagt heel veel aandacht en dat vind ik niet altijd fijn.” Het thuis houden van een varken moet je melden bij het ministerie van Landbouw. “Dan krijg je een UBN-nummer (uniek bedrijfsnummer) en daarmee ben je officieel varkenshouder. Die registratie is nodig, omdat bij het uitbreken van een ziekte, het ministerie moet weten waar zich varkens bevinden.” Ziek is Gib nog nooit echt geweest. “Ze gaat minstens eenmaal per jaar naar de dierenarts. Die kijkt haar na en geeft de nodige inentingen. Ze eet speciaal voer, een soort muesli en veel snijgroenten. Haar vacht is goed op orde. Dat is belangrijk, want een varkens kunnen nog wel eens last hebben van schurft.”
Gib houdt van gezelligheid. Zij heeft naast de bank een mandje waar ze in gaat liggen als Tjade en Marin tv-kijken. “Met een klein harkje krab ik haar lekker over haar ruggetje. Ze is echt ons huisdier.”
‘IK MOET HAAR LATEN ZIEN DAT IK DE BAAS BEN’
Jeffrey en zijn fascinatie voor giftige slangen
Jeffrey Kok kende eerder de Latijnse namen van dinosaurussen uit zijn hoofd, dan dat hij normaal kon praten, zo zei zijn moeder altijd. De liefde en interesse voor dino’s, reptielen en slangen in het bijzonder, zat er al heel vroeg bij hem in.
“20 jaar geleden ben ik begonnen met het zelf houden van slangen. Ik vind het fascinerende dieren. Echte oerdieren, meer dan 70 miljoen jaar oud. De diversiteit is enorm en dat vind ik prachtig.” Op dit moment heeft Jeffrey 13 slangen thuis, verdeeld over 10 terraria. “Ik zou er best meer willen hebben, maar ik heb niet zoveel ruimte op dit moment. Bovendien kost het houden van slangen ook tijd en ook die is op dit moment wat beperkt. Dus het blijft nu even bij deze 13, al komen er af en toe wel jonge slangen bij.” We kijken naar de twee zandadders, een mannetje met grijze tinten en een vrouwtje dat oranjeachtig van kleur is. “Dit koppel heeft pas gepaard. Hier komen straks jongen. Het zijn gifslangen, de meest giftige die je in Europa kunt vinden. Hun leefomgeving is vooral
Zuidoost-Europa. Als deze je bijten, heb je een probleem.” Zelf is Jeffrey nog nooit door een van zijn slangen gebeten. “Als dat gebeurt, moet ik 112 bellen. Ik heb zelf geen antiserum in huis. Ziekenhuizen wel.” Naast fascinatie heeft Jeffrey ook respect voor de slangen. “Je hebt geen band met deze dieren zoals je met een hond of poes hebt. Maar ik ben wel erg aan ze gehecht. Daarom behandel ik ze ook zo goed mogelijk. Ik ga ze nu ook niet voor de foto uit hun terrarium halen. Dat vinden ze niet prettig. Ik doe dat alleen als het echt nodig is, bijvoorbeeld om hun bak te verschonen.”
Het houden van slangen mag. “Natuurlijk mag je geen beschermde soorten hebben. En ook moet je goed nadenken over welke wel en welke niet. Een reuzepython in een woonhuis houden, zou ik niemand aanraden. Je moet er goed voor kunnen zorgen. Er zijn mensen die houden slangen in steriele bakken, alleen maar om ze te fokken. Een slang kost gemiddeld zo’n 60 tot 80 euro maar er zijn ook soorten die wel een paar honderd euro kosten.”
‘ALS ZE ME BIJTEN, DAN HEB IK EEN PROBLEEM’


Daniëlle met haar clowntje, papegaai Chico
Daniëlle Looije woont samen met haar vriend Justin, drie poezen en papegaai Chico. En hoewel ze veel van haar vriend houdt, een zwak heeft voor haar poezen, met de grijze roodstaart Chico heeft ze toch een hele speciale band. “Chico is mijn clown, hij maakt mij aan het lachen. Als ik aan de telefoon ben, praat hij mee, als ik hooikoorts heb en moet niezen, niest hij ook. Ook de rookmelder kan hij geweldig goed nadoen. Hij is ook heel slim en bijdehand. Als ik naar boven ga, roept hij ‘welterusten’ en als het bezoek vertrekt, zegt hij ‘doei’. Hij is echt grappig.”
Vliegen kan Chico niet. Daniëlle kan hem mede daarom overal mee naar toe nemen. “Als hij uit de kooi is, hobbelt hij me de hele tijd achterna. Hij kan zelfs de trap op. Hij is gewoon graag bij mij in de buurt. Hij zit op mijn schouder, bij mij op de bank en hij gaat mee naar mijn werk. Ik heb een eigen reclamebureau, dus dat kan ook. Samen op de fiets, in het mandje, dat gaat helemaal goed!”
Vliegen kan Chico niet, al fladdert hij soms een klein stukje. Zijn vleugels zijn gekortwiekt. Dat voorkomt dat hij tegen het raam vliegt of tijdens het koken in de koekenpan belandt. Chico is ongeveer 17 jaar en al zes jaar bij Daniëlle. “Ik wilde mijn hele leven al een papegaai. Het zijn mooie, leuke vogels. Chico heb ik gevonden bij de Stichting de Moderne Papegaai. Bij die stichting helpen ze papegaaien een goed tehuis te krijgen. Papegaaien zijn eigenlijk niet geschikt als huisdier. Ze houden van gezelschap, ze leven in groepen. Bij mensen thuis zijn ze vaak alleen en daar kunnen ze niet goed tegen. Dan gaan ze bijten en schreeuwen en soms doen ze zelfs aan automutilatie. Heel zielig. Een papegaai, en dus ook Chico, vraagt heel veel aandacht en die moet je hem ook geven.”
Of Chico een mannetje of vrouwtje is, dat weet Daniëlle niet. “Dat is niet te zien bij een papegaai, daar zou ik een DNA-test voor moeten laten doen. Maar dat maakt ook niet uit. Ik ben gek op Chico en hij ook op mij. Ook Justin vindt Chico leuk. “Al is het weleens lastig. Als we weg willen, bijvoorbeeld, moet er wel oppas zijn, anders kunnen we niet weg. Ja, we moeten er wel wat voor over hebben.”
‘PAPEGAAIEN KUNNEN NIET GOED ALLEEN ZIJN’
Conflicten, juridisch gesteggel, financiële problemen of ruzie met de buren, het zijn allemaal vervelende zaken. Oplossingen liggen vaak niet voor het oprapen en in de emotie of door gebrek aan kennis kunnen problemen flink uit de hand lopen. Onze specialisten vertellen, met voorbeelden uit hun eigen praktijk, hoe problemen ontstaan en wat eraan te doen is.
TEKST EDOUARD VAN AREM FOTOGRAFIE STUDIO OOSTRUM
Hond bijt hond
Het was vreselijk schrikken toen de hond van Evelien en Ed tijdens het uitlaten werd aangevallen door een andere hond. Hun hond Buddy was flink gewond en moest meteen naar de dierenarts. Kosten: 140 euro. Niet alleen financieel betekende het incident een verlies, ook mentaal liet het sporen na: zowel Buddy als zijn baasjes bleven na het voorval angstig. Evelien en Ed deden geen aangifte; ze dachten dat dat geen zin zou hebben. Nu de schrik is weggezakt, vragen ze zich af of ze daar goed aan hebben gedaan.
TOELICHTING DOOR JEREMY RENS “Bij schade of letsel door toedoen van een ander is het altijd handig om aangifte bij de politie te doen. In het geval van een agressieve hond, is het ook zinvol om het voorval bij de gemeente te melden. Zowel de officier van justitie als de gemeente moeten namelijk iets in handen hebben om er gevolg aan te kunnen geven.
De officier van justitie (OvJ) kan de eigenaar van de andere hond vervolgen, want die is aansprakelijk voor de schade die het dier veroorzaakt. Ook voor immateriële schade, zoals angst en verdriet. Daarvoor zijn in elk geval de gegevens nodig van de eigenaar van de hond en namen van getuigen. Dus schrijf die als slachtoffer meteen op. Als de eigenaar onvoldoende heeft gedaan om zijn dier tegen te houden, is hij strafbaar. Mogelijke sancties zijn een geldboete tot wel enkele honderden euro’s of een paar maanden gevangenisstraf. De OvJ kan de andere hond ook in beslag laten nemen. Dit kan alleen als de politie bij of vlak na het incident aanwezig is. De OvJ schakelt dan een gedragsdeskundige in. Die onderzoekt de hond en komt met een advies: de hond gaat terug naar de eigenaar (vaak met muilkorf), moet herplaatst of zelfs afgemaakt worden.”
De gemeente kent regels voor het houden van honden in de openbare ruimte. Wie zich hier niet aan houdt, kan een boete krijgen. Ook kan de gemeente eigenaren van gevaarlijke honden verplichten om hun hond aangelijnd te houden of te muilkorven en bij overtreding hiervan de hond in beslag nemen. Inbeslagname gebeurt vaak alleen als kans op herhaling bestaat, bij meerdere slachtoffers of bij een ernstig incident.”
MR. JEREMY RENS
ADVOCAAT BIJ BEELAARD BREETVELD ADVOCATEN
Gratis inloopspreekuren
Iedere dag heeft Beelaard Breetveld Advocaten een gratis inloopspreekuur van 09.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00 uur. In een gesprek van zo’n 20 minuten helpen zij u op weg met uw juridische vragen of geschillen. Indien verdere rechtsbijstand nodig en gewenst is, bespreken zij graag met u de mogelijkheden. ‘We delen de Lees op pagina 26 hoe u zich kunt aanmelden. liefde voor muziek’
De Volharding is trots op haar Blijmakers. Vrijwilligers die elke week tijd vrijmaken om het leven van een ander een beetje op te vrolijken. Wie zijn deze vrijwilligers, wat doen ze voor werk en wat brengt hen dat? Blijmaker Marion Brieko vertelt over haar wekelijkse ontmoetingen met mevrouw Van der Linden.
TEKST MEIBORG TEKST EN ADVIES FOTOGRAFIE STUDIO OOSTRUM
Ze treffen elkaar elke donderdagmiddag bij mevrouw Van der Linden thuis. In haar appartement in Benoordenhout drinken ze koffie, praten over van alles en nog wat en wandelen een rondje door park Clingendael. Marion: “Het voelt alsof we elkaar al jaren kennen.” Mevrouw Van der Linden (86) ziet erg slecht. “Met mijn linkeroog zie ik niets en met mijn rechteroog nog maar 30 procent.” Ze zit vol verhalen over haar boeiende leven. Met haar man, die ontwikkelingswerk deed, woonde ze in Indonesië, Pakistan, Italië en Ivoorkust. In elk land werd een dochter geboren. “Ik heb het heel erg getroffen met mijn kinderen. Ze zorgen goed voor mij en komen regelmatig langs. Maar de bezoekjes van Marion voegen echt iets toe aan mijn week. We hadden meteen een goede klik.”
Mevrouw Van der Linden woont zelfstandig. ’s Ochtends en ’s avonds komt de wijkverpleegkundige die haar helpt met steunkousen en medicatie. “Zij vond dat ik meer moet bewegen en omdat ik niet zonder begeleiding kan wandelen, suggereerde ze om contact op te nemen met De Volharding. Mijn dochter heeft verder alles geregeld.”
Blijmaker Marion (72) groeide op in Den Haag. Vier jaar geleden keerde ze er terug, nadat ze 40 jaar in Amsterdam woonde en werkte. Marion: “Amsterdam is erg druk en bovendien ben ik dol op de zee. Om wat meer mensen te leren kennen, ben ik vrijwilligerswerk gaan doen. Op donderdag kom ik hier

en op maandagmiddag ga ik naar het mr. Visserhuis, een verpleeghuis hier vlakbij. Daar zing ik met mensen en maken we samen muziek. Prachtig om te zien wat muziek losmaakt, ook bij dementerenden.”
Ook met mevrouw Van der Linden, die vroeger pianoles gaf, deelt ze de liefde voor muziek. Mevrouw Van der Linden: “Ik heb een uitgebreide cd-collectie. Hier in het huis zit ik in de muziekcommissie. Eén keer in de maand organiseren we een muziekavond in de gemeenschappelijke ruimte. Ik help bij het voorbereiden en het kiezen van de muziekstukken. Marion: “Vaak luisteren we na onze wandeling samen naar muziek onder het genot van een glaasje port. Een mooie afsluiting van de middag!”

De Haagse Vogelbescherming
Op weg naar een Haags vogelparadijs?
Het bekendste dier van Den Haag? Dat is zonder twijfel de ooievaar! Deze imposante, langbenige vogel speelt immers de hoofdrol in ons stadswapen. Gelukkig heeft de ooievaar het sinds enkele jaren weer prima naar zijn zin in Den Haag. Er nestelen verschillende broedparen, mede dankzij de inzet van de Haagse Vogelbescherming (HVB). Al meer dan 90 jaar zet deze vereniging zich in voor een vogelvriendelijke omgeving. Wat doen ze precies?
TEKST MEIBORG TEKST EN ADVIES FOTOGRAFIE STUDIO OOSTRUM
Sharon Lexmond werkt bij de vogelopvang, één van de activiteiten van de HVB. Sharon: “Wij vangen gewonde vogels op en richten ons op het welzijn van het individuele dier. Maar de vereniging doet nog veel meer: we organiseren lezingen, houden tellingen en geven adviezen, alles met het doel: het behoud van zoveel mogelijk vogelsoorten in Den Haag.”
VOGELRUSTGEBIEDEN Zo beheren ze twaalf vogelrustgebieden in Den Haag. Deze gebiedjes zijn niet toegankelijk voor recreanten en zijn afgeschermd voor honden en katten, zodat vogels er ongestoord kunnen leven en broeden. Voorbeelden zijn: de André van der Laantuin aan de Wijndaelerweg, de Eendenkooi in het Zuiderpark of Vogelreservaat Overvoorde in Rijswijk. Sharon: “Vrijwillige veldwerkers adopteren zo’n gebied en richten het in om zoveel mogelijk vogelsoorten broedgelegenheid en voedsel te bieden. Met name aan soorten die dreigen te verdwijnen door toenemende verstedelijking. Denk aan uilen, roodborsten, gierzwaluwen en huismussen. In het broedseizoen worden de vogels geteld door de beheerder. Af en toe zijn de gebieden toegankelijk en wordt een excursie georganiseerd.” »
VOGELVRIENDELIJK BOUWEN De vereniging geeft ook adviezen aan bouwbedrijven en aannemers over vogelvriendelijk, ook wel ‘natuurinclusief’, bouwen. Sharon: “Dat houdt in dat je bij het ontwerp van woningen en gebouwen rekening houdt met bepaalde vogelsoorten. Gierzwaluwen zijn van het voorjaar tot einde zomer in ons land. Ze komen in april vanuit Afrika hiernaartoe en nestelen graag in hetzelfde nest als het jaar daarvoor. Het behoud van die nestgelegenheid is belangrijk. Als ze hier aankomen en hun nest is weg, dan leggen ze geen ei. Dus bij bouwactiviteiten overleggen we met aannemers over het plaatsen van duurzame nestkasten.”
EXOTEN Sommige soorten hebben het moeilijk, maar andere lijken juist op te rukken in de stad, zoals de halsbandparkiet en de nijlgans. Sharon: “Dat zijn zogenaamde exoten die oorspronkelijk in ons land niet voorkwamen. Sommigen zeggen dat ze inheemse soorten verjagen, maar dat blijkt niet zo te zijn. De halsband-


Nest jonge nijlganzen die hun moeder kwijtraakten
parkiet vind je sinds de jaren 60 in ons land en hun aantal nam gestaag toe. In het begin ging dat ten koste van de grote bonte specht, want de parkiet pikt het nest van de specht in. Maar de bonte specht gebruikt zijn nestholte maar een keer, terwijl de parkiet een nest veel vaker gebruikt. Uiteindelijk nam het aantal spechten weer toe en nu stabiliseert de populatie zich. Het duurt dus even voordat een nieuwe balans ontstaat en elke soort zijn plekje vindt.”
WILDE EEND HEEFT HET MOEILIJK Datzelfde zien we ook bij de nijlgans en de wilde eend. Sharon: “Nijlganzen zijn vrij agressief en kunnen een hele vijver claimen en eenden wegjagen. Maar die gaan dan weer ergens anders nestelen. In principe is er ruimte voor allebei.” De eenden hebben het de laatste tijd wel moeilijk, maar dat komt meer door menselijk ingrijpen in hun leefomgeving. Sharon: “Kanten van sloten en vijvers worden te veel gesnoeid, waardoor kleine eendjes zich niet goed kunnen verstoppen. Ook zijn de oevers of kades vaak te hoog of voorzien van een beschoeiing, waardoor ze niet op de kant kunnen klimmen. Daarom bouwen we bijvoorbeeld eendentrappetjes, zodat ze op de kant kunnen komen om uit
Deze reiger is niet ziek, maar komt af en toe schooieren om een lekker visje Deze buizerd is gevonden door de duinwachter met een worminfectie in zijn bek

te rusten. Het goedbedoelde eendjes voeren, is ook niet altijd een goed idee. De meeuwen komen op het brood af en grijpen dan ook jonge eendjes.”
VOGELOPVANG DE WULP De vereniging telt zo’n 1000 leden. Zij kunnen meehelpen bij het onderhoud van de vogelrustgebieden of bij vogelopvangcentrum De Wulp. De opvang aan de Heliotroopweg is zeven dagen per week geopend. In de zomer ook ’s avonds. Onder leiding van twee betaalde krachten werken er zo’n 50 vrijwilligers die in 2018 meer dan 10.000 vogels opvingen. Sharon: “De patiënten worden binnengebracht door de dierenambulance of door particulieren die een gewonde vogel op straat of in de tuin hebben aangetroffen. Het gaat vaak om verzwakte en ondervoede vogels, jonge vogels die uit het nest zijn gevallen, slachtoffers van verkeersongelukken, vogels die tegen een raam aan zijn gevlogen of vastgevroren zaten op het ijs. Zodra ze binnenkomen, onderzoeken en registreren we ze en stellen we een behandelplan op. Soms kunnen we ze niet helpen en dan geven we ze een spuitje om ze onnodig lijden te besparen.”
VEERPROTHESES Een rondgang door de opvang voert langs de babykamer waar jonge vogeltjes worden bijgevoerd, hokjes waar verkleumde duiven onder een lamp worden opgewarmd en bassins waarin zwanen en meerkoeten weer op krachten komen. De behandelingen zijn heel divers: bijvoeren, spalken van gebroken pootjes, verwijderen van vishaken of herstellen van afgeknipte veren. Sharon: “Wij hebben veren die we als een prothese aanbrengen. Als de vogel in de rui is, wordt zijn verenpakket vernieuwd. De kunstmatig aangebrachte veer valt dan uit en er komt weer een nieuwe voor in de plaats.”
Verzwakte knobbelzwaan die weer op krachten moet komen
LAAT JONGE MEEUWEN MET RUST Elke seizoen kent zijn eigen patiënten. Zo wordt de vogelopvang in de zomer overspoeld met jonge meeuwen. Sharon: “Meeuwen nestelen graag op platte daken. De jongen springen op een gegeven moment van het dak af, lopen een paar dagen rond en daarna vliegen ze weg. Dat is normaal gedrag. Maar in een verstedelijkt gebied ontbreekt vaak de ruimte om veilig rond te lopen. Dan lopen ze midden op de weg en mensen brengen ze dan hier. Meestal mankeren ze niets. Ze hebben alleen niet de goede plek om jonge meeuw te kunnen zijn. Je kunt ze beter naar een rustige plek of binnentuin brengen, niet te ver weg van het nest, zodat hun ouders ze nog kunnen voeren. Nog beter is om te voorkomen dat ze gaan nestelen in een dichtbebouwde wijk. Zet een windmolentje op een plat dak. Daar houden ze niet van.”
GOED BEDOELDE VERGISSINGEN Sharon: “Ondanks goede bedoelingen doen mensen soms precies de verkeerde dingen. Zwanen zitten bijvoorbeeld altijd lang op het nest. Mensen denken ‘ach wat zielig’ en gooien dan brood op het nest. Maar dat is niet nodig.



Zeekoet met een beschadigd verendek
Zwanen eten heel veel voordat ze gaan nestelen en daarna teren ze in op hun reserves. Af en toe gaan ze er heel kort af om te poepen en te badderen en daarna keren ze snel weer terug. Op het nest eten ze niet, ze houden het juist schoon, want anders komen de ratten hun eieren jatten.”
ZO HELP JE DE VOGELS Het vereist een beetje kennis, maar als je de vogels een warm hart toedraagt, kun je genoeg doen om ze een handje te helpen. Bijvoorbeeld door je tuin vogelvriendelijk te maken met zo min mogelijk bestrating en met veel, het liefst besdragende, planten. Vermijd gif en luizenbestrijdingsmiddelen. Vogels zijn natuurlijke bestrijders, want ze eten luizen en slakken. Voer bij als het langer dan een week vriest en plak stickers op grote ramen of glazen deuren, zodat ze niet tegen de ruiten kunnen vliegen. Wil je nog meer doen? Bezoek dan een lezing of excursie en kijk eens op de site haagsevogels.nl. De vogels zullen je dankbaar zijn.
Roodborstje met een afgebroken staart