IES A Sangriña (A Guarda) – Refráns e cantigas

R E FR Á NS D OS AV ÓS L aura L omba G onzález 4 ºB

-Í N D I CE  ALGÚNS REFRÁNS DOS MESES…………………3-9.  REFRÁNS VARIADOS….10-18.

A L G ÚN S R E FR Á NS D OS M E SE S

X A NE I R O  En Xaneiro, un pouco ó sol outro pouco ó fumeiro.

 Quere dicir que en xaneiro algúns días vai moito sol, e outros hai que prender o fumeiro, para quentarse do frío que vai.

X A NE I R O  Estamos no mes de Xaneiro, e cos pés no braseiro!.

 Quere dicir, que no mes de xaneiro vai moito frío e hai que quentarse co braseiro.

A G OST O  A chuvia no mes de Agosto non e mel, é mosto.

 Quere dicir que é bo que chova en Agosto, porque así a colleita do viño vai ser a dun viño bo e doce.

A G OST O  En Agosto secan os montes, e en setembro as fontes.

 Quere dicir que en Agosto e setembro vai moita calor, e ata secan os montes e as fontes.

SE T E M B R O  En setembro, como tremo!.

 Quere dicir que en setembro vai moito frío.

D E CE M B R O  No mes do Nadal, mal temporal.

 Quere dicir, que en decembro hai mal tempo, comeza a vir a neve, os temporais...

R E FR Á NS V A R I A D OS

D O A M OR …  A amor mal correspondido, ausencia e olvido.

 Quere dicir que se te namoras dalguén, e esa persoa non sente o mesmo por ti, debes esquecelo porque xa atoparás a outra persoa que che queira.

SOB R E A M UL L E R …

 Á luz da candea non hai muller fea.

 Quere dicir que na escuridade non hai ninguén feo, porque non podes ver a persoa.

D A COM I D A …  Nin pote ó lume sen touciño, nin xantar na mesa sen viño.

 Quere dicir que é tan indispensable que para un cocido non botes touciño, que falte na mesa un vaso de viño.

D a comida…  Do que se come se cría.

 Quere dicir que dependendo do que comas, criaraste dunha maneira ou doutra, un exemplo: Comendo moitos bolos engordarás.

D O V I Ñ O…  Polo San Martiño ferve o pan e mailo viño.  Quere dicir que no San Martiño, é cando comeza a fermentar o viño e o pan.

D O A M I G O…  A un bo amigo, bo abrigo.

 Quere dicir, que se tes un bo amigo poderás refuxiarte nel sempre que o precises.

D O OUT ON O…  Flores en Outono, fame no ano novo.

 Quere dicir que se comezan a xermolar as flores no outono, vanse estragar polo cambio do tempo, e non haberá froito; haberá fame.

D A L I N G UA …  Quen ten a lingua ruda, ten a costela madura.

 Quere dicir que quen di moitos tacos, ten que estar acostumado a recibir tundas.

FIN Laura Lomba Gonzรกlez.

4ยบB

O Refraneiro Galego Alba Cividanes Ortega Sara Gonzรกlez Pacheco 4ยบB

Entroido na praza semana santa na casa

O significado deste refrĂĄn ĂŠ que se no entroido vai bo tempo en semana santa choverĂĄ.

Quen pide mal ó veciño venlle o seu polo camiño

Quen pide mal para os demais o mal acabaralle vindo a el.

As malas noticias, chegan voando.

E as boas, chegan coxeando.

Que das cousas malas coĂąecelas ĂĄ primeira e as cousas boas tardas tempo en sabelas.

Coa muller e co diĂąeiro non xogues compaĂąeiro

Aproveita o que tes se non o podes perder

En boca pechada non entran moscas

Non fales mal da xente se non queres que falen mal de ti.

Ata o corenta de maio non te quítelo saio Ata mediados de xuño non gárdelo abrigo debido a que aínda pode empeorar o tempo.

Hai que saber disimular o que non se pode remediar Garda o que non queres que saia รก luz.

Para dicir mentiras e comer pescado, hai que ter moito coidado.

Ten coidado co que fas se non queres acabar mal

Os palotes do rebusco teñen dobre gusto

Este dito refírese a que despois duns días da vendima, dábase permiso a quen quixera, a rebuscar as uvas que quedaban nas vides e se encontrabas ademais das uvas “palotes” a satisfacción era dobre.

Cando a mora madura, xa pinta a uva.

Cando a mora estรก para comer a uva empeza agromar.

FIN

Ata o corenta de Maio, non quites o saio Este refrĂĄn quere dicir que aĂ­nda que en Maio normalmente vai bo tempo, non nos debemos fiar, xa que a finais deste mes pode volver refrescar.

Éramos poucos e pariu a aboa Se di festivamente cando unha situación é xa agobiante e se lle engade algún elemento que aumenta a gravidade.

Canta máis presa, máis vagar É un refrán moi utilizado, e indica que as cousas hai que facelas con tempo e non no último intre.

A perseverancia todo o alcanza Sinala que a insistencia e o empeño é a mellor garantía para conseguir o que se propón.

Tamén se di: “O que a segue, a consegue”.

Tirala pedra e esconder a man, feito vilรกn Denuncia aqueles os que despois de cometer algunha maldade, non asumen as consecuencias, senรณn que se mostran alleos.

Dáme pan e chámame can Dise do que a cambio de obter algún beneficio, non vacila en comprometer a súa fama.

A onde vas tolo? A onde van todos Este refrán significa que a xente fai o que fai a maioría, aínda que non sempre sexa o mellor ou o máis adecuado.

Ano novo, vida nova Refírese aos bos propósitos que se propoñen a comezos de ano ou o iniciar unha nova etapa, aínda que na maior parte dos casos, non se leven a cabo.

En Martes, nin te cases nin te embarques En moitas partes se considera este dĂ­a como de mal agoiro, porque na idade antiga estaba dedicado a Marte (Deus da guerra) e porque en Martes perdĂŠronse moitas batallas importantes, por iso, recomenda non emprender nada importante ese dĂ­a.

Nunca choveu que non escampase Significa que aínda que algo vaia mal, non durará para sempre, senón que acabará por solucionarse ou, cando menos, mellorar.

autores โ ข Pablo Javier e Adriรกn. 4ยบ ESO B

.

Sonia Trinidad Rodríguez e Ángela Verde Fernández

“A vellez non ten cura e a mocidade apenas dura” •Cando eres novo, o tempo pasa moi rápido e apenas dura, unha vez envelleces non podes voltar atrás.

“Se o galo canta ao medio día, néboa para outro día”

•O galo canta sempre ao amencer, e se canta polo mediodía outro día haberá néboa.

“Abril frío, moito pan e pouco viño”

· Se vai frío en abril non falta alimento, pero as viñas estropéanse.

“Na porta do rezador non poñas trigo ao sol; na do que non reza nada, nin trigo nin cebada”

•Non digas nada do que tes, porque senón non te dan nada.

“ Ano de herba, ano de merda” •Refrán relacionado co campo; ó haber moita herba tapa o froito entón dícese “ano de merda”

“Antes de facer unha cousa unha vez, pensala primeiro tres�

•Tes que pensar ben antes de facer unha cousa, porque logo podes arrepentirte.

“O que sementa ventos, recolle tempestades”

•O que fai algo mal os resultados aínda son peores. Exemplo: Se ti me enganas estás demostrando que non confíe en ti.

“Fillo fuches, pai/nai serás; mira o que fixeches e así o terás”

•Este refrán significa que o que fas de pequeno ten as súas consecuencias cando sexas maior.

“Non hai día que non chegue, nin tempo que non acabe” • Todos os días van chegando e o tempo que pasas xa se acaba. Exemplo: O día dunha festa estás desexando que chegue, e cando remata, todo volve a ser como antes.

“Mellor cogomelo perdido que mal comido”

•É mellor deixar de comer un cogomelo descoñecido, antes de que che poida facer mal.

“Comer e rañar, todo é empezar” •Cando non tes ganas de facer nada, comezas e non rematas.

“Cando a carballeira xa canta, gusta ben a manta”

•Isto significa que comeza o outono comeza a facer frío e xa se agradece a mantiña.

“Se o Nadal vén mollado, o xaneiro vén xeado”

•Este refrán quere dicir que se no Nadal chove, en xaneiro neva.

REFRÁNS GALEGOS

2009

REFRÁNS 

1º-. Con pan e viño ándase o camiño.



Significado: Con pouca cousa pódese vivir.

REFRÁNS 

2º-. Tanto dá para un roto como para un descosido.



Significado: Serve para calquera cousa.

REFRÁNS 

3º.-Non a de chover que non escampe.



Significado: Malo será que non pase.

REFRÁNS 

4º.- Non hai mal que por ben non veña.



Significado: Algo malo sempre acaba ben ou quizais mellor.

REFRÁNS 

5º.- Ata o corenta de Maio non te quites o saio.



Significado: Aínda que case sexa verán pode vir frío.

REFRÁNS 

6º.- Dime con quen andas e direiche quen es.



Significado: Sempre andas coas persoas que se parecen a ti na forma de ser.

REFRÁNS 

7º- O que non corre, voa.



Significado: Sempre hai alguén que é máis listo.

REFRÁNS 

8º.- Quen me quere non o quero e a quen quero non me quere.



Significado: Cando queres a persona amada o teu amor non é correspondido.E cando te quere outra persona non a queres ti a ela.

REFRÁNS 

9º.- Polo Nadal, cada ovella no seu corral.

Significado: No Nadal xúntase toda a familia na casa.

REFRÁNS 

10º.- Lúa con risco, chuvia é ventisco.



Significado: Cando está a lúa rota vai vir chuvia e vento.

REFRÁNS 

11º.- Non te fíes do ceo estrelado, nin do amigo reconciliado.



Significado: Non te fíes das apariencias.

REFRÁNS 

12º.- Posta de sol colorada, do Norte virá ventada.



Significado: Cando a posta de sol é moi vermella vai vir vento do Norte.

REFRÁNS 

13º.- Vento, riqueza e ventura, non son causa segura.



Significado: Todo pode cambiar dun momento a outro.

REFRÁNS 

14º.- Marzo ventoso e Abril chuvioso, fan Maio florido e fermoso.



Significado: Cando vai vento en Marzo e chove en Abril, no mes de Maio vai facer bo tempo.

REFRÁNS 

15º.- Na casa do ferreiro, coitelo de pao e na do carpinteiro sentarse no chao.



Significado: O Home deixa as tarefas da casa para o final.

REFRÁNS 

16º.- O labrador descoidado, os ratos cómenlle o sementado.



Significado: Sen non coidas o que tes, estropéase.

REFRÁNS 

17º.- Se a noite de Nadal foi de luar, labra ben para sementar.



Significado: se é lúa chea a noite de Nadal vai haber boa colleita.

REFRÁNS 

18º.- Se ó vello lle quitan a pinguiña de viño e maila cociña, que o enterren axiña.



Significado: Se lle quitas os seus costumes, sobre todo ás persoas maiores, estas morren.

REFRÁNS 

19º.- O vinagre e o limón, medio cirurxiáns son.



Significado: Que o vinagre e o limón son bos remedios para as enfermidades.

REFRÁNS 

20º.- Baguiño a baguiño fixo unha vella unha pipa de viño.



Significado: Se fas as cousas a modiño, por moi díficil que sexan, acaba saíndo.

E por Ăşltimo, pero non menos importante

REFRÁNS 

21º.- É a mesma merda pero con distinto cheiro.



Significado: Cando estás a dicir unha mesma cousa que outro dixo e quere dicir o mesmo.

Créditos Este traballo foi realizado por: Tamara Iglesias Pereira.

Francisco Javier Couto García.

4º E.S.O. - B

FIN

Refrรกns populares galegos Oscar Moreno Correa Jorge Martinez Martinez

O son dá calor • Cando canta a ran, vén vindo o verán Cando as rás saen, significa que hai humidade e calor, clima de verán…

“Agosto” • Auga de Agosto, mel e mosto Este refrán significa que a única auga que hai en Agosto é o mosto e o mel

Xustiza • A todo porco lle chega o seu San Martiño Este dito popular dise cando alguén non cumpre como persoa, algún día se fai xustiza.

Dabondo • Na casa do abade comede e levade Sempre hai alguén que ten de máis e outros que non teñen nada, por iso dicimos que un abade ten de sobra, porque historicamente eran os que facían as grandes comidas.

Apariencias…

• Labrego que estime a súa fama, non lle saia o sol na cama Hai xente que quere aparentar o que non é, indo por aí de restaurantes e lucindo traxes, e logo teñen que traballar todo o día para poder manterse.

Non te embales‌ • Antes de casar, ter casa en que morar e terras en que traballar Non fagas plans sen ter algo que os faga realidade.

Decisión • Muller ben casada, a que non ten sógra nin cuñada Non te fíes de quen non coñeces porque non sabes o que ten entre mans.

Só con coco…

• Entre pais e irmáns non metas as mans.

Evita compromisos con familiares para evitar as malas relacións entre os mesmos

Desconfía!!

• Non bebas sen ver, nin firmes sin ler Non te fíes do que din nin do que te dán.

Sempre que poden beneficiarse faino a túa costa.

Falar Ê gratis, as consecuencias non. • En boca pechada non entran moscas Non te metas onde non te chaman, e menos se vas a dicir algo sen criterio.

Autores: • Oscar Moreno Correa • Jorge Martinez Martinez

REFRÁNS • NOME

A falta de pan, boas son tortas.

Aconsella conformarse co que tes cando se carece dunha cousa mellor.

A can vello, non hai tus tus!

Indica que ĂŠ moi difĂ­cil enganar a un home maduro e experimentado, porque recoĂąece a simple vista a mentira.

De tal pau, tal astilla Significa que o carรกcter dos pais vai a ser igual cos dos fillos

Dunha árbore caída todos fan leña.

Significa o desprezo que se manifesta ás persoas ante aquel que caeu nunha desgraza.

Do amigo usar, pero non abusar.

O mellor medio de conservar os amigos ĂŠ non pedirlles nada en non deberlles nada.

Pasando o xoves, acaba a semana.

Significa que a fin de semana xa estรก prรณxima.

Quen teĂąa un fillo femea, que cale a boca.

Significa que non debes falar, xa que todo o mundo sempre ten algo que agochar.

Sol que moito madruga, pouco dura.

Dรก a entender que as cousas que se fan a destempo ou con precipitacions soen acabar en fracaso.

Canto mรกis miro,mรกis mal miro.

Unha persona que se pon na boca do que mira algo que lle sorprende desagradablente.

O que non mata,engorda.

Dise en ocasión de consolo, por descuido alguén que come un alimento de dubídosa calidade.

Traballo de lingua galega refráns Lucía Martínez Da Silva 4º B

Se neva na primeira lúa de octubre sete lúas cubre

Quere dicir que se na primeira lúa de outubro neva vai seguir nevando durante sete meses

A partir de Agosto frío no rostro

Dice que en Agosto é cando empeza a chegar o frío

Maio chuviso XuĂąo ventoso

si en maio chove en xuĂąo vai facer moito vento

En San Xoán as sardiñas pingan no pan

Di que as sardiñas están boas para comer porque xa teñen graxa.

As fanecas en Xaneiro son tan boas como o carneiro

Quere dicir que as fanecas no verรกn estรกn secas e en xaneiro estรกn carnosas

Febreiro moucho ten vinteoito se dura catro mรกis non queda ni can nin gato

Vai polo mal tempo que fae en febreiro

Cando vexas as barbas do teu veciño queimar, pon as túas a remollar

Cando vexas que ao teu veciño lle empeza a ir mal vaite preparando que tamén te pode tocar a ti.

Vai falando vai falando que polo cu te van dando

Se falas moito podeste arrempentir porque van a falar de ti

O que cala fode o que fala

Se alguĂŠn te quere fastidiar falando calas e xa estĂĄ

O que moito abarca pouco aperta

O que presume de ter moita cousa logo resulta que non ten tanto como el dicĂ­a

Nunca ĂŠ tarde cando a dicha ĂŠ boa

Nunca e tarde para decir e facer as cousas

TESOURO DOS NOSOS AVÓS

Tesouro dos nosos avĂłs

Gaviotas a terra, mariĂąeiros a merda

Tesouro dos nosos avós

Polo Sin Martiño, Fai lume e quenta o fuciño

Tesouro dos nosos avรณs

Cada can que se lama o seu zipote

Tesouro dos nosos avรณs

Hasta o 40 de Maio non quites o saio

Tesouro dos nosos avĂłs

Por San Xoan a sardiĂąa molle o pan

Tesouro dos nosos avós

O chegar o San Martiño, mátase o porco, e bébese o viño

Tesouro dos nosos avós Mariñeiros de galicia Non chores nin teñais pena Se perdichela reghata No ha sido por culpa vuestra Ni tampoco del patrón Que ha sido todo por culpa De una mala diresión Boja, boja, boja Rema, rema, rema

Que la mar serena Está pal año que viene Si hai otras regatas Ghalicia las ghanará Ghalicia las ghana Ghalicia las ghanará Pal año que viene Si hai otras reghatas Ghalicia las ghanara

Tesouro dos nosos avรณs

Onte putas, hoxe comadres

Tesouro dos nosos avรณs

O peor erro e o enterro

Tesouro dos nosos avós

Ca muller e o diñeiro non xoges compañeiro

Tesouro dos nosos avรณs

Sogra e nora e can e gato non comen ben nun mesmo plato

Tesouro dos nosos avĂłs

O peor do erro ĂŠ o enterro

Tesouro dos nosos avós

Polo San Martiño,fai lume e quento o fouciño

Tesouro dos nosos avรณs

Os cartos non fai a felicidade pero calman os nervos

Tesouro dos nosos avรณs

Quen vai o rio molla o cu

Tesouro dos nosos avรณs

Ricos e pobres a terra os come

Tesouro dos nosos avรณs

Rico e necio soe ser o mesmo

FIN

Miguel Ángel Verde Martinez 4º C Roberto Martinez López 4º C Alberto Rodríguez Acevedo 4º C

Traballo de galego

Refrรกns

¡E VOLTA A BURRA Ó TRIGO !

Expresión contra a que se volve a un tema que xa parecía zanxado.

Nada sabes, se ninguĂŠn sabe que sabes.

Quere dicir, que o saber necesita de receptores.

Choiva de xullo, fai madeira.

• As chuvias caídas neste mes, favorecen o crecemento das árbores.

Hasta San xoán, toda a herva é pan.

• Di que o verde dos campos de trigo , é promesa de boa colleita.

O que non mata, engorda.

• Utilízase como expresión de consolo, cando alguén come algo en riguroso estado.

A todo porco chégalle o seu San Martiño.

• É un refrán que se di moito, cando se acerca o 11 de Novembro, no cal é costume facela matanza do porco.

En novembro, se non sembraches non sembres.

• Que se nesa data, senón sembraches xa Ê tarde para facelo.

Can vello, non ladra a tocón.

• Di que as persoas maiores debido a súa experiencia na vida, non fan nada sen unha razón concreta.

Os tronos e o mar, ensinan a rezar.

• Di que sempre hai cousas capaces de amedrentar ao måis valente.

Mal de ollo, cúrao co cóbado.

• Quer dicir que é malo tocar o ollo coa man. Entón é mellor non tocalo.

Feito por: Jose luis e

Miriam

4ยบB