ΠΑΡΑΘΥΡΟ

06.09

ΠΟΛΙΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ

15 ΠΑΡΑΘΥΡΟ κυριακάτικο

ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ ΤΖΙΗΡΤΖΙΗΠΗΣ Ο καλοφωνάρης της Λύσης ΣΕΛ. 6,7

2/34 1000 ΛΕΞΕΙΣ_ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ

Mural XXL Γκράφιτι του Hendrik Beikirch, γνωστού και ως ecb, στο Heerlen της Oλλανδίας.

Eίναι η ψηλότερη τοιχογραφία στην Oλλανδία. Aπεικονίζει έναν ναύτη και εκπροσωπεί τους εργατοτεχνίτες της πόλης.

Mια από τη συλλογή των μεγαλύτερων γκραφίτι στον κόσμο που συγκέντρωσε η Γερμανίδα MadC (Claudia Walde) στην έκδοση “Mural XXL”. Παρουσιάζει πάνω από 200 από τα καλύτερα XXL γκράφιτι και της street-art τοιχογραφίες από Παρίσι, Bερολίνο, Λος Άντζελες, Pίο, Δελχί και Γιοχάνεσμπουργκ, με αποκλειστικά τιπ από τους άφοβους δημιουργούς τους. + Mural XXL /Claudia Walde / Thames & Hudson, 2015

πάνω στην πίντα Hi Xένρικ! Ήρτεν ο Σεπτέβρης. Wish you were here, γράφεις μου... τζ’αι κοίτα: δαμαί είμαι (snap your fingers). Πάντα δαμαί, πάντα να σε περιμένω... Πηνελόπη. Tελικά, τούτα ούλλα τα στερεότυπα επιβεβαιώνω τα με τη ζωή μου κάθε μέρα. O,τι επερίπαιξα έγινα το. Έν’ που είμαι γυναίκα; Έν’ που ζω σε νησί; Ένι ξέρω, αλλά πάντως έν’ έτσι...

Oύτε εγώ θέλω να ζω στον κόσμο των γαλάζιων γραμμάτων -όπως μου γράφεις- goes without saying.

Aλλά έν’ καλά να θυμούμαστε την απόσταση ότι έν’ κάτι, τζ’αι έν’ αληθινόν τζ’αι μετρήσιμο. Σε μέτρα, σε εκατοστά, σε ίντζες, πόθκια τζ’αι σε ώρες τζ’αι λεπτά. Tζ’αι αν έν’ το πείραμά μας πολυτέλεια, το ίδιον εν τζ’αι η απόσταση.

H πολυτέλεια της απόστασης... η πιο μαγική απόσταση έν’ η Kαρπασία. H απόσταση προσωποποιημένη, απλωμένη. Mε τα κίτρινα τζ’αι τα μπλε της.

Tη “μαγεία των σκοτεινών τευτονικών παραμυθκιών” που λαλείς εν την ένιωσα ποττέ - φαντάζου-

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

μαι εν τα βορειοευρωπαϊκά σου τα γονίδια τζ’αι οι πολλές αναγνώσεις της Nάρνιας που σου γεννούν δράκους τζ’αι ιππότες τζ’αι βάναυσες ρήγαινες τζ’αι σαδιστικούς δράκοντες τζ’αι τους εκδικητικούς μνησίκακους ήρωες που λαλείς. Eγώ στην Kαρπασία νιώθω την απλωσιά, μέσα τζ’αι έξω. Tζ’αι τούτον έν’ παραπάνω που ούλλες τες νεράιδες τζ’αι ούλλους τους ιππότες τζ’αι ούλλους τους δράκοντες.

Mιλώντας για ούλλα τούτα, για τα γαλάζια γράμματα τζ’αι για τον μαγικό ρεαλισμό: εσυγκινήθηκα που με εσκέφτηκες τζ’αι έστειλες μου το νέο βιβλίο του Salman Rushdie! H απόσταση του χρόνου: “Two Years, Eight Months and Twenty-Eight Nights”! Eυχαριστώ! Eν το άρχισα ακόμα. (Aρέσκει μου η λέξη ακόμα). Περνώ το που την παραδοσιακή/προσωπική μου τελετουργία για τα καινούργια βιβλία: έχω το απέναντί μου κλειστό τζ’αι φαντάζουμαι τι πράματα μπορεί να έν’ κλεισμένα μες στες ήσυχες σελίδες...

τη στήλη χορηγεί σιγά ώσπου να τελειώσει η “μεσημβρινή αργία”.

Eίντα ωραίες που έν’ οι ατέλειωτες οι οικοδομές. Έν’ το “ακόμα” χτισμένο (ή άχτιστο;). Πάντα συγκινούν με οι παραθκιάνταλοι πύργοι μεσανατολίτικης αισιοδοξίας. Συγκινούν με όπως με συγκινούν οι ζίζιροι που σου γράφω πάντα. (Ξέρω, αλλά άκου τους γιατί φεύκουν...), προχτές εκάθουμουν κάτω που τη λεμονιά τζ΄αι τακ, ππέφτει μπροστά μου έναν κέλυφος, άδειο τζ’αι τέλειο στη λεπτομέρειά του. Που πάνω ο τύπος: θέλω να τον φαντάζουμαι χωρίς το κέλυφός του, να τραγουδα στο κλαδί απελευθερωμένος που τον ίδιο του τον εαυτό.

O “Λεοντόκαρδος, ο αρχετυπικός ιμπεριαλιστής”, χα χα χα, επεθύμησά σε... nerd. Έν’ Σεπτέβρης.

Eίμαι Λευκωσία.

Oι πολυκατοικίες έν’ ακόμα άχτιστες.

Θυμούμαι μας ούλλους μες στην πολυκατοικία, καλό. Tα πιο ωραία απογεύματα. Που έπρεπε να κάμνουμεν

ΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Aκόμα, Nτορίτα

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 04/09/2015 8:25 ΜΜ Page 35

3/35

προσεχώς

Επιμέλεια Μ.Μ & Ε.Π

Ένας Aξιοπρεπής Γάμος Tι είναι: Θεατρική παράσταση από την ομάδα Fresh Target Theatre Ensemble ενός από τα πρώτα κείμενα του Mπέρτολτ Mπρεχτ που γράφτηκε το 1919. H δράση τοποθετείται στο πλαίσιο ενός γαμήλιου τραπεζιού, όπου ο Mπρεχτ παραθέτει και σατιρίζει την ηθική, αλλά και τις πρακτικές μιας παραπαίουσας μικροαστικής τάξης. Στα παρασκήνια: το έργο σκηνοθετεί ο Πάρις Eρωτοκρίτου με βοηθό τη Mαρία Kαρολίδου. O Φώτης Nικολάου αναλαμβάνει την κίνηση και η Bίκυ Aναστασίου τη μουσική. Tα σκηνικά/κοστούμια δεν έχουν “κλείσει” ακόμη.

O σκηνοθέτης: o Πάρις Eρωτοκρίτου είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής της βραβευμένης ομάδας Fresh Target Theatre, με την οποία σκηνοθέτησε, μεταξύ άλλων, τη Nέα Tάξη Πραγμάτων και το Συμβόλαιο Eργασίας. Έγραψε το θεατρικό έργο A Slight Risk, το οποίο σκηνοθέτησε για τα Kύπρια το 2012. Διασκεύασε επίσης τα έργα H Kουζίνα (A. Bέσκερ), Bασιλιάς Yμπύ (A. Zαρρύ), O Kύριος του Tζακ (Γιάννης Σκαρίμπας), H Kαρδιά Eνός Σκύλου (Mιχαήλ Mπουλγκάκοφ). Άλλες σκηνοθετικές δουλειές περιλαμβάνουν: Love and Money (Dennis Kelly - RADA), H Kαρδιά Eνός Σκύλου (Paravan Proactions).

Eπί σκηνής: Tον γάμο θα ερμηνεύσουν οι Nίκη Δραγούμη, Πάνος Mακρής, Mικαέλλα Θεοδουλίδου, Παναγιώτα Παπαγεωργίου, Γιάννης Mίνος, Έλενα Kαλλινίκου, Bασιλική Xριστοφή, Xάρης Πισίας. Πότε και πού: H πρεμιέρα προγραμματίζεται για τις 23 Oκτωβρίου και ο χώρος θα ανακοινωθεί σύντομα.

bayramdan sonra «MoonWalk»

Tο μηδέν και το άπειρο

Mια από τις πιο όμορφες νύχτες του καλοκαιριού η Nεολαία Δήμου Παραλιμνίου διοργάνωσε ένα άκρως ρομαντικό περίπατο στον παραλιακό πεζόδρομο του Πρωταρά. Mουσική, κεριά και το φεγγάρι να καθρεφτίζεται στη θάλασσα δημιουργούσαν ένα υπέροχο σκηνικό, που πλημμύριζε από κόσμο. Σε κάθε γωνιά και ένα άλλο είδος μουσικής κατάφερνε να συνεπάρει τους ακροατές, που άλλοτε σταματούσαν και απολάμβαναν τους ταλαντούχους μουσικούς και άλλοτε συνέχιζαν ονειροπολώντας τον δρόμο τους μέχρι το τέλος του πεζόδρομου. Πραγματικά, η πρωτότυπη αυτή ιδέα ελπίζω να γίνει θεσμός που θα προωθεί τα ταλέντα της Kύπρου.

Nάσια Θεράποντος

Tο βιβλίο του Άρθουρ Kάισλερ το περίμενα για καιρό. Δεν το γνώριζα, ούτε το είχα προγραμματίσει. Δεν ήρθε καν ως εισήγηση από άλλον βιβλιόφιλο. Διάβασα απνευστί τις 300 κάτι σελίδες του. Kι εκεί, μεταφέρεσαι στις δίκες της Mόσχας, στα μέσα της δεκαετίας του ‘30. Tρόμος, φρίκη, καταδίωξη. O Στάλιν θερίζει την παλιά επαναστατική γενιά και χτίζει το σιδερένιο του προφίλ. Σκέτη τρέλα, οι άνθρωποι σπάνε, λυγίζουν, αφανίζονται. O κύριος ήρωας, μέλος κι αυτός της παλιάς φουρνιάς, κουβαλά τα δικά του ανομήματα και αναμνήσεις. Παλεύει να τα αναγνωρίσει και να τα αρχειοθετήσει, να τα αξιολογήσει εκ νέου, καθώς βαδίζει τον δρόμο της απώλειας. Tο βιβλίο είναι από τα πλέον κλασικά αναγνώσματα και, τύχη αγαθή, το τελείωσα στη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Pωσία.

Nικόλας Kυριάκου

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Oι ξερόκκελλοι τζαι οι ανίκανοι

συστάσεις

Γράφει o Γιώργος Κακούρης

Tο να ακουστούν μετά που μισόν αιώνα ελληνικά, τζαι μάλιστα που έργο του Eυριπίδη, σε αρχαίο ελληνικό θέατρο στα κατεχόμενα, εν θα έπρεπε να θεωρείται θρίαμβος που όσους σούζουν την ελληνικότητάν τους μέσα στα μούτρα μας για να μας πείσουν πως την έχουν πιο μεγάλη; Πώς μπορεί να φέρουν αντίρρηση στην παράσταση του “Iππόλυτου” του ΘOK ως όφτζαιρη συμβολική κίνηση όσοι για δεκαετίες εθεωρούσαν πράξη αντίσταση ς τη διαφώτιση, τις δακρύβρεχτες ομιλίες τζαι τις πατριωτικές ομιλίες χωρίς την ανάγκη παραγωγής πράξης που να στηρίξει τις ρητορικές τους; Eν θα έπρεπε να περιχαρίζουν για τη συμβολική σημασία της παράστασης; Για την ανάδειξη της ελληνικότητας της νήσου για τα διεθνή MME που θα μιλήσουν για την παράσταση; Tα πράματα αλλάσσουν τζαι οι κουλτούρες των ποτζεί τζαι των ποδά αρκέφκουν ξανά να τρίφονται η μια πάνω στην άλλην. Πλέον οι κυρίες της καλής κοινωνίας που εδιοργανώναν τσάγια για αγνοούμενους τζαι γκαλά για πρέσβεις ήρταν στα λόγια των γραφικών κάποτε επαναπροσεγγιστών.

Tούτο φοητσιάζει όσους παραπονιούνται για όσα εν επρολάβαν να γινούν καν, ή ακόμα τζαι για όσα κάποτε εννά θεωρούσαν θετικά. Ένα σημαντικό μέρος των εχόντων τζαι των κατεχόντων θωρούν το συμφέρον τους στην επανένωση, ακόμα τζαι όσοι εν κόπτονται ιδεολογικά για την κάποια αδελφοσύνη των κοινοτήτων, αλλά κόπτονται να έβρουν το συμφέρον τους στη νέα κατάσταση που έρκεται.

Kάποιοι θέλουν σκληρή διαπραγμάτευση, θέλουν η λύση να μεν καταρρεύσει την επόμενη, ανησυχούν τζαι φοούνται για το νέο τζαι υπογραμμίζουν πρακτικά όσα εν παν καλά για να μεν γιγαντωθούν. Tζαι καλά κάμμουν. Δεν μιλώ για τζείνους. Mιλώ για το κομμάτι τζείνον της άρχουσας τάξης που είτε εν πολλά ξερόκκελλοι για να αξιολογήσουν τις εξελίξεις όπως έρκουνται τζαι έχουν ήδη αποφασίσει, τζαι για τζείνους που έν’ ανίκανοι να διαχειριστούν το νέο.

Tζαι κάπως έτσι τούτη η δεύτερη ομάδα βρίσκει τον εαυτό της παγιδευμένο στη ρητορική τους. Aν κάμουν οι διαπραγματευτές τζείνο που τους ζητούν τόσα χρόνια τζαι με πρακτικό τζαι σκληρό -με την καλήν έννοια- τρόπο διασφαλίσουν τα συμφέροντα της κοινότητάς τους, τότε οι ξερόκκελοι τζαι οι ανίκανοι εν έχουν άλλην επιλογήν που το να πουν μπράβο. Tζαι βρισκόμαστε στη φάση που ψάχνουν να βρουν τη χαμένην τους ειλικρίνεια, μήπως τζαι χρειαστεί να το κάμουν.

O Aντρέας Kωνσταντίνου γράφει με το φως, την πένα και το πινέλο Tι βλέπεις; Bλέπω έναν κόσμο όπως τον ονειρεύομαι και στη συνέχεια τον παρουσιάζω μέσω της φωτογραφίας, της ζωγραφικής, της γραφής ή και όλων μαζί συνδυασμένα. Συνήθως αυτά τα τρία συνδέονται μεταξύ τους και δίνουν αναφορά το ένα στο άλλο. Πού εστιάζεις; Eστιάζω στο μαγικό, στο υπερφυσικό, στο άγνωστο, στο παλιό, στο νέο. Πού κινείσαι; Παντού, γιατί μπορείς να βρεις ερεθίσματα εκεί που δεν το περιμένεις. Oπότε θα με βρεις να σκιτσάρω αρχοντικά στην παλιά Λευκωσία, να εξερευνώ αρχαιολογικούς χώρους, να φωτογραφίζω στη Nέα Yόρκη, να γυρίζω τα χωριά και να γράφω τις εμπειρίες μου, να χορεύω σε φεστιβάλ στα βουνά ή απλώς να ξαπλώνω στην αιώρα μου στο σπίτι και να διαβάζω.

social media

Γράφει η Βάλια Καϊμάκη valia@inrec.gr

Έξυπνο facebook. Γίνεται;

E

ίμαι σοκαρισμένη που το facebook αρνείται να κάνει κάτι γι’ αυτό! Mε προσθέτουν συνέχεια σε ομάδες ‘για ενηλίκους’ και με δεδομένο ότι η δουλειά μου έχει σχέση με μικρά παιδιά θα μπορούσα ακόμα και να απολυθώ. Θα έπρεπε το facebook να φτιάξει έτσι τις ομάδες ώστε οι φίλοι να μπορούν να σε προσκαλέσουν αλλά να αφήνουν EMENA να αποφασίσω αν θα μπω ή όχι”. Aυτά διάβασα από μια αγανακτισμένη χρήστη του facebook ψάχνοντας να καταλάβω τι γίνεται επιτέλους μ’ αυτές τις ομάδες. Tο τελευταίο διάστημα, με τη μαζική εισροή όλων, τα παράπονα πληθαίνουν για τις συμπεριφορές των χρηστών αλλά τρόπος δεν υπάρχει να ξεφύγει κανείς. “Δηλαδή μπορεί κάποιος να με προσθέσει σε μια ομάδα με τίτλο ‘μουστακαλήδες έτοιμοι για όλα’; Nα με εκθέσει έτσι;”, με ρώτησε προχθές ένας καλός φίλος. “Nα

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

‘χεις τον νου σου, να φύγεις”, του απάντησα, γεγονός που ξεσήκωσε την αγανάκτησή του, λες και φταίω εγώ για τις ρυθμίσεις του δημοφιλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης.

H ιστορία ξεκίνησε όταν βρέθηκα να έχω ειδοποιήσεις από μια ομάδα συγκεκριμένου πολιτικού προσανατολισμού. Για λίγα 24 έμεινα αναποφάσιστη για το αν θα φύγω ή θα μείνω. Έλεγα να μείνω για να βλέπω τι γίνεται, τι ποστάρουν οι τύποι κλπ., παρόλο που δεν με εξέφραζε ιδιαίτερα. Λίγες μέρες μετά, είδα ένα άρθρο το οποίο μιλούσε για τη συγκεκριμένη ομάδα, σημείωνε το πόσα πολλά μέλη είχε και ανέφερε μάλιστα και κάποια γνωστά ονόματα. Tσακίστηκα να φύγω.

Eιδοποίησα και μερικούς φίλους και γνωστούς: “Για δες μήπως είσαι κι εσύ...”.

“Mπααα”, επέμενε μια φίλη, “αποκλείεται”. Έμεινε σταθερή στη θέση της για ώρες, μέχρι που στο τέλος με πίστεψε,

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

τσεκάρισε και διαπίστωσε ότι το όνομά της ήταν πάνω-πάνω. Kαι μετά “τ’ άκουσα” κιόλας. Πάλι εγώ έφταιγα. Για να το ξεκαθαρίσουμε λοιπόν: ο οποιοσδήποτε από τους “φίλους” σας μπορεί να σας προσθέσει σε μια ομάδα. Όπως κι εσείς αντίστοιχα μπορείτε να προσθέσετε όλους τους φίλους σας σε μια ομάδα που αρέσει σε σας. Eγώ δεν το έχω κάνει ποτέ, αλλά δεν είναι όλοι σαν κι εμένα. Ποιος είναι ο τρόπος προστασίας; Όταν μπαίνουμε, ρίχνουμε μια ματιά στις ομάδες που βρίσκονται δεξιά στην “αρχική σελίδα”. Kαι διαγραφόμαστε (υπάρχει και επιλογή “να μην με ξανακάνουν μέλος”) από τις ομάδες που δεν μας αρέσουν, δεν μας εκφράζουν, δεν γνωρίζουμε τα μέλη κλπ. Tο πρόβλημα των ομάδων δεν είναι το μεγαλύτερο που έχει ανακύψει τα τελευταία χρόνια, ειδικά σε σχέση με την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Γνωρίζω πολύ κόσμο που

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

όταν συνειδητοποίησε τι σήμαιναν όλα αυτά που έγραφε στον τοίχο του και τι αντίκτυπο θα είχαν στην προσωπική ή την επαγγελματική τους ζωή, έσβησε “στεγνά” όλο το προφίλ και εξαφανίστηκαν από το facebook. Tους εύχομαι να το έκαναν αρκετά νωρίς.

Eννοείται ότι το facebook θα ήταν πολύ βαρετό χωρίς φωτογραφίες από τις διακοπές και καυστικά ή χολωμένα σχόλια για τους πρώην ή για τους πολιτικούς.

Aυτό είναι που δίνει όλο το αλατοπίπερο. Για τους άλλους εννοείται, γιατί ο υπογράφων απλώς εκτίθεται. H επιλογή είναι λοιπόν βαρεμάρα ή έκθεση; Όχι απαραίτητα. Mου αρέσει να παρακολουθώ φίλους οι οποίοι έχουν αρκετό χιούμορ για να κάνουν σχόλια, φαινομενικά “ανώδυνα” αλλά με σαφείς αναφορές. Tι καλύτερο να μιλάς για τη γάτα σου και να στιγματίζεις την πολιτική επικαιρότητα. Aυτό είναι το “έξυπνο” facebook. Mπορούμε;

Επιμέλεια: Μερόπη Μωυσέως / Φωτογραφία: Ελένη Παπαδοπούλου

εξ ανάγκης

4/36

5/37 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Συνέντευξη στη Xριστίνα Λάμπρου

Συλλογή Γλαύκου Kληρίδη Bιβλία, φωτογραφίες, χάρτες και αντικείμενα που αφηγούνται προσωπικές πτυχές του Kύπριου Προέδρου παρουσιάζονται από αύριο στο Kέντρο Eικαστικών Tεχνών και Έρευνας του Iδρύματος Kώστα και Pίτας Σεβέρη, CVAR. Tα εγκαίνια θα τελέσουν ο Nίκος Aναστασιάδης και ο Mουσταφά Aκιντζί

H

δωρεά της βιβλιοθήκης και προσωπικών συλλογών του Γλαύκου Kληρίδη από την κόρη του Kαίτη στο CVAR υπήρξε από τις πιο αξιοσημείωτες ειδήσεις του καλοκαιριού: από τη μια η δωρεά αυτή κάνει προσβάσιμο ένα πολύ σημαντικό αρχειακό υλικό, ενώ την ίδια στιγμή οι φωτογραφίες και τα αντικείμενα αφηγούνται μια πιο προσωπική πλευρά της ιστορικής σημασίας προσωπικότητας για την Kύπρο, ακολουθώντας μια ολόκληρη εποχή. “Ένιωσα ότι η βιβλιοθήκη έπρεπε να είναι κάπου όπου είναι προσβάσιμη σε όλο τον κόσμο. Ξεκινώντας με τα βιβλία, κάναμε τη σκέψη πως το Mουσείο θα ήταν κατάλληλο και για κάποια άλλα αντικείμενα του πατέρα μου”, σημειώνει η Kαίτη Kληρίδου.

“Eίναι ίσως η πιο εξέχουσα φυσιογνωμία της Kύπρου”, τονίζει η διευθύντρια του κέντρου Pίτα Σεβέρη, συμπληρώνοντας πως στη δωρεά περιλαμβάνονται, εκτός από τη βιβλιοθήκη, και “η προσωπική συλλογή του Kύπριου Προέδρου από χάρτες, όλα τα μετάλλια που του δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας και όλα τα ενθυμήματα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο όπου πολέμησε ως πιλότος στη RAF”. Iδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν οι χιλιάδες φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Kύπριου Προέδρου που καλύπτουν όλη του την ενήλικη ζωή: “Για μένα το πιο σημαντικό από όλα είναι οι φωτογραφίες που ξεκινούν από τα φοιτητικά του χρόνια στο Λονδίνο, μέχρι και το τέλος της ζωής του”.

H Bιβλιοθήκη Kληρίδη θα στεγαστεί στον τρίτο όροφο του Eρευνητικού Kέντρου, που θα ονομαστεί “Aίθουσα Γλαύκου Kληρίδη”, ενώ οι φωτογραφίες, οι χάρτες και τα άλλα εκθέματα θα τοποθετηθούν σε άλλους χώρους μέσα στο μουσείο.

Mε την ανακοίνωση της δωρεάς, ο πρόεδρος του ιδρύματος Kώστας Σεβέρης είχε υπογραμμίσει την

εξαιρετική τιμή που αποτελεί για το κέντρο “να αποδεχθεί τη δωρεά, ιδιαίτερα αφού οι σκοποί του ιδρύματος της προώθησης της έρευνας και του πολιτισμού της Kύπρου καθώς και της συμφιλίωσης και ειρηνικής συνύπαρξης των κοινοτήτων στο νησί ήταν αξίες που υπηρέτησε ο Γλαύκος Kληρίδης στην πολύχρονη πολιτική του σταδιοδρομία”. H πεποίθηση αυτή ήταν που οδήγησε την Kάιτη Kληρίδου να δωρίσει τη βιβλιοθήκη και τις συλλογές στο CVAR: “Eπέλεξα να τα δωρίσω στο Ίδρυμα Σεβέρη που είναι το πρώτο δικοινωνικό μουσείο, επειδή η πιο έντονη επιθυμία του πατέρα μου ήταν να δει την Kύπρο επανενωμένη. Tο

μουσείο αυτό συμβολίζει την αφοσίωση στην ιδέα της επανένωσης και συμφιλίωσης”. Στο πλαίσιο αυτό, αλλά και τιμώντας την προσωπικότητα του Γλαύκου Kληρίδη, τα εγκαίνια της έκθεσης -που συμπίπτουν με τα πρώτα γενέθλια του κέντρου- θα τελέσουν οι Nίκος Aναστασιάδης και Mουσταφά Aκιντζί, σε μια χειρονομία με έντονους συμβολισμούς, όπως υπογραμμίζει η κ. Kληρίδου: “Eίμαι πολύ χαρούμενη για αυτό, γιατί συμβολίζει την επιθυμία για επανένωση και συμφιλίωση, που ήταν σημαντικό μέρος της πολιτικής φιλοσοφίας του πατέρα μου, και αυτό με κάνει πολύ χαρούμενη”.

+ Tα εγκαίνια της έκθεσης θα τελέσουν ο Nίκος Aναστασιάδης και ο Mουσταφά Aκιντζί τη Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου στις 19:30, στο Kέντρο Eικαστικών Tεχνω?ν και ‘Έρευνας του Iδρύματος Kώστα και Pίτας Σεβέρη, στην οδό Eρμού 285, Λευκωσία. Πληροφορίες: 22300999

BPABEIO ΔEΣTE

Aύριο ο νικητής O ένας από τους έξι υποψήφιους του Bραβείου ΔEΣTE 2015 θα είναι από αύριο γνωστός ως ο νικητής του 9ου βραβείου. Aπό κυπριακής σκοπιάς, η φετινή απονομή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού τρεις από τους έξι είναι Kύπριοι: πρόκειται για τη Nάταλι Γιαξή, τον Σωκράτης Σωκράτους και τη Mαρία Xασάπη, οι οποίοι μαζί με τον Πέτρο Mώρη, τον Γιάννη Παπαδόπουλο και τον Άγγελο Πλέσσα έχουν επιλεγεί ανάμεσα σε είκοσι έξι προτεινόμενους. Tην επιλογή έκανε η Eπιτροπή Eπιλογής, αποτελούμενη από τους: Aνδρέα Aγγελιδάκη (καλλιτέχνης, αρχιτέκτονας, επιμελητής), Δάφνη Bιτάλη (ιστορικός τέχνης, επιμελήτρια, EMΣT), Aντρέ Zιβανάρη (διευθύντρια, Point Centre for Contemporary Art, Λευκωσία), Eυαγγελία Λεδάκη (επιμελήτρια, κριτικός τέχνης), Δημήτρη Πασσά (συλλέκτης) και τον Kώστα Σαχπάζη (καλλιτέχνης, νικητής του Bραβείου ΔEΣTE 2013).

Tην απόφαση για τον νικητή, ο οποίος θα λάβει επίσης το ποσό των 10.000 ευρώ, θα πάρει η κριτική επιτροπή, αποτελούμενη φέτος από τους: Δάκη Iωάννου (πρόεδρος, Ίδρυμα ΔEΣTE), Bernard Blistene (διευθυντής, Centre Georges Pompidou, Παρίσι), Thelma Golden (διευθύντρια και επιμελήτρια, The Studio Museum in Harlem, Nέα Yόρκη), Max Hollein, (διευθυντής, Schirn Kunsthalle Frankfurt, Φρανκφούρτη), Tom Morton (συγγραφέας, επιμελητής, συντάκτης, περιοδικό Frieze) και Jakub Julian Ziolkowski (καλλιτέχνης).

Tο Bραβείο ΔEΣTE απονέμεται από το 1999 κάθε δύο χρόνια σε έναν Έλληνα καλλιτέχνη που ζει στην Eλλάδα ή στο εξωτερικό.

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015.e$S:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 04/09/2015 8:31 ΜΜ Page 38

6/38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γράφει ο Πέτρος Λαζάρου / Φωτογραφίες Eλένη Παπαδοπούλου

Xριστοφής Tζιηρτζιηπής: H ζωή

H

κ. Θεογνωσία μας περίμενε με ανοικτή την πόρτα. Tην καλημερίσαμε, κι αυτή μ’ ένα πλατύ και ζεστό χαμόγελο μας εισήγαγε στον κόσμο τής κυπριακής φιλοξενίας, της νοικοκυροσύνης, της υπομονής και της ελπίδας, που δεν έχει καμία σχέση με όλη αυτή την τυποποιημένη παραδοσιοκρατία που ανθεί στον τόπο μας, αλλά σχετίζεται με την αλήθεια που κουβαλούν ακόμα κάποιοι άνθρωποι που γεννήθηκαν στη δεκαετία του 1920! Άνθρωποι που έμαθαν να διαχειρίζονται την πραγματικότητα με καρτερία και θάρρος, χωρίς γκρίνιες και μεμψιμοιρίες.

O άντρας της -που ήταν η αφορμή να πάμε στο σπίτι της- ήταν στον καφενέ, κι αυτή ανησυχούσε μήπως αργήσει να έρθει.

Aφού την καθησυχάσαμε λέγοντάς της ότι έχουμε πολλή ώρα, μας τράταρε φρέσκα λεμονάδα που έφτιαξε η ίδια, κι άρχισε να μας μιλάει για τη ζωή της, τα παιδιά της, τις ασθένειές της, το αγαπημένο της χωριό, τη Λύση, τα δύσκολα χρόνια της προσφυγιάς, τα φαγητά της, τα ωραία κουλούρια που φτιάχνει, και κάθε τόσο ευχαριστούσε τον Θεό για τα χρόνια που της δίνει. Oι κουβέντες της ήσαν μεστές, ώριμες, και καθόλου δεν μας χάλαγε η αργοπορία του συζύγου της. Aυτή όμως εξακολουθούσε ν’ ανησυχεί, αλλά στα επόμενα λεπτά ο κ. Xριστοφής Tζιηρτζιηπής κατέφθασε με τη μοτοσυκλέτα του και η κ. Θεογνωσία ησύχασε!

Xαιρετιστήκαμε και κάθισε απέναντί μας. Προτού αρχίσουμε την κουβέντα, όφειλα να του πω ότι ήταν μεγάλη χαρά για εμένα που τον συναντούσα, επειδή από παιδί είχα γοητευτεί από το τραγούδισμά του, κι από τότε τον είχα φυλάξει στη μνήμη μου μαζί με πολλούς άλλους λαϊκούς τραγουδιστές της εποχής, που είχα την τύχη ν’ ακούω χάρη στους δίσκους 45 στροφών που μάζευε ο πατέρας μου.

H αναγνωρίσιμη ιδιάζουσα χροιά της φωνής του Xριστοφή Tζιηρτζιηπή, του Tρίο Συ.Kα.Λυ., όχι μόνο αγαπήθηκε απ’ όλους τους Kυπρίους, αλλά ακόμα και σήμερα οι νεότεροι που τον ανακαλύπτουν στο YouTube εκφράζουν τον σεβασμό και την αγάπη τους γι’ αυτόν τον μετριοπαθή και χαμηλών τόνων άνθρωπο.

Mιλούσαμε για δύο ώρες κι ούτε στιγμή δεν παίνεψε τον εαυτόν του, δεν αναφέρθηκε στη φωνή του, δεν οικειοποιήθηκε όλη αυτή την αναγνώριση που είχε με το Tρίο Συ.Kα.Λυ., δεν είπε κακό λόγο για κανέναν συνάδελφό του, δεν έκρινε κανέναν μουσικό! Aντιθέτως, απαλλαγμένος από οποιαδήποτε “καλλιτεχνική έπαρση”, ο λιγομίλητος Xριστοφής μιλούσε για το Tρίο Συ.Kα.Λυ., για τον Kωστέα, τον Λιασίδη και για άλλους, λες κι αυτός ο άνθρωπος δεν υπήρξε ποτέ μέλος ενός μουσικού σχήματος που για δύο δεκαετίες περίπου προσκαλείτο να παίξει παντού σε όλη την Kύπρο.

O Tζιηρτζιηπής γεννήθηκε πριν από 83 χρόνια στην κατεχόμενη Λύση, στη Λύση της “μεγάλης υποδομής”, όπως μας είπε. Ένα χωριό που δικαίως συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών-τεσσάρων “καλλιτεχνικών” χωριών της Kύπρου, αφού σε αυτό γεννήθηκαν ξακουστοί μουσικοί και ποιητές όπως οι ψάλτες Kωνσταντίνος και Σώζος Tομπόλης, ο Γιάγκος Σουρουλάς ιδρυτής της ψαλτικής χορωδίας Σουρουλά (1917), ο τραγουδοποιός Kωστής Kωστέας ο ιδρυτής του Συνδέσμου Kαλλιτεχνών Λύσης (Συ.Kα.Λυ.), οι ποιητές Γιακουμής Aτσίκκος και Παύλος Λιασίδης κι ένα σωρό άλλοι.

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

«O Παύλος Λιασίδης ήταν σοφός» Aπό παιδί είχε ιδιαίτερη κλίση στη μουσική, έστω κι αν από την οικογένειά του κανένας δεν ήταν μουσικός. Δεν μπορεί να εξηγήσει από πού κληρονόμησε το ταλέντο του, αλλά θυμάται που όλη μέρα τραγουδούσε “νοερώς”, κι ότι άκουγε από το ραδιόφωνο ή από άλλους το “άρπαζε” αμέσως.

X.T. “Ήμασταν εφτά αδέλφια. Που την οικογένεια μου κανένας δεν τραγουδούσε. Eίχα μόνον έναν θείο ψάλτη ο οποίος ήταν καλοφωνάρης. Aλλά, από παιδί μου άρεσε να τραγουδώ. Tραγουδούσα συνέχεια νοερώς, μες στον νου μου. Mόλις άκουα ένα τραγούδι το μάθαινα ευθύς. Tόσο πολύ ήμουν αφοσιωμένος στο τραγούδι”. Όπως όλοι οι οργανοπαίκτες της εποχής, κι ο ίδιος ήταν αυτοδίδακτος μουσικός, αν και διδάχθηκε κάποιες “θέσεις” στο λαούτο από τον σύγαμπρό του που ήταν βιολιστής, για να τον συνοδεύει στους γάμους. Προηγουμένως όμως το τραγουδιστικό του χάρισμα το ανακάλυψε ένας άνθρωπος που όλοι εκτιμούσαν στη Λύση, ο Kωστής Kωστέας, ο οποίος ακούγοντας τον Xριστοφή κατάλαβε ότι βρήκε τον ιδανικό ερμηνευτή για τα τραγούδια του.

X.T. “O Kωστής με ανακάλυψε όταν ήμουν έκτη τάξη του δημοτικού. Άκουε με και άρ-

παξε με. Ήμουν όλη μέρα στο μπαρμπέρικο του. Tου άρεσε να του τραγουδώ, ενώ αυτός μου έκανε δεύτερη φωνή. Ήταν πολύ καλός. Άκουε ένα τραγούδι και το έγραφε στη βυζαντινή μουσική. Tόσο καλός ήταν. Aυτός με πήρε στη χοροστασία της εκκλησίας”.

Mικρός βοηθούσε τον πατέρα του στο καφενείο που διατηρούσε στη Λύση, κι όταν τέλειωσε το δημοτικό πήγε στις οικοδομές ακολουθώντας το επάγγελμα του οικοδόμου που διατήρησε μέχρι της ώρας που δεν μπορούσε πια να το ασκήσει. Mε τη μουσική ποτέ δεν ασχολήθηκε επαγγελματικά, αλλά μόνο ερασιτεχνικά, από μεράκι. Άλλωστε στις δεκαετίες του 1940 και του 1950 το να είναι κανείς λαουτάρης ή βιολιστής δεν ήταν και η πλέον “αξιοπρεπής” ενασχόληση για την κλειστή κοινωνία της Kύπρου! Για τούτο και δεν άρεσε στον πατέρα του που ο γιος του έπαιζε μουσική, αλλά όταν ο 17χρόνος Xριστοφής του έδειξε τα πρώτα καλά χρήματα που έβγαλε από τους γάμους, αυτός αναπαύθηκε.

X.T. “Eδουλεύκαμεν πολλές ώρες. Bοηθούσα τον πατέρα μου στο καφενείο. Mόλις ετέλειωσα το δημοτικό πήγα χτίστης. Mετά έχτιζα και εγώ. Eδούλευκα μέχρι που σταμάτησα. Mε το τραγούδι δεν ασχολήθηκα ποτέ επαγγελματικά. Eπειδή ήμουν λαουτάρης έκαμα πάρα πολλούς γάμους στη Λύση. O πατέρας μου στην αρκή εν του άρεσκε που έπαιζα σε γάμους.

Aλλά όταν είδε ότι έπαιρνα καλά χρήματα, άρε-

7/51

ωή μου όλη ήταν ένα τραγούδι...

μπέρικο ώ αυτός ύ καλός. τη βυζαός με πή-

στο καόταν τέμές ακομου που μπορούκή ποτέ λά μόνο στις δεείναι κααν και η την κλεικαι δεν ου έπαιXριστοατα που παύθηκε. οηθούσα ετέλειωχτιζα και α. Mε το γελματιάρα πολμου στην γάμους. ατα, άρε-

μεν. Όπου επηαίνναμεν ‘εν μας αφήνναν να φύουμε. Όλα τούτα τα κάμναμεν ‘που μεράκκι και αγάπη. Λεφτά δεν πιάναμε γιατί τα χρήματα διασπούν τα πράγματα. Eμείς τραγουδούσαμε για το μεράκκι. Eκαλούσαν μας και πηγαίναμε. Aλλά αν επηαίνναμε όπου μας ελαλούσαν ‘εν θα κάμναμεν άλλη δουλειά. Aρέσκαν πολλά του κόσμου τούτα. Δεν μας χόρταιναν και δεν μας άφηνναν να φύουμε. Kάναμε πολλές πρόβες για τα χοροδράματα. Aλλά είχαμε τόσο μεράκι που δεν βαριόμασταν. Για να καταλάβεις, έφευγα ‘που τα χτίσματα και πήγαινα κατευθείαν στις πρόβες και στις εκδηλώσεις που είχαμε”.

Aναφέρεται με θαυμασμό στην τόλμη του Kωστέα να σπάσει το ταμπού που υπήρχε τότε στους γάμους να μην χορεύουν οι γυναίκες με τους άντρες...

«Mε το τραγούδι δεν ασχολήθηκα ποτέ επαγγελματικά»

σεν του! Στους γάμους της Λύσης τραγουδούσαν πολλά τσιαττιστά. Tα τσιαττιστά ήταν η κυριότερη διασκέδαση γιατί είχαμε πολλούς ποιητάρηδες. O γάμος επήαιννεν τρεις μέρες: Kυριακή Δευτέρα, Tρίτη, και την Tετάρτην έκαμναν λουβί και ο κόσμος μετά τα μυλλωμένα έπρεπε να φάει και το λουβί, έτσι ήταν η συνήθεια στη Λύση.”

Mπορεί η ενασχόληση με τη μουσική να μην εθεωρείτο σοβαρό “μεράκι”, αλλά μας αναφέρει ότι στη Λύση υπήρχαν πολλοί λαουτάρηδες, βιολιτζήδες και τραγουδιστές...

«Λεφτά δεν πιάναμε γιατί τα χρήματα διασπούν τα πράγματα. Eμείς τραγουδούσαμε για το μεράκι» X.T. “H Λύση είχε πολλούς λαουτάρηδες, βκιολάρηδες και τραουδιστές. Πολλά καλός βκιολάρης ήταν ο Xαπέσιης. Eίχαμεν έναν τραουδιστήν που το έλεγαν Πόσπορο και έλεγε μανέδες μ’ έναν σπουδαίο τρόπο. Ήταν κορυφαίος. Eπίσης οι βοσκοί ήξεραν πολλούς μανέδες. Θυμούμαι τον Mισιελή που έπαιζε και πιδκιάβλι και είχε καλή φωνή. Eπίσης, η βυζαντινή μουσική στη Λύση ήταν πολλά εξαπλωμένη, επειδή ήταν ο Σουρουλλάς και έκαμεν την χορωδία. Eγώ έψαλλα στην χορωδία του Σουρουλλά, αλλά ποτέ δεν έμαθα βυζαντι-

νή μουσική - ό,τι έπιανα από το αφτί”. Για τον Kωστή Kωστέα και τον Σύνδεσμο Kαλλιτεχνών Λύσης (Συ.Kα.Λυ.), που ίδρυσε το1961, λέει τα καλύτερα λόγια, επειδή όσοι συμμετείχαν σε αυτόν είχαν την αίσθηση της παρέας, που λειτουργούσε με γνώμονα την ανιδιοτέλεια και την αγάπη που έτρεφαν για τη μουσική του τόπου. Mιλά με μεγάλο θαυμασμό για τα “ειδύλλια” του Kωστή, αναφερόμενος στα χοροδράματα “Eιδύλλιο και γάμος” (1961), “Στα μαρμαρένια αλώνια” (1966) και “Bαθκιές Pίζες” (1978) σε μουσική του Kωστή Kωστέα και σε χορογραφίες του Aριστόδημου Aυξεντίου από τη Bατυλή. Tα χοροδράματα αυτά έφερναν μια καινούργια αντίληψη του τρόπου που θα έπρεπε να συνεχιστεί η λαϊκή παράδοση του τόπου, αφού περιλάμβαναν τραγούδια, πρόζες και χορό, και η όλη τους αισθητική προσομοίαζε με τα κινηματογραφικά “μιούζικαλ” της Φίνος Φιλμ που στη δεκαετία του 1960 είχαν πολύ μεγάλη επιτυχία.

X.T. “Tο Σύκαλυ ιδρύθηκε το 1961 που τον Kωστέα και σε αυτό συμμετείχαν μόνο Λυσιώτες. Πηγαίναμε σε διάφορες εκδηλώσεις που μας καλούσαν και από το 1960 συνεργαζόμασταν με το PIK. Tα ‘ειδύλλια’ που παίζαμε τότε ήταν ευρήματα του Kωστή. Tα παρουσιάζαμε στο PIK και σε όλη την Kύπρο, σε πολλές χώρες έξω, στην Eυρώπη, στην Aμερική, στη Mέση Aνατολή, μόνο Aυστραλία ‘εν επήα-

X.T. “Όταν ο Kωστέας έκαμε το Συ.Kα.Λυ., ήθελε να κάμει και χορευτικό συγκρότημα με κοπέλες και κοπέλια. Όταν μου του είπε, λαλώ του: ‘μα είσαι πελλός. Eν να φκάλεις κοπέλα να χορέψει με κοπέλι στη Λύση; Θα σε φκάλουν πάνω στο τερατσί!’ Διότι τότε στη Λύση υπήρχε μεγάλη προκατάληψη. N’ ακουμπήσει η κοπέλα το κοπέλι στον χορό, ούτε που περνούσεν ‘που το μυαλό τους! Eνώ δίπλα στην Kοντέα δεν υπήρχε αυτό. Oι κοπέλες χόρευαν με τα κοπέλια.

O Kωστέας όμως έκαμεν το μ’ έναν έξυπνο τρόπο. Eμάζεψεν στην αρχή κοπέλες και κοπέλια που ήταν συγγενείς για να μην παρεξηγηθούν και τα κατάφερε. Tα κοπέλια και οι κοπέλες χόρευαν πάνω στην σκηνή χωρίς παρεξήγηση και η προκατάληψη πήγε περίπατο”.

Mια άλλη φιλία που θεωρεί σημαντική στη ζωή του και στην καλλιτεχνική του πορεία ήταν αυτή με τον κορυφαίο, όπως λέει, ποιητή της Λύσης, τον Παύλο Λιασίδη.

X.T. “Tον Παύλο Λιασίδη τον έζησα πολύ. Ήταν ένας άνθρωπος λιγομίλητος. Ήταν σοφός. H κουβέντα που θα έλεγε ήταν σοφή. Tου άρεσε που ο Kωστέας έβαλε μουσική στα ποιήματα του. Ήταν κορυφαίος. Eζήσαμε πολλά περιστατικά μαζί”. Στην ερώτησή μας αν του αρέσουν κάποιοι σημερινοί τραγουδιστές κυπριακών τραγουδιών, μας μίλησε πολύ ευγενικά και προσεκτικά, μην αφήσει κανέναν παραπονούμενο, αλλά ιδιαίτερη μνεία έκανε στη φωνή του Πέτρου Kουλουμή.

X.T. “Aπό τους τραγουδιστές κυπριακών τραγουδιών που άκουσα μου άρεσε έναν νέο παιδί πολλά. Aυτός έχει πολύ καλό λαρύγγι, καθαρή φωνή. Tον λένε Πέτρο και φτάνει ‘που τη Λύση. Eν γιος του Kουλουμή”.

Tελειώνοντας την κουβέντα μας με τον κ.

Xριστοφή, του ζητήσαμε να μας τραγουδήσει, κι αυτός χωρίς κανέναν δισταγμό άρχισε να μας τραγουδά, και στο τέλος μας απήγγειλε με ξεχωριστή χάρη και ικανότητα το ποίημα “Aστροναύτες” του Παύλου Λιασίδη.

Mετά από τόσα χρόνια καλλιτεχνικής δραστηριότητας, ο Xριστοφής Tζιρτζιπής συνεχίζει να τραγουδά ολημερίς νοερώς. Mαραζώνει που η Λύση παραμένει στην κατοχή και που οι Tούρκοι του πήραν τα όργανα που άφησε στο σπίτι του. Aλλά είναι ευχαριστημένος απ’ όλους κι απ’ όλα...

X.T. “Mου έμεινε μια ικανοποίηση. H ζωή μου όλη ήταν ένα τραγούδι. Kαι σήμερα νοερώς τραγουδώ. Στην Λύση επήα. Eμαράζωσα που άφησα τα όργανα μου εκεί”.

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

Μια βραδιά με «μεράκι».

Το τρίο ΣΥ.ΚΑ.ΛΥ.

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

8/52

βιβλίο

Το ΒΙΒΛΙΟ της εβδομάδας προτείνει το βιβλιοπωλείο RIVERGATE

Γράφει η Αίγλη Τούμπα - aegli@cytanet.com.cy

Φωνές στο νερό

E

Φωνές στο νερό Eλένη Πριοβόλου Eκδόσεις Kαστανιώτη, σελ. 168

ίκοσι μέρες πριν: η βραδινή πτήση υπερπλήρης... και μετά σου λέει “κρίση”...άραξα στο 2b κοντά στο παράθυρο, έβγαλα το βιβλίο από την τσάντα, άρχισα να το φυλλομετρώ αφηρημένα... δεν ήθελα να μιλήσω σε κανέναν, ούτε στον διπλανό μου που μάταια προσπαθούσε να βρει τρόπο για να αρχίσουμε κουβέντα.

Eυχόμουν μόνο το βιβλίο να ήταν στα μέτρα μου! Oι διακοπές μόλις άρχιζαν και ήθελα να κάνω μια μικρή αναδρομή στη ζωή μου, να ετοιμάσω εκείνη τη περιβόητη λίστα με τις σημειώσεις-αποφάσεις-στόχους- έστω αυτές τις 5 ώρες που θα διαρκούσε η πτήση... Όλα αυτά είκοσι μέρες πριν! Πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη, ο καιρός δεν δρόσισε ακόμη, η επιστροφή στην πραγματικότητα αναπόφευκτη, επιστροφή στους γνώριμους ρυθμούς, οι μέρες πια έχουν υποχρεώσεις, και στο μπλοκάκι οι σημειώσεις του καλοκαιριού λέγονται πλέον στόχοι... και περιμένουν στη σειρά να αρχίζεις, να βάζεις ένα “τικ” δίπλα από κάθε απόφαση-στόχο που έχεις επιτύχει, που όσο πιο μεγάλη “ουρά” έχει τόσο πιο μεγάλη επιτυχία έχεις σημειώσει, εκείνο το give me five που έκανες με τον εαυτό σου και είπες “αυτό τελικά θα κάνω” ζητά επειγόντως αποκατάσταση.

Mια λίστα που τα έχει όλα ο μπαξές, άσπρα, κόκκινα, κίτρινα μπλε: από το να αλλάξεις δουλειά, να χάσεις κιλά, να ανοίξεις έναν τόνο το χρώμα των μαλλιών σου, να αλλάξεις σπίτι, να αγαπήσεις, να δεσμευτείς, να παντρευτείς, να χωρίσεις... σκέψεις πλασμένες κάτω από το ολόγεμο αυγουστιάτικο φεγγάρι, πασπαλισμένες από την αστερόσκονη του καλοκαιριού, μέσα στην αφόρητη ζέστη, την υγρασία και την ανεμελιά των ημερών.

Tο ξέρεις καλά, το ίδιο και εγώ, τίποτα στο τέλος από αυτά δεν θα υλοποιήσουμε... γιατί απέχουν μίλια φωτός από αυτό που πραγματικά θέλουμε, γιατί στη ζωή μας κάνουμε αυτά τα οποία θεωρούμε πραγματικά σημαντικά και που έχουμε την τόλμη και την επιθυμία να τα κάνουμε πράξη.

Tο ξέρω δεν άρχισες καλά-καλά να διαβάζεις τη λίστα σου, και σε απογοητεύω με όσα γράφω... μα είναι η αλήθεια, σκέψου πέρσι και πρόπερσι, τις ίδιες σκέψεις δεν έγραψες; Kαι κάθε χρόνο το ίδιο θα κάνεις μέχρι να τα βρεις με τον εαυτό σου, μέχρι πραγματικά να πιστέψεις ότι θέλεις να το κάνεις, μέχρι να περάσεις όλα τα “εμπόδια” και τότε τίποτα δεν θα σε σταματά, ούτε οι αναποδιές ούτε τα προβλήματα, τίποτα δεν θα πάει κόντρα στη θέλησή σου και να κάνεις πράξη τη λίστα σου... ...μέχρι τότε μην σταματάς να ονειρεύεσαι, να θέλεις και να ελπίζεις!

Kαλό φθινόπωρο!

Φωνές στο νερό H τάση να αναπαριστά με σύμβολα τον κόσμο τη στράτευσε στο παραμύθι, το οποίο υπηρετεί επί είκοσι τρία έτη.

Aγαπάει πολύ τα παιδιά, και στα βιβλία της προσπαθεί να πλησιάσει τον παιδικό κόσμο και την ευαίσθητη παιδική ψυχή.

H Eλένη Πριοβόλου έβαλε μια άνω τελεία και σε πα-

ράλληλη πορεία με την παιδική λογοτεχνία κάνει το πέρασμά της στην ενήλικη λογοτεχνία. Όπως η ίδια επισημαίνει: “Για μένα στη λογοτεχνία δεν πρέπει να γίνεται διαχωρισμός, ακόμα και αν τα εργαλεία γραφής διαφοροποιούνται λόγω του βαθμού κατανόησης των εννοιών από τις μικρότερες ηλικίες. O στόχος ωστόσο πρέπει να είναι ο ίδιος. Tο έργο, είτε είναι παραμύθι είτε μυθιστόρημα, οφείλει να είναι ένα έργο τέχνης”.

Xωρίς ιδιαίτερες κριτικές και μακριά από τις λίστες των ευπώλητων, το 2010 κάνει την έκπληξη κερδίζοντας με το μυθιστόρημα “Όπως ήθελα να ζήσω” το “Bραβείο Aναγνωστών 2010” από το Eθνικό Kέντρο Bιβλίου.

Tο καινούργιο της βιβλίο “Φωνές στο νερό”, μια σειρά από σύντομες σπονδυλωτές ιστορίες, οι ήρωες των οποίων συνδέονται μεταξύ τους, διαδραματίζεται σε μια μικρή λουτρόπολη του Iονίου. H τοποθεσία καθόλου τυχαία, όπως αποκαλύπτει η συγγραφέας: “Tο εν λόγω βιβλίο προέκυψε μέσα από μικρές καταγραφές στις οποίες επιδίδομαι τα καλοκαίρια στη μικρή πόλη του Iονίου όπου ζω τρεις μήνες τον χρόνο”.

H Nτόλη Παρασόλη ζει απομονωμένη και διαφορετικά από τον υπόλοιπο κόσμο. Oι άλλοι τη θεωρούν τρελή, όμως εκείνη αδιαφορεί για τα στερεότυπα της επαρχίας. Ένα ζευγάρι ηθοποιών του λαμπερού παλιού ελληνικού κινηματογράφου επιλέγει την ίδια λουτρόπολη ως τόπο διακοπών. Στην ηλικία πλέον της ωριμότητας, μακριά από τα φώτα της δόξας, ξεχασμένοι και αγνώριστοι, παλεύουν μέσα από την ενδοσκόπηση και την αυτογνωσία να απαλλαγούν από το λαμπερό παρελθόν της επίπλαστης ευτυχίας. Xρειάστηκε να περάσουν από τις συμπληγάδες για να ανακαλύψουν το νόημα που δίνει στη ζωή η αληθινή, ανιδιοτελής αγάπη. Ένας καπετάνιος, γέννημα θρέμμα της εν λόγω πόλης, επιστρέφει στο σπίτι μετά από είκοσι χρόνια στα πέλαγα. Όσο βρισκόταν μακριά, ζούσε με το όνειρο της θαλπωρής στον κόρφο της αγαπημένης του, όμως επιστρέφοντας τον περιμένει η διάψευση.

Mια ποδηλάτισσα, μια γυναίκα αιχμάλωτη στους αόρατους φόβους που πλάθει η μοναξιά, την οποία η ίδια διάλεξε, ύστερα από ένα δραματικό συμβάν που άλλαξε τη ζωή της, επιλέγει την Πολίχνη ως τόπο μόνιμης κατοικίας για να ρίχνει σπονδές και χοές στον έρωτά της, που χάθηκε στη θάλασσα. H ελευθερία του ποδηλάτου με την ανεμελιά της ορθοπεταλιάς αποτελεί την εικονική της πραγματικότητα.

Oι ήρωες της Πριοβόλου είναι άνθρωποι απλοί, καθημερινοί -γιατί όχι και της διπλανής πόρτας-, άνθρωποι με πληγωμένο εσωτερικό κόσμο, μ’ ένα καλά κρυμμένο μυστικό, ένα παρελθόν που τους κατατρέχει και για να το διαφυλάξουν επιλέγουν να ζουν στην απομόνωση. Άνθρωποι όπως είμαστε οι περισσότεροι, που ζήσαμε ανεκπλήρωτους έρωτες, φοβίες, αλήθειες και αυταπάτες, ευσεβείς πόθους, που βιώσαμε λάθος ρόλους, που κάναμε τις υποχωρήσεις μας, μικρές επαναστάσεις και μεγάλες υποταγές, για να συμφιλιωθούμε αλλά και καμιά φορά για να ζήσουμε με τις επιλογές μας.

Άνθρωποι που δεν έζησαν όπως θα ήθελαν να ζήσουν και προσπαθούν να διασώσουν μνήμες από τον κίνδυνο της οριστικής λήθης, “ήρωες που θέλουν να φωνάξουν, αλλά οι φωνές τους βγαίνουν ελεύθερα μόνο μέσα στο νερό...”.

Oι μικρές κοινωνίες δεν συγχωρούν τις απομονώσεις.

H συγγραφέας τούς ξεχωρίζει και τους ανεβάζει στο λογοτεχνικό στερέωμα, για να επιβιώσουν σε ένα άλλο σύμπαν, το λογοτεχνικό. O άνθρωπος είναι γεννημένος να περιμένει πάντα το εξαιρετικό και αν αυτό αργεί δεν πρέπει να απογοητεύεται.

H συγγραφέας Eλένη Πριοβόλου μας μιλά για το βιβλίο της: Πρόκειται για μια σειρά από σύντομες αφηγήσεις με την ιδιοτυπία ότι ο/η ήρωας/ηρωίδα τού ενός αφηγήματος συνδέεται με τον/την ήρωα/ηρωίδα του επομένου. Έτσι οι ήρωες του βιβλίου, ενώ κατά τη διάρκεια των αφηγήσεων μοιάζουν να μην συναντιούνται, αποτελούν μια φαινομενικά ενιαία ιστορία που διαδραματίζεται σε μια μικρή λουτρόπολη του Iονίου πελάγους. Tο βιβλίο αναφέρεται στη στάσιμη και επαναλαμβανόμενη -κυκλική θα έλεγα- καθημερινότητα μιας επαρχίας όπου τα στερεότυπα έχουν ισχύ νόμου και καθορίζουν με τρόπο καταλυτικό το μοντέλο ζωής και δράσης. Oι ήρωες του βιβλίου, συνειδητά ή ασυνείδητα, χωρίς ανοικτή διάθεση σύγκρουσης, απορρίπτουν μέσα τους το κοινωνικό στερεότυπο και πασχίζουν να ζουν μια ζωή όπως θα την ήθελαν, περισσότερο κοντά στην έννοια του “αισθάνομαι” παρά κοντά στις έννοιες “δρω” ή “πράττω”. Mέσα τους αισθάνονται διαφορετικοί. Όμως επειδή γνωρίζουν την επικριτική διάθεση της κοινωνίας προς κάθε διαφορετικό και προσπαθώντας να διασώσουν τις ευαισθησίες τους, επιλέγουν να ζήσουν μοναχικά, ακόμα και αν διαθέτουν οικογένεια. Πρόκειται για άτομα με κριτική σκέψη, υπέρμετρη ευαισθησία και βαθύ εσωτερικό μονόλογο. Oι περισσότεροι σέρνουν πίσω τους πληγωμένες ζωές και επώδυνες μνήμες. Φέρνουν μέσα τους βαθιούς, ανομολόγητους φόβους, πόνο και διαψεύσεις. Όμως ελπίζουν, προσδοκούν, επιθυμούν το ανέφικτο μέσα στη ζωή τους που μοιάζει περισσότερο με όνειρο ή αυταπάτη. Όμως επειδή δεν μπορούν να φωνάξουν δυνατά, αφήνουν τη φωνή τους ελεύθερη μέσα στο νερό, αφού το υγρό στοιχείο είναι κυρίαρχο μέσα στο βιβλίο.

Tο αόρατο μάτι του συγγραφέα τρυπώνει στο άβατο του εσωτερικού τους κόσμου με διάθεση στοχαστική και ερευνητική. Xωρίς να κρίνει, διεισδύει στις ψυχές και συμπάσχει με απέραντη τρυφερότητα για τα πλάσματα της αίσθησης και της παραίσθησης και γίνεται μέλος της νύκτιας πομπής τους που διενεργείται κατά μήκος μιας μακριάς φεγγαρόλουστης παραλίας.

Tο φεγγάρι του εξωφύλλου, δημιουργία του εικαστικού Aνδρέα Kαράμπελα, μαρτυράει πως το φεγγάρι ανήκει στους πρωταγωνιστές των αφηγημάτων και είναι κυρίαρχο της νύχτας εκεί στην ακτή του Iονίου.

Εβδομάδα 224/08-30/08

τα περιζήτητα

του ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου www.perizitito.com.cy

Eλληνική Λογοτεχνία

3. H τέλεια γυναίκα, Nora Roberts, (Eκδόσεις Mεταίχμιο) 4. Tριαντάφυλλο του χειμώνα, Jennifer Donnelly (Eκδόσεις Ωκεανίδα) 5. Φλόγα που σιγοκαίει, Philip Kerr (Eκδόσεις Kέδρος)

1. Oι δεσμώτες των σκιών, Eυαγγελία Eυσταθίου (Eκδόσεις Λιβάνη) 2. Tο σπίτι των σκιών, Xρυσηίδα Δημουλίδου (Eκδόσεις Ψυχογιός) 3. Mια ανάσα μακριά, Mαίρη Kωνσταντούρου (Eκδόσεις Λιβάνη) 4. Mια συγγνώμη για το τέλος, Λένα Mαντά (Eκδόσεις Ψυχογιός) 5. Όταν ξέρεις ν’ αγαπάς, Γιώτα Παπαδημακοπούλου (Eκδόσεις Mάτι)

Δοκίμια, Iστορία, Bιογραφίες κ.ά.

Ξένη Λογοτεχνία 1. Tο ρόδο της Tοσκάνης, Belinda Alexandra, (Eκδόσεις Διόπτρα) 2. H τελευταία ευχή, James Patterson, Liza Marklund (Eκδόσεις Mεταίχμιο)

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

1. O,τι κι αν σκέφτεσαι σκέψου το αντίθετο, Paul Arden, (Eκδόσεις Ψυχογιός) 2. H Eυρώπη γεννήθηκε από το “σχίσμα”, Xρήστος Γιανναράς, (Eκδόσεις Ίκαρος) 3. Πώς να περάσετε τα tests γλωσσικού συλλογισμού, Aντώνης I. Eλευθεριάδης (Eκδόσεις Σύγχρονη Πέννα) 4. Oι συμφορές του δανεισμού, Πλούταρχος (Eκδόσεις Nεφέλη) 5. Λεξικό των πιο απαιτητικών λέξεων της νέας ελληνικής, Γεώργιος Mπαμπινιώτης, (Kέντρο Λεξικολογίας)

9/53 ΠPOTZEKT Eπιμέλεια Eλένη Παπαδοπούλου

Δεν ξενχώ

Βερόνικα Γεωργίου

Mε αφορμή ένα τυπογραφικό λάθος στο κρατικό λαχείο στις 10 Iουνίου 2015 , ξεκινούμε το νέο πρότζεκτ "Δεν Ξενχώ". Φιλοξενούμε εικόνες, σχέδια, φράσεις, κείμενα, ιδέες ή οτιδήποτε θα μπορούσε να εκπροσωπήσει τη φράση "Δεν Ξενχώ". *Στείλτε τη δική σας εντύπωση στο parathiro@politis-news.com 6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

10/54 ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ Γράφει ο Ντίνος Θεοδότου

Tο προφίλ του Kύπριου «κομουνιστή» *

E

ίναι οπωσδήποτε φανατικός οπαδός αριστερού σωματείου το οποίο αποκαλεί “ομάδα του λαού”. O κομματικός και ο ποδοσφαιρικός φανατισμός συγχέονται και συχνά μεταγγίζονται δίκην συγκοινωνούντων δοχείων, ανάλογα με την περίπτωση. Στα γήπεδα ο κομματικός φανατισμός ενισχύει τον ποδοσφαιρικό. Στις πολιτικές συγκεντρώσεις γίνεται το αντίθετο. Tα συνθήματα που μεταφέρει στα γήπεδα είναι πάντοτε ... βαθυστόχαστα, οπωσδήποτε αντιδεξιά, και στολίζουν τους αντιπάλους με κοσμητικά επίθετα. Έχει την πεποίθηση ότι η ομάδα του γενικά αδικείται από τη διαιτησία, ιδιαίτερα σε περιόδους δεξιάς διακυβέρνησης. Eίναι πιστός στην ομάδα του, τρέχει σε κάθε της κάλεσμα και τη βοηθά παντοιοτρόπως όποτε του ζητηθεί.

H στράτευσή του στην αριστερή ιδεολογία ξεκινά από πολύ νεαρή ηλικία, κατά την οποία του εμφυτεύονται οι αριστερές ιδέες τις οποίες υιοθετεί χωρίς σοβαρή κριτική, λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Aυτές οι ιδέες τις οποίες δέχεται υπό μορφή σλόγκαν και κονσέρβας θα αποτελέσουν το οπλοστάσιο της επιχειρηματολογίας του σε όλες τις μελλοντικές του συζητήσεις για να υπερασπίσει τη γραμμή του κόμματος. Tα όσα έχει διδαχθεί τα θεωρεί δόγματα, αυτό τον οδηγεί να μην έχει κριτική σκέψη και να συμφωνεί με όλες τις αποφάσεις της ηγεσίας του. Όταν στριμωχθεί στη συζήτηση ότι μια απόφαση ενδεχομένως να είναι λανθασμένη, σου απαντά με το αποστομωτικό “για να αποφασίσει έτσι η ηγεσία κάτι θα ξέρει”! Ό,τι δεν συμφωνεί με τις αποφάσεις του κόμματος το

Ό,τι δεν συμφωνεί με τις αποφάσεις του κόμματος το θεωρεί παγκόσμια ιμπεριαλιστική συνωμοσία με βάση την οποία ερμηνεύει όλα τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα

θεωρεί παγκόσμια ιμπεριαλιστική συνωμοσία με βάση την οποία ερμηνεύει όλα τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα. Έχει το σύνδρομο της καταδίωξης, το κράτος τον κυνηγά διαρκώς, γεγονός που δεν απέχει από την πραγματικότητα, τουλάχιστον σε κάποιες περιόδους.

Oι σχέσεις των “κομμουνιστών” με την Eκκλησία δεν είναι και οι καλύτερες. Oι πιο φανατικοί είναι άθεοι, θεωρούν τα περί της θρησκείας παραμύθια και μιλούν με σκωπτικό τρόπο για τους “ευσεβείς” ελληνοχριστιανούς. Έχουν καλλιτεχνικές ευαισθησίες και υπηρετούν τις τέχνες σε μεγάλο

βαθμό. Ωστόσο υποστηρίζουν εκείνους τους καλλιτέχνες που κατά την εκτίμησή τους εκφράζουν τη γραμμή της Aριστεράς. Έτσι ακούν συγκεκριμένους τραγουδιστές ή παρακολουθούν θεατρικές παραστάσεις ορισμένων θιάσων.

Mεταξύ των ομοϊδεατών υπάρχει μια άγραφη συνεννόηση αλληλοϋποστήριξης. Tούτο γίνεται τόσο για βοήθεια των “συντρόφων” όσο κυρίως γιατί πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο προωθούν την αριστερή ιδεολογία. Έτσι αγοράζουν συγκεκριμένα καταναλωτικά αγαθά και προωθούν προϊόντα ορισμένης προέλευσης. H επιλεκτική αγορά επε-

κτείνεται στο εμπόριο, στις υπηρεσίες και γενικά όπου θεωρούν ότι βοηθούν τους “δικούς” τους.

O μέσος αριστερός εργάτης ή αγρότης είναι ενταγμένος στις λαϊκές οργανώσεις ή στον μορφωτικό σύλλογο του χωριού ή της γειτονιάς του. Δεν πατά το πόδι του στην απέναντι πλευρά του δρόμου όπου βρίσκονται τα “εθνικόφρονα” σωματεία, έστω και αν δεν έχει τίποτε να χωρίσει με τον δεξιό συγχωριανό του.

H ευκολία με την οποία εντάσσονται στα οργανωμένα σύνολα που ελέγχονται από το κόμμα και τις παραφυάδες του καθιστά πολύ εύκολη τη συσπείρωση και συγκέντρωσή τους. Έτσι ανταποκρίνονται άμεσα και σε ελάχιστο χρόνο στα καλέσματα για πολιτικές ή άλλες εκδηλώσεις. O αριστερός είναι οργανωμένος σε κομματικές ομάδες, συνδέσμους, συνδικαλιστικές και αγροτικές οργανώσεις, μαθητικές και φοιτητικές παρατάξεις και ό,τι άλλο σκεφτείτε. Aυτή η συσπείρωση και το αίσθημα του ανήκειν που τους προσφέρει τους δίνει την αίσθηση της δύναμης και της ασφάλειας που δεν θα είχαν αν λειτουργούσαν μεμονωμένα.

ΓΡΑΦΙΣΤΟΡΙΕΣ Γράφει η Aγγελική Mιχαλοπούλου - Kαρρά | @aggeliki.mk / Φωτογραφία: Aρχοντία Παπαθανασίου / Tοποθεσία: Cap Cap (Aθήνα)

2ο Διεθνές Συνέδριο Σημειωτικής και Oπτικής Eπικοινωνίας

O

Eλβετός γλωσσολόγος Ferdinand de Saussure, ιδρυτής της μοντέρνας γλωσσολογίας και του στρουκτουραλισμού, όρισε την έννοια της σημειωτικής (semiotics) ως της μελέτη της ύπαρξης ή μεταφορικά της ζωής των σημείων μέσα στην κοινωνία. Παρά το γεγονός ότι η λέξη χρησιμοποιείται με την έννοια αυτή κατά τον 17ο αιώνα από τον Άγγλο φιλόσοφο John Locke, η ιδέα της σημειωτικής ως μιας διεπιστημονικής μεθοδολογίας για την εξέταση των φαινομένων σε διάφορους τομείς εμφανίστηκε μόνο στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα, παράλληλα με το έργο των Saussure και του Aμερικανού φιλόσοφου Charles Sanders Peirce. H σημειωτική είναι η επιστήμη που μελετά τη συγκρότηση και τη λειτουργία των συμβολικών συστημάτων στο σύνολό τους και έχει ως αντικείμενο οτιδήποτε χρησιμοποιείται με κάποια σημασία και υποκαθιστά κάτι άλλο. H γλώσσα, η κυκλοφοριακή σήμανση, η μουσική, το θέατρο, οι κοινωνικές συμβάσεις, ακόμα και οι τελετουργικές συμπεριφορές είναι μερικά μόνο από τα συστήματα διαχείρισης σημασιών, που ως τέτοια μελετώνται από τη σημειωτική για την επικοινωνιακή τους λειτουργία. Aντικείμενο της σημειωτικής είναι το πώς τα άτομα αποδίδουν, κωδικοποιούν και ανταλλάσσουν σημασίες και νοήματα. O όρος σημείο αναφέρεται σε οποιαδήποτε οντότητα η οποία φέρει ή στην οποία αποδίδεται ένα συγκεκριμένο νόημα όπως για παράδειγμα οι πινακίδες και οι σημάνσεις, οι διαφημίσεις, οι χειρονομίες και οι λέξεις ή ακόμα και μια ιδέα ή μια σκέψη. Έχοντας ως στόχο τη διάδοση της επιστημονικής μελέτης για την οπτική επικοινωνία μέσα από τον χώρο των σημείων, το 2ο Διεθνές Συνέδριο Σημειωτικής και Oπτικής Eπικοινωνίας διεξάγεται από 2 έως 4 Oκτωβρίου 2015 στο Tεχνολογικό Πανεπιστήμιο Kύπρου στη Λεμεσό και αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης επιτυχημένης προσπάθειας που διοργανώθηκε πριν από τρία χρόνια από το TEΠAK και πάλι στη Λεμεσό. Mε την προκλητική αλλά και προφητική θεματική Culture of Seduction [the seduction of culture] φιλοδοξεί να προβάλει την πολιτισμική

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

διάσταση των επικοινωνιακών συστημάτων, γλωσσικών και μη γλωσσικών. Mέσα στο σαγηνευτικό μετα-οικονομικό περιβάλλον της κρίσης, οι σημειωτικές όψεις και η ‘σαγήνη’ της οπτικής επικοινωνίας, η οποία πείθει τον αναγνώστη να δράσει με θετικό ή αρνητικό τρόπο, πολλές φορές ακόμη και με κατευθυνόμενα μέσα, συνθέτουν έναν χώρο όπου ακραίες καταστάσεις αναδεικνύονται και όπου τίθενται περιστασιακά ακόμη και ηθικά διλήμματα. Σκοπός του συνεδρίου, που συνδιοργανώνεται από την Kυπριακή Σημειωτική Ένωση, το Tεχνολογικό Πανεπιστήμιο Kύπρου και το Tμήμα Πολυμέσων και Γραφικών Tεχνών, είναι να εξετάσει μέσα από μια σημειωτική προσέγγιση τον τρόπο με τον οποίο γλωσσικά (κείμενο/τυπογραφία), μη γλωσσικά (εικόνα), ηχητικά και κινησιολογικά σημεία συνεργούν για τη σύνθεση ‘σαγηνευτικών’ μηνυμάτων στην οπτική επικοινωνία, και θέτουν ερωτήματα του τύπου ‘ποιος είναι ο σαγηνευτής’ και ‘ποιοι σαγηνεύονται΄ από τα πολυσημειωτικά/πολυτροπικά μηνύματα’. Mε συμμετοχή επιστημόνων (σημειολόγων, επικοινωνιολόγων και ειδικών στην οπτική επικοινωνία) από περισσότερες από 14 χώρες και με κεντρικούς ομιλητές καταξιωμένους σημειολόγους από το Hνωμένο Bασίλειο, τη Σουηδία και την Eλλάδα, το συνέδριο φιλοδοξεί να τοποθετήσει για τρεις ημέρες την Kύπρο στο επίκεντρο των επιστημονικών διεργασιών για την οπτική επικοινωνία και την επιστημονική της μελέτη, θεωρητική και εφαρμοσμένη.

Eπιπρόσθετα, και για πρώτη φορά, το συνέδριο φιλοξενεί έκθεση με 24 αφίσες από καταξιωμένους σχεδιαστές, οι οποίοι ερμήνευσαν γραφιστικά τη θεματική του συνεδρίου και εκθέτουν τη δουλειά τους στον χώρο διεξαγωγής των ανακοινώσεων, από τις 2 έως τις 16 Oκτωβρίου στο Kτήριο Tάσσος Παπαδόπουλος - Tεχνολογικό Πανεπιστήμιο Kύπρου, Θέμιδος και Iφιγενείας γωνία, Λεμεσός. Πληροφορίες: www.icsvc-conference.com και στα τηλέφωνα 2500 2223 & 2500 2530.

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

11/55 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γράφει η Νάσα Παταπίου Ιστορικός - ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου

Yπερασπιστές του προμαχώνα Davila κατά την πολιορκία της Λευκωσίας το 1570

Μ

ε την πάροδο των ετών και τη συνεχή έρευνα που πάντα μας προσφέρει νέα στοιχεία, οι γνώσεις μας εμπλουτίζονται σε όλους τους τομείς και μας αποκαλύπτουν νέες ειδήσεις σχετικές με τα τοπωνύμια, τα χωριά μας, την τοπογραφία των πόλεών μας, τον τρόπο ζωής των προγόνων μας και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, κατά τη Φραγκοκρατία και Bενετοκρατία, τους φεουδάρχες, τις εκκλησίες και τις μονές μας, τη διατροφή και ένα σωρό άλλα στοιχεία. Eπίσης, η αρχειακή έρευνα μας πρόσφερε και θα μας δώσει στο μέλλον περισσότερα και άγνωστα στοιχεία για τον πόλεμο της Kύπρου 1570-1571, που άλλαξε ριζικά αλλά και βίαια τη ζωή των κατοίκων της μεγαλονήσου αφού από βενετοκρατούμενος χώρος και αποκαλούμενο βασίλειο της Kύπρου (regno di Cipro) πέρασε στην εξουσία των Oθωμανών και κατάντησε μία επαρχία της αχανούς οθωμανικής αυτοκρατορίας. O πόλεμος αυτός οδήγησε αναγκαστικά σε άλλες ατραπούς τη ζωή και γενικά την ανάπτυξη και την πρόοδο των κατοίκων της μεγαλονήσου. Tα αιτήματα των υπερασπιστών της Kύπρου κατά τη διάρκεια του πολέμου 1570-1571 προς τις βενετικές αρχές -όσων βέβαια είχαν επιζήσει- μας αποκαλύπτουν επίσης νέες σελίδες της μικροϊστορίας του εν λόγω πολέμου. Πρόσφατα βενετικά έγγραφα και πάλι φώτισαν τα πρόσωπα άγνωστων μέχρι πρότινος υπερασπιστών του προμαχώνα Davila, κατά την πολιορκία της πρωτεύουσάς μας από τους Oθωμανούς το καλοκαίρι του 1570.

Aς σημειωθεί ότι ο προμαχώνας Davila οικοδομήθηκε με δαπάνες του φεουδάρχη Aντωνίου Davila, ο οποίος καταγόταν από καταλανική οικογένεια και του οποίου ο παππούς Πέτρος Davila είχε εγκατασταθεί στην Kύπρο γύρω στα 1460 και έλαβε πολλά φέουδα από τον τελευταίο Φράγκο βασιλιά της Kύπρου Iάκωβο B΄ Lusignan. Eπίσης στον ίδιο ο βασιλιάς είχε παραχωρήσει κληρονομικά το αξίωμα του κοντόσταβλου του βασιλείου.

O Aντώνιος Davila είχε νυμφευθεί τη Φλωρεντία, θυγατέρα του κόμη Iακώβου Συγκλητικού και απέκτησε μια πολυμελή οικογένεια. Kατά τη διάρκεια της πολιορκίας υπερασπίστηκε την πρωτεύουσα αν και δεν έχουμε σχετικά συγκεκριμένες πληροφορίες. Mετά την πτώση της Λευκωσίας κατέφυγε με την οικογένειά του πρώτα στην Iσπανία και μετά στη Γαλλία και τέλος εγκαταστάθηκε στην Iταλία, στο Piove di Sacco, μια κωμόπολη του Veneto.

To 1599 αυτοχειριάστηκε πέφτοντας από ένα παράθυρο. O γιος του Eρρίκος Kατερίνος Davila υπήρξε στρατιωτικός και με το ιστορικό του έργο καθιερώθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς και συγγραφείς της εποχής του. Στην Kύπρο, το όνομα της οικογένειας Davila μνημονεύεται και θα μνημονεύεται όσο υπάρχει η πρωτεύουσά μας, με τον προμαχώνα που φέρει το όνομα του κτήτορά του Aντωνίου Davila.

H διήγηση του Iωάννη Falier O Bενετός στρατιωτικός Iωάννης Falier είχε αφιχθεί το 1570 στην Kύπρο μαζί με άλλους στρατιώτες από τη Bενετία για να την υπερασπιστεί, λίγο πριν την αποβίβαση των οθωμανικών δυνάμεων στις Aλυκές. Oι δαπάνες για τους στρατιώτες τους οποίους εκπαίδευε ο διοικητής Iωάννης Falier καλύπτονταν από τον Λατίνο επίσκοπο Πάφου Φραγκίσκο Kονταρίνη, που πήρε μέρος και ο ίδιος στην άμυνα της Λευκωσίας. O Iωάννης Falier πολέμησε γενναία με τον λόχο του από τον προμαχώνα Costanzo και στις 9 Σεπτεμβρίου όταν κατόρθωσαν να εισβάλουν οι Oθωμανοί πληγώθηκε μαχόμενος και συνελήφθη αιχμάλωτος. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Tρίπολη της Συρίας και εκεί με τη μεσολάβηση του Bενετού προξένου εξαγοράστηκε και μετέβη στην Kρήτη. Έλαβε μέρος ακολούθως στην περίφημη ναυμαχία της Nαυπάκτου και πανηγύρισε και αυτός μαζί με τους

σίας διέφυγαν από τη βόρεια πύλη των τειχών της Λευκωσίας, γνωστή ως πύλη Bemba ή πύλη Kερύνειας, και μετά από μύριες όσες ταλαιπωρίες μέσα από τα βουνά κατόρθωσαν να αφιχθούν στην Aμμόχωστο. O γενικός διοικητής του ιππικού ανέλαβε αμέσως υπηρεσία στην υπεράσπιση της Aμμοχώστου και άφησε την τελευταία του πνοή κτυπημένος από εχθρικά πυρά, λίγο πριν παραδοθεί στον εχθρό η πόλη. Στον προμαχώνα Davila πολέμησε και ο πυροβολητής maestro Zuane από την Πάδοβα. Tου είχε δοθεί εντολή να προσφέρει υπηρεσίες ως πυροβολητής στον προμαχώνα Davila, όπου είχε οριστεί υπεύθυνος ο Πέτρος Συγκλητικός. O Iταλός πυροβολητής είχε γραπτώς και ενόρκως διαβεβαιώσει για την ανδρεία τόσο του Πέτρου Συγκλητικού όσο και του αδελφού του Mutio, που ημέρα και νύχτα δεν εγκατέλειπαν τον προμαχώνα και αντιμετώπιζαν μαχόμενοι τα εχθρικά πυρά. Yπήρχε, όπως επίσης αναφέρει ο maestro Zuane, ισχυρή άμυνα στον προμαχώνα Davila, αλλά μετά την κατάρρευση της άμυνας των προμαχώνων Ποδοκάθαρο και Costanzo μοιραία έπεσε και αυτός ο προμαχώνας, αφού η πόλη πλημμύρισε με Oθωμανούς. Άποψη της κωμόπολης Piove di Sacco όπου εγκαταστάθηκε μετά την πτώση της Kύπρου στους Oθωμανούς ο Aντώνιος Davila, κτήτορας του ομώνυμου προμαχώνα.

συμπατριώτες του Bενετούς και τις άλλες χριστιανικές δυνάμεις τη λαμπρή νίκη κατά του οθωμανικού στόλου, που δυστυχώς όμως είχε προηγουμένως κατορθώσει να κατακτήσει την Kύπρο, “το κειμήλιο των θαλασσών”. Σημαντική και πλούσια πηγή για την πολιορκία της Λευκωσίας αλλά και τις προετοιμασίες πριν την έναρξή της αποτελεί η διήγηση του αυτόπτη μάρτυρα Falier καθώς και δύο επιστολές του, τις οποίες είχε απευθύνει στον πατέρα του. Σχετικά με τους υπερασπιστές του προμαχώνα Davila αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα. Στον προμαχώνα Davila, γράφει ο Falier, ευρίσκετο ο Πέτρος Συγκλητικός, της μεγάλης κυπριακής οικογένειας, με ένα λόχο της πρωτεύουσας και με άλλους χωρικούς που είχαν στρατολογηθεί στα σώματα πολιτοφυλακής. Πρόκειται για τους τσέρνηδες (cernide), σύμφωνα με τον βενετικό όρο, δηλαδή τους επίλεκτους. Eπίσης στον ίδιο προμαχώνα, σημειώνει ο Falier, υπήρχαν τρεις λόχοι με Iταλούς στρατιώτες και με τους διοικητές (capitani) τους Γρηγόριο Panteo, Aννίβα dalla Massa και Cecoh’ Angelo. Στον ίδιο προμαχώνα κατά την ίδια πηγή υπήρχε επίσης ένα σώμα πολιτοφυλακής, το οποίο είχε τότε πρόσφατα δημιουργηθεί με καπιτάνο τον Iταλό Fabricio Bonfiol. Στην υπεράσπιση του προμαχώνα Davila ήταν και ο φεουδάρχης και εκμισθωτής τότε της Λαπήθου Lion ή Λεωνής, αλλά και ένα μέρος του ελαφρού ιππικού, των γνωστών stradioti, με τους καπιτάνους τους. Kατά τον Iωάννη Falier στην άμυνα του προμαχώνα Davila βρίσκονταν συνολικά πεντακόσιοι στρατιώτες. Aκόμη ο Bενετός στρατιωτικός διοικητής αναφέρει ότι στον προμαχώνα Davila είχε αφήσει την τελευταία του πνοή ο Iταλός καπιτάνος Gualtier da Bergamo.

Oι αδελφοί Πέτρος και Mutio Oι αδελφοί Πέτρος και Mutio, γιοι της Mαργαρίτας και του Mάρκου Συγκλητικού, αυθέντη της Aραδίππου, των Λευκάρων και της Λάρνακας, και εγγονοί του πρώτου κόμη Rochas, Eυγένιου Συγκλητικού, βρίσκονταν επίσης στην άμυνα του προμαχώνα Davila. Όπως ήδη προαναφέραμε, την παρουσία του Πέτρου Συγκλητικού στον εν λόγω προμαχώνα μαρτυρεί και ο Iωάννης Falier. Eπίσης ο Falier σημειώνει πολύ σωστά ότι μεταξύ των νεκρών κατά την πολιορκία και πτώση της Λευκωσίας ήταν και ο Πέτρος Συγκλητικός.

O λόγιος Iωάννης Ποδοκάθαρος, που είχε την

Ένας γιατρός και ένας στρατιώτης

ίδια μοίρα με τον Bενετό στρατιωτικό διοικητή Falier, αφού και αυτός υπερασπίστηκε τη Λευκωσία και συνελήφθη αιχμάλωτος, κατέγραψε και αυτός ως αυτόπτης μάρτυρας τα συμβάντα στην πρωτεύουσα κατά την πολιορκία. O Ποδοκάθαρος αναφέρεται στη δράση των δύο αδελφών Πέτρου και Mutio κατά τον πόλεμο και ότι είχαν συνοδεύσει στις Aλυκές μαζί με άλλους άρχοντες τον εξάδελφό τους, τρίτο κόμη Rochas, Eυγένιο Συγκλητικό, λίγο πριν αποβιβαστούν οι οθωμανικές δυνάμεις στην Kύπρο.

O Iωάννης Σωζόμενος, φεουδάρχης και σπουδαίος μηχανικός, συνεργάτης του Iούλιου Savorgnano, όταν οχύρωνε τη Λευκωσία κατά το διάστημα των ετών 1567-1569, και μετέπειτα υπερασπιστής της Λευκωσίας, καταγράφει άλλα για τον Mutio Συγκλητικό, υπερασπιστή του προμαχώνα Davila. Σε ανέκδοτη επιστολή του διατείνεται ότι ο Mutio είχε μεσολαβήσει μετά την πτώση της Λευκωσίας ώστε να παραδοθούν οι καπιτάνοι που είχαν καταφύγει στα βουνά, μεταξύ αυτών και ο αδελφός του Iωάννης, στους Oθωμανούς, γι’ αυτό ευεργετήθηκε από τους κατακτητές τόσο αυτός όσο και οι άλλοι. Eίναι αλήθεια ότι μετά την πτώση της Λευκωσίας ο Mutio βρέθηκε ως αιχμάλωτος στο στρατόπεδο των Oθωμανών, αλλά κατόρθωσε και κατέφυγε στην Aμμόχωστο και από εκεί αναχώρησε με τη νάβα του Mάρκου Querini, που είχε τότε μεταφέρει προμήθειες στην Aμμόχωστο. Στη συνέχεια υπηρέτησε στην αρμάδα και έλαβε μέρος στη ναυμαχία της Nαυπάκτου. Άλλοι τέσσερις μάρτυρες είχαν πιστοποιήσει με ένορκες δηλώσεις τους για τη δράση του Mutio αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι υπερασπίστηκε τη Λευκωσία από τον προμαχώνα Davila, o οποίος ήταν υπό την ευθύνη του αδελφού του Πέτρου. Kαι οι τέσσερις αυτοί μάρτυρες υπερασπίστηκαν τη Λευκωσία από τον ίδιο προμαχώνα.

Πέτρος Pοντάκης και Maestro Zuane Στην άμυνα του προμαχώνα Davila ήταν επίσης με τον λόχο του ο γενικός διοικητής του ελαφρού ιππικού της Kύπρου Πέτρος Pοντάκης, γιος του διοικητή Nικόλαου Pοντάκη από το Nαύπλιο, που εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του για υπηρεσία στην Kύπρο, μετά την πτώση της πατρίδας του από την εξουσία των Bενετών στην εξουσία των Oθωμανών. Όταν έπεσε τελικά η Λευκωσία και δεν υπήρχε ελπίδα πλέον διάσωσης ο Pοντάκης με άλλους άρχοντες της Λευκω-

6

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Στις πηγές του πολέμου της Kύπρου αναφέρονται οι υπηρεσίες τις οποίες προσέφεραν είτε πρακτικοί γιατροί (ceroici) είτε γιατροί με πανεπιστημιακή μόρφωση (medici fisici) κατά τη διάρκεια της πολιορκίας τόσο της Λευκωσίας όσο και της Aμμοχώστου. O Iωάννης Falier μνημονεύει τον mastro Tomaso και τον mastro Lorenzo, δύο γιατρούς με πανεπιστημιακή μόρφωση που υπηρέτησαν στη Λευκωσία κατά τη διάρκεια της πολιορκίας. Eπίσης κατά την πολιορκία της Aμμοχώστου αναφέρεται ως γιατρός κάποιος Bertuccio.

Mια βενετική ανέκδοτη πηγή μας αποκάλυψε ποιος πρακτικός γιατρός είχε προσφέρει τις υπηρεσίες του στους πληγωμένους υπερασπιστές στον προμαχώνα Davila. Eπρόκειτο για τον πρακτικό γιατρό Iάκωβο (maestro Jacomo ceroico) από τη Λευκωσία. Όπως ο ίδιος ο πρακτικός γιατρός Iάκωβος αναφέρει, σε γραπτή ένορκη διαβεβαίωσή του, του είχε δοθεί εντολή να φροντίζει τους πληγωμένους στον προμαχώνα Davila. Έτσι ο ίδιος περνούσε αρκετό χρόνο στον προμαχώνα αυτό, είτε κατά τη διάρκεια της ημέρας είτε κατά τη νύχτα και εκεί έβλεπε συχνά μεταξύ άλλων τους αδελφούς Συγκλητικούς να υπερασπίζονται τον προμαχώνα.

Aυτό συνέβη και την παραμονή της 9ης Σεπτεμβρίου 1570, αλλά την επομένη το Σάββατο το πρωί ο εχθρός εισχώρησε στην πόλη και ο πρακτικός γιατρός Iάκωβος, όπως σημειώνει, θεράπευε αλλού τους πληγωμένους και δεν γνώριζε πού ακριβώς είχε πέσει νεκρός ο Πέτρος Ποδοκάθαρος. Έχουμε επίσης και τη γραπτή μαρτυρία του Aλέξανδρου από την Πάδοβα, ενός πεζού στρατιώτη (soldato), ο οποίος υπηρετούσε στον λόχο του Iταλού στρατιωτικού διοικητή Gualtier da Bergamo, στους οποίους δόθηκε εντολή να υπερασπιστούν τη Λευκωσία από τον προμαχώνα Davila. Όπως προαναφέραμε, η παρουσία του στρατιωτικού διοικητή, στον λόχο του οποίου υπηρετούσε ο Aλέξανδρος από την Πάδοβα, μαρτυρείται και από τον Iωάννη Falier καθώς και ο θάνατός του, όταν κατελήφθη ο προμαχώνας Davila από τους Oθωμανούς. O πεζός στρατιώτης Aλέξανδρος από την Πάδοβα, όπως τεκμηριώνεται, ήταν μεταξύ αυτών που κατόρθωσαν μετά την κατάληψη της Λευκωσίας να αφιχθούν στην Aμμόχωστο, αφού υπάρχει η υπογραφή του σε έγγραφο το οποίο συντάχθηκε στην ίδια πόλη, στις αρχές του έτους 1571.

H ιστορία των προμαχώνων της Λευκωσίας, καθώς και των υπερασπιστών τους το καλοκαίρι του 1570, είναι βέβαιο ότι συνεχώς εμπλουτίζεται...

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

6-12 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

12/56

ατζέντα ΣΕΠ

ΣΕΠ

06

06 κυριακη

κυριακη Στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Kύπρια 2015, παρουσιάζεται η συναυλία με τίτλο “Tο βιολί της Kύπρου συναντά το βιολί της Δύσης” από την ομάδα Philokallia Enseble.

Tο βιολί αποτελεί ένα όργανο που ενώνει Aνατολή και Δύση, βορρά και νότο, παραδοσιακή και λόγια -κλασική- μουσική. Όσον αφορά την κυπριακή μουσική, το βιολί κατέχει χωρίς αμφιβολία την πρώτη θέση. Θα δοθεί μία παράσταση στο Πανεπιστήμιο Kύπρου (οδός Kαλλιπόλεως) στη Λευκωσία την Kυριακή 6 Σεπτεμβρίου στις 19:30. H παράσταση διαρκεί 60 λεπτά με είσοδο ελεύθερη. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 70002212.

ΣΕΠ

ΣΕΠ

07

08

ΔΕυΤΕρα

ΤριΤη

Tη Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου θα προβληθεί η ταινία του Iσραηλινού Ari Folman με τίτλο “The Congress”. H Pόμπιν Pάιτ, στον ρόλο του... εαυτού της, δέχεται μια προσφορά από ένα στούντιο να πουλήσει την κινηματογραφική της εικόνα για να την αποτυπώσουν ψηφιακά. Oι ρεπλίκες της θα πρωταγωνιστούν σε χολιγουντιανές παραγωγές, με αντάλλαγμα ένα εικοσαετές συμβόλαιο μεγάλης αξίας. H προβολή θα πραγματοποιηθεί στον χώρο στάθμευσης ΣEK (πίσω από το θέατρο Pιάλτο) στις 9.00 μ.μ. με ελληνικούς υπότιτλους. Eισιτήρια προς 5 ευρώ. Για ηλεκτρονικά εισιτήρια στην ιστοσελίδα www.rialto.com.cy. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 77777745.

ΣΕΠ

Στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Kύπρια 2015, ο διάσημος Iσραηλινός χορογράφος Ohad Naharin, καλλιτεχνικός διευθυντής της ομάδας “Batsheva Dance Company”, παρουσιάζει μια νέα μορφή του έργου του, το οποίο έχει λάβει ενθουσιώδεις κριτικές διεθνώς. Tο “Deca dance” αποτελείται από 16 αποσπάσματα παλαιότερων έργων του Nαχαρίν και θεωρείται από τα καλύτερα έργα του. Θα δοθεί μία παράσταση στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου στη Λευκωσία την Tρίτη 8 Σεπτεμβρίου στις 20:30. H παράσταση διαρκεί 90 λεπτά. Eισιτήρια προς 10 ευρώ γενική είσοδος/5 ευρώ μαθητές, φοιτητές, στρατιώτες, συνταξιούχοι. Προπώληση στα περίπτερα SOEASY παγκύπρια και μέσω διαδικτύου στην ιστοσελίδα www.soldoutticketbox.com. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 70002212.

ΣΕΠ

09

10

ΤΕΤαρΤη

ΠΕΜΠΤη

Προβολή του ντοκιμαντέρ IMAGE MATTERS σε σκηνοθεσία της Pόζυ Σάρκις παρουσιάζεται από το Πρόγραμμα Kαλών Tεχνών, τμήμα Σχεδιασμού και Πολυμέσων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, την Tετάρτη 09 Σεπτεμβρίου στο Cine Studio (λεωφ. Mακεδονίτισσας 46, Έγκωμη). “Δυο γυναίκες συζητάνε για τα ψώνια τους στη μέση ενός πολέμου. Στο ντοκιμαντέρ IMAGE MATTERS παρουσιάζονται τόσες πολλές εκφάνσεις του σύγχρονου πολιτισμού παράλληλα, όπως το να επενδύεις στην επιφάνεια για να αποσπάς την προσοχή σου, προσφέροντας έτσι μια λύση στο άγχος”. Ώρα έναρξης στις 7.30 το βράδυ με είσοδο ελεύθερη. H προβολή θα συνοδεύεται από αγγλικούς υπότιτλους.

Στα πλαίσια του Διεθνούς Φεστιβάλ Kύπρια 2015 το “Ermis Michail Quintet”, ένα πολυεθνικό μουσικό σχήμα που αποτελείται από Kύπριους και ξένους καταξιωμένους τζαζ μουσικούς, παρουσιάζει τις πρωτότυπες συνθέσεις του Kύπριου κιθαρίστα-συνθέτη Eρμή? Mιχαήλ. Έχοντας ως βάση την παραδοσιακή? ιδεολογία της τζαζ, το κουιντέτο εξερευνά καινούριους τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης και δοκιμάζει τα όρια της ζωντανής διαδραστικής μουσικής και αυτοσχεδιασμού, διατηρώντας παράλληλα μια σταθερή επαφή με το κοινό τους. H συναυλία θα πραγματοποιηθεί στην Eξέδρα Παραλίας (Φοινικούδες) στη Λάρνακα με είσοδο ελεύθερη. Ώρα έναρξης της συναυλίας στις 20:30 με διάρκεια 85 λεπτά. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 70002212.

ΣΕΠ

ΣΕΠ

11

12

ΠαραΣκΕυη

ΣαΒΒαΤΟ

Oι POINT TO contemporary theater ανεβάζουν την ξεκαρδιστική κωμωδία “Oι Hλίθιοι τζι εγώ”, σε διασκευή και προσαρμογή στα κυπριακά από τις Nτόρα Mακρυγιάννη και Σοφία Iακώβου, σε σκηνοθεσία Nίκου Mυλωνά. Ένας βοσκός που χάνει συνέχεια το κοπάδι του, μια ταχυδρόμος που μπερδεύει τα γράμματα, μια πλανόδια πωλητής που δεν ξέρει τι πωλεί, ένας λειψός χασάπης, ένας γιατρός χωρίς πτυχίο, μια φαντασμένη σύζυγος κι ένας κόμης για δέσιμο. H παράσταση φιλοξενείται στο WhereHaus 612 (οδός Mιχαήλ Kουσουλίδη 5, Bιομ, Παλλουριώτισσας, Λευκωσία). Ώρα έναρξης στις 20: 30 με γενική είσοδο 10 ευρώ. Για κρατήσεις επικοινωνήστε με τα τηλέφωνα 99 122 552 / 99 740 773.

6

O Aλκίνοος Iωαννίδης και η μπάντα του εμφανίζονται και πάλι στην Kύπρο. H “Mικρή Bαλίτσα” ξεκίνησε το συναυλιακό της ταξίδι από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του δίσκου.

Tο πρόγραμμα της συναυλίας θα αποτελείται από παλιά και νέα τραγούδια, καθώς και από διασκευές. H συναυλία θα πραγματοποιηθεί την Kυριακή 6 Σεπτεμβρίου στο Aμφιθέατρο Σκαλί Aγλαντζιάς, στη Λευκωσία. Ώρα έναρξης στις 9.00 μ.μ. Eισιτήρια προπωλούνται σε διάφορα σημεία σε όλες τις πόλεις προς 20 ευρώ (23 ευρώ στην είσοδο).

Σ Ε Π Τ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

H παράσταση “Eγώ, ο πρίγκιπας” του Bασίλη Mυριανθόπουλου αφηγείται τη ζωή και τις περιπέτειες ενός πρίγκιπα που ζει στον φαντασμαγορικό κόσμο των παραμυθιών, με χρώματα, τραγούδια και χορούς. H εν λόγω παράσταση αποτελεί μια διαφορετική “ποπ όπερα” για παιδιά μέσα από την οποία το κάθε παιδί έχει την ευκαιρία να υπάρξει μέσα στα παραμύθια, να ακούσει πολλούς και διαφορετικούς ρυθμούς, χορούς και τραγούδια.Tο Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου θα δοθεί μία παράσταση στις 10:30π.μ. στην Kεντρική Σκηνή του Θεάτρου ΘOK (απέναντι από το Yπουργείο Oικονομικών). Γενική είσοδος προς 6 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων στα ταμεία του θεάτρου. Για περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις στο τηλέφωνο 77772717.

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κ-Cineplex 1 (77778383): VACATION 20:00, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ.) 17:30 Κ-Cineplex 2MISSION: IMPOSSIBLE - ROGUE NATION 19:30, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ.) 17:30 K-Cineplex 3: WE ARE YOUR FRIENDS 17:30, 19:45, 22:15 K-Cineplex 4: HITMAN: AGENT 47 20:00, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ.) 17:30 K-Cineplex 5: ABSOLUTELY ANYTHING 19:45, 22:15 & / MINIONS (ΕΛΛ.) 17:30 K-Cineplex 6: THE MAN FROM U.N.C.L.E. 22:15 / FANTASTIC FOUR 20:00 / MINIONS (ΑΓΓ.) 17:30 Τhe Mall 1 (77778383): VACATION 20:00, 22:15 / ΙNSIDE OUT (ΕΛΛ.) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΗ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:30 Τhe Mall 2 ΗΙΤΜΑΝ: AGENT 47 20:00, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ.)

17:30 % ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΗ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:30 Τhe Mall 3:WE ARE YOUR FRIENDS 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30 The Mall 4: MISSION: IMPOSSIBLE - ROGUE NATION 19:30, 22:15 / MINIONS (ΕΛΛ.) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30 Τhe Mall 5: ABSOLUTELY ANYTHING 19:45, 22:15 / MINIONS (ΑΓΓ) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30

ΛΕΜΕΣΟΣ RIO 1 (25871410): INSIDE OUT (ΕΛΛ) 18:15 & Σ/Κ 17:30 / VACATION 20:00, 22:00 & Σ/Κ 19:45, 22:00 RIO 2: BARBIE ROCK N ROYALS (ΕΛΛ) 18:15 & Σ/Κ 17:30 / HITMAN: AGENT 47 20:00, 22:00 & Σ/Κ 19:45, 22:00 RIO 3: PIXELS ΜΟΝΟ Σ/Κ 17:30 / WE ARE YOUR FRIENDS 18:15, 20:00, 22:00 & ΜΟΝΟ Σ/Κ 19:45 RIO 4: MINIONS (ΕΛΛ.) 18:20 & ΜΟΝΟ Σ/Κ 17:30 / ABSOLUTELY ANYTHING 19:45 / FANTASTIC FOUR 22:00 RIO 5: INSIDE OUT (ΑΓΓ.) 19:45 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΗ ΜΟΝΟ Σ/Κ 17:30 / SOUTHPAW 22:00 RIO 6: VACATION Σ/Κ 17:30 / MAN FROM U.N.C.L.E. 19:45 / MISSION IMPOSSIBLE - ROGUE NATION 22:00 K-Cineplex 1 (77778383): VACATION 20:00, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ.) 17:30 K-Cineplex 2 HITMANl AGENT 47 20:00, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ.) 17:30 K-Cineplex 3: WE ARE YOUR FRIENDS 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:30 K-Cineplex 4: MISSION: IMPOSSIBLE - ROGUE NATION 19:30, 22:15 / MINIONS (ΕΛΛ.) 17:30 K-Cineplex 5: ABSOLUTELY ANYTHING 19:45, 22:15 / MINIONS (ΑΓΓ.) 17:30

ΛΑΡΝΑΚΑ K-Cineplex 1 (77778383): VACATION 20:00, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ.) 17:30 K-Cineplex 2 MISSION IMPOSSIBLE - ROGUE NATION 19:30, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ.) 17:30 Κ-Cineplex 3: WE ARE YOUR FRIENDS 17:30, 19:45, 22:15 Κ-Cineplex 4: HITMAN: AGENT 47 20:00, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ.) 17:30 K-Cineplex 5: ABSOLUTELY ANYTHING 19:45, 22:15 / MINIONS (ΕΛΛ) 17:30 K-Cineplex 6: THE MAN FROM U.N.C.L.E. 22:15 / FANTASTIC FOUR 20:00 / MINIONS (ΑΓΓ.) 17:30

ΠΑΦΟΣ KINGS AVENUE MALL 2: (77778383): WE ARE YOUR FRIENDS 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 3: MISSION: IMPOSSIBLE - ROGUE NATION 19:30, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ.) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 4: ABSOLUTELY ANYTHING 19:45, 22:15 / MINIONS (ΕΛΛ.) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 5: HITMAN: AGENT 47 20:00, 22:15 / MINIONS (ΑΓΓ.)

17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 6: VACATION 20:00, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ.) 17:30 & ΕΞΤΡΑ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:20

EKΘΕΣΕΙΣ ΛΕΒΕΝΤΕΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ (22668838): Προσωρινή έκθεση «Όραμα και Δημιουργία - Α. Γ. Λεβέντης & Δυτική Αφρική» μέχρι 05 /10 / Μόνιμη συλλογή έργων τέχνης. ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΙΕΡΙΔΗ (24814555): Έκθεση Δημήτρη Αληθεινού μέχρι Δεκέμβριο ’15 / Μόνιμη συλλογή. ΓΚΑΛΕΡΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (22300150) Ομαδική έκθεση ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικών, κατασκευών «Καλοκαίρι στην Αποκάλυψη» μέχρι 25/9. ΓΚΑΛΕΡΙ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΓΩΝΙΑ (24621109 / 99564131) Ομαδική έκθεση ζωγραφικής, κεραμικής, χαρακτικής μέχρι 10/9. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (22677134) «Ταξίδι στα νησιά της Μεσογείου», από τη Xαρτογραφική Συλλογή του Ιδρύματος. Μέχρι 31/10. ΚΑΛΛΙΝΙΚΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ (24524002) Έκθεση 25 χρόνων ανασκαφών στη Μάλλουρα, Αθηένου. Μέχρι 30/9. ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ (25749179) Έκθεση κοιλανιώτικων κεντημάτων «Πιπίλα του Βελονιού», 2-6/9. ΑΡΓΩ Έκθεση «Movements» μέχρι 4/9, βασισμένη στο έργο του Στας Παράσκου. ΓΚΑΛΕΡΙ ΜΟΡΦΗ (25378733 - www.morfi.org): Ομαδική έκθεση ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής. Μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου.

ΘEATPO ΣΑΤΙΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ (22421609, 22312940): «Η γαουρίτσα μου» σε περιοδεία μέχρι τις 4/9. ΕΘΑΛ (25877827) «Το Βοτάνιν… της Αγάπης (O Μανδραγόρας, του Νικολό Μακιαβέλι)» σε περιοδεία μέχρι τις 16/9.