OVERdeBERG

Page 1

overdeberg2020@gmail.com

© OVERdeBERG Media (2021)

Jaargang 3 Uitgawe 107

In hierdie uitgawe...

Vrydag, 25 Maart 2022

Swede besoek die Overberg

2

Inspirasie uit ‘n skeepswrak

4

Unique individuals from the Overberg: Jock Dichmond

12

Lees binne...

Inspirasie uit ‘n skeepswrak Foto: Verskaf

OVERdeBERG

1


2

OVERdeBERG

Swede besoek KAM Op Woensdag die 16de Maart 2022, het die Uitvoerende Burgemeester van Kaap Agulhas, mnr. Paul Swart, besoekers van Swede se Internasionale Sentrum vir Plaaslike Demokrasie ontmoet. Die Sweedse Internasionale Sentrum vir Plaaslike Demokrasie (ICLD) ondersteun politici en regeringsamptenare deur wêreldwye samewerking te fasiliteer en kundigheid deur kapasiteitsbouprogramme te ontwikkel. In alle werk wat hulle verrig word, het ICLD ten doel om teorie te koppel aan die praktyk met die doel om plaaslike regerings te ondersteun.

Uitvoerende burgemeester Paul Swart het gesê: “kom ons omhels hierdie geleentheid om ons verhouding tussen ons lande te smee. Ons het regtig goeie verhoudings nodig om 'n beter wêreld te bou - dit is baie belangrik vir my as uitvoerende burgemeester om 'n beter Kaap Agulhas te snoei en te bou om werksverhoudinge met goeie vennote soos U te omhels en VREDE te bevorder. Dit was een van die redes in 2017 waarom ek 'n tweeling-oorsese munisipaliteit wou hê – ‘n vennoot om mense se lewens in Kaap Agulhas te help verander en omgekeerd. Kom ons bou 'n goeie vennootskap."

Getye/Tides Struisbaai: 22/3-28/3/2022

Die burgemeester saam met die Sweedse afgevaardigdes het ontwikkelingsgebiede besoek soos die geplaveide paaie-projek, Lesedi Square Entrepreneurs Sentrum, Llovellyn Mathews Brug en Mill Park Behuising Projek. Hy is vergesel deur die munisipale bestuurder Eben Phillips, raadslid Renier Louw en munisipale amptenare. Bron & foto’s: Kaap Agulhas Munisipaliteit/FB Indien jy nuus of foto’s uit jou deel van die Overberg weekliks gepubliseer wil hê in volkleur en aanlyn, kan jy ons kontak by: overdeberg2020@gmail.com 2

OVERdeBERG


OVERdeBERG

3

Skolenuus

Die O/19A-span van Hoërskool Bredasdorp, het verlede Woensdagaand weer aan die Rugby Aandreeks in die Strand deelgeneem. Die BD's het teen Hoërskool Strand uitgedraf en onder die ligte gespeel, maar ongelukkig 12 - 42 verloor. Foto: Hoërskool Bredasdorp/FB

Hoërskool Swellendam se Verbruikerstudieleerders was bevoorreg om verlede week 'n koekversierings werkswinkel, aangebied deur mev. Michelle Steenkamp van Varsgebak, by te woon. Hulle het baie geleer en self ook lekker rondgespeel. Foto: Hoërskool Swellendam/FB

OVERdeBERG

3


4

OVERdeBERG

Skolenuus

Laerskool Swellendam se 360kg toutrekspan het ’n goue medalje gewen by die SA toutrekkampioenskappe verlede week. Foto: Laerskool Swellendam/FB

Inspirasie uit ‘n skeepswrak Letty-Ann Möller 'n Jong argitekstudent vang al die emosies van die slagoffers en helde aan die suidste punt van Afrika vas in haar bekroonde M.A. verhandeling getitel 'ODE to TRAGEDIES LOST between LAND and SEA'. Die verroeste wrak van ‘n vistreiler, die Meisho Maru nr. 38 aan die mees suidelike punt van Afrika, het Lúnell Greyling geïnspireer om die verhaal van vergete tragedies ter see op film, in foto's, op inligtingsborde en met klankopnames in 'n inligtingsentrum binne 100m van die Vervolg op bladsy 8

Graag wil die BD's vir Rola Ford Bredasdorp bedank vir hul ruim borgskap van die O/13B netbalspan en afrigters. Foto: Laerskool Bredasdorp/FB 4

OVERdeBERG


OVERdeBERG

5

VLV Overbergsirkel groei Letty-Ann Möller Die 88ste Konferensie van VLV Sirkel Overberg was loshande een van die bestes. Gansbaai se VLV-tak spog met die beste deurlopende bywoningsyfer (85%) en hierdie tak van 60 lede se sinergie was tasbaar tydens die konferensie op Gansbaai.

Individuele konferensie-uitblinkers, Bredasdorpers Irene Groenewald (links) en Erna Visser deel 'n prettige oomblik. Foto: Letty-Ann Möller

V.l.n.r. op die foto is Caren Brink, Annette van Eeden (Voorsitter) en Carene Cooper. Foto: Letty-Ann Möller Effektiewe kommunikasie, orde, gasvryheid en kwaliteit aanbiedings was aan die orde van die dag en daar was ook toenemende deelname van die onderskeie takke soos weerspieël in die trofees wat aan die einde van die verrigtinge uitgedeel is. Bredasdorp het – soos verlede jaar – die meeste punte behaal, maar daar is ook trofees aan Hermanus, Kleinmond, Villiersdorp en Gansbaai oorhandig. Caledon het ook met meeste van die uitgelote pryse weggestap! Individuele uitblinkers vir kompetisie-items was die twee Bredasdorpers, Erna Visser en Irene Groenewald.

OVERdeBERG

Die Vroue Landbou Vereniging Kaapland (VLVK) se nuutverkose president, Estelle du Plessis, omhels die ouderdom en die vryhede en geleenthede wat dit bied. Die feit dat sy ‘n paar veranderinge gaan aanbring is – te oordeel aan die spontane applous – hartlik verwelkom. Die Uitvoerende Burgemeester van Overstrand, Annelie Rabie, het ook ‘n kragtige boodskap gebring. Sy het met waardering verwys na die gaskunstenaar, Ruben Lennox, se rustige musiek en het in teenstelling daarmee verwys na “die geraas in die politiek”. Sy het egter ook die “baie hoë vlakke van interpersoonlike toleransie in die Overberg” uitgelig en bygevoeg “Overberg is for all”. Dr. Rabie was voorheen van Beaufort-Wes. Die maatskaplike werker, Fransil Kotze, van Overberg Hospice het genoem sy fokus op “primêre verhoudingsbou” en daarom verkies sy dat diegene wat met kanker Vervolg op bladsy 6

5


6

OVERdeBERG

VLV Overbergsirkel groei Vervolg van bladsy 5 gediagnoseer word reeds by diagnose Overberg Hospice moet kontak sodat die pasiënt sowel as die geaffekteerde gesin die staanspoor die nodige begeleiding kan kry. Cornie Swart, voorheen president van Agri Wes-Kaap, het sy 5-punt-plan verduidelik en tot die slotsom gekom dat die mens twee goed wil ervaar, “to be loved” en “to be valued”.

Manneklub uitstappie na Bonnievale Die Bredasdorp Dienssentrum se Manneklub is goed gevestig en onderneem die derde Donderdag van elke maand 'n uitstappie. Op Donderdag die 17de Maart 2022, het hulle Bonnievale se wynkelders besoek. Die besoek het 'n wynproe en 'n kykie in die parskuipe ingesluit. Bonnievale spesialiseer in wit wyne. Natuurlik is dié kelder wat in 1950 ontstaan het, goed ondersteun.

Die eregas by die geleentheid, was VLVK President, Estelle du Plessis. Foto: Letty-Ann Möller Die Hoofspreker was Susan Bezuidenhout van Pennydrop Training Solutions. Susan het die gehoor (hoofsaaklik vroue) met verskeie eksperimente betrek om die begrip “volhoubare groei” te demonstreer. Een van die pryse wat uitgeloot is was ‘n gratis sessie by Pennydrop Training Solutions.

Sirkelpresident, Rienie Ludick, het genoem dis verblydend dat VLV Sirkel Overberg groei. Nie alleen met ouer lede wat aansluit nie, maar ook met lede so jonk soos 40.

Support small business 6

OVERdeBERG


OVERdeBERG

7

Kombuiskuier

Granaatkoek Bestanddele:

500 ml bruismeel 2 eiers van ‘n vryloophen 250 ml suiker 250 ml granaatsap 2 ml vanieljegeursel 150 ml granaatpitte (plus ekstra vir versiering) Witsjokolade-room 200 g witsjokolade, in stukke gebreek 50 ml vars room Metode: Verhit die oond tot 180°C. Smeer ‘n 20cm koekpan met botter, of spuit dit met kossproei. Sif die bruismeel in ‘n mengbak. Gebruik ‘n ander mengbak, en klits die eiers tot dit begin skuim. Meng die suiker bietjie-bietjie by terwyl jy aanhou klits. Die eiers en suiker moet lig en styf wees voor jy die meel daarby inmeng. Vou die meel by die styfgeklitste eiers in. Meng die granaatsap en die venieljegeursel om die beurt by. Meng goed. Voeg die granaatpitte by en roer deur. Skep die deeg in die gesmeerde koekpan. Bak vir ongeveer 40 minute, of tot gaar. Laat dit in die pan afkoel. Witsjokolade-room Smelt die sjokolade oor lae hitte in ‘n dubbelkastrol of in die mikrogolfoond. Wees versigtig, want witsjokolade brand maklik aan. Voeg die vars room by en meng deur. Giet die witsjokolade oor die koek sodat dit ‘n gladde, galserige laag vorm. Sprinkel die ekstra granaatpitte oor. OVERdeBERG

Kerrie Skaapafval Bestanddele: 1 skaapafval, skoongemaak 3 uie, gesny 4 knoffelhuisies, fyn gekap 2 teelepels borrie 2 eetlepels opgehoopte medium kerriepoeier 4 naeltjies 5 kardemompeule 6 gedroogde appelkose, in kwarte gesny 1 teelepel suurlemoensap 2 eetlepels appelkooskonfyt 6 aartappels, in kwarte gesny 3 wortels, in ringe gesny 1 blikkie tamatie- en uiesmoor sout en peper na smaak Metode: Plaas die afval oornag in suurlemoenwater. Gooi die water die volgende dag af, en plaas die afval in ‘n kastrol saam met die uie, knoffel, kerrie, borrie en naeltjies. Bedek die afval met water. Kook die afval vir ongeveer 3 ure tot gaar en sag. (Sorg dat die afval nie droogkook en brand nie) Voeg die res van die bestanddele by. Kook stadig verder tot die aartappels en wortels gaar is. Resepte & foto’s: RSG Resepte 7


8

Inspirasie uit ‘n skeepswrak

OVERdeBERG

Skolenuus

Vervolg van bladsy 4 wrak van die Meisho Maru weer te gee. Met hierdie meestersverhandeling het Greyling R10 000 ontvang as streekswenner in die 'Corobrick Student Architect Awards' en kom sy op 22 Junie vanjaar in aanmerking vir die Nasionale Corobrick Student-Argitekstoekenning

Eight of the Bredasdorp Primary school swimmers attended the Overberg Aquatics Gala on the 12th of March 2022 at Rûens College. The learners were complimented on their excellent swimming skills. They can be proud of their results they achieved at this gala meeting. Fun was had by all. Photo: Bredasdorp Primary School/FB waar 'n kontantbedrag van R70 000 op die spel is. Wat Lúnell Greyling se verhandeling so besonders maak is dat dit - sou dit realiseer - toerisme in die Kaap Agulhasstreek 'n hupstoot sal gee. Hierdie argiteksontwerp behels drie skeepsrampinligtingsgeboue wat met die natuurlike omgewing saamsmelt. Die vooruitsigte van 'n restaurant en 'n ook besprekingspunt vir SANParke se Spookdraai- en Rasperpuntstaproetes, is ook binne stapafstand van hierdie inligtingsentrum. Om die inligtingsentrum te bereik, moet toeriste by die navigasiepunt, die Agulhas Vuurtoring, verbyry en per implikasie die mees suidste punt van Afrika sowel as die ikoon van Afrika wat, ook op die inisiatief van kreatiewe Suid-Afrikaanse studente, - in brons - daar verewig is. Om terug te keer na die inligtingsentrum. Dit sal nie as 'n museum bedryf word nie daar is reeds die gevestigde Bredasdorpse Skeepswrakmuseum - natuurlik enig in sy soort. Geen artefakte sal uitgestal word nie. Die uitgangspunt van hierdie begaafde jong argitek is om die emosionele ervarings ter see met deurlopende filmvertonings uit te beeld. Die eerste gebou sal die helde en slagoffers vereer terwyl die tweede gebou die ervarings van inperking versus vryheid van die slawe op skepe wat gesink het sal uitbeeld. Die derde gebou sal -in teenstelling met geboue een en twee - geen vensters of deure hê nie, maar aan die elemente uitgelewer word. Openinge in die dak sal sonlig deurlaat, gehawende staalplate sal in die vlak poele binne die gebou reflekteer en die storie van die Meisho Maro 38 vertel. Die Japanese vistreiler wat, ongeag die feit dat sy bemanning die ramp oorleef het, is besig om in wind en weer te vergaan. 8

Laerskool Bredasdorp se Nazli Morkel (Gr. 5), het vanaf 3 tot 5 Maart 2022 aan die Swellendam Landbouskou deelgeneem, en het die volgende uitslae behaal: 1ste plek: O/10 stap/draf ryperd & 1ste plek: O/10 stap/draf ruiter. Foto: Laerskool Bredasdorp/FB OVERdeBERG


OVERdeBERG

9

Skolenuus

Laerskool Swellendam se Nikeate Arries is opgeneem in die Wes- Kaap atletiekspan wat van 24 - 26 Maart deel-neem aan die ASA Kampioenskappe vir laerskole in Potchefstroom. Foto: Laerskool Swellendam/FB

Gebeur daar iets in jou deel van die Overberg wat jy graag met ander wil deel? Stuur jou nuus en foto’s aan ons vir volkleur publikasie… weekliks en aanlyn. Kontak ons per e-pos by: overdeberg2020@gmail.com Alle berigte moet in WORD-formaat aangeheg word en foto’s in JPEG– of PNG–formaat.

Laerskool Swellendam is baie trots op Henri Swart wat verkies is tot die O/13 Kaapse Wynland krieketspan. Foto: Laerskool Swellendam/FB Stuur gerus jou skool se nuus en foto’s aan ons by: overdeberg2020@gmail.com OVERdeBERG

Hoërskool Bredasdorp se Alexander Janse van Rensburg, Suzanne Pretorius en Elza de Kock het 18-20 Maart aan die SA Level 3 Age Group Champs in George deelgeneem. Alexander se beste uitslag was ‘n 3de plek in die 100m Rugslag. Elza se beste uitslae was ‘n 4de plek in beide die 200m IM en die 50m Vlinderslag. Suzanne se beste uitslag was ‘n 6de plek in die 200m Borsslag. Voorwaar pragtige prestasies in ‘n baie mededingende kompetisie. Foto: Hoërskool Bredasdorp/FB 9


10

OVERdeBERG

Skolenuus

Baie geluk aan die drie gr. 8-leerders van Hoërskool Bredasdorp wat tot die 2022 VRL (Verenigde Raad van Leerders) verkies is. Vlnr op die foto is Zoë Coetzee, Aden Payne, Casey-Leigh Moses. Foto: Hoërskool Bredasdorp/FB

Skolenuus Stuur jou skool se nuus en foto’s aan ons vir weeklikse en volkleurpublikasie aanlyn.

E-pos ons by: overdeberg2020@gmail.com

10

OVERdeBERG


OVERdeBERG

11

UNIQUE INDIVIDUALS OF THE OVERBERG

One of his most sought after stories was about the “Bokvis”. On the walls of his old pub were the jaws of two large ‘stompkop’ fish. Each one had ‘steenbok’ horns making it no more or less a buck and a fish - ‘Bokvis.’ Most appeared to believe Jock’s story of how this rare type of fish, Continued from page 12 only to be found at Arniston, would come out of the sea during a full moon to feed on the lush green grass in front The first big alterations came when Ian Mackintosh was of the hotel. the owner. After him the next owner, Guy Johnston, also expanded the hotel. His alterations were done mainly on As free divers, when we turned our enthusiasm and energy the rooms and area surrounding the swimming pool. The from the ocean and its content of fish to shipwrecks, visits present day owner, Robert Haarburger, took the hotel to to Jock became not only more pleasant, but also an educanew heights by adding a third story. However, what very tional experience. With his vast experience of Overberg few people know is that Jock Dichmond also was an shipwrecks, he would have us spellbound for hours on end. owner of this hotel. Furthermore, while on the committee of the South African Historical Shipwreck Society, we often used to get Jock to Already in 1954, Jock had purchased a picturesque Na- give lectures on his adventures. Jock always brought along tional Monument Council cottage from a guano digger. a bowl filled to the brink with silver coins from an array of In the 70’s, he went on to purchase the biggest building shipwrecks. Something most will never forget. in the village, the Arniston Hotel. As an extremely social person and true humoristic entertainer, it is only logical In 1983 a group of divers called ‘Sealit’, discovered the Engthat Jock would take a fancy to running the pub, rather lish East Indiaman Joanna that sank near Quoin Point in than the accommodation side of the hotel industry. 1682. The Joanna had cob coins as part of its silver cargo. My friend André Hartman still had many of these coins that he recovered during the excavation period. In the late 80s, Jock often phoned us in search of these silver cob coins. He used to purchase 20 or more at a time. Then over the following weeks, he would have patrons spellbound with his stories of treasure hunting. Invariably such a story would end with the sale of one or more of his silver stock. A winwin for all.

JOCK DICHMOND

Until relatively recently, a framed tribute to Jock used to hang in the Arniston hotel’s new pub. In this tribute, Jock and his boat, Gosie, were compared to four ‘slick young men’ with their expensive 4x4 and swanky rubber duck. With their launch, they almost swamped both boat and 4x4 only to almost flip and lose the boat while going out seaward. Minutes later and on the back of a wave, the snow white and well-tanned Jock and his crew approached this same slipway, reached it with wheels already attached to Gosie, pulled her up the slipway, hitched her to an old well corroded red bakkie and drove off. Something to remember. All in all, the hanging display was a true tribute to this wonderful Overberg diver and exceptional character that so many of us fondly and affectionately remember. His example of living life, his personality, his imagination, his stories According to Marius Diemond, in his book (2015, THE and yes, even his bowlegged gait, will fondly remain cherARNISTON 1815-2015, A village remembers) one of the ished by all of us that were fortunate enough to have many intriguing stories about Jock was when a potential known Jock! client tried to book holiday accommodation. The hotel was almost empty at the time. While Jock was running Jimmy Herbert the pub, the call came through. Those in the bar had to Retired lecturer: hold back their laughter lest they give Jock’s deceit away University of Stellenbosch (1977-2013) when they heard him say, ‘No, absolutely impossible', Writer & specialist in and then seconds later, ‘I'm afraid we are absolutely full. Maritime history & Archaeology Yes, next week, as well.’ In that same decade Jock sold the hotel but stayed on as the bar tender. His personality, stories and storytelling ability was by far a greater attraction than the alcohol beverage to be enjoyed in such pubs. People flocked from far and wide to spend time with Jock. He enjoyed their company and the telling of his tales of the sea. OVERdeBERG

A special word of thanks to Marius Diemond for the use of the two photos in this piece. More maritime history from the Overberg in next week’s issue of OVERdeBERG. 11


12

OVERdeBERG

The History of the Overberg... above& below the waves UNIQUE INDIVIDUALS OF THE OVERBERG

JOCK DICHMOND

firm to follow his true passion, the ocean. It was at this time that he was involved as a crew member for the popular film, “Blue waters, White death” (I think).

In the 70’s, as young and upcoming provincial spear fishermen, we all idolised Jock. He represented the attitude to life that most yearned for, but never had the guts to pursue. To give up the drive for money and 'success' in exchange for a happy and fulfilling life, was just not what was expected of us, nor was it in our framework of upbringing or reference.

An ocean related occupation suited Jock more. He was at his best when he did not have to conform to normal society, but rather could dream and enthusiastically follow his dreams. As a good spear fisherman it was only natural that he would follow others of his top diving peers, in search of diamonds. It was during his years as a commercial diamond diver that one of his many life threatening experiences acquired “story status”. In those days most of the diamond diving on the West Coast was done with the use of a surface compressor system supplying air to the diver via a hose. This gave a diver immense freedom, as one did not have a heavy aqualung on your back. Furthermore, the diver was also not limited to the amount of air in one aqualung, but could carry on working underwater for as long as you could handle the cold west coast water. Jock tells about how, while working in between the boulders and sand on the ocean bottom in search of diamonds, his air supply started to decrease. He found himself forced to frantically suck harder, and harder on his mouthpiece for air. Jock turned his head upwards looking towards the surface to see if there was any sign as to what was going on. Just imagine his surprise when he saw his compressor sinking down to the bottom and, short on its heels, the boat itself. On frantically surfacing he was again surprised to see the ship’s crew, without him, rowing the little lifeboat towards the shore and safety. To say that Jock was an old seadog can be seen as an understatement. He knew the sea with all its many means of communication. Add the latter to the fact that Jock was a fast learner, it is only natural that he would have an admirable fish and weather sense. He could read the weather and knew instinctively when the sea was about to change. In later years, and as an older man, Jock and his well-used little boat, Gosie, acquired legendary status. Not to mention not having the compulsory set of safety equipment, Gosie correspondingly had no radio and no echo sounder (used to find the reefs and fish). Jock’s exceptional ability to ‘read’ the swells and other aspects of the ocean enabled him to find,

The mind-set and wisdom that success can be measured by a level of health, happiness and being content with any apparatus, reefs that were well populated with fish. rather than a large bank balance, often only comes with Legend has it that Jock not only knew all the local sea birds, but they appeared to know him as well. It is said that he age. In Jock’s case, he always had it. even communicated with them, while throwing them morAlready from a young age, it was clear that Jock was sels of fish bait. Over the years the Arniston Hotel has had gifted and smart. After school he studied and became a many owners. During the last three decades the hotel has lawyer. In the late 60s, Jock plucked up the courage to been enlarged and improved significantly. Continued on page 11 leave the security of his learned occupation and the law 12

OVERdeBERG


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.