Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός A' τρίμηνο 2019

ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ o

Αιτωλός

Ἀρ. τεύχ. 116 • Α΄ Τρίμηνο 2019

Περιοδικό Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς

1

«ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ» ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Ἔτος Λ΄ - Ἀρ. τεύχ. 116 Ἰανουάριος - Μάρτιος 2019 Διεύθυνση: Ἱεραποστολικός Σύνδεσμος «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» Ὁδός Λαγκαδᾶ 190, Τ.Κ. 564 36 Σταυρούπολη Θεσσαλονίκη - Greece

Περιεχόμενα 3 Ὁ "Πατριάρχης τῆς ἀγάπης" τίμησε τόν μάρτυρα Ἱεραπόστολο τοῦ Κονγκό παπα-Κοσμᾶ.

18 22 24 28

Ὁ λαός τοῦ Κονγκό τίμησε τόν παπα-Κοσμᾶ. Ἀνέγερση νηπιαγωγείου στήν μνήμη τοῦ παπα-Κοσμᾶ Ἔτσι γνώρισα τόν πατέρα Πορφύριο. Ἡ συνοικία Κρουμπέι τῆς πρωτεύουσας Φριτάουν στήν Σιέρρα Λεόνε

Ἀναγν. Σωματεῖο. Ἀπόφ. Πρωτοδ. Θεσ/νίκης, Ἀρ. 684/1990, Κωδικός 2406 Ἐκδότης: Τά μέλη τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου Ἀσλανίδης Δημήτριος Πρόεδρος

32 Ἀνακατασκευή Ἱεροῦ Ναοῦ στήν Κεντρική Ἰάβα

Κατσαρός Κωνσταντίνος Ἀντιπρόεδρος

35 Ἔφυγε ἡ εὐλογημένη Εὐτέρπη Μαύτα-Ἠλία,

Παπαναστασίου Ἰωάννης Γεν. Γραμματέας

τῆς Ἰνδονησίας

συνεργάτιδα τῆς Ἱεραποστολῆς Κολουέζι.

38 Ἀπολογισμός ἔτους 2018 39 Βιβλιοπαρουσίαση Μπορεῖτε νά καταθέτετε τήν βοήθειά σας σέ ἕναν ἀπό τούς τρεῖς τραπεζικούς λογαριασμούς καί νά μᾶς ἐνημερώνετε τηλεφωνικά, γιά νά μήν μπαίνετε στήν διαδικασία ἀποστολῆς τοῦ καταθετηρίου τῆς Τραπέζης. Ἄμεσα θά σᾶς ἀποστέλλουμε τήν ἀπόδειξη τοῦ Ἱ. Συνδέσμου.

1. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 235/296004-49 ΙΒΑΝ: GR9401102350000023529600449 SWIFT (BIC): ETHNGRAA

2. ALPHA BANK 479-002101-029168 ΙΒΑΝ: GR3401404790479002101029168

3. ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5231-013724-415 ΙΒΑΝ: GR5001722310005231013724415

Ὁ διαδικτυακός μας τόπος εἶναι:

www.ierap ostolos.gr

2 e-mail μας εἶναι: iersy n@iersy n.gr Τό

Κωνσταντινίδης Δημήτριος Ταμίας Μπαρέκας Βασίλειος Α΄ Μέλος Ἰωαννίδης Κλεόβουλος B΄ Μέλος Δημούδης Ἀριστείδης Γ΄ Μέλος Ὧρες Γραφείου: 8.30 π.μ. - 8.00 μ.μ. Τηλέφωνα ἐπικοινωνίας:

2310 606920, 602602 FAX 2310 606920

Τό περιοδικό ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΔΩΡΕΑΝ Στοιχειοθεσία, ἐνθέσεις, ἀποχρωματισμοί, ἐκτύπωση, βιβλιοδεσία: I & C Ἀνώνυμη Φαρμακευτική & Ἐκτυπωτική Ἑταιρεία CHROMOTYP τηλ. 2310 951620 Κόστος τεύχους: 1,50 εὐρώ

Ὁ "Πατριάρχης τῆς ἀγάπης"

τίμησε τόν μάρτυρα Ἱεραπόστολο τοῦ Κονγκό παπα-Κοσμᾶ

Μ

έ ἰδιαίτερη λαμπρότητα καί σέ κλίμα θρησκευτικῆς κατάνυξης καί εὐλάβειας τιμήθηκε στήν Θεσσαλονίκη ὁ ἀείμνηστος Ἱεραπόστολος τοῦ Κονγκό πατήρ Κοσμᾶς Γρηγοριάτης, καθώς συμπληρώθηκαν 30 χρόνια ἀπό τήν εἰς Κύριον ἐκδημία του. Τήν Κυριακή 27 Ἰανουαρίου 2019, μέ τήν παρουσία τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πάπα καί Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας καί πάσης Ἀφρικῆς κ.κ. Θεοδώρου Β΄, τελέστηκε Πατριαρχική Θεία

Λειτουργία στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Παντελεήμονος Ἀμπελοκήπων Θεσσαλονίκης. Τόν Μακαριώτατο πλαισίωναν οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Γουϊνέας κ. Γεώργιος, Καμερούν κ. Γρηγόριος, Κατάνγκας κ. Μελέτιος, Κινσάσας κ. Νικηφόρος, Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας κ. Ἰωήλ, Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς κ. Ἰουστίνος, καθώς καί ὁ ἐπιχώριος Μητροπολίτης Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας. Παρέστησαν 3

Ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας καί Ἱερεῖς, τελεῖ μνημόσυνο γιά τόν μακαριστό

4

κ. Θεόδωρος, περιστοιχιζόμενος ἀπό Ἀρχιερεῖς Ἱεραπόστολο τοῦ Κονγκό π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη.

5

βουλευτές τῆς Θεσσαλονίκης, ὁ Περιφερειάρχης Κεντρικῆς Μακεδονίας, οἱ Δήμαρχοι Ἀμπελοκήπων-Μενεμένης καί Παύλου Μελᾶ, μέλη Δημοτικῶν Συμβουλίων τῆς τοπικῆς αὐτοδιοίκησης, ἐκπρόσωποι τοῦ Στρατοῦ καί τῆς Ἀστυνομίας, καθηγητές τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καθώς καί ἐκπρόσωποι Χριστιανικῶν Ἀδελφοτήτων καί Σωματείων. Ἡ παρουσία τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου κ. Θεοδώρου, ὁ ὁποῖος ἀνταποκρίθηκε σέ σχετική πρόσκληση τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός», προσέδωσε ὕψιστη τιμή γιά τόν μάρτυρα Ἱεραπόστολο, πού διακόνησε θυσιαστικά τόν λαό τῆς Ἀφρικῆς. Κατά τήν Θεία Λειτουργία, μετά τό Κοινωνικό, ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης, Σεβασμιώτατος κ. Βαρνάβας, προσφωνώντας τόν Μακαριώτατο 6

τόν εὐχαρίστησε γιά τόν ἐρχομό του στήν Θεσσαλονίκη, κάνοντας μικρή ἀναφορά στόν Μέγα Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν Παῦλο, ὁ ὁποῖος ἔφερε τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου στήν γῆ τῶν Μακεδόνων ὕστερα ἀπό τήν ἐπιταγή τοῦ ὁράματος «διαβάς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν». Ἐπίσης, ὑπογράμμισε τό μεγαλειῶδες ἔργο τῆς Ἱεραποστολῆς καί ἀναφέρθηκε στήν θυσία τοῦ παπα-Κοσμᾶ, πού μέ τήν σπονδή τῆς ζωῆς του ἀπέδειξε τήν ἀγάπη του γιά τόν Χριστό καί τόν Ἀφρικανό. Στήν ἀντιφώνησή του ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης, συγκινημένος ἀναφέρθηκε στήν Μικρασιατική του καταγωγή, τήν ἀείμνηστη Σμυρνιά μητέρα του, τίς σπουδές του στήν Θεσσαλονίκη, καθώς καί τήν γνωριμία καί τήν ὑποστήριξη πού εἶχε ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη κυρό Διονύσιο. Ἰδιαιτέρως ἀναφέρθηκε στήν μεγάλη προσφορά τοῦ

Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου πρός τό Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας καί πάσης Ἀφρικῆς, εὐχαριστώντας στό πρόσωπο τοῦ Προέδρου κ. Δημητρίου Ἀσλανίδη, ὅλους τούς ἐπώνυμους καί ἀνώνυμους δωρητές τῆς Ἱεραποστολῆς στήν Ἀφρική. Τό ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας, στό «Καραπάντσειο» Πολιτιστικό Κέντρο Ἀμπελοκήπων, πραγματοποιήθηκε μία σεμνή ἀλλά συγχρόνως πολυσήμαντη ἐκδήλωση μέ τίτλο «Ἱεραποστολικό Συναξάρι», ἀφιερωμένη στόν παπα-Κοσμᾶ καί στόν Μακαριώτατο Πατριάρχη κ. Θεόδωρο Β΄. Χαιρετισμό ἀπηύθυνε πρῶτα ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας πού μεταξύ ἄλλων εἶπε: Σάν βγεῖς στόν πηγαιμό γιά τήν Ἰθάκη, νά εὔχεσαι νά ’ναι μακρύς ὁ δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις… Καθώς ὁ Ἀλεξανδρινός ποι-

ητής ἔγραφε τούτους τούς στίχους, ἴσως δέν φανταζόταν ὅτι θά μποροῦσαν νά ἔχουν ἐφαρμογή στήν πορεία τῶν λίγων ἀλλά φλογερῶν ἀνθρώπων πού πῆραν τόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς, σέ χρόνους ἀλλοτινούς, στά χρόνια τῶν Ἀποστόλων, πού μέ σεμνή ὑπακοή στό θέλημα καί τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ βγῆκαν στόν δρόμο τοῦ εὐαγγελισμοῦ ὅλου τοῦ κόσμου. Γιατί καί ἡ ἱεραποστολή δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἕνα ταξίδι σέ μία παράλληλη πορεία μέ ἐκείνη τῶν Ἀποστόλων, πού ἔχει τήν ἀρχή της στό μυστικό κάλεσμα ἐκείνων πού ἔνοιωσαν στήν καρδιά τους, καί ἔγινε ἡ ἀφετηρία τῆς προσφορᾶς μέ τελικό προορισμό τήν Ἰθάκη, δηλαδή τήν ποθεινή, χαμένη μας πατρίδα. Τόν Παράδεισο… Εἶναι καί οἱ κραυγές τῶν ἑκατομμυρίων ἀνά τούς αἰῶνες ἀνθρώπων˙ σάν ἐκείνη τοῦ νεαροῦ Μακεδόνα τῆς Τρωάδος, 7

Στήν ἐκδήλωση συμμετεῖχε καί ἡ γυναικεία χορωδία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως «Ἁγία Κασσιανή ἡ Ὑμνογράφος».

πού γεμάτη ἀγωνία καί ἐλπίδα φωνάζει μέχρι σήμερα «βοήθησον ἡμῖν…» στά πρόσωπα τῶν ἀφρικανῶν ἀδελφῶν μας. Ἔτσι γράφτηκαν τά ἱεραποστολικά συναξάρια, πού στοιχισμένα πάνω στούς ἀποστολικούς ὁραματισμούς ἀποτύπωσαν τό ἀγωνιστικό ἡρωικό ἰδεῶδες καί τήν ἐσχατολογική ἀναζήτηση γιά μία ἀδελφωμένη ἀνθρωπότητα. ...Ὁ πατήρ Κοσμᾶς Γρηγοριάτης, πρόσωπο ἐμβληματικό σ’ αὐτό τό συναξάρι, ἔρχεται νά μᾶς διδάξει τήν ἐλπίδα τοῦ Θεοῦ πού δέν σβήνει, φυτεύεται ἀπό τά ἅγια χέρια τοῦ γεωργοῦ τοῦ ἀμπελώνα τοῦ Θεοῦ, ποτίζεται ἀπό τα δάκρυά του καί μέ τήν προσευχή καρποφορεῖ καρπούς 8

γλυκεῖς καί εὐχύμους. Ἀπό τήν Πόλη τοῦ Σταυροῦ, στῆς Παναγιᾶς μας τό Περιβόλι, κι ἀπό ’κεῖ στό ἱεραποστολικό γεώργιο τῆς Ἀφρικῆς. Ἱεραπόστολος σέ ὅλη του τήν ἱερατική πορεία καί ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης τῆς Ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας κύριος Θεόδωρος, πού βρίσκεται ἀνάμεσά μας, κουβαλᾶ μέσα στό εἰκονοστάσι τῆς μνήμης του τίς εἰκόνες τῶν προσώπων πού μέ τά χέρια του βάπτισε, πού μέ τόν ἁπλό καί προσηνῆ λόγο του κατήχησε καί πού στερέωσε τήν πίστη, ἱδρύοντας Μητροπόλεις, Ναούς, σχολεῖα, νοσοκομεῖα καί ἱδρύματα σέ μία πάμφτωχη περιοχή τοῦ πλανήτη, μέ μοναδικό ἐφόδιο τόν

πλοῦτο τῆς καρδιᾶς του. Ποιός θά ἄντεχε τίς κακοπάθειες, τίς ταλαιπωρίες, τούς κινδύνους, τίς ἀσθένειες, τίς διώξεις, χάριν τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Εὐαγγελίου στίς μέρες πού ζοῦμε! Ἀπό ποῦ ἀντλεῖ κανείς τήν δύναμη γιά νά συνεχίσει ἕνα τόσο δύσκολο καί ἐπίπονο ἔργο; Ποιός θά μποροῦσε νά εἶναι μάρτυρας τοῦ τελικοῦ ἀπολογισμοῦ τοῦ ἔργου τό βράδυ τῆς κάθε ἡμέρας. Ἀλλά καί πόση χαρά στήν ψυχή τοῦ ἱεραποστόλου καί πόσο κουράγιο, ὅταν ὁ Θεός, ὅπως καί στόν Ἀπόστολο Παῦλο, μυστικά τοῦ ψιθυρίζει τό «ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου»! Πόσο μπορεῖ νά ἀπο-

ζημιωθεῖ ὁ ὅποιος κόπος, ὅταν βλέπει τό χαμόγελο ἑνός μικροῦ Χριστιανοῦ, πού καταλαβαίνει ὅτι μπορεῖ πλέον νά ἐλπίζει, ἐπειδή μπορεῖ καί μαθαίνει γράμματα, ἐπειδή κάποιος γιατρός θά τό φροντίσει, ἐπειδή θά μπορεῖ νά πιεῖ καθαρό νερό καί, τέλος, ἐπειδή θά μπορεῖ νά κοινωνεῖ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων! Μόνον ἔτσι μποροῦμε νά καταλάβουμε γιατί οἱ πτωχότεροι ἄνθρωποι, ζωσμένοι μέ τό ράσο καί τήν πίστη τους, γίνονται οἱ πλουσιότεροι ὅλης τῆς γῆς, ἀφοῦ εἶναι «οἱ μηδέν ἔχοντες καί τά πάντα κατέχοντες». Χαιρετίζοντας στό σεβάσμιο

Ἀπό τήν ἐκδήλωση μέ τίτλο «Ἱεραποστολικό Συναξάρι» πού ἦταν ἀφιερωμένη στόν παπα-Κοσμᾶ καί στόν Μακαριώτατο Πατριάρχη κ. Θεόδωρο Β΄.

9

Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας χαιρετίζει τήν ἐκδήλωση.

πρόσωπο τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Θεοδώρου ὅλους τούς ἀνθρώπους τῆς προσφορᾶς στήν ἱεραποστολή, δέν μποροῦμε παρά νά εὐχαριστήσουμε ἐκείνους πού τολμοῦν γιατί πιστεύουν, ἐκείνους γιά τούς ὁποίους ὁλόκληρη ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σεμνύνεται γιά τήν ἀνιδιοτελῆ προσφορά τους, ἐκείνους πού γιά τό πρόσωπό τους μποροῦμε νά καυχώμεθα, κράζοντες στεντορείᾳ τῇ φωνῇ: "Ζεῖ Κύριος ὁ Θεός, δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν". Ἀμήν!. Ἀκολούθησε ἡ προσφώνηση τοῦ Δημάρχου κ. Λάζαρου Κυρίζογλου πού ὡς οἰκοδεσπότης τοῦ Δήμου ἀνέφερε: "Ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τοῦ εὐαγγελιζομένου ἀγαθά ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν".

10

Μακαριώτατε καί Θειότατε Πάπα καί Πατριάρχα Ἀλεξανδρείας καί πάσης Ἀφρικῆς κ.κ. Θεόδωρε, γεμάτοι ἀπό ἄφατη χαρά λόγῳ τῆς εὐλογητικῆς Πατριαρχικῆς παρουσίας Σας στόν Δῆμο μας, ἐκφράζουμε τήν συγκίνησή μας, διά τήν ὑψίστη τιμή τήν ὁποία ἐπιφυλάξατε σέ ὅλους μας. ...Ἡ ἐπίσκεψή Σας αὐτή ἀποτελεῖ ὄντως ὑψίστη τιμή καί εὐλογία γιά τόν Δῆμο μας καί Σᾶς παρακαλοῦμε, νά εὔχεσθε στίς θεοπειθεῖς δεήσεις Σας γιά τήν εὐημερία αὐτοῦ, σέ ἔργα ἀγαθά, πρός ὠφέλεια τῶν δημοτῶν καί εὐόδωση τῶν κοινωφελῶν ἔργων. Ὡς Δήμαρχος τοῦ Δήμου Ἀμπελοκήπων - Μενεμένης καί Πρόεδρος τῆς Περιφερειακῆς

Ὁ Πρόεδρος τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου κ. Δημήτριος Ἀσλανίδης προσφωνεῖ τόν Μακαριώτατο Πατριάρχη κ. Θεόδωρο.

Ἕνωσης Δήμων Κεντρικῆς Μακεδονίας ἐκφράζω προσωπικά ἀλλά καί ἐξ ὀνόματος ὅλων τῶν δημοτῶν, τήν χαρά καί εὐγνωμοσύνη μας καί παρακαλῶ νά δεχθεῖτε ὡς ἐλάχιστη προσφορά αὐτή τήν ἱερά εἰκόνα τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, τοῦ Ἁγίου προκατόχου Σας, εἰς ἀγαθήν ἀνάμνησιν τῆς ἐδῶ λίαν τιμητικῆς γιά μᾶς παρουσίας Σας. Κατά τήν ἐναλλαγή τῶν ὁμιλητῶν, ἡ γυναικεία χορωδία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως «Ἁγία Κασσιανή ἡ Ὑμνογράφος» μέ χοράρχη τήν κυρία Μαρία Χαραλαμπίδου ἀπέδωσε ὕμνους, οἱ ὁποῖοι συγκίνησαν καί ἐνθουσίασαν τό πολυπληθές ἀκροατήριο. Στήν συνέχεια ὁ Πρόεδρος

τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» κ. Δημήτρης Ἀσλανίδης φανερά συγκινημένος, λόγῳ καί τῆς συγγένειάς του μέ τόν παπα-Κοσμᾶ (ἀνιψιός), ἐκφώνησε θερμό χαιρετισμό μέ ἰδιάζον ὕφος καί πολλούς συμβολισμούς πού κατασυγκίνησε. Μετά τίς σχετικές προσφωνήσεις συνέχισε: «Τελειωθείς ἐν ὀλίγῳ, ἐπλήρωσε χρόνους μακρούς, ἀρεστή γάρ ἦν Κυρίῳ ἡ ψυχή αὐτοῦ» (Σοφ. Σολομ. 4,13-14). Πλημμυρισμένοι ἀπό ἀνάμεικτα συναισθήματα σταυροαναστάσιμης χαρμολύπης, ἀποτίσαμε σήμερα φόρο τιμῆς καί μνημοσύνης στόν μακαριστό μάρτυρα Ἱεραπόστολο τῆς Ἀφρικανικῆς Ἠπείρου πατέρα Κοσμᾶ Γρηγοριάτη, πού στίς 27 Ἰανουαρίου 1989 11

αἰφνίδια ἔδυσε γιά αὐτήν τήν ζωή γιά νά ἀνατείλει στήν ἀνέσπερη αἰωνιότητα, ἀκούραστος ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου, φωτιστής καί πνευματικός ἀναμορφωτής τοῦ λαοῦ τοῦ Κονγκό. Μετά ἀπό δώδεκα συναπτά ἔτη θυσιαστικῆς ἱεραποστολικῆς διακονίας στούς «καθημένους ἐν σκότει καί σκιᾷ θανάτου» (Ψαλ. 106,10) ἰθαγενεῖς ἀδελφούς μας στήν καρδιά τῆς Ἀφρικῆς, ἔχοντας διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα «εὐαγγελιζόμενος Χριστόν» (πρβλ. Πράξ. 5,42), κατηχώντας, βαπτίζοντας, ἀναβιβάζοντας «εἰς εἶδος καί κάλλος» τούς ταλανισμένους ἀπό τήν λατρεία τῶν εἰδώλων γηγενεῖς, ἀφοῦ ἀνήγειρε καί ἵδρυσε Ἱερούς Ναούς, ἱεραποστολικό κέντρο, σχολεῖα, οἰκοτροφεῖα, ἰατρεῖο καί φάρμα, ἀγαπήθηκε ὅσο λίγοι Ἱεραπόστολοι ἀπό τόν λαό πού μέ ζέση ἀγάπησε, ἦλθε ἡ ὥρα τῆς ἄνω κλήσεως. Ὁ Κύριος τῆς Δόξης, γιά τόν ὁποῖο «ἠνάλωσεν ἑαυτόν» ὁ παπα-Κοσμᾶς, τόν κάλεσε στήν θριαμβεύουσα Ἐκκλησία, νά τόν ἀναπαύσει καί νά τόν καταστήσει πρεσβευτή καί μεσίτη γιά τήν ἑδραίωση καί κραταίωση τῶν ἀνά τήν οἰκουμένη ὀρθοδόξων ἱεραποστολικῶν ἐπάλξεων. Ἔχοντας βιωματικά ἀποδεχτεῖ τό «ἐμοί τό ζῆν Χριστός καί τό ἀποθανεῖν κέρδος» (Φιλιπ. 1,21) ἀψηφᾶ μέχρι τέλους ἐπιδεικτικά τό δέος 12

καί τόν κίνδυνο τοῦ θανάτου. Σέ αὐτοκινητιστικό δυστύχημα παραδίδει τό πνεῦμα του, λαβωμένος ἄγγελος στήν μαύρη γῆ. Οἱ γηγενεῖς ἀπαρηγόρητα θρηνοῦν γιά τήν φυγή τοῦ “πατέρα” τους. Ζητοῦν τό σκήνωμά του νά μείνει κοντά τους, παρηγοριά στούς στεναγμούς, ἄγκυρα ἐλπίδας, στύλος φωτεινός τῆς Ὀρθοδοξίας στήν δίνη τῆς εἰδωλομανίας, ἔνδροση ὄαση στήν καυτή ἤπειρο. Τό σῶμα του βρίσκει κατοικητήριο ἄχρι τῆς κοινῆς Ἀναστάσεως πίσω ἀπό τόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στήν ἕδρα τῆς Ἱεραποστολῆς στό Κολουέζι τοῦ Κονγκό. Συγκλονισμένοι καί παρακινημένοι ἀπό τήν ἀδόκητη φυγή τοῦ μάρτυρα Ἱεραποστόλου, κληρικοί καί λαϊκοί ἀπό τήν Ἑλλάδα καί τήν Ὁμογένεια ἀφυπνίζονται καί ἀγκαλιάζουν τήν Ἱεραποστολή. Μιμούμενοι τήν ἀνιδιοτέλεια καί τήν αὐταπάρνηση τοῦ προτύπου τους, κάποιοι τίθενται ἐπικεφαλῆς Ἱεραποστολικῶν Κλιμακίων καί οἱ πολλοί ἀναλαμβάνουν ἐφ᾽ ὅρου ζωῆς νά αἱμοδοτοῦν ἀπό τά μετόπισθεν ἀκατάπαυστα τίς ἱεραποστολικές ἐπάλξεις. Ἡ θυσία τοῦ παπα-Κοσμᾶ δικαιώνεται. Ἡ πρόρρησή του ὅτι, γιά νά θεριέψει τό δέντρο τῆς Ἱεραποστολῆς στήν ἀφρικανική γῆ, χρειάζεται νά ποτιστεῖ μέ αἷμα μαρτύρων, ἐπαληθεύεται μέ τό

ἁγιαστικό του τέλος. Καί σήμερα, Μακαριώτατε, καθώς συμπληρώνονται ἀκριβῶς τρεῖς δεκαετίες ἀπό τήν ἡμέρα τῆς αἰφνίδιας φυγῆς τοῦ μάρτυρα Ἱεραποστόλου, Πατήρ Πατέρων, Ποιμήν Ποιμένων, Ἀρχιερεύς Ἀρχιερέων, Τρίτος καί Δέκατος τῶν Ἀποστόλων ἀφικνεῖσθε στήν γενέθλιο γῆ τοῦ παπα-Κοσμᾶ. Καταφθάνετε στήν Ἑλληνική Μακεδονία μας! Ἔρχεσθε στήν Ἁγιοτόκο Θεσσαλονίκη, γιά νά ἀποδώσετε σέβας καί τιμή καί νά ἀναπέμψετε πατριαρχικές δεήσεις ὑπέρ ἀναπαύσεως τῆς ψυχῆς τοῦ ζηλωτῆ ἐργάτη τοῦ Εὐαγγελίου, πού πλέον ἀναδεικνύεται σέ σύμβολο ἀνιδιοτέλειας καί θυσίας στά ἱεραποστολικά κατάστιχα. Ὡς εὖ παρέστητε, Μακαριώτατε! Μέ ἰδιαίτερη συγκίνηση καί ἀνείπωτη χαρά σᾶς ὑποδεχόμαστε τόν οἰακοστρόφο τῆς νοητῆς νηός τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας καί σύμπασας τῆς Ἀφρικανικῆς ἠπείρου. Τῷ ὄντι, Μακαριώτατε, ὡς πνευματικό πατέρα καί ἰθύνοντα τοῦ πολυσχιδοῦς καί σπουδαιοτάτου ἱεραποστολικοῦ ἔργου πού στήν Ἀφρική συντελεῖται, εἰς ὑμᾶς προσήκει δικαιωματικῶς ὁ πρωτεύων καί ἀκροτελεύτιος λόγος γιά τό ἱστορικό παρελθόν, τό παρόν καί τό μέλλον τοῦ εὐαγοῦς καί θυσιαστικοῦ ἀγώνα τῆς ἱεραποστολικῆς διακονίας στούς

ἐλαχίστους καί λησμονημένους ἀδερφούς μας. Καί ἀποτελεῖτε σήμερα τό σημεῖον ἀναφορᾶς καί τήν ζῶσαν μαρτυρίαν ὅσων ἐθήτευσαν καί θά θητεύσουν στόν Ἀμπελώνα αὐτόν ἄχρι τερμάτων αἰῶνος. Δικαίως, Μακαριώτατε, ἔχοντας διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα στήν ἀχανῆ ἀφρικανική ἤπειρο, ἔχοντας μέ θαλπωρή καί πατρική στοργή ἀγκαλιάσει τούς κατετρεγμένους, τούς μικρούς καί ἄσημους αὐτῆς τῆς γῆς, ἔχοντας γίνει παρηγοριά γιά τόν πόνο καί τήν δοκιμασία τους καί φάρος ἐλπιδοφόρος, γιά νά σηκώσουν λίγο ψηλότερα τό βλέμμα καί νά ἀτενίσουν οὐρανό, δικαίως ὀνομάζεστε ὁ Ἱεραπόστολος «Πατριάρχης τῆς Ἀγάπης». Μείνατε μεθ’ ἡμῶν, πατέρα μας, «ὅτι πρός ἑσπέραν ἐστί καί κέκλικεν ἡ ἡμέρα» (Λουκ. 24,29). Μείνατε καί εὐλογήσατε τά Ἱεραποστολικά Σωματεῖα καί τίς Ἀδελφότητες τῆς Ἑλλάδος καί δι’ ἡμῶν, Μακαριώτατε, ὅλους τούς ἐπωνύμους καί ἀνωνύμους, δωρητές καί εὐεργέτες, πού δεκαετίες τώρα ἀφειδώλευτα στηρίζουν καί αἱμοδοτοῦν τά ἱεραποστολικά μετερίζια στά μήκη καί τά πλάτη τῆς οἰκουμένης. Μείνατε νά διδάξετε στόν παρακμάζοντα ἀλλοτριωμένον καί καταθλιμμένον δυτικό πολιτισμό μας πῶς μία ἤπειρος παλεύει νά ἀναστηθεῖ ἐν ἀφελότητι καρδίας.

13

Μακαριώτατε, μέ συγκίνηση ἐνθυμοῦμαι πώς σέ κάθε ἐπικοινωνία μας τά τελευταῖα χρόνια μοῦ ἐπαναλαμβάνετε: «Θά ἔρθω στό γραφεῖο τῆς Ἱεραποστολῆς στήν Σταυρούπολη, γιέ μου, καί δέν ἐπιθυμῶ τίποτα ἄλλο. Μόνο λίγα καρβουνάκια νά μοῦ δώσεις καί λίγο θυμίαμα νά τά πάρω μαζί μου, γιά νά θυμιάζω στό Πατριαρχεῖο μας». Μέ αὐτό τό μεγαλεῖο τῆς ἁπλότητας καί τῆς ἀγάπης σας, Πατέρα μας, σᾶς γνωρίσαμε καί μᾶς κερδίσατε παντοτινά. Ἦρθε ἡ ὥρα νά πράξουμε κατά τήν ἐπιθυμία τῆς καρδίας σας, Γέροντα. Ὁρίστε! Οἱ κόρες μου, ἡ Ἀγγελική, ἡ Θεοδώρα καί ἡ Παρασκευή, σᾶς προσφέρουν ἕνα θυμιατό, θυμίαμα ἀπό τήν Ἁγιώνυμο Πολιτεία καί καρβουνάκια ἀπό τό βιβλιοπωλεῖο μας, νά θυμιάζετε «εἰς ὀσμήν εὐωδίας πνευματικῆς» καί νά δέεστε γιά τά τέκνα σας! Προσέτι, τόσο γιά τούς ἄρρηκτους δεσμούς καί τήν πατρική στοργή σας πρός ἡμᾶς, ὅσο καί γιά τήν θυσιαστική ἱεραποστολική προσφορά σας, τό Διοικητικό Συμβούλιο τοῦ Σωματείου μας ὁμοφώνως ἀποφασίσαμε καί σᾶς ἀναγορεύουμε Ἐπίτιμο Πρόεδρο τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός». Ὡς γνήσιο τέκνο τῆς Κρήτης, Γέροντά μας, σᾶς ἀφιερώνουμε μία μαντινάδα: 14

Λεβεντογέννας ἀητός, ἔτη πολλά νά ἄρχεις, φάρος Ἀλεξανδρείας νοητός, δικός μας Πατριάρχης! Ζῆθι, Μακαριώτατε, εἰς πολλά ἔτη! Τέλος, τόν λόγο ἔλαβε ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης, πού μέ τόν μειλίχιο καί παραστατικό λόγο του ἐξῆρε τίς δυσκολίες τῆς ἱεραποστολικῆς ζωῆς, τήν «μοναξιά» τῶν Ἱεραποστόλων, τούς κινδύνους πού ἐλλοχεύουν στά μεγάλα ταξίδια τῆς ἀχανοῦς μαύρης Ἠπείρου καί τήν θυσιαστική ἀνάλωσή του γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ: Ἀπό τό ὄρος τῶν προσευχῶν στίς φτωχογειτονιές τῆς Ἀφρικῆς, στήν ἔρημο τῆς θυσίας καί τῆς προσφορᾶς! Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως Κύριε Βαρνάβα, Σεβασμιώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι Πατέρες καί ἀδελφοί, Ἀγαπητέ κύριε Δημήτριε Ἀσλανίδη, Πρόεδρε καί συντονιστά τοῦ ἐν Θεσσαλονίκῃ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός», Ἐλλογιμώτατοι Κύριοι Καθηγηταί, Ἐκλεκτοί προσκεκλημένοι καί εὐσεβέστατοι πιστοί τοῦ Θεοῦ καί φίλοι τῆς Ἱεραποστολῆς,

Κατά τήν ἀπονομή τιμητικῆς πλακέτας στόν Μακαριώτατο Πατριάρχη κ. Θεόδωρο ἀπό τόν Πρόεδρο τοῦ Ἱ. Συνδέσμου κ. Δημήτριο Ἀσλανίδη

Δοξάζω τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ τήν δύναμιν καί Πνεύματος Ἁγίου ὑμνῶ τήν ἐξουσίαν… πού σήμερα ἵσταμαι ἐνώπιόν Σας. Προερχόμενος ἐκ τοῦ Πατριαρχικοῦ Κέντρου, τῆς πάντοτε μαρτυρούσης Ἱστορικῆς καί Μεγάλης Πόλεως τῆς Ἀλεξανδρείας, Σᾶς μεταφέρω τήν Εὐλογία τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, προστάτου καί ἐφόρου αὐτῆς. Κατά πρῶτον καταθέτοντας τίς πλέον ἐγκάρδιες καί πατρικές σκέψεις μου, θά ἤθελα νά τονίσω στήν ἀγάπη Σας «ὀλίγα τινά», ὡς λέγεται, γιά τό τί εἶναι Ἱεραποστολή, ἕνα ἔργο ἱερό καί «δυσανάβατο», πού συμπαραστάτες εἶσθε

ὅλοι ἐσεῖς, στό τότε ξεκίνημά της καί στό σήμερα τῆς πορείας της. Ἱεραποστολή εἶναι ἡ Ζωή τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἱεραποστολή εἶναι στήν φύση τῆς Ἐκκλησίας. Μ’ αὐτήν ἀναπνέει, ζεῖ καί κινεῖται… Χωρίς Ἱεραποστολή δέν ὑπάρχει Ἐκκλησία. Ἐκκλησία εἶναι καί λέγεται αὐτή πού «εὐαγγελίζεται ἡμέραν ἐξ ἡμέρας τό σωτήριον τοῦ Θεοῦ…». ...Τό Πατριαρχεῖο τῆς Ἀλεξάνδρειας καί ὁλοκλήρου τῆς Ἀφρικῆς εἶναι τό κατ’ ἐξοχήν Ἱεραποστολικό Πατριαρχεῖο, πού προσπαθεῖ νά κάνει τήν ἀγάπη θαῦμα καί τό θαῦμα νά τό κάνει 15

ἀγάπη… ἀπό τήν πύλη τῆς Ἀφρικῆς τήν Αἴγυπτο ἕως τίς ἐσχατιές τῆς Ἀφρικανικῆς γῆς. Σήμερα ὅμως ἤρθαμε στόν ὡραῖο αὐτό πολυχῶρο καί γιά ἕναν ἄλλο λόγο. Νά ἀποδώσουμε μνημονευτικά τήν τιμή καί τό δίκαιον «ὄφλημα» τῆς Ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας, σ’ ἕνα δικό της παιδί, σ’ ἕναν δικό της ἄνθρωπο, σ’ ἕναν ἀγωνιστή καί ἐργάτη τῆς μεταφορᾶς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ… Σ’ ἕνα ζηλωτή τῆς ἀγάπης… στόν Ἱερωμένο μέ τήν πύρινη καρδιά, τόν παπα-Κοσμᾶ τόν Γρηγοριάτη. Πέρασαν ἤδη τριάντα ὁλόκληρα χρόνια ἀπό τό δειλινό ἐκεῖνο πού ὁ τοῦ Χριστοῦ Ἱεραπόστολος, στήν προσπάθειά του νά μεταγγίσει «Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ» σέ νεοφώτιστους πιστούς, τόν συνάντησε «ὡς ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ» ὁ θάνατος, ὁ ζωοδότης θάνατος, γιά νά μετακληθεῖ 16

σέ αἰωνίους θαλάμους καί νά κρατήσει κι αὐτός τό σχοινί τῆς καμπάνας, μαζί μέ τούς ἀπ’ αἰῶνος κεκοιμημένους, πού θά σημάνουν ἐν ἡμέρᾳ πού ὁ Κύριος γνωρίζει, τήν Ἀνάσταση πάντων. Ὁ παπα-Κοσμᾶς, πού τό βαπτιστικό του ὄνομα ἦταν Ἰωάννης Ἀσλανίδης, ἦταν ἕνας φλογερός, καί ὄχι μόνον, κήρυκας τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Εἰρήνης. Ἔχοντας τήν πνευματική φαρέτρα μεστή ἐφοδίων ἀπό ἀγάπη στόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο, πῆρε τήν μεγάλη ἀπόφαση νά γίνει Εὐαγγελιστής ψυχῶν στόν Ἀφρικανικό ἀγρό. Πνευματικός γόνος τόσο τοῦ ἁγίου Γέροντος Αὐγουστίνου Καντιώτη, ὅσο καί στήν συνέχεια τοῦ μεγάλου θεολόγου καί Ἱερομονάχου πατρός Γεωργίου Καψάνη, ξεκίνησε τόν Γολγοθά τῆς Ἱεραποστολῆς πού ἔμελλε νά γίνει γι’ αὐτόν καί νά ἀποβεῖ «εἰς μαρτύριον!...». Ἐργάστηκε μέ ζῆλο καί αὐταπάρνηση. Τά ’δωσε ὅλα γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του. Ἀγάπησε καί ἀγαπήθηκε ἀπ’ αὐτούς πού ἔχουν «μαῦρο» χρῶμα, ἀλλά λευκή ψυχή. Μέχρι σήμερα οἱ περισσότεροι τῶν Ἀφρικανῶν γνωρίζουν καί μνημονεύουν μέ ἀγάπη τοῦ ὀνόματός του. Περιοδεύοντας εἰρηνικά ὡς ὁ Πατριάρχης καί ὑπεύθυνος τοῦ ὅλου Ἱεραποστολικοῦ ἔργου, διαπιστώνω συχνά τό πόσο ζύ-

μωσε κυριολεκτικά μέ τό προζύμι τῆς πίστης τίς καρδιές τῶν τοῦ Χριστοῦ πενήτων καί τό πῶς ἔβαλε γερά καί ὑγιῆ θεμέλια στό Ἱεραποστολικό οἰκοδόμημα. Συνεργαζόμενος ἁρμονικά μέ τόν τοπικό Ἐπίσκοπο, ἀλλά καί λαμβάνοντας πολλάκις τίς Πατριαρχικές ὑποδείξεις καί εὐλογίες, πορευόταν ὡς χτίστης πού ἔχτιζε ψυχές, οἰκοδομώντας μέ τό ἄροτρο τοῦ αἰώνιου λόγου τοῦ Θεοῦ. Αὐτός μέσα σέ γενικές γραμμές ἦταν ὁ παπα-Κοσμᾶς. Αὐτός πού ἔκανε τόν λόγο ἔργο ζωῆς, μή φειδόμενος κόπων καί μόχθων πού συνεπάγεται ἡ ζωή μέσα στήν Ἀφρική τῶν ὑψηλῶν θερμοκρασιῶν καί τῆς ἀφόρητης ζέστης. Ὡς ὁ Προκαθήμενος πού διακαῶς ἐπιθυμῶ νά τιμῶ τούς ἐργάτας τοῦ Εὐαγγελίου, ὑποκλινόμεθα σήμερα πρό τοῦ τεράστιου Ἱεραποστολικοῦ ἔργου, ἑνός καί μόνο ἀνθρώπου, πού σέ δύσκολους καιρούς κατόρθωσε τό ἀκατόρθωτο. Τόν εὐχαριστοῦμε σήμερα, ἀφοῦ πρωτίστως εὐχαριστοῦμε τόν Θεό πού μᾶς τόν χάρισε στήν Ἐκκλησία Του, καθώς ἐπίσης εὐγνωμόνως εὐχαριστοῦμε τόν κατά σάρκα ἀδελφό του, πού καί αὐτός εἰς μνήμην αἰώνιον τοῦ ἀδελφοῦ του συνέστησε αὐτή τήν ἀδελφότητα τῶν τῆς Ἱεραποστολῆς φίλων πού τό ὑστέρημά τους τό κάνουν περίσσευμα γιά τά παιδιά τῆς Ἀφρικῆς.

Ἀδελφοί μου, Σκεπτόμενοι σταυρικά καί ζώντας ἐσχατολογικά τότε «πού ἡ ἀγάπη θά κλείση τούς αἰῶνες…» ἄς μήν μείνουμε στά λόγια τά ἀτέλειωτα καί τά μεγάλα, ἄς προχωρήσουμε ὡς ἄλλος «Κοσμᾶς Γρηγοριάτης» πού ἕως ἐσχάτης του ἀναπνοῆς προσέφερε τόν Χριστό τῆς ἐλπίδας, τῆς πίστης καί τῆς ἀγάπης. Ἡ εὐχή τοῦ παπα-Κοσμᾶ ἄς συνοδεύει ὅλους τούς ποιοῦντας τῆς ἱεραποστολῆς ἅγιο διακόνημα καί στό νῦν καί στό ἀεί τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἔργου. Σᾶς συγχαίρω, Σᾶς εὐλογῶ καί Σᾶς εὐχαριστῶ εὐγνωμόνως, γιά ὅ,τι ἐν ἀγάπῃ πράττετε ἐν λόγῳ καί ἔργῳ, «δίδοντας τροφήν τοῖς πεινῶσιν»… Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ εἴη μετά πάντων ἡμῶν. Ἄς εἶναι αἰώνια ἡ μνήμη τοῦ παπα-Κοσμᾶ μέσα στήν αἰώνια μνήμη τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἐκδήλωση ἔκλεισε μέ τήν τιμητική ἀπονομή τοῦ Ταξιάρχη Ἀξίας Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου ἐκ μέρους τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου κ. Θεοδώρου στόν Πανοσιολογιώτατο Ἀρχιμανδρίτη π. Παντελεήμονα Ποῦλο γιά τήν διακονία του στήν Ἐξωτερική Ἱεραποστολή, ἀλλά καί στόν Πρόεδρο τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου κ. Δημήτριο Ἀσλανίδη, ἐπισφραγίζοντας τήν ἀναγνώριση τοῦ ἔργου, πού χάριτι Θεοῦ ἐπί τριακονταετία ἐπιτελεῖ ὁ Ἱεραποστολικός Σύνδεσμος.

17

Ο ΛΑΟΣ ΤΟΥ ΚΟΝΓΚΟ ΤΙΜΗΣΕ ΤΟΝ ΠΑΠΑ-ΚΟΣΜΑ

Τέλεση μνημοσύνου γιά τόν μακαριστό Ἱεραπόστολο παπα-Κοσμᾶ

18

Ὁ

Ὀρθόδοξος λαός τοῦ Κονγκό, εὐγνώμων γιά τήν θυσιαστική προσφορά τοῦ πολυαγαπημένου τους Ἱεραπόστολου παπα-Κοσμᾶ, στίς 27 Ἰανουαρίου ἐ.ἔ. τίμησε μέ κάθε μεγαλοπρέπεια τήν μνήμη του. Κλῆρος καί λαός ἀπέτισαν φόρο τιμῆς στόν φωτιστή τῆς Ἀφρικῆς καί δικό τους διδάσκαλο μέ πολλές ἐκδηλώσεις. Στό Κολουέζι τοῦ Κονγκό, ὅπου καί ἡ ἕδρα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, πραγματοποιήθηκε Συλλείτουργο στόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καί Τρισάγιο στόν τάφο του. Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Μελέτιος εἶχε μεταβεῖ στήν Ἑλλάδα γιά νά συμμετάσχει στό Πατριαρχικό Συλλείτουργο πρός τιμήν τοῦ παπα-Κοσμᾶ στήν Θεσσαλονίκη.

Πάνδημο τρισάγιο στόν τάφο τοῦ παπα-Κοσμᾶ

Μέ θρησκευτική κατάνυξη καί μεγάλη συγκίνηση πραγματοποιήθηκε ἡ Θεία Λειτουργία καί τό Μνημόσυνο, γεγονός στό ὁποῖο συνέβαλε ἡ χορωδία τῶν νέων μέ τούς ὕμνους στά σουαχίλι καί στά ἑλληνικά. Μεγάλο μέρος τοῦ ἐκκλησιάσματος προσῆλθε μέ εὐλάβεια καί κοινώνησε τόν Χριστό, γιά τήν ἀγάπη τοῦ Ὁποίου ἀγωνίστηκε ὁ πνευματικός τους πατέρας. Τήν ὥρα τοῦ Μνημοσύνου δέν ἔλειψαν οἱ ἀναστεναγμοί καί τά δάκρυα, κυρίως τῶν γυναικῶν. Βούιξε ἡ Ἐκκλησία, ὅταν σύσσωμο τό ἐκκλησίασμα ἔψαλε τό «Αἰωνία ἡ μνήμη»! Ἐντύπωση προκάλεσε ὁ τρόπος πού ἐπέλεξαν πολλοί χριστιανοί νά δείξουν τήν ἀγάπη

τους στόν παπα-Κοσμᾶ μέ τό νά φορέσουν μπλοῦζες πού ἔφεραν τυπωμένη τήν φωτογραφία του. Ἄλλες ὁμάδες κυριῶν φόρεσαν ὁμοιόχρωμα φουστάνια καί ἄλλοι, κυρίως νέοι, ὁμοιόχρωμα κουστούμια. Ὅλο αὐτό τό μωσαϊκό τῆς διαφορετικότητας ὀμόρφυνε τόν πέριξ τοῦ τάφου χῶρο τήν ὥρα τοῦ Τρισαγίου. Ἀνάμεσα στό πλῆθος ὑπῆρχαν πολλοί νέοι πού ἔφεραν τό ὄνομα Κοσμᾶς πού ἔλαβαν κατά τήν βάπτισή τους, δεῖγμα κι αὐτό τῆς ἀγάπης τῶν γονέων τους πρός τόν ἀναμορφωτή καί διδάσκαλό τους (τά παιδιά ἀποτελοῦν τήν δεύτερη γενιά τῶν χριστιανῶν μας). Οἱ γυναῖκες, ὅπως καί τά προηγούμενα χρόνια, ἔψαλαν ὕμνους καί τρα19

γούδησαν παραδοσιακά αὐτοσχέδια τραγούδια, μέ τά ὁποῖα συγκίνησαν μικρούς καί μεγάλους. Μετά τό Τρισάγιο στόν τάφο τοῦ παπα-Κοσμᾶ, ὅλο τό πλῆθος μέ προεξάρχοντα τόν πατέρα Θεόφιλο Katang, Γενικό Ἀρχιερατικό Ἐπίτροπο τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Κατάνγκας, πῆγαν στήν νεοανεγερθεῖσα βιβλιοθήκη τῆς Ἱ. Μητροπόλεως προκειμένου νά τήν ὀνοματοδοτήσουν «Sale Papa Kosma» (Αἴθουσα τοῦ παπα-Κοσμᾶ). Ἀκολούθησε ἐκδήλωση μέ ὁμιλητή τόν Μωυσῆ Kalega, συνερ-

γάτη τοῦ παπα-Κοσμᾶ, πού τόν συνόδευε πάντα στά ταξίδια του καί πού ὡς ἐκ θαύματος διασώθηκε κατά τήν ἡμέρα τοῦ ἀτυχήματος. Στήν συνέχεια προβλήθηκαν στιγμιότυπα ἀπό τήν ζωή καί τήν ἐξόδιο ἀκολουθία τοῦ παπα-Κοσμᾶ. Τό ὅλο πρόγραμμα ἔκλεισε μέ βράβευση πέντε μαθητῶν ἀπό τό σύνολο τῶν Σχολείων μέ τήν εὐλογία τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Μελετίου καί σκοπό τήν εὐγενῆ ἅμιλλα στά μαθήματά τους. Μετά τίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις παρατέθηκε ἀβραμιαία τράπεζα στούς ἐνδεεῖς τῆς πόλε-

Μοναχές τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου στό Κολουέζι 20

ως τοῦ Κολουέζι, ὡς εἴθισται πάντα, ἀλλά καί εἰς ἀνάμνηση τῶν τραπεζῶν ἀγάπης πού καθιέρωσε ὁ παπα-Κοσμᾶς ἀπό τά πρῶτα ἀκόμη χρόνια τῆς ἱεραποστολικῆς του δράσης. Τήν ἴδια ἡμέρα, Θεῖες Λειτουργίες καί Μνημόσυνα πρός τιμήν τοῦ παπα-Κοσμᾶ τελέστηκαν καί σέ ἄλλες πόλεις τοῦ Νοτίου Κονγκό. Στό χωριό Μπάμπα Κοσμᾶ (λεγόταν Σοφουμουάνγκο), ὅπου συνέβη καί τό δυστύχημα, συγκεντρώθηκαν Ἱερεῖς καί χριστιανοί ἀπό τά γύρω μέρη καί τέλεσαν

Θεία Λειτουργία καί Μνημόσυνο στόν Ἱ. Ναό τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ. Ἔτσι μέ θρησκευτικές τελετές καί ἐκδηλώσεις, τό σύνολο σχεδόν τοῦ Ὀρθόδοξου χριστιανικοῦ κόσμου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κατάνγκας, τίμησαν τόν λατρευτό πνευματικό τους παπα-Κοσμᾶ Γρηγοριάτη. Αἰωνία ἄς εἶναι ἡ μνήμη του! Εἰς δέ τούς συνεχιστές του νά δίνει θάρρος, δύναμη καί πρό πάντων ζῆλο ἱεραποστολικό. Ἐκ τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Κατάνγκας

Οἱ «μάμες» τῆς Ἱεραποστολῆς γύρω ἀπό τόν τάφο τοῦ παπα-Κοσμᾶ

Οἱ βραβευθέντες μαθητές τῶν Σχολείων τῆς Ἱεραποστολῆς

21

ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ

στήν μνήμη τοῦ παπα-Κοσμᾶ

Ὁ χῶρος ὅπου πρόκειται νά ἀνεγερθεῖ τό Νηπιαγωγεῖο «Μπαμπα-Κοσμᾶ».

Ἔρχονται στιγμές πού δυσκολεύεσαι πραγματικά νά δώσεις ἄμεση ἀπάντηση στήν ἔκκληση τοῦ Ἱεραποστόλου, ὅταν ζητάει βοήθεια προκειμένου νά προχωρήσει στήν ἀνέγερση ἑνός Ἱεροῦ Ναοῦ, ἑνός Σχολείου ἤ ἑνός Ἱδρύματος, καθώς γνωρίζεις ἐκ τῶν προτέρων πόσο δύσκολη εἶναι στά χρόνια τῆς κρίσης ἡ ἐξεύρεση μεγάλων δωρητῶν. Ἔτσι ἀναγκαστικά σωπαίνεις καί ἀφήνεις τόν συνομιλητή σου στίς σκέψεις του.

22

Κ

άτι παρόμοιο ἔζησα πρίν λίγο καιρό συζητώντας μέ τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κατάνγκας κ. Μελέτιο, πού βρέθηκε στήν Θεσσαλονίκη γιά τό τριακονταετές Μνημόσυνο τοῦ παπα-Κοσμᾶ. Ἀναφερόμενος στό τεράστιο ἐκπαιδευτικό ἔργο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κατάνγκας, μοῦ ἐκμυστηρεύθηκε τήν δυστοκία πού ἀνέκυψε μέ τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν καί τήν μή ἔγκριση κονδυλίου γιά τήν ἀνέγερση ἑνός Νηπιαγωγείου στόν προαύλιο χῶρο τῆς Ἱεραποστολῆς τοῦ Κολουέζι, ἀπέναντι ἀκριβῶς ἀπό τό Δημοτικό Σχολεῖο πού λειτουργεῖ σήμερα μέ 350 παιδιά. Τό Σχολεῖο αὐτό τό ξεκίνησε ὁ παπα-Κοσμᾶς, ἀλλά δέν πρόλαβε τήν ἀποπεράτωσή του λόγῳ τοῦ αἰφνιδίου θανάτου του.

«Κάντε ἀγάπη», μοῦ εἶπε ὁ Σεβασμιώτατος, «καί ἀναλάβετε αὐτό τό ἔργο πού χρόνια τώρα προσπαθῶ νά κάνω. Οἱ περισσότεροι δωρητές, μᾶς ζητᾶνε νά κτίσουμε Ἐκκλησία. Δέν ἀναπαύονται μέ τά Σχολεῖα, δέν καταλαβαίνουν πόσο ἔργο γίνεται στά Σχολεῖα μας μέ τούς χριστιανούς δασκάλους μας. Δυστυχῶς, ἐνῶ χρόνια λειτουργοῦμε Δημοτικά, Γυμνάσια καί Τεχνικές Σχολές, δέν ἔχουμε οὔτε ἕνα Νηπιαγωγεῖο πού νά μποροῦμε ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων νά καλλιεργοῦμε τίς εὔπλαστες ψυχές τῶν παιδιῶν τῶν νεοφώτιστων χριστιανῶν μας». Ἄκουγα τόν Σεβασμιώτατο καί σιωποῦσα. Διέκρινα τήν προσπάθειά του νά μέ πείσει γιά νά συναινέσω καί νά εἰσηγηθῶ στό Διοικητικό Συμβούλιο τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου νά ἀναλάβει τό ἔργο καί στενοχωριόμουν, διότι δέν ἤμουν αὐτός πού θά μποροῦσε νά ἀποφασίσει ἐκείνη τήν στιγμή. Ἄξαφνα μέ κοίταξε κατάματα καί μοῦ εἶπε: «Βρέ, παιδί μου, γιά τήν μνήμη τοῦ παπα-Κοσμᾶ ἄς κάνουμε κάτι, νά κτίσουμε τό Νηπιαγωγεῖο καί νά δώσουμε καί τό ὄνομά του. Θά τό ποῦμε "Μπαμπα-Κοσμᾶ" καί θά τό χαίρεται ἀπ᾽ τούς οὐρανούς. Ξεχνᾶς πού μάζευε ἀπορφανισμένα μικρά παιδιά στό Οἰκοτροφεῖο καί τά μεγάλωνε»; Συγκινημένος στό ἄκουσμα Μπαμπα-Κοσμᾶ, ἔσκυψα τό κεφάλι νά σκουπίσω τά δάκρυά μου. Ὅταν τό σήκωσα, τόν διαβεβαίωσα ὅτι θά κάνουμε προσπάθεια νά βρεθοῦν χρήματα γιά νά ξεκινή-

σει τό ἔργο. Πρίν τήν ἀναχώρησή του γιά τό Κονγκό μοῦ ὑπενθύμισε τήν ὑπόσχεση πού τοῦ ἔδωσα. Ἐλπίζω μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί τίς πρεσβεῖες τοῦ παπα-Κοσμᾶ νά φέρουμε σέ πέρας ἕνα ἀκόμα μεγάλο ἔργο πού θά κοστίσει 100.000 εὐρώ καί θά προστεθεῖ στά 150 παρόμοια ἔργα πού ὁ Ἱεραποστολικός Σύνδεσμος πραγματοποίησε στήν τριακονταετῆ πορεία του σέ 40 κράτη τῆς Ἀφρικῆς, τῆς Ἀσίας καί τῆς Λατινικῆς Ἀμερικῆς. Ἡ ἀνέγερση τοῦ Νηπιαγωγείου αὐτοῦ θά καταστεῖ ἀπάγκιο λιμάνι πνευματικῆς καθοδήγησης γιά τά βλαστάρια τοῦ Κολουέζι, τό φυτώριο τῶν αὐριανῶν Ἱεραποστόλων τοῦ Κονγκό.

Εὐχή καί προσευχή ὅλων μας εἶναι ὁ Κύριος καί Θεός μας νά ἀναδείξει φιλεύσπλαχνες ψυχές πού θά ἐνισχύσουν τήν προσπάθεια, ὥστε παράλληλα μέ τήν ἀνέγερση τοῦ Νηπιαγωγείου νά καταστεῖ δυνατή καί ἡ μηνιαία κάλυψη τῶν μισθοδοσιῶν τῶν νηπιαγωγῶν, τῶν λειτουργικῶν δαπανῶν κ.λπ. Ὁ Θεός νά δώσει! Ἀμήν. Γ.Α.

23

ΕΤΣΙ ΓΝΩΡΙΣΑ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΠΟΡΦΥΡΙΟ

Ἡ

χάρις τοῦ Θεοῦ εὐδόκησε νά διακονῶ τήν Ἐκκλησία μας στήν Ἄπω Ἀνατολή καί μάλιστα σέ μία χώρα ὅπως ἡ Ταϊβάν, ὅπου αἰῶνες τώρα δέν ἀκούστηκε ἡ Ὀρθόδοξη διδασκαλία τῆς πίστεώς μας. Γεγονός ἀδιανόητο γιά μένα, τότε πού γνώρισα τόν Γέροντά μου καί σήμερα Ἅγιο Πορφύριο Καυσοκαλυβίτη, ὅτι μετά ἀπό χρόνια θά ἐργαζόμουν ἱεραποστολικά σέ λαούς πού ζοῦν «ἐν χώρᾳ καί σκιᾷ θανάτου». Καί τό σημαντικότερο εἶναι ὅτι οἱ προτροπές τοῦ Γέροντα νά σπουδάσω τήν σύγχρονη ἐπιστήμη τῶν ἠλεκτρονικῶν ὑπολογιστῶν θά ἀποδεικνύονταν πώς ἦταν μέρος τοῦ ἄδηλου σχεδίου τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μποροῦμε σήμερα νά τήν ἀξιοποιοῦμε στήν διάδοση τοῦ Θείου Λόγου μέσω τοῦ διαδικτύου καί τῶν μέσων κοινωνικῆς δικτύωσης. Τελειώνοντας τό Πολυτεχνεῖο ἄφησα ἕνα μάθημα, γιά νά πάω νά ἐπισκεφθῶ τό Ἅγιον Ὄρος. Πρίν ἀκόμα τελειώσω, εἶχα ἀποφασίσει νά γίνω μοναχός, ἀλλά ἔψαχνα ποῦ νά γίνω κ.τ.λ. Ἤμουν τότε βοηθός καθηγητή στό Τμῆμα Μαθηματικῶν τοῦ Πανεπιστημίου Πατρῶν καί εἶχα λάβει σχετική ὑποτροφία ἀπό τό Πανεπιστήμιο Βrown τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν, νά πάω σύντομα νά κάνω διδακτορικό. Ἔπρεπε ν’ ἀποφασίσω, νά γίνω μοναχός ἄμεσα ἤ μετά τό 24

διδακτορικό, ὅπως μέ συμβούλευε ὁ τότε πνευματικός μου. Κατά τό ταξίδι μου, γνώρισα στό λεωφορεῖο τόν παπα-Μάξιμο Ψιλόπουλο καί τόν παπα-Θεολόγο, ὁ ὁποῖος τότε ἦταν λαϊκός. Συνομιλώντας, μοῦ συνέστησαν νά ἐπισκεφθῶ τόν π. Πορφύριο πού βρισκόταν στήν Ἀθήνα. Φθάνοντας στό Ὄρος, ἐπισκέφθηκα καί γνώρισα τόν π. Παΐσιο (τόν Ἅγιο), ὁ ὁποῖος πολύ εὐγενικά μέ συμβούλευσε νά μήν πάω στήν Ἀμερική. Στό Ὄρος συνάντησα τόν παλιό μου πνευματικό φίλο, κ. Νίκο Χίτογλου, ὁ ὁποῖος καί μέ βοήθησε νά πάω στά Κατουνάκια. Ἐκεῖ γνώρισα τόν παπα-Ἐφραίμ. Δέν ξεχνάω τήν ἀγάπη πού μοῦ ἔδειξε, οὔτε τήν ματιά του πού ἔβλεπε τά βάθη τῆς ψυχῆς. Ἦταν κάθετα ἀρνητικός στήν ἀπόφασή μου γιά τήν Ἀμερική. Ὅταν τόν ρώτησα ἄν μπορῶ νά γίνω μοναχός, μοῦ εἶπε ὅτι θά γίνω στό μέλλον, διότι τότε δέν ἤμουν ἕτοιμος. Ἐπι-

στρέφοντας στό Κουτλουμούσι, εἶχα τήν ἀνέλπιστη εὐλογία νά ξανασυναντήσω τόν π. Παΐσιο, ὁ ὁποῖος μέ συμβούλευσε σχεδόν τά ἴδια πράγματα. Προσκύνησα τότε καί τήν Παναγία τήν Γοργοϋπήκοο, μετά ἀπό προτροπή καί τοῦ παπα-Ἐφραίμ. Ἐπιστρέφοντας στήν Ἀθήνα, ἐπισκέφθηκα τόν π. Πορφύριο, πού διέμενε στό δάσος στόν Ὠρωπό, σέ ἕνα τροχόσπιτο σάν βαγόνι. Ἐκεῖνος μοῦ εἶπε νά κάνω ὅ,τι θέλω καί ὅτι θά προσεύχεται γιά μένα. Μάλιστα ὅταν τοῦ εἶπα ὅτι πῆγα στό Ὄρος, γέλασε καί μοῦ εἶπε, ἤσουν μέ τόν Νίκο!!! Παραξενεύτηκα, ἀλλά δέν ἔδωσα σημασία στό πῶς τό γνώριζε, ἤμουν σάν παιδί. Μίλησα μέ τόν πνευματικό μου στόν Ἅγ. Γεώργιο Κυψέλης. Τόν ἐνημέρωσα ὅτι εἶχα ἐπισκεφθεῖ τόν π. Πορφύριο καί μέ προέτρεψε νά τόν κάνω πνευματικό. Μάλιστα μοῦ ζήτησε νά τόν ἐπισκεφθοῦμε καί μαζί. Ἐγώ ἀρνήθηκα, διότι δέν ἤθελα νά ἀλλάζω πνευματικούς. Πέρασαν δύο τρεῖς μέρες καί ἀποφάσισα νά μήν φύγω τελικά στήν Ἀμερική. Ἀργότερα, ὅταν ζήτησα ἀπό τόν π. Πορφύριο νά γίνει καί πνευματικός μου, δέν τό ἀρνήθηκε. Ἀπό τότε (τήν ἄνοιξη τοῦ 1979) ἔγινε ὁ πνευματικός μου. Κοντά στό τροχόσπιτο, φτιαχνόταν μία πολύ μικρή ξύλινη ἐκκλησία, πού ἡ ἀνάγκη τό ἔφερε, πολλές φορές, νά κοιμηθῶ σ’ αὐτήν, κάτω στό πάτωμα. Ἦρθε

λοιπόν καί μέ βρῆκε ὁ Γέροντας κρατώντας ἕνα βιβλίο τοῦ καθηγητῆ Λούβαρη, τό ὁποῖο περιεῖχε ἀποσπάσματα ἀπό τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων. Ἄνοιξε τό βιβλίο σέ μία σελίδα -τό ψαχούλεψε μέ τά δάκτυλά του χωρίς νά κοιτάει- καί μοῦ ζήτησε νά διαβάσω ἕνα χωρίο ἀπό τόν Ἱερό Χρυσόστομο, πού ἔλεγε ὅτι τά θαύματα δέν εἶναι γιά τούς πιστούς ἀλλά γιά τούς ἀπίστους. Ἤθελε μ’ αὐτό νά μοῦ δείξει ὅτι, ἄν ἔμενα κοντά του, δέν ἔπρεπε νά ἐπιζητῶ θαύματα. Πραγματικά, δέν εἶχα πάει ἐκεῖ γιά νά δῶ θαύματα καί ποτέ δέν ἐπέμενα σέ κάτι τέτοιο. Ἴσως καί γι’ αὐτό μέ κράτησε κοντά του. Δυστυχῶς, οἱ ἄνθρωποι ἄλλα περιμένουμε ἀπό τούς Ἁγίους, διότι ἀγνοοῦμε τά σημαντικότερα ἀπό τήν διδασκαλία τους, καί ἄλλα μᾶς προκύπτουν. Ὁ Γέροντας ἐπέμενε σέ ὁρισμένα πράγματα καί τά δίδασκε μέ τόν τρόπο του. Ἡ ρίζα κάθε ἁμαρτίας, ἔλεγε, εἶναι ἡ νωθρότητα. Ἡ προσευχή δέν ἀρκεῖ χωρίς κόπο καί ἀγώνα. Ὅταν τό σῶμα εἶναι νωθρό, ὁδηγεῖται ὁ ἄνθρωπος σέ σωρεία ἁμαρτημάτων. Προέτρεπε νά ἔχουμε στόν νοῦ μας τούς ὕμνους καί τά ἀναγνώσματα τῆς Μεγάλης Τρίτης γιά τίς σώφρονες καί μωρές Παρθένες, πού διδάσκουν αὐτό ἀκριβῶς. Θεωροῦσε ὅτι δέν χρειάζεται κάποιος νά ἔχει τήν χάρη τοῦ Θεοῦ γιά νά ἀντιληφθεῖ ἄν ὁ ἄλλος εἶναι πνευματικός ἄνθρω25

πος ἤ ὄχι. Ἔλεγε ὅτι αὐτό φαίνεται ἀκόμη καί ἀπό τόν τρόπο πού περπατάει κανείς. Ὅταν τοῦ ζήτησα νά γίνω μοναχός, μοῦ ἀπάντησε ὅτι δέν εἶμαι καθόλου ἕτοιμος καί μοῦ πρότεινε νά πάω πρῶτα στόν Στρατό. Θυμᾶμαι, τότε πού ὑπηρετοῦσα ὡς δόκιμος στό Κέντρο Ἐρευνῶν τῆς Ἀεροπορίας (ΚΕΤΑ) στό Φάληρο, ὅπου κάναμε μελέτες γιά ραντάρ RPV, κομπιοῦτερ κ.λπ. Κοιτοῦσα τό πῶς νά περάσω ἄνετα τήν θητεία μου, κάνοντας ἁπλά ἕνα κομποσχοίνι καί διαβάζοντας μερικά θεολογικά βιβλία. Ὅταν πῆρα τήν πρώτη ἄδεια καί τόν ἐπισκέφθηκα, κατάλαβα πώς κάτι δέν πήγαινε καλά. Μέ ρώτησε πῶς περνοῦσα καί τοῦ ἀνέφερα τό καθημερινό μου πρόγραμμα. Ὅταν τοῦ εἶπα πώς ὅλα πᾶνε καλά, μέ ἐπέπληξε αὐστηρά, λέγοντάς μου: «Πλανήθηκες, εἶσαι σέ λάθος δρόμο»! Τοῦ ἐξήγησα ὅτι, ἀφοῦ τελείωσα τό Πολυτεχνεῖο, ἤθελα νά γίνω μοναχός, μιά καί δέν ἐπρόκειτο νά ἀσχοληθῶ μέ κομπιοῦτερ καί κεραῖες. Δέν ἤθελα νά ἀπασχολῶ τό μυαλό μου μέ αὐτά, ἀλλά μέ τά πνευματικά. Τότε μοῦ συνέστησε νά ἀρχίσω νά δουλεύω μέσα στήν Μονάδα καί νά συνεχίσω τό διάβασμα πού ἦταν ἀπαραίτητο γιά τά projects τοῦ ΚΕΤΑ, μέ πιό ἐντατικούς ρυθμούς. Ὑπάκουσα καί ἀπό τήν ἄλλη κιόλας ἡμέρα ἄρχισα τό διάβασμα σάν νά ἐπρό26

κειτο νά δώσω ἐξετάσεις. Παράλληλα ξεκίνησα νά βοηθῶ καί τούς στρατιῶτες σέ διάφορες ἐργασίες. Μόλις τελείωσα τόν Στρατό, τοῦ ζήτησα πάλι νά πάω στό Ἅγιον Ὄρος. Καί πάλι μέ ἀπέτρεψε, λέγοντάς μου: «Δέν εἶσαι ἕτοιμος. Στήν ἀρχή θά τρέχεις πρόθυμα ἐδῶ κι ἐκεῖ. Θά τρέχεις στίς Ἀκολουθίες καί λίγο ἀργότερα θά ἀρχίσεις νά ἀργοπορεῖς καί στό τέλος δέν θά θέλεις νά πηγαίνεις καθόλου στήν Ἐκκλησία». Ἔτσι μέ συμβούλευσε νά πάω νά δουλέψω, γιά νά δῶ πῶς εἶναι τά πράγματα στήν καθημερινή ζωή καί ἄν γνωρίσω καί καμιά κοπέλα, καί θέλω, νά παντρευτῶ. Ἄρχισα νά δουλεύω ὡς μηχανικός στά πρωτοεμφανιζόμενα ΙΒΜ pc, ἐπικοινωνιῶν ὑπολογιστῶν. Μετά ἀπό τρία χρόνια, ὁ Γέροντας μ’ ἔστειλε στό Κελλί του στά Καυσοκαλύβια (ἦταν ἐγκαταλελειμμένο καί γεμάτο τρωκτικά). Θυμᾶμαι τίς δυσκολίες πού πέρασα ἀλλά καί τίς εὐλογίες κατά τήν ἐκεῖ παραμονή μου. Μαγείρευα ἀλεύρι μέ νερό σέ μία σόμπα, ὅπως μοῦ εἶχε μάθει ὁ Γέροντας. Τοῦ ἐκμυστηρεύτηκα τό ὄνειρό μου νά κάθομαι κάτω ἀπό τήν ἐλιά πού εἴχαμε καί νά κάνω κομποσχοίνι, ἀτενίζοντας τό Αἰγαῖο πέλαγος, καί μέ δυσκολία δέχτηκε. Τόν Ἰούλιο τοῦ 1987 πού ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος γιά νά μέ κάνει μεγαλόσχημο μοναχό, πῆγε στόν κῆπο στά πεζούλια καί εἶδε μία

ξεραμένη ροδιά. Τότε στράφηκε πρός τό μέρος μου καί ρώτησε, γιατί ξεράθηκε ἡ ροδιά. Τοῦ ἀπάντησα ὅτι δέν εἴχαμε ἐκεῖ κοντά νερό. Στεναχωρέθηκε καί ἄρχισε νά μέ ἐπιπλήττει, λέγοντας ὅτι θά μπορούσαμε νά τήν ποτίσουμε φέρνοντας νερό μέ ἕνα λάστιχο ἀπό τήν στέρνα. Μοῦ εἶπε: «Τό δέντρο πεθαίνει, φωνάζει γιά νερό, καί ἐσύ κάθεσαι καί ἀγναντεύεις τό φεγγάρι καί τό πέλαγος!». Μία ἄλλη φορά πού πῆγα στό Μήλεσι νά ἐξομολογηθῶ, μέ ρώτησε ἄν εἶχαν ἔρθει τά χελιδόνια στό Κελλί. Τοῦ εἶπα ὅτι δέν τό γνώριζα καί τότε μέ ἐπέπληξε γιά τήν ἀδιαφορία μου λέγοντας: «Φαίνεται ὅτι δέν εἶσαι ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, γιατί ὁ πνευματικός ἄνθρωπος ὅλα τά βλέπει. Τά μάτια του εἶναι σάν τά πολυόμματα Χερουβείμ. Ὅσο πιό πνευματικός ἄνθρωπος εἶναι κάποιος, τόσο περισσότερο βλέπουν τά μάτια του ἕνα γύρω». Θεωρῶ ὅτι ὁ π. Πορφύριος ἦταν ὁ ἄνθρωπος πού ταιρίαζε μέ τούς ἀνθρώπους τῆς σύγχρονης ἐποχῆς, διότι ἀναφερόμενος σέ σύγχρονα πράγματα, στήν τεχνολογία, τήν ἐπιστήμη, ἀνεδείκνυε τήν ἀληθινή πνευματικότητα, τήν χάρη καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ σέ ὅλα τά πράγματα καί τήν ζωή. Σέ μία ἐποχή φοβική ἴσως καί τυφλά φανατική ἀπέναντι στήν τεχνολογία, εἶχε μία ἀπέραντη ἀγάπη πού κάλυπτε ὅλα καί ὅλους, ἦταν

ὁ Ἅγιος τῆς ἐποχῆς μας. Μία μέρα πού δέν αἰσθανόταν καλά, εἶχε κλείσει τά μάτια καί καθόταν ξαπλωμένος στό κρεβάτι. Μοῦ ζήτησε νά τοῦ διαβάσω κάτι ἀπό τούς Ψαλμούς. Ἄρχισα νά διαβάζω μέ γρήγορο ρυθμό καί τότε μέ σταμάτησε, συμβουλεύοντάς με νά διαβάζω ἀργά καί καθαρά γιά νά ἐντυπώνονται ὅλα στό μυαλό μου. Ἐπανέλαβα τό διάβασμα κάποιων Ψαλμῶν, δύο καί τρεῖς φορές, μέχρι πού ἱκανοποιήθηκε. Ἐπέμενε στόν τρόπο αὐτοῦ τοῦ διαβάσματος, γιά νά εἶμαι προσεκτικός καί νά ἀφομοιώνω ὅσα διαβάζω. Στό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς του ἀρρώστησε βαριά, τόν ἔπιαναν οἱ κρίσεις ἀπό τόν καρκίνο καί τό σύνδρομο Cushing μέ τό στομάχι. Τήν τελευταία νύχτα ἤμασταν κοντά του οἱ ἀδελφοί, ἀλλά οἱ λεπτομέρειες εἶναι γνωστές καί δέν θά ἤθελα νά τίς ἐπαναλάβω. Λίγους μῆνες μετά, ἔφυγα γιά προσωπικούς λόγους ἀπό τά Καυσοκαλύβια, ἀφοῦ ἔκανα μεγαλόσχημο τόν π. Γεώργιο, ὅπως εἶχε διατάξει ὁ Γέροντας -ἐγώ δέν θά τό τολμοῦσα ποτέ- καί πῆγα στήν Ἱερά Μονή Ὁσίου Γρηγορίου, ὅπου ὁ τότε Γέροντας π. Γεώργιος μέ δέχτηκε μέ συγκινητική πατρική ἀγάπη καί στοργή, πού οὐδέποτε θά ξεχάσω. π. Ἰωνᾶς 27

Ἡ συνοικία Κρουμπέι τῆς πρωτεύουσας Φριτάουν στήν Σιέρρα Λεόνε Συλλογιζόμενοι κάποιες φορές τούς «ἐν σκότει καί σκιᾷ θανάτου καθημένους» Ἀφρικανούς ἀδελφούς μας, ἀνθρωπίνως ἐγείρονται ἐρωτήματα γιά τό ποιό τελικά εἶναι τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ καί ποιό τό δικό μας χρέος. Ἀπάντηση ὅμως παίρνουμε ἀπό κάποια λίγα, ἀλλά φωτεινά, παραδείγματα συνανθρώπων μας πού μέ γνώμονα τήν ἀγάπη στόν πλησίον πρωτοστατοῦν στό σκάμμα τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἀγώνα στήν Ἑλλάδα καί στά Ἔθνη. Τέτοια εὐλογημένη ψυχή εἶναι καί ὁ κύριος Ἰωάννης Περράκης ἀπό τήν Ἀθήνα πού πρωτοστατεῖ, καθώς δάσκαλος καί ὁ ἴδιος, στήν ἀνέγερση Δημοτικοῦ Σχολείου στήν συνοικία Κρουμπέι τῆς πρωτεύουσας Φριτάουν στήν Σιέρρα Λεόνε. Ἀφοῦ ταξίδευσε στήν χώρα τῶν ματωμένων διαμαντιῶν, τήν χώρα πού ὁ δεκαετής ἐμφύλιος σπαραγμός ὁδήγησε τήν κοινωνική της δομή στό ναδίρ καί ἐξαθλίωσε τό βιοτικό ἐπίπεδο τῶν ἀνθρώπων, ἀποφάσισε νά σταθεῖ ἀρωγός στό πολυσχιδές πνευματικό καί κοινωνικό ἔργο τῆς Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολῆς στό κράτος αὐτό, τοῦ ὁποίου προΐσταται ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Θεμιστοκλῆς Ἀδαμόπουλος. Ἐπιστρέφοντας στήν Ἑλλάδα, πρῶτο μέλημά του ἦταν ἡ ἀφύπνιση συνειδήσεων. Κατέδειξε σέ φίλους καί συναδέλφους του πόσο ἐπιτακτική εἶναι 28

ἡ ἀνάγκη ἀνέγερσης Δημοτικοῦ Σχολείου γιά τά ἀπορφανισμένα παιδιά τοῦ Κρουμπέι καί μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ συγκέντρωσε τά πρῶτα χρήματα, μέ τά ὁποῖα θά ἀρχίσει σύντομα ἡ ἀνέγερση τοῦ Σχολείου. Ἀπό σχετικό ἀφιέρωμα τοῦ κυρίου Περράκη παραθέτουμε ἀποσπάσματα, τά ὁποῖα μᾶς βοηθοῦν νά κατανοήσουμε αὐτά πού ὁ ἴδιος ἔζησε καί ἀντιμετώπισε, τό πόσο δηλαδή ὀδυνηρή καί ἀσύλληπτη εἶναι ἡ διαβίωση τῶν ἀνθρώπων στίς παραγκουπόλεις τῆς πρωτεύουσας. Χρέος, λοιπόν, δικό μας εἶναι νά σταθοῦμε ἀρωγοί καί σ’ αὐτήν τήν προσπάθεια. Ὁ Θεός νά δώσει!

-----------------------------«...Φαντάσου νά ζεῖς σέ ἕνα περιβάλλον ὅπου ἡ ἔντονη δυσοσμία ἀπό τό ἀνύπαρκτο ἀποχετευτικό σύστημα σοῦ κόβει τήν ἀνάσα, ἐνῶ γιά νά κινηθεῖς μέσα στά στε-

Μία ἀπό τίς εἴκοσι παραγκουπόλεις τῆς Φριτάουν

νά τοῦ συνοικισμοῦ πού ζεῖς, θά πρέπει νά βυθίζονται οἱ παντόφλες σου μέσα σέ κάθε λογῆς ἀκαθαρσίες καί βρώμικα νερά. Φαντάσου νά μαγειρεύεις, νά τρῶς, νά προσπαθεῖς νά ξεκουραστεῖς ἀπό τόν ἡμερήσιο κάματο γιά τό καθημερινό σου ψωμί καί νά σέ πνίγει ἡ ἀνυπόφορη ὀσμή τῶν σκουπιδιῶν καί τῶν λυμάτων. Φαντάσου τό φτωχικό νοικοκυριό σου μέσα σέ μιά χωματερή μέ τόνους σκουπιδιῶν νά σέ περιβάλλουν˙ τά κάθε λογῆς σκουπίδια νά ἀποτελοῦν τόν κῆπο σου... Φαντάσου νά ζεῖς σέ ἕνα παράπηγμα ἀπό σκουριασμένες λαμαρίνες καί νά καίει ὁ ἥλιος ἀπό πάνω τό καλοκαίρι ἤ νά βρέχει κατακλυσμιαῖα τόν χειμώνα. Προσπάθησε νά κοιμηθεῖς ἤ νά ξεκουραστεῖς, ἄν μπορέσεις, πάνω στά βρώμικα στρωσίδια κατάχαμα. Ἀνατριχιάζεις μέ τίς κατσαρίδες καί φοβᾶσαι τά ποντίκια καί τούς ἀρουραίους; ... Μήν κάνεις τό λάθος καί ζητήσεις σαπούνι, θά σέ κοιτοῦν ὅλοι περίεργα... Φαντάσου νά θέλεις νά πλυθεῖς, νά κάνεις ἕνα ντούζ, γιατί στάζεις ἀπό τόν ἱδρώτα, καί ἡ μόνη ἐπιλογή πού ἔχεις εἶναι νά πᾶς στήν κοινοτική βρύση νά γεμίσεις ἕνα δοχεῖο μέ νερό καί νά πλυθεῖς στόν «δρόμο». Καί νά σκεφτεῖς ὅτι εἶσαι καί πολύ 29

τυχερός˙ δέν σοῦ ἔχουν κόψει οἱ ἀντάρτες στόν πόλεμο τά χέρια ἤ τά πόδια καί κατοικεῖς τουλάχιστον σέ ἕνα ἀπό τά 754 πανάθλια παραπήγματα πού στεγάζουν 2.622 νοικοκυριά. Μήν ζητᾶς πολυτέλειες, σέ παρακαλῶ. Εἶσαι παιδί καί πᾶς σέ ἕνα ἀπό τά δύο δημοτικά σχολεῖα πού ἄνοιξαν πρόσφατα στόν συνοικισμό; Εἶσαι πραγματικά ἀρχοντόπουλο. Πόσα παιδιά θά σέ ζήλευαν! Μήν κοιτᾶς πού οἱ αἴθουσες εἶναι χειρότερες κι ἀπό κελιά φυλακῆς, βρώμικες καί σκοτεινές κι ἡ δυσοσμία ἀπό τά γειτονικά λύματα σέ διαπερνᾶ. Φαντάσου ὅτι ὀσφραίνεσαι τό ἔντονα διαπεραστικό ἄρωμα ἑνός τροπικοῦ λουλουδιοῦ. Αὐτός εἶναι ἄλλωστε ὁ χῶρος πού ζεῖς, ἀκόμα δέν τόν συνήθισες; Καταλαβαίνω ὅτι σέ δυσκολεύει νά πηδᾶς τήν μάντρα γιά νά μπεῖς στό σχολεῖο σου. Τί νά κάνουμε ὅμως; Ξέχασες πόσοι συμμαθητές σου πνίγηκαν πέρυσι τόν χειμώνα ὅταν πλημμύρισε τό George Brook, πού διασχίζει τόν συνοικισμό, καί μπῆκαν τά βρωμόνερα μέσα στίς τάξεις; Ξέρεις πόσο τυχερός εἶσαι πού ζεῖς ἀκόμα; Σκέψου ὅτι αὐτό τό προνόμιο τό στερεῖται ἕνα στά τέσσερα γειτονόπουλά σου. ...Ὅταν θά μεγαλώσεις λίγο, κι ἄν προλάβεις φυσικά, θά μπορεῖς νά παίζεις μέ τά ἄλλα μεγά-

30

λα παιδιά στό τεράστιο χωμάτινο γήπεδο στήν ἀπέναντι ὄχθη τοῦ ποταμοῦ. Ξύπνησες ξαφνικά, σάν ἀπό ἐφιάλτη; Τρόμαξες; Σκέφτηκες, ὅταν ἠρέμησες, ὅτι ὅλα ἦταν ἕνα κακό ὄνειρο; Παραξενεύτηκες μέ τό τί ἀκραῖα σενάρια φτιάχνει τό ὑποσυνείδητο τοῦ ἀνθρώπου ὅταν κοιμᾶται; Καλωσῆλθες στόν ζωντανό ἐφιάλτη τοῦ Κρουμπέι στήν πρωτεύουσα Φριτάουν τῆς Σιέρρα Λεόνε. Ὁ παραπάνω ἐφιάλτης εἶναι ἡ ἐφιαλτική καθημερινότητα 11.000 ἀνθρώπων καί ὄχι μόνο. Βοήθησε τόν πατέρα Θεμιστοκλῆ νά μετατρέψει τόν ἐφιάλτη σέ ἕνα γαλήνιο ὄνειρο. Μέ τήν δική σου μικρή ἤ μεγαλύτερη βοήθεια μπορεῖ κάτι ν’ ἀρχίσει ν’ ἀλλάζει. Πρόσφερε τουλάχιστον στά παιδιά τήν δυνατότητα νά μορφώνονται μέ ἀξιοπρέπεια. Δῶσ’ τους μιά ὄαση χαρᾶς κι ἐλπίδας μέσα στόν ἐφιάλτη πού ζοῦν. Βοήθησε νά ἀναλάβει ἡ Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολή τό πιό ὑποβαθμισμένο σχολεῖο τοῦ συνοικισμοῦ, τό FAWE Primary School. Βοήθησε νά τό μεταμορφώσουμε ὅλοι μαζί, νά δώσουμε τουλάχιστον στά παιδιά τήν ἐλπίδα ὅτι κάτι μπορεῖ ν’ ἀλλάξει...».

Ἰωάννης Μ. Περράκης

Ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Θεμιστοκλῆς στίς παραγκουπόλεις τῆς Φριτάουν

Ἕνα παιδί περπατᾶ πάνω σέ στρῶμα σκουπιδιῶν τῆς Φριτάουν.

Ἀγαπητοί μας δωρητές, φίλοι καί συνεργάτες τῆς Ἱεραποστολῆς, ὁ μόνος τρόπος γιά νά γίνει γνωστό τό ἔργο τοῦ Συνδέσμου μας εἶναι ἡ κυκλοφορία τοῦ περιοδικοῦ «ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ». Σ’ αὐτή τήν προσπάθεια μπορεῖτε νά συμβάλετε ἀποστέλλοντας διευθύνσεις γνωστῶν, φίλων καί συγγενῶν. Τό περιοδικό ἀποστέλλεται καί διανέμεται πάντοτε δωρεάν.

31

Οἱ περίοικοι παρακολουθοῦν τήν ἐξέλιξη τῶν οἰκοδομικῶν ἐργασιῶν ἀνακαίνισης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου.

32

ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΑΒΑ ΤΗΣ ΙΝΔΟΝΗΣΙΑΣ Ἀγαπητέ μας Πρόεδρε καί μέλη με τήν ἐκκλησία. Γιά τό βάψιμο τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου μέσα καί ἔξω ἀπό τόν Ἱ. Ναό θά «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός», χρειαστοῦμε 1.500 εὐρώ, ἀλλά καί γιά τόν καινούργιο ἐξοπλισμό θά Μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν χρειαστοῦμε 2.500 εὐρώ, διότι ὁ δική σας βοήθεια καταφέραμε νά παλιός ἔχει φθαρεῖ. τελειώσουμε τίς ἐργασίες ἀνακαὍπως σᾶς εἶχα γράψει πατασκευῆς τῆς στέγης τοῦ Ἱεροῦ λαιότερα, συμφωνήσαμε μέ τόν Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἐργολάβο τήν ὅλη δαπάνη στά στό Καρανγκσόνο τῆς Κεντρικῆς 9.000 εὐρώ, ὅμως λόγῳ τῆς αὔἸάβας, ἡ ὁποία καταστράφηκε ξησης τῶν ὑλικῶν, γιά νά τελειώἀπό τούς ἰσχυρούς τυφῶνες πού σουμε τίς ἐργασίες, χρειαζόμαστε ἔπληξαν τήν περιοχή τήν περα- καί ἄλλα χρήματα. Πρίν ξεκινήσμένη ἄνοιξη. Εἰλικρινά ἀντιμετωπίσαμε πολλές δυσκολίες. Ἐπί πέντε μῆνες μέ δέκα ἐργάτες μπορέσαμε καί κατεδαφίσαμε τήν παλιά στέγη τοῦ Ἱ. Ναοῦ καί ἀνεγείραμε τήν καινούργια. Ρίξαμε μπετό γιά νά γίνουν οἱ βάσεις γιά τίς τσιμεντένιες κολόνες πού θά στήριζαν τήν στέγη, ἐνισχύοντας παράλληλα καί τά ντουβάρια τοῦ Ἱ. Ναοῦ. Ὅπως βλέπετε καί στίς φωτογραφίες πού σᾶς στέλνουμε, ἔχουμε τελειώσει μέ τήν σκεπή καί ἔτσι τώρα εἴμαστε ἥσυχοι. Χρειάζεται νά σοβατίσουμε τίς τσιμεντένιες κολόνες, νά διορθώὉ π. Τιμόθεος κατά τόν Ἁγιασμό σουμε τήν αὐλή καί νά βάψουτῆς στέγης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ 33

Τό καλούπωμα καί τό “σιδέρωμα” τῆς στέγης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ

σουμε τίς ἐργασίες, τό 1 εὐρώ ἰσοδυναμοῦσε μέ 12.000 ρουπίες καί σήμερα ἔφθασε νά εἶναι 1 εὐρώ ἴσον μέ 16.454 ρουπίες. Δυστυχῶς, πρίν ἀπό ἕξι μῆνες ἕνα σακί τσιμέντο εἶχε 35.000 ρουπίες καί ἐμεῖς τό ἀγοράσαμε πρός 55.000 ρουπίες. Τά ἐργατικά μαζί μέ τά ὑλικά μᾶς κόστισαν 140.000.000 ρουπίες, δηλαδή κοντά στά 8.500 εὐρώ. Καταλαβαίνετε γιατί ζητᾶμε καί πάλι τήν βοήθειά σας. Εὐχαριστοῦμε θερμά τήν δωρήτρια κυρία Ἄρτεμη ἀπό τήν Ἀθήνα πού ἔκτισε τήν Ἐκκλησία τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στό Καρανγκσόνο. Γιά τήν ἀγάπη της, προσευχόμαστε ὁ Θεός νά τήν ἔχει καλά καί νά τήν εὐλογεῖ πάντοτε. Εὔχομαι καλή Σαρακοστή καί ὁ Θεός νά σᾶς εὐλογεῖ. Μέ σεβασμό π. Τιμόθεος Τζόκο Οὐμπαρουιμπόουο 34

Τό ἐσωτερικό τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ κατά τήν διάρκεια τῶν ἐργασιῶν

ΕΦΥΓΕ Η ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ

ΕΥΤΕΡΠΗ ΜΑΥΤΑ-ΗΛΙΑ, συνεργάτιδα τῆς Ἱεραποστολῆς Κολουέζι.

Σ

τίς 4 Δεκεμβρίου 2018 ἔδυσε γι’ αὐτήν τήν ζωή, γιά νά ἀνατείλει στήν αἰωνιότητα ἡ μακαριστή λυκειάρχης Εὐτέρπη Μαύτα-Ἠλία. Ἡ ἀείμνηστη συνεργάτης τῆς Ἱεραποστολῆς Κολουέζι γεννήθηκε τό 1927 στόν Πειραιά, ὅπου ἔζησε καί μεγάλωσε. Οἱ γονεῖς της φρόντισαν γιά τήν θρησκευτική καί γραμματική της διάπλαση. Τό 1951 ἔλαβε τό πτυχίο Φιλολογίας καί τό 1965 τό πτυχίο τοῦ Διδασκαλείου Μέσης Ἐκπαίδευσης. Ἦταν διπλωματοῦχος τῆς γαλλικῆς γλώσσας καί μιλοῦσε Ἀγγλικά καί Ἰταλικά. Ἦταν πτυχιοῦχος μουσικοδιδάσκαλος, κάτοχος τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς. Ἀπό τό 1951 ἕως τό 1987 ὑπηρέτησε σέ Γυμνάσια τῆς Κύπρου, τῆς Κεντρικῆς Ἑλλάδος καί τοῦ Πειραιᾶ. Τά ἔτη 1976-1978 συνεργάστηκε ὡς λυκειάρχης Λειβαδιᾶς μέ τόν τότε Ἀρχιμανδρίτη καί νῦν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμο. Ἀπό τούς μαθητές της πού διακρίθηκαν, ἀναφέρουμε τόν μακαριστό Μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Κύριλλο Χρηστάκη, τόν Σεβ. Μητροπολίτη Κυθήρων κ. Σεραφείμ Στεργιούλη καί τόν χειρουργό μεταμοσχεύσεων-ἀκαδημαϊκό Δρ. Ἀνδρέα Τζάκη. Ἡ μακαριστή Εὐτέρπη ἦταν μέλος τῆς Χριστιανικῆς Ἑνώσεως Ἐπιστημόνων Γυναικῶν, καθώς καί ἱδρυτικό μέλος τοῦ Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολικοῦ Σωματείου «Ὁ Πειραϊκός Φάρος» (Πειραιάς). Σύζυγός της ἦταν ὁ ἀείμνηστος θεολόγος-λυκειάρχης στόν Πειραιά, ὁ μακαριστός Γεώργιος Ἠλίας (†2000), συνεργάτης ἐπί πολλά ἔτη τοῦ Ἱεραποστολικοῦ μας Συνδέσμου, μέ τόν ὁποῖο ἀπέκτησαν ἕξι παιδιά, δέκα ἐγγόνια καί δύο δισέγγονα. Ἀπό μικρή (παιδιόθεν) εἶχε τήν ἐπιθυμία νά συμμετέχει ἐνεργά στό ἔργο τῆς Ἐξωτερικῆς 35

Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο Κολουέζι, Σεπτέμβριος 1990. Ἀπό ἀριστερά διακρίνονται οἱ π. Δαμασκηνός, π. Κύριλλος, Γεώργιος Χριστοφίδης, π. Μελέτιος (νῦν Μητροπολίτης Κατανγκας), μοναχή Θέκλα, μοναχή Ξένη, Θεανώ Μουσδελεκίδου, Ἀγγελική Χατζηχρήστου καί Εὐτέρπη Ἠλία.

Ἱεραποστολῆς. Ἔτσι, ἀπό τό 1961, πού ἱδρύθηκε στήν Ἀθήνα τό Διορθόδοξο Ἱεραποστολικό Κέντρο «Πορευθέντες», συμμετεῖχε στίς ἱεραποστολικές συζητήσεις-συνάξεις τοῦ Κέντρου, ὅπου γνώρισε τόν ἀείμνηστο καθηγητή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Ἠλία Βουλγαράκη καί τόν νῦν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιο. Ἱεραποστολική δράση Τό 1990 προσεκλήθη ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Κεντρώας Ἀφρικῆς Τιμόθεο Κοντομέρκο, ὁ ὁποῖος ἀναζητοῦσε κάποιον γαλλομαθῆ γιά τά σχολεῖα τῆς Ἱεραποστολῆς. Σημειωτέον ὅτι στήν Δημοκρατία τοῦ Κονγκό, ἐκτός τῶν τοπικῶν γλωσσῶν, ὁμιλεῖται ἡ γαλλική. Μέ τήν ἐνθάρρυνση τοῦ Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους π. Γεωργίου Καψάνη, ὁ ὁποῖος τῆς εἶπε: «Πήγαινε καί ὁ Θεός θά μεριμνήσει γιά τά 36

παιδιά σου», καί μέ τήν σύμφωνη γνώμη τοῦ συζύγου της, σέ ἡλικία 63 ἐτῶν, ἀπεφάσισε καί ταξίδεψε στό Κολουέζι τοῦ Ζαΐρ (σημερινό Κονγκό), ὅπου ἐπί μία πενταετία (1990-1995) ἐργάστηκε "ψυχῇ τε καί σώματι" ὑπό τήν σκέπη τοῦ ὑπευθύνου τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Κλιμακίου, νῦν Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κατάνγκας κ. Μελετίου, γιά τήν ἐγκαθίδρυση καί λειτουργία τῶν Ἐκπαιδευτηρίων τῆς Ἱεραποστολῆς. Ὀργάνωσε καί κατηύθυνε τήν λειτουργία τοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου «Φῶς Χριστοῦ» τῆς Ἱεραποστολῆς, γιά τό ὁποῖο ἐπέλεξε, κατόπιν ἐξετάσεων, καλούς δασκάλους. Ἡ ἴδια μετέφρασε ἀπό τά ἑλληνικά στά γαλλικά τά βιβλία τῶν θρησκευτικῶν. Τό 1992 ὀργάνωσε καί διηύθυνε τήν λειτουργία τοῦ νεοϊδρυθέντος Γυμνασίου (Institut Technique AgricoleI.T.A.), ἀπό τό ὁποῖο ἀπεφοίτησαν καλοί ἀγρονόμοι. Μαζί μέ τούς μαθητές διοργάνωνε ὡραῖες ἑορταστικές ἐκδηλώσεις. Στίς μαθητικές Θεῖες Λειτουργίες, πού ἐτελοῦντο τά Σάββατα στόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, συμμετεῖχαν καί ἔψαλλαν οἱ μαθητές τῶν Σχολείων. Τά δύο πρῶτα χρόνια τήν βοήθησε πάρα πολύ ἡ δασκάλα καί δημοσιογράφος τοῦ ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ «Πειραϊκή Ἐκκλησία 91,2 FM» κυρία Σοφία Χατζή. Μετά τήν ἐπάνοδό της στήν

Ἑλλάδα, συνέδραμε τά μέγιστα στήν ὀργάνωση τῶν μετόπισθεν γιά τήν διάδοση τῆς ἰδέας τῆς Ἱεραποστολῆς στά Ἔθνη. Τίς ἐμπειρίες της ἀπό τήν Ἀφρική ἀποτύπωσε σέ ἄρθρα στά περιοδικά «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» καί «Κόσμος τῆς Ἑλληνίδος». Μιλοῦσε σέ συνάξεις στόν «Πειραϊκό Φάρο» γιά τήν Ἱεραποστολή καί στά ἐτήσια συνέδρια στήν Ἀράχωβα. Ἦταν παραγωγός (2000-2011) τῆς ἱεραποστολικῆς ἐκπομπῆς «Καί ἄλλα πρόβατα ἔχω» (Ἰω.

10,16) τοῦ ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ «Πειραϊκή Ἐκκλησία». Ὁ Ἱεραποστολικός μας Σύνδεσμος ὀφείλει μέγιστη εὐγνωμοσύνη στήν γλυκύτατη Μάνα τῆς Ἱεραποστολῆς μακαριστή Εὐτέρπη, τοῦ ὁποίου ὑπῆρξε ἀντιπρόσωπος ἐπί εἰκοσαετία καί τόν ὁποῖο κατέστησε γνωστό, διά τῶν ἐκπομπῶν της, σέ χιλιάδες ἀκροατές τοῦ λεκανοπεδίου Ἀττικῆς καί ὄχι μόνον. Τήν σκυτάλη τοῦ διακονήματος αὐτοῦ παρέλαβε καί εἶναι σήμερα ἀντιπρόσωπος τοῦ Συνδέσμου μας ὁ υἱός της, καθηγητής Ἀθανάσιος Ἠλίας. Ἀντί ἄλλης εὐχῆς, ἀναπέμπουμε εὐλαβικά δέηση στόν Πανοικτίρμονα Κύριο καί Θεό μας, ὅπως τήν ἀείμνηστη Εὐτέρπη Μαύτα-Ἠλία κατατάξει «ἐν σκηναῖς Δικαίων». Ἡ μνήμη αὐτῆς ἔστω αἰωνία!

37

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΣΟΔΩΝ - ΕΞΟΔΩΝ ΤΟΥ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΤΟΥΣ 2018 ΕΣΟΔΑ – ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ

ΕΥΡΩ 157.972,51

1. Χρηματικό ὑπόλοιπο ἀπό τό ἔτος 2017 2. Τόκοι ἀπό τραπεζικούς λογαριασμούς 30,31 3. Ἀπό συνδρομές καί ἐγγραφές μελῶν 1.540,00 4. Δωρεές ἀπό τά μέλη καί τούς φίλους τοῦ Ἱ. Συνδέσμου,

ἀπό Σωματεῖα, ἐκκλησιαστικούς καί ἄλλους φορεῖς 425.481,39 5. Ἀπό τό βιβλιοπωλεῖο τοῦ Ἱ. Συνδέσμου 6.477,22 6. Ἀπό ἐνοίκια ἀκινήτων 12.800,00 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ 604.301,43

ΕΞΟΔΑ – ΠΛΗΡΩΜΕΣ

1. Στό Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας καί πάσης Ἀφρικῆς 5.000,00 2. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Κατάνγκας 109.000,00 3. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Καμερούν 12.000,00 4. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Μπραζαβίλ καί Γκαμπόν 10.000,00 5. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Κεντρώας Ἀφρικῆς 8.000,00 6. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Νιγηρίας 4.000,00 7. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Μαδαγασκάρης 2.000,00 8. Στήν Ἱερά Μητρόπολη Γουινέας 2.000,00 9. Στήν Ἱερά Ἐπισκοπή Ἀρούσας 9.000,00 10. Στήν Ἱερά Ἐπισκοπή Μπουρούντι καί Ρουάντας 3.000,00 11. Στό Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο Φριτάουν τῆς Σιέρρα Λεόνε 46.000,00 12. Στό Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο Ταϊπέι τῆς Ταϊβάν 15.000,00 13. Στό Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο Μπλαντάιρ τοῦ Μαλάουι 9.000,00 14. Στό Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο Μοτζοκέρτο τῆς Ἄν. Ἰάβας 11.000,00 15. Στό Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο Καλκούτας τῶν Ἰνδιῶν 9.000,00 16. Δαπάνες διαβίωσης φοιτητῶν ἀπό ἱεραποστολικές χῶρες 3.600,00 17. Ἐσωτερική Ἱεραποστολή: χρηματικές ἐνισχύσεις ἐνδεῶν, ἐνίσχυση

συσσιτίων καί πνευματικῶν κέντρων ἐνοριῶν, Ἱ. Μονῶν κ.λπ.

6.150,00 18. Ἐσωτερική Ἱεραποστολή: ἀγορά ἀγαθῶν πρώτης ἀνάγκης,

καυσοξύλων, φαρμάκων γιά διανομή σέ ἐνδεεῖς 9.252,38 19. Ἔκδοση καὶ ἀποστολή τοῦ τριμηνιαίου περιοδικοῦ 21.723,25 20. Γιά τήν ἔκδοση τοῦ ἡμερολογίου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Κατάνγκας 5.600,00 21. Γιά τήν ἔκδοση τοῦ βιβλίου «Ἕνας ἄγγελος στήν λαβωμένη γῆ» 8.692,00 22. Γιά τίς ἀμοιβές τοῦ τακτικοῦ ὑπαλληλικοῦ προσωπικοῦ 24.524,33 23. Γιά ἐργοδοτικές εἰσφορές τακτικοῦ προσωπικοῦ 13.008,65 24. Γιά τίς ἀμοιβές τεχνικῶν καί λογιστῶν 1.416,76 25. Ἀπόδοση φόρων καί τελῶν πρός τίς οἰκονομικές ὑπηρεσίες τοῦ Δημοσίου 8.819,12 26. Γιά τά ἔξοδα τοῦ βιβλιοπωλείου τοῦ Ἱ. Συνδέσμου 4.789,51 27. Γιά λειτουργικά ἔξοδα τοῦ Γραφείου τοῦ Ἱ. Συνδέσμου (ἠλεκτρικό ρεῦμα, τηλεφωνία, ὕδρευση, φυσικό ἀέριο, προμήθειες τραπεζῶν, κοινόχρηστα, γραφική ὕλη, ἀναλώσιμα κ.λπ.)

16.575,97 28. Γιά τήν λειτουργία καί συντήρηση τῆς κινητῆς καί ἀκίνητης περιουσίας τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου 7.588,07 29. Γιά τά ἔξοδα φιλοξενίας ἱεραποστολικῶν προσώπων καί τά ἔξοδα ἑορτῶν, μνημοσύνων καί ἐκδηλώσεων 3.363,24 30. Ὑπόλοιπο σέ Τραπεζικές καταθέσεις καί Ταμεῖο τήν 31-12-2018 215.198,15 38

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΔΩΝ

604.301,43

"ΕΝΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΒΩΜΕΝΗ ΓΗ"

τοῦ Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτη ΝΕΑ

Ὁ

ΕΚΔΟ Ἱεραποστολικός Σύνδεσμος μέ πολλή ΣΗ Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης χαρά ἀνακοινώνει ὅτι ἐπί τῇ συμπληρώσει τριακονταετίας ἀπό τήν εἰς Κύριον ΕΝΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΒΩΜΕΝΗ ΓΗ ἐκδημία τοῦ Ἱεραποστόλου π. Κοσμᾶ ΓρηΜαρτυρίες καί θαυμαστά γεγονότα γιά τόν Ἱεραπόστολο τοῦ Κονγκό γοριάτου προέβη στήν ἔκδοση νέου συγπ. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη γράμματος μέ τίτλο: "Ἕνας ἄγγελος στήν λαβωμένη γῆ" καί ἐπεξηγηματικό ὑπότιτλο: «Μαρτυρίες καί θαυμαστά γεγονότα γιά τόν Ἱεραπόστολο τοῦ Κονγκό π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη». Πρόκειται γιά μία συλλογή μέ ἀνείπωτες μαρτυρίες, θαυμαστές ἐμπειρίες καί βιώματα Κονγκολέζων χριστιανῶν μας, κληρικῶν καί λαϊκῶν, ἀλλά καί συγκινητικές ἐξιστορήσεις παλαιῶν συνεργατῶν τοῦ μακαριστοῦ παπα-Κοσμᾶ. Τό πλῆθος τῶν ἄγνωστων, μέχρι σήμερα, πληροφοριῶν κα"Μαρτυρίες καί θαυμαστά ταδεικνύουν τίς ἐξ ὕψους πρεσβεῖες πρός γεγονότα γιά τόν τόν Θεό καί συνάμα βοήθειες πού παρέχει στό ἀγαπημένο καί λαβωμένο ποίμνιό του. Ἱεραπόστολο τοῦ Κονγκό Ἐπίσης, ἀπό τίς συνεντεύξεις ἐντυπωσιάζει π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη". ἰδιαιτέρως τό γεγονός ὅτι γιά τούς γηγενεῖς ὁ π. Κοσμᾶς ὑπῆρξε, ὄχι μόνον ὁ πνευματικός τους πατέρας, ἀλλά συγχρόνως καί ὁ κοινωνικός ὁδηγός καί ὁ κατά μείζονα βαθμό συντελεστής τῆς βιοτικῆς τους ἀναμόρφωσης. Ὁ π. Κοσμᾶς ἀγαπήθηκε ὑπερβαλλόντως, διότι ὑπερβαλλόντως ἀγάπησε τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας καί θυσιάστηκε γι’ Αὐτήν. Ὡς ἄγγελος ἄνοιξε τά φτερά του, ἀγκάλιασε τόν λαό τοῦ Κονγκό εὐαγγελιζόμενος Χριστόν καί ὡς «ὁλοκάρπωμα θυσίας» (Σοφ. Σολ. 3,6) χάρισε τό σῶμα του στήν λαβωμένη ἀφρικανική Γῆ. Διατίθεται ἀπό τά χριστιανικά βιβλιοπωλεῖα σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα καί τήν Κύπρο καί ἀπό τό Βιβλιοπωλεῖο τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου. Ἡ τιμή του εἶναι 8 εὐρώ. Ἱεραποστολικός Σύνδεσμος «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός»

39

40