Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 47

Gdański

nr 47 2019

Kwartalnik Adwokacki ISSN 1689­9555

Spis treści: Okiem Dziekana

3

Słowo od Redakcji

6

Adwokat przydaje się nauczycielom!

11

Konkurs krasomówczy aplikantów adwokackich 2019

12

Bal Pomorskich Prawników

14

Jak zatrudnić w Polsce cudzoziemców spoza Unii Europejskiej?

15

Adwokat przydaje się... w szkole

16

30­lecie wolnych wyborów

18

Przegląd orzecznictwa

20

Europejska Konwencja Praw Człowieka ­ pomiędzy ideałem moralnym a obowiązkiem

22

Zażywanie narkotyków a ich posiadanie

24

O bezzasadności odmowy udzielenia informacji o zapadłym wyroku

26

Felieton ­ Droga do Damaszku

28

O tym się pisało

29

Ślepym okiem T`emidy

30

Legal­Tech

31

Gdański Kwartalnik Adwokacki ma być z założenia pismem integrującym środowisko Palestry Pomorskiej. Redakcja, podobnie jak i Wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za teksty Autorów, które zamieszczane są na łamach Kwartalnika ani pod względem merytorycznym ani ewentualnego naruszenia praw autorskich. Zakładamy bowiem, że każdy z prezentowanych tekstów ma charakter odrębnego opracowania, za którego treść odpowiedzialność ponosi Autor w ramach swojej licentia poetica.

2

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Okiem Dziekana Od wydania ostatniego „Gdańskiego Kwartalnika Adwokackiego” udało nam się zorganizować wszystkie zaplanowane projekty, które uświetnić miały obchodzony w 2018 roku Jubileusz 100­lecia Adwokatury Polskiej.

18 maja 2018 roku w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku odbyła się debata na temat „Wiosna czy jesień Adwokatury”. Pomysłodawcą i moderatorem tego areopagu był adw. Marcin Derlacz, który do udziału w nim zaprosił znakomite grono: prof. M. Płatek, dziennikarkę D. Abramowicz, księdza K. Niedałtowskiego, prof. J. Zajadło, prof. J. Jassema, prof. P. Dominiaka, adw.

A. Zwarę. Była to niezapomniana uczta intelektualna i aż żal, że tak niewielu członków naszej Izby w niej uczestniczyło.

Wcześniej na skwerze Świętopełka posadziliśmy tulipanowca – piękne drzewo, z pamiątkową tablicą upamiętniającą 100­lecie Odrodzonej Adwokatury Polskiej.

Szanowni Państwo !

Po raz pierwszy w historii Izby zorganizowaliśmy Międzynarodowy Turniej Piłkarski Adwokatów. Gościliśmy 12 drużyn w tym m.in. ekipy piłkarzy z Azerbejdżanu, z Białorusi, z Litwy i Łotwy. Jako gospodarze nie byliśmy gościnni, bo nasza drużyna zajęła I miejsce. Pomysłodawcą tego projektu był adw.

Andrzej Wesołek i na Jego barkach spoczął trud organizacyjny.

Nie spodziewałem się, że na nowy numer „Gdańskiego Kwartalnika Adwokackiego” będziemy czekali ponad rok. Materiał do kolejnego wydania Kwartalnika był już przygotowany przed wakacjami letnimi 2018 roku, niestety mimo kilku To nie koniec sukcesów sportowych zapowiadanych terminów Kwartalnik nie ukazał koleżanek i kolegów z Pomorskiej Izby się. W międzyczasie z funkcji Redaktora Naczelnego Kwartalnika zrezygnował adwokat Adwokackiej.

Kacper Najder.

W Mistrzostwach Polski Adwokatów w tenisie ziemnym złote medale zdobyli: adw.

Dziękuję bardzo w imieniu swoim i Czytelników adw. Kacprowi Najderowi i adw. Małgorzata Głódkowska (trzy medale) i adw.

Witucki (jeden medal).

Joannie Gręndzińskiej za zaangażowanie, za pracę Bartłomiej jaką włożyli w jego wydawanie. W Mistrzostwach Polski Prawników w golfie pierwsze miejsca zajęli adw. Małgorzata Okręgowa Rada Adwokacka powołała Głódkowska i adw. Marcin Kuleszyński, na podium także adw.

Roman Olszewski. nowego Redaktora Naczelnego – adw. dr Dominikę stanął Wetoszkę oraz członków Kolegium Redakcyjnego Gratuluję wszystkim medalistom, a w szczególności w osobach adw. Agnieszki Kapały­Sokalskiej oraz adw. Małgorzacie Głódkowskiej, która nie po raz pierwszy zdobywa złote medale i to różnych apl. adw. Alberta Kolor. Życzę nowemu Zespołowi wytrwałości konkurencjach sportowych. Jest po prostu i inwencji w tworzeniu Kwartalnika, świetnych multimedalistką.

Ogromne słowa podziękowania należą się pomysłów i być może nowej formuły. też organizatorom powyższych imprez: adwokatom 3 Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Marcinowi Derlaczowi, Andrzejowi Wesołkowi uroczystości. i Romanowi Olszewskiemu. Dzięki Ich Pięcioro naszych koleżanek i kolegów: zaangażowaniu i profesjonalizmowi były to Agnieszka Derezińska­Jankowska, Sylwia wydarzenia, które do dzisiaj są wspominane. Grzybowska, Agnieszka Kanawka, Dariusz Olszak i Jakub Tekieli uhonorowanych zostało Gratulacje należą się również adw. odznaczeniem „Adwokatura Zasłużonym” Krzysztofowi Blankowi, który został Wiceprezesem przyznanym przez Naczelną Radę Adwokacką. To Sądu Dyscyplinarnego Pomorskiej Izby dowód uznania za pracę na rzecz samorządu Adwokackiej. adwokackiego. To wyróżnienie, ale także

zobowiązanie na przyszłość.

Członkowie naszej Izby odnoszą nie tylko sukcesy sportowe. Nasi aplikanci adwokaccy od lat Druga, związana była z osobą Dziekana uzyskują wysoką zdawalność na egzaminach Jerzego Lipskiego, który po ponad 50 latach pracy adwokackich i plasują się w czołówce krajowej. postanowił zakończyć czynne wykonywanie W 2018 roku po raz pierwszy w historii dwóch zawodu adwokata. Dziekan Jerzy Lipski to naszych aplikantów adwokackich: Grzegorz niekwestionowany autorytet w naszej Izbie, Talewski i Błażej Tachasiuk nie tylko uczestniczył we wszystkich Krajowych Zjazdach zakwalifikowało się do finału ogólnopolskiego Adwokatury, przez dwie kadencje był naszym konkursu krasomówczego, ale także obaj stanęli na Dziekanem, piastował wiele funkcji podium­ apl. adw. Grzegorz Talewski zajął samorządowych, był wieloletnim wykładowcą I miejsce, a apl. adw. Błażej Tachasiuk III miejsce. z prawa cywilnego na zajęciach aplikacyjnych, Obu panom należą się ogromne brawa za wychował wielu aplikantów adwokackich, którzy zwycięstwo, ale przede wszystkim za bardzo poszli w Jego ślady, otrzymał odznaczenia wysoki poziom Ich wystąpień. państwowe i samorządowe.

Po wzruszającym wystąpieniu Dziekana Jerzego W październiku 2019 roku finał Lipskiego, przy aplauzie na stojąco, wszyscy ogólnopolskiego konkursu krasomówczego podziękowali Mu za trud i zaangażowanie w pracy zorganizowany zostanie w naszej Izbie, w Gdańsku. na rzecz samorządu Pomorskiej Izby Adwokackiej.

Za nami też izbowy konkurs krasomówczy­ przy wypełnionej sali 101 Sądu Okręgowego w Gdańsku W lipcu 2018 roku na Uniwersytecie tryumfował Błażej Tachasiuk. Gdańskim odbyło się ślubowanie naszych nowych Skoro już o aplikantach adwokackich, to koleżanek i kolegów, którzy pozytywnie zdali informuję, że nowym Starostą została pani Olga egzamin adwokacki. Jeszcze raz wszystkim Tymczyna, której serdecznie gratuluję. gratuluję zdanego egzaminu.

Ustępującemu Staroście panu Krystianowi Dzięgelewskiemu składam ogromne podziękowania We wrześniu 2018 roku odbył się egzamin za solidność i zaangażowanie, za to, że zawsze na aplikację adwokacką i od stycznia 2019 roku mogłem na Niego liczyć. ponad stu aplikantów po złożeniu ślubowania Dziękuję, Panie Krystianie. rozpoczęło odbywanie aplikacji.

W ciągu ostatnich trzech lat po raz drugi gościliśmy w Gdańsku na posiedzeniu W październiku 2018 roku odbyła się wyjazdowym Naczelną Radę Adwokacką. inscenizacja procesu Alberta Forstera, którą Posiedzenie to połączone było z uroczystym przygotował wraz z aplikantami adwokat Krzysztof otwarciem wystawy pod nazwą „100 lat Golec. Wydarzenie to odbiło się ogromnym echem, Adwokatury Polskiej” w Muzeum II Wojny nie tylko wśród członków Izby, ale relacjonowane Światowej. było w mediach (lokalna telewizja i prasa).

23 czerwca 2018 roku w Europejskim Centrum Solidarności odbyło się Zgromadzenie Jak co roku, w Wyższej Szkole Sprawozdawcze Pomorskiej Izby Adwokackiej, Administracji i Biznesu im. Eugeniusza w trakcie którego odbyły się dwie podniosłe Kwiatkowskiego w Gdyni, odbyła się Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019 4

zorganizowana przez naszą Izbę konferencja naukowa. Tym razem jej tematem było „Prawo własności intelektualnej”. Ciekawe wystąpienia panelistów spotkały się z ogromnym zainteresowaniem uczestników, którzy już wtedy zapowiadali uczestnictwo w kolejnej konferencji.

Serdeczne podziękowania składam adw. dr Dominice Wetoszce i adw. Marcinowi Derlaczowi za organizację tego przedsięwzięcia.

Kolejna konferencja naukowa, także w listopadzie, odbędzie się w gościnnych murach WSAiB w Gdyni.

Komisja Kultury i Sportu nie próżnowała.

Tradycyjnie odbyły się: turniej piłkarski o Puchar Dziekana ORA w Elblągu i zawody narciarskie w Wieżycy, biegaliśmy „Pod górę” i „Po plaży”, hucznie bawiliśmy się na Balu Prawnika w sopockim Sheratonie. Na każdej z tych imprez zbieraliśmy pieniądze na rehabilitację dla naszych podopiecznych– bliźniaczek z porażeniem mózgowym.

Jak zawsze w grudniu, po ostatnim posiedzeniu ORA, odbyła się „Wigilia dla Seniora” – spotkanie z członkami naszej Izby, którzy zakończyli wykonywanie zawodu adwokata.

samorządu, działalność Naczelnej Rady Adwokackiej, pracę poszczególnych Komisji, podjęte uchwały. Nie byłem świadkiem, aby takie osoby wystąpiły na zgromadzeniu naszej Izby – a odkąd jestem adwokatem nie opuściłem żadnego ­ aby włączyły się w prace na rzecz samorządu lub uczestniczyły w organizacji przygotowywanych przez poszczególne Komisje projektów.

Proponuję więc i proszę, aby takie osoby włączyły się aktywnie do naszych działań, wszak liczą się czyny a nie słowa.

Co przed nami.

Kontynuujemy remont w Domu Adwokata.

Po remoncie łazienek, czeka nas wymiana starej instalacji elektrycznej, zmiana wystroju klatki schodowej, malowanie elewacji zewnętrznej.

Czynimy starania o uzyskanie pozytywnej decyzji dotyczącej zainstalowania windy osobowej.

W najbliższej perspektywie, przypuszczalnie w lipcu, odbędzie się ślubowanie adwokackie osób, które z pozytywnym wynikiem zdały egzamin adwokacki.

Adwokat Dariusz Maciejewski przygotował wiosenne szkolenie zawodowe w Lidzbarku Warmińskim.

Czekamy na szczegóły.

Pewnie zauważyliście już Państwo, że siedziba Rady na ul. Chlebnickiej 48/51 w Gdańsku posiada nową kolorystkę elewacji. Teraz czas na remont wewnątrz. Mam nadzieję, że wkrótce prace remontowe zostaną rozpoczęte.

Na czerwiec 2019 roku, z okazji 30. rocznicy pierwszych wolnych wyborów adwokaci Marcin Derlacz i Krzysztof Golec przygotowują inscenizację „procesu gdańskiego”, a następnie debatę z udziałem występujących w tym procesie uczestników.

22 czerwca 2019 roku o godzinie 10.00 w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku odbędzie się Zgromadzenie Sprawozdawcze Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku, na które serdecznie zapraszam, przypominając, że uczestnictwo w Zgromadzeniu jest obowiązkiem korporacyjnym.

A teraz trochę łyżki dziegciu.

Od lat przypominamy o profesjonalizmie, o wartościach, o zasadach, o integracji naszego środowiska, ale także o obowiązkach – jednym z nich jest m.in. obecność na zgromadzeniach izbowych.

Aktualnie Izba nasza liczy ponad tysiąc adwokatów, a w zgromadzeniach bierze udział około 20% i mam tu na myśli osoby, które pozostają na sali obrad, a nie te, które swój udział ograniczają do złożenia podpisu na liście obecności i na tym ten udział kończą.

Jak mantrę w każdym sprawozdaniu wskazuję na zaległości w płaceniu składki izbowej, a to także obowiązek osób przynależnych do samorządu adwokackiego.

O słabej frekwencji na imprezach organizowanych przez Komisję Kultury, Sportu, Turystyki i Integracji już nie wspomnę.

Natomiast na portalach społecznościowych adw. Dariusz Strzelecki czytam wpisy kontestujące działalność naszego Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

5

Słowo od Redakcji Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy!

Oddajemy w Wasze ręce pierwszy numer tegorocznego „Gdańskiego Kwartalnika Adwokackiego”. Długa przerwa pomiędzy zeszłorocznym a aktualnym wydaniem powiązana była ze zmianami w składzie redakcji.

Z entuzjazmem podjęliśmy się powierzonego nam zadania, jakim jest redagowanie i koordynowanie wydawania Kwartalnika.

Wierzymy, że sprostamy pokładanym w nas nadziejom.

Obecny zespół redakcyjny ma nadzieję zainteresować Państwa swoim pomysłem na prowadzenie Kwartalnika. Chcemy, aby był on pismem z jednej strony merytorycznym, ale także atrakcyjnym w odbiorze. .

Z tego też względu zaprosiliśmy do współpracy twórcę popularnej serii „Ślepym okiem Temidy”­ Sędziego Sądu Rejonowego w Łobzie Arkadiusza Krupę, który swoim humorem i trafnym oddaniem rzeczywiści niewątpliwie wzbogaci zasoby Kwartalnika.

Pewną nowość stanowią także artykuły publikowane gościnnie przez osoby niebędące prawnikami (w bieżącym numerze znalazły się dwie takie prace).

Planujemy kontynuować cykl artykułów obejmujących przegląd orzecznictwa, a także na bieżąco informować o wydarzeniach związanych z realizacją Programu Edukacyjnego naszej Izby pn. Adwokat przydaje się w życiu. Tym samym pragniemy zachęcać Członków Izby do włączania się w poszczególne akcje edukacyjne, które składają się na Program (Akcja Młodzież, Akcja Senior, Akcja Nauczyciel, Akcja Przedsiębiorca).

Przypomnijmy, że budują one wizerunek adwokatury w przestrzeni publicznej, a także stanowią doskonałą sposobność dla poszczególnych adwokatów i aplikantów adwokackich do zaprezentowania dużej grupie odbiorców swojej wiedzy i doświadczenia zawodowego.

Podjęliśmy również kroki zmierzające do umożliwienia wszystkim Członkom naszej Izby publikowania tekstów na łamach czasopisma.

W tym celu stworzony został specjalny adres mailowy dedykowany tym potrzebom:: kwartalnik@adwokatura.gdansk.pl.

Jesteśmy otwarci na wszelkie sugestie zmierzające do uatrakcyjnienia publikowanego przez naszą Izbę czasopisma.

Serdecznie zapraszamy do współpracy!

Zespół redakcyjny.

adw. dr Dominika Wetoszka Redaktor Naczelna

6

adw. Agnieszka Kapała­ Sokalska Redaktor

apl. adw. Albert Kolor Redaktor Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Sprawozdania Sprawozdanie z realizacji programu edukacyjnego Pomorskiej Izby Adwokackiej – „Adwokat przydaje się w życiu” rok szkolny 2017 ­ 2018

Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy!

Jednocześnie zachęcam do zgłaszania się Za nami kolejny semestr realizacji programu kolejnych osób chętnych do udziału w programie za edukacyjnego Adwokat przydaje się w życiu pośrednictwem koordynatorów, do których dane skierowanego w szczególności do środowisk kontaktowe wskazuję poniżej:

: młodzieży oraz seniorów, a także przedsiębiorców.

W okresie funkcjonowania programu tj. od 2014 Akcja Senior, Akcja Nauczyciel, Akcja Młodzież­ roku odwiedziliśmy niemal 30 grup seniorów, około szkoły objęte patronatem Izby, na terenie Gdańska: 50 szkół, przeprowadziliśmy szkolenia dla Adwokat Agnieszka Kapała – Sokalska : nauczycieli z sześciu placówek oświatowych, a.kapala­sokalska@aks­adwokat.pl promując zarówno Adwokaturę jako samorząd zawodowy, ale przede wszystkim adwokatów Akcja Młodzież ­ Gdańsk: szerząc świadomość prawną w społeczeństwie Adwokat Małgorzata Głódkowska i zachęcając do korzystania z profesjonalnej m.glodkowska@gmail.com pomocy prawnej.

Akcja Młodzież – Gdynia, Sopot: Nasz program spotkał się z niezwykle Adwokat Michał Szarmach ciepłym przyjęciem, czego dowodem są liczne msz@onet.pl patronaty, podziękowania oraz prośby Adwokat dr Łukasz Kodłubański ­ o zwiększenie liczby godzin szkoleń. lukasz.kod@gmail.com Poniżej przedstawiam syntetyczne sprawozdania opracowane przez koordynatorów poszczególnych fragmentów programu, którym, jak również wszystkim innym osobom zaangażowanym w akcję pragnę serdecznie podziękować za bezinteresowną pomoc i ciężką pracę przy realizacji akcji.

Akcja Młodzież – szkoły spoza Trójmiasta: Aplikant Adwokacki Krystian Dzięgielewski ­ krystian.dziegiel@gmail.com Akcja Przedsiębiorca Adwokat Paweł Górski gorski@kagg.pl

adw. Marcin Derlacz Przewodniczący Komisji Edukacji Okręgowej Rady Adwokackiej w

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Prawnej Gdańsku

7

Szkoły objęte patronatem edukacyjnym Izby w roku szkolnym 2017/2018­ sprawozdanie

Sprawozdanie ,,Adwokat przydaje się w życiu” Akcja Młodzież – Gdańsk semestr letni roku szkolnego 2017/2018

W roku szkolnym 2017/2018 Pomorska Izba Adwokacka sprawowała patronat edukacyjny nad XIV Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku, Zespołem Szkół im. Kamila Cypriana Norwida w Dzierzgoniu, Szkołą Mistrzostwa Sportowego nr 2 w Gdańsku, Ogólnokształcącymi Szkołami Sportowymi w Gdańsku oraz Szkołą Podstawową nr 79 w Gdańsku.

Z powyższymi placówkami zostały zawarte stosowne porozumienia o współpracy na płaszczyźnie edukacji prawnej.

W akcji w semestrze letnim roku szkolnego 2017/2018 udział wzięło osiem szkół z Gdańska.

Dwie szkoły objęte są patronatem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku. W ramach akcji odbyło się kilkadziesiąt godzin spotkań z młodzieżą szkolną. Na spotkaniach poruszane były zagadnienia z zakresu prawa cywilnego, w tym prawa umów i konsumenckiego, prawa karnego i prawa wykroczeń, prawa podatkowego, prawa pracy, prawa ochrony konsumentów i konkurencji oraz prawa internetu, prawa autorskiego i ochrony Izba wyszła naprzeciw zapotrzebowaniu wizerunku. zgłaszanemu przez powyższe szkoły, dotyczącemu szerokiego edukowania uczniów tych szkół W VII LO w Gdańsku zostały zrealizowane z zakresu różnych dziedzin prawa. Podczas szkoleń zajęcia o tematyce ,,savoir vivre sali sądowej” oraz zostały przedstawione m.in. następujące odbyły się symulacje procesu karnego, w trakcie zagadnienia: ochrona dóbr osobistych, prawo którego poszczególne role procesowe odgrywali konstytucyjne, przestępstwa i wykroczenia uczniowie. przeciwko mieniu oraz przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, specyfika zawodu adwokata._ Lista szkół biorących udział w programie W prowadzenie zajęć dla uczniów w semestrze letnim roku szkolnego 2017/2018: w szkołach objętych patronatem w roku szkolnym 2017/2018 zaangażowali się (alfabetycznie): adw. 1. XIV Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku im.

Krzysztof Golec, adw. Agnieszka Kapała­Sokalska, Jana Pawła II w Gdańsku adw. Antoni Koprowski, adw. Borys Laskowski, 2. Zespół Szkół Energetycznych w Gdańsku adw. Tomasz Psiuch, apl. adw. Maciej Sokołowski, 3. XIX Liceum Ogólnokształcące im. Mariana adw.

Agnieszka Tomaszewska. Mokwy w Gdańsku Koordynatorem zajęć w szkołach objętych 4. XV Liceum Ogólnokształcące im. Zjednoczonej patronatem edukacyjnym Izby jest adw. Agnieszka Europy w Gdańsku Kapała­Sokalska.

5. VII Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Warto podkreślić, że program edukacyjny Wybickiego w Gdańsku „Adwokat przydaje się w życiu” został w 2018 roku 6. XXIV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana objęty patronatem Prezydenta Miasta Gdańska, Banacha w Gdańsku Prezydenta Gdyni, Pomorskiego Kuratora Oświaty. 7. IV Liceum Ogólnokształcące im. Marynarzy WOP w Gdańsku adw. Agnieszka Kapała ­ Sokalska 8. Gimnazjum nr 21 im. Dziedzictwa Pontyfikatu Jana Pawła II w Gdańsku oraz Szkoła Mistrzostwa Sportowego nr 2 w Gdańsku

adw. Małgorzata Głódkowska

8

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Sprawozdanie za okres kwiecień ­ czerwiec 2018 Dla szkoły objętej patronatem, tj. I Liceum roku: Ogólnokształcącego w Sopocie ­ przeprowadzono zajęcia w szerszym zakresie, które obejmowały Do akcji Adwokat przydaje się w życiu ponad przedstawione wcześniej zagadnienia dołączyły dwie szkoły z Lęborka ­ I Liceum również wiadomości z zakresu postępowania Ogólnokształcące i II Liceum Ogólnokształcące karnego. Zgodnie z wyrażonym przez reprezentanta w Lęborku dodatkowo prowadzone są rozmowy szkoły życzeniem, wszystkie godziny zajęć z kolejnymi wyrażającymi zainteresowanie akcją przeprowadzono dla jednej wybranej klasy, wobec szkołami. czego dokonano podziału materiału na bloki dotyczące odpowiednio: wykonywania zawodu Zajęcia w I Liceum ogólnokształcącym adwokata oraz prawa karnego materialnego cz. I, przeprowadzono w semestrze letnim, natomiast prawa karnego materialnego cz. II, postępowania w drugiej ze szkół i na jej prośbę rozpoczną się one karnego cz. I (postępowanie przygotowawcze) od września 2018 roku. i postępowania karnego cz. II (postępowanie przed sądem). apl. adw. Krystian Dzięgielewski Sprawozdanie z programu edukacyjnego ,,Adwokat przydaje się w życiu” Akcja Młodzież – Gdynia_/_Sopot, semestr letni roku szkolnego 2017/2018 W programie edukacyjnym „Adwokat przydaje się w życiu” w semestrze letnim roku szkolnego 2017/2018 udział wzięło dziewięć szkół z terenu Gdyni i Sopotu, w tym jedna szkoła objęta patronatem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku. W ramach akcji edukacyjnej przeprowadzono kilkadziesiąt godzin spotkań z młodzieżą szkolną. Zajęcia odbyły się również z grupą osób o zróżnicowanym przekroju wiekowym w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 3 w Gdyni.

Na zajęciach poruszane były przede wszystkim zagadnienia dotyczące drogi do zawodu adwokata i zasad jego wykonywania. Omawiano również wybrane tematy z_szeroko rozumianego prawa karnego.

W okresie przedwakacyjnym na zajęciach z młodzieżą poświęcono szczególną uwagę kluczowym problemom dotyczącym odpowiedzialności za czyny z Kodeksu wykroczeń, Kodeksu karnego oraz ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi a także ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Lista szkół, które wzięły udział w programie w semestrze letnim roku szkolnego 2017/2018: 1. Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 3 w Gdyni; 2. Gimnazjum Katolickie w Gdyni im. Jana Pawła II w Gdyni; 3. I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej – Cure w Sopocie (szkołą objęta patronatem); 4. II Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Gdyni; 5. II Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Sopocie; 6. Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II w Gdyni; 7. Technikum Gastronomiczne w Gdyni; 8. Technikum Hotelarskie w Gdyni; 9. XIV Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Gdyni.

Wszystkie szkoły, w których przeprowadzono zajęcia, wyraziły wolę kontynuacji uczestniczenia w programie edukacyjnym „Adwokat przydaje się w życiu” w roku szkolnym 2018/2019.

Poza wymienionymi na liście placówkami, cztery inne szkoły wyraziły chęć wzięcia udziału w programie w semestrze zimowym roku szkolnego 2018/2019.

Adwokat dr Łukasz Kodłubański

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

9

Sprawozdanie z realizacji Akcji Senior w okresie od września 2017 r. do czerwca 2018 r.

W okresie od września 2017 r. do czerwca 2018 r. odbyło się ponad 30 szkoleń dla seniorów zgrupowanych w różnych klubach, środowiskowych domach samopomocy, fundacjach, domach pomocy społecznej. Zajęcia odbywały się przede wszystkim w Gdańsku, ale także w Gdyni oraz w Helu.

Niektóre gdańskie szkolenia były koordynowane we współpracy z Radą Dzielnicy Wrzeszcz Dolny oraz z Radą Dzielnicy Przymorze Wielkie.

adwokatów, przystąpili przedstawiciele innych środowisk zawodowych, w szczególności sędziów, radców prawnych, notariuszy, nauczycieli.

Deklarację podpisali także m.in. przedstawiciele Pracodawców Pomorza oraz Wiceprezydent Miasta Szkolenia dla seniorów stanowiły ponadto Gdańska. element programu II Pomorskiego Tygodnia Edukacji Prawnej (listopad 2017 roku) oraz III adw. Agnieszka Kapała­Sokalska Pomorskiego Tygodnia Edukacji Prawnej (marzec 2018 roku). Adwokaci i aplikanci adwokaccy „Senior jako darczyńca” współprowadzili wówczas zajęcia z przedstawicielami innych zawodów prawnych, Dnia 20.02.2019 r na terenie Gminy głównie sędziów. Sulęczyno odbyło się spotkanie w ramach kampanii edukacyjnej „Adwokat przydaje się w życiu”.

W czerwcu 2018 roku, w ramach Gdańskiej Temat przewodni „Senior jako darczyńca”.

Parady i Pikniku Seniora, którego organizatorami W zajęciach wzięli udział seniorzy z Gminnego był Urząd Miejski w Gdańsku i Rada Dzielnicy Klubu Seniora w Sulęczynie, którzy byli żywo Gdańsk Śródmieście, a koordynatorami: Regionalne zainteresowani tematem darowizn i ich skutków. Po Centrum Wolontariatu w Gdańsku oraz Fundacja zajęciach zebrane zostały pytania odnośnie Sztuka Życia Niepokonani, adwokaci i aplikanci kolejnych obszarów życia seniora, w szczególności, pełnili dyżur przy stoisku edukacyjnym, udzielając dotyczące prawa spadkowego, alimentacyjnego, porad prawnych seniorom. mieszkaniowego, konsumenckiego, relacji sąsiedzkich a także zasad wymierzania kar przez W czerwcu 2018 roku Pomorska Izba Sądy w Polsce. Wśród zebranych rozgorzała Adwokacka w Gdańsku stała się sygnatariuszem dyskusja, na temat surowości kar z ogólnym Gdańskiej Deklaracji Współpracy na rzecz przeświadczeniem, że wymiar sprawiedliwości zbyt bezpieczeństwa seniorów._ Do Deklaracji, oprócz łagodnie traktuje przestępców. Uczestnicy otrzymali długopisy i zakładki do książek z logo kampanii. apl. adw. Milena Bronk

Spotkanie z seniorami w Gminie Sulęczyno.

10

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Adwokat przydaje się nauczycielom!

W

Centrum Szkoleniowym Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku odbyło się szkolenie dla nauczycieli. Akcja Nauczyciel jest kolejnym­ obok Akcji Młodzież, Akcji Senior i Akcji Przedsiębiorca­ projektem edukacyjnym, realizowanym przez adwokatów i aplikantów adwokackich z Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku w ramach Programu Edukacyjnego pn. Adwokat przydaje się w życiu.

naruszających nietykalność cielesną lub znieważających nauczycieli. Poza tym, przybliżył kwestie uprawnień wynikających z norm prawa cywilnego, ze szczególnym uwzględnieniem roszczeń przysługującym nauczycielom wobec osób naruszających ich dobra osobiste.

Nauczyciele są tą grupą zawodową, która ma przemożny wpływ na kształtowanie postaw życiowych wśród młodych pokoleń. Poszerzanie świadomości prawnej w tej grupie społecznej jest zatem szczególnie istotne.

Liczba zadawanych przez nauczycieli­ podczas i po szkoleniu­ pytań oraz wzbudzone zainteresowanie wśród słuchaczy dowodzi, że nasze działania są potrzebne i zostały prawidłowo ukierunkowane.

Jesteśmy przekonani, że kolejny raz dowiedliśmy, iż adwokat przydaje się w życiu!

Wkrótce planowane jest kolejne szkolenie skierowane do nauczycieli. Osoby zainteresowane W szkoleniu wzięło udział około 60 prowadzeniem zajęć zapraszam do kontaktu­ nauczycieli zatrudnionych w: Zespole Kształcenia poprzez e­mail: a.kapala­sokalska@aks­ Podstawowego i Gimnazjalnego nr 33 w Gdańsku, adwokat.pl.

Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 8 im. Jana Pawła II w Gdańsku, Ogólnokształcących Szkołach Sportowych w Gdańsku, Szkole Podstawowej nr 79 w Gdańsku, Zespole Szkół Im. Kamila Cypriana Norwida w Dzierzgoniu, II Liceum Ogólnokształcącym w Malborku.

Moderatorem szkolenia była adwokat Agnieszka Kapała­Sokalska.

Spotkanie podzielone zostało na dwa bloki tematyczne.

Pierwszy­ pt. Interpretacja orzeczeń sądowych z zakresu prawa rodzinnego­ przedstawiła adwokat Joanna Daczyńska. adw. Agnieszka Kapała­Sokalska Podczas tej części szkolenia została odbiorcom (Koordynator Akcji Nauczyciel w Programie w szczególności przybliżona kwestia praw Edukacyjnym pn. Adwokat przydaje się w życiu) i obowiązków rodziców­ w przypadku gdy na drodze sądowej uregulowane zostały: miejsce pobytu dziecka, kontakty lub władza rodzicielska.

Mecenas omówiła powyższe zagadnienia na podstawie kazusów.

Drugą część szkolenia­ pt. Prawnokarna i cywilna ochrona nauczyciela­ poprowadził adwokat Paweł Świder. Mecenas omówił normy prawa karnego chroniące nauczycieli w ich pracy oraz scharakteryzował odpowiedzialność osób Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

11

Konkurs krasomówczy aplikantów adwokackich

W

dniu 16 marca 2019 r. odbył się coroczny Konkurs Krasomówczy zorganizowany przez Okręgową Radę Adwokacką w Gdańsku. Wydarzenie podobnie jak w latach ubiegłych zorganizowano w historycznej sali 101 Sądu Okręgowego w Gdańsku.

Nad przebiegiem konkursu oraz jego organizacją czuwał adw. Marcin Derlacz, Kierownik Szkolenia Aplikantów Adwokackich Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku.

W tegorocznym konkursie swoje mowy końcowe zaprezentowało dwunastu aplikantów Pomorskiej Izby Adwokackiej. Tematem wystąpienia były rozlosowane kazusy, przekazane uczestnikom z dwutygodniowym wyprzedzeniem. W drodze losowania ustalono również kolejność w jakiej aplikanci prezentowali swoje umiejętności, a także poszczególne role procesowe, które uczestnicy poznali zaledwie trzy dni przed dniem konkursu Przewidziany czas wystąpienia dla każdego aplikanta wynosił dwadzieścia minut, ponadto każdemu uczestnikowi przysługiwało prawo do jednorazowej repliki.

Zmagania uczestników oceniało Jury w składzie: 1. adw. Jerzy Luranc, 2. adw. Joanna Gręndzińska, 3. adw. Marcin Derlacz, 4. adw. Wioletta Kazimierczyk, 5. adw. Przemysław Rybiński.

Podczas konkursu zaprezentowano 3 kazusy karne

12

oraz 3 kazusy z zakresu prawa cywilnego.

Uczestnicy występowali w parach, w następującej kolejności: Para nr 1, kazus karny nr 1 ◦ w roli pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: apl. adw. Jakub Żak; ◦ w roli obrońcy oskarżonego: apl. adw.

Monika Błaszczyk; Para nr 2, kazus cywilny nr 1 • w roli pełnomocnika powoda: apl. adw. Mateusz Stefaniak;• w roli pełnomocnika pozwanego: apl. adw.

Maja Góral; Para nr 3, kazus karny nr 2 • w roli pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: apl. adw. Borys Gustafsson; • w roli obrońcy oskarżonego: apl. adw. Karol Klein; Para nr 4, kazus cywilny nr 2 • w roli pełnomocnika powoda: apl. adw. Błażej Tachasiuk;

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

• w roli pełnomocnika pozwanego: apl. adw. Anna Woźny; Para nr 5, kazus karny nr 3 • w roli pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: apl. adw.

Agnieszka Bzoma; • w roli obrońcy oskarżonego: apl. adw. Kajetan Jabłoński; Para nr 6, kazus cywilny nr 3 • w roli pełnomocnika powoda: apl. adw. Milena Bronk; • w roli pełnomocnika pozwanego: apl. adw. Maja Augustyniak.

Podczas rozdania nagród skład Jury przekazało wszystkim uczestnikom wyrazy uznania, podkreślając, iż występ w Konkursie wymaga dużej odwagi i opanowania. Podkreślić należy, iż wszyscy uczestnicy prezentowali wysoki poziom umiejętności. Pomimo krótkiego czasu na przygotowanie wszyscy świetnie wypracowali swoje wystąpienia, podczas których doskonale skupiali uwagę zgormadzonej widowni.

Szczególne podziękowania za organizację, uczestnictwo oraz przekazanie nagród i upominków należą się Dziekanowi Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku Adwokatowi Dariuszowi Strzeleckiemu, Kierownikowi Szkolenia Aplikantów Adwokackich Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku Adwokatowi Marcinowi Derlaczowi, Członkom Szanownego Jury: Adwokatowi Jerzemu Lurancowi, Adwokat Wioletcie Kazimierczyk, Adwokat Joannie Gręndzińskiej, Adwokatowi Przemysławowi Rybińskiemu, a także Adwokatowi dr Łukaszowi Kodłubańskiemu, Przewodniczącej Samorządu Aplikantów Adwokackich Aplikant Adwokackiej Oldze Tymczynie i pozostałym Aplikantom zaangażowanym w organizację tego przedsięwzięcia.

Wszystkim uczestnikom raz jeszcze serdecznie gratulujemy, a zwycięzcom życzymy dalszych sukcesów, w szczególności podczas zbliżającego się środowiskowego konkursu krasomówczego !

Tegorocznym zwycięzcą Izbowego Konkursu Krasomówczego został apl. adw. Błażej Tachasiuk. Drugie miejsce zajęła apl. adw. Milena Bronk, natomiast trzecie miejsce na podium zdobył apl. adw.

Mateusz Stefaniak.

Ponadto od trzech lat podczas Konkursu przyznawane jest szczególne wyróżnienie w postaci Nagrody Publiczności. W tym roku zgromadzona widownia w drodze głosowania, niemalże jednogłośnie nagrodę przyznała apl. adw. Kajetana Jabłońskiego.

Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody książkowe oraz upominki od Pomorskiej Izby Adwokackiej, a dla zwycięzców przewidziano dodatkowo nagrody pieniężne.

Laureaci dwóch pierwszych miejsc reprezentować będą Pomorską Izbę Adwokacką w środowiskowym konkursie krasomówczym organizowanym dla aplikantów adwokackich izb apl. adw. Kinga Jóźwiak mających siedzibę w Bydgoszczy, Gdańsku, Koszalinie, Olsztynie, Toruniu.

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

13

Bal Pomorskich Prawników

2

lutego 2019 w Hotelu Sheraton Sopot odbył się kolejny Bal Pomorskich Prawników organizowany wspólnie przez komisje kultury Pomorskiej Izby Adwokackiej oraz Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku.

Przy dźwiękach muzyki zespołu Sergiej Kriuczkow & Riverboat Ramblers bawiło się 170 osób.

Tradycyjnie przeprowadziliśmy loterię charytatywną, z której środki (8870 zł) przeznaczone zostaną na rehabilitację i leczenie niepełnosprawnych bliźniaczek ­ Agnieszki i Dominiki Nowaczyk.

Dziękujemy sponsorom fantów loteryjnych: Restauracji Pod Basztami w Gdańsku Restauracji Rybakówka (w Oliwie i Tuchomiu) Restauracji La Cucina w Gdańsku Restauracji Mon Balzac w Gdańsku Restauracji Checz u Kaszebe w Chmielnie Restauracji Gvara w Gdańsku MaMi Sushi w Gdańsku Hotelowi Sheraton Sopot Szkole Alpinizmu ALP EXTREME Wydawnictwu C.H. Beck Drukarni B3Projekt Szkole Jogi Zatoka Jogi Justyny Borkowskiej Translogos Biuro Tłumaczeń Zespołowi Sergiej Kriuczkow & Riverboat Ramblers Firmie Emmanuel Berg Galerii Sztuki Glaza Expo Design Sielskiej Klinice dr Marty Sielskiej Gdynia Farmie Noe w Luboniu Buffallo Bill – Jurek Ożga, Jantar Trenerowi Personalnemu ­ Karolinie Morkowskiej

14

Mitsubishi Motor Centrum Studiu Dorota Lipińska Marina Club Hotel w Gdańsku Estetic Studio Kosmetyczne Dorota Soldacka SMARTGYM Michał Kordowski Salonom Optycznym Doktor Marchewka Biuru Turystycznemu AAL – Tourist Katarzyna Wawryniuk Marce Batycki Lodziarni MIŁO MI Dagmarze Morkowskiej ­ DIET­ MED Bali SPA w Gdańsku Serdecznie zachęcamy do udziału w kolejnych balach, które wspaniale integrują wszystkie pokolenia pomorskich prawników. adw. Agnieszka Derezińska ­ Jankowska

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Artykuł Jak zatrudnić w Polsce cudzoziemców spoza Unii Europejskiej?

P

olscy przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na zatrudnianie cudzoziemców pochodzących z krajów spoza Unii Europejskiej, gdyż brakuje pracowników na lokalnym rynku pracy. Cudzoziemcy z kolei coraz liczniej przybywają do Polski w celach zarobkowych. Jakie procedury musi przejść cudzoziemiec oraz jakie dokumenty powinien posiadać pracodawca, aby doszło do skutecznego nawiązania stosunku pracy?

I. Uwagi terminologiczne.

Problematyka zatrudnienia cudzoziemców jest obecnie przedmiotem regulacji ustawy z dnia 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (zwana dalej u.c.), ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (zwana dalej u.p.z.) oraz ustawy z dnia 15.06.2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Na wstępie wyjaśnić należy, iż definicja cudzoziemca w powyższych aktach prawnych nie jest jednolita. Jednak na potrzeby niniejszego artykułu przyjąć należy definicję zawartą w ustawie o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, która implementowała przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/52/WE z dnia 18.06.2009 r. Otóż, przedstawia ona definicję cudzoziemca sensu stricto, tj. obywatela spoza krajów należących do Unii Europejskiej.

II. Zezwolenie na pracę i tytuł pobytu.

Cudzoziemcy pochodzący z krajów spoza UE, zamierzający podjąć zatrudnienie u polskiego pracodawcy, zobowiązani są do uprzedniego uzyskania odpowiedniej decyzji administracyjnej zezwalającej na pracę, wydawanej przez wojewodę, i odpowiedniego tytułu pobytowego, tj. wizy lub karty pobytu (czyt. art. 87 i 88 ust. 1 pkt. 1 u.p.z.).

Zasadniczo są to wymogi od siebie niezależne, Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

które należy spełnić łącznie (zezwolenie na pracę i tytuł pobytu). Zdarzają się jednak sytuacje, w których możliwe jest spełnienie tych dwóch warunków za pomocą jednej decyzji zezwalającej na pobyt czasowy i pracę (tzw. jednolite zezwolenie). Uzyskanie zezwolenia na pobyt stały zwalnia z kolei z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę. Powyższe oznacza, że zezwolenie na pobyt stały jest alternatywą dla zezwolenia na pracę.

Najskuteczniejszą metodą zatrudnienia cudzoziemców w Polsce przez polskich pracodawców jest uzyskanie zezwolenia na pracę, a następnie (po uzyskaniu zezwolenia) przekroczenie granic RP na podstawie posiadanej przez cudzoziemców wizy. Zgodnie z art. 88a ust. 1 u.p.z., zezwolenie na pracę wydawane jest na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, a więc na wniosek przyszłego pracodawcy. W tym czasie, cudzoziemiec zazwyczaj oczekuje na uzyskanie zezwolenia w kraju swojego pochodzenia. Po wydaniu decyzji w przedmiocie udzielenia zezwolenia na pracę, cudzoziemiec na podstawie wizy może przekroczyć granice RP i nawiązać z polskim pracodawcą stosunek pracy. Zawarcie z cudzoziemcem umowy o wykonywanie pracy (umowy o pracę, umowy zlecenia) na terytorium RP skutkuje stosowaniem polskiego prawa (w szczególności przepisy ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy oraz ustawy z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę), o ile strony umowy nie wskażą innego prawa właściwego do zawierania umowy.

Pamiętać należy, iż zezwolenie na pracę jest wydawane na czas określony, nie dłuższy niż 3 lata i może być przedłużane. Praktyka pokazuje jednak, że przeciętnie zezwolenie na pracę wydawane jest na okres od 3 miesięcy do 1 roku (patrz: art. 88e u.p.z.) Długość okresu ważności zezwolenia na pracę może zatem różnić się pomiędzy województwami, bowiem zależy od treści rozporządzeń lub zarządzeń wojewody. Pracodawca musi zdawać sobie sprawę również z tego, że na wydanie decyzji będzie musiał najprawdopodobniej trochę poczekać. Praktyka pokazuje, że od dnia złożenia wniosku do dnia wydania decyzji może minąć nawet 1 rok. Dlatego też procedurę związaną 15

Artykuł z zatrudnianiem cudzoziemców spoza UE należy solennie zaplanować. Nawet najmniejszy błąd może spowodować nakazanie cudzoziemcowi opuszczenia terytorium RP, a polskiego pracodawcę może pozbawić cennych rąk do pracy.

adw. Agnieszka Wiraszka

Adwokat przydaje się …w szkole.

Projekt Pomorskiej Izby Adwokackiej z perspektywy uczniów i dyrektora szkoły

P

rawo jest jak powietrze. Gdy czyste i przejrzyste, można żyć bez świadomości, że JEST. Kiedy człowiek doświadcza lektury skomplikowanych i mało czytelnych przepisów, dopiero wtedy odczuwa, jak ważny jest proces legislacyjny, język i jasność reguł.

Jeszcze bardziej dotkliwie odczuwa potrzebę wiedzy prawnej, gdy zderza się z codziennymi doświadczeniami utraty. Poczuł się oszukany, bo nie przeczytał umowy, podpisał dokument bez uprzedniej lektury, nieświadomie naruszył przepisy, bo wcześniej się z nimi nie zapoznał…

Przykłady można by mnożyć, a w czasie towarzyskich rozmów często opowiadamy sobie takie zdarzenia. Dlatego edukacja prawna jest niezwykle potrzebna, ale i trudna. Najprościej byłoby stworzyć w szkole taki przedmiot narzucony przez podstawę programową: zagadnienia prawne, prawo codzienne, itp., jednak nie ma gwarancji że nauczanie prawa byłoby wówczas efektywne.

Warto zresztą nadmienić, że próby wprowadzenia osobnego przedmiotu w szkołach ponadpodstawowych były podejmowane. Na przykład w gdańskim V Liceum, gdy powstał profil klasy społeczno­prawnej, pojawił się na kilka lat przedmiot „Elementy prawa” z autorskim programem popularyzującym wybrane zagadnienia prawne.

A jednak wpisanie w system osobnego przedmiotu skutkuje wieloma trudnościami – na 16

przykład wykładowca powinien być równocześnie prawnikiem i posiadać kwalifikacje pedagogiczne, poza tym zatrudnienie go na jedną czy dwie lekcje w tygodniu nie jest atrakcyjne finansowo i nie zapewnia mu etatu. Jeśli z kolei za wykładanie prawa bierze się nauczyciel uczący w szkole innego przedmiotu, nie posiada on wiedzy praktycznej, tzw. „niejawnej” znaczącej w fachu prawniczym, która podczas omawiania konkretnych przykładów, jest niezbędna dla jakości nauczania. Mimo trudności nie należy zwalniać szkoły z obowiązku edukacji prawnej. Misją szkoły jest wychowanie obywatelskie, którego podwalinami powinno być kształcenie szacunku do prawa, przekazywanie treści podstawowych prawnych potrzebnych obywatelowi, a przede wszystkim uczenie kultury prawnej, dawanie narzędzi, gdzie szukać wiedzy i jak pielęgnować znajomość prawa. Idzie za tym świat wartości, jaki powinniśmy przekazywać młodemu człowiekowi, a zwłaszcza przekonanie o tym, że podstawą bezpieczeństwa obywatelskiego w demokracji jest dobre prawo przestrzegane przez wszystkich jednakowo.

W takich realiach i wobec takich wyzwań powstał jeden z najciekawszych i najbardziej wartościowych projektów dedykowanych młodzieży i seniorom „Adwokat przydaje się w życiu”.

Dodajmy jeszcze kontekst społeczny powstawania tej niezwykłej inicjatywy Pomorskiej Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Izby Adwokackiej, który w pewien sposób podkreśla pionierskie myślenie inicjatorów.

Podczas jednej z ostatnich gdańskich debat w ramach spotkań Areopagu, corocznych konferencji dla inteligencji Gdańska, doktor Jan Szomburg, poruszył kwestię relacji międzypokoleniowej w niezwykle trafnym sformułowaniu. Diagnozując utratę więzi społecznej, uznał, że „dorośli powciągali drabinki”.

Tym jakże trafnym skrótem myślowym określił zjawisko braku niezbędnych dla rozwoju społecznego relacji, gdy młodzi posiadają swoich mentorów, istnieje ciągłość kulturowa i formacyjna, a autorytety dzielą się wiedzą i doświadczeniem.

Idąc dalej w tych diagnozach, można śmiało postawić tezę, że w pierwszych latach obecnego dwudziestolecia zaczęły zanikać więzi społeczne na rzecz więzi prywatnych, budowania światów indywidualnych, osobistych karier. Zachłystując się wolnością, zaniedbaliśmy pracę u podstaw, propagującą postawy obywatelskie i dzielenie się wiedzą, która tworzy intelektualny kapitał i społeczeństwo otwarte, gwarantujące stabilność demokracji.

Do tej idei jako pierwsi powrócili przed kilku laty pomorscy adwokaci. Dlatego, gdy projekt „Adwokat przydaje się w życiu” pojawił się w szkołach, był to dobry znak, że to właśnie adwokaci podejmują społeczną misję pracy na rzecz świadomego i światłego społeczeństwa. Wiele tu uwagi poświęcam idei, gdyż jej założenia decydują o powodzeniu działań, które prawnicy prowadzą od kilku lat już dla ponad 30 szkół. Co jeszcze decyduje o sukcesie? O to zapytaliśmy samych uczniów – beneficjentów akcji. Po pierwsze młodzież wymienia pozytywny pragmatyzm spotkań – tematy, które przedstawiają prowadzący, są „z życia” i bezpośrednio dotyczą nastolatków.

Uczniowie wymieniają te tematy: na co zwracać uwagę, gdy podpisujemy pierwszą umowę o pracę w sezonie letnim? Co to jest hejt w Internecie i jakie mamy prawa jako użytkownicy mediów społecznościowych? Co to jest stalking? Jakie mamy prawa jako konsumenci? Co to jest naruszenie dóbr osobistych? I tak dalej… Prawo na co dzień, prawo dotyczące człowieka tu i teraz – to powtarzają uczniowie. I co ważne, uczą się go używać coraz bardziej świadomie. Innym pozytywnym aspektem akcji jest podkreślana stale przez młodzież obecność na spotkaniach ekspertów Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

prawników, którzy jasno i przystępnym językiem przedstawiają życiowe niuanse, popierając je wieloma przykładami. Szczególną atrakcję stanowi także uczestnictwo w rozprawach na spontaniczne zaproszenia adwokatów.

Jeśli młodzież zainteresowana jest tematem, dopytuje, angażuje się emocjonalnie, goście chętnie nawiązują bliższe relacje, udzielają indywidualnych porad oraz zapraszają na rozprawy sądowe. Nie sposób pominąć także oczywistych aspektów edukacyjnych. Podczas spotkań z prawnikami uczniowie dyskutują, przedstawiają swój punkt widzenia, kojarzą zdarzenia ze swojego życia, łącząc je z solidną wiedzą prawną. Uczą się kompetencji społecznych, myślenia krytycznego, podejmowania dyskursu polemicznego. Mamy nadzieję, że w ten sposób stają się bardziej świadomymi obywatelami.

Projekt jest modelowym przykładem współpracy szkoły ze środowiskiem eksperckim.

Uzupełnia kompetencje przydatne w życiu i wiedzę, której nie przekaże szkoła. Wypełnia lukę, tworząc pomost między wiedzą teoretyczną i życiem praktycznym. Marzy mi się, by takie inicjatywy podjęły również inne środowiska branżowe, równie odważnie wspierając ambitne kształcenie społeczeństwa opartego na wiedzy.

Agnieszka Tomasik Dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 8 im. Jana Pawła II w Gdańsku, doktor nauk humanistycznych, koordynatorka innowacyjnego projektu doskonalenia nauczycieli „Kreatywna Pedagogika” w Gdańsku, konsultant języka polskiego w Centrum Inicjatyw Edukacyjnych w Kartuzach.

17

Temat z okładki 30­lecie wolnych wyborów

S

ymbolicznie polska droga do demokracji rozpoczęła się 4 czerwca 1989 roku. Tego dnia zostały przeprowadzone wybory do Sejmu Kontraktowego.

Wybory, należy przypomnieć, jedynie częściowo wolne, ponieważ na mocy porozumienia Okrągłego Stołu rządząca przez prawie 50 lat Polska Zjednoczona Partia Robotnicza miała zagwarantowane 65 % miejsc w ławach poselskich. Inaczej przebiegły wybory do Senatu, gdzie w pełni wolnych wyborach strona opozycji demokratycznej uzyskała wynik 99 %.

Po 30 latach pojawia się pytanie, czy wydarzyło się aż czy tylko tyle?

Z teoretycznego punktu widzenia zaledwie częściowo tylko wolne wybory to zupełnie niewiele. Sam Okrągły Stół, czyli rozmowy między przedstawicielami władz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ze stroną opozycji, budzi do dziś wiele emocji. Kto z kim się dogadał? Na co tak naprawdę się umówili? Kto zyskał więcej? Pytania te wciąż rozbrzmiewają w przestrzeni publicznej.

W praktyce jednak 4 czerwca 1989 roku zaszła ogromna zmiana. Można by pokusić się o stwierdzenie, że dokonał się pierwszy krok do zmiany ustroju politycznego oraz systemu gospodarczego państwa. Polacy zaznali poczucia, że mają wpływ na losy swojej ojczyzny. Później przyszła, wciąż zdaje się trwająca, trudna lekcja demokracji, o tym że partycypowanie we władzy to przede wszystkim jednak roztropność i odpowiedzialność.

Rozpoczęty wyborami czerwcowymi okres transformacji ustrojowej zakończył się wprowadzeniem w Polsce demokratycznego ustroju politycznego o parlamentarno­gabinetowym systemie rządów oraz wolnorynkową gospodarką z elementami państwa socjalnego.

Zgodnie z metodologiczną orientacją instytucjonalizmu należy stwierdzić, że obecny model ustroju politycznego, gospodarczego jak i społecznego nie byłby możliwy, gdyby nie wybory czerwcowe. Instytucjonalizm zakłada, że ład polityczny, społeczny i ekonomiczny w znacznej mierze jest następstwem istnienia i funkcjonowania instytucji. Jest to podstawowa kategoria, przez pryzmat której następuje objaśnienie rzeczywistości politycznej. W pojęciu instytucjonalizmu klasycznego organizacja państwowa jest przykładem charakterystycznej instytucji. Jest ono 18

centralnym punktem odniesienia do rozważań nad istotą istnienia i funkcjonowania relacji politycznych. W tym rozumieniu instytucja państwa posiada funkcję kreacyjną i kontrolną nad sferą polityki. Dzieje się tak za sprawą posiadania przez państwo monopolu na stanowienie prawa. Jest ono respektowane na całym obszarze państwa i we wszystkich sferach aktywności tj. życiu administracyjnym, ekonomicznym i społecznym.

Klasyczny instytucjonalizm pozostaje zatem w związku z naukami prawnymi, naukami o polityce i ekonomii. Jest to orientacja metodologiczna, która cechuje się przejrzystością i systematycznością. Na gruncie instytucji państwa, w sposób jasny i czytelny objaśnia legalność władzy, zasady organizacji państwa oraz relacje państwa z obywatelem. W ramach istniejących instytucji odbywa się całokształt stosunków politycznych, jakie zachodzą między poszczególnymi podmiotami polityki.

Podsumowując, rozpoznawanie rzeczywistości politycznej w nurcie instytucjonalnym polega na wyjaśnieniu, w jaki sposób w ramach obowiązujących ram prawnych oddziałują na siebie poszczególne instytucje.

Zakłada badanie norm i zasad, które de facto regulują system polityczny i sprawdza, czy jest on funkcjonalny.

Jak zostało zasygnalizowane wcześniej, w następstwie wyborów z 4 czerwca 1989 roku nastąpiła zmiana systemu politycznego. System polityczny to aparat państwowy, partie polityczne oraz organizacje i grupy społeczne formalne i nieformalne uczestniczące w działaniach politycznych w obrębie danego państwa oraz ogół zasad politycznych i norm regulujących ich wzajemne stosunki. System polityczny rozumie się jako uporządkowany sposób zorganizowania instytucji politycznych funkcjonujących w ramach prawnych państwa. Zgodnie z podejściem instytucjonalnym, system polityczny jest całokształtem działających instytucji politycznych oraz stosunków między nimi, a także zasad działania i stosunków normatywnych na podstawie, których one działają. Funkcje systemu politycznego to przede wszystkim działania mające na celu podtrzymanie i rozwój istniejącego sytemu.

Polegają na kierowaniu systemem politycznym według powszechnie obowiązujących reguł, Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

rozwiązywaniu zaistniałych konfliktów dotyczących sprzecznych interesów grupowych, usprawnianiu działania instytucji oraz wprowadzaniu nowych reguł i zasad działania w systemie i poza nim. Charakterystycznymi rodzajami systemu politycznego w państwach demokratycznych są m.in. systemy: parlamentarno­ gabinetowy i

prezydencki.

Współczesna Polska, za sprawą wyborów z 4 czerwca 1989 roku, jest demokratycznym państwem o parlamentarno ­ gabinetowym systemie politycznym. Jego główna specyfika wyraża się w relacjach między poszczególnymi instytucjami i organami państwa. Gabinet, czyli rząd, posiada główne prerogatywy władzy wykonawczej. Wykonuje swoje zadania i obowiązki jako kolektywny organ państwa Rada Ministrów i pracuje pod kierownictwem Prezesa Rady Ministrów, zwanego zwyczajowo premierem.

Dodatkowo każdy z ministrów oraz sam premier także indywidualnie są organami państwa, kierując poszczególnymi ministerstwami oraz wydając akty prawa niższego rzędu – rozporządzenia. Relacja między gabinetem a parlamentem w tym systemie politycznym wskazują na prymat parlamentu.

Dzieje się tak za sprawą szczególnych uprawnień parlamentu wobec rady ministrów. To parlament pełni funkcję kreacyjną, ponieważ to parlament powołuje rząd oraz kontrolną (udziela wotum zaufania lub wotum nieufności premierom lub poszczególnym ministrom). Chociaż do centralnych organów państwa w gronie władzy wykonawczej należy urząd prezydenta, jego rola jest ograniczona.

Istnieje jednak pewien obszar kompetencji, które chociaż nie wynikają wprost z przepisów prawa umożliwiają prezydentowi na poszerzenie swoich prerogatyw. Zależy to od osobowości i determinacji osoby piastującej urząd oraz sposobu interpretowania przepisów prawa, w tym konstytucji.

Kusząc się na podsumowanie interdyscyplinarnej refleksji intelektualnej dotyczącej znaczenia wyborów z 4 czerwca 1989 roku stwierdzić należy, że doprowadziły one do wyznaczenia nowych wysokich standardów w życiu politycznym. Po roku '89 ugruntował się pluralizm, okrzepł system oraz ukształtowała się gospodarka.

Wszytko to wcześniej należało do monopolu partii rządzącej, obecnie zaś jest kreowane przez władze pochodzące z demokratycznych wyborów.

Również kierunki zmian, reformy i orientacje Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

geopolityczne na arenie międzynarodowej były podejmowane przez władze wybierane przez społeczeństwo.

W ocenie autora znacznym dorobkiem transformacji rozpoczętej wyborami 4 czerwca było wprowadzenie reformy samorządowej, tj. erygowanie samorządu gminnego w 1990 roku oraz powiatowego i samorządowego w 1998 roku.

Nastąpiło upodmiotowienie społeczności lokalnych, pojawiła się wspólnota regionalna. Decentralizacja państwa wpłynęła na rozwój województw w kierunkach obranych przez mieszkańców, nie zaś urzędników ze stolicy. Przyczyniło się to do wzrostu odpowiedzialności za najbliższą okolicę również poprzez zauważalny udział w formule organizacji pozarządowych – stowarzyszeń i fundacji. Demokracja oraz decentralizacja wpłynęły na wzrost kapitału społecznego w Polsce.

4 czerwca 1989 roku to data symbol. Współcześnie­ czy łączy, czy dzieli? Dla jednych symbol odzyskana niepodległości i narodzin demokracji, dla innych zgniły kompromis i zapowiedź kontynuacji. Personalistyczna optyka jest kwestią indywidualną wynikającą z doświadczeń, przeżyć, interpretacji, czy wręcz imaginacji. Podsumowując stwierdzić jednak należy, że gdyby wybory 4 czerwca 1989 roku nie miały miejsca, nie obchodzilibyśmy obecnie również 20. rocznicy członkostwa Polski w NATO oraz 15. rocznicy obecności w Unii Europejskiej ­ organizacjach, które są gwarantem naszego bezpieczeństwa.

dr Paweł Trawicki Politolog i ekonomista, adiunkt na wydziale Nauk spłecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zainteresowania badawcze oscylują wokół zagadnień związanych z samorządem terytorialnym i polityką regionalną.

19

Ważne dla praktyki Przegląd orzecznictwa I. Wniosek o zwolnienie z opłaty sądowej a wymóg przedłożenia dowodów Sąd Najwyższy, rozpoznając zażalenie na postanowienie sądu II instancji odrzucające skargę kasacyjną, i badając jednocześnie postanowienie tego sądu oddalające wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, uznał, że złożenie wniosku o zwolnienie z opłaty sądowej od skargi kasacyjnej z pominięciem środków dowodowych sprawia, że po stronie sądu powstaje konieczność wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia braków tego wniosku na podstawie art. 130 w związku z art. 126 § 1 pkt 3, art. 391 § 1 i art. 39821 KPC. Postanowienie Sądu Najwyższego zapadło w dniu 26 stycznia 2018 r., w sprawie o sygn. akt: II CZ 95/17.

Postanowienie to wydano w sytuacji faktycznej, gdzie wnioskodawcą była spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która na wcześniejszym etapie postępowania została częściowo zwolniona z kosztów sądowych (częściowe zwolnienie z opłaty od apelacji).

Sąd Najwyższy przypomniał o utrwalonym w jego orzecznictwie zapatrywaniu, iż gdy na wcześniejszych etapach postępowania stronie przyznano zwolnienie od kosztów, odmowa udzielenia jej takiego zwolnienia w postępowaniu kasacyjnym wymaga stwierdzenia, że położenie strony uległo w jakimś aspekcie poprawie (vide: postanowienie SN z dnia 14 października 2005 r., III CZ 77/05, postanowienie SN z dnia 6 maja 2011 r., II CZ 12/11, postanowienie SN z dnia 28 maja 2013 r., V CZ 12/13, postanowienie SN z dnia 27 listopada 2013 r., V CZ 61/13, postanowienie SN z dnia 13 lutego 2015 r., II CZ 91/14, i postanowienie SN z dnia 10 listopada 2016 r., IV CZ 45/16).

Sąd Najwyższy, uzasadniając swoje stanowisko, powołał też wcześniejsze swoje orzecznictwo, gdzie w podobnych sytuacjach wskazywano na konieczność wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia braków wniosku (vide: postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2013 r., IV CZ 144/12, i postanowienie SN z dnia 24 listopada 2017 r., I CZ 107/17).

20

II. Zaświadczenie lekarskie z adnotacją „chory może chodzić” a wykonywanie obowiązków zawodowych przez adwokata

W postanowieniu z dnia 17 stycznia 2018 r., sygn. akt: IV CZ 94/17, Sąd Najwyższy, rozpoznając zażalenie na odrzucenie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia sądu II instancji, odniósł się do kwestii dopuszczalności przywrócenia terminu w sytuacji, gdy jako przyczynę braku winy w dochowaniu terminu procesowego (art. 168 § 1 KPC) wskazuje się chorobę pełnomocnika strony będącego adwokatem.

Stan faktyczny obejmował sytuację, gdy pełnomocnik wnioskodawcy nie złożyła w terminie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia sądu II instancji. Zarówno jednak w dacie wydania postanowienia o oddaleniu apelacji, jak i w czasie biegu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia tego orzeczenia, adwokat była niezdolna do pracy, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim ZUS ZLA. Rozpoznając zażalenie Sąd Najwyższy uznał, iż okoliczność ta stanowi wystarczającą przyczynę uzasadniającą przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej. Skonstatował też, że znajdująca się na zaświadczeniu adnotacja, że „chory może chodzić” nie oznacza bynajmniej, że chory adwokat może kontynuować wykonywanie zwykłych obowiązków zawodowych, czyli np. sporządzać pisma procesowe, dokonywać lub zlecać ich wysyłkę albo udzielać pełnomocnictwa substytucyjnego, przy czym Sąd podkreślił, że chodzi także o takie czynności, które mogą być postrzegane jako wymagające niewielkiego wysiłku intelektualnego.

Sąd Najwyższy nie zgodził się z poglądem zawartym w zaskarżonym postanowieniu, że niemożność wykonywania przez adwokata obowiązków z powodu choroby jest okolicznością, którą można i należy w prowadzonej działalności zawodowej przewidzieć, a w konsekwencji, iż taka sytuacja nakłada na niego potrzebę podjęcia właściwych działań organizacyjnych, zabezpieczających interesy klientów przez zadbanie o należyte wykonanie tej czynności przez inne osoby. Sąd Najwyższy uznał takie stanowisko za Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

zbyt daleko idące i jednocześnie nie znajdujące uzasadnienia w normatywnym pojęciu należytej staranności, która stanowi podstawę do przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej w świetle art. 168 § 1 KPC. III. Upływ terminu do uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku a art. 5 KC W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2018 r., sygn. akt: III CZP 110/17, przyjęto, iż termin zawity do uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku jest zachowany wówczas, gdy przed jego upływem sąd odbierze to oświadczenie i oświadczenie o odrzuceniu spadku (art. 1019 § 2 KC). W wypadkach wyjątkowych, w szczególności, gdy za nieodebranie oświadczenia w terminie spadkobierca nie ponosi winy, sąd może przez wzgląd na zasady współżycia społecznego (art. 5 KC) nie uwzględnić upływu powyższego terminu zawitego.

W stanie faktycznym sprawy, spadkobierczyni wniosła o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w celu złożenia wniosku o uchylenie się od skutków prawnych niezachowania pod wpływem błędu terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Wniosek do sądu skierowała około miesiąc po tym, gdy wykryła swój błąd. Skuteczne wyznaczenie pełnomocnika nastąpiło jednak po prawie 1,5 roku od złożenia wniosku.

Sąd rejonowy rozpoznający sprawę oddalił wniosek o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po mężu, powołując się na upływ rocznego terminu zawitego prawa materialnego.

Sąd II instancji, rozpoznając apelację spadkobierczyni, powziął jednak poważne wątpliwości i skierował pytanie prawne do Sądu Najwyższego.

Sąd Najwyższy podkreślił, że­ wbrew wypowiedzianemu we wcześniejszym orzecznictwie tego Sądu stanowisku (vide: postanowienie SN z dnia 4 kwietnia 2014 r., sygn. akt: II CSK 410/13)­ samo wniesienie sprawy o uchylenie się od skutków prawnych braku Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

oświadczenia jest jedynie czynnością procesową, zatem nie stanowi jeszcze o uchyleniu się od skutków braku oświadczenia. Oświadczenie o uchyleniu się od skutków braku oświadczenia i oświadczenie o odrzuceniu spadku są natomiast czynnościami materialnoprawnymi i to one muszą zostać złożone w rocznym zawitym terminie, o którym mowa w art. 88 § 2 KC w zw. 1019 § 1 i 2 KC, w formie przewidzianej prawem. Skutki prawne złożenia tych oświadczeń następują w dacie odebrania ich przez sąd do protokołu sądowego lub w dacie poświadczenia przez sąd podpisu spadkodawcy na piśmie zawierającym oświadczenie o uchyleniu się.

W omawianej sprawie upływ terminu do złożenia powyższych oświadczeń prawa materialnego wynikał jednak z bierności sądu oraz organu samorządu zawodowego (tu: OIRP), natomiast sama spadkobierczyni nie dopuściła się zaniedbań, działała przy tym w zaufaniu do organów wymiaru sprawiedliwości.

Sąd Najwyższy uznał, opowiadając się za szerokim ujęciem instytucji nadużycia prawa podmiotowego, że w konkretnym stanie faktycznym sąd może dokonać korekty obowiązujących przepisów, gdy wynik zastosowania tych przepisów okazałby się niesprawiedliwy i niesłuszny. Skonstatował zatem, że sąd może, z uwagi na zasady współżycia społecznego (art. 5 KC), nie uwzględnić upływu terminu zawitego.

21

IV. Częściowe ubezwłasnowolnienie małżonka a zdolność procesowa w sprawie o rozwód

niemożności poszukiwania sądowej ochrony prawnej przez częściowo ubezwłasnowolnionego.

Oznacza jednak konieczność realizowania W uchwale z dnia 21 grudnia 2017 r., sygn. uprawnień procesowych, w tym inicjowania akt: III CZP 66/17, Sąd Najwyższy, rozpatrując postępowania, z udziałem przedstawiciela zagadnienie prawne, przesądził, że częściowo ustawowego (art. 66 KPC), czyli kuratora. ubezwłasnowolniony małżonek nie posiada zdolności procesowej w sprawie o rozwód. Pozew Sąd Najwyższy przypomniał też, że, w razie o rozwód wniesiony samodzielnie przez taką osobę potrzeby, do obowiązków sądu orzekającego należy będzie zatem polegał odrzuceniu na podstawie ustalenie przedstawiciela i wezwanie go do podjęcia art. 199 § 1 pkt 3 KPC, o ile brak zdolności decyzji co do wstąpienia do postępowania. Gdyby procesowej powoda nie zostanie uzupełniony kurator nie był jeszcze ustanowiony, to sąd stosownie do art. 70 KPC. orzekający powinien zwrócić się o to do sądu Sąd Najwyższy przyjął zatem stanowisko opiekuńczego (art. 70 § 1 KPC). . odmienne od wyrażonego przed laty, tj. zawartego w postanowieniu SN z dnia 8 września 1966 adw. Agnieszka Kapała­Sokalska r., sygn. akt: I CR 269/66. Skonstatował jednak, iż brak zdolności procesowej nie oznacza bynajmniej

Europejska Konwencja Praw Człowieka – pomiędzy ideałem moralnym a obowiązkiem

W

ogólnej świadomości każdego człowieka „ideał moralny” utożsamiany jest z pewnym dobrem nadrzędnym. Słownik języka polskiego poprzez pojęcie „ideału” przyjmuje między innymi „najwyższy cel dążeń i pragnień ludzkich w jakiejś dziedzinie”. Z kolei przydomek „moralny” rozumiany jest jako „dotyczący wartości, norm, ocen i zasad postępowania uznawanych w jakimś społeczeństwie lub środowisku za dobre i właściwe”1. Mając na względzie powyżej przytoczone definicje, z „ideałem moralnym” w ujęciu prawnym należałoby utożsamiać najwyższy cel prawny, pożądany do osiągnięcia i powszechnie uznawany za moralnie właściwy i dobry. Taki charakter niewątpliwie przypisać należałoby postanowieniom zawartym w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, sporządzonej i otwartej do podpisu w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (dalej jako EKPC).

Wyżej wymienioną konwencję Polska ratyfikowała w dniu 19 stycznia 1993 r., a moment ten należy uznać za wysoce istotny. Od tamtej chwili treść EKPC stała się wiążąca dla polskiego porządku prawnego i jako taka powinna być 22

każdorazowo respektowana.

Niewątpliwie zasługuje ona na miano standardu o randze międzynarodowej, w szczególności w zakresie ochrony praw jednostki. Słusznie bowiem zauważył M. Nowicki, że już samo przystąpienie do EKPC jest równoznaczne z powstaniem po stronie państwa przystępującego (członkowskiego) obowiązku przestrzegania i zagwarantowania praw człowieka oraz podstawowych wolności wymienionych w tejże umowie międzynarodowej.

Co więcej, w myśl zasady subsydiarności wymagane jest, aby w każdym państwie związanym konwencją dostępne były odpowiednie i skuteczne instrumenty chroniące podstawowe prawa i wolności. Tym samym założeniom EKPC powinny służyć rozwiązania przyjęte na gruncie krajowym. Skoro zaś EKPC jest standardem o charakterze międzynarodowym typu hard law, nie ulega wątpliwości, iż ustanawia ona pewne spectrum obowiązków. Tymczasem poprzez pojęcie „obowiązku” w znaczeniu literalnym należy rozumieć „konieczność zrobienia czegoś wynikającą z nakazu moralnego lub prawnego”.

Inaczej należy definiować obowiązek prawny – w powszechnie przyjętym rozumieniu jest on „nakazem lub zakazem określonego zachowania Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

się, skierowanym do adresata normy prawnej”.

Niniejsze oznacza, że EKPC nakazuje respektowanie praw i wolności podstawowych każdego człowieka, równolegle zakazując ich naruszania. Tym samym nie stanowi ona jedynie ideału moralnego.

od tychże organów sprawnych i skutecznych działań.

Przedmiotowe rozważania prowadzą do wniosku, że potrzeba uwzględniania założeń EKPC w polskim porządku prawnym nie może być kwestionowana. Bez wątpienia charakter prawny konwencji nadaje jej moc obowiązującą, wiążąc przy tym organy państwowe treścią przewidzianych w niej standardów. Powyższe stwarza potrzebę dostosowywania instrumentów prawnych do skutecznej protekcji praw i wolności wymienionych w konwencji. Warto jednak zauważyć, że sam fakt, iż EKPC jest źródłem obowiązków, nie umniejsza jej moralnie doniosłego charakteru. Ochrona praw i podstawowych wolności człowieka jest bowiem wartością nadrzędną, która zawsze będzie pojmowana w dwójnasób – nie tylko jako obowiązek, lecz również jako ideał moralny.

Opierając powyższe na przykładzie, warto nawiązać do art. 6 ust. 1 EKPC – prawa do rzetelnego procesu. Zgodnie z jego treścią „każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd”. O ile przywołany artykuł bez wątpienia odnosi się do gwarancji proceduralnych przyznanych stronom w postępowaniu cywilnym i zmierzających do zabezpieczenia ich interesów, o tyle jego stosowanie np. w odniesieniu do całości postępowania administracyjnego bywa sporne.

Zdaniem Z. Kmieciaka, a w świetle przytaczanego przez wspomnianego autora orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, wymagania zdefiniowanego w art. 6 ust. 1 EKPC prawa do rzetelnego procesu sądowego (prawa do sądu) odnoszą się jedynie do części postępowania Paula Konopczyńska administracyjnego, tj. do postępowań prawnik, doktorantka prawa na Wydziale Prawa wszczynanych w wyniku wniesienia odwołania, i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. zażalenia i wniosku o ponowne rozpatrzenia sprawy (administrative preliminary proceedings). Skądinąd, zarzut naruszania art. 6 ust. 1 EKPC Źródło: niejednokrotnie pojawia się w treści skarg 1. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych kierowanych do sądów administracyjnych oraz Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., orzeczeń tychże sądów. Przykładem jest wyrok zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Protokołem nr 2 (Dz. U. z 1993 r., nr 61, poz. 284). w Białymstoku z dnia 12 grudnia 2018 r. (I SA/Bk 390/18, LEX nr 2611620), w którym zwrócono 2. M. Nowicki, Europejska Konwencja Praw Człowieka – uwagę na brak możliwości skutecznego zarzucania zagadnienia ogólne [w:] Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz naruszenia przepisów EKPC organom działającym do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2017, s. 24. w oparciu o przepisy prawa lub chociażby wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 3. Przewodnik Rady Europy oraz Europejskiego Trybunału Praw września 2014 r. (I OSK 2001/14, LEX Człowieka pt. Wytyczne w zakresie stosowania artykułu 6, Prawo nr 1664408), w którym stwierdzono, iż art. 6 EKPC do rzetelnego procesu sądowego (aspekt cywilny) z 2013 r., s. 40 nakłada na organy administracji publicznej obowiązek rozpatrzenia sprawy w rozsądnym 4. Z. Kmieciak, Europejska formuła prawa do dobrej administracji terminie, przez co obywatel ma prawo oczekiwać [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, System Prawa Administracyjnego.

Warszawa

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Europeizacja 2014,

prawa

administracyjnego, s.

382.

23

Zażywanie narkotyków a ich posiadanie

K

rzysztof P. został zatrzymany w związku z posiadaniem narkotyków. Usilnie przekonywał, że niesłusznie go zatrzymano, że tylko trzymał w ręku przysłowiowego „skręta”, którego podał mu nieznajomy pod klubem. Że nie miał ,,nic'' przy sobie, a w jego mieszkaniu nie znaleziono narkotyków. Sam utwierdzał się w przekonaniu, że żąda od państwa poszanowania swojej prywatności w zakresie, w jakim używa narkotyków, bo przecież można znajdować się w stanie po ich użyciu. Poddenerwowany zadał pytanie ­ co teraz?

Osobą dopuszczającą się czynu zabronionego opisanego w art. 62 u.p.n. jest ten, kto wbrew przepisom tej ustawy ma środek odurzający lub substancję psychotropową. Wobec tego posiadanie oznacza świadome i faktyczne dysponowanie rzeczą, niezależnie od czasu jego trwania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2009r., II KK 197/08, a także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2009r., I KZP 22/09, OSNKW 2009, z. 12, poz.103 oraz R.A. Stefański Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego materialnego, prawa karnego wykonawczego, prawa karnego skarbowego i prawa wykroczeń, WPP 2010, nr 1, s.125­126).

Po przeanalizowaniu opisanej powyżej sytuacji oraz przedstawionejdefinicji, nasuwa się pytanie, czy posiadanie środka odurzającego lub substancji psychotropowej związane z jego zażywaniem lub zamiarem zażycia („na własny użytek”) stanowi realizację znamion typu czynu zabronionego z art. 62 ustawy z dnia 21 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz.

1485 ze zm.)? Postaram się udzielić odpowiedzi na to pytanie.

Każde władztwo, każde faktyczne dysponowanie środkiem odurzającym lub substancją psychotropową będzie bowiem wypełniało znamię czasownikowe typu przestępstwa określonego w tym przepisie. Kwestią ustaleń faktycznych jest natomiast to, czy w konkretnej sprawie sprawca używając środka odurzającego lub substancji psychotropowej takim 24

środkiem lub substancją dysponował (miał go).

Także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 stycznia 2009 r., II KK 197/08 nie ma wątpliwości, że proces zażywania narkotyku zawsze nierozerwalnie wiąże się z jakąś formą posiadania, dysponowania, dzierżenia, czy po prostu trzymania, wywodząc jedynie, że posiadanie związane z zażywaniem nie jest posiadaniem w rozumieniu art. 62 u.p.n. z powodu niekaralności – nieprzestępności zażywania narkotyków.

Podkreślenia wymaga, iż żaden przepis ustawy nie wprowadza upoważnienia dla posiadania narkotyków związanego z osobistym ich wykorzystywaniem (używaniem), z wyjątkiem używania leczniczego. Stąd błędne jest założenie, że obowiązująca ustawa nie zabrania zażywania narkotyków. Nie jest to sfera dozwolona, uprawniająca osobę do żądania od państwa poszanowania swojej prywatności w zakresie, w jakim używa narkotyków. W każdym wypadku posiadania narkotyków bez uprawnienia, czyli wbrew art. 33, art. 34 ust.1 czy art. 42 ustawy, środki takie podlegają zabezpieczeniu przez organy ścigania lub organy celne w trybie Kodeksu postępowania karnego (art. 34 ust.2), a ich przepadek orzeka się albo w postępowaniu karnym, albo ­ w razie niewszczęcia takiego postępowania – w postępowaniu przed sądem rejonowym, inicjowanym wnioskiem Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego lub Naczelnego Inspektora Farmaceutycznego Wojska Polskiego (Art. 34 ust.3.) Legalne posiadanie takich środków musi więc znajdować normatywne oparcie w przepisie jakiejkolwiek ustawy lub rozporządzenia. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii ma na celu przede wszystkim nadzór nad substancjami, których używanie może prowadzić do narkomanii, a także zwalczanie niedozwolonego obrotu, wytwarzania, przetwarzania, przerobu i posiadania takich substancji (art. 2 ust. 1 pkt 4 i 5 u.p.n.) Zadania te są realizowane przez ograniczenie i określenie wypadków legalnego wytwarzania, obrotu i posiadania takich środków. Ustawodawca w kolejnych przepisach u.p.n. wskazuje bowiem, kto i w jakich okolicznościach może używać określonych środków (cele: medyczny, Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

przemysłowy i naukowy – art. 33), a także kto i w jakich okolicznościach może te środki, substancje, czy prekursory posiadać (art. 34 ust. 1, art.

42).

Po przeanalizowaniu przepisów oraz orzecznictwa, można wysnuć następujące wnioski.

Ustawodawca określa wypadki dopuszczalnego (zgodnego z prawem) posiadania narkotyków, a do takiego zgodnego z prawem posiadania nie zaliczył dysponowania odpowiednim środkiem na własny, niemedyczny, nieprzemysłowy i nienaukowy użytek, nawet jeżeli przewidywał niepodleganie za takie zachowanie karze. Każdy wypadek niezgodnego z prawem posiadania narkotyków (nawet więc objętego dyspozycją art. 48 ust. 4 ustawy z 1997r.) prowadził do zabezpieczenia i orzeczenia przepadku takiego narkotyku, nawet jeżeli nie prowadzono postępowania karnego.

Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie do obowiązującej obecnie u.p.n. żadnego przepisu, który stałby na przeszkodzie ukaraniu za przestępstwo posiadania nieznacznej ilości narkotyków osoby, która posiada je na własny użytek.

Z powyższych względów, należy przyjąć, że posiadaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej w rozumieniu art. 62 ustawy z dnia 21 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomani (Dz.U.Nr 179, poz. 1485 ze zm.) jest każde dysponowanie takim środkiem lub substancją, a więc także związane z jego użyciem lub zamiarem użycia.

Co zatem w sytuacji, gdy w organizmie klienta stwierdzono obecność narkotyków?

Pomijając sytuacje, w których osoba połknąwszy zapakowany narkotyk, przenosi go, to sam fakt obecności narkotyków w organizmie nie stanowi powodu do obaw. Nie należy bowiem, wywodzić faktu posiadania zabronionych substancji tylko na podstawie znajdowania się pod ich wpływem.

Pragnę podkreślić, iż znajdowanie się w stanie po

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

użyciu środka odurzającego lub substancji psychotropowej nie jest zabronione, jedynie posiadanie tych środków zostało spenalizowane.

Stwierdzenie takiego stanu w żadnym wypadku nie może być postrzegane jako dowód bezpośredni, wskazujący na wcześniejsze posiadanie narkotyku.

Jest to tylko i wyłącznie dowód o charakterze poszlakowym, który – dla skazania – musi odpowiadać dawno wypracowanym już w orzecznictwie i doktrynie standardom. Wskazuje on w sposób bezpośredni jedynie na to, że określona osoba znajduje się pod wpływem takiego środka, a tylko pośredni na to, że mogła go wcześniej użyć, a w związku z tym i posiadać taki środek. Rzecz jednak w tym, że jeżeli nie da się wykluczyć wniosku alternatywnego, iż osobie ten narkotyk udostępniono w sposób niezwiązany z przejęciem przez nią władztwa nad narkotykiem, dowód ten, jeżeli jest jedynym w sprawie, jest niewystarczający dla ustalenia sprawstwa.

apl. adw. Martyna Lewińska

Źródła: 1. Uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2011r. I KZP 24/10.

2. D. Wysocki: Pojęcie posiadania w prawie karnym, Prok. i Pr. 2000, nr 2, s.7­14.

3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2009r., II KK 197/08.

4. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2009r., I KZP 22/09, OSNKW 2009, z. 12, poz.103.

5. R.A. Stefański Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego materialnego, prawa karnego wykonawczego, prawa karnego skarbowego i prawa wykroczeń, WPP 2010, nr 1, s.125­126.

6. Ustawa z dnia 21 lipca 2005r. O przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U.

Nr

179,

poz.

1485

ze

zm.).

25

O bezzasadności odmowy udzielenia informacji o zapadłym wyroku ­ Dzień dobry, wczoraj o godzinie 14:45 miało dojść do ogłoszenia wyroku. Czy wyrok zapadł?

Jeśli tak, to jakiej treści? ­ Nie udzielamy takich informacji telefonicznie.

Problem znany jest zapewne każdemu z nas.

Czy jednak rzeczywiście istnieje normatywna podstawa do odmowy udzielenia odpowiedzi na pytanie o treść zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia?

Co do zasady posiedzenia sądowe w postępowaniu cywilnym są jawne, a wstęp na nie mają strony, osoby wezwane i osoby pełnoletnie (jawność pełna). Co więcej – nawet, jeżeli sprawa rozpoznawana była na posiedzeniu przy drzwiach zamkniętych (jawność ograniczona), ogłoszenie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie odbywa się publicznie. Podobnie sytuacja przedstawia się w postępowaniu karnym – rozprawa co do zasady jest jawna, lecz nawet w sytuacji całkowitego lub częściowego wyłączenia jawności, ogłoszenie wyroku odbywa się jawnie.

Również w postępowaniu sądowo­ administracyjnym ogłoszenie wyroku co do zasady następuje na posiedzeniu jawnym. W wypadku wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym, jawność jego treści jest natomiast zapewniana poprzez niezwłoczne, publiczne udostępnienie wyroku w sekretariacie sądu przez okres czternastu dni.

Podobieństwo rozwiązań we wspomnianych procedurach jest nieprzypadkowe – zasada jawności orzeczeń jest jednym z fundamentalnych przejawów zasady jawności postępowania sądowego, wywodzonej z art. 45 ust. 1 i 2 Konstytucji RP. Warto wspomnieć, że prawo do publicznego rozpoznania sprawy sądowej znalazło swój wyraz także w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (vide: art. 6 ust.

1 Konwencji).

Reasumując – każdy, kto znajdzie się w odpowiednim miejscu i czasie, może poznać treść wyroku, tak w sprawie cywilnej, jak i karnej.

Czy istnieje zatem jakikolwiek powód, aby 26

uzależniać prawo jednostki do poznania treści orzeczenia w dowolnej sprawie od jej fizycznej obecności na sali sądowej podczas publikacji tego orzeczenia? Można odnieść wrażenie, że w takim systemie prawo do poznania treści wyroku byłoby swoistą nagrodą za trud włożony w dotarcie do sądu – co jawi się jako rozwiązanie cokolwiek absurdalne.

Normatywną podstawą do udzielania informacji telefonicznej przez pracowników sądów jest § 97 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości Regulamin Urzędowania Sądów Powszechnych z dnia 23.12.2015 r., t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2316, ze zm. (dalej: Regulamin). W myśl § 97 ust. 1 pkt 2 Regulaminu pracownicy sądów udzielają telefonicznie, bez ustalania tożsamości osób telefonujących, informacji o terminie i sposobie rozstrzygnięcia sprawy. Warunkiem do udzielenia takiej informacji jest wskazanie przez telefonującego sygnatury sprawy albo oznaczenia stron lub co najmniej jednego uczestnika postępowania nieprocesowego i przedmiotu sprawy (vide: § 97 ust.

2 Regulaminu).

Słowem kluczem jest zatem słowo <<sposób>>. Jest ono, w mojej ocenie, użyte w sposób niefortunny. Na pytanie <<w jaki sposób rozstrzygnięto sprawę>> można bowiem odpowiedzieć zarówno: <<w taki sposób, że zasądzono w części>>, jak również: <<w taki sposób, że zasądzono na rzecz powoda kwotę piętnastu tysięcy złotych, zaś w pozostałej części powództwo oddalono>>. Według redaktorów Słownika Języka Polskiego sposób to (1) <<określony tryb postępowania, forma wykonania czegoś>>, (2) <<zespół cech charakterystycznych dla czyjegoś zachowania>>. Zarówno tryb postępowania, formę wykonania czegoś, jak i zespół cech jakiegoś zjawiska możemy opisać w sposób bardziej lub mniej szczegółowy.

Mając na uwadze niedoskonałość sformułowania, którym posłużono się w Rozporządzeniu, należy jednak spostrzec, że <<informacja o sposobie rozstrzygnięcia>> to coś więcej, niż informacja o tym, czy do rozstrzygnięcia doszło.

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Odmowa telefonicznego udzielenia informacji o zapadłym rozstrzygnięciu jest zatem nieuzasadniona.

Warto jednak wskazać, że wątpliwości może budzić zakres informacji, która ma zostać udzielona. W Rozporządzeniu mowa jest wszak o <<sposobie rozstrzygnięcia sprawy>>, a nie o <<treści zapadłego w sprawie orzeczenia>>. Wobec takiego zróżnicowania obu pojęć wydaje się, że w myśl Rozporządzenia informacja telefoniczna nie musi sprowadzać się do odczytania całego wyroku.

W mojej ocenie taki zabieg językowy został w Rozporządzeniu zastosowany celowo, aby zwolnić pracowników sądów od obowiązku odczytywania nierzadko długich orzeczeń – na rzecz umożliwienia im zwięzłego przedstawienia ich treści. Jednocześnie jednak przepis Rozporządzenia nie daje podstaw do odmowy zreferowania treści zapadłego rozstrzygnięcia.

Wprowadza on zatem pewien minimalny standard informacji, która powinna zostać udzielona.

Jednocześnie nic nie stoi na przeszkodzie, aby odczytać telefonicznie pełną treść orzeczenia.

Wydaje się, że rozwiązanie przyjęte w Rozporządzeniu ma usprawnić proces telefonicznego udzielania informacji, a nie ograniczać jawność postępowania sądowego.

Pozostaje zatem zwrócić się z apelem do władz sądów, aby doprowadziły do odstąpienia od panującej obecnie praktyki odmawiania telefonicznego udzielania informacji o sposobie rozstrzygnięcia sprawy – a więc o treści zapadłego orzeczenia. apl. adw. Grzegorz Talewski

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

27

Felieton Droga do Damaszku

M

łody mężczyzna leży na drodze bezradnie rozkładając ręce. Jakby próbował czegoś szukać, coś chwycić, przed czymś się bronić. Nad nim, z półmroku tła wyłania się koń, troskliwie odprowadzany gdzieś na bok.

Takim każe nam widzieć Szawła w drodze do Damaszku Caravaggio. Młody, wykształcony, z wielkiego miasta. Dumny członek, elita swojego kraju. W sposób konsekwentny i przemyślany budujący karierę. Przemierzający setki kilometrów w ciągłych podróżach służbowych, aby zrealizować plan. Być jeszcze lepszym, wydajniejszym, skuteczniejszym. Być najlepszą wersją siebie.

Pewnym, dającym siłę poczuciem sprawczości.

Nagle to wszystko przestaje mieć znaczenie.

W jednej chwili przestaje mieć wpływ na cokolwiek. Zderza się z nieznanym. Bezradnie wodzi niewidzącymi oczyma.

Pozostaje tylko przyzwyczaić się do nowej sytuacji. Nic już nie może, niczego nie musi. Jest zdany na łaskę innych. Jedyne, co mu pozostaje to swoboda myśli, obserwowanie jak rozwijają się i odpływają niczym ciemne chmury, z których nie spadł deszcz. Po pewnym czasie wzrok powraca.

I wraca też Paweł. Nowy, zmieniony długą wewnętrzną podróżą.

Chciałbym napisać ­ czasami warto się 28

zatrzymać, przemyśleć dotychczasową drogę, odnaleźć na nowo drogowskazy. Ale to nieprawda.

Zatrzymać się trzeba. Bo gdy sami tego nie uczynimy los, przypadek, bóg, przeznaczenie uczyni to za nas. Wierz mi ­ w najmniej odpowiednim momencie.

Dla stoików najbardziej pożądanym stanem była apatheja. Nie ma ona nic wspólnego z apatią, owym pełnym rozpaczy i niemocy odrętwieniem.

Jest stanem doznawania spokoju wynikającego z obserwowania swobodnie przepływających uczuć, oddzielenia się od nich, wyciszenia gwałtownych emocji… Jeśli potrafimy nie ulegać uczuciom, nie czynić z nich motoru swoich działań będziemy szczęśliwi.

Stoickie nauki o apatheji brzmią znajomo?

Zadziwiające, jak wiele wspólnego mają one z praktykami medytacyjnymi dalekiego wschodu.

Vipaśjana, najbardziej pierwotna wersja buddyzmu praktykowana do dzisiaj w Tajlandii i Myanmie.

Dostrzeganie rzeczy jakimi są. Bez pośrednictwa kiczowatych bożków, kapiących od złota wyobrażeń Buddy, czy przerażających demonów.

Ty i twoje zmysły skoncentrowane na obserwacji oddechu i reakcji ciała. Ty i twoje myśli przepływające bez zatrzymania.

Czy stoicy kontaktowali się z indyjskimi joginami? Czy może potrzeba odejścia na bok, spojrzenia na swoje uczucia jak na doznania innego, obcego człowieka jest wspólną potrzebą i doświadczeniem ludzkości od zarania jej dziejów?

A skoro tak jest ­ bo jedno nie wyklucza drugiego ­ dlaczego tak rzadko korzystamy z możliwości najbardziej fascynującej podróży ­ do swojego wnętrza.

Czego boimy się doświadczyć?

Czyich słów nie chcemy usłyszeć?

Jakich obrazów wzdragamy się zobaczyć?

Jakiego bólu jest nie możemy znieść?

Jakiej pustki nie potrafimy zapełnić?

Jaki niepokój nie pozwala nam spokojnie oddychać?

Jaki strach każe nam uciekać?

A może trzeba zrezygnować, nie biec, nie uciekać.

Odwrócić się i iść w kierunku strachu. A jeśli nie mamy na to siły stanąć i poczekać aż nadejdzie. Poznać swój strach by poznać siebie. Poznać siebie by być wolnym. adw. Marek Aureliusz Karczmarzyk Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

O tym się pisało

N

a zdjęciu przedstawiono okładkę drugiego wydania Kwartalnika Adwokackiego Pomorskiej Izby Adwokackiej z czerwca 2002 roku.

Redaktorem wówczas była Iza Kossakowska.

Kwartalnik był publikowany w mniejszym formacie, w tym czasie zawierał informacje o zdanym pozytywnie egzaminie adwokackim przez aplikantów: Małgorzatę Derezińską, Dorotę Lost, Ewę Piątkowską­Januszczyk, Monikę Tomczak, Krzysztofa Malinowskiego i Piotra Pieczykolan

.

Z treści publikacji możemy wyczytać że w dniach 26­ 31 maja 2002 roku odbyła się wycieczka do Sankt­Petersburga w której wzięło udział około 15 adwokatów z naszej izby. Zwiedzający mogli zobaczyć największe atrakcje tego miasta między innymi, jedno z największych muzeów świata Ermitaż, liczne pałace w tym letnią rezydencję carów Carskie Sioło, Wielki Pałac Katarzyny, i Pałac Pawła I z unikatowym zespołem fontann. Jedną z z organizatorek była adw. Halina Car. Poniżej zdjęcie z tego artykułu.

Przegląd orzeczeń prezentował adwokat Andrzej Koziołkiewicz, przytaczając najciekawsze orzeczenia Sądu Apelacji Gdańskiej.

W przedmiotowym numerze publikował również adwokat Andrzej Zwara.

W merytorycznych słowach opisał główne tezy Wyroku Sądu Najwyższego ­ Izba Cywilna z dnia 16 stycznia 2002 r. IV CKN 610/00 mówiącym między innymi o tym że ustalenie wartości rzeczywistej przejmowanych udziałów wspólnika wyłączonego ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością następuje na podstawie danych z bilansu przy uwzględnieniu wartości zbywczej majątku spółki. apl. adw.Albert Kolor

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

29

Ślepym okiem Temidy

Autor ­ Arkadiusz Krupa 30

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Legal­ Tech Edytor Teksu – największy wróg czy przyjaciel adwokata? isanie stanowi nieodzowny element pracy adwokata. Rozwój technologii spowodował odłożenie przez prawników maszyn po pisania na półki i nadanie im charakteru ozdoby gabinetowej, a ich miejsce zajęły drukarki i zainstalowane w komputerach programy do edycji tekstu.

Najpopularniejszym programem do edycji tekstu jest Microsoft Word. Na rynku dostępne są również darmowe odpowiedniki tego programy jak np. LibreOffice Writer. Programy do edycji tekstów zawierają szereg udogodnień w postaci skrótów klawiszowych, które pozwalają na szybszą edycję tekstu bez odrywania ręki od klawiatury w kierunku myszki.

Poniżej przedstawię tylko część z nich, które w ocenie autora ułatwią pracę. Komplikację przycisków które należy wcisnąć w tym samym momencie oznacza się + Kursor Najczęściej w postaci migającej linii, którego czasem łatwo stracić z oczu.

Jego położenie możemy zamiast myszką ustalać klawiszami „strzałkami” ←↑↓→.

P

Przydatne komendy: Ctrl + C → skrót najbardziej znany powoduje kopiowanie zaznaczonej części tekstu Ctrl + X → powoduje wycięcie zaznaczonej części tekstu Ctrl + V → powoduje wklejenie tekstu który został wcześniej wycięty albo wklejony, Ctrl + Z → powoduje cofnięcie ostatniej czynności w programie Ctrl + BACKSPACE → powoduje usunięcie całego wyrazu zamiast Ctrl + N→ powoduje utworzenie nowego dokumentu Ctrl + F→ uruchamia okienko wyszukiwania w dokumencie Ctrl+ H→ uruchamia okienko wyszukiwania wraz z opcją zmiany (przydatne gdy wpisze się z błędem wiele razy te same słowo np. nazwisko z literówką) Ctrl + B → zastosujesz pogrubienie Ctrl + I → zastosujesz kursywę Ctrl + U → zastosujesz podkreślenie

Ctrl + E → Wyrówna akapit (tekst) do środka Ctrl+J → Wyrówna akapit (tekst) do lewej i prawej Aby zaznaczyć fragment tekstu zamiast Ctrl+L→ Wyrówna akapit (tekst) do lewej używać myszki można posłużyć się klawiaturą, Ctrl+R → Wyrówna akapit do prawej wystarczy przytrzymać przycisk Ctrl i pokierować kursor strzałkami ←↑↓→, każde wciśnięcie strzałki F12 → włączenie numeracji powoduje przeskoczenie kursora w daną stroną F12 + Shift → włączenie punktacji o jeden znak. Aby przyspieszyć zaznaczanie do W punktacji możemy przechodzić pomiędzy wciśniętego Ctrl można dodać klawisz Shift, który poziomami (tworząc podpunkty) poprzez klawisz będzie powodował przeskoczenie kursora nie TAB i wracając przez Shift + Tabulatory o znak ale o jeden wyraz.

Gdy skończymy pracę z pismem możemy przejść Cześć komputerów posiada osobne klawisze do okna drukowania przez skrót Ctrl + P funkcyjne (w laptopach uruchamiane klawiszem Jednym z praktyczniejszych skrótów z oznaczeniem Fn)

klawiszowych w systemie Microsoft jest kombinacja Alt + Tab pozwalająca na przejście Klawisze funkcyjne Home / End z jednego okna (np. edytora teksty) do drugiego (w laptopach mogą być umieszczone przy otwartego okna (np. przeglądarki z systemem klawiszach ze strzałkami) powodują przesunięcie prawnym) bez używania myszy. Przy większej kursora kolejno na początek wierszu, i na koniec ilości otwartych okien, przetrzymanie klawisza Alt wierszu. i kolejne wciśnięcie Tab, pozwoli na przejście do Klawisze Page Up (PgUp) / PageDown następnego okna. W przęglądarkach przejście (PgDn) powodują przesunięcie kursora w górę/dół pomiędzy kartami uzyskamy przez klawisze Ctrl + o około pół strony. W połączeniu z klawiszem Tab. Shift pozwolą na zaznaczenie większej części teksu.

apl. adw. Albert Kolor Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

31

32

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

Gdański Kwartalnik Adwokacki 2019

33