Gdański Kwartalnik Adwokacki 026

foto: zdjęcia własne Studia 102

26 MARZEC nr

ISSN 1689-9555

Kwartalnik Adwokacki

Pominięcie spadkobiercy ustawowego a przedawnienie prawa do zachowku Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

Spis treści Artykuły: adw. Jerzy Glanc Okiem Dziekana 3 adw. Zygmunt Tylicki Pominięcie spadkobiercy ustawowego a przedawnienie prawa do zachowku

4

apl. adw. Wojciech Sułkowski Duża nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

7

apl. adw. Marzena Mielniczek-Drezner Zagadnienie państwowej kompensaty dla ofiar niektórych przestępstw w ramach Tygodnia Pomocy Ofiarom Przestępstw 12

Sprawozdania: adw. Krzysztof Woliński Pierwszy Bieg Prawników o puchar Dziekana ORA w Gdańsku

17

apl. adw. Katarzyna Buła, apl. adw. Magdalena Haintze Sprawozdanie z izbowego Konkursu Krasomówczego dla Aplikantów Adwokackich Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku z dnia 25 lutego 2012 roku

19

apl. adw. Dominika Wetoszka Sprawozdanie z Balu Aplikantów 22 adw. Agnieszka Derezińska- Jankowska Ach cóż to był za bal… 25 apl. adw. Magdalena Trzebicka Przezpatrzenia – poetycki debiut prawnika 27 Prezentowany kwartalnik ma być w założeniu pismem integrującym środowisko palestry pomorskiej. Redakcja, jak i Wydawca nie ponoszą jednak merytorycznej odpowiedzialności za teksty autorów, które zamieszczone są na łamach kwartalnika. Zakładamy bowiem, że każdy z prezentowanych tekstów ma charakter samodzielnego i odrębnego opracowania, za którego treść odpowiedzialność ponosi autor w ramach swojej licentia poetica.

Redaktor naczelny: adw. dr Sebastian Sykuna, e-mail: kwartalnikadwokacki@wp.pl Wydawca: POMORSKA IZBA ADWOKACKA, 80-830 Gdańsk, ul.Chlebnicka 48/51 Druk: STUDIO 102 Sp. z o.o., ul. Śląska 64/4 81-304 Gdynia, tel./fax: 58 668 09 63, www.studio102.pl Skład i projekt graficzny: Adam Piskorz Korekta: Aleksandra Murawska

2

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Okiem Dziekana

O

adw. Jerzy Glanc Dziekan

d jesieni mamy nowy rząd, nowego

zawodowego.

Ministra Sprawiedliwości i nowe

likacja

Ap-

adwoka-

(?) pomysły na funkcjonowanie naszego państwa.

cka

Przy okazji dowiedzieliśmy się, że jeśli nie „wszel-

aplikacje w zawo-

kie zło” to na pewno „dużo zła” płynie z faktu, że

dach

w Polsce mamy ponad trzysta zawodów regu-

– jest najbardziej

lowanych i trzeba je natychmiast uwolnić, a wszyscy

efektywną

staną się szczęśliwi. Wolny rynek przecież wymusi

przygotowania

i poprawę jakości usług, i obniżenie ceny a przy

wodowego,

okazji wyeliminuje wszystkich nie radzących sobie

dowodzą dotychczasowe wyniki egzaminów ad-

z otaczającą nas rzeczywistością gospodarczą. De-

wokackich. Przypomnijmy, że aplikacja adwokacka

regulacja ma objąć również adwokatów. Zwolennicy

w ostatnich siedmiu latach była już dwukrotnie skra-

deregulacji zapomnieli jednak zajrzeć do słownika

cana: w roku 2005 z czterech lat do trzech i pół oraz

języka polskiego, bo gdyby tam poczytali to wiedzieli

w 2009 r. z trzech i pół do trzech lat.

by, że „deregulacja” i „obniżanie wymagań” nie

oznaczają tego samego. A tymczasem w przypadku

skiej Izby Adwokackiej o poparcie dla inicjatywy

naszej profesji idea deregulacji ma sprowadzić się

Naczelnej Rady Adwokackiej i o złożenie podpisu

właśnie do obniżenia wymagań, a w szczególności

pod sprzeciwem na stronie www.th1.neo.pl.

dalszego skrócenia okresu aplikacji oraz obniżenia

wymagań w stosunku do osób chcących przystąpić

Problematyka deregulacyjna będzie też zapewne przedmiotem dyskusji na najbliższym Zgromadzeniu Pomorskiej Izby Adwokackiej, które odbędzie się 12 maja 2012 r. o godz. 10:00 w Państwowej Filharmonii Bałtyckiej na Ołowiance.

Zapraszając Koleżanki i Kolegów do takiej dyskusji przypominam, że udział w Zgromadzeniu dla wszystkich adwokatów wykonujących zawód, dla przedstawicieli adwokatów nie wykonujących zawodu oraz dla wszystkich aplikantów adwokackich jest obowiązkowy.

do egzaminu adwokackiego bez aplikacji adwokackiej. Nie zgadzając się z tymi pomysłami Naczelna Rada Adwokacka uruchomiła platformę, na której każdy, kto sprzeciwia się skróceniu okresu szkolenia aplikacji adwokackiej i okresu dojścia do zawodu tzw. drogą pozaaplikacyjną, może złożyć swój podpis pod adresem www.th1.neo.pl. Naczelna Rada Adwokacka uważa, że proponowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości pomysł skrócenia okresu szkolenia aplikacji adwokackiej z trzech do dwóch lat oraz skrócenia okresu pozaaplikacyjnej drogi do zawodu adwokata z pięciu do trzech lat jest sprzecz-

–

jak

inne

prawniczych formą zaczego

Apeluję do wszystkich członków Pomor-

ny z interesem publicznym. Plany te godzą w prawa aplikanta do uzyskania należytego przygotowania Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

3

Artykuły adw. Zygmunt Tylicki

Pominięcie spadkobiercy ustawowego a przedawnienie prawa do zachowku

Pominięcie spadkobiercy ustawowego

Przekazanie praw majątkowych i intelektualnych przez osoby fizyczne, na wypadek śmierci, dla zachowania ciągłości sukcesji może nastąpić, zgodnie z polskim prawodawstwem, w drodze ustawowej lub przez ustanowienie testamentu. Stwierdzenie prawa do spadku następuje zarówno przez sąd, jak też, od niedawna, przed notariuszem w ograniczonym zakresie.

Artykuły

|

S

ąd czy notariusz, zgodnie z art. 1025 prawa

spadku, jako syn, mimo że upłynęły ponad trzy

spadkowego, stwierdza spadek na wniosek zain-

lata od śmierci jego ojca. Klient, o którym mowa,

teresowanego i uprawnionego do spadku. Dom-

oświadcza ponadto, że chciałby być spadkobiercą

niemywa się, w myśl cytowanego artykułu, że osoba,

i uzyskać zachowek.

która uzyskała prawa do spadku jest spadkobiercą.

W rozumieniu art. 1025 kc oraz art. 669-679 kpc,

domagać się wyjaśnienia, jakie ma szanse w uzyska-

zainteresowanymi w zgłoszeniu żądania nabycia

niu swoich praw. Adwokat pełniący zawód zaufania

spadku, zarówno w podstawowym trybie, jak też

publicznego jest zobligowany do udzielenia porady

w postępowaniu szczególnym przewidzianym w art.

zgodnie z prawem.

679 kpc, są nie tylko spadkobiercy lub ich następcy

prawni, lecz także inne osoby mające interes prawny

przez zstępnego, czyli spadkobiercę konieczne-

w prawidłowym wykazaniu następstwa po spadko-

go, to wydaje się, że zgodnie z art. 679 kpc oso-

biercy.

ba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku,

4

Każdy zainteresowany obywatel ma prawo

Jeżeli chodzi o prawa do spadku po ojcu

Na zachowanie jakich praw może liczyć

a spadkobiercą nie jest lub jej udział w spadku jest

klient przychodzący do kancelarii adwokackiej po

inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony ty-

poradę, przedstawiając stan faktyczny i prawny

lko w sprawie o uchylenie lub zmianę nabycia spad-

w ten sposób, że został on pominięty w sprawie

ku. Wniosek o wszczęcie takiego postępowania może

spadkowej po jego ojcu, prowadzonej przez osobę

zgłosić każdy, kto ma interes prawny. W wypadku

obcą, jemu nie znaną, uzyskującą prawa do spadku

ustalenia przez sąd, że spadek nabyła inna osoba, niż

na podstawie testamentu? On o tym postępowaniu

ta wskazana w prawomocnym postanowieniu, sąd,

nie był powiadomiony i nie brał w nim udziału.

zmieniając postanowienie, stwierdzi nabycie spadku

Obecnie zgłasza się i chciałby uzyskać prawa do

zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Jednakże w przypadku przywołanej sytu-

biercy, to, w myśl orzeczenia SN z dn. 21.11.1950r.

acji faktycznej nie zachodzi potrzeba zmiany posta-

C 353/50 (OSN 1951 poz. 47), odpada potrzeba

nowienia o nabyciu spadku przez inną osobę, gdyż

udowodnienia tego przymiotu stwierdzeniem naby-

ta osoba jest prawomocnie uznanym spadkobiercą

cia spadku. Zasada wyrażona w art. 1027 kc doty-

po ojcu klienta, lecz jej udział w spadku będzie inny

czy sytuacji, gdy spadkobierca faktyczny powołuje

wówczas, kiedy klient wykaże skutecznie swoje sy-

się wobec osoby trzeciej, czyli takiej, która nie rości

nostwo w stosunku do spadkodawcy i nie podnie-

sobie praw do spadku, ale powołuje się na swe

sie zarzutu nieważności testamentu, tylko chciałby

prawa spadkowe z tytułu dziedziczenia i dochodzi

dochodzić wartości zachowku.

roszczeń wobec spadkobiercy.

Artykuły

|

Pominięcie spadkobiercy ustawowego

foto: zdjęcia własne Studia 102

Wprawdzie w myśl art. 1027 kc osoba

W myśl art. 991 kc, prawo do zachowku

trzecia, która nie rości sobie praw do spadku z tytułu

przysługuje zstępnym, czyli dzieciom, małżonkowi

dziedziczenia, prawa swoje innego rodzaju (jak na

i rodzicom. W kwestii osoby uprawnionej do

przykład do zachowku), wynikające z dziedzicze-

zachowku, należy wskazać, że zobowiązanymi do

nia, może udowodnić tylko stwierdzeniem praw

zapłaty zachowku są spadkobiercy. Obowiązek za-

do spadku. Jeżeli jednak osoba trzecia, to znaczy

spokojenia roszczeń z tego tytułu, w myśl art. 922

zobowiązana, nie kwestionuje przymiotu spadko-

§3 kc, należy do długów spadkowych. Roszcze-

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

5

Pominięcie spadkobiercy ustawowego

| Artykuły

nie pieniężne przysługuje jedynie wówczas, kiedy

Czynność przez klienta wskazana winna być podjęta

korzyść, jaką mógł otrzymać dochodzący za życia

bezpośrednio przed sądem, w celu dochodzenia

spadkodawcy nie wyczerpuje mu należnego zacho-

zachowku, o którym mowa i przeciwko spadko-

wku. Uprawnienie do zachowku przysługuje w zasa-

biercy testamentowemu. Tylko czynność powzięta

dzie tylko tym spośród wyżej wymienionych osób,

przez uprawnionego, przeciwko zobowiązanemu,

które dziedziczyłyby z ustawy, to znaczy, które są

może przerwać bieg przedawnienia. Sąd Najwyższy

powołane z mocy ustawy do dziedziczenia spadku,

w uchwale z dn. 22.10.1992 r., powołując się na

albo byłyby powołane z ustawy i gdyby spadkodaw-

wcześniejsze orzeczenie z dn. 26.01.1961 r., stwier-

ca nie powołał spadkobierców w testamencie.

dza mianowicie, że zachowek jest tylko częścią

Z powyższych dociekań prawnych wyni-

wartości udziału spadkowego i skoro jest przed-

ka, że prawa klienta są możliwe do zaspokojenia.

miotem prawidłowego dochodzenia pieniężnego

Trudność zasadnicza w sprawie sprowadza się do

przez spadkobiercę koniecznego, to następuje prze-

odpowiedzi, czy możliwość dochodzenia roszczenia

rwa biegu przedawnienia.

wypłaty zachowku przez spadkobiercę jest zachowa-

na, skoro upłynęło więcej niż trzy lata od otwarcia

towi udzielić porady pozytywnej, tzn. że, może

spadku. Roszczenie bowiem, w myśl art. 1007 §1 kc,

on dochodzić skutecznie przed sądem wartości

przedawnia się z upływem lat trzech od ogłoszenia

zachowku przez wniesienie powództwa, z poin-

testamentu. Stanowisko orzecznictwa i literatury co

formowaniem też, że przy ustalaniu udziału spad-

do wpływu przedawnienia roszczenia o zachowek

kowego lub wartości zachowku uwzględnia się także

nie jest jednolite. Roszczenie o zapłatę zachowku ma

spadkobierców niegodnych oraz tych co spadek

charakter majątkowy, a termin określony w art. 1007

odrzucili.

W tej sytuacji prawnej można klien-

kc jest terminem przedawnienia w ścisłym znaczeniu, wobec tego w kwestiach nieuregulowanych przepisami księgi IV kc należy stosować uregulowania dotyczące przedawnienia roszczeń z art. 117 i nast. kc, to znaczy ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia.

Bieg

przedawnienia

w

następstwie

dokonania

ulega

przerwaniu

przez

wierzyciela

czynności przewidzianej w art. 123 §1 pkt. 1 kc.

W myśl tego przepisu bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność dochodzoną przed sądem lub innym organem, przewidzianym do rozpatrywania lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju.

Nie każde zatem zachowanie wierzyciela powoduje przerwanie biegu przedawnienia, lecz takie tylko, które odpowiada powołanym przepisom.

6

foto: zdjęcia własne Studia 102

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Artykuły apl. adw. Wojciech Sułkowski

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

część 1

foto: zdjęcia własne Studia 102

Duża nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

W

niniejszym numerze Kwartalnika Adwokackiego przedstawione zostaną zmia-

Likwidacja postępowania w sprawach gospodarczych Zmianą,

postępowania

zmiany

wersje była likwidacja postępowania odrębnego

w zakresie koncentracji materiału dowodowego

w sprawach gospodarczych. Jednak zanim przed-

w postępowaniu rozpoznawczym. Nowelizacja

stawione zostaną szczegóły zmian w Kodeksie

pozostałych przepisów części pierwszej Kodeksu

dotyczące tego zagadnienia, należy na początek

oraz postępowania zabezpieczającego i egzekucyj-

wskazać na utrzymanie w dotychczasowej formie

nego omówiona zostanie w numerze czerwcowym.

struktury sądów gospodarczych. Brak zmiany

Z uwagi na ogrom zmian, w niniejszym artykule

w tym zakresie podyktowany był chęcią utrzymania

zostaną omówione jedynie te najważniejsze.

specjalizacji sędziów orzekających w sprawach gos-

gospodarczego

oraz

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

wywołała

Artykuły

odrębnego

ny dotyczące skutków związanych z likwidacją

która

|

Dnia 3 maja 2012 roku wejdzie w życie obszerna nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Wprowadzone, ustawą z dnia 16 września 2011 roku (Dz. U. z 2011 roku Nr 233 poz. 1381), zmiany w wielu miejscach są wręcz rewolucyjne. Ustawa zakłada bowiem likwidację postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych.

Szereg zmian dotknie również inne przepisy z zakresu postępowania rozpoznawczego. Nowelizacji poddane zostaną także przepisy z zakresu postępowania zabezpieczającego i egzekucyjnego.

największe

kontro-

7

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

podarczych. Ponadto, w przypadku likwidacji sądów

w

gospodarczych, nowego zdefiniowania w strukturze

konieczność nowelizacji art. 34 Kpc. Zmiany

sądów wymagałoby umiejscowienie spraw z zakre-

polegały na rozszerzeniu zakresu zastosowania spre-

su prawa upadłościowego i naprawczego, a także

cyzowanej w tym przepisie podstawy właściwości

z zakresu postępowania rejestrowego. Jednocześnie

miejscowej przemiennej stosownie do treści dotych-

wraz ze zmianą przepisów Kpc, artykułem 2 ustawy

czasowego art. 4794 § 1 Kpc. Wprowadzenie

nowelizującej skonkretyzowano definicję sprawy

w art. 153 Kpc nowego § 11 (o analogicznej treści,

gospodarczej zawartą w ustawie z dnia 24 maja 1989

jak dotychczasowy przepis art. 479¹º) miało na

roku o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodar-

celu ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa poprzez

czych. Zgodnie z ust.1 art. 2 tej ustawy, sprawami

wprowadzenie podstawy odbycia posiedzenia przy

gospodarczymi są sprawy ze stosunków cywil-

drzwiach zamkniętych, w przypadku ryzyka jej

nych między przedsiębiorcami w zakresie prowad-

ujawnienia. Zgodnie z nowym brzmieniem art.

zonej przez nich działalności gospodarczej. Warte

34 Kpc, powództwo o zawarcie umowy, ustalenie

podkreślenia jest wprowadzenie do przepisu tego

jej treści, o zmianę umowy oraz o ustalenie ist-

art. w ust. 2 pkt 1 zapisu, iż sprawy gospodarcze

nienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub

zachowują swój charakter, choćby którakolwiek ze

unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu

stron zaprzestała prowadzenia działalności gospo-

niewykonania lub nienależytego wykonania umowy

darczej.

można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania.

Przechodząc do kwestii ściśle procesowych

wskazać należy, iż zmiana postępowania odrębnego

sprawach

gospodarczych

wprowadziło

W razie wątpliwości miejsce wykonania umowy powinno być stwierdzone dokumentem.

Artykuły

|

w sprawach gospodarczych wiąże się z uchyleniem

8

przepisów ogólnych regulujących to postępowanie

Dyskrecjonalna władza sędziego

(uchylono art. 479¹-479²², Rozdział 1 – Przepisy

Na skutek likwidacji postępowania odrębnego

ogólne Działu IVa – Postępowanie w sprawach gos-

w sprawach gospodarczych, dotychczasowy sys-

podarczych, który to dział otrzymał nowe brzmie-

tem prekluzji w zakresie koncentracji materiału

nie: Postępowanie w sprawach z zakresu och-

dowodowego został w dużej mierze wyrugowa-

rony konkurencji) oraz zmianą innych prze-

ny z postępowania rozpoznawczego. Istniejące

pisów, mających związek ze sprawami gos-

regulacje w zwykłym trybie postępowania były

podarczymi. Wskazać tu należy w pierwszym

niewystarczające, wobec czego, w celu zachowania

rzędzie natępujące przepisy: art. 17 pkt 4 Kpc

sprawności i szybkości postępowania, ustawodaw-

wskazujący, iż do rozpoznawania spraw w I in-

ca wprowadzić musiał mechanizmy koncentracji

stancji właściwy będzie sąd okręgowy, gdy wartość

materiału dowodowego oparte na dyskrecjonalnej

sporu przewyższać będzie kwotę 75.000 zł oraz

władzy sędziego.

art. 3982 1 Kpc, wskazujący na dopuszczalność

skargi kasacyjnej w przypadku, gdy wartość przed-

materiału dowodowego mają zmienione art. 207

miotu zaskarżenia nie będzie niższa niż 50.000

i 217 Kodeksu. Zanim jednak omówione zostaną

zł. Uchylenie przepisów ogólnych postępowania

główne przepisy dla znowelizowanego modelu

Zasadnicze znaczenie dla koncentracji

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

przewodniczący może także, przed pierwszym po-

inne dokonane w Kpc zmiany, mające wpływ na

siedzeniem wyznaczonym na rozprawę, zobowiązać

przyspieszenie i usprawnienie postępowania roz-

strony do złożenia dalszych pism przygotowaw-

poznawczego. Ustawodawca wprowadził nową treść

czych, oznaczając porządek składania pism, ter-

przepisu art. 3, zgodnie z którym strony i uczes-

min, w którym należy je złożyć i okoliczności, które

tnicy postępowania obowiązani są dokonywać

mają być wyjaśnione. W toku sprawy złożenie pism

czynności procesowych zgodnie z dobrymi obycza-

przygotowawczych następuje tylko wtedy, gdy sąd

jami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy

tak postanowi, chyba że pismo obejmuje wyłącznie

zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz

wniosek o przeprowadzenie dowodu. Sąd może

przedstawiać dowody. Zmiany przepisu art. 6 Kpc

wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym.

polegają na oznaczeniu dotychczasowej treści jako §

Artykuł ten został w stosunku do pierwotnej treści

1 i dodaniu nowego § 2 o treści: „Strony i uczestnicy

nie tylko poddany nowelizacji, ale też rozszerzony

postępowania obowiązani są przytaczać wszyst-

o dalsze paragrafy. I tak § 4 mówi, iż przewodniczący

kie okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki,

lub sąd mogą wysłuchać strony na posiedzeniu nie-

aby postępowanie mogło być przeprowadzone

jawnym jeżeli zachodzą przypadki, o których była

sprawnie i szybko”. Uchybienie zasadom płynącym

mowa w § 3.

ze znowelizowanych artykułów 3 i 6 Kpc skutkować

może negatywnymi konsekwencjami w zakresie

pouczenia stron o treści § 6 w przypadku, gdy

odpowiedzialności za koszty postępowania (art. 103

zarządzono doręczenie pozwu, odpowiedzi na

Kpc).

pozew lub złożenie dalszych pism przygotoWprowadzona zmiana w art. 127 polega

wawczych. Sąd pomija bowiem (§ 6) spóźnione

na dodaniu zdania: „W pismach przygotowaw-

twierdzenia i dowody, chyba że strona upraw-

czych strony mogą wskazywać podstawy prawne

dopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi

swoich żądań lub wniosków”. Ma ona ścisły związek

na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym

z nowelizacją przepisu art. 207.

bez swojej winy lub, że uwzględnienie spóźnionych

Pora w tym miejscu wskazać zasadni-

twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki

cze zmiany nowego modelu. Zgodnie z nowym

w rozpoznaniu sprawy lub też, że występują inne

brzmieniem art. 207 § 1, pozwany może wnieść

wyjątkowe okoliczności. Bardzo istotny jest również

odpowiedź na pozew przed pierwszym posiedze-

ostatni dodany § 7. Zgodnie z nim odpowiedź na

niem wyznaczonym na rozprawę. Paragraf 2 wska-

pozew złożona z naruszeniem § 2 podlega zwrotowi.

zuje, że przewodniczący może zarządzić wnie-

Zwrotowi podlega także pismo przygotowawcze

sienie odpowiedzi na pozew w wyznaczonym

złożone z naruszeniem § 3.

terminie, nie krótszym niż dwa tygodnie. Zmia-

na ta rozszerzyła katalog spraw, w których może

treści przepisów § 1 i 2 oraz dodaniu nowego prze-

być wniesiona odpowiedź na pozew. Dotychczas

pisu § 3. Zgodnie z nowym § 1, strona może aż do

odpowiedź taka dotyczyła jedynie spraw zawiłych

zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności fakty-

lub rozrachunkowych. Zgodnie z treścią § 3,

czne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

|

Paragraf 5 art. 207 wskazuje na obowiązek

Artykuły

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

postępowania rozpoznawczego, wskazać należy na

Nowelizacja art. 217 polega na zmianie

9

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

| Artykuły

dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciw-

lub uzupełniły twierdzenia lub dowody na ich po-

nej. Dotychczasowa treść przepisu § 2 została

parcie oraz udzieliły wyjaśnień koniecznych dla

zmodyfikowana i oznaczona jako § 3. Zgodnie z tym

zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycz-

przepisem sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli są

nej dochodzonych przez nie praw lub roszczeń.

powoływane jedynie dla zwłoki lub, gdy dotyczą one

W ten sam sposób sąd dąży do wyjaśnienia istot-

okoliczności spornych, które zostały już dostatecz-

nych okoliczności sprawy, które są sporne. Paragraf

nie wyjaśnione. Nowy § 2 otrzymał następującą

2 pozwala przewodniczącemu, w razie uzasadnionej

treść: „Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody,

potrzeby, udzielić stronom niezbędnych pouczeń,

chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła

a stosownie do okoliczności zwrócić uwagę na

ich we właściwym czasie bez swojej winy lub, że

celowość ustanowienia pełnomocnika procesowego.

uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów

Kończąc

nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy,

materiału dowodowego, konieczne jest wskazanie

albo, że występują inne wyjątkowe okoliczności”.

innych znowelizowanych i powiązanych z tym prze-

To, czy strona powołała dowody lub twierdzenia

pisów. I tak w art. 344 zmieniono § 2, zgodnie

w czasie właściwym, uwarunkowane jest oceną

z treścią którego, w piśmie zawierającym sprzeciw

sądu. Stanowisko to zależeć będzie od uznania przez

pozwany powinien przytoczyć zarzuty, które, pod

sąd czy strona mogła i, zważywszy na naturalny tok

rygorem ich utraty, należy zgłosić przed wdaniem

postępowania, powinna była powołać dowody lub

się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności fak-

twierdzenia wcześniej z uwagi na ich powiązanie

tyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia

z materiałem dowodowym uprzednio przedstawio-

i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie

nym. Zaznaczyć należy, że na tle przepisu § 2 mogą

zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub, że

pojawić się wątpliwości w zakresie sposobu, w jaki

uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów

strona ma uprawdopodobnić, że uwzględnienie

nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy, albo,

spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowodu-

że występują inne wyjątkowe okoliczności. Na mar-

je zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Należy mieć na

ginesie można jednocześnie wskazać na zmianę §

uwadze również, iż nowy przepis § 2 nie zawiera już,

1 tego artykułu. Wydłużono w nim do dwóch ty-

obok pominięcia twierdzeń i dowodów, pominięcia

godni czas na złożenie sprzeciwu od wyroku zaocz-

przez sąd „zarzutów”. Występowały one choćby

nego. Całość zmian związanych z postępowaniem

w art. 207 § 3 Kpc przed omawianą nowelizacją.

odwoławczym zostanie omówiona w kolejnym

koncentracją

numerze Kwartalnika. Nowelizacja artykułów:

materiału dowodowego pozostaje przepis art. 212

493 § 1 oraz 503 § 1, poprzez nadanie im nowej

Kpc, czyli tzw. informacyjne wysłuchanie stron

treści, wprowadziła system dyskrecjonalnej władzy

(ustalenie okoliczności bezspornych). Ustawodaw-

sędziego również do postępowania nakazowego

ca nowelizując ten przepis rozszerzył go poprzez

i upominawczego. Zgodnie z tym pierwszym prze-

dodanie § 2. Nową, szerszą treść otrzymał § 1, zgod-

pisem: „Pismo zawierające zarzuty wnosi się do

nie z którym sąd na rozprawie przez zadawanie

sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany

pytań stronom dąży do tego, aby strony przytoczyły

powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości,

10

W

istotnym

związku

z

rozważania

na

temat

koncentracji

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

którym wytoczono powództwo. W piśmie pozwany

w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności fak-

powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy

tyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdze-

w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich

nia i dowody, chyba, że strona uprawdopodobni, że

utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do

nie zgłosiła ich w zarzutach bez swojej winy lub, że

istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody.

uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów

Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chy-

nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy, albo,

ba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich

że występują inne wyjątkowe okoliczności”. Nowy

w sprzeciwie bez swojej winy lub, że uwzględnienie

przepis art. 503 § 1 otrzymał brzmienie: „Pismo

spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje

zawierające sprzeciw wnosi się do sądu, który

zwłoki w rozpoznaniu sprawy, albo, że występują

wydał nakaz zapłaty, a w przypadku nakazu wyda-

inne wyjątkowe okoliczności”. Konsekwencją zmiany treści pierwszego z przepisów było również

Wydawca przeprasza Pana apl. adw. Wojciecha Sułkowskiego za pomyłkowe ucięcie artykułu Skarga kasacyjna w świetle zmian, które weszły w życie 17 kwietnia, 25 września oraz 9 listopada 2010 roku na s. 11 poprzedniego numeru GKA. Pełen tekst tego akapitu powinien brzmieć następująco:

Ustawa z dnia 22 lipca 2010 roku (Dz. U. z 2010 r. Nr 155 poz. 1037), która weszła w życie 25 września 2010 roku, wprowadziła trzy zmiany dotyczące skargi kasacyjnej. W przepisie art. 398² § 1 dodano zdanie trzecie, które wskazuje, że skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia także w sprawach o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem. Redakcyjny charakter miało dodanie art.

4241a, którego treść pokrywa się w całości z uchylonym przepisem § 3 art. 4241. Zmiana ta ma charakter porządkujący. Ustawodawca w osobnym artykule chciał wskazać przypadki, kiedy w związku z wniesieniem skargi kasacyjnej nie przysługuje skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

uchylenie art. 495 § 3 Kpc.

Wnioski Szersza ocena dokonanych nowelizacją zmian możliwa będzie po wejściu w życie omawianych przepisów. Duże znaczenie będzie miała praktyka sądów, jaka wykształci się na bazie nowych przepisów. Jednak już na tym etapie, na niespełna dwa miesiące przed wejściem zmian w życie, stwierdzić można, że wiele z przepisów wywoła liczne kontrowersje, bo wywołuje je już teraz. Za najbardziej wyrazisty przykład wskazać należy przepis art. 207 § 7, zgodnie z którym złożenie odpowiedzi na pozew lub pisma przygotowawczego z naruszeniem § 2 i § 3 skutkować będzie jego zwrotem. Jaka będzie praktyka sądów w tym zakresie, w szczególności w odniesieniu do pism przygotowawczych, pokażą nam pierwsze, miejmy nadzieję, że ciepłe i słoneczne, miesiące tego roku.

11

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

rem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się

|

nego przez referendarza sądowego – do sądu, przed

Artykuły

czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygo-

Artykuły apl. adw. Marzena Mielniczek-Drezner

Artykuły

|

Kompensata dla ofiar przestępstw

Zagadnienie państwowej kompensaty dla ofiar niektórych przestępstw w ramach Tygodnia Pomocy Ofiarom Przestępstw

W dniach od 20 do 24 lutego 2012 r., pod patronatem Ministerstwa Sprawiedliwości, już po raz dwunasty odbyła się akcja Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw, w której czynnie uczestniczyli członkowie samorządu adwokackiego Pomorskiej Izby Adwokackiej.

Była to najliczniej reprezentowana grupa zawodowa, co zostało zauważone przez głównych organizatorów TPOP – Centrum Interwencji Kryzysowej w Gdańsku.

foto: zdjęcia własne Studia 102

12

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Gdańskiej

ustawy o państwowej kompensacie przysługującej

przy ul. Piramowicza w Gdańsku, jak również

ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (Dz. U.

w Sądzie Okręgowym w Gdańsku. Porady udziela-

Nr 79, poz. 665), która to weszła w życie 12 czer-

ne były także przez przedstawicieli innych grup

wca 2009 r., wprowadziła szereg zmian, które miały

zawodowych: radców prawnych, prokuratorów, ku-

odformalizować, jak i uskutecznić przyznawanie

ratorów, komorników, policjantów, psychologów,

kompensat ofiarom przestępstw. Po tej nowelizacji

jak i przez pełnomocnika terenowego Rzecznika

kompensaty mogą się domagać nie tylko ofiary

Praw Obywatelskich. Charakter interdyscyplinarny

niektórych przestępstw umyślnych, ale także ofia-

owych porad był idealnym rozwiązaniem nie tylko

ry przestępstw nieumyślnych. Ponadto zmieniono

dla osób potrzebujących pomocy, ale także dla tych,

właściwość sądu i obecnie orzekaniem w tychże

którzy owych porad udzielali, gdyż mieli możliwość

sprawach zajmuje się w pierwszej kolejności sąd re-

wymiany doświadczeń zawodowych i wspólnego

jonowy miejsca zamieszkania ofiary, jak również po-

konsultowania problemów.

szerzono krąg osób, które mogą orzekać w sprawach

dotyczących przyznania kompensaty o referendarzy

w

Bursie

Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw

sądowych, co miało przyspieszyć i odformalizować

rozpoczął się w Gdańsku seminarium dotyczącym

te postępowania. Jednak statystyki wskazują, że

kompensaty dla ofiar niektórych przestępstw,

pomimo wprowadzonych zmian do ustawy, coraz

w którym uczestniczyli przedstawiciele grup

mniej osób występuje o to odszkodowanie.

biorących czynny udział w akcji, jak i inne oso-

by, które chciały zgłębić ową tematykę. Prokura-

przestępstw, będące osobami fizycznymi, które na

tor Prokuratury Okręgowej w Gdańsku, będąca

skutek przestępstwa doznały naruszenia czynności

prelegentką na tym spotkaniu, wskazała, że coraz

narządu ciała lub rozstroju zdrowia określonych

mniej ofiar występuje z wnioskiem o kompensatę

w art. 156 § 1 lub art. 157 § 1 kodeksu karnego.

i tak, jak w 2008 r. złożonych zostało 25 wniosków, tak

Uprawnionym do złożenia wniosku o kompensatę

w 2011 r. wpłynęły zaledwie 3 wnioski o przyznanie

w

kompensaty. Nie sposób wskazać jaka jest konkret-

narządu ciała, albo rozstroju zdrowia jest także

na przyczyna tendencji spadkowej, nie mniej jednak

osoba najbliższa dla ofiary, a więc: małżonek,

z pewnością wpływ na to ma niedoinformowanie

wstępny, zstępny, osoba pozostająca w stosunku

ofiar o możliwości zwrócenia się o kompensatę oraz

przysposobienia, osoba pozostająca z ofiarą we

niezrozumienie treści ustawy z dnia 07 lipca 2005 r.

wspólnym pożyciu – pod warunkiem, że w mo-

o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom

mencie popełnienia przestępstwa na ofierze, osoby

niektórych przestępstw. Możliwe też jest, że ofiary

te pozostawały na jej utrzymaniu. Od 2009 r. wnio-

oraz inne osoby uprawnione, nie korzystają z do-

sek ów może złożyć również prokurator, jeśli ofiara

brodziejstwa kompensaty, gdyż uzyskanie jej ob-

przestępstwa nie może tego uczynić osobiście, co

warowane jest spełnieniem wielu warunków.

dotyczy zwłaszcza sytuacji, gdy ofiara jest osobą

O kompensatę mogą ubiegać się ofiary

przypadku

śmierci,

naruszenia

czynności

niepełnosprawną lub doznała ciężkiego rozstroju Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

13

Kompensata dla ofiar przestępstw

porad

prawnych

Ustawa z dnia 03 kwietnia 2009 r. o zmianie

|

Artykuły

A

plikanci adwokaccy udzielali bezpłatnych

zdrowia. Kompensata zostanie przyznana, jeśli

w wysokości 40 zł. W opinii wielu praktyków opłata

przestępstwo zostało popełnione na terytorium

ta jest bezzasadna, a wręcz absurdalna. Wyjściem

Polski na szkodę obywatela polskiego lub obywa-

z sytuacji jest zwrócenie się do prokuratora, jako

tela innego państwa członkowskiego Unii Europej-

organu pomocniczego, by ten wniósł o przyznanie

skiej. Natomiast jeśli obywatel Polski będzie chciał

kompensaty i wówczas, w związku z tym, że proku-

się ubiegać o przyznanie kompensaty w innym

rator jest zwolniony od kosztów postępowania,

państwie członkowskim Unii Europejskiej, wów-

osoba ta kosztów także nie poniesie. Wniosek

czas prokurator okręgowy, jako organ pomocniczy,

o kompensatę wnosi się do sądu na odpowiednim

udzieli zainteresowanemu niezbędnych informacji

formularzu.

Artykuły

|

Kompensata dla ofiar przestępstw

w zakresie możliwości i warunków ubiegania się o kompensatę w danym państwie, udostępni wzór

Uprawniony może domagać się kompensaty

formularza wniosku oraz, na żądanie uprawnionego,

w trzech przypadkach: za utracone zarobki lub inne

udzieli ogólnej pomocy i informacji wskazującej na

środki utrzymania, za koszty związane z leczeniem

sposób wypełnienia formularza. Organ pomocniczy

i rehabilitacją oraz za koszty pogrzebu, ale tylko

nie dokonuje jednak oceny zasadności wniosków,

pod warunkiem, że owe straty czy koszty są skut-

a jedynie je przyjmuje i przekazuje wraz z niezbędną

kiem popełnienia przestępstwa, za które osoba up-

dokumentacją organom orzekającym w innych

rawniona będzie domagać się kompensaty. Na każdą

państwach członkowskich Unii Europejskiej, przy

z tych okoliczności należy przedstawić dokumenty,

czym koszty czynności, w tym tłumaczenia doku-

rachunki, zaświadczenia lekarskie itp., celem wyka-

mentów, które są dokonywane prze organy pomoc-

zania, że owe koszty rzeczywiście zostały poniesione

nicze w Rzeczypospolitej Polskiej, obciążają Skarb

lub, że zarobki zostały utracone. Można także np.

Państwa.

powołać świadków, jeśli uprawniony nie jest w stanie załączyć dokumentów, jak i wnieść o wskazanie

Osoby uprawnione mogą wnieść wnio-

informacji przez zakład pracy. Maksymalna kwota,

sek o przyznanie kompensaty w terminie dwóch

jaka może zostać przyznana tytułem kompensaty,

lat od popełnienia przestępstwa, pod rygorem

to kwota 12.000 zł. Kompensata zostanie przyznana

wygaśnięcia uprawnienia do żądania kompensaty.

zarówno w przypadku wszczęcia postępowania

Wniosek ten kieruje się do sądu rejonowego miejsca

karnego, jak i odmowy jego wszczęcia, gdy: ustawa

zamieszkania osoby uprawnionej, natomiast jeśli

stanowi, że sprawca nie podlega karze, oskarżony

nie można ustalić tego miejsca, wówczas właściwy

zmarł, sprawca nie podlega orzecznictwu polskich

jest sąd, w którego okręgu popełniono przestępstwo,

sądów karnych, brak jest wymaganego zezwolenia

a ostatecznie, w przypadku niemożności ustalenia

na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od

właściwości miejscowej, właściwym do rozpozna-

osoby uprawnionej lub zachodzi inna okoliczność

nia sprawy jest sąd dla dzielnicy Śródmieście miasta

wyłączająca ściganie.

stołecznego Warszawy. Sąd rozpoznaje ów wniosek w postępowaniu cywilnym, nieprocesowym. Osoba

uprawniona winna uiścić opłatę stałą od wniosku

wypłacenia kompensaty, jeżeli uzyskała pokry-

14

Osoba uprawniona nie może domagać się

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

kich jak na przykład: ubezpieczenie, od sprawcy

nie popełnia przestępstwa, społeczna szkodliwość

przestępstwa, ze środków pomocy społecznej.

czynu jest znikoma, postępowanie karne, co do tego

Wniosek o kompensatę powinien z tego powodu

samego czynu tej samej osoby zostało prawomoc-

zawierać oświadczenie osoby uprawnionej o nie

nie zakończone, albo wcześniej wszczęte jeszcze

uzyskiwaniu odszkodowania lub świadczenia z in-

się toczy, jak i w razie braku skargi uprawnionego

nych źródeł lub tytułów, jak również uprzedzenie

oskarżyciela. Nie uzyska kompensaty także osoba

o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego

w przypadku wydania wyroku uniewinniającego ze

oświadczenia o tejże treści. Ponadto, niemożliwym

względu na istnienie przesłanek z art. 17 § 1 pkt. 1

jest uzyskanie kompensaty, jeśli uprzednio wszczęte

i 2 kpk.

Artykuły

|

Kompensata dla ofiar przestępstw

zabronionego, albo ustawa stanowi, że sprawca

foto: zdjęcia własne Studia 102

cie poniesionych kosztów z innych źródeł, ta-

postępowanie karne zostało następnie umorzone ze względu na to, że czynu nie popełniono lub brak jest

danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie

ze środków budżetu państwa sąd orzekający

jego popełnienia, czyn nie zawiera znamion czynu

w sprawie, w terminie miesiąca od dnia uprawo-

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Kompensatę

wypłaci

uprawnionemu

15

mocnienia

się

orzeczenia.

Jednakże osoba, która otrzyma taką kompensatę będzie musiała zwrócić ową kwotę, jeśli

uprzednio

wszczęte

postępowanie karne zostanie następnie umorzone z powodów określonych w art. 17 § 1 pkt 1, 2, 3, 7 i 9 kpk, bądź w przypadku wydania wyroku uniewinniającego ze względu

Artykuły

|

Kompensata dla ofiar przestępstw

na przypadki wskazane w art.

17 § 1 pkt 1 i 2 kpk. Zwrot kompensaty musi nastąpić w terminie 30 dni od otrzymania o tym zawiadomienia od prokuratora, który wystosuje taką informację niezwłocznie po

uprawomocnieniu

orzeczenia

o

się

umorzeniu

postępowania karnego, bądź wyroku

uniewinniającego.

Jeśli osoba nie zwróci kompensaty w terminie, wówczas Skarb Państwa będzie mógł wystąpić z roszczeniem o jej zwrot. Roszczenie zwrotne ma także Skarb Państwa wobec sprawcy lub sprawców przestępstwa, na skutek którego ofiara poniosła śmierć, albo doznała naruszenia

i odpowiednie odszkodowanie. Niewątpliwie dyrek-

czynności ciała lub rozstroju zdrowia.

tywa ta stworzyła podwaliny dla przyznawania tego

Reasumując, wskazać należy, że instytucja

rodzaju odszkodowania, jak również dla systemu

kompensaty, zgodnie z Dyrektywą Rady 2004/80/

współpracy między państwami członkowskimi

WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. zobowiązującą do

Unii Europejskiej. Nie mniej jednak, biorąc pod

stworzenia programu odszkodowawczego dla ofiar

uwagę statystyki, należałoby wprowadzić zmiany,

niektórych przestępstw, miała zapewnić słuszne

dzięki którym wniosków o kompensatę wpływałoby

16

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Sprawozdania

Pierwszy Bieg Prawników

foto: Michał Wróbel

Pod górę adw. Krzysztof Woliński

Sprawozdania

|

Pierwszy Bieg Prawników o puchar Dziekana ORA w Gdańsku W dniu 1 października 2011 roku na łysej Górze w Sopocie odbył się, zorganizowany przez Komisję Kultury Sportu i Turystyki ORA w Gdańsku, Pierwszy Bieg Prawników “Pod górę” o puchar Dziekana ORA w Gdańsku.

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

17

Wśród kobiet złoto wywalczyła aplikantka adwo-

wzięło liczne grono zawodników i za-

kacka Natalia Bukowska, srebro - adwokat Ag-

wodniczek z Pomorskiej Izby Adwokackiej oraz

nieszka Kanawka i brąz - aplikantka adwokacka

Okręgowej Izby Radców Prawnych. Trasa do

Małgorzata Dietrich.

łatwych nie należała.

Puchar Dziekana i złoty medal zdobył

ORA w Gdańsku - adwokat Janusz Masiak.

aplikant adwokacki Maciej Fingas, srebrny medal

Świetna pogoda oraz kultowe miejsce sprawiły,

- adwokat Krzysztof Gotkowicz, brązowy medal -

że dopisali kibice. Żywiołowy doping stanowił

radca prawny Piotr Stanek.

znakomitą oprawę zawodów.

Puchar i medale wręczał Pan Wicedziekan

Sprawozdania

|

Pierwszy Bieg Prawników

W

biegu tym, na dystansie 3 km, udział

Życzymy sobie, żeby Bieg Prawnika „Pod

górę”, jako impreza sportowo-rekreacyjna, na stałe wpisał się w nasz prawniczy kalendarz na początku każdej jesieni.

18

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Sprawozdania apl. adw. Katarzyna Buła, apl. adw. Magdalena Haintze

U

czestnicy konkursu zobowiązani byli do przygotowania mowy sądowej

Przemówienia

uczestników

konkursu

w oparciu o rozlosowane wcześniej kazusy oraz role

oceniało jury w składzie: wicedziekan Okręgowej

procesowe. Zgodnie z Regulaminem konkursów

Rady Adwokackiej - adwokat Dariusz Strzelecki,

krasomówczych

adwokackich,

jako Przewodniczący oraz adwokat Agnieszka

przygotowane zostały cztery kazusy z prawa kar-

Derezińska – Jankowska, adwokat Jerzy Luranc i ad-

nego oraz dwa z prawa cywilnego. Aplikanci mo-

wokat Przemysław Rybiński, jako członkowie jury.

gli zatem sprawdzić się zarówno w roli obrońcy,

Wystąpienia uczestników konkursu oceniane były

pełnomocnika

jak

nie tylko pod kątem poprawności rozstrzygnięcia

również pełnomocnika powoda czy pozwanego.

związanych z kazusem zagadnień prawnych, ale

Różnorodność poruszanych w kazusach zagadnień

również sposobu przemawiania, stylu, języka

wymagała od uczestników nie tylko wykazania się

i formy wystąpienia, poprawności fonetycznej,

zdobytą wiedzą prawniczą, ale także odznaczenia się

konstrukcji przemówienia, sposobu przedstawie-

prawniczą intuicją przy dokonywaniu analizy stanu

nia okoliczności sprawy oraz ogólnego wrażenia

faktycznego.

wywołanego wystąpieniem.

dla

aplikantów

oskarżyciela

posiłkowego,

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

19

| Sprawozdania

Foto: apl. adw. Agata Mikucka

W dniu 25 lutego 2012 roku o godz.

10:00, w sali głównej Sądu Okręgowego w Gdańsku, odbył się coroczny izbowy Konkurs Krasomówczy dla Aplikantów Adwokackich Pomorskiej Izby Adwokackiej.

Konkurs zorganizowany przez Okręgową Radę Adwokacką, pod kierownictwem kierownika szkolenia adwokata Marcina Derlacza, miał na celu pogłębianie wśród aplikantów wiedzy prawniczej oraz doskonalenie sztuki przemawiania.

Sprawozdanie z Konkursu Krasomówczego

Sprawozdanie z izbowego Konkursu Krasomówczego dla Aplikantów Adwokackich Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku, z dnia 25 lutego 2012 roku

W konkursie wzięło udział 12 aplikantów.

byli apl. adw. Adam Pawłowski, jako pełnomocnik

Zmagania konkursowe rozpoczęli apl. adw. Sławomir

oskarżyciela posiłkowego oraz apl. adw. Rafał

Izydorczyk i apl. adw. Bartłomiej Witucki, którzy ode-

Grabowski, występujący w charakterze obrońcy.

grali role pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

W zaprezentowanym przez nich kazusie oskar-

i obrońcy w kazusie, w którym oskarżonemu

żonemu postawiono zarzut, iż prowadząc działalność

postawiono zarzut, że będąc tymczasowo aresz-

gospodarczą, w ramach której dokonywał re-

towanym, usiłował – poprzez wysłanie nielegalnego

montów oraz świadczył usługi budowlane, kupił

listu, tzw. grypsu – nakłaniać nieustaloną osobę do

od oskarżyciela posiłkowego materiały budowlane

wywarcia przemocą wpływu na świadków będących

z odroczonym terminem płatności, uprzednio

Sprawozdania

|

Sprawozdanie z Konkursu Krasomówczego

jednocześnie pokrzywdzony-

wprowadzając kontrahenta w błąd

mi w sprawie. Jako kolejni

co do swojej kondycji finansowej,

zaprezentowali się apl. adw.

a następnie nie zapłacił za kupione

Piotr Świeca i apl. adw. Ma-

materiały, czym doprowadził go

ciej Neumann w kazusie z za-

do niekorzystnego rozporządzenia

kresu prawa cywilnego. Stan

mieniem. Jako ostatni wystąpili

faktyczny

apl. adw. Joanna Gręndzińska,

sprawy

dotyczył

kwestii naruszenia dóbr oso-

jako

bistych proboszcza w artykule

posiłkowego oraz apl. adw. Łukasz

prasowym, ukazującym go

Kret, jako obrońca oskarżonego.

jako antysemitę oraz przeci-

W kazusie, w którym kluczową

wnika

nar-

kwestią było ustalenie zamiaru,

odowych. Apl. adw. Karo-

oskarżonemu postawiono zarzut

lina Drywa oraz apl. adw.

dwukrotnego zabójstwa, tj. zbrodni

Wojciech Sułkowski zmie-

z art. 148 § 1 kodeksu karnego.

rzyli się w kazusie, w którym

oskarżonemu postawiony zos-

uczestnicy konkursu odnosili się

mniejszości

pełnomocnik

oskarżyciela

W swoich wystąpieniach

tał zarzut doprowadzenia do odbycia stosunku

nie tylko do zawartych w kazusach problemów

płciowego małoletniej, która, na skutek zaburzeń

prawnych, dokonując szczegółowej analizy treści

psychicznych, w chwili zdarzenia pozbawiona była

przepisów prawa, w postaci chociażby znamion

możliwości rozpoznania znaczenia swojego czynu

czynu zabronionego, form stadialnych i zjawis-

i pokierowania własnym postępowaniem, (czyn

kowych popełnienia przestępstwa czy przesłanek

z art. 198 kodeksu karnego). Kolejna para, apl. adw.

naruszenia

Paweł Karasiński oraz apl. adw. Anna Negowska,

z powództwem o uzgodnienie treści księgi

zaprezentowali się w kazusie z zakresu prawa cy-

wieczystej,

wilnego, w którym powód wystąpił z powództwem

nymi

reakcjami

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczy-

torii

czy

dóbr lecz

osobistych ponadto

zasad

i

lub

wystąpienia

wykazali

się

traf-

nawiązaniami

do

his-

współżycia

społecznego.

wistym stanem prawnym. Następnymi mówcami 20

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Po zakończeniu ostatniego wystąpienia,

jury udało się na naradę celem wyłonienia laureatów konkursu. Zarówno uczestnicy, jak i zgromadzona na sali liczna publiczność, długo czekali na wyniki, co świadczy o burzliwym przebiegu głosowania oraz wyrównanym poziomie wystąpień. Ostatecznie jury osiągnęło konsensus i zwycięzcą konkursu ogłoszono apl. adw. Adama Pawłowskiego, który za zajęcie pierwszego miejsca otrzymał nagrodę pieniężną w wysokości 1.000 zł oraz prawo wystąpienia Sprawozdanie z Konkursu Krasomówczego

w Konkursie Środowiskowym, mającym na celu wyłonienie reprezentantów na Konkurs Finałowy.

Drugą lokatę oraz nagrodę pieniężną w kwocie 700 zł, wraz z prawem wystąpienia w Konkursie Środowiskowym, przyznano apl. adw. Karolinie Drywa. Trzecie miejsce oraz nagrodę pieniężną w wysokości 500 zł otrzymał apl. adw. Bartłomiej Witucki.

Sprawozdania

|

Laureatom konkursu serdecznie gratulujemy!

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

21

Sprawozdania

Ach cóż to był za

bal … adw. Agnieszka Derezińska- Jankowska

|

Sprawozdania Ach cóż to był za bal

Foto: Michał Borowski

22

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

W dniu 11 lutego 2012 r. w hotelu Radisson Blu w Gdańsku odbył się XVIII Bal Adwokata, organizowany przez Komisję Kultury Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku, pod tanecznym tytułem „Gorączka sobotniej nocy”.

U

Ku

czestnicy

przybyli

nastrojach

i

radości

z

w

zapałem

organizatorów

podchwyciła formułę

szampańskich

imprezy,

do

zabawy.

większość

gości

przebierając się

w stroje z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych.

DJ So So Black

Wszyscy

rewelacyjnie

się bawili, nie schodząc

z parkietu do samego końca i biorąc udział w różnych konkursach.

Organizatorom było bardzo miło, widząc

wirujących w tańcu, uśmiechniętych Uczestników.

przygotował świetną muzykę

z tamtych czasów, a kultowy film „Gorączka sobot-

Do zobaczenia w przyszłym roku!

niej nocy”, z niezapomnianą rolą Johna Travolty,

Za Komisję Kultury

|

Sprawozdania Ach cóż to był za bal

towarzyszył Gościom w trakcie zabawy.

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

23

Sprawozdania apl. adw. Dominika Wetoszka

W karnawałowy weekend 11-12 lutego odbywały się równolegle dwa bale trójmiejskiej palestry. Adwokaci w „gorączce sobotniej nocy” bawili się na swoim corocznym balu w gdańskim hotelu Radisson. Tymczasem aplikanci adwokaccy przeżywali uroczyście Bal Aplikanta – zorganizowany po raz pierwszy w historii Pomorskiej Izby, który odbył się dzięki staraniom samorządu aplikantów oraz wsparciu finansowym ORA.

Sprawozdania

|

Sprawozdanie ze Szkolenia i balu Aplikantów

Sprawozdanie ze Szkolenia i balu Aplikantów

J

Foto: apl. adw. Dominika Wetoszka

ako miejsce dla tego ważnego wydarzenia wybra-

na stawienie czoła zaplanowanym dla nich atrak-

ny został hotel Velaves we Władysławowie. Lo-

cjom. Po dopełnieniu formalności związanych

kalizacja nie była przypadkowa. Hotel zachęcił

z zakwaterowaniem oraz pozostawieniu rzeczy

nas pięknym położeniem w bliskiej odległości od

w pokojach, udaliśmy się do sali konferencyjnej.

morza oraz dodatkowymi atrakcjami, jak chociażby

Tematem wykładu były nadchodzące zmiany

SPA. Zgodnie z zasadą „najpierw nauka, później

w kodeksie postępowania cywilnego. Mając na

zabawa”, przed balem odbyło się szkolenie prowa-

uwadze czas, jaki zajmuje paniom przysposobienie

dzone przez Kierownika Szkolenia Aplikantów,

się do nadchodzącego balu, Mecenas uczynił ukłon

Mec. Marcina Derlacza. Przybywający tłumnie

w naszą stroną przeprowadzając szkolenie zwięzłe,

aplikanci w doskonałych nastrojach gotowi byli

aczkolwiek wyczerpując zagadnienie.

24

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Następnie przedstawiciel C.H. Beck, p. Mar-

smakiem i różnorodnością. Serwowane, zarówno na

cin Guza, starając się także zająć jak najmniej czasu,

ciepło, jak i na zimno, przystawki oraz dania główne

poganiany niewieścim wzrokiem, przedstawił ofertę

okazały się wykwintne i cieszyły się ogromnym po-

wydawnictwa skierowaną do aplikantów.

wodzeniem. Każdy mógł znaleźć coś dla siebie wśród serwowanych

obfitości.

Ku

łasuchów,

na

uciesze stole

znalazły

się

również słodkości wraz z gorącymi napojami. Bu-

puście” aplikanci powoli zaczęli gromadzić się na

parkiecie.

Grano

różnorodną muzykę - od najświeższych hitów po standardowe „tanga przytulanga”. Humory nam naukowej,

dopisywały, atmosfera była

rozpoczęły się gorączkowe przygotowania do balu.

przednia, zatem zabawa trwała do godzin poran-

Poruszając się po labiryntach hotelowych korytarzy,

nych. Najbardziej wytrwali tancerze schodzili z par-

rozeszliśmy się do pokoi. Panie, w większości, udały

kietu w okolicach godziny czwartej nad ranem.

się na przegląd swoich wieczornych kreacji, fry-

zur oraz zawartości kosmetyczek. Tymczasem płeć

Na śniadanie pierwsi aplikanci zaczęli nieśmiało

przeciwna korzystała z bogatej oferty hotelu, mając

schodzić dopiero około godziny dziewiątej. Na twa-

do wyboru saunę, SPA lub baseny. Wszystko po to,

rzach widać było trudy nieprzespanej nocy. Z jadalni

aby o 20.00 znaleźć się w tym samym miejscu, czyli

znajdującej się na ostatnim piętrze hotelu roztaczał

w sali balowej.

się piękny widok na morze, który działał kojąco

Po

zakończeniu

części

Następny dzień rozpoczął się dość ospale.

Bal Aplikantów rozpoczął się uroczystą

kolacją, do której w tle przygrywała muzyka.

Zrezygnowaliśmy z tradycyjnego poloneza, bowiem uznano, iż jest on zarezerwowany dla przyszłych maturzystów. Wybór padł na DJ’a i muzykę współczesną. W powietrzu czuć było podniosłą atmosferę. Elegancko przybrane okrągłe stoły nakryte zostały na około 10 osób. Bufet utrzymany był w konwencji śródziemnomorskiej, a potrawy kusiły Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

25

|

Po „kulinarnej roz-

Sprawozdania

Sprawozdanie ze Szkolenia i balu Aplikantów

fet serwowano do 22.30.

na nasze zmysły. Wielu aplikantów, zmęczonych całonocną zabawą, zdecydowało się zregenerować nadszarpnięte siły w SPA. Podczas balu zrodził się szalony pomysł porannej kąpieli w morzu, jednakże upadł on równie szybko, jak powstał. Aplikanci, strudzeni zabawą do białego rana, woleli skorzystać z ciepłych basenów oraz sauny, niż próbować swoich sił jako morsy.

Na długo zachowamy wspomnienia z nasze-

zapoczątkowany przez III rok aplikacji, Bal Aplikanta stanie się tradycją, kontynuowaną przez następne pokolenia aplikantów Pomorskiej Izby Adwokackiej. W imieniu własnym oraz wszystkich koleżanek i kolegów obecnych na Balu Aplikanta A.D. 2012 chciałabym podziękować Panu Mecenasowi Derlaczowi za ciekawy wykład, a organizatorom: apl. adw.

Marzenie Mielniczek-Drezner oraz apl. adw. Maciejowi Rydlichowskiemu za wkład włożony w przygotowania oraz determinację, która doprowadziła do realizacji tego przedsięwzięcia.

Sprawozdania

|

Sprawozdanie ze Szkolenia i balu Aplikantów

go pierwszego wspólnego balu. Mamy nadzieję, że,

26

Gdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

W styczniowy, czwartkowy wieczór tego roku, na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego miał miejsce wieczór poetycki kolegi aplikanta adwokackiego Tomasza Snarskiego. Poeta zadebiutował tomikiem zatytułowanym „Przezpatrzenia”.

W

audytorium C zebrało się grono szacownych gości: władze rektorskie i wydziałowe, pracownicy naukowi. Gdańską Palestrę reprezentowali: Wicedziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku - adwokat Dariusz Strzelecki, adwokaci i aplikanci adwokaccy.

Wśród zgromadzonych obecni byli również rodzice poety, przyjaciele, znajomi oraz liczni miłośnicy poezji.

Prowadzący spotkanie opowiedział zebranym w kilku słowach o autorze. Następnie odczytano wybrane utwory. Swoje ulubione wiersze zaprezentował również poeta. Po tym rozmowę z debiutantem przeprowadziła redaktor Emma Popik. W dalszej części pytania zadawali goście: dlaczego poeta zdecydował się wydać wiersze, kiedy i w jakich okolicznościach powstawały, skąd taki tytuł tomiku, gdzie autor szukał inspiracji, tematów i przede wszystkim, kiedy powstanie następny zbiór wierszy. W wypowiedziach padały słowa zachwytu, uznania, gratulacje i życzenia dalszej, twórczej pracy. Na zakończenie wieczoru zebrani tłumnie otoczyli poetę prosząc o dedykacje.

Tomasz Snarski urodził się w 1985 r. w Gdańsku.

Jest absolwentem prawa na Wydziale Prawa i AdminisGdański Kwartalnik Adwokacki nr 26 / MARZEC 2012

Kiedy następny tomik Panie Mecenasie?

27

Przezpatrzenia - poetycki debiut prawnika

Przezpatrzenia – poetycki debiut prawnika

|

apl. adw. Magdalena Trzebicka

tracji Uniwersytetu Gdańskiego. W 2008 r. został laureatem Konkursu o nagrodę “Czerwonej Róży” dla Najlepszego Studenta Trójmiasta. Obecnie pracuje jako asystent w Katedrze Prawa Karnego Materialnego i Wykonawczego oraz Psychiatrii Sądowej.

Pełni również funkcję redaktora naczelnego Gazety Wydziału Prawa i Administracji UG. Jest aplikantem III roku aplikacji adwokackiej w Pomorskiej Izbie.

W ubiegłym roku reprezentował Izbę na Ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym Aplikantów Adwokackich im. Stanisława Mikke, gdzie uzyskał wysokie trzecie miejsce.

Przygodę z poezją rozpoczął wiele lat temu, ale dopiero teraz zdecydował się opublikować swoje wiersze. Prezentowane dotychczas tylko wybranym słuchaczom utwory, zostały udostępnione szerszej publiczności. Powstał tomik o intrygującym tytule „Przezpatrzenia”, wzbogacony fotografiami autorstwa adwokata Przemysława Rybińskiego. Niektóre zdjęcia ilustrują myśl przewodnią utworu wprost, inne luźno nawiązują do jego treści. Za każdym razem są jednak tylko sugestią, pozostawiając czytelnikowi swobodę interpretacji.

Utwory poruszają problemy i dylematy bliskie każdemu człowiekowi. Jest w nich mowa o prawie, wierze, moralności, roli poety we współczesnym świecie.

Poeta uzmysławia nam, że stosując prawo zgodnie z jego literą zdarza się, że tak naprawdę popełniamy moralne zło, chociaż nikt nas za to nie potępi. Nie ma w tym negacji prawa jako takiego, jest krytyka instytucji prawnych, które usprawiedliwiają czynienie niesprawiedliwości. Człowiek, który nie kieruje się w życiu moralnością i mądrością, który podchodzi do życia powierzchownie, bezrefleksyjnie, uważa, że wszystko mu wolno, w konsekwencji pozbawia się człowieczeństwa. Życie to nieustanne zadawanie pytań, a sztuką jest stawianie tych właściwych. Również poeta musi pytać, wnikać głębiej, obserwować, interpretować rzeczywistość, sugerować. Być dla innych przewodnikiem, tłumaczem, chociaż każdy człowiek powinien starać się rozumieć świat samodzielnie. Jego środkiem komunikacji ze światem i ludźmi jest wiersz, celem - odpowiedź na najważniejsze pytania. Ale w dotarciu do celu poeta nie powinien się zatracić. Jeżeli osiągnięcie zamierzonego celu wiązałoby się z odrzuceniem wartości, powinien zatrzymać się, zrezygnować.

Prezentowane utwory nie są pesymistyczne, ale bardzo realistyczne - w pełni oddają piękno, bogactwo, ale także brutalność i zobojętnienie dzisiejszego świata.

Sprawozdania

Sprawozdania