Opwekking Magazine 662

MAART 2021 - NR. 662

OPWEKKING

AANBIDDING MET KOFFIE OP SCHOOT

M

HENK DIK

'ALS WE ALLEMAAL WEGKIJKEN, HEEFT DE DUISTERNIS VRIJ SPEL' INTERVIEW

OLLIE & SOPHIE: 'WE VERLANGEN ERNAAR DAT IEDER KIND ZICH GELIEFD VOELT'

A

G

A

Z

I

N

E

advertentie

HARTELIJK DANK! Duizenden kinderen mochten we voorzien van voedsel!

Voedsel blijft nodig, noodhulp gaat door De dankbaarheid van de families en de blijheid van de kinderen die we de laatste maanden van een voedselpakket mochten voorzien is niet in woorden uit te drukken. (zie onze website voor ontroerende filmpjes) www.hartvoorkinderen.nl/video De COVID-crisis is nog niet voorbij en honger is verschrikkelijk.

Daarom gaat onze noodhulpactie voor voedsel in Oeganda, Haïti, Lesotho en Zuid-Afrika gewoon door.

Met een voedselpakket van € 50,00 kunnen we een groot gezin een maand lang eten geven en kunnen we ontzettend veel mensen blij maken.

Madina Buule uit Oeganda schreef ons: Een dank je wel is nooit genoeg, want wat zeg je tegen iemand die je leven heeft gered?

We kunnen alleen maar bidden dat God uw gevende handen blijft zegenen.

God zegene u rijkelijk!

Met een

Hoe groot of klein, elke donatie is van harte welkom!

Helpt u weer mee?

groet,

Erna Neuteboom Initiatiefnemer Hart voor Kinderen PS: We hadden iedereen graag persoonlijk bedankt maar voor het overgrote deel van de reacties was dat niet mogelijk omdat de bankinstellingen vanwege de privacywet bij een overboeking uw adres niet vermelden. Bij deze DANKUWEL!!!

Mocht u een gift willen doen dan kan dat via onze website www.hartvoorkinderen.nl of doneer via IBAN NL 41 INGB 000.000.4520 t.n.v. Hart voor Kinderen o.v.v. Voedselpakketten. facebook.com/stichtinghartvoorkinderen

REDACTIONEEL

Colofon Maart 2021 60e jaargang Nr. 662 Opwekking Magazine is een uitgave

Beste vriend, Bij het verschijnen van dit magazine zitten we in Nederland nog in een lockdown en waarschijnlijk geldt de avondklok ook nog. Misschien voel je je hierdoor erg beperkt in je vrijheid. Het is niet fijn als je een verfrissende avondwandeling na een

van Stichting Opwekkingslectuur

dag vol Zoom en Teams, of een bezoek aan je ouders, al zo snel moet afbreken.

en verschijnt 11 keer per jaar.

Hoe kun je repeteren met de aanbiddingsband en toch op tijd thuis zijn? Maar

Losse nummers: € 2,95

misschien ging je toch al niet vaak ’s avonds op pad en raakt de avondklok je niet zo. Misschien ben je zelfs wel blij omdat je niet meer verplicht sociale bezoekjes

Stichting Opwekking Ruitenbeek 16, 3881 LW Putten T: 088-352 67 00 E: info@opwekking.nl W: www.opwekking.nl IBAN: NL52ABNA0477774482

hoeft af te leggen en je ook af bent van ongemakkelijke situaties met de drie verplichte zoenen.

Ook christelijke organisaties in Nederland zien twee kanten van de medaille. Ja, heel veel dingen kunnen niet doorgaan of moeten anders georganiseerd worden.

Het huwelijkspastoraat ziet een toename van het aantal huwelijken dat onder druk staat doordat echtparen de hele dag op elkaars lip zitten, zoals we lezen in het

Redactioneel (redactie@opwekking.nl) Eindredactie: Carina Bergman en Joyce de Jongh Hoofdredactie: Ruben Flach Redactie: Henk Dik en Kees Goedhart Vormgeving: Bernard van den Berg Druk: Vellendrukkerij BDU, Barneveld

artikel van Jan en Imma Slot op pagina 30.

Er openen zich onverwachte nieuwe (online) deuren Maar er openen zich ook onverwachte nieuwe (online) deuren. Doordat het huwelijkspastoraat online plaatsvindt, kunnen ook mensen van ver weg eraan deelnemen. Stichting Gave (pagina 10) ziet dat de online kerkdiensten in

Opwekking Magazine is ook verkrijgbaar in

bijvoorbeeld de Koerdische taal tot ver over de Nederlandse grenzen worden

gesproken vorm. Info: CBB, T 0341-56 54 99

bekeken. Mensen ver weg komen tot geloof door online contacten met vluchtelingen in Nederland.

Abonnementen Opwekking magazine kun je gratis online lezen.

De makers van Ollie en Sophie (pagina 24) merken dat kinderen sámen met hun

Op onze website onder Opwekking Magazine vind je

ouders naar de Mozaiek Kidsdienst kijken waardoor gezinnen de hele week met

hierover meer informatie. Ook kun je je aanmelden voor

elkaar in gesprek zijn over de gepresenteerde Bijbelverhalen. Daardoor hebben

de papieren uitgave van het magazine. We bieden het

deze diensten nog veel meer impact dan alleen maar lokaal, of op die ene zondag!

gratis aan, maar natuurlijk zijn er wel kosten verbonden aan het produceren van het blad. We hopen dat je wilt overwegen om ons periodiek te steunen als Vriend van Opwekking. Voor meer informatie kijk op www. opwekking.nl/word-vriend Advertenties BDU Vakmedia, Roel Abraham T: 06-5427 74244 E: r.abraham@bdu.nl Opwekking is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties.

Fotografie Adobe Stock, tenzij anders vermeld Financiën

Hoop De grote vraag is dan ook: blijf je focussen op wat niet kan, zit je je tijd wel uit tot het voorbij is, of richt je je blik op wat wél kan? Zoals Henk Dik zegt op pagina 33: "Vele prachtige psalmen, liederen en gezangen zijn niet gecomponeerd op een zonnige zomermiddag in een luie stoel, maar werden in de verdrukking geboren."

En Jan Pieter Mostert (Gave) op pagina 10: ‘Als Paulus niet was opgesloten, had hij misschien helemaal geen tijd gehad om brieven te schrijven. God gebruikte zijn "lockdown". Ook Ruben Flach ziet in zijn Persoonlijk (pagina 19) kansen: "Ik geloof dat we juist nu meerwaarde kunnen hebben in deze wereld, door te leven vanuit hoop."

Laten we leven als mensen van hoop!

De redactie wenst je veel leesplezier.

We zijn voor het uitvoeren van onze opdracht afhankelijk van God en van onze trouwe achterban.

Door wat we ontvangen in gebed, medewerking en giften. In dankbaarheid zien we hoe God keer op keer

PS: Opwekking is gestopt met de abonnementen voor het magazine, maar

vermenigvuldigt wat we ontvangen. Wil je ons werk

we waarderen je vriendschap des te meer! Wil je je abonnement omzetten

steunen met een gift? Alvast hartelijk dank!

naar vriendschap? Zie de bijgevoegde antwoordkaart voor meer informatie.

3

Inhoudsopgave 06

06

Aanbidding met koffie op schoot Hoe gaat het met de aanbidding? Sta je enthousiast mee te zingen met de livestream? Of zit je op de bank met een kopje koffie op schoot?

10

De impact van één christen die een AZC bezoekt Migratie en internet spelen een belangrijke rol in de verspreiding van het evangelie, ziet Jan Pieter Mostert, directeur van Stichting Gave. God bereikt de naties!

20

‘Als we allemaal wegkijken, heeft de duisternis vrij spel’

De Amsterdamse Wallen worden door velen gezien als een onderdeel van onze cultuur. Maar in werkelijkheid is het een duister gebied waar we als

10

christenen te veel van wegkijken.

24

‘We verlangen ernaar dat ieder kind zich geliefd voelt’

Interview met Ollie en Sophie, de hoofdrolspelers van de online Mozaiek Kids- dienst die elke zondagochtend op YouTube wordt uitgezonden.

20

30

Huwelijken onder spanning in coronatijd Door de coronacrisis staan huwelijken onder druk. Jan en Imma Slot zien dit terug in het huwelijkspastoraat dat zij verlenen.

33

Lockdownliederen De lockdown nodigt op het eerste gezicht niet uit tot lofprijs en dankzegging. Toch werden sommige van de mooiste liederen uit onze geschiedenis juist vanuit de moeite geboren.

24

Verder natuurlijk 03 Colofon 03 Redactioneel 13 Frisse kijk - Marja Verschoor-Meijers 14 Aanbevolen media 17 Bijbelstudie - Kees Goedhart 18 Opwekking Nieuws 19 Persoonlijk - Ruben Flach 28 Nieuws 29 Agenda 35 Uitgevogeld - Henk Stoorvogel

30

AANBIDDING MET KOFFIE OP SCHOOT

6

GEMEENTELEVEN

HOE GAAT HET MET DE AANBIDDING? STA JE ENTHOUSIAST MEE TE ZINGEN MET DE LIVESTREAM? OF ZIT JE OP DE BANK MET EEN KOPJE KOFFIE OP SCHOOT? Onlangs kregen we van Opwekking een bemoedigende

we vaak niet eens samenkomen in de gemeente. En als

brief met een opmerkelijke bijsluiter: een mondkapje.

het wel kon, mochten we niet zingen. Het is prachtig

Op zich is een mondkapje in deze tijd niet zo bijzonder,

dat er elke zondag heel veel kerken hun diensten

ze zijn er in vele soorten en uitvoeringen, maar de tekst

via livestream uitzenden en dat er ook nog online

op dit kapje was wel heel speciaal: ‘De woorden van mijn

concerten zijn van LEV, Joke Buijs, Marcel en Lydia,

mond, o Heer, die zijn voor U bekend.’

Reni en Elisa en anderen, maar hoe beleven we dat?

Gaan we in de woonkamer staan met onze handen

De tekst komt uit Opwekkingslied 518; Marcel en Lydia

opgeheven terwijl we meezingen met de livestream,

Zimmer schreven het naar aanleiding van Psalm 139.

al dan niet in onze pyjama? Of drinken we nog een

De boodschap die Ruben Flach met deze tekst wilde

kopje koffie en zijn we meer toeschouwer dan echt

benadrukken: “Al kunnen we niet samenkomen en

deelnemer?

moeten we onze mond bedekken, de lof en ere aan onze God zullen we blijven uiten. Hij is onze lofprijs waard!”

Ruben Flach, die zelf actief is als muzikant en zangleider in zijn eigen gemeente en bij

De veelzijdige bediening van Opwekking is in de

teambijeenkomsten van Opwekking, herkent het

afgelopen 60 jaar altijd sterk verbonden geweest

dilemma: “Hoewel aanbidding mijn hart heeft en ik

met aanbidding en lofprijs. Velen hebben kostbare

anderen daarin ook graag aanmoedig, merk ik dat ik

herinneringen aan een volle tent tijdens de

het niet zo makkelijk vind om voor de televisie mee te

Pinksterconferenties of het samen zingen met 50 duizend

zingen. Anderzijds heb ik soms muziek opstaan in de

anderen tijdens de Sing-in. Tijdens het jaarlijkse Worship

auto – ook vóór corona – waarbij ik zo hard meezing

Weekend worden de nieuwe Opwekkingsliederen

dat ik me soms afvraag of andere automobilisten

opgenomen om daarmee individuele gelovigen en

om mij heen het horen. Het is hoe dan ook goed om

kerken en gemeentes aan te moedigen om God te

te beseffen dat aanbidding niet vastzit aan dat ene

aanbidden.

gebouw waar we wekelijks samenkomen.

Door de coronamaatregelen kon dit weekend in 2020

Als er straks weer ruimte komt om fysiek samen te komen,

niet doorgaan en ook dit jaar 2021 zal het anders gaan

zullen we als gemeentes weer diensten kunnen houden

dan voorgaande jaren. Toch wordt dit voorjaar cd45

zoals voorheen. Maar ik hoop dat we naar meer verlangen

opgenomen onder leiding van Elisa Krijgsman en

dan alleen maar terug te gaan naar zoals het was. Ik

met medewerking van toegewijde zangers, zange­

geloof zeker dat we weer bij elkaar gaan komen, en daar

ressen, muzikanten en geluidsmensen. De bundel

gaan we intens van genieten. Want we zijn geschapen

Opwekkingsliederen bevat straks maar liefst 857 liederen.

voor relaties, en relaties weerspiegelen ook iets van het wezen van God zelf. Maar ik geloof ook dat deze tijd

TOESCHOUWER

ons iets kan leren. Zo hechten we best veel waarde aan gebouwen, plekken van samenkomst. En als we eerlijk

“God is onze lofprijs waard”, zeggen we, maar hoe doe

zijn hebben we dat soort plekken misschien wel een

je dat in je persoonlijk leven en in je kerk of gemeente

beetje ‘heilig verklaard’. Alsof God daar meer te vinden

tijdens deze coronatijd? In het afgelopen jaar konden

is dan op andere plekken. Maar God zoekt nog steeds

7

mensen die Hem aanbidden in Geest en in waarheid,

camera en hoop ik dat de mensen die de beelden zien,

zoals Jezus zei tegen de Samaritaanse vrouw in Johannes

bemoedigd worden en meedoen, maar ik mis

4:23. En dan speelt een locatie, een gebouw, daar echt

de interactie.”

een bijrol in.”

Gelukkig biedt de technologie ook de mogelijkheid

CHATBERICHTEN

om iets van interactie te hebben. Tijdens de livestream concerten kunnen mensen chatberichten sturen en

Twee andere bekende gezichten bij Opwekking zijn Elisa

verzoeknummers indienen. Elisa: “Dat geeft toch een

en Reni Krijgsman. De coronacrisis heeft grote impact

gevoel van betrokkenheid en samen aanbidden. Maar ik

op hun werk als muzikanten en aanbiddingsleiders.

zie er echt naar uit om weer samen te komen en ik hoop

Ze zijn echter niet bij de pakken gaan neerzitten en

dat heel veel mensen net als wij dat verlangen hebben en

houden regelmatig aanbiddingsconcerten via de

niet kunnen wachten tot het zover is.”

livestream. “Aanbidding is natuurlijk in de eerste plaats een persoonlijke zaak”, vertelt Reni, “maar het wordt verrijkt door het samen te kunnen doen. Dat dit niet

BIJBELSE LOCKDOWN We gaan met elkaar door een historische periode, maar

‘GOD ZOEKT NOG STEEDS MENSEN DIE HEM AANBIDDEN IN GEEST EN IN WAARHEID’

misschien is hij minder ongekend dan we denken. Ook de nog jonge kerk zoals beschreven in het boek Handelingen ging door moeilijke tijden heen. Gelovigen werden vervolgd, het werd hun zelfs verboden om de naam van Jezus te gebruiken. Toch zien we steeds weer dat ze ervoor kozen om God te blijven aanbidden. Ze loofden God en stonden in de gunst bij het hele volk (Handelingen

8

of nauwelijks mogelijk is, vind ik niet makkelijk en dat

2:47). Gefundeerd op hun Joodse identiteit zien we hen

mis ik.” Elisa voegt daaraan toe: “Als je met elkaar God

trouw bidden in de tempel. Als Johannes en Petrus na de

aanbidt, dan zie je wat het doet met de mensen die in

genezing van de verlamde man eerst gevangen worden

de gemeente of in een zaal zitten. Nu sta ik voor een

genomen en daarna worden vrijgelaten, citeren zij in hun

GEMEENTELEVEN

dankgebed een psalm van David (Handelingen 4:23-31;

Misschien moeten wij toch maar over onze gêne

Psalm 2). Hun tijd van gebed en aanbidding eindigt met

heenstappen, voor de televisie gaan staan met het

een krachtige werking van Gods Geest.

volume een tikje harder en uit volle borst meezingen:

Ook de geschiedenis van Paulus en Silas in de gevangenis van Filippi - Handelingen 16 - is voor velen bekend. Als er ergens een vergelijking te trekken is met onze lockdown dan is het wel deze geschiedenis. Nadat ze een groot aantal slagen hadden gekregen, werden ze opgesloten in de gevangenis, waar de gevangenbewaarder opdracht kreeg hen streng te bewaken. Overeenkomstig dit bevel bracht hij hen naar de binnenste kerker en sloot hun voeten in het blok. Om middernacht waren Paulus en Silas aan het bidden en zongen ze lofliederen voor God. De andere gevangenen luisterden aandachtig naar hen (Handelingen 16: 23-25).

U bent heilig, heilig Heer, heel de schepping buigt zich voor U. Halleluja, halleluja, glorie in de hoge.

En ik zing, ja, ik zing een loflied voor U, zolang ik leef.

God regeert, Hij regeert,

VERLANGEN In de binnenste kerker ... voeten in het blok ... strenge bewaking - omstandigheden die nu niet bepaald een uitnodiging zijn voor een tijd van aanbidding, maar voor Paulus en Silas wel! Het moet indrukwekkend zijn geweest, want de andere gevangenen luisterden aandachtig naar hen. En er gebeurde ook wat in de hemelse gewesten: er kwam een aardbeving, de boeien gingen los, de deuren gingen open en uiteindelijk kwamen in die nacht de gevangenbewaarder en al

heilig is de Heer der heren.

God regeert, Hij regeert in eeuwigheid.

Ik verlang naar U, Ik verlang naar U, Heer, naar U, Heer.

zijn huisgenoten tot geloof in Jezus. Ze werden zelfs diezelfde nacht nog gedoopt! De Bijbel vertelt niet welk

(Opwekking 662)

lied Paulus en Silas gezongen hebben, maar het zou best Psalm 50 geweest kunnen zijn met die krachtige slotwoorden van vers 23 (NBG): Wie lof offert, eert Mij en baant de weg, dat Ik hem Gods heil doe zien.

TEKST: Henk Dik

9

DE IMPACT VAN ÉÉN CHRISTEN DIE EEN AZC BEZOEKT Migratie en internet spelen een belangrijke rol in de verspreiding van het evangelie, ziet Jan Pieter Mostert, directeur van Stichting Gave.

“Jezus wordt hier gevonden en het evangelie gaat, vooral digitaal, terug naar de thuislanden.”

Stichting Gave helpt lokale kerken contact te leggen met hun plaatselijke asielzoekerscentrum (AZC). Jan Pieter Mostert (52) is sinds 2011 directeur van de stichting. “Ik wist natuurlijk wel wat het werk van Gave inhield, maar gaandeweg ontdekte ik welke grote impact het ook heeft buiten ons eigen land. Het is heel bijzonder om daarin een rol te spelen.”

Jan Pieter vertelt het verhaal van de Koerd Faraidoun die twintig jaar geleden als asielzoeker in Nederland kwam.

“In het AZC waar hij op dat moment verbleef, kwam regelmatig een Nederlandse christen op bezoek. Faraidoun ergerde zich aan deze man maar merkte ook dat er iets bijzonders met hem was, iets wat hem aantrok. Ze raakten in gesprek over de Bijbel en Faraidoun kwam na verloop van tijd tot geloof. Vanaf dat moment liet hij zien dat hij

10

Jan Pieter Mostert

EVANGELISATIE

en koloniën gesticht waar zendelingen naartoe gingen.

Die kolonisatie had een negatieve keerzijde maar de christenen die er nu wonen zijn heel dankbaar voor die zendelingen van toen. En inmiddels komen ze het evangelie terugbrengen naar Europa.

“De derde slag die ik zie, is die van migratie en internet.

Het zijn twee ontwikkelingen van de laatste decennia die een grote rol spelen in de verspreiding van het evangelie.

Het evangelie wordt niet alleen gebracht naar verre landen maar als gevolg van de vluchtelingenstromen ook hiernaartoe gehaald. Jezus wordt hier gevonden en het evangelie gaat, vooral digitaal, terug naar thuislanden.

Daar zijn ook prachtige Bijbelse voorbeelden van. Ik christen was geworden en daardoor kwam hij in botsing

denk aan de koningin van Sheba (1 Koningen 10) en de

met andere asielzoekers. Een christelijk gezin ving hem

kamerling uit Ethiopië (Handelingen 8:26) die naar Israël

enige tijd op in hun huis. Terwijl hij verder groeide in zijn

kwamen en daar leerden over de God van Israël. Deze

geloof ontving hij een bovennatuurlijke roeping voor

twee mensen worden gelinkt aan het vroege christendom

‘ER IS DOOR HEN ZELFS RUIMTE OP SATELLIETZENDERS INGEKOCHT WAARMEE ZE HET EVANGELIE UITZENDEN IN IRAN’ zijn eigen volk. Faraidoun stichtte daarom een kerk voor

in Oost-Afrika. Ik denk ook aan de eerste pinksterdag

Koerden. Het bijzondere is dat de diensten, nu ze ook

toen de Heilige Geest werd uitgestort. Daar waren veel

online te volgen zijn, door duizenden mensen worden

mensen bij die het evangelie in hun eigen taal hoorden en

bekeken. Speciaal daarvoor is er een online nazorgteam

daarna terugkeerden naar hun thuisland. Het is heel goed

opgezet waar mensen terecht kunnen met hun vragen

mogelijk dat door hun getuigenis ook anderen tot geloof

en voor gebed. De kerk krijgt ook bedreigingen, maar dat

kwamen. Dat zijn de onzichtbare lijnen van het evangelie.”

houdt hen niet tegen.

En dit verhaal staat niet op zichzelf. Vanuit Iran komen al zo’n 20 tot 25 jaar vluchtelingen naar het westen. Zij hebben het gevoel dat de Islam hun is opgelegd. Het zijn vaak intellectuele mensen die openstaan voor andere denkbeelden zoals het christelijk geloof. Verschillende van die bekeerde Iraniërs zijn zich gaan richten op hun thuisland. Er is door hen zelfs ruimte op satellietzenders ingekocht waarmee ze het evangelie uitzenden in Iran.

Er gebeuren in dat land heel bijzondere dingen – velen komen tot geloof.”

DRIE SLAGEN Jan Pieter ziet in de geschiedenis een drieslag als het gaat om de zending. “De eerste slag was onder het Pax Romana – het Romeinse Rijk met al zijn infrastructuren.

Dat lag na Pinksteren klaar voor de eerste zendelingen, de apostelen. De tweede slag vond plaats vanaf de Reformatie. Door de boekdrukkunst kon de Bijbel worden verspreid. Er werden grote zeereizen gemaakt

11

Zo zijn er meer landen op de wereld die zo gesloten zijn dat er amper zendelingen komen. Maar door migratie en internet worden alsnog ingangen gevonden voor het evangelie.”

We leven in een tijd van lockdown en avondklok. Dat is niet vergelijkbaar met het leven van vervolgde christenen maar kan je wel een gevoel geven dat je opgesloten zit.

Jan Pieter: “Het leven van Paulus laat zien dat dat geen verloren tijd is. In de gevangenis schreef hij brieven. Als hij niet was opgesloten, had hij misschien helemaal geen tijd gehad om brieven te schrijven. God gebruikte zijn ‘lockdown’. Zo zien wij bij Gave dat deze coronacrisis ook zegeningen met zich meebrengt. Onze groepen kunnen niet samenkomen voor Bijbelstudie, maar online is veel mogelijk. Op de website komopdethee.nl maken we programma’s voor verschillende taalgroepen, zoals het Iraanse Farsi en het Eritrese Tigrinya, en zijn er chats om in gesprek te gaan. Het bijzondere is dat we daarmee meer aansluiting beginnen te krijgen bij jonge mensen zoals Dahir die uit een gesloten cultuur gevlucht zijn en daardoor getraumatiseerd en getekend zijn.”

GESLOTEN “In de huidige tijd gebeurt dat opnieuw. Vluchtelingen

GEEN TABOE

komen hier tot geloof en omdat ze door middel van

Jan Pieter: “Als stichting Gave willen we er zijn voor

internet in contact blijven met familieleden in het

vluchtelingen. Niet alleen voor hun praktische noden

thuisland, komen ook die tot bekering. Vaak reageert de

maar juist ook voor hun geestelijke nood. De grote

familie in eerste instantie afwijzend, maar als ze zien dat

impact van migratie op de zending anno nu versterkt

hun zoon of zus veranderd is, raken ze toch geïnteresseerd.

ons verlangen om vluchtelingen te omarmen en hen te

Zo komen geloofsgesprekken op gang. Dahir*, een jongen

helpen om hun leven hier succesvol op te bouwen. We

in een van onze groepen, is afkomstig uit een zeer gesloten

willen lokale kerken helpen om in contact te komen met vluchtelingen in hun woonplaats. Een van de dingen die

‘DAHIR HAD VIA FACEBOOK CONTACT MET ZIJN ZUS, DIE DOOR ZIJN GETUIGENIS TOT GELOOF KWAM’

we naar voren brengen, is dat vluchtelingen het prima vinden om over geloof te praten. Hoewel we denken dat we in de westerse wereld geen enkel taboe meer kennen, ligt er in werkelijkheid wel degelijk een soort cultureel taboe op het praten over je geloof. Dat doen we als Nederlanders pas als we iemand echt kennen, als we dat al durven. Maar veel vluchtelingen zijn juist heel nieuwsgierig naar het christelijk geloof. Ze hebben vaak nog nooit iemand ontmoet die christen is. En zoals uit het

land in Oost-Afrika. In Nederland kwam hij tot geloof.

verhaal van Faraidoun blijkt: het begint met één christen

Via Facebook had hij contact met zijn zus, die door zijn

die een AZC bezoekt.” •

getuigenis tot geloof kwam. Het gevolg daarvan was dat zij in de gevangenis belandde en dat haar kinderen haar

*Gefingeerde naam om veiligheidsredenen.

werden ontnomen. Met Dahir hebben voor haar gebeden, dat ze haar geloof niet zou kwijtraken. Inmiddels is ze weer vrij en maakt ze het naar omstandigheden goed.

12

TEKST: Carina Bergman

Marja Verschoor-Meijers

FRISSE KIJK

OP OUDE WAARHEDEN

Onwankelbaar Het valt mij op dat veel christenen in deze onzekere tijden, waarbij de natiën worden geschud, meer spreken over dat schudden en niet over dat wat onwankelbaar is.

Ja, sorry hoor, maar dit moet mij echt even van het hart.

wees standvastig, onwankelbaar, altijd overvloedig in het

Als dit jou betreft, dan hoop ik dat wat ik schrijf je raakt

werk van de Here, in de wetenschap dat uw inspanning

en tot nadenken stemt.

niet tevergeefs is in de Heere. Wees onwankelbaar. Dat is geen suggestie, dat is een oproep aan ons allemaal.

Natuurlijk, ik snap best dat er nogal wat actuele zaken

Altijd overvloedig in het werk van de Here. Ja, ongeacht

zijn die de gemoederen bezighouden en dat we daar

de omstandigheden. We kunnen de toestand van de

graag over willen praten. Maar hoe langer en hoe meer

wereld niet als excuus gebruiken om niet te doen wat

we ons bezighouden met de storm, hoe heftiger die

God ons opdraagt.

wordt. Ik zie gelovigen om mij heen die volledig opgaan in de huidige crisis en zich in sommige gevallen al bijna

Dat we daarbij hernieuwde creativiteit gebruiken en

een jaar lang passief hebben verschanst achter hun

misschien de dingen anders doen dan we gewend

kranten en televisie in de volle overtuiging dat het werk

waren, moge duidelijk zijn. Maar de roep om naar elkaar

van de Heer maar even moet wachten totdat we ons

om te zien, het evangelie te delen, gastvrij te zijn en

weer in rustiger vaarwater bevinden. Zo van ‘stil maar,

samen te komen, is nooit veranderd. Ook in 2021 niet.

wacht maar...’ Hoezo, denk ik dan. Moeten wij ons in

Wij leven vanuit een onwankelbare zekerheid, vergeet

stormen niet concentreren op het anker in plaats van op

dat nooit! In Spreuken 12:3 staat: Door goddeloosheid

de golven?

kan geen mens standhouden, maar de wortel van de rechtvaardigen is onwankelbaar. Als wij dat echt geloven

Juist nu kunnen we daarin opvallen, veel meer dan in tijden waarin alles goed lijkt te gaan

laten we ons niet heen en weer slingeren door golven maar houden we onze ogen gericht op Degene die onwankelbaar is. Juist nu kunnen we daarin opvallen, veel meer dan in tijden waarin alles goed lijkt te gaan.

Ik zou willen oproepen om ons in ons denken, schrijven,

ZEKERHEID Ik denk dat we juist in deze tijd aan een wereld in

lezen, spreken en handelen te concentreren op dat wat onwankelbaar is, want al het andere zal zeker voorbijgaan!

nood kunnen laten zien dat wij er anders in staan, dat wij een onwankelbare zekerheid hebben die ons in

Want al zouden bergen wijken en heuvels wankelen, Mijn

overwinning doet leven. 1 Korintiërs 15:57-58 zou wat

goedertierenheid zal van u niet wijken en het verbond van

dat betreft onze lijfspreuk in tijden van crisis moeten

Mijn vrede zal niet wankelen, zegt de Here, uw Ontfermer

zijn: Maar God zij dank, Die ons de overwinning geeft door

(Jesaja 54:10).

•

onze Here Jezus Christus. Daarom, mijn geliefde broeders,

13

HET MEDAILLON Cathy Gohlke

DAGVERS en BIJBELBEKENTENISSEN

PITTIGE KOST

EROMHEEN DRAAIEN

Jop van der Bijl

Hans Alblas

Nederlands Bijbelgenootschap Warschau, 1939 - de Blitzkrieg

“Ik ben blij dat ik je dit unieke

De kern van het volgen

heeft de stad verwoest. Sophie

Vorig jaar lanceerde het

kookboek mag presenteren. In

van Jezus in tien thema’s,

Kumiega wacht op nieuws van

Nederlands Bijbelgenootschap

dit boek komen twee van mijn

zo luidt de subtitel van dit

haar echtgenoot, een Poolse

de podcast Dagvers, om

grootste passies samen: het

toegankelijke en inspirerende

luchtmachtpiloot. Als de buren

mensen te inspireren hun dag

koken van Aziatisch eten én het

studieboek. Het is een

haar hulp nodig hebben, raakt

met de Bijbel te beginnen. Elke

opkomen voor gerechtigheid.”

bundeling van 88 radio-

ze betrokken bij hulp aan

dag staat er een Bijbelgedeelte

Jop, zoon van Anne van der

overdenkingen. Hans Alblas

ondergedoken Joden. Rosa en

centraal, gevolgd door een korte

Bijl, brengt vijftig verrassende

gaat uitgebreid in op tien

Itzhak Dunovich hadden nooit

toelichting en een inspirerende

recepten uit de Indiase

fundamentele onderwerpen

kunnen denken dat hun kindje

vraag of opdracht. En eind 2020

keuken samen. Heerlijke

waar we als discipel van

in het Joodse getto ter wereld

startte het Bijbelgenootschap

geuren en kleuren, voorzien

Jezus mee te maken krijgen

zou komen. Als zij het leven

met een podcast over

van een gebruiksvriendelijk

en daagt ons uit Christus

van hun dochtertje willen

Bijbellezen: Bijbelbekentenissen.

stappenplan en geordend

daarbij als middelpunt te

redden, moet ze haar laten

Veel mensen willen meer in

naar type gerecht. Daarnaast

nemen, en om Hem heen te

onderduiken. De enige hoop

de Bijbel lezen, maar vinden

bevat dit boek verhalen: pittige

draaien. Aan de orde komen:

om haar na de oorlog terug te

het niet eenvoudig daarmee

verhalen over een land waarin

overgeven, liefhebben,

vinden is het halve medaillon

te beginnen of het vol te

godsdienstvrijheid in de

ontvangen, bidden, geven,

dat Rosa haar omdoet. Een

houden, bleek uit een NBG-

praktijk weerbarstig is. Zwarte

goeddoen, strijden, getuigen,

indringende schets van het

enquête. In Bijbelbekentenissen

bladzijden van vervolgde

lijden en volhouden. In korte,

leven in oorlogstijd, en de

vertellen bekende christelijke

christenen, maar ook de witte

aansprekende overdenkingen

nasleep ervan. Maar ook van

Nederlanders over hun

bladzijden hoe God Open

brengt de schrijver lessen uit

de kracht van geloof en liefde.

worsteling met Bijbellezen en

Doors gebruikt om mensen te

de Bijbel tot leven, en maakt

hoe ze een manier hebben

bemoedigen. Prachtig boek om

hij ze praktisch toepasbaar.

Uitgeverij Den Hertog

gevonden die bij hen past.

mee aan de slag te gaan in de

Mooie input voor je dagelijkse

Prijs € 24,90

Podcasts die de Bijbel dichtbij

keuken en daarbuiten.

tijd met God.

Uitgeverij Plateau

Uitgeverij Omnicus

Prijs € 26,99

Prijs € 17,99

brengen! debijbel.nl/podcast Gratis

14

AANBEVOLEN MEDIA

UW LIEFDE IS MIJN HOUVAST

KL!NK Henk Stoorvogel en

IEDERMANS ONDERGANG

InSalvation

Mark van Vuuren

Roelof Ham

De wereld is in crisis, maar

Stapsgewijs leren spreken

Iedermans Ondergang is

gelooft – dat je gelooft dat God

God niet. Te midden van alle

met impact en je eigen stem

het spannende debuut van

altijd bij je is om je te helpen.

onzekerheid en angst klinkt

vinden en laten klinken, dat

Roelof Ham, een Nederlandse

En dat je rust zult vinden in

de boodschap van zijn liefde

staat centraal in dit handboek.

baptistenpredikant. Het boek

zijn aanwezigheid”, eindigt

luid en duidelijk door in

De schrijvers, beiden

is geschreven in de stijl van

Max Lucado dit pastorale en

Uw liefde is mijn houvast, de

communicatiewetenschapper,

de serie De Laatste Bazuin,

hoopgevende boek. In de

nieuwe single van InSalvation.

hebben een passie voor de

maar dan in een oer-Hollandse

bladzijden daarvoor heeft hij

Het lied is 29 januari

veranderkracht van spreken.

setting. Dat maakt deze roman

aan de hand van de Bijbel en

verschenen als voorloper

Ze laten aan de hand van vijf

over de verdrukking in de

ervaringen van hemzelf en

van Verwacht, het eerste

treden – ontdekken, ordenen,

eindtijd fris en herkenbaar. Als

anderen geschilderd hoe God

volledig Nederlandstalige

omschrijven, onthouden en

een duister collectief onder

met ons op weg gaat en hoe Hij

album van de band. Met

overdragen - zien hoe je de

leiding van een charismatische

wonderen van genade verricht.

Uw liefde is mijn houvast wil

beste presentatie of toespraak

leider met behulp van

Die wonderen laten niet alleen

InSalvation woorden geven

kunt houden. Daarbij verbinden

buitenaardse machten de macht

Gods macht zien, maar zeggen

aan de missie van Compassion,

ze de gouden regels van de

op aarde grijpt, wordt het leven

ook: “Ik ben er en Ik zorg voor

waarvoor ze ambassadeur

klassieke retorica met de

van een groepje Nederlandse

je.” De gespreksvragen achterin

is. Nadat een tour ingekort

meest recente inzichten uit

christenen heel moeilijk. Zij

nodigen uit om alleen of samen

werd door de wereldwijde

de communicatiewetenschap

doorzien het demonische spel

verder na te denken en door te

coronamaatregelen, werkte

op een toegankelijke en

en ervaren al snel de dreiging

praten.

de band met Harold ten Cate

overzichtelijke manier. Een bron

aan den lijve. Wanneer de

aan teksten voor het nieuwe

van informatie voor iedereen

duimschroeven steeds verder

Uitgeverij Ark Media

album. De video is te zien

die op overtuigende en

worden aangedraaid, wordt het

Prijs € 21,90

op het YouTubekanaal van

innemende wijze een verhaal

een keuze op leven en dood.

InSalvation.

moet kunnen brengen of

JE BENT NIET ALLEEN Max Lucado

“Boven alles bid ik dat je

Triple Boeken

TEKST: Regina Frumau en Joyce de Jongh

presenteren. Aanbevolen!

Gratis

Prijs € 22,50 Uitgeverij KokBoekencentrum Prijs € 29,99

15

advertentie

De kerk in Handelingen groeide dwars door de crisis.

De principes van die eerste gemeente zijn nog steeds belangrijk voor de kerk van nu.

MELD JE AAN VOOR DE

10-DELIGE VIDEOCURSUS VIVA DE KERK, met introducties van Henk Stoorvogel en Ruben Flach en praktijkverhalen van diverse gemeenten in Nederland.

Kijk, lees, luister en praat door over de Bijbelse principes en tools die aangereikt worden.

Pas ze direct praktisch toe om je kerk te laten bloeien.

MEER INFORMATIE WWW.VIVADEKERK.NL

Boeken die Leven geven

Deeltijdopleidingen en cursussen voor volwassenen die hun geloof willen verdiepen en versterken.

Bijbel � Theologie Jongerenwerk

Het Woord moet voort Douwe Sijtsma

2021 Terug naar normaal?

Anne Borkent

Dit dagboek helpt je om de Bijbel beter te begrijpen, het levende Woord beter te gaan kennen én erdoor in beweging te komen. Kortom, een dagboek dat je uitdaagt.

2020 ligt achter ons. Hoe gaan we verder in 2021 en de jaren daarna? Hoe moeten we de ontwikkelingen duiden? Wat kunnen wij doen en wat is Gods antwoord?

ISBN: Prijs:

ISBN: Prijs:

9789083083513 € 27,95

Great Life Publishing

9789083083537 € 12,50

Verkrijgbaar bij de boekhandel of via: greatlifepublishing.nl

� �

Missionair Werk � Pastoraat Prediking � Leiderschap

Verdiep je geloof Meld je aan voor een online open dag: ► evangelisch-college.nl/opendag

BIJBELSTUDIE

Sparren Ik wil eens een boom opzetten over verschillende soorten bomen.

Wat kunnen we van hen leren?

Zoals bekend zijn er naaldbomen

LOVEN EN PRIKKEN

Hoewel Adam en Eva de

en loofbomen. De takken en

Naast loofbomen zijn er

communicatie met God

bladeren van loofbomen worden

naaldbomen. Die zijn stekelig.

kwijtraakten, bleef God in het

bijvoorbeeld gebruikt om een

Een bekende naaldboom is de

Oude Testament spreken en

loofhut te bouwen voor de Heer.

spar. Van bepaalde sparrensoorten

communiceren via de profeten

Lees maar mee in Nehemia 8:15:

kan hars en terpentijn gewonnen

en andere mensen die Hij

Ga de bergen in en haal takken van

worden. De hars kan worden

uitkoos. Uiteindelijk werd de

de olijfboom, de oleaster, de mirte,

verwerkt tot een balsem tegen

communicatie tussen God en

de palm en andere loofbomen om

reumapijn en longaandoeningen.

mensen weer hersteld door de

er loofhutten mee te maken, zoals is

Maar het woord ‘sparren’ slaat

komst van zijn Zoon, Jezus. De

voorgeschreven.

niet alleen op deze boomsoort.

mogelijkheid om samen op een

We gebruiken het ook als we

goede manier te sparren, dus

Palmbomen worden hier onder de

oefenen met een tegenstander,

echt te communiceren, is er

loofbomen geschaard, en ze dragen

bijvoorbeeld in de vechtsport, of

dus. Maar daarvoor moeten we

bijzondere vruchten, zoals bij

als we met iemand brainstormen

leren luisteren naar elkaar en de

kokospalmen en dadelpalmen.

of van gedachten wisselen.

bedoelingen van die ander niet

Je kunt je leven gebruiken voor het loven van de Heer, maar ook om mensen te prikkelen De takken van de palmboom

Samenvattend kun je zeggen dat

meteen als te soft of te stekelig

hebben in de Bijbel bovendien een

zowel loofbomen als naaldbomen

interpreteren. Goed leren sparren

speciale rol. Denk bijvoorbeeld aan

heel nuttig kunnen zijn. Dat geldt

of leren bomen begint bij goed

Johannes 12:12-13 waar staat: Toen

ook in figuurlijke zin. Je kunt je

zaad. In dit geval Gods zaad. Als we

ze hoorden dat Jezus ook zou komen,

leven gebruiken voor het loven

uit dat zaad geboren zijn, worden

haalden ze palmtakken en liepen ze

van de Heer, maar ook om mensen

we prima bomen die samen goed

de stad uit, hem tegemoet, terwijl

te prikkelen met steekhoudende

kunnen sparren. •

ze riepen: ‘Hosanna! Gezegend hij

opmerkingen, zodat zij wakker

die komt in de naam van de Heer, de

worden en anders leren denken.

koning van Israël.’

Loven en prikken zijn beide nuttig.

Of Openbaring 7:9: Hierna zag ik dit: een onafzienbare menigte, die

SAMEN BOMEN

niet te tellen was, uit alle landen en

Ook taalkundig gezien kunnen we

volken, van elke stam en taal. In het

samen sparren en samen bomen.

wit gekleed en met palmtakken in

Het gaat in beide gevallen over

hun hand stonden ze voor de troon

communiceren en dat is belangrijk

en voor het lam.

om de lucht zuiver te houden!

Kees Goedhart

17

OPWEKKING NIEUWS DE PINKSTERCONFERENTIE KOMT NAAR JE TOE! Bij de voorbereidingen van de Pinksterconferentie hebben we breed ingestoken: zowel op een evenement met daggasten op het Walibi-terrein, als een digitale conferentie. De laatste maanden hebben we nauw contact met de veiligheidsregio en Walibi onderhouden, en helaas blijkt het vanwege de coronamaatregelen niet mogelijk om een conferentie op het Walibi-terrein te organiseren. Hoewel we natuurlijk enorm uitzagen naar een conferentie op onze vertrouwde plek, zijn we ook bijzonder dankbaar voor de mogelijkheden die de digitale Pinksterconferentie biedt. We zijn volop bezig met een prachtig digitaal programma voor alle leeftijden, dat je gewoon vanuit je eigen huis kunt volgen. Zo komt de Pinksterconferentie naar je toe! Om de sfeer van de Pinksterconferentie thuis te beleven, hebben we een speciale thuisbox ontwikkeld met alles wat

EXTRA DAG GLS OP 6 MAART Toen bekend werd dat de Global Leadership Summit dit jaar gratis toegankelijk is, kwamen er zoveel aanmeldingen binnen, dat we een extra dag hebben ingepland op 6 maart. We zijn dankbaar voor het grote aantal deelnemers en willen graag nog meer mensen de kans bieden om dit unieke en actuele leiderschapsonderwijs te volgen. In een tijd waarin er veel op leiders afkomt, is het ons verlangen om leiders toe te rusten, te inspireren en tools aan te reiken om zich te ontwikkelen in hun leiderschap.

Het eendaagse event wordt gevolgd door twee thema-avonden: op 18 maart en 15 april.

Meer info: www.glsnederland.nl.

je nodig hebt om het feest mee te vieren: programma, avondmaalscupjes, het conferentiemagazine en andere leuke Opwekking items. Vanaf 1 maart kun je de box bestellen via www.ikganaaropwekking.nl.

En wil je graag samen met anderen Pinksteren vieren?

Kijk dan snel onder ‘Lokale pinkstervuurtjes’.

LOKALE PINKSTERVUURTJES We kunnen dit jaar het pinkstervuur dan wel niet groots op het terrein in Walibi ontsteken, maar je kunt dat vuurtje wél in je eigen omgeving aansteken!

Het is ons verlangen om overal in ons land – en daarbuiten - kleine pinkstervuurtjes aan te steken. We geloven dat de Pinksterconferentie een plek en een moment is waar God mensen ontmoet en aanraakt.

Daar begint opwekking, geestelijke vernieuwing en een veranderd leven. Juist in een tijd als deze is het zo belangrijk om met elkaar onze blik op God te richten,

LEREN VAN MUZIEKPROFESSIONALS TIJDENS WORSHIP WEEKEND

Jezus te volgen, en vervuld te zijn èn blijven met de

Tijdens het Opwekking Worship Weekend kun je niet alleen de

lokale pinkstervuurtjes ontstaan! We willen kerken,

nieuwe Opwekkingsliederen zingen en God aanbidden; je leert

groepen, campings en individuele christenen van harte

er ook veel op muziekgebied. Volg een workshop aanbidding

uitnodigen om aan te haken om in hun eigen omgeving

door Sifra en Jafeth Bekx (InSalvation) of een workshop voor

het vuur van Pinksteren zichtbaar te maken. Op www.

toetsenisten door Henny Mugge. Tanja van Schuylenburg en

lokaalpinkstervuurtje.nl vind je meer informatie over

Andy Stuijfzand verzorgen een workshop ritme (voor drummers

hoe je lokaal het pinksterfeest kunt meevieren, en de

en bassisten) en er is een workshop ‘gezond zingen’ door Talitha

thuisbox kunt bestellen.

Heilige Geest. Het zou geweldig zijn, en een groot getuigenis van eenheid, als er overal in Nederland

Nawijn. Bij het organiseren van het Worship Weekend houden we natuurlijk rekening met de coronamaatregelen. Vandaar dat we hebben moeten besluiten het weekend dit jaar niet op De Betteld te organiseren, maar als online event op zaterdag 19 maart.

Een geweldige kans, want je kunt thuis met je eigen bas, drum of toetsen aan de workshops deelnemen. En op zaterdagavond kun je een uniek aanbiddingsconcert bijwonen waarbij we samen de nieuwe Opwekkingsliederen zingen. Natuurlijk kun je dat ook samen met een gezinslid of vriend of vriendin beleven!

Meer info: www.opwekkingworshipweekend.nl.

18

LOKAAL PINKSTER VUURTJE

PERSOONLIJK

Mensen van HOOP

Mijn dochter was nog een peuter toen ze tijdens ons verlof in Nederland, voor het eerst geconfronteerd werd met de herfst en vallende blaadjes.

Ze huilde want: de bomen vielen uit!

Brazilië, het land waar ik 27 jaar van mijn leven doorbracht, kent eigenlijk maar twee

en een breedbeeld- of panoramafoto. Het geeft een heel ander perspectief en context, je ziet veel meer.

seizoenen. Hoewel er officieel ook sprake is van de vier seizoenen, is het ene deel

Perspectief geeft hoop en hoop geeft perspectief! De

van het jaar droog en het andere deel

manier waarop je naar zaken of gebeurtenissen kijkt, het

nat. Een herfst zoals in Nederland, waarin

perspectief dus, bepaalt in grote mate hoe je er mee om

de meeste bomen hun bladeren verliezen,

Ruben Flach

gevolgd door een - soms witte - winter is daar volstrekt onbekend.

zult gaan, hoe het je raakt. Wat is jouw perspectief? Ben je veilig in Gods handen? Dit zegt de Bijbel: Vraagt iemand u waarop de hoop die in u leeft gebaseerd is, wees dan steeds bereid om u te verantwoorden (1 Petrus 3:14-15).

Mijn dochter had de herfst dus nog nooit meegemaakt.

Dikke tranen rolden over haar wangen, want dit was zo intens verdrietig, al die treurige bomen. Gelukkig konden we haar troosten met de verzekering dat er na de winter opnieuw blaadjes aan de bomen zouden groeien. Ze geloofde ons, maar kon het pas enkele jaren later zelf meemaken, want wij vertrokken nog voor de lente terug naar Brazilië.

Ik geloof dat we juist nu meerwaarde kunnen hebben in deze wereld, door te leven vanuit hoop

Het opgroeien in een andere cultuur heeft me enorm verrijkt en veel geleerd. Bijvoorbeeld de manier waarop

Ik geloof dat we juist nu meerwaarde kunnen hebben in

in Brazilië God betrokken wordt bij het hele leven, ook

deze wereld, door te leven vanuit hoop. Als wij geen hoop

als het moeilijk is en zelfs als iemand sterft; dat is bijna

meer hebben dan is de wereld pas echt hopeloos. Mag het

onbegrijpelijk voor mensen in het westen. Van een

Bijbels perspectief zichtbaar worden door jou en mij heen?

afstand bekeken lijkt die geloofsbeleving soms diepgang

Het vertrouwen dat God alles in zijn hand heeft? Dat er een

te missen, maar als je er geleefd hebt weet je dat de

nieuw seizoen aankomt. Met blaadjes die nog groener zijn,

zekerheid over het bestaan van God enorm veel hoop

en takken die nog sterker zijn, zodat ze nog meer vruchten

geeft. God is er altijd bij en heeft alles in zijn hand, is de

kunnen dragen. Laten we leven als mensen van hoop!

vaste overtuiging.

Perspectief Dat helpt mij om te gaan met deze tijd van pijn en

Moge God, die ons hoop geeft, u in het geloof geheel en al vervullen met vreugde en vrede, zodat uw hoop overvloedig zal zijn door de kracht van de heilige Geest (Romeinen 15:13).

verdriet. En ook met de onzekerheid en teleurstelling over zegenrijke evenementen zoals de Pinksterconferentie, die niet op de gebruikelijke manier doorgaan. Maar ik geloof ook dat de Bijbel ons leert dat er perspectief is, hoop, als we onze ogen gericht houden op Jezus.

Perspectief is een belangrijk woord. Perspectief heeft te maken met een bredere en diepere kijk op dingen. Het is als het verschil tussen een vierkant foto (op socialmedia)

19

19

‘ALS WE ALLEMAAL WEGKIJKEN, HEEFT DE DUISTERNIS VRIJ SPEL’

20

INTERVIEW

De Amsterdamse Wallen worden door velen gezien als een onderdeel van onze cultuur en als een toeristische trekpleister. Maar in werkelijkheid is het een duister gebied waar we als christenen te veel van wegkijken, meent Simone Schoemaker van Tot Heil des Volks.

Tot Heil des Volks is in 1855 opgericht door dominee Jan de Liefde vanuit het verlangen concreet iets te doen aan de armoede en het onrecht dat hij aantrof in de Amsterdamse Jordaan. Hij bood praktische hulp en Bijbelstudies vanuit de overtuiging dat je niet kunt getuigen van de liefde van Jezus zonder die te laten zien, en vice versa. Simone: “Nog altijd is dat de werkwijze van THdV; we staan op tegen onrecht, geven praktische hulp en brengen de vrijheid die er in Jezus Christus is. Ons motto is: ‘Zie Jezus, leef vrij.’ Daarmee zeggen we dat we Jezus willen zien in ieder mens die we ontmoeten en dat Simone Schoenmaker

we hen in vrijheid willen zien. Vrij van de dingen waardoor ze gebonden zijn.

We richten ons in ons werk op daklozen, verslaafden,

“Ik heb altijd gedacht dat de duisternis zou verdwijnen

prostituees en kinderen die in armoede leven. We willen

van de Wallen als er niemand meer kon komen, maar toen

er voor hen zijn, met hen optrekken, de tweede mijl met

ik er tijdens de eerste lockdown vorig jaar kwam, bleek

hen gaan. We hebben ook twee winkels en een timmer- en

het tegendeel waar.” Simone Schoemaker is teamleider

houtbedrijf omdat we geloven in de kracht van werk. Het

communicatie bij Tot Heil des Volks (THdV). Uit hoofde

geeft je structuur, dagbesteding en je maakt deel uit van

van haar beroep komt ze regelmatig op de Wallen in

een team collega’s. Dat geeft mensen waardigheid.”

Amsterdam, het gebied waar prostituees achter de ramen zitten. “Vóór de coronacrisis kon je daar elke avond over de hoofden lopen. Er liepen klanten en toeristen. De vrouwen

Doorademd

werden bekeken en hardop gekeurd. Ze werden gelabeld

Simone werkt al tien jaar voor THdV, de eerste vijf jaar

als een soort vrij toegankelijke attractie die je kunt komen

daarvan was ze werkzaam als maatschappelijk werker.

bekijken. Maar hoe kun je dat ‘vrij’ noemen als de vrouwen

Zo maakte ze onder andere kennis met de wereld van

die daar zitten gebondenheid, stress en geweld ervaren?

de prostitutie. “Wij zien vrouwen die gebruikt en stuk

Elke keer dat ik er kwam, ervoer ik een zwaarte. Er heerste

zijn. Gemiddeld hebben ze op een dag seks met vijftien

een geestelijke duisternis. En ik heb altijd gedacht: als het

verschillende mannen. Zo heeft God het niet bedoeld. De

hier een keer leeg is, dan is die duisternis ook weg.”

liefde wordt te grabbel gegooid voor platte seks. Wat God

21

mooi gemaakt heeft, heeft de duivel stukgemaakt. En het

werk. Tweederde van de prostituees heeft te maken

ligt niet alleen aan de mensen die op de Wallen of elders

met geweld. Zestig procent van de slachtoffers van

de prostitutie in stand houden. Het ligt aan het systeem

mensenhandel belandt in de prostitutie. Niet voor niets

dat eronder ligt: dat we het normaal vinden dat mannen

krijgen we bij Scharlaken Koord - een onderdeel van onze

seks kopen met geld. En dat is die duisternis, die zwaarte

hulpverlening - zoveel hulpvragen van vrouwen die uit

die niet weggaat.

de prostitutie willen stappen. Zo’n organisatie heb je echt niet nodig als een loodgieter wil stoppen met zijn werk.

Niet voor niets bidden we als organisatie dagelijks voor

Dat zegt toch alles?

ons werk en voor de mensen die we daar ontmoeten.

Voordat onze maatschappelijk hulpverleners twee

Ik heb wel eens op straat een enquête gehouden over

aan twee de straat op gaan, bidden ze met elkaar en

prostitutie. Als je vraagt: ‘Is prostitutie een normaal

ook na afloop. Ook in de winkels, de verslavingszorg

beroep?’ zegt bijna iedereen ja. Maar als je vraagt: ‘Vind je

‘HET IS MET ONZE VOLKSCULTUUR INGEWEVEN, WAARDOOR WE HET ZELFS ALS CHRISTENEN ACCEPTEREN ALS EEN FEIT’ en de daklozenopvang bidden we met elkaar én met

het ook een normaal beroep voor jezelf, je partner, moeder

de bezoekers als ze dit willen. Ze hoeven zich niet te

of dochter?’, zegt iedereen nee. Dus er klopt iets niet als we

bekeren, maar gebed is voor ons belangrijk. De bezoekers

met z’n allen blijven zeggen dat het een normaal beroep

zijn welkom aan onze tafel en we laten ze graag onze

is. Als we allemaal wegkijken en het negeren, heeft de

gewoonten zien. We hebben de leiding van Gods Geest

duisternis vrij spel.

nodig in dit werk, iedere dag weer. We willen dat ons werk daarvan doorademd is.”

Normaal?

22

Blind Degene die mijn ogen hiervoor opende, was een vrouw die zeven jaar lang gedwongen achter een van de ramen

Gods leiding en bescherming zijn echt nodig in dit

op de Wallen heeft gestaan. Ik leerde haar kennen

werk, ervaart Simone. “Er is tegenstand. Je wordt soms

door mijn werk voor THdV. Ze vroeg me: ‘Er zijn zoveel

neergezet als een moraalridder en als preuts als je iets

christenen in Nederland. Dus waarom is deze plek hier?

‘vindt’ van prostitutie. Er is een sterke pro-prostitutielobby

Waar is jullie waardigheid?’ Eerst was ik gepikeerd door

in ons land die zegt op te komen voor de rechten

haar vraag. Ik dacht: ik help je toch? Maar later realiseerde

van prostituees. Ze zeggen: ‘Het is in Nederland een

ik me dat ze gelijk had. Hoe kunnen we toestaan dat dit

geaccepteerd beroep, dus moeten ze dezelfde rechten

bestaat in ons land? Waarom spreken we ons hier niet

krijgen als andere werknemers en bijvoorbeeld een

tegen uit? Dit systeem is zo verkeerd. Het is met onze

zakelijke bankrekening kunnen openen’. Ik snap hun

volkscultuur ingeweven waardoor we het zelfs als kerk en

punt wel, maar het gaat al mis bij die veronderstelling

christenen accepteren als een feit. De duisternis is zo diep

dat het normaal werk is. Het is zelfs helemaal geen

dat we er blind voor geworden zijn.

INTERVIEW REDACTIE

Muskathlon @home Wil je iets doen in de strijd tegen prostitutie?

Overweeg dan om mee te doen aan de jaarlijkse

Onderkant

muskathlon van de 4e Musketier. Die wordt dit jaar

We moeten ook niet onderschatten hoeveel vrouwen in

voor het eerst in Nederland zelf gehouden. Het thema

de prostitutie ongelukkig zijn met dit leven. Ze beseffen

is: ‘Celebrate humanity’ en de opbrengst is bestemd

dat ze aan de onderkant van de samenleving leven en

voor Compassion, Tot Heil des Volks en Open Doors.

snakken naar echte liefde. Vaak staan juist zij open voor

Simone: “Deze muskathlon is helemaal coronaproof

Gods liefde. Ik sprak een Roemeense prostituee die een

want je doet het vanuit je eigen huis. Ook kun je zelf je

orthodoxe achtergrond had. Ze wist wel iets over het

afstand kiezen en met welke sport je dat doet. Zo kun

geloof en de Bijbel. ‘Maar’, zei ze ‘wat ik doe is te erg, dat

je als gezin een wandeling van tien kilometer maken

kan God niet vergeven.’ Toen ik haar vertelde dat Jezus

en kinderen kunnen bijvoorbeeld twee kilometer

ieder mens liefhad en dat Hij ook sprak met een prostituee

fietsen of steppen. Vooraf zijn er webinars over de

(Johannes 4:7-30) wilde ze dat eerst niet geloven. Toen ik

organisaties en het thema en op de dag zelf is er een

het haar liet zien in een Roemeense bijbel zei ze: ‘Dus God

gezamenlijk online startmoment. Aan het eind van

is liefdevol naar mij, ondanks alles wat ik heb gedaan.’ Ze

de dag volgt er een programma waarin de verhalen,

was helemaal van haar stuk.

foto’s en filmpjes worden gedeeld.”

Als medewerkers van THdV leren we veel van de mensen die we ontmoeten. Zoals van de dakloze die zei: ‘Ik leef helemaal onderop, ik kan alleen nog maar in verwachting omhoogkijken. Doe jij dat ook?’” •

Je kunt je nu al aanmelden voor de Muskathlon@

TEKST: Carina Bergman

Home op www.thdv.nl/muskathlonathome en beginnen met trainen en sponsors werven.

Het lijkt misschien een ver-van-mijn-bed-show, maar prostitutie raakt ook onze wereld. Het is niet alleen op de Wallen, het is overal. Het zijn niet alleen ongelovigen die naar een prostituee gaan. We spreken vrouwen die zelfs dominees als klant hebben. Direct na de zondagse preek gaan ze naar een prostituee, letterlijk. Dit raakt ons christenen, het is niet ver weg. Zonder vraag geen aanbod; zolang we vinden dat mannen het recht hebben om seks te kopen zal dit blijven bestaan. Als christenen hebben we de verantwoordelijkheid om hiertegen op te staan. We moeten niet wegkijken van deze duisternis maar er juist een schijnwerper op zetten.

23

‘We verlangen d in k r e d ie t a d r a erna ’ lt e o v D F IE L E G h zic Interv iew met Ollie & Sophie coronacrisis Sinds maart 2020 - het begin van de Ollie en Sophie. kent heel christelijk Nederland hen: line Mozaiek Ze zijn de hoofdrolspelers van de on om 10 uur op Kidsdienst die elke zondagochtend YouTube wordt uitgezonden.

24

GELOOFSOPVOEDING

Veel kinderen in Nederland én daarbuiten kijken wekelijks

aan. Sophie helpt hem dan dingen die lastig zijn beter te

naar de avonturen die Ollie en Sophie beleven en de

begrijpen. En als Sophie onzeker is, helpt Ollie haar, maar wel

ontdekkingen die zij doen over Gods liefde voor hen. De

op zijn eigen manier: grapjes maken om haar aan het lachen

hoofdrollen worden gespeeld door de zussen Martine Schuit

te krijgen. En soms hebben ze ruzie en gaan er weleens

(27), werkzaam als ICT Operations Manager bij de gemeente

dingen kapot.” Lisanne, lachend: “Soms zijn dat de leukste

Veenendaal (Ollie) en Lisanne Koudijs (29), werkzaam als

scènes voor onszelf: een ‘trip down memory lane’, terug

Kidspastor bij Mozaiek0318 (Sophie).

naar onze eigen jeugd. Wat we spelen, ligt dicht bij onszelf.

Martine is iemand die de grappen zo uit haar mouw kan

Wie zijn Ollie en Sophie?

schudden. Je neemt een stukje van jezelf mee in het spel, maar dan in de belevingswereld van kinderen.”

Lisanne: “Ollie en Sophie zijn broer en zus. Ze hebben geen specifieke leeftijd omdat we alle kinderen van de onderbouw willen aanspreken. Ze maken dingen mee die door jongens rolverdeling. Sophie is een pienter, eerlijk en een beetje

Kun je iets vertellen over de opzet van het programma?

keurig meisje dat graag dingen goed wil doen. Ze vindt Ollie

Lisanne: “We openen door de kinderen welkom te heten met

stoer; veel van wat hij doet, vindt ze leuk maar ook niet altijd.”

de bekende woorden ‘hooooi kids, hooooi.’ We vinden het

anders beleefd worden dan door meisjes, vandaar die

belangrijk dat de kinderen zich welkom voelen en dat ze bij Martine: “Ollie is de lolbroek, hij maakt vaak grapjes. Maar

het begin gelijk betrokken zijn. Vervolgens hebben we een

soms zit hij niet lekker in zijn vel en schopt hij tegen dingen

worshipblokje en een ‘Hoe is het met’-filmpje van een kind

25

thuis, gevolgd door een sketch van Ollie en Sophie. Tijdens

laten ons inspireren door diverse christelijke kinderboeken,

deze sketch vertelt een volwassen persoon een verhaal.

de Bijbel en films. We willen onze visie in de diensten handen

Vervolgens gaan Ollie en Sophie hier praktisch mee aan de

en voeten geven. De boodschap dat de kinderen zich geliefd

slag. De worshipband speelt aansluitend aan de sketch nog

mogen voelen, hopen we iedere dienst uit te dragen. Dit

een aantal liederen en daarna ronden we de dienst af door

seizoen zoomen we in op ‘Jezus leren kennen’. In de diensten

kort terug te blikken op wat we deze dienst hebben geleerd

komen Bijbelverhalen naar voren over wie Jezus is en hoe

samen met de kinderen. Tot slot eindigen we met de bekende

Jezus doet. Per dienst formuleren we een doel: wat willen

woorden ‘doooooei’ en zwaaien we de kinderen gedag.

we de kinderen vertellen? Hier kiezen we de liederen op uit en schrijven we de inhoud van de sketches. We vertellen het

Hoe zijn Ollie en Sophie ontstaan?

Bijbelverhaal maar willen ook de vertaalslag maken naar de praktijk: wat betekent dit verhaal voor het kind?

Martine: “Negen jaar geleden hadden we een Kerst gezinsdienst waarvoor een gemeentelid een programma had geschreven

Wat wij overbrengen, raakt onszelf vaak ook. Soms denk je

met als hoofdrolspelers twee kinderen: Ollie en Sophie. Wij

dat je een Bijbelverhaal al goed kent, zoals de gelijkenis van

werden gevraagd voor die rollen en zeiden gelijk ja! In de jaren

de verloren zoon. Maar tijdens het spelen van dit verhaal

daarna zijn Ollie en Sophie nog een enkele keer teruggekomen

raakte het me: dat God altijd op mij staat te wachten. Hoe

in de kinderdiensten. Toen de coronacrisis uitbrak en er geen

kan dat? Hoe kan het dat God zoveel van mij houdt terwijl

fysieke diensten meer waren, maakte Lisanne zich er hard voor

ik zoveel verkeerd doe? We proberen het verhaal dicht bij

om toch een programma voor kinderen te realiseren. Toen deed

kinderen te brengen zodat ze steeds meer van Gods liefde

iemand de suggestie om Ollie en Sophie uit de oude doos te

gaan ontdekken. We geloven dat er met onze kinderdiensten

halen. Op 29 maart was onze eerste online Mozaiek Kidsdienst

een fundament in hun hart gelegd wordt waardoor ze bij

en Lisanne heeft dat in vier dagen tijd opgezet met een heel

tegenslagen nog steeds weten dat ze een kind van God zijn

team aan enthousiaste vrijwilligers. Niet wetende dat we dit een

en dat Hij bij hen is.”

jaar later nog steeds zouden doen!” Lisanne: “Sinds die eerste dienst groeien we nog steeds. Wij als typetjes, de worship en de techniek. Als team zijn we steeds beter op elkaar ingespeeld.

God wil ons middels ons talent gebruiken om zijn liefde door te geven. Dat is een voorrecht.”

Bereiden jullie alles tot in de puntjes voor of is het veel improvisatie?

Lisanne: “Het redactieteam schrijft een dienst zoveel mogelijk uit en stuurt dit door naar Martine. Daarin is altijd

Wat is het hart achter de Mozaiek Kidsdiensten?

ruimte voor grapjes van Ollie.” Martine: “Ik herschrijf het

Lisanne: “Iedere dienst die we maken, past bij de visie van

heel goed in improvisatie. Dat is echt haar kracht. Ik vind

Mozaiek Kids. We verlangen ernaar dat ieder kind zich geliefd

dat lastiger omdat ik bang ben dat we de inhoud dan niet

voelt, Jezus leert kennen en Gods liefde gaat uitdelen. Naast

goed overbrengen. Grappig genoeg typeert dat ook weer

het gezin is de kerk dé plek waar kinderen al op jonge leeftijd

mijn typetje, Sophie. Toch heb ik het de afgelopen keer

de boodschap horen dat ze geliefd zijn en ertoe doen. Toen

aangedurfd om het meer los te laten. Dat ging zo goed dat

de fysieke kinderdiensten niet meer mogelijk waren, dacht ik:

mijn man, die in het techniekteam zit, zei: ‘Je hebt nog nooit

dat kan niet! Het kan niet zo zijn dat kinderen niet meer de

zo goed gespeeld!’ We bereiden ons hartstikke goed voor,

boodschap krijgen dat er een God is die van hen houdt. De

beiden, maar we mogen er ook op vertrouwen dat God ons

liefde die God voor alle kinderen heeft, staat centraal tijdens

de boodschap geeft die we mogen overbrengen.”

eigenlijk nooit. Ik denk altijd: als ik eenmaal mijn Olliepet op zet, komen de grapjes vanzelf.” Lisanne: “Martine is

de diensten.

Martine: “Het is ook echt een team effort, iedereen heeft

Hoe kiezen jullie de onderwerpen?

26

een eigen inbreng. Naast een redactieteam en worshipteam zijn er ook nog een decorteam en een techniekteam. Op de

Lisanne: “De eerste serie is gebaseerd op een kinderboek over

website van Mozaiek hebben we leuke verwerkingsvragen en

de vrucht van de Geest, dat ik las met mijn eigen kinderen.

-opdrachten staan, daar zit ook een creatief team achter. In

Deze diensten schreven we eerst met z’n tweeën. Inmiddels

totaal zijn er wel zo’n 35 mensen bij betrokken. Het is onwijs

hebben we een redactieteam van vijf mensen met wie we

leuk om te doen en iedereen heeft er lol in. En hoewel we

de inhoudelijke lijn uitzetten en de diensten schrijven. We

niet allemaal bij elkaar komen omdat we vanwege corona

GELOOFSOPVOEDING

de worship en de sketch los van elkaar opnemen, voelen

Lisanne: “Je merkt dat er als gezin wordt gekeken. De ouders

we ons wel verbonden met elkaar. We hebben af en toe een

zijn daardoor betrokken bij wat de kinderen leren. Kinderen

meeting om met en voor elkaar te bidden en te delen wat

leren over God in de vertrouwde thuisomgeving. Dichterbij

ons bezighoudt.

kan de boodschap niet komen.”

Lisanne: “We vullen elkaar als teamleden goed aan, ieder

Stel dat corona morgen weg is, wat gebeurt er dan met Ollie en Sophie?

vanuit zijn eigen talent. Het eindresultaat is daardoor altijd beter dan het plaatje dat ik van tevoren in mijn hoofd had.

Daar kan ik heel erg van genieten. Het is iets bijzonders dat

Martine: “Dan gaan we dansen en zingen: Halleluja!” Lisanne:

we van God gekregen hebben en wij weer mogen uitdelen.”

“We gaan een feestje vieren! Ik heb weleens gedacht dat Ollie en Sophie dan zouden stoppen. Maar ik ben steeds meer gaan

Krijgen jullie veel reacties?

inzien dat we een geschenk van God hebben ontvangen.

We mogen onze eigen kinderen dienen maar ook tot zegen

Lisanne: “Elke week krijgen we mailtjes van kinderen en

zijn voor heel veel andere kinderen in Nederland. Daarom

gezinnen. Uit wat ze delen, merk je dat de boodschap

blijft de online Mozaiek Kidsdienst bestaan zodat kinderen

overgekomen is. In veel gezinnen gaan de gesprekken de

thuis en ook andere kerken hier gebruik van kunnen blijven

hele week over wat ze geleerd hebben tijdens de kidsdienst

maken. Wanneer we weer fysiek samenkomen, wordt het

met Ollie en Sophie en de liederen die gezongen zijn.”

geïntegreerd in het programma van de onderbouw waarbij er

Martine: “Ook gezinnen in het buitenland kijken mee.

ook tijd is om een werkje te maken en te spelen. Dan kunnen

Onlangs kregen we zelfs een reactie uit Liberia. Ik moest eerst

we eindelijk weer fysiek in relatie staan met de kinderen. Maar

opzoeken waar dat lag! We krijgen ook foto’s en kleurplaten.

we willen ook wel heel graag een keer een Ollie en Sophie-dag

Een meisje had een God-telefoon gemaakt naar aanleiding

organiseren in de Basiliek waar alle kinderen welkom zijn.” •

van het thema gebed. Ze had het zo mooi gemaakt, dan schiet ik gelijk vol.”

TEKST: Carina Bergman, BEELD: Mozaiek0318

27

NIEUWS NBV21: VERBETERDE VERSIE VAN DE NBV In oktober verschijnt bij het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) de NBV21.

VANWAAR DEZE NIEUWE BIJBELVERTALING? “Het gaat in dit geval niet om een nieuwe Bijbelvertaling maar om een vernieuwde en verbeterde versie van de NBV,” vertelt Matthijs de Jong die werkzaam is als Hoofd Vertalen bij het NBG en projectleider was bij de revisie van de NBV. “Bij het verschijnen van de NBV in 2004 was de boodschap aan kerken en Bijbellezers: beproef ‘m en laat ons weten wat je ervan vindt. Dat hebben we bewust gedaan omdat het altijd beter kan. We wilden mensen de kans geven om te wennen aan deze vertaling maar ook laten weten dat het NBG openstaat voor reacties. Op die oproep hebben we duizenden reacties met suggesties en vragen gekregen. Ook werden er artikelen en boeken aan gewijd. Tussen 2017 en eind 2020 hebben we als projectteam een nauwkeurigheidsronde gehouden waarbij we de NBV opnieuw hebben doorlopen en waarin alle suggesties zijn meegenomen.”

WAT ZIJN OPVALLENDE VERANDERINGEN? “Ten eerste de eerbiedshoofdletters. Het gaat om hoofdletters bij de persoonlijk voornaamwoorden die verwijzen naar God, Jezus, of de Heilige Geest. Daarnaast werd er grote waardering geuit voor de leesbaarheid van de NBV, maar soms kon het preciezer door gelijke gevallen gelijk te vertalen. Een voorbeeld daarvan is het boek Ruth. In de grondtekst wordt het woord ‘chajil’ gebruikt voor zowel Boaz als Ruth. In de NBV werd dat respectievelijk vertaald als ‘een belangrijk man’ en als ‘een bijzondere vrouw’. Nu staat er voor beide ‘moedig’. Daarmee wordt de tekst rijker omdat er een terugkerend woord gebruikt wordt. Zo zijn we in totaal 12 duizend punten langsgegaan. Meer voorbeelden staan op www.NBV21.nl.”

WAT IS LEIDEND BIJ HET VERTALEN? “De brontekst staat altijd voorop voor een vertaler. Daarnaast

RANGLIJST ‘MINST BEREIKTEN’ Zendingsorganisatie GlobalRize publiceert een ranglijst van landen met minst bereikte bevolkingsgroepen en concludeert dat miljarden mensen het evangelie nog nooit gehoord hebben.

Wereldwijd zijn 3,2 miljard mensen niet bereikt met het evangelie. India staat met 1,3 miljard minst bereikten op nummer 1.

Ook in Pakistan (2), Indonesië (3), Bangladesh (4) en China (5) wonen veel onbereikten.

“De kans is klein dat deze mensen via een familielid, buurman of stadsgenoot het evangelie horen”, zegt directeur Marten Visser. “Wij willen juist hén bereiken met het evangelie.” Het raakt hem dat 44 procent van de wereldbevolking nauwelijks kans heeft het evangelie te horen.

Westerse christenen evangeliseren steeds vaker in hun eigen omgeving en zending is vooral gericht op versterking en groei van kerken in etnische groepen die al grotendeels christelijk zijn.

#NoChoice Samen met dertien zendingsorganisaties vraagt GlobalRize in de campagne #NoChoice aandacht voor de miljarden mensen die de keuze voor Christus niet kunnen maken omdat ze het evangelie nog nooit hebben gehoord. “Christus roept ons op om discipelen te maken uit alle naties, stammen, volkeren en talen”, zegt Visser. “GlobalRize wil deze nog niet bereikte mensen in hun eigen taal het evangelie vertellen van de Here Jezus.”

gelden er voor de NBV afspraken over bijvoorbeeld het gebruik van natuurlijk Nederlands. Ook de geloofsbeleving speelt een rol; de liefde voor het Woord van God. Maar de brontekst is leidend.”

THEMA-AVOND OVER RELATIEPROBLEMEN Op woensdag 24 maart organiseert De Hoop ggz een informatie- en ontmoetingsavond voor kerken over het thema ‘Relatieproblemen’. Hoe kun je als kerkelijke gemeente een goed vangnet zijn voor mensen met relatieproblemen?

Juist in deze tijd staan relaties onder druk! Deze avond reiken professionals praktische handvatten aan voor de communicatie, hoe mensen te ondersteunen, te begeleiden en zo nodig door te verwijzen. De avond wordt verzorgd door Sta op Zorg in Vlissingen. De toegang is gratis, opgave is verplicht via info@vriendenvandehoop.nl

28

AGENDA

LEGER DES HEILS EN DEFENSIE BUNDELEN KRACHTEN De (strijd)krachten bundelen! Dat is het idee van Joining Forces, een programma

1 MAART

vanuit Defensie waarin met andere

Op en Top Vrouw – videovoorstelling

partijen wordt samengewerkt om oud-

De dames van Op en Top Vrouw nemen de kijkers tijdens

militairen te helpen hun plek te vinden in

hun liedjescabaret mee op de reis die ze samen met Dorcas

de burgermaatschappij. Ook het Leger des Heils draagt hier een

maakten naar Ethiopië. De voorstelling ‘Contrast’ gaat over

steentje aan bij. Zo kunnen militairen die zijn uitgevallen (meestal

de verschillen tussen vrouwen onderling en tussen westerse

als gevolg van zware fysieke belasting) een passende vacature bij

landen en ontwikkelingslanden.

het Leger des Heils aangeboden krijgen.

Meer info: www.truetickets.nl

_________________________________

2 MAART KLEIN MAAR IMPACTVOL

Cursus ‘Levend in Christus’ – online Verdiepingscursus van het Evangelisch Werkverband

MAF-piloot Wim Hobo vloog onlangs met 5 duizend kleine radio’s

voor ieder die meer wil leren over de gaven van de Heilige

werkend op zonne-energie naar het afgelegen stadje Malualkon,

Geest, gebed, genezing en bevrijding. De cursus bestaat

in Zuid-Soedan. Toen zijn vliegtuig geland was, dromden de

uit vijf avonden en is een combinatie van onderwijs en

inwoners samen rond de Cessna 208 en keken vol verwachting

oefeningen in kleine groepen.

toe. Voorzichtig werden de dozen uit het vliegtuig geladen en de

Meer info: www.ewv.nl

eerste doos werd al direct op het vliegveld geopend.

Wat deze vracht bijzonder

_________________________________

5 EN 6 MAART

maakte, is dat veel mensen

Global Leadership Summit dag – online

niet kunnen lezen. Een

De wereldwijde leiderschapsconferentie GLS wordt dit

radio die de boodschap

keer online gehouden en wordt dit jaar gratis aangeboden.

van Jezus vertelt in de

Deelnemers krijgen zeven inspirerende videotoespraken te

eigen taal is daarom een

zien. Vrijdag 5 maart is volgeboekt maar voor zaterdag

ware uitkomst. Every

6 maart is aanmelding nog mogelijk.

Village, de organisatie die sinds 2009 vanuit verschillende zenders

Meer info: www.glsnederland.nl

in Zuid-Soedan christelijke programma’s uitzendt, maakt op deze manier het goede nieuws van Jezus voor iedereen toegankelijk.

De bewoners waren zo hongerig naar het evangelie dat velen van

_________________________________

6 MAART

hen vier dagen liepen om een gratis radiootje te krijgen en naar de

Tiny Winterconferentie – lokaal en online

programma’s te luisteren. De kleine radio’s kunnen daadwerkelijk

De Winterconferentie van New Wine heeft als thema

het verschil maken in hun leven.

‘Vergeving en innerlijke heling’. Met je eigen kerk of pastorale team kun je je eigen ‘Tiny Winterconferentie’ organiseren (met zoveel mensen als dan mogelijk is in verband met de coronamaatregelen) en deelnemen aan

HOUSES OF LOVE

de centrale livestreamconferentie vanuit Ermelo.

Veel mensen snakken in deze verwarrende tijd naar een

_________________________________

beetje aandacht en warmte. Wie graag iets voor anderen wil

Meer info: www.new-wine.nl

betekenen, kan zijn huis AAN zetten via Houses Of Love. Tijd

20 MAART

maken, een kopje koffie zetten en luisteren zijn al voldoende

Vonk vrouwenwandeling - Doorn

om voor iemand een verschil te kunnen maken. Houses Of

Vonk organiseert outdoor activiteiten voor en door

Love is een beweging van christenen die de deur van hun

christelijke vrouwen. Tijdens deze wandeling zet je een

huis openzetten, zodat er bij iedereen in de buurt één of meer

nieuwe stap richting God. Je zegent elkaar, wandelt met

deuren openstaan waar mensen terecht kunnen voor wat

God en geniet uitgebreid van de prachtige omgeving

gezelligheid, warmte en een ontmoeting met God.

(onder voorbehoud van coronawetgeving).

Meer info: www.housesoflove.org

Meer info: www.vonkvoorvrouwen.com

29

JAN EN IMMA SLOT

HUWELIJKEN ONDER SPANNING ONDER SPANNING IN CORONATIJD Tijdens deze coronacrisis waarbij we veel spanning ondervinden en ook veel thuis zijn, kan ons huwelijk onder druk komen te staan. Jan en Imma Slot zien hiervan de gevolgen in het huwelijkspastoraat dat zij verlenen.

30

PASTORAAT

Zomaar een – anoniem – voorbeeld uit de online

tijd sterker naar voren. Dan kan je huwelijk sterker worden

pastorale gesprekken die Jan en Imma Slot voeren in

of juist kapot gaan. Je huwelijk wordt beter of bitter.

deze coronatijd: Het huwelijk van Mark en Elize (gefingeerde namen)

CONTACTEN

liep al langere tijd niet lekker. Toen ze tien jaar geleden

Wat het extra lastig maakt, is dat het onderhouden van

trouwden, waren ze stapelverliefd op elkaar. Daarna

contacten buiten je gezin ook moeilijker is geworden.

kregen ze het al snel druk met allerlei veranderingen.

De gemeente is overgegaan op livestream. Iets gezelligs

Na een jaar werd Boaz geboren en weer een jaar later

afspreken met vrienden en vriendinnen gaat ook niet

kwam Sophie. Mark kreeg een andere baan met meer

meer zomaar. Is er nog iemand die je vraagt hoe het met

verantwoordelijkheid en Elize had het ook heel druk

je gaat? En geef je dan ook eerlijk antwoord? Misschien

op haar werk. Naast hun werk vroegen de kinderen

zeg je dat het goed gaat, om er maar vanaf te zijn. Je

om aandacht. Kortom, ze waren eigenlijk altijd druk en

hangt je huwelijksproblemen tenslotte niet aan de grote

hadden weinig tijd meer voor elkaar. Ze gingen nog wel

klok. Dat gaat een ander niks aan. Dat lossen we zelf wel

naar de gemeente, maar aan activiteiten samen kwamen

op, wordt vaak gedacht, want we leven in een doe-het-

ze niet meer toe. Samen bidden en Bijbellezen schoten

zelf maatschappij. In de tijd vóór corona probeerden

er ook steeds vaker bij in.

we onze eigen huwelijksproblemen al zelf op te lossen zonder anderen erbij te betrekken. En dat is in deze

En toen kwam de coronatijd. Het betekende dat Mark en

coronatijd alleen maar versterkt.

Elize thuis moesten werken. De kinderen gingen niet meer naar school. Wie moest er voor hen zorgen en helpen met

Het is de vraag of deze gedachtegang echt helpend is.

school? Opa en oma konden wel wat helpen, maar ook niet

Ondertussen blijf je doormodderen in je relatie. Het is als

elke dag. De stress nam toe. Elize begon meer te vitten op

een snelkookpan die op het vuur staat: de druk bouwt

Mark en die trok zich steeds meer terug. Het huwelijk dat

zich op. Hoe kun je de druk verminderen? Wie kan je

toch al onder druk stond, stond op springen...

helpen en aan wie geef je je vertrouwen? Bij wie kun je je hart luchten? Denk niet te snel ‘niemand’. Durf serieus

ONDER DRUK In deze coronatijd is ons dagelijks ritme verstoord. We gaan

te overwegen bij wie jij je verhaal zou willen doen.

vaak niet meer naar ons werk, want dat werk gebeurt veelal

SCHEIDEN?

thuis. En als we wel naar ons werk gaan, gaat alles anders

De Bijbel zegt dat we elkaar moeten aanvaarden:

en dat geeft ook spanning. De thuissituatie staat eveneens

Daarom, aanvaard elkaar, zoals ook Christus ons aanvaard

onder druk. Kinderen gaan dan weer wel en dan weer niet

heeft, tot heerlijkheid van God (Romeinen 15:7).

naar school en moeten dan thuis les krijgen. Wie helpt hen

Dat betekent begrip voor de ander hebben, ook als die

daarbij? Hoe concentreer je je op je werk als je op elkaars lip

ander niet lekker in zijn of haar vel zit. Of chagrijnig is

zit? Alles staat onder druk. En omdat alles onder druk staat,

en altijd maar weer op je moppert. Dat is makkelijker

reageren we feller op elkaar en komt ons huwelijk

gezegd dan gedaan. Zeker als je zelf pijn ervaart in die

ook onder druk te staan.

situatie en behoefte hebt aan begrip en aandacht. Hoe kun je dan toch dichter bij elkaar komen? Hoe kom je

Elke druk van buitenaf heeft effect op je relatie. Of het nu

uit die vicieuze cirkel van negativiteit en pijn? Zeker als

om financiën, opvoedingsperikelen, ontwrichting van ons

de pijn té diep zit. Als er al té veel aan vooraf is gegaan.

ritme, ziekte of coronastress gaat. Door de onzekerheid

Waarom zou je dan nog begrip tonen?

van werk of inkomen of door de stress hebben we vaker een kort lontje.

Als je al zover af bent van jouw ideaal van het huwelijk, dan kun je toch beter scheiden? Dat is de kortste weg uit de

Je huwelijk is net als een ballon. Is die ballon fragiel of sterk?

ellende en dan is alles achter de rug. Je regelt een goede

Als je huwelijksballon fragiel is en geen weerstand aan kan,

echtscheidingsadvocaat of mediator en daarna een goede

klapt hij al snel kapot. Elke druk of pijl op je huwelijk heeft

omgangsregeling voor de kinderen en je bent ervan af. Vrij

effect. Soms komen onderliggende problemen juist in deze

om je eigen gang te gaan.

31

Deze gedachte horen we vaak, maar in de praktijk blijkt het

Dat merken wij zelf ook in het huwelijkspastoraat dat we

veel minder makkelijk en rooskleurig te zijn. Het probleem

mensen bieden. We kunnen makkelijker mensen op grotere

zit binnen in je en dat neem je mee in je volgende relatie(s).

afstand helpen dan vroeger. Zo was er een echtpaar dat

Het doet me denken aan een man die we spraken in het

iedere keer twee uur moest rijden om ons op te zoeken voor

huwelijkspastoraat. Hij was vreemdgegaan en zijn vrouw

een gesprek. Door de nieuwe technieken kunnen we ook

was erachter gekomen. Hij besloot verder te gaan met die

gedeeltelijk op afstand contact met elkaar hebben.

andere vrouw. Na verloop van een aantal jaren liep ook dat huwelijk op de klippen en hij vond een derde vrouw, die hem véél beter begreep. Hij ging samenwonen met zijn

MÉT GOD

derde vrouw. Weer geruime tijd later begreep hij dat ook

Het valt ons op dat veel stellen niet meer samen bidden

deze vrouw niet zijn ideaalbeeld was en hij begon terug te

en Bijbellezen. Ik zeg dan vaak, net als Máxima: “Dat is wel

verlangen naar zijn eerste vrouw. Die wilde wel met hem

een beetje dom”. En dat meen ik. Je hebt de grootste kracht

verder, maar dan op één voorwaarde: “We zoeken eerst

in je leven leren kennen en op het moment dat je diep in

samen hulp, want alleen komen we er niet uit.”

de problemen zit, bid je daar niet samen voor. Het is toch je gezamenlijke probleem? Bid dan niet: “Heer, wilt U mijn

ERKENNEN DAT JE HULP NODIG HEBT, IS GEEN TEKEN VAN ZWAKTE MAAR VAN KRACHT Dat is een gezonde houding. Erkennen dat je hulp nodig

partner wijzen op zijn/haar fouten?” Maar bid: ”Heer, wilt U ons samen helpen en ons dichter bij elkaar brengen?”

DUS PRAKTISCH:

• Neem tijd om sámen te bidden en Bijbel te lezen.

• Neem tijd voor elkaar. Gewoon samenzijn is een

hebt, is geen teken van zwakte maar van kracht. Het is

belangrijke basis van ieder huwelijk. Loop bijvoorbeeld

ook geen aanklacht tegen je partner als jullie problemen

dagelijks samen een blokje om en gebruik die tijd om met

ervaren, maar een eerlijke constatering dat er iets moet veranderen. En er is hoop, zelfs als je denkt dat het ‘makkelijker’ of ‘beter’ is om uit elkaar te gaan. We hebben een God van hoop, dat hebben we in de vele jaren van huwelijksbegeleiding telkens weer gezien, maar het betekent wel dat je bereid moet zijn je in te zetten voor je relatie.

elkaar te praten.

• Accepteer dat je partner en jijzelf meer stress ervaren in deze coronatijd.

• Zoek hulp, als je er zelf niet uitkomt (heb dat lef), wacht niet te lang.

• Lukt het niet (meer) om mét elkaar te bidden? Bid dan vóór elkaar. Zegen je partner in je gebed en vraag God hoe jij je partner tot zegen kunt zijn.

HULP

God is een God van hoop. Ook als het gaat om jullie relatie!

Hulp is mogelijk, ook in deze tijd! Het is belangrijk dat je je hart lucht. Er zijn nu geen huwelijksseminars georganiseerd zoals op de Pinksterconferentie van

Jan en Imma Slot

Opwekking, of weekenden om samen te bouwen

www.tricorde.nl

aan je relatie. Maar het is wel mogelijk om te praten met iemand in je gemeente of contact te zoeken met iemand die huwelijkspastoraat verleent. Het vraagt wat meer creativiteit van pastoraal hulpverleners maar via programma’s zoals Skype en Zoom kunnen ze toch veel betekenen.

32

LOCKDOWNLIEDEREN De huidige lockdown nodigt op het eerste gezicht niet uit tot lofprijs en dankzegging. Toch werden sommige van de mooiste liederen uit onze geschiedenis juist vanuit de moeite geboren.

In deze tijd worden we geconfronteerd met vele beperkingen.

Volle verzekering, Veilig in Jezus’ armen of Geprezen zij God op

Als gelovigen is misschien wel het moeilijkste dat we elkaar niet

Zijn heilige troon gezongen? Ira Sankey, de zangleider van

kunnen ontmoeten en dat we niet of nauwelijks samen kunnen

de bekende Amerikaanse evangelist D.L. Moody, gebruikte

zingen, samen God kunnen aanbidden. Maar we zijn niet de

ze in de 19e eeuw. En geen samenkomst van die andere

eerste en enige mensen die dit meemaken! Door de eeuwen

bekende evangelist, Billy Graham, ging voorbij zonder dat zijn

hebben gelovigen vaker te maken gehad met beperkende

zangleider Cliff Barrows een van Fanny’s liederen liet zingen

situaties. Vele prachtige psalmen, liederen en gezangen zijn

door het grote koor dat bij elke dienst aanwezig was.

niet gecomponeerd op een zonnige zomermiddag in een luie stoel, maar werden in de verdrukking geboren.

DAVID MAAKTE EEN BEWUSTE KEUZE: ‘IK ZAL DE HERE TE ALLEN TIJDE LOVEN’

GOD IS MET ONS Wie zich verdiept in de herkomst van - ook onze eigentijdse liederen wordt geraakt door de vaak bijzondere omstandigheden waarin ze zijn ontstaan. Dan zing je het lied gelijk anders.

Neem de Psalmen van David. In 1 Samuel 22 lezen we hoe David moet vluchten en met een wel heel bijzonder

In december 1944 schreef de theoloog en verzetsstrijder

gezelschap zijn toevlucht zoekt in de spelonk van Adullam:

tegen het naziregime, Dietrich Bonhoeffer, op 39-jarige

Ook voegde ieder zich bij hem die in nood verkeerde, ieder die

leeftijd vanuit de gevangenis een gedicht aan zijn verloofde:

een schuldeiser had en ieder die verbitterd van gemoed was.

Von guten Mächten wunderbar geborgen. Op 9 april 1945

De omstandigheden waren bepaald niet uitnodigend voor

- een maand voor het einde van de Tweede Wereldoorlog -

een uitbundige zangdienst, maar David maakt juist dan een

werd hij terechtgesteld. In het Liedboek voor de Kerken is de

bewuste keuze: Ik zal de Here te allen tijde loven, Zijn lof zal

Nederlandse vertaling opgenomen van dit lied (Door goede

voortdurend in mijn mond zijn. En dan moedigt hij dit illustere

machten trouw en stil omgeven), dat juist ook in deze tijd

gezelschap aan om dat samen met hem te doen (Psalm 34).

hoop, troost en verwachting kan brengen:

HOOP Negrospirituals zijn lange tijd vrij populair geweest en wereldwijd kennen velen het lied When the saints go marching in . Nog altijd wordt er vrolijk meegezongen als dit lied op

Valt om ons heen steeds meer het diepe zwijgen, de eenzaamheid, die nergens uitkomst ziet, laat ons dan allerwege horen stijgen tot lof van U het wereldwijde lied.

de radio klinkt. Deze en vele andere prachtige nummers waren echter niet bedoeld als entertainment, maar waren de vertolking van hoop op uitzicht tijdens die vreselijke, mensonterende jaren van de slavernij.

De Amerikaanse Fanny Crosby (1820-1915) werd kort na haar geboorte blind als gevolg van een medische fout.

Menselijkerwijs lag er een leven voor haar in totale duisternis.

In goede machten liefderijk geborgen verwachten wij getroost wat komen mag.

God is met ons des avonds en des morgens, is zeker met ons elke nieuwe dag.

(Liedboek voor de Kerken – gezang 398, couplet 6 en 7)

Maar haar leven werd niet bepaald door haar handicap, ze schreef meer dan 8 duizend liederen! En wie heeft nooit

TEKST: Henk Dik

33

advertentie

WELOVERWOGEN Volg juist nu de identiteitsversterkende cursus:

STUDIEDAGBOEK DOOR KEES GOEDHART

“Wortelen in liefde!” www.MirrorMe.nl

AANBIDDINGSCONCERT MET DE OPWEKKINGSBAND

50 € 22,

Op zaterdagavond 20 maart vindt er een uniek online aanbiddingsconcert plaats. En jij kunt erbij zijn! Een tijd om samen met de Opwekkingsband God te aanbidden en de allernieuwste Opwekkingsliederen te zingen.

Gewoon bij jou huis, alleen of met je gezin of vriend of vriendin.

GEEF JE SNEL OP VIA WWW.WORSHIPWEEKEND.NL 34

NU VERKRIJGBAAR VIA OPWEKKING-WEBWINKEL.NL

UITGEVOGELD CORONAKOLDER Op het moment van schrijven leven we met een avondklok. De twee avonden hiervoor werden steden door heel Nederland geteisterd door rellen, en niemand weet hoe de komende avonden zullen verlopen.

Twee dagen geleden hebben we met ons gezin gewandeld in de bossen bij Vierhouten. Elke keer als ik door het vriendelijke dorpje rijd, moet ik denken aan de Pinksterconferenties die we daar vierden.

Ik herinner me de heidevelden, de Sing-in, de in mijn beleving reusachtige tenten en de jaarlijkse afsluiting van de conferentie bij het lokale pannenkoekenrestaurant.

Henk Stoorvogel

Deze zondagmiddag wandelen we er omdat ik de kinderen graag wat wil laten zien. Verstopt in de bossen ligt namelijk het Verscholen Dorp. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er diep in de bossen negen

hutten gebouwd, half boven- en half ondergronds, waar tachtig tot honderd onderduikers een veilig onderkomen vonden. Verzetsstrijders, joden, geallieerden en zelfs een gedeserteerde Duitse soldaat verscholen zich hier voor de bezetter.

Het is voor ons allemaal een lange zit, deze coronastrijd De replica’s van de hutten geven een realistische kijk op de situatie in 1943. We huiveren bij het idee dat mensen hier dag aan dag moesten leven, in stilte, kou en angst. De bewegingsvrijheid van de onderduikers was ernstig beperkt. Overdag mocht er geen geluid worden gemaakt en mochten de bewoners hun aangewezen bosvak niet uit. ’s Avonds was er iets meer bewegingsvrijheid.

Emoties Sommige bewoners konden de eentonigheid en spanning niet meer aan en kregen, wat men noemde, de ‘boskolder’. Zij werden angstig en depressief, of juist heel druk en agressief. Zij hadden hun emoties niet meer onder controle.

Een bewoner van het kamp vertelde later: “Kolder wil zeggen dat je het niet meer ziet zitten, onhandelbaar bent, dezelfde omgeving niet meer kunt verdragen. (...) Steeds weer de omgang met dezelfde mensen, kinderen, tieners, tot grijsaards aan toe. Bovendien hadden we geen enkel zicht op een betere toekomst. (...) Geen wonder dat sommigen het te pakken kregen.”

Onze corona-lockdown is niet te vergelijken met de ernst van die situatie: de directe dreiging en vrijheidsbeperking van de mensen in het Verscholen Dorp. Toch krijgen ook mensen in deze tijd te maken met angst en depressie, of juist drukte en agressie. Sommigen van ons lijden, niet aan de boskolder, maar aan de coronakolder. Ik zie het om me heen gebeuren en voel hoe de onzekerheid ook op mij drukt.

Dialoog Een gedragswetenschapper analyseerde de rellen in de Nederlandse steden en zei: “Sommige mensen uiten hun stress en angst in het schrijven van mooie stukken. Anderen worden onrustig en druk. Sommigen kunnen geen mooie stukken schrijven en weten de onrust niet te beteugelen en trekken ’s avonds de straat op.”

Het is voor ons allemaal een lange zit, deze coronastrijd. Laten we daarin niet te hard oordelen over mensen die lijden aan de coronakolder. Zij zijn geen “eencelligen” of wezens “die de term ‘mens’ onwaardig zijn”, zoals een burgemeester zei. Zij zijn mensen, net als wij, geschapen door de ene God. Wat we nodig hebben is dialoog, verbondenheid, sámen.

35

Taste of GLS – twee avonden rondom actuele thema’s met Nederlandse sprekers

THEMA-AVOND 1

LEIDERSCHAP IN CRISISTIJD

Joël Aerts & Dr. Ben Tiggelaar 18 maart, 20.00 uur

THEMA-AVOND 2

LEIDERSCHAP & TIMEMANAGEMENT

Inez Petter 15 april, 20.00 uur

Een ticket voor de GLS geeft toegang tot de GLS op 5 of 6 maart en de thema-avonden

Meer informatie vind je op www.glsnederland.nl