Krantje Oktober, November, December 2023

viermaandelijks: januari – april 2024 twintigste jaargang nr. 70 Afgiftekantoor: 2400 Mol 1, P 602688 Afz.: “Ons Huis”, Bresserdijk 4, 2400 Mol

inhoud

Voorwoord

3

Ons Huis

4

Kalender

14

Coververhaal

17

Over Armoede

20

Nieuws

26

Varia

27

Colofon

28

2

voorwoord

Niet alleen woorden, maar ook daden OVER DE TOEKOMST …

Aan het einde van het jaar is het goed om uit te kijken naar

In fase 1 zullen alle organisaties bekommernissen van hun

wat het komende jaar brengen zal. Voorspellingen zijn altijd

leden naar voor brengen. Deze bekommernissen worden

gewaagd maar verwachtingen mogen zeker gesteld worden.

voorgelegd aan de plaatselijke Overheid.

We kunnen ook evalueren en terugkijken naar wat er in het

In fase 2 zal de Overheid de goedgekeurde of aangepaste

voorbije jaar verwezenlijkt is. Of wat er in de koelkast blijven

bekommernissen terugkoppelen. Er zullen voorstellen

steken is. Of wat er misschien naar de diepvries verhuisd is.

besproken worden over de realisatie ervan. Ook over de nodige budgetten.

We moeten waakzaam blijven dat projecten in de koelkast of de diepvries niet weggegooid worden omdat de vervaldag

Fase 3 wordt verwacht in september 2024. De organisaties

overschreden is.

zullen dan alles voorleggen aan hun leden.

Evalueren en vooruitkijken, een balans opmaken en samen

En in fase 4, op het einde van 2024 zullen we evalueren en

hoopvol en waakzaam verder gaan, dat is wat we doen in de

bijstellen.

laatste dagen van 2023.

Niet alleen woorden, maar ook daden dus!

In de vorige nummers van ons krantje werden regelmatig die thema’s besproken waaraan Ons Huis werkt om de armoede te

In de dialoog met de plaatselijke Overheid gaan we echt struc-

bestrijden. Het zijn zes thema’s die door het Vlaamse Armoe-

turele veranderingen vanuit de basis realiseren.

dedecreet opgelegd worden aan de organisaties aangesloten bij het Netwerk Tegen Armoede.

En dat is onze wens voor 2024 en voor de komende jaren! We hopen door deze nieuwe aanpak echte stappen te kunnen

Volgend jaar stellen we hoge verwachtingen in het vierde thema:

zetten voor meer welzijn en inspraak.

‘Werken aan maatschappelijke structuren’.

Gaan jullie mee? Op naar een hartverwarmend en solidair Enkele weken geleden hebben we in de vergadering van het Dagelijks Bestuur tegen Armoede daartoe een belangrijke beslissing genomen over de werkmethode van die lokale vergaderingen.

2024!

Marc

Het volgend jaar hebben we opgedeeld in vier fasen.

3

ons huis

DE 6 CRITERIA VOOR VERENIGINGEN WAAR ARMEN HET WOORD NEMEN Verenigingen waar armen het woord nemen, werken volgens 6 criteria, die vanuit de verenigingen (en de mensen in armoede) tot stand zijn gekomen. De 6 criteria gelden ook als criterium om erkend te worden door de Vlaamse overheid.

Op 21 december deelden we kerstpakketten uit voor alle actieve bezoekers van Ons Huis. Dit kunnen we enkel mogelijk maken met behulp van de vele sponsors.

2. Armen het woord geven We kwamen samen in onze maandelijkse kringvergadering en

1. Armen verenigingen zich

open werkgroepen. Mensen in armoede dachten mee na over

Dit jaar beslisten we om geen Sinterklaasfeest te organiseren,

verschillende thema’s.

maar de brave kindjes werden niet vergeten. Deze kapoenen werden op 30 november verwend met een speelgoedbon en

3. Werken aan maatschappelijke emancipatie

snoep.

Lien van LIGO is terug aan het werk. Zij rondt samen met enkele bezoekers van Ons Huis de cursus ‘omgaan met stress’

Op 11 december gingen Marc en Petra naar de voorstelling

af. Nadien werken we aan het thema ‘rouw’. Hoe duur is een

van het jaarboek ‘Armoede’ in Antwerpen. Het thema dit jaar

begrafenis? Wat is een laatste wilsbeschikking en hoe kan je

was de moeilijkheden die gepaard gaan met het voeren van

die opmaken? Is een uitvaartverzekering echt noodzakelijk?

armoedebeleid, wanneer zoveel niveaus en actoren betrok-

Wat met erfenissen? Om hier een antwoord op te krijgen

ken zijn.

nodigen we enkele specialisten uit op de open werkgroepen.

4

ons huis Lien zelf gaat aan de slag met een klein groepje. Zij zoemen verder in over wat het betekent als je iemand mist.

4. Werken aan maatschappelijke structuren Op 5 juli en 11 september kwamen wij met het fakkeltochtcomité samen voor de verdere organisatie van de fakkeltocht op 17 oktober. Het thema dit jaar is verkiezingen omdat het jaar 2024 een echt verkiezingsjaar wordt.

Op 7 september kwamen de mensen van de parochie een filmpje opnemen over de werking van Ons Huis. Jongeren die beslissen om het vormsel te doen, zullen in 2024 geen catechese meer volgen, maar zich inzetten voor verschillende sociale doelen binnen de gemeente.

Op 18 september ging Petra naar het dagelijks bestuur armoedebeleid. Met op de agenda o.a.: planning proces armoede beleidsplan.

Op 21 september en op 4 december vergaderden Leo en Petra met SPAAK Groot bij Al-arm in Geel. We bereidden samen het memorandum voor dat we binnenkort gaan presenteren aan de verschillende lokale besturen in de Kempen. En ook de vier fakkeltochten stonden op de agenda.

Op 20 november gingen Petra en Marc naar het dagelijks bestuur armoedebeleid. We dachten samen na hoe we in de toekomst verder werken aan armoede en welke thema’s we behandelen.

Op 7 december vergaderden we met het fakkeltochtcomité om de fakkeltocht van dit jaar te evalueren en om al vooruit te blikken naar deze van 2024.

5. Dialoog en vorming Op 20 september kwam Leen Smets van SAAMO uitleg geven over de digitale meter voor gas en elektriciteit en over het capaciteitstarief. Het was een super boeiende vorming. Wij hebben veel bijgeleerd.

In de week van 23 oktober kwamen op 3 dagen tijd 17 klassen van de Rozenbergschool op bezoek in Ons Huis. Mia, Lea en Petra gaven hen uitleg over armoede en de werking van Ons Huis.

Op 14 november ging Petra samen met twee medewerkers van het OCMW van Mol naar de werkgroep armoede in Westerlo.

5

ons huis We vertelden daar over hoe wij de afgelopen jaren met de bezoekers van Ons Huis gewerkt hebben aan het thema onderwijs en de collega’s van het OCMW Mol vertelden over hun project van outreachend werken. Dit wil zeggen dat er op regelmatige basis een assistent van maatschappelijk werk aanwezig is op verschillende scholen in Mol. Er waren verschillende leerkrachten aanwezig die zeer geïnteresseerd en betrokken waren.

Op de Open Werkgroep van november kwam Ralf Celen van het Huis van de Mens uitleg geven over een waardig levenseinde. We kregen informatie over euthanasie, wilsbeschikking en welke documenten er allemaal in orde moeten gemaakt worden.

Op 12 december startten we met de praatgroep rouw- en verlies i.s.m. Lien van LIGO.

6. Armen blijven zoeken Mia en Petra hadden de afgelopen maanden verschillende kennismakingsgesprekken. Welkom aan Bella, Hanna, Sandra, Rogéria en Cindy!

6

over armoede 17 OKTOBER WERELDDAG VAN VERZET TEGEN ARMOEDE EN UITSLUITING De fakkeltocht staat dit jaar in Mol en de regio in het teken van de verkiezingen.

Verkiezingen? Ja, want 2024 wordt een heus verkiezingsjaar.

Met op 9 juni de Europese, Federale en Vlaamse verkiezingen.

En op 13 oktober volgend jaar mogen we gaan stemmen voor de provincieraad en de gemeenteraad.

Wij gingen met Spaak al aan de slag om samen met mensen in armoede in de Kempen een memorandum in elkaar te boksen.

SPAAK staat voor Samen Paraat tegen Armoede in de Kempen.

Het is het samenwerkingsverband van de 4 verenigingen waar armen het woord nemen in de Kempen.

Participatie is een uitgangspunt om armoede als schending Geen ellenlange lijst met opsommingen en aanbevelingen. Maar

van mensenrechten te kunnen bestrijden en zo rechten te

4 concrete speerpunten waarvan we hopen dat er lokaal, regio-

herstellen. Wij eisen dan ook dat de participatie van mensen

naal en hopelijk ook op andere niveaus oor naar is.

in armoede in de opmaak en vormgeving van een beleid voor structurele armoedebestrijding ernstig wordt genomen. Het

Met dit memorandum plannen we de komende maanden nog

is cruciaal de ervaringsdeskundigheid van mensen in armoede

gesprekken in met de lokale en regionale politici

te erkennen.

Dus al een voorproefje van de thema’s….

Het is bovendien belangrijk deze ervaringskennis te kruisen met academische kennis, de praktische kennis van hulpverle-

Participatie

ners en sociaal (-cultureel) werk om de strijd tegen armoede,

... is voor ons de saus over een degelijk armoedebeleid.

zowel preventief als curatief, op alle beleids- en levensdomeinen positief te beïnvloeden.

Nu nog al te vaak de kers op de taart, de crème de la crème en eigenlijk zou dit het basisingrediënt moeten zijn om met

En ook vanavond, net als elk jaar staan hier dan ook 4 mensen

mensen om te gaan en te werken.

met hun eigen verhaal.

Garandeer de volwaardige participatie van mensen in armoede aan de samenleving (federaal, Vlaams, en lokaal).

Dank je wel!

Jihanne, Pierre, Denise en Anne

Armoede leidt tot ongelijke behandeling van burgers met schending van grondrechten tot gevolg.

Onze missie is armoede structureel te bestrijden mét en vanuit de kennis van mensen in armoede zelf. Participatie is voor ons geen middel noch een doel.

7

over armoede

THEMA 1: GEZONDHEIDSZORG

Veralgemeen de derdebetalersregeling voor iedereen in de gezondheidszorg

jaren een duale gezondheidszorg, waarbij mensen in armoede minder snel en minder vaak specialisten-artsen raadplegen in het ziekenhuis of gebruikmaken van tandzorg. Mobiliseer en

Mensen met een laag inkomen stellen gezondheidszorg

sensibiliseer alle artsen om zich te conventioneren.

minder vaak uit als ze gebruik kunnen maken van de derdebetalersregeling. Sinds 2015 is de derdebetalersregeling in de

Geconventioneerde artsen zouden de norm moeten blijven.

eerstelijnszorg er voor iedereen met Verhoogde Tegemoetko-

De overheid kan hier sturend op tussenkomen in de onder-

ming (VT). Dat is echter totaal onvoldoende. De beste garan-

handelingen met de artsensyndicaten en de wijze waarop de

tie en preventie van gezondheidsproblemen is een veralgeme-

financiering van onze gezondheidszorg vormgegeven wordt.

ning van de derdebetalersregeling voor iedereen in de zorg.

Daarnaast vragen wij een uitbreiding van de derdebetalersregeling naar alle huisartsen, maar ook naar andere zorgver-

Voorzie toegankelijke preventieve én curatieve tandzorg voor iedereen

strekkers, met prioriteit voor de eerste lijn, zoals kinesitherapie en (thuis)verpleging. Daarnaast vragen we ook de

Door een steeds groter tekort aan tandartsen wordt de toegang

invoering van de derdebetalersregeling voor consultaties van

belemmerd voor mensen die geen vaste tandarts hebben.

geneesheer-specialisten na doorverwijzing voor mensen met

Zeker mensen in armoede die tandartsbezoek uitstellen,

een Verhoogde Tegemoetkoming (VT).

komen zo in een spiraal terecht van grotere tandproblemen en gelinkte gezondheidsproblemen. Daardoor kunnen ze niet

Verdedig de conventietarieven bij artsen en zorgverleners

zomaar bij hoogdringendheid terecht bij een tandarts.

Het Netwerk tegen Armoede pleit voor een veralgemeende

De conventietarieven zijn cruciaal in de bescherming van patiën-

toepassing van het derdebetalerstarief voor tandzorg voor

ten tegen armoede. We stellen vast dat steeds minder artsen

iedereen én een betere terugbetaling van tandzorg binnen de

geconventioneerd zijn. Daardoor ontwikkelde zich de voorbije

verplichte ziekteverzekering.

8

over armoede

Dag allemaal, Ik ben Denise, 72 jaar oud en woon 27 jaar in de gemeente Retie. In de loop van mijn leven ontwikkelde ik fysieke problemen waardoor werken onmogelijk werd. Ik had een fysiek zware job in de Groendienst. Omwille van reuma en artrose was het onmogelijk om deze job te blijven uitoefenen. Mijn klachten werden erger, waardoor ik geen andere jobs kon uitoefenen. Ik werd invalide en genoot een beperkt vervangingsinkomen.

Door mijn beperkt vervangingsinkomen en hoge vaste kosten, kreeg ik schulden en zat ik in een negatieve spiraal van financiële problemen. Dit bracht stress en spanning mee en maakte mijn medische klachten erger. Ik zat in een negatieve spiraal van stress en pijn, waardoor ik door ‘het bos te bomen niet meer zag’.

Sociale instanties zoals OCMW hebben toen de situatie aangepakt door schudbemiddeling op te starten en te bekijken op welke premies en tegemoetkomingen ik aanspraak kon maken.

Zonder ondersteuning was het voor mij onmogelijk om wegwijs te raken in tegemoetkomingen/premies en dergelijke en financiële stabiliteit op te bouwen. Onze sociale zekerheid is sterk onderbouwd en kan bescherming bieden, maar ik vind dat er te weinig geweten is waar mensen aanspraak op kunnen maken.

Ik denk dat veel financiële problemen voorkomen kunnen worden, door mensen beter te informeren naar dingen waarop ze aanspraak kunnen maken, zoals tegemoetkomingen voor personen met een handicap, zorgbudgetten en dergelijke. Dit zou al enorm helpen om een extra buffer tegen armoede te voorkomen voor mensen met gezondheidsproblemen.

Momenteel ontvang ik de financiële steun en zorg die ik nodig heb om beter te kunnen leven met mijn fysieke beperkingen. Gezinszorg en Poetshulp zijn hierin ook zeer belangrijk, ook voor mijn mentaal welzijn. Een aantal jaren, woon ik in een sociale woning op het gelijkvloers. Dit maakt de situatie fysiek haalbaar. Ook financieel is dit een vooruitgang voor mij.

Ik heb nog zeer hoge medische kosten zoals, apothekerskosten, ziekenhuisfacturen, kosten kinesist en aangepaste maaltijden. Nog in veel gevallen wordt niet overal de derdebetalersregeling toegepast, wat veel stress met zich meebrengt om hoge facturen te betalen en lang te moeten wachten op terugbetaling. De derdebetalersregeling zou door de overheid meer uitgebreid moeten worden.

Nu verplaats ik me vaak met een rollator of rolstoel. Ik ervaar dat veel openbare wegen en openbaar vervoer nog onvoldoende aangepast zijn aan mensen met een beperking. Hierdoor durf ik ook gewoon minder buiten komen en sociaal contact opzoeken. Dit blijft wat mij betreft ook zeker een belangrijk punt.

Denise

9

over armoede THEMA 2: WONEN

Dag iedereen,

Verhoog het bouwritme van sociale woningen (Vlaams & lokaal)

Mijn naam is Jihane. Ik ga jullie mijn probleem vertellen. Twee jaar geleden zijn we voor de baan van mijn man naar België, Dessel, verhuisd.

In 2022 stonden zo’n 182.000 gezinnen op de wachtlijst voor een sociale woning.

We hebben een mooi huis gehuurd, maar vanaf de eerste week begonnen we problemen te ontdek-

Het is aan de Vlaamse Regering om meer en betere (sociale)

ken. We hebben met de eigenaar gesproken maar

woningen te realiseren om de wachtlijst weg te werken.

hij luisterde niet naar ons.

Daarnaast moeten ook lokale besturen hun duit in het zakje doen. Het bindend sociaal objectief (BSO) is indertijd ontwik-

We kregen vochtproblemen in de slaapkamers

keld als een minimale doelstelling. In de praktijk is het Bindend

waardoor mijn zoon astma kreeg. Zijn slaapka-

sociaal Objectief echter een maximale doelstelling geworden

mer is de ergste van allemaal omdat deze naast

door ambitieuze gemeenten te ontmoedigen en onwillige

de badkamer ligt en de badkamer heel, heel slecht

gemeenten te pamperen. In deze context zal het nog, op zijn

gemaakt is.

minst, enkele decennia duren vooraleer we de wachtlijsten betekenisvol kunnen terugdringen.

Ik begon naar het gemeentehuis te gaan om een oplossing te vinden, maar de eigenaar wil de nodige

We pleiten voor de herinvoering van de sociale last op

aanpassingen niet doen. De gemeente zorgde dat

Vlaams niveau, waardoor gemeenten verplicht worden om

er inspecties van de woning gebeurden, maar tot op

een minimaal aantal sociale woningen te voorzien in nieuwe

heden heeft dit nog niets veranderd aan de proble-

verkavelingen. Ondertussen kunnen gemeenten wel nog

men. Het is een erg lang proces.

altijd zelf een sociale last opleggen via specifieke ruimtelijke uitvoeringsplannen.

Ik merk dat ik gevangen zit in deze moeilijke situatie. Bovendien betaal ik elke maand een fortuin

Ondersteun private verhuurders met oog op betaalbare en kwaliteitsvolle woningen

aan huur, 995 euro.

Ik kan pas

We pleiten voor een systeem van ondersteuning voor private

vertrekken als ik

verhuurders, waarbij ze ondersteund en ontzorgd worden om

aan bepaalde voorwaarden

kwaliteitsvolle woningen betaalbaar te verhuren.

voldoe. Er zijn ook geen huuraanbiedingen en als

Zo maak je de huurmarkt aantrekkelijk voor potentiële

die er wel zijn is er veel

verhuurders en investeerders en kun je het huuraanbod

vraag en is de prijs hoog.

uitbreiden en de krapte tegengaan.

Mijn leven in Dessel zou gelukWe staan achter het advies van de Vlaamse Woonraad uit

kig kunnen zijn omdat alles

2019, dat een goede aanzet geeft voor een stelsel van gecon-

bijna perfect is, behalve het

ventioneerd verhuren. Een korting op de huur wordt in de

huis dat ons fysiek en mentaal

vorm van een huursubsidie (vanuit de Vlaamse overheid)

beïnvloedt.

geheel of gedeeltelijk via de verhuurder uitgekeerd, die het bedrag in mindering brengt van de huurprijs. In ruil biedt de verhuurder een woning aan die kwaliteit en woonzekerheid biedt. Voordeel voor de verhuurder is dat hij of zij minstens voor een deel van de huurprijs betaalzekerheid geniet.

10

Jihane

over armoede THEMA 3: INKOMEN EN SCHULDEN

Goeie avond,

Zorg dat iedereen een inkomen boven de armoedegrens heeft (federaal)

Naar aanleiding van deze fakkeltocht tegen armoede vroeg mijn maatschappelijke assistente Jill (OCMW Balen) wat REMI voor mij betekende en

We vragen om alle inkomens op te trekken tot boven de armoe-

ik dit deze avond met met jullie wilde delen. Praten

degrens. Dit moet een bindende doelstelling zijn in plaats

over armoede is helemaal anders dan werkelijk in

van vrijblijvende intentie zoals nu het geval is. Gezinnen met

armoede leven.

een inkomen dat onder de armoedegrens ligt, zullen nooit volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving. Door de

REMI heeft mij de kans gegeven terug een stabiel

opeenvolgende crisissen van de afgelopen jaren is het essen-

leven te hebben en een menswaardig bestaan te

tieel de koopkracht van de meest kwetsbare mensen in onze

leiden.Het geeft mij de ademruimte op financieel

samenleving te beschermen tegen inflatie en stijgende prijzen

gebied. Niet dat ik rijkelijk kan leven maar dat ik

van levensnoodzakelijke goederen zoals energie, brandstof en

kan leven. Laat me dit even aantonen met enkele

basisvoedsel.

van de vele voorbeelden.

Hervorm het statuut samenwonende (federaal)

•

Het brengt rust in mijn hoofd.

•

Ik heb geen slapeloze nachten meer met het denken aan wat de dag van morgen zal

Het huidige statuut samenwonende heeft allerlei negatieve

brengen.

gevolgen, zoals inkomensverlies, stress, beperking van keuzevrijheid, ongewenste vormen van afhankelijkheid en verhinde-

•

Alhoewel mijn kinderen wel begrip hebben voor

ring van solidariteit. Daarom vragen we een grondige hervorming

mijn situatie is het ook leuk om ook eens « ja » te

van het huidige statuut samenwonende.

zeggen in de plaats van steeds « neen, daar heb ik geen centen voor »

Samenwonen zou voor niemand negatieve financiële gevolgen

•

ringen van samenwonenden berekend te worden op basis van

Psychisch kom ik er langzaam boven op en heb minder depressieve en negatieve gedachten.

mogen hebben. Bij de hervorming dienen de lagere sociale uitke•

Ik kan nu soms ook eens aan mezelf denken

schaalvoordelen die de werkelijke besparing van samenwonen in kaart brengen. Verder moeten de sociale voordelen behouden

Dit zijn maar enkele voorbeelden van de vele die ik

blijven. Samenwonenden in een tijdelijke situatie blijven hun

zou kunnen aanhalen.

rechten en inkomen behouden. Tot slot mag solidariteit met directe familieleden, daklozen en zorgbehoevenden niet bestraft

REMI heeft mij terug de moed en kracht gegeven

worden.

om op een gezonde manier te leven en voel me daardoor ook niet meer in de steek gelaten.

Ik hoop en ben ervan overtuigd dat velen die deze avond aanwezig zijn begrijpen wat ik bedoel.

Bedankt voor jullie luisterende oren

Pierr re

11

over armoede

THEMA 4: VRIJE TIJD CULTUUR, TOERISME, SPORT, JEUGD(WERK)

Subsidieer de uitrol van de bovenlokale UiTPAS met korting tot 80% (Vlaams)

van het percentage leden met verhoogde tegemoetkoming.

Tot slot zijn wij voorstander om mensen met bepaalde precaire statuten, zoals mensen met schuldhulpverlening en mensen

Kunnen deelnemen aan vrije tijd is een grondrecht.

met leefloon, automatisch recht te geven op een UiTPAS met kansentarief.

Toch kan bijna de helft van de Vlamingen in een kwetsbare positie zich niet veroorloven om wekelijks een klein bedrag uit te geven aan persoonlijke behoefte op ontspanning of

Garandeer subsidies voor vrije tijd van mensen in armoede via bovenlokaal cultuurdecreet (Vlaams)

om regelmatig te participeren aan vrijetijdsactiviteiten zoals sport, film, concerten (KU Leuven, VRT, 2021).

Een deel van de middelen van het Participatiedecreet zal overgebracht worden in het bovenlokaal cultuurdecreet.

Wij eisen aanbod voor mensen in armoede, ongeacht waar ze

Naast het wegwerken van de financiële drempels naar vrije

wonen. Momenteel hangen participatiekansen nog teveel af

tijd, is het nodig te blijven investeren in volwaardige participa-

van de plaats waar je woont. We vragen dat de Vlaamse overheid

tie en toeleiding van mensen in armoede naar vrije tijd.

blijvend inzet op de verspreiding van een UiTPAS die mensen in armoede in heel Vlaanderen en Brussel lokaal, bovenlokaal, én

Kunnen deelnemen aan vrije tijd is essentieel voor het welbe-

buiten de eigen regio kunnen gebruiken. Bovendien moet de

vinden van elk individu. Specifiek voor mensen in armoede

korting van 80% voor mensen met een verhoogde tegemoetko-

betekent vrijetijdsbesteding nog zoveel meer. Het betekent

ming gevrijwaard blijven.

onder meer afstand kunnen nemen van chronische stress, zelfvertrouwen opbouwen, talenten ontwikkelen en het

Dat kan via verschillende solidaire kortingssystemen waarbij de Vlaamse overheid 40% tot 80% korting geeft, afhankelijk 12

uitbouwen van een sociaal netwerk.

over armoede

Hier is hij dan, de fameuze Uitpas Kempen.

Dankzij de Uitpas wordt het recht op cultuur en vrije tijd toch al wat meer vrijwaard.

Zelf heb ik van de Uitpas al een paar keer gebruik gemaakt o.a om het lidgeld van de bib te betalen, te gaan zwemmen in Den Uyt en om naar het Zilvermeer te gaan. De Uitpas is persoonlijk en zo kan het gebeuren dat je zelf recht hebt op korting maar andere gezinsleden niet. Ik heb een dochtertje van 11 die zelf geen recht heeft op de korting. Als ik dan samen met haar ga zwemmen, krijg ik voor haar geen korting op het zwemticket. Toch ben ik degene die de zwembeurt betaal.

Met de Uitpas kan je ook punten sparen. Als ik twintig punten gespaard heb zou ik deze kunnen omruilen voor een gratis zwembeurt bij aankoop van 1 zwemticket. Het puntenspaarsysteem is echter niet zo gemakkelijk. Sommige organisaties hebben geen zuil en maken dan gebruik van een QR code die je met je smartphone moet scannen om zo een puntje te sparen. Om een punt te sparen moet je dan al digitaal-minded zijn plus over een smartphone beschikken. Zelf vind ik dit niet zo evident. Als je het financieel niet breed hebt, gaat het punten sparen traag, ook al zijn er plaatsen waar je gratis punten kunt sparen. Sinds ik de Uitpas in mijn bezit heb, heb ik 15 punten gespaard, nog steeds niet genoeg voor mijn gratis zwemticket.

Met de komst van de Uitpas zijn de vrijetijdscheques verdwenen, dat vind ik jammer. Deze waren veel gebruiksvriendelijker en je kon er meer mee doen. Je kon er bv. ook mee naar de kermis gaan, wat aardig scheelde in het budget. Met de Uitpas Kempen is dit niet mogelijk. Op de jaarlijkse bekommernissendag van Ons huis kwam het thema vrije tijd ook aan bod. Daar deelden andere mensen de mening dat er met de VT cheques veel meer mogelijkheden waren.

Op zich is de Uitpas Kempen een stap in de goede richting om iedereen recht te geven op cultuur en vrije tijd. Toch vind ik dat het lokaal een “en” “en” verhaal zou mogen zijn. De Uitpas in combinatie met de VT cheques. Op die manier wordt het recht op cultuur en vrije tijd beter bewerkstelligt.

Ik hoop van harte dat mijn getuigenis door de verschillende lokale politieke partijen wordt meegenomen in hun programmapunten bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2024.

IK DANK JULLIE WEL!!!!!!!!!!!!!!

Ann ne

13

JANUARI

FEBRUARI

ma

di

wo

do

vr

za

zo

1

2

3

4

5

6

7

ma

di

wo

do

vr

za

zo

1

2

3

4

kerstvakantie

8

9

10

11

12

13

14

5

6

7

8

9

10

11

15

16

17

18

19

20

21

12

13

14

15

16

17

18

krokusvakantie

22

23

24

29

30

31

25

26

27

28

19

20

21

22

26

27

28

29

23

24

25

GEEN computer

LEGENDE

Naailes

Socio-Emotionele

Engelse les

Vrijwilligersvergadering

maandag elke 14 dagen

Begeleiding (SEB)

donderdag elke 14 dagen

start 19 uur

van 10.30 - 13.30 u

van jongeren

van 13.30 - 15.30 u

en 13.30 - 16.30u

Enkel op afspraak

Christine

0495 20 36 83

François

Ria

0496 06 99 89

Denise 014 58 77 71

0484 48 63 33

0498 81 19 80

woensdag van 9.30 - 12 u Franse les

Petra 014 32 04 83

donderdag elke 14 dagen van 13.30 - 15.30 u Denise 014 58 77 71 0498 81 19 80 14

Open werkgroep en de kring

0473 85 48 12

kalender 30/01

Nieuwjaarsetentje: uitnodiging volgt nog

21/02

Open werkgroep: Sofie Aerts komt ons meer uitleg geven over het nieuwe gebouw van het sociaal huis

MAART ma

APRIL di

wo

do

vr

za

zo

ma

di

wo

do

vr

za

zo

1

2

3

1

2

3

4

5

6

7

paasvakantie

4

5

6

7

8

9

10

8

9

10

11

12

13

14

paasvakantie

11

12

13

14

15

16

17

15

16

17

18

19

20

21

18

19

20

21

22

23

24

22

23

24

25

26

27

28

25

26

27

28

29

30

31

29

30

Computerles

Hobbyclub

Koken

Winkeltje:

dinsdag van 14 - 16 u

maandag elke 14 dagen

van 18 - 20 u

kleding+speelgoed

Rob

van 13 - 15.30 u

1 donderdag Yolanda

woensdag van 9.30 - 12 u

Mia 014 58 04 20

2 dinsdag Lea

Tijdens schoolvakanties

0494 16 02 82

3e dinsdag Carla

en feestdagen is ons huis

Yolanda

0494 29 76 64

en het winkeltje gesloten.

Lea

0474 59 06 76

Carla

0499 22 02 18

0487 51 74 13

Grit 014 58 07 98

e e

15

over armoede ONS HUIS Ik zat in therapie in het Poorthuis voor mijn gezondheid. Op een dag kwam ik terug en vertelde ik dat ik financiële problemen had.

De vrouw van het poorthuis vertelde me: “Ga maar gewoon naar huis. Ik stuur iemand die je gaat helpen”. Ik ging naar huis.

Er stond een man voor onze deur. Het was Frans Vandeurzen.

Hij is een pastoor en hij zei: “Kom maar mee met mij. Ik ga je helpen”. We gingen samen naar de Aldi. Hij winkelde een hele winkelkar vol. Ik weet niet wat ik zag.

‘Ga maar naar huis.

Ik stuur iemand die je gaat helpen.’

Hij zorgde samen met een vrouw, Petra, dat mijn dochter elke

De Sint is nog maar juist geparkeerd of hij zit al gevan-

jaar Sinterklaas en Kerstmis kon vieren. Ik heb toen ook mijn

gen in de lichtjes en de glinster-dingen voor een nieuwe

verhaal met haar gedeeld. Ze vertelde wat Ons Huis allemaal

pakjestijd!

deed en ik nam ook deel aan allerlei activiteiten zoals knutselen, naaien en koken. Zo leerde ik nog vele andere mensen kennen en

Z’n kostuum werd iets verbouwd en nu is hij de Kerst-

is de wereld ineens niet meer zo klein.

man. De moderne Sint heeft een flexy-job en veel aanhangers!

Ook heb je een winkeltje waar je omringd wordt door een lieve vrouw, Lea. Zij, en nog andere dames, zorgen ervoor dat je

Voor veel mensen die door de straten kuieren, klinken

er altijd mooi en netjes uitziet voor weinig geld. Ze helpen je

de muziekjes gezellig en romantisch, maar voor

altijd met een lach verder. Bedankt iedereen van Ons Huis om

mensen met te weinig euro’s of teveel verdriet is het

de wereld terug wat groter te maken.

piekeren om toch iets te geven aan anderen (ouders,

Annn eke

kinderen partner...)

Tip voor een “hartig” pakje: Schenk eens wat van jouw kostbare tijd aan hen die het nodig hebben!

Gratis - en toch zo waardevol Géén inpakpapier, maar een glimlach Géén gehaast, wel gezelligheid Echt iets van jouw tijd...

Je wordt er zelf gelukkig van!!!

Mia

groetjes van

16

coververhaal

ONS HUIS, DE TWEEDE THUIS VAN CLAUDINE EN SYLVIA Op een grijze dag in november brandt de kerstverlichting al voor de kantine van de visvijver in Mol. Een gezellig kacheltje brandt. Claudine (63) en Sylvia (39) heten ons welkom in hun ‘derde thuis’. “Donderdag, zaterdag en zondag zijn we altijd hier, bij de visvijver.

Sylvia vist, en ik sta achter de bar,” legt Claudine uit.

“Onze hondjes komen altijd mee, in de buggy.”

tweedehands speelgoed. Zo hebben we ontdekt wie de Sint echt was.” (lacht)

Je zegje zeggen Ons Huis is een vaste waarde in het leven van Sylvia en Claudine.

“Ik kom er drie keer per week,” vertelt Claudine. “Ik doe mee

Hun eerste huis? Dat is waar moeder en dochter wonen,

aan de hobbyclub en de kookles. Op woensdag is het Kring of

samen met pa en heel wat huisdieren, zoals hondjes Indi en

Open Werkgroep. Ik kom er graag, omdat ik me er een beetje

Mira, poes Mitsy en een ooit verdwaalde tortelduif Roekoe.

thuis voel. Je bent er onder de mensen. Als je binnenkomt, word je altijd hartelijk ontvangen. En je kan je zegje zeggen.

En hun tweede thuis? “Dat is Ons Huis,” lacht Claudine. Zij en

Als je problemen hebt, kun je bij iemand terecht: Petra, Mia,

haar dochter zijn al lang bezoekers van Ons Huis. Claudine

of Cois, de socio-emotioneel begeleider. Allemaal mensen die

was er zelfs al bij in de begindagen, twintig jaar geleden, toen

je kunt vertrouwen.”

Ali nog voorzitter was. Dochter Sylvia rolde er mee in: “Ik kom al bij Ons Huis sinds we klein waren. Ik herinner me Sinter-

“Heel vroeger ging ik ook wel eens met Gust mee naar Brussel,

klaas, dat er elk jaar een vrouw langskwam met haar auto vol

met de trein. Dan gingen we in een zaal vol mensen een thema 17

coververhaal

‘Bij Ons Huis krijg je geen stempel. Je kunt echt jezelf zijn. aankaarten: wonen, werken, onderwijs, gezondheid, … Maar nu ben ik een dagje ouder en suikerpatiënt. Het gaat niet meer. Nu zijn er anderen die meegaan naar Brussel,” zegt Claudine.

“Alles wat je aangeboden krijgt bij Ons Huis is er om mensen sterker te maken,” vertelt Sylvia. “Leren budgetteren, bijvoorbeeld. Bij de Open Werkgroep komen meestal sprekers van buitenaf. Daar hebben we ook veel bijgeleerd. Binnenkort beginnen we aan het thema rouwen. Dan gaat het over wat je moet doen bij een overlijden, of hoeveel een begrafenis kost.”

Jezelf zijn “Ik herinner me ook de ‘goed gevoel’-stoel,” zegt Sylvia. “In een groepje konden we praten over gevoelens en echt naar elkaar luisteren. Daar kreeg je vaak goede raad. Mensen in armoede hebben altijd een verhaal. Bij Ons Huis krijg je geen stempel.

Je kunt echt jezelf zijn. Daar hebben we veel steun aan.”

Binnenkort wordt Sylvia 40. “Je had me vijf jaar geleden moeten tegenkomen,” vertelt ze. “Toen was ik mensenschuw.

werk vinden,” legt ze uit. “Gust Vandongen - de voorzitter toen

Ik had problemen om contact te leggen. Ik was altijd heel

- heeft me overal mee naartoe gesleurd om werk te zoeken.

beschaamd over alles, over de situatie thuis. Het weten dat

Op een moment moést ik mezelf gaan aanbieden bij de Kring-

andere mensen een perfect huis hebben, dat ze geen proble-

winkel. Gust heeft me toen gelukkig een trap onder de kont

men hebben met water of elektriciteit. Als er iemand aan de

gegeven.” (lacht)

deur belt, doe ik nog steeds liever niet open. Maar bij Ons Huis leerde ik sterker in mijn schoenen te staan.”

“In februari ben ik twaalf jaar aan de slag bij de Kringwinkel van Geel. Ik zit aan de textielband, achter de schermen,”

Een duwtje in de rug

legt Sylvia uit. “Het gaat er zo aan toe: eerst worden kleren

Door bij Ons Huis te komen, kregen Claudine en Sylvia allebei

in een trechter gegooid, die op een band uitkomt. Het vuile

op het juiste moment, een duwtje in de rug van één van de

en stinkende textiel wordt eruit gehaald. Dan komt het op

vrijwilligers. En dat hielp.

een band terecht die blijft ronddraaien. Wij moeten daar een fractie uit halen, zoals truien, nachtkleding of schoenen. Dat

“Een tijd geleden zaten mijn man en ik in de financiële proble-

gaat dan in dozen naar de kringwinkels in de Zuiderkempen.

men,” vertelt Claudine. “Rita Jacobs was toen vrijwilliger bij

We zijn eigenlijk een soort verdeelcentrum.”

Ons Huis. Ze is met ons naar het OCMW gestapt, en we zijn met budgetbeheer gestart. Ondertussen ben ik vijf jaar weg bij

Een grote witte envelop

het OCMW. Nu doen we het alleen. En dat lukt redelijk goed.

Claudine en Sylvia zien er allebei vrolijk en uitgerust uit. Dat

Het blijft wikken en wegen. Maar als ik hulp nodig heb, zijn er

komt misschien door de reis die ze net achter de rug hebben,

mijn twee dochters die me helpen en controleren.”

naar Lloret de Mar in Spanje. Het verhaal hoe ze daar terechtkwamen, is bijna niet te geloven.

Het duwtje bij Sylvia kwam twaalf jaar geleden. “Ik kon nergens 18

coververhaal pakten een pan en namen zo’n bus met vloeibare boter. Boven het vuur, pssj! De ene haar haren verschroeid, de andere haar “Het begon allemaal bij de Kaasboerin,” vertelt Claudine. “Ze

wenkbrauwen. Ja, daar lachen we nu nog mee. Maar gelukkig

verkocht lotjes. Ik pakte een lotje, Sylvia ook, en een vrien-

waren ze niet verbrand en waren de pannenkoeken lekker.”

din ook. En we hadden prijs. Een grote witte envelop, met de hoofdprijs! Acht dagen Lloret de Mar voor één persoon. Eten,

“Ons Huis zorgt er ook voor dat we buitenkomen,” vertelt

een slaapplaats en ‘s avonds optredens inbegrepen.”

Sylvia. “Je kan naar een tentoonstelling of een toneelvoorstelling. Wij zijn zelfs ooit naar het Schlagerfestival geweest. Of je

“Ik ben ook meegegaan,” zegt Sylvia, “en heb mijn eigen reis

komt in contact met scholen, die koekjes verkopen voor het

betaald. Die vriendin is ondertussen overleden. Maar we zijn

Sinterklaasfeest.”

vastbesloten om te blijven gaan zolang we kunnen.”

“Als Ons Huis morgen zou stoppen met bestaan, dan zou dat “We gaan er nu al een jaar of zes, zeven naartoe,” zegt

een ramp zijn,” vindt ook Claudine. “Ik zou het contact met

Claudine. “Ook daar vergeet ik Ons Huis niet. Zo stuur ik altijd

de mensen nog het meeste missen. Dan zat ik waarschijnlijk

een kaartje naar Mia. En als ik iets vind wat ze kan gebruiken,

altijd binnen, in mijn schulp. Of hier, aan de visvijver. Nee,

zoals de zandlopers die ze verzamelt, dan neem ik dat mee. Ze

laat het nog maar lang duren.”

was zo gelukkig, ongelooflijk! En ik natuurlijk ook.”

Hart voor dieren Tijdens ons gesprek landt er plotseling een witte reiger bij de visvijver. We stoppen met praten en iedereen kijkt naar buiten, naar die prachtige, magische witte vogel. Sylvia’s ogen en glimlach tonen haar grote liefde voor dieren.

“IJsvogeltjes, roodborstjes, die komen hier allemaal heel dichtbij,” vertelt Sylvia. “Thuis hebben we ook nog twintig vogeltjes, de meeste zitten in de volière. Valkparkieten, perruchekes,... En een tortelduif die de hond had meegebracht. Hij had nog geen pluimen en ik dacht dat hij dood was, maar toen ik hem wilde pakken, bewoog hij nog. Dus ik heb voor hem gezorgd. Elke drie uur moest hij eten krijgen, via een papje uit een spuitje. Zo heb ik hem grootgekregen. Da’s mijn Roekoe.”

‘Met Ons Huis kom je buiten’ Maar hoe mooi dieren ook zijn, ze kunnen niet op tegen het contact met mensen via Ons Huis, zegt Sylvia. En Ons Huis brengt avontuur in het leven. Het beste wat ze ooit gekookt hebben in de kookles? “Pannenkoeken!” lacht Sylvia. “Ze gingen dat met twee bakken, Claudine en Helga, en wat deden ze? Ze

‘Ons Huis brengt avontuur in het leven.’

19

over armoede

BOEKENCHECK WIL AANDACHT VOOR GELIJKE KANSEN OP SCHOOL 26/10/2023 Bron: NTA Persbericht

Aan het einde van het eerste trimester is de welverdiende herfstvakantie in zicht. Jammer genoeg is opnieuw niet iedereen op dezelfde manier aan de start gekomen in het nieuwe schooljaar. Armoede op school wordt soms pijnlijk zichtbaar. Lege boekentassen tonen dat er leerlingen zijn zonder het nodige schoolmateriaal. Hierin maakt de Boekencheck het verschil. 82 scholen telden in de week van 11 tot 15 september hoeveel leerlingen er zonder boeken in de klas zitten. Een derde geeft aan dat er leerlingen zijn zonder boeken. Door de Boekencheck gaan ze aan de slag voor gelijke kansen op school.

leerlingen met álle boeken”, zegt Nancy Van Hoof, GOK-Coördinator van de Talentenschool Turnhout enthousiast. Door hun gestructureerde aanpak en goed contact met de ouders, gaan ze in een maand tijd van 50% naar 95% leerlingen met boeken in de klas.

Niet alle leerlingen aan de start met de nodige leermiddelen op 1/9 Vzw Krijt en het Netwerk tegen Armoede, de drijvende krachten achter de Boekencheck, streven ernaar dat geen enkel kind het schooljaar start zonder de nodige leermiddelen. Daarom organiseerden ze een telling hoeveel leerlingen er zonder boeken in de klas zitten. Elk jaar komen er scholen bij. Dit jaar

1 op 7 kinderen wordt geboren in een gezin in armoede. In

verdubbelde het aantal scholen dat meetelde hoeveel leerlin-

Turnhout gaat het over 1 op 4 kinderen, en dat zien ze in de

gen er zonder boeken waren in de week van 11 september. Het

Talentenschool Turnhout. Ze hebben heel wat uitdagingen,

zijn er intussen 82. Samen met Katholiek Onderwijs Vlaande-

maar blijven niet bij de pakken zitten. “De Boekencheck heeft

ren, GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap en Provin-

ons geleerd dat we het structureel moeten aanpakken. Nu wordt

ciaal Onderwijs Vlaanderen bieden ze ook webinars aan over

het gedragen door de hele school. Van secretariaat, leerkrach-

gelijke kansen op school.

ten, financiële medewerkers tot klascoaches. We gaan voor álle 20

over armoede “Onderwijs is een belangrijke hefboom om uit armoede te geraken.

Ze pleit voor een verbod op zwarte lijsten bij de boekenleveran-

Maar scholen weten niet altijd hoe ze daaraan kunnen bijdra-

ciers, en beklemtoont de noodzaak van een maximumfactuur

gen met de middelen die ze hebben. Daarom boden we dit jaar

in het secundair onderwijs.

een webinar “Alle schoolmateriaal op 1 september” aan, aldus Colette Victor, coördinator van vzw Krijt. De webinar was een

“Volgens de site van de boekenleverancier kon ik de boeken van

groot succes. Maar liefst 200 scholen namen deel. Dit toont

mijn kind ook huren. Maar ik kreeg een melding dat er geen boeken

duidelijk aan dat scholen op zoek zijn naar handvaten en tips

voorradig waren. Dus moest ik ze toch aankopen, wat een pak

om armoede op school te tackelen.

duurder was. De schooltoeslag was nog niet betaald waardoor ik onvoldoende geld had om alles in 1 keer te betalen. Het was een

“In de webinar leer je van andere scholen. Je ziet dat je niet alleen

heel gedoe om gespreid te kunnen betalen waardoor mijn kind het

bent met je problematiek. We gebruiken de presentatie in onze

schooljaar moest starten zonder boeken en ik ook nog eens extra

werkgroep kansarmoede. Het zet ons aan om na te denken en om

moest betalen voor kopies. Achteraf bleek dan ook nog eens dat niet

te veranderen”, duidt Vijaya Wouters, verantwoordelijk voor de

alles dat op die website stond, verplicht was …”, getuigt een mama.

leerlingenfacturatie én de vertrouwenspersoon van de ouders bij de Talentschool in Turnhout.

Maak schooltoeslag kostendekkend De schooltoeslag kostendekkend maken is ook een belang-

Onderwijs is een belangrijke hefboom uit armoede

rijke aanbeveling van het Netwerk tegen Armoede. Door de

“Er zijn heel wat redenen waarom er kinderen zonder boeken zijn

schooltoeslag uit te betalen vóór de boekenfactuur van het

in de klas: te laat bestelde boeken door de schooltoeslag die nog

volgende schooljaar binnenkomt, creëren we gelijke kansen

niet uitgekeerd was, een schoolfactuur van jaren geleden die nog

voor alle leerlingen om ten volle hun talenten te ontwikkelen.

niet volledig betaald is en in een afbetaalplan zit... De taal van de boekenleverancier verstaat niet iedereen, en ook het digitale

Netwerk tegen Armoede

systeem van bestellen en betalen zorgt voor een drempel”, zegt

Vzw Krijt

Heidi Degerickx, coördinator van het Netwerk tegen Armoede.

21

over armoede 22/11/2023 Bron: sociaal.net Caroline Vandekinderen, Annick Verstraete, Geertrui Van Vlem, Ann Brabandt, Didier Reynaert

HELPT VOEDSELHULP IN DE STRIJD TEGEN ARMOEDE? Door voedselhulp lijden mensen in precaire omstandigheden geen honger. Maar leidt zo’n noodhulp de aandacht niet af van armoede als een onrecht? Onderzoekers tonen welke uitdagingen op de plank liggen.

Dat levert een breed spectrum op van organisaties die inzetten op voedsel. Voedselhulp is geëvolueerd naar een praktijk met verschillende ambities.

De grenzen van voedselhulp Innovatieve praktijk met veel doelen

Toch blijven er kritische stemmen rond voedselhulp hangen.

Het aantal mensen dat een beroep doet op voedselhulp

De toenemende nadruk op voedsel illustreert krachtig dat

stijgt. Ook voedselinitiatieven zien er vandaag anders uit dan

fundamentele behoeften van mensen niet ingevuld worden.

pakweg tien jaar geleden: traditionele voedselverdeelpunten

Dat is een sterk bewijs van een falend armoedebeleid.

experimenteren met een meer eigentijds winkelconcept. Er ontstaan soep-, buurt-, mobiele en volkskeukens die werken

Het voorzien van gratis of goedkoop voedsel kan in tijden

rond armoede, sociale cohesie, ecologie en gezondheid.

van nood de effecten van armoede verzachten, maar kan de

‘Er ontstaan soep-, buurt-, mobiele en volkskeukens.’

armoede niet opheffen. Voedselhulp is geen structu-

rele oplossing. De beste garanties op voldoende, gezonde

en kwaliteitsvolle voeding liggen elders: huisvesting, werk en scholing, vrije tijd, gezondheid…

Je ziet ook geëngageerde burgers solidaire initiatieven uit de grond stampen om voedselverspilling tegen te gaan. Ze

De vraag is of niet-geldelijke noodhulp de gaten vult die de

zetten een distributiesysteem op touw om basisgoederen te

verzorgingsstaat laat vallen. En verzwakt dat niet de wapens

verspreiden.

in de politieke strijd tegen armoede als onrecht?

22

over armoede Dagelijkse realiteit van voedselhulp Hoe noodhulp combineren met meer structurele interventies die ook op lange termijn impact hebben, is een vraag die

op die momenten niet kunnen aanbieden?’

niet enkel leeft bij voedselinitiatieven. Wat bijvoor-

Kies je ervoor om hulpvragers te registreren, dan krijg je een

beeld na noodhulp bij overstromingen? Zo’n hulp biedt een

goed zicht op je bereik en je blinde vlekken. Maar tegelijker-

noodzakelijke oplossing, maar is tegelijkertijd problematisch

tijd installeert dat drempels voor mensen die anoniem willen

omdat ze niet meteen een antwoord biedt op de schending

blijven. Hanteer je vaste openingsuren en een tijdsslot, wat dan

van mensenrechten.

met mensen die zich op dat moment niet kunnen vrijmaken?

Noodhulp werkt niet structureel: ‘We blijven dingen doen die geen impact hebben’

Iedereen zijn gading De betekenis van voedsel gaat verder dan het vullen van een lege maag. Het gaat ook over een subjectieve en culturele invulling van eetgewoontes en -voorkeuren. Betekenisvolle voedselhulp gaat over wat je eet, met wie en waar.

Om dat spanningsveld beter te pakken te krijgen, namen

‘Verschillende voedselverdeelpunten schaffen de voorafgeven waar maaltijden worden bereid en plekken waar voedsel maakte voedselboxen af.’ wordt verdeeld. we als onderzoekers 26 Gentse voedselinitiatieven onder de

loep: sociale restaurants, sociale kruideniers, burgerinitiatie-

We hadden er gesprekken met vrijwilligers, beleidsmedewer-

Verschillende voedselverdeelpunten hebben daar aandacht

kers en mensen die gebruik maken van deze initiatieven. Zij

voor en schaffen daarom de voorafgemaakte voedselboxen af.

vertellen ons over de betekenis van voedselinitiatieven in het

Ze experimenteren met een winkelconcept dat meer aanbod

kader van het recht op een menswaardig leven.

en dus keuzevrijheid toelaat. Bakkers en lokale kruideniers

Heldere afspraken rond toegankelijkheid

mensen die bijvoorbeeld halal voeding verkiezen, vinden er

Hoe kunnen voedselinitiatieven bruikbaar, betekenisvol en

hun gading.

worden afgeschuimd om het assortiment te verrijken. En ook

kwaliteitsvol zijn voor mensen die er gebruik van maken?

Voortdurend balanceren Toegankelijkheid is een eerste belangrijke kwestie waarover

Toch vergt dat respect voor smaken en verschillen een voort-

men moet nadenken. Initiatieven kunnen ervoor kiezen om

durend balanceren. Bezoekers die een citroentje bij de vis

hun aanbod te organiseren vanuit formele criteria. Maar als

vragen, kan je portretteren als mensen met smaak. Maar je

bij een strakke regie alle flexibiliteit zoek is, dan werpt dat een

kan ze ook wegzetten als misplaatste aanstellers.

schaduw op de toegankelijkheid van voedselhulp.

‘Waar de ene gebruiker steun ervaart, stoort een andere principe van territorialiteit wordt een hulpvrager soms gekoppeld aan de organisatie die het dichtst bij zijn woonplaats ligt. gebruiker zich aan bemoeizucht.’

We illustreren dit met een aantal voorbeelden. Vanuit het

Dat biedt voor iedereen duidelijkheid. Maar wat als de gebruiker een ander initiatief verkiest, bijvoorbeeld omwille van gevoelens van schaamte in de buurt?

Nog een voorbeeld van dat interpreteren en balanceren, is het intakegesprek bij sommige praktijken. Zo kunnen ze de woonen leefsituatie van gebruikers in kaart te brengen. Maar hoe

‘Hanteer je vaste openingsuren, wat dan met mensen die zich

ervaren gebruikers die inzage in hun leefwereld? Wat gebeurt er als de plek waar je voedsel ontvangt ook polst naar de acties die je onderneemt richting werk, opleiding of taalcursus?

23

over armoede Is dit een uiting van betrokkenheid van de medewerker of eerder een vraag naar verantwoording?

Waar de ene gebruiker steun ervaart, stoort een andere gebruiker zich aan bemoeizucht. Aandacht hebben voor die verschillen, is de boodschap.

Kleine ontmoetingen Voedselinitiatieven zijn ook ontmoetingsplekken. Mensen komen er samen omdat ze eten nodig hebben, maar ook ergens bij willen horen, omdat ze van tel willen zijn en gezien willen worden.

‘Voedselinitiatieven zijn ook ontmoetingsplekken.’

Op veel plekken worden grote inspanningen geleverd om een warme, laagdrempelige plek te creëren waar kleine ontmoetingen gestimuleerd worden. Medewerkers geven aan bezoekers een gratis koffie tijdens het wachten op hun beurt. Ondertussen slaan ze een praatje, pikken ze in op recente gebeurtenissen, luisteren ze naar dagelijkse beslommeringen.

Medewerkers stralen vertrouwen uit omdat ze eetvoorkeuren van gebruikers kennen. Een koffie met twee klontjes suiker en een wolkje melk. Een halve portie om hier te verorberen en de rest verdwijnt in een bakje om thuis op te warmen.

Een lange tafel Wil je ontmoeting faciliteren, dan is de inrichting van de ruimte belangrijk.

Aan een lange tafel kunnen mensen makkelijk aanschuiven en uitwisselen. In aparte hoekjes kunnen bezoekers tot rust komen zonder het sociaal wenselijke babbeltje.

Staan medewerkers achter een toog of bewegen ze zich mee in de ruimte? Een open keuken maakt de interactie tussen het kookteam en de bezoekers mogelijk.

‘In aparte hoekjes kunnen bezoekers tot rust komen zonder het verplichte sociaal wenselijke babbeltje.’

Naast fysieke grenzen worden er soms ook symbolische grenzen geïnstalleerd die de relatie tussen wie geeft en wie 24

over armoede ontvangt aanscherpt. Ongeschreven gedragsvoorschriften

Gevolg is dat deze groep vaak afgeleid wordt naar organisaties

maken een onderscheid tussen armen die de hulp wel of niet

die gedragen worden door vrijwilligers.

verdienen. Als je verwacht dat gebruikers in het Nederlands communiceren, zullen sommige mensen afdruipen omdat ze

Scherpste randen wegvijlen

de taal niet machtig zijn.

Honger houdt mensen wakker. Maar zonder structurele acties vervelt voedselsteun tot een schrale vorm van sociale zeker-

Een aantal organisaties opereren heel gericht binnen de

heid. Voedselhulpinitiatieven vijlen dan de scherpste randen

buurt waarin ze zich bevinden. Zij smeden partnerschappen

van armoede weg, maar fundamenteel verandert er weinig.

in functie van het bereiken van kwetsbare mensen. Zo gaat een volksrestaurant in zee met sportorganisaties. Via combi-

Of zoals een gebruiker dat krachtig uitdrukte: “Net zoals bij

tickets voor een sociale maaltijd en een sportwedstrijd wordt

kippen, gooien ze wat granen naar ons hoofd: een gratis koffie,

gepoogd om kwetsbare buurtbewoners te introduceren in het

een gratis soep. Maar dat is niet wat we nodig hebben. Wel

restaurant.

een huis en werk. Want daar hebben we toch ook recht op?”

Meer dan alleen eten

Veel voedselinitiatieven proberen die nood aan structurele

Veel voedselinitiatieven profileren zich niet alleen als een plek

verandering in te vullen. Ze voeden naast mensen in armoede

waar voedsel wordt verstrekt. Ze beantwoorden ook andere

ook het publieke en politieke debat. Sommige organisaties

vragen en noden van hun gebruikers.

combineren voedselhulp met een vereniging waar mensen in

‘Sommige mensen met een beperking nemen al jarenlang hun toevlucht tot voedselhulp.’

armoede het woord nemen. Zij organiseren vormingsactiviteiten en dialoog.

Meer voedselhulp is beste bewijs van een falend armoedebeleid

Zo huisvest een buurtcentrum niet alleen een sociale kruide-

Maar er wordt ook hard gewerkt aan emancipatie van mensen

nier, maar ook de wijkregisseurs, de lokale dienst wonen en

in armoede en aan het veranderen van maatschappelijke struc-

een bewegingscoach. Wie hier komt voor een voedselpak-

turen. Voedselinitiatieven nodigen lokale beleidsmakers uit,

ket kan meteen ook in contact komen met deze diensten.

sturen signalen de wereld in over de dagelijkse situaties van

Andere initiatieven helpen bij het inschrijven op de

onrecht die ze zien en tegenkomen. Cijfers worden gebruikt

wachtlijst voor een sociale woning, vlooien mee school-

als politiek instrument. Publieke acties worden opgezet en er

rekeningen uit, regelen kampen en vakanties. Nog

wordt media-aandacht gegenereerd.

anderen werken samen met artsen en tandartsen en vertalen te ingewikkelde overheidscommunicatie.

Op die manier wordt vermeden dat noodhulp onder protest een holle frase wordt, maar luid weerklinkt.

Kanarie in de koolmijn Die inzet roept vragen op. Als kanarie in de koolmijn, leggen voedselinitiatieven bloot hoeveel mensen in situaties van onderbescherming leven. Sommige mensen met een beperking nemen al jarenlang hun toevlucht tot voedselhulp. Hun beperking verhindert hen om deel te nemen aan de arbeidsmarkt of hun uitkering is onvoldoende om een menswaardig leven te leiden.

Maar ook binnen dienst- en hulpverlening wordt er uitsluiting geïnstalleerd. OCMW’s hebben weinig instrumenten om tussen te komen voor mensen met een precair verblijfsstatuut.

25

nieuws ROUW EN VERLIES: THEMAWERKING

Cursus

Omgaan met verlies

Omdat we de laatste tijd vaker vragen krijgen rond begrafeniskosten, erfenis, wilsbeschikking, enz. hebben we besloten de volgende maanden in te zetten op het thema levenseinde en

DINSDAG:

VAN 09.30 TOT 12.00U

12/12/2023

ONS HUIS

Dit zal op 2 manieren gebeuren:

2400 MOL

1.

BRESSERDIJK 4

23/01/2024 20/02/2024

verlies.

Informatie over allerhande zaken die te maken hebben met het thema levenseinde: begrafeniskosten, wilsbeschikking, erfenis, begrafenisverzekeringen, testament,

19/03/2024 30/04/2024

tussenkomst begrafeniskosten OCMW,...

Inschrijven via Ons Huis:

28/05/2024

Deze info zal 1 x per maand gegeven worden tijdens de

Petra Beyens 014/32.04.83 vierdewereldwerkingmol@skynet.be

25/06/2024

Open Werkgroep. Je kan vrij kiezen voor welke info je wilt komen en moet je niet inschrijven hiervoor. Breng gerust andere mensen mee die interesse hebben in het thema!

2.

Cursus omgaan met verlies voor wie graag wat meer wilt leren over rouw en verdriet en de behoefte heeft om hierover in gesprek te gaan en/of (creatief) aan de slag te gaan rond het rouwproces. Deze cursus zal gegeven

Cursus

Omgaan met verlies

worden door Lien van Ligo. Dit zal 1 x per maand met een vaste groep doorgaan in Ons Huis op dinsdagvoormiddag van 09:30u tot 12:00u. Zie data op flyer.

Inschrijvingen via Petra 014/32 04 83 of vierdewereldwerking-mol@skynet.be

IEDEREEN KRIJGT IN ZIJN/HAAR LEVEN TE MAKEN MET VERLIES ( overlijden, scheiding, verlies van job, gezondheid, vriendschap, huisdier,....)

BIJ VERLIES HOORT VERDRIET EN ROUW In deze cursus: Wat is verlies?

Wat is rouw en hoe verloopt een rouwproces?

Hoe kunnen we leren omgaan met ons verdriet?

We gaan samen in gesprek en (creatief) aan de slag met jouw rouwproces.

26

Zitdagen doet Lien ook nog; voor individuele vragen zoals Itsme, e-box, ... Deze zitdagen gaan door op dinsdag tussen 13:00u en 15:30u.

• 27/11/23

•

19/03/24

• 12/12/23

•

30/04/24

• 23/01/24

•

27/05/24

• 20/02/24

•

25/06/24

varia BEDANKJES Bedankt aan de Butterfly voor de sponsoring van de soep voor onze fakkeltocht.

Bedankt aan de Rozenbergschool voor de Sinterklaasactie. Hiermee konden wij onze kinderen een mooi geschenk aanbieden.

Bedankt aan Wereldmissiehulp voor de Sinterklaassnoep.

Bedankt aan Liz Janssens voor de overschot van de babyborrel. Vele bezoekers hebben lekker kunnen smullen.

Bedankt aan chiro Ambiorix en Paragon van Gompel voor de overschot van het mosselfeest. De ajuin kunnen we nog goed gebruiken tijdens onze kooklessen.

Bedankt aan alle sponsors voor onze kerstpakketten, de Rotary Mol, de Lions Mol - Geel, de Ladies Circle, de Butterfly, het Humanistisch Verbond, MONA en Wereldmissiehulp.

Bedankt aan de bezoekers van Hasta la pasta voor de sponsoring van de spaghetti en de spaghettisaus.

WIST JE DATJES Cois, onze vrijwilliger er enkel is voor gesprekken met kinderen en jongeren? Kinderen die het thuis moeilijk hebben , op school of voor een studiekeuze staan en niet goed weten wat ze moeten kiezen. Zij kunnen bij Cois terecht op afspraak: 0484/486333.

Volwassenen kunnen een afspraak maken bij Nele. Hiervoor spreek je best Petra even aan. Nog vragen? Deze mag je ook stellen aan Petra

27

WILT U EEN GIFT DOEN? Dat kan op rekeningnummer: BE97 8939 4407 0349 (opgelet

nieuw rekeningnummer!) van het Netwerk tegen Armoede met vermelding van ‘projectnummer 206’. Voor giften vanaf 40 euro wordt er een fiscaal attest opgemaakt.Rechtstreekse giften voor Ons Huis, zonder fiscaal attest, kunnen gestort worden op BE16 1030 3442 5974.

COLOFON Petra, Marc, Nicky, Anneke, Mia,

Redactie

Gemeente Mol

Foto’s Drukkerij

xod Drukkerij, Balen

Papier

Cyclus Print

Letter

Tisa Sans Pro Arno Pro

Oplage

200 stuks

Vormgeving

Geertrui Storms, naar een ontwerp van Chloë Janssens

Interview

Isabelle Vanhoutte

Fotografie

Charlotte Struyf

Contactgegevens ons huis; Bresserdijk 4, 2400 Mol vierdewereldwerking-mol@skynet.be 014/32 04 83 of 0473/ 85 48 12 www.onshuismol.be

Met steun van:

28