Χρονολόγιο γεγονότων της νεότερης ελληνικής ιστορίας και διοίκησης (1821-1974)

140 × 210

SPINE: 6.5

FLAPS: 80

ΙΩΑΝΝΗΣ Γ. ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Γ. ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ Χρονολόγιο γεγονότων της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας και Διοίκησης της Νεότερης Ελληνικής (1821 -1974) Ιστορίας και Διοίκησης (1821 -1974) 1920 ΘΡΑΚΗ 1913 ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Σύντομη χρονολογική αναφορά ανά έτος των σημαντικότερων - γνωστότερων γεγονότων της Νεότερης1832Ελληνικής Ιστορίας και Διοίκησης

1864 ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ

ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΣ, ΕΥΒΟΙΑ, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, ΚΥΚΛΑΔΕΣ

1947 ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

1913 ΚΡΗΤΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

Τιτλος Χρονολόγιο γεγονότων της νεότερης ελληνικής ιστορίας και διοίκησης (1821-1974) Συγγραφέας Ιωάννης Γ. Ιακωβίδης Σειρα Επιστημονικά [5358]0712/02

Copyright© 2012 Ιωάννης Γ. Ιακωβίδης

Πρώτη Εκδοση Αθήνα, Ιούλιος 2012

ISBN 978-960-9607-75-9

Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν.

2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ο σ ε λ ότ ο ς

Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα Τηλ.: 210 6431108 e-mail: ekdoseis.ocelotos@gmail.com www. ocelotos. gr

Στη σύζυγό μου Μαρία και στα παιδιά μου Αλέξανδρο και Μαριάνθη

4™ χρονολογιο 1821-2012

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η

αφορμή της συγγραφής αυτού του βιβλίου ήταν η αξιοποίηση του αρχείου μου, με τη συγκρότηση και καταγραφή των προσωπικών μου σημειώσεων, με χρονολογική σειρά. Ένα αρχείο, το οποίο κρατούσα ενή­μερο για αρκετά χρόνια, με ημερομηνίες γεγονότων της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, που κατέγραφα, μελε­τώντας κατά καιρούς Ιστορικά και Πολιτικά βιβλία. Το προσωπικό αυτό αρχείο αποφάσισα να το δημιουρ­ γήσω, πριν από λίγα χρόνια, διότι κάποιες φορές ήθελα να αναφερθώ σε ένα ιστορικό γεγονός, αλλά μου διέφευγε η ημερομηνία ή ακόμη και η χρονολογία του συμβάντος, και ήμουν αναγκασμένος, για να τη βρω, να ανατρέξω σε πολυσέλιδα βιβλία. Παρατηρούσα, ότι κάποια βιβλία που μελετούσα, είχαν αναφορές σε ορι­σμένα γεγονότα, ενώ δεν είχαν σε άλλα. Κάποια βιβλία είχαν αναφορές σε ημερομηνίες και χρονολογίες ενώ άλλα όχι. Έπρεπε να ανατρέξω σε συγκεκριμένα βιβλία για να βρω την ημερο­μηνία ενός γνωστού γεγονότος, σε κάποια άλλα για να βρω την χρονολογία του, και πολλές φορές έπρεπε να δια­σταυρώνω τα στοιχεία. Έτσι, κάποια στιγμή, ξεκίνησα την συγγραφή των ση­ μειώσεων με χρονολογική σειρά και σε μορφή βιβλίου, με αποκλειστικό σκοπό, όχι φυσικά την έκδοση αλλά την προσωπική μου διευκόλυνση. Δεν είμαι ιστορικός και δεν αξιώνω την δημιουργία τέ­ τοιων εντυπώσεων. Και επειδή δεν είμαι ιστορικός, δεν κάνω κριτική ούτε ιστορική ανάλυση και εξαγωγή συμπε­ ρασμάτων μέσα από τα γεγονότα, παρά μόνο καταγράφω σύντομα και ανά έτος τα γεγονότα και τις ημερομηνίες όπως έχουν και όπως αναφέρονται σε ιστορικά βιβλία. Σκοπός της συγγραφής είναι, απλά, να μπορεί ο ανα­ γνώστης, εύκολα και γρήγορα, να δει την ημερομηνία και τη χρονολογία κάποιου γνωστού γεγονότος και να μπορεί επίσης, γυρνώντας μερικές σελίδες, να αντιληφθεί την περίοδο που έλαβε χώρα το γεγονός, το πολίτευμα, ποιοι κυβερνούσαν, αν υπήρχε βασιλιάς ή όχι, τη γενική πολι­τική κατάσταση και να συνθέσει έτσι μια γενική εικόνα για την Ελλάδα της περιόδου εκείνης. Έτσι σε λίγες μό­νον σελίδες, συμπεριλαμβάνονται οι ημερομηνίες πολλών γνωστών γεγονότων, Ιωαννησ γ. ιακωβιδησ

™5

της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα, το 1821,έως και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, το 1974, μαζί με λίγες αναφορές για εισαγωγή πριν το 1821 και λίγες για επίλογο μετά το 1974. Συνολικά γίνονται οκτα­κόσιες περίπου αναφορές. Ελπίζω, οι αναγνώστες του παρόντος βιβλίου, να είναι επιεικείς μαζί μου, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους ότι είναι τόλμημα για εμένα αυτή η προσπάθεια, ότι δεν έχω καμία σχέση με το χώρο και επίσης ελπίζω να με συγχωρήσουν για τα πιθανά λάθη μου. Τελειώνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τη σύζυγό μου Μαρία για την πολύτιμη βοήθειά της, και για την υπομονή που έδειξε όλο το διάστημα της απασχόλη­σής μου με αυτή την εργασία.

6™ χρονολογιο 1821-2012

Εάν ο O ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Δημιούργησε Κράτος τότε ο Ο ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ Δημιούργησε το Σύγχρονο Κράτος και έτσι ο Ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ μπόρεσε να Δημιουργήσει το Μεγάλο Κράτος Σαράντος Ι. Καργάκος Iστορία του Eλληνικού κόσμου και του μείζονος χώρου

ΕΛΛΑΣ

Τα 4 ακραία σημεία της Ελληνικής Επικράτειας

ΒΟΡΡΑΣ = χ. ΟΡΜΕΝΙΟ 41° 48΄ 01΄΄ Β 26° 13΄ 51΄΄ Α

791 Χλμ.

ΔΥΣΗ = ν. ΟΘΩΝΟΙ

ΑΝΑΤΟΛΗ = ν. ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ

991 Χλμ.

39° 51΄ 11΄΄ Β 19° 22΄ 41΄΄ Α

36° 06΄ 17΄΄ Β 29° 38΄ 39΄΄ Α

ΝΟΤΟΣ = ν. ΓΑΥΔΟΣ 34° 48΄ 11΄΄ Β 24° 07΄ 25΄΄ Α

ΧΕΡΣΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ: ΕΛΛΗΝΟΑΛΒΑΝΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ ΕΛΛΗΝΟΣΚΟΠΙΑΝΑ ΣΥΝΟΡΑ ΕΛΛΗΝΟΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ

= = = =

ΣΥΝΟΛΟ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ

= 1.248 Χλμ

246 Χλμ 215 Xλμ 256 Χλμ 531 Χλμ

Από αυτά τα 997 χλμ είναι σε ξηρά, τα 226 χλμ. σε ποτάμια, και τα 25 χλμ σε λίμνες. Το εμβαδόν της Ελλάδας είναι 132.562 τ. χλμ. από τα οποία τα 107.078 χλμ. είναι ηπειρωτικά και 25.484 χλμ. νησιωτικά. Ιωαννησ γ. ιακωβιδησ

™9

1790 Το 1790 και λίγο νωρίτερα σημειώνεται στην Ευρώπη η Γαλλική επανάσταση. Ο Ρήγας Φεραίος (Βελεστινλής) επηρεασμένος από τη Γαλλική επανάσταση και τα απο­τε­λέσμα­τά της γράφει και τυπώνει στη Βιέννη φυλλάδια με πολιτικό περιεχόμενο σχετικά με την αναβίωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, με κύριο χαρακτηριστικό ότι όλα γινόταν με δημοκρατικό τρόπο διοίκησης, και φυσικά σχετικά με την επανάσταση κατά των Τούρκων. Ο Ρήγας Φεραίος δολοφονείται στο Βελιγράδι από Οθωμανούς πριν πραγματοποιήσει κάποιο από τα όνειρά του και κάνει πράξη τα σχέδιά του για την Πατρίδα του. Γενικά στα τέλη του 18ου αιώνα επικρατεί στη Βαλκα­ νική χερσόνησο φιλελεύθερη αίσθηση λόγω της όξυνσης του «Τουρκικού ζητήματος». Η Οθωμανική αυτοκρατορία εμφανίζει σημεία διάλυσης. Μάλιστα κάποιοι ισχυροί πα­σάδες αισθανόμενοι την αδυναμία της κεντρικής εξουσίας δημιουργούν σχεδόν ανεξάρτητα κράτη υπό την επικυ­ριαρχία του σουλτάνου. Έτσι κάποιοι λαοί υπόδουλοι θέ­λουν να εκμεταλλευτούν αυτήν την κατάσταση κατά των Τούρκων. Την πρωτοβουλία στη δράση έχουν πάντα οι Έλληνες. Στη Σερβία σημειώνονται κάποια γεγονότα όπως η επανάσταση του 1803 με πρωταγωνιστή τον Κα­ραγεώργη και το 1815 με τον ηγέτη των Σέρβων τον Μίλος Οβρένοβιτς. Στην Ελλάδα εκδηλώνονται διάφορα κινήματα αλλά έχουν κυρίως τοπικό χαρακτήρα και έτσι είναι εύκολο να ελεγχθούν από τους Τούρκους. Δημιουργείται όμως η πεποίθηση και η θέληση για απελευθέρωση και ξεκινά μια μορφή στοιχειώδους αγώνα. Στην προετοιμασία της αντίστασης δημιουργούνται διάφορες ενώσεις με μορφωτικό στην επιφάνεια, αλλά επαναστατικό στην ουσία χαρακτήρα. Τέτοιες ενώσεις είναι: α) η «Πατριωτική Εταιρία» που ιδρύεται στην Κέρκυρα

10™ χρονολογιο 1821-2012

β) το «Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο» που ιδρύεται στο Παρίσι στα 1809 γ) η «Εταιρία του Φοίνικος» που ιδρύεται στο Μο­σχάτο το 1812 δ) η «Φιλαθηναϊκή Ακαδημία» που ιδρύεται στην Αθήνα το 1812 Από τη λειτουργία αυτών των «εταιριών» και την πείρα τους εμπνέονται και παραδειγματίζονται οι Εμμ. Ξάνθος από την Πάτμο, Νικ. Σκουφάς από την Άρτα, και Αθ. Τσακάλωφ από τα Ιωάννινα και αργότερα, το 1814 θα ιδρύσουν στην Οδησσό τη «Φιλική Εταιρία».

1797 Το 1797 τα Επτάνησα περιέρχονται στην κατοχή της Γαλλίας μέσα σε ένα κλίμα «επαναστατικής απελευθέρω­σης».

1801 Σε νέο ιδιόκτητο κτήριο στεγάζεται πλέον το «Ελληνομουσείο» της Αδριανούπολης το οποίο λειτουργεί ανελλιπώς από το 1799 ως και το 1820.

1802 23 Μαρτίου 1802 απαγχονίζεται στη Μυτιλήνη ο νεομάρτυρας Λουκάς από την Αδριανούπολη.

1803 — 1804 Σημειώνεται εξέγερση των Σέρβων κατά της αφόρητης πίεσης των γενίτσαρων και λίγο αργότερα οργανώνεται εθνικός ξεσηκωμός.

Ιωαννησ γ. ιακωβιδησ

™11

1805 — 1806 — 1807 — 1808 Συνενώνεται η αρχιεπισκοπή Αγαθουπόλεως με τη μητρόπολη Σωζοπόλεως και αποτελούν μαζί τη νέα μητρόπολη «Σωζοαγαθουπόλεως».

1809 — 1810 — 1811 — 1812 — 1813 — 1814 Το μαρτύριο του Ρήγα Φεραίου εμπνέει τρεις νεαρούς Έλληνες που συναντιούνται στην Οδησσό της Ρωσίας.

12™ χρονολογιο 1821-2012

1814 Οδησσός: οι Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Ιω­ άννινα, Νικόλαος Σκουφάς από την Άρτα και Εμμανουήλ Ξάνθος από την Πάτμο ιδρύουν τη «Φιλική Εταιρία» με σκοπό:

α) την προετοιμασία της οργάνωσης του επαναστατικού αγώνα κατά των Τούρκων και β) την αφύπνιση των κατα­ πονημένων υπόδουλων Ελλήνων μέσω της παιδείας. Η «Φιλική Εταιρία» ενισχύεται οικονομικά από το με­γαλέμπορο Π. Σέκερη που το 1818 θα διαδεχθεί το Σκουφά μετά το θάνατό του (31 Ιουλίου).

1815 Το 1815 σύμφωνα με το διακανονισμό του συνεδρίου της Βιέννης τα Επτάνησα γίνονται επίσημα ανεξάρτητο κράτος υπό Βρετανική προστασία αποτελώντας ένα πα­ράδειγμα «Ελληνικού εδάφους» που δε βρίσκεται υπό Οθωμανική κατοχή.

1816 — 1817 —

Ιωαννησ γ. ιακωβιδησ

™13

1818 Αποκεφαλίστηκε στην Αδριανούπολη ο οσιομάρτυς Χριστόφορος από την Αδριανούπολη.

1819

H

παρούσα μελέτη αποτελεί μια σύντομη καταγραΟ Στέφανος Καραθεοδωρή αναλαμβάνει τη διεύθυνση φή των γεγονότων και των ημερομηνιών όπως του «ελληνικού σχολείου» της Αδριανούπολης. αναφέρονται σε ιστορικά και πολιτικά βιβλία. Σκοπός της μελέτης είναι, να δοθεί η δυνατότητα στον 1820 αναγνώστη να εντοπίζει, εύκολα και γρήγορα, την ημερομηνία και τη χρονολογία κάποιου γνωστού γεγονότος Προσφέρεται η ηγεσία του επαναστατικού αγώνα στον από τη διοίκηση και την ιστορία της Ελλάδας. Να μπορεί Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος δε δέχεται γιατί υπηρε­ ξεφυλλίζοντας τις σελίδες τούτου του βιβλίου να αντιτούσε ως υφυπουργός εξωτερικών του τσάρου Αλέξαν­δρου ληφθεί την περίοδο που έλαβε χώρα ένα γεγονός, το Α’ της Ρωσίας, αλλά ανεπίσημα διαβεβαιώνει τους Έλληνες πολίτευμα, ποιοι κυβερνούσαν, τη γενική πολιτική κατάπως θα βοηθήσει τον αγώνα με κάθε τρόπο μέσω της διπλωσταση και τη διοίκηση του κράτους και να συνθέτει έτσι ματικής του ιδιότητας. μια εικόνα για την Ελλάδα της περιόδου εκείνης. Έτσι, σε λίγες μόνον σελίδες, συμπεριλαμβάνονται οι ημεΑπρίλιος του 1820 - προτείνεται στον ρομηνίες πολλών γνωστών γεγονότων, της Νεότερης Αλέξανδρο Υψηλάντη από τη Φιλική ΕταιΕλληνικής ιστορίας και διοίκησης, ουσιαστικά από τον ρία δια του Εμμ. Ξάνθου να αναλάβει την την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα το 1821 έως οργάνωση του αγώνα ως «γενικός επί­ και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974. τροπος της αρχής». Ο Υψηλάντης υπηρετεί την περίοδο αυτή ως Αξ/κος του ρωσικού στρατού και έχει τεράστια εμπειρία σε θέματα στρατιωτικής οργάνωσης. Μετά τα γεγονότα με τον Καποδίστρια και τον Υψηλά­ντη αποφασίζεται ο τόπος έναρξης του αγώνα να είναι οι παραδουνάβιες ηγεμονίες γιατί ήταν ημιαυτόνομες, χωρίς την παρουσία Τουρκικού στρατού και διότι οι ηγεμόνες ήταν Έλληνες όπως ο Μιχαήλ Σούτσος της Μολδαβίας. Επίσης υπήρχε η ελπίδα ότι οι κάτοικοι ως χριστιανοί θα ξεσηκώνονταν και θα ενίσχυαν τον αγώνα.

ISBN 978-960-9607-75-9 ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ

1821

ο σ ε λ ότ ο ς

22 Φεβρουαρίου 1821 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περ­νάει Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα ΤΗΛ. : 210 6431108 E-MAIL: ekdoseis.ocelotos@gmail.com χρονολογιο 1821-2012 www. ocelotos. gr

14™

τον Προύθο ποταμό με στολή Ρώσου στρατηγού και συναντιέται στο Ιάσιο με τον Μιχαήλ Σούτσο τον ηγεμόνα της Μολδαβίας ο οποίος είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρία (στη συνεχεία πάει στο Γαλαξία όπου και εξοντώνει την τοπική φρουρά).

24 Φεβρουαρίου 1821 εκδίδεται η πρώτη Εθνική επα­ ναστατική προκήρυξη με τίτλο «μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος» .

10 Μαρτίου 1821 στην πόλη Ρωξάνη (σύνορα ΜολδοΒλαχίας) σχηματίζεται ο Ιερός Λόχος κυρίως από Έλληνες σπουδαστές. Ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης της επανάστασης η 25η Μαρτίου του 1821.

13 Μαρτίου 1821 Πρόκριτοι και Οπλαρχηγοί συγκε­ ντρώνονται στην Αγία Λαύρα με σκοπό τη λήψη αποφά­ σεων.

17 Μαρτίου 1821 οι Μανιάτες υψώνουν τη σημαία στην Αρεόπολη.

21 Μαρτίου 1821 ο Π. Καρατζάς επαναστατεί στην Πάτρα.

23 Μαρτίου 1821 υψώνεται από τον Ανδρέα Κόντο η επαναστατική σημαία στην Πελοπόννησο.

23 Μαρτίου 1821 ο Κολοκοτρώνης, ο Παπαφλέσσας και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης προελαύνουν και απε­ λευθερώνουν την Καλαμάτα.

24 Μαρτίου 1821 σχηματίζεται το «Αχαϊκό Διευθυ­ ντήριο» από τους Ζαΐμη, Λόντο, Χαραλάμπη και Γερ­μανό.

25 Μαρτίου 1821 συστήνεται ο πρώτος Πολιτικός Ορ­ γανισμός, η «Μεσσηνιακή Σύγκλητος», στην Καλαμάτα με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ιωαννησ γ. ιακωβιδησ

™15