B A BY LO N
1
śpiewnik
2
Copyright © by Nowy Teatr
Projekt okładki: Jäckie Rydz
Ilustracja: Mateusz Korsak
Tekst poetycki: Jäckie Rydz
Redakcja i objaśnienia: Teresa Fazan
Tłumaczenia: Teresa Fazan, Jäckie Rydz
Współpraca: Ada Branecka
Druk: Oprawa-Prac.pl Grójecka 46/50, 02-320 Warszawa
Wydanie 1, Warszawa 2023
W niniejszym śpiewniku znajduje się tekst
poetycki będący podstawą performansu
BABYLON. Tekst uzupełniony jest objaśnieniami, które wprowadzają konteksty i przywołują teksty kultury, dzieła sztuki i zagadnienia polityczne, którymi inspirowała się osoba autorska. Śpiewnik stanowi suplement do spektaklu, ale można traktować go jako niezależny intertekstualny obiekt. Poniżej znajduje się kod QR do wersji elektronicznej publikacji.
Utwór wraz z jego częściami jest chroniony prawem autorskim. Jakiekolwiek użycie jest zabronione bez zgody wydawcy i autora. Dotyczy to w szczególności elektronicznego lub innego
powielania, tłumaczenia, rozpowszechniania i publicznego udostępniania.
SPIS RZECZY Tekst poetycki BABYLON 7 Modlitwa 12 Piosenka 26 Objaśnienia 29 Poetischer text BABYLON 42 Credits 58
BABYLON
Oto zagadka Sfinksa: kto jest zarazem czuły i delikatny?
Kto może być kochający i twardy jednocześnie?
Kto znosi twoje wady i kto cię nimi obarcza?
Kto obiecuje ci świat
i kto może ci go ofiarować?
Kogo będziesz opłakiwać,
płacząc, aż zapłaczesz się na śmierć?
Za kogo byś zabiłx?
Za kogo byś umarłx?
Za swoją matkę, dziwkę czy pannę młodą?
7
CZĘŚĆ 1: MATKA
Czy między nami jest zła krew, czy
dobra krew, może jesteśmy spokrewnieni, dzielimy ten sam chód i ten sam…?
Czy może nie ma między nami złej krwi?
Wieczna miłość Braci Lwie Serce.
Mama robi zakupy, mama kupuje masło, mąkę, jajka. Mama robi zakupy, mama
kupuje masło, mąkę, jajka, ser, mama
kupuje masło, mąkę, jajka, ser, mięso, jest
Boże Narodzenie. Mama robi zakupy, mama
kupuje masło, mąkę, jajka, ser, mięso, mandarynki. Mama robi zakupy, mama
kupuje, stoję w kolejce dla mamy, mama
kupuje masło, mąkę, jajka, ser, mięso, mandarynki, skarpetki, mama kupuje.
8
„Tamta wiosna, kiedy Jäcki całkowicie zabił
w sobie matkę.
Kiedy zamieniła się w ducha.
Kiedy tylko ducha oskarżał o osierocenie. Hymn chłopca z sierocińca.” 1
Temat: Reprodukcja siły roboczej –
brakujący kapitał ludzki dla lokacji
biznesowej zwanej „Niemcy”.
Temat: Wojująca praca badawcza.
Temat: PEŁNE MACIERZYŃSTWO
ZASTĘPCZE TERAZ 2
Kocham moją matkę, kochamy nasze matki, kochamy matki naszych matek.
Kocham moją mamę, ona
bardzo dużo dla mnie znaczy.
Poświęcę jej płytę jak Kanye Dondzie.
Zrobiłxm dla niej słuchowisko, zrobiłxbym dla niej wszystko.
9
Kochamy nasze matki, są dla nas
najważniejsze, są naszą obietnicą, gwarancją i nadzieją na wszystko, są wiecznym światłem w nas, ale czy wiedziałeś, że wieczne światło musi być regularnie zapalane przez kościelnego?
Czy kościelni mają związek zawodowy?
Kościół jest dla nas zawsze otwarty, o ile ktoś przyjdzie go otworzyć.
Wycieczka historyczna 1:
Rytm jest inny, gdy idzie się w butach SS i z rozwiązanymi sznurówkami, być pobitym raz po raz,
krew na podłodze z linoleum, być pobitym –to znak miłości, on tylko takie znaki
miłości potrafi zrozumieć.
Buty SS leżą dobrze, ale w 1940 roku opuszcza partię, a następnie jego syn zostaje najlepszym
alfonsem w Sankt Pauli.
10
I hula sobie przez życie, i mimo że matka raz dotykała jego kutasa, pije teraz tylko 20 butelek piwa i 4 whisky dziennie.
Wkrótce żyje już swoim życiem na Kostaryce.
Jeśli zapomnisz o faszyzmie ojca i terrorze matki.
Mimo najszczerszych chęci nie potrafię
uznać swastyki za wyjaśnienie 3
brutalności, oporu, szaleństwa i uwolnienia.
11
W bólu rodzisz dzieci.
W bólu rodzisz dzieci.
Rozcinają cię.
Rozcinają cię.
Wyciągają je.
Wyciągają je.
Krzyczysz PRZESTAŃCIE, TO BOLI!
Krzyczysz PRZESTAŃCIE, TO BOLI!
Rozcinają cię.
Rozcinają cię.
Wyrywają je.
Wyrywają je.
12 MODLITWA
W bólu rodzisz dzieci, fabryki rodzenia, maszyny jako macice lub odwrotnie, zabieg przeprowadzony całkowicie bez
zgody maszyny lub macicy, oni tną, oni wyrywają je, ty krzyczysz.
Rodzenie jako czyściec na ziemi.
Serce przyspiesza, lekarz mówi:
„właśnie urodziła bliźniaki”.
To matka pracowała.
A kto dostaje wypłatę?
MIMO JEJ BÓLU, KOLEJNY DZIEŃ 4
Nadszedł czas spowiedzi.
Moje grzechy zostaną mi wybaczone...
Aha, dopiero po tym, okej.
Tak więc moje grzechy
leżą teraz na srebrnej tacy.
Co takiego narobiłam, czego powinnam się wstydzić?
Jestem Dziewicą Maryją.
13
Urodziłam dziecko.
Wszędzie była krew.
To nie było niepokalane poczęcie.
Wszędzie była krew.
Nacięli mi krocze bez
znieczulenia, wszędzie była krew.
Bardzo cierpiałam.
Leżałam w łóżku tygodniami, a czarownice dawały mi zioła.
To już wszystko.
Czy muszę coś podpisywać?
Nie?
Trzy Zdrowaś,Maryjo mówicie?
Dobrze, dziękuję, tak zrobię!
Dobrej niedzieli!
To był ogień w moim brzuchu przez cały ten czas.
14
Jako Dziewica Maryja powiadam wam:
„proszę, zajmijcie się tym dzieckiem za mnie, ale nie rozpieszczajcie go, nazywając go mesjaszem, jego ego tego nie wytrzyma”.
I Dziewica Maryja wyruszyła w kolejne podróże, nigdy nie pokazując swoich pięt, łydek i tym podobnych, była zaprawdę dziewicą w drodze przez kolejne dekady, aż została z niej tylko sylwetka z palących się świeczek. 5
A co, jeśli w moim brzuch jest ogień, a nie to, co myślisz?
Co, jeśli ten ogień w moim brzuchu zacznie rosnąć? 6
I wyjdzie ze mnie jako L’Ange du Foyer, der Hausengel lub anioł opiekuńczy, anioł, który wygląda jak demon. 7
15
CZĘŚĆ 2: DZIWKA
Objawienie Jezusa Chrystusa, Apokalipsa
św.Jana rozdział 17, wersety od 1 do 6:
„Potem przyszedł jeden z siedmiu aniołów, mających siedem czasz, i tak odezwał się do
mnie: Chodź, ukażę ci wyrok na Wielką
Nierządnicę, która zasiada nad mnogimi
wodami, z którą nierządu się dopuścili
królowie ziemi, a mieszkańcy ziemi się upili
winem jej nierządu. I zaniósł mnie w stanie zachwycenia na pustynię. I ujrzałem
Niewiastę siedzącą na Bestii szkarłatnej, pełnej imion bluźnierczych, mającej siedem głów i dziesięć rogów. A Niewiasta była odziana w purpurę i szkarłat, cała zdobna w złoto, drogie kamienie i perły, miała w swej
ręce złoty puchar pełen obrzydliwości i brudów swego nierządu. A na jej czole
wypisane imię – tajemnica: Wielki Babilon.
16
Matka nierządnic i obrzydliwości ziemi.
I ujrzałem Niewiastę pijaną krwią świętych i krwią świadków Jezusa, a widząc ją, bardzo się zdumiałem.” 8
„Dawid i Jonatan zachowywali się w taki sposób, że Biblia, która wydawała się Jäcki
najbardziej homofobiczną z ksiąg, zaczęła jawić się jako wielka saga gejowska.”1
Po prostu często o to właśnie chodzi.
Na przykład: co jest między nimi?
Co oni ze sobą robią?
Całe to pierdolenie, i takie tam rzeczy…
Często o to właśnie chodzi, ale ja, no cóż, po prostu chcę…
Jak każdy z nas, przypuszczam.
Chcę być rżniętx i być czule rżniętx, to byłoby miłe.
Tak jak kiedy wraca się wieczorem do domu i wsuwa komuś pod kołdrę, to by było miłe.
17
Akceptujemy następujące metody
płatności: PayPal, Gotówka, Klarna, BitCoin, Euro, Złoty, Dolar, Korony.
Nie akceptujemy płatności kartą, płacisz z góry za usługę, ponieważ żyjemy w społeczeństwie usługowym.
Masło, mąka, jajka, ser, mięso, czynsz, i opłaty telefoniczne, i ubezpieczenie –
ktoś musi za to zapłacić. Życie nie jest
za darmo i nie akceptujemy Apple Pay.
Wycieczka historyczna 2: Kiedy Wolli mówi o dziwkach i chlaniu, i hazardzie i tym wszystkim, czuję się jak
John pieprzący Lindę, bo ona tego chce.
Tak naprawdę chciałby być pokochany
przez kobietę, z którą mieszka.
Chciałby być czuły, tak czuły, jak w Historiiczułości.
18
Ćwicz czułość z Przewodnikiem
Spartakusem, 9 nawet jeśli pójdziesz do burdelu i się upijesz, a wszystkie twoje pieniądze pochodzą od trzech dziwek z Sankt Pauli.
Wolli pragnie czułości.
Wolli, kierownik oddziału, ma swoich
pracowników pod pełną kontrolą, są płatne urlopy i dni chorobowe
z zaświadczeniem lekarskim
i nie trzeba płacić czynszu.
Czy pracownicy seksualni
mają swój związek zawodowy?
Sankt Pauli jest dla nas zawsze otwarty, o ile ktoś przyjdzie go otworzyć.
Módlmy się do świętej Sankt Pauli.
To już nie jest moje Monopoly.
Nawet dziś, kiedy przeciętny konsument
jest queerowy, koniunktura się jakoś trzyma, bo dziwki nie mogą odprowadzać podatków.
19
Czy to nadal moje Monopoly?
Czy gdy policjanci dorwą dilera, to jego dochód zostanie opodatkowany?
Co stanie się z moimi długami, gdy umrę bezpotomnie?
Jak wyglądała wielka nierządnica Babilonu zasiadająca na aniele opiekuńczym?
Na jej czole czerwony i fioletowy napis
„Babilon”, matka wszystkich dziwek, upija się krwią świadków Jezusa,
cóż za metafora.
Wcielenie diabła siedzące na szkarłatnej bestii. Więc anioł opiekuńczy jest rumakiem dziwki Babilonu, jej triumfem.
Niekończąca się pętla.
Twoje grzechy, wcielenie wszelkiego zła.
To zło jest nieuchwytne, piękne i wzniosłe.
Któż jedzie tak późno przez noc i wiatr, to nierządnica Babilonu z tobą
jako dzieckiem. 10
20
CZĘŚĆ 3: PANNA MŁODA
Małasmutnakrólewna, czyli Hymnchłopcazsierocińca.
Die kleine traurige Prinzessin, Little Sad Princess, cierpi i płacze, dookoła niej wszyscy
mężczyźni, ojciec, król, lekarz, czarodziej.
Mała księżniczka wykłada królową kier
i chce grać tylko w warcaby, bez waletów czy króli,
chce rozmawiać z czarownicą,
ale nie widzi żadnych czarownic.
I jakiż mały książę weźmie ją za żonę?
Nie, dziękuję.
Nie dziękuję, nie każdy chce być
Pretty Woman, nie dziękuję. 11
21
Pretended Family Relations or Non–Pretended Family Relations
udawane relacje rodzinne
czy nieudawane relacje rodzinne?
Dla kogo właściwie udajesz?
Dla kogo to wszystko robisz: opieka, praca, partnerstwo?
Dla kogo krzyczysz i kłócisz się, jeśli nie dla siebie
w twoich Family Relations?
Firma obiecuje szczęście w życiu i satysfakcjonującą śmierć.
Witamy w Family Relations.
Dziękujemy za zakupy w Family Relations, Family Relations mówi cześć i dowidzenia.
22
Poza zmysłowością jest
seksualność poza seksualnością
jest perwersja a poza
perwersją jest BABYLON –w końcu, po dwóch tysiącach lat, mamy remake wszech czasów.
Wy zobaczyliście trailer, a my przeżywamy go dla kolejnych
pokoleń.
Trailer rozbudził wasze pragnienia, mimo że za wszelką cenę
staraliście się powstrzymać.
Te wszystkie piękne ciała razem
cóż to jest za erotyzm, jakie to jest
wspaniałe, ludzie uprawiający seks dla
zabawy i zarobku, kiedy mają na to ochotę, wpiszę to sobie w CV.
CZERPIĘ PRZYJEMNOŚĆ Z
PRZYJEMNOŚCI OD 1989 ROKU
23
Perwersja poszukuje mnie, a ja poszukuję perwersji, przyznaję.
Szczęście kochanków: tulisz się i szukasz wielkiej miłości, ale nie „całkowicie oddany reprodukcji” jak dr Dibs.
Ściskam cię i kocham bardzo mocno, choć nie jestem
„całkowicie oddany reprodukcji”, tylko całkowicie oddany tobie.
Włóż niezapłodnione jajka do lodówki, jutro będziemy robić omlet.
Idźcie do jadalni razem lub pojedynczo. Wszyscy razem. Łaska.
24
Modlitwa przed posiłkiem:
przede wszystkim jesteśmy oskarżani o stręczycielstwo, o stawianie myślnika, najbardziej grzesznego znaku interpunkcyjnego.
Postaw kropkę, a nie przecinek czy tam średnik.
Spij sok z larw żyjących na dnie lasu.
Pij wodę święconą, która wcześniej była ściekiem.
I wybierz matkę, którą zawsze pragnąłeś
być: High Life over the Borders. 12
25
26
1. Dawno, dawno temu w pięknym pałacu żyli sobie król z córką. Król rządził królestwem, a królewna żyła po swojemu, tak, jak jej się podobało: bawiła się, czytała, malowała i spędzała dużo czasu sama. Bywała cicha i zamyślona, więc król zaczął się martwić.
Ref. „Mała smutna królewna której rozbawić nigdy nie mógł nikt. Mała smutna królewna, której uśmiech z twarzy dawno znikł.”
2. Zmartwiony król wezwał lekarza i czarodzieja, bo chciał, żeby jego córka była szczęśliwa.
Lekarz przepisał jej „zioła dla kobiet”, czarodziej powiedział „czary mary”, a księżniczka obróciła się do nich plecami.
Ref. „Mała smutna królewna, której rozbawić nigdy nie mógł nikt. Mała smutna królewna, której uśmiech z twarzy dawno znikł.”
27
3. Zmartwiony król zapytał czarodzieja, w czym tkwi problem, ale ten nie wiedział.
Potem król zapytał lekarza, w czym tkwi problem, ale on też nie wiedział.
Księżniczki nikt nie zapytał o zdanie, a ona znów obróciła się do nich plecami.
Ref. „Mała smutna królewna, której rozbawić nigdy nie mógł nikt.
Mała smutna królewna, której uśmiech z twarzy dawno znikł.”
4. Po pewnym czasie dni stały się jaśniejsze, a mała smutna księżniczka poczuła się lepiej.
Król odetchnął z ulgą, a księżniczka znowu obróciła się do niego plecami, bawiła się, czytała i malowała. Mała księżniczka wkrótce miała wyjść za mąż, a król odetchnął z ulgą.
(tekst refrenu pochodzi z piosenki „Mała smutna królewna”, muzyka: Jarosław Kukulski, słowa: Lech
Konopiński, 1986)
28
1. Jäcki i Wolli
Fragment pochodzi z Historii czułości, monumentalnego cyklu, nad którym niemiecki
pisarz Hubert Fichte zaczął pracować w latach 60. XX wieku. Projekt miał w założeniu składać się z 19 tomów –powieści, a także esejów pisanych na podstawie wywiadów, tekstów dziennikarskich i radiowych autora. Fichtemu nie udało się ukończyć projektu, a wszystkie istniejące części zostały opublikowane już po jego śmierci (zmarł w 1986 roku z powodu związanych z AIDS powikłań). Wykorzystane w spektaklu fragmenty opowiadają o losach
homoseksualnego pisarza Jäcki (uznawanego za alter ego pisarza) i Wolliego, z którym Jäcki przeprowadza wywiad. Obie postaci są skonfliktowane z rodzicami, zwłaszcza matkami. Ich historie uwikłane są
29
OBJAŚNIENIA
w narodowosocjalistyczną przeszłość
Niemiec: Jäcki został osierocony przez
matkę-Żydówkę próbującą ocalić go w czasie
wojny; Wolli mszcząc się na rodzicach – ojcu naziście i matce, która go molestowała –
zostaje alfonsem w Sankt Pauli, dzielnicy czerwonych latarni w Hamburgu. Historia
czułości pokazuje, że mimo traumatycznych przeżyć bohaterom nie udaje się zagłuszyć potrzeby autentycznej bliskości. [Hubert
Fichte, Hamburg Hauptbahnhof: Register (Die Geschichte der Empfindlichkeit), tłum. własne, S. Fischer, Berlin 1993, cytowane w tekście fragmenty pochodzą odpowiednio ze stron 284 i 32.]
2. Praca reprodukcyjna
Sformułowanie „pełne macierzyństwo zastępcze teraz” jest tłumaczeniem fragmentu tytułu książki Sophie Lewis Full
Surogacy Now. Feminism Against Family
30
(2021). W kontrowersyjnej analizie autorka
krytycznie przygląda się zjawisku surogacji, a także związanemu z nim biznesowi wyzyskującemu pracę reprodukcyjną kobiet. Celem Lewis jest centralizacja doświadczeń
kobiet, a także krytyczna refleksja nad modelem relacji rodzinnych, jakie wymuszają
kapitalizm i towarzyszący mu paradygmat heteroseksualnej rodziny nuklearnej. Autorka
zauważa, że model ten zakłada wyzysk pracy reprodukcyjnej i opiekuńczej, prowadząc do podtrzymywania seksistowskiej dominacji i uniemożliwiając tworzenie alternatywnych wspólnot rodzinnych. Swoją krytykę rozwija w opublikowanej w 2022 roku książce dotyczącej idei zniesienia rodziny. Jak podkreśla, dominująca ideologia przesłania
nie tylko prawdę o tym, czym rodzina często jest (przestrzenią przemocy i alienacji), ale także horyzont możliwości tego, czym może
się stać: „Nie zrozumcie mnie źle,
31
dostrzegam, że nasze uniwersalne pragnienie pokrewieństwa wyraża pragnienie opieki. Tym, co krytykuję, nie jest zbiorowe pragnienie troski, lecz niewystarczalność środka, którym dysponujemy, by to pragnienie zrealizować”.
3. Swastyka jako wyjaśnienie
Sformułowanie „mimo najszczerszych chęci nie potrafię uznać swastyki za wyjaśnienie…”
odnosi do obrazu Martina Kippenbergera pod tytułem Mimo najszczerszych chęci nie potrafię dostrzec swastyki (Ich kann beim besten Willen kein Hakenkreuz entdecken) z 1984 roku. W swojej pracy malarz porusza istotny dla niemieckiej tożsamości problem
rozliczania się z nazizmem, w tym zbyt
szybkiego odżegnywania się od przeszłości i wypierania znaczenia, jakie dla losów
państwa miał okres narodowosocjalistyczny.
Na poziomie formalnym Kippenberger sięgał
32
do tradycji modernistycznej, korzystając z potencjału abstrakcyjnego kształtu, który potencjalnie osuwa się w znaczący symbol (swastykę).
4. Mimo jej bólu, kolejny dzień
Cytat to tytuł jednego z wierszy kanadyjskiej
poetki Anne Carson („Despite her pain, another day”, Decreation. Poetry, Essays, Opera, Nowy Jork 2005, s. 12).
5. Sylwetka z palących się świeczek
Przywołany obraz sylwetki z palących się
świeczek jest zainspirowany pracą Entierro del Ñañigo. Ñáñigo Burial kubańskoamerykańskiej artystki Any Mendiety z 1976 roku. Tytuł instalacji pochodzi od nazwy
afrokubańskiego bractwa religijnego. Praca
zbudowana jest z czarnych świec stojących na podłodze, w obrysie konturu ciała artystki.
W swoich pracach Mendieta często
33
przywoływała sylwetki kobiet, zazwyczaj
przedstawione w formie śladów/odcisków pozostawionych w przyrodzie (np. w korycie
rzeki, ziemi, na skale) lub w formie płonących zarysów. Jej sztuka jest deklaratywnie
feministyczna, odnosi się do tematów przemocy, śmierci, tożsamości, migracji.
Inspirując się afrokubańską tradycją, artystka
łączyła rzeźbę i performans z body artem i land artem. Medieta zmarła tragicznie w 1985 roku w wyniku upadku z 34. piętra
budynku w Greenwich Village. Mimo
wyraźnych wskazówek, że została wypchnięta z okna przez swojego męża, rzeźbiarza Carla Andre, artysta nie został pociągnięty do odpowiedzialności.
6. Ogień w brzuchu
Wątek ognia w brzuchu zainspirowany jest
tytułem pracy Davida Wojnarowicza AFire in My Belly (Film in Progress). Film zbudowany
34
jest z dynamicznie zmontowanych, powtarzających się, sugestywnych obrazów. Nakręcone super ósemką, częściowo
opatrzone muzyką, a częściowo komentarzem głosowym wideo pozostaje jednym z najbardziej tajemniczych projektów sztuki współczesnej. Materiały do projektu
kręcone były na przestrzeni 1986 i 1987 roku w Meksyku, Nowym Jorku i San Juan. Film
funkcjonuje w dwóch alternatywnych wersjach, gdyż sam Wojnarowicz nigdy nie ukończył projektu. Powszechnie uważa się, że wideo jest jedną z reakcji artysty na kryzys
AIDS i własną postępującą chorobę.
Pozostałe wątki pojawiające się w filmie to religijna hipokryzja, relacje kolonialne między
USA i Ameryką Środkową oraz ekonomiczne
nierówności
społeczeństw.
zindustrializowanych
35
7. Anioł ognia
Motyw inspirowany postacią z obrazu Maxa
Ernsta Anioł ognia [der Hausengel] z 1937
roku. Przedstawienie wchodzi w nieoczywisty dialog z tytułem obrazu, który można
przetłumaczyć także jako Anioł opiekuńczy.
Ekspresjonistyczna, wielobarwna i hybrydyczna postać wygląda przerażająco –jej ogromne ciało, zastygłe w drapieżnym
skoku, wypełnia niemal całą powierzchnię płótna. Napięcie to odzwierciedla konflikt
między tworzoną przez środowiska
konserwatywno-katolickie narracją wokół osób queerowych, a ich rzeczywistym
doświadczeniem. Temat opieki przywołuje
także zagadnienie pracy reprodukcyjnej, wykonywanej zwyczajowo przez kobiety –
sprzątanie, gotowanie, opiekę na dziećmi, ale
także usługi seksualne, nie zawsze
świadczone dobrowolnie. Praca opiekuńcza
dotyczy także działań wykonywanych
36
w ramach relacji rynkowych. Jak zauważają
Michael Hardt i Antonio Negri w Empire (2000): praca zawierająca dominujący
komponent afektywny jest feminizowana, gorzej opłacana i ma niższy status społeczny.
Autorzy podają przykład kobiet zatrudnionych jako asystentki czy pielęgniarki, które budują
relacje z pacjentami i klientami, zarządzają biurem i są także opiekunami swoich szefów.
Wkontekścierelacjipolsko-niemieckichwarto przywołać temat Betrojerinek, Polek
opuszczających rodzinne strony, by na stałe zamieszkać w domach podopiecznych. Ich losy uświadamiają zależności ekonomiczne między krajami, a także łatwość, z jaką
wykorzystywać można pracę opiekuńczą, kiepsko wynagradzaną i niezwykle
wymagającą. Relacje tworzące się między
opiekunkami i podopiecznymisączęstopełne sprzecznych emocji – przywiązania
i lojalności, ale także kontroli czy przemocy.
37
Fragment pochodzi z Biblii, Apokalipsa wedug św. Jana, 17, 1-6. Źródło:
https://www.biblijni.pl/Ap,17,1-18.
Odniesienie do Spartacus International Gay
Guide, funkcjonującego od 1970 roku
przewodnika zawierającego informacje
turystyczne dla homoseksualnych mężczyzn.
Publikacja zawiera adresy i opisy miejsc oraz
instytucji (restauracji, klubów, barów, hoteli itd.)związanychzlubprzyjaznychśrodowisku LGBT+. Poza funkcją turystyczną przewodnik
informuje o sytuacji polityczno-prawnej osób
nieheteronormatywnych w różnych krajach, w tym ostrzegając o zagrożeniach, na jakie mogą natrafić.
38
8. Nierządnica Babilonu
9. Przewodnik Spartakusa
10. Ojciec i syn
Fragment wiersza Król Elfów (Der Erlkönig)
Johanna Wolfganga Goethego z 1782 roku.
Utwór opisuje podróż konną syna i ojca, którzy uciekają późną porą przed Królem
Elfów. Ojcu zdaje się, że syn jedynie majaczy
ogarnięty gorączką, jednak pod koniec tekstu
dziecko faktycznie umiera.
11. Praca seksualna
Film Pretty Woman przywołuje wątek pracy
seksualnej, jednego z najbardziej
kontrowersyjnych aspektów pracy
opiekuńczej. W popkulturze pojawia się wiele
stereotypów pracownic seksualnych, w Pretty
Woman chodzi o model młodej i pięknej, ale
ubogiej księżniczki-prostytutki, czekającej na
wybawienie z rąk bogatego księcia-
biznesmena. Film pomija kwestię relacji
władzy między bohaterami, skupiając się na
romantycznej love story. Podczas gdy praca
39
zarobkowa bohaterki pokazana jest wyłącznie
jako forma zniewolenia, bycie utrzymanką
bogatego mężczyzny obrazowane jest jako
wartościowy wybór życiowy. W feminizmie
2. fali praca seksualna i pornografia
uznawane były za z główne źródło opresji kobiet. Niestety często analiza ta pomijała
perspektywę pracownic seksualnych i realiów
społeczno-ekonomicznych związanych z ich
wyborami. Konsekwencją było odebranie
podmiotowości pracownicom seksualnym
(przedstawianym jako ofiary i zdeprawowane niewolniczki patriarchatu), a także kryminalizacja ich pracy. Podstawowym
postulatem ruchu pracownic seksualnych jest
sformułowanie praca seksualna to praca, które stanowi swego rodzaju kontynuację
kampanii płaca za pracę domową z lat 70.
Celem ruchu jest zniesienie pracy seksualnej, a w pierwszym kroku wzmocnienie pozycji
pracownic, do czego niezbędna jest
40
dekryminalizacja ich pracy. Wieloaspektowo zagadnieniu przyglądają się Juno Mac i Molly Smith w książce Rewolta prostytutek. Walka o prawa osób pracujących seksualnie (tłum. Agata Ostrowska, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2023).
12. Całkowicie oddani reprodukcji
Chodzi o tytuły filmów z 2018 roku, które w różny sposób konfrontują widzów z tematem reprodukcji: High Life w reżyserii
Claire Denis i Granicę Ali Abbasi. Grana
przez Juliette Binoche doktora Dibs jest postacią z pierwszego filmu. Badaczka ma obsesję związaną z prowadzonym
eksperymentem: zakazując uczestnikom wchodzenia w relacje seksualne, usiłuje
zreprodukować ich metodą sztucznej
inseminacji. Fragment o byciu całkowicie poświęconym reprodukcji jest cytatem z jej wypowiedzi.
41
Es ist das Rätsel der Sphinx:
Wer ist zärtlich und sanft?
Wer kann liebevoll sein und hart zugleich?
Wer trägt deine Laster und wer bürdet sie dir auf?
Wer verspricht dir die Welt und wer kann sie dir geben? Hinter wem wirst du Trauern, weinend bis du selber stirbst? Für wen würdest du töten?
Für wen würdest du sterben?
Deine Mutter, deine Hure oder deine Braut?
42 BABYLON
Ist da böses Blut zwischen uns oder gutes Blut, sind wir verwandt vielleicht wir haben den gleichen Gang und die gleiche...
Oder ist da kein böses Blut zwischen uns
die ewige Liebe der Brüder Löwenherz.
“In diesem Frühjahr als Jäcki seine Mutter ganz in sich abgetötet hatte. Als sie zu
einem Gespenst verkommen war
Als er dem Gespenst das Waisenhaus nur noch vorwarf.
Die Hymne des Waisenhauszöglings.”
Mama kauft ein Mama kauft ein Mama kauft
Butter, Mehl, Eier Mama kauft ein Mama kauft Butter, Mehl, Eier, Käse Mama kauft
ein Mama kauft Butter Mehl Eier Käse
Fleisch es ist Weihnachten Mama kauft ein
43 TEIL 1: MUTTER
Mama kauft Butter Mehl Eier Käse Fleisch
Mandarinen Mama kauft ein Mama kauft ich stehe Schlange nach der Schule für Mama
kauft ein Mama kauft Butter Mehl Eier Käse Fleisch Mandarinen Socken Mama kauft ein
Thema: Die Reproduktion der Arbeitskraftfehlendes Humanvermögen für den Wirtschaftsstandort Deutschland
Thema: Militante Forschungsarbeit.
Thema: FULL SURROGACY NOW
Ich liebe meine Mutter, wir lieben unsere Mütter, wir lieben die Mütter unserer Mütter, ich liebe meine Mutter sie bedeutet mir sehr
viel ich widme ihr ein Album so wie kanye für
donda ich machte ihr ein Hörstück ich würde
alles für sie tun ich liebe unsere Mütter sind
das Größte für uns unser Versprechen
unsere Versicherung und Hoffnung auf alles und in uns selber sie sind das ewige Licht
44
aber wusstest du dass das ewige Licht von der Küster*in angemacht werden muss regelmäßig.
Haben Küster*innen eine Gewerkschaft, die Kirche steht uns immer offen solange sie
jemand aufschliesst.
Historischer Exkurs 1: Es verändert sich der Takt mit SS Stiefeln
nicht zugebundenen Schnürsenkeln
gekeilt werden wieder und wieder
Blut auf dem Linoleumboden das gekeilt werden
als Liebesbeweis da mensch es nur so kennt die SS Stiefel sitzen fest
aber 1940 ausgetreten aus der Partei und dann
ist der Sohn ein Loddl geworden, Zuhälter der beste auf Sankt Pauli und loddelt sich durchs Leben
45
obwohl die Mutter seinen Schwanz mal gehalten hat nur 20 Bier und 4 Whisky
Flaschen am Tag
loddelt sich durchs Leben bald auf Costa Rica, vergisst man den Faschismus des Vaters und den Terror seiner Mutter kann ich beim besten Willen kein
Hakenkreuz erkennen als Erklärung von violence, rage resistance and release.
Unter Schmerzen gebierst du Kinder
sie schneiden dich auf, sie zerren es raus, du schreist HÖRT AUF ES TUT WEH
sie schneiden dich weiter auf, sie zerren es raus
unter Schmerzen gebierst du Kinder, die Geburtsfabriken, Maschinen als Uterus oder andersrum
die Behandlung ganz ohne Einwilligung der Maschine oder des Uterus
46
sie schneiden, sie zerren du schreist.
Geburt als Irdisches Fegfeuer.
Das Herz rast der Arzt „hat gerade Zwillinge
entbunden“ die Mutter machte die Arbeit wer wird bezahlt.
DESPITE HER PAIN, ANOTHER DAY
Es ist Zeit die Beichte abzulegen. Meine
Sünden seien mir vergeben...Achso, erst danach, okay. Meine Sünden nun also auf dem Silbertablett. Was habe ich getan, wofür
sollte ich mich schämen?
Ich bin die Jungfrau Maria. Ich habe ein Kind geboren.
Überall war Blut.
Es war keine unbefleckte Empfängnis.
Überall war Blut.
Ich hatte einen Dammschnitt ohne Betäubung, überall war Blut und ich hatte große Schmerzen.
47
Ich lag wochenlang im Bett, die Hexen gaben mir Kräuter.
Das wäre alles. Muss ich irgendwo
unterschreiben? Nein? Drei mal AveMaria, sagen Sie? Gut Danke, mache ich! Schönen Sonntag!
Das war the fire in my belly all along.
Als Jungfrau Maria sage ich euch: „please deal with this child for me but don’t spoil him by calling him the messiah his ego won’t be able to handle it.”
Und Jungfrau Maria ging auf weitere Reisen zeigte nie ihre Fersen, Fesseln oder dergleichen
wirklich jungfräulich on the road für mehrere Jahrzehnte
bis eine Silhouette von brennenden Teelichtern von ihr übrig blieb.
What if this is a fire in my belly and not a what-you-think-it-is what if this fire in my belly starts to grow
48
and it comes out as the L’Ange du Foyer, der Hausengel oder przy kominku aniola, der Engel, der aussieht wie ein Dämon.
TEIL 2: HURE
Die Offenbarung Jesu Christi durch Johannes Apokalypse Kapitel 17 Verse 1-6: Und es kam einer von den sieben Engeln, die die sieben Schalen hatten, redete mit mir und sprach zu mir: Komm, ich will dir zeigen das Urteil der großen Hure, die da an vielen Wassern sitzt; mit welcher gehurt haben die Könige auf Erden; und die da wohnen auf Erden, sind trunken geworden von dem Wein ihrer Hurerei. Und er brachte mich im Geist in die Wüste. Und ich sah ein Weib sitzen auf einem scharlachfarbenen Tier, das war
voll Namen der Lästerung und hatte sieben
Häupter und zehn Hörner. Und das Weib war
49
bekleidet mit Purpur und Scharlach und übergoldet mit Gold und edlen Steinen und Perlen und hatte einen goldenen Becher in der Hand, voll Greuel und Unsauberkeit ihrer Hurerei, und an ihrer Stirn geschrieben einen Namen, ein Geheimnis: Die große Babylon, die Mutter der Hurerei und aller Greuel auf Erden. Und ich sah das Weib trunken von dem Blut der Heiligen und von dem Blute der Zeugen Jesu. Und ich verwunderte mich sehr, da ich sie sah.
“David und Jonathan führten sich derart auf, dass die Bibel, das schwulenfeindlichste Buch, wie Jäcki fand, als eine der großen schwulen Sagen begann."
Also es geht dann ja doch auch einfach oft um sowas. So: Was hat die und der und wer mit wem, die ganze Fickerei und das alles.
Dann geht es ja auch schon oft aber ich, also ich will ja nur.
50
So wie wir alle, nehme ich an.
Ich will ge... werden und zärtlich ge..., das wäre schön.
So wenn mensch abends nach hause kommt und dann zu jemandem ins Bett kuscheln, das wäre doch schön.
Wir akzeptieren folgende
Zahlungsmethoden: PayPal, Cash, Klarna, BitCoin, Euro, Zloty, Dollar, Kronen wir akzeptieren keine Kreditkartenzahlung sie
Bezahlen im Vorraus der Dienstleistung, denn wir leben in einer
Dienstleistungsgesellschaft. Butter, Mel Eier
Käse Fleisch und Mandarinen und die Miete und die Telefonkosten und die Versicherung muss ja irgendwer bezahlen. Das ganze ist
nicht umsonst und wir akzeptieren kein applepay.
51
Historischer Exkurs 2:
Wenn Wolli erzählt vom Huren und Saufen und Zocken und das er sich fühlt wie ein Freier wenn er Linda fickt, weil sies so will. Er will ja nur Liebe von der Frau mit der er zusammenlebt, er will zärtlich sein so zärtlich wie die Geschichte der Empfindlichkeit es erzählt hat und weitererzählt.
Einstudiert mit dem Spartacus Guide die Zärtlichkeit, auch wenn du in den Puff gehst und saufst, und all dein Geld von den drei
Huren auf St. Pauli kommt will Wolli nur
Zärtlichkeit.
Der Filialleiter Wolli hat seine Mitarbeiter*innen gut im Griff, es gibt Urlaubsgeld und Krankheitstage mit Attest, da muss auch keine Miete gezahlt werden dann.
52
Wir beten für die Heilige Sankt Pauli.
Das ist nicht mehr mein Monopoly.
Wenn selbst der Otto-Normalverbraucher
schwul ist heutzutage, die Wirtschaft hält sich am Laufen weil Huren keine Steuern
zahlen dürfen das System ist nicht mehr mein Monopoly.
Ist das noch mein Monopoly
Wenn die Cops den Dealer hochnehmen
werden deren Einnahmen dann versteuert?
Wohin gehen meine Schulden, wenn ich
ohne Nachkommen sterbe?
Wie die große Hure Babylons aussah, sitzend auf dem Hausengel.
Auf die Stirn geschrieben ‚Babylon‘ in rot und purpur, Mutter aller Huren, besäuft sich mit dem Blut aller Zeugen Jesu, welch eine Metapher.
Verkörperung des Teuflischen, sie sitzt auf einem scharlachroten Biest
53
Also ist der Hausengel das Ross der Hure
Babylon, der Triumph. Der Endlosschleife. Eure Sünde, eure Verkörperung alles Bösen.
Dieses Böse ist ungreifbar, schön und allem erhaben. Wer reitet so spät durch Nacht und Wind es ist die Hure Babylon mit euch als Kind.
TEIL 3: BRAUT
Mała smutna królewna oder Die Hymne des Waisenhauszöglings.
Mała smutna królewna, kleine traurige
Prinzessin leidet und weint all die Männer um sie rum Vater, König, Arzt, Zauberer. Die kleine Prinzess*in legt die Dame und will nur Dame spielen ohne Buben oder König, möchte mit der Zauber*in reden aber sieht keine Zauber*in und was für ein kleiner Prinz
nimmt sie zur Braut nein Danke, nicht alle wollen Pretty Woman sein, nein Danke.
54
Pretended Family Relations oder
Non-Pretended Family Relations
für wen eigentlich genau pretendest du,
für wen machst du das alles: die Pflege, die Arbeit, die Partnerschaft.
Für wen schreist und streitest du wenn nicht für dich in deinen family relations.
Das Unternehmen das Lebensglück verspricht und einen befriedeten Tod.
Welcome to Family Relations, vielen dank für
Ihren Einkauf bei Family Relations, Family Relations sagt Tschüss und Auf Wiedersehen.
Beyond sensuality there is sexuality beyond sexuality is perversion and beyond perversion there is BABYLON es ist das Remake des Jahrtausends, ihr habt den Trailer gesehen wir leben den Film für generations to come,
55
der Trailer erweckte eure Lüste obwohl ihr es bei bestem Willen nicht wolltet, diese schönen Körper alle zusammen, was ist das für Erotik, wie großartig ist das denn Menschen die Sex haben zum spaß nach Lust und Laune als Freizeitbeschäftigung und Lohnarbeit, ich schreibe es mir in den Lebenslauf.
I’M TAKING PLEASURE IN PLEASURE SINCE 1989
Die Perversion sucht mich und ich die Perversion, zugegeben. Das Glück der Liebenden.
Streicheleinheiten du suchst die große Liebe but not "totally devoted to reproduction" wie Dr. Dibs.
Ich umarme dich und habe dich sehr lieb but not "totally devoted to reproduction" but still totally devoted to you.
56
Leg die unbefrucheteten Eier
in den Kühlschrank, Wir machen morgen ein Omelett.
Gehen in den Speisesaal zu zweit oder allein.
Allen gemeinsam. Ein Tischgebet.
Vor allem werden wir der Kuppelei bezichtigt, beschuldigt den Bindestrich
gesetzt zu haben
als sündigste aller Zeichensetzungen.
Mach einen Punkt, kein Komma oder Semikolon.
Iss den Saft der Larven am Waldboden, Trinke das Weihwasser
das mal Abwasser war
und such dir die Mutter aus die du immer
sein wolltest: High Life over the Borders.
57
CREDITS
koncept / tekst / scenografia: Jäckie Rydz
osoby performerskie: Martix Navrot, Jäckie Rydz, Nikolas Stäudte
muzyka: Martix Navrot
kostiumy: Nikolas Stäudte
dramaturgia / tekst śpiewnika: Teresa Fazan
wizuale: Mateusz Korsak
asysta artystyczna: Ada Branecka
produkcja Nowy Teatr: Angelika Mizińska, Zuzanna Kubiak
produkcja Frankfurt: Greta Klein
promocja: Igor Sekuła
58
BABYLON jest koprodukcją polsko-niemiecką, której premiera odbywa się w kwietniu 2023 roku
w Nowym Teatrze w Warszawie. Następnie performans zostanie pokazany w studio NAXOS we Frankfurcie w lipcu 2023 w ramach festiwalu
ITI Academy x Theater der Welt.
Projekt powstaje w ramach programu ChangeNow!, którego liderem jest Akademia Teatralna w Warszawie – współorganizator performansu.
Finansowany był przez Erasmus+, Fundację
Współpracy Polsko-Niemieckiej, Akademię
Teatralną w Hesji, Nowy Teatr w Warszawie i studio NAXOS we Frankfurcie.
Performans odzwierciedla jedynie stanowisko jego autorów i Komisja Europejska oraz
Narodowa Agencja Programu Erasmus+ nie
ponoszą odpowiedzialności za jego zawartość
merytoryczną.
59
60
2
2