Անտրեեա Թընասե. հայկական հոգիով ռումանացի օրիորդ մը իր «Ռումանիո հայերը» նախագիծի մասին՝ «Այս նախագիծը իրագործեցի հոգիով» մը իր մանրամասնություններով, մարդկային կյանքի պատմություններով, հարցազրույցներով՝ պայմանով, որ այդ մարդիկ ըլլան լուսանկարներու մեջ որպես համայնքի ներկայացուցիչներ:
Է. Ա. – Հանդիպեցար և դժվարություններո՞ւ:
Է. Ա. – Բոլորս ալ արդեն գիտենք «Ռումանիո հայերը» նախագիծիդ մասին, բայց նախապես կկարծենք, որ անհրաժեշտ է անգամ մը ևս ընդգծել, թե ինչպե՞ս ծնավ այս նախագիծը:
Ա. Թ. – Շատ կարդացած էի ցեղասպանության մասին, շատ փաստեր և տեղեկություններ ժողված էի, բայց վերջնականապես գիտակցեցի, որ թերևս Ռումանիո միջավայրեն ներս շատ քիչ բան գիտեն կատարված իրողության մասին: Մար32
3-4/2014
Ա. Թ. – Այո՛, ունեցա և քիչ մը դժվարություններ: Երբեմն բնավ ալ դյուրին չէր խոսիլ մարդոց հետ, բայց վերջապես այդ ալ տեսակ մը հաջողեցա: Վերադառնալով տեքստին այն կընդգրկե և պատմական տեղեկություններ, բացատրեցի թե ինչպես հայերը հասած են հոս՝ Ռումանիա: Ուրեմն նախագիծը սկսած եմ, երբ եկա ձեզ մոտ „Ararat” խմբագրություն և սկիզբի համար Ռումանիո համայնդիկ շատ լավ չեն գիտեր, թե ի՞նչ քի մասնաճյուղերու ամենենպատահած է ժամանակին հա- կարևոր պահերու, անոնց անցած յերուն հետ: Զգացի, որ պետք է ուղիի մասին գրեցի: Նախընտես բան մը ընեմ այս իմաստով: րեցի հայ եկեղեցվո շրջանաԵկա ձեզ մոտ և սկսա ճանչնալ կին մեջ ընթացող իրադարձուհայ համայնքը մոտեն: Այն պա- թյուններու մասին խոսիլ: Գլխահուն, երբ սկսա նյութ ժողվել վորաբար կրոնական արարոՌումանիո հայերու մասին, ղություններու և ծիսակատամտածեցի, թե ամբողջ ըսելիքս րություններու: Երեք տարվա չեմ կրնար սահմանափակել աշխատանք պահանջեց մինչև միայն ռեպորտաժով մը կամ հաջողեցա այս նախագիծը անմանատիպ այլ միջոցով: Այս- վարտին հասցնել: պիսով, որոշեցի ձեռնարկել փասԷ. Ա. – Գիտեմ, որ այս տագրական լուսանկարներու ալպոմ մը ունենալով միաժա- նախագիծին մեջ կեդրոնացած մանակ և պատմողական նյութ ես միայն Ռումանիո հայերուն