Issuu

SECTOR JAAR VERSLAG

De Nederlandse maritieme en offshore maakindustrie

4 0,000 T O NN E S O F S HIPBU I L D IN G STEE L IN S T OC K

EXECUTIVE SUMMARY

Het Sectorjaarverslag 2024 markeert een belangrijke mijlpaal: het is de eerste publicatie volgend op de fusie van Netherlands Maritime Technology (NMT) en de Industriële Raad voor Oceanologie (IRO) per januari 2025. De gefuseerde organisatie vertegenwoordigt nu bijna 850 bedrijven in de maritieme maakindustrie en offshoreenergiesector. Dit verslag over 2024 bevat voor het eerst offshore-cijfers, al is dit hoofdstuk nog in ontwikkeling.

Sterke groei en topprestaties in 2024

De Nederlandse maritieme maakindustrie groeide in 2024. Werven leverden 27% meer nieuwbouwschepen op dan het jaar ervoor, een trendbreuk met de krimp in de rest van Europa. Tegelijkertijd nam het gecompenseerd tonnage (CGT) met 59% toe, wat wijst op de bouw van complexere en waardevollere schepen.

Het segment ‘scheepsreparatie’ kende een uitzonderlijk sterk jaar met een omzet van 980 miljoen euro. Ook de maritieme toeleveranciers zagen hun omzet verder stijgen naar 4,8 miljard euro, waarmee de groei van voorgaande jaren werd voortgezet.

Nederlandse dominantie in nichemarkten

De positie van Nederlandse bedrijven in de sector wordt duidelijk door sterke prestaties in de volgende specialistische markten:

• Binnenvaart: met 42 geleverde schepen overtrof de Nederlandse productie ruimschoots de 24 schepen die door de rest van de wereld gezamenlijk werden geleverd.

• Jachtbouw: het aantal geleverde jachten verdubbelde in 2024. Nederlandse jachtbouwers toonden met name hun sterke marktpositie in de grotere jachten (500-2999 GT), waar zij meer dan de helft van de opleveringen voor hun rekening namen. Bovendien leverden zij de helft van alle superjachten (langer dan 80 meter) wereldwijd.

• Baggeraars (dredgers): ondanks een dalende internationale markt behoudt Nederland een stevige positie in het dredgersegment.

Vooruitkijken: offshore herstelt, focus op de toekomst Na een dieptepunt in 2021 is het ordervolume van offshore schepen in CGT wereldwijd hersteld. De sector staat voor de uitdaging om de sterk toegenomen orderportefeuille efficiënt te verwerken. Dit vereist investeringen in capaciteit, innovatie en het aantrekken van gekwalificeerd personeel. Uit de interviews met (voormalig) Kamerleden blijkt dat er aandacht is voor randvoorwaarden zoals het creëren van een gelijk speelveld, het reserveren van ruimte voor kadegebonden industrie en het stimuleren van techniekonderwijs.

Dit jaarverslag beschrijft met cijfers een innovatieve en actieve sector die, versterkt door de fusie, goed is gepositioneerd om zijn strategische en economische waarde voor Nederland verder uit te bouwen.

CREËER GOLVEN MET DUURZAAM RECYCLEN

EMR is een wereldwijde leider in duurzame materialen die al meer dan 70 jaar op verantwoorde en innovatieve wijze industrieën naar meer circulariteit voortstuwt. Je zou kunnen zeggen dat we precies weten hoe het werkt.

We kunnen ondersteuning bieden tijdens de hele levenscyclus van een project:

Ontwerp & productie:

Meedenken tijdens de ontwerpfase met het oog op recyclebaarheid en informeren over gemak om meer gerecycled materiaal in uw projecten te implementeren

Einde levensduur:

Recycling, hergebruik en herbestemming van alles, een blikje tot een schip, ter verlenging van de levenscyclus van essentiële materialen

Tijdens levensduur:

Snelle & betrouwbare inzameling van gebruikte materialen of metaalafval als gevolg van reparaties

Neem contact op om uit te vinden hoe duurzaamheid in elke stap kan worden toegepast.

Email: Tel: Website: Adres:

nl.industry@emrgroup.com

+31 (0)181 291212

nl.emrgroup.com

Quebecstraat 3, Rotterdam (Botlek)

nl.emrgroup.com

INHOUD

COLOFON

Het Sectorjaarverslag is een uitgave van NMT-IRO. NMT-IRO verbindt, vertegenwoordigt en versterkt de Nederlandse maritieme maaken offshore energie industrie.

Contact info@maritimetechnology.nl +31 (0)88 44 51 000 Boompjes 40, 3011 XB Rotterdam Postbus 23541, 3001 KM Rotterdam

Redactie & productie

Afdeling Communicatie NMT-IRO

Redactionele bijdragen

Noor Dupont, Jim Bastiaans

Art Direction, Grafische vormgeving en druk

Elma Media B.V. www.elma.nl

Acquisitie

Elma Media B.V.

Silvèr Snoek: s.snoek@elma.nl +31 (0)226 33 16 00

Fotografie

voorpagina: ROG Ship Repair

p. 8: Damen Shipyard Group

p. 14: Koninklijke Niestern Sander

p. 24: Sif Group

p. 28: Heesen Yachts

p. 30: Koninklijke Niestern Sander p. 34: Ruben Griffioen

Na schriftelijke toestemming van NMT-IRO is het mogelijk delen uit deze publicatie over te nemen. Zet- en drukfouten voorbehouden.

Noot:

De interviews met Eline Vedder en Peter de Groot hebben plaatsgevonden voor de val van Kabinet-Schoof.

METHODOLOGIE EN BEGRIPPEN

Methodologie en bronnen

Brondata: IHS S&P Global, editie maart 2025, beschikbaar gesteld via SEA Europe. Alle analyses zijn uitsluitend gebaseerd op deze dataset; schepen die daarin ontbreken, zijn derhalve buiten beschouwing gebleven. Met name kleiner tonnage, jachten en een deel van de binnenvaart zijn daardoor ondervertegenwoordigd.

Begrippen

Compensated Gross Tonnage (CGT) is de maat voor de inspanning die wordt geleverd bij de bouw van een schip. De OECD Shipbuilding Committee wijst per scheepstype een coëfficiënt toe. Typen zonder coëfficiënt, zoals jachten en binnenvaartschepen, worden niet in CGT-analyses opgenomen.

EU27+ de 27 EU-lidstaten plus Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk. Indien EU27+, Nederland en de rest van de wereld tezamen worden gerapporteerd, zijn de groepen wederzijds exclusief; Nederland is dus niet in EU27+ opgenomen, en EU27+ evenmin in de ‘rest van de wereld’.

Nieuwbouw scheepswerven

Wereldwijd gezien is het aantal afgeleverde nieuwbouwschepen in 2024 voor het derde jaar op rij gegroeid. En hoewel het orderboek in Europa de afgelopen jaren gekrompen is, lijkt deze krimp nu af te vlakken. In Nederland gaat het relatief goed: hier is een grote groei te zien in aantal opgeleverde nieuwbouwschepen.

Nieuwe orders

Wereldwijd bleef het aantal nieuwe orders in 2024 met 3738 stabiel ten opzichte van 2023, maar het gecompenseerde tonnage (CGT) steeg 30% tot ruim 68 miljoen CGT, een indicatie van grotere en complexere projecten. Bijna de helft van de orders ging naar Chinese werven door de dominantie van grote containerschepen en tankers. Chinese werven beslaan bijna twee derde van het mondiale volume.

Japan contrasteert met 25% minder orders en een volumekrimp van 40%. Zuid-Korea blijft vooralsnog constant. In EU27+ blijven werken offshore-schepen stabiel, terwijl cruise-orders het volume met meer dan 40% doen toenemen.

Nederlandse werven profiteren volume plus 10%, orderaantal licht lager, een kleine dip in de sinds 2020 opgaande lijn.

Leveringen

Mondiaal steeg het aantal afleveringen in 2024 met 10%, terwijl het CGT met 17 % toenam. China verzorgde de helft van het mondiale volume en een derde van de opleveringen. Zuid-Korea leverde een kwart van het mondiale volume, maar slechts 7% van de schepen, een effect van de focus op grote LNG-carriers. Het Japanse aandeel kromp licht maar blijft nog in balans. In Europa steeg het aantal afgeleverde schepen, terwijl het CGT daalde; deze neerwaartse trend vlakt het laatste decennium af. Nederlandse werven noteerden een mooi resultaat met 59% meer CGT en 27% meer leveringen.

Orderboek

Het mondiale orderboek groeit voor het derde jaar op rij. Door de aanhoudende orderinstroom blijft de backlog intact. In Japan daalt de omvang van het orderboek gestaag. Europa vertoont sinds 2016 eveneens krimp, al vlakt de daling in 2024 af: het aantal nieuwe orders stabiliseert. Nederlandse werven bereiken nieuwe hoogtes dankzij het sinds 2021 sterk oplopende aantal orders, waardoor de totale orderportefeuille aanzienlijk in omvang groeit. Deze trend benadrukt noodzakelijke ingrepen zoals capaciteits-uitbreiding en innovatie.

OMZET IN 2024 5,3 MLD geleverd door Nederlandse werven +27% orderboek in CGT +23% nieuwe orders

EU27 + Noorwegen + Verenigd Koninkrijk Nederland

geleverd van het totaal geleverd van het totaal geleverd van het totaal

Efficiënte doorlooptijden versterken concurrentiekracht

Nederlandse werven

Nederlandse werven leveren consequent hoogwaardige, complexe schepen en doen dat bovendien snel en concurrerend.

In 2024 bedroeg de gemiddelde bouwtijd van een schip 662 dagen, slechts 7 % langer dan het vijfjarig gemiddelde van 616 dagen, ondanks een scherpe productie- en ordergroei in zowel aantal schepen als CGT. Dit illustreert een robuuste keten, capaciteit en effectieve procesoptimalisatie.

Ter vergelijking: binnen EU27 + Noorwegen + Verenigd Koninkrijk duurde de bouw gemiddeld 740 dagen (orders van cruiseschepen, jachten en onderzeeboten buiten beschouwing gelaten vanwege hun complexiteit en volume) tegen een vijfjarig gemiddelde van 644 dagen. De relatieve toename van 15 % suggereert dat opschaling elders meer druk op planningen zet. Het Nederlandse resultaat onderstreept onder andere de kortere doorlooptijden en strakke projectbeheersing.

Algemeen 2

EcoMATE™ – Real-time monitoringoplossing voor reders en operators van alle typen schepen

• 4 speciale systeemmodules in combinatie met hoogwaardige OPTIMASS-flowmeters

– EcoMATE™ brandstofverbruik

– EcoMATE™ Bunkering

– EcoMATE™ MRV & IMO DCS

– EcoMATE™ Cloud

krohne.link/marine-nl

• Controllability due to diameter-indication

• Pre-lubricated rubber

• Controllability due to diameter-indication

• Pre-lubricated rubber

• Produced in Sweden

• Pre-lubricated rubber

• Produced in Sweden

• Multiple certificates available

• Produced in Sweden

• Multiple certificates available

• The original since 1950

• Multiple certificates available

• The original since 1950

DE NIEUWE MAN 30 LITER MOTOR: COMPACT, 1250 PK EN STAGE V

MAN Rollo heeft aangekondigd dat de nieuwe heavy-duty MAN D3872LE427 vanaf juni 2025 te bestellen is bij haar binnenvaartdealers De Groot, Vink en Dolpower. Deze krachtige motor belooft een aanzienlijke impact te hebben op de Europese wateren.

Met een vermogen van 920 kW (1250 pk) bij 1800 tpm en uitgerust met een zeer compact en flexibel te installeren uitlaatgasnabehandelingssysteem, onderscheidt de LE427 zich door zijn indrukwekkende prestaties voor zware toepassingen. Dankzij de compacte afmetingen van 2235 x 1250 x 1320 mm houdt een schip met deze motor meer ruimte over voor lading of passagiers, wat hem ideaal maakt voor zowel nieuwe als bestaande vaartuigen.

Vanzelfsprekend is de LE427 af-fabriek Stage V-gecertificeerd. Het lage brandstofverbruik van 194 g/ kWh en 217 liter per uur geeft deze motor een leidende positie in de markt. De motor is dus niet alleen krachtig maar ook zuinig. Bovendien is de motor ook af-fabriek geschikt voor gewone scheepsdiesel en HVO biobrandstof.

Deze motor maakt deel uit van een breed assortiment aan Stage V en IMO3 motoren die ook hun weg naar de markt vinden in de jachtbouw en de professionele scheepvaart.

Voor meer informatie: manrollo.com

1-2_185x103mm_A.indd 1

Van deze nieuwe, compacte 30-liter MAN spat niet alleen de schoonheid, maar ook de Duitse degelijkheid af.

22-4000-1477-02 Maritiem! Jaarspecial 2025 – NMT/ IRO

ThermaSmart® Marine: de nieuwe standaard in maritieme isolatie

ThermaSmart® Marine van Thermaflex is een innovatieve, lichtgewicht isolatieoplossing op basis van polyolefine, speciaal ontwikkeld voor A/C, koel- en vriestoepassingen voor de maritieme sector. Het materiaal is nagenoeg condensvrij, onderhoudsarm en beschikt over een geïntegreerde dampbarriere die vochtophoping tegengaat, corrosie beperkt en de levensduur van installaties verlengt.

Vrij van halogenen en PFAS, met lage rookontwikkeling, voldoet ThermaSmart® Marine aan de strengste internationale maritieme veiligheidsnormen. Dankzij uitstekende thermische prestaties verhoogt het de energie-efficiëntie aan boord.

Deze oplossing wordt wereldwijd toegepast op schepen van onder andere Carnival Cruise Line, Princess Cruises, Holland America Line, Virgin Cruise Line, MSC Cruises, Celebrity en Royal Caribbean. Thermaflex biedt tevens uitgebreide installatietrainingen, zodat klanten als Carnival UK, Virgin, Royal Caribbean, Tecnavi, Trident en Technotankers verzekerd zijn van een correcte, professionele installatie.

ThermaSmart® Marine bewijst zich elke dag als dé keuze voor veilige, duurzame en betrouwbare maritieme isolatie.

13-05-2025 09:47

1-2_185x103mm_A.indd 1 24-04-2025 10:03

BINNENVAART

De hoeveelheid werk in Nederland aan binnenvaartschepen blijft indrukwekkend. Sinds 2020 produceren Nederlandse werven meer schepen dan de gehele Europese markt. Sinds 2022 overstijgt de productie zelfs die van de rest van de wereld3.

Tegelijkertijd bestaat er globaal een structurele daling in leveringen en nieuwe orders. Historisch fluctueert de jaarlijkse globale productie tussen circa 50 en 200 schepen.

In de afgelopen jaren vulden voornamelijk binnenvaart tankers het orderboek, in 2024 onderhoudt de vraag naar riviercruisers het orderniveau. Hoewel het aantal orders afneemt, zorgt het technisch veeleisende karakter van riviercruise orders voor activiteit op Nederlandse werven.

3 Vanwege de gebruikte bron: IHS S&P Global is er een aandeel binnenvaartschepen dat niet wordt meegenomen in de data. Binnenvaartschepen zijn niet verplicht een IMO nummer te registreren en daarmee worden ze niet altijd meegenomen in de dataset. Een consultatie met een deel van de sector leidde tot een totaal van ten minste 57 binnenvaartschepen geleverd in 2024.

SPECIALISTISCHE SCHEPEN

Tugs

Tugs vormen een onmisbare schakel in de wereldvloot: statistisch vaart er één sleepboot op elke zes schepen. Door hun ondersteunende rol volgt de dynamiek in leveringen en orders de groei van de vloot met circa een jaar vertraging. In 2024 steeg het aantal

opgeleverde tugs wereldwijd met 34%, terwijl nieuwe contracten 29% daalden. De Nederlandse werven bewegen mee: zij werken aan meerdere sleepboten voor veel Europees gevlagd gebruik en behouden orders richting 2025.

Leveringen

Orders

The r ight cours e...

For more than 100 years, Benes Marine Technology is a significant partner in shipbuilding and industrial projects, focused on heavy machine works and large constructions.

Benes is producing and designing all kinds of rudders, stern-tubes, sterns, trunks and other parts necessary for shipbuilding.

MONITORING

Shaping Next Generation Mobility

ZF is contributing to a clean and sustainable future in shipping with innovative driveline technology. Thus ZF combines its wide-ranging portfolio of thrusters and hybrid-capable transmissions with a digital condition monitoring to shorten downtimes, lower operating costs, and increase safety on board and at the port. Visit zf.com/marine

Dredgers

Nederland blijft dominant in het dredgersegment. In de afgelopen vijf jaar namen Nederlandse werven bijna een kwart van alle wereldwijde orders en circa twintig procent van het mondiale CGT voor hun rekening.

Dregers

Opmerkelijk, omdat elders in Europa de productie niet consistent is. Daarnaast daalt het internationale ordervolume al jaren, wat druk zet op toekomstige bezetting. In 2024 trok China het merendeel van de nieuwe

orders naar zich toe, een signaal van de verschuivende markt. Voor

Nederlandse werven is het zaak de positie te behouden om de beschikbare productiecapaciteit te blijven benutten.

ORSY® SYSTEMEN

Focus op het organiseren van de toekomst. Doe er uw voordeel mee, in termen van tijd, geld en handigheid. Het ORSY® systeem is handig, veelzijdig en praktisch voor uw magazijn, werkplaats en wagenpark.

Würth Nederland B.V. • Het Sterrenbeeld 35, 5215 MK ‘s-Hertogenbosch • www.wurth.nl

Specialistische schepen

Het segment specialistische schepen4 kent een mooie geografische spreiding: behalve China staat geen traditioneel massaproducerend land in de top tien van nieuwe orders. De Verenigde Staten, Canada,

Noorwegen, Roemenië, Indonesië, Bangladesh en Nederland produceren een groot deel van deze vloot. Op korte en langere termijn daalt het wereldwijde aantal orders en leveringen. Toenemende geopolitieke

spanningen kunnen die trend echter ombuigen richting meer vraag naar bijvoorbeeld survey-, patrouille- en researchschepen. In Nederland herstelt het orderniveau zich: vergeleken met 2023 is sprake van groei.

Specialised

Orders

Totaal CGT

Totaal CGT leveringen

Totaal CGT orders

4 Exclusief specialistische schepen voor offshore werk. Deze worden in het Offshore hoofdstuk beschreven.

•

Navigate trade winds with RSM: compliance made seamless

Staying informed about the latest international trade rules is a challenge and Dutch maritime businesses require assistance. RSM Consulting goes beyond informing you about what you need. Our AI-powered solutions keep you informed with real-time, relevant updates and go further by providing expert guidance on how to respond. From strategic advice to hands-on support in implementing changes, RSM ensures your business sails smoothly through regulatory challenges.

Contact RSM Consulting today and chart the course to compliance and success!

Special marine services from SKF Marine

When precision and reliability really matter

• Alignment with laser, strain gauge, and jack load technology

• On-site machining

• 3D measurements with laser tracker and laser scanner

• Shaft alignment calculations and procedures

• Supervision and mounting services

• Vibration measurement and analysis

• Condition-based maintenance

• Simplex Service Meet us at Europort Hall 1, booth 1411

® SKF and Simplex are registered trademarks of AB SKF (publ). | © SKF Group 2025

OFFSHORE

Het offshoresegment kampt op de lange termijn met een forse orderkrimp. De productiepiek uit 2013 (646 geleverde schepen) overstijgt het dieptepunt van 2021 met een factor tien (59 schepen). Sindsdien veert de vraag voorzichtig op: tussen 2021 en 2024 neemt het ordervolume in CGT gestaag toe.

In Europa weerspiegelen de cijfers deze dynamiek, waarbij fluctuaties in exploratie- en windprojecten het tempo bepalen. Nederlandse werven houden de orderstroom verrassend stabiel; het aantal nieuwe orders ligt de laatste jaren rond het langjarig gemiddelde.

VISSERIJ

In 2024 werd in Nederland één groot fishing vessel geleverd, goed voor meer tonnage dan de volledige productie van 2023. Toch houdt de daling van het orderboek. Net als in de rest van de wereld bestaat decennia lang een neergaande trend.

Opmerkelijk is dat tussen 2010 en 2020 het gemiddelde CGT per schip groeide, wat indicatief is voor grotere afmetingen en hogere technische eisen. Deze verschuiving naar kapitaalintensievere ontwerpen compenseert deels de lagere orderinstroom5

Visserij

Totaal CGT leveringen

Totaal CGT orders

5 Vanwege de gebruikte bron: IHS S&P Global maart 2025 bestaat er een grote kans dat niet de hele visserijvloot in beeld is omdat niet alle visserij schepen in de dataset hoeven te worden geregistreerd.

JACHTBOUW

Onderstaande gegevens laten zien dat Nederlandse jachtbouwers zich naast exclusieve maatwerkprojecten richten op het winnen van marktaandeel in de grotere volumecategorieën.

Nederlandse jachtbouwers droegen substantieel bij door de opleveringen te verdubbelen. In het GT-middensegment (500–2 999 GT) is de dominantie uitgesproken: de helft van alle in 2024 geleverde schepen kwam uit Nederland.

Binnen de 50–79 meter produceren

Nederlandse bouwers een significant marktaandeel, bovendien leveren ze de helft van de geleverde superjachten van 80 meter of langer.

EU27+NO+UK Netherlands

Rest of World

SCHEEPSREPARATIE

2024 was een erg goed jaar voor de scheepsreparatiewerven. Ten opzichte van de voorgaande jaren heeft de omzet een grote sprong genomen. Over de werkgelegenheid in dit deel van de sector is lastig een accurate inschatting te maken. Dit komt door het lage aantal cijfers dat we hierover hebben binnengekregen.

Omzet

Werkgelegenheid in FTE’s

Bron: De cijfers voor 2024 zijn bepaald door NMT op basis van vertrouwelijke data gedeeld door bedrijven.

Methodologie: Indien specifieke bedrijfsdata voor 2024 niet beschikbaar was, zijn waar mogelijk schattingen gemaakt. Hierbij is de procentuele verandering van het totaal van de wel gerapporteerde data toegepast op bedrijven die geen opgave deden. Deze methode van schatting kan leiden tot afwijkingen in de gepresenteerde cijfers.

MAAK HET VERSCHIL

Bij Sif bouwen we aan de basis voor de energietransitie: stalen fundatiebuizen voor offshore windturbines.

Wil jij impact maken in een dynamische en technische omgeving?

Bouw mee aan een duurzame toekomst en een energieonafhankelijk Europa. Sluit je aan bij Sif.

KIJK OP SIFCAREERS.COM

PROFESSIONAL SHIP

DESIGN AND LOADING SOFTWARE

Discover our software and services for ship design, fairing and on-board loading calculations.

PIAS software for intact and (probabilistic) damage stability calculations, longitudinal bending, shear and torsion, resistance, speed, power and propeller calculations, etc.

LOCOPIAS software for on-board evaluation of loading conditions with a wide range of options for working with different types of cargoes.

Fairway software for hull design, fairing, modifcations, transformations and plate expansions.

Services, training and engineering support to design offices, shipyards, ship owners, classification societies, and many others are profided by SARC BV.

Sustainable solutions for the maritime world

Better economy and greater sustainability – these are the megatrends that shipping companies and operators of maritime applications are focused on. For example, ports and shipping companies are searching for new ways to improve their efﬁciency and global competitiveness.

Voith offers cutting-edge propulsion technology which make maritime applications more sustainable:

• Electric Voith Schneider Propeller (eVSP): Outstanding maneuverability and comfort

• Voith Inline Thruster (VIT): Benchmark in lowest noise and vibrations

MARITIEME TOELEVERANCIERS

De omzet in 2024 is binnen de maritieme toeleveranciers opnieuw gestegen. Deze stijging is iets minder groot dan het in 2023 was ten opzichte van het jaar daarvoor. Over de werkgelegenheid in dit deel van de sector is lastig een accurate inschatting te maken. Dit komt door het lage aantal cijfers dat we hierover hebben binnengekregen.

Bron: De cijfers voor 2024 zijn bepaald door NMT op basis van vertrouwelijke data gedeeld door bedrijven.

ELINE VEDDER (CDA): “DE KLEINERE HAVENS ZOUDEN DE SPEELTUINEN

VOOR DE NIEUWE

GENERATIE MOETEN ZIJN”

Eline Vedder kwam al jong met de maritieme maakindustrie in aanraking. Haar vader maakte motoren voor baggerschepen bij Royal IHC en later ging zij zelf werktuigbouwkunde studeren. De aansluiting met de leden van NMT-IRO is dus duidelijk aanwezig. Tegenwoordig is ze Tweede Kamerlid voor het CDA.

“Een fantastisch mooie sector met veel innovatiekracht”, is wat Vedder zegt als je haar vraagt wat ze van de maritieme maaken offshoreindustrie vindt. “Het is wel een sector die onder druk staat door het buitenland. En door binnenlandse hobbels.”

Energie en ruimte

Als het over hobbels gaat, bedoelt Vedder bijvoorbeeld de energieprijzen en uitdagingen rondom ruimte. “We hebben een tijdje geleden de motie gehad om voldoende ruimte te reserveren voor kadegebonden bedrijven. Dit soort strategische sectoren kun je vanwege hun specifieke kenmerken gewoonweg niet verplaatsen. Dus dan moet je daar ruimte voor reserveren, vinden wij. Op dat soort manieren probeer ik concreet te werken aan de hobbels.”

Naast de hobbels ziet het CDAKamerlid ook een hoop kansen. “Ik hoop echt dat de Sectoragenda Maritieme Maakindustrie veel kan gaan aanzwengelen. En ik denk dat de investering in defensie mogelijkheden biedt voor de hele sector – hoe wrang de aanleiding daarvoor ook is.” “De groene industriepolitiek kan zorgen voor een gelijk speelveld. Op die manier kunnen we de druk van de energiekosten wat omlaag brengen.” Vedder denkt even na. “Straks komt de inwerkingtreding van de ETS. Wij vinden dat deze opbrengsten ten goede zouden moeten komen aan de sector. Dat is serieus geld, daarmee kunnen heel wat dingen gestimuleerd en aangejaagd worden.”

Ik ben een watermeisje “Ik ben heel erg trots op de rol die

het maritieme in Nederland speelt”, Vedder haar gezicht licht op als ze dit zegt. Glunderend gaat ze verder: “Ik ben wat dat betreft echt een watermeisje. En ik wil dat dat zo blijft. Die rol zijn we aan onze stand verplicht. We moeten de Nederlandse maritieme maakindustrie niet alleen internationaal bekender maken, maar juist ook in Nederland.”

Waarom dat volgens haar zo belangrijk is? “We hebben meer handen en denkkracht nodig om de sector door te ontwikkelen. We hebben in heel veel sectoren gebrek aan mensen, maar dat is in de maritieme sector niet anders.” Daarom zouden we kinderen al van jongs af aan moeten laten zien dat de techniek leuk is, vindt Vedder. “We kunnen stappen zetten in ons wiskundeonderwijs en de bètavakken. We moeten kinderen

Integrated solutions for marine applications

WEG has a full range of solutions for the marine industry including electric motors, alternators, automation and coatings. In addition to the state-of-the-art products and services, WEG supplies integrated engineering services and automation systems, including dynamic positioning systems and other specific solutions for vessels. Reliable solutions with electrical machines to handle, maintain and supply services on board. From technology to services, whether on-shore or off-shoreyou can always trust WEG.

www.weg.net

Discom ontwerpt uw oplossing

Reduceer CO-, HC-, NOxen roetdeeltjes met de oplossingen van Discom

Emissiereductiedoelstellingen is een woord dat we de afgelopen jaren meer en meer voorbij zien komen. Stikstofoxides, ammoniak, CO2, fijnstof; om de overeengekomen doelstellingen te halen, wordt er nogal wat gevraagd van de scheepvaart, het treinverkeer en de industrie. Discom denkt niet in problemen, maar in oplossingen. MEER INFORMATIE? www.discom.eu • info@discom.eu • 078 681 09 60 Niets

al op jonge leeftijd interesseren voor dat type werk en de manier van denken.” Ze voegt toe: “We kunnen zeker nog verder ontwikkelen in modernere vormen van onderwijs. Meer samenwerking tussen theorie en praktijk bijvoorbeeld, of hybride docenten.”

Ook qua onderwijslocaties valt er volgens Vedder winst te behalen.

“We moeten ervoor waken dat niet al het maritieme onderwijs zich concentreert in de vijf grote havens. In de andere, kleinere havens moet bedrijvigheid en innovatie gestimuleerd worden. Dan worden die plekken ook aantrekkelijker voor jonge mensen.”

“Het gaat bij die stimulans niet alleen om het aantrekken van jonge mensen. Ik vind het onverstandig dat we voor walstroom nu alleen kijken naar die vijf grote havens. Naar mijn mening worden de regionale havens een beetje aan hun lot overgelaten. Ik maak me daar wel zorgen over.

Komen die havens niet in een negatieve spiraal terecht op deze manier?

Juist die kleinere havens zouden de speeltuinen voor de nieuwe generatie moeten zijn, de kraamkamers voor nieuwe innovaties.”

Keuzes vanuit nationaal belang

“De overheid loopt erg achter op de innovaties uit de sector. Het is wat dat betreft heel fascinerend om te zien wat en hoeveel er gebeurt in de maritieme wereld. Er zijn de laatste jaren vanuit de politiek en vanuit het beleid weinig prikkels geweest om te innoveren. De overheid hobbelt een beetje achter de sector aan. Ik denk dat daar nu heel veel kansen liggen. We moeten ervoor zorgen dat we op de plekken waar we in de weg zitten,

uit te weg gaan. En zo de ontwikkelingen niet dwarszitten.”

“En ik vind dat we als overheid de stimulerende rol die we nu hebben opgepakt verder moeten uitbreiden. Dat is onze verantwoordelijkheid. Ik ben heel benieuwd waar we de komende tijd naartoe gaan met de maritieme sector. En ook met de offshore-industrie.”

Die stimulerende rol ziet Vedder bijvoorbeeld ook voor de Rijksrederij. Er is nog veel onzekerheid binnen de energietransitie en op welke brandstof uiteindelijk de keus gaat vallen. “De Rijksrederij kan binnen de

aanbestedingsprocedure innovatie absoluut stimuleren. Ik zou willen dat we in de aanbestedingen wat vaker het nationale belang laten wegen. Dat we ze laten landen in onze eigen industrie.”

De mening die Vedder hierover heeft is stellig. “Hou dat soort dingen nou gewoon in Nederland. Zet je investeringen weg in je eigen mensen, in je eigen sector. Dan kun je zo’n enorme slag maken in het verstevigen van je strategische positie en het aanzwengelen van de innovatiekracht. Misschien kost het wat extra, maar dat ga je dubbel en dwars terugkrijgen.”

PETER DE GROOT (VVD):

“WIJ DENKEN VAAK DAT DE WERELD IN DE TWEEDE KAMER GEMAAKT WORDT, MAAR HET ZIJN DE BEDRIJVEN DIE HET WERK DOEN”.

Peter de Groot studeerde technische bestuurskunde en begon zijn werkende leven in de infrastructuur sector. Sinds 2021 is hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij heeft onder andere de portefeuilles Luchtvaart, Scheepvaart en Water (I&W) en Wonen en Bouwen (VRO) onder zich.*

In deze hoedanigheid is hij veel betrokken bij de maritieme maaken offshore energiesector. “Het zijn sectoren die van groot belang zijn voor het hele land en iedereen die hier woont, maar ze zijn ook behoorlijk onbekend.”

Innovatief maar versnipperd

Over hoe hij op de maritieme sector in 2024 terugkijkt, hoeft hij niet lang na te denken. “In het afgelopen jaar heb ik de sector leren kennen als een mooie, hardwerkende en innovatieve sector. Maar ook als een sector die versnipperd is.”

“Door de inzet van het afgelopen jaar is die versnippering minder

geworden. Dat merk ik met name op overheidsniveau. De Sectoragenda

Maritieme Maakindustrie heeft hier een sterke aanzet voor gegeven. Het is goed dat er nu samengewerkt wordt door meerdere ministeries. Waar zaken eerder vaak alleen vanuit Economische Zaken werden bekeken, worden daar nu andere ministeries bij betrokken. En ik merk dat de decentrale overheden sneller aanhaken. De discussies die nu gevoerd worden, zijn beter en meer inhoudelijk gericht op de problemen die er zijn dan eerdere discussies.”

Uitdagingen in kaart brengen De Groot ziet een belangrijke samen-

werking tussen de sector en de overheid om deze problemen aan te kunnen pakken.

“Ik denk dat het belangrijk is dat de uitdagingen van de maakindustrie, door de maakindustrie, in kaart gebracht worden. Op dit moment is dat overzicht er niet. Iedereen strijdt voor zijn eigen plekje. Op het moment dat de sector een lijst heeft van de uitdagingen die we aan moeten gaan, kunnen we hier in Den Haag verder kijken. Dan kunnen we vanuit de Kamer de minister helpen met prioriteiten stellen. En voor ons – de VVD – staan de projecten die economisch bijdragen aan Nederland bovenaan.”

* Ten tijde van het afnemen van dit interview was Peter de Groot namens de VVD woordvoerder voor de dossiers Luchtvaart, Maritiem en Water. Sinds 2 juni zijn dat respectievelijk Silvio Erkens en Ruud Verkuilen.

Hegawa B.V. is located in Sint-Oedenrode, The Netherlands.

•

Dé groothandel voor de maritieme sector

Met onze Direct Service leveren wij installatiematerialen voorzien van de juiste keurmerken, al binnen 2 uur overal in Nederland. Maar ook voor de complete afvalwaterzuiveringsinstallaties van ACO Marine kunt u bij ons terecht.

Peter de Groot heeft zowel scheepvaart als wonen in zijn portefeuille zitten. Dat zijn twee onderwerpen die elkaar nog wel eens snijden. “Ja, we hebben een woningtekort,’’ stelt hij. “Maar dat betekent niet dat we woningbouw toe moeten staan op een manier waardoor de industrie problemen krijgt.” Hij doelt hiermee onder andere op de werf van Damen Amsterdam. Waar tot vorig jaar plannen waren voor de bouw van 9600 woningen op de plek van de werf. Deze plannen zijn voorlopig uitgesteld. “Je kunt niet het ene probleem met een ander probleem oplossen”, aldus het Kamerlid.

Werkbezoeken

“Er is een verschil tussen lokaal belang en nationaal belang”. De Groot denkt een moment na over zijn verwoording. “Bepaalde dingen worden bepaald in de gemeente of in de provincie. Die kijken vaak anders naar keuzes dan de landelijke politiek. Ik vind dat wij - vanuit de Kamer - de rol hebben om vanuit algemeen nationaal belang te denken. En dat we onze voorkeuren daarover meer richting de lokale overheden uit zouden moeten te spreken.”

Maar om te weten of het algemene nationale belang strijkt met de lokale werkelijkheid, is De Groot van mening dat hij moet weten wat er in de praktijk speelt. Daarom is hij met enige regelmaat te vinden bij bedrijven in de sector. “We denken hier vaak dat de wereld in de Tweede Kamer gemaakt wordt. Uiteindelijk zijn het de bedrijven die de sectoren vormgeven. Tijdens werkbezoeken krijg je een veel

beter beeld van wat er nodig is voor de sector. Iets met eigen ogen zien werkt altijd beter dan een brief lezen of een gesprek voeren.”

Hij voegt toe: “En het is gewoon leuk om op plekken te komen waar je anders niet zo snel zou komen, dat mag ook gezegd worden.”

We mogen meer trots voelen

In het verkiezingsprogramma 20232027 schrijft de VVD: We zetten in op meer windenergie op zee in 2040. Er is landelijk een hoop commentaar op de tenderprocedures voor offshore windparken. Commentaar dat volgens De Groot terecht is. “Voor de energieonafhankelijkheid is het belangrijk dat wind op zee doorgaat. Maar ik snap dat investeerders terughoudend zijn. Er is een disbalans aan de afnamezijde. Wij zetten ons in om dat risico weg te nemen. We willen een balans aanbrengen in vraag en

aanbod. En dat de overheid een rol aanneemt op het moment dat er weinig vraag is. Een soort subsidieregeling. Maar dat, als er veel vraag is en daarmee de stroomprijs hoger wordt, we die subsidie ook weer kunnen terugkrijgen.”

Hoewel De Groot van mening is dat Nederland zich wat dat betreft vooral op de eigen markt moet richten, ziet hij op andere gebieden grote kansen op het internationale speelveld. “Ik denk dat we niet genoeg beseffen wat het effect van de Nederlandse maritieme keten is op heel Europa. We spelen daar een grote rol in, maar hebben de andere landen daar ook in nodig. We zijn nu vooral gericht op onszelf en wat we hier doen. Ik denk dat we meer trots mogen voelen voor de dingen die we doen en dat ook internationaler uit moeten dragen.”

Wereldwijde scheepsbouwstatistiek 2024

Propulsion Reliability

Maprom Engineering BV, based in Dordrecht, has been developing sustainable, oil- and greasefree propulsion systems for the maritime sector for over 50 years. With a focus on reliability, simplicity, and environmental friendliness, they offer a futureproof alternative to traditional propeller shaft installations.

Maprom’s water-lubricated systems reduce both ecological footprint and operational costs. With less wear, long-lasting components, and easy maintenance, they minimize the Total Cost of Ownership (TCO).

The systems are suitable for propeller shaft diameters ranging from 120 to 1050 mm and can be used in a wide variety of vessels: from inland shipping to tugboats and naval or coast guard ships. Maprom supplies complete propulsion packages as well as individual components such as seals, bearings, propeller shafts, and lubrication systems.

The materials and systems used are specially developed to resist calcification—a common issue during prolonged use in brackish or salt

water. This ensures long-term reliability without performance loss due to deposits or blockages. The performance speaks for itself. For example, the push boat ex-Veerhaven V is still operating with its original bearings and shaft bushings after more than 255,000 running hours—a true testament to durability and robustness.

With modern 3D designs and decades of expertise, the systems are precisely tailored to each vessel, whether for new builds or retrofits. Maprom supports its clients with custom solutions, technical advice, and high-quality engineering.

Maprom Engineering delivers forward-looking technology that performs sustainably—both ecologically and economically.

Maprom closed lubrication shaftline installed on seagoing vessel

Maprom Forward Seal, shaftsize 695mm installed on Australian icebreaker