Natuurvriendenhuizen in Oostenrijks Spital

Natuurvriendenhuizen in Oostenrijks Spital

In het 2250 zielen tellende Oostenrijkse dorp Spital, aan de voet van de Pyhrnpas, staan maar liefst drie natuurvriendenhuizen binnen de gemeentegrenzen. Han Verschuur ging er op bezoek.

In 1984 openden de Naturfreunde van Opper-Oostenrijk tegenover de kerk het sport- en congreshotel Freunde der Natur, dat het kwakkelende vakantiedorpje een boost moest geven. Je kunt het beschouwen als het natuurvriendenhuis van de toekomst. Of als een uit de hand gelopen prestigeproject... De manager van deze eerste versie van het hotel is inmiddels al jaren burgemeester van het dorp. Vijf jaar geleden zijn er miljoenen geïnvesteerd in het hotel. Het heeft nu 75 kamers, allemaal voorzien van faciliteiten als een eigen badkamer met föhn en flat screentv, vijf nieuwe vergaderzalen, een lounge met bar, een nieuw restaurant, een wellnesszone met sauna, fitnessruimte en klimwand. Het bedrijf is ondergebracht in een aparte bv van de Natuurvrienden in Opper-Oostenrijk. De kamers worden via Booking.com en andere boekingsplatformen in de markt gezet. Zo kan je er voor €81 overnachten, inclusief vorstelijk ontbijtbuffet – met papaja en ananas... De duurzaamheids-ambitie van Natuurvrienden had (in elk geval tijdens mijn verblijf daar) nog geen postgevat in hotel Freunde der Natur. De huidige professionele hotelmanager is bepaald niet het type ‘Hüttenwart´ die zelf met de pollepel zwaait, de kachel opstookt en ook nog wandelroutes uitstippelt voor zijn gasten. Slechts dertig procent van de accommodaties beschikt nog over een gastenkeuken.

De voettocht naar het Rohrauerhaus verloopt over een lengte van anderhalve kilometer door de Vogelgesangklamm.

Nivon-stijl

Wellicht een interessant project, maar geen optie voor Nivon. Ook wij zijn aan het upgraden, maar bij ons is de exploitatie vooralsnog principieel gebaseerd op de inzet van vrijwilligers. Wij kiezen bewust voor een sobere inrichting van de kamers. Het gaat tenslotte primair om de ontmoeting en die stimuleer je niet met een grootbeeldtv-toestel op elke kamer. Wél met een keuken voor gezamenlijk gebruik! Bij de Oostenrijkse Natuurvrienden is inmiddels de helft van de hutten en huizen verpacht. Maar gelukkig treffen we in het fraaie Spital ook een natuurvriendenhuis in Nivon-stijl.

Rohrauerhaus ligt tamelijk afgelegen op 1348 m hoogte. Vanaf het dorp Spital is het ongeveer 2,5 uur lopen (met overbrugging van 700 hoogtemeters). Er rijden ook pendelbusjes tot halfweg, naar de Bosruckhütte. Vanaf daar is het te voet nog een klein uurtje.

Een en al gastvriendelijkheid

Bij de aanblik van het Rohrauerhaus in het Kalkgebergte bij Spital gaat mijn Natuurvriendenhart toch wat sneller kloppen. Het kan er in de winter flink sneeuwen en dan is het huis moeilijk bereikbaar. Toch houden de pachters Martin Heidlmair en Cornelia Pöttinger het huis het hele jaar open, op november en december na. Martin en Cornelia zijn voor hun rol geboren en stralen een en al gastvriendelijkheid uit. Om elk misverstand uit de weg te ruimen is Martins T-shirt bedrukt met het opschrift 'Naturfreund.

Er worden voornamelijk vleesloze maaltijden geserveerd, zoals spinazieknödels. Wie eerder een knödeltrauma heeft opgelopen, is daar met Martins spinazieknödels - in een botersausje met vers geraspte kaas - snel van verlost. Gasten worden met raad en daad bijgestaan om hen te waarschuwen voor gevaren onderweg en om te helpen de mooiste routes uit te stippelen.

Het huis ligt gunstig aan langeafstandswandelroutes.

Natuurvrienden uit Linz startten in 1923 met de bouw. Helaas brandde het huis in 1933 tot op de fundering af, een jaar voordat de Naturfreunde in Oostenrijk na een fascistische staatsgreep werden verboden. Na de oorlog duurde het tot 1957 eer het nieuwe Rohrauerhaus geopend werd. Het Rohrauerhaus is anno 2023 een van de acht natuurvriendenhuizen die voldoen aan het Oostenrijkse milieulabel. Daarvoor is vanaf 2020 €120.000 geïnvesteerd, waarvan €100.000 aan Europese middelen. Het dieselaggregaat wordt volledig vervangen door zonne-energie in combinatie met een accu. Het aggregaat is er alleen nog voor noodgevallen. Het Rohrauerhaus heeft 38 slaapplekken, voor de helft in meerpersoonskamers en voor de andere helft op de slaapzolder. De overnachtingsprijs varieert tussen 35 en 43 euro.

En nóg een natuurvriendenhuis... Natuurvriendenhuis Wurzerarm ligt ook bij Spital, op 1393 m hoogte, in het Totes Gebirge. Het is ooit gebouwd door een lokale Naturfreundeafdeling, midden in het gelijknamige wandel- en wintersportgebied. Het draait op vrijwilligers en richt zich op zelfverzorgers. Wel moeten drankjes in het huis worden afgenomen, omdat dat een inkomstenbron is. Met uitzondering van de maanden mei en november is het huis het hele jaar open. Het huis biedt ongeveer 40 slaapplaatsen, voor de helft in zogenoemd Matratzenlager. Overnachting is al mogelijk vanaf 16 euro. Vanaf Spital kan je met de Wurzenbahn naar 1420 m hoogte, op de Wurzenalm. Vanaf daar is natuurvriendenhuis Wurzerarm slechts tien minuten lopen. Mountainbikes kunnen mee in de kabelbaan.•