ARCHITECTEN GEZOCHT
Een project over hoe gebouwen van functie veranderen
WELKOM IN HET NEDERLANDS OPENLUCHTMUSEUM
Het Nederlands Openluchtmuseum is er voor iedereen die Nederland en de wijze waarop de Nederlanders leefden, wil ontdekken, zien en beleven. In het uitgestrekte museumpark ondergaan u en uw leerlingen de geschiedenis van het dagelijks leven.
Naast de oude trams zijn er meer dan tachtig historische huizen en bedrijven in het park en vrijwel allemaal zijn ze toegankelijk voor publiek. Op veel plekken kunnen de leerlingen echte vaklieden aan het werk zien, zoals de smid, de papierschepper of de olieslager. Alle zintuigen worden geprikkeld bij een bezoek aan het museum!
EDUCATIEVE PROJECTEN
Voor alle groepen uit het primair onderwijs, speciaal onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs zijn educatieve projecten ontwikkeld. Elk project duurt twee uur, waarin kinderen op hun eigen niveau worden uitgedaagd actief bezig te zijn met een stukje Nederlandse geschiedenis. Een overzicht van alle educatieve projecten vindt u achterop deze brochure.
DE PLEK VOOR KINDEREN
Het Kindererf is het centrale punt van diverse educatieve activiteiten in het museum. Het is gevestigd in een oude Brabantse boerderij en is dé plek voor kinderen!
Leerlingen kunnen hier allerlei karweitjes doen die vroeger heel gewoon waren, zoals water pompen, wassen met een wasbord en de koe melken. Kortom: een plek waar je je naar hartenlust kunt uitleven!
GEWOON EVEN LEKKER SPELEN
Even gewoon lekker spelen kan ook in het museumpark. Op het plein in de Zaanse buurt staat het historische speelgoed, zoals hoepels, vélocipèdes en de Vliegende Hollanders al klaar. Naast het historische doolhof is een moderne speeltuin ingericht om even lekker uit te razen.
SMIKKELEN EN SMULLEN
Ontdekken en spelen in de buitenlucht maakt hongerig. Het Openlucht-museum biedt daarom verschillende mogelijkheden om een hapje te eten.
Schrijf samen met uw leerlingen geschiedenis en kom een dagje ontdekken, spelen, proeven en speuren!
VOORBEREIDENDE LES
ARCHITECTEN GEZOCHT
DOELGROEP
Het project is bestemd voor groep 7 en 8 van het basisonderwijs.
THEMA
Het project ‘Architecten gezocht’ gaat over hoe gebouwen van functie kunnenveranderen. In het museum onderzoeken leerlingen wat er allemaal komt kijken bij het veranderen van een boerderij in een woonhuis.
DOEL PROJECT
De leerlingen ervaren dat een gebouw ingrijpend kan veranderen als de functie verandert – van werkfunctie naar woonfunctie.
DOEL INTRODUCTIE LES
- De leerlingen weten dat een gebouw van functie kan veranderen. Zij weten dat als een gebouw van werkfunctie verandert naar woonfunctie, het anders ingericht wordt.
- De leerlingen zijn in staat een plattegrond te lezen/ te maken
OPZET VAN HET PROJECT
Het project bestaat uit drie onderdelen:
1. introductieles op school 2. museumbezoek
3. lessuggesties na afloop van het bezoek.
KERNDOELEN
Het project heeft raakvlakken met de kerndoelen Meten en meetkunde nr. 33 en Kunstzinnige oriëntatie nr. 55 en nr. 56
INLEIDING VOOR GROEP 7 EN 8
DOELEN
– Leerlingen krijgen inzicht in de redenen om een huis te verbouwen.
– Leerlingen weten dat een gebouw van functie kan veranderen: van werk- naar woonfunctie.
– Leerlingen weten dat als een gebouw van functie verandert, het doorgaans wordt verbouwd zodat het vol doet aan de eisen van dezetijd.
ONDERDEEL 1
TIJDSDUUR
Dit onderdeel duurt 10 minuten
MATERIAAL
Eventueel de bouwtekeningen die leerlingen hebben meegenomen.
ORGANISATIE
In een kringgesprek praten de leerlingen over hoe zij wonen en of er in hun huis verbouwingen zijn geweest en waarom. Als er kinderen zijn die bouwtekeningen hebben meegenomen, dan kunnen zij gevraagd worden om aan de hand van de tekeningen te vertellen wat er veranderd is in hun huis. De antwoorden (en ook de redenen van verbouwen) van de leerlingen worden geïnventariseerd en kunnen op het bord geschreven worden. De resultaten worden klassikaal besproken.
MOGELIJKE VRAGEN ZIJN:
– In wat voor soort huis woon je? (een flat of een laagbouwhuis)
– Hebben je ouders/verzorgers iets veranderd of verbouwd in het huis?
– Zo ja, wat hebben ze veranderd of verbouwd?
– Waarom hebben ze dat veranderd of verbouwd?
– Hoe hebben ze het veranderd of verbouwd?
Tot slot vraagt u aan de leerlingen of er een ruimte van functie is veranderd en daar gaat u in het tweede deel van het kringgesprek op door.
ONDERDEEL 2
TIJDSDUUR
Dit onderdeel duurt 10 minuten
MATERIAAL
Fotoblad 1 – Kerk
Fotoblad 2 – Pakhuis
Fotoblad 3 – Stal
Fotoblad 4 –Toren
AANPAK
U begint met een klein raadspelletje, de leerlingen moeten een aantal zinnen afmaken.
U begint met het voorbeeld: Een station zonder stationschef.
Daarna mogen de leerlingen de volgende zinnen afmaken:
- Een school zonder...
– Een kerk zonder...
– Een fabriek zonder...
– Een garage zonder...
Misschien kunnen de leerlingen nog meer verzinnen.
U vertelt dat de meeste beroepen verbonden zijn of waren aan gebouwen waar dat beroep werd uitgeoefend.
U vertelt dat zo’n gebouw speciaal werd gebouwd en compleet was ingericht om het beroep uit te kunnen oefenen.
U kunt zelf een aantal voorbeelden noemen, of ze aan de leerlingen vragen. Mogelijke voorbeelden: fabriekshal is heel groot, een station met loketten, een vuurtoren is heel hoog met een enorme lamp.
Vervolgens vertelt u dat, vanwege verschillende redenen, sommige gebouwen in de loop van de tijd van functie zijn veranderd. Als voorbeeld kunt u noemen dat er stations zijn die op kleine trajecten staan. Omdat het niet meer rendabel was, werd de stoptrein eruit gehaald en was er geen station meer nodig op die plek. Het station verloor zijn functie. U vertelt dat er veel meer gebouwen zijn die hun oorspronkelijke functie hebben verloren en dat veel gebouwen zijn afgebroken.
U vertelt dat er ook gebouwen bewaard zijn gebleven omdat men ze zo mooi, speciaal of bijzonder vond; deze hebben vaak een andere functie gekregen. Bijvoorbeeld omdat mensen er gingen wonen. U vraagt de leerlingen of zij voorbeelden kennen van gebouwen die veranderd zijn van een bepaalde functie naar woonfunctie. Daarna laat u aan de hand van de fotobladen enkele voorbeelden zien.
Een gebouw waarin gewoond wordt, moet aan bepaalde eisen voldoen: zoals de beschikking over een toilet, slaapkamers en een keuken. U vraagt welke eisen de leerlingen stellen aan wonen.
Tot slot vraagt u aan de leerlingen wat de consequenties voor een gebouw zouden kunnen zijn als aan de eisen van wonen wordt voldaan. U kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan: muren die eruit moeten omdat sommige mensen een woonkeuken willen, muren erbij vanwege een extra toilet, extra ramen vanwege het licht.
AFSLUITENDE LES
U verdeelt de groep in groepjes van vier leerlingen en zij moeten o.a. de volgende vragen/opdrachten beantwoorden/uitvoeren.
– Hoeveel gezinnen kunnen in dit gebouw/dit gedeelte wonen?
– Welke/hoeveel ruimtes heb je nodig om te kunnen wonen?
– Bespreek wat er veranderd/verbouwd moet worden.
– Geef op de plattegrond aan wat je wilt veranderen/ verbouwen.
Na afloop wordt de opdracht klassikaal besproken.
DOEL
– De leerlingen zijn in staat op een plattegrond aan te geven hoe zij een gebouw willen veranderen als de functie van dat gebouw verandert.
TIJDSDUUR
De les duurt 50 minuten.
MATERIAAL
Plattegrond van de school, potloden, gum, meetlint en liniaal.
AANPAK
U legt de leerlingen het volgende voorstel er zijn te weinig kinderen die naar deze school komen.
De school moet dan sluiten. Het gebouw verandert van functie, het is de bedoeling dat het geschikt gemaakt wordt voor bewoning. In de voorgaande les hebben zij al plattegronden van de school gemaakt, deze worden tijdens deze les ook weer gebruikt.
WERKBLAD 4 BRIEF VAN HET MUSEUM
HALLO ALLEMAAL,
Jullie komen binnenkort naar het Nederlands Openluchtmuseum voor het project ‘Architecten gezocht’. Dit project gaat over boerderijen die omgebouwd worden tot woonboerderij.
De familie Berkhoven wil graag in een boerderij wonen. Zij hebben twee boerderijen bekeken: boerderij Kadoelen en boerderij Giethoorn.
In beide boerderijen moet flink verbouwd worden omdat de familie allerlei eisen heeft zoals een grote badkamer, drie slaapkamers en twee toiletten.
Jullie zijn de architecten die voor de familie gaan kijken hoe de boerderijen verbouwd kunnen worden tot een fijn huis om in te wonen.
Wij wensen jullie alvast veel plezier.
Tot ziens in het museum!
Groeten van de medewerkers van de afdeling Educatie
OVERZICHT VAN ONS AANBOD PER GROEP
OVERZICHT EDUCATIEVE PROJECTEN GROEPEN
Educatieve projecten
Keuterboeren
Wat wil je later worden?
Bakkers en boeren
Brood! Dat koop je toch in de winkel?
Kenmerkende thema’s
Opa & oma, groeien, de boerderij, dieren, de supermarkt, koken, eten
Beroepen, ambachten, dit ben ik!
Discriminatie, pesten, jezelf en elkaar leren kennen, respect en tolerantie, samenwerken
Waar komt ons voedsel vandaan, eten, land bewerken, de bakker, de boerderij
Feest! In Nederland Feesten van alle culturen
Dossier bouwen
Kinderarbeid
Architecten gezocht
Canonproject
Sint Nicolaas
Bouwen, huisvesting, uitvindingen, hout- en vlecht constructies, vloeren, muren, daken
Opa en oma, werkervaringen opdoen, derde wereld, kleding, de rechten van het kind, meningsvorming
Ontwerpen, bouwen, huis en wonen, inrichten, van boerderij tot woonhuis, samenwerken
De hele Nederlandse geschiedenis
Feesten van nu zoals ze vroeger gevierd werden
Elfstedentocht Friesland, wintertradities, bewegen
Hoeferlaan 4, Arnhem, Reserveringen: T 026 357 61 23, res@openluchtmuseum.nl, www.openluchtmuseum.nl