WWF Magazine 97 NL

Magazine

60

Zomereditie 2021

JAAR ACTIE VOOR NATUUR

EN MENS WWF verjaardags­special

NR 97 – JUNI JULI AUGUSTUS 2021 – TRIMESTRIEEL – AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X – P309290

Dossier

EDITO

'De natuur is onze beste bondgenoot.'

WWF zet zich wereldwijd intussen al 60 jaar in voor de natuur. Geleid door de wetenschap engageerden we ons als eersten voor de meest ambitieuze initiatieven op het vlak van natuurbehoud, zoals de oprichting van beschermde gebieden met wereldfaam, of de bescherming van iconische soorten.

© WE HAVE HEART

Het nieuwe decennium werd wereldwijd chaotisch ingezet. De gezondheidscrisis die aanving in de lente van 2020, gevolgd door een uiterst droge zomer, en de overstromingen die België en Europa in juli 2021 teisterden, tonen aan dat het meer dan dringend is dat we de natuur de plaats geven die ze verdient. Dit decennium wordt beslissend en markeert een keerpunt, voor WWF en voor de hele wereld. Dit moet het decennium worden van de koerswijziging, van het herstel van de natuur en van de vastberaden aanpak van natuurbehoud en de klimaatverandering. Dit is het moment bij uitstek om te beseffen dat de natuur onze beste bondgenoot is.

Meer dan ooit heeft WWF een rol te spelen in deze ecologische uitdagingen, want de nood aan onze missie is de voorbije decennia alleen maar groter geworden.

De laatste maanden van dit jaar zullen in het teken staan van een aantal beslissende politieke ontmoetingen rond biodiversiteit en klimaat: het Wereldcongres voor Natuurbehoud van de ‘International Union for Conservation of Nature’ (IUCN), COP 15 van de ‘Convention on Biological Diversity’ (CBD) en COP 26 van de ‘United Nations Framework Convention on Climate Change’ (UNFCCC).

Of het nu tijdens deze politieke ontmoetingen is, op het terrein waar ook ter wereld, of door burgerbewegingen te steunen, WWF zal in de frontlinie blijven strijden. Samen moeten we ons blijven inzetten voor de hoop op en de realisatie van een betere, gezondere en meer duurzame wereld voor het behoud van de natuur en het welzijn van de mensen in België en overal ter wereld.

Bedankt voor jouw steun.

Ik wens je veel leesplezier, Antoine Lebrun Algemeen directeur WWF-België

2

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

© ANZIHE NATURE RESERVE

6/ DOSSIER

Berggorilla’s: een ontmoeting met vreedzame loebassen

INHOUDSTAFEL 4 In ’t kort 20 Kids 22 Bedankt

© JÜRGEN FREUND/ WWF

16/ OP HET TERREIN

© NATUREPL.COM/ANDY ROUSE/WWF

WWF werd 60: een bloemlezing van onze successen

18/ FOCUS

Wat we weten – en vooral niet weten – over diepzeemijnbouw

Heb je een vraag, een opmerking, wil je een adreswijziging doorgeven of ontvang je liever de digitale versie van dit magazine? Bel dan 02 340 09 20 of stuur een berichtje naar supporters@wwf.be.

COLOFON: WWF Magazine is een publicatie van WWF-Vlaanderen vzw. Alle rechten voorbehouden aan WWF. Het Pandalogo en de afkorting WWF zijn handelsmerken van het World Wide Fund for Nature. Overname van teksten is toegestaan mits bronvermelding. • Werkten mee aan dit nummer: Ioana Betieanu, Nicky Cremers, Céline De Caluwé, Delphine Delire, Thibault Ledecq, Rebecca Lévêque, Anse Mercken, Anka Stenten, Caroline Steygers, Marie Suleau, Nicolas Tubbs, Sarah Vanden Eede, Steven Van den Panhuyzen. • Coördinatie: Alison Avanzini, Wendy Schats. • Redactie: Alison Avanzini, Catherine Renard, Wendy Schats. • Vertaling: Nicolas Chartier. • Ontwerp: inextremis.be. • Druk: CO2-neutraal gedrukt door zwartopwit.be op recycled cyclus silk 90 gr. • Omslagfoto (van linksboven => linksonder => rechtsonder => rechtsboven): © Jorge Garcia, © Chris James, © Vijay Nagarajan/WWF, © Global Warming Images/WWF, © Martin Harvey/WWF, © Anzihe Nature Reserve, © Paul Nicklen/National Geographic Creative/ WWF, © Richard Edwards/WWF-UK, © César David Martinez/WWF. • V.U.: Antoine Lebrun, E. Jacqmainlaan 90, 1000 Brussel.

10.2019

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

3

© SHUTTERSTOCK

IN ’T KORT GEZOCHT: KANDIDAATSDOSSIERS VOOR HET FONDS VOOR NATUUR BIJ ONS Het ‘Fonds voor natuur bij ons’ – opgericht door WWFBelgië in samenwerking met Be Planet – heeft als doel lokale, kleinschalige initiatieven die een positieve bijdrage leveren aan de bescherming van de natuur in België, en die gedragen worden door verenigingen en buurtbewoners, financieel te ondersteunen (€ 2 500 tot € 5 000/project). De projecten moeten betrekking hebben op één of meer van volgende thema's: natuur en biodiversiteit; droogte en klimaat; landbouw; vervuiling.

Misschien maak jij wel deel uit van zo’n lokale vereniging?

Misschien hebben jullie geweldige ideeën om de natuur in jullie buurt te doen heropleven? Dien dan zeker voor 24/09/21 jullie dossier in!

© NICHOLAS DOHERTY/UNSPLASH

4

BESCHERMING VAN DE NOORDZEENATUUR IN OFFSHORE WINDPARKEN Het 'Belgian Offshore Platform' (BOP; een vereniging van investeerders en eigenaars van windparken in de Belgische Noordzee) en '4Sea' (een coalitie van Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace Belgium, Natuurpunt en WWFBelgië) zijn ervan overtuigd dat de ontwikkeling van windenergie in het Belgisch deel van de Noordzee goed kan – en moet – zijn voor natuur en klimaat, mits de nodige maatregelen genomen worden. Samen onderschrijven BOP en 4Sea dat natuurbescherming een topprioriteit is bij het ontwerp, de bouw, de exploitatie en de ontmanteling van de windparken in de nieuwe Belgische offshore windzones, die gedeeltelijk gelegen zijn in beschermde Natura 2000-gebieden. De samenwerking beoogt dus een maximale bescherming en versterking van de biodiversiteitswaarden van de Noordzee.

Zo maken we van de Noordzeenatuur een bondgenoot in de strijd tegen het razendsnelle tempo waaraan we biodiversiteit verliezen en tegen de klimaatverandering.

wwf.be/nl/windenergie-noordzeenatuur wwf.be/nl/video-windenergie-noordzeenatuur Magazine - ZOMEREDITIE 2021

© SHUTTERSTOCK

© SHUTTERSTOCK

© SHUTTERSTOCK

Dien hier jullie dossier in: fonds.wwf.be

Conflicten tussen mensen en dieren zijn één van de belangrijkste bedreigingen voor het voortbestaan van enkele van 's werelds meest emblematische soorten, waarschuwt een rapport van WWF en het VN-milieuprogramma (UNEP). Volgens het rapport vormen deze conflicten evenzeer een ontwikkelings- en humanitair probleem als een probleem van natuurbehoud. Ze belemmeren de toegang tot water voor gemeenschappen die met wilde dieren concurreren om lokale waterbronnen. Bovendien zorgen ze voor ongelijkheid aangezien diegenen die met wilde dieren samenleven, zelf zelden voordeel halen uit dit samenleven: letsels en overlijdens, het verlies van eigendommen en middelen van bestaan leiden tot financiële onzekerheid en een slechte lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Het rapport stelt dat het niet mogelijk is om mens-dierconflicten volledig te voorkomen, maar dat goed geplande, geïntegreerde benaderingen conflicten kunnen verminderen en kunnen leiden tot een vorm van samenleven. Dergelijke benaderingen vereisen werk op het gebied van preventie, mitigatie, onderzoek en monitoring, ondersteund door krachtig beleid en de deelname van lokale gemeenschappen.

updates.panda.org/human-wildlife-conflict-report

32% van het aardoppervlak wordt beheerd door inheemse volkeren en lokale gemeenschappen. 91% van dat land is in goede of redelijke ecologische toestand. Dat stelt de nieuwe analyse ‘The State of the Indigenous Peoples’ and Local Communities’ lands and territories’, uitgevoerd door zo’n 30 natuurbeschermingsexperten, inheemse volkeren en mensenrechtenorganisaties.

De analyse benadrukt het belang van het erkennen en respecteren van de rechten, de manier van beheren en de instandhoudingsinspanningen van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen als beheerders van hun land. Verder levert de analyse ook het bewijs dat de mondiale biodiversiteitsdoelstellingen onbereikbaar zijn zonder hun volledige inclusie. Iets waar onze wereldleiders die dit jaar bijeenkomen om oplossingen te vinden voor duurzame ontwikkeling (SDG’s 0615/07), natuurbehoud (IUCN, 3-11/09; CBD 11-24/10) en klimaat (UNFCCC, 1-12/11) best rekening mee houden.

© CATHERINE RENARD/WWF-BELGIË

wwf.be/nl/iplc

KORTINGSBON - AQUASCOPE VIRELLES Zin om uit je kot te komen? Daar hebben we alle begrip voor! Geniet met WWF van een bezoek aan Aquascope Virelles, mét korting! Met zijn 80 hectare groot meer rijmt Aquascope Virelles toerisme, educatie en milieubescherming, voor iedereen wat wils dus! Het maakt niet uit of je een groentje of een ervaren natuurkenner bent, het meer laat je kennismaken met al het moois dat de Belgische natuur in petto heeft.

- € 1,5 per persoon (max. 4 personen), geldig bij elk bezoek tot maart 2022, mits voorlegging van deze bon.

Gratis voor leden van de WWF-Rangerclub (breng je lidkaart en bon uit het bonnenboekje mee)

aquascope.be Reserveren verplicht (COVID-19-maatregel). Bereid je bezoek voor via de website.

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

5

© LUIS BARRETO/WWF-UK

© ECOEXIST

MENS-DIERCONFLICTEN NIET ENKEL EEN NATUURBEHOUDSPROBLEEM

INHEEMSE VOLKEREN EN LOKALE GEMEENSCHAPPEN CRUCIAAL VOOR BIODIVERSITEITSDOELSTELLINGEN

DOSSIER

WWF werd 60: een bloemlezing van onze successen Op 29 april 1961 zag WWF het levenslicht. Op die dag ondertekenden een kleine groep gepassioneerde en toegewijde mensen de verklaring die bekend werd als het ‘Morges Manifesto’, en die de fundamenten van WWF vastlegde. 60 jaar al voeren we wetenschappelijk onderzoek en terreinprojecten uit voor een betere wereld voor mens en natuur. Er is heel wat werk verricht waar we best trots op mogen zijn – waarvan een bloemlezing op de volgende pagina’s. Hoewel het een gelegenheid is om onze overwinningen van de afgelopen 60 jaar te vieren, beseffen we maar al te goed dat er nog veel moet gebeuren. Onze blik blijft dus gericht op de uitdagingen van vandaag en morgen, en we blijven bouwen aan een toekomst waarin de mens in harmonie leeft met de natuur.

6

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

© JORGE GARCIA

 Benieuwd naar het verhaal bij deze foto? Dat en nog meer succesverhalen vind je op wwf.be/60jaar

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

7

Dossier

Na 100 jaar achteruitgang stijgt het aantal wilde tijgers weer DE VOORUITGANG DIE WE SAMEN HEBBEN GEBOEKT Amper 10 jaar geleden was het aantal wilde tijgers nog in vrije val richting definitieve uitroeiing.

Er waren nog maar 3 200 wilde tijgers over van de ongeveer 100 000 aan het begin van de 20ste eeuw. Ze hielden enkel nog stand in fragmenten van hun vroegere verspreidingsgebied, dat zich ooit uitstrekte over de graslanden en wouden van het Aziatische continent. Gelukkig keerde het tij.

In 2010 zijn de overheden van de 13 landen in het verspreidingsgebied van de tijger het engagement aangegaan (‘Tx2’) om het aantal wilde tijgers te verdubbelen tegen 2022, het Chinese jaar van de tijger.

Een uitgebreid herstelplan volgde.

Samen met particulieren, bedrijven, gemeenschappen, overheden en andere natuurbeschermingspartners, heeft WWF zich onvermoeibaar ingezet om deze grootse ambitie te verwezenlijken.

60 JAAR ACTIE VOOR DE NATUUR Deze tijdlijn biedt een overzicht van de successen die we samen met wetenschappers, lokale gemeenschappen, regeringen, natuurbeschermings­organisaties en bedrijven hebben bewerkstelligd.

8

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

Sindsdien zijn de tijgers aan een ongelooflijke comeback begonnen in Bhutan, India, Nepal en Rusland.

In veel regio’s stijgen hun aantallen.

De populaties verplaatsen zich zelfs naar nieuwe gebieden. Uitstekend nieuws dus voor de toekomst van deze legendarische katachtige, maar ook voor de talloze soorten en miljoenen mensen die afhankelijk zijn van gezonde leefgebieden.

Dit succes is het resultaat van talloze inspanningen: het investeren in beschermde gebieden, het opstellen van algemene natuurbehoudsnormen voor het beheer van de leefgebieden van de tijger (‘CA|TS’) die van kracht zijn in meer dan 125 sites, de strijd tegen stroperij en illegale handel in lichaamsdelen van tijgers, het bewerkstelligen van een gedragsverandering bij de consument, het bestrijden van criminele activiteiten, en door bij te dragen aan de afbouw van tijgerfokkerijen. Bovendien verlenen we steun aan lokale gemeenschappen die een cruciale rol spelen in de bescherming van de tijgers.

29 april 1961

1966

WWF wordt opgericht door een kleine groep toegewijde natuuronderzoekers die zich vooral zorgen maken over het verlies van leefgebieden en stroperij in Afrika.

WWF-België wordt opgericht onder het voorzitterschap van prins Antoine de Ligne. Het eerste project gaat van start: de herintroductie van ooievaars in het Zwin.

Jammer genoeg bestaan tal van historische bedreigingen nog steeds: de vernietiging en fragmentatie van leefgebieden, de illegale handel. Deze bedreigingen hebben een bijzonder grote impact in de Zuidoost-Aziatische landen.

Valstrikken vormen in deze regio een groeiende bedreiging voor tijgers en andere wilde dieren, inclusief de prooien waar tijgers zich mee voeden. In ‘Belum-Temengor’ in Maleisië, een van de laatste en belangrijkste tijgerregio’s van Zuidoost-Azië, is de tijgerpopulatie tussen 2009 en 2018 met 50% achteruitgegaan. Een achteruitgang die voornamelijk te wijten is aan zulke valstrikken.

We kennen de oplossingen: meer middelen toekennen om wilde soorten te behouden en te beschermen in beschermde gebieden, strengere wetten en een striktere toepassing ervan om de handel in wilde soorten te bestrijden, grotere investeringen om de stroperij te bedwingen, en onderwijs en voorlichting verbeteren om de vraag van consumenten naar lichaamsdelen van de tijger te doen dalen.

SAMEN KUNNEN WE HET VERSCHIL MAKEN

HET BELANG VAN TECHNOLOGIE WWF-België steunt o.a. een tijgerproject in ‘Dawna Tenasserim’, een gebied over de grens van Thailand en Myanmar heen. In de Thaise wouden leven minder dan 200 tijgers. Het land wil de populatie met 50% doen toenemen in de loop van de volgende jaren. Om bij te dragen aan deze doelstelling, heeft WWF-Thailand een nieuw ‘SMART Patrol Monitoring Center’ opgericht. Het patrouillesysteem werd tien jaar geleden in de Thaise wouden geïntroduceerd en bestrijkt nu 213 beschermde gebieden in 19 bosgebieden van het land. Het systeem stelt de rangers in staat om digitale kaarten en GIS-technologie (‘Geographic Information System’) te gebruiken om gebieden effectiever te bewaken. Een videoconferentiesysteem laat toe om de informatie door te geven aan een centrale, geautomatiseerde databank opdat de gegevens kunnen worden geanalyseerd.

Lees meer over de tijgerprojecten van WWF-België: wwf.be/nl/dawna-tenasserim wwf.be/nl/mondulkiri

1975

1977

1979

WWF richt mee de ‘Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora’ (CITES) op. Een jaar later volgt ‘TRAFFIC’, toezichthouder op illegale handel in wilde soorten.

WWF-België koopt en beheert een aantal belangrijke watergebieden in België: de moerassen van Boven-Semois en Harchies, het Stamprooierbroek en de Vallei van de Zwarte Beek.

WWF wordt gevraagd om de panda in China te beschermen. 30 jaar later evolueert de soort van ‘bedreigd’ naar ‘kwetsbaar’ dankzij de Chinese overheid, de lokale bevolking, natuurreservaten en ngo's.

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

9

© VIJAY NAGARAJAN/WWF

DE UITDAGINGEN DIE WE NOG MOETEN AANGAAN

Dossier

Het grootste beschermde stuk tropisch regenwoud ter wereld

DE VOORUITGANG DIE WE SAMEN HEBBEN GEBOEKT In het hart van het Colombiaanse Amazonewoud ligt het nationaal park ‘Serranía del Chiribiquete’, een van de meest ongerepte tropische regenwouden ter wereld.

Dit park herbergt bijna 3 000 planten en dieren, waaronder bedreigde soorten zoals de laaglandtapir, de reuzenotter, de reuzenmiereneter, de jaguar, wolapen en rivierdolfijnen. Het park bevindt zich daar waar het Amazonewoud samensmelt met de naburige ecoregio’s van de Andes, de Orinoco en de Guyana’s. Veel van de planten en dieren die hier voorkomen, vind je nergens anders ter wereld.

Chiribiquete is ook van vitaal belang voor de lokale inheemse gemeenschappen, waarvan sommige nog nooit in contact zijn geweest met de buitenwereld en andere vrijwillig in afzondering leven. Oude rotstekeningen vormen een van de grootste archeologische rijkdommen van dit park: 50 muurschilderingen

bestaande uit meer dan 70 000 oude tekeningen, waarvan sommige meer dan 20 000 jaar oud zijn.

Ze bevinden zich in de vele, tafelvormige rotsformaties (tepuis) die uit het dichte woud oprijzen.

In 2018, na vele jaren campagnevoeren door WWF en andere organisaties, breidde de Colombiaanse overheid het park met meer dan de helft uit. Met zijn 4,3 miljoen hectare – de grootte van Denemarken – is dit vandaag het grootste beschermde stuk tropisch regenwoud ter wereld.

Chiribiquete is bovendien erkend als werelderfgoedsite, wat bijdraagt tot de bescherming van zijn natuurlijke en culturele rijkdommen voor de toekomstige generaties.

We werken nu samen met de gemeenschappen, de overheid en andere partners om het goede beheer van het park te verzekeren. Samen werken we aan de samenstelling van een netwerk van goed beheerde en goed gefinancierde beschermde gebieden doorheen heel Colombia.

1982

1983

1985

De ‘Save the Whales’-campagne leidt tot een moratorium op de commerciële walvisvangst door de ‘International Whaling Commission’. Er zouden nu weer zo’n 5 000 à 15 000 blauwe vinvissen zijn.

Samen met ‘Réserves Naturelles et Ornithologiques de Belgique’ (het huidige Natagora) krijgt WWF-België het beheer van het meer van Virelles in handen voor een periode van 99 jaar.

‘World Wildlife Fund’ wordt ‘World Wide Fund for Nature’. Het gebruik van het woord 'natuur' in plaats van 'wilde dieren' erkent de uitbreiding van de missie van de organisatie.

10

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

Elk jaar wordt een gebied dat meer dan twee keer zo groot is als het nationaal park Chiribiquete, ontbost. Hoewel vele overheden, bedrijven en andere zich ertoe hebben verbonden om de ontbossing te stoppen, wordt jaarlijks nog altijd 10 miljoen hectare woud gekapt, dat is de oppervlakte van een voetbalveld om de twee seconden.

Landbouw vormt de voornaamste reden van ontbossing, vooral de productie van rundvlees, palmolie en soja.

Maar ook mijnbouw, slecht beheerde bosontginning, de aanleg van wegen en andere voorzieningen vernielen boshabitats.

De ontbossing bedreigt de overlevingskansen van ontelbare soorten en miljoenen mensen die in en rond de wouden leven. Ze heeft ook gevolgen op wereldschaal: ontbossing versterkt de klimaatverandering en verhoogt het risico op pandemieën zoals COVID-19, door het toenemende contact tussen mensen en wilde dieren en de ziekteverwekkers die ze meedragen.

Overheden, gemeenschappen, bedrijven en vele andere, waaronder WWF, hebben een belangrijke rol te spelen in het rechttrekken van deze situatie.

We moeten de mensen helpen begrijpen dat de bossen ons allemaal – waar we ook wonen – talloze essentiële diensten bieden, zoals proper water en een gezonde bodem. We moeten de ontbossing een halt toeroepen, de overblijvende wouden beter beschermen en duurzaam beheren, en de boslandschappen herstellen..

SAMEN KUNNEN WE HET VERSCHIL MAKEN

© CÉSAR DAVID MARTINEZ/WWF

DE UITDAGINGEN DIE WE NOG MOETEN AANGAAN

HET BELANG VAN STERKE WETGEVING Eind vorig jaar organiseerde de Europese Commissie (EC) een publieksconsultatie over ontbossing, een unieke gelegenheid om tropische regenwouden, maar ook savannes, graslanden en waterrijke gebieden te redden en de klimaatverandering te bestrijden.

Meer dan 150 ngo's mobiliseerden bijna 1,2 miljoen burgers, waaronder meer dan 87 000 Belgen. Ze vroegen de EC om een strenge wetgeving goed te keuren die voorkomt dat hun aankopen bijdragen aan de vernietiging van natuurlijke habitats en aan de schending van de mensenrechten. De EC bereidt nu een wetsvoorstel voor. WWF en zijn partners waken erover dat dit voorstel ook effectief de ontbossing tegengaat. We blijven ook campagne voeren opdat de lidstaten eind dit jaar, wanneer het wetsvoorstel er vermoedelijk zal zijn, voor deze wet stemmen.

Lees meer over de bosprojecten van WWF-België: wwf.be/nl/groene-hart-europa wwf.be/nl/mai-ndombe wwf.be/nl/ecomakala wwf.be/nl/mondulkiri wwf.be/nl/vloedbossen wwf.be/nl/suriname wwf.be/nl/amazonegebied

1992

1993

1998

WWF speelt een cruciale rol bij de totstandkoming van de 'Convention on Biological Diversity' (CBD), een internationaal verdrag over het behoud en het gebruik van biodiversiteit.

WWF richt mee de ‘Forest Stewardship Council’ (FSC) op dat verantwoord bosbeheer promoot. In 1997 krijgen drie Vlaamse bossen het FSC-label en komt het eerste FSC-hout op de Belgische markt.

WWF brengt zijn eerste ‘Living Planet Report’ uit. Daaruit blijkt dat de wereldwijde biodiversiteit sinds 1970 met gemiddeld 30% is afgenomen. In 2020 is de achteruitgang al gemiddeld 68%.

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

11

De berggorilla is de enige soort grote mensaap waarvan de populatie groeit DE VOORUITGANG DIE WE SAMEN HEBBEN GEBOEKT Berggorilla’s komen slechts nog op twee plekken voor: in het Virunga-gebergte, waar de Democratische Republiek Congo, Rwanda en Oeganda samenkomen, en in het nationaal park ‘Bwindi Impenetrable Forest’ in Oeganda. Er leven nog iets meer dan 1 000 gorilla’s in het wild, en de vooruitzichten voor deze zachtaardige loebassen zijn vandaag veel beter dan enkele decennia geleden.

In 1991 startte WWF het ‘International Gorilla Conservation Programme’ (IGCP) op met onze partners ‘African Wildlife Foundation’ en ‘Flora and Fauna International’.

Door samen te werken met de lokale gemeenschappen en met de overheden van de drie landen, konden we de achteruitgang van het aantal berggorilla’s ombuigen.

Regelmatige tellingen tonen aan dat beide populaties

constant groeien. De populatie in het Virunga-gebergte telt tegenwoordig meer dan 600 individuen ten opzichte van 480 in 2010. De populatie in Bwindi is gestegen van ongeveer 400 individuen in 2010 naar 459 tijdens de laatste telling in 2019.

© CHRIS JAMES

Dossier

De samenwerking met de lokale bevolking staat centraal in onze aanpak voor de bescherming van de gorilla’s: we steunen de gemeenschappen met alternatieve bronnen voor brandstof, water en inkomsten zodat we de druk op het leefgebied van de gorilla’s kunnen verlichten. Het gorillaobservatie-ecotoerisme wordt momenteel weliswaar getroffen door de mondiale pandemie, maar vormt voor de lokale bevolking een sterke stimulans om de soort te beschermen.

Het ecotoerisme vormt niet alleen een belangrijke bron van werkgelegenheid en inkomsten voor de lokale bevolking, maar ook van inkomsten voor de nationale regeringen.

2000

2007

2010

WWF-België speelt een cruciale rol bij de aanduiding van Natura 2000-gebieden in België.

WWF-Australië lanceert ‘Earth Hour’ en moedigt mensen aan om hun lichten te doven om stelling te nemen tegen de klimaatverandering. Het is nu een van de grootste wereldwijde bewegingen.

WWF helpt bij het organiseren van de ‘Tiger Summit’. De 13 ‘tijgerlanden’ verbinden zich ertoe om het aantal wilde tijgers tegen het volgende Chinese jaar van de tijger (2022) te verdubbelen.

12

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

DE UITDAGINGEN DIE WE NOG MOETEN AANGAAN De berggorilla is de enige grote mensaap waarvan de populatie groeit. Het aantal chimpansees, bonobo’s, orang-oetangs en de andere ondersoorten van de gorilla, gaan achteruit door de activiteiten van hun naaste verwant, de Homo sapiens.

Hetzelfde geldt voor alle soorten: de ‘Living Planet Index’ van WWF, die de evolutie van de grootte van bijna 21 000 populaties zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën en vissen opvolgt, stelt een gemiddelde achteruitgang van 68% vast sinds 1970. We hebben met andere woorden al bijna twee derde van de wilde dieren wereldwijd verloren in minder dan een halve eeuw tijd.

Specifieke natuurbehouds­initiatieven zoals het IGCP om de berggorilla’s te redden (zie p. 16-17), kunnen het verschil maken voor welbepaalde soorten en populaties. Daarom blijven deze initiatieven een essentieel deel van ons werk. Maar als we alle wilde soorten op onze planeet willen redden, moeten we de achterliggende dreigingen aanpakken.

Verlies en degradatie van leefgebieden, overexploitatie, klimaatverandering, invasieve soorten en verontreiniging zijn de belangrijkste oorzaken van de achteruitgang van soorten, en zijn allemaal het gevolg van menselijk handelen. Voornamelijk de manier waarop we voedsel en energie produceren en consumeren, heeft een enorme impact.

Naarmate de menselijke bevolking groeit, zullen de populaties van de andere soorten waarmee we de planeet delen, blijven achteruitgaan, tenzij we onze relatie met de natuur veranderen.

SAMEN KUNNEN WE HET VERSCHIL MAKEN

HET BELANG VAN WETENSCHAP Een van de bedreigingen voor mensapen zijn ziekten die overgedragen worden door de mens. De gevolgen van een besmetting kunnen dan ook dramatisch zijn voor de vaak fragiele, nog resterende populaties. Daarom steunt WWF-België o.a. een project in samenwerking met het Robert Koch-Instituut. Het instituut verricht onderzoek bij westelijke laaglandgorilla’s in het DzangaSanghareservaat in de CentraalAfrikaanse Republiek. Door de vroegtijdige opsporing van ziekteverwekkers kan meteen actie ondernomen worden om een snelle verspreiding en mogelijk dodelijke epidemie te voorkomen. Tegelijk kunnen we onze ontoereikende kennis over de overdracht van zoönosen op die manier vergroten.

Lees meer over de gorillaprojecten van WWF-België: wwf.be/nl/gezondheid-mensapen wwf.be/nl/toekomst-berggorilla (zie ook p. 16-17)

Benieuwd naar de verhalen bij de foto's op de cover van dit magazine? Je vindt ze op wwf.be/60jaar

2012

2014

2015

ECOmakala, een project van WWFBelgië in de Democratische Republiek Congo, overtreft de doelstelling van 4 000 hectare boomplantages voor de productie van duurzame houtskool.

Na een WWF-campagne beëindigt de Britse oliemaatschappij ‘SOCO International’ haar olie-exploratieactiviteiten in het nationaal park Virunga in de Democratische Republiek Congo.

196 landen sluiten in Parijs een wereldwijde overeenkomst die de klimaatverandering moet beperken. Het klimaatakkoord omvat de belangrijkste eisen van WWF.

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

13

Test je kennis Wat weet jij over ecosystemen, natuurlijke hulpbronnen, bedreigingen voor het leefmilieu en onze medebewoners? Ontdek het snel.

1/

Een regenwoud kan niet bestaan zonder organismen die de bodem vormen om het bos te voeden. Sommige zijn essentieel voor zaadkieming en boomgroei.

Door zich met de wortels te verbinden zorgen ze voor mineralen en voedingsstoffen. Over welke organismen hebben we het? a/ algen

3/

Hoeveel procent van al het zoet water op aarde komt voor onder de vorm van sneeuw of ijs? a/ 45%

d/ 70%

4/

d/ kikkers

a/ 15

Hoeveel spieren zitten er in de slurf van een olifant?

b/ 200

2/

Hoeveel procent van de klimaatverandering wordt veroorzaakt door ontbossing en bosdegradatie? a/ 1% b/ 4%

c/ 5 000 d/ 150 000

5/

d/ 20%

c/ kudde

b/ tijger

7/

Antarctisch krill is een van de meest voorkomende en succesvolle soorten op aarde. Deze diertjes vervullen een essentiële rol in het Antarctische voedselweb.

O.a. walvissen en pinguins zijn ervan afhankelijk. Hoe groot wordt volwassen krill? b/ 3 cm c/ 6 cm d/ 15 cm

a/ toren b/ kolom

a/ leeuw

a/ 1 cm

Hoe noem je een groep giraffen?

c/ 10%

Welke katachtige kan niet brullen?

d/ sneeuwluipaard

c/ 62%

c/ spinnen

b/ schimmels

6/

c/ jachtluipaard

b/ 58%

d/ bende

ANTWOORDEN

Opgewarmd? Ga dan naar wwf.be/60jaar en neem deel aan de online quiz.

1: b/ schimmels; 2: c/ 10%; 3: d/ 70%; 4: d/ 150 000; 5: a/ toren; 6: d/ sneeuwluipaard; 7: c/ 6 cm

© NATIONAL GEOGRAPHIC CREATIVE/PAUL NICKLEN/WWF

Dossier

2018

2020

De regering van Belize voert wetgeving in om de mangroven te beschermen, en om de verkoop van openbare gronden binnen het ‘Belize Barrier Reef’, een werelderfgoedsite, te voorkomen.

De populatie Iberische lynxen is de voorbije 20 jaar vertienvoudigd. Dankzij inspanningen van WWF, vele andere organisaties en instellingen en EUfinanciering, telt Spanje nu 1 111 lynxen in het wild.

14

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

20202021

Ondanks de COVID-19-pandemie zetten we onze wereldwijde inspanningen om de natuur te beschermen en te herstellen zo goed en zo kwaad als mogelijk verder.

© MARTIN HARVEY/WWF

WWF IN UW TESTAMENT Hebt u al eens over uw nalatenschap nagedacht? Behalve uw naasten, kan u ook de natuur in uw testament opnemen. Zo biedt u bedreigde soorten en hun leefomgeving een toekomst. WWF-experten werken wereldwijd al 60 jaar in meer dan 100 landen aan de bescherming van de meest waardevolle pareltjes van de natuur. Elk jaar dragen nalatenschappen ten voordele van WWF aanzienlijk bij aan de financiering van deze projecten.

Zonder het engagement van onze erflaters zouden we onze missie niet kunnen waarmaken. Samen maken we het verschil. Door een deel of het geheel van uw bezittingen na te laten aan WWF, schenkt u de volgende generaties een levende planeet.

Benieuwd naar het verhaal bij deze foto? Dat en nog meer succesverhalen vindt u op wwf.be/60jaar

ANTWOORDSTROOK:  Ik wens gecontacteerd te worden voor meer informatie.  Ik wens vrijblijvend en vertrouwelijk een brochure met informatie te ontvangen over hoe ik WWF kan opnemen in mijn testament.  Ik heb WWF in mijn testament opgenomen.  Mevr.  Dhr.

Voornaam:............................................... Naam: �������������������������������������������������������������������������

Straat: ............................................................................................................................................... Nr: ������������������������ Postcode:...............................................Plaats: �������������������������������������������������������������������������������������������������������������� E-mailadres: �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Telefoonnummer:...................................................................... Geboortedatum: ������������������������������������������������������ Terug te sturen naar: Dominique Weyers • WWF-Belgium • Emile Jacqmainlaan 90 • 1000 Brussel Of neem contact op via telefoon: 02 340 09 37 of 0476 58 07 42 • E-mail: dominique.weyers@wwf.be.

WWF-Belgium, E. Jacqmainlaan 90, 1000 Brussel laat uw gegevens verwerken door Bisnode, Researchdreef 65, 1070 Brussel volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming. We gebruiken uw gegevens enkel voor de op dit formulier vermelde activiteiten. U kan uw gegevens steeds inkijken, laten aanpassen of schrappen via WWF. Wil u meer weten over WWF en uw gegevens? Surf naar wwf.be/ nl/privacy/. Wij kunnen u onze privacyverklaring ook per post bezorgen.

OP HET TERREIN

In de bergachtige wouden van Centraal-Afrika leven de laatste berggorilla’s. Tot in 2018 was deze ondersoort ernstig bedreigd. Vandaag zijn er bemoedigende tekenen van groei, met iets meer dan 1 000 geregistreerde gorilla’s. Bescherming tegen stroperij, opvolging van hun gezondheid, en een programma voor ecotoerisme staan centraal in de bescherming van de gorilla en zijn leefgebied.

16

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

In de jaren ‘80 waren er nog amper 400 berggorilla’s over. Om het tragische lot te voorkomen waartoe de soort gedoemd leek, werd in 1991 het ‘International Gorilla Conservation Programme’ (IGCP) opgericht, het resultaat van een vruchtbare samenwerking tussen WWF en zijn partners ‘Conservation International’ en ‘Fauna & Flora International’. Door de natuurbehoudsinspanningen van de Democratische Republiek Congo, Oeganda en Rwanda te verenigen, en door samen te werken met lokale gemeenschappen, overheden en partners, kon het IGCP het tij keren voor deze zachtaardige loebassen.

De voorbije jaren hebben regelmatige tellingen hoogst bemoedigende cijfers opgeleverd voor de berggorilla’s. De laatste twee populaties groeien voortdurend aan. De populatie in het nationaal park Virunga telt nu 600 individuen tegen 480 in 2010, en die van ‘Bwindi Impenetrable Forest’ is van 400 in 2010 gestegen naar 459 in 2019.

© MARTIN HARVEY/WWF

Berggorilla’s: een ontmoeting met vreedzame loebassen

© BRENT STIRTON/REPORTAGE FOR GETTY IMAGES/WWF

HET ECOTOERISME DRAAGT BIJ TOT HET BEHOUD VAN DE BERGGORILLA’S De natuur waarderen door soorten in stand te houden en tegelijk duurzame inkomsten te verzekeren voor lokale gemeenschappen, dat is het opzet van ecotoerisme. Het vormde dan ook snel een van de vier pijlers van de inclusieve natuurbehoudsinspanningen in de drie ‘berggorillalanden’. De andere drie pijlers zijn de bescherming tegen stroperij, de bescherming van het leefgebied, en de opvolging van de gezondheid van de grote apen. Op dit ogenblik staan de activiteiten rond de observatie van de gorilla’s op een laag pitje, maar in normale tijden sporen deze activiteiten de lokale bevolking aan om de soort en de onschatbare natuurlijke rijkdom van zijn leefgebied te beschermen.

Het ecotoerisme creëert veel banen en vormt een belangrijke bron van inkomsten voor zowel de lokale bevolking als de nationale overheden.

In totaal zijn 44 gorillagroepen gewend gemaakt aan de aanwezigheid van mensen. Ze leven verspreid over het ‘Volcanoes National Park’ in Rwanda, het ‘Bwindi Impenetrable Forest’ en het ‘Mgahinga Gorilla National Park’ in Oeganda, en in het nationaal park Virunga in de Democratische republiek Congo.

EEN LABEL OM BIJ TE DRAGEN TOT DE BESCHERMING VAN DE GORILLA’S Net als andere grote apen delen gorilla’s gemiddeld 98% van hun DNA met dat van de mens. Ze zijn dus extreem gevoelig voor dezelfde ziektes. Het was daarom essentieel om de risico’s op overdracht van ziektes te minimaliseren en de verstoring van het natuurlijke gedrag van de gorilla’s te vermijden, zowel voor het ecotoerisme als voor wetenschappelijke onderzoek. Daarom heeft het IGCP bijgedragen tot strikte voorzorgsmaatregelen om de gorilla’s te beschermen, en dat lang voor de huidige gezondheidscrisis. Deze regels gelden voor iedereen die de gorilla’s benadert. Een mondmasker dragen en een afstand van minstens 10 meter bewaren zijn al vele jaren ingeburgerd tijdens excursies. Zo kunnen toeristen een verrijkende ervaring beleven met minimale risico’s.

Dankzij de steun van onze donateurs die symbolisch een gorilla hebben geadopteerd, kunnen wij op meerdere fronten handelen om de berggorilla’s en hun wouden te beschermen.

Wil jij ook bijdragen tot het behoud van de gorilla? Kijk dan snel op wwf.be/adopteer

VIER DINGEN DIE JE MOET DOEN ALS JE VOOR EEN GORILLA STAAT Na vele maanden van inactiviteit start het toerisme weer op in de drie berggorillalanden. Staat een ontmoeting met deze indrukwekkende soort hoog op jouw verlanglijstje? Dan zal dit lijstje met nuttige tips goed van pas komen: • Ssst, stilte tijdens de siësta! Beweeg rustig en fluister in het bijzijn van de grote apen, maar ook tijdens de rest van de excursie. Zo kan je ook de overige fauna en flora in het woud bewonderen.

• In de drie landen zijn een afstand van tien meter en een mondmasker verplicht in de buurt van de berggorilla’s. Zo voorkom je dat je hen besmet.

• Wanneer je voor een ‘silverback’ (dominant mannetje) staat, vermijd je beter langdurig oogcontact.

Ga op je hurken zitten om te tonen dat je geen bedreiging vormt als hij nerveus lijkt.

• Tot slot zijn foto’s maken toegelaten, maar gebruik geen flits en geen selfiestick, want de gorilla’s ervaren dit als bedreigend.

Ben je van plan je droom te verwezenlijken en berggorilla’s te ontmoeten? Ga naar gorillafriendly.org en onderteken het charter om deze soort te beschermen!

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

17

FOCUS Wat we weten – en vooral niet weten – over diepzee­mijnbouw De ontginning van de diepzeebodem is volgens de industrie nodig om te voldoen aan de stijgende vraag naar mineralen.

Volgens WWF is de betere keuze volop te gaan voor een circulaire deeleconomie die respectvol omspringt met de grenzen van de oceaan en de planeet.  Mexico, Santa Clara.

gebieden met mineraalknollen

gebieden met kobaltkorsten

De diepzeebodem is nog grotendeels onbekend terrein. Hij beslaat ongeveer de helft van het aardoppervlak. Maar er zijn tekenen dat het een wereld is die wemelt van het leven, en die bovendien een grote invloed uitoefent op het hele oceaanecosysteem en op ons klimaat.

Tot nu toe ondervonden diepzee-ecosystemen weinig hinder van menselijke activiteiten, maar we vermoeden dat die ecosystemen weinig veerkrachtig zijn. Diepzeesoorten leven lang, bereiken pas laat de reproductieve leeftijd en de vruchtbaarheidscijfers zijn laag waardoor ze minder goed weerstaan aan en herstellen van verstoringen. Door het trage tempo van diepzeeprocessen is het onwaarschijnlijk dat vernietigde habitats zich binnen de tijdspanne van een mensenleven kunnen herstellen.

18

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

gebieden met diepzeeschoorstenen

OP ZOEK NAAR DE HEILIGE GRAAL …

De diepzeebodem is rijk aan mineralen. Deze mineralen komen in geconcentreerde vorm voor: mineraalknollen, diepzeeschoorstenen en kobaltkorsten. De diepzeemijnbouwlobby beweert dat de ontginning ervan de beste optie is om te voldoen aan de stijgende vraag naar mineralen die nodig zijn voor de enorme toename van batterijen voor elektrische voertuigen, zonnepanelen en windmolens – die onze CO2-uitstoot helpen verminderen – en elektronische gadgets.

Ze suggereren ook dat diepzeemijnbouw de negatieve ecologische en sociale effecten van mijnbouw op het land zou kunnen voorkomen.

© NATUREPL.COM/ DAVID SHALE/WWF

Diepzeemijnbouw, waar dan ook ter wereld, zal verstrekkende gevolgen hebben voor de gezondheid van de hele oceaan.

Het is echter zeer onzeker in hoeverre diepzeemijnbouw de mijnbouw op het land kan en zal vervangen.

De technologie staat nog in zijn kinderschoenen en wetenschappelijk bewijs voor de vermeende milieuvoordelen ten opzichte van de mijnbouw op het land ontbreken.

Ondanks de vele problemen vormen mijnbouwactiviteiten een belangrijke bron van inkomsten voor enkele van de armste landen en gemeenschappen.

Diepzeemijnbouw zou in hoge mate geautomatiseerd zijn, en gedomineerd worden door een paar bedrijven die over de technologie en het kapitaal beschikken.

Naast de directe vernietiging van ecosystemen wanneer mineralen worden gewonnen, zal er waarschijnlijk ook grote schade en verstoring ontstaan door licht-, geluid- en sedimentvervuiling.

We kunnen deze risico's niet alleen op projectniveau bekijken, maar moeten ook hun cumulatieve impact in beschouwing nemen, aangezien diepzeemijnbouw gebieden zou aantasten op continentale schaal. Één enkele diepzeemijnbouwoperatie zou miljoenen tonnen sediment terug het water in storten, waarbij metaaldeeltjes zullen vrijkomen, en waardoor de diepzeebodem langzaam maar zeker zal bedekt raken met een laag sediment die de diepzee-organismen zal verstikken.

Omdat mariene ecosystemen geen duidelijke fysieke grenzen hebben, kan diepzeemijnbouw niet geïsoleerd plaatsvinden, en zouden de effecten ervan niet beperkt blijven tot de oceaanbodem. Verstoringen kunnen ecologische en jurisdictiegrenzen overschrijden, wat kan leiden tot onverwachte en niet-kwantificeerbare gevolgen, zelfs op het land. Dat zou bijvoorbeeld gevolgen kunnen hebben voor de wereldwijde visserij, en een bedreiging vormen voor de belangrijkste eiwitbron van ongeveer een miljard mensen en het levensonderhoud van ongeveer 200 miljoen mensen, velen uit arme kustgemeenschappen.

© CHRIS JOHNSON

… MAAR TOT WELKE KOST?

BEDRIJVEN VERWERPEN DIEPZEEMIJNBOUW Verschillende grote bedrijven hebben zich aangesloten bij onze oproep voor een wereldwijd moratorium op diepzeemijnbouw, en voor alternatieve oplossingen die geen milieuschade veroorzaken. BMW Group, Samsung SDI, Google en Volvo Group beloven geen mineralen uit de diepzee te winnen, mineralen uit de diepzee uit hun toeleveringsketens te weren, en geen diepzeemijnbouwactiviteiten te financieren. WWF dringt er wereldwijd bij bedrijven en investeerders op aan om hun inspanningen te richten op slimme, efficiënte en circulaire economie-oplossingen, en op verantwoorde mijnbouwpraktijken op het land die de ecologische en sociale impact verminderen.

WANTED: EEN WERELDWIJD MORATORIUM Wetenschappers, lokale gemeenschappen, de visserij, politieke leiders en ngo's, waaronder WWF, roepen op tot een wereldwijd moratorium. Diepzeemijnbouw kan niet doorgaan totdat de ecologische, sociale en economische risico's duidelijk zijn, alle alternatieven voor het winnen van meer mineralen zijn uitgeput, en het is aangetoond dat diepzeemijnbouw kan worden beheerd op een manier die een effectieve bescherming van het mariene milieu garandeert en verlies aan biodiversiteit voorkomt.

Diepzeemijnbouw is een vermijdbare milieuramp. We kunnen koolstofarm worden door te innoveren, beter te ontwerpen, te consuminderen, te hergebruiken en te recycleren. De kortetermijnvoordelen van diepzeemijnbouw wegen niet op tegen de langetermijnvoordelen van een gezonde oceaan. Het openstellen van de zeebodem voor de winning van mineralen zou kwetsbare oceaanecosystemen destabiliseren en de fundamenten van een circulaire oceaaneconomie fataal ondermijnen.

1 000

soorten ontdekt in een diepzeegebied van 30 km2

90%

van de recent

bestudeerde diepzeesoorten zijn nieuw voor de wetenschap

1,2

miljoen km2 oceaanbodem werd al vergund voor diepzeemijnbouw

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

19

© MARIE SULEAU/WWF-BELGIUM

© SHUTTERSTOCK / PETER FODOR

VISIE OP DE TOEKOMST

KIDS GO WILD! FORESTIA, THEUX, ZONDAG 24 OKTOBER In 2020 kon onze Rangerdag helaas niet doorgaan.

Daarom nodigen we dit jaar met dubbel zoveel enthousiasme alle rangers, hun familie en hun vrienden uit om deel te nemen aan dit geweldige evenement.

Iedereen is welkom! Er zijn de hele dag lang activiteiten voorzien: kom boomklimmen, picknick in een groene omgeving, ontdek de acties van WWF, en ontmoet de dieren die in Forestia verblijven. We kijken ernaar uit om je te ontmoeten!

EN VERDER …

De hervatting van de Rangerclub-activiteiten komt eraan! De hoge vaccinatiegraad en de versoepeling van de coronamaatregelen geven ons goede hoop dat we eindelijk ons normale schema met excursies, familieweekends en vele andere avonturen kunnen hervatten.

Ontdek alle activiteiten op rangerclub.be/activiteiten

Voor onze wedstrijd ‘Visie op de toekomst’ hebben leerlingen van 12 tot 18 jaar oud een SLAM-tekst geschreven over de huidige toestand van onze planeet EN hun visie op de toekomst waarin de mens in harmonie leeft met de natuur, wanneer de huidige ecologische crisis is overwonnen. Een mooie manier om onszelf in een positieve toekomst te projecteren en hoop te geven. We waren werkelijk verbijsterd en geïnspireerd door de kwaliteit en creativiteit van de leerlingen!

We ontvingen meer dan 150 video's, liedjes, poëzie ... van over heel België.

De winnende klassen kregen een workshop ‘SLAM poetry / creative writing’ met onze creatieve partners. We delen met veel plezier twee korte fragmenten:

“ “

Laten we samen aan onze toekomst werken, door onze afvalberg zoveel mogelijk te beperken. De zeespiegel stijgt, iedereen hijgt. Laten we ervoor zorgen dat de wereld een goede toekomst krijgt.”

GO!KTA Brasschaat

Klimaat, het licht bijna uit.

Geen kant meer uit. Vlammen vernielden waar wij zo van hielden. Golven, al zoveel bedolven. De wereld kapot, was bijna ons lot.”

Sint-Janscollege Meldert

20

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

ONTDEK ONS PEDAGOGISCH LESMATERIAAL EN ONZE WORKSHOPS Het klimaat, de bossen, de biodiversiteit of ons voedsel ...

Breng de natuur in je klas met ons lesmateriaal en onze activiteiten voor leerlingen van 6 tot 18 jaar. De kers op de taart? Alles wordt gratis aangeboden!

Beleef de Natuur (6-12 jaar) pedagogisch lesmateriaal Geïnteresseerde klassen ontvangen een poster en een twintigtal uitdagingen om aan te gaan in de natuur, waarbij de vijf zintuigen worden geprikkeld!

Klimaatworkshops (9-14 jaar) animatie Leid je leerlingen op tot ware klimaatdeskundigen aan de hand van wetenschappelijke experimenten.

‘Living Planet Report’, jongereneditie (12-18 jaar) digitaal dossier Het jongerenverslag bestaat uit zes pagina's met tal van illustraties waarmee leerlingen inzicht krijgen in de huidige toestand van de biodiversiteit op onze planeet.

Meer info op: wwf.be/school

EAT4CHANGE Voor het ‘Eat4Change’-project hebben we een groep toekomstige leerkrachten en animatoren verzameld die het komende schooljaar interactieve workshops zullen geven aan het secundair onderwijs (15-18-jarigen). De workshop wil jongeren het verband tonen tussen duurzame voeding en de natuur, en hen bewust maken van de gevolgen die hun voedselkeuzes hebben op de biodiversiteit hier en elders in de wereld. Het belangrijkste doel is jongeren te inspireren, hen te motiveren om actief te worden en verandering te stimuleren in hun omgeving.

Deze workshop zal aan 100 scholen gegeven worden tijdens het komende schooljaar!

Het 'Youth Leadership Program' is een opleiding voor jongeren tussen 18 en 25 jaar. Gedurende tien maanden leren ze hoe ze zich actief kunnen inzetten voor het milieu door duurzame voeding te promoten. Via een vijftal acties zullen deze ‘changemakers’ het komende schooljaar leeftijdsgenoten inspireren, beïnvloeden en motiveren over duurzame voeding.

Enkelen van hen zullen ook deelnemen aan de ‘WWF Youth Summit’ in november in Brussel. Tijdens deze summit zullen de jongeren hun opleiding in de praktijk kunnen uittesten en daarmee een invloed hebben op de ‘Together4Forest’-campagne.

wwf.be/eat4change

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

21

Op 7 juni overleed de Belgische poolreiziger Dixie Dansercoer (58) tijdens een expeditie op Groenland.

Een aantal jaar geleden schreef hij een inleiding voor een WWFbrochure. We delen ze graag met jullie.

Tijdens mijn vele poolexpedities en gidstochten heb ik het voorrecht genoten om vanop de eerste rij de ongelooflijke puurheid van de poolstreken te mogen aanschouwen. De diepe sensotorische ervaringen die de unieke fauna en flora teweegbrengen en een mens letterlijk in vervoering brengen, dwingen ons echter ook snel terug naar de realiteit omdat schoonheid niet zomaar als een verworvenheid mag beschouwd worden. Achter elke vorm van schoonheid zit een ziel.

Een ziel die bewaard moet blijven. Een stille kracht die, weg van kortstondige emoties, om duurzaamheid schreeuwt. Een knipperend rood licht dat naar onmiddellijke actie vraagt.

Die ziel is de ziel van WWF. Wereldwijd vertegenwoordigd door sympathisanten als u die het engagement willen aangaan om er op toe te zien dat het menselijk ras z’n intellect niet gebruikt om misbruik te maken van alles wat onze blauwe planeet te bieden heeft, maar eerder om het fijne evenwicht – waaraan de natuur miljoenen jaren op wonderbaarlijke manier heeft gewerkt – in eer te herstellen. Ik heb me altijd afgevraagd waarom natuurbehoud als ‘by-the-way’ wordt ervaren, terwijl het de essentie van het leven inhoudt: je krijgt wat je geeft.

Een maatschappij die immer meer gericht is op consumptie en comfort, alsmaar meer vervreemd geraakt van de natuur, meer en meer neemt dan geeft, moet dringend uitgenodigd worden om – ieder van ons op onze eigen manier – regelmatig buiten onze comfortzone te treden. Ik ervaar regelmatig dat mensen het bos niet meer door de bomen zien wanneer het gaat om duidelijke informatie en efficiënte actieplannen en daardoor de moed opgeven ... Opgeven staat echter niet in mijn poolwoordenboek en daarom nodig ik jullie uit om samen met WWF opnieuw de ziel van ons bestaan centraal te stellen!

Dank voor jullie steun.

Dixie Dansercoer, Polar Explorer

Hoi Dixie, IJs en ijsberen, onze passie!

Kameraden op het ijs. In, op, onder en rond het water. IJsberen. Ons samen intens klein voelen in de oorverdovende stiltes. Kwajongens op radiostilte. Tot de scheepshoorn ons terug naar de werkelijkheid riep.

De gletsjer verdween uit het oog. Jij zit in mijn ziel. Bedankt Dixie, voor de vele mooie activiteiten voor WWF en onze Rangers. Zal dit nooit vergeten.

Yan, Voorzitter WWF-Vlaanderen

22

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

© DIXIE DANSERCOER & POLAR CIRCLES

‘Bij jou mogen er geen kilo’s af, Yan. Jij bent onze knuffelbeer’, en je legde je arm over mijn schouder. Het was een van die vele hartverwarmende momenten op een van onze al even talrijke tochten naar de poolgebieden.

© JAMES MORGAN/WWF-UK

BEDANKT

© PDOE/WWF-CAMBODIA

JE STEUNT DE TEAMS OP HET TERREIN DIE DE STROPERIJ IN CAMBODJA BESTRIJDEN WWF-België zet zich al jaren in om de biodiversiteit van de droge wouden op de oostelijke vlakten van Cambodja te herstellen. Deze wouden herbergen vele bedreigde soorten zoals de Aziatische olifant, de banteng, de Aziatische buffel, de gaur, de Maleise beer, de Siamese krokodil, het lierhert en ontelbare vogel- en apensoorten.

Dankzij julie – onze trouwe donateurs die ons maandelijks steunen – kunnen we de teams op het terrein duurzaam steunen die onder meer optreden tegen stroperij. Onlangs nog hebben rangers tijdens hun dagelijkse patrouille negen wilde dieren kunnen bevrijden uit illegale vallen van stropers in de reservaten van Srepok en Phnom Prich: een uiterst zeldzame zwartscheendoek (een apensoort), een groot vliegend eekhoorn, twee lampongapen, twee schildpadden, een Indische muntjak, een schubdier en een wild varken. Dankzij de waakzaamheid van de rangers konden deze dieren ontsnappen aan het trieste lot van de zwarte markt waarvoor ze hoogstwaarschijnlijk bestemd waren.

Alleen al in maart en april hebben de teams in totaal 2 010 vallen en strikken verwijderd, evenals 100 meter vallen uit elektriciteitsdraad.

Dankzij het ononderbroken werk van de rangers en jouw steun kunnen we de bossen van Srepok en Phnom Prich veiliger maken voor de ongelooflijke soorten die er leven! Bedankt!

WWF-België ijvert in Thailand voor de bescherming van de tijger, zijn leefgebied en de prooien die hij nodig heeft om te overleven.

Op het programma: de opvolging via gps van de verplaatsingen van de tijgers tussen de verschillende beschermde gebieden; de strijd tegen de illegale stroperij en handel, zowel van de tijger als van zijn prooien; en de bescherming van zijn leefgebied. De voorbije jaren zien we bemoedigende aanwijzingen dat onze inzet voor hun behoud loont.

Zo hebben op enkele maanden tijd twee nieuwe tijgerinnen, ‘Pensook’ en ‘HKT262F’, zich in het nationaal

© STAFFAN WIDSTRAND

DE BESCHERMING VAN DE TIJGER IN THAILAND WERPT VRUCHT AF

park ‘Mae Wong’ aangesloten bij de lokale tijgerpopulatie. Ze zijn gespot dankzij wildcamera’s en de rangerpatrouilles die jij helpt financieren. Dit biedt hoop, want

het betekent dat er de komende maanden mogelijk geboortes volgen … Vanuit het diepst van ons hart, bedankt dat je aan onze zijde staat voor de tijgers!

Magazine - ZOMEREDITIE 2021

23

12 september 2021

20 KM DOOR BRUSSEL

© Staffan Widstrand / WWF

RUN FOR THE JAGUAR Steun #TeamPanda