Trek je laarzen aan! Want tijdens deze avontuurlijke tocht over brugjes en door sloten blijf je niet droog! We stappen dwars door het moerasbos. Zo dicht bij de wilde natuur kwam je zelden. De gids van vzw Durme, vertelt ons ook over de otter en de bever, die ook zo heerlijk genieten van het moerassige Donkmeer. Ga mee op een echt modderavontuur!
Vrijdag 10-zondag 12 mei
DASSENWEEKEND
Jeugdherberg de Veurs, Voeren
Heb je ooit al eens een das van dichtbij gezien? Dit is het moment! De WWF-Rangerclub biedt je de kans aan om deze bijzondere dieren van heel dichtbij te bekijken. Daarvoor gaan we naar de Voerstreek en gaan we ’s avonds op pad met een echte dassenexpert. Ongetwijfeld een onvergetelijke ervaring!
zaterdag 20 april 2024
WWF-FAMILY DAY!
Het Zwin
Hallo Ranger,
In dit nummer lees je van alles over buideldieren. Wist je dat die niet alleen in Australië voorkomen, maar ook in andere delen van de wereld? Veel leesplezier!
Dag Rangers, ik ben Maya en ik heb zonnebloempitten gezaaid in onze moestuin. Ik hoop dat de bijen straks genoeg nectar vinden voor hun baby’s, want bijen zijn heel belangrijk. Stiekem hou ik ook wel van de kleur van zonnebloemen. Hopelijk kom ik met mijn foto in het Rangerclub Magazine. Groetjes, Maya (de Bij)
Bij deze sta je in ons magazine, Maya. Omdat je zo lief bent voor de bijen!
Je bent een echte dierenfan en rasechte Ranger die de natuur wil beschermen? Super! Dan zien wij jou èn je vrienden en familie op zaterdag 20 april op de WWF Family Day! Tijdens deze speciale dag zijn we te vinden in Het Zwin waar je een gegidste wandeling in het park kan maken. Bovendien zal je talloze WWF activiteiten tegenkomen waar we jullie meer leren over de problematiek rond de afbraak van mariene ecosystemen en hoe deze te beschermen. Wij zien jou dan!
Zaterdag 29 juni
PACKRAFT + NATUURWANDELING
Vallei van de Semois
Deze packrafting, een combinatie van backpacken en rafting, laat je de natuur ontdekken op een nieuwe manier. Maak een uitdagende wandeling in de vallei van de Semois met een natuurgids en verken het gebied daarna tijdens een rafting sessie. (LET OP: Dit is een activiteit voor Rangers vanaf 10 jaar)
Nu tijdelijk 30% korting op dit assortiment van Lannoo! De actie is geldig tot en met 30 april 2024. Check www.lannoo.be/nl/wwfactie30 of scan de QR-code. (Wist je dat je met je Bonnenboekje sowieso recht hebt op 10% korting bij Lannoo?)
SUPERBOEK
De Rangerclub geeft dit supercoole boek over de oceaan weg! Zo kom jij helemaal voorbereid naar onze WWF Familiedag in het Zwin, op 20 april 2024.
Wil jij een kans maken? Ga dan snel op zoek naar het antwoord op de vogende vraag: WAAROM HEEFT DE DROL VAN EEN HYENA EEN WITTE KLEUR?
Vul vóór 1 april 2024 het wedstrijdformulier op de site in: rangerclub.be/nl/ doen/wedstrijdmagazine en misschien win jij deze prachtige encyclopedie!
Hello ranger!
Zaterdag 23 maart 2024
EARTH HOUR: HET GROOTSTE UUR VOOR DE NATUUR!
WWF vraagt aan iedereen om de lichten te doven tussen 20u30 en 21u30 en zo te tonen dat je mee strijdt tegen klimaatopwarming. In de hele wereld doen elk jaar miljoenen mensen mee. Doe ook met ons mee en laat zien dat jij de toekomst van de aarde belangrijk vindt! Meer info op wwf.be/earthhour
Stuur jij ons een foto van jouw initiatief? Dat kan via rangerclub@wwf.be
Snelle Ava
Ranger Ava (9 jaar) houdt van dieren. En vooral van ijsberen. Die zijn in gevaar vanwege het smeltende ijs. Daarom heeft Ava de benen uit haar lijf gerend tijdens een sponsorloop en superveel geld opgehaald voor de ijsbeer: maar liefst € 230!
Voor de neushoorn
Ranger Jousef (8 jaar) heeft geld opgehaald voor de witte neushoorn, door lege flessen in te zamelen. Uiteindelijk heeft hij € 21,35 opgehaald!
VOER JIJ OOK ACTIE VOOR DE NATUUR?
Laat het ons weten via rangers@wwf.be met een foto of filmpje. Vergeet niet je naam, adres en leeftijd te vermelden. Je maakt kans om met jouw actie in het volgende magazine te verschijnen én deze coole WWF-fietsbel te winnen!
Leuke actie
Ranger Anne heeft actie gevoerd voor bedreigde diersoorten en daarmee € 20 opgehaald en naar WWF overgemaakt. Ze vond het superleuk om te helpen!
Hoe krijg je snel meer okapi’s?
Samen
Wat fijn dat we jullie tegenkwamen op de Klimaatmars in Brussel!
Groetjes van Ranger Lena (10 jaar), broer Wout (6 jaar) en mama
Met een okapieermachine!
Heb jij ook actiegevoerd of iets anders gedaan voor de natuur en de dieren?
Wij willen graag op de hoogte blijven van jouw actie voor het WWF. Stuur je tekening, knutselwerk of je verhaal met een foto naar rangers@wwf.be en misschien sta jij dan de volgende keer in het Rangerclub Magazine!
Vergeet niet om je naam, adres en leeftijd te vermelden. Je kunt ook je post sturen naar: WWF-Rangerclub, Emile Jacqmainlaan 90, 1000 Brussel.
Rangers Ian, Olivier en Jochem (alledrie 10 jaar) hebben de afgelopen tijd plastic flessen opgehaald en ingeleverd. Ze hebben hiermee € 100 opgehaald voor WWF. Supergoed!
Katrien
Deze stoere walrus werd getekend door Ranger Kamiel (6 jaar).
Verbazingwekkendebuideldieren
Koala’s hoeven niet te drinken. In de bladeren die ze eten zit genoeg water.
KAKHAPPERTJE
In Australië groeien veel eucalyptus-bomen. De bladeren ruiken naar hoestsnoepjes en smaken scherp. Geen dier dat daar tegen kan. Behalve de KOALA, die lust niks anders. In zijn darm zitten bacteriën die helpen de bladeren te verteren. Een baby-koala heeft die nog niet, maar daar is wat aan te doen. Na drie maanden melk drinken steekt hij zijn kopje uit de buidel. De opening daarvan zit bij koala’s aan de onderkant. Dat komt goed uit, want zo kan het kindje makkelijk de speciale kaka oplikken die zijn moeder voor hem maakt. Met die kak-pap krijgt de koalakleuter de goede bacteriën binnen.
Dat kangoeroes in Australië leven weet je vast. Dat ze een buidel hebben ook. Maar er zijn nog veel meer buideldieren. En niet alleen in Australië!
DRAAGZAK
Een buideldier-moeder is kort zwanger. Sommige, zoals de kangoeroe en de koala, krijgen één jong tegelijk. Andere, zoals de opossum, krijgen er een heel stel. Bij de geboorte zijn de baby’s piepklein. Zelfs de rode reuzenkangoeroe is dan niet groter dan een pinda. Ze zijn nog niet af, maar klauteren kunnen die blote blinde wurmpjes al wel. Ze klimmen door de vacht van hun moeder naar de veilige zak op haar buik: de buidel. Daar zuigen ze zich vast aan een tepel. Dankzij de moedermelk gaan ze nu pas goed groeien. Als ze dan groot en sterk genoeg zijn, mét haar en open oogjes, komen ze de buidel uit.
Dit wormpje is een baby-kangoeroe van 3 weken
SCHOPPENDE STUITERBAL
Het grootste buideldier is de RODE REUZENKANGOEROE Het is ook de snelste. Hij heeft gespierde achterpoten met lange voeten. Daarmee stuitert hij over de vlakte. Reuzenkangoeroes kunnen ook gemeen trappen. De vrouwtjes doen dat naar vijanden, de mannen doen het ook tegen elkaar. Zij hebben op hun buik ook geen kwetsbare buidel met een baby, maar een extra taaie huid.
Rode reuzenkangoeroes
In Australië noemen ze elk kangoeroe-jong ‘Joey’.
Grijze reuzenkangoeroes
OP VIER WERELDDELEN
Er zijn meer dan driehonderd soorten buideldieren. Ongeveer tweederde daarvan vind je in Australië. Op het grote Aziatische eiland Nieuw-Guinea leven enkele tientallen soorten. En op andere eilanden in Zuidoost-Azië zijn er nog een paar te vinden. Verder zijn er meer dan honderd Amerikaanse buideldieren, waarvan de meeste in Zuid-Amerika leven.
BUIDELDUIVEL
Tasmanië is een Australië. Er een onaardige DUIVEL Heel niet uit. Het is vleeseter, maar korte poten is rennen niet echt zijn ding. het hebben krachtige kaken en sterke maag. Ook al dood zijn eet Met huid, en
De wombat kakt dobbelstenen.
GRAAFMACHINE
Als er één graven kan, dan is het de WOMBAT Het is een stevig Australisch buideldier. Een soort beertje met een stompe neus en sterke poten met stevige nagels. Perfect om gaten mee te graven. Zit er een boomwortel in de weg? Geen probleem. Die knaagt hij met zijn stevige voortanden wel door.
DOODLIGGEN
In Zuid- en Midden-Amerika leven veel opossums. Eén soort komt tot ver in Noord-Amerika voor: de VIRGINIAANSE OPOSSUM Hij is niet zeldzaam en de Amerikanen kennen hem goed. Ook zijn truc: doodliggen. Dat doet de Virginiaanse opossum als hij niet meer aan een poema of ander roofdier kan ontsnappen. Dan gaat hij op zijn rug liggen, tong uit de bek en ogen weggedraaid. Net echt. De meeste roofdieren lusten alleen vers vlees, in een dode opossum hebben ze geen trek. Slim. En dapper.
BEDREIGD EN BESCHERMD
Vooral in Australië worden tientallen soorten buideldieren bedreigd. Vroeger werden ze gedood om hun vacht of omdat ze schadelijk zouden zijn.
Zo is de Tasmaanse buidelwolf (ook wel Tasmaanse tijger) in de vorige eeuw door de mens uitgeroeid. Afgelopen jaren zijn veel koala’s omgekomen bij bosbranden. Het Wereld Natuur Fonds heeft een aparte afdeling in Australië die zich ook inzet voor de bedreigde buideldiersoorten.
Een opossum krijgt soms meer dan 20 jongen per keer.
bloemen. Klimmen kan hij goed, springen nog beter. Van tak tot tak, maar ook naar een boom tientallen meters verder. Tientallen?! Jawel. Maar hij speelt wel een beetje vals. Zodra hij heeft afgezet, spreidt de suikereekhoorn zijn armen en benen. Daartussen zit een vel. Hij heeft dus een ‘wingsuit’.
ETEN EN BEWEGEN
Veel buideldieren eten planten, andere eten insecten of grotere dieren. En er zijn ook scharrelaars die van alles lusten. Ze leven op allerlei verschillende plekken: van droge woestijnen tot regenwouden, van onder de grond tot klimmend in bomen. De suikereekhoorn zweeft zelfs door de lucht en de yapok uit Zuid-Amerika zwemt onder water.
Bij de buidelmol zit de opening van de buidel aan de staartkant. Zo komt er geen zand in.
ZANDZWEMMER
Net als onze mol zit de BUIDELMOL het grootste deel van zijn leven onder de grond. Dit buideldier uit het droge Australische binnenland heeft net zo’n mollig lijf en stevige graafpoten, maar zijn vacht is geelwit. In droog zand is het meer zwemmen dan graven wat hij doet. Hij jaagt op wormen en insectenlarven, maar vangt ook hagedissen die op het zand lopen. Die grijpt hij van onderaf en trekt ze vervolgens de grond in. Vindt hij onder de grond een knol, dan doet hij een dagje vega.
Deze buidelmol eet een hagedis
De natuur als een spons
Verrekijkers? Check. Wandelschoenen? Check. Met uitgeklapte paraplu’s struinden Fleur en Pieke (beide 11 jaar) samen met zeven andere Rangers én gids Josien langs de rivier de Geul en dwars door het NederlandsLimburgse natuurgebied Ingendael.
25jaar geleden groeiden er in Ingendael bieten en aardappelen. Daarna werd het een natuurgebied, met grazende konikpaarden en galloway-runderen. “Dit natuurgebied is erg belangrijk”, vertelt Josien. “Het is namelijk een overstromingsgebied. Je kunt het vergelijken met een spons. Water dat vanaf de hellingen naar beneden stroomt, kan hier op het gemakje in de bodem zakken. En als het water van de Geul buiten haar oevers treedt, zakt het ook zo weg. Het komt dan niet op plekken waar mensen er last van hebben.” En dat is belangrijk, want in de zomer van 2021 waren er heftige overstromingen in Nederlands-Limburg. De straten stonden vol met water en huizen en scholen werden ontruimd.
de kaka van de paarden en runderen en trekken die kak mee de grond in. Daar ontstaan piepkleine gangetjes.”
“Ah, zo kan het water dus beter wegstromen!” zegt Pieke. “Juist, dat is natuurlijk veel beter dan een gebied met beton of tegels”, zegt Josien. Dan geeft ze de Rangers een opdracht:
“Kunnen jullie paardenkak vinden?” Pieke en Fleur hebben al snel een grote hoop gevonden. Even wroeten met een tak… en kijk: “Een heleboel wormen”, merkt Fleur op. “Die zijn dus belangrijker dan ik had gedacht.”
OP MEER PLEKKEN
Door klimaatverandering komen er vaker overstromingen. “Daarom is het belangrijk dat er op meerdere plekken langs rivieren gebieden zoals Ingendael komen”, legt Josien uit. “Daar gaan we voor!”
FOTOGRAFIE: MARRIT SCHUDDEBEURS
Josien
Pieke en Fleur wroeten in de kak van een konikpaard.
Konikpaard
Een andere bekende bewoner van Ingendael is de bever, die er ook goed kan leven. Pieke en Fleur vonden al snel beversporen op een boom. “Cool! Dit voelt net als ribbelchips.”
Goed natuurnieuws!
1) BIJNA TWEE KEER ZOVEEL WILDE TIJGERS ALS IN 2010
Jippie, het aantal wilde tijgers is wereldwijd toegenomen! Het Global Tiger Forum telt nu officieel 5.574 wilde tijgers. Bijna het dubbele van het aantal in 2010, toen de soort op de rand van uitsterven stond.
5) BRAZILIË: ONTBOSSING IN HET AMAZONEGEBIED VERMINDERD
De ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied is in 2023 gehalveerd. In totaal werd er vorig jaar 5152 km2 bos vernietigd in het Braziliaanse Amazonegebied, dat is 50% minder dan in 2022.
2) HET AANTAL BERGGORILLA'S
BIJNA VERDRIEVOUDIGD
Begin jaren ’90 zag de toekomst van berggorilla’s er niet zo rooskleurig uit. Het WWF en zijn partners hebben deze zachtaardige reuzen geholpen om weer op krachten te komen. En het is een succes! Hun aantal van 400 is bijna verdrievoudigd: we schatten dat er nu 1.063 berggorilla’s zijn.
6) DE NEUSHOORNS ZIJN TERUG!
Goed nieuws van de ‘International Union for Conservation of Nature’ op 21 september 2023: het aantal neushoorns in Afrika is opmerkelijk gestegen dankzij de inspanningen voor natuurbehoud en de strijd tegen stroperij.
3) PORTUGAL: HERNIEUWBARE ENERGIE
In november draaide Portugal meer dan zes dagen (149 uur om precies te zijn) volledig op hernieuwbare energie! Hoe werkte dat? Dankzij goede weersomstandigheden en een energiemix van windenergie, waterkracht en fotovoltaïsche energie (zonne-energie). Het is inspirerend en bemoedigend!
7) BHUTAN: HET AANTAL SNEEUWLUIPAARDEN STIJGT MET 40
Er zijn er nu 134. In 2016 waren het er slechts 96! Zeventig Rangers hebben een gebied van 9.000 km² in de bergen van Bhutan uitgekamd, waarbij niet minder dan 310 wildcamera’s werden gebruikt om beelden van deze prachtige katachtige vast te leggen.
In het eerste magazine van 2024 lees je hier een jaaroverzicht van het goede natuurnieuws uit 2023. Zit je er klaar voor? Daar gaan we! FOTO’S: WWF
4) OCEANEN: BESCHERMING VAN DE VOLLE ZEE
Dit is een grote stap voorwaarts voor de oceanen en de planeet! Er is een verdrag aangenomen om de biodiversiteit te beschermen in de wateren buiten de nationale grenzen, bekend als de volle zee, die bijna de helft van het aardoppervlak beslaat.
8) BELGIË: DRIE NIEUWE NATIONALE PARKEN
In 2022 hebben we al de oprichting gevierd van de Nationale Parken van de Semoisvallei en Entre-Sambre-et-Meuse. Met het Nationaal Park van de Hoge Kempen heeft België er nu drie. En tegen 2023 is dat aantal verdubbeld! We verwelkomen Bosland, Brabantse Wouden en de Scheldevallei op de lijst.
‘Waarom kakken wombats vierkant?’
Julie (10 jaar)
WWF wildedierenexpert Christiaan van der Hoeven: ‘Bijzonder hè, die kubuskeutels? Daar kan ik wel wat over vertellen.’
Dobbel-
drollen
Honden draaien lange drollen, konijnen hebben knikkerkeuteltjes. Maar blokjes kakken, dat doet alleen de wombat. Hoe doet hij dat? En vooral: waarom?
Kak is wat er overblijft van voedsel dat door de maag en darmen is verteerd. Het is dus afval. Wij vinden het vies en willen het snel kwijt, maar sommige dieren gebruiken het om de grens van hun gebied mee aan te geven. Een territorium, zoals dat heet. Zo kan een soortgenoot zien én ruiken dat die plek bezet is. Meestal betekent dat: wegwezen jij!
Maar in de paartijd ook: kom je een tijdje bij me wonen?
STAPELBAAR
Knikkers rollen makkelijk omlaag, blokjes stapelen veel beter. De stapel blijft dus op een berg beter liggen. Vandaar die vorm.
KNEDEN
Maar hoe maakt hij die kubusjes? Dat doet hij net als de meeste dieren met het laatste deel van zijn darm. In de einddarm wordt het water uit de poep gehaald en wordt het stevig. Tegelijk kneedt de darm het in vorm. En dat is zijn geheim. De wombat heeft een bijzonder gevormde einddarm. Als hij die samenperst, verandert hij van een ronde buis in een vierkante. Tegelijkertijd knijpt de darm de vierkante ‘kakworst’ in kleinere stukjes en worden het vierkante blokjes. Vakwerk!
Snoepkeutels
KONIJN heeft twee soorten keutels. natte bolletjes krijg je nooit te zien. eet hij direct weer op, want daar zit veel voedsel in. Pas daarna maakt droge konijnenkeutels zoals je die kent.
Wombats hebben als territorium een stel holen met een gebied daaromheen. De grenzen geven ze aan met hun keutels. Die leggen ze het liefst op een heuveltje, dan komt de geur verder. Een kledderige drol blijft daar wel liggen, maar wombats hebben stevige keutels. Net als konijnen, geiten en andere dieren die gras of bladeren eten.
Poepkrijt
Behalve vlees eet een HYENA ook botten. Met zijn sterke gebit kan hij die kraken, met zijn sterke maag kan hij alles verteren. Zijn drollen zitten wel vol kalk zijn daardoor wit als krijt.
wist je dat…
er elk jaar per persoon 34 kilo eten in de prullenbak belandt?
Bakken met restjes
minder eten weg te gooien?
Voor het maken van voedsel is namelijk veel land en water nodig. Dat gaat ten koste van het leefgebied van dieren. Je bord leeg eten is dus goed voor dieren!
DIT HEB JE NODIG:
• Drie bruine bananen
• 150 gram bloem
• 2 theelepels bakpoeder
• 50 gram suiker (of 50 ml ahornsiroop)
• Snufje kaneel
• Snufje zout
• 2 eieren
• Eventueel een handje gehakte noten
• Cakeblik & bakpapier
ZO MAAK JE HET:
• Verwarm de oven voor op 180 graden
• Prak de bananen in een kom
wist je dat…
je heel makkelijk soep kunt maken van alle restjes groenten uit jouw koelkast?
Snijd alles in stukjes, gooi het in een pan water met een bouillonblokje erin en laat het twintig minuten koken. Even pureren en klaar is je restjessoep.
Oud brood en overrijpe bananen smerig? Echt niet! Je kunt er de lekkerste dingen mee bakken. Dus: koksmuts op en gáán met die bruine banaan!
• Doe er suiker (of ahornsiroop), kaneel en zout bij
• Kluts de eieren en roer ze door het bananenmengsel heen
• Roer de bloem en het bakpoeder erdoor (en evt. de noten)
• Doe bakpapier in het cakeblik en giet het beslag erin
• Zet 45 minuten in de oven en klaar is je brood!
smoothie nog heel erg lekkersmaakt?
Bananenbrood
Wentelteefjes
wist je dat… brood het meest wordt weggegooid van alle soorten eten?
DIT HEB JE NODIG:
• 6 sneetjes oud brood (bruin of wit kan allebei)
• 1 ei
• 200 ml melk
• 1 zakje vanillesuiker
• Snuf kaneel
• Boter of olie om in te bakken
• Ovenschaal & koekenpan
• Klontje roomboter en bruine suiker naar smaak
ZO MAAK JE HET:
• Giet de melk in de ovenschaal
• Kluts het ei en roer door de melk heen
• Meng de vanillesuiker en de kaneel erdoorheen
• Leg twee boterhammen in het mengsel en laat ongeveer twintig tellen intrekken
• Draai ze om en tel nog eens tot twintig
• Doe boter of olie in de koekenpan en bak de boterhammen aan beide kanten lekker bruin
• Eventueel op je bord afmaken met een klontje roomboter en bruine suiker
Jong & oud
Leek jij als ukkie op je vader of moeder?
Sommige babydieren zien er totaal anders uit!
Trek een lijn van het juiste kleintje naar de ouder die erbij hoort.
Welk plaatje hoort waar? Ieder plaatje mag maar één keer voorkomen in elke rij van boven naar beneden, in elke kolom van links naar rechts én in elke rechthoek van zes vakjes. Elk plaatje heeft een eigen kleur. Kleur de lege vakjes in. B C D 1 2 3 4
Doolhof
jij welke ingang de koala moet nemen om bij die lekkere eucalyptusblaadjes te komen?
COLOFON
Sudoku
Rangerclub Magazine februari 2024 COVER: Kangoeroe, Graham Jepson / Image Select
WWF-Rangerclub Magazine is een uitgave van WWF-Belgium en verschijnt 5 keer per jaar. Voor
€ 40 per jaar ben je lid van WWF-Rangerclub. Inschrijven kan op www.rangerclub.be
MET MEDEWERKING VAN: Geert-Jan Roebers (tekst en biocheck), Ronald Sinoo (strips), Sterre Regts (puzzels), #mercistijn
FOTOGRAFIE: Dreamstime, Image Select, iStock, Shutterstock, Marrit Schuddebeurs, Wikipedia, WWF
DRUK: Zwartopwit.be, Herenthout
FOLIE: Onschadelijk voor mens, dier en plant PAPIER MAGAZINE: Cyclus Silk FSC®
WWF-Rangerclub Magazine heeft haar best gedaan alle rechthebbenden van het beeldmateriaal te achterhalen. Als u desondanks denkt rechthebbende te zijn, neem dan a.u.b. contact op met de redactie.
