WWF Magazine 97 NL

Magazine

Lente-editie 2021

6/ DOSSIER

De jaguar, symbool voor de bescherming van het Amazonegebied

16/ OP HET TERREIN

België: in het spoor van de wolf

18/ FOCUS

Onderzoek naar duurzaam winkelmandje: duurzamer eten voor dezelfde prijs? Het kan.

NR 96 – MAART APRIL MEI 2021 – TRIMESTRIEEL – AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X – P309290

Dossier

EDITO

‘De jaguar is het boegbeeld geworden van ons natuur­ behoudswerk in het Amazone­ gebied.’

Tropische regenwouden, de Cerrado en de Pantanal die de landschappen van het Amazonegebied vormen, behoren tot de rijkste ecosystemen op onze planeet. Van de vele fascinerende diersoorten die in deze regio voorkomen, is de jaguar ongetwijfeld een van de meest iconische. Deze op twee na grootste katachtige ter wereld, is het boegbeeld geworden van ons natuurbehoudswerk in het Amazonegebied.

Er zijn almaar meer bewijzen voor de cruciale rol van een gezonde natuur.

De wouden, savannes en waterrrijke gebieden in het Amazonegebied, en de soorten en gemeenschappen die ze bevolken, ondervinden echter steeds meer druk. Tussen 2002 en 2015 ging 20% van de jaguars ten onder aan stroperij en verdwijning van hun leefgebied. En de trend is nog niet gekeerd: in 2020 werden in het Amazonewoud meer bomen gekapt dan in de 10 voorgaande jaren.

Een van de factoren die bijdraagt aan de vernieling van het leefgebied van de jaguar is de productie en consumptie van levensmiddelen. Alleen al in België hebben we ieder jaar meer dan driemaal de oppervlakte van ons land gewijd aan lanbouw en bedekt met bos nodig om aan onze vraag naar grondstoffen (hout, soja, palmolie, cacao, rubber enz.) te voldoen.

Ons kleine landje heeft dus een grote negatieve impact buiten onze landsgrenzen. Maar bij WWF-België zijn we er vast van overtuigd dat we ook een grote positieve bijdrage kunnen leveren.

We kunnen deze tendens ombuigen en de toekomst van de jaguar en de rijkdom van het Amazonegebied vrijwaren. WWF-België werkt hiervoor op drie fronten:

© WE HAVE HEART

Onze teams zijn op het terrein aanwezig om de jaguar en zijn leefgebied – het Amazonegebied – te beschermen. In het dossier van dit magazine ontdek je hoe we dankzij jouw giften samenwerken met lokale gemeenschappen in Ecuador om de jaguarpopulatie te bestuderen, hoe we in Suriname optreden tegen stroperij en illegale handel, en wat we in Brazilië doen om het leefgebied van de jaguar in stand te houden.

Bijna 1,2 miljoen Europses burgers – waarvan 87 000 Belgen – hebben de 'Together4Forests'-petitie ondertekend waarin we de Europese leiders vragen om een krachtige wetgeving tegen de geïmporteerde ontbossing op te stellen en goed te keuren. We blijven erop toezien dat het in de maak zijnde wetsvoorstel ook effectief de ontbossing tegengaat.

We zijn ook gestart met een nieuw ambitieus project: 'Eat4Change'. Dat zet ons aan om onze eetgewoonten aan te passen om zo duurzamer te consumeren en bij te dragen aan de bescherming van ecosystemen.

We zijn er zeker van dat we met individuele en collectieve, lokale en internationale acties samen aan een toekomst kunnen bouwen waar mens en natuur in harmonie samenleven.

We danken je voor je steun.

Antoine Lebrun Algemeen directeur WWF-België

2

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

© ANDRÉ BÄRTSCHI/WWF

6/ DOSSIER

16/ OP HET TERREIN België: in het spoor van de wolf

© MICHEL GUNTHER/WWF

© GIANCARLO MANCORI / WWF-ITALY

De jaguar, symbool voor de bescherming van het Amazonegebied

18/ FOCUS

Onderzoek naar duurzaam winkelmandje: duurzamer eten voor dezelfde prijs? Het kan.

INHOUDSTAFEL 4 In ’t kort 20 Kids 22 Bedankt

Heb je een vraag, een opmerking, wil je een adreswijziging doorgeven of ontvang je liever de digitale versie van dit magazine ? Bel dan 02 340 09 20 of stuur een berichtje naar supporters@wwf.be.

COLOFON: WWF Magazine is een publicatie van WWF-Vlaanderen vzw. Alle rechten voorbehouden aan WWF. Het Pandalogo en de afkorting WWF zijn handelsmerken van het World Wide Fund for Nature. Overname van teksten is toegestaan mits bronvermelding. • Werkten mee aan dit nummer: Ioana Betieanu, Leen De Laender, Delphine Delire, Titus Ghyselinck, Rebecca Lévêque, Corentin Rousseau, Monica Schuster, Anka Stenten, Caroline Steygers, Marie Suleau, Pepijn T’Hooft, Nicolas Tubbs, Sarah Vanden Eede. • Coördinatie: Alison Avanzini, Wendy Schats. • Redactie: Alison Avanzini, Catherine Renard, Wendy Schats. • Vertaling: Nicolas Chartier. • Ontwerp: inextremis.be. • Druk: CO2-neutraal gedrukt door zwartopwit.be op recycled cyclus silk 90 gr. • Omslagfoto: © Staffan Widstrand/WWF. • V.U.: Antoine Lebrun, E. Jacqmainlaan 90, 1000 Brussel.

10.2019

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

3

© UNSPLASH

© BEAUTIFUL DESTINATIONS

IN ’T KORT WWF WERD 60!

Op 29 april 1961 zag WWF het levenslicht. Op die dag ondertekenden een kleine groep gepassioneerde en toegewijde mensen de verklaring die bekend werd als het ‘Morges Manifesto’, en die de fundamenten van WWF vastlegde. 60 jaar al voeren we wetenschappelijk onderzoek en terreinprojecten uit voor een betere wereld voor mens en natuur. Er is heel wat werk verricht waar we best trots op mogen zijn. Hoewel het een gelegenheid is om onze overwinningen van de afgelopen 60 jaar te vieren, beseffen we maar al te goed dat er nog veel moet gebeuren. Onze blik blijft dus gericht op de uitdagingen van vandaag en morgen, en we blijven bouwen aan een toekomst waarin de mens in harmonie leeft met de natuur.

Een overzicht van onze successen: wwf.be/60jaar

60 JAAR ACTIE VOOR DE NATUUR

4

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

FONDS VOOR NATUUR BIJ ONS Omdat de natuur dicht bij ons gerust wat hulp kan gebruiken, en omdat projecten pas echt succesvol zijn als ze worden gedragen door de buurtbewoners, heeft WWF het ‘Fonds voor natuur bij ons’ opgericht. Het fonds heeft als doel lokale, kleinschalige initiatieven die een positieve bijdrage leveren aan de bescherming van de natuur in België, en die gedragen worden door verenigingen en buurtbewoners, financieel te ondersteunen. Misschien maak jij wel deel uit van zo’n lokale vereniging?

Misschien hebben jullie geweldige ideeën om de natuur in jullie buurt te doen heropleven? Dien dan zeker voor 24/09/2021 jullie dossier in!

Dien hier jullie dossier in: fonds.wwf.be

© WWF

ONZE WEBSITE IN EEN NIEUW KLEEDJE

DIEPZEEMIJNBOUW: EEN PERFECT VERMIJDBARE RAMP Volgens een recent uitgebracht rapport van WWF over diepzeemijnbouw zullen de plannen om de diepzeebodem te ontginnen voor mineralen zoals kobalt, mangaan en nikkel, een destructieve impact hebben op de diepzee-ecosystemen en de biodiversiteit.

Negatieve effecten op de wereldwijde visserij zouden bovendien de belangrijkste eiwitbron van ongeveer een miljard mensen en het levensonderhoud van ongeveer 200 miljoen mensen bedreigen. De industrie laat voorkomen dat diepzeemijnbouw nodig is om te voldoen aan de vraag naar mineralen voor in de batterijen van elektrische voertuigen en elektronische gadgets. Volgens WWF is de betere keuze volop te gaan voor een circulaire deeleconomie die respectvol omspringt met de grenzen van de oceaan en de planeet.

Sinds begin april steekt onze website in een nieuw kleedje. Je ontdekt er alles over de ecoregio’s waar WWFBelgië actief is, de wilde soorten die we beschermen, de meest voorkomende bedreigingen, concrete informatie over onze lopende projecten, en ook hoe jij, dankzij jouw financiële steun, ons daar actief bij helpt. Je maakt er ook kennis met onze experten. Via de duidelijke en overzichtelijke structuur reis je doorheen zo goed als alle werelddelen, zonder België te vergeten. De prachtige foto’s herinneren je aan waarom het zo de moeite waard is om voor al deze natuurlijke pareltjes te blijven vechten.

Op zoek naar wetenschappelijke studies? Ook die vind je hier. Neem snel een kijkje op het oude, vertrouwde webadres.

© CARLOS DREWS/WWF

Meer weten: wwf.be/diepzeemijnbouw

wwf.be

NIEUWE STATUS VOOR AFRIKAANSE OLIFANTEN Tot voor kort werden de Afrikaanse savanneolifant en de Afrikaanse bosolifant als één en dezelfde soort beschouwd (Loxodonta africana). De soort werd als ‘kwetsbaar’ ingedeeld door de ‘International Union for Conservation of Nature’ (IUCN). Naar aanleiding van de bevindingen van de ‘African Elephant Specialist Group’ (AfESG) beschouwt de IUCN de Afrikaanse savanneolifant en de Afrikaanse bosolifant nu als wetenschappelijk van elkaar onderscheiden.

Beide soorten worden nu los van elkaar beoordeeld. Het aantal Afrikaanse bosolifanten (Loxodonta cyclotis) is de afgelopen 31 jaar met 86% afgenomen, voornamelijk door stroperij en verlies van leefgebied. Als gevolg hiervan wordt de soort nu geclassificeerd als ‘ernstig bedreigd’. De Afrikaanse savanneolifant (Loxodonta africana) wordt ingedeeld als ‘bedreigd’ volgens de Rode Lijst van bedreigde soorten van de IUCN.

Meer nieuws? Surf naar wwf.be/nl/actualiteit

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

5

DOSSIER De jaguar, symbool voor de bescherming van het Amazonegebied

De jaguar is dé iconische diersoort van LatijnsAmerika. Het is – na de tijger en de leeuw – de op twee na grootste katachtige ter wereld. Zijn leefgebied strekt zich uit van Mexico tot Argentinië en beslaat 18 landen.

De koning van de jungle (Amazonewoud), bossavanne (Cerrado) en waterrijke gebieden (Pantanal) is de spil van waardevolle ecosystemen. Daarom staat de jaguar centraal in het natuurbehoudswerk van WWF-België in het Amazonegebied. IJveren om het dier een leefbare toekomst te garanderen, kan immers niet losgekoppeld worden van het behoud en de bescherming van zijn rijke en uitgestrekte leefgebieden. En dat is cruciaal voor de toekomst van de biodiversiteit op aarde.

6

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

© RICHARD BARRETT/WWF-UK

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

7

Dossier

De koning van de jungle krijgt het benauwd

49%

van het oorspronkelijke leefgebied van de jaguar is verdwenen.

20%

van het aantal jaguars verdween tussen 2002 en 2015.

45%

van de jaguars leven in beschermd gebied.

‘Hij die in één sprong doodt’, dat is de betekenis van 'jaguar' of 'yaguarete' in het Quechua. Deze soort met grote symbolische en spirituele waarde voor heel wat autochtone gemeenschappen in Latijns-Amerika, is officieel beschermd in de meeste landen waar hij voorkomt.

Toch ziet de toekomst van de jaguar er niet rooskleurig uit. De niet afnemende ontbossing, de dramatische terugval van zijn prooien en de stroperij, zetten de soort almaar meer onder druk.

VERSNELDE VERNIETIGING VAN ZIJN LEEFGEBIED De meeste jaguars leven in het Amazonegebied waar de ontbossing jaar na jaar versnelt. De vernieling van zijn leefgebied ten gunste van de landbouw, de veeteelt en de verstedelijking leidt ertoe dat de jaguar zich in almaar kleinere en meer geïsoleerde gebieden moet terugtrekken waardoor de soort moeilijker voldoende prooien vindt. Bijna de helft van zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied is vernietigd. De versnippering van zijn leefgebied door menselijke activiteiten zorgt ervoor dat de jaguarpopulaties van elkaar geïsoleerd raken, wat de genenpoel van een populatie verarmt en de overlevingskansen van de populatie op lange termijn hypothekeert. De teloorgang van zijn leefgebied vergroot ook de toegang tot gebieden die voordien ontoegankelijk waren voor mensen, waardoor de conflicten tussen mens en jaguar en het stropen toenemen en de soort lokaal uitsterft. Groene corridors zijn van cruciaal belang om de toekomst van deze soort veilig te stellen.

STROPERIJ EN ILLEGALE HANDEL De jaguar ziet niet alleen zijn prooien afnemen, hij is ook het slachtoffer van stroperij. In sommige gebieden worden jaguars gedood om de veestapel te beschermen. Er bestaat ook een levendige zwarte markt voor jaguarlichaamsdelen, ook al is die handel wereldwijd verboden.

De klauwen, tanden en huid van de jaguar zijn, net zoals die van de tijger, gegeerd om er snuisterijen van te maken, of om ze te verwerken in traditionele Chinese wondermiddeltjes.

NIEUWE BEDREIGINGEN Ook mijnbouw, de ontwikkeling van voorzieningen, nieuwe ziektes, steeds vaker voorkomende en meer hevige bosbranden en veranderingen in de structuur van ecosystemen door klimaatverandering, vormen een bedreiging voor de jaguar.

8

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

© EMMANUEL RONDEAU/WWF FRANCE

DE JAGUAR BESCHERMEN, HET WOUD BESCHERMEN De jaguar is een 'paraplusoort'. Dit betekent dat heel wat andere soorten baat hebben bij het beschermen van de jaguar en zijn leefgebied.

Door de jaguar te beschermen, bescherm je uitgestrekte beboste gebieden die van cruciaal belang zijn voor onze planeet. Bossen zijn complexe levende systemen die tal van diensten leveren die essentieel zijn voor ons welzijn: ze leveren ons onder andere de frisse lucht die we inademen, het zuivere water dat we drinken en andere essentiële grondstoffen voor de lokale en mondiale economie. We schatten dat het verspreidingsgebied van de jaguar goed is voor 17% van de koolstofopslag, 10,5% van de houtproductie en 9,8% van de commerciële visserij wereldwijd. De jaguar beschermen komt dus neer op het verzekeren van de bestaansmiddelen en van het welzijn van heel wat mensen. Alleen al in het Amazonegebied leven 34 miljoen mensen, waaronder 385 inheemse bevolkingsgroepen.

Tussen 2004 en 2017 werd wereldwijd 43 miljoen hectare tropisch en subtropisch regenwoud vernield. Dit is veertien maal de oppervlakte van België. Ons land gaat niet vrijuit: België heeft een grote voetafdruk omdat het heel wat grondstoffen invoert: hout, soja, cacao, rundvlees, leer, palmolie, koffie en rubber. België heeft driemaal zijn oppervlakte nodig om in zijn behoeften te voorzien. Het Amazonegebied is een van de ontbossingsfronten dat hiervoor de prijs betaalt.

TOGETHER4FORESTS: OPROEP OM HET REGENWOUD TE REDDEN Daarom roept WWF de overheden op om in 2021 een sterke Europese wetgeving te steunen die moet garanderen dat de producten die op de Europese markt belanden, niet leiden tot de vernieling van bossen en natuurlijke ecosystemen. Eind vorig jaar ondertekenden meer dan 1,2 miljoen Europeanen, waaronder 87 000 Belgen, onze petitie voor deze strenge wetgeving. WWF en zijn partners blijven campagne voeren om erop toe te zien dat het in de maak zijnde wetsvoorstel ook echt de ontbossing tegengaat.

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

9

© STAFFAN WIDSTRAND/WWF

Dossier

Jaguarplan 2020-2030: een grensoverschrijdend plan voor een belangrijke soort De jaguar moet het hoofd bieden aan talrijke bedreigingen ondanks het feit dat de soort een waardevolle rol speelt in de ecosystemen waar hij voorkomt. Daarom verdubbelt WWF zijn inspanningen op het terrein om de jaguar beter te beschermen. Het 'Jaguarplan 2020-2030' dat WWF in november 2020 voorstelde, staat in het teken van de onderlinge afstemming van de beschermingsinspanningen die op internationaal niveau en in Latijns-Amerika worden geleverd.

WWF heeft een netwerk van 15 prioritaire landschappen in 14 Latijns-Amerikaanse landen in kaart gebracht om het behoud van de jaguar te verzekeren, en om bij te dragen aan de doelstellingen van het intergouvernementele 'Jaguar Conservation Roadmap for the Americas'.

Het is de bedoeling om tegen 2030 te verzekeren dat de jaguarpopulaties met elkaar in verbinding staan, en aangroeien of stabiel blijven in de landschappen waar WWF actief is. Het plan voorziet in het herstel van de leefgebieden van de jaguar om het kwetsbare evenwicht van de ecosystemen in stand te houden, wat gunstig is voor de soort, maar ook voor de lokale gemeenschappen. Met dit plan wil WWF ook duurzame economische activiteiten stimuleren, zoals boslandbouw en ecotoerisme, die toelaten dat mens en jaguar in harmonie samenleven. Deze tienjarenstrategie vormt de leidraad voor de WWFacties in Latijns-Amerika om de grootste katachtige van het continent te beschermen.

10

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

Dit zijn de vijf krachtlijnen van het plan: • Beveiliging van het verspreidings­gebied van de jaguar, zowel in de beschermde gebieden als in de gebieden bevolkt door de lokale gemeenschappen.

• Het stimuleren van duurzame economische activiteiten waar de lokale gemeenschappen en de jaguars baat bij hebben.

• Een einde maken aan de uitroeiing van de jaguar, en ijveren voor het samenleven van mens en dier door te pleiten voor een gedragsverandering en door stroperij en illegale handel te bestrijden.

• Samenwerking tussen de landen in het verspreidingsgebied van de jaguar en op internationaal niveau om samen te ijveren voor de bescherming van de jaguar.

• Onderzoek doen om betrouwbare wetenschappelijke kennis te verzamelen ter ondersteuning van projecten om de jaguar te beschermen.

OPEN GRENZEN VOOR DE JAGUAR © DIEGO PÉREZ/WWF PERU

Hoewel de meeste landen waar de jaguar voorkomt al een nationaal beschermingsplan hadden, was er tot nu toe nog geen plan voor het volledige verspreidingsgebied, en was er ook geen sprake van afstemming tussen de verschillende landen. De jaguar heeft grote aaneengesloten gebieden nodig om goed te kunnen gedijen, en laat zich hierbij niet tegenhouden door landsgrenzen.

Gezien de afname van zijn leefgebied en de toename van het aantal conflicten tussen mens en jaguar die daaruit voortvloeien, en de groeiende dreiging van de stroperij en handel in lichaamsdelen van jaguars, is het van cruciaal belang dat organisaties, wetenschappelijke instellingen en regeringen samenwerken om de impact van hun inspanningen te maximaliseren. Een internationaal actieplan was dus broodnodig als rode draad voor het beschermingswerk in de landen waar de jaguar voorkomt, opdat we de jaguar een duurzame toekomst kunnen verzekeren.

De belangrijkste gebieden voor de bescherming van de jaguar, door WWF aangeduid, liggen o.a. in Suriname, Ecuador en Brazilië, drie landen waar WWF-België op verschillende niveaus actief is om de soort te beschermen, en om bij te dragen aan de doelstellingen van het Jaguarplan 20202030.

“

De jaguar kan uitgroeien tot het symbool voor duurzame ontwikkeling van LatijnsAmerika. De geleverde inspanningen om hem te beschermen, kunnen landen helpen om hun duurzame ontwikkelingsdoelstellingen te halen.’

© DIEGO PÉREZ/WWF PERU

WWF-BELGIË VOERT OP DRIE FRONTEN STRIJD VOOR DE JAGUAR

 Wetenschappers van WWF nemen deel aan een eerste jaguarobservatietocht in de Napo-Putumayocorridor, op de grens tussen Peru, Ecuador en Colombia. (zie p. 13)

 Het tellen van het aantal

jaguars is cruciaal om de soort effectief te kunnen beschermen. Veel leden van de Cuyabenogemeenschap werden al opgeleid om wildcamera's te installeren en te gebruiken.

María José Villanueva, Conservation Director van WWF-Mexico en regionaal verantwoordelijke van WWF voor de bescherming van de jaguar Magazine - LENTE-EDITIE 2021

11

© FABIAN VAS/WWF GUIANAS

Dossier

Suriname: de tijger achterna De ‘koning van het bos’, of ook wel ‘Tigri’. Zo wordt de jaguar in Suriname genoemd. Maar verlies van leefgebied, illegale handel en mensdierconflicten doen de koning wankelen op zijn troon.

De quasi ongerepte en uitgestrekte wildernis, de extreem lage bevolkingsdichtheid, en het feit dat de meeste mensen langs de kust leven, maakte dat de jaguar in Suriname nauwelijks in contact kwam met de mens. Hier komt echter stilaan verandering in.

VERLIES VAN HABITAT ...

Suriname is een van de weinige landen met heel veel bos (93%) en weinig ontbossing. De mens dringt echter steeds dieper in het woud door voor illegale houtkap en goudwinning, waardoor de jaguar steeds meer onder druk komt te staan. Om de mijnbouwsites te bereiken, worden wegen aangelegd.

De zeer schichtige jaguar zoekt nu prooien langs deze wegen en rond de goudwinningskampen, wat van hem een makkelijk doelwit maakt voor opportunistische stropers en georganiseerde bendes.

12

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

... LEIDT TOT ILLEGALE HANDEL EN MENSDIERCONFLICTEN De houtkapsites zijn voornamelijk in Chinese handen. Lichaamsdelen van de jaguar worden door een deel van de Chinese gemeenschap als een waardig alternatief gezien voor lichaamsdelen van de tijger, aan dewelke – ten onrechte – geneeskrachtige werkingen worden toegeschreven. Deze vraag zet de arme Surinaamse bevolking soms aan tot stroperij. Het toegenomen contact tussen mens en jaguar leidt ook tot conflicten: jaguars worden gedood omdat mensen bang van hen zijn en hun vee willen beschermen.

WWF IN ACTIE Het is dus belangrijk duidelijk te maken dat de jaguar een beschermde soort is die niet bejaagd mag worden. Vorig jaar richtte WWF de ‘Nationale Jaguar Werkgroep Suriname’ op. Deze alliantie met alle relevante betrokkenen bepleit het beter beschermen van de jaguar door het opvolgen van de populatie,

het ontwikkelen van activiteiten die stroperij en illegale handel ontraden, het beperken van mensdierconflicten, en het uitrollen van bewustmakingscampagnes.

De werkgroep zal de overheid ook bijstaan bij het implementeren van de 'Jaguar Conservation Roadmap for the Americas' (zie p. 10) die door Suriname is onderschreven.

Dit voorjaar starten WWF en zijn partners met een jaguarmonitoringsproject om uit te zoeken waar de belangrijkste leefgebieden van de jaguar zich situeren. Die informatie is hard nodig om de regering ertoe aan te zetten op deze plekken gerichte beschermingsmaatregelen te nemen.

WWF denkt samen met de lokale gemeenschappen ook na over hoe mens-dierconflicten te voorkomen.

Ze leren ook illegale activiteiten op te sporen en hoe ze deze kunnen aangeven bij de overheden. Zo kunnen de mensen gestraft worden die de wet op het doden en verkopen van jaguars overtreden.

© STAFFAN WIDSTRAND/WWF

Ecuador: rijk van de jaguar en parel van biodiversiteit Ecuador is een van 17 zogenaamde 'megadiverse' landen: het herbergt een rijke biodiversiteit en telt wel 91 soorten ecosystemen. Zowat de helft van het land is bedekt door het Amazonewoud. Het behoud van deze rijke Ecuadoraanse ecosystemen, waar ook de jaguar deel van uitmaakt, draagt bij tot de instandhouding van de wereldwijde biodiversiteit.

De expertise van WWF draagt bij aan het werk van de Ecuadoraanse regering om het beschermingsplan voor de jaguar te actualiseren. Daarnaast werkt WWF ook nauw samen met ngo's, wetenschappers en lokale gemeenschappen.

DE BESCHERMING VAN DE JAGUAR VERSTERKEN Sinds begin 2020 steunt WWF-België WWF-Ecuador dat met het Ecuadoraanse ministerie van Leefmilieu samenwerkt om de bescherming van de jaguar in het land te versterken. Het tellen van de populaties katachtigen in de NapoPutumayo-corridor (op de grens met Colombia, Peru en Ecuador) in 2020, was een van de eerste mijlpalen in het kader van dit project. Er leven ongeveer 2 000 jaguars in deze relatief goed bewaarde bossen. Het is daarom cruciaal om hun bescherming te versterken. Het nieuw uitgedokterd plan beoogt in eerste instantie de volgende doelstellingen: • Een platform creëren voor alle partijen (ngo's, lokale gemeenschappen, wetenschappers enz.) die betrokken zijn bij de bescherming van de jaguar om de inspanningen te bundelen en op elkaar af te stemmen.

• De op het terrein verzamelde gegevens centraliseren om een plan uit te werken met alle belangrijke noodzakelijke parameters om de jaguar en zijn leefgebied in stand te houden.

• Specifieke actiezones in kaart brengen (leefgebied, soorten, bedreigingen) en concrete acties opzetten op het terrein.

HAND IN HAND MET DE LOKALE GEMEENSCHAPPEN Met de steun van WWF-België lanceerde WWF-Ecuador samen met lokale partners een experimenteel ecotoerismeproject onder leiding van vrouwen uit de lokale gemeenschappen. De vrouwen volgden een opleiding om camera's te bedienen die de fauna monitoren. Ze leerden hun grondgebied beter kennen, de dieren die er leven te identificeren, alsook de gebieden rijk aan biodiversiteit. Op termijn is het de bedoeling dat ze lokale gidsen worden, zodat natuurbehoud rijmt met economische welvaart en met de emancipatie van de vrouw.

Door de wereldwijde gezondheidscrisis heeft het in 2020 opgestarte project wat achterstand opgelopen. Het werk dat we tot nu toe op het terrein hebben geleverd met onze partners, heeft het echter al mogelijk gemaakt om de toekomstige gidsen bewust te maken van de biologische rijkdom van het gebied. De vrouwen uit de lokale gemeenschappen die deelnemen aan het project, zien ecotoerisme nu al als een strategie om hun natuurlijke rijkdommen te beschermen en naar waarde te schatten, en beschouwen het als een nieuwe economische activiteit.

De volgende stap bestaat er voor hen in om een plan uit te werken om de organisatie op te schalen en hun toeristische onthaalcapaciteit uit te breiden. Wordt vervolgd!

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

13

© NIGEL DICKINSON/WWF

Dossier

Brazilië: jaguar bedreigd door bosbranden

500+

Meer dan 500 jaguars werden getroffen of gedood door bosbranden in Brazilië en Bolivië sinds 2019.

60%

van het Amazonewoud ligt in Brazilië.

55,8

miljoen hectare van het Amazonewoud, ofwel de oppervlakte van Zwitserland en Spanje samen, wordt actief beschermd door WWF en zijn partners.

14

In 2020 nam de ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied in één jaar met 9,5% toe. De toename is voornamelijk te wijten aan brandlandbouw (‘slashand-burn’). Het gaat om de sterkste ontbossingsgraad in de afgelopen twaalf jaar.

ONTBOSSING DOOR BOSBRANDEN In Brazilië richten bosbranden elk jaar grotere ravages aan. De almaar snellere ontbossing voor extra landbouwgrond en de klimaatverandering zijn de belangrijkste oorzaken van de branden.

De huidige Braziliaanse regering kreeg al meermaals het verwijt dat ze land- en mijnbouw in beschermde gebieden lijkt te wettigen, en dat ze tegelijk de middelen voor milieubeschermingsprogramma's terugschroeft. De combinatie van deze factoren betekent dat enorme bosgebieden en de ongelooflijke rijkdom die ze herbergen, aan een almaar sneller tempo verdwijnen.

BOSBRANDEN BEDREIGEN JAGUARPOPULATIE Naar schatting leven 94% van de jaguars in het Amazonegebied, waarvan 50% in Brazilië. Ze worden rechtstreeks bedreigd door het toenemende aantal branden in de Pantanal en de Cerrado, de minder bekende leefgebieden die samen met het regenwoud het Amazonebekken vormen. Hoewel de

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

jaguar mobieler is dan vele andere soorten en hij dus gemakkelijker aan het vuur kan ontkomen, houden bosbranden toch een grote bedreiging in voor de soort: hun prooien verplaatsen zich trager en kunnen dus moeilijker aan het vuur ontsnappen.

Wanneer de overlevende jaguars zich naar nieuwe, ongekende leefgebieden verplaatsen, bestaat het gevaar dat ze in conflict komen met andere jaguars en vooral met mensen die vee houden. Dat vee vormt een gemakkelijke prooi om hun honger te stillen. Sinds 2019 vonden meer dan 500 jaguars de dood en verloren ze hun leefgebied of hun prooien aan het vuur.

WAT DOET WWF? In 2019 richtte WWF-België een fonds op om onmiddellijk technische en logistieke hulp te bieden om de nood te lenigen die door de branden ontstond: drinkbaar water, voedsel, drones om de brandhaarden te lokaliseren en brandbestrijdingsmateriaal. Vandaag laat dit fonds toe om te blijven strijden tegen de ontbossing en de verspreiding van bosbranden, maar ook om de lokale fauna te beschermen. WWF steunt lokale eerstelijnsorganisaties die illegale activiteiten bestrijden: illegale houtkap en mijnbouw, landbouwconflicten en landroof. Het fonds helpt ook om brandbestrijdingskorpsen goed uit te rusten en op te leiden, en om de gebieden te monitoren. De partners op het terrein werken rechtstreeks samen met de inheemse bevolking en lokale gemeenschappen. Ze zijn ook prima geplaatst om alle vormen van hulp te bieden aan gemeenschappen die door branden zijn getroffen. Met deze uiteenlopende concrete acties hebben WWF en zijn partners een positieve invloed op 18% van het Amazonegebied in Brazilië en dragen ze zo bij tot het behoud van het leefgebied van de jaguar.

Jouw gift is onze kracht! Steun maandelijks onze terreinprojecten door symbolisch een jaguar te adopteren: wwf.be/adopteer

Hebt u al eens over uw nalatenschap nagedacht? Behalve uw naasten, kan u ook de natuur in uw testament opnemen.

Zo biedt u bedreigde soorten en hun leefomgeving een toekomst. WWFexperten werken wereldwijd in meer dan 100 landen aan de bescherming van de meest waardevolle pareltjes van de natuur. Elk jaar dragen nalatenschappen ten voordele van WWF aanzienlijk bij aan de financiering van deze projecten.

Zonder het engagement van onze erflaters zouden we onze missie niet kunnen waarmaken. Samen maken we het verschil. Door een deel of het geheel van uw bezittingen na te laten aan WWF, schenkt u de volgende generaties een levende planeet.

ANTWOORDSTROOK:  Ik wens gecontacteerd te worden voor meer informatie.  Ik wens vrijblijvend en vertrouwelijk een brochure met informatie te ontvangen over hoe ik WWF kan opnemen in mijn testament.  Ik heb WWF in mijn testament opgenomen.  Mevr.  Dhr.

Voornaam:.............................................. Naam: ����������������������������������������������������������������������

Straat: ..........................................................................................................................................Nr: ������������������������ Postcode:............................................. Plaats: ��������������������������������������������������������������������������������������������������������� E-mailadres: ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� Telefoonnummer:...................................................................... Geboortedatum: ����������������������������������������������������� Terug te sturen naar: Dominique Weyers • WWF-Belgium • Emile Jacqmainlaan 90 • 1000 Brussel Of neem contact op via telefoon: 02 340 09 37 of 0476 58 07 42 • E-mail: dominique.weyers@wwf.be.

WWF-Belgium, E. Jacqmainlaan 90, 1000 Brussel laat uw gegevens verwerken door Bisnode, Researchdreef 65, 1070 Brussel volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming. We gebruiken uw gegevens enkel voor de op dit formulier vermelde activiteiten. U kan uw gegevens steeds inkijken, laten aanpassen of schrappen via WWF. Wil u meer weten over WWF en uw gegevens? Surf naar wwf.be/nl/ privacy/. Wij kunnen u onze privacyverklaring ook per post bezorgen.

© NATUREPL.COM/LYNN M. STONE/WWF

WWF IN UW TESTAMENT

© OLA JENNERSTEN / WWF-SWEDEN

OP HET TERREIN

Ons land heeft een groot biodiversiteitspotentieel. De terugkeer van de wolf is daarvan een mooi voorbeeld.

WWF en zijn partners zijn actief aanwezig op het terrein om zoveel mogelijk informatie over de wolf te verzamelen.

We willen meer inzicht in de soort verwerven en ervoor zorgen dat de soort zich hier permanent vestigt, ondanks de versnipperde natuur.

Ons land heeft een uitgebreid wegennet: per vierkante kilometer bevindt zich vijf kilometer wegen. Dit goed uitgebouwde netwerk is zonder twijfel een troef voor onze mobiliteit, maar niet voor die van wilde soorten. In België is het verkeer de belangrijkste doodsoorzaak van de wolf. Eind 2020 kwamen twee welpen van de Limburgse roedel door aanrijding om het leven, een derde kwam er met de schrik vanaf.

Een van onze doelstellingen is dan ook om de ecologische verbindingen te verbeteren. Hierdoor zouden de wolf, maar ook andere soorten zoals de wilde kat, zich vrijer en veiliger kunnen verplaatsen in hun territorium, of van het ene natuurlijke gebied naar het andere zonder ten prooi te vallen aan het verkeer.

16

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

© ALISON AVANZINI/WWF-BELGIË

België: in het spoor van de wolf

WILDCAMERA'S Monitoring met wildcamera's is nuttig om inzicht te verwerven in de verplaatsingspatronen van wilde dieren, en om vast te stellen of ze ecoducten al dan niet gebruiken.

WWF heeft in België een twintigtal van deze camera's geplaatst. Deze camera’s die de dieren niet verstoren, hebben een autonomie van zes maanden tot een jaar. Ze laten toe om waardevolle informatie te verzamelen over de verplaatsingen die diersoorten maken, om vervolgens de nodige aanpassingen te kunnen doorvoeren.

ECOLOGISCHE VERBINDINGEN: ONMISBAAR VOOR DE BELGISCHE FAUNA

© ALISON AVANZINI/WWF-BELGIË

Wolven tussen tien maanden en twee jaar oud gaan op zoek naar een nieuw territorium om zelf een roedel te stichten. Ze leggen daarbij soms meer dan 1 000 kilometer af. In Vlaanderen zijn er zes ecoducten, in Wallonië vijf, wat niet volstaat om een aaneengesloten natuurlijk netwerk te verzekeren. Bovendien heeft vooral Vlaanderen nood aan meer bufferzones en meer hagen in landbouwgebied opdat de wolf en andere soorten zich vrij en veilig kunnen verplaatsen.

 Ecoducten laten

territoriale dieren toe om hun leefgebied uit te breiden. Dieren die een nieuw territorium zoeken, kunnen zo obstakels nemen die anders onoverkomelijk zijn.

EXPO: KOM ALLES TE WETEN OVER DE TERUGKEER VAN DE WOLF IN BELGIË WWF nodigt je graag uit op de gratis tentoonstelling over de wolf georganiseerd samen met het natuurpark Hoge VenenEifel. Je komt er alles te weten over dit fascinerende roofdier: zijn voedingsgewoonten, zijn anatomie, zijn terugkeer naar België en de obstakels die dat met zich meebrengt ... Dit alles in een van de mooiste regio's van België, die je beslist moet (her)ontdekken!

Praktische informatie Waar? In het ‘Maison du Parc – Botrange’ (Rue de Botrange 131, 4950 Waimes), aan de rand van het natuurpark Hoge Venen-Eifel.

Wanneer? Tot maart 2022. Alle dagen open (behalve op 25 december en 1 januari) tussen 9 en 17 uur op weekdagen, en tussen 10 en 18 uur in het weekend en op feestdagen (onder voorbehoud van de wettelijke COVID-19-beperkingen).

Voor wie? Voor iedereen! Klein en groot komen er aan hun trekken. De allerjongsten krijgen bij de start van hun bezoek ook een activiteitenboekje. Toegankelijk voor personen met beperkte mobiliteit.

wwf.be/wolf-expo Plan je bezoek!

DUITSLAND

Snelwegen en middenbermen zijn vaak dodelijke obstakels voor de Belgische fauna. Paradoxaal genoeg vormt België door zijn geografische ligging een kruispunt voor wolven die uit andere landen komen.

‘Dankzij dit ecoduct (ecoduct van Grunhault, nvdr) kan een wolf die via Nederland in België aankomt de E40 zonder gevaar oversteken richting Hoge Venen’, licht Corentin Rousseau, program manager bij WWFBelgië toe.

NEDERLAND

August+Noëlla

Brussel Akela

FRANKRIJK

LUX.

WOLF, WAAR BEN JE? De Limburgse roedel bestaat momenteel uit August, aangekomen in 2018, Noëlla, aangekomen eind 2019, drie welpen, geboren in 2020, en de nieuwe welpen die begin mei geboren werden.

Akela vertoeft sinds 2018 in de Hoge Venen. In de winter van 2020-2021 kreeg hij het gezelschap van een wolvin. Wellicht zet dit nieuw gevormde koppel in de lente van 2021 welpen op de wereld.

In België is het aantal potentiële territoria beperkt en dus ook het aantal roedels dat zich hier de komende jaren kan vestigen (ook afhankelijk van het aantal geboren welpen dat blijft leven).

VERLAAT DE PADEN NIET! De terugkeer van de wolf mag dan al tot de verbeelding spreken, toch moeten we de wetgeving in acht nemen: verlaat de paden niet in een poging om een wolf te observeren. Een wolvenkoppel zoekt koste wat het kost de rust op om hun jongen op te voeden. Als we die rust verstoren, hypothekeren we de kans dat de soort zich duurzaam in onze contreien vestigt ...

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

17

Onderzoek naar duurzaam winkel­ mandje: duurzamer eten voor dezelfde prijs? Het kan.

Het voedsel dat we consumeren en de manier waarop we het produceren, eisen hun tol van de natuur wereldwijd. Via duurzamere landbouwmethoden en de juiste voedselkeuzes kunnen we dit probleem aanpakken. Maar hoe kan een aanpassing van onze voedselsystemen een positieve invloed hebben op de biodiversiteit en klimaatverandering?

© KOBE VAN LOOVEREN - KOLLEBLOEM

FOCUS De kleinschalige landbouw zoals we die vroeger kenden, deed de biodiversiteit aanvankelijk toenemen: tal van planten en dieren die goed gedijen in akkerland, heide en grasland kregen volop kansen.

De wereldwijde intensivering van de voedselproductie en de landbouw zijn ondertussen verantwoordelijk voor 70% van het biodiversiteitsverlies op het land en voor 50% in zoetwaterecosystemen. Bovendien veroorzaken ze ongeveer 29% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Om de neerwaartse trend van de biodiversiteit vóór 2050 om te buigen en de klimaatcrisis aan te pakken, is een transitie naar een meer duurzame en rechtvaardige voedselproductie en landbouw noodzakelijk.

#EAT4CHANGE Daarom startte WWF in 2020 – met de financiële steun van het 'DEAR'-programma van de Europese Commissie – met het vierjarig Europees project ‘#Eat4Change’.

Dat project richt zich op het veranderen van de voedingsgewoontes van Europese burgers en op het verduurzamen van de voedselproductie.

EEN DUURZAAM WINKELMANDJE: HAALBAAR VOOR ALLE BELGEN Onze dagelijkse voedselkeuze heeft dus een grote invloed op milieu en klimaat. Maar is duurzamer gaan eten om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C haalbaar voor iedereen? Een studie in opdracht van WWF naar het gemiddelde winkelmandje van de Belg toont aan dat het kan. Door een gangbaar winkelmandje van een gezin van vier te vergelijken met een duurzaam winkelmandje, toont de studie aan dat de ecologische voetafdruk van de inhoud van het duurzame winkelmandje 50% lager is voor hetzelfde, of zelfs een lager budget.

We kunnen bovendien dezelfde producten blijven consumeren, maar wel in andere hoeveelheden.

18

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

zoetwaren

Kruiden

POSITIEVE EFFECTEN OP MILIEU EN Vetten en oliën KLIMAAT Peulvruchten,

vleesproducten

Eieren en ei-producten

-54% -82%+367% +34% -46% -9%

-53%

+722%

Vis, s en sch

-67%

noten en zaden Een duurzaam eetpatroon vereist (incl. vleesvervangers) +1196% zui 37% minder landbouwareaal in vergelijking met het huidige P 37% eetpatroon, waardoor de druk me op wilde soortenZetmeelhoudende en habitats wortelenbiedt en kollen vermindert. Anderzijds Snacks en zoetwaren v het ook meer mogelijkheden Kruiden voor landbouwmodellen die Snacks en Vlees en Vetten en zoetwaren oliën vleesproducten Huidig dieet in harmonie met de natuur Peulvruchten, Kruiden noten en zaden produceren. In een extensief en Snacks en Vlees en (incl. vleesvervangers) Vetten en zoetwaren oliën vleesproducten Granen en Eieren goed beheerd landbouwsysteem Peulvruchten, +143% ei-produ graanproducten noten enKruiden zaden Snacks en Vlees en (incl. vleesvervangers) kunnen koeien graslanden Vetten en zoetwaren oliën Zetmeelhoudende +107% wortelenvleesproducten en kollen Eieren en t FlPeulvruchten, ex enaKruiden omzetten in waardevolle eiwitten ei-producten risch diee notenit zaden Snacks en Vlees en (incl. vleesvervangers) Vetten en zoetwaren oliënZetmeelhoudende Vis, schelpen tegelijkertijd de biodiversiteit wortelenvleesproducten en kollen en schaaldier Eieren en Peulvruchten, ei-producten Groenten Granen en Kruiden Snacks enMelk e van deze graslanden bevorderen. noten en zaden Fruit graanproducten zoetwaren Snacks en v Vlees en zuivelprod (incl. vleesvervangers) Vetten en zoetwaren oliënZetmeelhoudende Vis, schelpwortelenvleesproducten en kollen Bovendien dragen deze weilanden enKruiden schaaldieren Eieren en Peulvruchten, Plantaar ei-producten Granen en Snacks enMelk enVlees en noten enKruiden zaden melkverva Vetten en zoetwaren oliën dan ook bij aan de koolstofopslag, graanproducten Groenten vleesproducten zuivelproducten Flexitarisch dieet Huidige dieet (incl. vleesvervangers) Vetten en oliën Zetmeelhoudende Vis, schelpwortelen en kollen Peulvruchten, en schaaldieren het voorkomen van erosie en de noten enKruiden zaden Peulvruchten, Plantaardige Flexitarisch dieet Granen en Snacks enMelk en Vlees en (incl. vleesvervangers) noten en zaden melkvervangers oliën graanproducten Vetten en zoetwaren Groenten vleesproducten zuivelproducten Frui (incl. vleesvervangers) diversiteit van het landschap.

Zetmeelhoudende Impact op klimaat van huidig vs flexitarisch Eieren

Granen dieet (gezin vanenvier)* Snacks en Vlees en (incl. vleesvervangers) melkvervangers oliën Zetmeelhoudende Door intensieve landbouw graanproducten Vetten en zoetwaren Groenten Fruit wortelenvleesproducten en kollen Zetmeelhoudende Eieren en wortelen en kollen Peulvruchten, ei-producten te beperken, verminderen noten enKruiden zaden Flexitarisch dieet Huidige dieet Granen en Snacks en Vlees en (incl. vleesvervangers) Snacks en oliënZetmeelhoudende Vis, schelpgraanproducten Vetten en zoetwaren Groenten Fruit ook bepaalde factoren die de wortelenvleesproducten en kollen zoetwaren en schaaldier Eieren en Peulvruchten, ei-producten Granen en Kruiden Melk e noten en zaden Flexitarisch dieet Huidige dieet vernietiging van habitats in graanproducten Granen en Snacks en Vlees en zuivelprod (incl. vleesvervangers) oliënZetmeelhoudende Vis, schelpgraanproducten Vetten en zoetwaren Groenten Kruiden Fruit wortelenvleesproducten en kollen en schaaldieren Eieren en de hand werken. Zo neemt de Peulvruchten, Plantaar ei-producten Granen en Melk en melkverva noten enKruiden zaden Flexitarisch dieet Huidige dieet graanproducten Groenten Snacks en Vlees en zuivelproducten eutrofiëring (een teveel aan (incl. vleesvervangers) Zetmeelhoudende Vetten en zoetwaren oliën Vis, schelpGroenten Vetten en oliën Fruit wortelenvleesproducten en kollen en schaaldieren Eieren en Peulvruchten, nutriënten in de bodem en het Plantaardige Flexitarisch dieet ei-producten Granen en Melk en melkvervangers noten enKruiden zaden Flexitarisch dieet Huidige dieet graanproducten Groenten zuivelproducten Frui (incl. vleesvervangers) Zetmeelhoudende Peulvruchten, Vetten en oliën water dat verstikking van de Vis, schelpwortelen en kollen noten en zaden en schaaldieren Peulvruchten, Plantaardige Flexitarisch dieet Hu Granen en bodem en het water veroorzaakt),noten en zaden Melk en melkvervangers graanproducten GroentenZetmeel­ zuivelproducten Fruit (incl. vleesvervangers) Zetmeelhoudende houdende resultaat van het overmatig wortelen en kollen wortelen en Plantaardige Flexitarisch dieet Huidige dieet Granen en kollen melkvervangers gebruik van meststoffen, af graanproducten Groenten Fruit Zetmeelhoudende Granen en wortelen en kollen 8,0Flexitarisch dieet waardoor de kwaliteit van water graanproducten Huidige dieet Granen en kg CO₂ eq. / dag graanproducten Groenten en ecosystemen in het algemeen Fruit Groenten verbetert.

Flexitarisch dieet Huidige dieet Granen en wortelen en kollen

Ten slotte verminderen we door op een duurzame manier te produceren en te consumeren de ecologische voetafdruk van het voedsel van een gezin van vier met bijna de helft, of minder dan 2,04 kg CO2 per persoon.

Dit draagt bij aan het doel om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C.

Honger naar meer? Lees de studie: wwf.be/ duurzaamwinkelmandje

graanproducten

16,7

Peulvruchten, noten enKruiden zaden

Groenten

Fruit

Flexitarisch dieet

Groenten

kgFlexitarisch CO₂ eq. /dieet dag

Plantaardige Flexitarisch dieet

Huidige dieet Fruit

Fruit Plantaardige melkvervangers

Huidige dieet

Melk en zuivelproducten

Flexitarisch dieet

Huidige dieet

Huidige dieet Flexitarisch dieet

Groenten

Flexitarisch dieet

Groenten

Granen en graanproducten

Granen en graanproducten

Fruit

Volgens onze analyse kost de gangbare wekelijkse winkelmand van een Belgisch gezin van vier gemiddeld € 172, de duurzame mand € 158 (-9%).

Omdat de studie aanspoort verwerkte industriële producten, frisdranken en alcoholische dranken, evenals dierlijke producten (voornamelijk vlees en zuivelproducten) te verminderen, verlagen de kosten van het voedselbudget. De besparing zorgt ervoor dat we meer duurzaam geproduceerde producten kunnen aankopen (30% van het fruit, de groenten, dierlijke producten, plantaardige alternatieven, koffie, thee).

Dergelijke producten, op een milieuvriendelijke manier geteeld en/of aangekocht via de korte keten, zijn over het algemeen duurder omdat ze rekening houden met de werkelijke productiekosten en een betere vergoeding voor de producten Fruit

Plantaardige melkvervangers

DUURZAMER ETEN VOOR HETZELFDE BUDGET

Samenstelling van huidig vs flexitarisch dieet (gezin van vier)* Snacks en Vlees en

garanderen. Maar als ze worden opgenomen in duurzame consumptiegewoonten, verhogen ze het totale voedselbudget niet.

Huidig dieet

Een duurzaam eetpatroon is een flexitarisch eetpatroon dat voornamelijk bestaat uit voedsel van plantaardige oorsprong – groenten, fruit, granen en peulvruchten – dat op een meer duurzame manier geproduceerd wordt. We matigen onze consumptie van vlees, vis en zuivelproducten, en kiezen voor een betere kwaliteit. De productie van dierlijk voedsel oefent een grote druk uit op de natuur en wilde soorten. Het matig consumeren ervan helpt de druk op ecosystemen te verminderen. Het kiezen voor een betere kwaliteit ondersteunt bovendien landbouwmodellen die een positieve invloed hebben op het herstel van de natuur.

Zetmeelhoudende wortelen en kollen

wortelen en kollen

WELKE PRODUCTEN HOREN ERIN THUIS?

Vis, schelp- en schaaldieren Eieren en eiproducten Vlees en vleesproducten

* Grafieken uit het rapport 'Duurzaam winkelmandje: mogelijkheden voor meer duurzame eetgewoontes in België'.

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

19

ei-produ Hu

© PIXABAY

KIDS De lente lokt ons naar buiten, zeker nu we al zo lang verondersteld worden ‘in ons kot’ te blijven. Deze gedwongen pauze geeft ons stof tot nadenken over onze relatie met de natuur. Want als de COVID-19-pandemie ons een ding heeft geleerd, dan is het wel dat de natuur een positieve invloed heeft op ons welzijn. Daarom bereidden we een lenteactie voor met een twintigtal leuke uitdagingen om buiten aan te gaan, en kunnen jullie deelnemen aan allerlei activiteiten, stages en kampen.

DE WWF-RANGERCLUB VINDT ZICH OPNIEUW UIT De WWF-Rangerclub verenigt meer dan 5 000 kinderen tussen 6 en 12 jaar oud, en biedt deze jonge natuurbeschermers magazines vol dierenweetjes, kortingen in natuurparken en musea, en, in normale tijden, activiteiten en avonturen om te beleven met familie of vrienden. Hoewel de gezondheidscrisis nieuwe uitdagingen met zich meebrengt, slaagt de Rangerclub erin om zich heruit te vinden. Sinds eind 2020 bieden we dan ook nieuwe avonturen aan onze enthousiaste rangers.

Door deel te nemen aan onze #Rangerclubchallenge hebben onze rangers en hun familie wilde dieren geholpen, plastic zwerfvuil bestreden, genoten van de weldadigheid van de natuur, en hun passie voor wilde dieren en de planeet gedeeld. We organiseerden ook een webinar ‘for kids’ over de otter. Gedurende twee uur deden Leen (WWF-Rangerclub) en Céline (verantwoordelijk voor natuurprojecten in België) het leven van de otter uit de doeken en lichtten ze de acties die WWF onderneemt om de soort te beschermen toe aan de enthousiaste kinderen. Ten slotte bereidden we stages, kampen en gezinsactiviteiten voor de komende maanden voor. Allen daarheen! (Onder voorbehoud van de wettelijke COVID-19beperkingen.)

www.rangerclub.be @wwfrangerclub WWF-Rangerclub

20

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

In het nieuwe hoofdstuk ‘Beleef de Natuur’ van het pedagogisch lesmateriaal ‘Living Planet School’ nodigt WWF basisscholen uit voor een duik in de natuur.

Deelnemende klassen ontvangen een mooie poster en een twintigtal leuke uitdagingen om buiten aan te gaan.

Aan elke uitdaging is een dier gekoppeld. Van zodra de uitdaging is aangegaan, kunnen de leerlingen de afbeelding van het dier op de poster kleven waarop de verschillende leefgebieden van de planeet worden afgebeeld: zee, bos, woestijn, rivier, poel ... Een uitgelezen manier om alle zintuigen aan te spreken om de natuur rondom de school te (her)ontdekken!

Leerkrachten kunnen dit lesmateriaal gratis bestellen via wwf.be/school.

WWF EDUCATION SUMMIT Van 23 tot 25 februari 2021 vond de eerste ‘WWF Education Summit’ in digitale vorm plaats. Een uitgelezen kans om meer dan honderd WWFeducatiemedewerkers en -medewerksters van over de hele wereld samen te brengen. Het 10 uur durende programma behelsde intense en leuke uitwisselingen tijdens dewelke we ook de stem van de jongeren hoorden, we inspirerende programma's ontdekten en genoten van de culturele diversiteit en het samen opbouwen van internationale initiatieven ...

© DIETER HOEVEN / WWF-BELGIUM

BELEEF DE NATUUR

EXPO: OLGA DE OTTER REIST DOOR VLAANDEREN

Knijpen otters hun neus dicht onder water?

Blijven er soms graatjes steken in hun keel? En waarom zwemmen ze niet onder bruggen door?

Dat en veel meer ontdek je tijdens de nieuwe, reizende tentoonstelling over de otter in Vlaanderen.

De otter liet zich 30 jaar lang niet zien in België.

Was hij er gewoon niet of verstopte hij zich te goed? Sinds 2012 duiken er op verschillende plaatsen in België af en toe sporen op die wijzen op de aanwezigheid van een otter. We treffen zulke sporen steeds vaker aan, hoog tijd dus om iedereen te laten kennismaken met dit diertje opdat we hem een warm welkom kunnen geven. 2021 is tenslotte het jaar van de otter!

Bezoek de expo bij jou in de buurt en leer alles over otters en hun gekke gewoontes.

Ontdek de volledige kalender: wwf.be/nl/evenementen/otterexpo

DE VOORKEMPEN REGIONAAL LANDSCHAP

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

21

© GABRIEL GALGOSCY / BEAR AGAIN

BEDANKT

Het kleine beertje zat helemaal alleen in zijn hol te rillen toen arbeiders die omvergewaaide bomen aan het vellen en ruimen waren, hem eind februari ontdekten. Om zijn moeder de kans te geven hem te komen oppikken, werden alle werken drie dagen stilgelegd. Na drie dagen was het welpje nog steeds alleen, maar ook uitgedroogd, uitgehongerd en erg verzwakt. Toen de dierenarts van het opvangcentrum hem kwam ophalen, was hij er zo erg aan toe dat hij zelfs niet langer de kracht had om te bibberen. Na een opwarmbeurt en wat eten dommelde het amper enkele weken oude pluizenbolletje in de armen van de dierenarts in. Zijn gezondheid is er intussen flink op vooruitgegaan. Het beertje is overgebracht naar het berenasiel, waar hij de naam 'Gombotz' kreeg (een Hongaars dessertje).

Gombotz is een van de 25 berenwelpen die momenteel in het asiel verblijven. Hartelijk dank aan iedereen die symbolisch een bruine beer heeft geadopteerd of die tijdens onze eindejaarscampagne een gift deed. Dit mooie verhaal en nog veel andere kunnen we schrijven dankzij jullie!

JULLIE WERKTEN MEE AAN DE BESCHERMING VAN DE KOALA'S

© SHUTTERSTOCK/YATRA/WWF

22

GOMBOTZ, HET JONGE WEESBEERTJE DAT JULLIE HEBBEN GERED

In Australië hebben de catastrofale bosbranden van begin vorig jaar meer dan drie miljard dieren getroffen. Alleen al in New South Wales kwamen 6 000 koala’s om in de vlammen. Omdat de toekomst van de koala's meer dan ooit onzeker is, is WWF vastberaden om deze ramp te kenteren.

Het project 'Koalas Forever', waarover we het hadden in de brief bij je fiscaal attest, wil tegen 2050 het aantal koala's in het zuiden van Australië verdubbelen. De 2 104 giften die we ontvingen, helpen bij deze titanenklus: we zorgen er niet alleen voor dat de koala's worden beschermd en over een veilig leefgebied beschikken, maar ook dat de populaties gezond zijn en goed gedijen.

Bedankt!

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

© CATHERINE RENARD/WWF-BELGIË

KORTINGSBON - AQUASCOPE VIRELLES Zin om uit je kot te komen? Daar hebben we alle begrip voor! Geniet met WWF van een bezoek aan Aquascope Virelles, mét korting! Met zijn 80 hectare groot meer rijmt Aquascope Virelles toerisme, educatie en milieubescherming, voor iedereen wat wils dus! Het maakt niet uit of je een groentje of een ervaren natuurkenner bent, het meer laat je kennismaken met al het moois dat de Belgische natuur in petto heeft.

- € 1,5 per persoon (max. 4 personen), geldig bij elk bezoek tot maart 2022, mits voorlegging van deze bon.

Gratis voor leden van de WWF-Rangerclub (breng je lidkaart en bon uit het bonnenboekje mee)

© THEODORE WOOD WWF-UK

© SHUTTERSTOCK

aquascope.be Reserveren verplicht (COVID-19-maatregel). Bereid je bezoek voor via de website.

JULLIE STELDEN DE TOEKOMST VAN DE WOLF IN EUROPA MEE VEILIG De mythische wolf die een cruciale rol in zijn ecosysteem vervult, wordt in Europa met verschillende bedreigingen geconfronteerd: versnippering van zijn leefgebied, maar ook jacht en vergiftiging. Dankzij de 2 876 giften die we sinds maart ontvingen, konden we onze broodnodige acties verderzetten om zijn toekomst in het Karpatengebergte te verzekeren: in kaart brengen van het territorium, bescherming en uitbreiding van de groene corridors, en het verderzetten van ons beleidswerk om de jachtquota te verlagen. In België, waar de soort langzaam maar zeker terug is van weggeweest, hebben jullie giften ook bijgedragen aan onze bewustmakingscampagnes en aan de bescherming van schaapskuddes, wat cruciaal is om te komen tot een harmonieuze samenleving met dit legendarisch roofdier. Bedankt!

EERBETOON AAN ZKH DE HERTOG VAN EDINBURGH, GROOT NATUURBESCHERMER Wij betuigen ons medeleven bij het overlijden afgelopen april van ZKH de hertog van Edinburgh, emeritus president van WWF International. De inspanningen die prins Philip voor WWF leverden, waren van onschatbare waarde: hij bezocht WWF-projecten in meer dan vijftig landen verspreid over vijf continenten, verdedigde natuurbehoudsmaatregelen op het hoogste niveau bij overheden en bedrijven, en ondersteunde WWF in haar fondsenwervings- en bewustmakingswerk.

Vandaag, terwijl we ons werk voor de bescherming en het herstel van de natuur wereldwijd verderzetten, en in tijden waarin de milieu-uitdagingen groter zijn dan ooit, bedanken we prins Philip voor zijn passie en onvermoeibare inzet. Zijn positieve invloed zal ons blijven begeleiden in ons werk voor mens en planeet.

Magazine - LENTE-EDITIE 2021

23

DOE EEN GIFT: WWF.BE/GIFT

© KELVIN BROWN

BESCHERM DE JAGUAR EN ZIJN LEEFGEBIED