บันทึกการเล่าเรื่อง กลุ่ม ชุมชนคนวิจัย เรื่อง การจดสิทธิบัตร แหล่งรวมทรัพย์สินทางปัญญา วันพฤหัสบดีที่ 29 ตุลาคม 2563 เผยแพร่ใน RMUTP CoP Web Blog ผู้เล่า
รายละเอียดของเรื่อง นฤศร มังกรศิลา จากที ่ ก ระผมได้ ม ี โ อกาสเข้ า ร่ ว ม โครงการพี ่ เ ลี ้ ย ง หัวหน้างานจัดการความรู้ (Mentoring Program) จากหน่ ว ยจั ด การทรั พ ย์ ส ิ น ทาง คณะเทคโนโลยีคหกรรม ปัญญา และถ่ายทอดเทคโนโลยีในสถาบันอุดมศึกษา (TLO) ศาสตร์ และ โดยศูนย์ทรัพย์ส ินทางปัญญา มหาวิทยาลัยขอนแก่ น ทำ อาจารย์ประจำสาขาวิชา อุตสาหกรรมการบริการ หน้าที่เป็นพี่เลี้ยงให้กับมหาวิทยาลัย กิจกรรมที่ 1 จัดอบรม เรื ่ อ ง "สิ ท ธิ บ ั ต ร & การสื บ ค้ น ข้ อ มู ล สิ ท ธิ บ ั ต ร" ในวั น อาหาร พฤหัส บดีที่ 29 ต.ค. 2563 ณ ห้อง Learning Space 1 อาคารเอนกประสงค์ ชั้น 3 สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยี สารสนเทศ มทร.พระนคร พี่เลี้ยงโดยคุณจิราภรณ์ เหลือง ไพริ น ทร์ ผู ้ อ ำนวยการศู น ย์ ท รั พ ย์ ส ิ น ทางปั ญ ญา มหาวิทยาลัยขอนแก่น สามารถสรุปประเด็นสำคัญ และมี ขั้นตอนดังนี้ ทรั พ ย์ ส ิ น ทางปั ญ ญาเป็ น สิ ่ ง ที ่ เ กิ ด ขึ ้ น จากการคิ ด สร้างสรรค์สงิ่ ใหม่ๆ ให้กับธุรกิจ หรือชุมชน สังคม และประเทศ ไทย เพื่อให้ได้มาซึ่ง นวัตกรรมที่ใหม่ ไม่ซ้ำใคร ก่อนอื่นต้อง แบ่ ง แยกให้ อ อกว่ า ทรั พ ย์ ส ิ นทางปั ญ ญา คื อ อะไร และมี ประเภทอะไรบ้าง ดังนี้ ทรัพย์สิน คือ สิ่งที่มีค่ามีราคาที่อาจถือเอาได้ และอาจมี รูปร่าง หรือไม่มีรูปร่างก็ได้ ทางปัญ ญา คือ สิ่ง ที่เ กิดจากความคิดสร้างสรรค์ของ มนุษย์ เกิดจากการใช้ สติปัญญา ความรู้ความสามารถ และ วิริยะอุตสาหะ ฯลฯ ดังนั้น ทรัพย์สินทางปัญญา คือ สิ่งที่มีค่า มีราคาที่เกิด จากความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ และมีกฎหมายรองรับ ส่วนประเภทของทรัพย์สินทางปัญ ญามีอยู่ด้วยกัน 2 ประเภท คือ 1. ลิขสิทธิ์ เจ้าของลิขสิทธิ์ สามารถปกป้องผลงานโดยที่ เจ้าของลิขสิทธิ์สามารถจดแจ้ง ได้ดังนี้ 1.1 งานวรรณกรรม เช่ น หนั ง สื อ นวนิ ย าย โปรแกรมคอมพิวเตอร์ 1.2 งานนาฏกรรม เช่น งานเกี่ยวกับการรำ การเต้น 1.3 งานศิ ล ปกรรม เช่ น จิ ต รกรรม ภาพพิ ม พ์ ภาพถ่าย ภาพประกอบ แผนที่ ประติมากรรม สถาปัตยกรรม ศิลปะประยุกต์
สรุปความรู้ที่ได้ สิทธิบัตร และการสืบค้นข้อมูลสิทธิบัตร สรุปได้ ดังนี้
ทรัพย์สินทางปัญญาเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากการคิด สร้า งสรรค์สิ่งใหม่ๆ ให้กับธุรกิจ หรือชุมชน สัง คม และประเทศไทย เพื่อให้ได้มาซึ่งนวัตกรรมที่ใหม่ ไม่ ซ้ำใคร ก่อนอื่นต้องแบ่งแยกให้ออกว่า ทรัพย์สินทาง ปัญญา คืออะไร และมีประเภทอะไรบ้าง ดังนี้ ทรัพย์สิน คือ สิ่งที่มีค่ามีราคาที่อาจถือเอาได้ และอาจมีรูปร่าง หรือไม่มีรูปร่างก็ได้ ทางปั ญ ญา คื อ สิ ่ ง ที ่ เ กิ ด จากความคิ ด สร้ า งสรรค์ ข องมนุษ ย์ เกิ ด จากการใช้ ส ติปัญ ญา ความรู้ความสามารถ และวิริยะอุตสาหะ ฯลฯ ดัง นั้น ทรัพ ย์ส ินทางปัญญา คือ สิ่ง ที่มีค่า มี ราคาที่เกิดจากความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ และมี กฎหมายรองรับ ส่วนประเภทของทรัพ ย์ส ินทางปัญญา มีอ ยู่ ด้วยกัน 2 ประเภท คือ 1. ลิขสิทธิ์ เจ้าของลิขสิทธิ์สามารถปกป้อง ผลงานโดยที่เจ้าของลิขสิทธิ์สามารถจดแจ้ง ได้ดังนี้ 1.1 งานวรรณกรรม เช่น หนังสือ นว นิยาย โปรแกรมคอมพิวเตอร์ 1.2 งานนาฏกรรม เช่น งานเกี่ยวกับ การรำ การเต้น 1.3 งานศิล ปกรรม เช่น จิตรกรรม ภาพพิ ม พ์ ภาพถ่ า ย ภาพประกอบ แผนที่ ประติมากรรม สถาปัตยกรรม ศิลปะประยุกต์ 1.4 ด น ต ร ี ก รร ม เ ช่ น ท ำนอง โน้ตเพลง แผนภูมิเพลง คำร้อง 1.5 งานโสตทัศนวัสดุ 1.6 งานภาพยนตร์ 1.7 งานสิ่งบันทึกเสียง เช่น งานที่มี ลำดับของเสียงดนตรี เสียงการแสดง หรือเสียงอื่น ใด โดยบั น ทึ กในวั ส ดุ ไ ม่ว ่ า จะมีล ักษณะใดๆ อั น สามารถที่จะนำมาเล่นซ้ำ ได้อีก เช่น เทปเพลง ซีดี เพลง 1.8 งานแพร่เสียงแพร่ภาพ เช่น การ นำออกเผยแพร่ทางวิทยุ และโทรทัศน์ 1.9 งานอื ่ น ๆ ที ่ เ ป็ น งาน แ ผ น วรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ เช่น ลายถัก ลายปัก 2. ทรัพ ย์สินทางอุตสาหกรรม เป็นสิ่งที่มี ค่า และมีราคาในวงการอุตสาหกรรม โดยสิทธิบัตร เป็นหนังสือสำคัญที่รัฐบาลออกให้เพื่อ คุ้ม ครองการ ประดิษฐ์ การออกแบบผลิตภัณฑ์ หรือผลิตภัณฑ์ อรรถประโยชน์ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกำหนด โดยการจดแจ้ง 7 ประเภท ดังนี้ 2.1 สิ ท ธิ บ ั ต รการประดิ ษ ฐ์ เน้ น ลักษณะและคุณสมบัติทางกายภาพ มีโครงสร้า ง และองค์ประกอบ มีประโยชน์ในการใช้ ส อย เช่ น