MOTY VISITS BBC CYMRU WALES
WRITTEN BY CHARLOTTE BULLING
PHOTOGRAPH BY IESTYN
MouthoftheYstwythrecentlywenttoCardiff;we had an absolute blast! I found the trip incredibly inspiringandeducational.
“On13February1923at5pm,BBCbroadcastingin Wales began when the British Broadcasting Company - as it then was - opened its Cardiff station. That first broadcast took place in Castle Street, Cardiff when Mostyn Thomas sang the famousballadDafyddyGarregWen.BBCCymru Wales relocated to Central Square during 2020 from Broadcasting House in Llandaff, Cardiff.” (BBCCymruWaleswebsite).
OnSaturday1stFebruary,wegotatouroftheBBC Cymru Wales building. The tour was absolutely fascinating! Our tour guides (Tony and Jules) were delightful,teachingussomuchaboutthewayBBC CymruWalesprovidesWelshmedia.
TUDOR
MypersonalfavouritewastheDoctorWhosections I’m biased, as a massive Whovian. I found an immense joy in being in rooms where they filmed scenesandepisodesofDoctorWho somethingI’ve wantedtoexperiencesinceaveryyoungage.
BBC Cymru Wales have motorised and robotic cameras situated throughout filming areas, making filming significantly easier for those who are presenting or filming scenes for TV. The motorised camerashavebeennicknamed‘theDaleks’ whichI found utterly delightful and it made my heart so happy duetotheirmotorisednature,theirbottoms andthewaytheymovethroughoutthebuilding.The Dalek cameras appear most often in studios like the BBCWalesTodaystudio.
BBCCymruWalesalsohaveJimmytheJibcameras. ScreenSkillsdescribesJimmytheJibcamerasashaving a “specialkindofcraneattheendofwhichyouattach acamera;there'sacounterweightattheotherendfor balance.It'susedtocaptureavarietyofshots,suchas
NEWS
overhead or long sweeping moves, and can film a complete360degreeshot.”TheBBCCymruStudio utilisestheJimmyJibcamerasmoreinthefilmingof tvshowsandlivebroadcasts.
Dylan Thomas was a prolific Welsh writer and poet.ImentionhimbecauseBBCCymruWaleshave the Dylan Thomas Studio! The Dylan Thomas Studiohasbeendeckedoutwithasoftwallmadeof Welsh wool and different floor textures to suit its utilisation for audio dramas. Within the Dylan Thomas Studio, they have a dead room, accurately named due to the way sound is oppressed in the room.ThemainroomoftheDylanThomasStudio hasanangledwindowbecauseofsoundreaction.
ThefoyeroftheBBCCymruWalesbuildingacts asabackdropforthefilmingwithinandthroughout newscast and sports broadcasting. They are able to change the screens to correspond with the live broadcasting, making it the perfect backdrop. The foyerisaremarkablehubofhustleandbustle,areal depictionofaworkingweek,oneinwhichtheBBC usetocontributetotheirbrand.TheBBC’sdecision to make this a part of their brand was because it highlights and emphasises the transparency and authenticity of the BBC. It shows the viewers the bustlingactivitybehindthesceneswherejournalists
are actively working on stories, emphasising that the storiespresentedontheBBCareateameffortandnot apolished,soloeffort.Thisbackdropalsogivescredit tothewidernewsteambeyondmediapersonalities.It highlights and portrays the hard work that goes into presentingthenews,andbringingcorrectandfactual news to the public, ensuring the public are informed andeducated.Plus,theBBCreallylikesthelookofthe busybackground.
TheBBC’suseofaugmentedreality aninteractive experience that enhances the real world with computergeneratedperceptualinformation allows for them to insert additional little items in the backdrop of their broadcasts. For example, the BBC Wales Today broadcast makes use of augmented realityfortheirpillar.
The BBC’s use of virtual reality allows for them to entirelychangetheappearanceofthestudio,allowing forcompletecustomisationofthewayitappearsontv. Theuseofvirtualrealityallowsforunitythroughout allBBCstudiobroadcasts,ensuringthattheyalllook thesame,whilstalsobeingspecificforeachregionin whicheachstudioislocated.Theuseofvirtualreality throughout the BBC studios and live broadcasts also allowsforthemtohaveentiresetswithouthavingto findplacestostoreitwhentheydon’tneedtouseit. They are able to completely change the set with the clickofabutton.
NEWS
Allinall,thetourwasahugeenjoymentformyself and the team. As well as being inspiring, it was greatlyinsightfulforusalltolearnhowthenational broadcastingandjournalismcompanyworksbehind
the scenes. We intend to apply all we have learnt to ourworkasanewspaperandhopetoreturntoBBC CymruWales!
WHY I BELIEVE JOURNALISM HAS A FUTURE
WRITTEN BY IESTYN TUDOR
Thejournalismindustrycurrentlyfacesanonslaught ofchallenges.Manyofthemareeconomicinnature, accordingtotheNationalUnionofJournalists:Pay stagnation, below-inflation wage increases, understaffednewsrooms,andgrowingredundancies.That doesn’t inspire confidence in the future and, accordingtotheBBC,morepeopleareturningaway fromthenews,describingitasdepressing,relentless andboring.
Horrorsacrosstheglobe climatechange,Russia’s invasion of Ukraine, the crimes of the Israeli government and Hamas and Hezbollah are reported on without solutions. The same applies to UK stories: the NHS’s myriad struggles, our unreadiness for another pandemic, our unreadiness for potential war in Europe… a daily deluge of hopelessness.
These events are happening and pose very real threats.However,journalism’sgreatestpowerisits
ability to shape society. We must not shape it in an oversimplifiedoroverwhelminglynegativeway.Every storyismorenuancedthanthat.Peoplearesearching for solutions and acting to change things. Our reportingmustreflectthis.
Solutionsmustbebalancedandfeasible.Articleslike this on the future of journalism itself, are broad and wide-reaching by nature. My purpose here is not to provideexactstrategiesthatwillkeepjournalismalive: itistoconsiderwhyweshouldbothercreatingthese strategiesinthefirstplace.
Journalism must operate effectively at all levels local,regional,andnational ifitistosurvive.Major national newspapers are generally in a healthy economic position. The Guardian, The Financial Times, and Reach Plc’s outlets (the Mirror and Expressnewspapersetc.)allreportedincreasedprofits in2023.Therecentannouncementoflayoffsand
PHOTOGRAPH FROM UNSPLASH
NEWS
programmingcutsattheBBCisananomaly.
Issues within the wider publishing world affect these outlets. However, the struggle really exists belowthenationallevel.On25November2024,the CommunicationsandDigitalCommitteepublisheda report on the state of UK news. A summary of the report from the Parliament website reads: “Local news lost 70 per cent of its advertising between 2010-2020. Many sources of income are still falling andwillnotreturn.”Smallernewspaperscontinueto makeshrewd,difficultfinancialdecisionstosurvive.
Wemustconsidernewsbeyondthemajornational outlets. Beginner journalists typically start out at these smaller publications. The demise of many of these papers means that opportunities are rapidly decreasing. We have the misfortune of entering a veryvolatilefield.
We also have the privilege of starting out with radically advanced technology. The internet, social media, and highly-regulated use of generative artificial intelligence (AI) are not enemies to journalism.GavinAllen,adigitaljournalismlecturer atCardiffUniversity,says:“Newspapersfearedradio would kill them off. Both thought TV would kill them. Then it was the internet, now it’s AI.” Our anxiety towards new technology is part of a historicalcycle.
Socialmediaallowsjournaliststoreportonevents in real time and immediately reach vast audiences. This has obvious advantages, but this is also how misinformation spreads. Readers and viewers of newsshapenarrativesaroundthefacts.Publications sometimes do this intentionally. What happens to information once it is out in the world is usually beyondourcontrol.Thisiswhyethicalreportingis moreimportantthanever.
Somecompaniesseejournalismpurelyasabusiness. These happen to be the companies that own social mediaplatforms.Butjournalismisaprotectedsector in democratic societies. Objective reporting adheres topublicinterestandfreedomofspeechrights.This means that companies like Meta (who owns InstagramandFacebook)cannotviolatetheserights
without legal and financial consequences. Since their main concern is profit, they are unlikely to directly prevent journalists from using their platforms for objectivereporting,althoughwemustkeepourguard up. The ethos of journalism and the potential for accountability often goes against these companies’ interests.
Generative AI surpasses the power that social media hastochangetheindustry.Theseintelligencemodels draw upon material (text, images, video, audio etc.) previously created by humans in order to generate content. AI’s potential is both productive and destructive journalists must strive to understand thetechnology.VianBakir,professorofjournalism and political communication at Bangor University, emphasisedthatAIcanbeusedto“generateideasfor stories” and “for doing grunt work of formulaic stories”. This “grunt work” includes summarising complex documents for research purposes, as well as proofreadingfinishedarticles.
AI is a valuable tool if its use is regulated. Unregulated use of AI will destroy the industry. It must exist alongside human-led journalism. The developers of commercial generative AI tools such asOpenAIwithChatGPTandMicrosoftwithCopilot also, like Meta, prioritise profit above all. If journalists give in and let AI take the reins, the industry will become a wasteland. Soulless profitdriven AI-generated content will replace humanproduced writing and broadcasting. As with social media, the goal is to maintain journalistic integrity. Beginningandaspiringjournalistscansetthestandard forethicalAIuseandensureitspermanentregulation. Strategic use of technology will revitalise the journalismindustryatthelocal,regional,andnational levels. We have immensely powerful tools at our disposal technologiesthat,ifusedthoughtfully,will allowustodoourworkmoreeffectivelythanever.If we don’t redirect some of our attention to smaller newspapers and ethically utilise these tools, the field willceasetoexist. Italldependsonwhatwedohereandnow.
PERSONAL ACCOUNTS
SEA SWIMMING: IS IT SELF-CARE OR SELF-PUNISHMENT?
WRITTEN BY ELLIE KEVERN
PHOTOGRAPH FROM CEREDIGION COUNTY COUNCIL WEBSITE
There’ssomethingaboutwillinglysubmergingyourself inanicyseainJanuarythatfeels…unhinged.Andyet here I am, walking toward the waves in a wetsuit, thinking:thisisgoodforme.
Now,I’lladmit beingCornishmeansIcomepreprogrammed with a love for the sea. It’s not just a place;it’salifestyle,amoodboard,aloveaffair.Ninety percentofmyidentity?Cornishpride.Theotherten? Saltwaterdependency.TheseaandIhaveahistory.It’s whereIgotolosemyselfandfindmyselfatthesame time. There’s magic in it floating beneath the surface, holding your breath while the world goes quiet.Thekindofquietthatdrownsoutdeadlines,exboyfriends,andthatnaggingvoiceremindingmeIstill haven’tfoldedthelaundry.
Ifyouhaven’ttriedit,letmepaintyouapicture:you slipunderthewaves,thecoldshockingyoubacktolife asyousurrendertothewater.Youfloat.Youtrustitto hold you. And for a few moments, everything else emails, errands, existential crises just… stops. You resurface feeling reborn. Or, at the very least, refreshed.
That’sthefirstwordintoday’slesson:refreshed.The second?Exhilarated.
Because sea swimming isn’t just about Zen moments and Instagram captions. It’s about the rush. The heartbeat-skipping, wave-dodging thrill of the ocean having its way with you. When you catch the perfect wave,anditcarriesyoutowardtheshoreliketheleading ladyinarom-com it’spurejoy.Thekindthatmakes youlaughoutloudandforget,ifonlyforasecond,that yourto-dolistcoversmorepagesthanWarandPeace.
But let’s not forget the health benefits. Sea swimming isn’t just a vibe; it’s a prescription. Immune boosts, better circulation, glowing skin like nature’s version of a spa day. It reduces stress, improves sleep, and even helpswithinflammation.
Andthebestpart?It’sfree.Well,free-ish.Ifyou’renot within walking distance of the beach, there’s petrol moneytoconsider.Butifyouare and,luckyme,Iam it’s the perfect way to bookend your week. A salty start,aserenefinish.Whoneedstherapywhenyouhave theocean?
So, is sea swimming worth it? Without a doubt. Will yourtoesagree?Probablynot.ButasIstandhereonthe shore, shivering and smiling, I think to myself: sometimes,thethingsthatmakeusfeelmostalivearethe onesthatleaveusalittlenumb.
CREATIVE PROSE
ABERYSTWYTH’S COASTLINE IN THE WINTER STILL YIELDS A BOUNTY
WRITTEN BY IWAN BROWN
PHOTOGRAPH BY IWAN BROWN
As winter begins to wind down, wild winds continue to batter the West Wales coastline. Unlike students, the seabirdsofAberystwythhavenobottle-litteredapartments toproviderespitefromthestorm.Onrockyoutcropsabove the breaking waves, herring gulls and kittiwakes hunker down against the relentless wind. A pigeon is tossed into the air, careening desperately, seemingly hurled about by the gales until, seconds away from being dashed against the Old College, it gracefully dives into a nook, safe from thestorm.
Awayfromthetumultuousseafront,theturnstoneshave found a tideless safe haven on the stony banks of the Rheidol. A small group flips rocks beneath the bridge, searching for winter sustenance. A murder of crows observes the newcomers’ foreign techniques with characteristiccuriosity.Onebravecrowbeginstobeak-over stones with some success. In time, others join until two clusters scuttle along, flipping rocks in tandem one mottledandfrantic,theotherpitch-blackandstrutting bothfeedingonthepebble-shelteredbountyoftheshallow river.
AsbleakastheWelshwintermayseemtohumaneyes, forseabirds,theoceanisaconstantcornucopia,andthe stormsonlyservetochurnupafeastofseaweed,shellfish, and crustaceans. Enough to wind up the clockwork plovers in their constant back-and-forth from the tide. Butthisbuffetisnotreservedonlyforthefeatheredand beaky forthebravewithanavianpalate(andagood pairofwaterproofboots),thereissuchathingasafree lunch.
Winklesstillaboundinourrockpools,andwhenboiled andpickedout,theyprovideanicesmallsnack,especially when properly seasoned. Limpets, too, are a common, chewy-shelled treat that can be fried or stewed after a battletoprythemfromtheirrocks.Bladderwrack,laver, and dulse still cling to the brutal tideline, ready to be cookedintomeals,eatenraw,ordriedintocrisps.Evenin the bleakest days, an abundance of food lines our coastline forthosewiththeeyestoseeitorthebeaksto pickit.
MOTY YN YMWELD Â BBC CYMRU WALES
YSGRIFENNWYD GAN CHARLOTTE BULLING
LLUN: IESTYN TUDOR
Aeth 'Mouth of the Ystwyth' i Gaerdydd yn ddiweddar;cawsomamsercyffrous!Cefaisydaithyn hynodysbrydoledigacaddysgiadol.
“Ar 13eg Chwefror 1923 am 5yp, dechreuodd darlledu’r BBC yng Nghymru pan agorodd y Cwmni Darlledu Prydeinig – fel yr oedd bryd hynny – ei orsaf yng Nghaerdydd. Digwyddodd y darllediad cyntaf hwnnw yn Stryd y Castell, Caerdydd pan ganodd Mostyn Thomas yr enwog o Broadcasting House yn Llandaf, Caerdydd.” (Baled gwefan BBC Cymru Wales Dafydd y Garreg Wen. SymudoddBBCCymruWalesi'rSgwârCanologyn ystod2020).
Ar ddydd Sadwrn Chwefror 1af, cawsom daith o amgylch adeilad BBC Cymru Wales. Roedd y daith yn hollol ddiddorol! Roedd ein tywyswyr (Tony a Jules) yn hyfryd, gan ddysgu cymaint i ni am y fforddymaeBBCCymruWalesyndarparu
cyfryngauCymraeg.
Fyffefrynpersonoloeddadrannau DoctorWhorwy'n rhagfarnllyd, fel Whovian enfawr. Cefais lawenyddaruthrolofodmewnystafelloeddllebuont yn ffilmio golygfeydd a phenodau o Doctor Whorhywbethrydwiwedibodeisiaueibrofiersynifanc iawn.
Mae gan BBC Cymru Wales gamerâu modur a robotigwedi'ulleoliardrawsardaloeddffilmio,sy'nei gwneudhi'nllawerhawsffilmioi'rrhaisy'ncyflwyno neu'n ffilmio golygfeydd ar gyfer y teledu. Mae’r camerâumodurwedi’ullysenw‘y Daleks’ –aoeddyn gwblhyfrydimiacfewnaethfynghalonmorhapus–oherwyddeunaturfodurol,eugwaelodiona’rffordd y maent yn symud drwy’r adeilad. Mae'r camerâu Dalekynymddangosamlafmewnstiwdiosfelstiwdio BBCCymruHeddiw.
MaeganBBCCymruWalesgamerâu‘JimmytheJib’ hefyd.Mae ScreenSkills yndisgrifiocamerâuJimmyy Jibfelrhaisyddâ“matharbennigograenybyddwch
NEWYDDION
ynatodicameraareiddiwedd;maegwrthbwysyny pen arall ar gyfer cydbwysedd. Mae’n cael ei ddefnyddio i ddal amrywiaeth o saethiadau, fel symudiadau uwchben neu ysgubol, a gall ffilmio saethiad 360 gradd cyflawn.” Mae Stiwdio BBC Cymru yn gwneud mwy o ddefnydd o gamerâu Jimmy Jib wrth ffilmio rhaglenni teledu a darllediadaubyw.
RoeddDylanThomasynawdurabarddCymreig toreithiog. Dwi'n son amdano achos mae gan BBC Cymru Wales Stiwdio Dylan Thomas! Mae Stiwdio Dylan Thomas wedi’i addurno â wal feddal o wlân Cymreig a gwead llawr gwahanol i weddu i’w ddefnydd ar gyfer dramâu sain. Yn Stiwdio Dylan Thomas,maeganddynnhwystafellfarw,syddwedi'i henwi'ngywiroherwyddyfforddmaesainyncaelei gormesuynyrystafell.MaeganbrifystafellStiwdio Dylan Thomas ffenestr onglog oherwydd adwaith sain.
MaecynteddadeiladBBCCymruWalesyngefndir i'rffilmioofewnathrwygydoldarlledunewyddion achwaraeon.Maentyngallunewidysgriniauigydfynd â'r darlledu byw, gan ei wneud yn gefndir perffaith. Mae’r cyntedd yn ganolbwynt hynod o brysurdeb, yn ddarlun gwirioneddol o wythnos waith,unymae’rBBCyneidefnyddioigyfrannuat eubrand.YrheswmambenderfyniadyBBCiwneud hyn yn rhan o ’ u brand oedd ei fod yn amlygu ac yn pwysleisio tryloywder a dilysrwydd y BBC. Mae’n dangos i’r gwylwyr y gweithgaredd prysur tu ôl i’r llennillemaenewyddiadurwyryngweithio’nfrwdar straeon, gan bwysleisio mai ymdrech tîm ac nid ymdrechunigolcaboledigyw’rstraeonagyflwynirar y BBC. Mae'r cefndir hwn hefyd yn rhoi clod i'r tîm newyddion ehangach y tu hwnt i bersonoliaethau'r cyfryngau. Mae’n amlygu ac yn portreadu’r gwaith caledsy’ncaeleiwneudigyflwyno’rnewyddion,adod ânewyddioncywiraffeithioli’rcyhoedd,gansicrhau bod y cyhoedd yn cael eu hysbysu a ’ u haddysgu. Hefyd, mae'r BBC yn hoff iawn o olwg y cefndir prysur.
Mae defnydd y BBC o realiti estynedig - profiad rhyngweithiol sy'n cyfoethogi'r byd go iawn gyda gwybodaeth ganfyddiadol a gynhyrchir gan gyfrifiadur - yn caniatáu iddynt fewnosod eitemau bach ychwanegol yng nghefndir eu darllediadau. Er enghraifft, mae darllediad BBC Cymru Heddiw yn defnyddiorealitiestynedigargyfereupiler.
Mae defnydd y BBC o rithwirionedd yn caniatáu iddynt newid ymddangosiad y stiwdio yn llwyr, gan ganiatáuargyferaddasu’rfforddymae’nymddangos ar y teledu yn llwyr. Mae’r defnydd o rithwirionedd yn caniatáu undod ar draws holl ddarllediadau stiwdio’rBBC,gansicrhaueubodigydynedrychyr unfath,trahefydynbenodolargyferpobrhanbarthy maepobstiwdiowedi’illeoliynddi.Mae’rdefnyddo
NEWYDDION
rithwirionedd ledled stiwdios y BBC a darllediadau byw hefyd yn caniatáu iddynt gael setiau cyfan heb orfod dod o hyd i leoedd i’w storio pan nad oes angeniddynteiddefnyddio.Gallantnewidysetyn llwyrgydachliciobotwm. Arycyfan,roeddydaith yn bleser mawr i mi a’r Tîm. Yn ogystal â bod yn ysbrydoledig,roeddynhynodgraffinigydddysgu
sut mae’r cwmni darlledu a newyddiaduraeth cenedlaetholyngweithioytuôli’rllenni.Rydynni'n bwriaducymhwyso'rcyfanrydynniwedi'iddysgui'n gwaithfelpapurnewyddagobeithiodychwelydiBBC CymruWales!
NEWYDDION PAM RYDW I’N CREDU FOD GAN
NEWYDDIADURIAETH DYFODOL
YSGRIFENWD GAN IESTYN TUDOR
LLUN: UNSPLASH
Mae’r diwydiant newyddiaduriaeth yn wynebu ymosodiad o heriau. Mae nifer ohonynt yn economaidd eu natur, yn ôl Undeb Cenedlaethol y Newyddiadurwyr: Marweidd-dra cyflog, codiadau cyflog is na’r chwyddiant, ystafelloedd newyddion hebstaff,adiswyddiadaucynyddol.Nidywhynyn ennynhyderynydyfodolac,ynôlyBBC,maemwy o bobl yn gwrthod y newyddion, gan ddefnyddio geiriaumegisdigalon,di-baidadiflasi’wddisgrifio.
Adroddir am erchyllterau ledled y byd newid hinsawdd, goresgyniad Rwsia ar Wcráin, troseddau llywodraeth Israel a Hamas a Hezbollah heb atebion. Mae'r un peth yn wir am straeon y DU: brwydrauniferolyGIG,eindiffygparodrwyddam bandemig arall, ein diffyg parodrwydd am ryfel posiblynEwrop...dilywdyddioloanobaith.
Mae’r digwyddiadau yma yn digwydd ac yn peri bygythiadau go iawn. Fodd bynnag, pŵer mwyaf newyddiaduriaethyweialluisiapiocymdeithas.Ein
cyfrifoldeb ni yw hi i beidio â’i siapio mewn ffordd orsymlachneu’normodolnegyddol.Maepobstoriyn fwycynnilnahynny.Maepoblynchwilioamatebion, ac yn gweithredu i newid pethau. Rhaid i’n hadroddiadadlewyrchuhyn.
Rhaid i’r atebion fod yn gytbwys ac yn ymarferol. Mae erthyglau fel hyn, yn eang ac yn bellgyrhaeddol. Nidfynodiymaywiddarparuunionstratagaethaua fydd yn cadw newyddiaduraeth yn fyw: fy mhwrpas yw i ystyried pam y dylem drafferthu creu’r stratagaethauhynynyllecyntaf.
Rhaid i newyddiaduraeth weithredu'n effeithiol ar bob lefel lleol, rhanbarthol, a chenedlaethol os yw am oroesi. Yn gyffredinol, mae papurau newydd cenedlaethol mawr mewn sefyllfa economaidd iach. Adroddodd The Guardian, Financial Times, ac allfeydd Reach PLC (papurau newydd Mirror and Expressacati)cynnyddoelwyn2023.Mae'r
https://www abersu co uk/mouthoftheystwyth/
NEWYDDION
cyhoeddiad diweddar am layoffs a thoriadau rhaglenniynyBBCynanghysondeb.
Maematerionofewnybydcyhoeddiehangachyn effeithio ar y mannau hyn. Fodd bynnag, mewn gwirionedd, mae'r frwydr yn bodoli o dan y lefel genedlaethol. Ar 25ain o Dachwedd 2024, cyhoeddodd y Pwyllgor Digidol a Chyfathrebu, adroddiadargyflwrnewyddionyDU.Maecrynodeb o ' r adroddiad o wefan y Senedd yn darllen: "Fe golloddnewyddionlleol70%o'ihysbysebionrhwng 2010-2020.Maellaweroffynonellauincwmyndali ostwng ac ni fyddant yn dychwelyd." Mae papurau newydd llai yn parhau i wneud penderfyniadau ariannolcraff,anoddermwyngoroesi.
Rhaid i ni ystyried newyddion y tu hwnt i'r prif allfeydd cenedlaethol. Mae newyddiadurwyr dechreuol fel arfer yn cychwyn yn y cyhoeddiadau llaihyn.Maetrancllawero'rpapurauhynyngolygu bodcyfleoeddyngostwngyngyflym.
Hefyd, mae gennym ni’r fraint o ddechrau gyda thechnoleg radicalaidd uwch. Dydy’r rhyngrwyd, cyfryngau cymdeithasol neu ddefnydd rheoledig iawn o ddeallusrwydd artiffisial cynhyrchiol (AI) ddim yn elynion i newyddiaduraeth. Dywedodd Gavin Allen, darlithydd newyddiaduraeth ddigidol ym Mhrifysgol Caerdydd: “Roedd papurau newydd ynofniybyddairadioyneulladnhw.Roeddyddau yn credu y byddai’r teledu yn eu lladd. Wedyn dyma’rrhyngrwyd,nawrmae’nAI.”Maeeinpryder tuag at dechnoleg newydd yn rhan o gylch hanesyddol.
Mae cyfryngau cymdeithasol yn galluogi newyddiadurwyr i adrodd ar ddigwyddiadau wrth iddynt ddigwydd a chyrraedd cynulleidfaoedd helaetharunwaith.Maeynafanteisionamlwgihyn, ond mae hyn hefyd sut mae camwybodaeth yn lledaenu. Mae gwylwyr a darllenwyr newyddion yn ffurfio naratifau o amgylch y ffeithiau. Weithiau mae cyhoeddiadau yn gwneud hyn yn fwriadol. Mae’r hyn sy’n digwydd i wybodaeth unwaith y bydd hi allan yn y byd fel arfer y tu hwnt i’n rheolaeth. Dyma pam mae adrodd moesegol yn bwysicachnawrnagywhierioed.
Mae rhai cwmnïau’n gweld newyddiaduraeth fel busnesynunig.Digwyddbodyrhainyw’rcwmnïau sy’n berchen ar lwyfannau cyfryngau cymdeithasol. Ond mae newyddiaduraeth yn sector gwarchodedig mewn cymdeithasau democrataidd. Golyga hyn fod cwmnïau fel Meta (sy’n berchen ar Instagram a Facebook) methu torri’r hawliau hyn heb ganlyniadaucyfreithiolacariannol.Ganmaielwyw ei phrif bryder, maent yn annhebygol o atal newyddiadurwyr rhag defnyddio ei lwyfannau ar gyferadroddgwrthrycholynuniongyrchol,erhynny rhaid aros yn sylwgar. Mae ethos newyddiaduraeth a ' r potensial am atebolrwydd yn aml yn mynd yn groesifuddiannau'rcwmnïauhyn.
Mae AI cynhyrchiol yn rhagori ar y pŵer sydd gan gyfryngau cymdeithasol i newid y diwydiant. Mae'r modelaucudd-wybodaethhynyntynnuarddeunydd (testun, delweddau, fideo, sain a.y.y.b.) a grëwyd yn flaenorolganboblermwyncynhyrchucynnwys.Mae potensialAIyngynhyrchiolacynddinistriol-rhaidi newyddiadurwyr ymdrechu i ddeall y dechnoleg. Pwysleisiodd Vian Bakir, athro newyddiaduraeth a chyfathrebu gwleidyddol ym Mhrifysgol Bangor, y gellir defnyddio AI i "gynhyrchu syniadau ar gyfer straeon" ac "am wneud gwaith grim ar gyfer straeon fformiwlaidd".Mae'r"gwaithgrim"hwnyncynnwys crynhoi dogfennau cymhleth ar gyfer ddibenion ymchwil, yn ogystal â phrawfddarllen erthyglau gorffenedig.
MaeAIynofferyngwerthfawrosyweiddefnyddyn cael ei rheoli. Bydd defnydd heb reoleiddio AI yn dinistrio'rdiwydiant.Rhaididdofodoliochrynochr â newyddiaduraeth dan arweiniad dynol. Mae datblygwyr offer AI cynhyrchiol masnachol - fel OpenAI gyda ChatGPT a Microsoft gyda Copilothefyd,felMeta,ynblaenoriaethuelwyndrospopeth arall.OsywnewyddiadurwyrynildioacyngadaeliAI gymryd yr awenau, bydd y diwydiant yn dod yn dir gwastraff.ByddcynnwysagynhyrchirganAIsy'ncael ei yrru gan elw dienaid yn disodli ysgrifennu a darlledu a gynhyrchir gan bobl. Fel gyda'r cyfryngau cymdeithasol, y nod yw cynnal uniondeb newyddiadurol. Gall newyddiadurwyr cychwynnol a darpar newyddiadurwyr osod y safon ar gyfer defnyddioAImoesegolasicrhaueireoleiddioparhaol.
Bydd defnydd strategol o dechnoleg yn adfywio'r diwydiant newyddiaduraeth ar y lefelau lleol, rhanbarthol a chenedlaethol. Mae gennym ni offer hynod bwerus technolegau a fydd, os cânt eu defnyddio'n feddylgar, yn ein galluogi i wneud ein gwaithynfwyeffeithiolnagerioed.Osnafyddwnyn ailgyfeiriopetho'nsylwatbapuraunewyddllaiacyn camddefnyddio'r offer hwn yn foesegol, bydd y maes ynpeidioâbodoli.
Mae’n dibynnu’n llwyr ar beth rydyn ni’n gwneud ymaacynawr.
CYFRIFON PERSONOL
NOFIO MÔR: A YW'N HUNANOFAL NEU'N HUNAN-GOSB?
YSGRIFFENWYD GAN ELLIE KEVERN
LLUN: CYNGOR SIR CEREDIGION
Mae rhywbeth am foddi’ch hun o ’ch gwirfodd mewn môr rhewllyd ym mis Ionawr sy’n teimlo’n ddi-glem. Ac etto dyma fi, yn rhodio tua'r tonnau mewn gwisg wlyb, gan feddwl:hynsyddddaimi.
Nawr,fegyfaddefaf-maebodynGernywegyngolygufy modwedifyrhag-raglennugydachariadatymôr.Nidlle yn unig ydyw; mae'n ffordd o fyw, yn fwrdd hwyliau, yn garwriaeth. Naw deg y cant o fy hunaniaeth? Balchder Cernyweg.Ydegarall?Dibyniaetharddŵrheli.Maegany môrafihanes.Dynalledwi'nmyndigollifyhunachaelfy hun ar yr un pryd. Mae hud ynddo - arnofio o dan yr wyneb,daleichgwynttrabodybydynmyndyndawel.Y mathodawelwchsy'nbodditerfynauamser,cyn-gariadon, a 'rllaisswnllydhwnnwynfyatgoffanadwyfwediplygu'r golchdyohyd.
Osnadydychwedirhoicynnigarno,gadewchimibeintio llunichi:rydychchi'nllithroodanytonnau,yroerfelyn eichsyfrdanuynôlifywydwrthildioi'rdŵr.Rydychchi'n arnofio.Rydychchi'nymddiriedynddoi'chdalchi.Acam ychydig eiliadau, mae popeth arall - e-byst, negeseuon, argyfyngau dirfodol - dim ond ... yn stopio. Rydych chi'n ail-wynebu teimlad wedi'i aileni. Neu, o leiaf, wedi'i adfywio.
Dyna’r geiriau cyntaf yng ngwers heddiw: wedi’ch adfywio.Ynesaf?Wedicyffroi.
OherwyddnidywnofiomôrynymwneudageiliadauSena chapsiynau Instagram yn unig. Mae'n ymwneud â'r rhuthr. Gwefr ysgubol curiad calon y cefnfor yn cael ei ffordd gyda chi.Panddaliwchydonberffaith,acmae'neichcludoi'rlan fel y brif fenyw mewn rom-com - mae'n llawenydd pur. Y math sy'n gwneud i chi chwerthin yn uchel ac anghofio, os maidimondameiliad,bodeichrhestrobethaui'wgwneud yncwmpasumwyodudalennaunaRhyfelaHeddwch.
Ondgadewchinibeidioaganghofioymanteisioniechyd. Nid naws yn unig yw nofio yn y môr; presgripsiwn ydyw. Hwbimiwnedd,cylchrediadgwell,croendisglair-felfersiwn naturoddiwrnodsba.Mae'nlleihaustraen,yngwellacwsg,a hydynoedynhelpugydallid.
A'r rhan orau? Mae'n rhad ac am ddim. Wel, alm mwyaf rhad ac am ddim. Os nad ydych o fewn pellter cerdded i’r traeth,maearianpetroli’wystyried.Ondosydychchi-acyn ffodus fi, rydw i - dyma'r ffordd berffaith i archebu'ch wythnos.Dechreuadhallt,diweddglotawel.Pwysyddangen therapipanfyddgennychycefnfor?
Felly,aywnofiomôrynwerthchweil?Hebosnaconibai.A fyddbyseddeichtraedyncytuno?Tebygolddim.Ondwrthi mi sefyll yma ar y lan, yn crynu ac yn gwenu, yr wyf yn meddwl i mi fy hun: weithiau, y pethau sy'n gwneud i ni deimlo'n fwyaf byw yw ' r rhai sy'n ein gadael ychydig yn ddideimlad.
YSGRIFENNU CREADIGOL ARFORDIR ABERYSTWYTH YN Y
GAEAF YN DAL I ESGOR AR HAELIONI
YSGRIFENYDD GAN IWAN BROWN
LLUN: IWAN BROWN
Wrthi’rgaeafddechraudodiben,maegwyntoeddgwyllt ynparhauichwaluarfordirGorllewinCymru.Ynwahanol ifyfyrwyr,nidoesganadarmôrAberystwythfflatiaullawn poteli i ddarparu seibiant o’r storm. Ar frigiadau creigiog uwchben y tonnau, mae gwylanod penwaig a gwylanod cathodbachynhelailawrynerbynygwyntdi-baid.Mae colomennodyncaeleidaflui'rawyr,ynceisiogofalu’ndaer, ond yn cael ei hyrddio o gwmpas gan y gwynt tan, eiliadau i ffwrdd o gael ei chwalu yn erbyn yr Hen Goleg, mae'nplymio'nosgeiddigimewnigilfach,ynddiogelrhag ystorm.
Iffwrddolanymôrcythryblus,mae'rcerrigtroiwedidod ohydihafanddiogelddi-dorarlannaucaregogyRheidol. Maegrŵpbachyntroicreigiauodanybont,ganchwilio am gynhaliaeth ar gyfer y gaeaf. Mae llofruddiaeth o frain yn arsylwi technegau tramor y newydd-ddyfodiaid gyda chwilfrydedd nodweddiadol. Mae un frân ddewr yn dechrau pobi cerrig gyda pheth llwyddiant. Ymhen amser, mae eraill yn ymuno nes bod dau glwstwr yn sgwtian ar hyd,ganfflipiocreigiauochrynochr unynmathruacyn wyllt,yllallyndduacynstrytio yddauynbwydoar
haelionicysgodolbasyrafon.
Er mor llwm ag y gall gaeaf Cymru ymddangos i lygaid dynol,iadarmôr,mae'rcefnforyndorethgyson,adimond gwledd o wymon, pysgod cregyn a chramenogion y mae'r stormyddyneugwasanaethu.Digoniddirwynyclockwork ploversyneifrwydrgysonnôlacymlaeno'rllanw.Ondnid yw 'rbwffehwnwedi'igadwargyferyplua'rpigog-i'rdewr gyda thaflod ar gyfer adar (a phâr da o esgidiau dal dŵr), mae'rfathbethâchinioamddim.
Maewinklesyndalifodynhelaethyneinpyllaucreigiau,a phan fyddant wedi'u berwi a ' u dewis, maent yn darparu byrbryd bach braf, yn enwedig pan fyddant wedi'u sesno'n iawn. Mae limpedau, hefyd, yn wledd gyffredin, â chewyshelledygellireiffrioneueistiwio arôlbrwydri'wpryo'u creigiau. Mae pelydrwch, laver, a dulse yn dal i lynu wrth y llanwcreulon,ynbarodi'wgoginioibrydaubwyd,eifwyta'n amrwd, neu ei sychu i greision. Hyd yn oed yn y dyddiau mwyafllwm,maedigoneddofwydynleinioeinharfordir i'rrhaisyddâ'rllygaideiweldneu'rpigaui'wbigo.
https://www abersu co uk/mouthoftheystwyth/
BY TATHAN WILLIAMS
CREDITS AND ACKNOWLEDGEMENTS
CONTRIBUTORS EDITORS
Charlotte Bulling
Ellie Kevern
Iestyn Tudor
Iwan Brown
Tathan Williams
Demi-Leigh Cooney
Ellie Kevern
Fresno Rhys Thomas
Iestyn Tudor
Melaina Pellin
TRANSLATORS
We host weekly journalistic workshops on Thursdays, as well as occasional sober socials and night out socials.
Email us with any submissions / questions, or DM us on Instagram!
Email:
sumailbox32@aber.ac.uk
Our editors accept m y rk, including:
Local / national / international news stories
Personal accounts
Sports reports
Society features
Reviews
Creative prose (short stories, novel excerpts etc.)
Essays
Poetry
Recipes
Illustrations / cartoons / paintings ...and so much more!
