KopKrant - november 2021- SWV Kop van Noord Holland PO

PO

KopKrant

“It takes a village to raise a child” - OSP 2022-2026

3

Themaprojecten van de scholengroepen

Kick-off IB-ers in Fort Kijkduin

4

8

november 2021

Introductiebijeenkomst nieuwe directeuren en IB-ers Praktijkcase: Teun en zijn passende oplossing Stichting VierTaal: aanmelden en afstemmen

‘Samenwerken en van elkaar leren’

Elk kind een passende onderwijsplek

2

KopKrant, november 2021

Partners

info@meerwerf.nl

Kopstuk

PO

www.swvkopvannoordholland.nl

Stichting Meerwerf De heer N. van Heijst Drs. F. Bijlweg 8a 1784 MC Den Helder www.meerwerf.nl (0223) 65 93 00

Blosse De heer R. Prast Postbus 271 1700 AG Heerhugowaard www.blosse.nl (072) 566 02 00

Liefde en VertrouwenWest Nederland De heer H. Eilander ’s-Molenaarsweg 1 2401 LL Alphen a/d Rijn www.levwn.nl (0172) 41 88 30

remco.prast@blosse.nl

h.eilander@levwn.nl

Stichting Schooltij De heer J. Deckers De Verwachting 7 1761 VM Anna Paulowna Postbus 79 1760 AB Anna Paulowna www.schooltij.nl (0223) 20 30 00

Stichting SARKON Mevrouw J. Plass Drs. F. Bijlweg 8a 1784 MC Den Helder Postbus 6040 1780 KA Den Helder www.sarkon.nl (0223) 67 21 50

info@schooltij.nl

info@sarkon.nl

Stichting SURPLUS De heer P. Moltmaker Westerpark 164 1742 BX Schagen Postbus 333 1740 AH Schagen www.stichtingsurplus.nl (0224) 20 30 40

Stichting Kopwerk De heer J. Bot De Verwachting 7 1761 VM Anna Paulowna Postbus 79 1760 AB Anna Paulowna www.kopwerk.nl (0223) 20 30 00

info@stichtingsurplus.nl

info@kopwerk.nl

Stichting Samenwerkingsschool De heer T. Jong Drs. F. Bijlweg 8a 1784 MC Den Helder www.speciaalonderwijsdenhelder.nl

(06) 15 31 25 82

KopKrant, november 2021

Beste lezer, Bij het verschijnen van deze KopKrant in november zijn de scholen al weer druk op weg in het schooljaar 20212022. Het is spannend hoe het Covid-virus zich gaat ontwikkelen en óf en zo ja, welke maatregelen het demissionaire kabinet verder gaat afkondigen. Op onze weg naar inclusiever onderwijs willen we alle kinderen het liefst elke dag op school hebben, zodat wij ze waar nodig kunnen ondersteunen in hun kwetsbare ontwikkeling en dat ze relatief zorgeloos kunnen opgroeien.

Stichting Comenius De heer Th. Gauw Postbus 6032 1780 KA Den Helder www.abscomenius.nl (0223) 61 38 64 directie@abscomenius.nl

Stichting Heliomare Onderwijs De heer J. Welmers Postbus 78 1940 AB Beverwijk www.heliomare.nl (088) 920 80 02

Stichting Aloysius De heer J. van Triest Havinghastraat 17 1817 DA Alkmaar www.aloysiusstichting.nl (072) 511 26 32

bestuurssecretariaat@heliomare.nl

johan.vantriest@aloysiusstichting.nl

t.jong@sws-dh.nl

Colofon KopKrant is een initiatief van Samenwerkingsverband Kop van Noord Holland Projectleiding: Michiel van Lee Tekst, ontwerp en productie: Second Opinion, Leeuwarden Redactie: Jan Bot, Michiel van Lee, Katja Walstra-Groot Voor meer informatie over deze uitgave kunt u mailen naar: secretariaat@swvkopvannoordholland.nl

‘De komende twee jaar krijgt iedere scholengroep binnen het samenwerkingsverband een stevig budget van het samenwerkingsverband om een project op te zetten dat ten goede komt aan (passend en inclusiever onderwijs aan) leerlingen.’

De komende twee jaar krijgt iedere scholengroep binnen het samenwerkingsverband een stevig budget van het samenwerkingsverband om een project op te zetten dat ten goede komt aan (passend en inclusiever onderwijs aan) leerlingen.

In deze KopKrant maakt u kennis met drie concrete voorbeelden uit de praktijk.

Welke plannen zijn er en hoe wordt het opgezet? Alle scholen zijn er druk mee.

In de komende edities van de KopKrant zullen we de vorderingen blijven volgen en met u delen.

In deze editie ook het mooie verhaal van Teun, een leerling die na een uitgebreide zoektocht en een korte tijd ambulante begeleiding een mooie, passende plek kreeg. Daarnaast is er aandacht voor de kick-off en de netwerkbijeenkomst voor IB-ers in Fort Kijkduin.

Daar kwamen 65 IB-ers van het samenwerkingsverband samen met enkele vertegenwoordigers van de schoolbesturen, het samenwerkingsverband en de externe specialisten van de verschillende organisaties uit onze regio bijeen. Een succesvolle bijeenkomst die nu jaarlijks gehouden gaat worden.

Verder treft u nog informatie aan over de door het samenwerkingsverband georganiseerde introductiebijeenkomst voor nieuwe schooldirecteuren en IBers, krijgt u informatie over Stichting VierTaal en leest u over het nieuw te ontwikkelen Ondersteuningsplan 2022-2026. Ik wens iedereen weer veel leesplezier!

PO

Op weg naar het ondersteuningsplan 2022-2026

“It takes a village to raise a child”

Sinds januari van dit jaar ontwikkelt het samenwerkingsverband een nieuw ondersteuningsplan voor de jaren 2022-2026. Het samenwerkingsverband probeert al in de ontwikkelingsfase een breed draagvlak te creëren, zodat het plan concreet, praktisch en uitvoerbaar is voor leerkrachten, directeuren en IB’ers.

Ekon Hartog is procesbegeleider van het proces dat leidt naar het ondersteuningsplan 2022-2026. Hij deelt zijn bevindingen: “Wat echt aandacht verdient, is dat directeur-bestuurder Michiel van Lee het heel belangrijk vindt dat het ondersteuningsplan praktisch uitvoerbaar is voor het veld. Daarom heeft hij niet alleen bestuurders, maar ook directeuren, ouders, IB’ers en mensen van de gemeente bij het proces betrokken. De opbrengst van de gesprekstafels in het voorjaar hebben we op 16 juni gedeeld met de schoolbesturen.

Daar kwamen twee perspectieven uit: - op weg naar inclusie - op weg naar rekenschap en geïnformeerd ver trouwen.

Op deze twee perspectieven zijn we in het proces gaan voortborduren. Wat is dat dan, inclusie? Wat betekent dat? Hoe ziet dat er dan uit in 2030? Inclusie is zo’n breed begrip, dat het er op elke school weer anders uit ziet.

‘Je rekent elkaar niet af op resultaten, maar leert vooral van elkaar’

“It takes a village to raise a child”, schetste Michiel de situatie in 2030. Inclusie gaat niet alleen over de inclusieve school, maar over de inclusievere samenleving. Niet alleen school is aan zet, ook de voetbalvereniging, de buren, familie, noem maar op. Je doet het met elkaar.”

Michiel van Lee

Klankbord-dag, aanscherpen van de ambities en inhoudelijke perspectieven van 29 september Ambities formuleren voor inhoudelijke perspectief door Bestuurder SWV en schoolbestuurders

Eerste opbrengsten uit evaluatie en nieuwe perspectieven

Opstellen definitieve plan en proces van besluitvorming tussen besturen en OPR OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg)

met 4 gemeenten m.b.t. nieuwe ondersteuningsplan

Evaluatie en nieuwe perspectieven ophalen

Inrichten proces nieuw ondersteuningsplan

29 september

16 juni

maart-juni

2021

2021

Vastgestelde plan naar Onderwijsinspectie

1 november

2021

december-maart

2022

2021

Ekon Hartog

De inhoudelijke koers gaat over zaken als: ● Wat zien we nu gebeuren binnen ons samenwerkingsverband? ● Waar werken we naartoe de komende planperiode? ● Wat verwachten we dan van deze koers? ● Welke perspectieven of zelfs ambities stellen we onszelf?

Het wettelijk verplichte deel omvat zaken als: ● De TLV procedure, ● Het verdelen van ondersteuningsmiddelen, ● Het hebben van een procedure voor klachten en bezwaar, ● Het scheiden van bestuur en toezicht.

Het proces In de infographic hierboven staat weergegeven wat de processtappen zijn. Het proces om tot het nieuwe ondersteuningsplan te komen, is door het samenwerkingsverband breed georganiseerd door middel van gesprekstafels waaraan scholen, besturen, gemeenten, mede-

Start nieuwe schooljaar met nieuwe plan als koers voor de periode 2022-2026

voor 1 mei

augustus

2022

2021

Waarom een ondersteuningsplan?

Een ondersteuningsplan is voor een samenwerkingsverband een fundamenteel document. Het plan kent twee belangrijke onderdelen: de inhoudelijke koers en het wettelijk verplichte gedeelte.

maart

2022

2022

januari-februari

Leren van elkaar Hartog vervolgt: “Rekenschap en geïnformeerd vertrouwen gaan erover dat je elkaar als scholen, wethouders, IB’ers en ouders bevraagt, niet alleen naar het eindresultaat, maar vooral: wat is al gelukt, hoe is dat gelukt, wat is nog niet gelukt en waarom is dat niet gelukt. Waarom is dat bij de ene school wel gelukt en bij de andere niet, waar zit ‘m dat verschil in?

Je rekent elkaar niet af op resultaten, maar leert vooral van elkaar. Want bij de ene school en in de ene gemeente is de situatie totaal anders dan bij de andere school en gemeente. Precies daarom kun je van elkaar leren. Door de uitvraag zo breed te doen, legt het samenwerkingsverband de verbinding tussen het smalle beleidsperspectief en de brede uitvoering. De 11 bestuurders kunnen het met elkaar niet bedenken voor de 1500 leerkrachten binnen het samenwerkingsverband. Die omgekeerde beweging getuigt van veel vertrouwen in de mensen die het werk doen. Ik vind dat heel sterk.”

De KopKrant staat ook op de website: www.swvkopvannoordholland.nl Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opname of enige ander manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3

werkers vanuit het samenwerkingsverband en de OPR deelnamen. Want: passend onderwijs gebeurt op scholen en vaak met ondersteuning of door samenwerking met gemeenten. Wat door besturen verzonnen wordt, moet uitvoerbaar zijn door het veld.

De gesprekstafels maakten zienswijzen op het huidige beleid zichtbaar, en ook maakten ook al nieuwe zienswijzen duidelijk.

Genomen stappen - Het samenwerkingsverband heeft gesproken met scholen, besturen, gemeenten, medewerkers vanuit het samenwerkingsverband en de OPR. Deze uitspraken en voorzichtige nieuwe perspectieven heeft het samenwerkingsverband op 16 juni gepresenteerd aan de schoolbesturen.

- Op 29 september hebben de schoolbesturen samen met de bestuurder van het samenwerkingsverband de inhoudelijke perspectieven verder beschreven op basis van de informatie uit de voorgaande fase. Hierdoor ontstond een gedragen inhoudelijk perspectief.

- Op 1 november zijn de inhoudelijke perspectieven die de bestuurders hebben beschreven, verder aangescherpt met een afvaardiging vanuit de gespreks-

tafels uit de evaluatiefase.

Met de zienswijze vanuit de verschillende partijen zijn de inhoudelijke perspectieven nog beter geformuleerd, zodat ook hierdoor draagvlak ontstaat.

- In de periode tot aan januari 2022 worden de inhoudelijke koers en het wettelijke verplichte gedeelte met elkaar verbonden tot een geheel. Op basis daarvan wordt een meerjarenbegroting gemaakt. Daardoor is er een begroting die past bij het realiseren van de inhoudelijke koers.

- Het nieuwe plan 20222026 komt daarna in het proces van besluitvorming terecht: het moet bestuurlijk vastgesteld en goedgekeurd worden, er wordt met de vier gemeenten op overeenstemming gericht overleg (OOGO) gevoerd.

Ook de Ondersteuningsplan Raad (OPR) moet instemming op het plan.

Met deze stappen in het proces wil het samenwerkingsverband zorgvuldig, en in het belang van een brede vertegenwoordiging, vorm en inhoud geven aan een plan dat past bij onze regio en dat recht doet aan de verdere ontwikkeling van Passend onderwijs in de Kop van Noord Holland.

4

KopKrant, november 2021

KopKrant, november 2021

PO

5

PO

Themaprojecten van de scholengroepen De komende twee jaar krijgt iedere scholengroep binnen het samenwerkingsverband een stevig budget van het samenwerkingsverband om een project op te zetten dat ten goede komt aan

Scholengroep Niedorp

Scholengroep Texel

Scholengroep Den Helder-Noord

Project: Wij zijn inclusief - coaching en scholing op gedrag

Project: Inventarisatie van hele leerlingenpopulatie van het eiland om in kaart te brengen op welk gebied grote ondersteuningsbehoeftes zijn op Texel

Project: Kennis en expertise rond onderwijs aan nieuwkomers en traumasensitief lesgeven delen met leerkrachten van de scholengroep en het samenwerkingsverband

(passend en inclusiever onderwijs aan) leerlingen.

Sommige scholengroepen hebben al heel vastomlijnde plannen, bij andere scholengroepen hangen de plannen af van een eerste inventarisatie. Scholengroep Niedorp, Scholengroep Texel en Scholengroep Den Helder-Noord vertellen over hun projectplannen.

In de volgende Kopkranten zullen we terugkomen op het vervolg van deze projecten: hoe gaat het en wat zijn de resultaten tot nu toe?

Emile Goossens, directeur rkbs Sint Antoniusschool en Kim Monen-Snelders, directeur van obs De Snip: “In het samenwerkingsverband gaat het om samenwerking. Scholen moeten er met elkaar zorg voor dragen dat de kinderen zoveel mogelijk thuisnabij onderwijs kunnen genieten.

Onze zes scholen zijn daarin partners van elkaar, waarbij we graag willen kijken naar hoe we de kinderen samen goed onderwijs op de scholen kunnen bieden. Daarbij is het van belang om elkaars kracht te kennen. In gezamenlijkheid komen we tot de conclusie dat we binnen het basisonderwijs steeds meer kinderen zien met een ondersteuningsbehoefte. Wij willen graag bewerkstelligen dat we minder kinderen hoeven te verwijzen, omdat we zelf meer expertise krijgen op het gebied van gedrag. We hebben hiervoor vijf componenten benoemd en gepland.”

Emile Goossens, directeur rkbs Sint Antoniusschool

De vijf componenten: 1. Elke school krijgt de ruimte om per schooljaar twee studiedagen te organiseren en die, samen met het Centrum Pedagogisch Contact, te vullen, aan de hand van de beginsituatie die per school is geschetst.

2. Er worden twee masterclasses per jaar georganiseerd, waarvan de eerste eind oktober heeft plaatsgevonden. Het thema van de masterclasses is kindgesprekken en interventies op gedrag. Deze masterclasses zijn voor alle collega’s van alle scholen. Beide masterclasses worden twee keer aangeboden, zodat ook parttime werkende leerkrachten kunnen aansluiten op hun werkdag.

3. Alle collega’s volgen een online cursus om zich te ontwikkelen op het gebied van pedagogisch tact, pedagogisch contact of het sturen op autonomie.

Hiermee vergroten we onze expertise vanuit de visie van Pedagogisch Tact.

4. Wie wil, kan coaching on the job krijgen: collega’s vanuit het CPC komen dan in de klas observeren en de leerkracht coachen.

De scholengroep wil het daarmee laagdrempeliger maken voor collega’s om hulp te vragen.

5. Van IB’ers en schoolleiders wordt ook de expertise vergroot middels intervisie. Zij komen drie keer per jaar samen om met elkaar te delen en van en met elkaar te leren.

“Het project loopt twee schooljaren en elke school schetst zijn eigen beginsituatie om aanbod op maat te kunnen ontvangen. We willen met z’n allen veel meer leren kijken naar het kind dat achter het gedrag zit. Voorbeeld? Een kind beweegt de hele dag. Dat doet het niet, omdat het vervelend wil zijn.

Er zit iets anders achter, een behoefte. Een kind is niet lastig, zijn of haar gedrag kan lastig zijn. Dat is nogal een verschil. Het is voor ons belangrijk om daar veel meer feeling mee te krijgen.

Kortom: samen kijken naar het kind achter het gedrag.

Een gevolg van dit programma kan ook zijn dat we zoveel kennis en zelfinzicht vergaren, dat we in bepaalde gevallen tot de conclusie komen dat het beter is voor het kind om een overstap te maken naar het sbo of so.

Het belangrijkste is de positieve insteek en het samen doen. We zijn samen verantwoordelijk voor de kinderen in de omgeving. Vanuit die visie willen we kijken naar wat het beste is voor het kind.”

Aan het einde van het schooljaar volgt een evaluatie, zodat de scholengroep volgend jaar ook passend kan invullen.

Kim Monen-Snelders, directeur obs De Snip

Monique van Gaalen, directeur basisschool De Fontein Texel en SBO Kompasschool Texel: “Dit jaar is een opeenstapeling van gelden tot ons gekomen. We krijgen geld van het samenwerkingsverband, zijn bezig met budgetten van de gemeente Texel in verband met onderwijsachterstanden en we hebben nu ook de beschikking over de NPOgelden. Met het hele budget hebben we een groot plan gemaakt met tien deelprojecten.

De overkoepelende doelstelling van het hele plan is een dekkend aanbod realiseren voor alle leerlingen op Texel waarbij talenten, mogelijkheden en vaardigheden van ieder kind worden (h)erkend, gewaardeerd en benut. Hierdoor hoeft geen enkel kind voor zijn of haar (ondersteunings) behoefte van het eiland af.”

Voorzieningen ontwikkelen “Het eerste deelproject bekostigen we met het geld van het samenwerkingsverband.

Met dat budget willen we in de eerste plaats onderzoeken wat de leerlingenpopulatie is op Texel. Natuurlijk moet elke school zijn populatie in beeld hebben, maar met dit plan willen we alle leerlingen van heel Texel in kaart brengen.

Met dat complete overzicht willen kijken of we op Texel een voorziening missen en of we die kunnen gaan ontwikkelen. Een voorbeeld: jonge risicokinderen, de 4- en 5jarigen, gaan op dit moment naar Den Helder, omdat er op Texel geen voorziening voor ze is. Om hoeveel leerlingen dit gaat, weten we nu niet.

Dat willen we graag uitzoeken, zodat we kunnen zien of het zinvol is om een voorziening voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand op Texel te ontwikkelen. Op Texel hebben we wel de Kompasschool, maar daar kunnen kinderen pas naartoe vanaf de leeftijd dat ze naar groep 3 zouden gaan.

Op dit moment zijn we aan het onderzoeken hoe we de hele leerlingpopulatie in beeld kunnen krijgen. Een van de manieren is wellicht via de leerlingvolgsystemen van de scholen. Twee directeuren en een IB’er buigen zich daar nu over. Zodra we dit duidelijk hebben, gaan we de populatie inventariseren, en daarna verder met ontwikkelen van plannen voor voorzieningen die nodig zijn. Wat er de komende jaren gaat gebeuren, hangt dus helemaal af van wat er uit de inventarisatie komt.”

De andere 9 deelplannen: 1. Taalklas Intensief onderwijs voor leerlingen die als asielzoeker of vreemdeling naar Texel komen en het Nederlands moeten leren (NT2).

Daarnaast onderwijs aan leerlingen op alle scholen op Texel met een grote taalachterstand, zodat ze daarna onderwijs op hun eigen niveau kunnen vervolgen.

2. Gezamenlijke ontwikkeling taalaanbod en expertise Door gezamenlijk aanbod en expertise te ontwikkelen kunnen tijd en middelen efficiënt worden ingezet, bijvoorbeeld voor gezamenlijke aanschaf van methodes of het scholen van een aantal medewerkers.

3. Extra ondersteuning in de klas Ondersteuning in nabijheid van de omgeving van het kind georganiseerd.

4. Ontwikkeling en inzet specialisme (professionalisering) Gezamenlijke professionalisering kan zorgen voor een gedeeld denkkader.

Daarnaast kan het ervoor zorgen dat de krachten worden gebundeld.

5. Versterken warme overdracht voor- en vroegschoolse educatie Werken aan een doorlopen-

de leerlijn voor alle kinderen op het eiland.

6. Gezamenlijke activiteiten voor- en vroegschoolse educatie Gezamenlijk activiteiten dragen bij een sterke samenwerkingsrelatie en een warme overdracht voor kinderen.

7. Versterken betrokkenheid ouders (Ouderkracht) Door ouders te betrekken bij de ontwikkeling van hun kinderen op het gebied van taal, ontluikend rekenen, sociaal emotionele en motorische ontwikkeling wordt de aanpak doorgetrokken tot in de leefomgeving van het kind en daarmee verduurzaamd.

8. Logopedische inzet Doel: genoeg logopedisten daar waar nodig op Texel.

En inzet van screening niet alleen voor kleuters, maar ook voor peuters.

9. Informatievoorziening totaalaanbod/mogelijkheden voorschoolse educatie en basisonderwijs Ouders weten beter welke mogelijkheden er zijn op het eiland op het gebied van voorschoolse educatie en basisonderwijs. Hierdoor kunnen zij betere afwegingen maken voor hun kind.

Monique van Gaalen, directeur basisschool De Fontein Texel en SBO Kompasschool Texel

Anne van der Pol, schoolleider van Villa Kakelbont: “Wij zijn een internationale school in het hart van Den Helder. Onze school richt zich op alle kinderen die net in Nederland zijn en nog (bijna) geen onderwijs binnen onze landsgrenzen hebben genoten.

Het doel is om hen in veertig weken voor te bereiden op het vervolgonderwijs. We hebben dus veel expertise op het gebied van onderwijs aan nieuwkomers. Sommige van onze leerlingen zijn afkomstig uit oorlogsgebied of hebben te maken gekregen met vervolging in het land van herkomst.

Deze vervelende ervaringen en de instabiele situatie kunnen ervoor zorgen dat zij extra ondersteuning nodig hebben om goed mee te kunnen doen op school. Om ervoor te zorgen dat dit lukt organiseren wij ons onderwijs zo traumasensitief mogelijk.

Die kennis, werkwijze en expertise wilden we al een aantal jaar delen met onze collega’s in de regio, maar er was steeds geen financiële ruimte voor. Nu wel! We zien dat collega’s soms handelingsverlegen zijn als een leerling doorstroomt van nieuwkomersituatie naar het reguliere onderwijs en we willen ze graag handvatten geven.

Daarom hebben we scholingsbijeenkomsten georganiseerd met als onderwerp: passend onderwijs aan zij- en onderinstromers met een nietNederlandse achtergrond. We organiseren dit jaar en ook volgend jaar vier bijeenkomsten voor drie verschillende doelgroepen: leerkrachten onder- en middenbouw, leerkrachten bovenbouw en IB’ers.”

Coaching en ambulante begeleiding “Dit schooljaar zijn er dus twaalf bijeenkomsten, die we organiseren voor de scholen van Scholengroep Den Helder Noord en ook voor de andere

scholen die onder stichting Meerwerf vallen, en de scholen waarvan ik wist dat ze het zouden waarderen om erbij te zijn. Volgend jaar bieden we de bijeenkomsten aan voor de andere scholen binnen het samenwerkingsverband. We zijn daar nu een brochure voor aan het maken, zodat we er bekendheid aan kunnen geven, maar ook om aan te geven dat leerkracht en leerling coaching kunnen krijgen bij een vraag uit ons expertisegebied, of dat ze ambulante begeleiding vanuit Villa Kakelbont kunnen krijgen als er meer ondersteuning nodig is.”

Enthousiaste reacties “We hebben de eerste serie bijeenkomsten al achter de rug en iedereen was alleen maar positief, het was wat ze zochten, werd aangegeven.

Tijdens de eerste serie bijeenkomsten lag de focus op oriënteren: welke vragen leven er in het werkveld, waar lopen mensen tegenaan, hoe komen leerlingen binnen in Nederland en in onze regio? Tijdens de volgende bijeenkomst gaan we meer in op traumasensitief lesgeven.

De tweede serie bijeenkomsten vond in november plaats. In februari en in mei van 2022 zullen de volgende bijeenkomsten worden gehouden.

Anne van der Pol, schoolleider van Villa Kakelbont

6

KopKrant, november 2021

KopKrant, november 2021

PO

PO

Praktijkcase:

Zoeken naar een passende oplossing

Wat doe je als een kind op school overduidelijk niet gelukkig is, omdat hij niet goed met de rest van de klas mee kan komen?

De schooldirecteur, de IB’er en de moeder vertellen over het proces van Teun. Na een uitgebreide zoektocht en een korte tijd ambulante begeleiding vonden ze een passende plek en oplossing.

Zoals hij zich voordeed zou hij het beste passen op een cluster-4 school, maar zijn gedrag kwam puur voort uit zijn frustratie. Hij had het zo moeilijk, dat hij heftig gedrag ging vertonen. Hij kon ook heel goed zelf vertellen hoe hij zich voelde in de gesprekken die we met hem hadden.

Onze conclusie was dat hij het beste op een cluster-3 school past en ik ben blij dat we hem naar een school hebben kunnen begeleiden waar hij zich goed voelt.”

De moeder “Het liefst had ik gehad dat Teun gewoon op zijn eigen school kon blijven, net als zijn oudere broer. Maar hij werd gewoon niet gelukkig in dat reguliere schoolsysteem.

Dat ligt niet aan hem, of aan school, of aan individuele mensen. Het ligt eraan dat hij niet in dat systeem past dat we verzonnen hebben. In mijn ogen heeft hij geen achterstand, maar is hij te vroeg begonnen met school. Hij is nu 9, maar sociaal emotioneel is hij nog 7. Hij was er gewoon nog niet aan toe.

‘...maar we zagen geen vooruitgang op gedragsgebied. Wel zagen wij bij hem de frustraties oplopen en dat uitte zich in gedrag’

De directeur “Bij de kleuters viel Teun al op. In de sociale omgang met anderen vertoonde hij bijvoorbeeld heel jong gedrag, vergeleken met zijn klasgenoten. Hij kreeg daarop intensieve begeleiding door de leerkracht. Vanaf groep 3 zagen we dat het voor hem heel moeilijk was om te blijven zitten achter een tafeltje.

De instructie volgen vond hij lastig, de instructie verwerken was voor hem veel te moeilijk. We zijn met hem gaan werken in kleine groepjes en hebben bewegend leren ingezet. Dat vond hij heel leuk, maar hij wilde niet te anders worden behandeld dan zijn klasgenoten. We hebben hem in het OT besproken.

De ouders van Teun hadden zelf ook al een heel goed beeld van hem en waren in groep 3 al met een kindercoach gestart. Ook hadden ze het wijkteam ingeschakeld om mee te denken. Iemand van Gedragspunt heeft Teun

geobserveerd en zijn cognitieve capaciteit is onderzocht, omdat hij het heel moeilijk vond om in een schoolsetting tot leren te komen. Op basis van de resultaten van het onderzoek hebben we zijn lesstof en lestijden aangepast. Daarbij hebben we goed gekeken naar zijn leerbehoeftes, maar we zagen geen vooruitgang op gedragsgebied. Wel zagen wij bij hem de frustraties oplopen en dat uitte zich in gedrag. Het leren stond stil. Dezelfde persoon van Gedragspunt kwam een jaar later weer observeren en schrok van de grote achteruitgang in het welbevinden van Teun. Hij groeide niet meer. Wel liep hij weg bij gym, uit de klas, hij verstopte zijn schrift. Het feit dat zijn welbevinden in het gedrang kwam, was voor iedereen een alarmbel. We hebben bij het CTO aangegeven dat er een andere plek voor hem nodig was. Die was er op dat moment niet, maar als tussen-

oplossing kon Teun 1-op-1 begeleiding krijgen van een leerkracht vanuit het samenwerkingsverband. Zijn ouders vonden dat ook een goed idee. De leerkracht kwam drie ochtenden in de week en dat bracht zoveel rust! Voor Teun, voor de klas en ook voor de klassenleerkracht. Er was meteen een klik tussen Teun en ‘zijn’ leerkracht. Zij zag hetzelfde als wij: dit jongetje heeft het enorm moeilijk, en deze tijdelijke 1-op-1 begeleiding is ook niet genoeg.

Wel als overbrugging naar een andere plek. Door de rust die er kwam, kon Teun op een fijnere manier naar zijn vertrek toeleven, hij was veel minder gefrustreerd. Vrij snel kwam er daarna een plek vrij op een cluster 3-school en daar gaat hij sinds kort heen.

Zijn moeder vertelde me dat het afscheid de eerste dag nog moeilijk was, maar dat hij sindsdien vol verhalen thuiskomt.”

De IB’er “Weet je waar ik wel eens van baal: Teun zou prima bij ons op school kunnen blijven, zijn gedrag kwam namelijk bij dat leerstuk vandaan. Als je een inclusievere school hebt, dan lukt het veel beter om meer kinderen op school te houden. Teun is een enorm sociaal jongetje. Hij kan goed spelen, als zijn welbevinden goed is. Maar het is ook reëel dat hij moest gaan. Dat ging wel snel. We staan achter alle stappen die we hebben genomen en we hebben hem alle ondersteuning gegeven die hij nodig had. De samenwerking met de ouders was heel fijn. Soms waren ze ons zelfs een stap voor. Ze hadden een goed beeld van hun eigen kind, en dan nog was het lastig voor ze om te accepteren dat hij niet op onze school kon blijven. We hebben samen met zijn moeder en een orthopedagoog van de OBD gekeken wat de juiste plek voor Teun zou zijn.

Met school heb ik altijd heel goed overleg gehad. We trokken echt samen op en wilden het beste voor Teun.

We zijn anderhalf jaar in overleg geweest met elkaar.

Voordat je een keuze maakt, en weet wat je kind precies

nodig heeft, ben je flink wat tijd verder. Maar toen ik het observatieverslag las, draaide mijn maag om en kreeg ik een brok in mijn keel. Het steeds weglopen uit de klas; hij had zoveel onrust in zijn lijfje doordat hij niet mee kon komen. Dat wil je niet voor je kind. Toen hebben we de knoop doorgehakt: hij moet van deze school af.

Thuis merken we wel dat hij een intensief kindje is. Hij is superzorgzaam en heeft heel veel humor. We zagen ook dat hij zijn eigenwaarde begon te verliezen. Hij zei over zichzelf: “Mama, vroeger was ik grappiger”. Op school zagen ze dat hij boos werd, en daarover zei hij: “Ik wil dit zelf ook helemaal niet, ik wil hulp dat dat niet gebeurt.” Hij schreeuwde eigenlijk om hulp.

Na de zomervakantie ging het in groep 5 al snel weer niet goed, we zagen grote frustraties bij Teun. Hij kreeg een aangepast schema en vanuit het samenwerkingsverband kreeg hij 1-op-1 begeleiding.

Ik heb deze leerkracht nooit gezien, door corona en ook doordat hij uiteindelijk heel snel daarna naar een andere school ging, maar Teun kwam stukken relaxter uit school. Hij vertelde ook dat hij haar heel leuk, grappig en lief vond. De druk van het moeten was eraf door haar

begeleiding. Hij kreeg groep 4-lesaanbod, mocht een uurtje bij de kleuters spelen: er viel een last van zijn schouders en hij kon weer ademhalen. Daarna kwam er heel snel een plek vrij op een cluster-3 school, waar hij sinds vorige week heen gaat.

De eerste dag was nog een klein drama, maar ‘s middags haalde ik hem helemaal blij op uit school en vertelde hij dat hij twee vriendjes had gemaakt. Hij komt nu elke dag vrolijk uit school en voelt zich thuis tussen zijn klasgenoten.

Zijn zorgzame kant komt helemaal naar boven. En op deze school heeft hij het gevoel dat hij echt wel veel kan.

Je verliest nooit, je wint of je leert, zeg ik altijd tegen Teun.

Dit proces is daar zeker een bewijs van.”

©Janusz Korczak Stichting, Len Munnik, www.korczak.nl

‘Hij komt nu elke dag vrolijk uit school en voelt zich thuis tussen zijn klasgenoten’

7

8

KopKrant, november 2021

KopKrant, november 2021

9

PO

PO

Kickoff en netwerkbijeenkomst voor IB’ers in Fort Kijkduin

“Een bekwame IB’er maakt het verschil”

Op de derde dinsdag in september kwamen alle 65 IB’ers van het samenwerkingsverband samen in Fort Kijkduin in Den Helder. Ook aanwezig waren enkele vertegenwoordigers van de schoolbesturen, het samenwerkingsverband en de externe specialisten van de verschillende organisaties uit onze regio. Doel: samenkomen, ervaringen uitwisselen en netwerken.

‘We hebben geconcludeerd dat de aandacht voor IB’ers op een te laag pitje stond’

“De visie van het samenwerkingsverband is dat IB’ers een spilfunctie hebben bij het realiseren van passend en inclusief onderwijs”, zegt Michiel van Lee, directeurbestuurder van het samenwerkingsverband. “IB’ers zijn belangrijke kennisdragers en spelen een essentiële rol bij het begeleiden van ouders, leerkracht en kind. Voorheen organiseerden we elke twee jaar een bijeenkomst voor IB’ers, maar we schroeven de frequentie van deze kickoff nu op naar jaarlijks. De reden? We hebben geconcludeerd dat de aandacht voor IB’ers op een te laag pitje stond. Het is belangrijk ze als aparte doelgroep te benaderen, de belangrijke ontwikkelingen binnen het samenwerkingsverband met ze te delen en regelmatig samenkomsten te organiseren met de externe specialisten die we inhuren om passend, inclusief onderwijs mogelijk te maken.

Die specialisten zijn op een

laagdrempelige manier te benaderen, IB’ers kunnen ze kosteloos bellen om even mee te kijken. Maar dan moeten ze wel de weg weten, en daar helpt zo’n kick-off enorm bij.”

Faciliteren In de visie van het samenwerkingsverband is de IB’er het schakelpunt in het realiseren van passend onderwijs. “Meer nog dan directeuren”, zegt van Lee. “Een bekwame IB’er maakt het verschil. Daarvoor is wel nodig dat de school de IB’er goed kan faciliteren en het samenwerkingsverband speelt daarin ook een belangrijke rol. We concludeerden dat IB’ers te weinig van ons hoorden. IB’ers vinden het bijvoorbeeld fijn om direct contact te kunnen hebben met de voorzitter van de CTO. De contacten, niet alleen met de externe specialisten maar ook tussen IB’ers onderling doen er echt toe. Tijdens zo’n kick-off kun je in relatie komen. Niet gek dat alle IB’ers uit ons samenwerkingsverband aanwezig waren.

Ik denk dat de behoefte aan contact door corona nog verder is toegenomen. “Dit moeten we vaker doen!” roepen mensen vaak na een geslaagde bijeenkomst. Hier was dat ook zo. En dat gaan we dus ook doen.”

Nieuw netwerk, kortere lijnen “Nog iets waar ik trots op ben en even wil aanstippen is het nieuwe netwerk voor IB’ers dat Joke Harlaar in september is gestart. Het samenwerkingsverband faciliteert dit en we nemen het buitengewoon serieus, want we vinden het belangrijk. Vanuit elk schoolbestuur wordt er een IB’er afgevaardigd voor dit netwerk. Doel van het netwerk is onder andere kennis uitwisselen, maar vooral ook een kortere lijn tussen de IB’er en het samenwerkingsverband.

IB’ers kunnen heel kritisch zijn op het beleid, de uitvoering. Zo is er nu bijvoorbeeld kritiek op het groeidocument.

Voor hun gevoel hadden ze geen platform en geen korte lijntjes naar mij of naar Katja Walstra als beleidsadviseur bij de CTO. Wij weten veel minder dan onze IB’ers. Daarom dus de jaarlijkse kick-off en de extra slag met het nieuwe netwerk.”

Wat vonden de IB’ers zelf?

Maike Groen is IB’er op basisschool De Snip in Nieuwe Niedorp en basisschool Op Avontuur in Kolhorn. “De bijeenkomst was in de gewelven van Fort Kijkduin. Ik kwam binnen en ongeveer de helft van de

mensen was er al. Het was een geluid van jewelste, haha. Dat geeft wel aan hoe graag mensen elkaar wilden spreken. Ik vond het een waardevolle ochtend”, vertelt ze. “Het was vooral heel veel netwerken. Zo kan ik de lijntjes kort houden met de externe deskundigen. Dat is zo belangrijk. Vaak ben je als IB’er in je eentje aan het werk. Natuurlijk werk ik wel samen met de directeur, leerkrachten en ouders, maar de zorg voor leerlingen vraagt op dit moment heel veel inzichten en expertise. Fijn om te weten wie ik kan aanschieten als we er niet uitkomen of hulp nodig hebben. De begeleiding van kinderen is vaak een soort puzzel, waarbij externe deskundigen het ontbrekende stukje, of verschillende stukjes kunnen aanleveren. Voordeel van deze bijeenkomst is dat alle specifieke expertises aanwezig waren. Ik loop al een tijdje mee en ken dus veel gezichten. Het was fijn om ze even te kunnen aanschieten met een casus, om te checken of ik bijvoorbeeld bij Heliomare aan het goede adres ben of toch ergens anders moet zijn.

De bijeenkomst hielp ook het bewustzijn te vergroten dat je het niet alleen hoeft te doen als IB’er. Ja, je bent de enige

mogelijk beter aansluiten bij de hulpvraag. Sluit de vraag bij ons aan, dan kijken wij wie van ons Heliomare-team de vraag oppakt. Als een kind belemmeringen ondervindt in het onderwijs, uit zich dat in bepaald gedrag of signalen.

Aan ons om te onderzoeken waar dat gedrag vandaan kan komen en welke kindspecifieke onderwijsbehoeften kunnen helpen.

‘Fijn om te weten wie ik kan aanschieten als we er niet uitkomen of hulp nodig hebben’

Maike Groen

in die functie op school, waardoor je vaak het idee hebt: ze kijken naar mij, dus ik moet het antwoord op dit probleem geven, maar dat is dus niet zo. Er zijn zoveel mensen die je kunnen helpen.

Heel fijn om dat weer goed op mijn netvlies te hebben.

Binnen de besturen hebben we eigen netwerken, dus ik spreek mijn collega-IB’ers regelmatig om met ze te sparren. Joke Harlaar hield een heel inspirerend verhaal over het netwerk dat ze aan het opzetten is. “Je hoeft het niet alleen te doen” was ook haar boodschap. Waardevol dat we nu ook vanuit het samenwerkingsverband een IB-netwerk hebben, zodat ook op dit niveau kennis en ervaring wordt gedeeld en de IB-ers een duidelijkere stem hebben.”

Externe specialist aan het woord Arlette Zoon is werkzaam voor Heliomare als Specialist Passend Onderwijs Advies en voor het Heliomare Interventie Team Thuiszitters. Daarnaast staat zij voor de klas op het HCA (structuurgroep).

Het team van Heliomare was aanwezig bij het kick-off-evenement om te vertellen wat Heliomare doet, wat voor vragen de organisatie zoal krijgt van IB’ers en wat Heliomare kan betekenen. Ze vertelt:

“De kick-off was een kennismakings- en ontmoetingsmoment. Heel belangrijk wat ons betreft. We ontdekten dat er toch wel wat achterhaalde denkbeelden leefden over Heliomare, zoals: ‘Heliomare, dat is toch alleen voor motorische problemen? Of als een kind moet revalideren?’ Dat geeft wel aan hoe belangrijk het is om elkaar regelmatig te ontmoeten, om te netwerken en elkaar van informatie te voorzien.

Wij konden onze ondersteuningsmogelijkheden bij sensorische informatieverwerkingsproblemen, aandacht- en werkhouding, ziektebeelden, syndromen, stoornissen, sociaal emotionele ontwikkeling, functiebeperking, motoriek en autisme met vele deelnemers van de kick-off delen. Als een school een ondersteuningsvraag heeft, wordt die besproken in het OT, waarbij wordt gekeken welke specialist mogelijk kan helpen. Maar de IB’er kan ook eerder de hulpvraag stellen en contact opnemen met de externe deskundigen van het samenwerkingsverband. Worden wij gebeld, dan doen we eerst aan vraagverheldering.

Soms moeten we dan doorverwijzen, omdat anderen externe deskundigen van het samenwerkingsverband

Het is altijd een puzzel: wat is er nou voor deze leerling, in deze groep en op deze school nodig? En al heb je tien leerlingen met dezelfde hulpvraag, alle tien kinderen hebben individueel mogelijk weer iets anders nodig. Maar ook door ontwikkeling kan de ondersteuningsbehoeften gaandeweg veranderen. Dat is wat het verschil maakt in het passend onderwijs. Het kind staat centraal en elk kind vraagt om maatwerk, dat aansluit bij de mogelijkheden en behoeften van de leerling en de omgeving. Ook alle betrokkenen rondom de leerling moeten afgestemd zijn met elkaar. Voor de IB’er en de leerkracht is het belangrijk dat zij laagdrempelig contact kunnen leggen met de externe deskundige en de vragen kunnen stellen. Samen onderzoeken en afstemmen wat past voor de leerling en de leerkracht.

Het lijkt mij fijn om te weten dat je de vraag kan stellen en eventuele zorg kan delen.”

Arlette Zoon

Volgende kick-off Conclusie: de interne begeleiders ervaren dat de kick-off hen helpt om hun sleutelpositie bij het dagelijks realiseren van passend en inclusiever onderwijs op te pakken.

De volgende kick-off zal dinsdag 20 september 2022 plaatsvinden in Fort Kijkduin.

‘We ontdekten dat er toch wel wat achterhaalde denkbeelden leefden’

10

KopKrant, november 2021

11

KopKrant, november 2021

PO

PO

Nieuw:

Ambulante begeleiding op maat vanuit cluster 2

Voor kinderen met auditieve (doof/slechthorend) en/of communicatieve beperkingen (taalontwikkelingsstoornis) kan extra ondersteuning op school uitkomst bieden. De leerling kan in aanmerking komen voor extra ondersteuning vanuit cluster 2. Selma Bakker is coördinator van het aanmeldpunt regio NHN van Stichting VierTaal en licht de trajecten en soorten hulpvragen toe.

Stichting VierTaal verzorgt speciaal onderwijs en ambulante begeleiding voor leerlingen die problemen hebben met taal, communicatie en/of horen (cluster 2). In de regio Noord-Holland Noord werken de ambulante dienst, de Burgemeester de Wildeschool (so) en voortgezet speciaal onderwijsschool het VierTaal College Schagen nauw samen.

Selma Bakker coördineert de aanvragen die binnenkomen bij het aanmeldpunt voor de ambulante dienst. Ze legt uit: “Als een IB’er mij belt met een hulpvraag, is dat altijd in overleg gegaan met de ouders. Aan de telefoon bespreken we het globale beeld van het kind, vooral op logopedisch gebied, hoe het gehoor is, en ook de psychologische ontwikkeling. Zo kan ik inschatten of we vanuit VierTaal iets kunnen betekenen. Om in aanmerking te kunnen komen voor hulp moet het kind aan de landelijke criteria voor cluster-2 voldoen.”

Traject Het traject bij VierTaal heet A&A: aanmelden en afstem-

men. Dit is het traject voor ambulante begeleiding.

Allereerst wordt op basis van de hulpvraag van de school en onderbouwende informatie vanuit diagnostiek en het OPP van de school bepaald of een leerling in aanmerking komt voor begeleiding vanuit cluster 2. Dit gebeurt in het overleg met het multidisciplinair team (MDT) van het aanmeldpunt. Als een leerling in de doelgroep valt, start de route A&A. Dan start fase 1: advies, onderzoek en afstemming. Deze fase duurt 8 weken. Fase 2, de uitvoering, is voor een periode van 3 tot 6 maanden. Eventueel komt er een fase 3, ondersteuning.

School en kind krijgen een ondersteuningsarrangement voor 1 jaar met de mogelijkheid van verlenging.

Aanpakmogelijkheden “Wat voor vragen en aanmeldingen ik ontvang? Heel veel verschillende. Bijvoorbeeld over kleuters krijgen we veel vragen op het gebied van verstaanbaarheid en de problemen die ze hebben bij het maken van goede zin-

nen. Scholen willen graag weten wat ze kunnen doen om dat te helpen verbeteren.

Of kinderen krijgen door hun taalontwikkelingsstoornis of slechthorendheid onvoldoende mee van de instructie en kunnen dan niet goed aan de slag. De ambulant begeleider kijkt dan hoe school en kind daarin ondersteund kunnen worden, bijvoorbeeld met visuele ondersteuning, of door extra vragen te stellen aan het kind.”

Detectivewerk Bakker vervolgt: “We krijgen ook vragen over slechthorendheid: wat betekent het als je een kind in de klas hebt dat aan een oor niks hoort, of een gehoorapparaat moet gebruiken? Soms is daarvoor solo-apparatuur nodig, speciale versterkende apparatuur waarmee het kind de leerkracht beter kan verstaan. In het gebruik daarvan moeten leerkracht en leerling begeleid worden. Een ambulant begeleider kijkt: waar zit je leerling goed? Hoe werkt dit het beste? Eigenlijk is het vak van ambulant begeleider ook een beetje een detectivewerk: je zoekt naar manieren waarop het kind goed mee kan komen in de klas. Ook het coachen en begeleiden van leerkrachten is een belangrijke taak voor de ambulant begeleiders. Soms zijn het ook vragen op het gebied van communicatie. Een kind heeft bijvoorbeeld moeite om goed met andere kinderen te kunnen samenspelen, doordat ze door hun taalontwikkelingsstoornis of slechthorendheid informatie missen. Hoe kun je daar als school goed op inspelen? Soms hebben kinderen zo veel hinder van hun taalontwikkelingsstoornis of slechthorendheid dat hun sociaal emotionele ontwikkeling in de knel komt. Psycho-

educatie is ook een onderdeel dat door de ambulant begeleiders geboden kan worden.

Hierin is een samenwerking met Kentalis Zorg ook zeker een mogelijkheid die voor een kind helpend kan zijn.”

Meedenken Soms heeft een kind problemen in de brede ontwikkeling: bijvoorbeeld op het gebied van motoriek, er spelen medische zaken of er speelt iets op kinderpsychiatrisch vlak. Dan heeft een kind niet in de eerste plaats een inzet vanuit cluster 2 nodig, maar moet er eerst op andere gebieden diagnostiek of behandeling plaatsvinden om goed aan de onderwijsbehoeften van het kind te kunnen voldoen. Bakker: “Het multidisciplinaire team denkt dan mee waar school en kind wel met de hulpvraag terecht zouden kunnen. Bijvoorbeeld het centrum van daghulp van Parlan voor jonge kinderen, een mytylschool voor cluster-3-kinderen, of een zmlk-school. Soms is de hoop hoog en kan het teleurstellend zijn dat wij de hulpvraag niet kunnen oppakken. Ik begrijp de teleurstelling heel goed en licht daarom het advies van het MDT altijd toe.

Ik probeer mensen zoveel mogelijk mee te nemen in het proces.”

Selma Bakker

Contact met Selma Bakker?

Telefonisch spreekuur van maandag t/m donderdag van 09.00 - 11.00 uur op 0224 - 29 95 94 of mail naar aanmeldpuntnhn@viertaal.nl

Jaarlijkse introductie voor nieuwe schooldirecteuren en IB’ers Dit jaar was er voor het eerst een introductiebijeenkomst voor nieuwe schooldirecteuren en IB’ers, georganiseerd door het samenwerkingsverband.

Doel was nieuwelingen wegwijs maken binnen het samenwerkingsverband.

Door het enthousiasme van de deelnemers is besloten de bijeenkomst voortaan jaarlijks te organiseren.

Op de plek waar veel rond Passend Onderwijs samenkomt, het Kindcentrum Waldervaart, organiseerde het samenwerkingsverband op 16 september een bijeenkomst voor de nieuwe directeuren en intern begeleiders in onze regio. De insteek was een beeld schetsen van de structuur en activiteiten binnen ons samenwerkingsverband.

Hoewel een aantal deelnemers al bekend was met de regio vanuit een andere functie, bleek de opzet van de bijeenkomst goed aan te sluiten. De opkomst was goed en de deelnemers waren enthousiast over de inhoud en opzet.

Routes Lieke Prins is IB’er op De Meertuin, een dorpsschool in Slootdorp, midden in de Wieringermeer. Zij woonde de introductiebijeenkomst bij en vertelt: “Officieel ben ik nieuw als IB’er, maar ik doe al langere tijd IB-werk. Eerst als vervanger op De Meerkoet en inmiddels ben ik voor het derde jaar IB’er op De Meertuin. Ik schat dat er ongeveer 15 nieuwelingen waren.

‘De insteek was een beeld schetsen van de structuur en activiteiten binnen ons samenwerkingsverband’

Alle artikelen uit alle edities van de KopKrant snel en eenvoudig terug te vinden

Wilt u nog eens een oude KopKrant inzien? Of artikelen (vanaf 2014) over een specifiek onderwerp opzoeken?

Dat kan eenvoudig met onze handige tool. U kunt zoeken op diverse categorieën: zorg/jeugdhulp, indiceren & arrangeren, gedrag, uitdagend onderwijs, dyslexie, nieuwkomers, doorgaande lijn, bijeenkomsten, praktijkvoorbeelden en jonge kind/VVE. U kunt dan verfijnen met een zoekwoord via zoekopdracht of alleen zoeken op een zoekwoord (bij Ik zag tijdens de bijeenkomst allemaal nieuwe gezichten, veel van andere stichtingen.

Er waren nog twee anderen van Surplus, waar ik onder val. We stelden ons allemaal even kort voor en kregen vooral veel informatie vanuit het samenwerkingsverband, zoals welke routes te bewandelen en de wijzigingen die er zijn geweest.”

Samenwerking met gemeentes Prins vervolgt: “Katja Walstra was er vanuit het samenwerkingsverband. Ze vertelde over de belangrijkste zaken die spelen en de samenwerking die het samenwerkingsverband probeert te krijgen met gemeenten. Dat vond ik fijn om te horen. Ik heb daar zelf niet direct iets aan, maar het is wel een belangrijk onderwerp. Vooral de geldkwestie: wat betaalt de gemeente, en wat betaalt het samenwerkingsverband.

Dat is wel eens een dingetje.

Goed dat er tijd en energie in geïnvesteerd wordt. Ook was er aandacht voor de samenwerking met het voortgezet onderwijs en vragen die er bij IB’ers spelen. Zoals leerlingen met extra zorg: hoe loopt die zorg door op de middelbare school? De middelbare school biedt minder veiligheid dan de basisschool en dat is wel eens een bron van zorgen.

Ook kregen we uitleg over de website van het samenwerkingsverband en waar je wat kunt vinden. Ik merkte dat

iedereen het handig vond om daar uitleg over te krijgen.

Al met al heb ik het als een prettige bijeenkomst ervaren.

Fijn om de routes helder te hebben.”

Jaarlijks Naar aanleiding van de reacties heeft het samenwerkingsverband besloten om deze bijeenkomst voortaan elk jaar bij de start van het nieuwe schooljaar aan te bieden. We wensen alle nieuwe directeuren en intern begeleiders veel succes en werkplezier in hun nieuwe functie!

categorie selecteert u dan ‘geen categorie’). U krijgt daarna de selectie die past bij uw zoekwoord waarna u het artikel of de hele krant waar het artikel in heeft gestaan, kunt lezen.

U kunt de tool vinden via www.swvkopvannoordholland.nl/primair-onderwijs/ actueel/kopkrant-artikelen

Wilt u een hele krant terug lezen? Ook dat is mogelijk.

U vindt een overzicht van alle kranten (vanaf 2012) op www.swvkopvannoordholland.nl/primair-onderwijs/ kopkrant-kranten

Lieke Prins Selma Bakker

12

KopKrant, november 2021

Nieuw netwerk voor IB’ers: IB Regio Platform

Inkopper Koplopers Manusje van alles of specialist? Ik ben echt van alles tegengekomen waar het de taken van de Intern Begelei-

Sinds september van dit jaar is er een nieuw netwerk dat IB’ers van alle schoolbesturen uit het samenwerkingsverband verbindt. Joke Harlaar is de kartrekker van dit IB Regio Platform.

Joke Harlaar

Het nieuwe netwerk voor IB’ers van alle besturen moet ervoor zorgen dat de lijn tussen het samenwerkingsverband en de IB’ers (veel) korter wordt.

Het nieuwe netwerk voor IB’ers van alle besturen moet ervoor zorgen dat de lijn tussen het samenwerkingsverband en de IB’ers (veel) korter wordt. Het doel is voor beide partijen duidelijker maken wat er leeft en wat belangrijke vraagstukken zijn, zodat IB’ers beter de weg naar extra ondersteuning weten te vinden, maar ook zodat het samenwerkingsverband passender en goed uit te voeren beleid kan maken.

Joke Harlaar, zelf IB’er op De Rank in Schagen, is de grote kracht achter het netwerk.

Tijdens de kick-off in Fort Kijkduin presenteerde ze het plan, vroeg ze wie wilde deelnemen aan het netwerk en haalde ze bij alle IB’ers op welke vragen er leven en welke kwesties er spelen.

Bestuursoverstijgend Harlaar vertelt: “Elk bestuur heeft wel zijn eigen IB-netwerk en per scholengroep zijn er ook weer IB’ers die elkaar vinden en met elkaar samenwerken. Maar toch was het geluid van IB’ers nog niet altijd duidelijk naar het samenwerkingsverband toe. Michiel van Lee heeft mij daarom gevraagd om een bestuursoverstijgend netwerk op te zetten, zodat we verbinding kunnen brengen tussen de IB’ers van de verschillende besturen en het samenwerkingsverband.

Voor de kick off voor IB’ers in Fort Kijkduin had ik een prachtige powerpointpresentatie voorbereid. Wat denk je?

Geen internetverbinding, want we zaten in de kelder van het fort. Geen probleem: ik heb geeltjes uitgedeeld en iedereen mocht daar op schrijven wat ons werk lastig maakt om het aanbod passend te maken en wat we van het samenwerkingsverband nodig hebben om daarbij te helpen. Daar kwamen een heleboel punten uit, van klein tot groot. Denk aan de wens om een bijeenkomst te organiseren om de toeleiding naar praktijkonderwijs toe te lichten.

Veel vragen over het groeidocument. De vraag of de toeleiding naar het OTG met

minder ‘gedoe’ kan. Een betere aansluiting met voorscholen, om te voorkomen dat leerlingen op de verkeerde plek belanden. Of de website van het samenwerkingsverband gebruiksvriendelijker kan. Moet een kind naar de Antoniusschool of juist de Tender? Wat is het verschil?

Hoe inclusief maak je je onderwijs nou precies?”

Nog missend: Kopwerk en speciaal onderwijs Harlaar vervolgt: “Al deze vragen zijn een eerste aanzet om mee aan de slag te gaan met de groep van 8 IB’ers die we nu hebben. We gaan kijken wat urgent is, bedenken hoe we de vraagstukken gaan verkennen en formuleren wat dat moet opleveren.

Ik heb een voortrekkersrol en ook een begeleidende rol. De insteek is dat we oplossingsgericht gaan zoeken naar het antwoord op de vraag: wat kan ons helpen om werk goed te doen en wat hebben we daarbij nodig van het samenwerkingsverband. We willen in elk geval vier keer per jaar samenkomen. Ook heb ik een plan gemaakt waarin ik heb geformuleerd wat de acties en doelen voor komend jaar zijn.

Zo kunnen we de voortgang van het netwerk borgen, en er ook voor zorgen dat het netwerk meer bekendheid krijgt binnen het samenwerkingsverband.”

der betreft. Leerlingen bijspijkeren? IB. Klas overnemen?

IB. In het managementteam?

IB. Terwijl de taakomschrijving toch zo duidelijk is: De intern begeleider is verantwoordelijk voor de leerlingenzorg en heeft coördinerende en begeleidende taken. Hij/zij helpt leerkrachten en ouders met hulpvragen over kinderen. Hij/zij voert ook gesprekken met ouders en leerkracht over het kind.

Ooit begeleidde ik een intervisiegroep van IB-ers buiten deze regio. Werkdruk was een terugkerend thema. ‘Oké dames (inderdaad), laten we dan eens een lijst maken van de zaken, waar jullie bij betrokken worden.’ De eerste flap was snel gevuld en de tweede helaas ook.

Op de vraag wat er uit die lijst ook echt zou moeten, kon er behoorlijk wat geschrapt worden. Waarom stond het er dan toch op? Enerzijds door de wensen van team en/of directie, anderzijds toch ook door de moeite met nee zeggen van de IB-ers. Het zijn inhoudelijk vaak de koplopers van de school, dus dat is handig en ze voelen zich daarin gewaardeerd, maar ook vaak onterecht verantwoordelijk.

Discussiepunt is vaak of de IB-er in het managementteam zou moeten zitten. Ik vind van niet. De IB-er heeft een begeleidende rol naar leerkrachten toe en is daardoor vertrouwenspersoon voor leerkrachten, terwijl het management tevens een beoordelende rol heeft. Dat bijt en het kan de verhouding met de leerkracht ongunstig beïnvloeden, waardoor deze zich terughoudend kan gaan opstellen. Daardoor wordt de ontwikkeling belemmerd. Uiteraard kan de IB-er wel op verzoek van het managementteam aansluiten voor leerlingenzorg en advies over pedagogische en didactische schoolkeuzes (werkwijzen, methodieken) en wellicht nog over de formatie-inzet. Daar houdt het wat mij betreft wel zo’n beetje op.

Als ik dan op de website ‘Wijzer over de basisschool’ de tekst ‘Een Interne Begeleider is iemand die verschillende taken uitvoert die de school ondersteunen buiten de

“Ik wil graag nog een oproep doen. Nog niet uit alle besturen is namelijk iemand vertegenwoordigd; we missen nog iemand van Kopwerk en we missen ook nog een vertegenwoordiger vanuit het speciaal onderwijs.

Dus bij dezen wil je helpen?

Meld je aan bij mij!”

Aanmelden voor het IB Regio Platform kan via ib.derank@sarkon.nl

leerkracht om. Eigenlijk kan een IB-er overal bij betrokken zijn als achtervanger, maar hij of zij geeft geen les,’ breekt mijn klomp (en hart). Wellicht speelt hier de vraag IB-er als taak binnen de functie van leerkracht (komt nog vaak voor) of IB-er als functie een rol. Als het een functie betreft, zijn in het profiel ook opleidingseisen gesteld, bijvoorbeeld de post-HBO IB-opleiding of een master SEN. En die zijn overduidelijk niet gericht op management. In geval van een taak kan de school makkelijker afwijken.

Laten we vooral zuinig zijn op de IB-er en haar/hem (of anderszins) inzetten zoals bedoeld, al ben ik heus niet blind voor de gevolgen van het lerarentekort en incidentele noodgrepen.

Ruud Musman