Franciscanen.nl 15-4 juli-augustus

franciscanen.nl JAARGANG

15

|

JULI/AUGUSTUS

2020

|

NUMMER

4

VREDE STICHTEN

3 Dienen en verkondigen 5 Broeders wereldwijd in coronatijd Franciscus in de trein 6 D IAKENWIJ D I NG BR O ED ER JAN TER MA AT

DE CRISIS VRAAGT OM BEKERING

VREDE STICHTEN TOEN EN NU

VOORAF

Vrede stichten Het is een van de moeilijkste dingen die er zijn. Bij het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog met de capitulatie van Japan op 2 september 1945 was na een heftige, wereldwijde strijd de wereldvrede voorhanden. Kwam deze er? Helaas niet. Wie op internet zoekt naar “oorlogen na de Tweede Wereldoorlog” vindt een lijst met bijna 100 oorlogen. Veelal oorlogen waarover ik - geboren in 1988, dus dat verklaart misschien wat - nog nooit gehoord had: de vierdaagse voetbaloorlog tussen Honduras en El Salvador in 1969 of de Kabeljauwoorlogen tussen het Verenigd Koninkrijk en IJsland in 1958, 1972/73 en 1975, bijvoorbeeld.

Foto omslag: Bevrijdingsmonument Maastricht, door Charles Eyck.

Franciscanen.nl is het tweemaande lijkse contactblad van de minderbroeders franciscanen in Nederland.

Het heeft tot doel een breed publiek op de hoogte te brengen van het franciscaanse denken en doen.

Oplage: 4750.

Abonnement: Gratis aan te vragen via

Heer, maak mij tot een instrument van uw vrede. Dit is de eerste zin van een bekend gebed.

Het is niet van Franciscus (zoals vaak wordt verondersteld), maar is wel zeer geënt op zijn spiritualiteit. Om écht vredestichters te kunnen zijn, moeten we beseffen dat dit slechts met de hulp van de Heer mogelijk is. Hij geeft ons de kracht. Voldoende kracht om ook bij tegenslag door te zetten en uiteindelijk de vrede te stichten. Het is natuurlijk niet gemakkelijk een ruzie tussen twee mensen te sussen. Je moet er sterk voor in je schoenen staan. Voor je het weet ben jij de gebeten hond!

En toch... soms kun je voor je gevoel slechts machteloos toekijken. Bijvoorbeeld toen in mei de media meldden, dat er een bomaanslag was geweest op een kraamkliniek in Afghanistan.

Verloskundigen, moeders, geboren en ongeboren baby’s vonden de dood. Dan word je weer even met de grootste gruwelijkheden geconfronteerd. Hoe moeilijk is het dan om de moed niet te verliezen, maar je toch in te blijven zetten als instrument voor de vrede...

tel.: 073 6875615 en e-mail: provincialaat@franciscanen.nl.

Laten wij de moed zakken of blijven we positief om Gods instrument van vrede te zijn?

Vrijwillige bijdragen ter bestrijding van de onkosten zijn welkom op

Hans-Peter Bartels ofm

IBAN NL52ABNA0416244181 t.n.v. Ned. Provincie v.d. Orde der Minderbroeders, ‘s-Hertogenbosch.

Redactie: Hans-Peter Bartels ofm (hoofdredacteur en redactiesecretaris), Theo van de Kerkhof (eindredacteur), Ben van Bronkhorst ofm, Maarten Lemmers ofm, Marcel Paulissen ofm, Ton Peters ofm.

Ontwerp en drukwerk: Artis. online en offline communicatie www.art-is.nl Contact: Franciscanen.nl, Van der Does de Willeboissingel 12, 5211CB

Wees geprezen, mijn Heer, door hen die omwille van uw liefde vergiffenis schenken, en ziekte en verdrukking dragen.

Gelukkig wie dat dragen in vrede, want door U, Allerhoogste, worden zij gekroond.

‘s-Hertogenbosch, tel.: 073 6875615, e-mail: redactie@franciscanen.nl, website: www.franciscanen.nl.

ISSN 1871-7217 - TNT reg.nr. 135658

2

- Franciscus van Assisi - Zonnelied

AC T U E E L

Op zaterdag 25 april werd Jan ter Maat in de kerk van Stadsklooster San Damiano te ’s-Hertogenbosch, door bisschop De Korte, tot diaken gewijd. Vanwege de coronacrisis kon de wijding maar in zeer beperkte kring plaatsvinden. Gelukkig hebben velen de gehele viering wel via livestream kunnen volgen.

Dienen en verkondigen In zijn woord van welkom noemde broeder Hans van Bemmel, gardiaan van het stadsklooster, de plechtigheid een gebeuren om nooit meer te vergeten: in deze spannende tijd, met een onzekere toekomst. Maar ook een tijd om je hart open te zetten voor de kwetsbaren en voor hen die leven aan de rand van de samenleving.

“Moge deze viering daartoe inspireren”, aldus de gardiaan.

Als Bijbellezingen in de viering waren gekozen de lezingen van het feest van de evangelist Marcus op die 25e april: Eerste brief van Petrus (5,5-14) en het Evangelie volgens Marcus (16,15-20).

Nederig “Allen moeten zich in de omgang met elkaar laten leiden door nederigheid, want God weerstaat de hovaardigen, maar aan de nederigen geeft Hij genade.” Zo begon de eerste schriftlezing.

In de verkondiging benadrukte de bisschop dat het voor ieder van belang is – en zeker voor een gewijde bedienaar in de Kerk – je leven te kunnen leggen in de handen van de levende God, vanuit het besef dat alles je gegeven is door God, dat het uiteindelijk allemaal genade is. Dat maakt je nederig en tegelijk ook dienstbaar. “Dat is ook de grote waarde van het leven in een broederschap die Franciscus als voorbeeld en inspiratiebron kent. Het stadsklooster San Damiano is dan ook van grote betekenis: zorg voor de kwetsbaren en voor hen die leven in de marge van de samenleving.” Het is één van de twee pijlers van het diaconaat: dienstbaar zijn aan de samenleving.

Missionair De andere pijler is de verkondiging van het Woord van God. “Gaat uit over de hele wereld en verkondigt het evangelie aan heel de schepping.” Zo begon de evangelielezing. Het is het fragment waarin Christus, vlak voor de terugkeer naar de Vader, zijn leerlingen oproept om missionair te zijn en het evangelie aan heel de schepping te verkondigen; maar daarmee ook aan ons.

“Lange tijd is missie verstaan als: verkondiging van het evangelie in woord en daad, maar dan ver weg”, aldus de bisschop in zijn preek. “Maar missie is niet ver weg. Wij in Nederland moeten een missionerende Kerk zijn, wij hebben een missionaire opdracht: zoeken naar wegen om mensen bij Christus te brengen en Christus bij mensen. Maar ook missionair diaconaal:

Diakenwijding Jan ter Maat.

er zijn voor mensen en een Kerk opbouwen waar mensen terecht kunnen met hun vragen en problemen.”

De bisschop eindigde zijn preek met enkele woorden voor Jan: “Wees diaken, wees dienaar; vanuit je vriendschap met Jezus Christus. Wees gelukkig met je wijding en laat dat geluk en de vreugde van je geloof doorstralen in de omgang met de mensen voor wie en met wie je mag werken.”

Het was een bijzondere viering: in een kleine groep, maar daarmee wellicht meer nabij en indrukwekkender dan ooit.

Ton Peters ofm

3

GERAAKT

Schrijven over ‘vrede stichten’, waar te beginnen? Dagdromend in zijn luie stoel ziet broeder Kees van Vliet de vogels via struiken en bomen de vrije wereld in zwermen.

“Ik begin te zingen: ‘De argeloze vogels melden, dat U uw kosmos niet vergeet.’

Zijn vogels zo argeloos, vraag ik me nu af; toch ook wel luidruchtig, bazig en vijandig?”

Hoe vrede stichten?

Wij waren thuis met vijf broertjes argeloos bezig in de oorlog van 1940-’45. Opeens, herinner ik me, liep ons voetballen in het pakhuis echt uit de hand. Toen ging de deur open en riep moe: “Jongens, straks slaan jullie elkaar nog dood.” Ik, de middelste van de vijf, schrok ervan. Wat er daarna in m’n kleine koppie omging, weet ik niet meer. Maar ik ben dit nooit vergeten.

Het werd een van die kostbare herinneringen aan wat mijn lieve moeder voor mij betekende. Het was een hoge uitzondering dat zij ook even Jezus-in-de-tempel was. Zij was voor ons bij uitstek onze rustige toevlucht en vredestichter.

Verhalen over bommen gooien, over oorlog en dood, hoorden wij maar al te vaak. Dat deden die moffen. En als zij dan weer eens door de straten marcheerden, met “Wir gehen fahren”, zongen wij er achteraan met “ploens, ploens, ploens”. Als zij de weg vroegen vanuit hun vrachtwagens, wezen wij hen de verkeerde kant op. Pa vond dat niet erg, maar vroeg dan ernstig: “Blijf nu een uurtje binnen, jongens.”

Soms kwam er een Duitser binnen, die wij een goeie gozer vonden. Met tranen in zijn ogen kon hij zijn verhaal kwijt bij moe. De anderen waren vijanden. Pater Chermin ofm met wie wij vaak voetbalden moest na een preek onderduiken. Op 4 mei ‘45 schoten SS’ers uit Montfoort nog op onze ondergrondsen.

En wij maakten als misdienaars intens de begrafenis mee.

Ik wilde in 1945 naar Megen om iets voor de vrede te betekenen.

“Je bent geroepen vrij te zijn; misbruik de vrijheid niet, maar dient elkaar in liefde” (Gal. 5,13). Dat was toen al en werd steeds sterker mijn motief, bewust en onbewust.

Op mijn eerste vaste werkplek, een mulo in Maastricht, januari 1960, startten leerlingen en andere vrijwilligers het Abbé Pierre-werk voor de zwervers en de daklozen in Parijs.

4

Vaders reden in hun vrachtwagens mee om allerlei spullen op te halen. En toen deze vredestichter zelf uit Parijs overkwam was de parochiekerk bijna te klein.

De tijd was er dus rijp voor om samen iets te doen voor een betere wereld.

Met elkaar ‘vrede stichten’ in de praktijk. Is dat een behoefte, een uitdaging of een roeping te noemen? Misschien wel alle drie. En niet in het minst voor vechtlustigen, zoals Paulus en Franciscus, die allebei - onderweg met wapens - plotseling ‘geroepen’ zijn.

Circa 1970 leidde ik een bezinningsdag voor klas 5 vwo in Noordwijk. Vlak bij zee remde een auto uit Berlijn: “Hotel Palace”, brulde de chauffeur uit ‘t raam. “Die tijd hebben we gehad”, zei ik onderkoeld... Vrede stichten moest ik dus nog steeds bijleren. Het blijft je leven lang een behoefte en een uitdaging.

Kees van Vliet ofm

I N T E R N AT I O N A A L

Maaltijden in de Berlijnse kloostertuin.

Broeders wereldwijd in coronatijd Ook de internationale broederschap wordt met de coronacrisis geconfronteerd. Dit overzichtsartikel, gebaseerd op onder meer een e-mail van minister-generaal Michael Perry ofm, laat zien wat franciscanen wereldwijd ondervinden en hoe zij op de crisis reageren.

Minister-generaal Michael Perry geflankeerd door Indiaase broeders.

In verschillende delen van de wereld zijn er broeders aan het virus overleden.

De meesten waren op leeftijd en hadden onderliggende ziektes. Maar er zijn ook jonge broeders getroffen en zelfs een postulant van begin twintig. Deze berichten komen vooral uit Noord-Italië, Spanje, Frankrijk en de Verenigde Staten. Daarnaast zijn er broeders overleden die niet getest zijn, maar waarvan wel het vermoeden bestaat dat het om het coronavirus ging. In Duitsland, Vlaanderen en Nederland waren respectievelijk slechts één, drie en twee broeders met corona besmet. Zij zijn gelukkig weer genezen.

Tenten in de kloostertuin Wereldwijd verleenden verschillende provincies voedselhulp aan individuen, gezinnen en zeer arme mensen, sommigen lijdend aan het virus, anderen lijdend aan de economische gevolgen. In Duitsland worden of werden voor de kloosterdeuren pakketten uitgedeeld. In Berlijn staan inmiddels tenten in de kloostertuin en krijgen bezoekers weer een warme maaltijd. Oudere vrijwilligers blijven uit voorzorg thuis, maar er melden zich spontaan jonge vrijwilligers. In onder andere India, Indonesië, Vietnam en de VS wordt de gezondheidszorg gesteund. In Italië verleent een broeder, als arts, medische hulp aan coronapatiënten. Hij is niet bang voor zijn leven, vertelt hij. Hij ziet dit eerder als een opdracht waartoe God hem op dit moment roept. Ook in Nederland werken twee broeders met coronapatiënten.

Andere hulp Overal ter wereld schakelen broeders over op telefonisch en digitaal pastoraat en op livestreams voor de diensten. In de Filippijnen, Brazilië en

Colombia werken de broeders samen met advocaten, rechters enzovoorts om de mensenrechten te beschermen. Sommige hulp gebeurt op creatieve wijze: in Brazilië namen broeders een eigen versie op van een lokale hit om mensen te bewegen thuis te blijven. Indiase broeders namen ter bemoediging, vanuit verschillende communiteiten, het lied ‘Make me a channel of your peace’ op.

Op verschillende plekken, zoals Italië en de VS, werd de hulp bij het opvangen van vluchtelingen geïntensiveerd. Vluchtelingen zijn extra de dupe tijdens een pandemie: ‘Vreemden’ (buitenlanders) worden dan zeker niet binnengelaten. Een sokkenactie van ons eigen Stadsklooster La Verna, voor uitgeprocedeerde asielzoekers, leverde ruim honderd paar sokken op.

Bekering Heel veel broeders, waaronder de minister-generaal zelf, hebben de tijd die ze tijdens de lockdown kregen ook gebruikt om na te denken over hun franciscaanse identiteit en roeping. Sommigen hebben deelgenomen aan de antidiscriminatiedemonstraties over de hele wereld. “Het coronavirus openbaart vele verborgen vormen van racisme, uitsluiting, ongelijkheid en het idee dat ‘wit privilege’ wordt genoemd. Dit houdt broeders bezig.

Nu de wereld ontwaakt uit deze vele structurele onrechtvaardigheden hebben we een bekering nodig, een bekering die bij de persoon begint, maar die zich moet uitstrekken tot systemen, waaronder de kerk en de eigen orde”, aldus Michael Perry.

5

E R VA R I N G

Deze jaargang van Franciscanen.nl heeft als overkoepelend thema ‘Franciscus man van vrede’. Dit vierde nummer gaat over ‘vrede stichten’.

In zijn eerste levensbeschrijving vertelt broeder Thomas van Celano erover.

Maarten Lemmers vertelt het na. Mark de Jong verbindt het verhaal met zijn eigen ervaring.

VREDE STICHTEN Onder een overhangende rots was een klein celletje ingericht waarin Franciscus graag verbleef bij de broeders in het afgelegen Greccio. Hier voelde hij zich thuis. Maar ook al was hij in zijn cel ver weg van de mensen die beneden in het dal woonden, toch liet het hem niet koud hoe zij het maakten.

Er was veel dat hem bezig hield. Ook hoe het eraan toeging in Perugia. Dat was een stad met een groot en sterk beroepsleger.

Mensen van adel voerden het bevel over dat leger. Met zo’n krijgsmacht was de stad Perugia lange tijd in staat geweest haar wil op te leggen aan de bevolking van de omliggende steden en dorpen. Franciscus wist dat maar al te goed. Immers, ook de mensen van Assisi hadden het aan den lijve ondervonden.

Op een dag kwam Franciscus uit zijn cel te voorschijn, en hij begon erover te praten met zijn broeders: “De mannen van Perugia hebben het hoog in de bol”, zei hij. “Ze denken dat er geen grenzen zijn aan wat ze de bewoners van de streek mogen aandoen.

Het is tenhemelschreiend.” Een paar dagen later besloot hij er zelf naar toe te gaan. “Hij moet in zijn cel zoiets als een visioen hebben gehad”, zeiden de broeders tegen elkaar. Hij lijkt heel goed te weten waar het op uitdraait in Perugia.

Franciscus bereikte de stad. Een grote menigte stroomde toe. Want de mensen wilden wel eens horen wat hij te zeggen had.

Maar daar kwamen de ridders van de stad aangereden. Hoog te paard en met zoveel mogelijk wapengekletter begonnen ze een toernooi te houden. Franciscus kon er niet doorheen komen.

“Dit is toch echt de waanzin ten top”, zei hij tegen hen. “Zijn jullie helemaal gek geworden? Denk je dat God het allemaal laat gebeuren? Ik ben een kleine arme man. Aan mij hebben jullie geen boodschap. Het is God die jullie zo groot heeft gemaakt.

Daar had je dankbaar voor moeten zijn. Maar niets van dat alles. Jullie gaan bruut te werk, je zaait dood en verderf in de hele streek. Luister naar wat ik jullie te zeggen heb. God laat het er niet bij zitten. Jullie gaan te gronde!”

Het duurde niet lang of er braken hevige onlusten uit in Perugia. Het werd een burgeroorlog. Het volk en de adel keerden zich tegen elkaar. Er vond een afschuwelijk bloedbad plaats. En zelfs de mensen die zoveel leed te verduren hadden gehad van het leger van Perugia hadden echt te doen met de stad die door dat verschrikkelijke lot getroffen was.

Maarten Lemmers ofm Pax et Bonum bij de basiliek Santa Maria degli Angeli, Assisi.

6

FRANCISCUS IN DE TREIN Na het verlaten van mijn noviciaat ben ik als hoofdconducteur bij de NS gaan werken. Een mooi vak waarbij ik me erg verbonden voel met Franciscus, aangezien we de gehele maatschappij, van rijk tot arm, klimaatneutraal (!) vervoeren.

Zo’n kleurrijke en diverse groep mensen op een kleine ruimte bijeen brengt natuurlijk soms spanningen met zich mee.

Als hoofdconducteur ben je dan vaak als eerste en enige ter plaatse en hoewel momenteel de discussie weer oplaait om Buitengewoon Opsporingsambtenaren verdedigingsmiddelen te geven, hebben we als hoofdconducteurs (en tevens BOA’s) alleen onze mond en gezond verstand ter beschikking om te de-escaleren. Met andere woorden: we moeten soms praten als (de franciscaan) Brugman om een situatie onder controle te krijgen. Daar zijn we voor getraind en het maakt ons werk ook wel weer erg mooi en uitdagend.

Overeenkomst Zeker in deze tijd zie ik bij onze reizigers een overeenkomst met de inwoners van Perugia. De eerste golf is voorbij, men voelt zich overwinnaars van het virus, de overmoed neemt toe en de wil om de maatregelen te blijven volgen, neemt af. Wij, als hoofdconducteurs, blijven de mensen herinneren aan de maatregelen en vragen (vaak ook zuchtend, net als Franciscus) de mensen om afstand te bewaren, rekening met elkaar te houden en coulant te zijn naar elkaar.

Helaas voelt het soms ook als roepen in de woestijn en is het hopen dat, in tegenstelling tot Perugia, de tweede besmettingsgolf ons bespaard blijft.

Ondanks alle frustratie en ellende die er soms is, blijf ik het een prachtig vak vinden en denk ik soms stiekem dat Franciscus zich prima thuis zou voelen in de trein. Het grote kleurenpalet aan mensen, met elk hun eigen verhaal, nodigt mij uit om, als het werk het toelaat, door te vragen en meestal ontstaan er dan prachtige gesprekken of ontmoetingen.

Ontroerende momenten Zo kwam er - nog vóór het coronatijdperk - in een bomvolle trein een meisje met een supermarkttas en een hond naar mijn collega en mij toe en vroeg zachtjes of we misschien een kaartje voor haar konden schrijven. We voelden allebei gelijk aan dat er meer aan de hand was en vroegen haar even in de cabine plaats te nemen, zodat ze niet voor de hele coupé haar verhaal hoefde te doen. Dikke tranen liepen over haar wangen terwijl ze vertelde dat ze net uit huis was gezet. Eén blik naar mijn collega was voldoende: deze dame zou geen rekening krijgen. Mijn collega schreef een gratis kaartje uit en ze mocht van ons even in alle rust samen met haar hond bijkomen. De dankbaarheid spatte eraf.

Het is één van de vele ontroerende momenten die ik mag meemaken.

En zo is het toch weer die kleine arme uit Assisi die mij inspireert en motiveert om alle reizigers te zien als een gelijke, soms ook te zuchten als reizigers even niet in het juiste spoor blijven, met hen te genieten van het moois om ons heen en uiteraard hun vrede en alle goeds te wensen op hun reis.

Mark de Jong

7

NIEUWS & TIPS

Klooster Megen.

Mensen Overleden

Op 30 april overleed in Maastricht Lucie Claessens.

Zij was 89 jaar oud en was 14 jaar geaffilieerde van onze provincie van minderbroeders franciscanen. Ze was 30 jaar huishoudster in de Maastrichtse franciscanenparochie H. Antonius van Padua. Na de opheffing daarvan was ze 36 jaar in Wittevrouwenveld de spil op de pastorie. In 2004 werd daar Mattie Jeukens ofm als pastoor benoemd. Zo kwamen de franciscanen weer in beeld. Mede daarom besloot zij na haar 75e verjaardag te blijven. Dat jaar werd ze geaffilieerde van onze provincie. Deze kleine, maar sterke vrouw stond haar mannetje tegenover de ‘heren’.

In november 2019 keerde Frans Lieshout om gezondheidsredenen uit Papoea terug naar Nederland. Hij ging wonen in de communiteit van Amsterdam. Daar overleed hij op 1 mei.

Hij was 85 jaar oud, 64 jaar minderbroeder en 58 jaar priester. In 1963 vertrok hij naar het toenmalige Nieuw-Guinea. Daar werkte hij 56 jaar als pastor, rector van de onderwijzersopleiding, docent aan de theologieopleiding en deken. Vele jaren was hij in de Baliemvallei, waar hij zich verdiepte in de taal en cultuur van de Papoea’s. Hij heeft zich op indrukwekkende wijze ingezet voor de positie van de Papoea’s in Indonesië.

Op 10 mei overleed te Alverna Jos van Zeelst, 82 jaar oud, 64 jaar minderbroeder en 58 jaar priester. Jos was een pastor in hart en nieren, met grote liefde voor kunst, muziek en fotografie.

Van 1963 tot 1982 was hij werkzaam in Noord-Holland (o.a. in Den Helder en Hoorn) en van 1982 tot 2003, als lid van het pastorale team van de Bommelerwaard, pastor in de parochie van de H. Martinus te Zaltbommel. Binnen de provincie heeft hij diverse functies bekleed: gardiaan van de regionale communiteit Bommelerwaard, lid van de commissie kunstbeheer en lid van het bestuur van het Everardus-Wittefonds. In 2003 ging hij wonen in Megen en in 2014 verhuisde hij naar Alverna.

Op 24 mei overleed te Weert op 92-jarige leeftijd Rein Pollmann, 73 jaar minderbroeder en 57 jaar priester.

Na zijn priesterwijding studeerde hij wis- en natuurkunde aan de universiteit van Amsterdam; hij gaf ook les aan ons missiecollege te Katwijk aan den Rijn. Zijn voorliefde ging echter uit naar het pastoraat. Zo was hij pastor in Amsterdam, Nijmegen en Delft.

In 1982 werd hij gardiaan van de provincialaatscommuniteit in Utrecht. In 1988 verhuisde hij naar Weert, waar hij vele jaren assistenties verleende in de geloofsgemeenschap van Schoor.

8

Activiteiten Megen

in de anderhalve-meter-samenleving In Megen is er goed nagedacht hoe kerkbezoek, bezoek aan de Hof van Lof en de kapel van broeder Everardus vormgegeven kan worden in de anderhalve-metersamenleving, volgens de richtlijnen van het RIVM en - in het geval van de vieringen - de Kerk. Alle hieronder vermelde zaken vinden onder voorbehoud doorgang.

In deze onzekere tijden kunnen er tot op het laatste moment veranderingen zijn.

Kerk en klooster Sinds 7 juni zijn de zondagse vieringen in de kloosterkerk weer openbaar.

Natuurlijk volgen wij de RIVM-richtlijnen. Er zijn voldoende (ca. 60) plaatsen beschikbaar. Aanmelden is niet (meer) nodig. De vieringen op maandag, woensdag en donderdag om 18.00 uur kunnen een alternatief zijn voor wie de zondag nog te druk vindt.

De Everarduskapel en de kloosterkerk zijn gewoon open om een kaarsje op te steken. Rond de vieringen gelden er speciale maatregelen. Deze zijn te vinden op de website assisiaandemaas.wordpress.com.

De Hof van Lof Sinds 1 juni is de kloostertuin, de Hof van Lof, geopend op vrijdag- en zaterdagmiddagen. Er zijn enkel scharrelmiddagen waarop de tuin vrij bezocht kan worden. Er zijn dit seizoen géén rondleidingen; daarbij is namelijk de anderhalve meter afstand moeilijk te waarborgen. Kijk voor de exacte data, de geldende maatregelen en meer informatie op de website www.hofvanlof.nl.

Ondanks de maatregelen in klooster, kerk en tuin hopen wij dat bezoekers zich als altijd welkom voelen bij ons!

Kernteam Franciscaans Jongerenwerk In korte tijd moesten alle activiteiten van het jongerenwerk (ontvangst schoolgroepen, de Assisireis en het Franciscaans Jongeren Treffen) wijken voor het coronavirus en de anderhalve-meter-samenleving. Dit betekent niet dat het Kernteam Franciscaans Jongerenwerk stilzit. Tijdens de lockdown hielden zij, samen met andere broeders, via mail en sociale media contact met de jongeren. En nu er weer meer mogelijk is werken zij aan vervangende activiteiten.

Via de Facebookpagina, website (www.franciscaansjongerenwerk.nl) en de Nieuwsflitsen houdt het kernteam jongeren op de hoogte. Zo komen er twee ‘Franciscaans Jongeren Tenten’: van 4 tot en met 7 en van 21 tot en met 23 augustus slaan kleine groepjes jongeren hun tenten op voor een overnachting in de Megense kloostertuin. En op zaterdag 26 september, de dag waarop eigenlijk het Franciscaans Jongeren Treffen gepland stond, komt er een livestream met een dagprogramma. In het najaar volgen nog enkele bezinningsdagen.

Het Franciscaans Jongerenwerk wordt gesponsord door verschillende fondsen. Dit najaar gaat het team met een meerjarenplan aan de gang om ook de komende jaren fondsen te kunnen werven en nieuwe activiteiten te ontwikkelen.

Kernteam Franciscaans Jongerenwerk: Theo van Adrichem, Hanneke ter Maat, Wim Pot en Fer van der Reijken.

Zandverhalen In het vissersstadje Elburg is in een oude fabriek een museum ingericht met een van ’s werelds grootste binnen-zandprojecten. Meer dan 25 kunstenaars hebben in zand bijbelse taferelen

uitgebeeld. In drie grote hallen zijn de verhalen van onze christelijke cultuur en die van de heilige schrift te bewonderen. Door de inrichting, de grootte van de figuren en de levensechte uitbeelding wordt

een bezoek tot een indrukwekkend gebeuren dat niet snel vergeten zal worden. In verband met de maatregelen omtrent corona is aanmelding verplicht. Kijk even op zandverhalen.nl.

Jozef in Egypte, als tweede man naast Farao.

9

VERSTILLING

Kijk ik naar de hemel, het werk van uw handen, tuur ik naar maan en sterren, wat is dan de mens dat u aan hem denkt, de mens dat u naar hem omziet?

U hebt hem bijna als een god gemaakt hem kennis en macht gegeven, uw schepping aan hem toevertrouwd, alles aan zijn voeten gelegd.

Al het vee, alle dieren op het veld, de vogels in de lucht, de vissen in de zee, alles wat wemelt in de wateren.

Heer, onze Heer, hoe machtig is uw naam op aarde.

Psalm 8,4-10 Bangladesh, leven van afval.

Foto: Mumtahine Rahman, Bron: Pexels

10

AC T I V I T E I T E N

LA VERNA STADSKLOOSTER AMSTERDAM

CLARISSEN NIJMEGEN

AANGEPAST AANBOD

LICHTVOETIG DAGJE

Het Stadsklooster La Verna treft maatregelen om binnen de geldende RIVM-richtlijnen weer op kleine schaal open te kunnen gaan. Omdat in deze onzekere tijden er veel plotseling kan wijzigen, komt er geen boekje met het najaarsprogramma.

Via de website, de digitale nieuwsflitsen en social media houdt het Stadsklooster je op de hoogte welke activiteiten er in welke vorm doorgaan. De in de vorige Franciscanen.nl aangekondigde Open Dag op zaterdag 19 september, kan vanwege de coronamaatregelen helaas NIET doorgaan.

In plaats van het jaarlijkse Lichtvoetig Weekend organiseren we dit jaar een Lichtvoetig Dagje met als thema ‘Van hart tot hart’. Hoe de omstandigheden ook zijn, hoe groot de afstand ook is, er zijn vele mogelijkheden om van hart tot hart contact te maken. Deze dag creëren we ruimte voor ontmoeting op gepaste afstand. We gaan in gesprek, vertoeven in de stilte, gaan aan de slag met verschillende werkvormen en we zullen samen vieren.

DATUM zaterdag 19 september TIJD 10.00-17.00 uur PRIJS € 30,LEEFTIJD 25-45 jaar.

EEN SPIRITUEEL PLEKJE BIJ ZUSTER DOOD

In de binnentuin van het Stadsklooster staat het beeld van Big Mama/Zuster Dood. Er zijn twee stoelen naast geplaatst. Wie wil kan er van de rust genieten en desgewenst reflecteren op de eigen dood: hoe kan deze reflectie het leven hier & nu verrijken?

Aanmelden kan per telefoon of e-mail.

Clarissen De Bron, Waterstraat 141, 6541 TE Nijmegen, e-mail: lichtvoetigweekend@gmail.com, website: www.clarissendebron.nl

INFORMATIE EN OPGAVE

STADSKLOOSTER SAN DAMIANO

Fer van der Reijken ofm, Derkinderenstraat 82, 1062 BJ Amsterdam, telefoon: 020-3467530, e-mail info@stadskloosterlaverna.nl, website: www.stadskloosterlaverna.nl

FRANCISCAANS JONGERENWERK AANGEPAST AANBOD

Nu vanwege de Coronabeperkingen de reguliere activiteiten van het Franciscaans Jongeren Werk (zoals de Assisireis en het Franciscaans Jongeren Treffen) niet kunnen plaatsvinden kun je via onze Facebookpagina en de website www. franciscaansjongerenwerk.nl informeren welke activiteiten we, rekening houdend met de overheidsmaatregelen, wel kunnen doen. Je vindt er uitleg over Franciscaans Jongeren Tenten en over de livestream, zaterdag 26 september 2020.

INFORMATIE EN OPGAVE

VERHALENAVONDEN

Stadsklooster San Damiano organiseert drie woensdagavonden (die ook los van elkaar te bezoeken zijn) waarop we samenkomen om verhalen te delen, nieuwe mensen te ontmoeten en ons te laten inspireren door de verhalen en door elkaar.

Per avond zullen we één of twee verhalen van de deelnemers aan elkaar vertellen. Dat kan een verhaal uit de Bijbel zijn, een ander verhaal, een sprookje of misschien wel een zelf geschreven verhaal.

Deel het verhaal dat jou raakt!

We zullen met elkaar in gesprek gaan over het gedeelde verhaal.

Welke thema’s zitten erin, wat heeft het ons te zeggen, wat kunnen we ervan leren?

DATA woensdag 23 september, 28 oktober, 25 november TIJD 19.30-21.00 uur PRIJS vrijwillige bijdrage LEEFTIJD 20-50 jarigen.

INFORMATIE EN OPGAVE

INFORMATIE EN OPGAVE

Wim Pot ofm, Kloosterstraat 6, 5366 BH Megen, telefoon: 0412-465770, e-mail: FJW@franciscanen.nl, website: www.franciscaansjongerenwerk.nl

Stadsklooster San Damiano, Van der Does de Willeboissingel 12, 5211 CB ’s-Hertogenbosch, 073 613 01 55, e-mail: s-hertogenbosch@franciscanen.nl, website www.stadskloostersandamiano.nl

SPEEL JE WEL EENS MET DE GEDACHTE OM FRANCISCAAN TE WORDEN?

Neem contact op met roepingenbroeder Hans van Bemmel ofm, roepingenwerving@hotmail.com.

VOOR MEER ACTIVITEITEN IN FRANCISCAANS NEDERLAND: WWW.FRANCISCAANSEWEG.NL

11

FR A N C I S C A A N S J O N G E R E N W E R K

Achter de schermen van het FJW Hanneke ter Maat (42) is sinds februari 2015 staffunctionaris bij het Franciscaans Jongerenwerk.

Zij regelt, organiseert en maakt mede het beleid, zodat de uitvoering van het werk vlotjes kan verlopen. Een kijkje achter de schermen van het FJW.

Met veel plezier doe ik dit werk nu inmiddels vijf jaar. Ik schrijf beleidsplannen, coördineer de fondswerving en ben tijdens het Franciscaans Jongeren Treffen logistiek leider. Daarnaast onderhoud ik - door middel van een nieuwsbrief, sociale media en werkbezoeken in den lande - de contacten met ons netwerk, bestaande uit jongeren, andere jongerenwerkers en potentiële samenwerkingspartners. Het praktische regelwerk, zo’n tien uur per week, doe ik samen met de broeders van het kernteam.

De broeders Wim Pot, Theo van Adrichem en Fer van der Reijken – en bij gelegenheid andere broeders of zusters – zorgen voor de inhoudelijke invulling van de activiteiten.

In het kapittel van 2019 werd Theo tot provinciaal gekozen. Daardoor moest er voor het jongerenwerk een nieuwe coördinator komen. Zo kwam er gelijk ‘vers bloed’ in ons team en wel in de persoon broeder Wim. We hebben toen besloten te reorganiseren.

Het FJW kent nu een besluitvormend kernteam (Wim, Theo, Fer, Hanneke) en een faciliterend coördinatieteam (Wim en Hanneke). Theo en Fer (en anderen) voeren primair activiteiten uit. Wim en ik zorgen voor de randvoorwaarden.

Ik denk dat deze structuur ruimte biedt om op en af te schalen al naar gelang de ontwikkelingen in de broederschap. Het geeft de broeders die de uitvoering doen de ruimte om de activiteiten met hun persoonlijke agenda te matchen. De Assisireis en het Franciscaans Jongeren Treffen blijven de overstijgende activiteiten wat betreft locaties. We zetten daar met elkaar (in wisselende samenstellingen) de schouders onder.

Ik merk dat er tussen ons vieren in het kernteam een goede balans is qua karakter, kennis en kunde. Dat maakt het samen nadenken over mogelijkheden tot iets wat voldoening geeft en energie.

Ik vind het een voorrecht om met mijn collega’s samen te mogen werken.

Samen met de jongeren ontdekken we steeds weer nieuwe wegen om ontmoeting, geloof en plezier met elkaar te verbinden. De jongeren inspireren mij steeds om over mijn eigen grenzen heen te kijken en te blijven luisteren.

Het is mijn vak daarbij rekening te houden met de steeds veranderende omstandigheden waarin een bepaalde generatie opgroeit. Dat maakt het werk dynamisch en nooit af.

Hanneke ter Maat