11 NOVEMBER 2018 issuu

‫‪mihaaru.com‬‬ ‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ) އަގު‪5 :‬ރ‬

‫މދު ަ‬ ‫މ ަހއ ް ަ‬ ‫ނޝީ ދު‬ ‫ު‬

‫ސރ ް‬ ‫އބ ްރާ ހިމ ް ނާ ި‬ ‫ި‬

‫އމޫން ަ‬ ‫ަ‬ ‫އބ ްދު ލ ް ަގއ ްޔޫ މ ް‬ ‫މ ު‬

‫‪1978 -1968‬‬

‫‪2008 -1978‬‬

‫‪2012 -2008‬‬

‫މދު ަ‬ ‫މ ަހއ ް ަ‬ ‫ވހ ީދު‬ ‫ު‬

‫ަ‬ ‫އބ ްދު ﷲ ޔާ މީން‬

‫މ ަހއ ް ަ‬ ‫މދު ސޯ ލިހ ް‬ ‫އބ ްރާ ހިމ ް ު‬ ‫ި‬

‫‪2013 -2012‬‬

‫‪2018 -2013‬‬

‫ޖުމް ހޫރީ ‪50‬‬

‫‪2018‬‬

‫ާހއްސަ ރިޕޯޓްތައް އެތެރޭގައި >>‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪2‬‬

‫ރައީސް ޔާމީން‬

‫ބާރު ގަދަ‪ ،‬އެކަމަކު‬ ‫ވޯޓުން ވީ ބަލި!‬

‫ތާރީޚުގެ ތެރެއަށް އެމަނިކުފާނު ވަންނާނީ‪ ،‬ހުރިހާ ބާރެއް‬ ‫ލިބިވަޑައިގަތުމުން‪ ،‬ޑިމޮކްރަސީގެ އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް‬ ‫ވެރިކަން ނުކުރެއްވި ބޭފުޅެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ‪.‬‬ ‫މޫ ސާ ލަ ތީ ފް‬ ‫ކޅު ހުރިހާ ލީޑަރުންހެން ޖަލަށް‬ ‫‪ -‬ސިޔާސީ އިދި ޮ‬

‫‪mihaaru.‬‬ ‫‪com‬‬

‫ލި‬ ‫ގތުން ކިރިޔާ ވެސް ނުރައްކަލެއް އޮތް‬ ‫ސިޔާސީ ޮ‬

‫ލީޑަރެއް ވިއްޔާ ލީ ޖަލަށެވެ‪ .‬އެއީ އުއްތަމަފަނޑިޔާރު‬ ‫ހައްޔަރުކުރުން ކަމަށް ވިޔަސް ދެ ވަނަ ވިސްނުމަކަށް‬ ‫ނުދެ އެވެ‪ .‬އަޑު އިއްވުމުގެ މުޒާހަރާތައް ދެކެ އެހާ‬ ‫ފޫހިވި އެވެ‪ .‬ފާޑުކިއުންތައް ހުއްޓުވާނެ ގޮތްތައް‬ ‫ހދި އެވެ‪ .‬މިނިވަން ހުރިހާ‬ ‫ގާނޫނުގެ ނަމުގައި ޯ‬ ‫ކއަކަށް ހެދި އެވެ‪ .‬ތަރައްގީގެ‬ ‫މުއައްސާއެއް ގޮނޑި ކޮއް ޮ‬ ‫ބޑެތި އަމަލްތައް‬ ‫މަޝްރޫއުތަކުގެ ފަހަތުން ހިޔާނާތުގެ ޮ‬ ‫އާންމުވި އެވެ‪.‬‬ ‫މިއީ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގެ‬

‫ކށް "ފިނިފެންމާ"‬ ‫ އެމަނިކުފާނަށް އަމާޒު ޮ‬‫ކޅުގައި އެއްޗެއް ގޮއްވާލި‬ ‫ލޯންޗު ޮ‬ ‫ މަދުވެގެން ‪ 80‬މިލިއަން ޑޮލަރު ހިމެނޭ‬‫އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ ހިޔާނާތް‬ ‫ކޓަށް ސިފައިންނާއި ފުލުހުން‬ ‫ ސުޕްރީމް ޯ‬‫ވައްދައި‪ ،‬ދެ ފަނޑިޔާރަކު ހައްޔަރުކުރި‬ ‫ޑލަރަށް ވުރެ ބޮޑެތި އެތައް‬ ‫ ‪ 100‬މިލިއަން ޮ‬‫މަޝްރޫއުއެއް‬

‫ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ހުންނެވީ މަޑުންނެވެ‪.‬‬

‫ކށް ނަމަވެސް‪ ،‬ރައީސް ޔާމީން‬ ‫ކަމަށް‪ ،‬ގޯސް ޮ‬

‫އެކަމަކު އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ ހިޔާނާތުގެ ފުރަތަމަ ހެކި‬

‫ގަބޫލުފުޅުކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬

‫‪ 2015‬ގައި ދައްކާލުމާ އެކު ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމުގެ‬

‫ކށް ބޭނުންކުރާ ބާރުގެ ނިމުން‬ ‫ޚުދުމުޚުތާރު ޮ‬

‫ބާނި އުފައްދާލި އެވެ‪ .‬އެކަން ފަޅާއަރުވާލެއްވި އޮޑިޓަ‬

‫ގތަށެވެ‪ .‬ރައީސް ޔާމީންގެ ވެއްޓުން‬ ‫އަންނަނީ އެކި ޮ‬

‫ޖެނެރަލް ނިޔާޒު އިބްރާހިމް މަގާމުން ވަކިކުރުމާއި‬

‫ފެށުނީ ގާތް އެކުވެރިޔާ އަދީބާ ހިސާބުންނެވެ‪.‬‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރު އަހުމަދު ފާއިޒު ހުސެން ހިމެނޭ‬

‫ރައީސް ޔާމީންގެ ބާރުގެ ދަށުން ސިޔާސީ ގޮތުން‬

‫ކށްލުމާއި ނަޝީދާއި‬ ‫ގޮތަށް މަތީ ކޯޓުގެ ބެންޗު ކުޑަ ޮ‬

‫ބޑުކުރި ޒުވާން ނައިބު ރައީސް އޭރު ހުންނެވީ‬ ‫ޮ‬

‫ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު މުހައްމަދު ނާޒިމް ހައްޔަރުކުރުން‬

‫ދައުލަތުގެ ހުރިހާ ހިސާބަކަށް ނުފޫޒު ފޯރުއްވައިފަ‬

‫ދިޔައީ ކައިރިކައިރީގަ އެވެ‪.‬‬

‫އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ހައްޖުން ވަޑައިގެން ރައީސް ޔާމީންގެ‬

‫ކޅު ހަރަކާތުގެ އެންމެ ބޮޑު‬ ‫އޭގެ ފަހުން އިދި ޮ‬

‫ދެކަނބަލުން ދަތުރުކުރެއްވި "ފިނިފެންމާ" ލޯންޗުކޮޅުގައި‬

‫އެއްވުން މޭ ‪ 2015 ،1‬ގައި މާލޭގައި އޮތެވެ‪.‬‬

‫ސެޕްޓެމްބަރު ‪ 2015 ،28‬ގައި‪ ،‬އެއްޗެއް ގޮއްވާލި‬

‫އެއީ މިހާތަނަށް ބޭއްވި ސިޔާސީ އެންމެ ބޮޑު އެއް‬

‫ހާދިސާއަކީ‪ ،‬އަދީބުގެ "ދުވަސް ދާން ޖެހޭކަން"‬

‫އެއްވުމެވެ‪ .‬އެކަމަކު ރައީސް ޔާމީނަކީ އެފަދަ ކަމަކަށް‬

‫އެމަނިކުފާނަށް ގަބޫލުކުރެއްވުނު ވަގުތުކޮޅެވެ‪.‬‬

‫އިތުރު ޖާގައެއް ދެއްވާނެ ބޭފުޅަކަށް ނުވުމާ އެކު އެ‬

‫އެ ހާދިސާގައި ރައީސް ޔާމީންގެ އާއިލާ‪ ،‬މާ‬

‫ކޅު ހަރަކާތްތައް ހުއްޓުމަކަށް‬ ‫މުޒާހަރާއާ އެކު އިދި ޮ‬

‫ބޑު ގެއްލުމެއް ނުލިބި‪ ،‬ސަލާމަތްވި އެވެ‪ .‬އެކަމަކު‬ ‫ޮ‬

‫ގެނައީ އެވެ‪ .‬އަދާލަތު ޕާޓީގެ ރައީސް އިމްރާން‬

‫އެ ހާދިސާއާ އެކު ރިޔާސީ ދައުރުގެ ފަހު ތިން‬

‫އަބްދުﷲ އާއި މުޒާހަރާގެ ބައެއް އިސް އެހެން‬

‫އަހަރު ރައީސް ޔާމީނަށް ކުރިމަތިވެވަޑައިގަތީ ވަރަށް‬

‫ކޅަށް ޓެރަރިޒަމްގެ ދައުވާ އުފުލި އެވެ‪.‬‬ ‫ވެރިންނާ ދެ ޮ‬

‫އުނދަގޫ ދުވަސްތަކެކެވެ‪ .‬އެއްބަފާ ބޭބެ‪ ،‬ކުރީގެ ރައީސް‬

‫ކޓުން ފެށިގެން ސުޕްރީމް ކޯޓާ ހަމައަށް‬ ‫ދަށު ޯ‬

‫މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް ވެސް އިދިކޮޅު ހަރަކާތާ‬

‫‪ -‬މާލެ އާއި ހުޅުލެއާ ބްރިޖަކުން ގުޅާލި‬

‫އޮތީ ހަމައެކަނި ރައީސް ޔާމީން ހިތްޕުޅާވާ ގޮތެކެވެ‪.‬‬

‫ގުޅިވަޑައިގަތުމާއި‪ ،‬ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެޖޯރިޓި‬

‫ޕޓްގެ ތަރައްގީއަށް ‪ 1‬ބިލިއަން ޑޮލަރު‬ ‫‪ -‬އެއާ ޯ‬

‫އތުމާއި އެ ބާރު ކޮންމެ ގޮތަކަށް‬ ‫ވެރިކަމުގެ ބާރު ޮ‬

‫ކޓުން ފެބްރުއަރީ ‪2018 ،1‬‬ ‫ގެއްލުމާއި‪ ،‬ސުޕްރީމް ޯ‬

‫ވެސް ބޭނުންކުރައްވަން ޖެހިލުންވެވަޑައިނުގަންނަވާނެތީ‪،‬‬

‫ބޑު އަމުރު ފަދަ ނާޒުކު‬ ‫ގައި ނެރުނު ކުއްލި އެކަމަކު ޮ‬

‫ރައީސް ޔާމީން ފެނުނީ‪ ،‬ދައުލަތުގެ އެހެން ވެރިންނަށް‬

‫ދަނޑިވަޅުތަކެވެ‪.‬‬

‫މައިގަނޑު ސިފަތަކެވެ‪.‬‬ ‫ތާރީޚުގެ ތެރެއަށް އެމަނިކުފާނު ވަންނާނީ‪ ،‬ހުރިހާ‬

‫ބޑު ކަމެއް ނުފެނުނެވެ‪ .‬ކުރީގެ‬ ‫އަށް ކުރެވޭނެ މާ ޮ‬

‫ފައިސާގެ ތެރެއިން ސަރުކާރު ހިމާޔަތްކުރެއްވިދާނެ‬

‫ގތުން ބަލާއިރު ރައީސް ޔާމީންގެ‬ ‫ތަރައްގީގެ ޮ‬

‫މކްރަސީގެ އުސޫލުތަކާ‬ ‫ބާރެއް ލިބިވަޑައިގަތުމުން‪ ،‬ޑި ޮ‬

‫ސަރުކާރުން ފަސް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ކުރިވަރުގެ‬

‫ގތަށެވެ‪ .‬މުޅި ނިޒާމް އެކެއްގެ މުށުތެރެއަށް‬ ‫ބިރެއްގެ ޮ‬

‫އެއްގޮތަށް ވެރިކަން ނުކުރެއްވި ބޭފުޅެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ‪.‬‬

‫މަސައްކަތެއް އެހެން އެއްވެސް ސަރުކާރަކަށް ނުކުރެވެ‬

‫ގޮސް ނިމުނީ އެވެ‪.‬‬ ‫ރައީސް ޔާމީން އަބަދުވެސް ގެންދެވީ އެ ހުރިހާ‬

‫ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެމްޕޭންގައި ރައީސް‬ ‫ޔާމީނަށް ޖެހިވަޑައިގަތީ‪ ،‬ހިޔާނާތުގެ ތުހުމަތުތަކާއި‬ ‫ބޭއިންސާފުން ހައްޔަރުކުރި ސިޔާސީ ލީޑަރުންގެ‬

‫ކލިޝަނަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެޖޯރިޓީ‬ ‫ޕީޕީއެމް ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނުގެ ކުރިން ‪ 100‬މިލިއަން ޑޮލަރުގެ‬

‫ކށައިދިން ފަސޭހަ މަގު‪،‬‬ ‫ދީގެން ދިވެހި ރައްޔިތުން ޮ‬

‫މަޝްރޫއުތައް‪ ،‬ސީދާ ސަރުކާރު ޒިންމާވާ ގޮތަށް‪،‬‬

‫ކަމެއް ދިފާއުކުރައްވަމުންނެވެ‪ .‬ގާނޫނުން ބޭރުން‬

‫ކންމެ ދުވަހަކު ވެސް‬ ‫ހުކުމްތަކުގެ ދިފާއުގައި ޮ‬

‫އެމަނިކުފާނު ބޭނުންފުޅުކުރެއްވީ ގާނޫނުއަސާސީ އާއި‬

‫ހިންގާފައެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު އެ މަޝްރޫއުތަކުގެ‬

‫އެއްވެސް ކަމެއް ކުރައްވާފައި ނުވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވި‬

‫ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާށެވެ‪ .‬އެކަމަކު އޭރު ރައްޔިތުންގެ‬

‫ކންމެ އިރަކު ފުނޑާލައްވާ‬ ‫ގާނޫނުތައް ވެސް‪ ،‬ބޭނުން ޮ‬

‫ފަހަތުގައި ހިޔާނާތުގެ އެތައް ހަރަކާތެއް ހިންގާކަމުގެ‬

‫އެވެ‪ .‬އެކަމަކު އެއްވެސް ވާހަކަފުޅެއްގައި‪ ،‬ހިޔާނާތް‬

‫އތީ ގެއްލިފަ އެވެ‪ .‬ރިޔާސީ އިންތިހާބު އޮތް‪،‬‬ ‫އިތުބާރު ޮ‬

‫ތުހުމަތުން ސަލާމަތެއް ނުވެވުނެވެ‪ .‬ފަނޑިޔާރުންނާއި‬

‫ހުއްޓުވާނެ ކަމަކަށް ވިދާޅެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬ރައީސްކަމުގެ‬

‫ސެޕްޓެމްބަރު ‪ 2018 ،23‬ގެ ކުރިން ރައީސް ޔާމީންގެ‬

‫މަޖިލިހުގެ މެމްބަރުންނާއި މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުގެ‬

‫ހުވާކުރެއްވި ދުވަހުގެ ތަގުރީރުން ފެށިގެން‪ ،‬ވަދާއީ‬

‫ބާރު ކިތަންމެ ގަދަޔަސް‪ ،‬ހުރިހާ މުއައްސަސާތަކެއް‬

‫އުނދަގޫވާނެކަން‪ ،‬ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ‬

‫ބައެއް ވެރިންނާއި ފުލުހުންނާއި ސިފައިންގެ ތެރެއަށް‬

‫މކްރަސީ ހަރުދަނާކުރުމުގެ‬ ‫ވާހަކަފުޅާ ހަމައަށް ވެސް‪ ،‬ޑި ޮ‬

‫ރލްކުރެއްވިޔަސް‪ ،‬ރައްޔިތުންގެ ކުރިމަތީގައި‬ ‫ކންޓް ޯ‬ ‫ޮ‬

‫ގންޖެހުންތަކުން ގިނަ ދިވެހިން‬ ‫ސަރުކާރަށް ކުރިމަތިވި ޮ‬

‫އތީ ވައްދައިފަ އެވެ‪ .‬މި‬ ‫ވެސް ފައިސާގެ ނުފޫޒު ޮ‬

‫ވައުދެއް ނެތެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ރައީސް ޔާމީނަކީ‪،‬‬

‫ބޑު ތަފާތަކުން ބަލިވުމާ އެކު ރައީސް‬ ‫ވީ ބޭޒާރެވެ‪ޮ .‬‬

‫ގަބޫލުކުރި އެވެ‪ .‬ރައީސް ޔާމީން ‪ 2013‬ގެ އިންތިހާބު‬

‫ބޑަށް އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ‬ ‫ހުރިހާ ކަމަކަށް ވުރެ ޮ‬

‫ރާއްޖޭގެ އެހެން ހުރިހާ ގާނޫނުއަސާސީއަކަށް‬

‫ޔާމީންގެ ބާރު ހަމަ އެ ދުވަހު ބިމާހަމަވި އެވެ‪.‬‬

‫ކާމިޔާބުކުރައްވާ ވެރިކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތުމުން‬

‫ޚިޔާނާތް ފަޅާއެރުމުން ރައީސް ޔާމީންގެ ނަންފުޅަށް‬

‫ކށް އެކުލަވާލި އާ ގާނޫނުއަސާސީ‬ ‫ވުރެ ފުޅާ ޮ‬

‫އތީ ހަމައެކަނި ތަރައްގީގެ‬ ‫ދިވެހިންގެ ލޯބި ޮ‬

‫މކްރަސީ ހަރުދަނާކުރުމާ‬ ‫ބޑަށް ގަބޫލުކުރެވުނީ ޑި ޮ‬ ‫ޮ‬

‫އލަ އެވެ‪ .‬އަދި އެއީ އޭރުގެ‬ ‫އައި ކިލަނބުކަން ޮ‬

‫ހިމާޔަތްކުރައްވަން މަސައްކަތްކުރެއްވި ވެރިއެއް ނޫނެވެ‪.‬‬

‫އުސޫލަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް ނުލިބި ސަރުކާރު ހިންގަން‬

‫އެކަމަކު ރާއްޖޭގެ ނިސްބަތުން ފައިސާގެ މަތީ‬

‫މަޝްރޫއުތަކަށް ނޫންކަން އެ ދުވަހު މުޅި ގައުމަށް‬ ‫ދައްކައިދިނެވެ‪ .‬ދިވެހިންގެ މެޖޯރިޓީ‪ ،‬ޚިޔާނާތާ‬

‫އެކު‪ ،‬ގައުމުގެ ކަންކަން ހަމަޔަކަށް ވެސް އަޅުއްވާނެ‬

‫ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓަރު އަދި ފަހުން ނައިބު ރައީސް‬

‫ކަމަށެވެ‪ .‬އެކަމަކު ރައީސް ޔާމީންގެ ފަރާތްޕުޅުން‬

‫އަހުމަދު އަދީބާއި ރައީސް ޔާމީނާ ގުޅިގެން ހިންގާފައިވާ‬

‫އަދަދުތައް ހިމެނޭ މަޝްރޫއުތައް ހިންގަވަން އެއީ‬

‫ކށްދިނެވެ‪ .‬ގާނޫނުއަސާސީ ހިމާޔަތްކޮށް‪،‬‬ ‫ދެކޮޅުކަން ހާމަ ޮ‬

‫މކްރަސީގެ މައިގަނޑު ތަނބުތަކުގެ ބާރު‬ ‫ފެނުނީ ޑި ޮ‬

‫ބޑު ޚިޔާނާތެއް ކަމަށް‪ ،‬އާންމުން މިހާރު ތިބީ‬ ‫ޮ‬

‫ނަމޫނާ ބޭފުޅެކެވެ‪ .‬އެ މަޝްރޫއުތަކަށް ބޭނުންވާ‬

‫އންނަ ނިޒާމް ދިފާއުކުރާނެކަން‬ ‫ބާރުތައް ވަކިވެފައި ޮ‬

‫ކަނޑުވާލައި‪ ،‬ހައްގުތައް ހަނިކުރި ތަނެވެ‪.‬‬

‫ގަބޫލުކޮށްގެންނެވެ‪.‬‬

‫ޕލިސީ އަށް ގެންނެވި ބަދަލާ‬ ‫ފައިސާ‪ ،‬ރާއްޖޭގެ ފޮރިން ޮ‬

‫އަންގައިދިނެވެ‪.‬‬

‫ރައީސް ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ އަހަރު‬

‫ވެރިކަމުގެ އުސް އަލިތައް‬

‫ކޅު ޕާޓީ އެމްޑީޕީ‬ ‫ދިޔައީ ވަރަށް އޮމާންކޮށެވެ‪ .‬އިދި ޮ‬

‫ކޅަށް ދީލައިލުމުން‪ ،‬ހުރީ ލިބިލިބި އެވެ‪.‬‬ ‫އެކު ޗައިނާ ޮ‬

‫އެހާ ބާރުގަދަ ވެރިޔަކާ މެދު ދިވެހިން ނިންމި‬

‫އެއީ ކުރިމަގުގައި ދިވެހި ގައުމު އުފުލަން ޖެހޭ ބޮޑު‬

‫ނިންމުމުން އުފެދިގެން އައީ އުއްމީދެވެ‪ .‬ތާރީޚުގައި އެއީ‬

‫ދަރަންޏެއް ނަމަވެސް‪ ،‬ފަސޭހަ އިން ލިބޭ ފަސޭހަ‬

‫މުޅި ގައުމަށް ފިލާވަޅެކެވެ‪.‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪3‬‬

‫އިބޫ‪ :‬ހީވެސް ނުކުރެވޭ ފަދަ ސިޔާސީ ކާމިޔާބީއެއް‬ ‫އިންތިޚާބީ ރައީސް އިބޫ އާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަދި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް ސަލާމް ކުރައްވަނީ‪.‬‬

‫އަ ހު މަ ދު ހަ މް ދޫ ން‬

‫ވެރިއަކު‪ ،‬ނަން ނުޖަހާ ގޮތަށް‪ ،‬ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ކޓުގެ އިސް ގާޒީ އަބްދުﷲ މުހައްމަދު‬ ‫ކްރިމިނަލް ޯ‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގައި‬

‫ގާނޫނާ ޚިލާފަށް ހައްޔަރުކުރި މައްސަލަ ސާބިތުވެ‬ ‫‪ 13‬އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއްގައި ނަޝީދު ހުންނެވި‬

‫މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވުން ފިޔަވައި ސިޔާސީ ގޮތުން‬

‫ނަމަވެސް އެމްޑީޕީގެ ރިޔާސީ ކެންޑިޑޭޓަކީ އެމަނިކުފާނު‬

‫ބޑު އުންމީދެއް‬ ‫އިތުރަށް ކުރިއަށް ވަޑައިގަތުމުގެ މާ ޮ‬

‫ކަމަށް އެ ޕާޓީން ބޭއްވި ޕްރައިމަރީން ފާސްކުރި‬

‫ހިންނަވަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިބްރާހިމް މުހައްމަދު‬

‫އެވެ‪ .‬އޭރު ނަޝީދާއި އެމަނިކުފާނުގެ އަރިސް ބައެއް‬

‫ސޯލިހް (އިބޫ) ގެ ނެތެވެ‪ .‬ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް‬

‫ބޭފުޅުންގެ ވިސްނުމަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ފިއްތުންތަކާ‬

‫އިންތިޚާބު ވެވަޑައިގަތުމުގެ ކުރިން ވެސް މައިގަނޑު‬

‫އެކު‪ ،‬އިންތިޚާބުގެ ކުރިން އެމަނިކުފަނު މިނިވަންކުރާނެ‬

‫ގތެއްގައި ޅ‪ .‬އަތޮޅު ގޮނޑި [މީގެ ކުރިން ކިޔާ‬ ‫ޮ‬

‫ކަމެވެ‪ .‬އެވަރަށް ޕްރެޝަރު ވެސް ކުރި އެވެ‪.‬‬

‫ގޮތުން] ފުރުއްވީ އެމަނިކުފާނުގެ އާއިލާގެ ބޭފުޅުން‬

‫"އެންމެ ފަހު ވަގުތު ނަޝީދަށް ވެސް‬

‫ކަމަށް ވުމުން އެ މަގާމުގައި ދެމިހުންނެވުމަކީ ޝަރަފެއް‬ ‫ކަމަށް ދެކެވަޑައިގަތެވެ‪.‬‬ ‫ކލިޝަންގެ ތެރެއިން‪،‬‬ ‫އެކަމަކު‪ ،‬އިދިކޮޅު ޯ‬

‫މަޖުބޫރުވީ އެހެން ބޭފުޅަކަށް ފުރުސަތު ދެއްވަން‪.‬‬ ‫ނަޝީދު ދޫނުދެއްވައި އެންމެ ފަހު ވަގުތާ ހަމައަށް‬ ‫މަޑުކުރައްވައިފި ނަމަ ރައީސް ޔާމީން ކާމިޔާބު‬

‫ރައީސްކަމުގެ ހުވަފެން ދެކެވަޑައިގަންނަވަމުން ގެންދަވި‬

‫ކުރައްވާނެ ކަން ބައެއް އަރިސް ބޭފުޅުން ނަޝީދަށް‬

‫ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދާއި ޖުމްހޫރީ‬

‫ކންގްރެސް ބާއްވައި‪،‬‬ ‫ވިސްނައި ދެއްވީ‪ .‬ފަހުން ޮ‬

‫ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބްރާހީމްގެ މައްޗަށް އައި‬

‫އެމްޑީޕީގެ ރިޔާސީ ކެންޑިޑޭޓަކީ އިބޫ ކަމަށް ނިންމީ‬

‫ޖަލު ހުކުމުގެ ނަތީޖާ އަކީ އިބޫ ނޫން ބޭފުޅަކު‬

‫ކލިޝަންގެ އެހެން ޕާޓީތަކުގެ ޕްރެޝަރާ‬ ‫އެމްޑީޕީ އާއި ޯ‬

‫އެ ކޯލިޝަންގެ ފަރާތުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ‬

‫ވެސް އެކު‪ "،‬ކުރިން ވާހަކަ ދެއްކެވި ބޭފުޅާ ވިދާޅުވި‬

‫މަގާމަށް ނެރެވެން ނެތުމެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގެ ރައީސްގެ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ބޭނުންފުޅުވި ކަމަކަށް ނުވިޔަސް އެ ނޫން ޗޮއިސްއެއް‬

‫އަގު ވައްޓާލެވޭ ފެންވަރުގެ ކަމެއް ވެސް ނެތް‬

‫މަގާމަށް ކުރިމަތިލެއްވުމަކީ އިބޫ ދުވަހަކު ވެސް‬ ‫ކލިޝަންގެ އިސް‬ ‫ކޯލިޝަނުން ފެންނަން ނެތީ އެވެ‪ޯ .‬‬ ‫ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބްރާހީމްގެ‬

‫ކލިޝަންގެ އާންމު‬ ‫ވެރިންގެ އިތުރުން ޖުމްލަކޮށް އެ ޯ‬ ‫މެމްބަރުންނަށް ވެސް ރައީސް ކަމަށް ގަބޫލުކުރެވޭ‬

‫އެޑްވައިޒަރު އަދި ކިނބިދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަބްދުﷲ‬

‫ނަމަކަށް ވީ އިބޫގެ ނަންފުޅެވެ‪.‬‬

‫ކލިޝަންގެ ލީޑަރުންގެ‬ ‫ރިޔާޒް ވިދާޅުވީ އިދިކޮޅު ޯ‬

‫ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ރައީސް އަބްދުﷲ‬

‫ތެރެއިން ވެރިކަމަށް ޝައުގުވެރިވެވަވަޑައިގެންނެވި‬

‫ޔާމީން ބަލިކުރުމަށްޓަކައި އެމްޑީޕީ އާއި ޖުމްހޫރީ‬

‫ބޭފުޅުން ޖަލަށް ލުމާ އެކު‪ ،‬އިބޫއާ މެދު ގާސިމްގެ‬

‫ޕާޓީ އާއި އަދާލަތު ޕާޓީ އަދި ކުރީގެ ރައީސް‬

‫ހުވަފެންތަކެއް ހުރި ކަމަށެވެ‪ .‬އެއީ ރާއްޖޭގެ ރައީސްގެ‬

‫މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް ހިމެނިވަޑައިގަންނަވާ‬

‫މަގާމަށް ގާބިލް ބޭފުޅެއްގެ ގޮތުގައި އިދިކޮޅު‬

‫ކޯލިޝަނުން ނަތީޖާއާ ހަމައަށް ވާސިލް ވާން‬

‫ކޯލިޝަންގެ ފަރާތުން އިބޫ ނެރުމުގެ ހުވަފެނެވެ‪.‬‬ ‫"ގާސިމް އަޅުގަނޑު ކައިރީ ވަރަށް ކުރިން‬

‫ސަލާމަތުން ހުންނެވި އެންމެ ގާބިލް ބޭފުޅަކީ އިބޫ‬ ‫އެވެ‪ .‬ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަކީ ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ‬

‫ވިދާޅުވެއްޖެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަގާމަށް އެންމެ‬

‫ބޑު "ކިއްލާ" ކަމަށް ވާއިރު‪ ،‬ސިޔާސީ ގޮތުން‬ ‫އެންމެ ޮ‬

‫އެކަށީގެންވާ ބޭފުޅަކީ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހް‬

‫ރާއްޖޭގެ ހާލަތު އެމަނިކުފާނަށް ވުރެ ވަކިން ބޮޑަށް‬

‫ކަމަށް ވާނެއޭ‪ .‬ހަމަ ގައިމު ވެސް ގާސިމް އިބްރާހީމާއި‬

‫ކލިޝަންގެ ލީޑަރުން‬ ‫އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެ ބޭފުޅަކު‪ޯ ،‬‬

‫ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ވިސްނުމުގައި އެންމެ ކުރިއްސުރެ‬

‫ކލިޝަންގެ އިސް‬ ‫ފިޔަވައި‪ ،‬ނެތީ އެވެ‪ .‬އެހެންވެ‪ޯ ،‬‬

‫ފެށިގެން [ލީޑަރުންނަށް ފުރުސަތު ބަންދުވުމާ ހަމައަށް]‬

‫ވެރިންގެ ލަފާގެ މަތިން އިބޫއަށް ޖެހިވަޑައިގަތީ ކުރިއަށް‬

‫އިބޫ ނޫން ބޭފުޅެއްގެ ނަމެއް ނެތް‪ .‬އިސްލާހީ‬

‫ނުކުންނެވުމަށެވެ‪.‬‬ ‫"ނަޝީދަށް ކުރިމަތި ލުމުގެ ފުރުސަތު މި‬ ‫ކށް ނުދޭނެކަން އޮތީ ޔަގީން‬ ‫ސަރުކާރުން ފަހި ޮ‬ ‫ކލިޝަންގެ ތެރޭގައި‬ ‫ވެފައި‪ .‬އަނެއްކާ ނަޝީދާ މެދު ޯ‬

‫މަސައްކަތް ފެށި ހިސާބުން ފެށިގެން އިބޫގެ ނަން‬ ‫އތީ‪ "،‬ރިޔާޒް ވިދާޅުވި‬ ‫އަޅުގަނޑުމެންގެ ލިސްޓުގައި ޮ‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫ގތުގައި‪ ،‬އިދިކޮޅު ކޯލިޝަންގައި‬ ‫އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ‬

‫އޮތީ ހިޔާލު ތަފާތު ވެފައި‪ .‬އެހެންވެ‪ ،‬އެންމެންނަށް‬

‫ތިއްބެވި ބޭފުޅުންގެ ތެރެއިން‪ ،‬ޕީޕީއެމް ނުވަތަ ރައީސް‬

‫ކލިޝަންގެ ތެރެއިން‬ ‫އެއްބަސްވެވޭ ކެންޑިޑޭޓެއް ޯ‬

‫ޔާމީންގެ ފަރާތްޕުޅުން ވެސް ނެގެޓިވް ކެމްޕެއިނެއް‬

‫ނޫން އެހެން ހައްލެއް ނުފެނުނީ‪ .‬ނަޝީދު މަސައްކަތް‬

‫ނުކުރެއްވޭނެ ހަމައެކަނި ބޭފުޅަކީ އިބޫ އެވެ‪.‬‬

‫ކުރެއްވީ‪ ،‬އެންމެ ފަހު ވަގުތާ ހަމައަށް ވެސް‬

‫ކރަޕްޝަންގެ އެއްވެސް އަމަލެއް‬ ‫ޚާއްސަކޮށް މިހާތަނަށް ޮ‬

‫ކލިޝަންގެ އިސް‬ ‫އިންތިޚާބަށް ކުރިމަތި ލައްވަން‪ޯ "،‬‬

‫އެމަނިކުފާނުގެ ފަރާތްޕުޅުން ފެނިފައި ނެތުމަކީ ވަރަށް‬

‫ޕއިންޓެއް ކަމަށް‬ ‫ގިނަ ބަޔަކު ފާހަގަކުރާ ޕްލަސް ޮ‬ ‫ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ބޑު ކެމްޕެއިނެއް ނިންމައިލިއިރު އިބޫއާ ގުޅޭ‬ ‫" ޮ‬

‫"ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މައިދާނުގައި އެންމެ ބޮޑު‬ ‫ސްޓްރަގްލްއެއް ކުރެއްވި އެއް ބޭފުޅަކީ އިބޫ‪ .‬ހަތަރު‬ ‫ލީޑަރުން ބަންދުގައި ތިއްބެވިއިރު‪ ،‬އެކި ފިކުރުގެ‬

‫ގޮތުން އެންޓި ކެމްޕެއިނެއް ނުފެނުނީ އެހެންވެ ނޫންތޯ؟‬

‫ބޭފުޅުން ގޮވައިގެން މިހާ ދުވަސް ވަންދެން އުޅުއްވޭނީ‬

‫އިބޫއާ ދިމާއަށް ކިޔާނެ އެއްޗެއް ނެތުން އެއީ ލިބުނު‬

‫ބޑަށް ގާބިލް ވީމާ‪ "،‬ރިޔާޒު‬ ‫ސިޔާސީ ގޮތުން ވަރަށް ޮ‬

‫ބޑު ކުރިއެރުމެއް‪ .‬ރައީސް ޔާމީނަކަށް ވެސް‬ ‫ވަރަށް ޮ‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫"އިބޫގެ ފަރާތުން ފެންނަ އެންމެ ބޮޑު ކަމަކީ‬

‫ޕީޕީއެމަކަށް ވެސް އެ ފުރުސަތެއް ނުލިބުނު‪ "،‬ޖަލަށް‬ ‫ކލިޝަންގައި އިބޫގެ އަރިހުގައި‬ ‫ލުމާ ހަމައަށް އިދިކޮޅު ޯ‬

‫އިޚުލާސްތެރިކަމާއި ތެދުވެރިކަމާއި އަޑުއެއްސެވުމާއި‬

‫ގާސިމްގެ ފަރާތުން އިސް ދައުރެއް އަދާކުރެއްވި ރިޔާޒް‬

‫މަޝްވަރާ ކުރެއްވުމާއި ދީނީ ކަންކަމަށް ދެއްވާ‬

‫ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫އަހައްމިއްޔަތު‪".‬‬ ‫އެ ކަންކަމުގެ އިތުރުން އިބޫއާ ގުޅޭ ގޮތުން‬

‫ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ކެމްޕެއިން ރަސްމީކޮށް‬ ‫ކޅު ލީޑަރުން ޖަލަށް ލުމުން‬ ‫ފެށުމުގެ ކުރިން‪ ،‬އިދި ޮ‬

‫ބޑު ކަމަކީ ރުޅި‬ ‫ރިޔާޒް ފާހަގަކުރެއްވި އެންމެ ޮ‬

‫އެ ކޯލިޝަންގައި ނަގައިކިޔާ އެންމެ އިސް ބޭފުޅެއްގެ‬

‫އިސްނުކުރެއްވުމާއި ކެތްތެރިކަމެވެ‪.‬‬ ‫ކށް ރައީސް ނަޝީދާ އެންމެ ގާތް‬ ‫"ޚާއްސަ ޮ‬

‫ގޮތުގައި ހުންނެވީ އިބޫ އެވެ‪ .‬ސެޕްޓެމްބަރު ‪23‬‬ ‫ގައި ބޭއްވި ރިޔާސީ އިންތިޚާބު ‪ 134،000‬ވޯޓުން‬

‫ބޭފުޅަކީ އިބޫ ކަމަށް ވުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު ފަސޭހައަކަށް‬

‫ކާމިޔާބު ކުރެއްވުމާ ހަމައަށް ވެސް އެ ކޯލިޝަންގެ‬

‫ވެގެން ދިޔަ‪ "،‬ރިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫މކްރަސީގެ ރަން ޔޫބީލް މިއަދު‬ ‫ރާއްޖޭގެ ޑި ޮ‬

‫އިސް ބޭފުޅަކީ އިބޫ އެވެ‪ .‬އެމްޑީޕީ އުފެދުނީއްސުރެ‬ ‫އެ ޕާޓީގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގުރޫޕްގެ ލީޑަރަކީ އެއީ އެވެ‪.‬‬

‫ފާހަގަކުރާ އިރު‪ ،‬އަލަށް ވެރިކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަންނަވާ‬

‫އެ މުއްދަތުގައި ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މަސްރަހުގައި‬

‫އިބޫއާ މެދު ރައްޔިތުން ތިބީ އުއްމީދުކޮށްގެންނެވެ‪.‬‬

‫ބޑެތި ނިންމުންތައް‬ ‫ބޑެތި ހަމަނުޖެހުންތަކާއި ޮ‬ ‫ހިނގި ޮ‬

‫އެމަނިކުފާނުގެ ވައުދުތައް އަހައިގެންނެވެ‪ .‬ގައުމަށް‬

‫އެންމެ ގާތުން ފެނިވަޑައިގެންނެވި ބޭފުޅަކީ ވެސް‬

‫ހަމަޖެހުން ގެނެސްދެއްވާނެކަމުގެ ޔަގީންކަމާ އެކުގަ‬

‫އެމަނިކުފާނެވެ‪.‬‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫އުފެއްދެވި އެވެ‪ .‬އަދި އޮގަސްޓް ‪ 1‬ގައި ޒަކީ އަށް‬

‫ރައީސް ނާސިރު‬

‫ބޑުވަޒީރުކަން ދެއްވި އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫އެކަމަކު ޒަކީ އާއި ނާސިރުގެ މެދުގައި އޮތް‬ ‫ސިޔާސީ ޚިޔާލު ތަފާތުވުން ނިމުމަކަށް ނައެވެ‪ .‬ނާސިރާ‬ ‫ކޅަށް ރައްޔިތުންގެ ބަޔަކު ދެ ފަހަރެއްގެ މަތިން‬ ‫ދެ ޮ‬

‫ޖުމް ހޫރީ ވެރިކަމަކަށް‬ ‫ދިޔައީ ކީއްވެ؟‬

‫އެއްވެ އަޑުއުފުލި އެވެ‪ .‬އޭގެ ފަހުން މާޗު ‪1975 ،8‬‬ ‫ކށް ހައްޔަރު ވެސް‬ ‫ބޑުވަޒީރު ކަމުން ޒަކީ ވަކި ޮ‬ ‫ގައި ޮ‬ ‫ކުރި އެވެ‪.‬‬ ‫ދެ ވަނަ ދައުރަކަށް ކުރިމަތިލެއްވި އިރު ރާއްޖޭގެ‬ ‫އެތެރެއިން ދިމާވާނެ ސިޔާސީ ހުރަސްތައް ހުންނާނެކަން‬ ‫ނާސިރަށް ގަބޫލުފުޅުކުރެއްވޭނެ އެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނީ‬ ‫ގތުން ދުރުވިސްނޭ ބޭފުޅެކެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‬ ‫ސިޔާސީ ޮ‬ ‫ސރ ް‬ ‫އބ ްރާ ހިމ ް ނާ ި‬ ‫ި‬ ‫‪1978 -1968‬‬

‫ދނިފަހަރުގައި އިންޖީނު‬ ‫‪ :1974‬މަސް ޯ‬ ‫ދނި "އުއްމީދު" މޫދަށް ބޭލި‪.‬‬ ‫ފުރަތަމަ ޯ‬ ‫އންނަން ޖެހޭނެ ހައްގުތަކަށް‬ ‫ޑިމޮކްރަސީއެއްގައި ޮ‬ ‫ބަލަންޏާ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީ މިހާރު‬ ‫އތް ގާނޫނުއަސާސީއާ ކައިރި ވެސް ނުކުރެ‬ ‫ރާއްޖޭގައި ޮ‬ ‫ކށްފައެއް ނޫނެވެ‪ .‬މިނިވަން‬ ‫އެވެ‪ .‬ބާރުތައް އޮތީ ވަކި ޮ‬ ‫މުއައްސަސާތަކެއް ނެތެވެ‪ .‬ހުރިހާ ވެސް މީހަކީ‬ ‫ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެވެ‪.‬‬ ‫އެކަމަކު އޭރު އާންމު ދިވެހިންނަށް ޑިމޮކްރަސީ‬ ‫ކބައި ކަމެއް ނޭނގެ އެވެ‪.‬‬ ‫އާއި ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމަކީ ޮ‬ ‫ގތަކަށް ވޯޓުތަކުން‬ ‫އެހެންކަމުން ވެރިން ބޭނުންވާ ޮ‬

‫އިނގިރޭސިންގެ އަތްދަށުން ރާއްޖެއަށް ފުރިހަމަ މިނިވަންކަން ލިބުނު އެގްރިމެންޓްގައި އޭރުގެ‬

‫ވެސް ނަތީޖާ ނެރުމަކީ ވަރަށް ފަސޭހަ ކަމެކެވެ‪.‬‬ ‫"ރައްޔިތުން ހަދާނެ އޭރު ވެރިން ބުނާ ގޮތެއް‪"،‬‬ ‫ރަސްކަން އުވާލައި‪ ،‬ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމަކަށް ދާން ފެނޭތޯ‬

‫ސއިކުރައްވަނީ‬ ‫ބޮޑުވަޒީރު އިބްރާހިމް ނާސިރު (ވ) ޮ‬

‫ގތުން‪ ،‬އެއް ބޭފުޅަކު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ނެގި ވޯޓާ ބެހޭ ޮ‬

‫‪mihaaru.‬‬ ‫‪com‬‬

‫ކށްގެން ގެނައި ބަދަލެއް ނޫން އެއީ‬ ‫"ދިރާސާ ޮ‬

‫ވެސް ވެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ރަސްކަމުން މުހައްމަދު ފަރީދު‬ ‫ދުރުކުރެއްވީ‪ ،‬އާ ޖުމްހޫރިއްޔަތުގެ ގާނޫނުއަސާސީ‬

‫[ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ބަދަލުކުރުމަކީ]‪".‬‬ ‫ރާއްޖޭގެ ރައީސްކަމުގެ މަގާމުގައި ނާސިރު ދެ‬

‫ނޮވެމްބަރު ‪ 1968 ،11‬ގައި ތަސްދީގުކުރެއްވުމާ އެކު‬ ‫އންނަން ފެންނަނީ ރަސްކަމެއްތޯ‬ ‫ރާއްޖޭގައި ޮ‬

‫ތ ކަނޑައަޅަން މާޗު ‪،15‬‬ ‫ނުވަތަ ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމެއް ޯ‬

‫ދައުރު ހުންނެވި އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ފުރަތަމަ ދައުރު‬

‫އެވެ‪.‬‬ ‫ގތުގައި ނާސިރުގެ‬ ‫ބައެއް ބޭފުޅުން ވިދާޅުވި ޮ‬

‫އއްވައި ސިޔާސީ އެހެން‬ ‫ނިމެން ކައިރި ވެފައި ޮ‬

‫ވޓު ކަރުދާސްކޮޅު‬ ‫‪ 1968‬ގައި ދިވެހިންނާ ހަމައަށް ޯ‬

‫އަނެއް މަގުސަދަކީ "ޒަމާނީ ވެރިކަމެއް" ރާއްޖެ އަށް‬

‫ލީޑަރުންތަކެއް ވެސް ވަނީ އުފެދެން ފަށައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑުވަޒީރު އިބްރާހިމް ނާސިރަކީ‬ ‫ދިއުމުގެ ކުރިން ވެސް ޮ‬

‫ގެންނެވުމެވެ‪.‬‬

‫އަދި އާންމުންގެ ތެރޭގައި ސިޔާސީ ވާހަކަ ދެކެވި‪،‬‬

‫ބާރުގަދަ ބޭފުޅެކެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނާ ދެކޮޅަށް އެއްޗެއް‬

‫"ރަސްކަމަކީ ވިރާސީ ވެރިކަމެއް‪ .‬ގަނޑުވަރު‬

‫ނާސިރުގެ ވެރިކަމަށް ސިއްރުން ފާޑުކިޔުން ވެސް އައީ‬

‫ބުނަން ކެރޭނެ މީހަކު ނެތެވެ‪ .‬ސަރުކާރު ހިންގަވަމުން‬

‫ތެރޭގައި އެކި އާއިލާތައް އުޅޭނެ‪ .‬އެއީ ދައުލަތުން‬

‫ގިނަވަމުންނެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ވެރިކަމުގެ ވައްޓަފާޅި‬

‫ގެންދެވީ ސީދާ އެމަނިކުފާނުގެ ބާރުގެ ދަށުންނެވެ‪.‬‬

‫ޕޓަށް ވާހަކަ ދެއްކެވި‬ ‫ކުރަން ޖެހޭ ހަރަދެއް‪ "،‬މި ރި ޯ‬

‫އަށް ބަދަލުތަކެއް ގެންނެވުމުގެ ވިސްނުންފުޅު‪1973 ،‬‬

‫ބޭފުޅަކު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ރިޔާސީ އިންތިހާބަށް ވަޑައިގަތުމުގެ ކުރިން ގެންގުޅުއްވި‬

‫އޭގެ ދެވަނައެއް ނެތް ސިޔާސީ ލީޑަރެއްގެ‬ ‫ގޮތުގައި ‪ 10‬އަހަރު ބޮޑުވަޒީރަކަށް ހުންނެވުމަށް ފަހު‬

‫"ޒަމާނީ ވެރިކަމެއް ވިއްޔާ ނުހުންނާނޭ‬

‫އެވެ‪.‬‬ ‫ނާސިރު ގެންނެވި އެއް ބަދަލަކީ އޭރު ވެރިކަމަށް‬

‫ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމަކަށް ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމް‬

‫ރަސްކަލެއް‪ ،‬އެއީ ނާސިރު ވިސްނެވި ގޮތް‪ .‬އެހެންވެ‬

‫ބަދަލުކުރެއްވުމުގެ މަގުސަދަކަށް ނާސިރުގެ އޮތީ ކޮން‬

‫ޒަމާނީ ވެރިކަމެއް ގެންނެވުން އެއީ ވެސް ނާސިރުގެ‬

‫ވަޑައިގަތުން އެންމެ ކައިރި އެއް ބޭފުޅެއް ކަމަށްވާ‬

‫ބޭނުމެއް ހެއްޔެވެ؟ އޭރުގެ ތާރީޚު އެނގިވަޑައިގެން‬

‫ވިސްނެވުމެއް‪".‬‬

‫ބޑުވަޒީރުކަން ދެއްވުމެވެ‪.‬‬ ‫އަހުމަދު ޒަކީ އަށް ޮ‬ ‫އެކަމަށްޓަކައި ފެބްރުއަރީ ‪ 1972 ،2‬ގައި‪،‬‬

‫ހުންނެވި ބޭފުޅަކު‪ ،‬ނަން ނުޖަހާ ގޮތަށް‪ ،‬ވިދާޅުވީ އޭގެ‬ ‫ބޭނުމަކީ "އޭރު ލިބިވަޑައިގެންނެވެން ނެތް އެހެން‬

‫ނާސިރުގެ ވެރިކަމުގެ ބައެއް އުސް އަލިތައް‬

‫ހއްދެވުމާއި ވެރިކަން ޒަމާނީކުރެއްވުން"‬ ‫ބާރުތައް ވެސް ޯ‬ ‫ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ތޅާއި ފުވައްމުލައް‬ ‫ޖެނުއަރީ ‪ :1959 ،1‬އައްޑު އަ ޮ‬

‫"ލިބިވަޑައިގެންނެވެން ނެތް އެހެން ބާރުތައް"‬

‫ތޅު ހިމެނިގެން އައްޑޫ ބަޣާވާތް ފެށި‬ ‫އަދި ހުވަދު އަ ޮ‬

‫ކަމަށް އޭނާ އެ ވިދާޅުވީ ރަސްކަމަށެވެ‪ .‬ސަރުކާރު‬

‫ޖުލައި ‪ :1959 ،17‬ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ބާރުގެ‬

‫ބޑުވަޒީރު ނަމަވެސް‬ ‫ހިންގުމުގެ އެންމެ މަތީ ވެރިޔަކީ ޮ‬ ‫ދައުލަތުގެ އެންމެ މަތީ ވެރިޔަކަށް ރަސްކަލަކު ހުންނަވަ‬

‫ދަށަށް ތިނަދޫ ގެނައި‪.‬‬ ‫ޖެނުއަރީ ‪ :1962 ،31‬ދެ ވަނަ ފަހަރަށް ހުވަދު‬

‫އެވެ‪ .‬ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމަށް ދިވެހި ރައްޔިތުން ވޯޓު‬

‫އަތޮޅުގައި ފެށީ ބަޣާވަތް ނިމުމަކަށް ގެނެސް ތިނަދޫ‬

‫ދިން އިރު ‪ 1954‬އިން ފެށިގެން ރާއްޖޭގެ ރަސްކަމުގެ‬

‫ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނައި‪ .‬އެކަން‬

‫ތަޚުތު ފުރުއްވަމުން ގެންދެވީ މުހައްމަދު ފަރީދު ދީދީ‬

‫ބޑުވަޒީރު އިބްރާހިމް ނާސިރު ތިނަދުއަށް‬ ‫ކުރެއްވީ ޮ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ވަޑައިގެން‪.‬‬ ‫"ނާސިރު ބޭނުންފުޅުވީ ހަމަ ހުރިހާ ބާރެއް‪"،‬‬

‫ކުރިން ވާހަކަ ދެއްކެވި ބޭފުޅާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ރަސްކަލަކު ހުންނަވާ ނަމަ އޭނާ އަށް ދައުލަތުން‬

‫ސެޕްޓެމްބަރު ‪ :1963 ،29‬އައްޑު އަތޮޅުގައި‬ ‫ވަކި ދައުލަތެއް އުފެއްދެވުމުގައި އިސްކޮށް ހުންނެވި‬ ‫އަބްދުﷲ އަފީފު‪ ،‬ސީޝެލްސް އަށް ގެންދަން‬

‫ކުރަން ޖެހޭ ޚަރަދާއި އޭނާގެ ރުހުން ވެސް ބައެއް‬

‫އިނގިރޭސި ސަރުކާރުން ނިންމި‪ .‬މިއީ އައްޑޫ‬

‫ކަންކަމުގައި ބޭނުންވާނެ އެވެ‪ .‬ދައުލަތުގެ ބޮޑެތި‬

‫ބަގާވާތުގެ ނިމުން‪.‬‬

‫ސއި ވެސް ކުރައްވާނީ ރަސްގެފާނެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫ކަންކަމުގައި‬ ‫ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމެއްގައި ގައުމުގެ ހުރިހާ ބާރެއް ވެސް‬ ‫އޭރު ރައީސްގެ އަތަށް އަރަ އެވެ‪.‬‬ ‫މައުލޫމާތު އެނގި ތިއްބެވި ބައެއް ބޭފުޅުން‬ ‫ގތުގައި ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމަކަށް ރާއްޖޭގެ ނިޒާމް‬ ‫ވިދާޅުވި ޮ‬ ‫ވޓު ނެގުމުގެ ކުރިން ވެސް މުހައްމަދު‬ ‫ބަދަލުކުރުމުގެ ޯ‬

‫ޖުލައި ‪ :1965 ،26‬އިނގިރޭސިންގެ އަތުން‬ ‫ރާއްޖެ އަށް މިނިވަންކަން ލިބުނު އެގްރިމެންޓްގައި‪،‬‬ ‫ބޑުވަޒީރު ނާސިރު ސޮއިކުރެއްވި‪.‬‬ ‫ސިލޯނުގައި ޮ‬ ‫އެޕްރީލް ‪ :1966 ،12‬ހުޅުލޭގައި ހެދި އެއާޕޯޓް‬ ‫ގތުން ފުރަތަމަ ބޯޓު ޖެއްސި‪.‬‬ ‫ހުޅުވުމުގެ ޮ‬ ‫އޮކްޓޯބަރު ‪ :1971 ،19‬އަމީނިއްޔާ އާއި‬

‫ފަރީދަށް ބައެއް ކަންކަން އެނގިވަޑައިގަތެވެ‪ .‬އަދި‬

‫މަޖީދިއްޔާގައި ހުރިހާ މާއްދާއެއް ވެސް ޖީސީއީ އޯލެވެލް‬

‫ނާސިރު ބޭނުންފުޅު ނަމަ ރަސްކަމުން އިސްތިއުފާ‬

‫ފެންވަރަށް ކިޔަވިދޭން ފެށި‪ .‬އޭގެ ކުރިން ‪1962‬‬

‫ދެއްވަން ވެސް އެމަނިކުފާނު ހުންނެވީ ތައްޔާރަށް‬

‫އިން ފެށިގެން މަޖީދިއްޔާގައި ވަކި ކްލާހެއްގައި އައީ‬

‫ބޑުވަޒީރަށް ދެންނެވި ކަމަށް‬ ‫ކަމަށްވެ އެވެ‪ .‬އެގޮތަށް ޮ‬

‫ޖީސީއީގައި ބައިވެރިވެވޭ ފެންވަރަށް ކިޔަވައިދެމުން‪.‬‬

‫ބޑުވަޒީރުކަމުގައި ‪ 10‬އަހަރު‪ ،‬ރައީސްކަމުގައި‬ ‫ޮ‬ ‫‪ 10‬އަހަރު ހޭދަކުރެއްވި އިރު‪ ،‬ގައުމު މިސްރާބު‬ ‫ޖަހާފައިވާ ދިމާ އާއި އުފެދިދާނެ ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން‬ ‫އެނގިވަޑައިގަނެ އެވެ‪ .‬އެއީ އޭރު ވެރިކަމާ ގާތްވެދާނެ‬

‫އަޅައިދިނުމުގެ މަޝްރުއޫގެ ދަށުން އިންޖީނު އެޅި‬

‫މޫ ސާ ލަ ތީ ފް‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪5‬‬

‫ގާނޫނުއަސާސީ އަށް ބަދަލުގެނެސް‪ ،‬ބޮޑުވަޒީރުގެ މަގާމު‬

‫ކަމަށް ފެނިވަޑައިގެންނެވި ބައެއް ބޭފުޅުންނަށް‬ ‫ސަރުކާރުގެ މަތީ މަގާމުތައް ދެއްވައިގެން ހިންދާލެއްވޭނެ‬ ‫ކަމެއް ނޫންކަން ވެސް‪ ،‬އެމަނިކުފާނުގެ ދުރުމި އަށް‬ ‫އަރާނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ބމަތިވަމުން އައި‬ ‫ރިޔާސީ އިންތިހާބު ‪ 1978‬ގައި ޯ‬ ‫އިރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަށް ނާސިރު ސިޓީފުޅެއް‬ ‫ފނުއްވި އެވެ‪ .‬ޖޫން ‪ 1978 ،16‬ގައި ބޭއްވި‬ ‫ޮ‬ ‫ޖަލްސާގައި އިއްވި ސިޓީގައި އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ‬ ‫އިތުރު ދައުރަކަށް ކުރިމަތިނުލައްވާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬މައުމޫން‬ ‫ވޓުން ފާސްކުރީ‬ ‫އަބްދުލްގައްޔޫމްގެ ނަންފުޅު‪ ،‬ސިއްރު ޯ‬ ‫ވެސް އެ ޖަލްސާގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ހއްދަވައިދެއްވި ގައުމީ ބަތަލްގެ‬ ‫މިނިވަންކަން ޯ‬ ‫މަގާމު ލިބިވަޑައިގެންނެވި ނާސިރަށް‪ ،‬އޭގެ ފަހުން‬ ‫ކުރިމަތިވެވަޑައިގަތް ކަންކަމަކީ‪ ،‬ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި‬ ‫ބޑު މައްސަލައަކަށް‬ ‫މިހާރު ޚިޔާލު ތަފާތުވުން ޮ‬ ‫ވެދާނެ ކަންތައްތަކެކެވެ‪ .‬ރައީސްކަމާ މައުމޫން‬ ‫ހަވާލުވެވަޑައިގެންތާ ތިން ހަފުތާއެއްހާ ދުވަސް‬ ‫ފަހު‪ ،‬ޑިސެމްބަރު ‪ 1978 ،7‬ގައި ސިންގަޕޫރަށް‬ ‫ގތަށް އަވަހާރަވަންދެން ވެސް އުޅުއްވީ‬ ‫ވަޑައިގެންނެވި ޮ‬ ‫އެ ގައުމުގަ އެވެ‪ .‬ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުން ކުރި‬ ‫ކށް‪ ،‬އެމަނިކުފާނު ދިވެހި ދައުލަތުގެ‬ ‫ތަހުގީގަކަށް ބިނާ ޮ‬ ‫މިލްކިއްޔާތަށް ހިޔާނާތްވެވަޑާއިގެންނެވި ކަމަށް‬ ‫ޝަރީއަތަށް ސާބިތުވެ‪ 25 ،‬އަހަރަށް އަރުވާލަން‪1986 ،‬‬ ‫ގައި ހުކުމްކުރި އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ރާއްޖޭގެ މިނިވަންކަމަށް‬ ‫‪ 25‬އަހަރު ފުރުން ފާހަގަކުރަން ‪ 1990‬ގައި އޮތް‬ ‫ރަސްމީ ޖަލްސާގައި އޭރުގެ ރައީސް މައުމޫން ވަނީ‪ ،‬އެ‬ ‫ކށްދެއްވިކަން އިއުލާންކުރައްވައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫އަދަބު މައާފު ޮ‬ ‫ނާސިރު އަވަހާރަވީ މައުމޫންގެ ދިގު ‪ 30‬އަހަރުގެ‬ ‫ވެރިކަން ނިމުނުތާ ‪ 11‬ދުވަސް ފަހުން‪ ،‬ނޮވެމްބަރު ‪،22‬‬ ‫ކޅު މާލެ ގެނައުމުން މޫނުފުޅު‬ ‫‪ 2008‬ގަ އެވެ‪ .‬ހަށި ޮ‬ ‫ދެކެން އެތައް ހާސް ދިވެހިންނެއް ދިގު ކިޔޫގައި‬ ‫އެތައް އިރެއް ހޭދަކުރި އެވެ‪ .‬ހަޔާތްޕުޅުގެ ފަހު ‪30‬‬ ‫އަހަރު ރާއްޖެ އިން ބޭރުގައި ހޭދަކުރެއްވިޔަސް‪ ،‬އެންމެ‬ ‫ފަހު ވަގުތު އެމަނިކުފާނަށް ދިވެހިން އަދާކުރީ ގައުމީ‬ ‫އިހުތިރާމެކެވެ‪.‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪7‬‬

‫ޑިމޮކްރަސީ ޒުވާނުންގެ އަތްމަތީގައި‪،‬‬ ‫އެކަމަކު އެހާ ޒިންމާދާރުތަ؟‬ ‫ކަމަކަށް ވިސްނުން ގެންދެވެން ވެސް ނެތީ އެވެ‪.‬‬

‫ނި އު މަ ތުﷲ އި ދު ރީ ސް‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫ޮކންމެ ކަމެއް ވަރިހަމަ‬ ‫މި ހުރިހާ މައްސަލަތަކެއްގެ ނަތީޖާއަކަށް ވަނީ‬

‫މކްރަސީއަށެވެ‪.‬‬ ‫އެންމެން ވަކާލާތުކުރަނީ ޑި ޮ‬

‫އަމިއްލަ ދިރިއުޅުން ސަލާމަތްކުރަން ހުރިހާ ވަގުތަކާއި‬

‫ރައްޔިތުންގެ ބާރަށެވެ‪ .‬އެކަމަކު ވެރިކަމުގެ ހަގީގީ‬

‫ވިސްނުމެއް ހުސްކުރުމެވެ‪.‬‬

‫ވެރިން ކަމަށްވާ ރައްޔިތުންނާ ހިސާބުން އަހަރެމެންނަށް‬

‫އންނަނީ އެ މީހުން‬ ‫"ޒުވާނުންނަށް ވިސްނިފައި ޮ‬

‫ބޑަށް ފިކުރުކުރަން ޖެހޭ ކަމަކީ ޒުވާން‬ ‫ވަރަށް ޮ‬

‫ސަވައިވް ވާނީ ޔަގީންކަން ބޮޑު ކޮންމެވެސް ވަޒީފާއެއް‬

‫އތް ހާލަތެވެ‪ .‬ޒުވާނުންގެ ހޭލުންތެރިކަމަށާއި‬ ‫ޖީލު ޮ‬

‫ކށް މަހުން މަހަށް މުސާރަ ލިބުމުން ކަމަށް‪.‬‬ ‫އަދާ ޮ‬

‫އެ މީހުންނަށް ދުނިޔެ އެނގޭ ކަމަށް ބުނަމުން ދިޔަ‬

‫އެކަމަކު މީހާ ކާމިޔާބުވެ‪ ،‬ޒިންމާދާރުވުމަކީ އެއީ‬

‫ނަމަވެސް‪ ،‬ޒުވާނުންނާ އެކު މަސައްކަތްކުރާ މީހުންގެ‬

‫އންނަނީ އުމުރުން ތިރީސް‬ ‫ނޫންކަން އެނގޭ އިރު މި ޮ‬

‫ތަޖުރިބާ އަކީ އެއީއެއް ނޫނެވެ‪.‬‬

‫ގސް އާއިލާއެއް ބަލަހައްޓަން‬ ‫ފަހަކުން މައްޗަށް ޮ‬

‫މކްރަސީ ހަރުދަނާކޮށް ރައްޔިތުން‬ ‫މިއީ ރާއްޖޭގެ ޑި ޮ‬

‫ދރެއް ނުހުރޭ‪ ،‬އާމްދަނީ ލިބޭނެ‬ ‫ޖެހިފައި‪ .‬ވަންނާނެ ގެ ޮ‬

‫އތް ގޮންޖެހުމެކެވެ‪.‬‬ ‫ބާރުވެރިކުރުވުމުގެ މަސައްކަތަށް ޮ‬

‫ނވޭ‪ "،‬އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ގޮތެއް ޯ‬

‫ޒުވާނުންނާ އެކު ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރައްވައި‪،‬‬

‫ދިވެހި ޒުވާނުން ބޭނުންވަނީ ސަރަހައްދީ ސިޔާސީ ކޯޅުމަށް ވުރެ ޮބޑަށް ސުލްހަވެރިކަމާއި‬

‫ޒުވާނުންގެ ގައުމީ އިނާމު ހާސިލްކުރައްވާފައިވާ‬

‫ވާހަކަ ދެއްކެވި ބޭފުޅުން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި‬ ‫ޖރިޓީ އަކީ ޒުވާނުން ކަމަށް ވާއިރު ގައުމުގެ‬ ‫އާބާދީގެ މެ ޯ‬

‫ހަސަން ޝިޔާމް ވިދާޅުވީ ޒުވާން ޖީލު ޒަމާނުންސުރެ‬

‫އަމާންކަން‪ ،‬ކަމަށް ބުނެ ލިޔެފައިވާ ޯބޑުތަކެއް ހިފައިގެން‪ ،‬ޕީޕީއެމްގެ ޒުވާނުން އެއްވުމެއްގައި‬

‫ހާލަތަށް ވިސްނައި ފިކުރު ކުރުމަށް ވުރެ އަމިއްލަ‬

‫މުޖުތަމައުން ޒުވާނުންނާ މެދު ދެކޭ ގޮތާއި އަމިއްލަ‬

‫‪---.‬ފައިލް ފޮޓޯ‪ :‬ނިޝާން އަލީ‪/‬މިހާރު‬

‫ހާލައިގެން ނޫޅެވޭ ޒުވާނުން ގިނަވުމަކީ ކޮންމެ ކަމެއް‬

‫ގތާއި ކަންކަމާ ވިސްނާ ގޮތާއި‪،‬‬ ‫ބިނާވެފައި އޮތް ޮ‬

‫ވަރިހަމަވެ‪ ،‬ޒިންމާދާރުކަން ގެއްލެން ދިމާވާ ވަރަށް ބޮޑު‬

‫ވިސްނުމަށް ކަންކަން ނުނިންމުމާއި ފުދުންތެރިކަން‬

‫ސަބަބެކެވެ‪.‬‬

‫ނެތުމާއި ކަންކަމުގައި ހައްދެއް‪ ،‬އިމެއް ނެތް ކަމަށް‬

‫އުމުރުގެ އެންމެ މުހިންމު ހިސާބަށް ދާއިރު ވެސް‬

‫ދެކޭ ޒުވާނުން ގިނަވުމަކީ ޒިންމާދާރު ނޫން ޒުވާނުންގެ‬

‫ހދި އުޅެން ޖެހުމުން އެ ނޫން އެއްވެސް‬ ‫ދިރިއުޅުމެއް ނު ޯ‬

‫ބޑުވާ ބައެއް ސަބަބުތައް ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫އާބާދީ ޮ‬

‫ކަމެއް މުހިންމު ނުވަނީ އެވެ‪.‬‬

‫ގތުގައި ޒުވާނުންނަކީ އަބަދު‬ ‫ޝިޔާމް ވިދާޅުވި ޮ‬

‫މކްރަސީއެއް އަދި އެހެން ކަމެއް‬ ‫މި ހާލަތުގައި‪ ،‬ޑި ޮ‬

‫ކުޅިވަރާއި މަޖަލުގައި އުޅެން ޖެހޭ ބައެއްގެ ގޮތުގައި‬

‫ވެސް މުހިންމެއް ނުވެ އެވެ‪.‬‬

‫މުޖުތަމައުން ޒަމާނުންސުރެ ގަބޫލުކުރަމުން އައިސްފައިވާ‬

‫އެހެންވެ ޒުވާނުންގެ ހާލަތު އޮތް ގޮތުން ރާއްޖޭގެ‬

‫ގތުން‪ ،‬ޒުވާނުންގެ ވެސް‬ ‫ކަމަށެވެ‪ .‬ނަތީޖާއެއްގެ ޮ‬

‫ގންޖެހުންތައް އެބަ ހުއްޓެވެ‪.‬‬ ‫ޑިމޮކްރަސީ އަށް ބޮޑެތި ޮ‬

‫ހަމައެކަނި ޑިމާންޑަކީ ކުޅިވަރާއި މުނިފޫހިފިލުވުން‬

‫އެ ހާލަތު ބަދަލުކުރަން އެބަ ޖެހެ އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށް ވަނީ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު މިކަން މިހާރު މަޑުމަޑުން‬

‫ޝިޔާމް ވިދާޅުވީ "ޒުވާން ލީޑަރެއްގެ އެންމެ‬

‫ނަމަވެސް ބަދަލުވަމުން އަންނަކަން އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި‬

‫މުހިންމު ސިފައަކީ‪ ،‬ނަޒާހަތްތެރިކަން" ކަމަށާއި‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ނަޒާހަތްތެރިކަމާއި ފުދުންތެރިކަން ވަރަށް ބޮޑަށް‬

‫ގތުގައި‪ ،‬ގައުމުގެ ކަންކަމާ‬ ‫މިއީ ޝިޔާމް ވިދާޅުވި ޮ‬

‫ގުޅިފައިވާ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ވިސްނައި‪ ،‬ކަންކަމާ ހަވާލުވާނެ ޒިންމާދާރު ލީޑަރުން‬ ‫އުފެދުމަށް އޮތް ހުރަހެކެވެ‪.‬‬

‫ދުނިޔޭގައި ވެސް ޮބޑު މައްސަލައެއް‬

‫ޒުވާނުންގެ ހަގީގީ ހާލަތު!‬

‫ޒުވާނުންގެ ހާލަތު ދިރާސާކުރާ ބައިނަލްއަގުވާމީ‬

‫ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާއެއްގައި‪ ،‬ހިއުމަން‬ ‫ސސް ދާއިރާގައި މަސައްކަތްކުރައްވާ ބޭފުޅަކު‪،‬‬ ‫ރި ޯ‬ ‫އޭނާ ޒުވާނުންނާ ކުރައްވާފައިވާ އިންޓަވިއުތަކުން‬ ‫ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ތަޖުރިބާ ހިއްސާކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬ ‫"މަތީ ފާހެއް ހިފައިގެން އަޔަސް ގައުމު ހިނގާ‬ ‫ނިޒާމު ނޭނގޭ ޒުވާނުން ވަރަށް ގިނަ‪ .‬އަޅުގަނޑު‬ ‫ބޑު މައްސަލައެކޭ‪ .‬ތައުލީމީ‬ ‫ގަބޫލުކުރަނީ މިއީ ވަރަށް ޮ‬ ‫ޒުވާނުން ގިނަވުމުން ޒުވާނުންނަކީ މިހާރު ވަރަށް މޮޅު‪،‬‬ ‫އންނަނީ ހީވެފައި‪ "،‬އޭނާ ވިދާޅުވި‬ ‫ފުރިހަމަ ބައެއްކަން ޮ‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫މކްރަސީ ހަރުދަނާކޮށް‪،‬‬ ‫"އެކަމަކު ގައުމެއްގެ ޑި ޮ‬ ‫ޒިންމާދާރު ބަޔަކަށް އެ މީހުން ހަދަން ކުރަން ޖެހޭ‬ ‫މަސައްކަތް ވަރަށް ގިނަ ކަމަށް ފެނޭ‪".‬‬ ‫ގތުން މަތީ ފާސް ހިފައިގެން ވަޒީފާ‬ ‫ތައުލީމީ ޮ‬ ‫އަށް ނުކުންނަ ޒުވާނުންގެ ތެރޭގައި‪ ،‬ގައުމުގެ އެކި‬ ‫މުއައްސަސާތަކުގެ ބޭނުން ނޭނގޭ އަދި ވެރިކަމުގެ‬ ‫ނިޒާމު ހިނގަނީ ކިހިނެއްކަން ކިޔައިދޭން ވެސް ނޭނގޭ‬ ‫ޒުވާނުން ވަރަށް ގިނަ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫މކްރަސީ ހަރުދަނާކުރަން މަސައްކަތްކުރާއިރު‬ ‫އެއީ ޑި ޮ‬ ‫ގންޖެހުމެއް ކަމަށް ވެސް އޭނާ‬ ‫ކުރިމަތިވާނެ ޮ‬ ‫ގަބޫލުކުރައްވަ އެވެ‪.‬‬ ‫މކްރަސީ ހަރުދަނާކުރަން އެންމެ ފުރަތަމަ މި‬ ‫"ޑި ޮ‬ ‫ނިޒާމަށް ފަރިތަވާން ޖެހޭ‪ .‬ހަގީގަތަކީ ނިޒާމު ވެސް‬

‫ތިންކްޓޭންކެއް ކަމަށްވާ "ޔޫތު ޕޮލިސީ" ގެ ދިރާސާ‬

‫ފްލެޓަށް އެދޭ ފޯމް ޯހދުމަށްޓަކައި ދަރުބާރުގޭގައި މީހުން ޮތއްޖެހިފައި‪ :‬ބޯހިޔާވަހިކަން ނުލިބުން ފަދަ ކަންކަމުގެ‬

‫ގތުގައި ގައުމީ އަދި‬ ‫ކަރުދާހެއްގައި ބުނެފައިވާ ޮ‬

‫ސަބަބުން ޒުވާނުންގެ ދިރިއުޅުމަށް ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރު ބޮޑު‪ ---.‬ފައިލް ފޮޓޯ‪ :‬ނިޝާން އަލީ‪/‬މިހާރު‬

‫ބައިނަލްއަގުވާމީ ކަންކަމުގައި ވެސް ސިޔާސަތު‬

‫ދަސްނުވާކަން‪ "،‬އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ކުރިން ވާހަކަ ދެއްކި ޝިޔާމްގެ ތަޖުރިބާއިން‬ ‫ވެސް މިކަމަށް ބާރުދެ އެވެ‪.‬‬ ‫ފތުގެ ދެލިގަނޑު ކިޔައި ދަސްކޮށްގެން ކިޔަވައި‬ ‫" ޮ‬ ‫ނިންމުމަކުން ޒުވާނުން އަދި ހަރުދަނާ ބަޔަކަށް‬ ‫ނުވާނެ‪ .‬އެ މީހުންނަކީ ގައުމުގެ ހިންގުމާ ހަވާލުވާން‬

‫ގައުމަށާއި މުޖުތަމައަށް އެންމެ ފައިދާ ކުރާނެ ގޮތްތޯ‬ ‫ޒުވާނުން ބުއްދިވެރިކަމާ އެކު ވިސްނަން ޖެހޭ‪.‬‬ ‫ކޮންމެއަކަސް އެއީވެސް ފަލްސަފާއެއް‪ ،‬ފިކުރެއް ނުވަތަ‬ ‫އެއީވެސް ޚިޔާލެއް‪ "،‬ޝިޔާމް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ގތުގައި‪ ،‬ފުދުންތެރިކަން‬ ‫އޭނާ ވިދާޅުވި ޮ‬ ‫ކުޑަވުމަކީ ވެސް ޒުވާނުން ޒިންމާދާރު ނުވާ ވަރަށް‬

‫ތިބި މީހުންނަށް މުޖުތަމައުން ވެސް ގަބޫލުކޮށް‪ ،‬މި‬

‫ކންމެ އަހަރަކު އެތައް ބައިވަރު‬ ‫ބޑު ސަބަބެކެވެ‪ޮ .‬‬ ‫ޮ‬

‫ކަންކަމުގެ ތެރެއަށް ނެރެ ދަސްކޮށްދީގެން ނޫނީ ގައުމު‬

‫ކުދިންނެއް ސްކޫލް ނިންމާއިރު‪ ،‬މަތީ ތައުލީމު ހޯދަން‬

‫ގތެއް ވެސް‪ ،‬މި ނިޒާމެއް ވެސް ދަހެއް‬ ‫ހިނގާ ޮ‬

‫ފުރުސަތު ނުލިބުމާއި އެ ތަނަވަސްކަން ނެތުން‬

‫ނުވާނެ‪ .‬ޒިންމާދާރެއް ވެސް ނުވާނެ‪ "،‬އޭނާ ވިދާޅުވި‬

‫އަދި ވަޒީފާއަކަށް ދިޔަޔަސް‪ ،‬އެ ލިބޭ އެއްޗަކުން‬ ‫ގތެއް ނެތުމުން ޒުވާނުން ނުރަނގަޅު‬ ‫ދެކޮޅުޖެއްސޭނެ ޮ‬

‫އެވެ‪.‬‬ ‫ގތުގައި މުޖުތަމައު ބައްޓަންވެފައި‬ ‫ޝިޔާމް ވިދާޅުވި ޮ‬

‫ކށް އެފަހަރަކު އެންމެ ފަސޭހައިން‬ ‫މަގުތައް އިޚްތިޔާރު ޮ‬

‫އޮތީ މިފަދަ ފުރުސަތު ޒުވާނުންނަށް ފަސޭހައިން ލިބޭ‬

‫ގތަކަށް އެކަން‬ ‫ކަންކަން ހާސިލްކުރެވެން އޮންނަ ޮ‬

‫ގތަކަށް ވެސް ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ކޮށްލުމަކީ އާންމު ކަމަކަށް ވެފައިވާކަން އޭނާ‬

‫އެއްވެސް ކަމެއްގައި އިމެއް ނެތް ކަމަށް ދެކޭ‪،‬‬ ‫މޑަނައިޒަމް" ގެ ފިކުރަކީ ވެސް ބައެއް‬ ‫"ޕޯސްޓް ޮ‬

‫ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬ ‫"ޒުވާން ލީޑަރެއްގެ އެންމެ މުހިންމު ސިފައަކީ‪،‬‬

‫ޒުވާނުންގެ ދިރިއުޅުން ބިނާކުރާ ފަލްސަފާއެއް ކަމަށް‬

‫ނަޒާހަތްތެރިކަން‪ ،‬ނަޒާހަތްތެރިކަމާއި ފުދުން ތެރިކަން‬

‫އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ބޑަށް ގުޅިލާމެހިފައިވޭ‪ "،‬ޝިޔާމް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ވަރަށް ޮ‬

‫"‪...‬ހައްދެއް ނެތި މިނިވަން ވެގެންދާ ދިޔުމަކީ‪،‬‬

‫އތް މިންވަރުން މި ނޫން‬ ‫މިކަން ބޮޑުވެފައި ޮ‬

‫ކަނޑައަޅާ ފެންވަރުގައި ޒުވާނުންގެ ބައިވެރިވުން ކުޑަ‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫"ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ހިސާބެއްގައި ވެސް ޒުވާނުންނަށް‬ ‫ފުރުސަތު ދިނުމާއި ފުރުސަތުގެ ބޭނުން ހިފުމަށް އޮތް‬ ‫ޖާގަ ކުޑަ‪ "،‬އެ ޖަމިއްޔާއިން ބުނެފައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫އދ‪.‬ގެ ކުރީގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް ކޯފީ އަނާން‬ ‫ވެސް މި މައްސަލާގައި ވާހަކަ ދައްކަވާފައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫"އާންމު އުސޫލަކީ ކަމެއް އޮޅުންފިލުވަން‬ ‫ބޭނުންވެއްޖެ ނަމަ އެކަމެއްގެ ތަޖުރިބާކާރުންނާ ވާހަކަ‬ ‫ދެއްކުން‪ .‬އެކަމަކު ޒުވާނުންގެ ކަމަކާ ޖެހުމުން އެ‬ ‫އންނަނީ ހަނދާންނެތިފައި‪ "،‬ޒުވާން‬ ‫މީހުންގެ މަތިން ޮ‬ ‫އތް ހުރަހަކީ ސިޔާސަތު‬ ‫ލީޑަރުން އުފެއްދުމަށް ޮ‬ ‫ކަނޑައެޅުމުގައި ޒުވާނުންގެ ބައިވެރިވުން ކުޑަވުންކަން‬ ‫ފާހަގަކުރައްވައި އޭނާ ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫މކްރަސީ ހިމާޔަތްކޮށް‪،‬‬ ‫ރާއްޖޭގެ ޑި ޮ‬ ‫ނަޒާހަތްތެރިންނާއި އަމާނާތްތެރިން ގިނަ މުޖުތަމައުއެއް‬ ‫އުފެއްދޭނީ ޒުވާނުންގެ ކިބާގައި ވެސް އެ ސިފަތައް‬ ‫ހުރެގެންނެވެ‪.‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ރައީސް މައުމޫންގެ ‪ 30‬އަހަރު‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪8‬‬

‫ކމިއުނިޓީ ސްކޫލު ހުޅުވެމުން ދިޔަ އެވެ‪.‬‬ ‫ތޅެއްގައި ޮ‬ ‫އަ ޮ‬

‫ތޅަށް ބޭނުން ކުރެވޭ ގޮތަށް‪ ،‬ސަރަހައްދީ‬ ‫ވުރެ ގިނަ އަ ޮ‬

‫ޕުރައިމަރީ ސްކޫލު ހުޅުވެމުން ދިޔަ އެވެ‪ .‬އެއްގޮތަކަށް‬

‫ހަސްފަތާލުތައް ގައިމްކުރި އެވެ‪ .‬ރަށްރަށުގައި ސިއްޙީ‬

‫ވެސް ލިޔަންކިޔަން ނުދަންނަ މީހުންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން‬

‫މަރުކަޒެވެ‪ .‬ޑަކްޓަރެއްގެ ޚިދުމަތް ލިބޭ ގޮތަށެވެ‪.‬‬

‫"އަސާސީ ތަޢުލީމުގެ މަޝްރޫޢު" އިއުލާންކުރި އެވެ‪.‬‬

‫މި ޒަމާނުގެ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ރައީސް‬

‫ލިޔަންކިޔަން ނޭނގުން ރާއްޖެ އިން ނައްތާލާށެވެ‪.‬‬

‫ގތުން މަޢުލޫމާތު ސާފުކުރާ އިރު އެންމެ‬ ‫މައުމޫނާ ބެހޭ ޮ‬

‫ކުޑަކުދިންގެ އިޞްލާޙިއްޔާއެއް ހުޅުވި އެވެ‪ .‬ރާއްޖެ‬

‫ފުރަތަމަ ނަންފުޅުގެ ކުރިއަށް އަންނަނީ "ޑިކްޓޭޓަރެ"ވެ‪.‬‬

‫އަކީ ހޫނު ގައުމަކަށް ވުމާ އެކު ފިނި އިރުގައި‬

‫އންނަނީ ހުރިހާ ބާރުތަކެއް‬ ‫ޑިކްޓޭޓަރުގެ މާނައަކަށް ޮ‬

‫އފީސްތަކުގައި‬ ‫މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ނިޔަތުގައި ޮ‬

‫އންނަ މީހެކެވެ‪ .‬ހުރިހާ ކަމެއްގައި އެއްވެސް‬ ‫ޮ‬

‫މަސައްކަތް ކުރާ ގަޑި ހެނދުނު ‪ 7:30‬އިން ‪1:30‬‬

‫ރލެއް ނެތި ހުރިހާ ބާރެއް އޮންނަ މީހެކެވެ‪.‬‬ ‫ކޮންޓު ޯ‬

‫އަށް ބަދަލުކުރި އެވެ‪ .‬މި ބަދަލު ގެނައުމުގެ އެހެން‬

‫ރައީސް މައުމޫނަށް އެ ބާރުތައް ލިބިވަޑައިގަތެވެ‪.‬‬

‫އފީސްތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ އަންހެން‬ ‫ސަބަބުތަކަކީ ޮ‬

‫އެކަމަކު އެ ބާރުތައް ދީފައި އޮތީ ޤާނޫނުއަސާސީންނެވެ‪.‬‬

‫މުވައްޒަފުންނަށް ގޭތެރޭގެ މަސައްކަތަށާއި އާއިލާގެ‬

‫މިސާލަކަށް ދަންނަވާ ނަމަ ފަނޑިޔާރުން‬

‫ގތަށް ހަމަޖެއްސުމެވެ‪.‬‬ ‫މަސައްކަތްތަކަށް ވަގުތު ލިބޭ ޮ‬

‫ޢައްޔަންކުރުމުގެ ބާރާއި ވަކިކުރުމުގެ ބާރެވެ‪ .‬ކުރީގެ‬

‫އަދި ދިރިއުޅުން ތަނަވަސް ކުރުމަށް އަމިއްލަ‬

‫ޤާނޫނުއަސާސީން މުސްތަޤިއްލު ކޮމިޝަންތައް‬

‫މަސައްކަތެއް ކުރަން ބޭނުންވާ މީހުންނަށް އެ ފުރުސަތު‬

‫އުފައްދާފައެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬ރައީސް މައުމޫނުގެ‬

‫ވެސް ތަނަވަސް ކޮށްދިނުމެވެ‪.‬‬ ‫ރަމަޟާން މަހުގެ ރޭތައް އިހްޔާކުރުމުގެ‬

‫ވެރިކަމަށް ފަހު‪ ،‬އާ ޤާނޫނުއަސާސީ ތަންފީޒު ކުރަން‬ ‫ފެށުމާ އެކު ވެރިކަމަށް އައި އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަންތަކަށް‬

‫ރގްރާމެއް ފެށި އެވެ‪ .‬ޒުވާނުންގެ މަޖިލީހެއް އުފެއްދި‬ ‫ޕު ޮ‬

‫"ޑިކްޓޭޓަރު" ގެ ބާރު ޤާނޫނުއަސާސީން ދީފައެއް ނުވެ‬

‫ކމިޓީ އުފެއްދި އެވެ‪.‬‬ ‫މލްޑިވްސް އޮލިމްޕިކް ޮ‬ ‫އެވެ‪ޯ .‬‬

‫އެވެ‪ .‬މުސްތަޤިއްލު މުއައްސަސާތައް މުސްތަގިއްލުކޮށް‬

‫ތޅުގެ ކަންތައްތަކާ‬ ‫ހައި ކޯޓެއް އުފެއްދި އެވެ‪ .‬އަ ޮ‬

‫މަސައްކަތްކުރުމުގެ ފުރުސަތު އާ ޤާނޫނުއަސާސީން‬

‫ގތެއް ނިންމަން އަތޮޅު ކޮމިޓީއެއް‬ ‫މެދު މަޝްވަރާކޮށް ޮ‬

‫އވެ އެވެ‪ .‬ވަކި ދުވަސްވަރެއްގައެއް ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫ދީފައި ޮ‬

‫ތރިޓީއެއް އުފެއްދި އެވެ‪.‬‬ ‫އުފެއްދި އެވެ‪ .‬އެއާޕޯޓްސް އޮ ޯ‬

‫ގތަކަށެއް ވެސް‬ ‫އެކި މޫސުމަށް އޮއިވަރު ބަދަލުވާ ޮ‬

‫ރިޔާސީ އިންތިހާބަށް ފަހު ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫން ދޫ ޮކށްލުމުން‪ ،‬ސަޕޯޓަރުންނަށް‬

‫ކށް ބޭތިއްބުމަށާއި‬ ‫ސަރުކާރުގެ މުވައްޒަފުން ދުޅަހެޔޮ ޮ‬

‫ނޫނެވެ‪ .‬އެއްކަމަކާ މެދު‪ ،‬އެއްބަޔަކު‪ ،‬އެކި ހަޅާގައި‬

‫ގސް ޚިޔާލު ބަދަލުކުރުމުގެ މާހައުލެއް‬ ‫އެއްތަނަކަށް ޮ‬

‫ގތަކަށެއް ވެސް ނޫނެވެ‪ .‬އެއިރަކު‬ ‫އެކި ގޮތަށް ނިންމާ ޮ‬

‫އިހުތިރާމް އަދާކުރައްވަނީ‬

‫ގތުން ސަރުކާރުގެ މުވައްޒަފުންގެ‬ ‫ގާއިމްކުރުމުގެ ޮ‬

‫ގތަކަށެއް ވެސް ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫އޮއިވަރު އޮންނަ ގޮތަކަށް ދާ ޮ‬

‫ކޮއް ޯކފުޅު ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި ނުހައްގުން ޖަލަށް ލާފައި ހުއްޓާ‬

‫އަ ހު މަ ދު ޒާ ހި ރު‪ ،‬ސީ ނާ‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫އއިވާލި ކަނދުފަތި ހަރުކުރަން‬ ‫ނާދީއެއް ހުޅުވި އެވެ‪ޮ .‬‬ ‫މަދެވެ‪ .‬ސަރުކާރަށް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި އާމްދަނީ‬ ‫ރ ކަނޑުމަސް ބޭރަށް‬ ‫ލިބުނީ ހިކި ކަނޑު މަހާއި ޯ‬ ‫އގެ ވިޔަފާރިންނެވެ‪ .‬ޓެކްސެއްގެ‬ ‫ވިއްކައިގެންނާއި އެސްޓީ ޯ‬

‫އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ސާސްކަފެއްގެ ނިމުމާއި‬

‫ގޮތުގައި ސަރުކާރަށް އާމްދަނީ ލިބުނީ ކަސްޓަމުސްގެ‬

‫ފެށުން ފެނުނެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ހިޖުރީ‬

‫މައިމޫލުންނެވެ‪ .‬ފަތުރުވެރިކަމުގެ ޞިނާޢަތުން‬

‫ޤަރުނެއްގެ ނިމުމާއި ފެށުން ފެނުނެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނުގެ‬

‫ސަރުކާރަށް އެއްވެސް އެއްޗެއް ނުލިބެ އެވެ‪.‬‬

‫ވެރިކަމުގައި މުޅިން އަލުން ލިޔެގެން ދެ ފަހަރެއްގެ‬

‫ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވައިގެ ބަނދަރުން ވެސް ފުރާ މީހުންގެ‬

‫މަތިން ރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުއަސާސީ އިޞްލާޙުކުރި އެވެ‪.‬‬

‫އަތުން ޓެކްސެއް ނުނަގަ އެވެ‪ .‬ރާއްޖެ އަށް އަންނަ‬

‫އެމަނިކުފާނު ފަސް އަހަރުގެ ހަ ދައުރުގައި ވެރިކަމުގައި‬

‫ޕޓުގައި ތައްގަނޑެއް ވެސް ނުޖަހަ އެވެ‪.‬‬ ‫މީހުންގެ ޕާސް ޯ‬

‫ހުންނެވި އެވެ‪ .‬އެކު ޖުމްލަ ‪ 30‬އަހަރު ދުވަހު ރާއްޖޭގެ‬

‫މިހެންވުމުގެ ސަބަބުން ރާއްޖެ އަށް އަންނަ މީހުންގެ‬

‫ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގެ މަޤާމުގައި ހުންނެވި‬

‫ހދަން ބޭނުންވާ ފަރާތަކަށް އެ މަޢުލޫމާތު‬ ‫އަދަދު ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬އަޅުގަނޑު މިދަންނަވަނީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ‬

‫ހޯދޭނީ ރާއްޖެ އަށް ދަތުރުކުރާ އެއާލައިންތަކުން‬

‫އަލްއުސްތާޒު މައުމޫނު ޢަބްދުލްޤަޢްޔޫމުގެ ވާހަކަ އެވެ‪.‬‬

‫ގެންގުޅޭ ދަތުރުކުރި ފަސިންޖަރުންގެ ލިސްޓުންނެވެ‪.‬‬

‫ރާއްޖޭގެ ރައީސްކަމާ ‪ 1978‬ގައި‬

‫ރާއްޖެ އަށް ބޭނުންވާ ބޭރު ފައިސާ ލިބެމުން ދިޔައީ‬

‫ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވި އިރު ރާއްޖޭގައި އޮތީ ތަރައްގީގެ‬

‫ގތެއްގައި ރާއްޖެ އިން ބޭރު ކުރަމުން‬ ‫މައިގަނޑު ޮ‬

‫ހައިހޫނުކަމެކެވެ‪ .‬ބައެއް ދާއިރާއިން ކުރިއަށް ދާން‬

‫ރ ކަނޑު މަހާއި ހިކި ކަނޑު މަހުންނެވެ‪.‬‬ ‫ދިޔަ ޯ‬

‫ބިންގާ ވަނީ އެޅިފަ އެވެ‪ .‬ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތު‬

‫މަސްދަޅު ބަންދުކުރާ ކުޑަ ކާރުޚާނާއެއް‪ ،‬ޅ‪.‬ފެލިވަރުގައި‬

‫އޮތީ ފެށިފަ އެވެ‪ .‬ވަރަށް އާދައިގެ ފެންވަރަކަށް ‪17‬‬

‫ފަށައިގަނެވުނީ އެވެ‪.‬‬

‫އތެވެ‪ .‬އެކު ޖުމްލަ ‪200‬‬ ‫ރިޒޯޓު ތަރައްގީކޮށްފައި ޮ‬

‫ރައީސް މައުމޫނު ވެރިކަމާ‬

‫ޒޓުތައް ހިންގުމާ ބެހޭ ޤަވައިދެއް‬ ‫ވަރަކަށް އެނދެވެ‪ .‬ރި ޯ‬

‫ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވުމަށް ފަހު‪ ،‬އެމަނިކުފާނުގެ‬

‫ޒޓު ހިންގަމުން ދިޔައީ ސަރުކާރުގައި‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬އެއް ރި ޯ‬

‫ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ‪ 100‬ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެންމެ‬

‫ރަޖިސްޓުރީ ވެސް ނުކޮށެވެ‪.‬‬

‫ފުރަތަމަ ކުރެއްވި ކަމަކީ ގައުމު ބިނާކުރަން ރޭވުމަށް‬

‫އެއް އިރެއްގައި ރާއްޖޭގައި އެންމެ ކުރިއަރާފައި‬ ‫ބޓު ދުއްވުމުގެ ސިނާއަތު‬ ‫އތް‪ ،‬ރާއްޖޭން ބޭރުގައި އާގު ޯ‬ ‫ޮ‬

‫ނޭޝަނަލް ޕުލޭނިން އޭޖެންސީއެއް އުފެއްދެވުމެވެ‪.‬‬ ‫އުނގެނުމުގެ ފުރުސަތުން މަޙްރޫމް ވެފައި އޮތް‬

‫އތީ ދަށަށް ދާން ފަށައިފަ އެވެ‪ .‬ރާއްޖޭން‬ ‫ވެސް ޮ‬

‫ރަށްރަށުގައި ދިރިއުޅޭ ކިޔަވާ އުމުރު ފުރައިގެ‬

‫ކށް ކުދި ބޯޓުފަހަރެވެ‪.‬‬ ‫ދުއްވަމުން ގެންދިޔައީ ޢާއްމު ޮ‬

‫ކުދިންނަށް ކިޔެވުމުގެ ފުރުސަތު ތަނަވަސް ކޮށްދިނުމަށް‪،‬‬

‫ބޯޓުދަތުރުފަތުރު ކުރުމުގެ ބައިނަލްއަގުވާމީ މަސްއޫލު‬

‫ތޅުގެ ވެރިރަށުގައި މަކްތަބު‬ ‫ސަރުކާރުގެ ޚަރަދުގައި އަ ޮ‬

‫ފަރާތުން އަލަށް ތަޢާރަފްކުރި ގަވައިދެއްގެ ސަބަބުން‬

‫ގތަށް ހަމަޖެއްސި އެވެ‪.‬‬ ‫ފެންވަރުގައި ކިޔަވައިދޭ ޮ‬

‫ބޭރު ގައުމުތަކަށް މުދާ ގެންގޮސް ދޭން ދަތުރުތައް‬

‫ރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުއަސާސީ އިޞްލާހުކުރަން ރައްޔިތުންގެ‬

‫ލިބުމުގައި‪ ،‬ރާއްޖޭގެ ސަރުކާރުގެ އާގުބޯޓު ދުއްވާ‬

‫މަޖިލީހުން ފާސްކުރި އެވެ‪ .‬ރާއްޖެ އިން ބޭރުން ރާއްޖެ‬

‫ކުންފުންޏަށް‪ ،‬ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނެވެ‪.‬‬

‫ޕޓުގައި ތައްގަނޑު ޖަހާ‬ ‫އަށް އަންނަ މީހުންގެ ޕާސް ޯ‬

‫މީގެ އިތުރަށް‪ ،‬ދުނިޔޭގެ މަސައްކަތް ކުރުވުމުގެ‬

‫ގޮތަށް ހަމަޖެއްސި އެވެ‪ .‬އެޑިއުކޭޝަނަލް ޕުރޮޖެކްޓް‬

‫މާޙައުލަށް އައި ބަދަލަކާ އެކު ކުރިން ދިވެހިން ލައްވާ‬

‫ލޕްމެންޓް ސެންޓަރަކަށް‬ ‫އޮފީސް‪ ،‬އެޑިއުކޭޝަނަލް ޑިވެ ޮ‬

‫ގތަށް މަސައްކަތް‬ ‫ބޯޓުފަހަރުގައި މަސައްކަތްކުރުވި ޮ‬

‫މލްޑިވްސް އިން ފޮނުވަމުން‬ ‫ބަދަލުކުރި އެވެ‪ .‬ރޭޑިއޯ ޯ‬

‫ކުރުވަން ހުރަސްތަކާ ވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހުނެވެ‪.‬‬

‫ގެންދިޔަ ކުރިސްޓިއަން ދީން ފެތުރުމުގެ ޕުރޮގްރާމްތައް‬

‫އެދުވަސްވަރު ކަންތައް ކުރާ ގޮތުން‪ ،‬ގިނަ‬

‫ރގްރާމްތައް ފޮނުވަމުން‬ ‫ހުއްޓުވާލި އެވެ‪( .‬މި ޕު ޮ‬

‫އތީ ކަންކަން ކުރުމުގައި އާއްމު‬ ‫މީހުންނަށް ހީވެފައި ޮ‬

‫ގެންދިޔައީ ކުރިސްޓިއަން ދީން ފަތުރަން މަސައްކަތް‬

‫ގޮތެއްގައި‪ ،‬ދިވެހިރާއްޖެ ކަމަށް ބެލެވެނީ ހަމައެކަނި‬

‫ކުރާ މީހުން އަގު ދީގެންނެވެ‪ ).‬ދިވެހިބަހާއި އަދަބަށް‬

‫މާލެ ކަމަށެވެ‪ .‬ހުރިހާ ކާރޫބާރެއް ހިނގަނީ މާލޭގަ އެވެ‪.‬‬

‫ޚިދުމަތް ކުރާ މަޖިލީހެއް އުފެއްދި އެވެ‪ .‬ދިވެހި ތާރީޚާއި‬

‫ކަންކަން ފެށެނީ މާލެ އިންނެވެ‪ .‬ނިމެނީ ވެސް މާލެ‬

‫ސަގާފަތަށް ޚިދުމަތް ކުރާ މަޖިލީހެއް އުފެއްދި އެވެ‪.‬‬

‫އަށެވެ‪ .‬ރަނގަޅަށް އުނގެނުމަށް އަންނަން ޖެހެނީ މާލެ‬

‫ރައީސް މައުމޫންގެ ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ‪100‬‬

‫އަށެވެ‪ .‬ބޭސްފަރުވާ އަށް އަންނަން ޖެހެނީ މާލެ އަށެވެ‪.‬‬

‫ދުވަސް ހަމަކުރެއްވުމުގެ ކުރިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ‬

‫ކިރިޔާ ވެސް ކަމަކަށްވާ ވަރުގެ ކަމެއް ކުރަން ވެއްޖެ‬

‫ކަމުގެ މަގާމުގައި ހުންނަވައިގެން ރަށްރަށަށް ކުރެއްވި‬

‫ނަމަ އަންނަން ޖެހެނީ މާލެ އަށެވެ‪ .‬ތަރައްޤީ ވަމުން‬

‫ފުރަތަމަ ދަތުރުފުޅު ކ‪ .‬ގުޅި އަށް ކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬

‫ދިޔައީ މާލެ އެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގެ އެހެން ބައެއް ރަށްރަށުގައި‬

‫މެދުނުކެނޑި ‪ 10‬އަހަރު ވަންދެން ހިންގަމުން ދިޔަ‬

‫މަކްތަބެއްހާ ވަރު ވެސް ނެތެވެ‪ .‬ބައެއް ރަށްރަށުގެ‬

‫މަކްތަބްތަކާއި މަދްރަސާތަކަށް ދައުލަތުން އެހީ ދޭން‬

‫އފީހަކީ ޖިފުޓި ކަހަލަ ތަންތަނެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ފެށީ ސްކޫލު އުމުރުފުރައިގެ ކުދިންނަށް އުނގެނުމުގެ‬

‫ސަރުކާރަށް އާމްދަނީ ލިބޭ ވަސީލަތްތައް‬

‫ގތުންނެވެ‪ .‬އަތޮޅަކަށް ފަހު‬ ‫ފުރުޞަތު ފުޅާކުރުމުގެ ޮ‬

‫ފެށި އެވެ‪.‬‬ ‫އަޅުގަނޑު މިދެންނެވީ ރައީސް މައުމޫންގެ‬

‫ރައީސް މައުމޫނުގެ ވެރިކަމުގައި މައްސަލަތައް‬ ‫ނިމެނީ ވަރަށް ލަހުންނެވެ‪" .‬ޑިކްޓޭޓަރު" މައުމޫނު‪،‬‬ ‫މަޝްވަރާއާ ނުލައި އެއްވެސް ކަމެއް ނުނިންމަވަ‬

‫ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ފަސް އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ދެ އަހަރު‬

‫އެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނު އުފައްދަވާފައި އޮތް ތަފާތު‬

‫ފުރިހަމަވުމުގެ ކުރިން ކުރެއްވި ބައެއް ކަންތައްތަކުގެ‬

‫މަޖިލީސްތަކުން ވެސް މިކަން ސާފުވާނެ އެވެ‪.‬‬

‫ވާހަކަ އެވެ‪ .‬ގައުމު ތަރައްޤީގެ މަގުގައި ކުރިއަށް‬

‫ތޅުވެރިންނަށް ލަފާ ދޭ‬ ‫އަތޮޅު ފެންވަރުގައި ވެސް އަ ޮ‬

‫ގެންދަން އެމަނިކުފާނު ވަކި ޚާއްޞަ ދާއިރާއެއް‬

‫ކމިޓީ އާއި އަންހެނުން‬ ‫ކޮމިޓީ އާއި ރަށް ކުރިއަރުވާ ޮ‬

‫ޚިޔާރެއް ނުކުރައްވަ އެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނު ގައުމު‬

‫ކމިޓީތައް އުފައްދާފައި ވެ‬ ‫ކުރިއަރުވާ ކޮމިޓީ ފަދަ ޮ‬

‫ބިނާކުރައްވަން ފެއްޓެވީ ބިންގަލުންނެވެ‪ .‬ހުރިހާ‬

‫އެވެ‪ .‬ތަފާތު ކަންކަމަށް‪ ،‬ތަފާތު މަޝްވަރާ މަޖިލީސް‬

‫ދާއިރާއަކުންނެވެ‪ .‬ގަލަކަށް ފަހު ގަލެއް ބާއްވައިގެންނެވެ‪.‬‬

‫އވެ އެވެ‪ .‬ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ‬ ‫އުފައްދާފައި ޮ‬

‫އެމަނިކުފާނު ވެރިކަމުން ދުރުވެވަޑައިގެންނެވި އިރު‬

‫އފީހަށް މައްސަލައެއް ހުށައެޅުމުން ވެސް އެ‬ ‫ޮ‬

‫ތޅެއްގެ ހުރިހާ ރަށެއްގައި ރަނގަޅު‬ ‫ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ އަ ޮ‬

‫މައްސަލައެއް ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުމުގެ‬

‫ތަޢުލީމީ ނިޒާމެއްގައި އުނގަންނައިދެމުން ގެންދިޔަ‬

‫އފީހުގެ ތެރޭގައި‬ ‫ކުރިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޮ‬

‫އެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގައި ޔުނިވަސިޓީ ތަޢުލީމު ޙާޞިލްކުރެވޭނެ‬

‫މަސައްކަތްކުރައްވާ ކަމާ ބެހޭ ތަޖުރިބާކާރުން އެ‬

‫އތެވެ‪ .‬މަތީ ފެންވަރުގައި ދީނީ‬ ‫ގތަށް ހަމަޖެހިފައި ޮ‬ ‫ޮ‬

‫މައްސަލައެއް ތަޙްލީލު ކުރައްވާ އެ މައްސަލައަކާ‬

‫ތަޢުލީމް ޙާޞިލުކުރެވެ އެވެ‪ .‬ފަތުރުވެރިކަމަށް ރަށްތައް‬

‫މެދު ކަރުދާހެއް ތައްޔާރުކުރައްވަ އެވެ‪ .‬ވަޒީރުންގެ‬

‫ތަރައްޤީ ކުރަން އާއްމުންނަށް ހުޅުވާލުމުން އެތައް‬

‫މަޖިލީހަށް ހުށައެޅުމަށެވެ‪ .‬ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހުގައި‬

‫ބައިވަރު ރަށެއް މަތީ ފެންވަރުގައި ތަރައްޤީކުރި އެވެ‪.‬‬

‫މަޝްވަރާ ކުރުމަށް ފަހު ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު އިތުރު‬

‫މާލޭގެ ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވެފައި އޮތް އެންމެ‬

‫އފީހެއްގެ ޢިލްމީ‬ ‫ހޯދުންތަކަށް އެ މައްސަލައަކާ ގުޅޭ ޮ‬

‫ބހިޔާވަހިކަމުގެ މައްސަލަ އެވެ‪.‬‬ ‫ބޮޑު މައްސަލަ އަކީ ޯ‬

‫ގތަށް ޓެކްނިކަލް ކޮމިޓީއެއްގައި‬ ‫ތަޖުރިބާކާރުން ހިމެނޭ ޮ‬

‫ހދަން މާލޭގެ ބިން ހިއްކެން އޮތް‬ ‫އެކަމަށް ހައްލެއް ޯ‬

‫އެ ކަމަކާ ބެހޭ ބައެއް ވަޒީރުން ވެސް ޝާމިލުވާ‬

‫ބޑު މިންވަރަށް މާލޭގެ ފަޅުން ބިން ހިއްކި‬ ‫އެންމެ ޮ‬

‫ގތުން ބަހުސް ކުރެވެ‬ ‫ގޮތަށް އެ މައްސަލައަކާ ބެހޭ ޮ‬

‫އެވެ‪ .‬ފަތުރުވެރިކަމުގެ މަސައްކަތަށް ކުއްޔަށް ދޫކޮށްފައި‬

‫މކްރަސީގެ "މެޝިނަށް" ވައްޓައިގެން ކަންކަން‬ ‫އެވެ‪ .‬ޑި ޮ‬

‫އޮތް ވިލިގިނލި‪ ،‬ފަހުން‪ ،‬ވިލިމާލޭގައި މީހުން ވަޒަން‬

‫އަވަހަށް ނުނިންމޭނެ އެވެ‪ .‬އެތައް ފެނަކުން ދޮންނަން‬

‫ވެރިވާ ގޮތަށް ހަމަޖެއްސި އެވެ‪ .‬ހުޅުލެއާ އިންވެގެން‬

‫ޖެހޭތީ ވެ އެވެ‪ .‬ރައީސް މައުމޫނުގެ ސަރުކާރުގައި‬

‫ކޅުފުށި) އާ ހަމައަށް‬ ‫އޮތް ރިސޯޓް ކްލަބް މެޑް (ފަރު ޮ‬

‫ކަންކަން ނިންމުން މާ އަވަސް ނުވަނީ އެހެން‬

‫ބިން ހިއްކައިގެން އާ ސަހަރެއްގެ ބިންގާ އެޅި އެވެ؛‬

‫ވެގެންނެވެ‪.‬‬

‫އެއީ ހުޅުމާލެ ވުޖޫއަށް އައުމެވެ‪ .‬އެތަނުގައި ފުލެޓްތައް‬

‫ކށް ރައްޓެއްސަކު‬ ‫އަޅުގަނޑު ނިދަން އުޅެނި ޮ‬

‫ކށް އެކަމަށް ބޭނުންވެފައި ތިބި މީހުންނާ‬ ‫އިމާރާތް ޮ‬

‫ފޯނެއް ކުރި އެވެ‪ .‬އަވަހަށް ޓީވީ ހުޅުވާށޭ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ހަވާލުކުރި އެވެ‪.‬‬

‫އަޅުގަނޑު ޓީވީ ހުޅުވި އިރު‪ ،‬ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި‪،‬‬

‫މާލޭގެ ރައްޔިތުންނަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ފުލެޓް‬

‫ގުޅިފައިވާ ޕާޓީތަކުން ބޭއްވި އެންމެ ފަހުގެ ބޮޑު‬

‫އިމާރާތް ކުރަން ފެށީ މާލޭގަ އެވެ‪ .‬ދިހަ ފަންގިފިލާގެ‬

‫ފނުވަނީ އެވެ‪ .‬އޭރު ވާހަކަ ދައްކަވަނީ‬ ‫ޖަލްސާ ދުރަށް ޮ‬

‫އިމާރާތެވެ‪ .‬ކުނި އަޅަމުން ގެންދިޔަ ތިލަފަޅު ހިއްކަމުން‬

‫ޢައްބާސް އިބްރާހިމެވެ‪ .‬އޭނާ ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވީ‬

‫ގޮސް އެންމެ ފަހުން ތިލަފުށްޓަށް ބަދަލުވި އެވެ‪ .‬އެ‬

‫ރައީސް މައުމޫނު އުފައްދަވާފައި އޮތް "ގޮތްޕެއް"ގެ‬

‫ރަށުގައި ޞިނާޢީ މަސައްކަތްކުރަން ބިން ދޫކުރި އެވެ‪.‬‬

‫މެންބަރެއްގެ ހައިސިއްޔަތުންނެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނު ރައީސް‬

‫އެއިރުގެ ފެންވަރުން ރަށްތައް ގުޅުވާލަދޭ ފާލަން ވެސް‬

‫ގތުން ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވި އިރު އެ‬ ‫މައުމޫނާ ބެހޭ ޮ‬

‫އެޅި އެވެ‪ .‬އޭގެ ތެރޭގައި ލ‪ .‬އަތޮޅުގެ ބައެއް ރަށްތައް‬

‫ޖަލްސާގައި ތިބި ގިނަ ބައެއްގެ ލޮލުން ކަރުނަ ފޭބިތަން‬

‫ގުޅުވާލަދިން ފާލަމާއި ގަމާއި ފޭދޫ ގުޅުވައިދޭ ފާލަން‬

‫ފެނުނެވެ‪ .‬އަޅުގަނޑުގެ ހިތަށްއެރި އެވެ‪ .‬މި ފެންނަނީ‬

‫އއިންނެވެ‪ .‬ފަރެސްމާތޮޑާ ގުޅުވާލުމުގެ‬ ‫އެޅީ އެސްޓީ ޯ‬

‫ލޯތްބެވެ‪ .‬ޝުކުރުވެރިވުމެވެ‪ .‬ރައީސް މައުމޫނުގެ‬

‫ފާލަމެއް ވެސް އެޅި އެވެ‪ .‬މި ހުރިހާ މަސައްކަތެއް‬

‫ދިގު ވެރިކަމުގައި‪ ،‬އުނދަގޫ ދުވަސްތަކެއްގައި‪،‬‬

‫ގތުގައި ސަރުކާރަށް އޭރު ލިބުނު‬ ‫ކުރީ އާމްދަނީގެ ޮ‬

‫އތް އަގުނުކުރެވޭ ފަދަ ގިނަ‬ ‫ގައުމަށް ކޮށްދެއްވާފައި ޮ‬

‫ނިސްބަތުން މަދު ފައިސާ އިންނެވެ‪ .‬ސަރުކާރުން‬

‫ޚިދުމަތްތަކެއް ރާއްޖޭގެ ގިނަ ރައްޔިތުން ހިތުގެ އަޑިން‬

‫ކުއްޔަށް ދޫކުރާ ރަށްތަކުގެ ކުލި އެތައް އަހަރަކަށް‬

‫ބަލައިގެންފައިވާ ކަމުގެ ހެކި ފެންނަ މަންޒަރެވެ‪.‬‬

‫ކުރިއަށް ނަގައިގެނެއް ނޫނެވެ‪ .‬ސަރުކާރުން ވިޔަފާރީގެ‬ ‫ޓެކްހެއް ނުނަގަ އެވެ‪ .‬ވިއްކާ މުދަލުން ޓެކްހެއް‬

‫އެޑިޓަރުގެ ނޯޓު‬

‫ނުނަގަ އެވެ‪ .‬ކުއްޔަށް ދޭ ތަންތަނުން ޓެކްހެއް ނުނަގަ‬ ‫އެވެ‪ .‬މިހެންވުމާ އެކު އޭރު ސަރުކާރަށް އާމްދަނީގެ‬

‫އަހުމަދު ޒާހިރަކީ ރައީސް މައުމޫންގެ ވެރިކަމުގައި‬

‫ގޮތުގައި ލިބުނީ ވަރަށް ކުޑަކުޑަ އެއްޗެކެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‬

‫ޖަސްޓިސް މިނިސްޓަރުކަމާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ‬

‫ކށް އަސާސީ އަދި ޒަރޫރީ‬ ‫ރައްޔިތުން ދަރަނިވެރިނު ޮ‬

‫ރައީސްކަން ކުރެއްވި ބޭފުޅެކެވެ‪ .‬މި މަޒުމޫން އޭނާ‬

‫ޚިދުމަތްތައް ދެމުން ގެންދިޔަ އެވެ‪ .‬އެއް އަތޮޅަށް‬

‫ލިއެދެއްވީ "މިހާރު"ން އެރުވި ދައުވަތަކަށެވެ‪.‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ވެރިކަމުގެ ނިޒާމްގެ ތަޖުރިބާ‪:‬‬ ‫ބޭނުންވަނީ އިހުލާސްތެރިން‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪9‬‬

‫ފެނުނެވެ‪ .‬ނަޝީދު ވެރިކަން ކުރެއްވީ ރައްޔިތުންގެ‬ ‫ޖރިޓީ ނެތި ކަމަށް ވުމާއި އިދިކޮޅުގައި‬ ‫މަޖިލިހުގެ މެ ޯ‬ ‫ތިބީ މައުމޫންގެ ‪ 30‬އަހަރުގެ ވެރިކަމުގެ ތަޖުރިބާ‬ ‫އތް ބަޔަކަށް ވުމުން‪ ،‬ވަރަށް ގިނަ‬ ‫އާއި ސަޕޯޓް ޮ‬ ‫ހުރަސްތަކެއް ވެސް ކުރިމަތިކުރުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ޖރިޓީގެ ބޭނުންކޮށްގެން‬ ‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެ ޯ‬ ‫ނަޝީދުގެ ސަރުކާރަށް ސީދާ ޖެއްސުން ކުރީ‬ ‫ކޅު ޕާޓީއެއްގެ ގޮތުން‬ ‫އެވެ‪ .‬އެއީ ހަމައެކަނި އިދި ޮ‬ ‫އުފުލަން ޖެހޭ ޒިންމާގެ ބޭރުން ސަރުކާރު ހިންގަން‬ ‫އުނދަގޫކުރުމުގެ ސިޔާސަތެއް ވެސް‪ ،‬އޭރުގެ އިދިކޮޅު‬ ‫މީހުންގެ ތެރޭގައި އޮތެވެ‪.‬‬ ‫ގތްދޫނުކުރުމުގެ ނަތީޖާއަކީ‬ ‫ދެކޮޅުން ވެސް ޮ‬ ‫ފެބްރުއަރީ ‪ 7‬އެވެ‪ .‬އެއީ ހަމައެކަނި ސިޔާސީ‬ ‫މީހުންނަށް ކުރަން ޖެހުނު ތަޖުރިބާއެއް ނޫނެވެ‪ .‬އާންމު‬ ‫އެތައް ހާސް ދިވެހިން ވެސް‪ ،‬އެ ތަޖުރިބާ ނެގީ‬ ‫ގތުގަ އެވެ‪ .‬އެއް ބަޔަކަށް ގަބޫލުކުރެވުނީ‬ ‫ފިލާވަޅެއްގެ ޮ‬ ‫ސަރުކާރަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެޖޯރިޓީ ނެތް‬ ‫ނަމަ ގައުމު ނުހިންގޭނެ ކަމެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ‪2014‬‬ ‫ކޅު އެމްޑީޕީއަށް‬ ‫ގެ އާންމު އިންތިހާބުގައި އޭރުގެ އިދި ޮ‬ ‫ޖރިޓީ ނުލިބި‪ ،‬ގިނަ ގޮނޑި‬ ‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެ ޯ‬ ‫ކާމިޔާބުކުރީ ވެރިކަމާ ހަވާލުވި ޕީޕީއެމް ކޯލިޝަނެވެ‪.‬‬ ‫ޔ ނިޔަތުގައި ހަވާލުކުރި ޒިންމާތައް‪،‬‬ ‫ރައްޔިތުން ހެ ޮ‬ ‫އތް ޕީޕީއެމް‬ ‫ރައީސް ޔާމީނުން ފެށިގެން‪ ،‬މެޖޯރިޓީ ޮ‬ ‫ކޯލިޝަންގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުން އަދާކުރީ ވަރަށް‬ ‫ބޑުވެ‪ ،‬ގާނޫނުއަސާސީގެ‬ ‫ގޯސްކޮށެވެ‪ .‬ޚުދުމުހުތާރުކަން ޮ‬ ‫ބާރު ވެސް ހަމަ ފުނޑާލީ އެވެ‪ .‬ސުއޫދު އެ‬ ‫ވިދާޅުވާ "އިޚުލާސްތެރިކަން" ފެންނަން ނެތުމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހާއި ޝަރުއީ ނިޒާމް‪ ،‬ސަރުކާރުގެ‬ ‫ކުޅޭކުޅޭ ބަޔަކަށް ވެގެން ދިޔައީ ޒިންމާތައް ނުނަގައި‪،‬‬ ‫އންނަން ޖެހޭ އިހުލާސްތެރިކަން‬ ‫ގައުމަށްޓަކައި ޮ‬ ‫ދޫކޮށްލުމުންނެވެ‪.‬‬

‫މޫ ސާ ލަ ތީ ފް‬

‫ބަރުލަމާނީ ނިޒާމުން ވެސް ހަމަ އެއް ނަތީޖާއެއް‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ޖެނުއިން ބަޔަކު އިހުލާސްތެރިކަމާ‬

‫ވެރިކަމާ ހަވާލުވާ މީިހުންގެ އިޚުލާސްތެރިކަން‬ ‫ބޑެތި މައްސަލަތަކުގައި‬ ‫ނެތުމުން ގައުމަށް ދިމާވާ ޮ‬ ‫ގސްކުރުން އަނެއްކާވެސް މި އޮތީ‬ ‫ވެރިކަމުގެ ނިޒާމް ޯ‬

‫އެކު‪ ،‬އަމިއްލަ އެދުން ދޫކޮށްލައިގެން‬

‫މައުލޫއަކަށް ވެފަ އެވެ‪ .‬ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު‬ ‫ނަޝީދުން ފެށިގެން އެމްޑީޕީގެ ބައެއް މީހުންގެ‬ ‫ނަޒަރުގައި ރާއްޖެއަށް "އެކަށީގެންވަނީ" ބަރުލަމާނީ‬

‫މަސައްކަތް ކުރާ ބަޔަކު ނެތިއްޖެއްޔާ‬

‫ނިޒާމެކެވެ‪ .‬މި މަހު ‪ 17‬ގައި އިބްރާހިމް މުހައްމަދު‬ ‫ސޯލިހު (އިބޫ) ރާއްޖޭގެ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ހަ‬ ‫ވަނަ ރައީސްގެ ގޮތުން ހުވާކުރައްވާ އިރު‪ ،‬އެމަނިކުފާނު‬

‫ހައްލެއް ނުލިބޭނެ‪"،‬‬

‫ނިސްބަތްވެވަޑައިގަންނަވާ އެމްޑީޕީގެ އެތެރޭގެ ވިސްނުން‬ ‫އަނެއްކާ ހުރީ ނިޒާމް ބަދަލުކުރުމުގެ ލަނޑުދަނޑިއާ‬ ‫ދިމާއަށް ބާވަ އެވެ؟‬

‫އަމިއްލަ އެދުން އިސްކުރާ ބަޔަކު ތިބެގެން‬ ‫ބަރުލަމާނީ ނިޒާމަކުން ވެސް ނެރެވޭނެ ރަނގަޅެއް‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬އެ ނިޒާމްގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ މެޖޯރިޓީ‬ ‫ހޯދާ ބަޔަކު ސަރުކާރާ ހަވާލުވާ އިރު‪ ،‬ފައިސާ އަށް‬ ‫ވިކިގެން ދާ ނަމަ‪ ،‬އަބަދުވެސް އޮންނާނީ މެޖޯރިޓީ‬ ‫ބަދަލުވެ ބަދަލުވެ އެވެ‪ .‬އެންޓި ޑިފެކްޝަން ގާނޫނެއް‬ ‫ހަދައި‪ ،‬މެމްބަރުންނަށް ޕާޓީ ބަދަލުނުކުރެވޭ ގޮތަށް‬ ‫އޮތަސް‪ ،‬ގިނަ މެމްބަރުން ގަނެވޭ ނަމަ‪ ،‬ބޭނުންވާ ގޮތަށް‬ ‫ވެރިކަން ކުރަން ގާނޫނުއަސާސީ ބަދަލުކޮށް‪ ،‬ގާނޫނުތައް‬ ‫ކށް ނުވަތަ އުވާލާނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ވެސް އިސްލާހު ޮ‬

‫ސުއޫދު‬

‫ފަނޑިޔާރުން އައްޔަންކުރުމާއި މިނިވަން‬ ‫މުއައްސަސާތައް އެކުލަވާލާ އިރު އެފަދަ މަޖިލިހަކުން‬ ‫ގައުމުގެ ފައިދާ އަށް ވުރެ ބޮޑަށް ވިސްނާނީ‬

‫ބޑަށް ދަސްވެފައި މި އޮތީ ރިޔާސީ‬ ‫ދިވެހިންނަށް ޮ‬

‫އެ މީހުންގެ އަމިއްލަ އެދުމަށެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‬

‫ނިޒާމެވެ‪ .‬ނުވަތަ ފަސް އަހަރުން އެއް އަހަރު ރިޔާސީ‬

‫ރލްކުރެވޭ ފަނޑިޔާރުން ލުމާއި މިނިވަން‬ ‫ކޮންޓް ޯ‬

‫ވޓު ލައިގެން ރައީސަކު ހޮވާށާއި‬ ‫އިންތިހާބުގައި ޯ‬ ‫ފަސް އަހަރުން އެއް އަހަރު އާންމު އިންތިހާބެއްގައި‬ ‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަށް މެމްބަރުން އިންތިހާބުކުރާށެވެ‪.‬‬ ‫އެކަމަކު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހަކީ ވެރިކަން ހިންގާ‬ ‫ބާރެއް ނޫނެވެ‪ .‬އެ ޒިންމާ ދިވެހިން ހަވާލުކުރީ‬ ‫ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަށެވެ‪.‬‬ ‫އާ ގާނޫނުއަސާސީ ހެދުމުގެ މަސައްކަތުގައި‬ ‫ވެރިކަމުގެ ނިޒާމްގެ ބާބު އެކުލަވާލުމުގެ ކުރިން ނިންމީ‬ ‫ވޓަކަށް ދާށެވެ‪ .‬ނަޝީދު‬ ‫ރައްޔިތުންގެ ހިޔާލު ހޯދުމުގެ ޯ‬ ‫އިސްވެ ހުންނަވައި އެމްޑީޕީން ކެމްޕޭންކުރީ ބަރުލަމާނީ‬ ‫ނިޒާމަކަށެވެ‪ .‬އޭރުގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމް‬ ‫އިސްކޮށް ހުންނަވައިގެން ރައްޔިތުންނަށް ވިސްނައިދިނީ‬ ‫ރިޔާސީ ނިޒާމެއްގެ މުހިންމުކަމެވެ‪ .‬ވޯޓުގެ ނަތީޖާ‬ ‫އަކީ ‪ 62‬ޕަސެންޓް ދިވެހިން‪ ،‬ރިޔާސީ ނިޒާމަށް‬ ‫ތާއީދުކުރުމެވެ‪.‬‬ ‫ވެރިކަމުގެ ނިޒާމް ބަދަލުކުރަންޏާ އަނެއްކާވެސް‬ ‫ދާން ޖެހޭނީ‪ ،‬ގާނޫނުއަސާސީ ބުނާ ގޮތުން‪ ،‬އާންމުންގެ‬ ‫ބޑަށް އެކަން‬ ‫ހިޔާލު ހޯދުމުގެ ވޯޓަކަށެވެ‪ .‬އެހާ ވެސް ޮ‬ ‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬ރައީސްގެ‬ ‫އޮތީ ގާނޫނުއަސާސީގައި ހިމާޔަތް ޮ‬ ‫މަގާމަށް އަންނަ މީހަކު ނުވަތަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ‬ ‫ކންމެ ފަހަރަކު‬ ‫މެޖޯރިޓީ ހޯދާ ޕާޓީއަކުން ހިތަށްއަރާ ޮ‬ ‫ގތަށް ހަދައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ބަދަލުކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫން ޮ‬ ‫އެކަމަކު ނަޝީދު ދައްކަވާ ވާހަކަތަކަށް‬ ‫ބަލާއިރު ބަރުލަމާނީ ނިޒާމަކަށް ރާއްޖެ ގެންދަވަން‬ ‫ބޭނުންފުޅުވާކަން އެނގެ އެވެ‪ .‬ތިން އަހަރެއްހާ ދުވަހު‬

‫އަރުވާލެވިގެން ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި އުޅުއްވުމަށް ފަހު‬

‫މައްސަލަތަކެއް އެބަ ހުރި‪".‬‬ ‫ގތުގައި ކޮންމެ‬ ‫އެކަމަކު ސުއޫދު ވިދާޅުވި ޮ‬

‫އެނބުރި ރާއްޖެ ވަޑައިގެން ދެއްވި ފުރަތަމަ ޕްރެސް‬ ‫ކޮންފަރެންސްގައި ވެސް އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ‬

‫ނިޒާމެއްގައި ވެސް ސިޔާސީ މީހުންގެ އިހުލާސްތެރިކަން‬

‫އަބަދުވެސް ތާއީދުކުރައްވަނީ ބަރުލަމާނީ ނިޒާމަކަށް‬

‫ނެތިއްޖެ ނަމަ މައްސަލަތައް ދިމާވާނެ އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫އެހެންކަމުން ހައްލަކީ ހަމައެކަނި ވެރިކަމުގެ ނިޒާމް‬

‫އެކަމަކު ރާއްޖޭގެ ތަޖުރިބާ އަށް ބަލާއިރު މި‬

‫ބަދަލުކުރުން ނޫން ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫"ޖެނުއިން ބަޔަކު އިހުލާސްތެރިކަމާ އެކު‪ ،‬އަމިއްލަ‬

‫އުޅެނީ ނިޒާމްގެ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ‪ .‬މި އުޅެނީ‬ ‫ވެރިކަން ކުރާ ބައެއްގެ އިޚުލާސްތެރިކަން ނެތުމާއި‬

‫ކށްލައިގެން މަސައްކަތް ކުރާ ބަޔަކު‬ ‫އެދުން ދޫ ޮ‬

‫ގިނަ ދިވެހިންނަށް ގަބޫލުނުކުރެވޭ ގޮތަށް ވެރިކަން‬

‫ނެތިއްޖެއްޔާ ހައްލެއް ނުލިބޭނެ‪ "،‬ސުއޫދު ވިދާޅުވި‬

‫ކުރުމުގެ އާދައެކެވެ‪ .‬ކުރީގެ ރައީސް އިބްރާހިމް‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ނާސިރުން ފެށިގެން‪ ،‬މައުމޫން‪ ،‬ނަޝީދު އަދި އަބްދުﷲ‬ ‫ޔާމީން ފަރާތްޕުޅުން ވެސް ފެނުނީ އެ މަންޒަރުތަކެވެ‪.‬‬

‫ޖެއްސުންކުރުމެވެ‪ .‬ޚިޔާނާތުގެ މައްސަލަތަކެވެ‪.‬‬

‫ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް‬ ‫ނާސިރުގެ ދެ ދައުރާއި މައުމޫންގެ ދިގު ‪30‬‬ ‫ގތް އިހަށް ބާއްވާފައި‪ ،‬އާ‬ ‫އަހަރުގެ ވެރިކަން ދިޔަ ޮ‬

‫އޮގަސްޓް ‪ 2007 ،18‬ގައި ރާއްޖޭގައި އޮތް‬

‫ގާނޫނުއަސާސީގެ ފަހުން ވެރިކަން ކުރެއްވި ބޭފުޅުންގެ‬

‫ވޓުގައި‪ ،‬ބަރުލަމާނީ ނިޒާމަކަށް‬ ‫ރިޔާސީ ނިޒާމުގެ ޯ‬

‫ތަޖުރިބާ އަށް ބަލައިލުން ރަނގަޅެވެ‪ .‬އެ ދެ ބޭފުޅުން‬

‫ތާއީދުކުރެއްވި ގާނޫނީ ވަކީލް ހުސުނުއްސުއޫދު‬

‫ވެރިކަން ކުރެއްވީ ހުރިހާ ބާރެއް ރައީސަށް ލިބިދީފައި‬

‫ވިދާޅުވީ ރާއްޖެ އަށް މިހާރު ކުރިމަތިވެގެން މި‬

‫އޮތް ގާނޫނުއަސާސީއެއްގެ ދަށުންނެވެ‪ .‬ނަޝީދާއި‬

‫އުޅެނީ "ޓްރާންސިޝަނަލް ދުވަސްވަރަކަށް ވުމާ އެކު‬

‫ޔާމީން ވެރިކަން ކުރެއްވީ‪ ،‬ވެރިކަމުގެ ތިން ބާރު‬

‫އެކްސްޕެރިމެންޓް ކުރުމުގެ ބައެއް" ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫މުޅިން މިނިވަންކަން‪ ،‬ކަންކަމާ ފާރަވެރިވާނެ މިނިވަން‬

‫"މިއީ ހުރިހާ ގައުމެއްގައި ވެސް ދިމާވާ‬

‫މުއައްސަސާތަކަށް‪ ،‬ސީދާ ގާނޫނުއަސާސީން ބާރު‬

‫މައްސަލައެއް‪ .‬ކުރީގެ ތަޖުރިބާއަށް ބަލާފައި‪ ...‬ކޮން‬

‫އއްވަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ނަޝީދުގެ ވެރިކަމުގައި‬ ‫ދީފައި ޮ‬

‫ތ އެންމެ ރަނގަޅީ‪ "،‬ސުއޫދު ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫ނިޒާމެއް ޯ‬

‫ރާއްޖެ އަށް ފައިދާ ހުރި ބައެއް ކަންކަން ތައާރަފުކުރި‬

‫"މީގައި [މިހާރަށް ބަލާއިރު] ހަމަ އަސްލު ވެސް‬

‫އންނާނީ އެ މަޖިލިހުގެ ސިޔާސަތަކަށް ވެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫ބަރުލަމާނީ ނިޒާމެއް ގެނައުމުގެ ވިސްނުން‬ ‫ގހެއް ނޫނެވެ‪ .‬އެކަމަކު ރާއްޖޭގެ‬ ‫ގެންގުޅުމަކީ ޯ‬ ‫މިހާރުގެ ހާލަތަށް ބަލާ ނަމަ އެ ބަދަލުން ނުކުންނާނެ‬ ‫ވަކި ރަނގަޅު ނަތީޖާއެއް ނުފެނެ އެވެ‪ .‬ސިޔާސީ‬ ‫މީހުންނަކީ މުޅި ގައުމުގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކުރެވޭ‬ ‫ބަޔަކަށް ނުވާ ނަމަ‪ ،‬އަބަދުވެސް ވިސްނާނީ ބާރުގެ‬ ‫ބޭނުންކޮށްގެން ވަގުތީ ހައްލުތަކަށެވެ‪ .‬ގާނޫނުއަސާސީގައި‬ ‫އންނަ މަގުސަދާ މެދަކު‬ ‫ވަކި ސިފަތަކެއް ހިމަނާފައި ޮ‬

‫ވެރިކަމުގައި ތިއްބަވާ އިރު‪ ،‬ބާރުގެ ބޭނުން ނަހަމަ‬ ‫ގތުގައި ބޭނުންކުރެއްވުމާއި އިދިކޮޅު މީހުންނަށް‬ ‫ޮ‬

‫ކއަކަށް ބަދަލުކޮށްލުން‬ ‫މުއައްސަސާތައް ވެސް ގޮނޑިކޮއް ޮ‬

‫ގތަށް ދިވެހިން ދެބައި ވާނެ ކަންކަން ވެސް‬ ‫ޮ‬

‫ނުވިސްނާނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ކންމެ ނިޒާމެއް އޮތަސް ބޭނުންވަނީ‬ ‫އެހެންކަމުން ޮ‬ ‫އިޚުލާސްތެރިންނެވެ‪ .‬އެފަދަ ސިޔާސީ މީހުންނަށް‪،‬‬ ‫ގާނޫނުއަސާސީ އާއި ގާނޫނުތަކުން މަނާކުރާ ކަންކަން‬ ‫ދެނެގަނެ‪ ،‬އެ އުނދަގުލުގައި އުޅެން އެނގޭނެ‬ ‫އެވެ‪ .‬އުޅެން ފަރިތަވާނެ އެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގައި އަދި‬ ‫މި ފެންނަނީ އުނދަގުލެއް ވާ ނަމަ ކޮންމެ ގޮތެއް‬ ‫ހަދައިގެން ނަމަވެސް އެކަމާ ކުރިމަތިނުލާ ތަނެވެ‪.‬‬ ‫ކޅު މީހުންގެ ބާރު ކެނޑުވުމުން ފެށިގެން‪،‬‬ ‫އިދި ޮ‬ ‫އާންމު ރައްޔިތުންނަށް ލިބިދޭ އަސާސީ ހައްގުތައް‬ ‫ފުނޑާލައިގެން ވިޔަސް އެކަމެއް ކުރާ ތަނެވެ‪.‬‬ ‫މިއީ ރިޔާސީ ނިޒާމަކުން ނުވަތަ ބަރުލަމާނީ‬ ‫ނިޒާމަކުން ހުއްޓުވޭނެ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ‪.‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪11‬‬

‫ބލިކަން މަގު ކޮށައިދިނީ‬ ‫ފަހު އުފެދުނު ސިޔާސީ ހަލަ ޮ‬ ‫ނަޝީދުގެ ސިޔާސީ ހަޔާތްޕުޅުގެ އެންމެ ކާމިޔާބު‬ ‫ދުވަސްވަރަށެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގައި ސިޔާސީ ޕާޓީ އުފައްދަން‬ ‫‪ 2001‬ގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި އެމަނިކުފާނު‬ ‫އުފުއްލެވި އަޑު އެންމެ ފަހުން ހަގީގަތަކަށް ވެ‪ ،‬ގިނަ‬ ‫ޕާޓީތައް ވާދަކުރާ ނިޒާމެއް ވެސް ރާއްޖޭގައި ގާއިމްވީ‬ ‫އެވެ‪.‬‬

‫ވެރިކަމުގެ ތަޖުރިބާ‬ ‫އެމްޑީޕީގެ ތެރެއިން ރިޔާސީ ކެންޑިޑޭޓް‬ ‫ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ހިސާބަށް ނަޝީދުގެ ސިޔާސީ‬ ‫އތީ ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން އެތައް‬ ‫މަސައްކަތްޕުޅު ޮ‬ ‫ހާސް ބަޔަކު ބަލައިގެންފަ އެވެ‪ .‬ޕާޓީގެ ތެރެއިން‬ ‫އެހެން އެއްވެސް މީހަކަށް ހުރަހެއް ނޭޅުނެވެ‪ .‬ސިޔާސީ‬ ‫ދާއިރާއަކީ‪ ،‬ރާޒުވާ ކުޅިބައެއް ހެން‪ ،‬ކުޅިގަނޑެކެވެ‪.‬‬ ‫އެކަމުގައި ނަޝީދު ފަހަތަށް ޖައްސާލެވުނު އެހެން‬ ‫ލީޑަރަކު‪ ،‬އެމްޑީޕީގެ ތެރެއިން އަދި ނުފެނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި މައުމޫން ބަލިކޮށް‪،‬‬ ‫ނަޝީދުގެ ވެރިކަން ‪ 2008‬ގައި ފެށުނީ ޒަމާނީ‬ ‫ބޑު ފިޔަވަޅެއްގެ‬ ‫ޑިމޮކްރަސީގައި ރާއްޖެ އިން އެޅި ޮ‬ ‫ސިފައިގަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ‪ 30‬އަހަރު ރައީސްކަން‬ ‫ކުރެއްވި މައުމޫނާއި އެ ދިގު މުއްދަތުގައި އުފެދުނު‬ ‫ސިޔާސީ އެތައް ބަޔަކު ތިބީ އިދިކޮޅު ޕާޓީގަ އެވެ‪.‬‬ ‫އެހެންކަމުން ރީތި ހުވަފެނެއް ފަދައިން ވުޖޫދުވި‬ ‫ނަޝީދުގެ ވެރިކަމަށް ކުރިމަތިވީ‪ ،‬ތަޖުރިބާ ކުޑަ‬ ‫ލީޑަރަކު ޖެހިދާނެ ފަދަ މަޅިތަކެކެވެ‪ .‬ގައުމު އޮތީ‬ ‫ދުވަހަކު ވެސް ނުދެކޭ ފަދަ ބައިބައިވުމެއްގެ ތެރޭގަ‬ ‫އެވެ‪.‬‬ ‫އެ ދަނޑިވަޅު ނަޝީދުގެ ފަރާތްޕުޅުން ވެސް‬ ‫ގތްދޫނުކުރެއްވުމާއި އޭރު އޮތް ހާލަތުގެ‬ ‫ފެނުނީ ޮ‬

‫ރައީސް ނަޝީދު‬

‫ހަގީގަތް ގަބޫލުނުކުރެއްވުމުގެ އުނި ސިފަ އެވެ‪ .‬އިދިކޮޅު‬ ‫ލީޑަރުން ކަމަށްވާ ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ގާސިމް އިބްރާހިމާއި‬ ‫ޕީއޭގެ އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ އިތުރުން ޑރ‪ .‬މުހައްމަދު‬ ‫ޖަމީލް ހައްޔަރުކުރި އެވެ‪ .‬އަދި އޭގެ ފަހުން‪ ،‬ކްރިމިނަލް‬

‫ހައްގުތަކަށް އަޑުއުފުލުމުގެ ތެރެއިން ވެރިކަމަށް‬ ‫މޫ ސާ ލަ ތީ ފް‬

‫ވެރިކަމުގެ އުސް އަލިތައް‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ވިޔަފާރީގެ ފައިދާ އިން ޓެކްސް ތައާރަފުކުރި‬ ‫ މުޅި ރާއްޖޭގައި ފެރީގެ ނިޒާމެއް‬‫ގާއިމްކުރި‬ ‫‪ -‬ދިވެހި ހުރިހާ ރައްޔިތުންނަށް ހިލޭ‬

‫އާންމުން އޭރު ވެސް ބުނެފައިވެ އެވެ‪.‬‬ ‫އެއީ އޭރު ވަރަށް މަދު ބައެއްގެ ގަބޫލުކުރުން‬

‫ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމްގެ‬ ‫‪ -‬ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޖީއެސްޓީ އާއި‬

‫ކިބައިން ނޫނީ ނުފެންނާނެ ޝަރުތެއް ކަމަށް‪ ،‬ބައެއް‬

‫ވެރިކަމުގައި ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ޖަލަށް‬

‫ނަމަވެސް ‪ 1999‬ގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ‬ ‫އިންތިހާބުގެ ކެމްޕޭން ފެށުނު އިރު ނަޝީދު ވަނީ‬

‫ލައި‪ ،‬އެކި ފަހަރު މަތިން ހުކުމްކޮށް‪ ،‬އަރުވާލައި‬

‫ވެރިރަށުގެ ރައްޔިތުންގެ ހިތްތަކުން ޖާގަ ހޯއްދަވައިފަ‬

‫ނުވަތަ އެހެން ވެސް ބަންދެއްގައި ނުބެހެއްޓި ނަމަ‬

‫އެވެ‪ .‬އޭރު އެކި ފަހަރު މަތިން ޖަލުގަ އާއި ރަށު‬

‫ސިޔާސީ ލީޑަރަކަށް ވެވަޑައިގެންނެވީސް ބާވަ އެވެ؟‬

‫ބަންދުގަ އާއި ގޭ ބަންދުގައި‪ ،‬އުމުރުގެ ގިނަ‬

‫މި ސުވާލުގެ ޖަވާބަކީ “ނޫނެކޭ” ނަމަ‪ ،‬މައުމޫންގެ‬

‫އަހަރުތަކެއް ހޭދަކުރައްވައިފި އެވެ‪ .‬އޭރު މާލޭގެ ޒުވާން‬

‫ކޅަށް އެހާ ހިތްވަރުގަދަކޮށް ނުކުންނާނީ‬ ‫ވެރިކަމާ ދެ ޮ‬

‫އާބާދީ އުއްމީދުކުރީ މައުމޫނުގެ ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް‬

‫ކާކު ހެއްޔެވެ؟ މި ސުވާލުގެ ޖަވާބަކީ “ނަޝީދު‬

‫ކުޑަ ނަމަވެސް އަޑެއް އިއްވެވޭނެ ބޭފުޅަކަށް މަޖިލިހުން‬

‫ޕޓް‪ ،‬ދިގު މުއްދަތަކަށް‬ ‫އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާ ޯ‬

‫ނޫން ދެން އެހެން ކާކު ހެއްޔޭ” ކަމަށް ވެއްޖެ ނަމަ‪،‬‬

‫ގޮނޑިއެއް ދޭށެވެ‪.‬‬

‫ކުއްޔަށް ދިން‬

‫އެމަނިކުފާނަކީ‪ ،‬ހަމަ ޔަގީނުން ވެސް‪ ،‬ހައްގުތައް‬

‫ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި ނަޝީދު ކަހަލަ އެންމެ‬

‫ހއްދެވުމުގެ ތެރެއިން އުފެދިގެން އައި ވަރުގަދަ‬ ‫ޯ‬

‫މެމްބަރެއް ހުރެގެން ވެސް ސަރުކާރަށް ކެތްނުކުރެވޭނެ‬

‫ސިޔާސީ ލީޑަރެކެވެ‪.‬‬

‫ކަން‪ ،‬ވެލާނާގޭ ތަޅާލަމުން ދިޔަ އިރު އުކާލަން ހުރި‬

‫ބޭސްކުރެވޭ “އާސަންދަ” ތައާރަފުކުރި‬ ‫‪ -‬އިންޑިއާގެ ޖީއެމްއާރަށް‪ ،‬ވެލާނާ‬

‫ކޅު ފަރާތްތަކާ ހެދި ސަރުކާރު‬ ‫ އި ޮ‬‫ހިންގަން އުނދަގޫވާ ކަމަށް ވިދާޅުވެ‪ ،‬ހުރިހާ‬ ‫ވަޒީރުން އިސްތިއުފާ ދެއްވި‬ ‫ކޅު ލީޑަރުން ކަމަށްވާ ގާސިމް‬ ‫‪ -‬އިދި ޮ‬

‫ނަޝީދަކީ‪ ،‬އެމަނިކުފާނަށް ފާޑުކިޔާ ބައެއް މީހުން‬ ‫ބުނާހެން‪ ،‬ސިޔާސީ ކަންކަމުގައި ނޫނީ ކާމިޔާބު‬

‫ކޅެއް ނެންގެވުމުގެ ނަތީޖާ‬ ‫ކަރުދާސްތަކުން ކަރުދާސް ޮ‬ ‫ގތުން އެނގެ އެވެ‪ .‬އެހެން މީހަކު އެދުވަހު‬ ‫ނުކުތް ޮ‬

‫އިބްރާހިމާއި އަބްދުﷲ ޔާމީނާއި ޑރ‪.‬‬

‫ބޭފުޅެއް ނޫނެވެ‪ .‬ސިޔާސީ ލީޑަރަކަށް ކޮންމެހެން‬

‫އެތަނުން އެއްޗެއް ގެންދިޔަ ނަމަ ސަރުކާރުން އަޅައެއް‬

‫މުހައްމަދު ޖަމީލް އަހުމަދު ހައްޔަރުކުރި‬

‫އެހެން ދާއިރާތަކުން ކާމިޔާބު ވާކަށް ވެސް ނުޖެހެ‬

‫ނުލީހެވެ‪ .‬އެކަމަކު އެމަނިކުފާނުގެ “އުނދަގުލުން”‬

‫އެވެ‪ .‬ނަޝީދުގެ ކިބާގައި ހުރީ އަނިޔާއާ ދެކޮޅަށް‬

‫ސަލާމަތްވާނެ ހިސާބުތައް ޖަހަމުން ދިޔަ ސަރުކާރަށް‬

‫ގވާލެއްވުމުގެ ހިތްވަރެވެ‪.‬‬ ‫ތެދުވެންނެވުމާއި ހައްގުތަކަށް ޮ‬

‫ބޑު ވައްކަމެއްގެ ގޮތުގަ‬ ‫ފެނުނީ އެއީ ވަރަށް ޮ‬

‫ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ އިސް ގާޒީ‬‫އަބްދުﷲ މުހައްމަދު ހައްޔަރުކުރި‬ ‫ އެ ހައްޔަރުކުރާ ގުޅިގެން އުފެދުނު‬‫ބލިކަމުގައި ފުލުހުންނާއި‬ ‫ސިޔާސީ ހަލަ ޮ‬

‫އެކަން ފެށިގެން އައީ އުމުރުން އެންމެ ‪ 25‬އަހަރުގެ‬

‫އެވެ‪ .‬އަބަދުވެސް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގައި‬

‫ނޫސްވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި‪“ ،‬ސަންގު” އުފައްދައިގެންނެވެ‪.‬‬

‫ލބިކުރައްވާ ނަޝީދުގެ ގޮނޑި‬ ‫މަސައްކަތްކުރައްވަން ޯ‬

‫ސިފައިން ވެސް އެންމެ ފަހުން ބައިވެރިވުމުން‪،‬‬

‫އެކަމަކު ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމާ ހަމައަށް ނަޝީދަށް‬

‫ފެބްރުއަރީ ‪ 2012 ،7‬ގައި އިސްތިއުފާ ދެއްވި‬

‫ވަޑައިގެންނެވިދާނެ ކަމަށް އޭރު ގަބޫލުކުރާނީ ވަރަށް‬

‫‪ 2001‬ގެ ހުކުމާ އެކު ގެއްލުނީ އެވެ‪.‬‬ ‫ފެބްރުއަރީ ‪ 2012 ،7‬ގައި ފުލުހުންނާއި‬

‫މަދު މީހެކެވެ‪ .‬ނަޝީދުގެ ޖެހިލުން ކުޑަ ސުވާލުތަކާއި‬

‫ސިފައިންނާ ދެމެދު ކަރުނަ ގޭހުގެ “ހަނގުރާމައެއް”‬

‫ފެބްރުއަރީ ‪ 2012 ،8‬ގައި މުޅި ރާއްޖޭގައި‬

‫ލިއުއްވުންތައް ގަބޫލުކުރި ބައެއް މީހުންގެ ހިތުގައި‬

‫ހިނގަނީ‪ :‬މި ހަމަނުޖެހުމަށް ފަހު ރައީސްކަމުން‬

‫ޕޓަރުން ނުކުމެ‪ ،‬އެތައް‬ ‫އެމްޑީޕީގެ ސަ ޯ‬

‫އެމަނިކުފާނަކީ ކުރިމަގުގެ ލީޑަރެއްގެ ސިފަ ކުރެހިފައި‬

‫ނަޝީދު އިސްތިއުފާ ދެއްވި‬

‫ތަނެއްގައި ހުޅުޖަހާ އަންދާލި‬

‫އވެދާނެ އެވެ‪ .‬މައުމޫންގެ ބާރު އެންމެ ގަދަ‬ ‫ޮ‬

‫‪ -‬ނަޝީދުގެ އިސްތިއުފާއާ އެކު‬

‫އެކަމަކު އާންމުންގެ ހިތްތަކުން ނަޝީދެއް‬

‫ދުވަސްވަރު‪ ،‬ކުރިމަތިން ޖަލު ފެނިވަޑައިގަންނަވާ‬

‫ނުގެއްލެ އެވެ‪ .‬މައުމޫންގެ ވެރިކަމަށް ބޮޑު ގޮންޖެހުމާ‬

‫ހާލަތުގައި ވެސް‪ ،‬އެ ދެއްކެވި ހިތްވަރަކީ ލީޑަރެއްގެ‬

‫ކުރިމަތިކުރުވި ‪ 2003‬ގެ މާފުށީ ޖަލުގެ ލޭއޮހޮރުވުމަށް‬

‫ކޯޓުގެ އިސް ގާޒީ އަބްދުﷲ މުހައްމަދު‪ ،‬ސިފައިން‬ ‫ކށް‪ ،‬އެކަހެރިކޮށް ބެހެއްޓި އެވެ‪.‬‬ ‫ލައްވާ ހައްޔަރު ޮ‬ ‫މިއީ ނަޝީދަށް ތާއީދުކުރި ހުޅަނގުގެ ގައުމުތަކާއި‬ ‫ބޑެތި ޖަމާއަތްތަކުން ވެސް ބަލައިގެން‬ ‫ބައިނަލްއަގުވާމީ ޮ‬ ‫ކަމެއް ނޫނެވެ‪ .‬އެކަމަކު އެއިން އެއްވެސް ބައެއްގެ‬ ‫ގޮވާލުމަށް އިޖާބަދެއްވައި‪ ،‬ސުލްހަވެރިކޮށް އެކަން‬ ‫ނިންމާލެއްވުމުގެ ވިސްނުންފުޅެއް ނެތެވެ‪“ .‬އަބްދުﷲ‬ ‫ގާޒީއަށް ކޯޓާ ‪ 100‬ފޫޓު ކައިރިއަށް ވެސް ނުދެވޭނެ”‬ ‫ކަމަށް ވިދާޅުވުން ފަދަ ހަރުކަށި ބަސްމަގު ކުރިއަށް‬ ‫ގެންދެވި އެވެ‪.‬‬ ‫ކށްލަން ގޮވާލަން ފެށި‬ ‫އަބްދުﷲ ގާޒީ ދޫ ޮ‬ ‫ސިލްސިލާ އެއްވުންތައް ހުއްޓުމަކަށް ނަ އެވެ‪ .‬އެކަން‪،‬‬ ‫ފެބްރުއަރީ ‪ 7‬ގައި‪ ،‬ފުލުހުންނާއި ސިފައިންނާއި‬ ‫އތް ހަމަނުޖެހުމަކަށް ބަދަލުވެ‪،‬‬ ‫އާންމުންގެ ބައިވެރިވުން ޮ‬ ‫ނަޝީދު އިސްތިއުފާ ދެއްވުމަކީ‪ ،‬އާ ޑިމޮކްރަސީގެ‬ ‫ހަޔާތުގައި ވެސް ކަޅު ދުވަހެކެވެ‪ .‬އެއީ ރާއްޖޭގެ‬ ‫ގތް ނޫން ކަމަށް އެތައް‬ ‫ވެރިކަމެއް ނިމެން ޖެހޭނެ ޮ‬ ‫ބަޔަކު މިހާރު ވެސް ގަބޫލުކުރެ އެވެ‪ .‬އޭގެ ފަހުން‬ ‫‪2013‬ގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބާ ހަމައަށް ދެމިގެންދިޔައީ‬ ‫ބޑު ސިޔާސީ ހަމަނުޖެހުމެވެ‪.‬‬ ‫ރާއްޖެ ދުށް އެންމެ ޮ‬ ‫އެ އިންތިހާބުގައި އެކަނިމާއެކަނި ވާދަކުރައްވައިގެން‬ ‫ބަލިވިޔަސް‪ ،‬ނަޝީދު ފެނުނީ ރާއްޖޭގައި އެންމެ‬ ‫ހއްދެވޭނެ ޝަހުސިއްޔަތުގެ ގޮތުގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ގިނަ ވޯޓު ޯ‬ ‫ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގައި‪ ،‬ރޭވިގެން‬ ‫އެމަނިކުފާނަށް އިއްވި ޓެރަރިޒަމްގެ ‪ 13‬އަހަރުގެ‬ ‫ހުކުމުގެ ފޮރުވިފައިވާ ސިއްރަކީ‪ ،‬މި އަހަރުގެ ރިޔާސީ‬ ‫އިންތިހާބާ ދުރުގައި އެމަނިކުފާނު ބެހެއްޓުމެވެ‪ .‬އެކަން‬ ‫ރައީސް ޔާމީނަށް ކާމިޔާބުވި އެވެ‪.‬‬ ‫އެކަމަކު އަދިވެސް އެތައް ހާސް ދިވެހިންގެ‬ ‫ހިތްތަކުން ނަޝީދު ނަގައި އެއްލައިލެވޭކަށް‬ ‫ނެތެވެ‪ .‬އަދިވެސް އެމަނިކުފާނު ފެންނަނީ ސިޔާސީ‬ ‫ގތުގަ އެވެ‪ .‬ސިޔާސީ‬ ‫ގޮތުން ބާރުގަދަ ލީޑަރެއްގެ ޮ‬ ‫މަސައްކަތުގައި ވަރުބަލިކަމެއް ނެތެވެ‪ .‬އާންމުންނާ‬ ‫ބައްދަލުކުރައްވާކަށް ފޫއްސެއް ނުވެ އެވެ‪ .‬މަޝްހޫރު‬ ‫ނަމުން ނަމަ “އަންނި”ގެ ހުރިހާ ވިސްނުމެއް އަދިވެސް‬ ‫އތީ ސިޔާސީ ހަރަކާތުގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪13‬‬

‫ގައުމީ ޕާޓީ އަދި އަދާލަތު ޕާޓީން ކުރަމުން ދިޔަ ކަންކަމުން އެމްޑީޕީ‬

‫ރައީސް ވަހީދު‬

‫އތީ ރުޅިވެރިކަމެއްގެ ތެރޭގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ސަރުކާރު ޮ‬ ‫ފެބްރުއަރީ ‪ 7‬އާ ހަމައަށް ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން ހޫނުވަމުން‬ ‫ދިޔަ އިރު ވެސް‪ ،‬ރައީސް ނަޝީދާއި އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުން ގަބޫލުކުރީ‬ ‫ނައިބު ރައީސްގެ ފަރާތްޕުޅުން އެކަށީގެންވާ އެހީތެރިކަން ނުލިބޭ‬ ‫ކޅު ފަރާތްތަކާ އެކު ވަހީދު ގުޅުން ބާއްވަވާކަމުގެ‬ ‫ކަމަށެވެ‪ .‬އިދި ޮ‬

‫ކެތްތެރިކަމުގެ ދޮޅު އަހަރު‬

‫ތުހުމަތުތައް ވެސް ކުރެ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު ގާތް ބޭފުޅުން ކައިރީ ވަހީދު‬ ‫ވިދާޅުވަމުން ގެންދެވީ ސިޔާސީ އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކާ ވާހަކަ ދެއްކެވުމަކީ‬ ‫މައްސަލައެއް ނޫން ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫އތް ހުރިހާ ގުޅުމެއް‬ ‫ރައީސް ނަޝީދާއި ނައިބު ރައީސާ ދެމެދު ޮ‬ ‫ގާތްގަނޑަކަށް ކެނޑުނީ އެވެ‪ .‬ސިފައިން ނެރެގެން ކްރިމިނަލް‬ ‫ކޯޓުގެ އިސް ގާޒީ އަބްދުﷲ މުހައްމަދު‪ ،‬ޖެނުއަރީ ‪ 2012 ،16‬ގައި‬ ‫ހައްޔަރުކޮށް‪ ،‬ބަންދުގައި ބެހެއްޓި މައްސަލަ ސަބަބަކަށް ނަގައިގެން‬ ‫އިދިކޮޅުން ސިލްސިލާކޮށް ބޭއްވި މުޒާހަރާތައް ދިޔައީ ކުރިއަށެވެ‪.‬‬ ‫ރައީސް ނަޝީދަށް ތާއީދުކުރައްވާ‪ ،‬ވަހީދު އެއްވެސް ވާހަކަފުޅެއް‬ ‫ނުދައްކަވަ އެވެ‪ .‬އޭގެ ބަދަލުގައި ދުނިޔޭގެ ބޮޑު މީޑިއާއެއް ކަމަށްވާ‬ ‫އެސޯސިއޭޓް ޕްރެސް (އޭޕީ)އަށް ދެއްވި އިންޓަވިއުއެއްގައި ވަހީދު‬ ‫ގޮވާލެއްވީ‪ ،‬އަބްދުﷲ ގާޒީ ދޫކޮށްލުމަށެވެ‪ .‬އޭނާ ހައްޔަރުކޮށްފައި ވަނީ‬ ‫ގާނޫނާ ހިލާފަށް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫މިއީ އޭރު ވެސް އެމްޑީޕީގެ ސަޕޯޓަރުންނަށް ވަހީދުގެ‬ ‫"ޣައްދާރުވެވަޑައިގަތުމެ"ވެ‪ .‬އެކަމަކު ވަހީދު އެމަނިކުފާނު‬ ‫ގަބޫލުފުޅުކުރައްވާ ގޮތް ބިނާކުރެއްވީ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ އަމުރަށެވެ‪.‬‬ ‫އތީ އަބްދުﷲ ގާޒީ ވަގުތުން ދޫކޮށްލަން‬ ‫ސުޕްރީމް ކޯޓުން އޭރު ޮ‬ ‫އަމުރު ނެރެފަ އެވެ‪ .‬ވަހީދުގެ ނަޒަރުގައި‪ ،‬އެންމެ މަތީ ކޯޓުން އެގޮތަށް‬ ‫އަންގައިފި ނަމަ ޖެހޭނީ އެއަށް އަމަލްކުރާށެވެ‪.‬‬ ‫ބޑަށް އަދުލުއިންސާފުގެ ނިޒާމަށް‬ ‫އެކަމަކު އެއަށް ވުރެ ޮ‬ ‫ރައީސް ނަޝީދާއި އެމްޑީޕީގެ ސަރުކާރުގެ އިތުބާރު އޮތީ ގެއްލިފަ‬ ‫އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން އަބްދުﷲ ގާޒީގެ ދިފާއުގައި ވަހީދު ދައްކަވާ‬ ‫ވާހަކަފުޅުތަކާއި މައްސަލަ އެންމެ ހޫނުވަމުން ދިޔަ ދަނޑިވަޅު‪،‬‬ ‫އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކާ‪ ،‬ހިލާލީ ގޭގައި ބައްދަލުކުރެއްވުން ފަދަ ކަންކަމުން‬ ‫އެމަނިކުފާނުގެ އިސްތަށިފުޅުގައި އެޅުވީ "ބަޣާވާތްކުރުމު"ގެ ތުހުމަތެވެ‪.‬‬

‫ހުވާކުރެއްވުމާއި އެމްޑީޕީގެ ޮބޑެތި މުޒާހަރާތައް‬ ‫ފެބްރުއަރީ ‪ 7‬ގެ ހަމަނުޖެހުންތަކަށް ފަހު ރައީސްކަމުން‬ ‫ނަޝީދު އިސްތިއުފާ ދެއްވުމާ އެކު‪ ،‬ރައީސްކަމުގެ ހުވާކުރައްވަން‬ ‫ވަޑައިގަންނަވަން މަޖިލިހުގެ އޭރުގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޝާހިދު‬ ‫ވަހީދަށް ދައުވަތު ދެއްވި އެވެ‪ .‬ހަމަ އެ ދުވަހު ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމާ‬ ‫ހަވާލުވެވަޑައިގަތެވެ‪.‬‬ ‫އެކަމަކު އެއީ ފަސޭހައިން ރައީސްކަން ކުރެއްވޭނެ ހާލަތެއް‬ ‫ނޫނެވެ‪ .‬އަނެއް ދުވަހު އެމްޑީޕީގެ ބޮޑު އެއްވުމާއި ފުލުހުންގެ‬ ‫އަނިޔާވެރިކަމާއި އެމްޑީޕީގެ ސަޕޯޓަރުން ރާއްޖޭގެ އެކި ރަށްރަށުގެ‬ ‫ސަރުކާރުގެ އިމާރާތްތަކުގައި ހުޅު ޖަހާ ރޯކޮށްލުން ފަދަ‪ ،‬ރާއްޖޭގެ‬ ‫ތާރީޚު އޭގެ ކުރިން ނުދެކޭ ފަދަ ނުރައްކާތެރިކަމަކާ ވަހީދަށް‬ ‫ކުރިމަތިވެވަޑައިގަތެވެ‪.‬‬

‫މޫ ސާ ލަ ތީ ފް‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫ކުޅަދާނަ‪ ،‬އެހެން މީހަކު ބުނެފާނެ‪ ،‬ހީކޮށްފާނެ‪ ،‬ގަބޫލުކޮށްފާނެ ގޮތަކާ‬ ‫މެދު ވިސްނަވާ ބޭފުޅެއް ނޫނެވެ‪.‬‬ ‫ގތްދޫކުރައްވާ ކަހަލަ ބޭފުޅެކެވެ‪.‬‬ ‫ވަހީދަކީ މަޑުމައިތިރި‪ޮ ،‬‬

‫އެމްޑީޕީގެ މީހުންގެ ނަޒަރުގައި އެއީ "ބާޣީއެކެ"ވެ‪.‬‬

‫އެމްޑީޕީއަށް ރިޔާސީ އިންތިހާބު ކާމިޔާބުވުމާ އެކު ރާއްޖޭގެ‬

‫ބައިނަލްއަގުވާމީ ފެންވަރެއްގައި ކުރި ތަހުގީގަކުން‪ ،‬ފެބްރުއަރީ‬

‫ވެރިކަމާ ނަޝީދު ހަވާލުވެވަޑައިގަތީ ވަރަށް ދަތި ހާލަތެއްގައި‬

‫‪ 7‬އަކީ‪ ،‬ބަގާވާތެއް ނޫން ކަމާއި ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު‬

‫އއްވަ އެވެ‪ .‬ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމުގެ އިތުރުން އިގުތިސާދީ‬ ‫ރާއްޖެ ޮ‬

‫އިސްތިއުފާ ދެއްވީ އަމިއްލަފުޅު އިޚުތިޔާރުގައި ކަމަށް ވިޔަސް‪،‬‬

‫އތް ވެއްޓުމުގެ ނުބައި‬ ‫ގޮތުން ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވެފައި ޮ‬

‫ރާއްޖޭގެ އެންމެ ބޮޑު ސިޔާސީ ޕާޓީގެ ސަޕޯޓަރުން އެކަން‬

‫އަސަރުތައް އޮތީ ލައްވާލައިފަ އެވެ‪ .‬ދުނިޔޭގެ ބޭންކިންގެ ނިޒާމް‬

‫ގަބޫލެއްނުކުރެ އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ރައީސް މުހައްމަދު ވަހީދަކީ‪،‬‬

‫ފުނޑުވެ‪ ،‬އާ ދިރުމަކަށް ވިންދު ޖަހަން ފެށިއިރު އޭގެ އެންމެ‬

‫ގތުން ފެށިގެން‪ ،‬ވެރިކަން ނިންމާލެއްވި‬ ‫ވެރިކަން "ހޯއްދެވި" ޮ‬

‫ނުބައި އަސަރު ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމަށް އޮތީ ކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫ދުވަހާ ހަމައަށް ވެސް‪ ،‬ރާއްޖޭގެ އެތައް ހާސް ބައެއްގެ ސީދާ‬ ‫ނުރުހުން އަމާޒުވި ސިޔާސީ ލީޑަރެކެވެ‪.‬‬ ‫ރާއްޖޭގެ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ހަތަރު ވަނަ ރައީސްގެ‬

‫ކޅުން ބައްލަވަން ޖެހިފައި އޮތީ އިދިކޮޅުން‬ ‫ނަޝީދަށް އެއް ޮ‬ ‫ކންޓްރޯލް އަތުލި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ދުއްތުރާތަކެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫އަނެއްކޮޅުން ފައިސާ ނެތް ބަޖެޓެއްގައި ގައުމު ހިންގަވާށެވެ‪.‬‬

‫ގޮތުން މަގާމާ އެމަނިކުފާނު ހަވާލުވެވަޑައިގަތީ‪ ،‬އެހެން އެއްވެސް‬

‫މި ހާލަތުގައި އާ އަދި ޒުވާން ސަރުކާރަކަށް ހެދޭނެ ގޯސްތައް‪،‬‬

‫ރައީސަކަށް ކުރައްވަން ޖެހުނު ކަހަލަ ތަޖުރިބާއެއްގެ ތެރައަކުން‬

‫އެމްޑީޕީގެ ވެރިކަމުގައި ފެނުނެވެ‪ .‬އޭގެ ބައެއް ކަންކަން ވަހީދަށް‬

‫ނޫނެވެ‪ .‬ރައީސްކަމުގެ މަގާމަށް ވަޑައިގަތުމަކީ‪ ،‬ޔަގީނުން ވެސް‪،‬‬

‫ގަބޫލުފުޅުނުކުރެއްވިދާނެ އެވެ‪ .‬މިސާލަކަށް ޖޫން ‪ 2010 ،29‬ގައި‬

‫ވަހީދުގެ ހުވަފެންފުޅެކެވެ‪ .‬އދ‪ .‬ގެ މަތީ މަގާމަކުން އިސްތިއުފާ‬

‫ކެބިނެޓްގެ ހުރިހާ ވަޒީރުން އިސްތިއުފާ ދެއްވި ގޮތެވެ‪ .‬ރައީސް‬

‫ދެއްވައި ރާއްޖެ ވަޑައިގަތީ ވެސް އެ އުއްމީދުގަ އެވެ‪.‬‬

‫ނަޝީދާއި ނައިބު ރައީސް ވަހީދު ފިޔަވައި ކެބިނެޓްގެ އެހެން‬

‫އެކަމަކު އެކަނިމާއެކަނި ނުކުންނަވައިގެން ރިޔާސީ އިންތިހާބު‬

‫ހުރިހާ މެމްބަރުން އިސްތިއުފާ ދެއްވީ‪ ،‬ސަރުކާރު ހިންގަން އިދިކޮޅު‬

‫ކާމިޔާބުކުރެއްވޭ ފަދަ ސިޔާސީ ބާރުވެރިޔަކަށް ވަހީދެއް ނުވެ‬

‫އންނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ އުނދަގޫތައް ބޮޑުވެގެން‬ ‫ކޮންޓްރޯލް ޮ‬

‫އތް އެންމެ ރަނގަޅު‬ ‫އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ޚިޔާރުކުރެއްވީ ދެން ޮ‬

‫ކަމަށް‪ ،‬ނަޝީދު ވިދާޅުވެ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑު ސިޔާސީ ޕާޓީގެ ކެންޑިޑޭޓް ނަޝީދުގެ‬ ‫ފުރުސަތެވެ‪ :‬އެންމެ ޮ‬ ‫ރަނިން މޭޓުގެ މަގާމެވެ‪.‬‬ ‫ދެ ބޭފުޅުންގެ މިޒާޖު އުޑާއިބިމާހާ ތަފާތެވެ‪ .‬ނަޝީދަކީ‬ ‫ސިޔާސީ ހަރަކާތްތައް ހަލުވި‪ ،‬މީހުންގެ ސަޕޯޓް ހޯއްދަވަން‬

‫އިދިކޮޅު ހަރަކާތްތައް ހުރީ‪ ،‬ރައީސް ނަޝީދަށް ޕްރެޝަރު‬ ‫ބޑު އިސްތިއުފާގެ އެއް ދުވަސް ކުރިން‪،‬‬ ‫ބޮޑުވާ ގޮތަށެވެ‪ޮ .‬‬ ‫ޕޓް ކުއްޔަށް‬ ‫އިންޑިއާގެ ޖީއެމްއާރަށް ވެލާނާ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާ ޯ‬ ‫ކޅު ޑީއާރުޕީ އާއި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީ އާއި ދިވެހި‬ ‫ދިނުމާ ދެކޮޅަށް އިދި ޮ‬

‫އެމްޑީޕީގެ ވަރުގަދަ ހަރަކާތްތައް ހުއްޓުނީކީ ނޫނެވެ‪ .‬ރައީސްކަމުން‬ ‫ވަހީދު އިސްތިއުފާ ދެއްވަން ގޮވާލަން ބޭއްވި މުޒާހަރާ ދަންމާލައި‪،‬‬ ‫ހެންވޭރުކޮޅު އުސް ފަސްގަނޑު ސަރަހައްދު އެ ޕާޓީގެ ސަޕޯޓަރުންގެ‬ ‫ދަށަށް ވެސް ގެންދިޔައީ އެވެ‪.‬‬ ‫އެކަމަކު ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް އޭގެ ޒާތުގައި މައިތިރިވެ‪ ،‬ސަރުކާރު‬ ‫ހިންގެވުމުގައި ވަހީދު ދެމިހުންނެވި އެވެ‪ .‬އެއީ‪ ،‬އެމަނިކުފާނުގެ އަރިސް‬ ‫ބައެއް ބޭފުޅުން ސިފަކުރެއްވި ގޮތުގައި‪" ،‬ކެތްތެރިކަމު"ގެ ނަތީޖާ އެވެ‪.‬‬ ‫"ކެތްތެރިކަން އެއީ ވަހީދުގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ސިފަ‪ .‬ދެވަނަ‬ ‫ކަމަކީ ގިނަ ބަޔަކު ގޮވައިގެން އުޅުއްވަން އެނގިވަޑައިގަތުން‪ .‬ތިން‬ ‫ވަނަ ކަމަކީ މަޝްވަރާކުރައްވައިގެން ކަންކަން ނިންމެވުމުގެ އުސޫލު‪"،‬‬ ‫ވަހީދުގެ އަރިހުގައި މަސައްކަތްކުރެއްވި ބޭފުޅަކު‪ ،‬ނަން ނުޖަހާ ގޮތަށް‬ ‫ވާހަކަދައްކަވަމުން‪ ،‬ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ވެރިކަން ބަދަލުވި ގޮތް‪ ،‬ބައިނަލްއަގުވާމީ‬ ‫ފެންވަރުގައި ވެސް އަދި އެތެރޭގެ ހާލަތުގައި ވެސް އޮތީ ބޮޑު‬ ‫މައްސަލައަކަށް ވެފަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު އދ‪ .‬އާއި ކޮމަންވެލްތު ފަދަ‬ ‫ޖަމާއަތްތަކުގެ އެހީތެރިކަމާ އެކު‪ ،‬ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް ވަހީދު ކުރިއަށް‬ ‫ގެންދެވީ ވިސްނުން އިސްކުރައްވައިގެން ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬ ‫"އަޅުގަނޑަށް ހީވަނީ އެ ސިފަތައް ވަހީދަށް ލިބިވަޑައިގަތީ އދ‪.‬‬ ‫ގައި އެ އަދާކުރެއްވި މަސައްކަތްތަކުގެ ސަބަބުންހެން‪ .‬އެހާ ހަލަބޮލި‬ ‫ދުވަސްވަރެއްގައި ވެރިކަން ކުރެއްވުނީ އެ ކެތްތެރިކަން ހުރީމާ‪".‬‬ ‫އެކަމަކު ފެބްރުއަރީ ‪ 7‬ގެ ހާދިސާއާ މެދު އުފެދޭ ސުވާލުތައް‬ ‫ގިނަ އަދަދެއްގެ ރައްޔިތުންގެ ހިތުން ދުވަހަކު ވެސް ފިލައިގެންނެއް‬ ‫ނުދާނެ އެވެ‪ .‬އަދި އެއީ ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމުގައި ވެރިކަމެއް‬ ‫ބަދަލުވެގެން ދާއިރު ދުނިޔެ ދައްކާ އެއް ހަގީގަތެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން‬ ‫ވަހީދުގެ ރަނގަޅު ސިފަތައް އެއް ބަޔަކު ފާހަގަކުރާ އިރު‪ ،‬އެމްޑީޕީގެ‬ ‫އތީ ކިލަނބުވެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ތާރީޚުގައި އެމަނިކުފާނުގެ ނަންފުޅު ޮ‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ލައިފްސްޓައިލް‬ ‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫އަހަރުގެ ލަފުޒަކީ "ސިންގަލް‪-‬ޔޫޒް"‬

‫މެރަތަންގެ ތެރެއިން ކައިވެންޏަށް‬ ‫އެހުމުން ފާޑުކިޔަނީ‬

‫ގެރިބަކަރި ހުއިހެއްޕުން‬ ‫ކަނޑުމައްޗަށް‬

‫މޫ ދަ ށް އު ކި ްޕ ލާ ސް ޓި ކް ކޮ ތަ ެޅ އް މަ ހެ އް ގަ އި އަ ަޅ އި ގެ ން ފަ އި‪.‬‬ ‫އަ ހު މަ ދު އަ ދް ޝަ ން‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫ކށް ބޭނުން ކުރެވެނީ‬ ‫ފަހުން‪ ،‬އެ ލަފުޒު އެންމެ އާންމު ޮ‬

‫ބާވަތްތައް މޫދާއި ކަނޑަށް އުކައިލުމާ ދެކޮޅަށް ކުރަން‬

‫ކށް މި އަހަރު އެ ލަފުޒު‬ ‫މިހާރު އެވެ‪ .‬ވަކިން ހާއްސަ ޮ‬

‫ޖެހޭ މަސައްކަތްތައް އަދިވެސް ވަރަށް ގިނަ އެވެ‪.‬‬

‫ވަރަށް ގިނަ އަދަދަކަށް ބޭނުން ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް‬ ‫މި އަހަރު އެންމެ ހިނގި ލަފުޒަކީ "ސިންގަލް‪-‬‬

‫ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ޔޫޒް" ކަމަށް އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ކޮލިންސް‬ ‫ޑިކްޝަނަރީން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫ކށް ބޭނުން ކުރެވެނީ ތިމާވެއްޓާ‬ ‫އެ ބަސް އާންމު ޮ‬ ‫ގުޅުން ހުރި މައްސަލަތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ދެކެވޭ‬

‫އެގޮތުން ‪ 2013‬އާ އަޅާކިޔާ ނަމަ މި އަހަރު‬ ‫"ސިންގަލް‪-‬ޔޫޒް" ލަފުޒު ބޭނުން ކުރި އަދަދު ހަތަރު‬ ‫ކލިންސް ޑިކްޝަނަރީގެ‬ ‫ގުނަ އިތުރު ކުރުމަށް ޮ‬ ‫ތަރުޖަމާން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ކށް‪ ،‬މޫސުމަށް އަންނަ‬ ‫ވާހަކަތަކުގަ އެވެ‪ .‬ހާއްސަ ޮ‬ ‫ގތުން ކުރެވޭ ބަހުސްތަކުގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ބަދަލުތަކާ ބެހޭ ޮ‬

‫މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ކުރެވޭ‬ ‫ބަހުސްތައް މުޅި ދުނިޔޭގައި ވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް‬

‫އަހަރުގެ ލަފުޒުގެ މަގާމު "ސިންގަލް‪-‬ޔޫޒް" އަށް‬ ‫ލިބުނު އިރު‪ ،‬ދެން އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކޮށްފައިވާ‬ ‫ލަފުޒުތަކުގެ ތެރޭގައި "ވެޖަން"‪" ،‬ވައިޓްވޮޝް" އަދި‬ ‫"ގެމަން" ހިމެނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ލިސްޓްގައި ދެން ހިމެނޭ ލަޒުފުތަކުގެ ތެރޭގައި‬ ‫ކށްދޭ "ފްލޮސް" އާއި‬ ‫ނެށުމުގެ ހަރަކާތްތަކެއް ސިފަ ޮ‬ ‫ހވުމަށް އިޝާރާތް ކުރާ‬ ‫ޖޮގިން ކުރަމުން ކުނިބުނި ޮ‬ ‫"ޕްލޮގިން" އާއި މި އަހަރުގެ ފީފާ ވޯލްޑް ކަޕްގެ‬

‫އެ ދާއިރާއާ ގުޅުވައިގެން "ސިންގަލް‪-‬ޔޫޒް" ނިސްބަތް‬

‫ގސްފައިވާ އިރު‪" ،‬ސިންގަލް‪-‬ޔޫޒް" މި‬ ‫ފުޅާވެގެން ޮ‬

‫އ އެސިސްޓަންޓް‬ ‫ތެރެއިން ތައާރަފުވެގެން ދިޔަ ވީޑި ޯ‬

‫ކށްލުމަށް ފަހު‪ ،‬އުކާލައި‪،‬‬ ‫ކުރެވެނީ އެއް ފަހަރު ބޭނުން ޮ‬

‫ލަފުޒަށް އަދިވެސް މީހުން ހޭލުންތެރި ކުރުވަން ޖެހޭ‬

‫ރެފްރީ (ވީއޭއާރް)‪ ،‬ޖިންސީ ފުރައްސާރަތަކާ ދެކޮޅަށް‬

‫ތިމާވެއްޓަށް ގެއްލުން ހުރި ޕްލާސްޓިކަށެވެ‪.‬‬ ‫ކލިންސްގެ ތަޖުރިބާކާރުން ބުނާ ގޮތުގައި‬ ‫ޮ‬ ‫"ސިންގަލް‪-‬ޔޫޒް" މި ލަފުޒު އާންމުވިތާ އަހަރުތަކެއް‬

‫ދުނިޔޭގެ އާބާދީ ބާރު ސްޕީޑުގައި އިތުރުވަނީ‬

‫ކަމަށް ތިމާވެށީގެ ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވެ‬

‫ހިންގާ ކެމްޕޭން "މީޓޫ" އާއި "ބެކްޝޮޕް" އަދި‬

‫އތް ތިރީހަކަށް އަހަރުތެރޭ ދުނިޔޭގެ‬ ‫އެވެ‪ .‬ކުރިއަށް ޮ‬

‫ނަމަވެސް މި ކަނދުފަތީގެ ދަނޑު‪ ،‬ފަރުމާކޮށްފައިވަނީ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫"ގޭސްލައިޓް" ފަދަ ލަފުޒުތައް ހިމެނެ އެވެ‪.‬‬

‫އާބާދީއަށް ދެ ބިލިއަން އިތުރުވާނެ އެވެ‪ .‬މިހާރު‬

‫އޔަށް ނުގުޑާނެހާ ވަރުގަދަކޮށެވެ‪.‬‬ ‫އެއްގޮތަކަށްވެސް ޮ‬

‫ދުނިޔޭގައި ތިބި ހަތް ބިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ‬

‫ކށްފައިވަނީ ތިން ފަށަލައަކަށެވެ‪.‬‬ ‫ކަނދުފަތި ފަރުމާ ޮ‬

‫މީހުންނަށް އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް ކާބޯތަކެތި‬

‫ކންކްރީޓެވެ‪ .‬މެދު ބަޔަކީ‬ ‫އެންމެ ފުލުގައި ވަނީ ޮ‬

‫ފޯރުކޮށްދިނުމަށް މި ވަނީ ނުކުޅެދިފައެވެ‪ .‬އެހެންވެ‬

‫ދަނޑުގެ މަސައްކަތްތައް ހިނގާ ބަޔެވެ‪ .‬ގެރިތައް‬

‫ދަނޑުވެރިކަމުގެ އާ އީޖާދުތައް ކުރަން އެބަ ޖެހެ‬

‫ތިބޭނީ އެންމެ މަތީ ފަށަލައިގައެވެ‪.‬‬

‫ކށްފައި ޕްލާސްޓިކުގެ‬ ‫އެގޮތުން އެއް ފަހަރު ބޭނުން ޮ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫އިންސާނީ ވަސީލަތްތައް މަދުން ބޭނުންވާ‪ ،‬ޚަރަދު‬

‫"ޑެނިސްގެ ބޭނުމަކީ މީހުންގެ ސަމާލުކަން ހޯދުން ކަމަށްވާ ނަމަ އޭނާ އެ ކުރީ‬ ‫އެހާ ފިރިހެންވަންތަ ކަމެއް ވެސް ނޫން‪ "،‬ޓްވިޓާގައި‬ ‫ކުޑަދޮރުތަކާ‪ ،‬ކަން ވަށްކޮށްފައިވާ ބޭރުތޮށްޓަކާއެކުއެވެ‪.‬‬

‫މި މަސައްކަތުގައި މޫޖީގެ މައިގަނޑު ދައުރަކީ ބަހުގެ‬

‫އާންމުކޮށް މިފަދަ އޮޓޮމެޓިކް ބަސް ދުއްވަނީ ތަންކޮޅެއް‬

‫ފަރުމާއެވެ‪ .‬ސެންސިބްލް ‪4‬ގެ މަސައްކަތަކަށްވީ‬

‫ހިތްފަސޭހަ ފިނި މަޑު މާހައުލުތަކުގައެވެ‪ .‬ފިންލެންޑަކީ‬

‫އިންސާނީ އެހީއަކާ ނުލައި އެކަނި ދަތުރުކުރުމަށް‬

‫ބޯވާރެ އާއި ގަދަ ދުންފިންޏާއި ގަނޑުފެނުގެ ވާރޭ‬

‫ހދަން ކުރާ މަސައްކަތުގައި ޖަޕާންގެ‬ ‫ކުޑަ ވެހިކަލް ޯ‬

‫ކށްފައިވަނީ މި ހުރިހާ‬ ‫އާންމު ތަނެކެވެ‪ .‬ގާޗާ ފަރުމާ ޮ‬

‫ބަސް ޓެސްޓްކުރަން ދުއްވީ އާކްޓިކްގެ ގަދަ ފިނީގައެވެ‪.‬‬

‫ޓމެޓިކް އުޅަނދުފަހަރު‬ ‫ކުންފުންޏެއްކަމަށްވާ މޫޖީ އާއި އޮ ޮ‬

‫ކަމަކަށް ހުޝިޔާރު ބަހެއްގެ ގޮތުގައެވެ‪.‬‬ ‫މި ބަހުގައި ‪ 10‬މީހުންނަށް އިށީނދެގެން‬

‫އެންމެ ފުރަތަމަ ގާޗާ ބަސް އާންމުންނަށް‬ ‫ދައްކާލާނީ އަންނަ އަހަރުގެ މާޗު މަހުގަ އެވެ‪ .‬އޭގެ‬

‫ފިންލެންޑުގެ މަގުތަކުގައި ދުއްވާނެ ރީތި ބަހެއް‬

‫ދަތުރުކުރެވޭނެއެވެ‪ .‬އަދި ހަ މީހުންނަށް ކޮޅަށް‬

‫ފަހުން ފިންލެންޑްގެ ތިން ސަހަރެއްގައި ގާޗާ ބަސް‬

‫ފަރުމާކޮށްފި އެވެ‪.‬‬

‫ތިބެވެއެވެ‪ .‬ގަޑިއަކު ‪25‬މޭލުގެ ބާރުމިނުގައި މި‬

‫އާންމުކޮށް މަގުތަކުގައި މީހުން އުފުލަން ފަށާނެއެވެ‪.‬‬

‫ބަހަށް ދަތުރުކުރެވެއެވެ‪ .‬މިއީ ޗަކަ ބިމުގައި ވެސް‬

‫ސެންސިބްލް ‪ 4‬އާއި މޫޖީއިން އުއްމީދުކުރަނީ ‪2020‬‬

‫ކށްފައިވާ ހަތަރު ފުރޮޅުލީ‬ ‫ދުއްވޭނެހެން ފަރުމާ ޮ‬

‫އަންނަންވާއިރަށް ފިންލަންޑްގެ ހުރިހާ ސަހަރެއްގައި‬

‫ބޭނުންކުރަން ފަސޭހަ ފެންވަރަށް އުފެއްދި‪،‬‬

‫އުޅަނދެކެވެ‪ .‬އެއްފަހަރުގެ ޗާޖުން‪ ،‬ހުއްޓުމެއް ނެތި ‪60‬‬

‫ވެސް ގާޗާ މަރުކާގެ ބަސްތައް‪ ،‬އާންމު ދަތުރުފަތުރުގެ‬

‫ގާޗާގެ ނަމުން ނަންދީފައިވާ މި ބަސް ޝަޓްލް‬

‫މޭލަށް ދުއްވޭނެ އެވެ‪.‬‬

‫ނިޒާމްގެ ތެރޭގައި މީހުން ބޭނުންކުރާނެކަމަށެވެ‪.‬‬

‫މޫޖީއަކީ ރީތި ފަރުމާތަކެއް ބާޒާރަށް ނެރުމުގައި‬ ‫ނަން މަޝްހޫރު ކުންފުންޏެކެވެ‪ .‬އާންމުންނަށް‬

‫ކށްފައިވަނީ ބަނަހެއްގެ ބައްޓަމަށެވެ‪ .‬ބޮޑެތި‬ ‫ފަރުމާ ޮ‬

‫މޫޖީއާއި ސެންސިބްލް ‪ 4‬އިން ގުޅިގެން ކުރި‬

‫އެމެރިކާގެ ޒުވާން ފިރިހެނަކު އޭނާގެ ލޯބިވެރިޔާ އަށް‬ ‫ޕޒް ކުރުމުން ގިނަ‬ ‫"ހާލަތާ ނުގުޅޭ ވަގުތެއްގައި" ޕްރޮ ޯ‬ ‫ބައެއްގެ ފާޑުކިޔުންތައް އަމާޒުވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬ ‫މިކަމެއް ހިނގާފައި ވަނީ އެމެރިކާގެ ނިއު‬

‫އެހުމުންނެވެ‪.‬‬ ‫އަދި ހަމަ އެ ދަނޑިވަޅުގައި ކެއިޓްލީންގެ‬

‫ވިސްނާފައިވަނީ އައްސޭރިފަށުގެ ސަރަހައްދުތަކުގައި‬ ‫ކށް އެ ގައުމުގެ ކަނޑު‬ ‫ދިރިއުޅޭ މީހުންނަށް އަމާޒު ޮ‬

‫އުޒުރުވެރިކަމެއްނެތްކަމަށް ބެލާޑަން އިން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ބަނދަރެއްގައި ދަނޑެއް ހަދާށެވެ‪.‬‬

‫ކަނދުފަތީގެ އެންމެ މަތީގައި ގެރިތައް ތިބޭނީ ރަބަރު‬

‫އަދި އެއް ބަޔަކު ބުނީ "އެއީ އަންހެނެއްގެ ކާމިޔާބީ‬

‫އެންމެ ބޮޑު އެއް ގައުމެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ޒަމާނުއްސުރެ‬ ‫ކަނޑުގެ ވަސީލަތްތަކާއި އެއްގަމުން ލިބެން ހުރި‬

‫ހޅިތަކަށް ގެރީގެ ނަޖިސް‬ ‫ތާރުތަކުގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ޮ‬

‫ވަސީލަތްތަކުގެ އެހީގައި އެގައުމުން އަންނަނީ‬

‫ގތަށް ވަނީ ހަމަޖައްސާފައެވެ‪ .‬މި ތަކެތި‬ ‫ބޭރުކުރާ ޮ‬

‫ކާބޯތަކެތި އުފެއްދުމުގެ މަސައްކަތް ކާމިޔާބުކަމާއެކީ‬

‫ގތުގައި އަވަށްޓެރިންނަށް‬ ‫ވަކިކޮށްގެން ގަސްކާނާގެ ޮ‬

‫ކުރަމުންނެވެ‪ .‬މި މަސައްކަތް އިތުރަށް ތަރައްގީކުރަން‬

‫ވިއްކާނެ އެވެ‪ .‬އަދި ގެރިތަކަށް ހިތްގައިމު މާހައުލެއް‬

‫އާ މަސައްކަތެއް ފަށާފައި މި ވަނީ އެ ގައުމުގެ‬

‫ބިނާކޮށްދިނުމަށްޓަކައި މި ތަކެތި އެކި ގޮތްގޮތަށް‬

‫ކުންފުންޏެއް ކަމަށްވާ ބެލާޑަން އިންނެވެ‪ .‬އެއީ‬

‫ކށްގެން ބޭނުންކުރަމުންގެންދާނެއެވެ‪.‬‬ ‫ބަދަލު ޮ‬

‫ދަނޑުވެރިކަމާއި މެރިޓައިމް އިންޖިއަނިއަރިންގެ‬ ‫ބޭނުންކޮށްގެން ރަނގަޅު ފެންވަރުގެ ދަނޑުވެރިކަމަކަށް‬ ‫މަގުފަހިކުރުމަށެވެ‪ .‬މިކަން ކުރާނީ ނެދަލަންޑްސްގެ‬

‫ގެރީގެ ނަޖިސް ސާފުކުރުމާއި‪ ،‬ކިރު ފެލުމުގެ‬

‫ރޓަޑާމްގެ ބަނދަރުމަތީ ސަހަރެއްގައެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ބޓު ބޭނުންކޮށްގެންނެވެ‪.‬‬ ‫މަސައްކަތްކުރާނީ ރޮ ޮ‬

‫އތީ ހަމައެކަނީ‬ ‫ބެލާޑަންގެ ވިސްނުން މިވަގުތު ޮ‬

‫އިނގިލީގައި ޑެނިސް އަނގޮޓީ އެޅުވި އެވެ‪ .‬ދެން‬ ‫ލބިވެރިޔާގެ ގައިގައި‬ ‫ކެއިޓްލީން އުފަލުން ރޮވިފައި ޯ‬

‫ފވެފައި ހުރި މީހެއް" ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫އެދުމުން ޯ‬

‫ދަނޑުގައި ކުރުމަށެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ކުރިމަގުގައި‬

‫އތް މެރެތަންއެއްގެ‬ ‫ޔޯކް ސިޓީގައި އާދީއްތަ ދުވަހު ޮ‬ ‫ތެރެއިންނެވެ‪.‬‬

‫އއިން ފެނެ އެވެ‪.‬‬ ‫އާންމުކޮށްފައިވާ ވީޑި ޯ‬ ‫ނަމަވެސް ގިނަ ބަޔަކަށް މިކަން އެހާ ގަޔާވާ‬

‫ކަނދުފަތިމަތީގެ ދަނޑުގައި މައިގަނޑު ގިނަ‬ ‫ރބޮޓުންގެ އެހީގައެވެ‪.‬‬ ‫މަސައްކަތްތައް ކުރާނީ ޮ‬

‫އަށް ހުރަސް އެޅުން" ކަމަށާއި ޑެނިއަސްއަކީ "އަމިއްލަ‬ ‫"ޑެނިސްގެ ބޭނުމަކީ މީހުންގެ ސަމާލުކަން ހޯދުން‬

‫ޒާތުގެ ދެމޭ ތާރެއްގެ މަތީގައެވެ‪ .‬މިއީ ގެރިތަކުގެ‬ ‫ކށްދޭ އެއްޗެކެވެ‪ .‬މި‬ ‫ކަށިތަކަށާއި ހުޅުތަކަށް ފަސޭހަ ޮ‬

‫ގެރިބަކަރި ގެންގުޅުމުގެ މަސައްކަތް މި މަސްނޫއީ‬

‫ސޝަލް މީޑިއާގައި‬ ‫ޯ‬ ‫ބައްދައިލާ މަންޒަރު ވެސް‬

‫ގިނަ ބައެއްގެ ސަމާލު ކަމަށް ފިރިހެން މީހާގެ‬

‫ބޑުވަރު" ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫"ކެތްނުލަވައިގެން އުޅުނަސް މިއީ ޮ‬

‫އެފަދަ ތަކެތި‪ ،‬ކަނދުފައްޗެއްގައި ގެންގުޅުމާމެދު‪،‬‬ ‫ޑކްޓަރުންގެ އެއްވެސް‬ ‫ޖަނަވާރުގެ ހާލަތު ވަޒަންކުރާ ޮ‬

‫ނެދަލަންޑްސް އަކީ ބިމުގެ ނިސްބަތުން އާބާދީ‬

‫ބޭނުންވާނެ ޓެކްނޮލޮޖީން މި އުޅަނދު ފައްކާކުރުމެވެ‪ .‬މި‬

‫އުފައްދާ ކުންފުންޏެއްކަމަށްވާ ސެންސިބްލް ‪ 4‬އިން‪،‬‬

‫ބޑެތި ބިޔަ ޖަނަވާރުތަކަކަށްވާތީ‬ ‫ގެރިއަކީ ޮ‬ ‫ނެދަލަންޑްސްގެ ކުންފުންޏަކުން މިހާރު‬

‫ފިންލެންޑް ެގ‬ ‫މަގުތަކަށް ޚާއްސަ‬ ‫އޮޓޮމެޓިކް ބަހެއް‬ ‫ނު ޒު ހަ ތު ޝަ މީ މް‬

‫ކަނޑުގަދަވުމުގެ ފުރުސަތު ވަރަށް ކުޑައެވެ‪.‬‬

‫ނަމަވެސް ދަނޑުގެ މަސައްކަތްތައް ބެލެހެއްޓުމުގައި‬ ‫އިންސާނުން ވެސް އުޅޭނެ އެވެ‪.‬‬ ‫ކަނދުފައްޗެއްގައި ދަނޑުވެރިކަން ކުރާއިރު‬

‫އެހެނިހެން ބާވަތުގެ ޖަނަވާރާއި އެކި ބާވަތްބާވަތުގެ‬

‫ނުކުމެދާނެ ހުރިހާ މައްސަލަތަކަކަށް ހޭލާ ތިބެގެން‬

‫ކަމަށްވާ ނަމަ އޭނާ އެ ކުރީ އެހާ ފިރިހެންވަންތަ ކަމެއް‬

‫ގވާން ހެއްދުމުގެ ވިސްނުން ވެސް ގެންގުޅެއެވެ‪ .‬މިއީ‬ ‫ޮ‬

‫ނެދަލަންޑްސްގެ ކުންފުނިން ފަށާ މި މަސައްކަތުގެ‬

‫ވެސް ނޫން‪ "،‬ޓްވިޓާގައި މީހަކު ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫މުޅިން އަލަން ކުރަން ފަށާ ކަމަކަށްވާތީ މިކަމުގެ‬

‫ނަތީޖާ އަންނަ އަހަރު ފެންނަން ފަށާނެކަމަށް‬

‫ކށްފާނެ އަސަރަކާމެދު އަދި‬ ‫ސަބަބުން ތިމާވެށްޓަށް ޮ‬

‫އުއްމީދުކުރެވެއެވެ‪ .‬ބެލާޑަން ކުންފުނިން ބުނާ ގޮތުގައި‬

‫ވަކި އެއްޗެއް އެކުންފުނިން ހާމައެއް ނުކުރެއެވެ‪.‬‬

‫މޫސް ރައިން އިސެލްގެ ނަމުގައި ފަށާ މި ދަނޑުގައި‬

‫އެހެން މީހަކު އަދި ބުނީ ފިނިޝިން ލައިނާ ހަމައަށް‬

‫ޕސަލް އައިސް މީޑިއާތަކުގެ ސުރުހީތަކަށް‬ ‫ޕްރޮ ޯ‬

‫ކަމަކަށް ނުވީ ކެއިޓްލީން ހާސިލު ކުރަން އުޅުނު‬

‫ވެސް އެ ވާހަކަ އެރީ‪ ،‬މެރަތަންގައި އަލަށް ވާދަކުރި‬

‫ލަނޑުދަނޑި އަށް ޑެނިސްގެ ސަބަބުން ކޮންމެވެސް‬

‫ކެއިޓްލީ އަށް ދެވެންދެން ވެސް ޑެނިސް އަށް ކެތް‬

‫ލޯބިވެރިޔާ ކެއިޓްލީން ކަރަން‪ ،‬އޭނާ ރައްޓެހިވެހެން‬

‫ވަރެއްގެ ހީނަރު ކަމެއް އައުމުންނެވެ‪ .‬އެކަމަކު އޭނާ‬

‫ނުވުމުން ލަދުވެތި ކަމަށެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އެއް ބަޔަކު‬

‫ބެލާޑަން ކުންފުނިން މިހާރު ވަނީ‬

‫ފުރަތަމަ ގެންގުޅެން ފަށާނީ ‪ 40‬ގެރިއެވެ‪ .‬މިއަހަރު‬

‫އުޅޭ ޑެނިސް ގެލްވިން މަގުގެ އެއް ފަރާތުގައި ހުއްޓައި‬

‫ވަނީ ‪ 16‬ކިލޯމީޓަރުގެ ދުވުން ފުރިހަމަކޮށް ކަރުގައި‬

‫ބުނީ ކެއިޓްލީން އަށް އެއް ދުވަހެއްގައި ކަރުގައި މެޑަލް‬

‫ކަނދުފައްޗެއްގެ ސިފައަށް ހަދާ މި ދަނޑުގެ ވަރަށް‬

‫ނިމުމުގެ ކުރިން އެ ދަނޑުގައި ގެރިތައް ދިރިއުޅެން‬

‫ފެނިގެން "ހެލޯ" އޭ ބުނެލަން ދަނޑިވަޅެއް ހޯދި‬

‫މެޑެލް އެޅުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ހޯދައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫އަޅުވާލައި‪ ،‬އިނގިލީގައި އަނގޮޓި އަޅުވަން ލިބުމަކީ ވެސް‬

‫ގިނަ މަސައްކަތްތައް ނިންމާފައެވެ‪ .‬ނެދަލަންޑްސްގެ‬

‫ފަށާނެއެވެ‪.‬‬

‫އާދައިގެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫އައްސޭރިފަށަކީ ތޫފާންތަކާ ދުރު ހިސާބަކަށްވާތީ‬

‫ވަގުތު‪ ،‬މެރެތަންގެ މެދުތެރެއިން ހުއްޓުވައި ކައިވެންޏަށް‬

‫ޑެނިސް އަށް ފާޑުކީ ބައެއް މީހުން ބުނީ‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުގެ‪،‬‬ ‫ތާރީޚީ ނަޒަރަކުން‬

‫ވަޒީރު ޢަބުދުލްﷲގެ މައްޗަށް އިބުނު ބަޠޫތާ‬

‫ކުރީގެ ރަދުން އައްސުލްޠާން މުޙައްމަދު ޢިމާދުއްދީންގެ‬

‫ކުރެއްވި ޝަރީޢަތަކީ މަޝްޙޫރު ޝަރީއަތެކެވެ‪ .‬މާލޭގައި‬

‫ކށްދެއްވާށެވެ‪ .‬ނާއިބު ތުއްތު ގުޅަކުޅޭ‬ ‫ރަސްކަން ދިފާއު ޮ‬

‫ބާރާއި ނުފޫޒު ގަދަ މި ވަޒީރު މައްޗަށް ކުރެއްވި‬

‫ފަސްގަނޑަށް ނުކުންނަވައި‪ ،‬ހަވަރަށް ވިދާޅުވީ އެއްވެސް‬

‫ޝަރީޢަތުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވެވަޑައިގެންނެވި‬

‫ރަސްކަލަކު ރަސްކަމުގެ ތަޚުތުގައި އިންނަވަނިކޮށް‪ ،‬އަދި‬

‫ދުއްތުރާތަކުގެ ވާހަކަ ލިޔުއްވި އެވެ‪ .‬އިބުނު‬

‫އެ ރަސްކަލަކު ރަށުގައި ވަޑައިގެން ނެތިސް އަނެއް‬

‫ބަޠޫތާ ފަނޑިޔާރުކަމުން ވަކިވެވަޑައިގަތީ ބޮޑުންގެ‬

‫ބޭފުޅަކަށް ބައިޢަތު ހިފުމަކީ ހުއްދަވާނޭ ކަމެއް ނޫން‬

‫ފަރާތުން ކުރިމަތިކުރުވި އުނދަގޫތަކާއި ދުއްތުރާތަކަށް‬

‫ކަމަށެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން އެކަން ހުއްދަވާނޭ ކަން ހަވަރު‬

‫ކެތްނުކުރެއްވިގެންކަން އޭނާގެ ލިޔުންތަކުން އެނގެ‬

‫ތ ނާއިބު ތުއްތު‬ ‫ބޭކަލުންނަށް އެނގުނީ ކިހިނަކުން ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬މިކަލޭގެފާނަށް ފަހު‪ ،‬ސީރާޒްއިން ވަޑައިގެން‬

‫އެއްސެވި އެވެ‪.‬‬

‫ހުންނެވި ޢިލްމުވެރިއެއް ކަމަށްވާ ހަސަން ސީރާޒީ‬ ‫ކުރެއްވި ޝަރީޢަތާ މެދު ވެސް ރަސްގެފާނު‬ ‫ހިތްހަމަޖެހިވަޑައެއްނުގަތެވެ‪.‬‬ ‫މުހައްމަދު އަމީން ލިޔުއްވާފައިވާ ގޮތުގައި‬ ‫ސީރާޒީ ފަނޑިޔާރަކީ މަރަށް މަރުހިފަން‬ ‫އަމުރުކުރެއްވި ފަނޑިޔާރެކެވެ‪ .‬އެ ޙުކުމުގެ ސަބަބުން‬ ‫ކށް ރޯކޮށްލި އެވެ‪.‬‬ ‫ފަނޑިޔާރުމަނިކުފާނު ދިރިހުންނަވަނި ޮ‬ ‫އައްޝައިޚު ހަސަން ތާޖުއްދީނަކީ ދީނީ ޢިލްމު‬

‫ފތް ދުށީ ކަލޭ އެކަންޏެއް ނޫނެވެ‪ "،‬މިހެން‬ ‫"ތިޔަ ޮ‬ ‫ވިދާޅުވެފައި‪ ،‬އެއްވެ ތިބި މީހުންނާ މުޚާޠަބުކުރައްވައި‬ ‫ޢަބްދުލް މަޖީދުދީދީ އެންގެވީ އަވަހަށް ނާއިބު ތުއްތު‬ ‫އޑިޔަށް ލުމަށެވެ‪ .‬އެހިނދު ފަނޑިޔާރުކަލޭގެ‬ ‫ގެންގޮސް ޮ‬ ‫އޑިޔަށް ލީ އެވެ‪.‬‬ ‫ދަމާހަލާފައި ގެންގޮސް ޮ‬ ‫ރާއްޖޭގެ ރަސްކަމުގެ ނިޒާމަށް ‪ 20‬ވަނަ ގަރުނުގެ‬ ‫ފުރަތަމަ ތިރީހަކަށް އަހަރު އައި އިންޤިލާބީ ބަދަލަކީ‬ ‫ދުސްތޫރީ ރަސްކަމެއް ބަލައިގަތުމެވެ‪ .‬އެގޮތުން ‪1932‬‬

‫އުނގެނިވަޑައިގެން ހުންނެވި ބޭފުޅެކެވެ‪ .‬އޭނާއަށް‬

‫ގައި ރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީ ހެދި އެވެ‪.‬‬

‫ފަނޑިޔާރުކަން ލިބިވަޑައިގަތުމާ އެކު ރާއްޖޭގެ ޝަރުޢީ‬

‫އެ ޤާނޫނުއަސާސީ ވުޖޫދުވެގެން އައީ ވެރިކަމުގެ‬

‫ޔ ބަދަލުތަކެއް ގެންނެވި އެވެ‪.‬‬ ‫ނިޒާމަށް ގިނަ‪ ،‬ހެ ޮ‬

‫ބޑުން ބޭނުންވެގެންނެއް‬ ‫އާރާއިބާރުގައި ތިއްބެވި ޮ‬

‫ޙަސަން ތާޖުއްދީން އަވަހާރަވުމުން ދެން ފަނޑިޔާރުކަން‬

‫ނޫނެވެ‪ .‬ވެރިކަމުގެ އާއިލާގެ ތެރެއިން އުފަންވި އަދި‬

‫ދށީ ދަރިކަލުން މުހައްމަދު ޚަޠީބު‬ ‫ދެއްވީ އޭނާގެ ޮ‬

‫ރާއްޖޭން ބޭރުން ކިޔަވައިވިދާޅުވެގެން ވަޑައިގެންނެވި‬

‫މަނިކުފާނަށެވެ‪ .‬ފަނޑިޔާރުކަމަށް އިސްކުރެއްވުމާ‬

‫ކޅެއްގެ ނުފޫޒާއި ބާރުންނެވެ‪.‬‬ ‫ޒުވާން ބޭފުޅުން ޮ‬

‫އެކު އޭނާގެ ނަންފުޅަކަށް ނޑައެޅުއްވީ މުޙައްމަދު‬

‫ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު‬

‫‪11‬‬ ‫‪16‬‬

‫ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީން ފެށިގެން ފުރަތަމަ‬

‫ޝަމްސުއްދީން އެވެ‪ .‬ފަނޑިޔާރުކަން ލިބިވަޑައިގަތުމުން‬

‫ޖުމްހޫރިއްޔާއާ ހަމައަށް ޢަމަލުކުރި ޤާނޫނުއަސާސީތަކުގެ‬

‫ރާއްޖޭގެ ޢަދުލު އިންސާފުގެ ނިޒާމު ހަރުދަނާކުރެއްވުމަށް‬

‫ތެރެއިން މަޝްހޫރު ކުޑަ ޤާނޫނުއަސާސީ ފިޔަވައި‬

‫ބޑަށް ފެންނަމުން‬ ‫މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވުމަށް ވުރެ ޮ‬

‫ހުރިހާ ޤާނޫނުއަސާސީއެއްގައި ވެސް ފަނޑިޔާރުންގެ‬

‫ދިޔައީ‪ ،‬ރާއްޖެއަށް ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން އުނދަގޫތަކާއި‬

‫މިނިވަންކަމާ ބެހޭ ވަރަށް ސާފު މާއްދާތަކެއް ހުއްޓެވެ‪.‬‬

‫ދުއްތުރާތައް ކުރަމުން އަންނަ ބޭރުގެ މީސްމީހުންނާ‬

‫އަދި މިނިވަން ޝަރުޢީ ނިޒާމެއްގައި ހުންނަން ޖެހޭ‬

‫ހއްދަވަން މަސައްކަތް ކުރެއްވި‬ ‫ގުޅިގެން ރަސްކަން ޯ‬

‫އަސާސީ ސިފަތައް ވެސް ހިމެނެ އެވެ‪.‬‬

‫ތަނެވެ‪.‬‬

‫އތަސް އެ ދުވަސްވަރުގެ‬ ‫އެކަމަކު ފޮތުގައި އެހެން ޮ‬ ‫ބޑެތި ޝަރީޢަތްތަކުން ފެންނަ މަންޒަރުތައް‬ ‫މަޝްހޫރު ޮ‬

‫ރަނގަޅަށް ރޭވިފައި ހުންނަ ކަންކަން‬ ‫ޯގސްކުރުމުގެ އާދައެއް‬ ‫ރާއްޖޭގެ ޝަރުޢީ ނިޒާމުގެ ހާލަތު ‪ 18‬އަދި‬ ‫ގތް ކްރިސްޓޮފާގެ‬ ‫‪ 19‬ވަނަ ގަރުނުގައި އޮތް ޮ‬ ‫ލިޔުއްވުންތަކުން އެނގެ އެވެ‪ .‬ކްރިސްޓޮފާ‬ ‫ގތުގައި ފަނޑިޔާރަކަށް ހުންނަވާ‬ ‫ލިޔުއްވާފައިވާ ޮ‬ ‫ބޭފުޅާކާއި އޭނާގެ ނައިބުންނާއި ބައެއް ވަޒީރު‬ ‫ބޭކަލުންނަށް ޝަރުޢީ ކަންކަން ނިންމުމުގެ ބާރު‬ ‫އވެ އެވެ‪ .‬ފަނޑިޔާރުގެ ކުރިމައްޗަށް މައްސަލައެއް‬ ‫ޮ‬ ‫ހުށަހެޅިއްޖެ ނަމަ އެ މައްސަލައެއްގައި ހިމެނޭ ދެ‬ ‫ފަރާތް ފަނޑިޔާރު ގެއަށް އައުމަށް އަންގަ އެވެ‪.‬‬

‫މި އަހަރުގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ނަތީޖާ ބާތިލްކުރަން ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ފަރާތްޕުޅުން‬

‫ބައެއް ފަހަރަށް ހަގުބޭކަލުން (ފުލުހުން ކުރާ ބާވަތުގެ‬

‫ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށައެޅި މައްސަލަ‪ ،‬އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކަށް ކާމިޔާބުވުމުން އުފާ ފާޅުކުރަނީ‪ :‬ކޯޓުތަކުން‬

‫ކށްއުޅުނު ބައެއް) ފޮނުވައިގެން ގެނެ އެވެ‪.‬‬ ‫މަސައްކަތް ޮ‬

‫އިންސާފު ލިބެން ޖެހޭނެ ‪---‬ފޮޓޯ‪ :‬ހުސައިން ވަހީދު‪/‬މިހާރު‬

‫އޭގެ ކުރީގެ ޒަމާންތަކާ އަޅާބަލާއިރު މިދުވަސްވަރު‬ ‫ޝަރުޢީ ކަންކަމަށް ބަދަލުތަކެއް އައިސްފައި ވާކަން‬ ‫ފާހަގަކުރެވެ އެވެ‪ .‬އަދި ގަވާއިދުތަކަކާއި އުސޫލުތަކެއް‬

‫އަ ހު މަ ދު ފާ އި ޒު ހު ސަ އި ން‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫ބަޠޫތާ ރާއްޖެއަށް ވަޑައިގެންނެވިއިރު ފަނޑިޔާރުކަމުގައި‬ ‫ހުންނެވީ އޭނާ އެވެ‪ .‬މި ޢީސަލް ޔަމާނީ އަކީ‬ ‫ރަނގަޅަށް ޢިލްމު ދަންނަ މީހެއް ނޫން ކަމަށާއި‪،‬‬

‫ގތުން ލިޔެފައިވާ ގަދީމީ‬ ‫ރާއްޖެއާ ބެހޭ ޮ‬ ‫ލމާފާނުތަކާއި‬ ‫ލިޔުންތަކުގެ ގޮތުގައި ފެންނަން ހުރި ޯ‬ ‫ރާދަވަޅިން ލިބެން ހުރި މަޢުލޫމާތުތަކަށް ބަލާއިރު‬

‫މީހުންގެ ތަރިކަމުދާ ބަހައިދޭއިރު އެއިން ދިހަބައިކުޅަ‬ ‫އެއްބައި ހިފާއުޅޭ ކަމަށް އިބުނު ބަޠޫތާ ލިޔުއްވި އެވެ‪.‬‬ ‫ރެހެންދި ޚަދީޖާގެ ފިރިކަލުން ވަޒީރު ޖަމާލުއްދީންގެ‬

‫ރާއްޖެ އިސްލާމް ވުމާ ހަމައަށް ވެސް އަދުލު އިންސާފު‬

‫އަމުރުފުޅަށް މި ޢީސަލް ޔަމާނީ އަތުން ފަނޑިޔާރުކަން‬

‫ގާއިމްކުރަމުން އައިސްފައިވާކަން އެނގެ އެވެ‪ .‬އިސްދޫ‬

‫ނެގުމަށް ފަހު‪ ،‬އިބުނު ބަޠޫތާއާ ފަނޑިޔާރުކަން‬

‫ގތުން ރާއްޖެ އިސްލާމް ވުމާ‬ ‫ލޯމާފާނުގައި ލިޔެފައިވާ ޮ‬

‫ހަވާލުކުރީ‪ ،‬ވަޒީރު އަރިހުގައި މި ޝަކުވާތައް ކުރެއްވީމާ‬

‫ހަމައަށް ޢަދުލު އިންސާފު ޤާއިމްކުރާ މީހަކު ހުއްޓެވެ‪.‬‬ ‫އެމީހަކު ހުންނަނީ "އުތަޕަޑިޔާރު" ނަމުގަ އެވެ‪ .‬ރާއްޖެ‬

‫ކަމަށް އޭނާ ލިޔުއްވަ އެވެ‪.‬‬ ‫އިބުނު ބަޠޫތާ ރާއްޖެ ވަޑައިގެންނެވިއިރު‬

‫އިސްލާމްވިތާ ސާޅިހަކަށް އަހަރު ފަހުން އެނަން‬

‫ޝަރީޢަތްކޮށް އުޅުނީ ރަސްކަލުންގެ ގަނޑުވަރު ތެރޭގައި‬

‫"ފަނޑިޔާރު"ގެ ނަމަށް ބަދަލުވި އެވެ‪.‬‬

‫ހުންނަ ޚާއްޞަ ފެންޑާއެއްގަ އެވެ‪ .‬ރާއްޖޭގެ ޝާރުޢީ‬

‫ލމާފާނުން އެނގޭ ގޮތުގައި ރާއްޖެ‬ ‫އިސްދޫ ޯ‬

‫ނިޒާމަށް އިބުނު ބަޠޫތާ ގެންނެވި ބަދަލަކީ ބޮޑެތި‬

‫އިސްލާމްވުމަށް ފަހު އިސްލާމީ އުޞޫލުތަކަށް ކަންކަން‬

‫ގތަށް‪ ،‬ގަނޑުވަރު ތެރޭގައި‬ ‫ޝަރީޢަތް‪ ،‬ކުރިއެކޭ އެއް ޮ‬

‫ނިންމަން ބަލަ އެވެ‪ .‬ދައުލަތުގެ ކަންކަން ހިންގަވާ‬

‫ކުރެއްވުމެވެ‪ .‬ބައެއް އެހެން ޝަރީޢަތް އޭނާގެ ގޭގައި‬

‫ފަސްފުރަދާން ބޭކަލުންގެ ތެރޭގައި ފަނޑިޔާރު ބޭކަލުން‬

‫ކުރެއްވި އެވެ‪ .‬އިބުނު ބަޠޫތާ ލިޔުއްވާފައިވާ ގޮތުގައި‪،‬‬

‫ތިއްބަވަ އެވެ‪.‬‬ ‫ރާއްޖޭގައި ދީން ކިޔަވައިގެން ތިބި ބަޔަކު‬

‫ކށްގެން) ޝަރީޢަތަށް‬ ‫ލިޔުން ހަވާލުކޮށްގެން (ޗިޓް ހަވާލު ޮ‬ ‫މީހުން ޙާޟިރު ކުރަން ފެށި އެވެ‪ .‬ލިޔުން ފޮނުވީމަ‬

‫ލގެ މަގާމުގައި (ރާއްޖެ‬ ‫އޭރަކު ނެތެވެ‪ .‬ފަތްލިޔާ ކަ ޯ‬

‫ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުނުވާ މީހުންނަށް (ޝަރީޢަތުގެ‬

‫އިސްލާމް ވުމުގެ ކުރިން ފަނޑިޔާރުން ކުރާ ބާވަތުގެ‬

‫ހުރުމަތް ކެނޑުމުން) އަދަބު ދެއްވަން ފެއްޓެވި‬

‫މަސައްކަތްކޮށް އުޅުނު މީހުންނަށް ކިޔައިއުޅުނު ނަމެއް)‬

‫އެވެ‪ .‬ޚަޞްމުގެ ބަދަލުގައި އެހެން މީހަކު (ބަދަލު‬

‫ޔަމަނަށް ނިސްބަތްވާ ޢީސަލް ޔަމާނީ ކިޔާ މީހަކު‬

‫ނުވަތަ ވަކީލު) ފަނޑިޔާރު ކުރިމައްޗަށް ހާޒިރުވުން‬

‫ހުއްޓެވެ‪ .‬މީނައަށް ފަނޑިޔާރުކަން ދިނެވެ‪ .‬އިބުނު‬

‫ހުއްދަކުރެއްވި އެވެ‪.‬‬

‫ގާއިމްކުރަމުން އަންނަ ކަމުގެ ސިފަތަކެއް ވެސް‬ ‫ދިޔައީ ފެންނަމުންނެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ޝަރުޢީ ނިޒާމު‬ ‫މިނިވަންވަމުން އައިކަމުގެ ނިޝާނެއް އެހާތަނަށް ވެސް‬ ‫ފެންނާކަށް ނެތެވެ‪.‬‬ ‫ރާއްޖޭގެ ސިޔާސި މަޞްރަހުގައި ވޯރާ މީހުންގެ‬ ‫ނުފޫޒު ގަދަވުމުގެ ސަބަބުން ހިނގަން މެދުވެރިވި‬ ‫ހަމަނުޖެހުންތަކާ ގުޅިގެން ޝަރީޢަތްތަކެއް ކުރަން‬ ‫ޖެހުނެވެ‪ .‬އެކަމުގައި ބައިވެރިވި މީހުންގެ މައްޗަށް ކުރި‬ ‫ޝަރީޢަތްތަކާ މެދު ވިސްނާލާއިރާއި އެދުވަސްވަރު ވެސް‬ ‫ގސްފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު‬ ‫ޝަރުޢީ ކަންކަން ގެން ޮ‬ ‫އތްހެނެއް ހިއެއްނުވެ އެވެ‪.‬‬ ‫ލިޔެވިފައިވާ އުސޫލުތަކެއް ޮ‬ ‫ޤާނޫނުލް ޢުޤޫބާތެއް ނެތެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އެކި ކުށްކުށަށް‬ ‫ކަނޑައެޅިގެން ދިޔައީ ތަފާތު އަދަބުތަކެވެ‪ .‬އޭގެ‬

‫ވަރަށް ތަފާތެވެ‪ .‬މިސާލަކަށް ހުވަދޫ ބަގާވާތާ ގުޅިގެން‬ ‫ހުވަދޫ ބައެއްގެ މައްޗަށް ކުރި ޝަރީޢަތްތަކާއި‬ ‫ބޑު އުތުރު"ގައި ބައިވެރިވި އިސް ވެރިންގެ‬ ‫މަޝްހޫރު " ޮ‬ ‫މައްޗަށް ޝަރީއަތް ހިންގި ގޮތެވެ‪.‬‬ ‫މުޙައްމަދު އަމީން ރައީސްކަމަށް ވަޑައިގަތުމުގެ‬ ‫ކުރިން ޝަރުއީ ދާއިރާއަށް ބަދަލުތަކެއް ގެންނެވި އެވެ‪.‬‬ ‫އެގޮތުން ރާއްޖޭގައި ޝަރީޢަތްކުރުމުގެ ވައްޓަފާޅި ޒަމާނީ‬ ‫ގޮތަށް ބަދަލުވުމުގެ ފެށުމަކީ ވެސް އެއީ އެވެ‪.‬‬ ‫ދިވެހި ދުސްތޫރުގައި ‪ 1932‬އިން ފެށިގެން‬ ‫ލިޔަމުން އައި ފަނޑިޔާރުގޭގެ މިނިވަންކަމާ ބެހޭ‬ ‫މާއްދާތައް ފުރަތަމަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ފުރަތަމަ‬ ‫ޤާނޫނުއަސާސީން އުނިކުރި އެވެ‪ .‬އެ ޖުމްހޫރީއްޔާ‬ ‫ވަރަށް ޅަފަތުގައި އުވިގެން ދިޔައިރު‪ ،‬މުހައްމަދު‬ ‫އަމީންގެ މައްޗަށް ކުރި ޝަރީޢަތުން‪ ،‬އޭގެ ނުރަނގަޅު‬ ‫އަސަރުތައް ފެނުނެވެ‪.‬‬ ‫އެ ޖުމްހޫރިއްޔާ އުވި އަލުން ރަސްކަން ފެށުމާ‬ ‫އެކު‪ ،‬ކުރިން އުނިކުރި ޝަރުއީ ދާއިރާގެ މިނިވަންކަމާ‬ ‫ބެހޭ މާއްދާތައް އަލުން ޤާނޫނުއަސާސީއަށް ލި އެވެ‪.‬‬ ‫ރާއްޖޭގައި އެންމެ ފަހުން ހުންނެވި ރަސްކަލުން‬ ‫ކަމަށްވާ މުޙައްމަދު ފަރީދުގެ ރަސްކަމުގެ ފުރަތަމަ‬ ‫އތް ޤާނޫނުއަސާސީން ރާއްޖޭގެ‬ ‫ބޑުވަޒީރުގެ ދައުރުގައި ޮ‬ ‫ޮ‬ ‫ޝަރުޢީ ދާއިރާއަށް މިނިވަންކަމުގެ ތަޞައްވުރެއް‬ ‫ގެނެސްދިނެވެ‪ .‬ނަމަވެސް އިބްރާހިމް ނާސިރަށް‬ ‫ބޮޑުވަޒީރުކަން ލިބިވަޑައިގަތުމާ އެކު‪ ،‬ޤާނޫނުއަސާސީން‬ ‫އެ މާއްދާތައް ނިއުޅިގެން ދިޔައީ އެވެ‪ .‬ފަނޑިޔާރުގޭގެ‬ ‫މިނިވަންކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ހުރި މާއްދާތައް އަނެއްކާވެސް‬ ‫ޤާނޫނުއަސާސީން އުނިކުރީ އެވެ‪ .‬އެހާތަނުން‬ ‫ރާއްޖޭގެ ޝަރުޢީ ދާއިރާގެ މިނިވަންކަމަށް ކުރިމަތިވި‬ ‫އަނދިރިކަން ދިގުދެމިގެން ދިޔަ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑެތި އަދަބުތައް ހުރިކަން ވެސް‬ ‫ތެރޭގައި ނުހަނު ޮ‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރު މުހައްމަދު ޖަމީލް ދީދީގެ‬

‫އެނގެ އެވެ‪.‬‬

‫އިސްތިއުފާ‬

‫ޙާޖީ ޢިމާދުއްދީން ރަދުން ރާއްޖޭގައި ނެތިސް‪،‬‬ ‫އަބުދުލް މަޖީދު ދީދީ ރަންނަބަނޑޭރިކިލެގެފާނުގެ‬

‫ރާއްޖޭގެ ދެ ވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާ ނޮވެމްބަރު‬

‫ބާރާއި ނުފޫޒުން މުޙައްމަދު ޝަމްސުއްދީނަށް‬

‫‪ 1968 ،11‬ގައި ފެށުނު އިރު ޝަރުޢީ ނިޒާމުގެ‬

‫ރަސްކަން ޙަވާލުކުރުމުގެ ކަންކަން ހިނގި ދުވަސްވަރު‬

‫އތީ ނާޒުކު ގޮތަކަށެވެ‪ .‬ދެވަނަ‬ ‫މިނިވަންކަމުގެ ހާލަތު ޮ‬

‫ފަނޑިޔާރަކަށް ހުންނެވި އެއް ބޭފުޅަކީ ސ‪ .‬މީދޫ‬

‫ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީން ޝަރުޢީ‬

‫އެޅަގޭ ޢަލީދީދީ އެވެ‪ .‬އެކަމުގެ ތެރޭގައި އުޅުއްވަނިކޮށް‬

‫ގތުންނާއި ފަންނީ ގޮތުން ޒަމާނީ‬ ‫ނިޒާމަށް އިދާރީ ޮ‬

‫އާލާސްކަންފުޅެއްގައި އޭނާ އަވަހާރަވީ އެވެ‪ .‬ދެން‬

‫ރަނގަޅު ބަދަލުތަކެއް ގެނައި ނަމަވެސް ޝަރުޢީ‬

‫ހުންނެވީ ފަނޑިޔާރުގެ މުޢާވިން މަޝްހޫރު ނާއިބު‬

‫އތީ ހިފެހެއްޓިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ނިޒާމުގެ މިނިވަންކަން ޮ‬

‫ތުއްތު އެވެ‪ .‬އޭނާ މަސައްކަތްޕުޅު ކުރައްވަމުން‬

‫އެ ގާނޫނުއަސާސީ‪ ،‬ރައީސް މައުމޫން‬

‫ގެންދެވީ އަބުދުލް މަޖީދު ދީދީއާ ދިމާ އިދިކޮޅަށް‬

‫އަބްދުލްގައްޔޫމުގެ ވެރިކަމުގައި ‪ 1997‬އާ‬

‫‪26‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ދުނިޔެ‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪18‬‬

‫ލަންކާގެ ލޭ އޮ ހޮރުވުމެއް ނެތް އިންގިލާބު‪ :‬އިންޑިއާ‪ ،‬ޗައިނާ ބަލަން‬

‫ރ ރަ ނި ލް‬ ‫ަލ ން ކާ ގެ ރަ އީ ސް ސި ރި ސޭ ނާ (ކ) އާ އި ބޮ ޑު ވަ ޒީ ރު ަކ މު ން ދު ރު ކު ި‬

‫ރާ ޖަ ޕަ ކް ސާ ގެ ވެ ރި ކަ މު ގަ އި ޗަ އި ނާ ގެ ރަ އީ ސް ލަ ން ކާ އަ ށް ކު ރެ އް ވި ޒި ޔާ ތު ގަ އި‬

‫(މ) އަ ދި ބޮ ޑު ވަ ޒީ ރު ކަ މަ ށް ހަ މަ ޖެ އް ސި ރާ ޖަ ޕަ ކް ސާ‪.‬‬

‫ބަ ހަ ްއ ޓާ ފަ އި ވާ ބި ލް ބޯ ޑެ އް‪ -- .‬ފޮ ޓޯ‪ :‬އޭ އެ ފް ޕީ‬

‫ހަ ސަ ން އާ މި ރު‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫އެހެންވެ އޭނާ ވަނީ ރާޖަޕަކްސާ ބަލައިގަތުމަށް ދެކޮޅު‬

‫ޑލަރު އިންވެސްޓްކޮށްފައިވާ‬ ‫ލަންކާގައި ‪ 15‬ބިލިއަން ޮ‬

‫ސިންހަޅައިންނަކީ ‪ 2،000‬އަހަރު ކުރިން ލަންކާ‬

‫ހައްދަވައިފަ އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށްވެ އެވެ‪.‬‬

‫އަށް އަރުވާލި އިންޑިއާގެ ޕްރިންސެއްގެ ދަރިކޮޅެވެ‪.‬‬

‫ލަންކާގެ އިރު ދެކުނުން ‪ 23‬ކިލޯ މީޓަރު (‪14‬‬

‫ލަންކާގެ ތަމަޅަ އިންނަކީ ‪ 18‬އަދި ‪ 19‬ވަނަ ގަރުނުގެ‬

‫ލަންކާ ޕާލަމެންޓް ބޭއްވުމަށް ސިރިސޭނާ‬ ‫އެއްބަސްވެފައި ވަނީ މި މަހު ‪ 14‬ވަނަ ދުވަހު އެވެ‪.‬‬

‫އންނަ އިންޑިއާ އިން ދެކޭ ގޮތުގައި‬ ‫މޭލު) ދުރުގައި ޮ‬

‫ދުވަސްވަރު ލަންކާގައި ސައިފަތުގެ މަސައްކަތަށް ދެކުނު‬

‫ވަޒީރުގެ މަގާމުން ރަނިލް ވިކްރަމަސިންހަ ދުރުކޮށް‬

‫އެހާ ތަނަށް ވާއިރަށް އެއް ޕާޓީން އަނެއް ޕާޓީން‬

‫ސަރަހައްދުގައި ޗައިނާ އިން ހިންގާ ނުފޫޒް ކުޑަ‬

‫އިންޑިއާ އިން އިނގިރޭސި ވިލާތުގެ އިސްތިއުމާރީ‬

‫އެ މަގާމަށް ކުރީގެ ރައީސް މަހިންދާ ރާޖަޕަކްސާ‬

‫ދަނީ ޕާލަމެންޓުގެ އަޣުލަބިއްޔަތު ހޯދަން މެންބަރުން‬

‫ކުރުމަށް ލަންކާ އަކީ މުހިންމު ބައިވެރިއެކެވެ‪ .‬އަދި‬

‫ވެރިން ގެނައި ބައެއް ކަމަށްވެ އެވެ‪.‬‬

‫ހަމަޖެއްސުމާ ގުޅިގެން އެ ގައުމުގައި އުފެދުނު ސިޔާސީ‬

‫ކލިޝަނަށް މެންބަރުން‬ ‫ގަންނަމުންނެވެ‪ .‬ރާޖަޕަކްސާ ޯ‬

‫ބޑު ކަމަށް‬ ‫ވިޔަފާރީގައި ވެސް ލަންކާގެ ބޭނުންތެރިކަން ޮ‬

‫ކޮލަމްބޯ (ނޮވެމްބަރު ‪ - )11‬ސްރީ ލަންކާގެ ބޮޑު‬

‫ތަމަޅަ ޓައިގަރުންނާ އެކު ލަންކާ ސިފައިން‬

‫ބޑަށް ޝައުގުވެރިވި ދެ‬ ‫މައްސަލަ ގަނޑަށް އެންމެ ޮ‬

‫ހޯދަން ޗައިނާ އިން ޚަރަދު ކުރަމުންދާ ކަމަށް ރަނިލްގެ‬

‫އިންޑިއާ އިން ދަނީ ބުނަމުންނެވެ‪ .‬ލަންކާއާ ޗައިނާ‬

‫ކުރި ދިގު ހަނގުރާމައިގައި އިންޑިއާ އިން ‪ 1980‬ގެ‬

‫ގައުމަކީ އިންޑިއާ އާއި ޗައިނާ އެވެ‪.‬‬

‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬މިހާތަނަށް‬ ‫ޔޫއެންޕީން ވަނީ ތުހުމަތު ޮ‬

‫އިން ގުޅުން ބަދަހި ކުރަމުން ދިޔަ އިރު އެކަމުގެ‬

‫އަހަރުތަކުގައި ވަނީ ސުލްހަ ބަލަހައްޓާ ސިފައިން ވެސް‬

‫ވަނީ ރަނިލް ޕާޓީގެ ހަތް މެންބަރަކު ރާޖަޕަކްސާއާ‬

‫ބޑުވުންތައް އިންޑިއާ އިން ވަނީ ހާމަކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ކަން ޮ‬

‫ފނުވައިފަ އެވެ‪ .‬ނަމަވެސް ތަމަޅައިންނާ‬ ‫ލަންކާ އަށް ޮ‬

‫ލމެޓުން ދަނީ މިހާރު‬ ‫އެކަމަކު ދެ ގައުމުގެ ޑިޕް ޮ‬ ‫އުފެދިފައިވާ ސިޔާސީ މައްސަލަގަނޑުގައި އެއްވެސް‬ ‫ކޅެއް ނުނަގާވޭތޯ ބަލަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ގުޅިވަޑައިގެންފަ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑެވެ‪ .‬އެއީ އެތައް ހާސް އަހަރެއްވީ ގުޅުމެކެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ބޭލުމުން ލިބުނު ހުސްކަމުގެ ފައިދާ ޗައިނާ އިން ވަނީ‬

‫ރޑުން ކުރި ވިޔަފާރި‬ ‫ޗައިނާގެ ޒަމާންވީ ސިލްކް ޯ‬

‫ނަގައިފަ އެވެ‪ .‬ރާޖަޕަކްސާ ސަރުކާރުން ‪ 2009‬ވަނަ‬

‫ދަތުރުތަކުގައި ޗައިނާގެ ވިޔަފާރިވެރިން ލަންކާގައި‬

‫އަހަރު ހަނގުރާމަ ނިންމާލިއިރު ޗައިނާ އިން އަސްކަރީ‬

‫ޕާލަމެންޓުގެ ރައީސް ކަރޫ ޖަޔަސޫރިއާ ސިފަ‬

‫ރާޖަޕަކްސާ ވެރިކަމުގައި ވަނީ ޗައިނާގެ ލޯނު‬

‫ތށި އަދި އައިވަރީ އާއި‬ ‫ކށް އަސޭމިރުހާއި ފޮނި ޮ‬ ‫މަޑު ޮ‬

‫ގތުން އެހީތެރިކަން ދިން ކަމަށްވެ އެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫ހރުވުމެއް ނެތް އިންގިލާބެއްގެ‬ ‫ކުރައްވާފައި ވަނީ ލޭއޮ ޮ‬

‫ރޖެކްޓެއް ހިންގައިފަ އެވެ‪ .‬އަނެއް‬ ‫އެހީގައި އެތައް ޕް ޮ‬

‫ޖަވާހިރުގެ ބާވަތްތައް ގެންދާ ކަމަށްވެ އެވެ‪.‬‬

‫ގޮތުގަ އެވެ‪ .‬ޖަޔަސޫރިއާ ވިދާޅުވަނީ ބޮޑު ވަޒީރު‬

‫ކޅުން ޗައިނާ އިން ފަށާފައިވާ ބެލްޓް އެންޑް ރޯޑް‬ ‫ޮ‬

‫ބޑު ވަޒީރުގެ މަގާމުން ރަނިލް ވަކިކޮށް‬ ‫ޮ‬ ‫ރާޖަޕަކްސާ އަށް އެ މަގާމު ދިނުން ލަންކާގެ‬

‫ބގައި ހުންނަ ޗައިނާ އެމްބަސީން‬ ‫އެކަމަކު ކޮލަމް ޯ‬

‫އިންޑިއާ އާއި ޗައިނާއާ ލަންކާ ގުޅިފައިވާ ގުޅުން‬

‫މެދު އިހާނެތިކޮށް ކަންތައް ކުރުމުން އިންޑިއާ ސިފައިން‬

‫ދގުކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ވަނީ އެކަން ޮ‬ ‫ޗައިނާ އަށް ލަންކާ އަކީ މުހިންމު ގައުމެކެވެ‪.‬‬

‫އިންޑިއާ އާއި ލަންކާ ވަނީ ސަގާފީ ގޮތުން‬

‫ސިރިސޭނާ ސަރުކާރަށް ވެސް ޗައިނާ އިން ވަނީ‬ ‫އެހީވެދީފަ އެވެ‪ .‬ޗައިނާ އިން މިދިޔަ ޖުލައި މަހު ވަނީ‬

‫ބަދަލު ކުރުމަކީ ގާނޫނު އަސާސީއާ ޚިލާފަށް ރައީސް‬

‫އިނިޝިއޭޓިވްގައި ވެސް ލަންކާގެ މުހިންމުކަން ބޮޑެވެ‪.‬‬

‫ބދާ ވާހަކަތަކުގައި‬ ‫ވެސް ގުޅިފަ އެވެ‪ .‬ބައެއް ޯ‬

‫ސިރިސޭނާ ބޭނުން ކަމަކަށް ޚަރަދު ކުރަން ‪300‬‬

‫މައިތުރިޕާލާ ސިރިސޭނާ ކުރެއްވި ކަމެއް ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ރާޖަޕަކްސާ ވެރިކަމުގެ ‪ 10‬އަހަރު ޗައިނާ އިން‬

‫ގތުން ލަންކާގެ އަޣުލަބިއްޔަތު އޮންނަ‬ ‫ކިޔާ އުޅޭ ޮ‬

‫މިލިއަން ޑޮލަރު ދީފަ އެވެ‪.‬‬

‫ކިމް މަރާލި މީހުންގެ ޝަރީއަތް‬ ‫ދެން ފަށާނީ ޖެނުއަރީގައި‬ ‫ކުއާލަ ލަމްޕޫރު (ނޮވެމްބަރު ‪ - )11‬ނޯތު ކޮރެއާގެ‬ ‫ޖން‪-‬އުންގެ ބޭބެ ކިމް ޖޮން‪-‬ނަމް މަރާލި‬ ‫ލީޑަރު ކިމް ޮ‬ ‫ދެ އަންހެނުންގެ ޝަރީއަތް ދެން ފަށާނީ ޖެނުއަރީ މަހު‬ ‫ކަމަށް މެލޭޝިއާ އިން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬ ‫ދެ އަންހެނުންގެ ޝަރީއަތް ކުރިއަށް ގެންދާ ގޮތަށް‬ ‫އތީ މި މަހު އެވެ‪ .‬ނަމަވެސް‬ ‫ކުރިން ހަމަޖެހިފައި ޮ‬ ‫ޝަރީއަތް ފަސް ކުރަން ޖެހުނީ ދިފާއީ ވަކީލަކު ވަރަށް‬ ‫ބޑަށް ބަލިވުމުން ކަމަށް އޮފިޝަލުން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬ ‫ކިމް މަރާލި ކަމަށް ތުހުމަތުކޮށްފައި ވަނީ‬

‫އަޅައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ކިމް މަރާލިތާ އަށް މަސް ފަހުން އެ ދެ މީހުންގެ‬ ‫ޓބަރު މަހު އެވެ‪.‬‬ ‫ޝަރީއަތް ފެށީ މިދިޔަ އަހަރުގެ އޮކް ޯ‬ ‫ޝަރީއަތް ކުރިއަށްދާލެއް ލަސްވަނީ މައްސަލާގައި ހެކި‬ ‫ބަސް ނަގަން ޖެހޭ މީހުން ގިނަވުމުން ކަމަށް މެލޭޝިއާ‬ ‫އިން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ކިމް މަރާލި ކަމަށް ދެ އަންހެނުންގެ މައްޗަށް‬ ‫ސާބިތުވެއްޖެ ނަމަ މެލޭޝިއާގެ މިހާރުގެ ގާނޫނުތައް‬ ‫އޮންނަ ގޮތުން އެ ދެ މީހުންގެ މައްޗަށް މަރުގެ ހުކުމް‬

‫ޑނީޝިއާގެ ސިއްތީ އައިސިއާހް އާއި ވިއެޓްނާމުގެ‬ ‫އިން ޮ‬

‫އަންނާނެ އެވެ‪ .‬ނަމަވެސް މެލޭޝިއާގެ އާ ސަރުކާރުން‬

‫ދޯ ތި ހުއަންގްގެ މައްޗަށެވެ‪ .‬އެ ދެ އަންހެނުން ވަނީ‬

‫މިހާރު ވަނީ މަރުގެ އަދަބު ދިނުން އުވާލާނެ ކަމަށް‬

‫ގސް ކުއާލަ ލަމްޕޫރު އެއާޕޯޓުގައި ހުއްޓާ‬ ‫ކިމް ފުރަން ޮ‬ ‫މޫނުގައި ވީއެކްސް ނާވް އެޖެންޓެއް ހިމެނޭ ފޮތިގަނޑެއް‬

‫ބުނެފަ އެވެ‪.‬‬

‫މެ ލޭ ޝި އާ އެ އާ ޕޯ ޓު ގަ އި ަމ ރާ ލި ކި މް ޖޮ ން‪ -‬ނަ މް‪ -- .‬ފޮ ޓޯ‪ :‬އޭ އެ ފް ޕީ‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ދުނިޔެ‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪20‬‬

‫އިންޑިއާގެ އެކްޓިވިސްޓަކު ފައި މަގުގައި ދިއްލީން ޖެނީވާ އަށް‬ ‫ޖެނީވާ (ނޮވެމްބަރު ‪" - )11‬މާޗް ފޯ ޖަސްޓިސް‬

‫"ފަގީރުންގެ އަތުން ފެނާއި ބިމާއި ޖަންގަލިތައް‬

‫އެންޑް ޕީސް"ގެ ނަމުގައި އިންޑިއާގެ ނިއު ދިއްލީން‬

‫އަތުލައިފި ނަމަ މުޖްތަމައުގައި އުފެދިގެން ދާނީ‬

‫ސްވިޒަލެންޑުގެ ޖެނީވާ އަށް ފައި މަގުގައި ދިއުމަށް‬

‫ހަމަނުޖެހުން‪ "،‬ގާނދީ ޕީސް ފައުންޑޭޝަންގެ ނައިބް‬

‫އިންޑިއާގެ އެކްޓިވިސްޓަކު ނިންމައިފި އެވެ‪.‬‬

‫ރައީސްކަން ކުރާ ރާޖަގޯޕާލް ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ރާޖަގޯޕާލް ޕީވީ ނަމަކަށް ކިޔާ އެކްޓިވިސްޓް ބުނީ‬

‫ގޕާލް ބުނީ އޭނާގެ ދަތުރުގައި ވަރަށް ގިނަ‬ ‫ރާޖަ ޯ‬

‫ލ މީޓަރުގެ ދަތުރު އޭނާ‬ ‫ގާތްގަނޑަކަށް ‪ 9،500‬ކި ޯ‬

‫ގންޖެހުންތައް ދިމާވާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އޭގެ ތެރޭގައި ފައި‬ ‫ޮ‬

‫ފަށާނީ އަންނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު މަހު ‪ 2‬ވަނަ‬

‫މަގުގައި ދަތުރުކުރާ އިރު ބައެއް ގައުމުތަކުން ވިސާ‬

‫ދުވަހު ނިއު ދިއްލީން ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ސްވިޒަލެންޑުގެ‬

‫ހޯދުން ހިމެނެ އެވެ‪ .‬އެހެންވެއްޖެ ނަމަ ބޮމްބޯ އިން‬

‫ފރާނެ ކަމަށް ލަފާކޮށްފައި ވަނީ‬ ‫ސިޓީ އަށް އޭނާ އަށް ޯ‬

‫ގސް އޭގެ ފަހުން‬ ‫ގްރީސް އަށް ކަނޑު ބޯޓެއްގައި ޮ‬

‫ސެޕްޓެމްބަރު ‪ 2020 ،25‬ގަ އެވެ‪.‬‬ ‫ދަތުރު ފަށަން ހަމަޖެއްސީ މަހާތަމާ ގާނދީގެ ‪150‬‬ ‫ވަނަ އުފަން ދުވަހާ ދިމާކޮށެވެ‪ .‬އުމުރުން ‪ 70‬އަހަރުގެ‬ ‫ގޕާލް ބުނީ އޭނާގެ ދަތުރުގެ‬ ‫އިންޖިނޭރެއް ކަމަށްވާ ރާޖަ ޯ‬

‫ފައި މަގުގައި ދަތުރު ކުރިއަށް ގެންދާނީ ކަމަށް‬ ‫ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ގޕާލް ބުނީ އަންނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރާ‬ ‫ރާޖަ ޯ‬ ‫ހަމައަށް އެކި ގައުމުތަކަށް ދަތުރުކޮށް އޭނާގެ‬

‫ބޭނުމަކީ ބިމެއް ނެތް މީހުންގެ ހައްގުތައް ސަމާލު‬

‫ހދާނެ ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި އެ‬ ‫ހިނގާލުމަށް ސަޕޯޓް ޯ‬

‫ކަމަށް ގެނައުން ކަމަށެވެ‪ .‬ދަތުރު ކުރަން ނިންމާފައި‬

‫ދަތުރުގައި އެތައް ބަޔަކު ބައިވެރިވާނެ ކަމަށް އުއްމީދު‬

‫ވަނީ އިންޑިއާ‪ ،‬ޕާކިސްތާން‪ ،‬އީރާން އަދި ތުރުކީން‬

‫ކުރާ ކަމަށް ވެސް ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ސްވިޒަލެންޑަށެވެ‪.‬‬

‫ދިއްލީން ޖެނީވާ އަށް ފައިމަގުގެ ދަތުރެއް ކުރާ ރާޖަގޯޕާލް ޕީވީ‪.‬‬

‫ޕާކިސްތާނުގެ ލާ ޯހރުން ޗައިނާގެ ޒިންޖިއާން އަށް ހަފުތާއަކު ހަތަރު ދުވަހު ބަސް ދަތުރުތައް އޮވޭ‪.‬‬

‫ޮބނިއްލާ އަށް އެމެރިކާގެ ރަށްވެހިކަން ލިބުނީ މިޑް‪-‬ޓާމް އިންތިޚާބު ބޭއްވި ދުވަހު‪-- .‬ފޮޓޯ‪:‬އޭޕީ‬

‫އެމެރިކާގެ ރަށްވެހިކަން ލިބުނީ‬ ‫އުމުރުން ‪ 106‬އަހަރުގައި‬ ‫ވާޖީނިއާ (ނޮވެމްބަރު ‪ - )11‬މީގެ ‪ 16‬އަހަރު‬

‫އޭނާ އަށް އެމެރިކާގެ ރަށްވެހިކަން ލިބުނީ މިޑް‪-‬ޓާމް‬

‫ބނިއްލާ‪ ،‬އެލް ސަލްވަޑޯ‬ ‫ކުރިން މާރިއާ ވަލެސް ޑި ޮ‬

‫އިލެކްޝަން ބޭއްވި ދުވަސް ކަމަށްވާ މިދިޔަ އަންގާރަ‬

‫އިން އެމެރިކާ އަށް ބަދަލުވި އިރު އޭނާގެ އުމުރަކީ‬

‫ދުވަހު އެވެ‪ .‬މީގެ ފަހުން އޭނާ އަށް އެމެރިކާގައި ދެން‬

‫‪ 90‬އަހަރެވެ‪ .‬އެކަމަކު އޭނާގެ އެއް އުއްމީދެއް އޮތެވެ‪.‬‬

‫ބނިއްލާ ވަނީ ވާޖީނިއާގައި ވޯޓުލެވޭ‬ ‫ވޯޓު ލެވޭނެ އެވެ‪ޮ .‬‬

‫އެމެރިކާގެ ރައްވެއްސަކަށްވުމެވެ‪.‬‬

‫ގތުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬ ‫މީހެއްގެ ޮ‬

‫އޭނާ ބޭނުންވީ އަލަށް ރަށްވެހިކަން ލިބުނު‬

‫ބނިއްލާ އަކީ އެމެރިކާގެ ރަށްވެހިކަން ލިބުނު‬ ‫ޮ‬

‫ވޓު ދޭށެވެ‪ .‬އެލް ސަލްވަޑޯގައި ބޮނިއްލާ‬ ‫ގައުމުގައި ޯ‬

‫އެންމެ ދުވަސްވީ މީހާއެއް ނޫނެވެ‪ .‬މީގެ ‪ 20‬އަހަރު‬

‫ވޓުލައިފައި ނުވާތީ އެވެ‪ .‬ފުރަތަމަ އެލް‬ ‫ދުވަހަކު ވެސް ޯ‬

‫ކުރިން ވަނީ ‪ 117‬އަހަރުގެ ތުރުކީ މީހަކަށް ވެސް‬

‫ވޓުލުމުގެ ހުއްދަ ލިބިފައި‬ ‫ސަލްވަޑޯގައި އަންހެނުންނަށް ޯ‬

‫އެމެރިކާގެ ރަށްވެހިކަން ދީފަ އެވެ‪.‬‬

‫ވޓުލާން ދާން ޖެހޭ ހިސާބު‬ ‫ނެތުމެވެ‪ .‬ދެން ފަހުން ޯ‬

‫ބނިއްލާ އުފަންވެފައި ވަނީ މާޗް ‪1912 ،22‬‬ ‫ޮ‬

‫ވޓުލާން ދަތިވުމެވެ‪ .‬އެލް‬ ‫ދުރުވުމުން ބޮނިއްލާ އަށް ޯ‬

‫ގަ އެވެ‪ .‬އޭނާ އަށް ‪ 18‬ދަރިން ލިބިފައިވާ ކަމަށްވެ‬

‫ވޓުލުމުގެ ހައްގު ލިބުނީ‬ ‫ސަލްވަޑޯގައި އަންހެނުންނަށް ޯ‬

‫އެވެ‪ .‬ދުނިޔޭގައި ތިބީ އަށް ކުދިންނެވެ‪ .‬އެންމެ ހަގު‬

‫ބނިއްލާގެ އުމުރަކީ‬ ‫‪ 1939‬ވަނަ އަހަރު އެވެ‪ .‬އޭރު ޮ‬

‫ދަރިފުޅުގެ އުމުރަކީ ‪ 55‬އަހަރެވެ‪ .‬ދޮށީ ދަރިފުޅުގެ‬

‫ވޓުލާން ދާން ޖެހޭ ހިސާބު‬ ‫‪ 27‬އަހަރެވެ‪ .‬އެކަމަކު ޯ‬

‫އުމުރަކީ ‪ 75‬އަހަރެވެ‪.‬‬

‫ވޓުލާން އޭނާ ދުވަހަކު ވެސް ނުދެ އެވެ‪.‬‬ ‫ދުރުވުމުން ޯ‬ ‫ވޓު ލެވިދާނެ ކަމުގެ އުއްމީދު‬ ‫ބޮނިއްލާ އަށް ޯ‬ ‫ހާސިލްވި އިރު އޭނާގެ އުމުރަކީ ‪ 106‬އަހަރެވެ‪.‬‬

‫ބނިއްލާ އެމެރިކާ އަށް ހިޖުރަކުރީ ‪ 2002‬ވަނަ‬ ‫ޮ‬ ‫އަހަރު އެވެ‪ .‬އޭރު އޭނާގެ ގިނަ ދަރިން ދިރިއުޅެމުން‬ ‫ދިޔައީ އެމެރިކާގަ އެވެ‪.‬‬

‫ޕާކިސްތާނާއި ޗައިނާއާ‬ ‫ދެމެދު ލަގްޒަރީ ބަހުގެ‬ ‫ޚިދުމަތް ފަށައިފި‬ ‫ލާހޯރު (ނޮވެމްބަރު ‪ - )11‬ޕާކިސްތާނުގެ ލާހޯރާއި‬

‫އންނާނީ އަންގާރަ‪ ،‬ބުދަ‪،‬‬ ‫ލާހޯރުގެ ބަހުގެ ޚިދުމަތް ޮ‬

‫ރވިންސްގެ ކަޝްގާރްއާ ދެމެދު‬ ‫ޗައިނާގެ ޒިންޖިއާން ޕް ޮ‬

‫ބުރާސްފަތި އަދި ހުކުރު ދުވަހު އެވެ‪ .‬ޗައިނާ އާއި‬

‫ލަގްޒަރީ ބަހުގެ ޚިދުމަތް ދޭން ފަށައިފި އެވެ‪.‬‬

‫ޕާކިސްތާނާ ދެމެދު ކުރާ ބަސް ދަތުރަށް ‪ 36‬ގަޑިއިރު‬

‫ލޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން‬ ‫ޕާކިސްތާން ޓޫރިޒަމް ޑިވެ ޮ‬

‫ހޭދަވެ އެވެ‪ .‬ދަތުރުގައި ފަސް ތަނެއްގައި ބަސް‬

‫އާއި ޝުޖާ އެކްސްޕްރެސް ގުޅިގެން ބަހުގެ ޚިދުމަތް‬

‫މަޑުކުރެ އެވެ‪ .‬ބަހުން ދަތުރު ކުރާ މީހުން ސައްހަ‬

‫ފެށީ ދެ ގައުމަށް ވެސް ދަތުރުކުރަން ބޭނުންވާ‬

‫ވިސާ އާއި އައިޑީ ކާޑް ބޭނުންވެ އެވެ‪.‬‬

‫ޓޫރިސްޓުންނަށް އެހީތެރިވެދިނުމުގެ ގޮތުންނެވެ‪.‬‬ ‫ލާހޯރު‪-‬ކަޝްގަރު ބަހުގެ ޚިދުމަތް ހަފުތާއަކު ހަތަރު‬

‫ބަސް ދަތުރުގެ އެއްކޮޅު ޓިކެޓުގެ އަގަކީ ‪13،000‬‬ ‫ޕާކިސްތާން ރުޕީސް އެވެ‪ .‬ދެކޮޅު ޓިކެޓުގެ އަގަކީ‬

‫ދުވަހު ދޭނެ އެވެ‪ .‬ބަސް ދަތުރު ކުރާނީ ހޮނިހިރު‪،‬‬

‫އ ޕާކިސްތާނުން ބުނެ‬ ‫‪ 23،000‬ރުޕީސް ކަމަށް ރޭޑި ޯ‬

‫ހމަ އަދި އަންގާރަ ދުވަހު އެވެ‪ .‬ކަޝްގަރު‪-‬‬ ‫އާދިއްތަ‪ޯ ،‬‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪21‬‬

‫ޝާޑު‪ :‬ސިފައިންގެ ރޫހު ހިފަހައް ާޓ ކުޅަދާނަ ސެޓަރު‬ ‫ސިފައިންގެ‪g‬ދަތުރު ފެށީ މީގެ ދެ އަހަރު ކުރިންނެވެ‪.‬‬ ‫ކޗިން ސްކިލްއާ އެއްޗެއްސަށް ބަލާއިރު ސަތޯ‬ ‫" ޯ‬ ‫ކޗު އާއި މުންތޭ ކޯޗު ވެސް‬ ‫ކޗު އޯކޭ‪ .‬ޝަރަފް ޯ‬ ‫ޯ‬ ‫ވަރަށް ރަނގަޅު‪ .‬ވަރަށް ރަނގަޅަށް ހަމަޖެހިލާފައި‬

‫ސސިއޭޝަން ކަޕް ކާމިޔާބީ ވަރަށް‬ ‫މޅުވެވުނީމަ‪ .‬އެ ޯ‬ ‫ޮ‬

‫ކޗިންގެ ތަޖުރިބާ މުންތޭ ކޯޗުގެ ނެތަސް‬ ‫ބުނެދޭ‪ޯ ،‬‬

‫ފުރިހަމަ‪ .‬ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކު ތައުރީފް ވެސް ކުރި‪"،‬‬

‫ވަރަށް ރަނގަޅަށް އޭނަ ޓީމު ހިންގާ‪ .‬މި ޓީމުގެ ރޫހު‬

‫ކށްލަން ސިފައިން‬ ‫ޝާޑު ބުންޏެވެ‪" .‬ހާއްސަކޮށް ފާހަގަ ޮ‬

‫އޭނާ އަށް ވަރަށް ރަނގަޅަށް އެނގޭ‪ ".‬މިހާތަނަށް‬

‫ޓީމުގެ މުއަންމަރުގެ ނަން‪ .‬އޭނަ އަކީ ވަރަށް‬

‫ގތުން ޝާޑު ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫މަސައްކަތްކުރި ކޯޗުންނާ ބެހޭ ޮ‬

‫އެހީތެރިވާ މީހެއް‪".‬‬

‫މީގެ އަށެއްކަ އަހަރު ކުރިން މަޝްހޫރު ވޮލީބޯޅަ‬

‫ވލީ ކުޅުންތެރިންނަށް ކުޅޭނެ ރަނގަޅު‬ ‫ރާއްޖޭގެ ޮ‬

‫ވަރަށް ރަނގަޅަށް ބަލާ ބަޔަކަށް ކަން ޔަގީނެވެ‪ .‬ކޯޓު‬

‫ވަސީލަތްތަކެއް ނެތުމުގެ ޝަކުވާ ގިނަ އެވެ‪.‬‬

‫ބޑު ޒިންމާއެއް އޮންނަނީ ވެސް‬ ‫މަތީގައި އެންމެ ޮ‬

‫ކޓު ލިބޭ މުއްދަތަށް‬ ‫ޒުވާނުންގެ މަރުކަޒު އެތެރެ ޯ‬

‫ސެޓަރަށެވެ‪.‬‬

‫ފައްތައިގެން ކުޅެން ޖެހޭތީ ކުޅުންތެރިންނަށް މުބާރާތް‬

‫ކޗެއް‪ .‬އޭނަ ބޭނުމެން‬ ‫ވިނިން ސްޕިރިޓް ހައި ޯ‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫އެހެން ބުނަން ވެސް ބުނޭ‪ .‬މި އަހަރަކީ ވަރަށް‬ ‫ކޅުގައި ވަރުގަދަ ޓީމެއް އޮއްވައި‬ ‫އުފާވި އަހަރެއް‪ .‬އިދި ޮ‬

‫ވލީ ޓީމެއްގައި ސެޓަރެއްގެ މުހިއްމުކަން އެނގޭނީ‬ ‫ޮ‬

‫އަ އް ޒާ މް އަ ލި ފު ޅު‬

‫ލިބެން ޖެހޭ ފަހަރު ވެސް އާދޭ ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކު‬

‫ވލީ ޓީމެއްގައި އަނެއްހެން ބުނާނަމަ‬ ‫"އަސްލު ޮ‬

‫ސސިއޭޝަނުން‬ ‫ދަނީ ވަރަށް ބާރުބޮޑުކޮށެވެ‪ .‬އަދި އެ ޯ‬

‫ނުވާނެ އެއްވެސް މީހަކު ހިތްވަރު އެލިފައި ހުންނަން‪.‬‬

‫ކެޔޮޅަކީ ސެޓަރު‪ .‬އެކަމަކު ކުޅި ބަލަން އަންނަ‬

‫މި އަހަރުގެ މުބާރާތް ކުއްލިއަކަށް ބޭއްވުމުން އޭގެ‬

‫އަބަދުވެސް ހިތްވަރުދޭނެ‪ "،‬ޝާޑު އޭރުގެ ހަނދާންތައް‬

‫އެންމެނަށް މި ފެންނަނީ ޖަހާލާ ޝޮޓް‪ .‬އަސްލު‬

‫އުނދަގޫ ޓީމުތަކަށް ކުރިމަތިވި އެވެ‪ .‬ރަނގަޅަށް‬

‫އާ ކުރި އެވެ‪.‬‬

‫ސެޓަރު ނަގާ ރަނގަޅު ޑިސިޝަނަކުން ރަނގަޅު ޝޮޓް‬

‫ކށްލައިގެން މުބާރާތަށް ނުކުމެވުނު‬ ‫ޕްރެކްޓިސް ޮ‬

‫ވެސް މި ޖެހެނީ‪ "،‬ސެޓަރެއްގެ މުހިއްމުކަން ޝާޑުގެ‬

‫އެއްވެސް ޓީމެއް ނެތެވެ‪.‬‬

‫ޝާޑުގެ ވިދުން އެންމެ ފުރަތަމަ ގަދަވާން ފެށީ‬

‫ކޯޗު އިބްރާހިމް ރަޝީދު (ސަތޯ) ދިން ހިތްވަރަކީ‬ ‫ދިވެހި ސިފައިންގެ ކްލަބްގެ ސެޓަރު ހުސެއިން‬

‫ގައުމީ ޓީމުގެ ގިނަ ކުޅުންތެރިންނާ އެކު ‪ 2011‬ވަނަ‬

‫ޝާހިދު (ޝާޑު) އަށް މި ކުޅިވަރުގައި ކުރިއަށްދާން‬

‫ކޅަށް އެ ފަހަރު‬ ‫އަހަރު ނުކުތް އެސްޓީއޯ ޓީމާ ދެ ޮ‬

‫ދރެވެ‪ .‬ސަތޯ ދިން ހިތްވަރާއި‬ ‫ހުޅުވިގެންދިޔަ ޮ‬

‫ސސިއޭޝަން ކަޕްގައި ދެއްކި މޮޅު ކުޅުމުންނެވެ‪.‬‬ ‫އެ ޯ‬ ‫"އަދިވެސް ހަނދާން ހުރޭ އެ މުބާރާތް‪ .‬އެއީ‬

‫އިރުޝާދުގެ ބޭނުންހިފައި ޝާޑު ދިޔައީ ފަސް‬ ‫ބެލުމެއްނެތި ކުރިއަށެވެ‪ .‬ކުޑައިރުން ފެށިގެން ކުޅެމުން‬

‫މޅަށް ކުޅެވުނު މުބާރާތެއް‪ ".‬ހއ‪ .‬އިހަވަންދޫ‬ ‫ވަރަކަށް ޮ‬

‫ބޅައިގެ ސީނިއާ ފެންވަރުގައި އޭރު އޭނާ‬ ‫އައި ވޮލީ ޯ‬

‫އަށް އުފަން އުމުރުން ‪ 28‬އަހަރުގެ ޝާޑު ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ވާދަކުރަން ކިރިޔާ ފެށީ އެވެ‪.‬‬

‫ޝާޑު ބުނީ ޓީމުތަކަށް ކުޅެން އަންނަ‬

‫ނަޒަރުގައި ކިޔައިދިނެވެ‪.‬‬ ‫އެކި ފަހަރު މަތިން ޓީމު ލިސްޓުގައި ހިމެނުނު‬

‫ކުޅުންތެރިންގެ ތެރެއިން ޒުވާން ކުޅުންތެރިން އެންމެ‬

‫ނަމަވެސް ގައުމީ ޓީމުގައި އަދި ޝާޑު އަށް‬

‫ބޑު ޓީމެއްގެ ބެންޗުގައި އިނުމަށް‬ ‫އިސްކަންދޭންވީ ޮ‬

‫ފުރުސަތެއް ނުލިބެ އެވެ‪ .‬ގައުމީ ޓީމަށް ނަގާނެ ކަމުގެ‬

‫ވުރެން ކުޅެވޭ ޓީމަކަށް ބަދަލުވުމަށް ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫އުއްމީދުގައި ހުރުމަށް ވުރެ އޭނާގެ އަޒުމަކީ ކުޅެވޭ‬ ‫އެންމެ ރަނގަޅަކަށް ކުޅުމެވެ‪.‬‬

‫ސިފައިން ‪ 2013‬ވަނަ އަހަރުގެ އެސޯސިއޭޝަން‬

‫"ޖޫނިއާ ލެވެލްގެ ކުޅުންތެރިން ހާއްސަކޮށް‬ ‫އެބަޖެހޭ ވަރުގަދަ ޓީމުތަކުގެ ބެންޗުގައި އިންނަން‬

‫"ވަރަށް ގިނަ މީހުން އަހާ ޝާޑު ކައިރީގައި‬

‫ކށްލަން‪ .‬އަރަމުން އަންނަ‬ ‫ދިއުމުގެ ވިސްނުން ދޫ ޮ‬

‫"ހަނދާން އެބަހުރި އޭރު ސެޓަރަކަށް ހުރި‬

‫ކަޕް ތަށި މިލްކުކުރިއިރު ޝާޑު ވަނީ މޮޅު ކުޅުމެއް‬

‫ކީއްވެހޭ ގައުމީ ޓީމަށް ނުނަގަނީ‪ .‬އެ ވާހަކަ ދެއްކުމެއް‬

‫ކުޅުންތެރިން ވިސްނަންވީ ކުޅުން ދެއްކޭ ކުޅެވޭ‬

‫ނާސިރުއާ ވާހަކަ ދައްކައިގެން ޝާޑު އަށް ފުރުސަތު‬

‫ދައްކައިފަ އެވެ‪ .‬އެ ހިސާބުން އެއްވެސް މުބާރާތަކަށް‬

‫ކޗުން ސެލެކްޓްކުރަނީ‪.‬‬ ‫ނެތް ކަންނޭނގެ އަސްލު ޯ‬

‫ޓީމަކަށްދާން‪ .‬އޭރަށް އެކްސްޕީރިއަންސް ބިލްޑްވަމުން‬

‫ކޗު ކުރި މަސައްކަތް‪ .‬އެ‬ ‫ދޭން ވެގެން ސަތޯ ޯ‬

‫ސިފައިންގެ ޓީމަށް ސެޓަރެއް ބޭނުންނުވެ އެވެ‪.‬‬

‫ރާއްޖޭން ބޭރު ލެވެލްގައި ކުޅޭކަށް އިސްކޮޅުން‬

‫އަންނާނީ‪ "،‬ޝާޑު ބުންޏެވެ‬

‫ދިން ހިތްވަރު އަބަދުވެސް ހަނދާން ހުރޭ‪2010 ".‬‬

‫އެއީ ޝާޑުއާ މެދު ޓީމުގެ ކުޅުންތެރިންނަށް އުފެދުނު‬

‫ކުރުވީމަ ފުރުސަތު ނުލިބިދާނެ‪ .‬އެކަމަކު ފުރުސަތަކީ‬

‫ތގެ އިރުޝާދުގެ ދަށުން މޮޅު ވޮލީ‬ ‫ވަނަ އަހަރު ސަ ޯ‬

‫ބޑު ކަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫އިތުބާރެއްގެ ޮ‬

‫ދީފިއްޔާ ވެސް ލިބޭ އެއްޗެއް‪ "،‬އުއްމީދުގައި ހުރެ‬

‫މިހާތަނަށް ކުޅުމާ ދުރަށްދާން ޖެހިފައި ނެތުމަކީ‬

‫ޝާޑު ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ޝާޑު މި ކަމުން ކުރިއަށްދާން ހިތްވަރުއެލުވާނުލައި‬

‫ކުޅުންތެރިއަކަށް ވުމަށް ޝާޑު ދަތުރު ފެށިގޮތް‬ ‫ކިޔައިދިނެވެ‪.‬‬

‫"ގިނަ ޓީމުތަކުން ސިފައިން ދެކެ ޖެހިލުންވާ‬

‫ބޑު އަނިޔާއެއް ވެގެން ދިގު މުއްދަތަކަށް‬ ‫ޮ‬

‫ވކް ވަރުގަދަވެފައި މި ޓީމަށް މާ ބޮޑު‬ ‫ސަބަބަކީ ޓީމު ޯ‬

‫ހވުމަކީ އެ މުބާރާތް‬ ‫މުބާރާތުގައި ވަނަ ޮ‬

‫ބަދަލެއް ނާންނާތީ‪ .‬އަސްލު އެއް ޓީމެއް މި އޮންނަނީ‪.‬‬

‫އިންތިޒާމްކުރާ ފަރާތްތަކަށް އޮންނަ ކަމެކެވެ‪.‬‬

‫ސިފައިންގެ ޓީމުގެ ސެޓަރުގެ ޒިންމާ އޭނާ‬

‫ކާމިޔާބީގެ ފަހަތުގައި އޭރު ހުރި ސެޓަރަކީ ގައުމީ‬

‫މީގެ ތެރެއަށް މި އިތުރުވަނީ މަދު ކުޅުންތެރިންތަކެއް‬

‫މިހާތަނަށް ޝާޑު އަށް އެންމެ މޮޅު ސެޓަރުގެ މަގާމު‬

‫ނަގަނީ މުޅި ޓީމުގެ އެއްބާރުލުން އެހާ ވެސް‬

‫ޓީމުގެ ކެޕްޓަން އިޝާން މުހައްމަދު (ބަޓިސް) އެވެ‪.‬‬

‫ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް‪ .‬އަބަދުވެސް ޗެމްޕިއަންކަން‬

‫ޝާޑު އަށް ލިބުނީ އެންމެ ފަހަރަކު އެވެ‪ .‬އެއީ މި‬

‫ފުރިހަމަވުމުންނެވެ‪.‬‬

‫ސީޒަންގެ ހުރިހާ މުބާރާތެއް ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ޝަރަފް‬

‫ނޫނީ ރަނަރަޕް ލިބި ލިބި މި ހުންނަނީ‪ "،‬ޝާޑު‬

‫ސސިއޭޝަން ކަޕްގަ އެވެ‪ .‬މިހާތަނަށް‬ ‫ފަހަރުގެ އެ ޯ‬

‫ހދިއިރު ވެސް ސެޓަރެއްގެ ރޯލުގައި‬ ‫ސިފައިން ޯ‬

‫ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ބޑު ހިތްވަރަކީ ޓީމާއި‬ ‫އައިއިރު ޝާޑު އަށް އެންމެ ޮ‬

‫ބުނާނެ ކުޅިވަރު ކުޅެއޭ ޑިސިޕްލިން ނެތިވެސް‪.‬‬

‫ސަޕޯޓަރުންގެ ފަރާތުން ލިބުނު އެއްބާރުލުމެވެ‪" .‬މިހާރު‬

‫އެކަމަކު އަސްލު ރަނގަޅު ޑިސިޕްލިން އެއްގެ‬

‫ސސިއޭޝަން ކަޕްގެ ގަދަ‬ ‫ވޑްސް" އިން ހޮވި އެ ޯ‬ ‫އެ ޯ‬

‫ތެރެއިން ދިޔައީމަ ކަންނޭނގެ ރަނގަޅު ކާމިޔާބެއް މި‬

‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬އޭގެ ތެރޭގައި ގައުމީ ޓީމުގެ‬ ‫މަސައްކަތް ޮ‬

‫ފަސް ކުޅުންތެރިންގެ ތެރޭގައި ވެސް ޝާޑު ހިމެނެ‬

‫ލިބެނީ އެހެންނޫނީ ކާމިޔާބީގެ އަސްލު ބޭނުމެއް ނެތް‪"،‬‬

‫ކޯޗުކަން ވެސް ކުރި މުހައްމަދު ޝަރަފް އާއި މިހާރުގެ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ޝާޑު ކުޅެން ފެށިއިރު ސިފައިންގެ ޓީމުގައި‬

‫ހުރީ ބަޓިސް އެވެ‪ .‬އެކަމަކު އޭރު ވެސް ލިބޭ‬ ‫ފުރުސަތުތަކުގެ ބޭނުންހިފައި ޝާޑު ހުރީ ފުރުސަތަކަށް‬ ‫ބަލަބަލަ އެވެ‪.‬‬ ‫"ބަޓިސް ހުރިއިރު ވެސް ސަތޯ ކޯޗު ބުނާނެ‪.‬‬

‫ތއާ އެކު ކެރިއަރު ފެށި ނަމަވެސް ފަހުން‬ ‫ސަ ޯ‬ ‫ވލީގައި ކާމިޔާބު ކޯޗުންނާ އެކު‬ ‫ޝާޑު ވަނީ ޮ‬

‫ގައުމީ ޓީމުގެ ސެޓަރު ބެންޗުގައި ބައިންދާފައި‬

‫ކޯޗު މުހައްމަދު ސާޖިދު (ކާއްޓޭ) ވެސް ހިމެނެ‬

‫ތ ކޯޗަކީ ވަރަށް‬ ‫ޝާޑު ވެސް ވާނެއޭ ކުޅެލަން‪ .‬ސަ ޯ‬

‫ކޗު މުމްތާޒް އަލީ (މުންތޭ)އާ އެކު‬ ‫އެވެ‪ .‬މިހާރުގެ ޯ‬

‫ސާބިތުކަންމަތީ ހުރިކަން ދައްކައިދޭ އެއް ހެއްކެވެ‪.‬‬

‫"ޑިސިޕްލިން ނުލާ ކުޅިވަރެއް ނުކުޅެވޭނެ‪ .‬މީހުން‬

‫ގތުގައި ޝާޑު‬ ‫އިންޓަވިއު ނިންމާލަމުން ފަހު ބަހެއްގެ ޮ‬ ‫ޕޓަރުންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ހިތްވަރު ހުރިހާ‬ ‫"ސަ ޯ‬

‫ކށްލި މެސެޖަކީ މި އެވެ‪.‬‬ ‫ދޫ ޮ‬

‫ވެސް އެއްޗަކީ‪ .‬ލިބޭ މަގާމުތަކެއް ނޫން‪ .‬މަގާމު‬

‫"ފެންނަނީ ފުޓްބޯޅައިގައި މިސްރާބެއް ނެތް މަންޒަރު"‬ ‫މި އަހަރުގެ ފުޓްބޯޅަ ސީޒަނުގެ ދެ މުބާރާތް ކަމަށްވާ ގައުމީ‬

‫ބޑު ސަބަބަކީ‬ ‫މި އަހަރުގެ ސީޒަން ދިގުލައިގެން ދިއުމުގެ އެންމެ ޮ‬

‫ތައްުޔާރުވި ޓީމަކީ ވެސް ޓީސީ އެވެ‪ .‬ސުޒޭން ބުނީ ފަހު ދެ މުބާރާތް‬

‫މުބާރާތާއި އެފްއޭ ކަޕް ނުބާއްވަން އެފްއޭއެމުން ނިންމި ނިންމުމާ އެކު‬

‫ސާފް ސުޒުކީ ކަޕަށް ‪ 70‬ދުވަހަށް ލީގު މެދުކަނޑާލުމެވެ‪ .‬ގިނަ‬

‫ކެންސަލް ކޮށްލުމުން މީގެ އެންމެ ބޮޑު ގެއްލުމެއްވާނެ އެއް ބަޔަކީ ޓީސީ‬

‫ފެންނަ އެންމެ ބޮޑު މަންޒަރަކީ އަދިވެސް ފުޓްބޯޅައިގައި ހެޔޮ މިސްރާބެއް‬

‫ޓީމުތަކުން ވަނީ އެ މުބާރާތަށް އެ ވަރުގެ ބްރޭކެއް ދިނުމުން އެކަމާ މެދު‬

‫ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ނެތްކަން ކަމަށް ގްރީން ސްޓްރީޓްސްގެ ކޯޗު އަލީ ސުޒޭން ބުނެފި އެވެ‪.‬‬

‫މީގެ ކުރިން ވެސް ހިތްހަމަ ނުޖެހުންފާޅުކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬

‫މި އަހަރުގެ ސީޒަން ހުޅުވާ ޗެރިޓީ ޝީލްޑް މެޗު ނުކުޅެ އެވެ‪ .‬މިއީ‬

‫ސުޒޭން ބުނީ ކޮންމެ އަހަރަކު އަހަރީ ކަލަންޑަރު އެކުލަވާލާއިރު‬

‫"ނިޒާމްބެ އަށް އަޅުގަނޑުގެ ހަމްދަރުދީ ވެސް އެބައޮތް‪ .‬އެއީ ކޮންމެ‬ ‫ގޮތެއްވިޔަސް އޭނަ އެ ޓީމު ވަރަށް ރަނގަޅު ފޯމެއްގައި ބާއްވައިފި‪.‬‬

‫‪ 2009‬ވަނަ އަހަރު ކަޕް ވިނާސް ކަޕް ހުއްޓާލާފައި ޗެރިޓީ ޝީލްޑް‬

‫ބާއްވާނެ މުބާރާތްތަކާއި ނުބާއްވާނެ މުބާރާތްތައް ކަނޑައަޅާފައި އެ ގޮތަށް‬

‫ބޑު ޓީމު އެއީ‪ .‬ނިއު‬ ‫އަނެއްހެން ތަށި ހޯދުމުގެ ޗާންސް އެންމެ ޮ‬

‫މެޗު ކުޅެން ފެށި ފަހުން އެ މެޗު ނެތި ސީޒަން ފެށި ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ‪.‬‬

‫ރާވަންޖެހޭ ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ރޭޑިއަންޓްގައި މައްސަލަ‪ .‬ގްރީންގައި ކަމެއް ނެތް‪ .‬މާޒިޔާ ކިރިޔާ ވެސް‬

‫އަނެއްކޮޅުން މި އަހަރުގެ ގައުމީ މުބާރާތް އަންނަ އަހަރަށް ފަސްކުރުމުން‬

‫"އަހަރުގައި އިންނަނީ ‪ 365‬ދުވަސްކަން އެނގޭނެ‪ .‬ކޮންމެ‬

‫މިއީ އެ ޝަރަފްވެރި މުބާރާތް ނެތި ސީޒަން ނިންމާލާ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ‪.‬‬

‫ގޮތެއްވިޔަސް ނޮވެމްބަރު މަސް ތެރޭގައި އިތުރަށް އޮކްޓޫބަރެއް ނާންނާނެ‪.‬‬

‫އަދި ސީޒަން ދިގުލައިދާނެތީވެ އެފްއޭއެމުން އެފްއޭ ކަޕް ނުބާއްވަން‬

‫އެހެންވީމަ އެ އަށް ރަނގަޅަށް ރޭވިއްޖިއްޔާ ރަނގަޅުވާނެ‪ "،‬އޭނާ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ނިންމިއިރު‪ ،‬މިއީ މިދިޔަ ހަތަރު އަހަރު ތެރޭ މި މުބާރާތް ނުބާއްވާ ދެ‬ ‫ވަނަ އަހަރެވެ‪.‬‬ ‫"މީގެ ދެން އަސްލުގައި ޕްލޭނެއް ކޮށްލާއިރުގައި ކުއްލި ކުއްލިއަކަށް‬ ‫ކަންތައް ނިންމުމުގައި ދުރާލާ ޕްލޭނެއް ކޮށްލައިގެން ތައްޔާރުވުން‬ ‫ރަނގަޅީ‪ "،‬ލީގުގައި ބުދަ ދުވަހުގެރޭ ޓީސީ އަތުން ބަލިވި މެޗަށް ފަހު‬ ‫ސުޒޭން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫"އެއްވެސް ރޭވުންތެރިކަމެއް ނެތި ދާހެން ދަނީ‪ .‬މުށި މަސް ބޭނެންޏާ‬

‫މިއީ ފާޑުކިޔަން ދައްކާ ވާހަކަތަކެއް ނޫން ކަމަށާއި ފުޓްބޯޅައިގެ‬

‫މި އޮތީ‪ .‬ރަނގަޅު ދެ ތަށި ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ގެއްލުނީ (ޓީސީ އަށް)‪"،‬‬ ‫ސުޒޭން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫އޭނާ ބުނީ ރާއްޖޭގެ ފުޓްބޯޅަ ފާއިތުވި ‪ 10‬ނޫނީ ‪ 15‬ވަރަކަށް އަހަރު‬ ‫ބޔެއް" ގެ ގޮތުގައި ކަމަށާއި އެ ވާހަކަތަކަށް‬ ‫އޮތީ އޮޔާލާފައި އޮންނަ " ޮ‬

‫ހާލަތާމެދު ކަންބޮޑުވާތީ ދެއްކޭ ވާހަކަތަކެއް ކަމަށް ސުޒޭން ވަނީ ބުނެފަ‬

‫ބާރުލިބޭ އެންމެ ބޮޑު ސަބަބަކީ ފީފާއިން ހަދިޔާކުރި ޓާފް ތަކެއްގައި‬

‫އެވެ‪ .‬އަދި ރާއްޖޭގެ ގައުމީ އެސޯސިއޭޝަނަކުން ބާއްވާ މުބާރާތްތައް ރޭވޭ‬

‫ކުޅެލަ ކުޅެލާ ތިބޭތާ ‪ 15‬އަހަރުވުން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ގޮތަކަށް ކުރިއަށް ގެންދަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ސުޒޭން ގަބޫލުކުރެ އެވެ‪.‬‬

‫"ރަށްރަށުގައި ޒުވާނުން އިސްވެގެން ނައިފަރު‪ ،‬މަހިބަދޫ‪ ،‬ކުރެންދޫގައި‬

‫"އަހަރަކީ ‪ 68‬ވަނަ ގައުމީ މުބާރާތް ކުޅެންވީ އަހަރު‪ .‬މި އަހަރަކު‬

‫ދަނޑުއަޅާއިރު އަހަރެމެންގެ ސަރުކާރާއި އެފްއޭއެމުން ނުކުރެވި އޮތް ކަމެއް‬

‫ނެތް އެ މުބާރާތް‪ .‬މިއީ ‪ 30‬ވަނަ އެފްއޭ ކަޕް ކުޅެން ޖެހޭ އަހަރު‪ .‬އެ‬

‫މިއީ‪ .‬ދެން ފުޓްބޯޅަ އަށް ކޮންމެ ގޮތެއް ވެސް ވެދާނެނޫންތޯ‪ .‬މި ދައްކަނީ‬

‫ކަހަލަ ގޮތަކަށް ދާން ވެއްޖިއްޔާ މިއީ ލަދުގަންނަން ޖެހޭ ކަމެއް‪ .‬މިއީ‬

‫ބްރިޖެއް އަޅާ ވާހަކައެއް ނޫން‪ .‬ފަސް މިލިއަން ރުފިޔާ އަށް ފުލް ސައިޒް‬

‫މުށި މަސް ބާނަނީ‪ .‬ލައްޓި ބޭނެންޏާ ލައްޓި ބާނަނީ‪ .‬އަމާޒެއް ނެތް ވަކި‬

‫ގައުމެއްގެ އެސޯސިއޭޝަނުން ރާވާ މުބާރާތެއް ދެތިން ކުދިން ރާވާ ކަޕެއް‬

‫ދަނޑެއް އަޅާ ވާހަކަ‪ "،‬ހުރި ކަންބޮޑުވުންތަކަށް އިޝާރާތްކޮށް ސުޒޭން‬

‫އެއްޗެއް ބާނާކަށެއް‪ .‬އެހެން އުޅެނިކޮށް ރަނގަޅު އެއްޗެއް ބޭނިއްޖިއްޔާ‬

‫ނޫން‪ "،‬ރާއްޖޭގެ އެންމެ ކާމިޔާބު އެއް ކޯޗު ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ރަނގަޅު‪ .‬އަނެއްހެން ޓާގެޓެއް ކަނޑައަޅައިގެން ވަކި ގޮތަކަށް ދާން އުޅޭ‬ ‫ކަމެއް ނޭނގޭ‪".‬‬

‫ލީގު މިހާރު އޮތް ގޮތުން ޗެމްޕިއަންކަން ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު އެންމެ‬ ‫ބޮޑީ ޓީސީ އަށެވެ‪ .‬ސީޒަނުގެ ފަހު ތިން މުބާރާތަށް އެންމެ ރަނގަޅަށް‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪22‬‬

‫ސުޕަ ލީގެއް އުފެއްދުން‪:‬‬ ‫ނުރައްކަލުގެ ރަނގަބީލެއް‬ ‫އަ އް ޒާ މް އަ ލި ފު ޅު‬ ‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪ 18‬ޓީމުގެ މެދުގައި ‪ 2021‬ވަނަ އަހަރު ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ވާދަކުރާ ޓީމުތައް ވަނީ ދެ ކެޓަގަރީ އަކަށް ބަހާލައިފަ‬ ‫އެވެ‪ .‬އެއީ ފުރަތަމަ ކެޓަގަރީގެ ‪ 11‬ޓީމާއި "ގެސްޓް"‬ ‫ގތުގައި ހިމެނޭ ޓީމުތަކެވެ‪.‬‬ ‫ގެ ޮ‬

‫ބޅަ މުބާރާތްތަކުން އެކަށީގެންވާ‬ ‫ޔޫރަޕްގެ ފުޓް ޯ‬ ‫މަންފާ ނުކުރާ ކަމަށް ބުނެ މަޝްހޫރު ގިނަ‬ ‫ކްލަބްތަކުން އަންނަނީ ނުސީދާ ގޮތަކަށް ޝަކުވާ‬ ‫ކުރަމުންނެވެ‪ .‬އެއާ އެކު ޔޫރަޕްގެ ނުފޫޒުގަދަ‬ ‫އވެގެން އާ ލީގެއް އުފައްދަން‬ ‫ކްލަބްތައް އަޑީގައި ޮ‬ ‫މަޝްވަރާކުރާކަމުގެ އަޑުތަކެއް ފާއިތުވި އަށް ވަރަކަށް‬ ‫މަހުގެ ތެރޭގައި ވަނީ ގަދަވެފަ އެވެ‪ .‬އެކަމަށް‬ ‫އެންމެ ބޮޑަށް ބާރު ލިބުނީ ދާދި ފަހުން ޖަރުމަނުގެ‬ ‫ނޫހެއް ކަމަށްވާ ޑިއާ ސްޕީގަލް އިން އާންމުކުރި‬ ‫ޕޓްތަކުންނެވެ‪ .‬ތިން އަހަރު ތެރޭ ޔޫރަޕްގެ‬ ‫ރި ޯ‬ ‫އވެގެން ސުޕަ ލީގެއް‬ ‫ނުފޫޒުގަދަ ކްލަބްތައް ފަހަތުގައި ޮ‬ ‫އުފައްދާ ވާހަކަތަކެވެ‪ .‬މިއީ ގައުމުތަކުގެ ފުޓްބޯޅަ އަށް‬ ‫ނުރައްކަލުގެ ރަނގަބީލެކެވެ‪.‬‬ ‫ޔޫރަޕްގެ ނަން މަޝްހޫރު ފަސް ލީގުގައި ވެސް‬ ‫ގިނަ ޓީމުތަކަށް އެކަށީގެންވާ ވަރުގަދަ މެޗުތަކެއް‬ ‫ބޑު ވާދައެއްކުރަން އޮންނަ‬ ‫ނުލިބި ހަމައެކަނި ޮ‬

‫ފުރަތަމަ ކެޓަގަރީގައި ހިމެނެނީ ރެއާލް‪ ،‬މިލާން‪،‬‬ ‫ލނާ‪ ،‬ބަޔާން‪ ،‬ޔުވެންޓަސް‪ ،‬ޔުނައިޓެޑް‪،‬‬ ‫އާސެނަލް‪ ،‬ބާސެ ޯ‬ ‫ލިވަޕޫލް‪ ،‬ޗެލްސީ‪ ،‬މެންޗެސްޓާ ސިޓީ‪ ،‬ޕީއެސްޖީ އެވެ‪.‬‬ ‫ގތުގައި ގުޅޭނެ ފަސް ކްލަބެއްގެ ގޮތުގައި‬ ‫ގެސްޓްގެ ޮ‬ ‫ކ މެޑްރިޑް‪ ،‬ބޮރޫޝިއާ‬ ‫ކަނޑައަޅާފައިވަނީ އެތުލެޓި ޯ‬ ‫ޑޓްމަންޑް‪ ،‬އިންޓަ މިލާން އަދި މާސޭ އެވެ‪.‬‬ ‫ޯ‬ ‫ގތުން ސުޕަ ލީގުގައި‬ ‫ޑިއާ ސްޕީގަލްގައިވާ ޮ‬ ‫ބައިވެރިވުމަށް އެ ކްލަބްތަކުން ފުރަތަމަ ކުރަން ޖެހޭ‬ ‫ކަމަކީ އަމިއްލަ ގައުމުގެ ލީގުން ވަކިވުމެވެ‪ .‬އެ އަށް‬ ‫ފަހު ސުޕަ ލީގުގައި ރަޖިސްޓްރީވެ ކުރިއަށްދިއުމެވެ‪.‬‬ ‫ގތަށް ބަލާއިރު‪ ،‬ސުޕަ ލީގު‬ ‫މަޝްވަރާ ކުރެވިފައިވާ ޮ‬ ‫ފަށާއިރު އިތުރު ދެ ކްލަބް މީގެ ތެރެއަށް އަންނާނެ‬ ‫އެވެ‪.‬‬

‫ހުރިހާ ފައިދާއެއް ސުޕަ ލީގަށް‪ ،‬ގައުމުތަކުގެ ލީގު‬ ‫އަނދަވަޅަކަށް‬

‫މުބާރާތަކަށް ވެފައި ވަނީ ޔުއެފާ ޗެމްޕިއަންސް ލީގާއި‬ ‫ރޕާ ލީގެވެ‪ .‬މި ދެ މުބާރާތުން ލިބޭ އާމްދަނީ‬ ‫ޔުއެފާ ޔޫ ޮ‬

‫ލީކުވެފައިވާ ލިޔެކިޔުންތަކުގައިވާ ގޮތުން ސުޕަ‬

‫ކްލަބްތަކުން ކުރާ ހަރަދާ ނުބައްދަލެވެ‪ .‬އެއީ ބޮޑެތި‬

‫ކންމެ ޓީމަކަށް އޮންނާނެ އެންމެ‬ ‫ލީގުގައި ބައިވެރިވާ ޮ‬

‫ޓީމުތަކުން އަމިއްލަ ގައުމުގެ ލީގު ދޫކޮށް ސުޕަ ލީގެއް‬

‫ބޑު ޔަގީންކަމަކީ އެ ލީގުގައި ‪ 20‬އަހަރު ވަންދެން‬ ‫ޮ‬

‫އުފައްދަން ބޭނުންވި އެއް ސަބަބެވެ‪.‬‬

‫ވާދަކުރެވޭނެ ކަމެވެ‪ .‬ރެލިގޭޝަނެއް ނޯންނަ ގޮތަށް‬

‫އަނެއް ސަބަބަކީ ފަހަކަށް އައިސް އިނގިރޭސި‬

‫ޗެ މް ޕި އަ ން ސް ލީ ގު ގަ އި ޔު ވެ ން ޓަ ސް އާ އި ޔު ނަ އި ޓެ ޑް ކު ޅެ ނީ‪ .‬މި ދެ ޓީ މަ ކީ ސު ޕަ ލީ ގު ގެ‬ ‫ފަ އު ން ޑަ ރު ން ގެ ގޮ ތު ގަ އި އަ ޑު ފެ ތު ރި ފަ އި ވާ ކް ލަ ްބ ގެ ތެ ރެ އި ން ދެ ީޓ މު‪ -- .‬ފޮ ޓޯ‪ :‬އޭ އެ ފް ޕީ‬

‫ބައްޓަން ކުރާ މި ލީގުން ލިބޭނެ އެންމެ ބޮޑު ފައިދާ‬

‫ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ޓީވީ ރައިޓްސް ވިއްކައިގެން ލިބޭ‬

‫އަކީ ޓީވީ ރައިޓްސް އާއި އިޝްތިހާރުގެ ގޮތުގައި ލިބޭ‬

‫ބޑުވަމުންދާތީ އޭގެ‬ ‫އާމްދަނީ އަހަރުން އަހަރަށް ޮ‬

‫އާމްދަނީ މިހާރަށް ވުރެ އެތައް ގުނައެއް އިތުރުވުމެވެ‪.‬‬

‫ސަބަބުން ޔޫރަޕްގެ އެހެން ގައުމުތަކުގެ ކްލަބްތަކަށް‬

‫ގތުގައި އަހަރަކު‬ ‫ސުޕަ ލީގު ޓީމުތަކަށް އާމްދަނީގެ ޮ‬

‫ލިބޭ އާމްދަނީ މަދުވުމެވެ‪ .‬ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ގަދަ ‪10‬‬

‫ޑލަރު ލިބޭނެ ކަމަށް‬ ‫މަދުވެގެން ‪ 700‬މިލިއަން ޮ‬

‫ގައި ހިމެނޭ ޓީމަކަށް ޓީވީ ރައިޓްސް ވިއްކައިގެން‬

‫ލަފާކުރެ އެވެ‪.‬‬

‫ލިބޭ އާމްދަނީ ޗެމްޕިއަންސް ލީގު ކާމިޔާބުކުރާ ޓީމަކާ‬

‫ސުޕަ ލީގެއް އުފަންވެއްޖެނަމަ އެންމެ ބޮޑު‬

‫ސަބަބެވެ‪.‬‬

‫އެ ދެ ކްލަބަށް ހޯދައިދީފައިވާތީ އެވެ‪ .‬އެ ތުހުމަތުތަކަށް‬

‫އިނގިރޭސިންގެ ކަން ޮބޑުވުން ގިނަ‪ ،‬ތުހުމަތުތައް‬ ‫އަރަބި މަހުޖަނުންނަށް!‬

‫ދާދި އެއްވަރެވެ‪ .‬މިއީ ޗެމްޕިއަންސް ލީގުގައި ވާދަކުރާ‬

‫ގެއްލުމެއް ވާނީ ގައުމުތަކުގެ ރަސްމީ ލީގަށެވެ‪ .‬އެ‬

‫ޓީމުތަކަށް ހަޖަމްކުރަން އުނދަގޫ ކަމެކެވެ‪ .‬މި ކަމަކާ‬

‫ގައުމުތަކުގެ ލީގުތަކުގައި ފޯރިގެއްލޭނެ އެވެ‪ .‬އަދި‬

‫ބޑެތި ކްލަބްތަކަށް ވެސް ގިނަ‬ ‫ހެދި ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ޮ‬

‫ކށްގެން ލިބޭ އާމްދަނީ ދެކޮޅު ނުޖެހި‬ ‫އިޝްތިހާރު ޮ‬

‫ބޑުވުން ފާޅުކުރީ އިނގިރޭސި‬ ‫އެންމެ ބޮޑަށް ކަން ޮ‬

‫ގެއްލުންތަކެއް އަންނަނީ ވަމުންނެވެ‪ .‬އެއީ އެ ލީގުގެ‬

‫ކުރިއަރަމުން އަންނަ ބައެއް ކްލަބްތައް ބަނގުރޫޓްވުމުގެ‬

‫ސަރުކާރުންނެވެ‪ .‬އިނގިރޭސި ސަރުކާރުން ވަނީ‬

‫އެންމެ ދަށް ފަންތީގެ ޓީމުތަކުން ވެސް ބޮޑު ހަރަދުކޮށް‬

‫ބޑެވެ‪ .‬އެއީ މަޝްހޫރު ކުޅުންތެރިން‬ ‫ފުރުސަތު ވެސް ޮ‬

‫ސުޕަ ލީގާ ހިލާފަށް ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމަށް ބުނެފަ‬

‫ކުޅުންތެރިން ގަންނަމުންދާތީ އެވެ‪ .‬މިއީ ސުޕަ ލީގަށް‬

‫ނުކުޅޭ ލީގަކަށް އިޝްތިހާރު ނުލިބޭނެތީ އާއި އެންމެ‬

‫އެވެ‪ .‬އަދި އެ ގައުމަކަށް ނިސްބަތްވާ ކްލަބެއް‬

‫ބޑެތި ޓީމުތަކުން ބޭނުންވާ‬ ‫ދާން ޕްރިމިއާ ލީގުގެ ޮ‬

‫ބޑު އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ޓީވީ ރައިޓްސް ވިއްކައިގެން‬ ‫ޮ‬

‫ގސް ކުޅޭ ލީގަކަށް‬ ‫ވަކި ޖަމާއަތެއްގެ ތެރެއަށް ޮ‬

‫ސަބަބެވެ‪.‬‬

‫ބޑަށް ދަށަށް ވެއްޓޭނެތީ‬ ‫ލިބޭ ފައިސާ ވެސް ވަރަށް ޮ‬

‫ފރިއެއް ނުހުންނާނެ‬ ‫ސަޕޯޓަރުންގެ މެދުގައި ވެސް އެހާ ޯ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށް ވެސް ވަނީ އިނގިރޭސިންގެ ކަމާބެހޭ‬

‫ބޑެތި ކްލަބްތަކަށް‬ ‫އެހެން ގައުމުތަކުގެ ޮ‬ ‫ބޑު އާމްދަނީއެއް ލިބޭއިރު‪،‬‬ ‫ސްޕޮންސަރުންގެ ފަރާތުން ޮ‬

‫ސުޕަ ލީގުގެ ވާހަކަތަކަށް މިހާތަނަށް އެންމެ‬

‫ސުޕަ ލީގުގެ ވާހަކަތައް މީޑިއާގައި ގިނަވުމާ އެކު‬

‫އިދާރާތަކުން ބުނެ އެވެ‪.‬‬

‫ޕންސަރުން ސުޕަ ލީގަކަށް އެކަނި‬ ‫މި ހުރިހާ ސް ޮ‬

‫ގތެއްގައި ޖަވާބުދާރީވީ ޖަރުމަނުގެ ދެ‬ ‫ފާޅުކަން ބޮޑު ޮ‬

‫ބޑެތި ކްލަބްތަކަށް ކުރާ މަންފާ‬ ‫ހަރަދުކުރާނަމަ އޭގެން ޮ‬

‫ޑޓްމަންޑުންނެވެ‪ .‬ބަޔާނުގެ‬ ‫ކްލަބް ކަމަށްވާ ބަޔާނާއި ޯ‬

‫ކމް ކްލާކް ވިދާޅުވީ މިއީ އިނގިރޭސި‬ ‫ޗެއާމަން މެލް ޮ‬

‫ބޑުވާނެ އެވެ‪ .‬ގެއްލުމުގައި ކްލަބް ހިންގަން ޖެހުމުގެ‬ ‫ޮ‬

‫ޗެއާމަން ކާލް‪-‬ހެއިންޒް ރުމެނިގާ ވިދާޅުވީ ސުޕަ‬

‫ސަރުކާރަށް ވެސް ނޭނގި އެ ގައުމުގެ ބޮޑެތި‬

‫އުނދަގޫ ހާލަތްތަކުން ސަލާމަތްޗާން ކޮށާ މަގަކަށް‬

‫ލީގުގެ އެއްވެސް ކަހަލަ މަޝްވަރާއެއްގައި ބައިވެރިނުވާ‬

‫ކްލަބްތަކުން ކުރި ވަރަށް ދަށް ފެންވަރުގެ ކަމެއް‬

‫ސުޕަ ލީގުވާނެ ކަމުގެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ނަން‬

‫ކަމަށާއި ވާދަކުރާނީ އަބަދުވެސް ގައުމީ ލީގުގައި‬

‫ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ހަމައެކަނި ފައިސާ ހޯދުމުގެ‬

‫މަޝްހޫރު ކްލަބްތަކަށް ބޮޑުވީ އެވެ‪.‬‬

‫ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި ސުޕަ ލީގާއި ބަޔާނާ ގުޅުވައިގެން ދައްކާ‬

‫ބޅަ ހަލާކެއްގެ ތެރެއަށް ވައްޓާލަން‬ ‫މަގުސަދުގައި ފުޓް ޯ‬

‫ހދުމަށް ބަޔާނުގެ ގާނޫނީ ޓީމަށް‬ ‫ވާހަކަތަކުގެ ހަގީގަތް ޯ‬

‫ޕޓަރުން ޖާގަ ނުދޭނެ ކަމަށް ވެސް ބުނެފައިވެ‬ ‫ސަ ޯ‬

‫ގތުން ޔޫރަޕްގެ ފުޓްބޯޅައިގެ މައި‬ ‫ލިޔެކިއުންތަކުގައިވާ ޮ‬

‫އަންގާފައިވާނެ ކަމަށާއި ވަރަށް އަވަހަށް އެކަން ބަލާނެ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫އިދާރާ ޔުއެފާ އަށް އެނގުމެއް ނެތި ސުޕަ ލީގުގެ‬

‫ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ‪.‬‬

‫ޑިއާ ސްޕީގަލް އަށް ލިބިފައިވާ ސިއްރު‬

‫މަޝްވަރާތައް އެންމެ ފުރަތަމަ ފެށީ ފައުންޑަރު ކްލަބްގެ‬

‫ޑޓްމަންޑުން ވެސް‬ ‫ބަޔާނެކޭ އެއްގޮތަށް ޯ‬

‫ޕޓަރުންގެ ފެޑެރޭޝަނުގެ‬ ‫އިނގިރޭސި ފުޓްބޯޅަ ސަ ޯ‬

‫ސުޕަ ލީގެއް އުފަންކުރުމުގެ ވާހަކަތައް އެންމެ‬ ‫ފުރަތަމަ ފެތުރުނީ މެންޗެސްޓާ ސިޓީގެ ޗެއާމަން‬

‫ގޮތުގައި ބެލެވޭ ރެއާލް މެޑްރިޑް‪ ،‬އޭސީ މިލާން‪،‬‬

‫ވަނީ ސުޕަ ލީގުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ވާހަކަތަކަށް‬

‫ޔުއޭއީގެ އަބޫދާބީ ޔުނައިޓެޑް ގްރޫޕްގެ ވެރިޔާ ޝެއިހް‬

‫ލނާ‪ ،‬ބަޔާން މިއުނިކް‪ ،‬ޔުވެންޓަސް‬ ‫އާސެނަލް‪ ،‬ބާސެ ޯ‬

‫ޑޓްމަންޑުގެ ޗެއާމަން ހަންސް‬ ‫އިންކާރުކޮށްފަ އެވެ‪ޯ .‬‬

‫މަންސޫރާއި ޕީއެސްޖީގެ ޗެއާމަން ގަތަރުގެ ސްޕޯޓްސް‬

‫އަދި މެންޗެސްޓާ ޔުނައިޓެޑުންނެވެ‪ .‬އެ ޓީމުތަކުގެ‬

‫ޔަކީމް ވަޓްޒްކޭ ވިދާޅުވީ ޖަރުމަނުގެ ރަސްމީ ލީގު‬

‫އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ވެރިޔާ ނާސިރު އެލް ހެއްލާފީއާ‬

‫މެދުގައި ބޭއްވުނު ފުރަތަމަ ބައްދަލުވުމުގައި މަޝްވަރާ‬

‫ކށް އެ ކްލަބް ވާދަކުރާނެ އެހެން އެއްވެސް‬ ‫ދޫ ޮ‬

‫ގުޅުވައިގެންނެވެ‪.‬‬

‫ކުރެވުނީ އެ ކްލަބްތަކުން އަމިއްލަ ގައުމުގެ ލީގު ދޫކޮށް‬

‫މުބާރާތެއް ނެތް ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ޕޓްކުރި ގޮތުގައި ފީފާގެ‬ ‫ޑިއާ ސްޕީގަލް އިން ރި ޯ‬

‫ސުޕަ ލީގެއް އުފައްދައި އޭގައި ވާދަކުރުމެވެ‪ .‬އަދި‬

‫ގތުން ނަން މަޝްހޫރު އެހެން‬ ‫މިކަމާ ބެހޭ ޮ‬

‫އެހެން ކްލަބްތަކަށް ވެސް ދައުވަތު ދޭ ގޮތަށެވެ‪.‬‬

‫ކްލަބަކުން ރަސްމީ ސިފައެއްގައި ވާހަކަދައްކާފައެއް‬

‫ޕީއެސްޖީ އާއި ސިޓީން ގިނަ ހަރަދުތަކެއް ކުރެވެނީ‬

‫ނުވެ އެވެ‪ .‬މިއީ އެކަން ހިނގަމުން އަންނަ ކަމަށް‬

‫ފުރަތަމަ ދިމާވި މައްސަލަތަކުގައި ފީފާގެ މިހާރުގެ‬

‫ޕޓަރުން ޝައްކުކުރާ އެންމެ ބޮޑު‬ ‫ބޅަ ސަ ޯ‬ ‫ފުޓް ޯ‬

‫ރައީސް އަދި އޭރު ޔުއެފާގެ ޖެނެރަލް ސެކްރެޓަރީ‬

‫އެ ސިއްރު މަޝްވަރާ ބައްދަލުވުމުގެ ލިޔެކިއުންތައް‬ ‫ލީކްވެފައިވާއިރު މިހާތަނަށް ނިމުނީ ސުޕަ ލީގު ފަށާނީ‬

‫ނ އުސޫލުން ބޭރުން ލުއި ގޮތްތަކެއް‬ ‫ޖިއާނީ އިންފަންޓީ ޯ‬

‫ފައިނޭންޝިއަލް ޕެއާޕްލޭ (އެފްއެފްޕީ) ގަވާއިދާ ހިލާފަށް‬

‫ސިޓީ އާއި ޕީއެސްޖީން ވަނީ އޭރާއި މިހާރު ވެސް‬ ‫ދެކޮޅު ހަދައިފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ލީކުވެފައިވާ ލިޔެކިއުންތަކުގައިވާ ގޮތުން ސުޕަ‬ ‫ލީގު ވުޖޫދަށް ގެނައުމުގެ އަޑީގައި ވެސް އޮތީ ޝެއިހް‬ ‫މަންސޫރާއި ނާސިރު އެލް ހެއްލާފީގެ އިތުރުން އަރަބި‬ ‫ލީގު ތެރޭގައި އުޅޭ ގިނަ ވިޔަފާރި ކުންފުނިތަކެވެ‪.‬‬ ‫އންނަ ވޯލްޑް ކަޕަށް‬ ‫ގަތަރުގައި ‪ 2022‬ވަނަ އަހަރު ޮ‬ ‫ފަހު ދިގު ރާސްތާ ޕްލޭނެއްގެ ދަށުން މަޝްހޫރު‬ ‫ކުޅުންތެރިން އެ ސަރަހައްދުގައި ކުޅޭގޮތް ހަދަން‬ ‫ބޭނުންވާ ކަމަށް ދާދި ފަހުން ގަތަރު ވޯލްޑް ކަޕް‬ ‫ކޮމިޓީގެ މެމްބަރަކާ ހަވާލާދީ އިނގިރޭސި މީޑިއާއިން‬ ‫ޕޓްކޮށްފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ވަނީ ރި ޯ‬ ‫ސުޕަ ލީގުގެ ވާހަކަތައް އާންމުކުރަމުން އަންނަ‬ ‫ޖަރުމަނުގެ ޑިއާ ސްޕީގަލް ނޫހުން ބުނީ ލީކުވި‬ ‫ލިޔެކިއުންތައް އެ މީޑިއާއާ ހިއްސާކުރީ ވަރަށް‬ ‫ވަރުގަދަ މަސްދަރުތަކަކުން ކަމަށެވެ‪ .‬އަދި އެކި އެކި‬ ‫މައްސަލައިގައި ލީކުވި ލިޔެކިއުންތަކުގެ އަދަދު ‪70‬‬ ‫މިލިއަނަށް އަރާނެ ކަމަށާއި އެ ހުރިހާ އެއްޗެއްގެ‬ ‫ސައިޒު ‪ 3.4‬ޓެރަބައިޓްސް އަށް އަރާނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ޑިއާ ސްޕީގަލް އިން އަންނަނީ އެ މައުލޫމާތުތައް‬ ‫އެކި ގައުމުތަކުގެ މަޝްހޫރު އެހެން ނޫސްތަކާ‬ ‫ހިއްސާކުރަމުންނެވެ‪.‬‬ ‫ސުޕަ ލީގެއް އުފަން ވެއްޖެނަމަ ކްލަބް ފުޓްބޯޅަ‬ ‫އަށް ފޫނުބެއްދޭ ވަރުގެ ގެއްލުމެއް ވާނެ ކަމަށް‬ ‫ފުޓްބޯޅައިގެ ގިނަ ތަޖުރިބާކާރުން ގަބޫލުކުރެ އެވެ‪ .‬އަދި‬ ‫ފީފާ އަށް ނޭނގި މި ފަދަ ކަމެއް ކުރެވޭނެ ކަމަށް‬ ‫އތް ކަންތައްތަކެއް‬ ‫ގަބޫލުނުކުރާކަމަށާއި މީގެ އަޑީގައި ޮ‬ ‫ފީފާ އިސްވެ ބަލަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް އެ‬ ‫ތަޖުރިބާކާރުން ދެކެ އެވެ‪ .‬ފީފާ އިން ވެސް ވަނީ‬ ‫އެފަދަ މުބާރާތެއްގައި ކުޅެފި ނަމަ ކުޅުންތެރިން ވޯލްޑް‬ ‫ކަޕުން ސަސްޕެންޑްކުރާނެ ކަމަށް ބުނެފަ އެވެ‪.‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪24‬‬

‫" އޭޝިއާ އަކީ ފުޓްބޯޅައިގެ‬ ‫ހިތްގައިމު މަންޒިލެއް"‬ ‫ދެ އަހަރު ތެރޭ ނަޑާލް ފަސް‬ ‫ވަނަ އޮޕަރޭޝަންކުރަނީ‬ ‫ފައިގެ ކުޑަހުޅަށް ލިބުނު އަނިޔާއަކާ ގުޅިގެން‬ ‫މި ސީޒަނުގައި ދެން ނުކުޅޭނެކަން އިއުލާންކޮށްފައިވާ‬

‫ތަފާތު ތަޖުރިބާތަކެއް ކުރެވުނު އަހަރެއް‪ .‬އަހަންނަށް‬ ‫ކުޅެވުނު އިރު މިއީ ވަރަށް ރަނގަޅު އަހަރެއް‪ .‬ލިބުނު‬

‫ސްޕެއިނުގެ ޓެނިސް ކުޅުންތެރިޔާ ރަފައެލް ނަޑާލް‬

‫ގސް އަހަރެއް‪ "،‬ނަޑާލް‬ ‫އަނިޔާތަކަށް ބަލާއިރު ވަރަށް ޯ‬

‫އޕަރޭޝަނެއް ކުރަން‬ ‫ދެ އަހަރު ތެރޭ ފަސް ވަނަ ޮ‬

‫ވަނީ ރެކޯޑް ‪ 11‬ވަނަ ފަހަރަށް ފްރެންޗް އޯޕަން‬

‫ތައްޔާރުވެއްޖެ އެވެ‪.‬‬

‫އޕަންގެ ސެމީ‬ ‫ކާމިޔާބުކޮށް ވިމްބަލްޑަން އާއި ޔޫއެސް ޯ‬

‫މި އަހަރު ފެށުނުއިރު ރޭންކިންގެ އެއް ވަނައިގައި‬ ‫އޮތް އުމުރުން ‪ 32‬އަހަރުގެ ނަޑާލް އަހަރުގެ‬

‫ފައިނަލުގައި ކުޅެފަ އެވެ‪.‬‬ ‫ނަޑާލްގެ ކަނާތު ކުޑަހުޅަށް އަނިޔާވީ މިދިޔަ‬

‫ކުރީކޮޅުގައި ރަނގަޅު ކުޅުމެއް ދެއްކި ނަމަވެސް‬

‫ސެޕްޓެމްބަރު މަހު ކުޅުނު ޔޫއެސް އޯޕަން ސެމީ‬

‫ފަހަކަށް އައިސް އަނިޔާއާ ހެދި ހުރީ ކުޅުމާ ދުރުގަ‬

‫ފައިނަލުގައި ހުއާން މާޓިން ޑެލްޕޮޓްރޯއާ ދެކޮޅަށް‬

‫ހމަ ދުވަހު އާންމުކުރި ޓެނިސްގެ ފަހުގެ‬ ‫އެވެ‪ .‬މިދިޔަ ޯ‬

‫ކުޅުނު މެޗުގަ އެވެ‪ .‬އޭގެ ފަހުން އޭނާ ވާދަވެރި‬

‫ރޭންކިންގައި ނަޑާލަށް ވަނީ އެއް ވަނަ ގެއްލިފަ އެވެ‪.‬‬

‫މެޗެއްގައި ނުކުޅެ އެވެ‪ .‬ފާއިތުވި ހަފްތާގައި ނިމުނު‬

‫ނވަކް ޖޮކޮވިޗް އެވެ‪.‬‬ ‫އެއް ވަނަ އަށް އެރީ ސާބިއާގެ ޮ‬

‫ޕެރިސް މާސްޓާސްގައި ނަޑާލް ނުކުޅުނީ ބަނޑަށް‬

‫ނަޑާލް ވަނީ މިދިޔަ ދެ އަހަރު ތެރޭ މީގެ ކުރިން‬ ‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬މި ފަހަރުގެ ސީޒަން‬ ‫ހަތަރު އޮޕަރޭޝަނެއް ޮ‬

‫ލިބިފައިވާ އަނިޔާއެއްގެ ސަބަބުންނެވެ‪.‬‬ ‫އޕަރޭޝަނެއް ކޮށްގެން އެނބުރި‬ ‫"އަހަރެން ހުރިހާ ޮ‬

‫ނިންމާ މުބާރާތް އޭޓީޕީ ފައިނަލްސްގައި ބައިވެރިނުވާން‬

‫ކުޅުމަށް މި އަންނަނީ ކުރިއަށްދާން ބޭނުންވާތީ‪ .‬ވަރަށް‬

‫އޕަރޭޝަނެއް ކުރަން‬ ‫ނަޑާލް ނިންމީ ފައިގެ ކުޑަހުޅުގެ ޮ‬

‫ބޭނުންވި ސީޒަނުގެ ފަހު މުބާރާތުގައި ކުޅެން‪ .‬އެކަމަކު‬

‫ޖެހިގެންނެވެ‪ .‬މީގެ ކުރިން ވެސް އޭނާ ވަނީ ފައިގެ‬

‫އެ ހުވަފެން އެ ދިޔައީ‪ .‬އަހަރެން އަނިޔާގައި ހުރެ‬

‫އޕަރޭޝަނެއް ކޮށްފަ‬ ‫ދެ އޮޕަރޭޝަނެއް އަދި އަތުގެ ދެ ޮ‬

‫ވެސް ކުޅެފިން‪ .‬އެކަމަކު ދެން ބޭނުންވީ ފިޓްވެގެން‬ ‫އަންނަން‪ "،‬އަންނަ އަހަރު އެނބުރި އަންނާނެ ކަމުގެ‬

‫އެވެ‪.‬‬ ‫"އަހަރެންގެ ސީޒަން ނިމިއްޖެ‪ .‬މިއީ އަހަންނަށް‬

‫ޕޓަރުންނަށް ދެމުން ނަޑާލް ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫ޔަގީންކަން ސަ ޯ‬

‫ގާޑިއޯލާ ސިއްރުން ސިޓީއާ ގުޅުން‬ ‫ބޭއްވިކަމުގެ ތުހުމަތު‬ ‫ރ ކް ސަ ން‪ --.‬ފޮ ޓޯ‪ :‬އޭ އެ ފް ޕީ‬ ‫ފި ލި ޕީ ން ސް ގެ އާ ކޯ ޗު ސް ވެ ން ގޯ ރަ ން އެ ި‬ ‫މެނިލާ‪ ،‬ފިލިޕީންސް (ނޮވެމްބަރު ‪ - )9‬މީގެ‬ ‫ފަނަރަ ވަރަކަށް އަހަރު ކުރިއާ ހިލާފަށް މިހާރު އޭޝިއާ‬ ‫ބޅައިގެ ހިތްގައިމު މަންޒިލެއް ކަމަށް ދާދި‬ ‫އަކީ ފުޓް ޯ‬

‫މަސައްކަތްކުރާނެ މާހައުލެއް ނެތް ކަމަށް ބުނެ މަގާމުން‬ ‫އިސްތިއުފާ ދީފަ އެވެ‪.‬‬ ‫އެރިކްސަން ބުނީ ބުޝާ މަގާމުން ދިޔަ ސަބަބެއް‬

‫ފަހުން ފިލިޕީންސް ޓީމާ ހަވާލުވި އިންގްލެންޑްގެ ކުރީގެ‬

‫ބޑު ޝައުގުވެރިކަން ނެތް ކަމަށާއި‬ ‫އޮޅުންފިލުމުގެ މާ ޮ‬

‫ގރަން އެރިކްސަން ބުނެފި‬ ‫ކޯޗު ސްވިޑެންގެ ސްވެން ޯ‬

‫އޭނާ ފިލިޕީންސާ އެކު ހެދި އެއްބަސްވުމަށް ފުރިހަމަ‬

‫އެވެ‪.‬‬

‫އަށް އިހުތިރާމްކުރާނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ހަ މަސް ދުވަހުގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން‬

‫"އެހާ ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި އޭނާ ދިޔަ‬

‫އެރިކްސަން ފިލިޕީންސް ޓީމާ މިދިޔަ މަހު ‪ 27‬ވަނަ‬

‫ސަބަބެއް އަހަންނަށް ނޭނގެ‪ .‬ޔަގީނުން ވެސް އެނގޭ‬

‫ދުވަހު ހަވާލުވީ މި މަހުގެ އާފް ސުޒުކީ ކަޕާއި‬

‫ކަމަކީ އަހަރެން މި ޓީމުގައި އެއްބަސްވި މުއްދަތަށް‬

‫އަންނަ ޖެނުއަރީ މަހުގެ އޭޝިއަން ކަޕާ އަމާޒުކޮށެވެ‪.‬‬

‫ހުންނާނަން‪ .‬މި ޓީމަށް ކާމިޔާބު ހޯދައިދޭން ކުރެވުނު‬

‫އެރިކްސަން ބުނީ ފިލިޕީންސާ ހަވާލުވީ ތަފާތު‬

‫ހުރިހާ މަސައްކަތެއް ކުރާނަން‪ "،‬އެރިކްސަން ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ތަޖުރިބާއެއް ކުރުމުގެ ގޮތުން ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫"މި ހުށަހެޅުން ލިބުނީމަ އަހަރެން ހިތަށް އެރީ‬

‫ކ އަދި އައިވަރީ ކޯސްޓަށް‬ ‫އިންގްލެންޑާއި މެކްސި ޯ‬ ‫ކށްދިން އެރިކްސަން މިދިޔަ ހަތަރު‬ ‫މީގެ ކުރިން ކޯޗު ޮ‬

‫ކީއްވެހޭ މި ކަން ނުކުރަންވީ‪ .‬އަހަރެން އަބަދުވެސް‬

‫ވަރަކަށް އަހަރު މަސައްކަތްކުރީ ޗައިނާގެ ސުޕަ ލީގުގަ‬

‫މި ތަޖުރިބާކުރަން ބޭނުންވި‪ .‬ފުޓްބޯޅަ ބަދަލުވެއްޖެ‪.‬‬

‫އެވެ‪ .‬މިދިޔަ އަހަރު ޖޫން މަހު ޗައިނާގެ ޝެންޒެންގެ‬

‫މީގެ ފަނަރަ އަހަރު ކުރިން އެއްވެސް މީހެއް ހިއެއް‬

‫ކޯޗުކަމުން ވަކިކުރި ފަހުން އެރިކްސަން ހުރީ ޓީމަކާ‬

‫ބޅަ މިހާ ހިތްގައިމު ފުޓްބޯޅައިގެ‬ ‫ނުކުރާނެ އޭޝިއާ ފުޓް ޯ‬

‫ހަވާލުނުވެ އެވެ‪.‬‬

‫މަންޒިލަކަށްވާނެ ކަމެއް‪ .‬މަޝްހޫރު ކުޅުންތެރިން ވެސް‬ ‫މި ދިމާލަށް މިސްރާބު ޖަހާ އެއް ސަބަބަކީ އެއީ‪"،‬‬ ‫އެރިކްސަން ބުންޏެވެ‪.‬‬ ‫އަޒްކާލްގެ ނަމުން މަޝްހޫރުވެފައިވާ ފިލިޕީންސްގެ‬

‫އާސިއާންގެ ޓީމުތައް ވާދަކުރާ އާފް ސުޒުކީ‬ ‫އތީ ތައިލެންޑް‪ ،‬އިންޑޮނޭސިއާ‪،‬‬ ‫ކަޕްގައި ފިލިޕީންސް ޮ‬ ‫މ ލެސްޓާއާ އެކު ގްރޫޕް ބީގަ‬ ‫ސިންގަޕޫރު އަދި ޓި ޯ‬ ‫އެވެ‪ .‬ޔޫއޭއީގައި އަންނަ ޖެނުއަރީ މަހު ފަށާ އޭޝިއަން‬

‫ކޗަކަށް ކުރިން މަސައްކަތްކުރީ އިނގިރޭސި‬ ‫ޯ‬

‫ކަޕްގައި ފިލިޕީންސް ލައްވާލީ ދެކުނު ކޮރެއާ އާއި‬

‫ކޗު ޓެރީ ބުޝާ އެވެ‪ .‬ޓީމާ‬ ‫ތަޖުރިބާކާރު ޯ‬

‫ޗައިނާ އަދި ކިރްގިސްތާނާ އެއް ގްރޫޕެއްގަ އެވެ‪.‬‬

‫ހަވާލުވިތާ ‪ 50‬ދުވަސް ވެސް ނުވަނީސް އޭނާ ވަނީ‬

‫ކޗަކަށް ހުރެ ޕެޕް ގާޑިއޯލާ‬ ‫ބަޔާން މިއުނިކްގެ ޯ‬

‫ކޑްތަކަކާ އެކު ވަނީ ޕްރިމިއާ‬ ‫ސީޒަނުގައި ގިނަ ރެ ޯ‬

‫މެންޗެސްޓާ ސިޓީއާ އެކު ސިއްރު ބައްދަލުވުންތަކެއް‬

‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬އަދި ލީގު ކަޕްގެ ތަށި ވެސް‬ ‫ލީގު ކާމިޔާބު ޮ‬

‫ބާއްވައި އެ ޓީމާ އެކު އެއްބަސްވުމެއްގައި‬

‫އުފުލާލި އެވެ‪.‬‬

‫ސޮއިކުރިކަމަށް މީޑިއާ އިން ތުހުމަތުކޮށްފި އެވެ‪.‬‬ ‫ބޅަ ލީކްސްގެ ނަމުގައި ޖަރުމަނުގެ މީޑިއާ‬ ‫ފުޓް ޯ‬

‫ޑިއާ ސްޕީގަލް އިން ވަނީ ސިޓީ އާއި ޕީއެސްޖީން‬ ‫ފައިނޭންޝިއަލް ޕެއާޕްލޭ (އެފްއެފްޕީ)ގެ ގަވާއިދާ‬

‫ޑިއާ ސްޕީގަލް އިން ދާދި ފަހުން އާންމުކުރި‬

‫ގތްތަކުގެ ތަފްސީލް ހާމަވާ‬ ‫ހިލާފަށް ހަރަދުކުރާ ޮ‬

‫ޕޓެއްގައި ބުނެފައިވަނީ ސިޓީން ގާޑިއޯލާ ކޯޗަކަށް‬ ‫ރި ޯ‬

‫ކށްފަ އެވެ‪ .‬އޭގައިވާ‬ ‫ލިޔެކިޔުންތަކެއް ވެސް އާންމު ޮ‬

‫ގެނައި އެއްބަސްވުން މީޑިއާ އަށް އާންމުކުރީ‬

‫ގޮތުން ސިޓީ އާއި ޕީއެސްޖީން އެފްއެފްޕީ އަށް މަކަރު‬

‫ސއިކުރިތާ ހަތަރު މަސް‬ ‫ޮ‬ ‫ކންޓްރެކްޓެއްގައި އޭނާ‬ ‫ޮ‬

‫ޕންސަރުންތަކެއް ކްލަބްތެރެއަށް‬ ‫ހަދަނީ ތަފާތު ގިނަ ސް ޮ‬

‫ދުވަސް ފަހުން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫އުސޫލުން ބޭރުން ވައްދައިގެންނެވެ‪.‬‬

‫ކޗަކަށް ގެންނަކަން އިއުލާންކުރީ‬ ‫ސިޓީން ގާޑިއޯލާ ޯ‬

‫ގތުން ގާޑިއޯލާ ވަނީ ސިޓީ‬ ‫މި ތުހުމަތުތަކާ ގުޅޭ ޮ‬

‫‪ 2016‬ވަނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ މަހުގަ އެވެ‪ .‬އެކަމަކު‬

‫އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު ޗެމްޕިއަންސް ލީގުގެ މެޗުގެ‬

‫ޑިއާ ސްޕީގަލް އަށް ލިބިފައިވާ ލިޔެކިޔުންތަކަށް‬

‫ކުރިން ވާހަކަ ދައްކައިފަ އެވެ‪ .‬އޭނާ ބުނީ ސިޓީގެ‬

‫ބަލާއިރު ސިޓީގެ ޑިރެކްޓަރު ޓިކްސީ ބެއިރިސްޓެއިން‬

‫ކާމިޔާބީއާ ހަމައެކަނި ގުޅުން ހުރީ ފައިސާއެއް ނޫން‬

‫އާއި ގާޑިއޯލާ ވަނީ ‪ 2015‬ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު‬

‫ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ލނާގައި ބައްދަލުކޮށް މަޝްވަރާތައް‬ ‫މަހު ބާސެ ޯ‬

‫"ވިޔަފާރި އަކީ އެހެން ކަމެއް‪ .‬އަހަންނަކީ މި‬

‫އލާ ސިޓި އަށް އަންނަން‬ ‫ބާއްވައިފަ އެވެ‪ .‬އަދި ގާޑި ޯ‬

‫ޓީމުގެ ކޯޗު‪ .‬މި ޓީމު ދަނޑުމަތީގައި ކުރާ ކަންތައްތަކާ‬

‫އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރީ ‪ 2015‬ވަނަ އަހަރު‬

‫ޒިންމާނަގަނީ އަހަރެން‪ .‬ޔަގީންކަމާ އެކު އަހަރެން‬

‫އޮކްޓޫބަރު ‪ 10‬ވަނަ ދުވަހު ކަމަށެވެ‪ .‬އެއީ ބަޔާނުގައި‬

‫ބުނާނަން މި ޓީމުގެ ކާމިޔާބީގެ ފަހަތުގައި އޮތީ‬

‫ހުރި ފަހު ސީޒަން ފެށުނުތާ ތިން މަސް ވެސް‬

‫ހަމައެކަނި ފައިސާއެއް ނޫން‪ .‬އަހަންނަށް ޔަގީން މި‬

‫ފުރިހަމަ ނުވަނީހެވެ‪.‬‬

‫ޓީމުން އުސޫލުން ބޭރުން އެއްވެސް ކަމެއް ނުކުރާކަން‪.‬‬

‫ލީކުވި ލިޔެކިޔުންތަކަށް ބަލާއިރު ސިޓީގެ ކޯޗަކަށް‬ ‫ގާޑިއޯލާ ހަމަޖެއްސީ ފުރަތަމަ ސީޒަނުގައި މުސާރައިގެ‬

‫ސިޓީ ދަނީ ގަވާއިދަށް ހުރުމަތްތެރިކޮށް ހިތަމުން‪"،‬‬ ‫ގާޑިއޯލާ ބުންޏެވެ‪.‬‬

‫ގޮތުގައި ‪ 13.5‬މިލިއަން ޕައުންޑަށެވެ‪ .‬އަދި ދެ ވަނަ‬

‫ޕކްސްޕާސަން ސިމޯން ހެގީ‬ ‫ސިޓީގެ ސް ޯ‬

‫ސީޒަނުގައި އެ މުސާރަ ‪ 16.17‬މިލިއަން ޕައުންޑަށް‬

‫ދާދި ފަހުން ވިދާޅުވީ އެ ކްލަބާ ގުޅުންހުރި ތަފާތު‬

‫އލާގެ ފުރަތަމަ ސީޒަނުގައި‬ ‫ބޮޑުވާ ގޮތަށެވެ‪ .‬ގާޑި ޯ‬

‫ލިޔެކިޔުންތައް އާންމުކުރަނީ އެ ޓީމުގެ އަގުވައްޓާލުމުގެ‬

‫ސިޓީ ހުސްއަތާ ނިންމާލި ނަމަވެސް ދެ ވަނަ‬

‫ރޭވުމެއްގެ ދަށުން ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ހަބަރު‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪11‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪16‬‬

‫ރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުގެ‪،‬‬ ‫ތާރީޚީ ނަޒަރަކުން‬

‫ސ‪ 16:‬އާ ގުޅޭ‬

‫‪ 1997‬އާ ހަމައަށް ދެމިގެން ދިޔަ އެވެ‪.‬‬ ‫ނާސިރުގެ ވެރިކަމުގައި ޢަދުލުއިޞާފުގެ ދާއިރާ‬

‫ނިޒާމެއްގެ ތަޞައްވުރު ގެނެސްދިން ޤާނޫނުއަސާސީ‬

‫ބޭފުޅަކު އެ މަގާމަށް ގެންނަވަން ލިބިވަޑައިގެންނެވި‬

‫އެވެ‪ .‬ތަފާތުވީ ކުރެވުނު މިނިވަންކަމުގެ ތަޖުރިބާތަކެވެ‪.‬‬

‫ތަޖުރިބާކުރުން މަތީގަ އެވެ‪ .‬ކަންކަން ނިއުޅި‬

‫ފުރުސަތަކަށެވެ‪.‬‬

‫އެ ތަޖުރިބާތަކުގެ މައްޗަށް ބަލައި ލިޔަން ހުރި‬

‫އޮތީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ފުރިހަމަ ބެއްލެވުމުގެ‬

‫ރޅިގެންދާލެއް އަވަސްކަމުން ވަކި ގޮތަކަށް ނިންމުން‬ ‫ފު ޮ‬

‫ދަށުގަ އެވެ‪ .‬ޤާނޫނުއަސާސީގައި ޢަދުލުއިންޞާފާ‬

‫އަދި އަވަސް ނޫންތޯ އެވެ‪.‬‬

‫ބެހޭ ގޮތުން ބަޔާންކުރާ ދެ މާއްދާއެއް އޮތެވެ‪ .‬އެއް‬

‫މަސައްކަތް ކުރެއްވި‪ ،‬އޭރު ވަޒީރުލްއަޢުޒަމްގެ އޮފީހުގެ‬

‫މިއަދު ދިވެހިން ފައިތިލަ ސާބިތުކޮށްގެން‬

‫ޚާއްޞަ ވަކީލު ފަޟީލަތުއް ޝައިޚު މޫސާ ފަތުޙީ އެވެ‪.‬‬

‫މިތިބީ މިހާތަނަށް ދުށް އެންމެ ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ‬

‫މާއްދާގައި ވަނީ މިފަދައިންނެވެ‪" :‬ޢަދުލު އިންސާފު‬

‫ކަމަކުނުދިޔަ އެވެ‪ .‬އަދި އެ ދުވަހުން ފެށިގެން‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރުގެ މަގާމަށް އެމަނިކުފާނު ޢައްޔަން‬

‫އުސޫލުތަކުގެ މައްޗަށް ހަދާފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީއަށް‬

‫ޤާއިމްކުރުމާއި ޝަރީޢަތުގެ އެންމެހައި ކަންތައް ހިންގާނީ‬

‫މަޙުކަމަތުއް ޝަރުޢިއްޔާގެ އެއްވެސް ކަމަކާ ސަރުކާރުން‬

‫ކުރެއްވީ ޖޫން ‪ 1967 ،16‬ގަ އެވެ‪.‬‬

‫ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިސްކުރާ ބައެކެވެ‪".‬‬

‫ނުބެހޭނެ ކަމަށް ނާސިރު ވިދާޅުވި ކަމަށް ވެ އެވެ‪.‬‬

‫ފަޟީލަތުއްޝައިޚް މުހައްމަދު ޖަމީލު ދީދީ‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރުގެ އެ ވާހަކަފުޅު ބޮޑުވަޒީރަށް‬

‫ބޑުވަޒީރު އަރިހުގައި‬ ‫އެ މަގާމަށް ދެން ގެންނެވީ ޮ‬

‫ވާހަކަތައް ގިނަކަމުން މި މަޒުމޫނުގައި ނުހިމެނީ އެވެ‪.‬‬

‫ބަދަލުގައި އާ ގާނޫނުއަސާސީއެއް ރައީސް މައުމޫންގެ‬

‫ނިޒާމެއްގެ ތަޞައްވުރު ގެނެސްދިން ޤާނޫނުއަސާސީ‬

‫ޝަރުޢިއްޔާ ހިންގާނެ ޢިމާރާތާ ގުޅޭ ކަންކަމާއި‪،‬‬

‫ވެރިކަމުގައި ހެދީ‪ 17 ،‬އަހަރުގެ މަސައްކަތަށް ފަހު‬

‫ތަޖުރިބާކުރުން މަތީގަ އެވެ‪ .‬ކަންކަން ނިއުޅި‬

‫‪ 1967‬ގަ އެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނު އިސްތިއުފާ ދެއްވަން‬

‫ހދުމާއި‪ ،‬އެމީހުންނަށް‬ ‫ހދުމާއި‪ ،‬މުވައްޒަފުން ޯ‬ ‫ގޮނޑިމޭޒު ޯ‬

‫‪1997‬ގަ އެވެ‪ .‬ވެރިކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތުމަށް ފަހު‬

‫ރޅިގެންދާލެއް އަވަސްކަމުން ވަކި ގޮތަކަށް ނިންމުން‬ ‫ފު ޮ‬

‫ޖެހިވަޑައިގެންނެވި ސަބަބު ވަރަށް ތަފްޞީލުކޮށް ބައެއް‬

‫މުސާރަ ދިނުމަކީ‪ ،‬އުއްތަމަފަނޑިޔާރު ކުރައްވަން‬

‫އެންމެ ފުރަތަމަ ކުރައްވާނެ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި‬

‫އަދި އަވަސް ނޫންތޯ އެވެ‪.‬‬

‫ބޭފުޅުން ލިޔުއްވާފައި އެބަ ހުއްޓެވެ‪.‬‬

‫ޖެހިވަޑައިގަންނަވާ ކަމެއް ކަމަށެވެ‪.‬‬

‫ހިމަނުއްވައިގެން މައުމޫން ފެއްޓެވި މަސައްކަތަށް އެހާ‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރުކަމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވީ ޖޫން ‪،13‬‬

‫ބޑުވަޒީރު ނާޞިރު‪ ،‬ބައެއް ފަހަރަށް‬ ‫އޭރުގެ ޮ‬

‫ނާސިރު އެންގެވި ކަމަށް ވަނީ މަޙުކަމަތުއް‬

‫ނާސިރުގެ ވެރިކަމުގައި ހެއްދެވި ގާނޫނުއަސާސީގެ‬

‫ތަބާވެގެންނެވެ‪ .‬ދައުލަތުގެ ތިން ބާރު ވަކިކުރި‬ ‫ޤާނޫނުއަސާސީގެ ހިޔަލުގަ އެވެ‪ .‬މިނިވަން ޝަރުޢީ‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރާއި ސަރުކާރާ ގުޅުން ކެނޑި‬

‫ޝަރުޢީ ކަންކަން ގެންދަވަންވީ ގޮތުގެ އިރުޝާދު‬

‫މަޙުކަމަތުއް ޝަރުޢިއްޔާ އާއި ޝަރުޢީ ކަންކަން‬

‫ފަނޑިޔާރަށް ދެއްވާ ކަމަށްވެ އެވެ‪ .‬އެކަމާ ފިކުރާނުވެ‪،‬‬

‫ހިންގަން ދަތިވާ ހިސާބަށް ދިޔަ އެވެ‪ .‬އެންމެ‬

‫ދިގު މުއްދަތެއް ހޭދަވުމުން އާންމުން މަލާމަތް ވެސް‬

‫އެޑިޓަރުގެ ނޯޓު‬

‫ރައްދުވި އެވެ‪.‬‬ ‫މކްރެޓިކް އުޞޫލުން ވެރިކަންކުރުމުގެ‬ ‫މިއީ ޑި ޮ‬

‫ފާއިޒަކީ މިހާރުގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން‬

‫ޖަމީލް ދީދީ ދެންނެވި ކަމަށް ވަނީ ޝަރުޢީ ކަންކަމާ‬

‫ފަހުން އުއްތަމަފަނޑިޔާރު އިސްތިއުފާ ދެއްވަން‬

‫ބަދަލުގައި ވެރިކަމުގެ ބާރު ދަމަހައްޓަން އިސްކަން‬

‫އެކުލަވާލީ ދާއިމީ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފުރަތަމަ‬

‫ބޑުވަޒީރަށް ވެސް ބެހިވަޑައިނުގެންނެވޭނެ ކަމަށެވެ‪.‬‬ ‫ޮ‬

‫މަޖްބޫރުވެވަޑައިގަތީ އެވެ‪.‬‬

‫ދީފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީއެކެވެ‪ .‬އޭގައި އޮތީ ދައުލަތުގެ‬

‫އުއްތަމަފަނޑިޔާރެވެ‪ .‬އެމަނިކުފާނު މަގާމުން ވަކިކުރީ‪،‬‬

‫ކށްގެން ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު‬ ‫ތިން ބާރު މަސްހުނި ޮ‬

‫ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުން ގެންގުޅުނު‬

‫މިތިބީ މިހާތަނަށް ދުށް އެންމެ ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީގެ‬

‫ޤާނޫނުއަސާސީއަށް ބަދަލު ގެނެސް ފަނޑިޔާރުން‬

‫ތަރުތީބުކޮށްފަ އެވެ‪ .‬ޝަރުޢީ ދާއިރާގެ އިސް ވެރިޔަކީ‬

‫ސިޔާސީ މަގުސަދުތަކެއް ފުރިހަމަކުރުން މަގުސަދަކަށް‬

‫މިއަދު ދިވެހިން ފައިތިލަ ސާބިތުކޮށްގެން‬

‫މުހައްމަދު ޖަމީލް އިސްތިއުފާދެއްވިއިރު‪،‬‬

‫އުސޫލުތަކުގެ މައްޗަށް ހަދާފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީއަށް‬

‫ބޑުވަޒީރު ވަނީ ހޯއްދަވައިފަ‬ ‫ޢައްޔަނު ކުރުމުގެ ބާރު ޮ‬

‫ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެވެ‪.‬‬

‫ހަދައިގެން ކަމަށް‪ ،‬ގާނޫނީ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދެކެ‬

‫ތަބާވެގެންނެވެ‪ .‬ދައުލަތުގެ ތިން ބާރު ވަކިކުރި‬

‫އެވެ‪ .‬އެހެންކަމުން ފަނޑިޔާރުމަނިކުފާނުގެ އިސްތިއުފާ‬

‫ޤާނޫނުއަސާސީގެ ހިޔަލުގަ އެވެ‪ .‬މިނިވަން ޝަރުޢީ‬

‫ބޑުވަޒީރު ބޭނުންފުޅުވި ވަކި‬ ‫ވެގެން ދިޔައީ‪ޮ ،‬‬

‫އެކަމަކު މައުމޫންގެ ދިގު ‪ 30‬އަހަރުގެ މުއްދަތުގައި‬ ‫ރާއްޖޭގެ ޝަރުޢީ ނިޒާމަށް ލިބުނު ކުރިއެރުންތައް ގިނަ‬

‫އެވެ‪ .‬ފާއިޒް މި މަޒުމޫން ލިއެދެއްވީ "މިހާރު"ގެ‬ ‫ދައުވަތަކަށެވެ‪.‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ހަބަރު‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪11‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪16‬‬

ީ‫ޑޮކްޓަރުންގެ ޑިއުޓ‬

2018 ު‫ރ‬11 ަ‫މްބ‬November ެ ޮ‫ ނ‬11 2018 2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11 ‫ވ‬

AZMI-NAEEM MEDICAL & DIAGNOSTIC CENTRE PVT LTD

M. Misururuvaage, Shariuvarudhee, 20253, Male’, Republic of Maldives T (960) 332 5979, F (960) 332 5978, info@amdc.com.mv, www.amdc.com.mv

2018 ‫ ނޮވެމްބަރ‬12

12 November 2018

‫ކައުންސިލަރ‬

Counselor Abdulla Musthaq Iyasha Leena

ް‫އަބްދުﷲ މުސްތާޤ‬ ާ‫އިޔާޝާ ލީނ‬

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬ ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ީ‫ފިޒިއޮތެރަޕ‬

Physiotherapy Shwetha

09:00 - 17:00

Santha Sheela

15:30 - 22:30

ާ‫ޝްވީތ‬ ާ‫ސަންތަ ޝީލ‬

Jasin

08:30 - 15:30

ް‫ޖާސިނ‬

ަ‫ކުޑަކަމުދާ ނިޒާމްގެ ޚާއްސ‬

Urologist Dr. Bharat B. Jolly

ީ‫ ޖޮލ‬.‫ ބަރަތު ބ‬.‫ޑރ‬

10:30 - 11:30

ް‫ޑައެޓީޝަނ‬

Dietician Asiya A. Raheem

ާ‫ އާސިޔ‬.‫ޑރ‬

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ަ‫އާއްމު އޮޕަރޭޝަންގެ ޚާއްސ‬

General Surgeon Dr. Ravi Shankar

09:30 - 14:30

Dr. Ravi Shankar

20:00 - 22:00

ް‫ވ ޝަންކަރ‬ ީ ަ‫ ރ‬.‫ޑރ‬ ް‫ވ ޝަންކަރ‬ ީ ަ‫ ރ‬.‫ޑރ‬

3325979 ީ‫އެޕޮއިޓްމަންޓް ހެއްދެވުމަށްގުޅުއްވާނ‬ ި ި ‫ފ‬ ޮ ‫ޒ‬ ެ ‫އ‬ ަ ‫ތ‬ ީ ‫ރ‬ ަ ‫ޕ‬ ި ‫އ‬ ަ ‫ދ‬ ު ‫ދ‬ ެ ‫ތ‬ ެ ‫ގ‬ ި ‫އޮޕ‬ ް ‫އ‬ ަ ‫ޓ‬ ް ‫މ‬ ް ‫ނ‬ ެ ‫ޓ‬ ް ‫ހ‬ ެ ‫އ‬ ު ‫ދ‬ ަ ‫ވ‬ ް ‫މ‬ ު ‫ށ‬ ު ‫ގ‬ ް ‫ޅ‬ ާ ‫އ‬ ީ ‫ވ‬ 3025939 ‫ނ‬

AZMI-NAEEM MEDICAL & DIAGNOSTIC CENTRE PVT LTD

M. Misururuvaage, Shariuvarudhee, 20253, Male’, Republic of Maldives T (960) 332 5979, F (960) 332 5978, info@amdc.com.mv, www.amdc.com.mv

12 November 2018

2018 ‫ ނޮވެމްބަރ‬12

General Practitioner

ް‫އާއްމު ބަލިތަކަށ‬

Dr. Ibrahim Ahmed Razee 15:30 - 22:30 ީ‫ރާޒ‬ Dr. Hemanth

08:30 - 15:30

Dr. Asoka Rao

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

Dr. Abdul Azeez Hameed

20:00 - 22:00

Dr. Seshadri Das

09:00 - 13:00

Dr. Seshadri Das

20:00 - 22:00

Dr. Vijaya Rani

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ު‫ އިބްރާހިމް އަހުމަދ‬.‫ޑރ‬

ް‫ހެމަންތ‬ ޯ ާ‫އަސޯކާ ރ‬ ‫އ‬ ު‫އަބްދުލް އަޒީޒް ހަމީދ‬ ް‫ދާސ‬ ް‫ދާސ‬

.‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬

ީ‫ ވިޖަޔަ ރާނ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އެތެރެހަށީގެ ޚާއްސ‬

Physician Dr. Abdul Azeez Yoosuf

20:00 - 22:00

ް‫ އަބްދުލް އަޒީޒް ޔޫސުފ‬.‫ޑރ‬

Dr. Kalimuthu

09:00 - 14:00

Dr. Kalimuthu

17:00 - 22:00

ު‫ ކަލިމުއްތ‬.‫ޑރ‬ ު‫ ކަލިމުއްތ‬.‫ޑރ‬

Dr. Mohamed Ali Dr. Mariyam Niyaz Dr. Hafsa

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ީ‫ މުހައްމަދު އަލ‬.‫ޑރ‬ ް‫ މަރިޔަމް ނިޔާޒ‬.‫ޑރ‬

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ާ‫ ހަފްސ‬.‫ޑރ‬

20:00 - 22:00

ަ‫ކަރުންމަތީގެ ޚާއްސ‬

ENT Dr. Mariia Krugova

15:00 - 17:00

ާ‫ މާރިއާ ކުރުގޯވ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ދަތުގެ ޚާއްސ‬

Dental Surgeon

Dr. Raghavendra

18:00 - 22:30

Dr. Meacah

08:30 - 15:30

ާ‫ ރާގަވެންދުރ‬.‫ޑރ‬ ާ‫ ރާގަވެންދުރ‬.‫ޑރ‬ ާ‫ މިއާކ‬.‫ޑރ‬

Dr. Prathibha

15:30 - 22:30

ާ‫ ޕްރަތިބ‬.‫ޑރ‬

Dr. Raghavendra

ް‫ޒިޔާރަތް ކުރައްވާ ޑޮކްޓަރުނ‬

mihaaru.com

mihaaru.com

10:30 - 15:00

-

ާ‫ ވަރްޝ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ހަމުގެ ޚާއްސ‬

-

ް‫ ޖޯރޖ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ކަރުންމަތީގެ ޚާއްސ‬

-

ު‫ ނަންދަކުމާރ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ލޮލުގެ ޚާއްސ‬

-

ީ‫ އަބ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އަންހެނުންގެ ޚާއްސ‬

-

ް‫ ރާމްގޯޕާލ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އަންހެނުންގެ ޚާއްސ‬

-

ް‫ ސުނިލ‬.‫ޑރ‬

ު‫ދަތުގެ ނަރުގަނޑ‬

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ު ު‫ އަބޫ ބަކ‬.‫ޑރ‬ ‫ރ‬ ް‫ ޔޫސުފް ޝާނ‬.‫ޑރ‬

Dr. Hussain Faisal

20:30 - 21:30

ް‫ ހުސެން ފައިސަލ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އެޅުވުމުގެ ޚާއްސ‬

Dr. Anton

17:00 - 18:00

ް‫ އެންޓޮނ‬.‫ޑރ‬ ޯ‫ ރާއ‬.‫ޑރ‬

-

ާ‫ އަނޫރ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އެތެރެހަށީގެ ޚާއްސ‬

(ާ‫)އެލާރޖީ އަށް ފަރުވާ ދެއްވ‬

Dental Surgeon & Pedodontist Dr. Neeha Das

18:00 - 22:00

Dr. Yoosuf Shan

Dr. Rao Dr. Ismail Zahir

10:00 - 11:00

ާ ަ‫މިއަދު ނުބައްލ‬ ‫ވ‬ ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ާ‫ މޮނިކ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ހަމުގެ ޚާއްސ‬

Dr. Naina Bhatti

12:00 - 13:00

-

ް‫ ތޯމަސ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ކެންސަރުގެ ޚާއްސ‬

Dr. Naina Bhatti

18:30 - 19:30

Dr. Shaheedha

20:00 - 21:00

ް‫ ނުވެމްބަރ ގައި މި ކްލިނިކ‬11 ،ި‫ނަސްރު ދުވަހުގެ މުނާސަބަތުގައ‬ .ެ‫ ނުވެމްބަރ ގައެވ‬12 ީ‫ ކްލިނިކް އަލުން ހުޅުވޭނ‬.ެ‫ބަންދުވާނެއެވ‬

Dr. Meetha Jolly

12:30 - 13:30

Dr. Thasneem

ާ ަ‫މިއަދު ނުބައްލ‬ ‫ވ‬ ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

Dr. Shirmeen

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

Dr. Anupama

ު‫ އިސްމާއިލް ޒާހިރ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އަންހެނުންގެ ޚާއްސ‬

Gyneacologist

-

On occasion of Victory Day, we will be closed on 11 November. Clinic activities will resume on 12 November.

ް‫ ނީހާ ދާސ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ކަށީގެ ޚާއްސ‬

Orthopaedician Dr. Abu Bucker

ަ‫ކުޑަކުދިންގެ ދަތުގެ ޚާއްސ‬

ި‫ނ ބައްޓ‬ ާ ި‫ ނައ‬.‫ޑރ‬ ި‫ނ ބައްޓ‬ ާ ި‫ ނައ‬.‫ޑރ‬ ާ‫ ޝަހީދ‬.‫ޑރ‬ ީ‫މީތާ ޖޮލ‬ ާ‫އަނޫޕާމ‬ ް‫ތަސްނީމ‬ ް‫ޝިރްމީނ‬

ާ‫ ޒާހިދ‬.‫ޑރ‬

20:30 - 21:30

Dr. Zahidha

ަ‫ކުޑަކުދިންގެ ޚާއްސ‬

Pediatrician Dr. Ismail Shafeeu Dr. Naina Vikas

.‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬ .‫ޑރ‬

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ު‫ އިސްމާއިލް ޝަފީޢ‬.‫ޑރ‬

12:00 - 13:00

ް‫ ނައިނާ ވިކާސ‬.‫ޑރ‬ ު‫ ސިނާނަތ‬.‫ޑރ‬

Dr. Sinaanath

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

Dr. Samahath

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ު‫ ސަމާހަތ‬.‫ޑރ‬

Dr. Muthasim Saeed

16:00 - 17:00

Dr. Singh

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ު‫ މުތައްސިމް ސައީދ‬.‫ޑރ‬ ް‫ ސިންގ‬.‫ޑރ‬

Dr. Rukhsana

15:30 - 16:30

ާ‫ ރުކްޝާނ‬.‫ޑރ‬

Ophthalmologist / Optometrist

ަ‫ލޮލުގެ ޚާއްސ‬ ާ‫ ނިއުމ‬.‫ޑރ‬

Dr. Niuma

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

Dr. Junaid

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ު‫ ޖުނައިދ‬.‫ޑރ‬

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ާ‫ފާތިމަތު ނެސްތ‬

Fathimath Nestha

ަ‫ހަމުގެ ޚާއްސ‬

Dermatologist Dr. Shebi Dr. Adil Rasheed Dr. Reema

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ީ‫ ޝެބ‬.‫ޑރ‬

ާ ަ‫މިއަދު ނުބައްލ‬ ‫ވ‬ ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ް‫ އާދިލް ރަޝީދ‬.‫ޑރ‬ ާ‫ ރީމ‬.‫ޑރ‬

ް‫ރޭޑިއޮލޮގިސްޓ‬

Radiologist Dr. Fathimath Mufliha Dr. Thahseena

ު‫އެޕޮއިންޓްމަންޓާއިއެކ‬

ާ‫ ފާތިމަތު މުފްލިހ‬.‫ޑރ‬

ާ‫މިއަދު ނުބައްލަވ‬

ާ‫ ތަހްސީނ‬.‫ޑރ‬

3325979 ީ‫އެޕޮއިޓްމަންޓް ހެއްދެވުމަށްގުޅުއްވާނ‬ ި ި ‫ފ‬ ޮ ‫ޒ‬ ެ ‫އ‬ ަ ‫ތ‬ ީ ‫ރ‬ ަ ‫ޕ‬ ި ‫އ‬ ަ ‫ދ‬ ު ‫ދ‬ ެ ‫ތ‬ ެ ‫ގ‬ ި ‫އޮޕ‬ ް ‫އ‬ ަ ‫ޓ‬ ް ‫މ‬ ް ‫ނ‬ ެ ‫ޓ‬ ް ‫ހ‬ ެ ‫އ‬ ު ‫ދ‬ ަ ‫ވ‬ ް ‫މ‬ ު ‫ށ‬ ު ‫ގ‬ ް ‫ޅ‬ ާ ‫އ‬ ީ ‫ވ‬ 3025939 ‫ނ‬ Visit our website for all the latest information: www.amdc.com.mv

ީ‫ޑޮކްޓަރުންގެ ޑިއުޓ‬

2018 2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11 2018 ު‫މްބަރ‬11 ެ‫ނޮވ‬November 11

mihaaru.com

mihaaru.com

G.Maavehi, Buruzu Magu, Male’, 20092, Maldives +960 331590, +960 3338656 +960 7705353

ަ‫ކަރުންމަތީ ހާއްސ‬

ENT

Gynecology

ަ‫އަންހެނުންގެ ހާއްސ‬

Dr. Sachin Lal Shilpakar

Dr. Aishath Shibana

ް‫ ސަޗިން ލާލް ޝިލްޕަކާރ‬.‫ޑރ‬

ާ‫ އައިޝަތު ޝިބާނ‬.‫ޑރ‬

ަ‫އެތެރެހަށީ ހާއްސ‬

Internal Medicine

Dr. Muaz Moosa

Dr. Fathimath Abdulla Zuhair ު‫ ފާތިމަތު އަބްދުއްލާ ޒުހައިރ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ދަތުގެ ހާއްސ‬

Dentists

ާ‫ މުއާޒް މޫސ‬.‫ޑރ‬

Dr. Mohamed Siyan

Dr. Zeena Mohamed Fuad

ް‫ މުހަންމަދު ސިޔާނ‬.‫ޑރ‬

ް‫ ޒީނާ މުހަންމަދު ފުއާދ‬.‫ޑރ‬

Dr. Yahiya Zachariah ާ‫ ޔަހިޔާ ޒަކަރިއްޔ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ކުޑަކުދިންގެ ހާއްސ‬

Pediatrics Dr. Shikha Rijal

General Physician

ެ‫އާމުބަލިތަކުގ‬

Dr. Vijarani Prasad

ް‫ ޝިކާ ރިޖާލ‬.‫ޑރ‬

ް‫ ވިޖެޔަރާނީ ޕްރަސާދ‬.‫ޑރ‬

Dr. Muthasim Saeed

Dr. Ismail Pulikkodan

ު‫ މުއްތަސިމް ސައީދ‬.‫ޑރ‬

ީ‫ރޭޑިއޮލޮޖ‬

Radiology

ް‫ އިސްމާއިލް ޕުލިކޯޑަނ‬.‫ޑރ‬

ަ‫ލޮލުގެ ހާއްސ‬

Dr. Neeraj Shashikant Doijad

Dr. Aminath Saleem

ް‫ ނީރަޖް ޝަޝިކަންތު ޑޮއިޖަޑ‬.‫ޑރ‬

SUBSCRIBE

MIHAARU PRINT EDITION

Ophthalmology

ް‫ އައިމިނަތު ސަލީމ‬.‫ޑރ‬

Subscribe for 1 year and save 10%

11 November 2018

2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11 2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11

mihaaru.com

mihaaru.com

DIRECT WEEKLY SAILING… VESSEL NAME

VOY

ETA Laem Chabang

ETA Singapore

ETA Tanjung Pelepas

ETA Port Kelang

ETA Colombo

ETA Male'

04G1VW1MA

01-Nov-18

04-Nov-18

05-Nov-18

07-Nov-18

12-Nov-18

13-Nov-18

HEDDA SCHULTE

04G1TW1MA

OMIT

11-Nov-18

13-Nov-18

14-Nov-18

19-Nov-18

20-Nov-18

CITY OF BEIJING

04G1XW1MA

OMIT

19-Nov-18

20-Nov-18

21-Nov-18

26-Nov-18

Feeder- 01-Dec-18

PACIFIC VOYAGER

EM ASTORIA

04G1ZW1MA

24-Nov-18

27-Nov-18

29-Nov-18

30-Nov-18

04-Dec-18

06-Dec-18

CMA CGM CHETAH

04G21W1MA

29-Nov-18

02-Dec-18

04-Dec-18

05-Dec-18

10-Dec-18

11-Dec-18

For further information, please contact Total Transport Solutions Maldives (Pvt) Ltd 05th Floor, Ma. Bodudhaharaage, Chandhanee Magu, Male’, Maldives.

T. Sheyam - +960 9100170 ; Atif +960 9100175

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪2018‬‬

‫‪mihaaru.com‬‬

‫‪ 11‬ނޮވެމްބަރު ‪( 2018‬އާދީއްތަ)‬

‫‪EMAIL: sales@mihaaru.com‬‬

‫‪11 November 2018‬‬

‫‪CONTACT:3001515‬‬

‫އެހެނިހެން‬

‫‪ 35‬އަހަރުގެ‬

‫ދޮންނަމެޝިން އޭސީ ފުރިޖު‬

‫ތަޖުރިބާ އާއިއެކު‬

‫‪SUBSCRIBE‬‬

‫ފެންމޯޓަރު މައިކުރޯ އަވަން‬

‫އޭސީ އަދި ފްރިޖް ސާރވިސް ކުރުން‬ ‫ޮދންނަމެޝިން އަދި ފެންމޯޓަރު‬

‫‪MIHAARU‬‬ ‫‪PRINT‬‬ ‫‪EDITION‬‬

‫އަދި ކަރަންޓުގެ މަސައްކަތް‬

‫ކަރަންޓް ‪ ،‬ފެންވައިރ ‪ ،‬ލަކުޑި ‪،‬‬ ‫ސިމެންތި ‪ ،‬ދަގަނޑު މަސައްކަތް‬ ‫‪We do all kinds of technical works‬‬

‫ކޮއްދެމެވެ‪.‬‬

‫‪RADICAL REPAIRS‬‬

‫‪TEL:3317071‬‬

‫‪TEL:7915551‬‬

‫‪18949‬‬

‫‪ 01‬ސެޕްޓެމްބަރ އަށް‬ ‫ހުސްވާ ކޮޓަރިއެއް ގަލޮޅު‬ ‫ޖަމާލުއްދީން ސްކޫލް‬

‫‪19194‬‬

‫ފެންމޯޓަރ‬ ‫ދޮންނަ މެށިން‬ ‫ކަރަންޓާއި ފެންވަޔަރިން‬ ‫ސިންކް‪ ،‬ފާހާނަ ތަށި‬ ‫ފެންލީކްވުން‬ ‫ގެދޮރު އިމާރާތް ކުރުމުގެ ހުރިހާ‬

‫ކައިރިން‬

‫‪Subscribe for 1 year‬‬ ‫‪and save 10%‬‬

‫މަސައްކަތެއް‬

‫‪TEL:9662103/9642926‬‬ ‫‪18735‬‬

‫‪TEL:7904944‬‬ ‫‪19155‬‬

11 November 2018

2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11

mihaaru.com

SUBSCRIBE

MIHAARU PRINT EDITION

Subscribe for 1 year and save 10%

mihaaru.com

‫އިޝްތިރާ ުކ‬ ީ‫ދެއްކެވުމަށް ގުޅުއްވާނ‬

mihaaru.com

ް‫އިޝްތިރާކު ދެއްކެވުމަށ‬ ީ‫ގުޅުއްވާނ‬

3001515

SUBSCRIBE

3001515

MIHAARU PRINT EDITION Subscribe for 1 year and save 10%

11 November 2018

2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11

mihaaru.com

11 November 2018

2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11

mihaaru.com

11 November 2018

2018 ު‫ ނޮވެމްބަރ‬11

mihaaru.com

mihaaru.com

ު‫އިޝްތިރާކ‬ ް‫ދެއްކެވުމަށ‬ ީ‫ގުޅުއްވާނ‬

3001515

SUBSCRIBE

MIHAARU PRINT EDITION

Subscribe for 1 year and save 10%

‫‪mihaaru.com‬‬

‫ކުޅިވަރު‬

‫އިބޫ‪ :‬ދިވެހި ޖުމް ހޫރިއްޔާގެ ހަވަނަ ރައީސް‬