VN ISSUU# 857

Page 1


ThứSáu,Ngày 7/11/2025

"Đệ nhất bổ phổi" không phải củ cải mà là thứ ngon ngọt này: 2 ngày ăn 1 lần để dưỡng ẩm phổi, giảm khô họng và hết ho

"Siro giảm ho tự nhiên" hóa ra không phải là củ cải như nhiềungườinghĩ.Mónnàythìđảmbảongườigiàhaytrẻ nhỏđềudễăn.

Thời tiết mấy ngày nay bắt đầu lạnh dần. Đi bộ trên phố, bạncóthểcảmnhậnđượcnhữngcơngiókhôlạnhtápvào mặtxenlẫnmưabụilâyrây Vànhưđịnhkỳhàngnămcứ khoảng thời gian này, xung quanh tôi lại càng có nhiều người bị ho. Tiếng ho liên tục trong văn phòng khiến cổ họngtôithắtlại.Nhữnggiađìnhcóngườigiàvàtrẻnhỏđặc biệtlolắng,vìhọrấtdễbị"tấncông"bởithờitiếthanhkhô này Cháu trai của dì Trương, hàng xóm ở tầng trên, mấy ngàynayholiêntục,đêmngủkhôngngon,khiếncảnhàlo lắng.

Trongthờitiếtnày,chỉuốngthêmnướcthôicũngchưađủ. Hômnọtôiđangtròchuyệnvớicôbạnthânthìcôấygợiý mộtmóntrángmiệngvừangonvừabổdưỡng:Thạchquảla hánvàlê.Tôiđãbịmêhoặcngaylậptức.Aicũngbiếtquả lahánngâmnước,nhưngnókhôngmấyhấpdẫnvớinhững đứatrẻkhôngthíchuốngnước.Cáchthưởngthứcsángtạo nàygiảiquyếtđượcvấnđềvềkếtcấumàvẫnmanglạihiệu quảdưỡngẩmphổi,thậtsựtuyệtvời!

Tôiđãthửlàmmónnàyvàilầnởnhà,vàcảnhàtôiđềurất thích.Béconkhótínhcủatôithậmchícònđòi"thêmmột bátnữa!".Hômnay,tôichiasẻcôngthứcđơngiảnmàngon miệngnàyvớimọingười.

"Đệ nhất bổ phổi" làm từ những nguyên liệu vô cùng quenthuộc

Tínhvị:Ngọt,mát.

Công năng chính: Thanh nhiệt, nhuận phế, hóa đàm, giải độc.

TheoĐôngy,lahánquảgiúplàmmátphổi,tiêuđờm,giảm ho,đặcbiệtlànhữngcơnhodophếnhiệt(nóngtrong,ho khan,khàntiếng).

Theoyhọchiệnđại,quảlahánchứamogroside,mộtchất tạongọttựnhiêncótácdụngchốngoxyhóa,khángviêmvà bảo vệ niêm mạc hô hấp. Nhiều nghiên cứu cho thấy mogrosidegiúpgiảmkíchứnghọng,làmdịuniêmmạcbị viêm.Chúngkhôngchứađườnghóahọcnênthíchhợpvới ngườitiểuđường,ngườiphảikiêngngọt.

Tínhvị:Ngọt,hơichua,mát.

Theoyhọchiệnđại,lêgiàuvitaminC,nước,chấtxơhòa tan và flavonoid, giúp giảm viêm và tăng cường sức đề khángđườnghôhấp.

3.Hoacúc

Tínhvị:Ngọt,hơiđắng,mát.

Công năng chính: Tán phong nhiệt, thanh gan, sáng mắt, giảiđộc.

TheoĐôngy,hoacúc(đặcbiệtlàcúctrắnghoặccúcvàng) có tác dụng giải độc phổi, giảm sưng viêm họng, thanh nhiệttrongmùakhôhanh.

Theo y học hiện đại, hoa cúc chứa chrysin, luteolin, apigenin.Chúngđềulànhữngflavonoidgiúpkhángviêm, chốngoxyhóa,ứcchếvikhuẩngâyviêmhọngvàviêmphế quảnnhẹ,giúpđiềuhòacơthể,giảmcảmgiácnóngrátkhi ho,đồngthờitạomùihươngdễchịu,giúpthưgiãn.

Cáchlàmmónăn"đệnhấtbổphổi"aiaicũngmê

Nguyên liệu: 1 quả la hán, 1 quả lê, một ít cánh hoa cúc, 30gbộtthạchtrắng,sữatươihoặcnướccốtdừa(tùykhẩu vị),mộtítđườngphèn(quảlaháncóvịngọttựnhiên,tùy chọn).

Cáchlàmcựckỳdễ: Đầutiên,rửasạchquảlahánvàgiã nhuyễnbằngtay Chovàonồicùngvớicánhhoacúcđãrửa sạch.Thêmnướcvừađủ,đunsôitrênlửalớn,sauđógiảm lửa nhỏ và ninh trong khoảng 20 phút, cho đến khi nước dùngchuyểnsangmàunâusẫmvàbạncóthểngửithấymùi thơm nồng nàn. Cả nhà sẽ ngửi thấy mùi thơm ngọt ngào tuyệtvờicủaquảlahánkhininh.

Trong khi ninh quả la hán, chúng ta hãy chuẩn bị lê. Rửa sạchlê,khôngcầngọtvỏ(vỏcũngchứanhiềuthànhphần có lợi nhưng cần chọn nguồn lê sạch uy tín), và cắt thành từngmiếngnhỏ.Tôithườngngâmlêtrongnướcmuốimột lúcđểtránhbịoxyhóavàđổimàu.

Khi quả la hán đã chín, cho lê đã thái miếng vào và nấu thêmkhoảng10phútnữa,chođếnkhilêhơitrongvàcóthể dễdàngdùngđũaxiênvào.

Tiếptheolàbướcquantrọng:Vớthếtnguyênliệurakhỏi nồi,chỉđểlạinướcdùng.Đongnướcdùng;lầnnàytôithu được khoảng 500ml. Theo hướng dẫn sử dụng bột agar trắng,tỷlệthườnglà30gbộtvới500mlnước.Tỷlệnàysẽ chorahỗnhợpdẻovàtơixốpnhất.

Khiăn,dùngthìamúcthạchthànhtừngmiếngnhỏ,chovào bát, rưới sữa lạnh hoặc nước cốt dừa lên trên. Nếu thích ngọt hơn, bạn có thể thêm một chút mật ong. Nhưng cá nhântôithấyvịngọttựnhiêncủaquảlahánlàvừađủ,kết hợpvớivịngọtthanhmátcủalê,hươngvịrấtvừaphải. Hòa tan bột agar với một ít nước sôi để nguội, khuấy đều chođếnkhihỗnhợpmịnvàkhôngcònvóncục.Sauđó,đổ hỗn hợp này vào nước dùng quả la hán và lê vẫn còn ấm, khuấyliêntụcchođếnkhihòaquyện.Cuốicùng,lọchỗn hợpvàđổvàokhuônhoặc

1-2giờchođếnkhiđônglại hoàntoàn.Tronglúcchờđợi,cảtủlạnh

TheoĐôngy,lêlà"chủsoái"trongnhómthựcphẩmdưỡng phổi.Quảcótácdụnglàmmátphổi,giảmkhôhọng,giảm hokhan,khảntiếng,đặcbiệthữuíchkhibịhodothờitiết hanhkhô,cảmcúmnhẹ.

cửatủlạnh đềulàmộttrảinghiệmthúvị. Thạchquảlahánvàlêthànhphẩmmịnmàngvàtrơnmượt, với hương thơm thoang thoảng của quả la hán và vị tươi mátcủalê,cùngvớivịbéongậycủasữa,tạonênmộtkết cấuđặcbiệtđậmđà.Cáccontôinóirằngnógiốngnhưăn thạch, nhưng không ngọt đến phát ngấy như thạch mua ở cửahàng.Quantrọngnhất,móntrángmiệngnhỏxinhnày vừathỏamãncơnthèmănvặtvừalàmộtmónănbổphổi, tốtsứckhỏe,Nócũnghoàntoànkhôngcóchấtphụgia,an toànchocảngườigiàvàtrẻem. Từkhibiếtcôngthứcnày,giađìnhtôilàmmónnàyítnhất haihoặcbalầnmộttuần.Đôikhichúngtôilàmvàobuổitối vàănvàobữasánghômsau.Chúngvừatươimátvừangon miệngvừadưỡngẩmphổi,giảmkhôhọngvàhếtho.

Côngnăngchính:Thanhnhiệt,sinhtân,nhuậnphổi,giảm ho Đó chính là vẻ đẹp của nấu ăn; không cần phải phức tạp. Nhữngnguyênliệuđơngiảnđượcchếbiếntheocáchkhác nhau có thể mang đến những điều bất ngờ thú vị. Những món ngon như quả la hán không còn chỉ giới hạn ở

miệngphổbiếnchocảgiađình.Trờitrởlạnhrồi, sao không thử món thạch lê và quả la hán này nhỉ? Chúc bạnvàgiađìnhluônấmápvàthoảimáitrongsuốtmùakhô nàynhé!

(Ảnhminhhọa:Internet)

TheoTuấnKhang

1.Quảlahán
2.Quảlê

ThứSáu,Ngày 7/11/2025

Đây chính là "kẻ thù" của mùi tanh: Cho vào khi luộc tôm, tức khắc lên màu đỏ au và ngon gấp bội

Đâylàbíquyếtluộctômkhôngtanh,ngonngọtmàcácbà nộitrợcaotayđềuthuộcnằmlòng.

Luộctômtưởngchừnglàviệcđơngiản,nhưngđểcóđược mẻtômđỏau,thịtsănchắc,thơmngonvàkhôngtanhthìlại cầnđôichútbíquyết.Mộttrongnhữngmẹođượcnhiềuđầu bếp chuyên nghiệp và nội trợ lâu năm tin dùng chính là thêmrượutrắngvàhoatiêuvàonướcluộc.Cáchlàmnày nghecóvẻnhỏnhặt,nhưngthựcchấtlạitạorasựkhácbiệt rõrệtvềcảhươngvịlẫnmàusắccủamónăn.

Trướchết,cầnhiểurằngtômlàloạihảisảndễtanh,đặcbiệt làkhibảoquảntrongtủlạnhhoặcmuavềkhôngchếbiến ngay Mùitanhchủyếuxuấtpháttừcáchợpchấtaminvà enzym trong thịt tôm bị phân giải theo thời gian. Khi cho tômvàonướcsôibìnhthường,cáchợpchấtnàykhôngbị khửhết,khiếnmùitanhvẫncònâmỉ,làmgiảmđộhấpdẫn củamónăn.

Rượutrắngchínhlàtrợthủđắclựcđểgiảiquyếtvấnđềnày Nhờ thành phần ethanol, rượu có khả năng trung hòa các amingâymùitanh,đồngthờigiúpbayhơinhanh,kéotheo phần lớn mùi khó chịu ra ngoài. Ngoài ra, rượu còn giúp tôm chín đều và giữ được độ ngọt tự nhiên của thịt. Khi rượubayhơitrongquátrìnhluộc,nótạohiệuứng"semặt" nhẹ,giúpphầnthịtbêntrongsănlạimàvẫnmềm,khôngbị bở. Vì vậy, chỉ cần cho 1-2 thìa rượu trắng vào nồi nước luộc khi nước bắt đầu sôi là đủ để khử mùi hiệu quả mà khônglàmátvịtôm.

Bên cạnh rượu, hoa tiêu (tiêu hạt hoặc tiêu xanh) cũng là mộtnguyênliệugiúpnângtầmmóntômluộc.Hoatiêucó vịcaynồngnhẹvàhươngthơmđặctrưng,cótácdụnglàm ấmvịgiác,átmùitanhtựnhiêncủahảisản.Khiđuntrong

nước nóng, tinh dầu trong hoa tiêu tiết ra, hòa cùng hơi nước,giúptômthơmhơnvàhươngvịđậmđàhơnhẳn.Đặc

biệt,hươngcayấmcủahoatiêucòngiúpmóntômtrởnên dậymùi,kíchthíchvịgiác-rấthợpđểdùngtrongbữacơm giađìnhhoặclàmmónkhaivị.

Mộtđiểmthúvịnữalàviệcthêmrượuvàhoatiêucòngiúp tômlênmàuđỏtươi,bóngđẹp.Thựctế,màuđỏđặctrưng củatômlàdosắctốastaxanthintrongvỏbị"giảiphóng"khi gặpnhiệtđộcao.Rượutrắngcótácdụngtăngtốcđộtruyền nhiệtvàgiúpquátrìnhbiếnđổisắctốdiễnrađềuhơn,nhờ đótômkhôngbịloanglổhayngảmàusậm.Cònhoatiêu, nhờchứatinhdầu,lạigiúpbềmặttômbóngnhẹ,tạocảm giácbắtmắthơnkhibàyrađĩa.

Hướngdẫnluộctômngon

-Rửatômsạch,bỏrâuvàchỉlưng.

-Chuẩnbịnồinướcđủngậptôm,chothêmmộtítmuối,vài látgừngđậpdập,1-2thìarượutrắngvàvàihạthoatiêu.

- Đun sôi nước rồi mới thả tôm vào. Khi tôm vừa chuyển màuđỏcamvàcongtrònlại,vớtrangay,chovàotônướcđá

vàiphútđểgiữđộgiòn.

Lưuý:khôngnênchoquánhiềurượuhoặcluộcquálâu,vì rượubayhơimạnhsẽkhiếnmùimónăngắtvàthịttômdễ khô.Chỉcầnđúnglượng,móntômsẽvừathơmvừangọttự nhiên.

Ngoàirượuvàhoatiêu,mộtsốngườicònchothêmgừng, sả hoặc vài giọt giấm trắng để tăng hương thơm và khử tanh. Tuy nhiên, cặp đôi rượu trắng - hoa tiêu vẫn là lựa chọnđược

Bíquyếtchọntômtươikhiđichợ

có được món tôm luộc ngon, không tanh, điều quan trọnghơncảkỹnăngnấunướngđóchínhlàchọnmuađược tômtươi.Mộtcontômngonphảicóvỏsáng,thântrongvà đầudínhchặtvàothân,khôngcómùilạ.Khichọnmua,bạn cóthểdùngtayấnnhẹvàophầnthân,nếuthấythịtđànhồi, khôngnhãotứclàtômcòntươi.Khicầmlên,tômtươisẽ hơi cong tự nhiên, chân và râu vẫn nguyên vẹn, không bị gãyvụn.

Lưu ý tránh mua tôm có hiện tượng chảy nhớt hoặc phần đầu ngả đen, vì đó là dấu hiệu tôm đã để lâu hoặc bị ươn. Nếu mua tôm đông lạnh, nên chọn loại còn nguyên lớp tuyếtmỏngbênngoài,khôngcótinhthểnướclớn-dấuhiệu chothấytômđãrãđôngrồicấpđônglại.

Tổnghợp

Thực tế, thị trường hoa quả hiện nay cực kỳ phong phú. Nhưng trong số đó, có không ít loại được can thiệp bằng thuốckíchthíchtăngtrưởng,chấtthúcchín…Ngườitiêu dùngnếukhôngtinhýrấtdễmuanhầm.

Đúngmùadâu,nhưngnhiềungườiphảnánhdâuhiệnnay “tođều,đỏrựcnhưngnhạtthếch,cònbịrỗngruột”.Đâylà dấu hiệu điển hình của dâu bị tác động kích thích tăng trưởnghoặcthúcchínnhanh.Loạidâunàymềmrấtnhanh, dễdậpvàxuốngmãchỉsauvàigiờ.

Đây là loại quả tưởng vô hại nhưng từng nhiều lần bị chuyên gia cảnh báo về việc một số nhà vườn dùng chất thúc chín phun trên bề mặt để quả đỏ đều, bán được giá. Nhìnthìđẹpnhưngvịnhạt,ítnướcvàgiảmchấtlượngdinh dưỡng.

3.Dưahấutráimùa

Dưahấutruyềnthốnglàtráicâymùahè.Nhưnghiệnnay gần như tháng nào ra chợ - cũng có dưa.

TheoPhácTháiAnh
2.Càchuabi(càchuacherry)
1.Dâutây

ThứSáu,Ngày 7/11/2025

tiếp theo trang 14

4.Cherry(anhđào)

Philadelphia

Cherry tự nhiên vào mùa quả sẽ không đồng loạt to đều, tròncăng.Việccherrytráitobấtthường,nhưngănnhạtvà khôngthơmlàdấuhiệubịsửdụngchấttạonở,kíchthước.

Lờikhuyên

Không phải mọi hoa quả đẹp mắt đều “ngon - sạch - an toàn”.Tráicâytráimùa,tráicâyquárựcrỡ,đồngđềubất thường, rất dễ dập và mau hỏng… đều có thể là dấu hiệu chothấysảnphẩmđãđược“canthiệp”.

Ngườitiêudùngnênưutiênhoaquảđúngmùa,nguồngốc rõràng,vàđừng“tinvàomàusắc”.Chỉmộtquyếtđịnhở quầy trái cây, có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của chínhmìnhvàcảgiađình.

TheoNguyệtQuang

ThanhniênViệt

Cách tăng, giảm độ cay của ớt trong món ăn

Muốnmónăncaysâu,ấm,hãyphiớtsớmvớidầu,ngược lạinếumuốncaygắt,bùngnổ,hãychoớtkhigầntắtbếp.

Nhiềungườinộitrợthườngnghĩchỉcầngiagiảmlượngớt làđủ,nhưngthựctếthờiđiểmnêmớtmớiquyếtđịnhmức độcaycủamónăn.

Sự khác biệt này nằm ở capsaicin - hoạt chất tạo vị cay trong ớt. Capsaicin không tan trong nước, nhưng tan rất mạnhtrongdầu,mỡhoặccồn.Vìvậy,việcchoớtvàolúc nàosẽquyếtđịnhcáchchấtcaynàyphântán.

Choớtsớm:cayấm,lantỏa

Khi bạn phi ớt (tươi hoặc bột) cùng hành tỏi lúc dầu còn nóng già, capsaicin sẽ hòa tan hoàn toàn và lan tỏa đều trongchấtbéo.Lớpdầumỡnày"bọc"capsaicinlại,giúpvị caytrởnênsâu,ấm,kéodàinhưngkhônggắt.

Đâylàkỹthuậtthườngdùngkhilàmsatế,ớtchưng,dầuớt hoặccácmónxào,rimkhocầnvịcay"thấm"(nhưthịtrang sả ớt). Quá trình nấu ở nhiệt độ cao cũng làm một phần capsaicinbayhơi,giảmbớtđộnồnggắtbanđầu.

Công

Giấynhôm(giấybạc)dùnglótkhay,chốngdính,bọcthực phẩmcóhaimặtkhácnhaumanglạikhảnăngsửdụnglinh hoạttrongnấunướng.

Thôngthường,giấynhômcómộtmặtbóngvàmộtmặtmờ, đượctạotừhợpkimgồm98,5%nhôm,sắtvàsilic.

Hợp kim này được cán mỏng và làm cứng khi đi qua các con lăn được làm lạnh bằng nước. Ở lần cán cuối, hai tờ giấyđượcépcùnglúc,chỉmặtngoàitiếpxúcvớiconlăn nênbónghơn,mặtcònlạiởbêntrongnênmờ.

TheoBộNôngnghiệpMỹ(USDA),haimặtcủagiấynhôm

đượclàmtừcùngmộtloạivậtliệunhưngmỗimặtvẫncó

đặctínhvậtlýriêng.Mặtbóngphảnxạnhiệttốt,thíchhợp

Bỏ hạt và màng trắng giúp giảm độ cay. Ảnh: Bùi Thủy cay

Choớtmuộn:caygắt,bùngnổ

Khimónăngầnchínhoặcđãtắtbếp,bạnmớithêmớttươi, capsaicinkhôngđủthờigianvànhiệtđộđểhòatanvàodầu mỡ.Chúngchủyếubámtrênbềmặtnguyênliệu.

Cácmẹokiểmsoátvịcay

Để giảm độ cay của ớt, bí quyết là bỏ phần màng trắng (váchngăn)bêntrong,đâymớilànơichứanhiềucapsaicin nhất,chứkhôngphảihạt.

Nếulỡtaylàmmónănquácay,đừngcốthêmnướclọcvìsẽ không hiệu quả. Thay vào đó, hãy "chữa cháy" bằng các chất béo như nước cốt dừa, sữa tươi, bơ đậu phộng hoặc mộtítdầuăn.Chấtbéosẽhòatancapsaicin,làmdịungayvị cay

Ngoàira,vịngọt(đường)vàchua(chanh,giấm)cũnggiúp cânbằng,"đánhlừa"cảmgiáccay Đólàlýdocácloạinước chấmtỏiớtcủaViệtNamluôncóđủmặn,ngọt,chuađểvị caytrởnênhàihòa,dễchịu.

Lúcăn,vịcaynàytácđộngtrựctiếpvàmạnhmẽlêncácthụ thểthầnkinhtrongmiệng,tạocảmgiácnóngrát,"bùngnổ" vàsốcngaylậptức.Đâylàkiểucaythườngthấytrongcác món nước như bún bò Huế, mì cay, lẩu Thái khi ớt được thêmvàosaucùng.

USDAcũngkhuyếncáogiấynhômantoànkhidùngtrong lònướng,vỉnướngvànồichiênkhôngdầu,nhưngkhông nêndùngtronglòvisóng.Bạncũngcầntránhđểgiấyrơi xuốngđáylòđốilưuđểkhônglàmhỏngthiếtbị.

Trongđiềukiệnnày,nhômcóthểnhiễmvàothứcănởmức 0,1–0,4mg/kg,vẫndướingưỡngantoàncủaTổchứcYtế Thế giới (WHO) là 2 mg/kg trọng lượng cơ thể mỗi tuần. Tuynhiên,ngườicóchứcnăngthậnyếuvàtrẻemnênhạn chế

đểgiữấmhoặcbảoquảnlạnh.Khibọcthứcănđãnấuchín, bạnnênđặtmặtbóngvàotrongđểphảnxạnhiệttrởlại,còn khitrữlạnh,mặtbónghướngrangoàigiúphạnchếhấpthụ nhiệt từ môi trường. Ngược lại, mặt mờ hấp thụ nhiệt tốt hơn, phù hợp khi nướng hoặc nấu trong lò để thực phẩm chínđều. GiáosưWalterWillett,chuyêngiadinhdưỡngtạiTrườngY tế Công cộng Harvard, cho biết không nên nướng thịt đỏ hoặccáhồiởnhiệtđộtrên220độCkhigiấynhômtiếpxúc trựctiếpvớithựcphẩm.

cảiđườngvàkhoai tâykhinướngđểgiữmàutựnhiên. Dan Souza, biên tập viên khoa học ẩm thực của tạp chí America’s Test Kitchen, khuyến cáo không dùng giấy nhômđểgóithựcphẩmcótínhaxithoặcchứamuốirồibảo quảntrongtủlạnhquá24giờ.

Nhômcóthểphảnứngvớiaxitvàmuối,tạohợpchấtnhôm oxit và nhôm clorua, khiến thức ăn có vị kim loại và làm giấybịthủng.Thựcphẩmloạinàynênđượcchuyểnsang hộpthủytinhhoặctúizipcókhóakéođểbảoquảnantoàn vàgiữnguyênhươngvị.

ThứSáu,Ngày 7/11/2025

Tuổi thọ người Nhật đang ở mức cao nhất mọi thời đại: 8 thói quen hàng ngày giúp sống khỏe trăm tuổi

CónhữngthóiquenrấtđơngiảnnhưnglạigiúpngườiNhật kéodàiđượctuổithọ,sốngkhỏemạnhmỗingày

BộYtếNhậtBảnngày12/9thôngbáosốcôngdântrên100 tuổiởnướcnàyđạt99.763ngườitínhđếntháng9,duytrì đàtăngtrong55nămliêntiếpvàlàmứccaochưatừngthấy Trongsốgần100.000ngườitrên100tuổiởNhật,cáccụbà chiếm tới 88%. Người cao tuổi nhất là cụ bà Shigeko Kagawa, 114 tuổi, đến từ ngoại ô thành phố Nara. Người đànôngcaotuổinhấtlàcụôngKiyotakaMizuno,111tuổi, đếntừthànhphốvenbiểnIwata.

Vào"NgàyKínhlão"(15/9),chínhphủNhậtBảntặngthư chúc mừng và một chiếc cốc bạc cho những người mới bước sang tuổi 100. Năm nay, hơn 52.000 người đủ điều kiệnnhậnmónquàýnghĩanày

TạiNhậtBản,đặcbiệtOkinawa-vùngđấtcómậtđộngười trămtuổicaonhấtthếgiớiđãchothấyhọkhôngchỉsống lâu,màsốngvuikhỏemỗingày Dùcaotuổi,họvẫncóthể làmvườn,đibộ,nấuăn,cườinói...

Dướiđâylà8thóiquenhàngngàyâmthầmkéodàituổithọ củangườiNhật.

1.Lốisốngnăngđộng

Cứ6h30sánghàngngày,trênđườngphốNhậtBảnlạixuất hiệnnhữngnhómngườitừgiàđếntrẻtậprajiotaisoquađài radio.Đâylàchươngtrìnhtậpthểdụcbuổisángrađờitừ năm1928vàtồntạichođếntậnngàynay,trởthànhmộtnét vănhóađặctrưngcủađấtnướcMặttrờimọc

Ngoàitậprajiotaiso,ngườidânNhậtBảnđibộrấtnhiều. NhậtBảnpháttriểncơsởhạtầngrấtchútrọngchoviệcđi bộthuậntiệnvàbạncóthểthấyviệcđilạihàngngàyởcác thànhphốlớnrấtsôiđộng.

Hầu hết mọi người đều đi bộ hoặc đạp xe đến ga tàu điện ngầm,sauđóhọđứngtrêntàusuốtlộtrìnhchođếngađích, họxuốngtàuvàtiếptụcđibộđếnchỗlàm.

CuộckhảosátDinhdưỡngvàSứckhỏequốcgiadoBộY tế,LaođộngvàPhúclợiNhậtBảnthựchiệnnăm2019cho thấymỗingàynamgiớiNhậtBảntrungbìnhđigần7.000 bước,cònphụnữđibộkhoảng6.000bước.

Khoảng98%trẻemNhậtBảncũngđibộhoặcđạpxeđến trường.

Dòngchảycảithiệntâmtrạng,giảmloâu,tăngnhậnthức vàtrínhớ.Quantrọnghơn,nómanglạiýnghĩa:bạntạora thứgìđóbằngtay,chứngminhgiátrịbảnthânvẫncòn.

Lòng biết ơn được lồng ghép vào đời sống: cúi đầu trước bữa ăn, nói itadakimasu ("Tôi xin khiêm tốn nhận"), cảm ơnngườikhác,suyngẫmtrướckhingủ.

Khoahọcchứngminhlòngbiếtơngiảmcortisol,tănghoạt động vùng não liên quan đến hạnh phúc. Nó củng cố mối quanhệ,lantỏaniềmvui.Ghi3điềubiếtơnmỗiđêmcóthể thayđổitoànbộtưduy

5.Tắmhơi

Nghithứctắmhơikhôngchỉlàthưgiãnmàcòntốtchosức khỏe.Saumộtngàydàilàmviệc,ngườidânxứPhùTangsẽ đến suối nước nóng để giải tỏa những căng thẳng về tinh thần và thể chất cũng như chuẩn bị sẵn sàng tâm thế cho ngàylàmviệchômsau.

6.Uốngtràxanh

NgườiNhậtrấtthíchtràxanh,đượcđánhgiácaonhờcác hợpchấtchốngoxyhóamạnhđượcgọilàcatechincókhả năngchốngungthư,bệnhtimvàchốngvirus.NgườiNhật thườngdùngtràxanhkhôngthêmđường.

7.Ikigai-Sốngcómụcđích IkigailàmộttriếtlýcổxưacủangườiNhậtchorằngngười ta phải tìm kiếm niềm vui và mục đích nào đó trong cuộc sống thay vì chỉ tồn tại. Cuộc sống là việc thực hành để hướngbạntớisựthỏamãn.

Kháiniệmnàykhôngmangtớichobạnsựhàilòngngaylập tứcmàgiúpbạnxácđịnhmụcđíchsống,sứmệnhcánhân củabạnvàkhaitháctoànbộtiềmnăngcuộcsống.Theocác nhàtâmlýhọc,nódẫnđếncảmgiáctựtrọngcaohơn.

nguồnproteinchấtlượngcaomàcòngópphầnvàosựcân bằng dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể. Chính sự kết hợp giữahảisảnvàcácthựcphẩmtươisạchđãtạonênnềntảng chotuổithọấntượngcủangườidânNhậtBản.

-Ănkhoailangkéodàituổithọ:Khoailang,đặcbiệtlàloại khoai lang màu tím "beni imo" ở Okinawa, là thực phẩm chủyếuvàlàbíquyếtsốngthọcủangườidânnơiđây Loại củ này rất giàu chất xơ và chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật và hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh. Việc đưa khoai lang vào bữa ăn hàng ngày là một minhchứngchochếđộăndựatrênthựcvật,ítcalovàgiàu dưỡngchất,gópphầnkéodàituổithọcủangườiNhật.

-Nhấtđịnhphảiănsáng:Bữasángđượccholàbữaănquan trọngnhấttrongngày Vìlýdođó,ngườiNhậtthườngđưa cơmtrắngnóngănkèmvớicháogạovàcánướngvàothực đơnbữasángcủahọ.Điềunàygiúphọcảmthấynolâuvà ngănngừaviệcănvặtkhônglànhmạnhgiữacácbữa.

gian

8.Thóiquenănuống-Điềuquantrọngnhất

Cô đơn rút ngắn tuổi thọ tương đương hút 15 điếu thuốc/ngày NgườiNhậttrămtuổitránhđiềuđónhờmoainhómhỗtrợtrọnđời.Họthămnhau,chiabữa,góptiềngiúp đỡ.Cộngđồngmanglạimụcđích,sựổnđịnhcảmxúcvà cảmgiácthuộcvề.Hàngxómtròchuyệnquahàngrào,cúi chàonhaubuổisáng-đókhôngphảihìnhthức,màlàvăn hóasống. Lối sống Ikigai đặc biệt phổ biến ở Okinawa, Nhật Bảnnơicórấtnhiềucưdâncótuổithọtrên100tuổi,khônghề tồntạikháiniệm“nghỉhưu.”

- Ăn có ý thức: "Hara Hachi Bun Me" là một câu nói phổ biếnởNhậtBản,cóthểdịchnômnalà"ănchođếnkhino 80%"vàđâylàđiềumàngườiNhậttuânthủnghiêmngặt. Họkhôngănquánhiềumàtựdừnglạimộtcáchcóýthức. Thóiquennàygiúpkiểmsoátlượngcalovàhỗtrợtiêuhóa.

Người dân Okinawa sống một cuộc đời tích cực và hạnh phúc, trong đó họ trân trọng cộng đồng và xây dựng mối liên kết chặt chẽ cùng sự chia sẻ với tất cả những người xungquanh.

ChếđộăncủangườiNhậtmangđếnmột"bảnthiếtkế"cho quá trình lão hóa khỏe mạnh. Bằng cách kết hợp những thựchànhnàyvàocuộcsốnghàngngày,mỗingườicóthể nângcaosứckhỏevàkéodàituổi

Làmgốm,thưpháp,cắmhoa(ikebana),mayvá-nhữngsở thíchsángtạogiúpngườiNhậtlớntuổiđạttrạngtháidòng chảy:đắmchìm,quênthờigian.

Hơn nữa, tự nấu ăn kích hoạt giác quan, điều chỉnh cảm xúc,biếnbữaănthànhnghithứctrântrọng.Khitựtaythái, khuấy,nếm,bạnkhôngchỉnuôicơthểmàcònnuôidưỡng tinhthần.

(Tổnghợp)

-Tựnấuăn:NgườiNhậtcóxuhướngnghiêngvềcácmón ănđượcnấuchínởmứcđộítvàdođóhọchọncácphương phápnấuănnhưhấp,lênmen,nướng,xàonhanh.Ẩmthực NhậtBảncũngđượcchếbiếnbằngcáchsửdụngrấtítdầu ăn. TheoNguyễn

4.Thựchànhlòngbiếtơnhàngngày

ThứSáu,Ngày 7/11/2025

5 vị trí tuyệt đối không nên để điện thoại di

Có những vị trí đặt điện thoại tưởng bình thường,thậmchítiệnlợivôcùngnhưnglại cóthểgâyhạirấtlớnchosứckhỏe.

Điện thoại di động đã trở thành vật bất ly thân,nhưngthóiquenđặtđiệnthoạivôtội vạ lại tiềm ẩn những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng mà ít người nhận ra. Dưới đây là 5 vị trí quen thuộc bạn nên loại bỏ ngaylậptức,bởinhữnglýdokhoahọcvà sức khỏe đằng sau sẽ khiến nhiều người phải"xinchừa".

1.Đểđiệnthoạitrongtúiquần Thói quen bỏ điện thoại vào túi quần (đặc biệttúiquầntrước)làphổbiếnnhấtnhưng cũng nguy hiểm nhất đối với nam giới. Điệnthoạidiđộngphátrasóngđiệntừ(RFEMR)vàcòncóthểtăngnhiệtđộvùngtiếp xúckhimáynóng.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc để điệnthoạigầnvùngbẹncóthểlàmtăngkhả năngtinhhoàntiếpxúcvớibứcxạ.Sựtiếp xúc này, đặc biệt ở nam giới có vấn đề về sinhsản,cóthểảnhhưởngtiêucựcđếnchất lượng,sốlượngvàkhảnăngvậnđộngcủa tinhtrùng,làmgiảmkhảnăngthụthai. Ngoàira,việcđặtđiệnthoạitrongtúiquần

saukhingồidùởnamhaynữđềucóthểgây áp lực lên dây thần kinh hông (thần kinh tọa).Từđólàmtăngnguycơđauthầnkinh tọahoặccongvẹocộtsốngnếuduytrìthói quenlâudài.

2.Đểđiệnthoạisátđầukhingủ

Đặt điện thoại gần đầu khi ngủ gây ra hai mối nguy chính: gián đoạn giấc ngủ và nguy cơ cháy nổ. Đầu tiên, anh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại (thường bị hấpthụngaycảkhitắtmáy)cóthểứcchế sản xuất hormone Melatonin - hormone điềuchỉnhchukỳngủ-thức.Việcliêntụcbị gián đoạn bởi thông báo, rung hoặc ánh sáng ngay cạnh đầu sẽ làm giảm sâu giấc ngủ REM, gây đau đầu, ù tai và mệt mỏi kinhniên.

Thứ hai, nếu điện thoại được sạc qua đêm hoặc đặt dưới gối/chăn đệm, nhiệt lượng tỏa ra trong quá trình sạc và hoạt động bị giữ lại, không thể thoát ra ngoài. Sự quá nhiệtnàylàmtăngđángkểnguycơcháynổ pinhoặclàmhưhỏngthiếtbị.

3.Đểđiệnthoạitrongtúiáongực Đâylàvịtrínêntránhdomốiliênhệvớida

liễuvànhữnglongạivềbứcxạ.Bởivùng ngựcvànáchlànơitiếtmồhôinhiều.Điện thoạiđểtrongtúiáosơmihoặcáobịvùng ngựcẩmướtsẽtạođiềukiệnchovikhuẩn và nấm men sinh sôi mạnh mẽ. Khi điện thoạitiếpxúctrựctiếpvớida,vikhuẩndễ dàng di chuyển lên bề mặt da, gây ra kích ứng, mụn trứng cá và các vấn đề nhiễm trùngdakhác.

chuyển trực tiếp lên da, làm tắc nghẽn lỗ chân lông, gây mụn trứng cá, kích ứng da vàcóthểlàmtrầmtrọngthêmcácvấnđềda liễusẵncó.

CảnhsátTháiLanvừatriệtpháđườngdây sản xuất lậu “lọ hít thảo dược HongThai” nổitiếng,saukhipháthiệnhơn2,3triệusản phẩmnhiễmkhuẩnvànấmmốcnguyhiểm. Ngày 30/10, Cục Cảnh sát điều tra Trung

ương (CIB) Thái Lan phối hợp cùng Cục QuảnlýThựcphẩmvàDượcphẩm(FDA) đãpháthiệnvàtriệtphámộtđườngdâysản xuất trái phép các sản phẩm hít mũi thảo dược Hong Thai nổi tiếng sau khi kết quả kiểm nghiệm cho thấy một số lô hàng bị nhiễmvisinhvật,nấmmốccóthểgâynguy hiểmchongườidùng.

Theo thông tin từ trang Đơn vị Cảnh sát

BảovệNgườitiêudùngTháiLan,vụviệc bắtđầukhiFDATháiLancôngbốkếtquả kiểmnghiệmchothấymộtsốmẫudầugió thảo dược mang thương hiệu nổi tiếng bị nhiễmvisinhvật.Cácchuyêngiacảnhbáo rằngviệchítphảisảnphẩmbịnhiễmkhuẩn cóthểgâyviêmphếquảnhoặcviêmphổi, đặcbiệtởngườicóhệhôhấpyếu.

Sau khi tiến hành điều tra, lực lượng chức năngpháthiệncácsảnphẩmnàyđượclén

lútsảnxuấttạinhữngđịađiểmkhôngnằm tronggiấyphépđăngkývớiFDA.Hànhvi nàykhiếnquytrìnhvàchấtlượngsảnphẩm

khôngđượcđảmbảo,tiềmẩnnguycơảnh

hưởngđếnsứckhỏengườitiêudùng.

Đến ngày 30/10, Cảnh sát từ Tiểu ban 4, CụcCảnhsátBảovệNgườitiêudùngcùng

Danhsáchtangvậtbịtịchthugồm:

Lọ hít thảo dược Hong Thai công thức 1 nhãntrắng-xanh:257.760hộp

Cục Sản phẩm Thảo dược đã tiến hành khámxétđồngloạt4địađiểmsảnxuấtvà khochứa.Tạihiệntrường,cảnhsátđãthu giữ hơn 2,35 triệu sản phẩm thảo dược thuộc9loạikhácnhau,vớitổnggiátrịước tính hơn 100 triệu baht (khoảng 81 tỷ đồng). Lọ hít thảo dược Hong Thai nhãn trắngxanhdương:184.144hộp

Bêncạnhđó,dùchưacóbằngchứngthuyết phục tuyệt đối về mối liên hệ giữa điện thoạivàungthưvú,nhưngviệcđặtthiếtbị phátbứcxạđiệntừ(dùởmứcđộthấp)sát gầnmômềmnhạycảmtrongthờigiandài vẫn là một hành vi cần được khuyến cáo nênhạnchế. Ngoàira,đểgiảm

4.Đểđiệnthoạisátmặtkhinóichuyện Nhiềungườicóthóiquenépđiệnthoạisát taihoặcmákhigọiđiện,nhưngđâylàmột thói quen mất vệ sinh và gây hại cho da. Điệnthoạidiđộngđượcxemlàmộttrong nhữngvậtdụngbẩnnhất,chứalượnglớnvi khuẩn,virusvàmầmbệnhtíchtụtừtay,bàn làmviệcvàcácbềmặtkhác.Khiápsátđiện thoại vào mặt, các vi khuẩn này sẽ di

phẩmbịthugiữ

Lọ hít thảo dược Hong Thai hộp xanh: 12.246hộp Ống hít thảo dược Hong Thai màu đỏ: 341.670ống

Ống hít thảo dược Hong Thai ống màu vàng:336.805ống

Ống hít thảo dược Hong Thai màu xám: 344.308ống Ống hít thảo dược Hong Thai màu trắng: 199.890ống Ống hít thảo dược Hong Thai màu cam: 341.228ống

RF,cácchuyêngia

Mangtheohoặcđặtđiệnthoạitrongnhàvệ sinhvừalàthóiquenmấtvệsinh,vừagây áp

Hay sử dụng điện thoại trong nhà vệ sinh làm tăng thời gian ngồi trên bồn cầu.Việc ngồilâulàmtăngáplựclêntĩnhmạchhậu môntrựctràng,làmộtyếutốnguycơhàng đầugâyrabệnhtrĩ.

Hiệntoànbộtangvậtđãđượcbàngiaocho cơquan

tra ban đầu cho thấy nhà sản xuất có giấyphéphoạtđộngtạikhuvựcBangKhae (Bangkok),nhưnglạibímậtvậnhànhthêm cáccơsởkháckhôngđượccấpphép,nhằm tăngsảnlượngvàgiảmchiphí. Cơ quan chức năng hiện tiếp tục kiểm tra các kênh phân phối và thu hồi toàn bộ lô hàng bị nghi nhiễm khuẩn đang lưu hành trênthịtrường,đồngthờikhuyếncáongười tiêudùngkhôngsửdụngsảnphẩmcódấu hiệubấtthườngvềmùihoặcmàusắcvàbáo ngaychoFDATháiLannếuphát

sản phẩmnghingờ. Nguồn:hfocus.org TheoPhạmTrang

NgọcÁi
Mangđiệnthoại

ThứSáu,Ngày 7/11/2025

GM cắt giảm hơn 3.400 lao động mảng xe điện, thu hẹp dây chuyền sản xuất và tạm đóng cửa nhà máy, thực hiện cải tổ nhân lực lớn nhất kể từ sau đại dịch

TờNewYorkTimes(NYT)chohayđộngtháisathảihơn

3.400 nhân viên mà General Motors (GM) vừa công bố khôngchỉlàmộtđợtcắtgiảmquymôlớnmàlàtínhiệurõ ràngchothấylànsóngxeđiện(EV)tạiMỹđangchữnglại saunhiềunămbùngnổ.

Khikhoảntínthuếliênbangtrịgiá7.500USDchoxeđiện hết hiệu lực từ cuối tháng 9, thị trường vốn được nuôi dưỡngbằngchínhsáchưuđãilậptứctrượtdốc. GMvớivịthếlànhàsảnxuấtôtôbiểutượngcủanướcMỹ buộc phải phản ứng bằng biện pháp mà không ai mong muốn:thuhẹpdâychuyền,đóngcửanhàmáyvàcắtgiảm hàngnghìnlaođộng.Trongsố3.400nhânviênnghỉviệc, có 1.750 người bị cắt giảm vô thời hạn và 1.670 người bị chonghỉtạmthời.

Mấtniềmtin

Trongnhiềunăm,cácưuđãichínhphủđãđóngvaitròquan trọngtrongviệcthúcđẩynhucầu,tạoramột"sựhốihả"giả tạotrênthịtrường.Việcchấmdứtưuđãiđãngaylậptứctạo ramộtkhoảngtrống7.500USDtrongtúingườitiêudùng, khiến các mẫu xe điện của GM như Chevrolet Silverado EVvàHummerEVtrởnênkémcạnhtranhhơnsovớiđối

thủchạyxăng.

TheoNYT,việcchấmdứttrợgiákhôngchỉlàmgiáxeđiện tăng lên tương ứng, mà còn khiến tâm lý người tiêu dùng lunglay.Nhiềukháchhàngtrìhoãnkếhoạchmuaxe,trong khicácđạilýghinhậnlượngtồnkhotăngnhanh.GMvới chiếnlược“toànđiệnhóa”màGiámđốcđiềuhànhMary Barratừngcoilà“khôngthểđảongược”thìnayphảithừa nhận tốc độ chuyển đổi chậm hơn dự tính. Công ty chính thức nói rằng họ “điều chỉnh công suất sản xuất EV” do “nhucầungắnhạnchữnglạivàmôitrườngquyđịnhđang thayđổi.”

CácnhàmáychịuảnhhưởngtậptrungởMichigan,Ohiovà Tennessee,batiểubangvốnđượcGMcoilàtrụcộtcủanền sản xuất nội địa. Nhà máy Factory Zero tại Detroit, từng đượccangợilàbiểutượngcho“kỷnguyênxeđiệnMỹ”và làtrungtâmsảnxuấtxeđiệnquantrọngcủaGM,nayphải tạmđóngcửađếnđầutháng1nămsauvàchỉhoạtđộngmột ca khi tái khởi động, dẫn đến 1.200 lao động mất việc vô thờihạn.

Thậmchíquymôcủađợtsathảichothấysựảnhhưởnglan rộngtừkhâulắprápcuốicùngđếnchuỗicungứngpin. HainhàmáypinUltiumCells,liêndoanhgiữaGMvàLG EnergySolution,cũngtạmdừngsảnxuấtchođếngiữanăm 2026. Các nhà máy pin quan trọng ở Warren, Ohio và SpringHill,Tennesseesẽtạmthờiđóngcửa(idled)chođến giữa năm sau. Lịch trình đóng cửa này kéo theo việc 550 côngnhânởOhiobịsathảivôthờihạnvàhơn1.500công nhânkhácđốimặtvớiviệcchonghỉtạmthời,chothấytoàn bộchuỗicungứngEVđangbịđìnhtrệ.

GMkhôngđơnđộctrongcúphanhgấpnày.Rivian,hãng sảnxuấtxebántảiđiệntrẻtuổi,đãsathải600nhânviênchỉ một tuần trước đó. Volkswagen cũng vừa thông báo tạm ngừngsảnxuấtmẫuSUVđiệnID.4tạinhàmáyTennessee. Tấtcảđềuphảnánhmộtthựctế:doanhsốxeđiệnđangsụt giảm trên diện rộng, không chỉ do mất ưu đãi mà còn vì ngườitiêudùngvẫncòndèdặtvớihạtầngsạc,giáthànhvà độbềnpin.

HãngtinReutersnhậnđịnhdoanhsốxe

Bướclùichiếnthuật?

Dù cắt giảm mạnh tay, GM khẳng định vẫn “cam kết với sảnxuấttạiMỹ”vàcoiđâylàđộngtháitạmthờinhằmcân bằnglạigiữanhucầuthịtrườngvànănglựcsảnxuất.Một sốchuyêngiachorằngđâykhôngphảilàbướcthụtlùihoàn toàn, mà là “bước lùi chiến thuật” để GM tránh đốt thêm vốntrongmộtgiaiđoạnchưachắcchắn.

Vớiviệccácquyđịnhkhíthảicókhảnăngđượcnớilỏngvà xuhướngngườitiêudùngquaylạivớixelai(hybrid),GM cóthểphảitạmgáclạithamvọng“chỉsảnxuấtxeđiệnvào năm2035”màhãngtừngcôngbố.Thayvàođó,họsẽphải tìmcáchduytrìlợinhuậntrongmảngxeđộngcơđốttrong, songsongvớiviệccảithiệncôngnghệpinvàhạgiáthành xe điện, cuộc đua mà Tesla, Toyota và BYD đang dẫn trước.

NYT,Reuters,Fortune,BI

TheoBăngBăng
“50 không giao tiền, 60 không đưa lời, 70 không ở lại, 80 không mời cơm” nghĩa là gì?

Nghequatưởngđơngiản,nhưngẩnsauđólàcảmộttriếtlý sốngsâusắc.

“50khônggiaotiền”

Người xưa có câu “30 mà lập, 40 không nghi, 50 biết mệnh”. Khi con người bước sang tuổi 50, đa phần đã trải quanửađờibươnchải,sựnghiệpổnđịnh,concáikhônlớn, của cải tích lũy cũng tương đối. Nhưng đây cũng là giai đoạn bắt đầu bước vào tuổi xế chiều, sức khỏe giảm sút, gánhnặnggiađình(nuôiconănhọc,dựngvợgảchồng…) lạichồngchất.

Bởivậy,“50khônggiaotiền”cónghĩalàngườiởtuổinày khôngnêntùytiệnđemtiềnbạcđầutưhaychovaymượn. Tiềnbạctíchlũycảđờinênđểdưỡnggià,khôngnênmạo hiểm để rồi “mất cả chì lẫn chài”. Đồng thời, người khác cũngnêntránhgiaodịchlớnvớingườiởtuổi50,bởinếu xảyrarủirohaytainạnbấtngờ,rấtdễdẫntớitranhchấpvà phiềnphức.

Bướcsangtuổi60,conngườithườngtrởnêncốchấphơn, tâm tính thay đổi, đôi khi “trở lại như trẻ nhỏ”. Câu “60 khôngđưalời”nhắcnhởrằng,khiđốidiệnvớingườilớn tuổi, đặc biệt khoảng 60 trở lên, nên lựa lời mà nói, tránh chạmđếntựáihoặclàmhọtổnthương.

NhưcâuchuyệnvềôngTrương–ngườihàngxóm60tuổi–khicòn50tuổitínhtìnhhòanhã,nhưngđếnkhibướcsang tuổi60lạitrởnêndễnónggiận,cốchấpvàthíchhơnthua.

Lời

dặn tưởng lạ mà cực thấm!

Concháunhiềulầnphảinhườngnhịnchoyêncửayênnhà.

Đócũnglàminhchứngchoviệc,đừng“giaolời”vớingười ởtuổinày–tứcđừngtranhluận,hơnthua,vìchỉchuốclấy rắcrối.

“70khôngởlại”

Người xưa có câu “Thất thập cổ lai hy”, nghĩa là hiếm ai sốngđượcđến70.Ởđộtuổinày,sứckhỏeđãyếu,bệnhtật dễphátsinh.Vìthế,“70khônglưutrú”cónghĩalàkhông nên để người cao tuổi ở lại qua đêm tại nhà mình, vừa để bảovệsứckhỏechohọ,vừatránhnhữngrủirokhólường. Nếuchẳngmayngườilớntuổigặpchuyệnkhônghaytrong lúcởnhàmình,thìdùlàvôtình,chủnhàvẫnsẽchịuđiều tiếng, thậm chí liên lụy pháp lý. Người xưa vì thế mà khuyên:thàcẩntrọngcònhơn,tránhđểtìnhcảmbiếnthành

Nhữnggiátrịtưởngchừngnhỏbé,vốnhaybịlãngquên,lại trởthànhđiềuquýgiánhấttrongtuổigià.

Khi tuổi tác tăng dần, nhiều người mới nhận ra những gì từng theo đuổi như sức khỏe, tiền bạc, thành tựu hay sự nghiệpđôikhikhôngcònquantrọngbằngnhữngđiềugiản đơntrongcuộcsốnghàngngày

Ngườigiàcótâmtháitựtại

Bướcquatuổi50-60,nhiềungườimớihiểurằngsốngđến già,điềuquantrọnglàhọccáchhòahợpvớibảnthânvàgiữ tâmtháitựtại.Tâmtháitựtạinghĩalàdùbênngoàicóbao nhiêubiếnđộng,conngườivẫngiữđượccânbằngnộitâm, khônglolắngquámứcvềnhữngđiềukhôngthểthayđổi. Nhữngtiếcnuốivềcơhộiđãqua,nhữngướcmơchưathực hiện,haycảnhữngvấnđềsứckhỏekhôngthểđảongược… đềulànhữngđiềukhôngthểcứuvãn.Ngườigiàtựtạibiết

nhậntuổigià,chấpnhậnsựlãohóavàcáichếtlàquy luật

Các nghiên cứu cho thấy, người lớn tuổi giữ tâm thái tích cựcthườngsốnglâuhơn,khỏemạnhhơnvàmiễndịchtốt hơn.Ngượclại,loâuhaytứcgiậnvìnhữngđiềuvặtvãnhsẽ làmcơthểmệtmỏivàdễsinhbệnh.

Ngườigiàcógiađình,ngườithânbêncạnh

Mộttrongnhữngyếutố

làmnênhạnhphúctuổi giàlàsựđồnghànhcủangườithân.Concái,vợchồng,anh chịemhaycháuchắt-sựhiệndiệncủahọgiúpcuộcsống ngườigiàbớtcôđơnvàtăngchấtlượngsống.

phiềnphức. “80khôngmờicơm” Người trên 80 tuổi được xem là sống thọ nhưng cơ thể thườngđãrấtyếu.Câu“80khôngmờicơm”khôngphảilà bấtkính,màngượclạilàlờidặndòmangtínhphòngngừa vàtôntrọng.

Khimờicụgiàtuổinàydùngbữa,rấtkhónắmđượcchếđộ ăn kiêng, dễ xảy ra tình huống “ăn không hợp”, gây đau bụnghoặcmệtmỏi.Nếuchẳngmaycóchuyện,chủnhàsẽ mang tiếng “đãi cụ không chu đáo”. Thế nên, người xưa mớinói:đếntuổiấy,chỉnênthămhỏi,chứchớnênmờiăn uống. Nhìnbềngoài,câunóinàycóvẻ“lạnhlùng”thậmchí“thực dụng”, nhưng thực chất lại chứa đựng sự tinh tế và cẩn trọngtronggiaotiếp,ứngxử.Ngườixưakhôngdạytaxa lánh người già, mà là biết cách bảo vệ họ và chính mình khỏinhữngđiềukhôngmaycóthểxảyra. TheoTư Đờisống&phápluật

“50khônggiaotiền,60khôngđưalời,70khôngởlại,80 khôngmờicơm”-mỗiđộtuổi,mỗihoàncảnhđềucógiới hạn và sự khác biệt. Hiểu và tuân theo điều đó không chỉ giúpcuộcsốnganyênhơn,màcònthểhiệnlòngtôntrọng, hiểuđời,hiểungười.

Tuynhiên,khôngphảiaicũngmaymắncóđượcsựđồng hànhtrọnvẹn.Trongxãhộihiệnđại,khiconcáibậnrộn, người già dễ cảm thấy thiếu thốn tình cảm. Lúc này, việc duy trì quan hệ gia đình chất lượng, trò chuyện thường xuyênvàchiasẻcảmxúclàđiềuvôcùngquantrọng. Ngườigiàgiữsựtòmòvớithếgiớivàcósởthích

Nhiềungườilớntuổidễbằnglòngvớihiệntại,khôngmặn màthửnghiệmnhữngđiềumới.Thựctế,duytrìsựtòmòvà khámphágiúpnãobộkhỏemạnh,giảmnguycơsuygiảm nhậnthức. TheoTư

Nhìnchung,tuổigiàkhôngchỉlàsựsuygiảmvềthểchất, màcònlàthửtháchvềtâmlý.Nhữngngườibiếtđiềuchỉnh tâmthái,duytrìcácmốiquanhệtốtvànuôidưỡngsựtòmò thườngcócuộcsốngviênmãn,khỏemạnhvàhạnhphúc.

Cácnghiêncứuchỉrarằngviệchọctậpvàduytrìhoạtđộng xãhộicóthểlàmchậmsựpháttriểncủabệnhAlzheimer Nhiều người cao tuổi vẫn học, tham gia hoạt động cộng đồng,thửnhữngsởthíchmớinhưvẽtranh,trồngcây,đọc sách hay du lịch, giúp họ giữ được tinh thần trẻ trung và cuộcsốngphongphú. Ngườigiàcóđờisốngriêngthườngcảmthấytựdo,không bị cuốn vào những phiền toái hàng ngày, đồng thời nâng caosứckhỏevàhạnhphúc. Bàiviếtthểhiệnquanđiểmcánhâncủatácgiả.

sống&phápluật

“60khôngđưalời”

Đã đến mùa tăng ca 1 tháng kiếm được gần 2 chỉ vàng!!!

"Tăngca"nhậnjobngoài,làmvàihômmà thunhậpngangngửahoặcthậmchílàhơn1 thánglươngfulltime.

Nhữngngườiđanglàmviệctronglĩnhvực sángtạohoặctruyềnthông-quảngcáocó lẽ sẽ không lạ gì với lời khẳng định này: Cuốinămlàthờiđiểm"háiratiền".Khoảng 2-3thángtrướcTếtdươnglịch,nhiềunhãn hàngđãbắtđầurụcrịchtriểnkhaicácdựán chonămmớivàTếtnguyênđán.

Thị trường việc làm freelance vì thế cũng sôi động hơn hẳn. Người có mối quan hệ trong ngành và kỹ năng chuyên môn tốt, việctựtớitấptìmđến.Tuynhiên,cáikhólà làmsaođểcânđốiđượcthờigiankhi"chân trong, chân ngoài" và không rơi vào tình cảnhđợihoàichẳngthấytiềnvề?

Chia sẻ của Thùy Trang (29 tuổi, Hà Nội) hiện đang làm việc trong lĩnh vực Biên kịch, và Trọng Minh (31 tuổi) hiện đang làmviệctronglĩnhvựcThiếtkếđồhọa,sẽ chochúngtacâulời.

Thángnhận3jobngoàilàmuađượcgần2 chỉvàng

Lànhữngngườiđãcó6-7nămkinhnghiệm tronglĩnhvựccủamình,cảThùyTrangvà Trọng Minh đều thừa nhận: Cuối năm là thời điểm họ vừa mừng, vừa lo. Mừng vì biết kiểu gì cũng có job ngoài, kiếm thêm đượckhôngít.Cònlovì…bịdeadlines"dí" liênhồi,khôngphảivàingàymàcókhitới 2-3 tháng trời ăn không ngon ngủ không yên,bởingoàicôngviệcchính-vốncũng đãđủbậnrộntrongthờiđiểmcuốinăm,họ cònphảicânthêmcảviệcphụ. "Việc chính của mình là thiết kế đồ họa, việc phụ mình thường nhận là lên concept kết hợp thiết kế cho các dự án, các chiến dịch mừng năm mới. Thường thì từ cuối tháng 10 đến giữa tháng 11 là job bắt đầu "về"rồi.Cónhữngnhãnhàngmìnhđãhợp tác 3 mùa Tết, đến năm nay là mùa thứ 4, kháhiểunhauvàcũngquenvớiguồngcông việc, nên không căng thẳng như đợt đầu. Cái khó chỉ là cân đối thời gian, vừa làm full-time, vừa muốn kiếm thêm nên phải chấpnhậnlàmđêm.2-3thángcuốinămthì

ThùyTrangcũngtrongtìnhcảnh"bùđầu" tương tự. Cô cho biết thậm chí đã phải từ chốikhôngítlờimờihợptácdịpcuốinăm, vìsứclựccóhạn.

"Hiện tại mình làm việc cho 1 agency quảng cáo, công việc full-time dịp cuối nămcũngkhá"căng"rồinêndùmuốnkiếm thêm,cũngkhôngdámnhậnquánhiềujob ngoài.Vìnhậnmàkhônglàmđượcthìảnh hưởng uy tín của mình lắm, chưa kể ôm đồmquáthìcũngảnhhưởngviệcchính.Ưu tiên của mình vẫn là phải hoàn thành tốt việcfull-time,cònviệcphụthìxếpsaunên nhiều khi cũng phải từ chối 3-4 job ngoài lận"

ThùyTrangchiasẻvàtiếtlộcôngviệc"tay trái"màcôthườngnhậnlàviếtkịchbảncho các TVC quảng cáo. Tùy vào độ dài cũng nhưđộkhómàmỗikịchbảnđượcnghiệm thu, Thùy Trang có thể kiếm 6-7 triệu

đồng/kịch bản. Nếu quy ra thời gian làm

việc, con số này là thù lao cho 8-10 tiếng

"vắtkiệtbộóc",tươngđươngthờigianlàm

việccủa1ngàycôngchốnvănphòng.

CònvớiTrọngMinh,thùlaocủajobngoài cóphầnxôngxênhhơn:Khoảnggần2chỉ vàng!

"Cáikhólàkhâutraođổi,bànluậnđểchốtý

tưởng, chắc cũng mất khoảng 3-4 ngày

Chốt được phần đó rồi thì mình triển khai cũng nhanh thôi, khoảng 2 đêm là xong, cộngthêm2ngàychonhãnhàngfeedback và chỉnh sửa nữa, tổng cộng thời gian làm việcchắccỡ1tuầncho1job.1thángnhận cỡ 3 job là đủ mua 2 chỉ vàng" - Trọng

Minh kể và không ngại thừa nhận vì ham tiền, nên chưa từng có chuyện anh từ chối nhậnjobbaogiờ.

Làm sao hạn chế tối đa tình cảnh job đã xongmàtiềnkhôngvề?

Tìmđượcviệcđểkiếmthêmthunhậplà1 chuyện,làmsaođểnhậnđủtiềnlươngmà

khôngphảicấtcôngđiđòihaychờđợimòn mỏi,lạilàchuyệnkhác.

họa

Cũng phải trải qua đôi 3 lần rơi vào tình cảnhđãmọithứđãnghiệmthunhưngmãi không thấy "ting ting", Trọng Minh và

ThùyTrangmớibiếtcáchlựa"jobngon"để khôngthiệtphầnmình.

1 - Làm việc qua email, bắt buộc phải có hợpđồngrõràng

"Traođổitrongquátrìnhlàmviệcthìcóthể nhắntinquaZalochonhanhvàtiên,nhưng đếnlúcgửisảnphẩmvànghiệmthuthìbắt buộc phải gửi qua email. Ngoài ra, mình luôn yêu cầu có hợp đồng rõ ràng về quá trình thanh toán, cũng như thời hạn nhận brief-gửisảnphẩm.Mìnhthườngyêucầu nhãnhànghoặcđơnvịagencyhợptácvới nhãnhàng-vàtrựctiếplàmviệcvớimình, thanhtoán50%chiphísaukhichốtfinal.

Sảnphẩmmìnhgửichođốitáccheck,mình đóngwatermark,đếnkhinàomìnhnhậnđủ thù lao như hợp đồng (có thể 50% hoặc 100%tùytừngjob),mìnhmớigửibảnmà họcóthểsửdụngđược" -TrọngMinhchia sẻ.

2-Né"jobgấp"

Đây là kinh nghiệm màThùyTrang rút ra sau1lầnnhậnjobgấpcáchđây3năm,và

đếngiờvẫnchưanhậnđượctiền.Côcũng không còn nuôi hy vọng có thể đòi được khoảnthùlaocủalầnhợptácđó,đànhchấp nhận coi như "học phí" để biết cách làm

việckhinhậnjobngoài.

"Bản chất công việc của mình là viết kịch bản TVC quảng cáo. Thời điểm cuối năm thìđólàchiếndịchlớn,nhãnhàngnàocũng chuẩnbịtrướctừtận2-3tháng,nênnếucó người tìm mình và nói là "đang gấp lắm", thìquảthựcrấtđángnghi.Đếndựánmừng nămmớimàcònphảigấpgáptìmnhânsự outsource,chứngtỏkhâuvậnhànhcóvấn đề, nên khó mà trông mong khâu nghiệm thu, thanh toán đúng hẹn được" - Thùy Trangphântích.

3 - Làm rõ trách nhiệm đóng thuế TNCN vớihợpđồngjobngoài Đây là điều mà cả Thùy Trang và Trọng Minhđềunhấnmạnh.Cónhữngđơnvịsẽ chịu trách nhiệm đóng thuế TNCN cho freelancer, nhưng cũng có những nơi thì không, họ chỉ trả thù lao cho đầu việc đã traođổi,nênnếukhônglàmrõchuyệnnày, khảnăngchínhmìnhsẽlàngườichịuthiệt.

"Mình thấy những đơn vị uy tín mà mình làmviệccùngthìhọđềuđóngthuếTNCN cho freelancer Cái cần làm rõ là tiền thực nhậncủamìnhđãbaogồmtiềnthuếTNCN hay chưa.Ví dụ job đó, 2 bên trao đổi chi phílà25triệuđồngchofreelancer,vànhãn hàng chịu trách nhiệm đóng thuế TNCN, thìconsốtrênhợpđồngcóthểcaohơn25 triệu đồng để đảm bảo chi phí thực nhận không bị ảnh hưởng" - Trọng Minh giải thích.

ThùyTrangcũngcócùngquanđiểm:" Kể lànhậnjob3-4triệu,mìnhcũngnênhỏikỹ xem họ có chịu trách nhiệm đóng thuế TNCN cho mình hay không. Cũng có nhữngnơihọtừchối,chỉtrảthùlaothôi,thì mình cũng biết để tự khai thuế, nộp thuế. Chứ nếu nhận nhiều job ngoài mà không lưutâmvấnđềthuếTNCNthìsẽbịphạtvà phảinộptruythu"

OREGON MARKET OR G GO M RKE

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.