VN ISSUU# 853

Page 1


ThứSáu,Ngày 10/10/2025

Sai lầm khiến nồi nước dùng đục và nhạt vị

Thóiquenchâmnướclãkhinồinướcdùngcạnkhôngchỉ làm món ăn mất ngon mà còn có thể phá hỏng thành quả ninhxươnghànggiờcủangườinộitrợ.

TrongẩmthựcViệt,nồinướcdùngtrongveo,ngọtthanhtừ xươngđượcxemlà"linhhồn"củacácmónbún,phở,miến. Để có được nồi nước dùng chuẩn vị, người nấu phải kỳ côngsơchếxương,khửmùirồihầmliuriutrongnhiềugiờ.

Nhưngthóiquentưởngchừngvôhạilàchâmthêmnướclã khinướccạnlạicóthểkhiếnmọicôngsứcđổbể.

Tạisaokhôngnênchâmnướclã?

Vềmặtkhoahọc,ninhxươnglàquátrìnhchiếtxuấtcáchợp chất tạo vị ngọt tự nhiên (amino acid) và độ sánh (collagen).Khinồihầmđangsôiởnhiệtđộổnđịnh(90-95 độC),việcđổnướclãvàosẽlàmnhiệtđộgiảmđộtngột. Sự"sốcnhiệt"nàygâyrahaihệquảtiêucực.Thứnhất,các phântửproteinđanglơlửngsẽcolạivàkếttủa,tạothành những váng bọt xám, khiến nước dùng bị đục. Chất béo cũngnhanhchóngđônglại,nổithànhtừngmảnglớn.Thứ hai,cácthớthịtvàsụntrênxươngcocứnglại,"khóa"dịch ngọt bên trong thay vì tiếp tục tiết ra, làm cho nồi nước dùngdùhầmlâuvẫnnhạtvị.

Nước dùng phở gà trong, màu hổ phách nhẹ. Ảnh: Bùi

Đặcbiệt,vớinướcdùngtừcá,việcchêmnướclãlàtốikỵ. Nhiệt

Giảiphápđúnglàgì?

Đểgiữchonồinướcdùngluôntrongvàngọt,ngườinộitrợ có kinh nghiệm luôn chuẩn bị sẵn một ấm nước sôi bên cạnh. Khi cần châm thêm, hãy dùng nước đang sôi để khônglàmgiánđoạnquátrìnhhầm.Mứcnhiệtlýtưởngcần

duytrìlàkhoảng90−95 C(sôilăntăn,khôngsụcmạnh), đủ để collagen phân hủy thành gelatin tạo độ sánh và vị ngọtsâu,màkhônglàmđụcnước.

Khinồinướcdùngđãhoàntất,việcchođávàogiúptoànbộ vángmỡvàtạpchấtđônglạivànổilênbềmặt,giúpngười nấu dễ dàng hớt bỏ triệt để, thu được thành phẩm trong tuyệtđối.Vớicácmónluộcnhưgàhaythịtheo,việcvớtra và ngâm ngay vào âu nước đá còn giúp da giòn, thịt săn chắcvàcómàuđẹpmắt. Nhưvậy,thờiđiểmsửdụngnướclàyếutốquyếtđịnh.Khi đangninh,tuyệtđốikhôngdùngnướclã.Nhưngkhiđãnấu xong, nước đá lại trở thành công cụ đắc lực để nâng tầm món ăn. Nếu lỡ tay châm nước lã, bạn có thể "cứu chữa" bằng cách đun sôi lại và liên tục hớt bọt, nhưng hương vị khócóthểđạtđượcđộhoànhảo.

BùiThủy

Vìsaochiênnembịvỡnhân?

Dùthửnhiềucáchnhưngmộtsốngườinộitrợvẫngặptình trạngránnem(chảgiò)bịbụcvỡ,dầubắnvàmấtmỹquan.

Theonhữngngườinộitrợkinhnghiệm,khiránnembịnổ, nhânvỡlàdonhâncònquáướt.Raucủ,miếnhaymộcnhĩ nếuchưađểráo,chỉtháixongrồitrộnluônsẽcòngiữnhiều nước,khirándễlàmvỏphồnglênrồinứt,gâybắndầu.

Xétdướigócđộvậtlý,khichonemvàodầumỡnóng,phần nướctừraucủquảtrongnhânbốchơi,thểtíchgiãnnởgấp nhiềulần.Hơinướcbịgiữtrongkhốinhângóichặt,không cóđườngthoátsẽphábunglớpvỏmỏngbênngoàigâynứt vỡ.

thoátdầnkhirán.

Vỏnemcũnglàyếutốquyếtđịnhnemránvànggiònvàgiữ nhântrọnvẹn.Nếudùngbánhđanemđểkhô,cứnggiòndễ nứtlúcgói,khirántrongchảodầucàngdễvỡ.Ngượclại, nếuquếthoặcnhúngđểlàmmềmbánhđanemquánhiều nướclạinhão.Khirán,gặpnhiệtsẽnhũnnát,khógiữnhân.

NgườinộitrợHàNộixưacómẹoxếpxenkẽbánhđanem vớiláchuốitươigiúptạođộẩm,làmvỏmềmdễgóihơn, Ngoàira,còncócácbíkípkhácnhưquétchútdấmloãng hoặc bia lên vỏ, giúp bánh mềm dẻo, dễ cuốn, khi rán vỏ giònrụmmàkhôngnổ.

trong

nhỏvừa,chonemvàoránvàngđềucácmặt.Lúcnày,lớpvỏ ngoàigặpdầunóngtrảiquaphảnứngMaillard,tinhbộtvà protein biến đổi tạo màu nâu vàng và hương thơm đặc trưng.Đâylàlýdonemđạtvịngonnhấtkhiránởmứcnhiệt ổnđịnh,khôngquágiàcũngkhôngquánon. Nếudầukhôngđạtnhiệtđộlýtưởng,phảnứngMaillardbị giánđoạn,vỏnemdễsậmmàuhoặcmềmỉumàchưakịp giòn.Chúý,cầndầumỡngậpítnhấtnửachiếcnemđểnhiệt truyềnđều,hạnchếđảonhiềulầnvìcàngđộngchạmmạnh,

nhânchưakịpchín,hơi

tíchtụkhiếnvỏdễnứt.Nếu đundầumỡquágià,khichonemvàorán,lớpngoàicháy nhanhnhưngbêntrongvẫncònẩm.

liệu.Nếunhân nemvừalấytừtủlạnhrađãchiênngay,sựchênhlệch

Kinhnghiệmdângianthườngkhuyêncuốnvừatay,đểnem có

Cáchgóinemcũnglàmộtnguyênnhângâybụcvỡnhân. Nếucuốnquáchặttay,khirán,hơinướctrongnhânkhông cólốithoát,giốngnhưchiếcnồiápsuấtthunhỏ.Khigặp nhiệt,áp lựcdồn lênthànhvỏ nemvốn dĩ mỏng khiếnvỏ bụcra.Ngượclại,nếucuốnquálỏng,dầunóngdễlenlỏi vàonhân,gặpphầnnướccònlạicũnglàmvăngdầuvànổ. Sựchênhlệchnhiệtđộtrong–ngoàicũnggâynổ.Bíquyết

chắc mà vẫn thoáng. Mép nem

Loại rau được ví như "thần dược của nam giới":

Thường xuất hiện trong

món cao cấp, luộc hay xào

bảo vệ tinh trùng khỏi tác động của gốc tự do,đồngthờigópphầnnângcaokhảnăng sinhsảnởnamgiới.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các công dụng trênvẫnđangđượctiếptụcnghiêncứu.Các chuyêngiakhẳngđịnhmăngtâykhôngphải là thuốc đặc trị, mà là một loại thực phẩm lànhmạnh,bổsungvàochếđộăncânđối. Việcsửdụngmăngtâythườngxuyêncóthể mang lại nhiều lợi ích cho cả nam giới lẫn phụnữ.

chấmxìdầu,mùtạtcũngđủkhiếnbữacơm giađìnhthêmphầnmớilạ.

đều ngon n

Loại rau không chỉ xuất hiện trong nhiều món ngon bởi hương vị mà còn bởi hàm lượngdinhdưỡngđặcbiệt.

Sau đây là một ví dụ như thế - măng tây Khôngchỉđượcmệnhdanhlà"rauhoàng đế", măng tây còn được nhiều trang nước ngoàivínhư"thầndượccủanamgiới”hay “viagratựnhiên”.

Bêncạnhcácloạithịt,cá,cungcấpđạmthì rau xanh - nguồn cung cấp chất xơ cùng nhiều vitamin, khoáng chất khác cũng là yếutốkhôngthểthiếutrongmâmcơmcủa mọigiađình.Cónhiềuloàiraukhôngchỉ chế biến được thành nhiều món ăn ngon màcònnổibậtbởihàmlượngdinhdưỡng cao,đượcvívonvớinhiềubiệtdanhthúvị. Điều này được chuyên trang Health nhấn mạnh: “Măng tây chứa saponin như protodioscin,đượcnghiêncứuvớivaitrò tiềm năng trong việc tăng testosterone và cải thiện chức năng tình dục ở nam giới”. Theo chuyên trang National Geographic, từthếkỷ19,măngtâyđãđượccoinhưmột loại “viagra thực vật” ở châu Âu, thường đượcdùngđểkíchthíchhammuốn.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng măng tây chứa một hợp chất đặc biệt thuộc nhóm saponin có tên protodioscin. Một số thử nghiệmchothấyprotodioscincókhảnăng tácđộngđếnnồngđộtestosterone,từđóhỗ trợcảithiệnsinhlývàchứcnăngsinhsảnở namgiới.

Ảnh minh hoạ Ảnh minh hoạ

Nhìnchung,măngtâyphùhợpvớihầuhết mọi đối tượng: từ người muốn giảm cân, phụnữmangthai,đếnngườicaotuổicầnbổ sungchấtxơ.Riêngnhữngngườiđangđiều trị bằng thuốc chống đông máu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng nhiều măng tây, do loại rau này chứa hàm lượng vitaminKđángkể.

Trồng,muavàchếbiếnmăngtâynhưthế nào?

Khác với nhiều loại rau ngắn ngày, măng

Côngthứcmónngonvớimăngtây

1.Măngtâyxàotỏi

Nguyênliệu:

200gmăngtâytươi 3–4téptỏibăm 1muỗngcanhdầuănhoặcdầuôliu

Muối,hạtnêm,tiêu

Cáchlàm:

Rửasạchmăngtây,cắtbỏphầngốcgià,cắt khúcdàikhoảng5–7cm.

Đunsôinước,chầnnhanhmăngtây1phút, sauđóvớtrangâmnướcđáđểgiữmàuxanh vàđộgiòn.

Không chỉ dừng lại ở hợp chất này, măng tây còn giàu kẽm, sắt, vitamin A, C, E, folate (vitamin B9) và nhiều khoáng chất thiết yếu khác. Theo VNExpress, những dưỡngchấtnàycótácdụngchốngoxyhóa,

tâylàcâylâunăm,mộtlầntrồngcóthểthu

hoạchliêntụctừ7đến10năm.Câyưađất

tơixốp,thoátnướctốt,khíhậuấmápvàcần

được chăm sóc kỹ lưỡng. Người trồng

thườngmấttừ6đến8thángđầuđểcâyphát triển, sau đó mới có thể thu hoạch măng non. Khi măng cao chừng 25–30 cm, thân cònmậpvàngọnchưanởbunglàlúcthích hợpđểcắt.

Trong một bài đăng đăng trên VnExpress, mộtsốhộnôngdântạiĐồngbằngsôngCửu Longchobiết,chỉcần1,5hađấttrồngmăng tâycóthểmanglạidoanhthucảtỷđồngmỗi năm, nhờ nhu cầu thị trường cao và giá ổn định.Hiệnnay,giámăngtâytạinhiềuvùng dao động từ 50.000 đến 100.000 đồng/kg, tùyloạivàthờiđiểm.

TrongẩmthựcÂu–Mỹ,măngtâythường

được dùng kèm với các món chính như bò bít tết, cá hồi, thịt nướng. Trong ẩm thực Việt, măng tây lại trở thành nguyên liệu trong các món quen thuộc như súp cua măngtây,măngtâyxàotỏi,hoặcmăngtây cuộn thịt bò. Dù chế biến cầu kỳ hay đơn giản,điểmchunglàgiữđượcđộgiòn,ngọt tựnhiêncủamăng.

Để giữ được hương vị và dinh dưỡng, các đầu bếp khuyên nên chế biến măng tây nhanh,khôngnấuquálâu.Mộtmẹonhỏlà chầnsơmăngtrongnướcsôi,sauđóngâm vào nước đá để giữ màu xanh và độ giòn. Món măng tây xào tỏi hay măng tây hấp

Phithơmtỏivớidầuăn,chomăngtâyvào đảonhanhtay

Nêmmuối,hạtnêmvừaăn,thêmchúttiêu. 2.Măngtâycuộnthịtbòápchảo Nguyênliệu:

200gthịtbòthăntháilátmỏng

150gmăngtâynon

Nướctương,tỏibăm,tiêu,dầuăn Cáchlàm:

Măngtâyrửasạch,cắtbỏphầngốcgià.

Thịtbòướpvớichútnướctương,tỏibămvà tiêukhoảng15phút.

Trải từng lát bò, đặt 2–3 cây măng tây vào giữarồicuộnchặt.

Làm nóng chảo, cho cuộn bò vào áp chảo đềucácmặtđếnkhichínvừa.

3.Súpcuamăngtây

Nguyênliệu:

100gmăngtâynon

100gthịtcuahoặccualộtsẵn

1quảtrứnggà

1thìacanhbộtnăng(hòavớinước)

Giavị:muối,hạtnêm,tiêu,ngòrí Khisôi,nêmgiavịvừamiệng,từtừchobột năngđãhòanướcđểtạođộsánh. Rắcthêmtiêuvàngòrítrướckhitắtbếp.

tạovânđẹpmắt.

sống&phápluật Măngtâyrửasạch,cắtkhúcnhỏ.

Nấu khoảng 600 ml nước dùng gà hoặc nướcxương,chothịtcuavàmăngtâyvào.

Một chiếcbánhTrung thu ngon không chỉ cần nguyên liệu tốt, công thức chuẩn, mà cònđòihỏisựchínhxácvàkiênnhẫntrong kỹthuậtnướng.

KhinướngbánhTrungthu,nhiềuphảnứng lýhóadiễnrađồngthời.

Vỏ bánh được tạo từ bột mì, nước đường, dầuănvàtrứng.Nhânbánhđadạngtừchay tới thập cẩm. Bên ngoài quét phủ lớp dầu bónghoặclòngđỏtrứng.Dướitácđộngcủa nhiệt độ, mỗi thành phần phản ứng theo cách riêng. Tinh bột trong bột mì gelatin hóa ở khoảng 60 - 70°C, hút nước và hình thànhmạnglướidẻo,làkhungnềnchokết cấuvỏ.Proteintừglutenvàalbumintrứng đôngtụởmứcnhiệtcaohơn,giúpbánhgiữ dáng. Đường cùng amino acid tham gia phảnứngMaillardmạnhở140-160°C,tạo màu nâu vàng và hương thơm đặc trưng. Trongkhiđó,chấtbéotừnhântiếtratừtừ, ngấmvàovỏ,giữẩmvàlàmmềm.

Những phản ứng này không xảy ra đồng loạtmàtheotừngngưỡngnhiệt,đòihỏiquá trìnhgianhiệtcókiểmsoát.Nếunướngmột lần lâu ở nhiệt cao, lớp vỏ chịu nhiệt trực tiếpdễkhôcứnghoặccháytrongkhinhân bên trong chưa đạt trạng thái ổn định. Sự chênhlệchcònkhiếnđộẩmphânbốkhông đều,vỏcóthểtáchkhỏinhân,bánhnhanh xuốngcấpvàkhóđểlâu.

Mẹo nướng bánh Trung thu

Đólàlýdongườilàmbánhkhôngthểnóng vội,màphảichianhỏquátrìnhthànhnhiều lần nướng, thường là 3 lửa. Mỗi lần như mộtnấcthangcủacácbiếnđổihóahọcvà vậtlý,đảmbảochiếcbánhhoànthiệncảvề cấutrúc,màusắc

Lần nướng đầu tiên được ví như bước đặt nềnmóng,địnhhìnhkhốibánh.Bánhđược cho vào lò đã làm nóng sẵn ở mức nhiệt tương đối cao, khoảng 180-200°C, trong chừng10phút.Mụcđíchchínhlàlàmvỏse lại,địnhhìnhdángbánh.

Trong giai đoạn này, tinh bột trong bột mì bắt đầu gelatin hóa một phần, hút nước và trởnêndẻo,cònproteintrongbộtvàtrứng bắtđầuđôngtụ.Nhữngbiếnđổinàytạonên một lớp vỏ bao bên ngoài, giúp bánh giữ đượchìnhkhối,khôngbiếndạngkhiphần nhân nóng chảy Bề mặt bánh lúc này trở nêncứngnhẹ,vừađủđểsauđócóthểphết thêm lớp phủ mà không bị loang. Có thể hình dung đây như dựng khung một ngôi nhà, định hình để các công đoạn sau phát huytácdụng.

Saulầnnướngđầu,bánhđượcđưarangoài, để nguội bề mặt và phun sương nhẹ rồi để nguội. Hơi ẩm từ phun sương ngăn vỏ bị nứtgãy,đồngthờitạođiềukiệnđểphếtvỏ bánh không bị loang lổ. Chính độ ẩm này còn giúp bề mặt đàn hồi hơn, tránh hiện tượngnứtkhitiếptụcnướng.

Lầnnướngthứhailàgiaiđoạntạomàuvà hươngđặctrưng.Lúcnày,bánhđãổnđịnh hìnhkhối,vỏcứngnhẹvàcóthểchịuthêm lớpphủ.Ngườilàmbánhquéthỗnhợplòng đỏ trứng, dầu mè hoặc chút xì dầu để tạo màuđẹp.

Khibánhtrởlạilòởmứcnhiệtkhoảng160180°C trong 10 phút, phản ứng Maillard diễnra.Đườnggặpaminoacidtừtrứngvà bột mì, tạo nên sắc vàng nâu và phát sinh hàngtrămhợpchấtthơm.Đâylàphảnứng nềntảngquyếtđịnhdiệnmạovàhươngvị quyếnrũcủabánhnướngcổtruyền.

điểm'vàng'bỏmuốivàomónăn

Nhiều người có thói quen cho muối ngay khi dầu nóng, hoặcsắpnấuxong,màkhôngbiếtsẽkhiếnmónănvừamất vịvừakhôngtốtchocơthể.

Cóbasailầmphổbiếntrongnêmmuốinhiềungườimắc. Chomuốikhidầunóng

Nhiềungườinghĩmuốitantrongdầusẽgiúpmónănđậm đà.Tuynhiên,khidầutrên180độC,muốicóthểphảnứng sinhranitrosaminekhôngtốtchosứckhỏe.I-ốttrongmuối cũngbayhơi,giảmtácdụngbổsung.

Ngoàira,hạtmuốicọxátlàmhỏnglớpbảovệtrênchảosắt, khiến chảo nhanh gỉ, còn với chảo chống dính ở nhiệt độ caocóthểpháhủylớpphủ.

Lầnnướngcuốicùngởlửa3làbướchoàn thiệnvàổnđịnhkếtcấu.Saukhiđãcóhình dángvàmàusắccơbản,đưabánhtrở

có ở bánh Trung thu. Trong ẩm thựcchâuÂu,nhiềuloạibánhmìcũngtrải qua nhiều pha nhiệt. Lần đầu để tạo vỏ se lại,lầnsauđểổnđịnhruộtbánh,tránhbết dính.Cáchlàmnày,tuyxuấtpháttừcácnền ẩm thực khác nhau nhưng đều hướng đến cùng một mục đích: kiểm soát nhiệt độ để dẫn dắt các phản ứng hóa học theo đúng nhịp,đemlạicấutrúc,hươngvịvàmàusắc tốiưu.

bếp, nước sẽ nhạt, thịt bã, kémngọt.

-Rauláxanh:nêmgiavịnày

Cóngườichotoànbộmuốingaytừđầuhoặcchờđếncuối mớinêm.Kếtquảbênngoàimặn,bêntrongnhạt;hoặcvị khôngđồngđều.Vídụ,vớikhoaitây,càrốt,nếunêmlúc sắp tắt bếp sẽ khó ngấm vào bên trong. Ngược lại, rau lá xanhchomuốisớmsẽdễchảynước,mềmnhũn,kémngon. Khihầmxương,nấugà,nhiềungườisợchomuốisớmlàm thịtdainênđợiđếncuốimớinêm.Thựctế,nêmnótrong quátrìnhnấugiúptiếtvịumami,làmnướcdùngngọtvàthịt mềm hơn. Nếu chỉ nêm khi

khitắtbếp30giâyđể raugiòn,giữmàuvàvitamin.Ngoạilệ:raudền,raubinacó thểthêmchútmuốikhichầnđểkhửchát,giữmàu. Mỗiloạinguyênliệu,mỗimónăncóthờiđiểmnêmkhác nhau.Nêmđúnglúcsẽgiúpmónăngiữtrọnhươngvịvà giátrịdinhdưỡng.

-Raucủ,củquả(khoaitây,càrốt...):xào3-5phútchohơi vàngrồimớinêm,sauđóđảothêm2-3phútđểthấmđều.

-Thịt(heo,bò,gà...):nêm2lần.Lần1khiướp(khoảng1% lượngthịt),lần2khithịtchín80-90%đểcânvị.Vớimón hầm,nênchosau15-20phútnấu,cuốicùngđiềuchỉnhlại. -Đậuphụ,chếphẩmtừđậu:saukhichovàochảokhoảng2 phút,tạolớpvỏngoàirồinêm,giúpthấmvịmàkhôngbị cứng.

-Canh,súp:nêm2lần.Lầnđầukhinướcsôiđểnguyênliệu tiếtvịngọt;lầnhaitrướckhibắcramộtphútđểđiềuchỉnh mặnngọt.Ngoạilệcanhtrứng,canhcàchuanênnêmmuối khinguyênliệugầnchínđểkhôngvón,vịphântánđều. TheokhuyếnnghịcủaWHO,ngườilớnchỉnêndùngtốiđa 5g muối một ngày (khoảng một nắp chai bia). Tuy nhiên cầntínhcảlượngẩntrongnướctương,dầuhào,mắm,dưa muốiđểkhôngvượtquámức.Muốii-ốtgiúpphòngbệnh thiếui-ốtnhưngdễbayhơikhigặpnhiệt,nênthêmởcuối quátrìnhnấu.

BùiThủy

ThứSáu,Ngày 10/10/2025

tiếp theo trang 16

Không ít phụ huynh Á Đông coi việc cho con đi du học như tấm vé đổi đời. Dù thu nhập chỉ ở mức vừa phải, nhiều gia đình vẫnchấpnhậnvaymượn,cầmcốtàisảnđể concócơhộibướcrathếgiới.Nhưng1-2tỷ đồng không chỉ là con số - đó là sức lao độngtíchcópcảđời,làsựđánhđổituổigià yênổnđểconcómộttươnglairộngmở.

Ởchiềungượclại,đứatrẻđượcgửigắmkỳ vọngquálớnthườngchỉnghĩ:"Đâylàtrách nhiệmcủachamẹ".Nếukhôngđượcdạyrõ ràngvềýthứctàichính,condễcoinhững

nỗ lực của gia đình là chuyện hiển nhiên. Vàkhibướcvàođời,cácmốiquanhệtình cảm, bạn bè, công việc... có thể chi phối hànhvicủaconnhiềuhơnchínhgốcrễgia đình.

Tiềnbạckhôngthaythếđượccáchdạycon biết ơn.Trong câu chuyện này, đáng trách không chỉ là chàng trai mà còn có cả cách nuôidạy Chamẹcóthểlochocontiềnbạc, họcphí,nhưngnếuthiếuđiviệcdạyconvề tráchnhiệm,sựbiếtơnvàgiátrịtìnhthân, thìnhữnggìconđạtđượcdễtrởthànhxalạ vớichínhngườiđãhisinhchomình.

Có những gia đình giàu có nhưng con vẫn hiểurõtiềnhọcphí,chitiêuởnướcngoài, tấtcảđềulàsựnỗlựcvàhisinhcủabốmẹ. Nhờđượcdạytừnhỏcáchtrântrọngvàghi nhớ, đứa trẻ lớn lên sẽ coi việc phụng dưỡng, đền đáp là lẽ đương nhiên. Ngược lại, nếu cha mẹ chỉ biết "cho" mà không "giáo dục" thì số tiền dù có lớn đến đâu cũngcóthểbiếnthànhkhoảngcách.

Tình thân cũng cần được vun đắp bằng sự đối thoại. Không thể phủ nhận khi trưởng thành, con cái có quyền tự quyết, có lựa chọn riêng trong tình cảm và cuộc sống. Nhưng điều đáng buồn là, nếu trong suốt

quá trình lớn lên, cha mẹ và con cái thiếu đốithoại,thiếusựchiasẻ,thìđếnmộtngày, khoảng cách sẽ khiến mọi quyết định của contrởthànhcúsốcvớichamẹ.

Chamẹcầndạycontừsớmrằngmỗiđồng tiềnchođiđềucómồhôivànướcmắt;mỗi cơ hội học tập, trưởng thành đều gắn liền với sự hi sinh thầm lặng. Sau tất cả, tình thân không chỉ là chuyện "máu mủ" mà là sựkếtnốicầnnuôidưỡngquatừnglờidạy, từngbuổitròchuyện.

An

Cách dùng hộp nhựa an toàn trong lò vi sóng

Hộpnhựatiệnlợi,lòvisónggiúplàmnóng

đồ ăn nhanh; nhưng cách dùng hộp nhựa trong lò vi sóng sao cho an toàn thì không phảiaicũngbiết.

Trongnhịpsốngbậnrộnhiệnđại,lòvisóng đã trở thành trợ thủ đắc lực trong căn bếp củamọigiađình,giúpchúngtahâmnóng thứcănnhanhchóngvàtiệnlợi.Cùngvới đó, hộp nhựa cũng là vật dụng không thể thiếuđểlưutrữvàmangtheothựcphẩm.

Chohộpnhựađựngthứcănvàolòvisóng để hâm nóng là thói quen rất phổ biến, nhưngliệucóthựcsựantoàn?Cácnghiên cứuđãchỉrarằng,mộtsốloạinhựakhibị đun nóng có thể giải phóng các hóa chất như phthalates, bisphenol A (BPA) vào thức ăn, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe conngười,baogồmrốiloạnnộitiếttố,các vấn đề về sinh sản và nguy cơ mắc bệnh mãntính.

Chínhvìvậy,việcnắmvữngcáchdùnghộp nhựa an toàn trong lò vi sóng vô cùng cần thiếtđểbạnbảovệbảnthânvànhữngngười thânyêu.

Phânbiệthộpnhựaantoànvớilòvisóng Điềuđầutiênvàquantrọngnhấtđểsửdụng hộp nhựa an toàn trong lò vi sóng là bạn phảibiếtcáchnhậndiệnloạihộpnhựaphù

hợp. Không phải tất cả các loại nhựa đều đượcthiếtkếđểchịunhiệtđộcao.

-Tìmkýhiệu"microwavesafe"hoặc"lòvi sóng":Đâylàdấuhiệurõràngnhất,cáchộp nhựa có ký hiệu này (thường là hình lò vi sóng với các đường sóng hoặc ký hiệu an toàn cho lò vi sóng) đã được nhà sản xuất kiểmnghiệmvàchứngnhậnlàantoànkhi dùngtronglòvisóngởmộtmứcđộvàthời giannhấtđịnh.

- Kiểm tra mã tái chế (plastic resin code): Ký hiệu này thường là một số từ 1 đến 7 nằm trong hình tam giác mũi tên, ở dưới đáyhộp.

- Nhựa PP (Polypropylene): Đây là loại nhựađượckhuyếnnghịantoànnhấtđểsử dụngtronglòvisóng.PPcókhảnăngchịu nhiệtđộcao(điểmnóngchảykhoảng160170°C) và ít có khả năng thôi nhiễm hóa chất.

- Nhựa HDPE (High-Density Polyethylene): Khá an toàn và chịu nhiệt tốt nhưng không bằng PP Có thể dùng tronglòvisóngnếuđượcnhàsảnxuấtghi rõ.

Các loại nhựa tuyệt đối tránh dùng cho lòvisóng

- Nhựa (PET/PETE): Chai nước, nước ngọt.Nókhôngchịunhiệt.

-Nhựa(PVC):Màngbọcthựcphẩm,chai dầuăn.Tuyệtđốikhôngdùngnótronglòvi sóng.

- Nhựa (PS - Polystyrene): Hộp xốp, cốc dùng một lần. Loại nhựa này rất dễ thôi nhiễmstyrene(chấtcóthểgâyungthư)khi gặpnhiệt.

-Nhựa(Other/PC-Polycarbonate):Cóthể chứaBPA.Trừkhicónhãn"BPA-free"và "microwave-safe"rõràng,tốtnhấtbạnnên tránh.

Việcnắmrõkýhiệunhựaantoànlòvisóng làkiếnthứccơbảnđểthựchiệncáchdùng hộpnhựaantoàntronglòvisóng.

Nguyên tắc sử dụng hộp nhựa an toàn tronglòvisóng

Ngay cả khi hộp nhựa có ký hiệu "microwave-safe", bạn vẫn cần tuân thủ cácnguyêntắcsauđểđảmbảoantoàntuyệt đối.

-Chỉhâmnóng,khôngnấuchín:Hộpnhựa "microwave-safe" được thiết kế để chịu nhiệtkhihâmnóngthứcăn(thườnglàtrong thờigianngắnvànhiệtđộvừaphải),không phải để nấu chín hoàn toàn thực phẩm từ

trạngtháisống.Thờigiannấulâuvànhiệt độ cực cao có thể làm hỏng nhựa

nguy

nhiễm hóa

Hâm nóng

-Tránhđểthựcphẩmdínhdầumỡtiếpxúc trựctiếpvớinhựa:Cáchóachấttrongnhựa dễ dàng thôi nhiễm vào thực phẩm giàu chấtbéohơn.Nếuhâmnóngthứcănnhiều dầumỡ(nhưthịtkho,mónchiênxào),hãy đảm bảo có một lớp giấy nến hoặc khăn giấy ẩm lót giữa thực phẩm và hộp nhựa. Tốt nhất là chuyển sang bát sứ hoặc thủy tinh.

- Không dùng hộp nhựa đã cũ, trầy xước hoặcđổimàu:Đồnhựacũ,bịtrầyxướclà nơitrúngụlýtưởngcủavikhuẩn.Khihâm nóng, các hóa chất từ nhựa cũng dễ dàng thôi nhiễm ra hơn. Thay thế ngay các hộp nhựacódấuhiệuxuốngcấp.

ăntrongkhoảngthờigianngắn(vídụ: 1-2phútmỗilần),kiểmtravàkhuấyđềurồi hâmtiếpnếucần. -Tháonắphoặchénắpkhihâmnóng:Khi hâm nóng, hơi nước trong thức ăn sẽ bốc lên và tạo áp suất bên trong hộp. Nếu đậy kín nắp, áp suất có thể làm nắp bật ra đột ngột gây bỏng hoặc làm hộp nhựa bị biến dạng. Luôn tháo nắp ra hoàn toàn hoặc hé nắpmộtchútđểhơinướcthoátrangoài. -Luônlàmnguộithựcphẩmtrướckhicho vàohộpnhựađểbảoquản:Đổthứcănnóng trựctiếpvàohộpnhựacóthểlàmbiếndạng hộpvàtăngnguycơthôinhiễmhóachất.

Cácvậtliệuantoànhơnnhựakhidùng cholòvisóng

-Thủytinhchịunhiệt:Làlựachọnantoàn nhất, không phản ứng với thực phẩm, không thôi nhiễm hóa chất và dễ dàng vệ sinh.

-Sứ,gốmsứ:Antoànvàgiữnhiệttốt.

-Siliconethựcphẩm:Cácloạihộp,khuôn làm từ silicone cao cấp, có nhãn "foodgrade" và "microwave-safe" cũng là lựa chọntốt,nhẹvàdễbảoquản. Đểđảmbảoantoànvệsinhthựcphẩmtối đa, hãy cân nhắc sử dụng các vật liệu sau tronglòvisóng. Đây là những lựa chọn an toàn thay thế nhựakhihâmnóngthứcăn.

ThanhniênViệt
TheoThiên

Chỉcầnmộtchiếcgương,bạncóthểkiểmtramìnhcó"đen đủi"bịungthưnhắmtrúnghaykhôngđấy!

Ungthưkhôngphảilúcnàocũngbắtđầubằngcơnđauhay một khối u rõ ràng. Nhiều khi những tín hiệu đầu tiên lại hiện rõ ngay trên khuôn mặt, nơi chúng ta soi gương mỗi ngàymàdễbỏqua,tưởngrằngthayđổichẳngđángđểtâm hoặcchỉxuấthiện1thờigianngắn.Đểrồikhikhipháthiện mìnhmắcungthưgiaiđoạnmuộnmớichuaxótnhớlạirồi hốihận,tựtráchmình.

Nếu muốn "tóm gọn" bệnh ung thư sớm để điều trị hiệu quả,xinbạnhọccáchkiểmtrakhuônmặthàngngày,đừng "ngólơ"4dấuhiệudướiđây:

Davàmắtchuyển

Khidavàlòngtrắngmắtbỗngchuyểnvàng,nguyênnhân cóthểdonồngđộbilirubintrongmáutăngcao.Bilirubinlà sản phẩm thoái hóa của hồng cầu, thường được gan xử lý rồiđàothảiquamật.Khikhốiuởgan,đườngmậthoặctụy

cản trở dòng chảy mật, bilirubin sẽ ứ lại trong máu. Điều này làm da, mắt vàng rõ rệt, kèm theo phân bạc màu và nướctiểusẫm.

Nhiềungườinghĩchỉcóbệnhganmớigâyvàngdanhưng trênthựctế,đâycòncóthểlàtínhiệusớmcủaungthưgan, ungthưđườngmậthoặcungthưtụy Ngoàiungthư,vàng dacũngcóthểdoviêmganvirus,sỏimậthoặctácdụngphụ củathuốc.

Nốtruồibiếndạng,thayđổinhanh

Một nốt ruồi vốn bình thường nếu bỗng to nhanh, biến dạng, mép không đều, nhiều màu, chảy máu hoặc loét thì đâylàdấuhiệuđángbáođộngcủaungthưhắctốda.Cơchế thườngbắtđầutừviệcDNAtếbàosắctốbịtổnthươngbởi tiacựctímhoặcchấtgâyđộtbiến.Cáctếbàonàytăngsinh mấtkiểmsoát,banđầulanrộngtrênbềmặtda,sauđóxâm nhậpxuốngmôsâuvàcónguycơdicăn.

Điểmnguyhiểmlàungthưdagiaiđoạnđầuthườngkhông đau,dễbịbỏqua.Ngoàiungthư,nốtruồithayđổinhẹcũng cóthểdonộitiết,masáthoặcviêmda,nhưngsựbiếndạng nhanhchóngluôncầncảnhgiác.

Sưngphùmộtbênmặtkéodài

cầnđặcbiệtlưuý.

Xuấthiện

4 thay đổi trên khuôn mặt là CẢNH BÁO SỚM của bệnh ung thư, có người soi gương ngày mấy lần mà không nhận ra Nếutrênmặtxuấthiệnnhiềunốtđỏnhỏhoặcvếtbầmdù khônghềvachạm,đólàtínhiệuhệthốngđôngmáuđang gặpvấnđề.Trongungthưmáu,cáctếbàoáctínhlấnáttủy xươngkhiếnsốlượngtiểucầugiảmmạnh,máukhóđông vàdễròrỉrangoàimạch.Vớibệnhnhânungthưgan,ganbị tổn thương không sản xuất đủ yếu tố đông máu, dẫn đến tìnhtrạngtươngtự.Đâylàlýdovìsaonhữngvếtbầmbất thườngtrênmặt,nhấtlàxuấthiệnlặpđilặplại,cầnđược chúý.

Khuôn mặt tự nhiên sưng một bên, không giảm sau vài ngày,cóthểliênquantớikhốiuchènépmạchbạchhuyết hoặc mạch máu. Ung thư tuyến nước bọt, ung thư vòm họng hay thậm chí ung thư hạch vùng cổ đều có thể gây hiệntượngnày Khibạchhuyếtbịtắcnghẽn,dịchsẽứđọngtrongmô,dẫn đếnphùnềdaidẳng.Nếukhốiulantớidâythầnkinhmặt, ngườibệnhcòncóthểkèmtheocảmgiáctêhoặcliệtnhẹ nửamặt.Đâylàmộttrongnhữngdấuhiệudễbịnhầmvới viêm tuyến nước bọt, áp xe răng, viêm xoang hay dị ứng, nhưngsựkéodàivàtínhchất

Tuy nhiên ngoài ung thư, dấu hiệu này cũng có thể bắt nguồntừthiếuvitaminC,tácdụngcủathuốcchốngđông hoặcrốiloạnđôngmáubẩmsinh.

TheoChiếnMy

5loạiđồuống

Dướiđâylàthứcuốnggiàumagieđượcnghiêncứulàcótác dụnghỗtrợgiấcngủngonhơn.

Chứanhiềukhoángchấtthiếtyếunhưkali,magievàcanxi, giúp bù điện giải và duy trì sự ổn định màng tế bào thần kinh.

BáoLaođộngdẫnnguồnnghiêncứutrênNutrients,magie chobiết,trongnướcdừagiúpgiảmhoạtđộngquámứccủa cortisol-hormonegâycăngthẳng,từđóhỗtrợgiấcngủsâu vàhồiphụctốthơn. Nước

Nên dùng nước dừa tươi, không thêm đường và không uốngquágầngiờngủnếubạndễtiểuđêm.

Sữađậunành

100g đậu nành có khoảng 25mg magie, giàu protein, sắt, kali,vitaminDvàB12.Magiethúcđẩycơthểthưgiãncơ bắp, dễ dàng đi vào giấc ngủ, ngủ sâu, tăng cường miễn dịch.

Sữađậunànhvịdịunhẹ,dễuống.Đồuốngnàycólợicho timmạch,hỗtrợquảnlýbệnhtiểuđường,giảmtriệuchứng mãnkinh,tăngcườngsứckhỏexương,gópphầngiảmcân.

Sinhtốchuốivớibơđậuphộng Chuốilàloạitráicâychứacảkalivàmagie,haichấtđiện giảiquantrọnggiúpthưgiãncơbắpvàngănchuộtrútban đêm.Bơđậuphộng(khôngmuối)bổsungthêmmagievà

Mộtquảchuốixayvới1thìacàphêbơđậuphộngvàsữa yếnmạchkhôngđường-vừathơmngon,vừatốtchogiấc ngủ.

Nướcépmận

Báo VnExpress dẫn nguồn trang Health cho biết, ngoài cung cấp magie dồi

Sinhtốquảbơvàraubina

vàng
ThanhniênViệt
khácnhưvitaminC,kali.

ThứSáu,Ngày 10/10/2025

Thêm 1 chiếc iPhone Pro Max trở thành "đồ cổ"

Apple vừa chính thức cập nhật danh sách sản phẩm "vintage" (cổ điển) của mình, bổ sung hai cái tên từng rất phổbiếnvàtrongđócó1chiếciPhoneProMax.

"Vintage"theođịnhnghĩacủaApplelàgì?

Trướchết,cầnhiểurõthuậtngữ"vintage"củaApplekhông hoàntoàncónghĩalà"đồcổ".Theođịnhnghĩachínhthức:

Mộtsảnphẩmbịxếpvàodanhsách"vintage"khiAppleđã ngừngphânphốinóđểbántronghơn5nămvàdưới7năm.

Đốivớicácsảnphẩmnày,Applevàcácnhàcungcấpdịch vụủyquyềnvẫntiếpnhậnsửachữa,tuynhiênviệcnàysẽ phụthuộcvàotìnhtrạngsẵncócủalinhkiện.Sau7năm, sảnphẩmsẽchuyểnsangdanhsách"obsolete"(lỗithời)và bịngừnghỗtrợphầncứnghoàntoàn.

iPhone11ProMax:"Cổđiển"nhưngchưalỗithời

Kểtừngày30/9,iPhone11ProMaxđãchínhthứcgianhập danh sách "vintage". Một điểm đáng chú ý là phiên bản

iPhone11Protiêuchuẩnvẫnchưacótêntrongdanhsách này,chothấyApplecóthểđãtiếptụcbánramodelnàylâu hơnmộtchút.

Dùbịdánnhãn"cổđiển",iPhone11ProMaxvẫnchứngtỏ sứcmạnhđángnểkhilàthếhệiPhonecũnhấtvẫnđượchỗ trợ cập nhật lên phiên bản iOS 26 mới nhất. Điều này có nghĩalàvềmặtphầnmềmvàtrảinghiệmhàngngày,thiếtbị vẫn hoàn toàn đáp ứng tốt nhu cầu của người dùng. Tuy nhiên, người dùng cần lưu ý rằng việc tìm kiếm linh kiện chínhhãngđểsửachữatrongtươnglaicóthểsẽkhókhăn hơn.

AppleWatchSeries3:Mộtvòngđờiđángkinhngạc

CùngvớiiPhone11ProMax,toànbộcácphiênbảnApple WatchSeries3cũngđượcđưavàodanhsách"vintage".Ra mắttừtháng9/2017,đâylàmộttrongnhữngsảnphẩmcó vòngđờidàivàthànhcôngnhấtcủaApple.

Với mức giá phải chăng, Series 3 đã trở thành lựa chọn nhậpmônchohàngtriệungườidùngbướcvàohệsinhthái AppleWatchvàđượcbánliêntụctrongsuốt5năm,chođến tậntháng9/2022.VòngđờicủanódàiđếnmứcmẫuSeries 4ramắtsauđómộtnămthậmchícònbịđưavàodanhsách "vintage"trướccảSeries3.

Tuy nhiên, khác với iPhone 11 Pro Max, Apple Watch Series3đãbịngừnghỗtrợcậpnhậtphầnmềmtừphiênbản watchOS9.Việcbịđưavàodanhsách"vintage"lầnnàylà mộtdấuhiệunữachothấysảnphẩmđãthựcsựđiđếncuối vòngđờicôngnghệcủamình.

Lờikhuyênchongườidùng

Nếu bạn đang dùng iPhone 11 Pro Max: Bạn có thể hoàn toànyêntâmsửdụng.Thiếtbịcủabạnvẫnmạnhmẽ,được cập nhật phần mềm đầy đủ. Chỉ cần lưu ý rằng việc sửa chữachínhhãngcóthểbịhạnchếtrongtươnglai.

NếubạnđangdùngAppleWatchSeries3:Thiếtbịđãphục vụ rất tốt, nhưng đây là thời điểm thích hợp để cân nhắc nâng cấp nếu bạn muốn trải nghiệm các tính năng phần mềmmớivàđảmbảokhảnăngsửachữakhicầnthiết.

“Nướccờ”thuếquanmớicủaTổngthống Trumpnhằmkéo

Tổng thống Mỹ Donald Trump cân nhắc gói miễn giảm thuếlớnchongànhôtô,khuyếnkhíchcáchãngxeđưahoạt độngsảnxuấtvàlắpráptrởlạiMỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét gói miễn giảmthuếquymôlớndànhchongànhsảnxuấtôtôtrong nước,điềucóthểgiúpcáchãngxelớntiếtkiệmđángkểchi phí.

ThượngnghịsĩđảngCộnghòaBernieMorenovàcácquan chứcngànhôtôMỹchobiếtkếhoạchtrênnhằmgửiđimột thôngđiệptớicáchãngxetoàncầulà:“Nếucácbạnđặtnhà máylắprápcuốicùngtạiMỹ,chúngtôisẽthưởngchocác bạn”.Theo ông Moreno, hiện Ford,Toyota, Honda,Tesla hayGMlà5nhàsảnxuấtcótỷlệnộiđịahóacaonhấttại Mỹvàsẽđượcmiễnthuế.

ÔngMoreno,thànhviênỦybanThươngmạiThượngviện phụtráchcácvấnđềliênquanđếnngànhôtô,chobiếtgói ưu đãi này sẽ tạo động lực lớn hơn cho các hãng xe dịch chuyểnhoạtđộngsảnxuấtsangMỹ,quađóthựchiệnmột mụctiêutrọngtâmtrongchínhsáchcủaôngTrumplàtạo thêmviệclàmchongườidânMỹ.

NgaysaukhithôngtintrênđượcReutersđăngtải,cổphiếu các hãng xe đã đồng loạt tăng mạnh: Ford tăng 3,7%, Stellantis(côngtymẹcủaChrysler)tăng3,2%vàGMtăng

1,3%khichốtphiêngiaodịch3/10.

BộThươngmạiMỹhồitháng6chobiếthọdựđịnhápdụng mứcgiảmthuếnhậpkhẩutươngđương3,75%giábánlẻđề xuấtđốivớicácmẫuxelắpráptạiMỹđếntháng4/2026,và sau đó giảm còn 2,5% trong năm tiếp theo, nhằm bù đắp phầnthuếđánhvàolinhkiệnnhậpkhẩu.

Tuy nhiên, theo ông Moreno và một số quan chức ngành, ôngTrumpđangcânnhắcduytrìmứcgiảmthuếnhậpkhẩu 3,75% trong suốt 5 năm, đồng thời mở rộng phạm vi áp dụngsangcảlĩnhvựcsảnxuấtđộngcơtạiMỹ.

Trong khi đó, một quan chức Nhà Trắng cho biết Tổng thốngTrumpvàchínhquyền“camkếttheođuổimộtcách tiếpcậnđachiềuvàlinhhoạtđểcủngcốhoạtđộngsảnxuất ôtôvàlinhkiệntrongnước.Tuynhiên,chotớikhicóquyết định chính thức được ký, mọi thảo luận vẫn chỉ là suy đoán”.

Độngtháinàydiễnratrongbốicảnhcácchuyêngiacảnh báocáchãngxeđiệncónguycơmấtthịphầndocạnhtranh giatăngvàdanhmụcsảnphẩmđãcũkỹ. Hồitháng5/2025,ôngTrumpđãápmứcthuế25%lênhơn 460 tỷ USD giá trị xe và linh kiện nhập khẩu mỗi năm,

Đếntháng8/2025,BộThươngmạiMỹtiếptụcnângthuế đốivớithépvànhômnhậpkhẩudùngtrongsảnxuấtxe,với tổnggiátrịkhoảng240tỷUSDmỗinăm,baogồmcácbộ phận như hệ thống ống xả, linh kiện xe bus và thép điện (loạithépđặcbiệtdùngđểchếtạolõiđộngcơgiúpxeđiện vậnhànhhiệuquảhơn).

Bên cạnh đó, chính quyền Tổng thống Trump cũng đã trì hoãnviệcápthuếmới25%đốivớixetảihạngnặng,vốndự kiếncóhiệulựctrongtuầnnày,đểxemxétthêmvềmứcđộ ápdụng. Hiện chưa rõ liệu các hãng xe có thể áp dụng ưu đãi thuế mới để bù đắp tác động từ thuế thép và nhôm hay không, trongkhicácnhàsảnxuấtvẫnchưađưarabìnhluận. Nếu được thông qua, kế hoạch miễn giảm thuế của ông Trumpcóthểtạocúhíchlớnchongànhsảnxuấtôtôtrong nước,khuyếnkhíchcáchãngtoàncầuđẩymạnhđầutưvà lắprápxetạiMỹ.Tuynhiên,chitiếtcụthểcủachínhsách vẫnđangđượccânnhắc,trongkhichiphíthuếđốivớithép, nhômvàxetảihạngnặngtiếptụclàgánhnặnglớnvớicác nhàsảnxuấtôtô.

Apple Watch Series
TheoMinhTrang

5 câu cửa miệng của người EQ thấp, người

EQ cao tuyệt đối không bao giờ thốt ra

NgườicóEQcaokhôngphảigiỏichegiấu cảmxúchayluônkhéoléonịnhnọt,màhọ biết dùng ngôn từ đúng lúc, đúng chỗ để truyền đi sự đồng cảm và tôn trọng với ngườikhác.

Ngườitathườngnói:“Lờinóilàtấmgương phản chiếu trí tuệ cảm xúc của một người.” Trong giao tiếp hằng ngày, có 5 kiểucâunóitưởngnhưvôhạinhưnglạitố cáomộttrítuệcảmxúc(EQ)thấp.Ngược lại, người có EQ cao thường tránh những cáchnóinày,thayvàođódùnglờilẽđểthấu hiểu,đồngcảmvàkếtnối.

1.Phủnhậncảmxúcngườikhác:“Bạncó cầnphảinhưvậykhông?”

Chắc hẳn ai cũng từng trải qua cảnh bản thân đang buồn bã tâm sự, chưa nói được mấycâuthìđốiphươngđãcắtngangbằng một câu: “Chuyện nhỏ xíu, có gì phải làm quá lên?” Ngay lập tức, bạn sẽ cảm thấy cảmxúccủamìnhbịcoinhẹ. NhưcâuchuyệncủaanhLýtrongmộtcông ty tại Thượng Hải, Trung Quốc.Anh thức đêm làm bản kế hoạch, cuối cùng bị cấp trênbácbỏ.Khithanthởvớiđồngnghiệp, anhchỉnhậnđượclờiđáp:“Chẳngphảichỉ làsửalạikếhoạchthôisao,cógìmàbuồn bãthế?”.Cũngtừđó,anhLýrấtngạichiasẻ cảm xúc của mình, đặc biệt là người đồng nghiệpnóitrên.

Người có EQ cao thì hiểu rằng, mỗi cảm xúcđềucólýdotồntại.Cóthểchuyệnấy nhỏ bé trong mắt mình, nhưng với người kháclạilàcả“ngọnnúi”.Thayvìphủnhận, họ thường nói: “Mình hiểu cảm giác của

bạn,nếulàmìnhcũngsẽthấytủithân.Hay làchúngtacùngtìmcáchxửlýnhé?”Chỉ mộtsựcôngnhậnnhưvậyđãkhiếnngười đối diện cảm thấy được thấu hiểu và trân trọng.

2. Đùn đẩy trách nhiệm: “Không phải lỗi củatôi”

Trongmôitrườngcôngsở,khigặprắcrối, một số người lập tức gạt bỏ trách nhiệm:“Lỗidongườikháccungcấpdữliệu sai,khôngliênquanđếntôi.”Thậmchícó người còn tranh thủ “đổ thêm dầu vào lửa”: “Tôi đã cảnh báo rồi mà mọi người khôngnghe,giờthấyhậuquảchưa?”

CâuchuyệncủacôVương-mộtnhânviên hànhchínhlàvídụđiểnhình.Khidữliệucô phụ trách xảy ra sai sót, cô vội thanh minh:“Khôngphảidotôi,lỗilàởphòngtài chính.” Nhưng sau khi điều tra, chính cô mớilàngườikhôngkiểmtrakỹsốliệu.Từ

đó, niềm tin của cấp trên và đồng nghiệp dànhchocôđãgiảmsút,côcũngkhôngcòn

đượcgiaophónhữngnhiệmvụquantrọng.

Ngượclại,ngườicóEQcaohiểurằng,trốn tránhkhông giảiquyếtvấnđềmàcònlàm mấtuytín.Họchọncáchnói:“Lầnnàycó trụctrặc,đểtôikiểmtralạiphầnmìnhtrước rồi cùng mọi người tìm cách khắc phục.”Tháiđộnhậntráchnhiệmnàykhông chỉthểhiệnsựtrưởngthànhmàcòngiúphọ ghiđiểmtrongmắtngườikhác. Khiai

mới, điều họ mong chờ nhất là sự động viên.

Nhưngnhiềungườilạithẳngthừngdộigáo nướclạnh:“Bạná?Thôiđi,chắcchắnthất bại.”

MộtnamsinhviênđạihọchọTrươngtừng háo hức đăng ký cuộc thi hùng biện.Thay vìcổvũ,cậulạinhậnđượclờimỉamaicủa bạncùngphòng:“Bạncònhayrunkhinói chuyện, tham gia làm gì, chẳng có cơ hội đâu.” Những lời ấy làm Trương cảm thấy mấttinhthần,trởnêntựtivàrấtlâusaumới dámnộpđơnthamdự.

ĐốivớingườicóEQcao,họbiếtcáchtiếp thêm năng lượng cho người khác và dùng nhữnglờinóitíchcựcđểkhơidậyđộnglực của họ: “Ý tưởng hay đấy! Bạn đã nỗ lực nhiều rồi, biết đâu sẽ có kết quả bất ngờ. Nếucần,mìnhsẽgiúpbạnchuẩnbị.”

4.Tùytiệnphánxétngườikhác:“Saobạn lạisốngnhưvậy?”

Mỗi người có cách sống, nhịp điệu và lựa chọn riêng. Nhưng người kém tinh tế lại thíchápđặtchuẩnmựccủamìnhlênngười khác: “Sao bạn tiêu tiền phung phí thế?”hay“Đãđếntuổinàyrồimàchưakết hônà?”

Mỗi lần gặp hàng xóm, cô Khương ở Thường Châu, Trung Quốc đều bị nhắc:“Congáithìsớmlochuyệngiađình, đừng mải mê công việc quá.” Những câu nói lặp đi lặp lại khiến cô chỉ biết cười gượng, dần dần còn tránh mặt để

có EQ cao thì hiểu rằng, lựa chọn củamỗingườiđềucólýdo.Họkhôngphán xétmàchọncáchtôntrọng:“Bạnthấythoải mái với cách sống của mình là được.” Chính sự tôn trọng ấy của họ giúp các mối quan hệ trở nên thoải mái và lâu bền.

5. Khoe khoang và tỏ ra hơn người: “Chuyệnnhỏthôi,dễợt” Cóngườiluônmuốnchứngminhmìnhgiỏi hơn:“Chuyệnnàycógìkhó,tôilàmtrong nháymắt.”Hoặckhingườikháchỏi,lạichế giễu:“Bạnkémquá,cáinàyaichẳngbiết.”

Một đồng nghiệp của anhTriệu - lập trình viênđãtừngkhiếnanhkhóxửnhưvậy Khi anhTriệuhọcmộtphầnmềmmớivàmuốn hỏi cách dùng, người kia liền đáp: “Phần mềmđơngiảnthếnàymàcũngkhôngbiết à?Tôihọcnửatiếnglàxongrồi.”Lờinóiấy khiếnanhvừaxấuhổvừangạingần,vềsau khôngcòndámnhờđốiphươnggiúpđỡ.

Người có EQ cao lại chọn cách khiêm nhường:“Mớibắtđầuthìhơikhó,lúctrước tôicũngphảilàmquenmộtthờigian.Cógì chưarõ,chúngtacùngtraođổi.”Cáchnói nàyvừachiasẻkinhnghiệm,vừatôntrọng người khác, khiến đối phương dễ mở lòng hơn.

NguyênAn

Đờisốngphápluật

(Ảnh minh họa)

(Ảnh minh họa)

ThứSáu,Ngày 10/10/2025

Người có phúc khí thật sự đều sở hữu 3 đặc

điểm này: Nhìn vào là biết ngay!

Phúckhícủamộtngườikhôngchỉdosốmệnhanbàimàcònđếntừcáchhọsống,lựachọn vàquảnlýchínhmình.Nhìnvàobađặcđiểmnày,bạnsẽbiếtaithậtsựcóphúc.

Nhiềungườithườngthanrằngsốphậnbấtcông,rằngcóngườisinhrađãngậmthìavàng, cònmìnhthìchậtvậtđủbề.Nhưngsựthậtlàphúckhícủađờingườikhônghoàntoàndo trờiđịnh.Mộtphầncóthểlànềntảngxuấtphát,nhưngphầncònlạilạinằmtrongcáchmỗi ngườilựachọn,ứngxửvàrènluyệnnănglựcsống.

Cóngườicầmtrongtaymộtvánbàixấu,vậymànhờkhảnăngxoaychuyểntìnhthế,họvẫn cóthểtạoracuộcđờisungtúc,đủđầy Cóngườilạisởhữuđiềukiệntốt,nhưngvìkhông biếtquảnlýrủiro,vìgánhquánhiềugánhnặnghoặcbuôngthảbảnthânmàsớmmuộn cũngrơivàokhókhăn.

Ngườicóphúckhíthậtsựthườngkhôngrờixabađặcđiểmquantrọng:Biếtcáchtránhrủi ro, giữ cho gánh nặng của mình nhẹ nhàng, và rèn luyện khả năng tự quản. Ba điều này tưởngchừngđơngiảnnhưnglạiquyếtđịnhhạnhphúcvàchấtlượngcuộcsốngcủacảđời người.

Ảnh minh họa

Ngườicóphúcđềubiếttránhrủiro

Đờingườimuốnsốngyênổn,thìkhảnăngdựđoánvàtránhrủirochínhlàchiếc"áogiáp" quantrọngnhất.Rủirocóthểkhiếntiềnbạcthấtthoát,sứckhỏetổnhao,thậmchíthayđổi cảsốphận,biếnngườiđangđứngvữngthànhkẻlụnbại.Cóngườitàinăngtầmthường, khônggiỏikiếmtiền,nhưngnhờkhảnăngtránhrủiro,họvẫncóthểduytrìmộtcuộcsống bìnhyên.Chỉriêngviệckhôngmắcnợ,khônglaovàocáckhoảnvaymượnđầyrủiro,đãlà mộtdạngphúckhí.

Tronghônnhâncũngvậy,chọnbạnđờibiếttiếtchếchitiêu,khôngvướngthóiquenxấu, nhânphẩmtửtế,thìcuộcsốngchắcchắnsẽbớtsónggióhơnrấtnhiều.Ngườikhônngoan hiểurằng,khôngphảicứlàmrathậtnhiềutiềnmớilàcóphúc,màquantrọnghơnlàbiết tránhnhữnglựachọncóthểpháhỏngcuộcđời.Tránhđượcrủirotrongtàichính,hônnhân haycôngviệc,đồngnghĩavớiviệcbảotoànđượcnềntảnghạnhphúc.GiốngnhưWarren Buffetttừngnói,ôngkhôngphíthờigianthửhàngchụcquánănmới,màchỉchọnquán mìnhtintưởng.Đólàcáchônggiảmthiểurủiro,tiếtkiệmnănglượngvàtậptrungvàothứ thậtsựhiệuquả.

Ảnh minh họa

Ngườicóphúcbiếttựquản Mộtđặcđiểmquantrọngkháccủangườicóphúcchínhlàkhảnăngtựquản.Ngườibiết quảnlýbảnthânsẽgiữđượccơthểkhỏemạnhhơn,tàichínhổnđịnhhơn,tinhthầnsáng suốthơn.Đâylàyếutốgiúphọduytrìchấtlượngsốngcaohơnsovớisốđông.

Ngườicókhảnăngtựquảnsẽthườngxuyêntheodõitìnhtrạngsứckhỏe,đểýcânnặng, điềuchỉnhthóiquenănuống,sinhhoạtkhicần.Họcũngrấtkỷluậttrongchitiêu:khinhận ramìnhđãvượtngânsách,họsẵnsàngtiếtchếvàlậpkếhoạchcânbằnglại.Sựtựquảnnày giốngnhưmộthệthốngcảnhbáosớm,giúphọkhôngtrượtdàivàonhữngsailầm.

Mộttrongnhữngyếutốquyếtđịnhmứcđộhạnhphúcchínhlà"tảitrọng"trênvai.Người càngítgánhnặngthìcàngthongdong,càngkhỏemạnhvàdễtìmthấyniềmvui.Gánhnặng khôngchỉlàáplựckinhtế,màcònlàáplựctinhthần,tráchnhiệmgiađình,côngviệc,sức khỏe.

Hãythửsosánhhaingườiphụnữ.Mộtngườisaugiờlàmphảichạyvềnấuăn,dọndẹp,dạy conhọc,lạicònphảichămsócchamẹbệnhtật.Quỹthờigiantựdogầnnhưbằngkhông, gánhnặngđãchấtđầylênvai.Trongkhiđó,ngườikiachỉcầnlochocuộcsốngcủariêng mình.Vềmặtkinhtế,ngườiđầutiêncònphảitrảnợ,chitiềnnuôicon,phụgiúpgiađình, cònngườithứhaichỉcầnchitiêuchobảnthân.Rõràng,aicũngthấygánhnặngcủangười thứhainhẹnhànghơn.

Ngườicóphúcbiếtgiữgánhnặngnhẹnhàng Cócâu:"Ngườigánhquánặng,đikhôngxa".Đúngvậy,đừngtựhuyễnhoặcrằngmìnhcó thể cáng đáng hết mọi thứ. Sức người có hạn, biết buông bớt những thứ không cần thiết chínhlàmộtdạngtrítuệ.Ngườicóphúckhíthườngkhôngphảingườiômđồm,màlàngười biếtchọnviệc,chọntráchnhiệmđểbảnthânkhôngbịvắtkiệt.

Thựctế,rấtnhiềungườithấtbạikhôngphảivìthiếunănglực,màvìthiếukhảnăngtựkiểm soát.Mộtchútbuôngthảtrongănuốngcóthểkéotheobệnhtật,mộtlầnphungphítàichính cóthểdẫntớinợnần,mộtlầnbuôngxuôitrongcôngviệccóthểlàmhỏngcảsựnghiệp. Ngườicóphúclàngườihiểurõgiátrịcủakỷluậtvàsựđiềuchỉnhkịpthời.

Phúckhícủamộtđờingười,khôngphảithứgìxaxôihaythầnbí,màđếntừchínhcách chúngtasốngtừngngày Ngườicóphúckhôngnhấtthiếtphảigiàucótộtbậchaytàinăng xuấtchúng,màchỉcầnhộitụbađiều:Biếttránhrủiro,biếtgiữgánhnặngnhẹnhàngvàbiết tựquảnbảnthân.Nhữngđiềunàykhôngchỉgiúphọsốngantoàn,bìnhổn,màcònduytrì đượcsứckhỏe,tinhthầnvàhạnhphúclâudài.

Cuộcđờivốnkhônghoàntoàndosốphậnđịnhsẵn.Ngườicótrítuệsẽbiếtcáchđiềuchỉnh, chọnlựavàquảnlýchínhmìnhđểbiến"lábàixấu"thành"vánbàithắnglợi".Vànếubạn muốnmìnhcónhiềuphúckhíhơn,hãybắtđầungaytừhômnay,rènluyệnbađặcđiểmnày Bởikhibiếtcáchsốngđúng,hạnhphúcsẽtựnhiêntìmđến,nhẹnhàngmàbềnlâu.

OREGON MARKET OR G GO M RKE

Giàu như Nguyễn Văn Chung?

NguyễnVănChung đã có hơn 20 năm miệt mài sáng tác. Kho tàng ca khúc của anh trải rộng từ nhạc trẻ, nhạc tình yêu,nhạcthiếunhi,nhạcCáchmạng,cảmhứngquêhương đấtnướcchođếnnhạcgiađình.Chỉcầnđiểmquavàicái tênquenthuộc,khángiảthếhệ8x,9xcóthểlậptứcnhớđến như: Đêm Trăng Tình Yêu (GMC), Vầng Trăng Khóc (Nhật Tinh Anh x Khánh Ngọc), Tình Yêu Mang Theo (Nhật Tinh Anh), Mộng Thủy Tinh (Khánh Ngọc),ConĐườngMưa,PhaLêTím(CaoTháiSơn),Bay GiữaNgânHà(NamCường),NgôiNhàHoaHồng(Quang Vinh x Bảo Thy), Chiếc Khăn Gió Ấm (Khánh Phương),MùaĐôngKhôngLạnh(AkiraPhan),EmLuôn ỞTrongTâmTríAnh(TheMen)…Toànbộnhữngcakhúc nàykhôngchỉlàđỉnhcaotrongsựnghiệpcasĩthểhiện,mà còn trở thành những “huyền thoại phòng karaoke”, được ngườiViệthátxuyênsuốtnhiềunămqua.

Trongsựnghiệpsángtácđadạngấy,NhậtKýCủaMẹđược xemlàbảnhitđểđời.CakhúcdoHiềnThụcthểhiệnnăm 2012đãtrởthànhbiểutượngtìnhmẫutử,làmộtphầnkýức âm nhạc của nhiều thế hệ. Bước vào kỷ nguyên concert quốcgiabùngnổ,NguyễnVănChungtiếptụcđểlạidấuấn mớivớiViếtTiếpCâuChuyệnHòaBìnhtrongalbumcùng têndoNguyễnDuyênQuỳnhthểhiện.Đặcbiệt,trongcao điểmcảđấtnướchướngvềĐạilễ,ViếtTiếpCâuChuyện HòaBìnhđãcánmốchơn6tỷlượtnghetrêncácnềntảng, được biểu diễn tại Đại lễ 30/4, trở thành ca khúc đại diện cholòngyêunướccủathếhệtrẻ.

Vớigiatàiâmnhạcđồsộbaogồmhàngtrămbảnhitvàca khúcphổbiến,NguyễnVănChungsởhữunguồnthunhập ổnđịnhvàđángngưỡngmộ,chủyếuđếntừtácquyền.Anh nằm trong top nhạc sĩ có thu nhập bản quyền cao nhất tại Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam (VCPMC).Mỗiquý,anhcóthểthuvềtrungbình300-500 triệuđồng,tươngđương1,2-2tỷđồngmỗinăm.NhậtKý CủaMẹvẫnlàtácphẩmmanglạinhiềutiềntácquyềnnhất, nhưng chính sự đa dạng và độ phổ biến của kho nhạc đã giúpanhsốngthoảimáimàkhôngcầnphụthuộcvàonguồn thunàokhác.

(gần90triệuđồng).Nguồn kinhtếvữngchắcgiúpanhkhôngchịuáplựctàichính,từ đócóthểtoàntâmtoàný

sáng

Theocậpnhậtmớinhấttừnguồntintrongngành,mỗiđơn "đặt hàng" nhạc của Nguyễn Văn Chung có giá 500 triệu đồngcho1cakhúc.Tuynhiên,đâycũnglàmứckhôngcố định bởi sẽ tùy thuộc vào thỏa thuận của Nguyễn Văn Chungvớinghệsĩ.ĐiểnhìnhnhưkhilàmalbumViếtTiếp

Câu Chuyện Hòa Bình cùng Nguyễn Duyên Quỳnh, ca khúc6.5tỷviewlàcốnghiếncủa2nghệsĩ,khôngthểđo đếm bằng bất kỳ con số nào. Mới đây nhất, Nguyễn Văn ChungvàHòaMinzyhợptáctrongcakhúcNỗiĐauGiữa HòaBình,nhờcơduyêntừphimMưaĐỏ.Đâycũnglàthỏa thuận với NSX phim, không công khai chi phí. Về phía nghệ sĩ, Hòa Minzy được chọn thể hiện ca khúc và

khaithácMV,quyềnbiểudiễn.

QuảnlýNguyễnVănChungchobiết,khôngphảicứcótiền

vềviệcaitrìnhbàybàihátnhư:Có

làcóbàihát chứ gì đâu! Nhưng đối với anh Nguyễn Văn Chung thì khônghẳn,cónhữngchủđềanhcầnsựrungđộng,‘chọn mặtgửivàng’thậtsựkỹlưỡng.”

Trongcuộctròchuyệnvớichúngtôi,NguyễnVănChung từngthẳngthắnphủnhậndanhxưng“nhạcsĩnhiềutiềntác quyềnnhấtViệtNam”.Anhnóimìnhchỉnằmtrongtop1020theothốngkêcủaVCPMC.“Tôikhôngphảilànhạcsĩ cónhiềutiềnbảnquyềnnhấtđâu.Bavịtrídẫnđầuthuộcvề những trung tâm âm nhạc lớn vì họ nắm bản quyền của nhiềunhạcsĩ.TiếptheolàcốnhạcsĩTrịnhCôngSơn,rồi mộtsốnhạcsĩcóhàngngàncakhúc.Ngoàira,dòngnhạc bolerocũngmanglạinguồnthukhủngvìsứcsốnglâubền. Tôithìchỉởtop10-20thôi,”anhchiasẻ.

NguyễnVănChungcũngphântíchvề“bíquyết”đểmộtca khúcmanglạinhiềutácquyền:“Khôngphảicứviếtra100 bàithìchắcchắnthunhậpnhiềuhơnviết1bài.Quantrọng làbàihátcósứcsống,đượchátđihátlại,đượcchươngtrình chọnbiểudiễn.MộtcakhúcnhưNhậtKýCủaMẹcóthể đem lại thu nhập lớn hơn cả trăm bài khác cộng lại, vì nó đượcvanglêntrongnhữngdịpđặcbiệtvàluôncókhángiả đónnhận.”

Với số hit đồ sộ suốt 20 năm, Nguyễn Văn Chung được nhiềungườigọilà“nhạcsĩgiàunhấtViệtNam”. Nhìn lại chặng đường, có thể thấy Nguyễn Văn Chung khôngchỉlànhạcsĩgiàucótheonghĩavậtchấtmàcòngiàu ởgiátrịtinhthần.Nhữngcakhúccủaanhđicùngkýứccả mộtthếhệ,tạodấuấnsâuđậmtrongđờisốngâmnhạcViệt Nam.Bởivậy,khiđượcgọilà“nhạcsĩgiàucó”,anhthường mỉmcườiphủnhậnvàkhẳngđịnh:“Tôiđâucógiàunhất ViệtNam.Cáitôigiàulàgiàucảmxúc.”

TheoTuyếtAnh Ngoàitácquyền,NguyễnVănChungcòncóthêmthunhập từviệcbánbảnquyềnquốctế,viếtnhạcquảngcáo,hòaâm phối khí, tham gia talkshow, gameshow Điển hình như năm 2015, Casa Musica (Đức) từng mua bản quyền Nhật KýCủaMẹvớigiá5.000

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.