Studioninedots, Delva, MeesVisser, Space Encounters, Zecc Architecten
Foto’s/Photos: Sebastian van Damme
Wisselspoor
Utrecht
Opdrachtgever: Synchroon B.V., Utrecht
Tussen het spoor en een kleinschalige woonwijk is rondom een getransformeerde NS-werkplaats een nieuwe buurt verrezen. Grote verschillen in gevelontwerp leveren een gevarieerd beeld op. Dat wordt versterkt door speciale woningtypen en twee hogere appartementenblokken aan het spoor. Midden in een oude NS-werkplaats is een collectief parkeergebouw gebouwd, waardoor de wijk is gevrijwaard van auto’s. De stoepen en tussenstraten doen dienst als collectieve tuinen en zijn uitnodigend dankzij de afwezigheid van auto’s.
Situatie/Site plan
A spoor/railway line
B Spoordijk
C Wisselspoor deelgebied/subarea 1
D Wisselspoor deelgebied/subarea 2-4
Drie architectenbureaus ontwierpen de woningen in afwisselende eenheden van enkele woningen. Studioninedots, die ook de werkplaats herbestemde, verzorgde samen met Delva Landscape Architecture and Urbanism het stedenbouw kundig raamwerk. De architectuur is uitgevoerd in een afwisselend palet van materialen, variërend van spiegelend plaatstaal, gele tegels, dieprode baksteen, grijze vezelcementplaat tot zwart geschilderd hout. Die variatie zit niet in de plattegronden, die elk op een beukmaat van 5,10 meter zijn gebaseerd. Eentonigheid is vermeden door op plekken uitzonderingen te ontwerpen, zoals een woning die uit de straathoek is getrokken om ruimte te laten ontstaan voor een ommuurde patio.
Situatie fase 1/Site plan phase 1
A 2e Daalsedijk
B Wisselstraat
C collectief parkeergebouw/shared parking garage
D Spoorpark
E Dijkpark
In de Bovenbouwwerkplaats repareerden NS-monteurs vroeger seinen, wissels en bovenleidingen. Het hart is opgeofferd voor een parkeergebouw, gehuld in een geplooide zilveren gevel die dwars door de sheddaken steekt. De gevels zijn behouden zonder daarbij de gebruikssporen uit te wissen. In elk travee zijn glazen ramen en deuren gezet, die toegang geven tot verhuur bare bedrijfsruimtes. Die waren bij oplevering nog leeg, evenals een hoek waar een restaurant komt. Als deze potenties verzilverd worden dan krijgt de transformatie van het industrieel erfgoed nog meer betekenis voor de buurt als geheel.
Wisselspoor
Utrecht
Client: Synchroon B.V., Utrecht
Tucked between the railway line and a small-scale residential area, a new neighbourhood has sprung up around a converted railway workshop. Big differences in facade design make for a varied picture, which is amplified by unusual housing types and two taller apartment blocks beside the railway line. A collective parking garage in the middle of the old railway workshop leaves the area free of vehicles. The front steps and connecting streets act as collective gardens and are all the more inviting for the absence of cars.
Three architectural practices designed the dwellings in alternating units of a few dwellings. Studioninedots, who also converted the workshop, provided the spatial framework together with DELVA. The architecture is executed in a diverse palette of materials, ranging from reflective steel sheeting through yellow tiles, dark red brick, grey fibre-cement board to black-painted wood. That variation does not carry through to the floor plans, which are all based on a bay width of 5.1 metres. Uniformity is avoided by the occasional exception, such as a corner dwelling pulled forward to create space for a walled patio.
The heart of the workshop where railway engineers once repaired signals, points and overhead lines has been sacrificed for a parking garage, wrapped in a corrugated silver wall that pokes right through the sawtooth roof. The outer walls of the workshop have been retained, complete with signs of use. Glass windows and doors inserted into every bay provide access to lettable business units. These were still empty at completion, as was a corner earmarked for a restaurant. If these potentialities are realized the transformation of this industrial heritage will have even more significance for the area as a whole.
Begane grond drie-onder-eenkapwoning en eengezinswoning (vezelcement)/Ground floor 3 semi-detached and single-family dwelling (fibrecement)
1 entree/entrance
2 keuken/kitchen
3 woonkamer/living room
4 tuin/garden
5 slaapkamer/bedroom
6 bergingen/storerooms
Situatie/Site plan
A 2e Daalsedijk
B Wisselstraat
C drie-onder-een-kapwoningen/ 3 semi-detached dwellings
D eengezinswoning (houten latten)/ single-family house (wooden slats)
woongebouwen/dwellings
Meesvisser
Begane grond/Ground floor
1 entree/entrance
2 keuken/kitchen
3 woonkamer/living room
4 tuin/garden
5 slaapkamer/bedroom
6 bergingen/storerooms
Foto’s/Photos: Stijn Poelstra
