DE JUISTE AFSTAND

ONTSPANNING OP HET DAK

Op het dak van een modern ge-

bouw komen vaak veel verschil-

lende installaties bij elkaar. Om

problemen te voorkomen moeten

deze op elkaar afgestemd wor-

den. Een voorbeeld is de toevoer

van ventilatielucht en de uitmon-

ding van de ontspanningsleiding

van de riolering; als deze te dicht

bij elkaar liggen kan dat leiden

tot stankoverlast.

Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van ventilatie met mechanische toevoer. De toegevoerde ventilatielucht moet van voldoende kwaliteit zijn en mag niet verontreinigd worden door bijvoorbeeld de luchtafvoer van het ventilatiesysteem, de afvoer van rookgassen, de ontspanningsleiding van de riolering of fijnstof. Om dit te voorkomen moet er aandacht besteed worden aan de positie van de toevoer van verse lucht ten opzichte van de uitstroomopeningen van de afvoer van het ventilatiesysteem, de rookgasafvoer en ontspanningsleidingen van de riolering.

Verdunningsfactor

Om gezondheidsklachten te voorkomen doordat de ventilatielucht wordt vervuild door rookgasafvoer of de afvoer van ventilatielucht, stelt het Bouwbesluit eisen aan de verdunningsfactor; een maat voor de kwaliteit van de toegevoerde lucht. De verdunningsfactor wordt berekend uit de afstand tussen de uitmonding van een ventilatie- of rookgasafvoer en de inlaat van de ventilatietoevoervoorzieningen. Volgens het Bouwbesluit mag de verdunningsfactor bij een ventilatievoorziening niet meer bedragen dan 0,01, bepaald volgens NEN 1087. Dat betekent dat niet meer dan 1% van de verontreinigde binnenlucht of rook in de verse lucht terecht komt.

Riolering

Volgens de NEN 3215 moet een gebouwriolering door een ontspanningsleiding in open verbinding staan met de buitenlucht om te voorkomen dat het rioleringsstelsel vacuüm trekt. Hierdoor zal er rioollucht uit het riool naar buiten komen bij de uitmonding, wat voor stankoverlast zou kunnen leiden bij bijvoorbeeld een toevoer voor een ventilatievoorziening of een buitenruimte. Voor een ontspanningsleiding van de riolering wordt geen verdunningsfactor berekend zoals bij de rookgasafvoer of afvoer van ventilatielucht, maar eist de NEN 3215 minimale afstanden tussen de opening van een ontspanningsleiding en de toevoer van een ventilatievoorziening. Deze minimale afstanden zijn opgesteld om de kans op stankoverlast tot een minimum te beperken, onder normale omstandigheden.

Afstand

Als deze openingen in hetzelfde dakvlak liggen óf de uitmonding van een ontspanningsleiding lager ligt dan de toevoeropening voor ventilatielucht, moet deze afstand tenminste 6 meter zijn. Een sterke wind kan bijvoorbeeld de stank naar de toevoervoorziening voor ventilatielucht blazen, maar als de afstand voldoet aan de norm zal de vervuilde lucht voldoende verdund worden voordat die de invoer bereikt en zo geen overlast veroorzaken.

Lagergelegen dak

Als de toevoer van de ventilatielucht ten minste 1 meter lager ligt dan de uitmonding van de ontspanningsleiding (in een lagergelegen dakvlak of een gevel) moet de afstand tenminste 3 meter zijn. De lucht uit het riool zal stijgen en alleen door bijvoorbeeld een sterke wind zou deze deels naar beneden gedwongen kunnen worden. De afstand van 3 meter zorgt ervoor dat de lucht uit het riool al voldoende verdund is om geen stankoverlast meer te veroorzaken 

Noortje Alders, Technisch Specialist ISSO

MEER INFORMATIE

Op een dak komen verschillende disciplines samen en dat betekent vaak ook verschillende vakmensen. Daarom is het belangrijk voor installateurs om van andere disciplines kennis te nemen en de raakvlakken te herkennen. In de serie ISSO Kleintjes wordt in de uitgaven Kleintje Riolering, Kleintje Ventilatie en Kleintje Gas -ontwerp informatie op een toegankelijke manier aangeboden over deze installatiedisciplines en worden ook juist de verbanden gelegd tussen de verschillende disciplines van installatietechniek.

Producent Itho Daalderop staat sinds jaar en dag bekend om haar boilers. Sinds 1930 is het bedrijf vanuit Tiel uitgegroeid tot de grootste boilerfabrikant van Nederland, en marktleider als het gaat om kleine boilers. De kracht zat hem al die tijd in het koperen boilervat, weet Voorman Hans van Brenk. ,,Onze boilers zijn echte krachtpatsers.’’

Hans (54) heeft een echt Itho Daalderop-hart. Hij heeft ontelbaar veel boilers voorbij zien komen in de 22 jaar dat hij er werkt. Van de bekende grote boilers uit vroegere tijden tot en met de boilers van nu: smartboilers met zelflerend vermogen. De innovatie stond niet stil en saai was het daarom nooit, meent Hans.

Hoogwaardig materiaal Eén ding heeft hij al die tijd niet zien veranderen, en dat is de kwaliteit van de boilervaten, door het hoogwaardige materiaal: koper. ,,Koper kenmerkt zich door de lange levensduur, het materiaal is zeer onderhoudsarm is en de stabiliteit is hoog. Daardoor is er minimale service en onderhoud nodig. RVS is ook hoogwaardig, zeer corrosiebestendig en goed bewerkbaar. Echter is het productieproces een stuk ingewikkelder. Geëmailleerd staal daarentegen heeft de minst goede eigenschappen, is kwetsbaar, heeft een anode nodig en is een weinig duurzaam productieproces”. Itho Daalderop heeft begin 2020 de keuze gemaakt een RVS productielijn te openen waar RVS voorraadvaten voor warmtepompen en boilers geproduceerd worden. Door het productieproces te verbeteren (laserlassen en reinigen met glasparels) kan ook met RVS een hoogwaardig product worden gegarandeerd. ,,De duurzame productielijn van RVS heeft echt de toekomst! Maar uiteraard blijven we ook gewoon onze kwalitatieve koperen boilervaten produceren. Een mooie ontwikkeling”, aldus Hans.

Het hele interview met Hans lezen? Scan dan hier de QR code en ga naar het interview

WE MOETEN ERMEE LEREN LEVEN

Corona blijft ons werk beïnvloeden. Dat staat vast. Of zoals we in de media lezen: we moeten met Corona leren leven. Dat geldt privé maar ook in ons werk. De maatregelen die we nu nemen, blijven voorlopig dus nog wel noodzakelijk. Ik bewonder de flexibiliteit van al die vakmannen en vakvrouwen die in het afgelopen jaar hun werkwijzen moesten aanpassen, maar ook de doorzettingskracht om dat blijven doen. Nu en morgen. In het afgelopen jaar hebben we met de bouw samen het protocol Samen veilig doorwerken opgezet, dat sinds het begin van de coronacrisis wordt gebruikt. Alle maatregelen zijn erop gericht coronabesmettingen op de werkvloer te voorkomen. Maar we zijn verder gegaan en hebben de Arbocatalogus Corona-preventie in de installatie- en isolatiebranches opgesteld. Het verschil is klein maar wel belangrijk. De Arbocatalogus is een bevestiging van de afspraken die in het protocol Samen veilig doorwerken zijn gemaakt, en we hebben deze catalogus laten toetsen door de Inspectie SZW, omdat het Arbobesluit door de coronacrisis op enkele belangrijke punten is gewijzigd. De Inspectie heeft deze afspraken goedgekeurd en daarmee ligt er een up-to-date raamwerk voor veilig en gezond werken in de techniek, waar door de Inspectie ook op zal worden gehandhaafd. Om je op weg te helpen is binnen de brancheRI&E een speciale coronamodule toegevoegd. Hiermee kun je eenvoudig vaststellen of extra coronamaatregelen noodzakelijk zijn in je bedrijf. Maar we gaan verder. Want veilig werken is meer dan regels. Juist op de werkvloer ervaar jij wat de knelpunten zijn, waar het spannend is of waar verbeteringen mogelijk zijn. Daarom staan de adviseurs van ArboTechniek klaar om je te helpen, adviseren, en met je mee te denken. Maak er gebruik van!

Sven Asijee Directeur

MEETINSTRUMENTATIE

Sigma 05

Modulair Sensor Platform %RV - °C - ppm CO - m/s - Pa 2

Turfschipper 114 |2292 JB Wateringen | Tel. 0174 272330 | info@catec.nl | www.catec.nl

Sigma 05 Modulair Sensor Platform

De Sigma 05 sensorhub is de centrale aansluit eenheid van het nieuwe modulaire E+E intelligente sensor systeem. De hub is voorzien van analoge, vrij verkiesbaar en schaalbare uitgangen. In principe is iedere E+E opnemer met Modbus RTU uitgang aan te sluiten op de Sigma 05.

Beschikbare meetvoelers voor de Sigma 05

EE872 modulaire voeler voor CO, relatieve vochtigheid, temperatuur en druk. 2 EE072 relatieve vochtigheid en temperatuur voeler EE074 temperatuur voeler EE671 HVAC luchtsnelheid voeler EE680 luchtsnelheid en temperatuur voeler voor laminaire flow

Specificaties

•maximaal 3 aan te sluiten voelers •interface RS485 •analoge uitgangen 01V / 2.5V / 5V / 10V / 0/420mA (3 draads) •behuizing IP65 / NEMA 4 •protocol Modbus RTU •optioneel display

ZAKELIJK Blijven ontwikkelen

OOK IN TIJDEN VAN CRISIS

Voor veel vakmensen in de tech-

nische installatiebranche heeft

corona gezorgd voor een veel-

bewogen jaar. De vakmensen in

de techniek komen immers vaak

bij mensen thuis. Het werk gaat

grotendeels door. Maar hoe?

Welke obstakels zijn er? En liggen

er ook kansen? Drie vrouwelijke

installateurs vertellen over hoe

de coronacrisis impact heeft op

hun werk en privéleven, en hoe

ze ondanks de maatregelen tóch

bezig blijven met hun ontwikke-

ling.

Na haar mbo- en hbo-opleidingen in installatietechniek werkte Marlon Metternich (35) als engineer bij verschillende bedrijven. Inmiddels werkt ze 3,5 jaar als consultant duurzame energie bij Kuijpers in Den Bosch. “Ik heb altijd interesse gehad in techniek en werk daarnaast graag met mensen. De technische installatiebranche is dus perfect voor mij!” Esther van Dam (22) werkt al vijf jaar voor het Papendrechtse familiebedrijf Van Dam Verwarming en geniet net als Marlon van haar werk. “Ik houd mij vooral bezig met het onderhoud van cv-ketels en het oplossen van storingen. Een super leuke baan dus!” Beheertechnicus Mariska van Leest (26) begon op haar 19e in de elektrotechniek, na de mbo-opleidingen elektrotechniek en installatietechniek gevolgd te hebben. “Ik heb de kans gehad om bij veel afdelingen van ENGIE rond te kijken en ben nu helemaal op mijn plek als beheertechnicus!”

Een bewogen jaar

Met het uitbreken van de coronacrisis hebben de drie vrouwen er ieder een bewogen jaar opzitten. Toen Marlon begin januari 2020 voor het eerst hoorde over corona, voelde het nog ver weg. “Maar nadat het virus in maart Nederland bereikte, veranderde ook mijn werk bij Kuijpers. Dat ging vrij gemakkelijk; Kuijpers was al grotendeels gewend aan digitaal werken. Overigens bevalt het prima; drie jaar geleden hebben we alles gedigitaliseerd en de kasten meteen afgebroken, zodat we niet meer teruggaan naar de bergen papier.” Het creëren van de thuiswerkplek ging Marlon en haar man ook gemakkelijk af omdat zij over een kantoorruimte aan huis beschikken. “Afhankelijk van de maatregelen gaan we wel of niet bij klanten op bezoek. En we doen veel online; dat plant makkelijk en scheelt veel reistijd!”

Even zoeken

Mariska ondervond meer hinder van de pandemie, omdat zij veel in verzorgingstehuizen kwam op het moment dat de crisis uitbrak. “Het was in het begin echt wel even onduidelijk wat wel en niet mocht. Bij verzorgingstehuizen wilden ze liever niet dat we langskwamen om onderhoud te doen. Daar kwamen we alleen als er een echte storing was.” Ook voor Esther was het aanvankelijk even zoeken. “Wij waren bang dat we niet mochten werken, omdat we veel bij mensen thuis komen. Bovendien zijn we een familiebedrijf; wat als één van ons in quarantaine moet? Wat doet dat met het bedrijf?” Gelukkig zijn de gevolgen beperkt gebleven, zo geeft Esther aan. “Corona heeft gelukkig weinig impact gehad op de werkzaamheden die we kunnen doen. Met inachtneming van de maatregelen is het goed te doen.”

Nieuwe uitdagingen

Wat merken de drie op de lange termijn van de gevolgen van corona? “Ik verwacht dat deze manier van werken in de toekomst wel zal blijven bestaan”, aldus Marlon. “Het wordt nu nóg makkelijker

Marlon Metternich: “Ik heb altijd interesse gehad in techniek en werk daarnaast graag met mensen”

om thuis- en kantoordagen te combineren.” Mariska geeft aan dat ze helemaal gewend is aan de maatregelen. “We weten inmiddels dat we elke dag te maken krijgen met nieuwe uitdagingen. Panden zijn bijvoorbeeld leeg, waardoor lekkages soms lastig te detecteren zijn. En we moeten af en toe wat shifts van elkaar overnemen als collega’s in quarantaine moeten.” Voor Esther valt de hinder op dit moment mee. “Het was aanvankelijk gek dat je klanten geen hand mocht geven. Maar inmiddels tref je alle voorzorgsmaatregelen zonder erbij na te denken.”

Creatieve oplossingen

Zoals bij iedereen is de impact van de pandemie ook op het privéleven groot. Marlon ging op zoek naar creatieve oplossingen toen de kinderdagverblijven sloten. “Mijn zussen en ik hebben het om de beurt opgevangen. Op mijn vrije dag was mijn huis opeens een kinderdagverblijf!” Mariska geeft aan dat thuiswerken er als beheertechnicus niet inzit en ze dus veel op pad is. “Ik woon op mezelf, dus als ik wel thuis ben probeer ik – binnen de maatregelen – nog wat vrienden te zien. En ik probeer veel online te doen. We moeten leuke dingen blijven doen met elkaar, ook al is het op afstand!” De impact op Esthers leven is groot, zo vertelt ze. “Het leven buiten het werk ligt een beetje stil. Ik ben dus heel blij dat ik dankzij mijn werk veel buiten de deur ben. Werk is daardoor een fijne uitlaatklep, zeker ook omdat ik het op mijn werk zo naar mijn zin heb.”

Blijven ontwikkelen

Ondanks alle beperkingen proberen Marlon, Mariska en Esther zich te blijven ontwikkelen in hun vak. Voor de crisis hadden Marlon en haar collega’s vier keer per jaar een kennissessie. “Dat doen we nu minder vaak, want online mis je toch die interactie en mogelijkheid om te sparren.” Wel heeft ze onlangs een online training gehad over elektrotechniek. “Ook in tijden van crisis moet je doorgaan met je ontwikkeling als vakmens.” Mariska onderschrijft dit en geeft aan dat corona ook nieuwe kansen biedt. “Juist omdat het pand nu leeg staat, kunnen we innoveren en testen hoe we ons systeem beter kunnen maken.” Ook Esther blijft bezig met haar ontwikkeling als vakvrouw. “Jazeker! Ik heb onlangs mijn CO-certificaat gehaald. Het was even afwachten of het praktijkexamen kon plaatsvinden, maar gelukkig lukte het!”

Een vak voor mannen én vrouwen Esther en Marlon zetten zich naast hun werk in voor VHTO, het Expertisecen-

Overweeg jij de (over)stap te maken naar de techniek? Kijk op www.wijtechniek.nl voor de mogelijkheden die er voor jou liggen! trum genderdiversiteit in bèta, techniek en IT. Esther: “Voor VHTO kun je gastlessen geven op scholen om hen te inspireren de techniek in te gaan. Deze gastlessen zijn er vooral op gericht een einde te maken aan het beeld dat techniek alleen voor mannen is, en het vakgebied daarmee onder vrouwen te promoten. Inmiddels heb ik zelf ook een gastles gegeven op een school en ik vond het heel leuk om te doen!” Esther is benieuwd naar de verdere mogelijkheden met betrekking tot haar eigen ontwikkeling. “Via VHTO ben ik in aanraking gekomen met Wij Techniek. Ik ken hen nog maar net, maar kijk er uit mij verder te verdiepen in hun aanbod!”

Een geweldig vak

Wat willen Marlon, Mariska en Esther meegeven aan vrouwen die overwegen de stap te zetten naar de techniek? Marlon: “Ik was zelf als kind al erg geïnteresseerd in installatietechniek, en dat is in de loop der jaren alleen maar gegroeid. Naast mijn passie voor de techniek zelf haal ik veel energie uit klantcontact. Servicegericht werken, adviseren, uitleggen welke keuzes de klant heeft. Deze dingen maken het vak boeiend en heel divers!” Hier sluit Mariska zich bij aan: “De techniek is een geweldig vak en ik kan het iedereen aanraden!” Esther kan dit alleen maar beamen. “Ik zou willen meegeven: als je iets leuk vindt, doe het gewoon! Ons vak is prachtig, want je bent lekker met je handen bezig, je hebt veel contact met klanten en iedere dag is anders! 

ZAKELIJK Service voor zzp’ers

VRIJHEID EN ZEKERHEID VOOR ZELFSTANDIGE ONDERNEMERS

Niemand om mee te sparren, veel

onverwachte risico’s en een berg

papierwerk die alle tijd opslokt.

Het zijn uitdagingen waar veel

zelfstandige ondernemers mee

te maken krijgen. Kan dat niet

anders?

Zzp’ers in de techniek stonden er lange tijd alleen voor. Ze moesten op zoek naar hun eigen opdrachten, waren afhankelijk van bemiddelingsbureaus voor hun betaling en hadden niemand om branche specifiek advies aan te vragen. Menno Limm, commercieel directeur Connect ZZP Service, zag dat de markt toe was aan vernieuwing. Bij Connect werkt het allemaal nét even anders. Hier is niet het bedrijf de klant, maar de ondernemer. “Het doel? Zorgen dat de onderneming van basis tot in de details gezond is.”

Vrijheid

Veel ondernemers kiezen voor de zelfstandige route omdat ze op zoek zijn naar meer vrijheid. Echter, als je afhankelijk bent van bemiddelingsbureaus en verdwaald raakt in een web van administratie en regelgeving, is dat gevoel van vrijheid even ver te zoeken. Bij Connect zagen ze dat dit veel ondernemers ontmoedigde, dus besloten ze deze groep vakkrachten te ondersteunen.

Zekerheid

Naast hulp bij het vinden van opdrachten en advies over het runnen van een onderneming, biedt het bedrijf meer zekerheid aan zowel de opdrachtgever, als de ondernemer. Door afspraken juist (conform wet- en regelgeving) op papier te zetten, documenten te controleren en de projectadministratie te beheren, lopen beide partijen minder risico. Daarnaast is er nog een belangrijk voordeel te halen voor de zzp’er. Zo kan 80% van de factuurwaarde al binnen vijf werkdagen uitbetaald worden als er gekozen wordt om een kredietverzekering af te sluiten op de omzet van de ondernemer. Deze verzekering is zelfs van kracht mocht de opdrachtgever onverhoopt failliet gaan.

Groei

Ook maakt Connect zich sterk voor de persoonlijke en bedrijfsgroei van zijn klanten. Menno Limm: “We doen veel voor ondernemers in de techniek, maar voor mij is het kippenvelmoment wanneer ik iemand verder help, door mee te denken over de groei van hun onderneming, maar ook door te helpen de basis goed neer te zetten. De afgelopen paar jaren is er een trend geweest naar meer zekerheid voor zowel opdrachtgever als zzp’er, met behoud van het stuk vrijheid waar ze beiden voor kiezen. Het is een lastige balans, maar wij dragen hier een steentje aan bij.”

Wet- en regelgeving

Als de blauwe envelop van de Belastingdienst op de mat valt, denken veel ondernemers dat ze het belastingformulier maar even snel moeten invullen. Maar daardoor laten ze veel mogelijkheden liggen om minder af te hoeven dragen. Onlangs organiseerde Connect een webinar om zzp’ers over de mogelijkheden te informeren. Menno Limm: “Dit is niet de eerste keer dat zo’n informatief evenement op de planning staat. Veel zzp’ers zijn beperkt op de hoogte van de wet- en regelgeving waarmee ze zelf dagelijks te maken hebben. Zo ging de VAR in mei 2016 over in de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties). Limm “Dit soort wijzigingen hebben vaak grote impact op de zzp’er, maar voelt vaak als ‘nog ver weg’. Wij vertalen deze, veelal complexe materie, naar bruikbare informatie en praktische tips. Vervolgens nemen wij de tijd om ons netwerk goed te informeren.” 

HULP BIJ CO-CERTIFICERING

Connect ZZP Service is dit jaar een samenwerking aangegaan met Solar Opleidingen, een opleider in de techniek, om zzp’ers te helpen CO-gecertificeerd te worden. Dit is verplicht vanwege nieuwe wetgeving (de Gasketelwet). “We doen er alles aan om ervoor te zorgen dat de zzp’ers hun werkzaamheden kunnen blijven uitvoeren, waardoor de opdrachten straks niet stil komen te liggen”, aldus Menno Limm.

Radiatoren inregelen? 4 redenen waarom de Dynamic Valve™ de slimste keuze is

1VUILBESTENDIGHEID We hebben ervoor gekozen om cv-water door onze drukregelaar te laten stromen. Daarom hebben we een meetleiding geplaatst op een plek waar het vuil niet gemakkelijk kan bezinken en zelfs wordt weggespoeld.

Indien de meetleiding door overmatige vervuiling toch verstopt is, blijft de drukregelaar in open toestand zodat de eindgebruiker geen koudeklachten heeft.

2GEEN RUISENDE

GELUIDEN, 100% DRUKGECOMPENSEERD

We hebben een membraan gestuurde drukregelaar geïntegreerd die een constant drukverschil over de instel- en regelklep garandeert. Resultaat? Geen risico op ruisende geluiden en altijd de optimale waterstroom om de energieefficiëntie te verhogen.

Zien

hoe het werkt?

3BEDRIJFSZEKERHEID Het binnenwerk van de afsluiter is van PPS kunststof met lage porositeit, dit voorkomt dat er kalkafzetting optreedt en de klep vast kan gaan zitten. De kleptzitting is van NBR rubber om te voorkomen dat de afsluiter na een zomerperiode niet meer opent.

4METEN IS WETEN Wanneer u zeker wil weten dat er voldoende drukverschil beschikbaar is om de juiste waterstroom te garanderen kan direct een meter op de Dynamic Valve™ worden geplaatst. Ideaal voor controle of om de circulatiepomp efficiënter af te stellen.

Nieuwe wetgeving stimuleert het gebruik van radiatorkranen die efficiënte waterstromen kunnen handhaven onder de dynamische eigenschappen van een cv-installatie. Met de Danfoss Dynamic Valve™ kiest u voor bewezen en duurzame technologie.

Het voorinstelmechanisme en de regelklep zijn identiek aan de radiatorkranen zoals we ze sinds het begin van de jaren negentig produceren. Het ontwerp van de geïntegreerde drukverschilregelaar is een erfenis van onze AB-QM regelafsluiters welke ons succes in de utiliteitbranche hebben gebracht. Daarom wisten we vooraf dat uw ervaring met ons product uitstekend zou zijn.