ΠΟΙΜΕΝΙΚΗ ΤΟΥ ΜΠΕΤΟΒΕΝ - ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ - 28/5/2021

ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ

2020 21

Η ΠΟΙΜΕΝΙΚΗ ΤΟΥ ΜΠΕΤΟΒΕΝ

ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΤΗΣ ΚΑΜΕΡΑΤΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΥ

ΑΙΘΟΥΣΑ ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ

Μαγνητοσκόπηση: 14.5.2021 Διαδικτυακή προβολή: 28.5.2021 (διαθέσιμη έως 28.07.2021)

Η ΠΟΙΜΕΝΙΚΗ ΤΟΥ ΜΠΕΤΟΒΕΝ

ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΤΗΣ ΚΑΜΕΡΑΤΑΣΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΕ ΟΡΓΑΝΑ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

LUDWIG VAN BEETHOVEN (1770-1827) Συμφωνία σε φα μείζονα, αρ. 6, «Ποιμενική», έργο 68

Sinfonia Pastorale (Theater an der Wien, 22 Δεκεμβρίου 1808) Allegro ma non troppo «Erwachen heiterer Empfindungen bei der Ankunft auf dem Lande» (Αφύπνιση χαρούμενων συναισθημάτων με την άφιξη στην εξοχή)

Andante molto mosso «Szene am Bach» (Σκηνή στο ρυάκι) Allegro «Lustiges Zusammensein der Landleute»

(Χαρούμενη συντροφιά των ανθρώπων της εξοχής)

Allegro «Gewitter – Sturm» (Καταιγίδα – Θύελλα) Allegretto «Hirtengesang. Frohe und dankbare Gefühle nach dem Sturm» (Τραγούδι των βοσκών. Χαρούμενα κι ευχαριστήρια συναισθήματα μετά την καταιγίδα)

ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΜΠΕΤΟΒΕΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ (1805-1814), οι συνθήκες

διαβίωσης του συνθέτη χειροτέρευαν διαρκώς, κυρίως εξαιτίας της δύσκολης οικονομικής κατάστασής του: η επιδίωξή του να εξασφαλίσει μια μόνιμη θέση με υψηλό μισθό που θα του πρόσφερε μια άνετη ζωή επιβεβαιώνεται σε αρκετά σημεία της αλληλογραφίας του, και ειδικότερα κατά τα κρίσιμα χρόνια 18051809. Παραμένοντας, ωστόσο, δημιουργικός ακόμα και υπό αντίξοες συνθήκες, ο Μπετόβεν ολοκλήρωσε τη Συμφωνία σε ντο ελάσσονα, αρ. 5, έργο 67 και τη Συμφωνία σε φα μείζονα, αρ. 6, έργο 68 («Ποιμενική»), που εκδόθηκαν το 1809. […] Το στοιχείο που χαρακτηρίζει τις συμφωνίες της μέσης περιόδου είναι η ανά ζεύγη δημιουργία τους και, κατά συνέπεια, οι ομοιότητες ή οι διαφορές που προκύπτουν από τη χρονικά παράλληλη ενασχόληση του συνθέτη. Η Συμφωνία αρ. 5 και η Συμφωνία αρ. 6 γράφτηκαν συγχρόνως, το 1808. […] Η «προγραμματική ιδέα» του Έργου 68 («Ποιμενική»), η επιδίωξη της ηχητικής αναπαράστασης φυσικών φαινομένων ή σκηνών, υπήρχε και σε προηγούμενα έργα του Μπετόβεν. Γύρω στα 1800 ο συνθέτης χαρακτήρισε Pastorale ένα μέρος του μπαλέτου Τα πλάσματα του Προμηθέα, το δε μέρος που ακολουθεί αμέσως μετά την εισαγωγή του μπαλέτου φέρει τον τίτλο «La tempesta», χαρακτηρισμός που προαναγγέλλει την ατμόσφαιρα της Έκτης Ποιμενικής Συμφωνίας. Με τον τίτλο Pastorale εκδόθηκε επίσης και η Σονάτα για πιάνο σε ρε μείζονα, έργο 28, σύνθεση του 1801.

Τα πρώτα ίχνη πειραματισμού του Μπετόβεν για τη δημιουργία της «Ποιμενικής» διαγράφονται σε ένα από τα πιο γνωστά σημειωματάρια που χρησιμοποιούσε συνήθως ο συνθέτης για την πρόχειρη καταγραφή ιδεών, και φέρει τη χρονολογία 1803. Οι προγραμματικοί τίτλοι της Έκτης Συμφωνίας σε φα μείζονα, που κατέγραψε ο Μπετόβεν στο σημειωματάριό του το 1803, έναν χρόνο μετά την κρίση της υγείας του που τον ανάγκασε να συντάξει τη Διαθήκη του Χάιλιγκενστατ, συνδέονται αναμφισβήτητα και με τις εσωτερικές ανησυχίες του, δεδομένου ότι εκείνη την εποχή είχε ήδη αρχίσει η σταδιακή απώλεια της ακοής του. Οι σκηνές της φύσης υποδηλώνουν την προσπάθειά του να αποδώσει ηχητικά αναμνήσεις από το περιβάλλον της εξοχής, ήχους που χάνονταν σιγά σιγά και μετατρέπονταν σε απλές εικόνες. Αρκετά στοιχεία στη σύνθεση του Μπετόβεν ερμηνεύτηκαν ως τα πρώτα μηνύματα του Ρομαντισμού του 19ου αιώνα, όπως οι «προγραμματικές ποιητικές ιδέες» του στα συμφωνικά έργα, και ειδικότερα στην «Ποιμενική», ή η απεικόνιση προσωπικών συναισθηματικών εντάσεων στη μουσική του. ΕΥΗ ΝΙΚΑ-ΣΑΜΨΩΝ Απόσπασμα από το εκτένες άρθρο Ludwig van Beethoven στην έντυπη έκδοση Κύκλος Μπετόβεν (Φιλαρμονική του Λονδίνου - Κουρτ Μαζούρ) 2004-2005.

ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΤΗΣ ΚΑΜΕΡΑΤΑΣΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Η Καμεράτα, γνωστή εκτός Ελλάδας με τη διεθνή της ονομασία Armonia Atenea (που υποδηλώνει και την αθηναϊκή της προέλευση), έχει αναπτύξει αξιοθαύμαστη δραστηριότητα, στην οποία ο διεθνής Tύπος αναφέρεται συχνά ως «το ελληνικό θαύμα» (Neue Zürchner Zeitung), ή ως «το αντίδοτο στην κρίση» (Die Welt, Daily Telegraph). Από το 2009 οι Μουσικοί της Καμεράτας, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου, εξειδικεύτηκαν στις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας με όργανα εποχής (η πιο σύγχρονη κατάκτηση του διεθνούς μουσικού στερεώματος). Έκτοτε, η ορχήστρα κατόρθωσε σε ελάχιστο χρόνο να τοποθετηθεί ανάμεσα στα σημαντικότερα αντίστοιχα σύνολα του κόσμου. Η διεθνής κριτική χαρακτηρίζει τις ερμηνείες της υπό τον Γιώργο Πέτρου ως ερμηνείες αναφοράς στη μουσική του 18ου αιώνα, και μάλιστα στη μουσική του Χαίντελ. Ωστόσο, η ορχήστρα έχει μια ιδιαίτερα ευρεία δραστηριότητα, που περιλαμβάνει τόσο συμφωνική μουσική του 19ου και 20ού αιώνα όσο και παραγωγές μουσικού θεάτρου (όπερα, οπερέτα, μιούζικαλ), πολλές από τις οποίες έχουν παρουσιαστεί και στο εξωτερικό. Εμφανίζεται τακτικά στο ΜΜΑ και σε όλες τις σημαντικές μουσικές διοργανώσεις στον ελληνικό χώρο (Φεστιβάλ Αθηνών, ΚΠΙΣΝ, ΜΜΘ). Την τρέχουσα καλλιτεχνική περίοδο εμφανίζεται στο Τεάτερ Αν ντερ Βην (Βιέννη) στο Κονσέρτχεμπαου του Άμστερνταμ, στο Φεστιβάλ Μπαρόκ Όπερας του Μπαϋρόυτ, στο Θέατρο Ρεάλ της Μαδρίτης, στο Φεστιβάλ Όπερας Μαρτίνα Φράνκα στην Ιταλία. Παράλληλα, με χορηγία του βρετανικού ιδρύματος Linbury Trust, παρουσιάζει μια σειρά τεσσάρων μαγνητοσκοπημένων συναυλιών σε συμπαραγωγή με το ΜΜΑ. Οι Μουσικοί της Καμεράτας πραγματοποιούν τακτικές εμφανίσεις στις σημαντικότερες ευρωπαϊκές αίθουσες και φεστιβάλ: Βασιλική Όπερα των Βερσαλλιών, Aίθουσα

Πλεγέλ και Θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι, Ουίγκμορ Χολ του Λονδίνου, Κονσέρτχεμπαου του Άμστερνταμ, Τεάτερ αν ντερ Βην, Όπερα του Μόντε Κάρλο, Αίθουσα Τσαϊκόφσκι της Μόσχας, Παλάου ντε λα Μούζικα της Βαρκελώνης, Μποζάρ των Βρυξελλών, Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, BBC PROMS, Διεθνές Φεστιβάλ Χαίντελ της Χάλλε, Φεστιβάλ Ενέσκου του Βουκουρεστίου κ.ά. Η Καμεράτα ηχογραφεί για τις σημαντικότερες εταιρίες: Deutsche Grammophon, Decca, Sony, MDG. Πολλές ηχογραφήσεις της έχουν αποσπάσει τις μεγαλύτερες διεθνείς διακρίσεις: Diapason d’Or (4 φορές), Gramophone-Editor’s Choice (2 φορές), BBC Music Magazine-Recording of the Month, Choc-Classica, το βραβείο της Ένωσης Γερμανών Κριτικών, καθώς και το βραβείο για την καλύτερη ηχογράφηση όπερας της χρονιάς (Opera Awards) από το βρετανικό μουσικό περιοδικό Opera.

Στην αποψινή συναυλία λαμβάνουν μέρος οι μουσικοί ΒΙΟΛΙΑ Α΄ Sergiu Nastasa (εξάρχων) Αγγελική Κασδά Χρύσα Κουτσαυτάκη Daniela Fischer Ζωή Κώττα Φίλιππος Matasaru Νάσια Πρασίδη ΒΙΟΛΙΑ Β΄ Οτίλια - Κάρμεν Αλίτσεϊ Νάσος Μαρτζούκος Αγγελική Φαναριώτη Luise Stahl Αθηνά Γρατσούνα Ηλίας Γυφτονικολός ΒΙΟΛΕΣ Laurentiu Matasaru Ελευθερία Τόγια Κατερίνα Τζίτζο Τατιάνα Λύτρα

ΒΙΟΛΟΝΤΣΕΛΑ Ιάσων Ιωάννου Susan Norton Σεμέλη Κωστούρου Γιώργος Ταμιωλάκης ΚΟΝΤΡΑΜΠΑΣΟ Άγγελος Ρεπαπής Σεράινα Σεΐδου Γιώργος Αρνής ΦΛΑΟΥΤΟ ΤΡΑΒΕΡΣΟ Annie Laflamme Asia Safikhanova ΠΙΚΟΛΟ Αna Chifu ΟΜΠΟΕ Δημήτρης Βάμβας Στέλλα Νικολαΐδη

ΚΛΑΡΙΝΕΤΟ Σπύρος Μουρίκης Μερκούριος Καραλής ΦΑΓΚΟΤΟ Αλέξανδρος Οικονόμου Γιάννης Ευαγγελάτος ΦΥΣΙΚΟ ΚΟΡΝΟ Κώστας Σίσκος Μαρία Φωτιά ΦΥΣΙΚΗ ΤΡΟΜΠΕΤΑ Σπυρίδων Αρκούδης Σοφία Σιωρά ΤΡΟΜΠΟΝΙ Ευάγγελος Καραμπάς Χρήστος Γιάκκας ΤΥΜΠΑΝΑ Δημήτρης Δεσύλλας

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΥ

Από τους πλέον διακεκριμένους διευθυντές ορχήστρας της γενιάς του, ακολουθεί διεθνή σταδιοδρομία, με τακτικές εμφανίσεις σε θέατρα και αίθουσες συναυλιών και συνεργασίες με διάσημες ορχήστρες. Θεωρείται από τους σημαντικότερους σύγχρονους ερμηνευτές της μουσικής του 18ου αιώνα, με ευρύτατο ρεπερτόριο και με έμφαση στις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας και την όπερα. Παράλληλα, έχει ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία μουσικού θεάτρου και όπερας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει τιμηθεί με το βραβείο Echo Klassik και υπήρξε υποψήφιος στα βραβεία Γκράμμυ 2018 για την καλύτερη ηχογράφηση όπερας. Επίσης, τιμήθηκε με τον τίτλο του Ιππότη Γραμμάτων και Τεχνών από τη γαλλική κυβέρνηση και με τον τίτλο Associate (ARAM) της Βασιλικής Ακαδημίας Μουσικής του Λονδίνου. Η Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών του απένειμε το Μεγάλο Βραβείο Μουσικής για το 2018. Από την καλλιτεχνική περίοδο 2021-22 θα αναλάβει καλλιτεχνικός διευθυντής στο ιστορικό Διεθνές Φεστιβάλ Χαίντελ του Γκαίττινγκεν. Από τον Σεπτέμβριο του 2012 είναι καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτας-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, γνωστής διεθνώς ως Armonia Atenea, η οποία υπό την καθοδήγησή του εξελίχθηκε σε έναν

από τους σημαντικότερους φορείς προβολής του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό. Πρόσφατα ο Γιώργος Πέτρου ανέλαβε μουσικός διευθυντής της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ. Έχει διευθύνει νέες παραγωγές στην Όπερα της Λιψίας, του Στρασβούργου, του Καπιτωλίου της Τουλούζης, στη Βασιλική Όπερα της Στοκχόλμης, στην Κρατική Όπερα της Κορέας, στην Όπερα του Ζανκτ Γκάλλεν, στο θέατρο Πετρουτσέλλι του Μπάρι, στην Όπερα της Λωζάννης, στο θέατρο Βέρντι της Τεργέστης, στην Όπερα της Νίκαιας, στα κρατικά θέατρα του Μάνχαϊμ, του Ντάρμστατ, της Καρλσρούης, του Ζααρμπρύκεν, στο Λα Μονναί των Βρυξελλών και στη Βασιλική Όπερα των Βερσαλλιών. Εμφανίζεται τακτικά σε σημαντικές αίθουσες: Μποζάρ στις Βρυξέλλες, Θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων, Αίθουσα Πλεγέλ στο Παρίσι, Αίθουσα Τσαϊκόφσκι της Μόσχας, Κονσέρτχεμπαου του Άμστερνταμ, Prinzregententheater του Μονάχου, Παλάου ντε λα Μούζικα της Βαρκελώνης, Τεάτερ Αν ντερ Βην (Βιέννη), και σε σημαντικά διεθνή φεστιβάλ: BBC Proms, Εαρινό Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, Φεστιβάλ Κλάρα στις Βρυξέλλες, Φεστιβάλ Χαίντελ στη Χάλλε. Έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με τις φημισμένες ορχήστρες Γκεβάντχαους της Λιψίας, Εθνική Ορχήστρα του Καπιτωλίου της

Τουλούζης, Συμφωνική της Νέας Ρωσίας, Βασιλική Ορχήστρα της Στοκχόλμης, Ορχήστρα του Εθνικού Κέντρου Τεχνών του Καναδά, Pomeriggi Musicali του Μιλάνου, Ορχήστρα της βόρειας Ολλανδίας, Συμφωνική της Βέρνης, Ορχήστρα του Πανεπιστημίου Μπιλκέντ της Άγκυρας, Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας του Μονάχου, B-Rock, Pοmo d’Oro, Συμφωνική της Νίκαιας, Φιλαρμονική της Μπρατισλάβας, και με το μπαρόκ σύνολο Concerto Köln. Έχει ηχογραφήσει για τις μεγαλύτερες δισκογραφικές εταιρίες (Deutsche Grammophon, Decca, Oehms Classics, MDG), αποσπώντας διεθνείς διακρίσεις: Echo Klassik, Diapason d’Or (5 φορές), Gramophone-Editor’s Choice (4 φορές), BBC Music MagazineRecording of the Month (3 φορές). Συνεργάζεται τακτικά με όλες τις ελληνικές ορχήστρες και την ΕΛΣ. Σπούδασε πιάνο στο Ωδείο Αθηνών, απ’ όπου αποφοίτησε με άριστα και πρώτο βραβείο παμψηφεί. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Βασιλικό Κολέγιο Μουσικής (μεταπτυχιακός τίτλος ARCM) και στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου, με υποτροφίες της Ακαδημίας και του Ιδρύματος Ωνάση. Πήρε τους τίτλους Postgraduate diploma (RAM) και MMus από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου.

1991-2021

Με πυξίδα τον άνθρωπο και ορίζοντα τον κόσμο Στα τριάντα χρόνια λειτουργίας του, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών έχει καθιερωθεί ως φορέας πολιτισμού με διεθνή ακτινοβολία. Η δημιουργία του άλλαξε το αστικό τοπίο και διαμόρφωσε μια νέα συνθήκη πρόσληψης της καλλιτεχνικής και πνευματικής ζωής. Το Μέγαρο, μια πραγματική πολιτεία των τεχνών, υπηρετεί τις κλασικές αξίες και ενθαρρύνει την πρωτοποριακή σκέψη. Η κλασική μουσική σε όλο το φάσμα της, οι συμφωνικές ορχήστρες, η όπερα και το ρεσιτάλ τραγουδιού, η λόγια δημιουργία και η δημοτική παράδοση, η ελληνική μουσική και οι ήχοι του κόσμου, οι ιστορικοί και οι σύγχρονοι συνθέτες, οι νέοι σολίστ και οι διεθνώς καταξιωμένοι ερμηνευτές αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχής του Μεγάρου, το οποίο διαρκώς διευρύνει τη σχέση του με το σύνολο των παραστατικών και εικαστικών τεχνών: το μπαλέτο, ο σύγχρονος χορός, οι θεατρικές παραστάσεις, οι προβολές και οι εκθέσεις αναδεικνύονται μέσα από ένα δυναμικό πρόγραμμα που στοχεύει να ψυχαγωγήσει αλλά και να εκπαιδεύσει. Η έρευνα, οι διαλέξεις και οι εκπαιδευτικές δράσεις για παιδιά και νέους κρατούν ανοιχτό προς όλους το διάλογο, μέσα στο πλαίσιο μιας πλουραλιστικής κοινωνίας των ιδεών. Πίσω από όλα αυτά, το όραμα που σχεδόν εκατό χρόνια πριν ενέπνευσε τη δημιουργία του και η ενέργεια των ανθρώπων που πιστεύουν και στηρίζουν τους σκοπούς του. Τριάντα χρόνια μετά, το Μέγαρο ανταποκρίνεται στις προκλήσεις μιας νέας πραγματικότητας, με πυξίδα τον άνθρωπο και ορίζοντα τον κόσμο.

ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ