Ανεμοστρόβιλοι του Πεπρωμένου

Page 1

ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΙ ΤΟΥ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟφΟΡΟΥ

ΜΕ ΤήΝ ΥΠΟΣΤήΡΙ ξ ή ΤΟΥ ΥΠΟΥΡ γ ΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
ΧΡΙΣΤΟφή
ΜΕγΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚήΣ ΑΘήΝΩΝ 23–24 ΧΟΡήγΟΣ

Αναγνωρίζοντας την αξία του πολιτισμού και την πολύτιμη συμβολή του στην πνευματική καλλιέργεια του ανθρώπου, η Εuroban k, από την ίδρυσή της, αποδεικνύει σταθερά και έμπρακτα τη δέσμευσή της για διαρκή προσφορά στην κοινωνία.

Μέσα από τις πολύπλευρες δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που αναλαμβάνει διαχρονικά, η Eurοbank στηρίζει και αναδεικνύει αξιόλογα πολιτιστικά δρώμενα της Ελλάδας, στο χώρο των εικαστικών, της μουσικής, του θεάτρου και της όπερας. Στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνει αλλά και ενισχύει πληθώρα αξιόλογων καλλιτεχνικών παραγωγών, οι οποίες προάγουν το ήθος και ταυτόχρονα συμβάλλουν στην πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου, σε συνεργασία με σημαντικούς καλλιτεχνικούς φορείς της χώρας. Παράλληλα, εστιάζοντας στην πνευματική καλλιέργεια της νέας γενιάς, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες προκειμένου να δώσει την ευκαιρία σε παιδιά και νέους να έρθουν σε επαφή με την τέχνη και να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική ψυχαγωγία.

Ο πολιτισμός και οι τέχνες αποτελούν προτεραιότητα για τη Eurobank, καθώς αναγνωρίζει ότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι κάθε δυναμικής κοινωνίας και, ειδικά στην παρούσα συγκυρία, αναδεικνύεται η ανάγκη για περαιτέρω υποστήριξή τους. Με σεβασμό στη σημαντική προσπάθεια για τη διαχείριση του υφιστάμενου πολιτιστικού έργου αλλά και με το βλέμμα της στραμμένο στο μέλλον, για την ενίσχυσή του με νέο περιεχόμενο, η Eurobank συνεχίζει σταθερά να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να υλοποιεί δράσεις, οι οποίες επισφραγίζουν την αξία που δίνει ο Οργανισμός στον πολιτισμό.

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΜΕγΑΡΟ

ΑΙΘΟΥΣΑ ΝΙΚΟΣ ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ

20, 21 & 22.03.2024

ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΙ ΤΟΥ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟφΟΡΟΥ ΧΡΙΣΤΟφή ΨΥΧΟΛΟγΙΚΟ ΔΡΑΜΑ

Κ ΕΙΜΕΝΟ -Σ ΚήΝΟΘΕΣΙΑ

Χριστόφορος Χριστοφής

Χ ΟΡΟ γ ΡΑ φ ΙΑ

Έρση Πήττα

Σ ΚήΝΙΚΑ

Άση Δημητρολοπούλου

Κ ΟΣΤΟΥΜΙΑ

Εριέττα Βορδώνη

Μ ΟΥΣΙΚ ή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Χριστόφορος Χριστοφής

Σ ΧΕΔΙΑΣΜΟΣ φ ΩΤΙΣΜΟΥ

Αντώνης Παναγιωτόπουλος

Σ ΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ή ΧΟΥ

Βαγγέλης Κουλούρης

Β ΟήΘΟΣ ΣΚήΝΟΘΕΤή Μάνος Σπιτάλας

Β ΟήΘΟΣ ΧΟΡΟ γ ΡΑ φ ΟΥ Θωμάς Σιδέρης

Μ ΑΚΙ γ ΙΑ ζ

Μαίρη Αν Αναγνωστέλη

Κ ΟΜΜΩΣΕΙΣ

Κωνσταντίνος Κολιούσης

Διανομή:

Δ

ήΜ ή ΤΡήΣ Μ ήΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Νικόλας Παπαγιάννης

ΑΛΜΑ Μ ΑΛΕΡ

Κωνσταντίνα Τάκαλου

φΕΛΙ ξ

Δημήτρης Μαύρος

Κ ΛΑΟΥΣ Μ ΑΝ

Αλμπέρτο φάις

Ε ΡΜήΝΕΥΤΕΣ

Μαρία Βούρου

γιώργος Βούντας

Σπύρος Μαραγκουδάκης

Θωμάς Σιδέρης

Η ιστορία εκτυλίσσεται στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο έλληνας αρχιμουσικός Δημήτρης Μητρόπουλος συναντά την Άλμα Μάλερ, χήρα του αυστριακού συνθέτη Γκούσταβ Μάλερ, στη Νέα Υόρκη, για να της ζητήσει την άδεια να διευθύνει μια συμφωνία του συνθέτη, άγνωστη ακόμη στο κοινό.

Παράλληλα, ο Κλάους Μαν, γιος του συγγραφέα Τόμας Μαν, αναζητά τα ίχνη του πατέρα του σ’ ένα ξενοδοχείο στις Κάννες, όπου συνήθιζε να συχνάζει. Ένας μυστηριώδης γκρουμ, ο οποίος γνώριζε τον διάσημο συγγραφέα, δίνει στον Κλάους πληροφορίες που τον εξωθούν στα άκρα. Οι τέσσερις βασικοί χαρακτήρες του έργου συναντιούνται στην Καλιφόρνια, όπου ζουν αυτοεξόριστοι, μακριά από τα προβλήματα που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ευρώπη.

© MANOS MANIOS

Βρίσκομαι εξουθενωμένος στο τέλος του δρόμου. Δρόμος ανηφορικός, η ανάγνωση των έργων του Χριστόφορος Χριστοφή, το ένα μετά το άλλο. Μια ανάβαση που απαιτεί συγκέντρωση, στοχασμό, λογικό διαχωρισμό, μια ανάβαση όμως μέσα σε ένα ορεινό τοπίο κατάφορτο με δέντρα και θάμνους μοσχομυριστούς. Κι όταν φθάνεις στο τέλος, η καθαρή εικόνα του τοπίου που απλώνεται μπροστά σου, του εύφορου κάμπου και της γαλάζιας θάλασσας που συναντά και αγκαλιάζει τον ουρανό, ένα τοπίο δελφικό, σε οδηγεί σε μια διεύρυνση συνειδητότητας…

Κατόπιν, και μόνο αφού καταλαγιάσει η συγκίνηση της συνειδησιακής ανάβασης, τότε και επειδή ρωτήθηκες, διερωτάσαι, έχοντας διαβάσει και λίγους μήνες πριν κι άλλα, αντίστοιχης ποιότητας έργα του Χριστοφή, διερωτάσαι ποιος είναι:

Ο παράξενος ταξιδιώτης της ευρωπαϊκής ιστορίας, την οποία διατρέχει με χαρακτηριστική άνεση ανά τους αιώνες και τις χώρες σαν σε χρονομηχανή; Ο Βεζάλιος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, την οποία ανατέμνει με ρομποτική ακρίβεια και απαράμιλλη διεισδυτικότητα; Ο σταχανοβιστής της θεατρικής συγγραφής, που παράγει πέντε θεατρικά έργα υψηλότατου επιπέδου, με την άνεση γραφής απλού ερωτικού σημειώματος; Όλα αυτά μαζί;

φ τάνω στο όντως σουρεαλιστικό συμπέρασμα: ο Χριστοφής είναι ένας φιλόσοφος-ψυχολόγος, που ταξιδεύει με χρονομηχανή και μελετά τους αξιόλογους ανθρώπους της Ιστορίας και τον περίγυρό τους, προσπαθώντας να κατανοήσει τις μεγαλειώδεις αντιφάσεις τους, τη δύναμη και τις αδυναμίες τους, τα πάθη και τη δημιουργία, την επίδραση και τη λησμονιά. Και μετά, τα κωδικοποιεί όλα αυτά και τα υφαίνει στον αργαλειό που έδωσαν για δώρο οι θεοί στους Έλληνες: στο θέατρο…

Ο Χριστόφορος Χριστοφής είναι ένας συγγραφέας-καλλιτέχνης. Εγγράφεται στη βαγκνερική γραμμή του Gesamtkunstwerk. Όπως ο Βάγκνερ έγραφε μόνος του τα κείμενα-libretti των μουσικών δραμάτων του, έτσι και ο Χριστοφής κάνει θέατρο σε δικά του κείμενα. Είναι ο «συνθέτης»-σκηνοθέτης των δραμάτων του – τραγωδιών και κωμωδιών. Και είναι βαγκνερικός, γιατί είναι συνειδητός κληρονόμος του Αττικού Θεάτρου.

Ένας Έλληνας Βάγκνερ, όπως θα έλεγε και ο Ρ. Στράους, και ένας Σπαρτιάτης Βάγκνερ θα προσέθετα, γιατί γνωρίζει τη μεγάλη τέχνη της συντομίας. Τα έργα του είναι πυκνά και συμβολικά, χάρις στον αποσταγματικό του λόγο. Είναι αξιοθαύμαστη η ανάλυση που πετυχαίνει σε ένα μονόπρακτο. Οι χαρακτήρες του, που είναι και ιστορικά γνωστοί, αριστοτελικά σπουδαίοι, αναδεικνύονται με πληρότητα μέσα από αυτά τα ιμπρεσιονιστικά κομμάτια ζωής.

Οι καίριες επιλογές των –ολιγάριθμων– προσώπων και των καταστάσεων, αλλά κυρίως ο ιδιοφυώς δουλεμένος λόγος λειτουργούν ως ατομική ψυχοθεραπεία, με την προληπτική έννοια, τόσο για τον συγγραφέα, όσο και για πολλούς από εμάς που έχουμε παρόμοια θέματα να εξετάσουμε…

4
Μετά την ανάγνωση του έργου από το βιβλίο

Ο Χριστοφής είναι, όπως θα έλεγε ο Ουώλτ Ουίτμαν, «a restless soul» και ταυτόχρονα ένας σπουδαίος τεχνίτης του λόγου – πάντα έχοντας στο νου το θέατρο και επομένως την καθαρτική του διάσταση.

Βαθύτατα καλλιεργημένος και ποιοτικά απαιτητικός, ο συγγραφέας έχει κι ένα επιπλέον χάρισμα: το λεπτό χιούμορ. Όχι μόνο στην κωμωδία του, αλλά ακόμη και στα δράματα, όπου παίρνει τη μορφή υπαρξιακής ειρωνείας.

Αξίζει να διαβάσουμε πολλές φορές το κάθε έργο, κάθε φορά θα βρούμε καινούργιους δρόμους, έστω στενούς, αλλά κι αν είναι σκοτεινοί, το φως τούς δείχνει. Κι αξίζει να δούμε τα έργα αυτά ανεβασμένα από τον συγγραφέα, και όπως τους πρέπει.

Δρ φΩΤήΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Διευθυντής Ιδύματος Θεοχαράκη

Ο Χριστόφορος Χριστοφής είναι ένας παγκόσμιος διαχρονικός δραματικός ποιητής, αλάθητος κληρονόμος και λαμπαδηδρόμος τού άρρηκτου μέσα στο χρόνο ελληνορωμαϊκού πανευρωπαϊκού-μεσογειακού πολιτισμού. Ιδιάζων φάρος στα Ελληνικά γράμματα. Ιδιοφυής, πρωτότυπος, απαράμιλλος. Δεν μιμείται κανέναν. Οι διακειμενικές του επιρροές είναι δυσεξερεύνητες στον αχανή «υδροφόρο ορίζοντα» της παγκόσμιας περιρρέουσας ατμόσφαιρας από την κλασική αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Τέσσερις τόμοι με είκοσι (ναι, 20) θεατρικά έργα σε τέσσερα χρόνια (από το 2019 μέχρι το τέλος του 2023). Εξαιρετικός άθλος. Και δεν πρόκειται για επαναλήψεις ή παραλλαγές αλλά για πρωτότυπα δράματα. ή βαθιά παιδεία, η διαρκής έρευνα, η επισταμένη μελέτη, ο αέναος μόχθος (σισύφειος και προμηθεϊκός, ωγύγιος και γαλήνιος, ποσειδώνιος αλλά και αθηναϊκός, απολλώνιος αλλά και διονυσιακός).

Μέσα από τις αρχετυπικές αντιθέσεις, δομείται η ανεξίτηλη δραματικότητα, η αχανής επιδραστικότητα, η καινοφανής αμεσότητα, η πρόδηλη ποιητικότητα ενός έντεχνου λόγου που φαντάζει αληθοφανής μέσα παρά την εκλεπτυσμένη και πολυδαίδαλη ποιητικότητά του. Το έργο εκτυλίσσεται στη Νέα Υόρκη, στις Κάννες, στην Καλιφόρνια από το 1933 έως το 1960. Εδώ συμπλέκονται, διασταυρώνονται και διά-πλέκονται τέσσερα πρόσωπα: η Άλμα Μάλερ-Βέρφελ (χήρα επιφανών ανδρών, πασίγνωστη για τις ερωτικές κατακτήσεις της), ο δικός μας Δημήτρης Μητρόπουλος (διάσημος έλληνας αρχιμουσικός, με διεθνή ακτινοβολία), ο περίφημος Κλάους Μαν (συγγραφέας ταλαντούχος αλλά και άτυχος, αφού μια ζωή τον συνέδεαν με τον διάσημο πατέρα του και διάσημο συγγραφέα Τόμας Μαν) και, τέλος, ο φέλιξ (τυχοδιώκτης, περιπλανώμενος, παράξενος τύπος, τελικά). Aναφέρονται επίσης, χωρίς να εμφανίζονται, και πρόσωπα όπως οι: γκούσταβ Μάλερ, Τόμας Μαν και Τζακ Κέρουακ.

Δρ Κ ΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΡΑΣ Ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος, κριτικός konstantinosbouras.gr

5
6 ΕΡΙΕΤΤΑ ΒΟΡΔΩΝή ΑΝΤΩΝήΣ ΠΑΝΑγΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΡΣή ΠήΤΤΑ ΑΣή ΔήΜήΤΡΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΟφΟΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟφήΣ
7 ΔήΜήΤΡήΣ ΜΑΥΡΟΣ Α ΛΜΠΕΡΤΟ φΑιΣ
ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑγΙΑΝΝήΣ Κ ΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΤΑΚΑΛΟΥ
© A N t ONIS Lekk OS
ΒΑγγΕΛήΣ ΚΟΥΛΟΥΡήΣ ΜΑΝΟΣ ΣΠΙΤΑΛΑΣ
8 ΕΚΔΟΣή ΟΜΜΑ CrEAtivE DirECtor k2design | ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ ΜΑΡΙΑ ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ
ΣΠΥΡΟΣ ΜΑΡΑγΚΟΥΔΑΚήΣ ΘΩΜΑΣ ΣΙΔΕΡήΣ
© D IMI tr A t z ANO u © G.
ΜΑΡΙΑ ΒΟΥΡΟΥ γΙΩΡγΟΣ ΒΟΥΝΤΑΣ
ΧΟΡήγΟi ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
YΠΟΣΤήΡΙΚΤήΣ ΕΠΙΣήΜΟΣ ΧΟΡήγΟΣ ΑΕΡΟΜΕΤΑφΟΡΩΝ
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.