INSTALACJE

58 Wiktor Janecki

Materiały używane do produkcji izolacji technicznych mają różne właściwości, które determinują zakres ich stosowania.

Przed doborem izolacji należy dokładnie zapoznać się z wytycznymi producentów, gdyż w ostatnich latach wprowadzano na rynek wiele nowych produktów, a znane już materiały są wciąż udoskonalane. Izolacje techniczne to obecnie materiały wielowarstwowe składające się przeważnie z kilku warstw różnych materiałów, z których jedna pełni podstawową funkcję izolacji termicznej, a pozostałe – izolacji przeciwwilgociowej, zabezpieczenia przed promieniowaniem UV, ochrony mechanicznej lub wręcz osłony konstrukcyjnej. Te detale decydują o obszarach zastosowań i na nie należy zwracać uwagę przy doborze izolacji.

Koszty wytworzenia ciepła, a zwłaszcza chłodu, są coraz wyższe i skuteczna izolacja sieci, armatury i instalacji daje wymierne oszczędności. Coraz częściej izolacje techniczne stosowane są nie tylko w ogrzewnictwie, wentylacji i klimatyzacji, ale także na przewodach wodociągowych i kanalizacyjnych w celu zapobieżenia kondensacji pary wodnej i korozji przegród budowlanych oraz przylegających do nich innych instalacji i armatury. Standardem jest też izolowanie poszczególnych przewodów z różnymi mediami, biegnących obok siebie w szachtach instalacyjnych.

Instalatorzy przyswajają sobie także praktyczną wiedzę dotyczącą izolowania instalacji solarnych. Latem temperatura na wylocie z kolektora wynosi powyżej 120°C, a zimą spada do około 30°C, izolacja musi zatem wytrzymywać duże różnice temperatur i jednocześnie być odporna na promieniowanie UV. Brak nawet małego odcinka izolacji na przewodzie w pobliżu kolektora może znacznie osłabić wydajność całej instalacji. Coraz rzadziej się zdarza, że instalator stosuje w instalacjach solarnych zwykłą izolację z pianki poliuretanowej o odporności do +95°C zamiast materiałów odpornych na wysokie i zmienne temperatury oraz UV.

Stosowane w budownictwie izolacje można klasyfikować według różnych kryteriów. Wśród izolacji technicznych, z uwagi na formę i kształty produktów, można wyróżnić: otuliny, płyty, pianki, filce, maty i granulaty. Izolacje te pełnią najczęściej funkcje: ochrony przed utratą ciepła lub chłodu (termoizolacje), zabezpieczenia przed przenikaniem lub skraplaniem się wilgoci i ochrony przed hałasem oraz przed rozprzestrzenianiem się pożaru.

Do produkcji izolacji technicznych wykorzystywane są obecnie głównie dwa rodzaje materiałów: » tworzywa sztuczne: pianka polietylenowa, poliuretanowa i polistyrenowa oraz kauczuk syntetyczny » mineralne: wełna skalna i szklana oraz szkło spienione.

Kauczuk syntetyczny. Jego główne zalety to elastyczność i wytrzymałość na znaczne i częste wahania temperatur. Izolacje techniczne z kauczuku syntetycznego stosowane są głównie w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz przemysłowych. Służy on ponadto do izolacji i ochrony rur, kanałów powietrznych i zbiorników (także kształtek i armatury). Niektóre rodzaje otulin i mat z kauczuku dobrze sprawdzają się przy izolacji instalacji solarnych, gdyż nie ulegają degradacji pod wpływem działania promieni UV czy substancji chemicznych. Izolacje z kauczuku syntetycznego – otuliny i maty – mają zamkniętą strukturę komórkową i odznaczają się wysoką trwałością. Elastyczność gwarantuje bezpośrednie przyleganie produktu do izolowanej powierzchni i dobrą szczelność połączeń klejonych.

Pianka polietylenowa. Izolacje techniczne z pianki polietylenowej oferowane są głównie w postaci otulin i węży, ale także mat i płyt. Otuliny produkowane są z powłoką ochronną (np. z folii polietylenowej) lub bez niej i w postaci otulin mimośrodowych. Węże pokrywane są folią ochronną, natomiast maty mogą mieć warstwę ochronną lub nie. Otuliny służą głównie izolowaniu rur z ciepłą i zimną wodą oraz instalacji grzewczych i chłodniczych. Ich zakres stosowania waha się od –80 do +100°C.

Spieniony poliuretan. Otuliny ze spienionego poliuretanu stosowane są w instalacjach c.o., węzłach cieplnych, systemach klimatyzacyjnych i wentylacyjnych. Wykonywane są też izolacje dla dużych średnic przewodów (sieci cieplne, rurociągi parowe) zabezpieczane np. warstwą polietylenu o dużej gęstości (HDPE) lub osłonami z blach stalowych i aluminiowych.

Izolacje techniczne z pianki poliuretanowej oferowane są także w postaci sztywnych płyt. Materiał ten stosuje się dla temperatury instalacji od –60 do +135°C dla pianki miękkiej i nawet do +150°C dla pianki twardej. Niektóre twarde pianki mogą pracować na przewodach z zakresem temperatur medium od –180 do +140°C. Poliuretan jest wrażliwy na działanie promieni UV i czynniki mechaniczne, dlatego otuliny pokrywane są warstwami ochronnymi (np. foliami z PVC lub aluminium).

Wełna mineralna. Używana powszechnie nazwa „wełna mineralna” oznacza zarówno wełnę kamienną (skalną), jak i szklaną. Wełna jest niepalna i ognioodporna, ma dobre właściwości pochłaniania dźwięków, wytrzymałość mechaniczną i naturalną sprężystość, odporność biologiczną i chemiczną, stabilność termodynamiczną włókna, odporność na wodę oraz paroprzepuszczalność. Produkty z wełny mineralnej stosowane są do izolacji ciepłochronnej, zimnochronnej, przeciwogniowej i akustycznej. Do izolacji termicznej i akustycznej instalacji c.o., rurociągów wodnych, ciepłowniczych, a także rur kanalizacyjnych i kanałów spalinowych stosowane są różne otuliny.

Do izolacji rurociągów, kanałów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, a także zbiorników, zarówno o kształtach cylindrycznych, jak i prostokątnych, używane są przeważnie maty lamelowe z wełny, pokryte jednostronnie płaszczem z folii aluminiowej. Do izolacji kominów, kotłów czy kominków stosuje się płyty. Wełna wyróżnia się spośród izolacji technicznych możliwością stosowania jej w wysokich temperaturach. Może być stosowana do zabezpieczenia powierzchni urządzeń o temp. do +750°C. Izolacje z wełny są niepalne i w pewnych przypadkach bywają niezastąpione. Ich odporność ogniowa jest nie mniejsza niż odporność ścian.

Izolacje techniczne

Izolacja rurociągów centralnego ogrzewania, ciepłej i zimnej wody, przewodów solarnych, klimatyzacyjnych, wentylacyjnych, rurociągów i urządzeń napowietrznych

STEINWOOL® – otulina termoizolacyjna z wełny mineralnej STEINONORM® 300 – otulina z miękkiej pianki poliuretanowej STEINONORM® 700 – otulina z twardej pianki poliuretanowej