Zdrowie kobiety. Zdrowie seksualne - Q3 2021

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

Wrzesień 2021 | kobieta-zdrowie.pl

Zdrowie kobiety Zdrowie seksualne

Wyzwania Jak walczyć z trądzikiem? s3 Sprawdź Jak leczyć zespół pęcherza nadreaktywnego? s7

FOT.: MOOI STUDIO ANNA SZOŁUCHA / MAŁGORZATA LAKOWSKA

Warto namawiać najbliższe sobie kobiety – mamę, babcię, siostry i przyjaciółki – do badań profilaktycznych

2

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WYZWANIA

Rak nie poczeka W WYDANIU

04

Rak nie poczeka – zauważa Ida Karpińska, prezes Ogólnopolskiej Organizacji Kwiat Kobiecości. Objawy kliniczne w przypadku raka jajnika pojawiają się, gdy proces nowotworowy jest już zaawansowany, dlatego tak ważne są regularne wizyty u ginekologa.

Dr n. med. Monika Szpotańska-Sikorska Jak walczyć z infekcją intymną?

Mgr Anna Sadowska-Boczarska Gospodarka hormonalna pod kontrolą

10 Agnieszka Ford Co czuje kobieta po zabiegu mastektomii?

choroby i rozpoczęcie leczenia.

W

FOT. : K ATA R Z Y N A G O Ł Ą B S K A

05

Dają większe szanse na szybsze wdrożenie diagnostyki, wykrycie

Justyna Sokołowska Dziennikarka, redaktor naczelna Ogólnopolskiej Organizacji Kwiat Kobiecości

Senior Business Developer: Karolina Likos Content and Production Manager: Izabela Krawczyk Head of Business Development: Karolina Kukiełka Managing Director: Adam Jabłoński Skład: Mediaplanet Web Editor: Tatiana Anusik Opracowanie redakcyjne: Sonia Młodzianowska, Aleksandra Podkówka-Poźniak Fotografie: MOOi Studio Anna Szołucha / Małgorzata Lakowska, Katarzyna Gołąbska, stock.adobe.com, zasoby własne Kontakt: e-mail: pl.info@mediaplanet.com MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP Z O.O. ul. Zielna 37, 00-108 Warszawa

facebook.com/zdrowiekobietyPL mediaplanetpl mediaplanet @Mediaplanet_Pol Please Recycle

Partnerzy

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

przypadku raka jajnika brakuje skutecznej profilaktyki i badań przesiewowych, które mogłyby uchronić kobiety przed zachorowaniem na ten rodzaj nowotworu. Ginekologom pozostaje jedynie zachęcanie pacjentek do częstych wizyt, bo tylko wtedy podczas rutynowych badań mogą wykryć podejrzaną zmianę, a potem wdrożyć dalszą diagnostykę i odpowiednie leczenie. Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości, bazując na wynikach badań agencji badawczej IQS, apeluje o to, by kobiety nie zapominały o swoim zdrowiu.

Prezeska Fundacji Ida Karpińska podkreśla, jak ważna jest nie tylko regularność wizyt, ale też obserwacja swojego ciała.

– Chciałabym, żeby kobiety wróciły do wizyt i badań ginekologicznych, ponieważ w trakcie pandemii bywało z tym różnie. Bardziej bały się koronawirusa niż tego, że mogą mieć chorobę nowotworową, a wiemy o tym, że rak nie poczeka, bo dzieje się coś innego. Kiedy mówimy o raku jajnika, to warto zwrócić uwagę na niespecyficzne objawy, które łatwo można pomylić z objawami gastrycznymi, takimi jak: gazy, bóle w podbrzuszu, zaparcia, biegunki. Jeżeli trwa to dłużej niż kilka dni i się powtarza, to jest to sygnał, żeby zgłosić lekarzowi, co się dzieje.

Obecność nosicielstwa mutacji w zakresie genów BRCA1/BRCA2 może być wskazaniem do profilaktycznego usunięcia jajników i jajowodów, choć z wielu względów lekarze starają się unikać tego rodzaju postępowania. Zwłaszcza w przypadku młodych kobiet, które mogłyby stracić szansę na posiadanie w przyszłości dziecka.

Badania wykazały, że próby łączenia USG transwaginalnego z pomiarem stężenia we krwi markera CA – 125 wcale nie wykazały istotnego spadku zachorowań na raka jajnika. Dlatego Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej zauważa, że badanie USG przezpochwowe jest najlepszym jak dotąd sposobem kontroli jajników, ponieważ umożliwia odpowiednio wczesne wykrycie zmian nowotworowych i guza. Tak więc nie może być traktowane jako badanie przesiewowe w kierunku raka jajnika, ale wciąż pozostaje podstawową metodą diagnostyki w ginekologii i ginekologii onkologicznej.

O tym, jak ważne jest odpowiednio szybkie wdrożenie diagnostyki i skrócenie jej ścieżki, po raz kolejny przypomina Kwiat Kobiecości, który 27 września 2021 roku wystartował z VII edycją kampanii społecznej „Diagnostyka jajnika”. W tym roku przebiega ona pod hasłem „Ty też jesteś poszukiwana”. Jakie kobiety są w gronie poszukiwanych? Karpińska zauważa, że... wszystkie.

– Właściwie to rysopis każdej z nas odpowiada rysopisowi poszukiwanej.

Poszukujemy kobiet, które zapominają o wizytach u ginekologa i badaniach, a jeśli mówimy w kontekście raka jajnika, poszukujemy tych pań, które są obciążone nosicielstwem mutacji w zakresie genu BRCA1/BRCA2. Szacuje się, że dotyczy to około 15 proc. kobiet, które zostaną skierowane na test na nosicielstwo po dokładnym wywiadzie lekarskim i rodzinnym. Warto więc wybrać się do ginekologa, dowiedzieć się, jak zadbać o swoje zdrowie w tej sytuacji.

Najistotniejsze zagadnienia dotyczące raka jajnika zebrano na stronie kampanii: diagnostykajajnika.pl

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

3

PROBLEM

Trądzik – jakie są jego przyczyny?

Zmiany trądzikowe mogą być uciążliwe i pozostawać z nami na lata – także w wieku dorosłym. Co możemy zrobić, by je zredukować? Jak ważna jest pielęgnacja skóry i jej higiena na co dzień?

Jakie są przyczyny powstawania trądziku, w szczególności związane z czynnikami środowiskowymi?

Trądzik jest chorobą wieloczynnikową.

Na jego powstawanie składają się czynniki endogenne, czyli np. działanie hormonów, które powodują m.in. nadmierny łojotok. Na te elementy nakładają się również negatywne bodźce zewnętrzne.

Od wielu lat podkreśla się rolę diety, która przez lata budziła wiele kontrowersji.

Niemniej wiemy już teraz, że dieta hiperglikemiczna, z wysoką zawartością cukru i tłuszczów zwierzęcych, a niekiedy nawet nabiał sprzyjają powstawaniu trądziku.

Dlaczego regularna pielęgnacja jest tak istotna? Co dziś wiemy o etiopatogenezie trądziku?

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

W większości przypadków w etiopatogenezie zauważa się czynniki endogenne, czyli działanie hormonów w okresie dojrzewania, przyczyniające się do wydzielania nadmiernej ilości łoju. Dochodzi wtedy do procesu rogowacenia ujść meszków włosowych, co wspólnie przyczynia się do powstawiania zmian trądzikowych.

Dzieje się tak, ponieważ łój, który natłuszcza i nawilża skórę, ma utrudnione zadanie wydostania się z gruczołów łojowych.

Drobinki kurzu i inne zanieczyszczenia dnia codziennego dodatkowo doprowadzają do okluzji, czyli zamknięcia ujść gruczołów. Dlatego tak ważne jest codzienne oczyszczanie twarzy. Warto stosować także preparaty hamujące nadmierne wydzielanie łoju.

Czy trądzik to schorzenie nastolatków? Jak wygląda ten problem w kontekście osób dorosłych? Gdzie najczęściej występuje?

Prof. dr hab. n. med. Adam Reich Zakład i Klinika Dermatologii, Kolegium Nauk Medycznych, Uniwersytet Rzeszowski

Problem może dotyczyć także dorosłych. W każdym wieku należy regularnie, w świadomy i odpowiedni sposób oczyszczać skórę. Zmiany trądzikowe obserwujemy w miejscach łojotokowych, czyli głównie na twarzy. Łój jednak jest wydzielany w dużej ilości także w górnej części klatki piersiowej oraz na plecach, gdzie również może dojść do powstawania zmian trądzikowych. Zdarza się, że zmiany na plecach lub klatce piersiowej są bardziej nasilone niż na twarzy.

W jaki sposób można wspierać kondycję skóry twarzy na co dzień?

Wsparcie skóry jest kwestią niezwykle indywidualną. Inaczej wygląda to u kobiet, inaczej u mężczyzn. Często kobiety

Zapomnij o trądziku raz na zawsze OCZYSZCZANIE

Efekt matowej skóry przez 6 GOdZIN

1,2

Żel oczyszczający

już po 7 dNIACh

3

PFDC/374/2021

Koncentrat przeciw niedoskonałościom

1. Ocena kliniczna, badanie tolerancji i skuteczności prowadzone przez 4 tygodnie, stosowanie 2 razy dziennie, N=42.

2. Pomiar glosymetrem, 20 badanych, stosowanie 1 raz dziennie. 3. Badanie kliniczne przeprowadzone pod kontrolą dermatologiczną z udziałem 51 uczestników stosujących produkt 2 razy dziennie przez 56 dni. Zobserwowano znaczącą redukcję zaskórników już po 7 dniach.

I N N O WA C

Redukuje zmiany trądzikowe

JA

PIELĘGNACJA

nakładają makijaż, który także przyczynia się do okluzji ujść meszków włosowych.

Dlatego muszą one pamiętać, by makijaż ten był przystosowany do cery trądzikowej. Mężczyźni natomiast, szczególnie ci wykonujący pracę fizyczną, na zewnątrz, powinni zwracać uwagę na działanie promieni słonecznych. Słońce przyczynia się do pogrubienia warstwy rogowej skóry, co z kolei pogłębia problem powstawania okluzji, utrudnionego wydostania się łoju i zmian trądzikowych. Dlatego tak podkreśla się rolę filtrów przeciwsłonecznych oraz działania peelingujące naskórek. Najważniejsze jednak jest dokładne oczyszczanie skóry.

Czy trądzik powinien leczyć lekarz pierwszego kontaktu?

Trądzik może dotyczyć od 80 do nawet 100 procent młodzieży. Jest to ogromna rzesza pacjentów. Zatem łagodne postacie trądziku mogą być leczone przez lekarza rodzinnego. Natomiast w momencie, gdy nasilenie trądziku jest duże, powstają zmiany ropne, trądzik nie ustępuje lub utrzymuje się długo, jest to wskazanie do wizyty u specjalisty dermatologa. Ma on większe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne niż lekarz POZ.

4

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl PROBLEM

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

EKSPERT

Problemy z zapłodnieniem – kogo dotyczą?

Kiedy mamy do czynienia z infekcją intymną?

Niepłodność, bezpłodność – to tylko niektóre frazy związane z problemami z zapłodnieniem. Kogo one dotyczą i jak można zwiększyć szanse na zapłodnienie?

W praktyce klinicznej ponad połowa kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczy zakażenia dróg płciowych.

Epidemiologia związana z problemami z zapłodnieniem

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) okresowe lub trwałe problemy z zapłodnieniem może mieć nawet 60-80 milionów par na całym świecie. W krajach zachodnich i wysoko rozwiniętych stanowią one aż 10 proc. W Polsce jeszcze do niedawna szacowano, że może to dotyczyć nawet 3 milionów osób, jednak liczba ta stale wzrasta. Niepłodność uznawana jest za jedną z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Dane mogą przerażać, jednak na szczęście istnieje wiele rozwiązań problemów z zapłodnieniem, co dokładniej opiszemy w kolejnych akapitach.

Dr n. med. Monika Szpotańska-Sikorska Ginekolog, specjalista w prowadzeniu ciąży, diagnostyce płodu, specjalista ultrasonografii w dziedzinie badań prenatalnych

Dlaczego tak wiele par ma problem z zapłodnieniem?

Za najczęstsze powody problemów z zapłodnieniem uważa się chroniczny stres, nieodpowiednie odżywianie, siedzący tryb życia. Rozwój cywilizacyjny, zanieczyszczenia powietrza i jedzenia powodują wiele zaburzeń funkcjonowania organizmu. Czynniki te negatywnie wpływają m.in. na działanie całego układu hormonalnego zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Ważna jest również żywotność i ruchliwość plemników, która może być zaburzona przez stresujący, nieaktywny, pełny używek styl życia mężczyzn. Podobnie jest w przypadku funkcjonowania jąder – tutaj dochodzą kwestie związane z ich przegrzewaniem i promieniowaniem poprzez sprzęt elektroniczny, w tym telefon komórkowy. Oczywiście wiele powodów niepłodności nie jest od nas zależnych, takie jak przewlekła choroba, w tym układu rozrodczego, ale w większości przypadków możemy dopomóc sobie w staraniach o dziecko.

W jaki sposób możemy zwiększyć szanse na zapłodnienie?

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

Zwiększyć szanse na zapłodnienie możemy przede wszystkim eliminując wyżej wymienione negatywne czynniki środowiskowe. Zadbajmy o relaks, dobry sen, prawidłowe odżywianie, aktywność fizyczną, a także o samo zbliżenie. Możemy tego dokonać m.in. za sprawą odpowiedniego nawilżenia. Wiele preparatów nawilżających miejsca intymne ułatwia również zapłodnienie, co jest niezwykle ważne w tym procesie.

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

F

izjologicznie w niewielkiej ilości wydzieliny pochwowej znajdują się miliardy bakterii, których podstawą są pałeczki kwasu mlekowego utrzymujące na właściwym poziomie pH pochwy. Do najczęstszych infekcji należą zapalenia pochwy i szyjki macicy, objawiające się świądem, uczuciem pieczenia oraz upławami, czyli nieprawidłową, nadmierną wydzieliną z pochwy. Warto podkreślić, że upławy nie zawsze świadczą o infekcji dolnych dróg płciowych, ale mogą być objawem poważniejszych zakażeń, obejmujących górne piętro narządów płciowych. Do innych, często występujących infekcji dróg płciowych należą niespecyficzne bakteryjne zakażenia pochwy zwane waginozą bakteryjną. Rozpoznanie to stawia się po wcześniejszym wykluczeniu innych przyczyn infekcji. Waginoza bakteryjna wynika z zaburzeń biocenozy pochwy związanych z ilościowym zmniejszeniem pałeczek kwasu mlekowego, z czym wiąże się wzrost poziomu pH pochwy i zwiększenie patogennych bakterii głównie beztlenowych.

Pomimo istniejących zmian ponad połowa pacjentek może nie odczuwać żadnych dolegliwości. Objawowa waginoza bakteryjna charakteryzuje się występowaniem obfitej, jednolitej wydzieliny z pochwy o nieprzyjemnym („rybim”) zapachu, nasilającym się po współżyciu płciowym bądź w trakcie miesiączki. Postępowanie zarówno w waginozie bakteryjnej, jak i zakażeniach grzybiczych wymaga wdrożenia leczenia pacjentki i nie wymaga terapii u obojga partnerów.

Wśród infekcji dróg płciowych należy zawsze pamiętać o szerokiej gamie chorób przenoszonych drogą płciową. Część z nich to infekcje, które mają charakterystyczne objawy, tj. opryszczka płciowa, kłykciny kończyste, kiła wczesna, niektóre zaś wymagają dodatkowej diagnostyki, jak oznaczenie wymazów z pochwy i/lub kanału szyjki macicy (m.in. rzęsistkowica, rzeżączka, chlamydiozy, mykoplazmozy). Postawienie trafnego rozpoznania i włączenie odpowiedniego leczenia często zależy od pacjentki i szybkiego zgłoszenia się do lekarza specjalisty.

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

5

WYZWANIA

Gospodarka hormonalna pod kontrolą Układ hormonalny jest jednym z najistotniejszych w organizmie kobiety – wpływa m.in. na koncentrację, witalność, stan skóry i włosów czy prawidłowe miesiączkowanie. Metabolizm energetyczny to równie istotny mechanizm wpływający na działanie układu hormonalnego.

O

Mgr Anna Sadowska-Boczarska Dietetyk, absolwentka Uniwersytetu Śląskiego, wspiera kobiety w procesie zmiany nawyków oraz poprawie zdrowia i samopoczucia

dpowiednie pielęgnowanie jego funkcji nie odbywa się wcale dzięki restrykcyjnym dietom i katorżniczym treningom. Metabolizm energetyczny opiera się przede wszystkim na pracy pojedynczych komórek – każda z nich musi być odpowiednio odżywiona.

Odmawianie sobie większości produktów czy stosowanie diet o niskiej kaloryczności to prosta droga do zaburzenia funkcjonowania metabolizmu, a co za tym idzie – braku równowagi hormonalnej.

Podejmowanie decyzji wspierających pracę układu hormonalnego oraz metabolizmu energetycznego powinno przede wszystkim opierać się na pełnowartościowej diecie. Istnieje kilka niesamowicie istotnych składników żywności, na które kobiety powinny zwracać szczególną uwagę.

Kwas foliowy łączymy głównie z czasem ciąży. Natomiast, zgodnie z najnowszymi rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, suplementację kwasu foliowego powinny wdrożyć wszystkie

kobiety w wieku prokreacyjnym. Warto jednocześnie prowadzić dietę bogatą w foliany – opartą więc na zielonych warzywach, pełnoziarnistych zbożach i orzechach.

Orzechy to nie tylko źródło folianów – włoskie dostarczają witaminy B6, podobnie jak nasiona roślin strączkowych, pełnoziarniste zboża, ziemniaki czy mięso, jaja i ryby. To witamina niezbędna dla kobiet, ponieważ wpływa na metabolizm energetyczny oraz wspiera regulację aktywności hormonalnej – może mieć nawet pewne powiązanie z naszym samopoczuciem w okresie napięcia przedmiesiączkowego.

Substancją witaminopodobną, o której, mam wrażenie, mówi się coraz więcej, jest inozytol. Znajdziemy ją w produktach roślinnych – nasionach, orzechach, kiełkach pszenicy, pełnoziarnistych zbożach, cytrusach, strączkach czy w drożdżach. Warto rozważyć suplementację mio-inozytolu w połączeniu z d-chiro-inozytolem.

Na jej przyswajanie mogą mieć wpływ nawyki żywieniowe, np. nadmiar kawy, herbaty i alkoholu, a także antybiotyki, antykoncepcja hormonalna czy stres.

Warto prowadzić dietę bogatą w foliany – opartą na zielonych warzywach, pełnoziarnistych zbożach i orzechach.

Myśląc o zdrowiu hormonalnym kobiety, zachęcam kierować się przede wszystkim produktami roślinnymi, niskoprzetworzonymi. Wyjątkiem będą źródła witaminy B12 (głównie mięsa) oraz D3 (przeważnie suplementacja).

Warto stosować dietę o odpowiedniej podaży białka, nie zapominając o dodawaniu go do każdego posiłku.

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

jedyne połączenie dwóch form inozytoli (DCI+ MIO) w formie tabletek OVA/K/DS/20/122020

Suplement diety

Wsparcie prawidłowej gospodarki hormonalnej i metabolicznej 1 kobiet w każdym wieku

składniki o kompleksowym działaniu (DCI+ MIO, wit. D, kwas foliowy, wit. z grupy B)

aktywna forma kwasu foliowego z aktywną formą witaminy B12

1 Witamina B6 przyczynia się do regulacji aktywności

hormonalnej, a witamina B12 przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego.

6

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

MAPA

Zobacz, gdzie możesz wykonać zabieg neuromodulacji krzyżowej: WA RSZ AWA

BY D G O SZCZ

Oddział Kliniczny Urologii, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Prof. W. Orłowskiego Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa tel: 22 621 71 78 tel: 22 584 11 42 www.szpital-orlowskiego.pl Kierownik kliniki: prof. CMKP dr hab. n. med. Jakub Dobruch

Klinika Urologii Ogólnej i Onkologicznej, Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza ul. Marii Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz tel: 52 585 45 00 tel: 52 585 40 45 www.jurasza.umk.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. Tomasz Drewa

WARSZ AWA Oddział Ginekologiczno-Położniczy, Międzyleski Szpital Specjalistyczny ul. Bursztynowa 2, 04-749 Warszawa tel: 22 473 53 35 www.mssw.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. Ewa Barcz

WA R SZ AWA I Klinika Położnictwa i Ginekologii CMKP, Centrum Medyczne „Żelazna” ul. Żelazna 90, 01-004 Warszawa tel: 22 255 98 07 www.szpitalzelazna.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. Grzegorz Jakiel

WARSZAWA Klinika Urologii Ogólnej, Onkologicznej i Czynnościowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego ul. Lindley’a 4, 02-005 Warszawa tel: 22 502 17 02 www.klinikaurologii.edu.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. Piotr Radziszewski

ŁÓ DŹ Oddział Urologii Ogólnej, Onkologicznej i Czynnościowej, Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika ul. Pabianicka 62, 93-513 Łódź tel: 42 689 52 13 tel: 42 689 52 47 www.kopernik.lodz.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. Waldemar Różański

KRA KÓW Oddział Kliniczny Urologii i Urologii Onkologicznej, Szpital Uniwersytecki ul. Jakubowskiego 2, 30-688 Kraków Budynek H, Poziom 1 tel: 12 424 79 60 www.su.krakow.pl Kierownik kliniki: prof. dr hab. n. med. Piotr L. Chłosta

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

7

EKSPERT

Częsta potrzeba oddawania moczu?

Jest na nią sposób Zespół pęcherza nadreaktywnego to zespół objawów chorobowych, do których należą: częstomocz dzienny (konieczność więcej niż 8 mikcji dziennie), nocturia (konieczność oddawania moczu w nocy) oraz parcia naglące, czyli trudna lub niemożliwa do powstrzymania potrzeba oddania moczu. Objawom tym może towarzyszyć bezwiedne gubienie moczu z uczuciem silnego parcia na pęcherz.

Sprawdzoną i skuteczną metodą leczenia zespołu nadreaktywności pęcherza moczowego (OAB) jest neuromodulacja krzyżowa.

Jakie są wskazania do tej terapii i kto może z niej skorzystać?

Te wskazania są różne. W Polsce refundowanym wskazaniem jest zespół pęcherza nadreaktywnego oporny na inne metody leczenia, w tym np. leczenie farmakologiczne. Szacuje się, że w Polsce choroba ta dotyka ponad miliona kobiet. Jednym z czynników ryzyka jest wiek, co oznacza, że w starzejącym się społeczeństwie w przyszłości możemy się spodziewać wzrostu liczby zachorowań. Warto jednak podkreślić, że problem ten dotyka również mężczyzn i nie zawsze wiąże się z okresem starzenia się. Innymi wskazaniami medycznymi są różne formy pęcherza neurogennego.

Zespół pęcherza nadreaktywnego to zespół objawów polegający na częstomoczu dziennym i nocnym, który może doprowadzać do całkowitego wykluczenia z życia codziennego.

Na czym polega zabieg neuromodulacji krzyżowej i kto go wykonuje?

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

Przez anatomiczne otwory w kości krzyżowej wprowadza się elektrodę (cienki drucik), którą następnie podłącza się do źródła prądu. Jest nim specjalna bateria, nazywana InterStim®, docelowo

umieszczana w górnej części pośladka, która generuje prąd o odpowiedniej częstotliwości oraz natężeniu. Zadaniem elektrody i baterii jest modulacja czynności nerwu krzyżowego odpowiedzialnego m.in. za prawidłową czynność pęcherza moczowego. Zabieg neuromodulacji krzyżowej wykonuje się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym i trwa zwykle do godziny, a przeprowadzają go lekarze ginekolodzy i urolodzy.

W jaki sposób można wcześniej sprawdzić, czy ta metoda jest odpowiednia dla pacjenta?

Największe znaczenie ma diagnoza wstępna i wykluczenie innych możliwości leczenia u danego pacjenta. U pacjentów, u których metodą z wyboru jest neuromodulacja krzyżowa, przez dwa tygodnie przeprowadza się tzw. modulację testową. W tym czasie pacjentowi przekazuje się czasowy modulator, który nosi się, przyczepiając go sobie do pasa. W tym czasie wykonywany jest test z wykorzystaniem różnych programów. Następnie po ocenie, na który z nich pacjent reaguje lepiej, wybiera się go do ostatecznego zaprogramowania urządzenia właściwego. Po dwóch testowych tygodniach, gdy terapia okazuje się skuteczna, pacjent kwalifikowany jest do wszczepienia modulatora docelowego.

Jak wygląda życie pacjenta po wszczepieniu stymulatora?

Jeżeli modulacja jest skuteczna, to życie chorego zmienia się zasadniczo. Trzeba pamiętać, że zespół pęcherza nadreaktywnego to zespół objawów polegający na częstomoczu dziennym i nocnym, który może doprowadzać do całkowitego wykluczenia z życia codziennego.

W tym schorzeniu niektórzy pacjenci nawet co 15 minut muszą korzystać z toalety, aby oddać mocz. To z kolei prowadzi do zaburzeń w każdej sferze – od zawodowej, przez towarzyską, rodzinną, społeczną, po seksualną. W konsekwencji pacjenci bardzo często mają również zaburzenia depresyjne, zdarzają im się urazy spowodowane nocnymi wędrówkami do toalety, nierzadko całkowicie rezygnują z pracy, a także unikają wychodzenia z domu. Tym samym po wykonaniu zabiegu neuromodulacji krzyżowej pacjent może wrócić do normalnego życia i czerpać z niego radość oraz satysfakcję.

O jakich środkach ostrożności pacjent powinien wiedzieć?

Pacjent otrzymuje manualny programator, który pozwala zmienić poziom stymulacji, a także włączyć i wyłączyć stymulator w określonych sytuacjach. Musi wiedzieć, kiedy należy go uruchomić, jak to zrobić, a także musi pamiętać, by zachować szczególną ostrożność podczas niektórych zabiegów medycznych. Oczywiście o powyższych kwestiach jest wcześniej informowany, a także dokładnie instruowany, jak obsługiwać urządzenie. Musi też pamiętać, że np. podczas wizyty na lotnisku lub w sklepach, gdzie są elektroniczne systemy ochrony, urządzenie może się wyłączyć i włączyć, jednak również nie powinien się obawiać, bo jego ustawienia nie ulegną zmianie. Należy również podkreślić, że pacjent ma stały kontakt z lekarzem, a także osobami, które potrafią udzielić pomocy technicznej, tym samym nigdy nie zostaje sam z ewentualnymi problemami, które czasami mogą pojawić się podczas korzystania z modulatora.

Czy metoda jest powszechna?

Od kiedy stosuje się ją na świecie, a od kiedy w Polsce?

Czy metoda jest refundowana?

Zabieg neuromodulacji krzyżowej wykonywany u pacjentów ze schorzeniem nadreaktywnego pęcherza moczowego jest procedurą wykonywaną na świecie od ponad 25 lat. Dlatego też na całym świecie jest około 300 tys. osób, które żyją ze wszczepionym modulatorem. Zabieg jest też od niedawna wykonywany i refundowany w naszym kraju. W ciągu prawie dwóch lat w Polsce wykonano około 100 zabiegów, co oznacza, że nie jest to jeszcze powszechna procedura, a może to mieć związek chociażby z tym, że jest wysokospecjalistyczna.

Niewątpliwie jednak w Polsce mamy już kilka ośrodków, które przeprowadzają z sukcesem te zabiegi, dlatego pacjentów, u których wykonywana jest neuromodulacja krzyżowa, jest coraz więcej. Ze względu na swoje zalety, diametralną poprawę jakości życia i brak konieczności stosowania leków procedura stanowi ogromną szansę dla pacjentów z nadreaktywnością pęcherza moczowego.

Prof. dr hab. n. med. Ewa Barcz Kierownik oddziału Ginekologiczno-Położniczego, Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie

8

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WYWIAD

FOT.: MOOI STUDIO ANNA SZOŁUCHA / MAŁGORZATA LAKOWSKA

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór w Polsce.

Liczba zachorowań z roku na rok rośnie i w 2018 r. wynosiła blisko 20 tysięcy.

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

9

Czy według statystyk Polki chętnie wykonują badania kontrolne?

Z ankiety, którą przeprowadziłyśmy dla naszej Fundacji Kochasz Dopilnuj, wynika, że tylko 40 proc. kobiet wykonuje regularnie comiesięczne samobadanie piersi.

Z kolei, jeśli chodzi o USG piersi, robi je systematycznie tylko 50 proc. respondentek.

Badanie piersi u lekarza wykonuje rzadziej niż raz w roku jedynie co czwarta ankietowana. Co warte podkreślenia, wśród ankietowanych, które się nie badają, blisko 60 proc. stanowią kobiety z grupy wiekowej poniżej 40 lat. Z kolei spośród kobiet badających się przynajmniej raz w roku największą grupę stanowią respondentki w wieku 41-50 lat.

Skoro dbamy o swoje ciało, chętnie idziemy do fryzjera i kosmetyczki, to idźmy też do ginekologa, bo to, co mamy w środku, też jest ważne i wymaga zaopiekowania.

Dlaczego kobiety nadal bardzo często boją się iść do ginekologa?

Z czego to może wynikać?

Głównym powodem, jak się okazuje, jest brak czasu. Kobiety dbają o cały świat, noszą jego wszystkie problemy na plecach, ale nie mają siebie na liście priorytetów – i tym samym nie mają czasu zadbać o swoje zdrowie. Oczywiście wśród innych powodów, głównie u młodych kobiet, istnieje nadal przekonanie, że ich to nie dotyczy. Widać, że jako Fundacja promująca profilaktykę mamy tutaj wiele do zrobienia, bo od dawna nowotwór piersi nie jest już chorobą starszych kobiet. Statystki mówią same za siebie: najmłodsza uczestniczka naszej kampanii #PomacajSie zachorowała w wieku 23 lat. Wśród innych powodów znajdują się m.in. takie, że kobiety nadal wstydzą się pójść na badania do ginekologa, w ich okolicy brakuje takiego specjalisty lub są długie terminy oczekiwania na

FOT.: MOOI STUDIO ANNA SZOŁUCHA / MAŁGORZATA LAKOWSKA

wizytę. Bez względu jednak na przyczyny należy pamiętać, że rak piersi nadal jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet.

Dlaczego tak ważne jest to, by regularnie badać piersi? Czy wczesna diagnoza nowotworu pozwala przeżyć?

Oczywiście, że pozwala! Dlatego tak ważne jest comiesięczne badanie piersi, do którego nawołujemy w kampanii #PomacajSie, bo to my same musimy najpierw poznać swoje piersi: nauczyć się ich, wiedzieć, że np. jedno zgrubienie wynika z gęstości tkanki, inne jest od zawsze i w porę zobaczyć takie, które dopiero się pojawiło. Możemy w ten sposób wcześnie się diagnozować i przez to zastosować odpowiednie leczenie. Trzeba pamiętać, że na wczesnym etapie terapie są mniej inwazyjne i obciążające dla organizmu, a także, co najważniejsze, dają większe szanse na wyleczenie.

Jakie badania kontrolne i kiedy powinny wykonywać kobiety?

Zacznę od badań, które należy wykonywać niezależnie od wieku, czyli samobadanie piersi co miesiąc, co roku USG piersi, cytologia i morfologia krwi. Po 30. roku życia warto wykonywać co roku dopochwowe USG i RTG klatki piersiowej. Po 40. roku życia należy wykonać mammografię, bo właśnie wtedy zmienia się budowa piersi. Co warto wiedzieć o mammografii?

Przede wszystkim to, że to badanie nie boli. Po 50. roku życia należy wykonać wszystkie wcześniej wymienione, a dodatkowo również kolonoskopię i badanie na krew utajoną w kale. Pamiętajmy, że skoro dbamy o swoje ciało, chętnie idziemy do fryzjera i kosmetyczki, to idźmy też do ginekologa, bo to, co mamy w środku, też jest ważne i wymaga zaopiekowania.

Warto namawiać do tego najbliższe sobie kobiety – mamę, babcię, siostry i przyjaciółki. Musimy się wspierać i zachęcać do badań, by nie chorować.

Małgorzata Lakowska Członkini Zarządu Fundacji Kochasz Dopilnuj

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

10 Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

SYLWETKA

Co czuje kobieta po zabiegu mastektomii?

Mastektomia, czyli amputacja piersi, to radykalna metoda chirurgicznego leczenia piersi. Zabieg ten wykonano u Agnieszki Ford, pacjentki, u której zdiagnozowano nowotwór piersi, współzałożycielki Fundacji Kochasz Dopilnuj, której zdjęcia dały początek kampanii #PomacajSie.

Agnieszka Ford Pacjentka onkologiczna, współtwórczyni kampanii #PomacajSie oraz współzałożycielka Fundacji Kochasz Dopilnuj

Co pani poczuła, gdy dowiedziała się o diagnozie? Jaka była pani reakcja, gdy dowiedziała się pani o konieczności poddania się mastektomii?

U mnie diagnoza nie była równoznaczna z zabiegiem mastektomii, więc ten trudny okres trwał dłużej, rozłożył się w czasie i można powiedzieć, że przeżywałam go podwójnie. Diagnoza nowotworu była dla mnie szokująca. Myślę, że dla osób, które ją słyszą, zawsze jest czymś trudnym, gdyż tak naprawdę w kilka minut wali się świat i człowiek zastanawia się, jak długo będzie żył… Pojawiają się negatywne myśli, złe samopoczucie, dodatkowo dochodzi martwienie się np. o pracę i możliwość zarabiania. Z kolei później, po operacji oszczędzającej, okazało się, że konieczne będzie u mnie również wykonanie mastektomii. To był dla mnie bardzo trudny, okropny czas. Czasami wydawało mi się nawet, że może nie ja tego wszystkiego doświadczam, to nie dzieje się w rzeczywistości.

Często kobiety wraz z utratą piersi czują się mniej kobiece. Jak to wygląda u pani? Czym dla pani jest kobiecość?

Chociaż na początku obawiałam się tego, że po wyjściu ze szpitala każdy będzie się na mnie patrzył, okazało się, że brak piersi mi nie przeszkadza. Myślę, że miało na to wpływ to, że moja babcia w wyniku nowotworu również straciła pierś, więc byłam oswojona z takim widokiem, wiedziałam, jak wyglądają

protezy czy bielizna specjalistyczna.

Z pewnością duże znaczenie w takim postrzeganiu miała akceptacja wyglądu przez mojego partnera. Istotne było także to, że po operacji dotarło do mnie, że chociaż pierś jest atrybutem kobiecości, to nie jest kobiecością. Według mnie kobiecość to nie tylko to, co na zewnątrz, czyli makijaż, piękne stylizacje, fryzura, ale również czułość, delikatność, empatia. Uważam, że kobiecość jest w każdej z nas i z pewnością utrata piersi jej nie ujmuje.

Jakie rady może pani dać kobietom, które dopiero są przed mastektomią?

Jeśli wykonanie mastektomii z odroczoną rekonstrukcją jest konieczne, to chciałabym przekazać pacjentkom, że przysłowie „strach ma wielkie oczy” pasuje tutaj idealnie. Trzeba pamiętać, że wbrew pozorom mastektomia to zabieg prosty, krótki i szybko się po nim dochodzi do siebie. Kobiety mają w tej sytuacji całkiem sporo czasu, by oswoić się z sytuacją i ja radzę dać sobie ten czas i pamiętać, że siła jest kobietą i wszystko jesteśmy w stanie przejść oraz do wszystkiego się przyzwyczaić. Chciałabym też podkreślić, że w wielu przypadkach możliwe jest wykonanie mastektomii z jednoczasową rekonstrukcją. Warto popytać o to rozwiązanie, bo oszczędza ono trudności związanych z widokiem braku piersi, a trzeba pamiętać, że nie każdy znosi go dobrze.

A jakie ma pani rady ogólnie dla kobiet? Czy chciałaby im pani coś przekazać?

Zgodnie z myślą kampanii #PomacajSie zachęcam przede wszystkim do profilaktyki. Trzeba regularnie, raz w miesiącu, wykonywać samobadanie piersi, dzięki czemu można dokładnie poznać swoje

Po operacji dotarło do mnie, że chociaż pierś jest atrybutem kobiecości, to nie jest kobiecością. piersi i zauważyć każdą nową zmianę.

Jest to istotne, gdyż wcześnie wykryte zmiany łatwiej leczyć, a także, co ważne, w wielu przypadkach są do wyleczenia.

Ponadto oprócz samobadania piersi warto wykonywać USG piersi przynajmniej raz w roku, a w późniejszym wieku również mammografię.

Więcej informacji na stronie: kobieta-zdrowie.pl

Czytaj więcej na kobieta-zdrowie.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

11

WAŻNE

Gdy twój bliski dowiaduje się, że jest chory Wykrycie choroby nowotworowej jest zazwyczaj olbrzymim wstrząsem psychicznym, nie tylko dla chorego, ale także dla jego bliskich. Mimo że medycyna coraz lepiej sobie radzi z leczeniem raka i coraz częściej w gronie naszych znajomych są osoby, które zostały wyleczone lub żyją długo pomimo choroby, nadal często taka diagnoza postrzegana jest jak wyrok.

D

iagnoza przewlekłej choroby kojarzy się z wycieńczającym procesem leczenia. Zarówno dla osób, które otrzymują tego typu informację, jak i dla ich bliskich jest to niezwykle trudna sytuacja, której niełatwo stawić czoła.

Chorzy, którzy słyszą diagnozę, doświadczają wielu silnych i nieprzyjemnych emocji – lęku, przerażenia, poczucia dezorientacji, beznadziei, a czasem nawet paniki. Bliscy osób zmagających się z chorobą nowotworową również odczuwają w początkowej fazie ogromne trudności.

To czas zmagania się z całym wachlarzem różnych emocji oraz z poczuciem bezradności. Czasami chcieliby coś zrobić… ale nie wiedzą co. Chcieliby coś powiedzieć... ale obawiają się, że powiedzą coś, co zaszkodzi, lub po prostu brakuje im słów.

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info wcp.org.pl

Co zatem można robić, a czego unikać w początkowym okresie, w sytuacji, kiedy nasz bliski dowiaduje się, że ma raka?

• Bądź w kontakcie. Jeśli osoba chora mieszka z tobą, po prostu zapewniaj, że jesteś blisko, że przejdziecie przez to razem, że choroba to kolejny etap, przez który trzeba przejść.

Nigdy nie czułam się tak piękna i kobieca jak po mastektomii Magdalena Karos Pacjentka, która przeszła zabieg mastektomii

Wiele Amazonek dopiero po operacji dostrzegło swoje piękno i wartość, jaką mają w sobie jako kobiety.

Wspierają je w tym m.in. zmysłowe biustonosze tworzone z myślą o nich.

Ten materiał powstał we współpracy z firmą Amoena

• Zadzwoń do bliskiego chorego i powiedz: „Wiem, że jesteś chory, chcę, abyś wiedział, że jestem i że możesz na mnie liczyć”.

• Nastaw się na słuchanie. Dla chorego sam fakt, że może się wygadać, że jest ktoś, kto wysłucha tego wszystkiego, co mu siedzi w głowie, może być bardzo cennym wsparciem. Ważne, by nie przerywać, nie pouczać. Chodzi o stworzenie bezpiecznej przestrzeni do wyrażenia uczuć i myśli, z którymi mierzy się chory. Jeśli czujesz, że rozmowa i wsparcie emocjonalne są dla ciebie zbyt trudnym zadaniem, skup się na działaniu. Zrób herbatę, przynieś ciekawą książkę, zaproponuj, że zawieziesz bliskiego na wizytę do lekarza itp.

• Wyrażaj wsparcie bez słów. Czasami dotyk, przytulenie, wspólne milczenie wyrażają więcej niż tysiąc słów.

• Nie mów: „Wiem, co czujesz”. Nawet jeśli doświadczyłeś kiedyś choroby, tak naprawdę nie wiesz, co czuje druga osoba.

• Uważaj na pocieszenia i sformułowania typu: „Wszystko będzie dobrze”.

Dla wielu pacjentów jest to bardzo irytujący zwrot, który zamyka możliwość szczerej rozmowy. Nikt nie zna przyszłości, nikt nie wie, jak będzie. Lepiej

Co pani czuła, gdy dowiedziała się o diagnozie i konieczności wykonania zabiegu mastektomii?

Gdy tylko dowiedziałam się, że mam raka złośliwego piersi, jeszcze tego samego dnia miałam konsultację z chirurgiem onkologiem.

Na początku podjęto decyzję, że skoro guz jest mały, to wystarczy tzw. operacja oszczędzająca. Natomiast w ciągu kolejnych dwóch tygodni guz rozrósł się z 1 cm do 3 cm i wtedy lekarz przekazał mi informację, że zostanę poddana mastektomii. Pierwsza reakcja?

Płacz. Ale wtedy usłyszałam słowa doktora: „Proszę pani, tym zabiegiem uratujemy pani życie”. I dotarło do mnie, że życie jest ważniejsze niż jedna pierś, bo to tylko część ciała.

Dla wielu kobiet utrata piersi wiąże się z dużym przeżyciem. Jak wyglądała pani reakcja po zabiegu?

Byłam szczęśliwa, że nie mam już guza. Oczywiście, musiałam stoczyć małą walkę ze swoim poczuciem kobiecości i samoakceptacją, jednak dopiero po zabiegu doceniłam swoje piękno i wartość. Zaczęłam inaczej na siebie patrzeć. Od pierwszego dnia po diagnozie byłam pod opieką profesjonalnego psychologa

powiedzieć: „Mam nadzieję, że wszystko dobrze się skończy”, „Chciałabym, abyś wyzdrowiał”.

• Nie strasz, nie przenoś na bliskiego swoich lęków i przekonań. Nie opowiadaj o ludziach, którzy z powodu raka zmarli. Nie opowiadaj strasznych historii, które słyszałeś na temat leczenia.

• Nie podejmuj decyzji za chorego. Jeśli chcesz coś zrobić, upewnij się, że chory wyraża na to zgodę. Raczej proponuj… i bądź gotów na to, że chory może nie zechcieć przyjąć tego, co masz do zaoferowania.

• Nie narzucaj się z obecnością i chęcią pomocy. Czasem bywa tak, że chory potrzebuje pobyć sam. Uszanuj tę potrzebę. Sygnalizuj delikatnie, że jesteś obok, ale pozwól bliskiemu, by przeżywał ten czas tak, jak chce.

Jeśli tylko chcemy, znajdziemy sposób na to, aby mądrze wspierać naszego przyjaciela lub członka rodziny. To tylko niektóre podpowiedzi. W wielu miastach istnieją ośrodki, fundacje, stowarzyszenia pacjentów, gdzie można znaleźć wsparcie psychoonkologów oraz dodatkowe informacje, które mogą pomóc przejść przez chorobę. Warto skorzystać z takiej pomocy.

i to było niezwykle cenne wsparcie. Dziś wiem, że choroba dużo mi zabrała, ale jeszcze więcej dała. Moje życie tak się potoczyło, że zostałam modelką, poznałam fantastycznych ludzi, brałam udział w sesjach zdjęciowych, chodziłam po wybiegach. Nigdy wcześniej nie czułam się tak kobieca i piękna jak po mastektomii.

Jaką rolę w zaakceptowaniu swojego ciała odegrały biustonosze dla Amazonek?

W miarę szybko pogodziłam się z tym, że nie mam piersi na swojej klatce piersiowej, natomiast gdy zobaczyłam pierwsze biustonosze, które miałam nosić, to prawie się popłakałam z rozpaczy. One bardziej przypominały gorsety ortopedyczne niż element codziennego ubioru. Pojawiły się traumatyczne myśli: „Czy już do końca życia będę musiała w tym chodzić?”. Na szczęście szybko trafiłam na katalog z bielizną dla Amazonek firmy Amoena.

Gdy odebrałam swoje dwa pierwsze biustonosze tej firmy – piękne, koronkowe, idealnie dopasowane – to byłam najszczęśliwszą osobą na świecie! Dla kobiet po mastektomii to niezwykle ważne, że mimo protezy piersi nadal mogą założyć piękną, czarującą bieliznę i wyglądać niesamowicie.

Anna Długołęcka Współzałożycielka i prezeska Fundacji Warszawskie Centrum Psychoonkologii oraz współpracowniczka FOSTER CLINIC, psychoonkolog, praktyk i ekspert w dziedzinie HR i zarządzania