Maastricht
VOLG HET NIEUWS UIT UW GEMEENTE OP DELIMBURGER.NL/REGIO
Maastricht
Marini stimuleert jong en oud op het pad van vrije expressie.
Schilderen metals enig doel plezier
Iedereen kan kunst maken. Niet met een grote K, maar om je uit te drukken. Italiaanse Marika Marini stimuleert jong en oud, met steun van Burgerbegroting Maastricht. Een primeur in Limburg.
Door Karin Somers
Aan de Sint Josephstraat in Heer ligt Atelier Punaise. Hier geeft Marika haar schildercursussen. Het atelier is ingericht als closlieu: een speciale ruimte. Aan de wand hangen vellen papier, vastgemaakt met punaises. In het midden staat een tafelpalet.18potjesverfenkwasten. De deelnemers zijn van alle leeftijden. „De jongste is 2,5 en de oudste
75. Uit Nederland, Italië, Griekenland, de VS. Met zo’n diverse groep ga je automatisch minder vergelijken en oordelen. Dat is goed, want ons doel is geen groots kunstwerk, maar lol hebben en zelfexpressie.”
Marika is geen standaard lerares. „Ik wil mensen geen regeltjes aanleren. We worden al te veel ‘besmet’ met manieren waarop je ‘moet’ schilderen. Perspectief, schaduw, kleuren.Alsjekijkthoekinderentekenen, zie je dat ze geen belemmeringenkennen.Zehebbenvolopplezier. Dat lijken we door de tijd kwijt te raken. Dan komt het oordeel.”
Marika’s rol is dan ook meer die van ‘dienaar’ dan lerares. „Ik help de jongste misschien fysiek met de
kwast, maar de uitdrukking op het papier doet iedereen zelf.”
Met die vrijheid wilde Marika iets. Ze ging in de leer bij Arno Stern, een Franse pedagoog en grondlegger van deze manier van kunst maken.Hijbedachthetideevandecloslieu. „Ik heb les van hem gehad en wilde zoiets ook in Maastricht beginnen.”
Burgerbegroting
De Italiaanse schreef zich in voor de Burgerbegroting, waarbij inwoners van Maastricht bepalen waar een bepaald bedrag van de gemeente aan besteed wordt. Ze was een van de winnaars. „Met dat geld kon ik vervolgens deze ruimte inrichten
en ervoor zorgen dat de cursus gratis is.”
Maastricht heeft daarmee een primeur in Limburg. De schildercursussen zijn een wereldwijd fenomeen.ArnoSternreisdenaarmenige uithoek en bestudeerde de schilderkunsten van kinderen. Zij staan nog het dichtst bij zichzelf en een voorbeeld voor volwassenen.
„In Amsterdam was de eerste closlieuvanNederland,Maastrichtisde tweede. Dat is best bijzonder. Ik hoop dat in de toekomst scholen dit idee overnemen. Kunst maken zou meer een spel moeten worden.”
De cursussen zijn inmiddels goed gevuld,maarerzijnnogenkeleplekken vrij.
De redactie tipt
Zin in een concert of wandeling? Op zoek naar een expositie of lezing? Wekelijks op deze plek in VIA een selectie van regionale uitjes.
W Tip 1 Fanfare Sint Cornelius Borgharen geeft samen met de Brabantse collega’s van harmonie Sint Antonius Heusden een concert op zaterdag 18 mei, vanaf 19.00 uur in de Haarder Hof, Schoolstraat 8 in Maastricht.
W Tip 2 Kunstenares Anja Ysermans opent tijdens de pinksterdagen haar beeldentuin en atelier voor het publiek. Bezoekers kunnenzondag19enmaandag20 mei tussen 14.00 en 17.00 uur terecht op adres Oude Maastrichterweg 40 in Gulpen.
W Tip 3 In heiligdom Sint-Gerlach, aan de Onderstestraat 1 in Houthem St. Gerlach is tot en met 14 juli een tentoonstelling over de geschiedenis van de schutterijen van Valkenburg aan de Geul te zien. Dagelijks geopend van 10.00 tot 16.00 uur.
Kijk voor meer ideeën op de pagina met Uittips elders in deze krant.
Maastricht
Borstbeeld Sint Servaas terug in stadsprocessie
Het gerestaureerde borstbeeld van Sint Servaas wordt, na een jaar afwezigheid,zondag19meiweermeegedragenindejaarlijkseMaastrichter stadsprocessie van de Sint Servaasbasiliek naar de Onze Lieve Vrouwebasiliek.
Het devotie-object uit 1403 is één van de vier stadsdevoties die elk jaar op de zondag na Sint-Servaasdag (13 mei) in de processie wordt meegedragen. Winkels in de Maastrichtse binnenstad zijn die dag, eerste pinksterdag, gesloten.
I mpl a n t o lo g i e Ta n dp ro t het i e k K u n s t gebi t t e n 3D p ro these s
∞ Eigen tandtechnischlaboratorium ∞ Reparaties klaar ter wijl u wacht
Kunstgebit nodig? Wij maken alles zelf in onze praktijk
Van Hoften Tandprothetiek is een van de meeste moderne en een snelgroeiend tandprothetische praktijk in Zuid-Limburg. Hier vindt u diverse disciplines en behandelingen op het gebied van de tandprothetiek. Van Hoften Tandprothetiek is een unieke praktijk waar de protheses grotendeels 3D gemaakt worden.
Bij ons kunt u terecht voor: Wist u dat:
• u om de 5 jaar recht heeft op vergoeding van uw volledige prothese voor 75% uit de basisverzekering?
• een implantaatprothese (klikgebit) ook grotendeels vergoed wordt?
Vergoedingen volgens uw verzekeraar
• implantaten • gebitsprotheses • protheses op implantaten • frameprotheses • gedeeltelijke plaatprotheses • opvulling van protheses • reparaties
∞ Herculeshof 15A, 6215 BC Maastricht ∞ Marktstraat 2, 6271 BE Gulpen 043 737 0229 www.vanhoftentandprothetiek.nl info@vanhoftentandprothetiek.nl
Gratis parkeren
Marika
Foto Peter Trompetter
Geef uw mening! over afval
Geef uw mening over afval
De gemeente is bezig met een plan over hoe we het afval van mensen willen inzamelen en scheiden. Dit heet het grondstoffenplan. Willen we de afvalinzameling op dezelfde manier blijven doen of gaan we dingen veranderen? We willen graag weten wat u vindt van de manier van afval inzamelen en scheiden. Laat dit weten door het invullen van de vragenlijst. Ga naar www.gemeentemaastricht.nl/meedoen-aan-onderzoek en vul de vragenlijst in of scan de QR-code.
Liever de vragenlijst op papier invullen?
Bel 14043 en we sturen de papieren vragenlijst naar u toe.
Afval inzamelen en scheiden
Eerder dit jaar heeft de gemeenteraad besloten wat belangrijk is als het gaat om het afval van huishoudens in Maastricht.
Het goed scheiden van afval is heel belangrijk. En er moet minder overlast van afval in de openbare ruimte zijn. De raad heeft bepaald hoe we die doelen willen bereiken. Dit is beschreven in een regionaal beleidskader. Hier kunt u meer over lezen op www.thuisinmaastricht.nl/afvalbeleid
Het grondstoffenplan wat de gemeente nu wil maken, is een verdere uitwerking.
Wat doen we met de antwoorden?
De antwoorden van inwoners uit de vragenlijst nemen we mee in het plan. Na de zomer plaatsen we de resultaten van het onderzoek op www.maastrichtincijfers.nl
Maak kans op een Bol.com waardebon
Onder de mensen die de vragenlijst invullen verloten we 10 waardebonnen van 20 euro.
Denk vaker mee!
Meld u aan voor
het Maastricht Forum
Afval is één van de onderwerpen waar u uw mening over kunt geven. Wilt u vaker meedenken over de toekomst van Maastricht? Word dan lid van het Maastricht Forum. U krijgt een aantal keer per jaar een uitnodiging via e-mail. U beslist zelf per vragenlijst of u meedoet. We mailen u de resultaten van het onderzoek.
Aanmelden kan via www.maastrichtforum.nl
Ontvang ons nieuws in uw mailbox. Hoe?
Abonneer u via www.gemeentemaastricht.nl/nieuwsbrief
Bert de Vries bij een kanon tussen de Helpoort en de stadsmuur in Maastricht.
Erica de Vries
Maastricht/Geleen
Gelenerschrijftboekover fictieve soldaatuitMaastricht
Bert de Vries uit Geleen, plaatsvervangend hoofd communicatie bij defensie in Oirschot, schreef een roman over de oorlogsellende van fictieve luitenant Hoebrichts uit Maastricht ten tijde van Napoleon. „Het leger disciplineerde deze jongen uit de Stokstraat.”
Door sjak planthof
Burgemeester Wim Hillenaar van Maastrichtheefthetboekalontvangenuithandenvandeschrijver.Niet toevallig,wantdehistorischeroman Een leven vol oorlog - een Nederlandse officier in de jaren 1787-1845 van Bert de Vries uit Geleen speelt zich voor een flink deel af in Maastricht. Het vertelt het verhaal van Maastrichtenaar Alphons Hoebrichts die als militair bij de infanterie diende en deelnam aan veldtochten onder Napoleon. „Hoebrichts heeft nooit bestaan. De veldslagen en andere beschrijvingen kloppen echter, die zijn historisch juist. Via hem heb ik het militaire beeld uit die tijd aan elkaar geschreven.” De Vries baseerde zich op naslagwerken en archieven op internet.
Dat De Vries (62) voor een roman overmilitairehistoriekoos,sluitaan bij zijn werk voor defensie. „Ik ben plaatsvervangend hoofd communicatie van de 13 Lichte brigade in Oirschot. Na een boek over een defensie-eenheid onder Amerikaanse vleugels, wilde ik een roman schrijven waarin mijn interesse voor Nederlandse inbreng in de Napoleontische tijd tot uiting komt.”
Het boek begint in de toenmalige garnizoensstad Maastricht. „Ik laat Alphons Hoebrichts geboren worden in de Stokstraat, in de tweede helft van de achttiende eeuw. Als brutaleknaapuiteennotabelefamilie struinde hij langs de stadswallen, in een stad die ook armoede kende. Het leger zou hem disciplineren.”
Als vaandrig gaat de hoofdpersoon in 1787 aan de andere kant van het land, in het Friese Harlingen, in dienst. Er volgen veldtochten vol ellende en gruwelen onder Napoleon. Later keert hij als gelouterde luitenant terug in zijn geboortestad, gelegerd bij bastion Waldeck. „Hij was niet vies van de drinkgelagen in de herbergen van Maastricht.” Nog weer later, na vele veldslagen, waar-
van De Vries de vaak onmenselijke omstandigheden beschrijft, keert hij in Maastricht terug als generaal. „Als laatste commandant van de troepen in Limburg.” Na zijn pensioenkeertHoebrichtsterugnaarDeventer,naarzijnvrouw,deliefdevan zijn leven.
DeVrieswileeninkijkjegeveninhet leven van toen, en in het leven van een militair in de achttiende en negentiende eeuw. Of de Maastrichtse burgervader het boek al gelezen heeft? De Vries:„Ik weet het niet, ik hoop het.”
‘Een leven vol oorlog - een Nederlandse officier in de jaren 1787-1845’ is te koop bij de Bruna vestigingen in Brusselsepoort en Geleen. ISBN-nummer: 978-94-648-9181-2.
Elke dag lokaal nieuws!
Wil jij het laatste nieuws uit jouw regio elke dag in je mailbox ontvangen? Meld je dan aan voor onze lokale nieuwsbrief op: » delimburger.nl/nieuwsbrief
Ad Van Iterson
Column Na de hippies Impassant
Keulen. ‘Eindpunt van deze reis’, in de Romeinse tijd. De Rijn vormde de grens met de Germaanse stammen. Barbaren die hun vrouwen verdobbelden. Dat vonden de Romeinse overheersers, maar ook de Keulenaars zelf. Nog steeds. Aan de overkant van de rivier begint voor hen Oost-Europa. Kölle alaaf! Altijd goed voor een Brodwoosch met opgebakken aardappelen en een verse stang Gaffel Kölsch of Früh Kölsch ernaast. Verder aanbevolen: rondje Dom, de ring van de twaalf Romaanse basilieken en het Museum Ludwig en Wallraf-Richartz-Museum. In dat laatste is een must see-tentoonstelling gaande. Twee stijlen worden gecontrasteerd. De gearriveerde, schoolse schilderkunst van de academisten tegenover de jonge honden van de impressionisten, die zich bijeen gooiden in een Salon der Geweigerden. Wat de expositie laat zien is dat het niet zwart-wit is. In de zalen met de gevestigden hangen ook meesterwerken. Enfin, staan we daar voor een impressionistisch werk dat een ruimte voorstelt waarvan het plafond met sterren is beschilderd. Ik: ‘Dat hebben wij vroeger ook gedaan, in de Berchmans Sociëteit. Voor de paters mochten wij van de kelder een undergroundkelder maken. Hebben als eerste fluorescerende sterren op het gewelf aange-
Gulpen
Witte AnjerPerkvoor veteranen geopend
Onder toeziend oog van veteranen uit Gulpen-Wittem is vrijdag 3 mei in de Timpaantuin in Gulpen een Witte Anjer Perk geopend. Het plantsoen met witte bloemen, voor eeuwig gelinkt aan prins Bernhard, staat tussen het gemeentehuis en gemeenschapshuis ’t Gulper Hoes. Het is een gemeentelijk eerbetoon aan veteranen die in binnen- en buitenland hebben gestreden voor vrede en veiligheid. Met het plantsoen volgt GulpenWittem het voorbeeld van andere gemeenten in Zuid-Limburg.
bracht!’ Geen reactie. ‘Heb ik dat al eens verteld?’ De vraag stellen is hem beantwoorden. Dat heb ik al honderd keer verteld. Schei eens uit, zeg ik tegen mezelf, met die sjieke tied nostalgie… Ik herpak me. ‘Heb ik dan ook al eens verteld dat na de hippies het tuig kwam?’ Een weifelende reactie. Ik ga snel verder: ‘Het begon lief met langharigen die met wierookstokjes zwaaiden. Al snel infiltreerden de heroïnedealers. ‘The pusher is a monster who doesn’t care if you live or if you die.’ Steppenwolf, weet je wel? De film Easy Rider.’
We lopen naar de Tiefgarage. De gedachten keren terug naar nu. Ik zie die voorvechter voor de Palestijnse zaak die op het Amsterdamse Rokin een agent in zijn gezicht spuugt. Ik moet aan Remco Campert denken toen hij in 1979 over de Khomeini-staatsgreep in Iran schreef en zich afvroeg wat de woestelingen op de universiteiten toch mochten studeren. De spuwer op het Rokin, waar zou die voor doorleren? Zuivere wiskunde? De protesten aan de Universiteit van Amsterdam begonnen geweldloos, uit terechte kwaadheid over Netanyahu’s dolle wraak. Maar al gauw voegden zich Hamassupporters en beroepsmatige tegellichters erbij. De speren en fluimen vlogen door de lucht. Alle goodwill verknald. En een aanleiding voor de formerende partijleiders in Den Haag om lekker op X los te gaan.
Reageren? redactiemaastricht@delimburger.nl
Maastricht
Rotstuin BèrSlangen weeropen voorpubliek
Het is een traditie: de rotstuin van Bér Slangen in de Maastrichtse wijk Amby, is vanaf half mei weer een aantal zondagen open voor het publiek.
De tuin is vanaf 19 mei tot en met 9 juni telkens op zondag van 10.00 tot 12.00envan14.00tot17.00uurtebezichtigen. De vijf meter hoge bergtuin met bijzondere planten aan de Ambyerstraat-Noord 73 is al vijftig jaar toegankelijk voor publiek tijdens open dagen.
Informatie: www.berslangen.nl
Foto
John Steijns: “Impuls ouderencommunicatie via RTV Maastricht geeft met woord en beeld aandacht aan de gemeentelijke ambities gericht op ouderen”.
Communicatie maakte onderdeel uit binnen de oproep van Ria Makatita-Hendrix namens de Senioren -stads- Partij Maastricht voor het inventariseren van ambities gericht op ouderen in Maastricht.
Uit de inventarisatie van het beleidsveld “Communicatie” blijkt dat extra aandacht en/of inzet ten aanzien van de verbetering van de informatievoorziening zich richt op de juiste communicatiemiddelen bij de doelgroep ouderen.
Kenmerkend voor een (groot?) deel van de groep senioren is dat ze meer moeite hebben met veranderingen, zoals bijvoorbeeld digitaal nieuws of via sociale media. Dat betekent ook dat we te maken hebben met een groep waarbij de klassieke media als radio, tv en print nog steeds werken. RTV Maastricht is dus een belangrijk informatiekanaal voor ouderen vanaf 55 jaar! RTV Maastricht maakt cirkel rond De met algemene stemmen aangenomen motie -ingediend door de LPM-fractie- heeft eraan bijgedragen om € 75.000,- vanuit het budget ouderencommunicatie beschikbaar te stellen voor het intensiveren van de communicatie naar en het contact met en tussen ouderen via RTV Maastricht. Tot tevredenheid van de fractie Senioren -stads- Partij
Maastricht heeft wethouder Frans Bastiaens (ouderenbeleid) onlangs laten weten dat naast de bestaande mediaproducten zoals “Good Veurein” een -vooralsnog tijdelijknieuw radioprogramma met muziek en verhalen uit de sixties en seventies gaat komen. Belangrijk hierbij is dat bij de ontwikkeling en realisatie Maastrichtse ouderen actief worden betrokken.
Daarnaast worden in een documentaire project enkele muzikanten gevolgd die in de jaren 60 en 70 succesvol zijn geweest in diverse Maastrichtse pop-bands. Deze muzikanten gaan opnieuw met elkaar muziek maken. Centraal staat hierbij hoe elk van de 70-plussers in het leven staan en waar ze dagelijks mee bezig zijn. Daarbij wordt het aanbod van de gemeente en andere organisaties gericht op ouderen op gebied van cultuur, sport, welzijn, zorg, huisvesting, vervoer en sociaal maatschappelijk vlak, inzichtelijk gemaakt. En hiermee is de cirkel rond. Immers dit was de oproep van de Senioren -stads- Partij Maastricht voor het integraal inventariseren van ambities per beleidsveld gericht op ouderen in Maastricht.
Voor informatie: John.Steijns@gemeenteraadmaastricht.nl
Frissen
Te koop gevraagd
MODE ONTWERPSTER: zoekt allerlei bontjassen, naaimachines, porselein, camera’s, zilveren bestek, i.c.m. antieke sieraden, allerlei echte sieraden. Ik betaal ter plaatse. Tel. 06-13285039
Auto te koop gevraagd
PER DIRECT GEZOCHT, DIRECT CONTANT GELD EN RDW VRIJWARING bedrijfsbussen, vrachtauto’s en schadewagens. Autobedrijf L. Meis-Jacqx vof Heerlen 06-54796923
Autohandel H.Verspaget koopt alle merken auto’s schade of defect geen bezwaar. Incl. RDW vrijw. ☎ 06-15867407
U bent altijd welkom voor een open gesprek. Bel 043 - 363 64 86 of ga naar monuta.nl/ maastricht
Hechtingsproblemen?
Kindertherapie en -coaching met de inzet van hulphonden.
www.hulphond.nl/therapie
Wij vragen per direct jonge gebruikte AUTO’S met weinig km’s, kleine schades geen probleem. DIRECT CONTANT GELD, RDW vrijwaring. Tel. 06-54796923
In en om het huis
DAKDEKKERSBEDRIJF
Hans LIPS reeds meer dan 50 jaar ‘t betrouwbare adres voor dak-, timmer-, zinkwerk met garantie. Offerte gratis. Tel: 06-47785237.
DAKDEKKER maakt en repareert daken, dakgoten, dakgootreiniging en dakreiniging. Garantie.KNIP UIT! Tel. 06-23462333
GLAZENWASSER/ SCHOONMAKER kan nog werk aannemen. Tevens reinigen zonnepanelen. 0648538829 / 06-33688554.
AANLEG OPRIT, TERRAS herbestraten, sierbestrating siergrind. Vrijblijvende prijsopgave! ☎ 06-26315355
SNEL STUCADOOR, v. alle voork. werkzaamheden. 06-22002682 / 046-4527502.
TUINWERK grasmaaien, snoeien, zomerklaar maken 06-48538829 / 06-33688554
NOG TIJD OM WAT TE KLUSSEN? Plaats hier uw rubrieksadvertentie en werf nieuwe klanten! Bel 046-4117070 of email: rubrieken@delimburger.nl
ONROEREND GOED TE KOOP OF TE HUUR? Plaats in deze rubriek uw advertentie. Bel 046-4117070 of email: rubrieken@delimburger.nl
Onze ruimte om samen te komen, La Mémoire, bestaat 5 jaar. Hier delen nabestaanden herinneringen over hun dierbare en reflecteren over het leven.
Een ingrijpende gebeurtenis zoals overlijden, doet ons nadenken over wie we willen zijn en wat we uit het leven willen halen. Op 29 juni organiseert Walpot, samen met Roek Lips, een bijzonder theaterdiner in La Mémoire. De avond staat in het teken van betekenis geven aan crisis, houvast vinden, transformatie van het leven en zingeving.
Pisartlaan 8, Eijsden www.walpot.net
Meer informatie en tickets
Cadier en Keer
Vrijwilligers gezocht voorsteun aan kinderen
TeamUp, een initiatief van Save the Children, UNICEF Nederland en War Child dat zich inzet om kinderen door middel van sport, spel en beweging psychosociale steun te geven, zoekt vrijwilligers voor opvanglocatie Cadier en Keer. Zij worden na training ingezet om op (nood)opvanglocaties activiteiten aan te bieden. „We weten dat sport en spel goede manieren zijn om stressenspanninglostelaten”,licht ElinHofmannamensdeorganisatie toe.
Meer informatie: sollicitatieteamup.nl
Maastricht
Kinderfeest ‘Even kind zijn’ in De Heeg
Voor het elfde jaar op rij, wordt zondag 19 mei de kindermiddag ‘Even kindzijn’gehoudeninDeHeeg,rond buurtcentrum De Boeckel. De middag voor kids tussen twee en twaalf jaar duurt van 12.00 tot 17.00 uur. Er worden ballonfiguren gevouwen er is een workshop jongleren en er zijn tal van spellen. Verder zijn er springkussens, een stormbaan, een pannakooi. De middag is in handen van vrijwilligers van huiskamer ‘t Heegeneerke, Boc Roserije en buurtnetwerk Like de Heeg, met welzijnsorganisatie Trajekt. Deelname kost 0,75 cent per kind. Zij krijgen gratis versnaperingen.
Strucht
De ‘sjutte’ schieten met koningschap als inzet
Pinksterzondag19meistaatvoorde sjuttevanSintMauritiusuitStrucht het jaarlijkse koningsvogelschieten op het programma. Het treffen vindt plaats achter schutterslokaal San Blas in Schin op Geul en begint om 15.30 uur.
Tijdens de middag mogen ook burgers de buks ter hand nemen en de strijd met elkaar aangaan. Wie dat wil, dient zich wel te kunnen legitimeren. Voor jeugd van vijf tot en met zestien jaar is er een wedstrijd met een lichtere luchtbuks. De middag en avond worden muzikaal omlijst door fanfare Sint Cornelius, Brent Slijpen en The Pigeons.
Van nultotnu
Door Rosemarie Bovy
Druivenoogst bij de Apostelhoeve in het Jekerdal. Archieffoto Annemiek Mommers
Drankwerd van oudsherin onze regio gebrouwen en gebrand
Al in de middeleeuwen is er met succes alcoholische drank gemaakt in Zuid-Limburg. Vooral het bierbrouwen speelde een grote rol.
Al in 4000 v. Chr. brouwden de Sumeriërs bier. Maar vooral in Germaansgebiedkwambiertotontwikkeling. Germanen waren grote bierdrinkers. De oudste brouwerijen in West-Europa ontstonden in het Maasdal: in Maastricht al in het begin van de twaalfde eeuw. Kloosters waren de grote bierproducenten en maakten bier populair. In de late middeleeuwen had elk dorp een eigen panhuis of een brouwerij in de omgeving ter beschikking.Hetbierwerdvolgensvasterecepten gebrouwen. Men voegde allerlei kruiden toe voor extra smaak: kamille, tijm, gruit, jeneverbes, gember, kummel of anijs. Vanaf de veertiende eeuw groeide het aantal brouwerijen en tapperijen in Maastricht explosief. In 1550 waren er 61 stuks op een bevolking van 13.500 inwoners. Het machtige bierbrouwersgilde vierde flink feest metSintArnoldus,hetfeestvanhun patroonheilige. Arnoldus zou met zijnstafineenbierkuipgeroerdhebben toen er pest heerste. Het bier
kreeg prompt geneeskundige kracht en genas de mensen.
Kerktrap
Maastrichtverloorzijnmachtspositie, toen midden achttiende eeuw karnemelk,cacao,koffie,thee,Franse en Rijnse wijnen populair werden.Hierdoormoestentalvanbrouwerijen sluiten. Gelijktijdig verschenen steeds meer brouwerijen in het heuvelland. In 1825 stichtte de Valkenburgse brouwer Smeets de Gulpener Bierbrouwerij in Gulpen. Vanaf 1873 exploiteerde Frederik BrandbrouwerijWijlre.Inhetbegin moest de omzet vooral van de kerkgangers komen: de trap van de Gertrudiskerk leidde rechtstreeks naar het brouwerijcafé. Dat zinde de pastoor niet en hij verlegde de trap. De omzet zou daardoor zijn gedaald. Drankgelegenheden waren er genoeg in de dorpen. In 1866 waren in Berg en Terblijt dertien tapperijen, waaronder zes winkeliers met tapvergunning, op een bewonersaantal van 910. De cafés in de dorpen zijn in dietijdeensoorthuiskamer.Eenkamer van vijf bij vier meter wordt al als café gebruikt. Tot de zestiende eeuwwaserinZuid-Limburgookde nodige wijnbouw. Rond Maastricht
en Valkenburg waren overal wijnvelden: in St. Pieter, het Jekerdal, Ulestraten, Berg en Terblijt, Geulhem,tussenValkenburgenSchinop Geul, in Epen en Vijlen. In Geulle groeide de wijn ‘op de bomen’: de wijnrankenwerdenlangsbomengeleid. Kerken en kloosters hadden kleine wijngaarden voor hun miswijnen.
‘Sjnaps’en ‘sjpriet’ Tegen het einde van de vijftiende eeuw was het branden van sterke drank in onze streek erg populair. Voor de boeren was stoken een aantrekkelijke bezigheid in de winter. Jenever werd gemaakt uit graan, overrijp fruit of aardappelen. De jeneverbes werd als kruid toegevoegd.
In Zuid-Limburg groeide in de negentiende eeuw de jeneverbesstruik op 53 plekken, onder andere in de omgeving van Gulpen en van Ubachsberg. Jenever werd hier ook wel sjnaps of sjpriet (van spiritus, red.) genoemd. Als boerenjongens ouder dan twaalf jaar waren mochten ze brandewijn met ingelegde rozijnen drinken. Daar komt de naam vandaan van rozijnen die op deze manier bereid.
COLOFON
Advertenties VIA Maastricht/ Heuvelland Erwin Vanderbroeck
E erwin.vanderbroeck@mediahuislimburg.nl T 06-53716373 I www.mediahuislimburg.nl
Redactie
E zuid@delimburger.nl t.a.v. VIA weekkrant I www.limburger.nl/via
Mediahuis Limburg Wim Duisenbergplantsoen 1 6221 SE Maastricht T. 088 - 82 45 000
Dier van de week
In Dierenbeschermingscentrum Limburg zitten tientallen dieren die dolgraag een nieuw baasje willen waaronder Spike.
Spike is een vriendelijke, enthousiaste en speelse hond. Hij houdt van wandelen, spelen en water en kan zichdangoedamuserenmeteenbal of een ander speeltje. Hij loopt netjes aan de lijn maar kan uitvallen naar andere honden. Onze vaste wandelaars zien dit inmiddels aankomen en reageren dan direct. Hierdoor gaat wandelen steeds beter. Spike is een slimme hond die nogveelkanleren.Weplaatsenhem niet in een gezin met kinderen of andere huisdieren maar wel bij een sportieve, consequente baas.
Ben jij diegene die hij zoekt? Stuur dan een mail naar limburg@dierenbescherming.nl om kennis te maken.
Duimpjes en vrolijkgetoetervoorMartje
Voor velen is het voorjaar het moment om een grote schoonmaak te houden. Martje Dees (67) uit Amstenrade raapt elke dag met veel enthousiasme zwerfvuil.
Al wandelend merkte ze dat ze iets wilde doen om de vele rommel die ze vaak aantreft terug te dringen. Sinds driejaariszeeenenthousiastezwerfvuilraper. Ze gebruikt de app HelemaalGroenomhaarschoongemaakte routesteregistreren.Omdaterinons land duizenden zijn die dit ook doen voelt ze zich nooit alleen, al loopt ze in haar eentje. Op haar beurt bracht ze anderenophetzelfdeidee.Zeisgraag
buiten in beweging en wordt tevreden van een schone omgeving. Van de gemeente kreeg ze opruimmaterialen, haar volle zakken worden vlot opgehaald en als ze grote stukken niet te tillen zwerfvuil vindt, meldt ze die via de Fixi-app, waarop de gemeente in actie komt. Ze waardeert reacties die ze ook van schooljeugd krijgt. Opgestoken duimen en complimenteus toeterende auto’s doen goed. Ze kreeg een zak drop van een automobilist. Martje kijkt niet meer op van wat ze opstraataantreft.Vaneenblikbruine bonen tot verpakt vlees en kleren. En twee keer een 10 eurobiljet.
Ze hoopt door gezien te worden een signaal af te geven dat mensen eerst nadenken voor ze iets op straat of in de berm gooien. Martje vindt duidelijk minder blikjes en flesjes sinds het statiegeld is ingevoerd. Haar kleinkinderen lopen graag met haar mee. Net als een vriendin die soms meegaat. Op buitenwegen zorgen ze wel dat ze dit veilig doen, door links van de weg te lopen. Beekdaelen telt 24 inwoners die de HelemaalGroen-app gebruiken. Met de app wordt de schoonmaakronde gemarkeerd.
Meer informatie: helemaalgroen.nl.
Martje wordt tevreden van een schone omgeving. Foto Trudy Willems
GEEF EEN
PRENTENBOEK
CADEAU!
Vanaf 17 mei 2024
Doe jij mee? Voor €2,99 kun je met een exemplaar van Kom uit die kraan!! een gezin blij maken met een prachtig prentenboek. Koop jouw boek voor €2,99 bij Boekhandel Dominicanen en doneer het ter plekke: de PvdA Maastricht zorgt er samen met Broodnodig Maastricht voor dat het boek terecht komt bij die kinderen die wel zo’n extraatje verdienen. Want lezen en voorlezen? Dat vinden wij broodnodig! Met jouw donatie zorgen we dat zoveel mogelijk kinderen kunnen genieten van dit mooie prentenboek!
JIJ EEN BOEK, ZIJ EEN BOEK
Liever een financiële donatie doen voor boeken voor gezinnen die Broodnodig Maastricht bezoeken? Of wil je meer informatie over de actie? Neem dan contact op via maren.slangen@gemeenteraadmaastricht.nl
Fractie PvdA Maastricht x Boekhandel Dominicanen
VOORUITBLIK AMATEURVOETBALMAASTRICHT-HEUVELLAND
RKASVmoetbij DBSVop herhaling
RKASV (5A) was tien minuten van de titel verwijderd. SNC’14 moest tegen Partij in de slotfase nog een marge van drie doelpunten overbruggen. En dat lukte! Derhalve zondag bij DBSV een nieuwe poging voor de ploeg uit Amby.
Door Willy Wingen
RKASV-trainer Yoël Bronckers kreeg zondag vlak voor tijd door dat Partij een 5-2 voorsprong had. „En toen dacht ik dat we er waren. Dat daar dan in de laatste seconde alsnog de gelijkmaker viel, voelde eventjesalseenteleurstelling,maar we waren er snel bovenop. Laten we hopen dat we het nu zondag tegen DBSV – toch één van de betere tegenstanders – eindelijk kunnen vierenendeongeslagenreeksnogtwee wedstrijden kunnen volhouden.” Collega Huub Waterval: „RKASV is met afstand de beste ploeg in deze klasseenhadallangkampioenmoeten zijn. Maar als wij een goede dag hebben, kunnen we er wél een echte wedstrijd van maken.” Heer (2F) pakte tegen Caesar in de strijd tegen degradatie drie heel kostbare punten. Dit weekend wacht de klus bij het inmiddels gedegradeerde Haslou. „Ook al is Haslougedegradeerd,hetiseenprima voetballende ploeg”, geeft Heercoach Leo Beckers aan. „In het thuisduel hebben we het behoorlijk lastig gehad. Deze week er maar
voorzorgendatweonsgoedvoorbereiden op de volgende finale.”
In diezelfde klasse zijn Eijsden, Geusselt Sport en Maastricht West ook nog niet helemaal veilig en dreigt nog steeds de nacompetitie. Genoeg werk aan de winkel deze week voor Schimmert-trainer
Jean Maas. „Zaak om iedereen na denederlaagtegenKeerweerfrisin het hoofd te krijgen en ervan te
overtuigen dat het tegen SVME (4A) zelfs één voor twaalf is.” SVME-coach Tom Bovens: „We willen graag nacompetitie spelen. We zijn in dit duel echter flink gehavend, maar ik heb vertrouwen in de spelers die ik er wél bij heb.”
De paring in de tweede klasse B vrouwen had niet beter gekund. Op de allerlaatste speeldag komt in HeerlennummeréénRKHBSinac-
Regio Vanaf de velden...
In deze rubriek kort nieuws vanaf de velden. Mail nieuws en tips naar: zuid@delimburger.nl.
* Een mooie financiële opsteker voor Leonidas Wolder. Het Kommittee Wolderse Hierezitting bedeelt de Maastrichtse voetbalclub met liefst 4000 euro. ‘Dank aan het organisatiecomité, aan onze vrijwilligers in de organisatie en achter de bar en natuurlijk ook aan de bezoekers van de hierezitting en dameszitting in Wolder’, meldt de club.
*MVVheeftzaterdaginDivisie4op bezoek bij Alexandria’66 met 1-4 gewonnen. Daarmee is de ploeg kampioen geworden en heeft zich verzekerd van voetbal in Divisie 3 komend seizoen. MVV was bijna foutloos met elf overwinningen en één gelijkspel.
tie tegen SVO DVC16 uit Keer, dat één plaats lager staat. Trainer Roland van Dijk: „Dit uitermate belangrijk titelduel benader ik niet anders. We hebben elkaar dit jaar al twee keer ontmoet (één keer gelijk, éénkeerwinst),maardatisgeengarantie voor dit allerlaatste duel. Voor mij is vooral belangrijk dat we iets kunnen bijdragen aan het vrouwenvoetbal in Limburg.”
* Het Alpen Oranje speelt 30 mei een oefeninterland tegen de Berg Rode Duivels. Het is de laatste wedstrijd van het Nederlands bergdorpjesteamvoordatwordtvertrokkennaar het Italiaanse Macugnaga, om daar mee te doen aan de Bergdorf-EM 2024, het EK Voetbal voor Bergdorpjes. De wedstrijd wordt vanaf 19.30 uur gespeeld op sportcomplex het WeideklokjevanRKVVVijlen.Vijlen is sinds 2012 hofleverancier van het Alpen Oranje. Harmonie St. Martinus speelt voorafgaande aan de interland de volksliederen.
Dave Heuvels en Luuk Egberts nemen namens RKASV eerder dit seizoen het doel van RKTSV onder vuur. Archieffoto Bas Quaedvlieg
Stuur je foto of selfie en maak kans op mooie prijzen
Heb je een leuke selfie of foto met mensen uit jouw dorp, stad, buurt of vereniging? Verras ons met jouw inzending! Uploaden kan via www.delimburger.nl/via-foto. Als jouw selfie of foto wordt uitgekozen voor deze pagina, maak je kans op twee kaarten voor Discovery Museum in Kerkrade. Bovendien verloten we aan het eind van het jaar een hoofdprijs van 250 euro.
Laadpaal Tongersestraat. Foto Arthur Claessens
Ganzenjongen langs de Maas. Ganzenjongen langs de Maas. Foto Foto Jidske Van de Klundert Jidske Van de Klundert
Mia legt een bloem bij de Dodenherdenking op het Koningsplein in Maastricht. Foto Jo Humblet
Epen, proost op de Koninklijke onderscheiding.
Foto Jacqueline Piters
uitJanTaxWanssum Kijkvoordewinnendefotovanafgelopen weekopuweigenregiopaginaop www.delimburger.nl >delimburger.nl/ viafoto
Feest voor de vijf communicantjes uit Mheer. Foto Gert Lammer-Bastings
‘Oei, dit is wel een grote geit’, zegt Gioia. Foto Marina Castermans
Den inhalen Mheer, doortocht bij Heijenrath. Foto Renate Goessens
Bij monument Pvt. Daniel Pearson Jr., 4 mei 2024, Banholt. Foto Kees van den Bosch
Maastricht. Foto frans gans
Wees er snel bij!
Ben jij MKB’er, ZZP’er en gevestigd in Maastricht? Check dan de nieuwe subsidieregeling Duurzame Mobiliteit. Hiermee maakt de gemeente jouw overstap naar emissieloos vervoer makkelijker en worden jouw kosten lager.
Al over 8 maanden geldt er in Maastricht-centrum een zero-emissiezone. Een deel van de bestel- en vrachtwagens die op fossiele brandstoffen rijden, is dan niet meer toegestaan.
Je kunt nu gemeentelijke subsidie krijgen voor: ü De zakelijke aanschaf een LEV (Light Electric Vehicle) of nieuwe elektrische bestelbus
ü Laadinfrastructuur voor het opladen van bedrijfsvoertuigen.
ü Het afsluiten van een zakelijk abonnement om gebruik te maken van een logistieke hub voor bundeling van vervoer en distributie van goederen en/of afval.
Aanvragen kan tot 31 december 2025. Het beschikbare budget wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst van de aanvragen.
Check de spelregels via de QR-code:
Reuzenstoet Maastricht
Op 1 en 2 juni organiseert Reuzengilde Gigantius Maastricht de 11e editie van het internationale Reuzenfeest in de binnenstad van Maastricht. Dit evenement telt zo’n 3.000 deelnemers en trekt tienduizenden bezoekers naar de stad. Bezoek jij Maastricht? Houd hier dan rekening mee en maak gebruik van onze route- en parkeertips. Houd er bovendien rekening mee dat op de zondag (2 juni) de winkels in de stad dicht zijn.
Programma
Op 1 juni trekken de kinderen vanaf 14.00 uur met hun mini-reus in een heuse stoet door de binnenstad van Maastricht. Op zondag 2 juni volgt het hoogtepunt van het Reuzenfeest 2024: de 11e internationale reuzenstoet trekt vanaf 14.00 uur door het centrum van Maastricht. Stadsreus Gigantius heeft hiervoor gasten uit binnen- en buitenland uitgenodigd. Route van de reuzenstoet op zondag 2 juni: Weggebruikers moeten rekening houden dat
Marianne
ze tijdens de doortocht van de reuzenstoet tijdelijk geen doorgang hebben.
1. Boschstraat
2. Markt
3. Hoenderstraat
4. Kleine Stokstraat
5. Het Bat
6. Stadspark
7. De Boompjes
8. Vijf Koppen
9. Begijnenstraat
10. Sint Pieterstraat
11. Kleine Looiersstraat
12. Achter de Molens
13. Kapoenstraat
14. Sint-Jaobstraat
15. Vrijthof (oost)
16. Helmstraat
17. Grote Gracht
18. Markt
Meer info vind je via de QR-code:
Pinksteren in Maastricht
Op 19 en 20 mei is het Pinksteren. Ga jij dan de stad in? Hierbij enkele tips.
Bezoektip: ga op zoek naar vintage parels
Bezoek op 19 mei de Closet Sale in de Tapijnkazerne voor al jouw vintage vondsten, tweedehands toppers en pre-loved parels! Van 12.00 tot 18.00 uur kun je bij de Tapijnkazerne terecht. Meer informatie lees je op bezoekmaastricht.nl.
Snel naar hartje Maastricht met Pinksteren Maastricht kent goede OV-verbindingen, locaties zijn op fietsafstand en er zijn dichtstbij-
zijnde parkeerlocaties uit alle windrichtingen die op loopafstand van de binnenstad liggen. We helpen je met route- en parkeertips, zodat je snel, stressvrij en veilig de binnenstad van Maastricht kunt bezoeken. Ga jij met de fiets, OV of toch de auto op pad?
NB: op 19 mei, Pinksterzondag, zijn de winkels gesloten. Er is die dag ook Stadsprocessie Maastricht.
Lees verder via de QR-code:
Het wordt mogelijk druk in de stad. Ben jij ondernemer en wil jij je klanten op een rustige manier naar je zaak leiden? Of wil je zelf zonder stress parkeren? Of kom je met de fiets, met de bus of de trein? Een tip: bekijk de plattegrond Maastricht (voorheen had deze kaart de benaming: Slimme Kaart). Wat vind je in deze plattegrond? Actuele info over bezettingen van parkeergarages in de stad, plaatsen waar je deelfietsen vindt, fietsenstallingen en nog veel meer via de QR code.
Pleumeekers
kiest voor groen
vervoer,
ook iets voor jou?
Marianne Pleumeekers (35) is teammanager Bestuurszaken bij Gemeente Maastricht. Ze gaat elke dag vanuit haar woonplaats Geleen met de fiets naar het station en stapt daarna in de trein richting kantoor in Maastricht. Eerder werkte ze in Roermond; ook die reis legde ze af met de fiets en trein. En als student in Nijmegen koos ze standaard voor dit type vervoer. Ze heeft wel een auto maar gebruikt hem niet al te vaak. Elke dag pendelen met OV en fiets, hoe doet Marianne dat precies? Je leest het hier.
Waarom reis je graag met de trein of de fiets naar het werk in plaats van met de auto?
“Ik vind het prettig om te reizen met
de trein of de fiets omdat het ontspannend is. Met de auto rijden betekent dat ik een uur of meer geconcentreerd moet blijven, waardoor mijn werkdag verlengt. Terwijl ik in de trein kan afschakelen. Ik kan een nieuwssite lezen, een spelletje doen op mijn telefoon, of een sudoku oplossen. Dat geeft me rust. Met de fiets van en naar station ben ik flexibel, wat ik ook fijn vind.
Daarnaast vind ik het sociale contact in de trein fijn. Ik ben het type dat graag bij een vereniging actief is. Ik zat vroeger bij de scouting en momenteel bij een waterpoloclub. Soms houd ik mijn telefoon met opzet in mijn tas, omdat we tegenwoordig toch al zo veel tijd aan die schermen gelijmd zitten. Ik voer vaker waardevolle gesprekken in het OV. Ik houd van het positieve effect van vriendelijkheid. Als ik aardig doe tegen iemand in de ochtend, doet diegene dat misschien weer tegen iemand anders en zo geef je samen een sprankje vro-
lijkheid door. Geïnspireerd door de film ‘Pay it forward’, die film gaat ook uit van dat principe.”
Hoe ga je om met vertragingen en onverwachte situaties tijdens het reizen met het openbaar vervoer?
“Ik probeer altijd een half uur speling te hebben voordat mijn eerste afspraak begint. Als er vertragingen zijn, is dat vervelend, maar ik raak niet meteen in paniek. Dan pak ik een boek of los - zoals eerder gezegd- een sudoku op. Flexibiliteit is belangrijk, zeker in mijn werk, waar ik leidinggevende ben. Als de vertragingen te lang duren, neem ik de auto of werk ik vanuit huis. Het is belangrijk om er flexibel mee om te gaan en niet te veel te stressen.”
Nieuwsgierig? Op zoek naar tips?
Lees verder via de QR-code:
gronsveld
Fredrikxgokttoch op nacompetitie
Aan het verblijf van SCG in de derde klasse zou na één seizoen wel weer eens een einde kunnen komen. Na zondag staat de ploeg van trainer Ruben Fredrikx op een degradatieplek, maar dat zou ook zo maar eens kunnen veranderen.
Door Willy Wingen
Zondag 18 juni 2023 was voor SCG een feestelijke dag. Het beslissingsduel in de nacompetitie tegen IVS voor een plek in de derde klasse werd in de verlenging ruimschoots met 5-1 gewonnen. Een uitgelaten stemming dus, nu de tweede poging om te promoveren werd beloond.
SCG trok voorafgaand aan het huidige seizoen wat nieuwe spelers aan. Ook vertrokken er een paar. Ziekte zette trainer Ronald Linkens buitenspel, waarna Ruben Fredrikx diens taken overnam. Fredrikx was hiervoor vijf jaar assistent bij Bunde en stond nu voor de taak SCG een plaats in die derde klasse te geven. Maar tussen willen en kunnen bestaat een wereld van verschil. „We hebben er inderdaad wat nieuwe spelers bij gekregen, maareenaantalisdooromstandigheden of blessures al vroegtijdig gestopt. Daar doe je dan niets aan. Het is en blijft een jeugdige en ambitieuze ploeg. Alleen de wisselvalligheid breekt ons op.” SCG kende een bewogen geschie-
denis. In de jaren tachtig van de vorige eeuw was het een stabiele eersteklasser. Daarna het verval dat tot drie keer toe in de vijfde klasse eindigde. Na het seizoen 18/19 volgden vijf jaar vierde en nu derde klasse. Zoals het er naar uitziet komen de twee degradanten uit het trio LHC, KVC Oranje en SCG. Fredrikx: „Daar zijn we ons terdege van be-
Verhalen uitde provincie
Door Marcel van Lier
‘Gewoon
Er zijn voor iemand die dood gaat. Dat is waar vrijwillige palliatieve terminale zorg op neer komt. Mensen bijstaan in hun laatste levensdagen, Madeleine Starmans (76) doet het al vijftien jaar.
Op 4 mei herdenken we de doden. Maar praten over het levenseinde, nee. Madeleine Starmans heeft er nooit een punt van gemaakt. Ze kreeg al vroeg te maken met de dood. „Als kleuter verloor ik mijn moeder en op m’n twintigste mijn vader. Het is voor mij geen taboe. Mijn partner en ik spreken er thuis vrij over. We hebben zelfs al een plekje uitgezocht op de natuurbegraafplaats.”
Dankbaar De Gennepse werkte als maatschappelijk begeleider in een verzorgingshuis voor religieuzen, toen ze in een krantje las dat in het noorden van de provincie werd gestart met een groep Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ). Ze meldde zich aan en is sinds haar pensionering als nachtvrijwilliger actief in de gemeenten Venray, Horst aan de Maas, Bergen en Gennep. Dankbaar werk, alleen nog steeds onbekend. „Maar zeker niet onbemind”, zegt bestuurslid Hub de Bruijn. „Als mensen zouden weten wat wij doen, zouden ze daar
Regio
Al negen kampioenen bij amateurs
Met nog twee speelronden voor de boeg in het amateurvoetbal zijn de meeste kampioenen bekend.
De vierdeklassers VV Helden, Langeberg en RKUVC zetten afgelopen zondag de kroon op het seizoen met de titel. Het Brunssumse SV Langeberg (vierde klasse B) versloeg Eikenderveld uit Heerlen met 3-0. De ploeg van Jorrit Dacier is kampioen en keert na één seizoen terug in de derde klasse. RKUVC - dat begin juni hetnegentigjarigbestaanviert-won met 2-1 van Amstenrade en is door niemand in de vierde klasse C meer in te halen. In Noord-Limburg keert VV Helden terug in de derde klasse. Zondag werd de ploeg kampioen door Lottum/GFC’33 met 3-0 te verslaan.
wust en we zetten nu ook alles op alles om in ieder geval de nacompetitietehalen.Ikdenknogsteedsdat we in die derde klasse thuishoren. We zijn misschien in twee à drie duels echt door de ondergrens gezakt.” Neemt niet weg dat de ploeg indelaatstenegenduelsmaartwee punten pakte. Zo dateert de laatste winst van 25 februari, toen het 4-2 werd tegen KVC Oranje.
LIMBURG
Vooralsnog heeft de Kerkraadse ploeg de iets betere papieren. Fredrikx’ team speelt thuis nog tegen Heksenberg-NEC en gaat op bezoek bij Bunde. Twee ploegen overigens waartegen het eerder dit seizoen in totaal vier punten pakte. Fredrikx, geconfronteerd met de vraag waar SCG over twee weken staat: „Dan hebben wij ons geplaatst voor de nacompetitie.”
Vorige maand werden vierdeklassers RKSVO uit Ospel, RKSVN Neer en het Maastrichtse Sportclub Jekerdal al kampioen. Net als tweedeklasserBekkerveld(Heerlen),vijfdeklasser Slekker Boys en derdeklasser Merefeldia uit Nederweert. In het pinksterweekeinde is de voorlaatste speelronde. Dan kunnen derdeklasser Sporting Heerlen en de vijfdeklassers SVOC’01 en RKASV de titel grijpen.
Volg het Limburgse amateurvoetbal op: limburger.nl/amateurvoetbal
luisterenisvaakalvoldoende’
Madeleine Starmans bij het hospice in Venray, waar VPTZ gehuisvest is. Foto lé giesen
waarschijnlijk op het moment dat het nodig was, wel gebruik van gemaakt hebben.”
Innerlijke drive
Wat Madeleine doet, is vooral ‘nabij zijn’, zoals ze het noemt. Voor de zieke, zodat hij of zij niet alleen is, maar ook om zijn of haar mantelzorger te ontlasten. En dat doen, waar behoefte aan is. Wat dat is, voel je aan. Troostbieden,eenpraatjemakenof gewoonalleenmaarluisteren.Datis eeneigenschapwaarjesteedsbeter
inwordt.Doorjeantennesuittesteken, leer je signalen herkennen en kun je daar vervolgens ook adequaat op reageren. Ik probeer vooral mee te bewegen met wat ik hoor enzie.Mijnwerk-enlevenservaring helpen me daarbij. Maar dat is geen
vereiste om dit werk te kunnen doen. Als ik er met mensen over praat, krijg ik vaak als reactie ‘wat knap van je’. Dan probeer ik duidelijk te maken dat het daar eigenlijk niet om draait. Dat het een soort innerlijke drive is om mijn hand uit te steken naar mensen die lijden, eenzaam zijn, verdriet hebben. Sommigen vragen ook of ik het niet eng vind. Integendeel, zeg ik dan. Het is zo mooi om voor iemand in de laatste levensfase iets te kunnen betekenen. Het verrijkt mijn leven.”
Aanvulling
De hulp die de VPTZ-vrijwilligers kosteloos bieden, is een aanvulling op de mantelzorg en reguliere zorg. „Als je bedenkt hoe zeer ons werk wordt gewaardeerd, is het echt zonde dat het nog altijd zo onbekend is. Doodzonde, mag ik wel zeggen.”
Meer informatie is te vinden op de website www.vptznoordlimburg.nl.
Voor u geselecteerd!
verhalen uit Limburg
SCG eerder dit seizoen in actie tegen concurrent Heksenberg-NEC. Archieffoto luc lodder
Op deze pagina presenteert de redactie van VIA opmerkelijke
Blijf lekker, op een veilige manier in beweging!
Een groot deel van de Nederlanders heeft fietsen als hobby en is tevens in het bezit van een elektrische fiets. Fietsen is voor veel mensen belangrijk om lekker in beweging te blijven. Daarnaast zorgt het ook voor een invulling van de mobiliteitsbehoefte.
Zo kan men zelf boodschappen blijven doen of vrienden en familie blijven bezoeken. Uit onderzoek is echter gebleken dat het aantal (eenzijdige) fietsongevallen fors is toegenomen, dit blijkt ook uit de vele berichtgevingen afgelopen jaar in het nieuws. Op- en afstappen is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Hierdoor gaan steeds meer mensen opzoek naar een oplossing om meer stabiliteit te ervaren tijdens het fietsen.
Er zijn diverse oplossingen om jezelf mobiel te houden met de fiets. Zo kun je overstappen op een driewieler, maar ook je (elektrische) fiets
laten ombouwen tot driewieler. Op deze manier kunnen mensen weer veilig op pad en lekker zelfstandig in beweging blijven. Deze trend groeit de laatste jaren ontzettend en zorgt voor behoud van zelfredzaamheid en geeft mensen hun fietsplezier terug!
Bij Mobiliteitswereld in Sittard heeft men veel ervaring met aangepaste fietsen, zij zijn onder andere dealer van Huka en het unieke Tworby systeem. In samenwerking met professionele ergotherapeuten wordt er op donderdag 16 mei tussen 10:00 - 17:00 uur een testdag
Clementine (56) fietste altijd graag op haar tweewieler, totdat ze in 2022 een eenvoudig fietsongeluk kreeg met grote gevolgen. “Ik lag maanden uit de roulatie en ben ik nog steeds aan het revalideren. Stap voor stap kan ik steeds meer. Zo fiets ik sinds september 2023 op mijn Cortes. Wat ben ik blij dat ik weer kan fietsen.” vertelt Clementine. - Klantervaring Huka
Fiets weer veilig en stabiel
georganiseerd. Tijdens deze dag kunt u kennis maken met verschillende soorten driewielers en is het mogelijk proef te rijden. Voor koffie en thee en een heerlijk zelfgemaakt stuk cake wordt gezorgd.
‘Kijk, dit is mijn Mercedes’ Tilly Classens (76) kon na een operatie nauwelijks meer lopen of fietsen, terwijl dat haar lust en haar leven was. Een Tworby was dé oplossing. ‘Ik kan er heel goed mee uit de voeten en ben er zo ontzettend blij mee!’ Nu kan ze weer zo’n veertig kilometer fietsen, al kost het wel wat meer moeite dan voor de operatie. Tilly: ‘Dat geeft niet, dat is een kwestie van accepteren. Deze fiets is voor mij geen driewieler, het is mijn Mercedes. Het geeft me mijn vrijheid terug.’
- Klantervaring Tworby
TworbyTestdag
DONDERDAG 16 MEI VAN 10:00 TOT 17:00 UUR
erschillende Mobiliteitswereld.
Moeite met op- en afstappen of je evenwicht behouden? Kom op donderdag 16 mei van 10.00 uur tot 17.00 uur kennismaken met de verschillende modellen bij Mobiliteit ereld.
Hebjijookbehoefteaanmeer stabiliteittijdenshetfietsen enhebjenogeengoedefiets? Verbeterjouwfietsmetons uniekeTworbysysteem!
Komlangsvooreen vrijblijvendeproefritenervaar hetfietsenopdriewielen, mogelijkonderbegeleiding vaneenergotherapeut.
Mobiliteitswereld RijkswegZuid212 6134AGSittard
ScandeQR-codeenverzeker jezelfvaneenproefrit.
+31(0)850642009info@tworby.nlwww.tworby.nl
Showroom groter dan 600m2
Rijksweg Zuid 212 te Sittard. (Schuin tegenover Zuyderland ziekenhuis) Tel. +31(0)46-7820552
Bezoek ons aan de Rijksweg Zuid 212 in Sit tard Koffie en gebak staan klaar!
literaire hoek
DOOR ADRI GORISSEN
Alphons Laudy: hoofdredacteuren toneelschrijver
In de Literaire Hoek besteden verschillende Limburgse auteurs, verenigd in de Werkgroep Limburgse Schrijvers, wekelijks aandacht aan lezen en literatuur in Limburg. Vandaag: Adri Gorissen over Alphons Laudy.
Er zijn heel wat journalisten die een roman, gedichtenbundel of toneelstuk in de la hebben liggen en er zijn heel wat schrijvers die de kost verdienen als journalist. Tot de eerste categorie behoort de in Pey bij Echt geborenAlphonsLaudy(1875-1970).
Tijdens zijn lange loopbaan in de krantenwereld schrijft hij niet alleen honderden artikelen voor de krant De Tijd en tal van andere bladen,maarooktweeessaybundelsen vier toneelstukken.
Als Alphons Laudy negen jaar oud is, sterft zijn moeder. Reden voor zijn vader die aannemer en houthandelaar is om met zijn acht kinderen (onder wie ook de later bekende schilder Jean Laudy) datzelfde jaar 1884naarSittardteverhuizen.Daar brengt hij zijn zoons en dochter onder bij hun grootouders, die hen vanaf dat moment opvoeden. Alphonsbezoektnadelagereschoolhet gymnasium van de jezuïeten in Sittard en gaat vervolgens filosofie studeren aan de universiteit van Amsterdam.
Hoofdredacteur
Na zijn afstuderen treedt hij in 1898 als redacteur in dienst van het katholieke dagblad De Tijd en verricht hij alle voorkomende journalistieke klussen. Daarnaast schrijft hij opstellen, waarin hij polemiseert met onder anderen de schrijver Frederik van Eeden en dichteres en socialiste Henriette Roland Holst. Hij brengt zijn nogal behoudende essays samen in de beide in 1905 verschenen bundels Zwervers en Jan Rap & Co Laudyisenblijftvooraljournalisten doet zijn werk zo goed dat hij in 1913 waarnemend hoofdredacteur van De Tijd wordt en een jaar later hoofdredacteur. In die functie bij de destijds vooraanstaande krant toont hij zich een vernieuwer. Hij kiest bij de richtingenstrijd die dan in de Katholieke Kerk woedt tussen conservatieven en vernieuwers telkens de kant van de laatsten. Ook de krant zelf moderniseert hij, eerst door een toneelrubriek te introducerenenlaterdoorzelfseencompletekunstredactietevormen.Voordie laatstetrekthijvelegrotekatholieke schrijvers aan, onder wie Anton van Duinkerken en Jan Engelman.
Toneelstukken
ZijnjournalistiekewerkisvoorLaudy niet genoeg, ingegeven door zijn
grote belangstelling voor het toneel, waagt hij zich aan het schrijven van toneelstukken.Alseerstekomthijin 1919 met het stuk De Paradijsvloek, eendramainverzen.Hetiseentheaterbewerking van het Bijbelverhaal over Kaïn en Abel en slaat enorm aan bij het publiek. Het wordt meer dan tweehonderd keer opgevoerd in Nederland en Vlaanderen. Volgens de toneelrecensent Barbarossa (pseudoniem van Johan Christian Schröder) heeft Vondel in Laudy zijn meerdere gevonden. Die uitspraak wordt niet bevestigd door de drie toneelstukken die volgen: Bethlehem (1929), De verkeerde keuze (1936) en De man Job (1944). Ze hebben niet of nauwelijks succes. Maar hij heeft altijd nog de journalistiek, die hem tot 1938 bindt aan zijn hoofdredacteurschap van De Tijd. Een dagblad dat hij omvormt tot een krant voor de katholieke culturele elite. Ook werkt hij tijdens de eerste helft van de vorige eeuw nog meeaananderekatholiekeculturele bladen, waaronder Stemmen Onzer Eeuw en De Nieuwe Eeuw Na de Tweede Wereldoorlog maakt hijnogeveneencomeback,hijwordt in 1950 als 75-jarige benoemd tot waarnemend hoofdredacteur van de Gazet van Limburg. Een functie diehijvijfjaarbekleedt,totzijntachtigste.
Brengtde e-3008 Stellantis de Renaissance?
De Peugeot e-3008 is een cruciaal model voor het Stellantis-concern op een nieuw elektrisch platform met een rijbereik tot wel 700 kilometer. Aan de C-segment SUV de taak om een nieuw tijdperk voor het moederbedrijf in te luiden.
Door Peter Hilhorst
De e-3008 is iets gegroeid. Het is in de basis een voorwielaangedreven platform, maar vierwielaandrijving is mogelijk.Hijwordtleverbaarmeteen 73 kWh en later ook een 98 kWh lithium-ion NMC-accu. De instapper zou 525kilometerhalenendelongerangevariant zelfs 700 kilometer. Hij heeft 400 volt-techniek, kan snelladen met maximaal 160 kW en aan de AC-paal pakt hij standaard 11 kW, terwijl een 22 kW boordlader optioneel is. De 73 kWh-versie kan van 20 tot 80 procent laden in dertig minuten. Het is maar de vraag hoe de e-3008 presteert in winterse condities, want er is geen pre-conditioningfunctie van de accu aanwezig. Overigens is een warmtepomp voor het interieur wel standaard. De fastback-SUV komt als 48volt milde hybride voor 41.640 euro, een stekkerhybride volgt later. De 3008 begint met een 1.2-driecilinder eneenelektromotordieindezestraps automaat met dubbele koppeling is gebouwd. De maximale kracht van
deze Hybrid 136 e-DCS6 is 136 pk en 230 Nm, waarmee 1.200 kilo getrokken mag worden. We reden de e-3008 Electric 210, de elektrische uitvoering met 210 pk en 343 Nm op de voorwielen. Deze moet 525 kilometer kunnen halen en heeft een prijs van 48.190 euro. Hij is er als AllureenGT,waarbijdelaatstevooral meerluxe,groterewielenenuiterlijke verfraaiingen toevoegt. Een slimme routeplanner is standaard en vehicleto-load is mogelijk met maximaal 3 kW. Later komt hij ook als 4WD-uitvoering met 320 pk en 73 kWh en als Long Range met 98 kWh en 230 pk op de voorwielen. Het gewicht van 2.108 kg is fors en hij mag 1.250 kg trekken.
Dee-3008iseenfrisseverschijningen hetisnietondenkbaardathijhiermee meerklantenweettetrekkendanmet zijn elektrische specificaties. Aan de binnenzijde zien we in de gereden GTversie een 21 inch breed scherm dat lijkt te zweven boven het dashboard. De Allure moet het met twee kleinere panelen doen. De aansturing van het scherm is gebruiksvriendelijker met meer sneltoetsen. Het materiaalgebruik is bijna premium. De comfortabele stoelen zorgen voor een fijne zitpositie.Deraamstijlenzijnfors,waardoor ze vrij zicht deels belemmeren, maar de glasoppervlaktes zijn royaal. Op de achterbank is voor een persoon van 1,80 meter bijna tien centimeter
beenruimte. De hoofdruimte is minder overtuigend, want er blijft een centimeterovertussenkruinendeaflopende daklijn. Het laadvolume is 520 liter bij alle motorvarianten. De elektrische variant ging met 20 inch wielen en 235 millimeter brede Michelins behoorlijk voortvarend de hoek om. Het koetswerk rolt maar weinig over de lengte-as. De besturing biedt een aangename tegendruk. De demping zorgt voor een comfortabele onderlaag in het onderstel. De stille cabine veraangenaamt het verblijf dankzij gelaagde zijruiten. De aandrijflijnbouwtzijnkoppelgeleidelijk op. Er zin drie standen om te regenereren, maar hij blijft kruipen met 7
km/h. De mechanische remmen zijn altijdnodig.IetstenzuidenvanBarcelona aan de Spaanse goudkust kondenwegeenidealeecorundoen,maar de boordcomputer gaf na een gevarieerde rit 18,0 kWh per 100 kilometer aan. Dat komt overeen met een range van 406 kilometer. Het kan vast beter op een zomerse dag in een windstille Nederlandsepolder,maarinwinterse omstandigheden zal het juist beduidend lager liggen. Het eerste gevoel dat de nieuwe generatie Peugeot achterlaat, is dan ook gemengd.
Eindoordeel
Op technisch vlak geen onderscheidende BEV, maar maakt indruk met rijeigenschappen, uiterlijk en interieur.
SPECIFICATIES
Peugeot e-3008 Electric 210
Prijs: € 48.190Topsnelheid: 170 km/h
Acc.0-100 km/h: 8,8 s
WLTP-verbruikgem.:16,7kWh/100km
Accutype: li-ion NMC
Accucapaciteit net./br.: 73/n.b kWh
WLTP-actieradius: 527 km
AC/DC-laden: 11/160 kW
Motor: synchroonmotor met permanente magneet
Transmissie: 1-traps reductieversnelling
Aandrijving: voor
Peugeot e-3008. Foto Tibo - The Good Click
Alphons Laudy.
MEDIKAMENTE DIE GRENZE
AGENDA
b Het aanleveren van evenementen is gratis en kan tot maandag 9:00 uur. UITSLUITEND via uittipslimburg.nl.
b Foto's die worden aangeboden voor plaatsing in de krant of online dienen vrij van alle rechten beschikbaar te worden gesteld.
Eijsden
Workshop Babygebaren Jeugdbibliotheek, Kramsvogel 42c, 6245 RE Eijsden * wo 15-5 * 10-11 uur
Inloopspreekuur SeniorWeb Sociaal Centrum Eijsden, Prins Hendrikstraat 21,6245EDEijsden*do16-5*10-12.30 uur
Geulle
Expo beeldende kunst en fotografie Galerie De Grote Beer,Mevrouw van der Meijstraat 14, 6243 AP Geulle * zo 19-5 * 11-18
Gulpen
Midweekwandeltocht ´t Gulper Hoes, Rosstraat 5, 6271 BG Gulpen * wo 15-5 * starten: 8-14 uur * € 3,–
Expo handwerk Berna Lindelauf-Felder Bibliotheek Gulpen-Wittem, Willem Vliegenstraat 4, 6271 DA Gulpen * tot za 1-6 * openingstijden bieb
Maastricht
Ontdek & Verbind Maastricht Running en Wandel Tour Plein 1992 (vlakbij restaurant Beluga),Plein 1992,6221
JP Maastricht * do 16-5 * 18.30 uur (start)
Pinksterconcert Koninklijke harmonieSainteCécileTheateraanhetVrijthof, Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht * za 18-5 * 20-22.30 uur * € 25,–
Schuilkeldermuseum Schuilen in Maastricht, Minister Goeman Borgesiusplantsoen 30, 6214 SE Maastricht * zo 19-5 * 14-16 uur
Foto-expo 'Het doodgewone wordt verrassend vreemd' Bibi Tervooren, Eburonenweg 30, 6224 HX Maastricht * tot za 1-6 * za 14-18 uur
Ondergronds museum Jezuietenberg Jezuietenberg, Von Dopfflaan 4, 6213 CN Maastricht * t/m za 14-12 * € 8,– * zie jezuietenberg.eu
Tentoonstelling ‘Best Verzorgde Boeken van Nederland’ Jan van Eyck Academie, Academieplein 1, 6211 KM Maastricht * t/m vr 31-5 * ma t/m vr 9-17 uur
Expo Kate Studley ‘I'm at my wits end’ PontArte, Kapoenstraat 29, 6211 KV Maastricht * tot zo 30-6 * do t/m za 11-17 uur
Jubileum WEEKEND
ArcheoHotspot Maastricht Museum, Avenue Céramique 50, 6221 KV Maastricht * wo 15-5 * 13.30-16 uur
Mechelen
Pinksterwandeling Mechelen Café de Paardestal ,Hoofdstraat 57,6281 BB
Mechelen * ma 20-5 * 7-14 uur * € 3,50
Reijmerstok
Informatieve wandelroutes door Heuvelland Parking Reijmerstokkerdorpsstraat 163, 6274 NK Reijmerstok * t/m di 31-12 * zie zozuidlimburg.com
Schin op Geul
Openstelling Kasteeltuin Oud-Val-
kenburg Kasteeltuin, Oud-Valkenburg 1,6305 AB Schin op Geul * tot zo 6-10 * wo t/m zo 12-16.30 uur * € 4,–
Vaals
CentMilleChansons De Kopermolen, Von Clermontplein 11, 6291 AT Vaals * za 18-5 * 20 uur * € 13,–
Marktconcert De Kopermolen, Von Clermontplein 11, 6291 AT Vaals * di 21-5 * 12 uur
Expositie Lou Thissen De Kopermolen, Von Clermontplein 11, 6291 AT Vaals * t/m zo 26-5 * tijdens openingstijden
Valkenburg
Glenn Hughes ‘Celebrating the 50th anniversary of Burn’ Openluchttheater Valkenburg, Plenckerstraat 51a, 6301 GL Valkenburg * vr 17-5 * 20.3023 uur * € 36,–
DepassievankunstverzamelaarTom Cremers Museum Valkenburg, Grotestraat Centrum 31, 6301 CW Valkenburg * tot zo 30-6 *di t/m zo * 13-17 uur * € 8,–
Wittem
Feestelijkepinkstermis Sint Cunibertuskerk, Oude Baan 21, 6286 BD Wittem * zo 19-5 * 11-12 uur
Pinksterlezingdooroud-gouverneur
Theo Bovens Klooster Wittem, Wittemer Allee 34,6286 AB Wittem * za 18-5 * 14-16 uur * € 10,–
Soirée de chansons mémorable Koosterbibliotheek Wittem, Wittemer Allee 32, 6286 AB Wittem * za 18-5 * 20-22.30 uur * € 15,–
Tijdstip
Een uitje gevonden?
Bekijk voor het plannen van een activiteit altijd de website/Facebookpagina van het desbetreffende uitje. Het kan namelijk altijd gebeuren dat een aangekondigd uitje niet of in een andere vorm doorgaat of dat bijvoorbeeld het tijdstip van aanvang verandert. Ook de aanvangstijden/bezoektijden van doorlopende activiteiten staan online. Wij wensen je veel plezier!
