Opieka nad kocim seniorem

W poprzedniej części artykułu pisałam o tym, kiedy zaczyna się kocia starość i z jakimi dolegliwościami często się łączy. Teraz chciałabym skupić się na codziennej opiece nad kocim staruszkiem, a więc na odpowiednim żywieniu, właściwej organizacji kociego domu oraz na tym, jak wspólnie przejść przez końcowe dni kociego życia. Każdy opiekun chciałby przecież, by jego towarzysz żył w komforcie do ostatnich chwil. Sprawdźmy zatem, jak tego dokonać CZĘŚĆ 2

AUTOR: TECH. WET.

MAŁGORZATA BIEGAŃSKA-HENDRYK

ŻYWIENIE KOTÓW STARSZYCH

może być traktowany jako zwierzak starszy, jednak najczęściej zmiany w diecie uwarunkowane wiekiem wprowadza się dopiero u podopiecznych powyżej 10 roku życia. PProces starzenia się wywołuje u kotów istotne zmiany metaboliczne, które z kolei pociągają za sobą specyficzne zapotrzebowanie na energię i poszczególne składniki odżywcze. Z punktu widzenia żywieniowego już kot 7 – 8 letni Pierwszym elementem, nad którym warto się pochylić, jest białko. Przez wiele lat spotykałam się ze zdaniem (głoszonym m.in. przez lekarzy weterynarii), mówiącym, że koty starsze muszą mieć dietę o obniżonej zawartości białka, by były chronione przed problemami z górnymi i dolnymi drogami moczowymi. Dziś wiemy już, że nie jest to prawda. Co więcej – odgórne ograniczanie zawartości białka

w diecie kota starszego jest nie tylko niewskazane, ale może być dla niego wręcz groźne! Koty z wiekiem mają bowiem utrudnioną zdolność wchłaniania białka z pokarmu, tymczasem ów składnik pokarmowy nadal pozostaje podstawowym budulcem organizmu. Jeśli zatem nie wprowadzimy go z zewnątrz (czyli poprzez pokarm), kot może zacząć wykorzystywać własne białko, co prowadzi do procesów katabolicznych i do „zjadania swoich mięśni”. Zwierzak staje się przez to słabszy, chudnie i jego kondycja się pogarsza. Absolutnie nie wolno do tego dopuścić! Minimalne stężenie białka dla kociego seniora to 30 proc. w suchej masie pokarmu, ale optymalny poziom to dla wielu kotów przedział 50 – 60 proc. w suchej masie. Podobnie ma się sprawa z zawartością tłuszczu w diecie kociego seniora. Tak samo jak w przypadku białka, koty starsze trudniej przyswajają tłuszcz z pożywienia, a trzeba pamiętać, że dla kociego organizmu jest on podstawowym źródłem tzw. „szybkiej energii”. W części publikacji można znaleźć informację, iż zawartość tłuszczu w suchej masie pokarmu powinna w przypadku kotów starszych mieścić się w widełkach 10 – 25 proc., jednak ze względu na owe utrudnione przyswajanie tłuszczy ja bardziej skłaniam się ku przedziałowi 18 – 25 proc. w suchej masie. Jednocześnie należy pamiętać, by regularnie monitorować stan wątroby i trzustki (najlepiej co min. 6 miesięcy) oraz reagować na wszelkie anomalia, takie jak biegunka czy wymioty. A co z kocimi nerkami? Skoro to nie białko im szkodzi, to co takiego? Odpowiedź brzmi: wolne sole fosforu, które niczym małe ostrza potrafią mechanicznie uszkadzać kanaliki nerkowe (nefrony), zmniejszając w ten sposób zdolności filtracyjne nerek. Aby zapobiegać tym procesom należy dbać

Już kot 7 – 8 letni może być traktowany jako starszy, jednak najczęściej zmiany w diecie uwarunkowane wiekiem wprowadza się dopiero u podopiecznych powyżej 10 roku życia

REKLAMA

o prawidłowy stosunek wapnia do fosforu (min. 1:20 – 1), bowiem to właśnie wapń pomaga związywać wolne sole fosforowe i wydalać je z organizmu wraz z kałem, a nie z moczem. Warto też korzystać z diet o niskiej zawartości fosforu, by dzięki temu dodatkowo chronić górne drogi moczowe. U kotów powyżej 10 roku życia dość często zauważalny jest też spadek tzw. beztłuszczowej masy ciała. Jest to zwykle sygnał, że kot otrzymuje zbyt mało kalorii w swojej dobowej dawce pokarmowej. Dlatego dzienne zapotrzebowanie kaloryczne kota starszego warto obliczać indywidualnie, z pomocą wykwalifikowanego zoodietetyka. Może ono wynosić nawet o 30 proc. więcej względem zdrowego kota dorosłego. W diecie kota starszego ważny jest też odpowiedni poziom jodu. Zbyt wysoka zawartość tego pierwiastka może bowiem prowadzić do powstawania nadczynności tarczycy lub też do utrudnienia terapii mającej na celu zmniejszenie aktywności tego gruczołu. Stąd też wszystkim kotom w wieku powyżej 10 roku życia zaleca się profilaktycznie dietę z niskim poziomem jodu, by nie wywołać problemu chorobowego. Oczywiście, tak samo jak w przypadku kociąt i kotów dorosłych, dieta kociego seniora powinna bazować na dobrej jakości mokrych karmach bytowych lub innych formach zdrowego mokrego żywienia. Koty w podeszłym wieku mogą być z powodzeniem karmione dietą BARF, o ile jest ona dobrana do ich indywidualnych parametrów i potrzeb. Z kolei na karmy suche kompletnie nie ma miejsca w kociej diecie – szczególnie w przypadku zwierząt chorych.

Należy przeorganizować dom, by starszy zwierzak nadal miał dostęp do swoich ulubionych miejsc. Może to wymagać zamontowania pochylni lub schodków, po których kot może się poruszać bez wysiłku

SUPLEMENTY WSPOMAGAJĄCE

Koty w podeszłym wieku są często mniej aktywne i bardziej wrażliwe na zmiany. Ponadto ich organizmy mogą potrzebować dodatkowego wsparcia, w zależności od kondycji i stanu zdrowia danego zwierza-

ka. Wspominałam już w poprzedniej części tekstu, że koci seniorzy często cierpią na problemy ze stawami i układem kostnym. Dlatego też wskazana jest u nich odpowiednia suplementacja. Pomocne mogą być takie dodatki dietetyczne jak MSM (siarka organiczna) lub połączenie małży nowozelandzkiej z czarcim pazurem. Część specjalistów poleca też preparaty chondroprotetyczne (glukozamina, chondroityna i kwas hialuronowy), jednak ich działanie sprawdzane w metabadaniach okazuje się bardzo rozciągać w czasie, jakkolwiek sama znam sporą grupę zwierząt, która dzięki takim suplementom poczuła się lepiej. Pomocny może też być dodatek kolagenu. Wszystkie te preparaty należy stosować dokładnie zgodnie z dawkowaniem ustalonym przez producenta, a ich wprowadzenie do kociej diety warto skonsultować z lekarzem weterynarii lub zoodietetykiem. Choć wcześniej pisałam o ryzyku chudnięcia, to jednak u części kotów po przekroczeniu 8 roku życia pojawia się tendencja zupełnie odwrotna – zwierzaki te zaczynają nagle przybierać na masie. Jest to związane z przemianami metabolicznymi, które w tym okresie zachodzą w ich organizmach. Dlatego warto regularnie monitorować Koty starsze trudniej przyswajają tłuszcz z pożywienia, a trzeba pamiętać, że dla kociego organizmu jest on podstawowym źródłem tzw. „szybkiej energii”

wagę pupila, by mieć pewność, że wszystko znajduje się pod kontrolą. Wiele kotów starszych ma też problemy z odpornością. Stąd dobrze jest okresowo wspomagać je w tym zakresie, by nie zapadały na dodatkowe, osłabiające ich organizmy infekcje. Najczęściej stosowanym suplementem jest tutaj Beta Glukan 1,3/1,6, podawany wraz z karmą w odpowiednich dawkach. Prócz tych ogólnych suplementów dysponujemy też całą masą innych, bardziej specjalistycznych produktów wspierających kocie zdrowie. Zaliczamy do nich suplementy poprawiające kondycję nerek, przewodu pokarmowego, wątroby, serca, a także mózgu – łagodząc objawy ewentualnych zmian demencyjnych. Ich stosowanie zawsze warto omówić z lekarzem weterynarii i zoodietetykiem.

REKLAMA

JUŻ WKRÓTCE!

PRZYSTOSOWANIE DOMU DO POTRZEB KOCIEGO STARUSZKA

Problemy z układem ruchu, a także z koordynacją i zmysłami często powodują, ze koci senior przestaje dawać sobie radę w dotychczasowej przestrzeni. Należy więc tak przeorganizować dom, by starszy zwierzak nadal miał dostęp do swoich ulubionych miejsc. Może to wymagać zamontowania pochylni lub schodków, po których kot może się poruszać bez wysiłku i konieczności wskakiwania na wyżej położone miejsca. Starsze koty również bardziej marzną. Stąd warto upewnić się, że ich posłania znajdują się w ciepłych miejscach, a zwierzakowi nie grozi przewianie. Można też wyposażyć leżanki w specjalne poduszki elektryczne, maty grzewcze lub układać w nich termofory, by podnieść komfort zwierzaka.

Kolejna sprawa to kuweta. Koty, które cierpią na problemy związane z bólem i zwyrodnieniem stawów mogą mieć problem z korzystaniem z klasycznej kuwety – zwłaszcza z takiej z wysokim rantem. Może się więc okazać, że zwierzak będzie potrzebował innego pojemnika – ze specjalnie obniżonym wejściem lub niskimi ściankami, by nie musiał nadwyrężać obolałych łapek. Bywa też, że kot geriatryczny, w wyniku postępujących zmian w mózgu, zaczyna gubić się we własnym domu. W takich przypadkach warto spróbować ograniczyć mu przestrzeń do 1 – 2 pomieszczeń, magazynując wszystkie niezbędne zasoby w tym obszarze. Ma to zwłaszcza zastosowanie w domach wielokondygnacyjnych, w których kot zwyczajnie nie ma już siły na pokonywanie dużych odległości.

tech. wet. Małgorzata Biegańska-Hendryk Kocibehawioryzm.pl

Uważaj na ból – ostatni okres kociego życia powinien minąć w spokoju i komforcie. Kluczowe może być wówczas zastosowanie leków o działaniu przeciwbólowym

OSTATNIE CHWILE

Nikt z nas, kociarzy, nie chce myśleć o momencie, w którym będzie musiał się pożegnać z ukochanym zwierzakiem. Smutna prawda jest jednak taka, że większość z nas to czeka. O czym warto wtedy pamiętać?

 uważaj na ból – ostatni okres kociego życia powinien minąć w spokoju i komforcie. Kluczowe może być wówczas zastosowanie leków o działaniu przeciwbólowym, uspokajającym lub też ich kombinacji. Najważniejsze jest jednak to, by zwierzak nie czół bólu i dyskomfortu. Jeśli nie da się go zniwelować, jest to jasny sygnał do rozstania,  nie przeciągaj terapii – niestety medycyna (tak ludzka, jak i weterynaryjna) aż za dobrze zna pojęcie uporczywej terapii. Oznacza ono sztuczne utrzymywanie przy życiu pacjenta, u którego nie ma już rokowań na poprawę, a jego życie staje się powolną agonią. Nigdy nie staraj się na siłę utrzymać przy życiu swojego zwierzaka dlatego, że nie jesteś gotów na pożegnanie. Pamiętaj, że jego życie po części leży w twoich rękach, dlatego zawsze konsultuj jego stan z lekarzem i nie podejmuj decyzji o przedłużaniu życia na siłę ze względu na własne emocje,  daj sobie (i innym) przeżyć żałobę – jeśli w kocim domu jest więcej zwierząt, które dotąd żyły z odchodzącym towarzyszem, pamiętaj, że one też mają prawo do żałoby po stracie przyjaciela. Nie staraj się więc poprawić im humoru, przynosząc następnego dnia nowego zwierzaka. Nawet jeśli sam tego potrzebujesz, pozwól pozostałym zwierzakom przeżyć ich emocje. Dopiero gdy napięcie opadnie, zastanów się nad ewentualnymi zmianami w grupie społecznej. Temat starości i śmierci nigdy nie jest prosty. Jednak trzeba o nim mówić – by go przybliżać, oswajać, ale także, by przełamywać stereotypy i pomóc innym przygotować się na ten trudny czas. Ciesz się zatem każdym dniem ze swoim kocim pupilem. A gdy przyjdzie moment rozstania – zapamiętaj tylko te dobrze rzeczy, które Was spotkały i bądź dzielny! Bo Twój kot będzie liczyć na Ciebie do końca... 