3.3. Cele Strategii Rozwoju Transportu

jednostki samorządu terytorialnego oraz małe i średnie przedsiębiorstwa.

3.3. Cele Strategii Rozwoju Transportu

Cele niniejszej SRT zostały sformułowane na podstawie szczegółowej diagnozy aktualnego stanu wszystkich elementów polskiej infrastruktury transportowej i diagnozy funkcjonowania wszystkich segmentów rynku transportowego, a także na podstawie systemowo opracowanej prognozy zapotrzebowania na transport w Polsce do 2020 r. (w perspektywie do 2030 r.). Cele te uwzględniają nowe koncepcje wspólnej polityki transportowej UE i wypracowane w ostatnich latach główne założenia polskiej polityki transportowej, a także zamierzenia zawarte w innych zintegrowanych strategiach horyzontalnych rozwoju kraju. Przy ich precyzowaniu, konsultowano się ze środowiskiem politycznym, zawodowym i naukowym, zajmującym się w Polsce problematyką transportu i logistyki. Długa perspektywa realizacji strategii i jej zintegrowany, wielowątkowy charakter sprawiają, że należy zidentyfikować hierarchicznie uporządkowaną grupę celów w sposób pokazany na rys.2, na które to cele składają się: cel główny, dwa cele strategiczne (infrastrukturalny i rynkowy), sześć celów horyzontalnych, siedem celów operacyjnych (sektorowych i gałęziowych).

Głównym celem SRT jest zwiększenie dostępności transportowej, poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu i efektywności sektora transportowego, poprzez tworzenie spójnego, zrównoważonego i przyjaznego użytkownikowi systemu transportowego w wymiarze krajowym, europejskim i globalnym.

Urzeczywistnienie tego celu pozwoli na stworzenie dogodnych warunków, sprzyjających stabilnemu rozwojowi gospodarczemu kraju. Dla jego osiągnięcia szczególnie istotne znaczenie będzie miało wdrożenie procesów wzmacniających potencjał infrastruktury transportowej kraju oraz podnoszących jakość i dostępność usług transportowych.

Rysunek 2. Struktura i hierarchia celów Strategii Rozwoju Transportu

Wymienione na rys. 2 cele mają komplementarny charakter, najczęściej nawzajem przenikają się i krzyżują, co oznacza, że nie można realizować żadnego z nich w sposób wyizolowany z całej strategii. Mozaika celów horyzontalnych i jednocześnie odnoszących się do poszczególnych gałęzi wyznacza w praktyce główne zadania do zrealizowania w określonym wycinku działalności transportowej pod kątem określonej idei zmian systemowych (integracja, innowacyjność, ład przestrzenny, spójność ze środowiskiem, itd.). Ten złożony układ celów sprawia, że ogólna filozofia SRT opiera się na zasadzie subsydiarności, która oznacza, że na niższych szczeblach decyzyjnych będą tworzone programy bardziej szczegółowe. Cele powyższe wpisują się w cele średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015, w której 30

określone zostały następujące priorytety strategiczne: wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki, poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej, wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości, budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa, rozwój obszarów wiejskich, rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.

Cele ujęte na rys. 2 są komplementarne z celami „Strategii Europa 2020”7, a zwłaszcza z takimi zamierzeniami jak: • dbałość o to, by sieci transportowe i logistyczne umożliwiały sektorowi przemysłu i usług w UE skuteczny dostęp do jednolitego rynku i do rynków międzynarodowych, • zapewnienie wystarczającego finansowania podstawowej infrastruktury w obszarach takich, jak transport i energia, nie tylko na potrzeby rozwoju gospodarki poszczególnych krajów, ale również po to, aby móc w pełni uczestniczyć w wewnętrznym rynku UE, •modernizacja sektora transportu i zmniejszenia jego udziału w emisji związków węgla, co przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności). Cele te będą aktualizowane w ślad za otrzymywanymi z Komisji Europejskiej zaleceniami strategicznymi formułowanymi na podstawie składanych przez Polskę sprawozdań. Realizacja nakreślonej wizji przyszłości transportu wymaga, aby SRT obejmowała dwa komplementarne główne składniki celów długookresowych: infrastrukturalne i rynkowe. Rozwój infrastruktury transportowej nie jest celem samoistnym samym w sobie, gdyż infrastruktura ta jest jedynie czynnikiem produkcji w systemie gospodarczym kraju. Jej rozmieszczenie, przepustowość i cechy techniczne muszą być podporządkowane przewidywanym potrzebom oraz koncepcjom podsystemów przewozowych. Zgodnie z tą zasadą, nie planuje się rozwoju tych rodzajów infrastruktury, która jest jedynie „słuszna” ze względów teoretycznych (doktrynalnych), a nie jest dobrem pożądanym ze strony określonych użytkowników. Dostępność transportową kraju w wymiarze regionalnym, europejskim i globalnym oraz pobudzanie rozwoju ekonomiczno-społecznego zapewnią powszechnie dostępne wysokiej jakości usługi transportowe, a nowoczesna i wydajna infrastruktura będzie jednym z głównych warunków świadczenia tych usług. Cel strategiczny, jakim jest „stworzenie nowoczesnej i wydajnej infrastruktury transportowej państwa” należy bardziej szczegółowo rozpisać nie tylko na poszczególne gałęzie i rodzaje infrastruktury (koncentrując się na jej rozmieszczeniu na obszarze Polski), ale także na takie cele horyzontalne jak: tworzenie warunków do rozprzestrzeniania procesów rozwojowych i tworzenie sieci, integracja podsystemów (intermodalność i interoperacyjność), rozwiązania inteligentne i innowacje, rozwiązania proekologiczne, bezpieczeństwo i niezawodność, zarządzanie zintegrowanym systemem transportowym, racjonalny model finansowania. Cel strategiczny, jakim jest „stworzenie efektywnych systemów przewozowych i sprawnych rynków transportowych ” w praktyce jest zestawem celów sektorowych i gałęziowych, z uwzględnieniem ich specyfiki. Klamrą spinającą te gałęziowe i sektorowe podsystemy będą w

7 Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Komunikat Komisji. Bruksela, 3.3.2010, KOM(2010) 2020 wersja ostateczna.