De Ommerschans

Voel de verhalen!

Wandel langs de grachten met vreemde hoeken en de weelderig begroeide wallen en je ziet een vesting uit de Tachtigjarige Oorlog. Kijk door je wimpers en ervaar hoe een strafkolonie uit de ijzeren eeuw weer tot leven komt. Geniet van de rust en vraag je af wat je hoort! De natuur? Of toch de geschiedenis? Welkom op de Ommerschans!

Verdedigingsschans

Op kosten van de Friezen en de Groningers werd in 1625 het verdedigingswerk de Ommerschans gebouwd. Ze wilden voorkomen dat de Spanjaarden over de weg door het veen bij Ommen naar het noorden op zouden rukken. De Spanjaarden kwamen niet, maar een krappe vijftig jaar later viel de Bisschop van Münster, alias Bommen Berend, wel ons land binnen. Hij had maar weinig moeite met de verovering van de schans. De verdedigers sloegen dronken op de vlucht toen ze hem zagen naderen.

Straf en Bedelaarskolonie

De Maatschappij van Weldadigheid: het klinkt zo fraai. En het idee waarmee Johannes van den Bosch haar oprichtte, was wel te prijzen: paupers, bedelaars, wezen en eigenlijk iedereen die maatschappelijk niet mee kon komen, helpen een bestaan op te bouwen. De bedelaarskolonie Ommerschans werd in 1820 geopend. Een groot, vierkant gebouw dat plaats bood aan 1200 bedelaars. Door te werken op de bij de kolonie behorende boerderijen en in de werkplaatsen konden ze na genoeg verdiend te hebben van de kolonie ontslagen worden. Mannen en vrouwen leefden gescheiden van elkaar, onderwijs werd wel gegeven en er was een arts aanwezig. De oude verdedigingsgrachten, bewakers bij de poort en bij de werkzaamheden, evenals de aanwezigheid van limiethuisjes op de koloniegrenzen moesten voorkomen dat de bedelaars konden ontsnappen.

Het leven was zwaar op de kolonie, velen hadden bij aankomst al een hele slecht conditie en konden het harde werken niet aan. Meer dan 5.000 mensen kwamen er om het leven, maar het duurde tot 1890 voor het gesticht de deuren sloot.

Natuur!

Een uniek landschap. Dat heeft de bewogen geschiedenis van de Ommerschans in ieder geval achtergelaten. De bossen en de gracht doorbreken het open landschap en creëren stille, mysterieuze plekjes, waar je de verhalen voelt. Reeën, vogels en vleermuizen voelen zich er thuis. Net als veel verschillende bomen en planten. De Ommerschans is niet voor niets ook een beschermd gebied.

Werelderfgoed UNESCO!

Op 21 december 2016 heeft minister Bussemaker bekend gemaakt dat de Maatschappij van Weldadigheid, waar de Ommerschans een wezenlijk onderdeel van is, voorgedragen wordt voor Werelderfgoed. Ommerschans maakt deel uit van de groep van 7 koloniën. In 2021 zal UNESCO een besluit nemen.

Wandeling met gids 2020!

Elke vierde zondag van de maand m.u.v. de maand december. Start: de Veldzichthoeve, Balkerweg 80 te Vinkenbuurt (Ommerschans). Aanvang: 14.00 uur.