MANCODE | Big Blue Edition ( Issue 17) by MANCODE

Editor's Letter

Getty Images / Ideal Image

La Mer Merveilleuse

«Μικρή Πράσινη Θάλασσα» Οδυσσέα Ελύτη «Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ Που θα ’θελα να σε υιοθετήσω ........................................ Για να σε κοιμηθώ παράνομα Και να βρίσκω βαθιά στην αγκαλιά σου Κομμάτια πέτρες τα λόγια των Θεών Κομμάτια πέτρες τ’ αποσπάσματα του Ηράκλειτου.»

Ελύτης µάς χαρίζει τους στίχους του για τη θάλασσα. Αυτή που µας τραβάει πάντα μέσα της και τη φοβόµαστε, όσο και αν τη λατρεύουμε. Τη θάλασσα που γνώρισα παιχνιδιάρικα ως μικρό παιδί, παιδεύτηκα μαζί της µε πόνο και την αγάπησα µε µίσος ως κωπηλάτης αθλητής, απόλαυσα τις κρυμμένες ομορφιές της µε τη βάρκα µου εγωιστικά και την ξαναγνώρισα πάλι µε συγκίνηση µέσω της Axion Hellas και της βοήθειας που προσφέρουμε στους νησιώτες

µας. Αυτή έφτιαξε καπεταναίους, φόβισε άνδρες, µα πάνω απ’ όλα μάγεψε. Οι Έλληνες χρωστάµε πολλά στη θάλασσά, που µας τα έχει δώσει όλα απλόχερα. Η θάλασσα είναι πολιτισµός. Αυτή ανοίγει τον εαυτό µας. Αυτή διδάσκει µια αρετή, τη μεγαλοσύνη. Η µητέρα µου έλεγε: «Ό,τι κακό συµβαίνει ή σου κάνουν να το σβήνεις, όπως η θάλασσα σβήνει τις γραµµές από τις βάρκες που τη διασχίζουν». Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό που αισθάνθηκα πιτσιρικάς όταν πρωτοείδα την ταινία του Luc Besson «Le grand bleu», γυρισμένη και κάτω από το μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας, στην Αµοργό. Αυτή τη μαγνητική έλξη, µαζί µε τον φόβο για το µπλε και τα βάθη. Λένε οι ναυτικοί: «Τη θάλασσα πρέπει πάντα να τη σέβεσαι». Η θάλασσα παραδειγματίζει µε τις αξίες της που υπηρετούµε στο MANCODE εδώ και οχτώ χρόνια από τη δημιουργία του: τη συνεχόµενη προσπάθεια, την αυθεντικότητα και τον σεβασµό. Θαλής Πιτούλης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕνΑ

Getty Images / Ideal Image

20. Editor’s Letter: La Mer Merveilleuse 24. Opinion: Τα ξύλινα τείχη 30. Sir Taki Theodoracopulos: Wine Dark Sea 36. Ο αείζωος Αριστοτέλης Ωνάσης 48. Ναυτικός Όμιλος Ελλάδος 58. «Ο Νιάρχος όπως τον έζησα» 70. Υδάτινα σύνορα 72. Spetses Classic Yacht Regatta 82. Ian Thorpe: The shark 92. Volvo: Ocean Race 2018 102. Cannes Magnifique 126. Jacques-Yves Cousteau: Σιωπηλός κόσμος 128. Parley for the oceans 155. Legends gone Russia

Founder & Head Creative: Θαλής Πιτούλης Director: Απόστολος Α. Κοτσάμπασης (pr@mancode.gr) Commercial Director: Νατάσσα Μπουτεράκου Advertising Manager: Μαρία Μίλτου (mmiltou@kathimerini.gr, 210-4808208) Photo Agencies: Getty Images / Ideal Image, Visual Hellas Ιδιοκτησία: McVictor & Hamilton A.E. Αγρινίου 3, Χαλάνδρι, Αθήνα, 15232, τηλ. 210-6898492, contact@mcvictor.gr Το MANCODE κυκλοφορεί με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την 1η Κυριακή κάθε μήνα και μετά στα περίπτερα με 5 ευρώ. Mancode.gr ISSN 2529-1149 Οι γνώμες που εκφράζονται στα κείμενα του περιοδικού δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά τις απόψεις του MANCODE και της McVictor & Hamilton. Απαγορεύονται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ή η μετάδοση με οποιοδήποτε οπτικοακουστικό ή ψηφιακό μέσο όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται για δημοσίευση στο περιοδικό δεν επιστρέφονται.

Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: NONSTOP PRINTING Ltd. Cover Story: Zuma Press / Visual Hellas 22

Opinion Τα ΞΥλινα Τείχη

Φωτογραφία Vassilis Pitoulis

του Απόστολου Κοτσάμπαση

οιτάζοντας έναν σχολικό χάρτη του Καρολίδη, διαπίστωσα, για άλλη μία φορά, την τεράστια έκταση της υδάτινης επιφάνειας που περιβάλλει την Ελλάδα. Εκτείνεται από την Αδριατική βόρεια της Κέρκυρας έως τη Γαύδο νότια της Κρήτης και έως το Καστελλόριζο, τη Ρω και νοτιοανατολικά έως την Κύπρο. Μια περιοχή της Μεσογείου σχεδόν σαν την Τουρκία και την Ιταλία μαζί.

βαλλόμενο παγκοσμιοποιημένο κόσμο, όπου το «show me the money», κυριαρχεί, η θάλασσα συμβάλλει ενισχυτικά με τον τρόπο της. Η θάλασσα αιώνες τώρα αναδεικνύει τα θετικά χαρίσματα του Έλληνα, τα οποία τον καθιστούν εξωστρεφή, με το βλέμμα του στραμμένο προς τους ανοιχτούς ορίζοντες. Από τους αρχαίους εξερευνητές, αποίκους και πολεμιστές στους σύγχρονους ναυτικούς.

Από την εποχή του Περικλή, το «Μέγα το της θαλάσσης κράτος» της Magna Grecia και από τότε που τα «ξύλινα τείχη» βύθισαν τον στόλο των Περσών, η θάλασσα ανέδειξε τη στρατηγική και οικονομική δυναμική της χώρας μας. Το πλήθος των νησιών και νησίδων προσφέρουν γεωστρατηγικό πλεονέκτημα. Ο πρώτος παγκοσμίως ελληνόκτητος εμπορικός στόλος αναδεικνύει το οικονομικό μέγεθος. Τα δεκάδες εκατομμύρια τουριστών το επιβεβαιώνουν. Σε έναν ανταγωνιστικό, γρήγορα μετα-

Χιλιάδες νησιά σε γαλάζιο φόντο συνθέτουν ένα σκηνικό μοναδικό. Η θάλασσα όμως εμπνέει και έναν άλλο εαυτό μας: τον ταξιδευτή και τον κοσμοπολίτη. Εκείνον που έχοντας πλάτη την όμορφη ενδοχώρα ατενίζει το πέλαγος των δυνατοτήτων του νέου κόσμου που διαμορφώνεται. Εκείνον που δεν «θα μείνει πάντα ιδανικός κι ανάξιος εραστής των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων», όπως έγραψε και ο ποιητής των ναυτικών Νίκος Καββαδίας. Η θάλασσα είναι η δύναμή μας.

Style The

Sartor ialist BOrSALInO

Courtesy of Borsalino

του Μισέλ Νικολαρέα

σο κι αν έχουν «επιστρέψει» τα καπέλα στο ανδρικό ντύσιμο, η αλήθεια είναι ότι πλέον θεωρούνται αξεσουάρ και όχι βασικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ανδρικής ένδυσης, όπως ήταν τον περασμένο αιώνα. Έχουμε την τύχη να ζούμε σε μια χώρα που έχει ηλιοφάνεια 300 ημέρες τον χρόνο, τα καλοκαίρια μας είναι μεγάλα και ο μεσογειακός ήλιος καυτός. Βλέπετε πού το πάω. Αν αρχίσετε να φοράτε καπέλο για προστασία από τον ήλιο, σιγά σιγά θα το συνηθίσετε και από χρηστικό αντικείμενο θα γίνει το αγαπημένο κομμάτι της γκαρνταρόμπας σας. Υπάρχουν εκατοντάδες τύποι καπέλων. Τραγιάσκες, μπερέδες, ρεπούμπλικες, φεντόρα, ντέρμπι, μπόουλερ, ημίψηλα, καβουράκια είναι μερικοί από αυτούς. Τώρα που πλησιάζει το καλοκαίρι, το ιδανικό καπέλο για να αρχίσετε τη συλλογή σας είναι ένα Borsalino Πάναμα. Το καπέλο Πάναμα είναι ψάθινο με χειροποίητη ύφανση, η οποία του επιτρέπει να «αναπνέει», καθιστώντας το ιδανικό για τροπικά κλίματα. Η ιστορία των Πάναμα ξεκινάει τον 17ο αιώνα, στα χωριά των Άνδεων στο Εκουαδόρ και όχι στον Παναμά, όπως ίσως νομίζουν πολλοί. Το 1835 ο Manuel Alfaro, ένας δαιμόνιος έμπορος ο οποίος θεωρείται ο «παππούς» του καπέλου Πάναμα, βρέθηκε στο Montechristi του Εκουαδόρ. Βλέποντας τα καπέλα που φορούσαν οι ντόπιοι και εκμεταλλευόμενος το τεράστιο κύμα από Ευρωπαίους χρυσοθήρες οι οποίοι κατέφθαναν έως εκεί αναζητώντας την τύχη τους και ένα καπέλο για να προστατεύσουν το λευκό πρόσωπό τους, έστησε μια εταιρεία εξαγωγών. Τον καιρό εκείνο, όλα τα εμπορεύματα προς εξαγωγή από τη Ν. Αμερική είχαν ως αφετηρία το λιμάνι του Παναμά. Εξ ου και η ονομασία. Συμπτωματικά, τη 26

χρονιά που ο Manuel Alfaro κάνει την πρώτη του εξαγωγή καπέλων, γεννιέται στην Alessandria της Ιταλίας ο Giuseppe Borsalino, ο οποίος αργότερα θα κάνει το επίθετό του συνώνυμο με το καπέλο Πάναμα. Από παιδί για τα «θελήματα» στο χωριό του, βρέθηκε στο Παρίσι, όπου για 7 χρόνια εργάστηκε ως μαθητευόμενος πιλοποιός στην εταιρεία Berteil. Επιστρέφοντας στην Ιταλία, ανοίγει μαζί με τον αδελφό του Lazzaro ένα εργαστήριο σε μια αυλή στη Via Schiarina, στην Alessandria. Χρονιά-σταθμός για την εταιρεία ήταν το 1897. Στο απόγειο της βιομηχανικής επανάστασης, ο Giuseppe αποφασίζει να εκσυγχρονίσει την εταιρεία και εισάγει από το Μάντσεστερ τις πιο επαναστατικές μηχανές κατασκευής καπέλων εκείνης της εποχής. Ένας αστικός μύθος λέει ότι, όταν ο Giuseppe είχε επισκεφθεί το διάσημο πιλοποιείο Battersby στο Λονδίνο, είχε κλέψει ένα καλούπι για καπέλο bowler, μεταφέροντας έτσι ένα «αγγλικό μυστικό» στην Ιταλία. Μετά τον θάνατο του Giuseppe το 1900, η εταιρεία περνάει στον γιο του, Teresio. Άξιος συνεχιστής του πατέρα του, ο Teresio αυξάνει την ημερήσια παραγωγή από 2.800 τεμάχια το 1901 σε 5.500 τεμάχια το 1909 και το 1920 η ετήσια παραγωγή φτάνει τα 2.500.000 τεμάχια. Η εταιρεία με την πολυετή ιστορία σε ένα γύρισμα της τύχης το 1970, εποχή που η μόδα του καπέλου ήταν ξεπερασμένη, ξαναβγήκε στο προσκήνιο μετά την τεράστια επιτυχία που σημείωσε η ομώνυμη ταινία «Borsalino» με πρωταγωνιστές τους Αλέν Ντελόν και Ζαν Πολ Μπελμοντό. Τα καπέλα που παραλίγο να ξεχαστούν ήταν ξανά της μόδας. Ίσως ήταν μια μορφή θείας δίκης, η εταιρεία που με τα καπέλα της είχε ντύσει όλους τους ήρωες των φιλμ νουάρ να «ξανακουστεί» παγκοσμίως από ένα φιλμ.

Book Pure Alfa romeo Legend, Culture, Passion

Courtesy of Rizzoli

του Θάνου Βεργή

ναγνωρισμένα για τον κομψό και σέξι σχεδιασμό, την υψηλή απόδοση και την πρωτοποριακή τεχνολογία, τα αυτοκίνητα της Alfa Romeo έχουν γίνει αντικείμενο θαυμασμού για πάνω από έναν αιώνα. Η ατάκα του Henry Ford «όταν βλέπω να περνάει μια Alfa Romeo, βγάζω το καπέλο μου» υπογραμμίζει την αριστοκρατική παράδοση και τις θρυλικές ιστορίες που καθιστούν την Alfa Romeo έναν από τους σημαντικότερους παίκτες στον κόσμο του αυτοκινήτου.

Ξεκινώντας από την ιστορία της ίδιας της εταιρείας, το βιβλίο «Pure Alfa Romeo: Legend, Culture, Passion» του Stefano d’Amico, που κυκλοφορεί από τον Rizzoli, περιλαμβάνει σπάνιο αρχειακό υλικό, το οποίο παρουσιάζεται εδώ για πρώτη φορά, μαζί με ιστορικές αφίσες και διαφημίσεις για την Alfa Romeo, πολλές από τις οποίες σχεδιάστηκαν από διάσημους καλλιτέχνες και εικονογράφους. Η Alfa Romeo ήταν μία από τις πρώτες μάρκες που απέκτησαν συλλεκτική αξία. Το δεύτερο μισό του βιβλίου παρουσιάζει συνοπτικά ογδόντα μοντέλα που ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές, από το 1910 μέχρι σήμερα. Μια εντυπωσιακή επιλογή από vintage φωτογραφίες συνοδεύεται από σύντομα ενημερωτικά κείμενα που επικεντρώνονται στα βασικά χαρακτηριστικά κάθε εικονιζόμενου οχήματος. Διαθέτοντας έναν πρόλογο από τον Mario Andretti, αυτό το βιβλίο είναι απαραίτητο για κάθε λάτρη των μοναδικών αυτοκινήτων. 28

Opinion

wine dark sea Από την ομηρική Ιλιάδα στα παγωμένα μαύρα νερά του Ατλαντικού, που κατάπιαν τον «Τιτανικό».

του sir Taki Theodoracopulos

Α!

Ο «οίνοψ πόντος» και όλα αυτά, τα έχουμε όλα ξανακούσει, αλλά δεν υπάρχει Έλληνας που έχει χορτάσει θάλασσα. Η λαχτάρα του Έλληνα για τη θάλασσα και το κρασί είναι τόσο ξακουστή, που έχει επικρατήσει στους αιώνες, από τον 8ο αιώνα π.Χ. – τότε που γράφτηκε η Ιλιάδα και η φράση «οίνοψ πόντος». Μια φράση που είναι ασφαλώς καταχωρισμένη στο ασυνείδητο ακόμα και αυτών που νομίζουν πως ο Όμηρος είναι ο πρωταγωνιστής μιας αμερικανικής τηλεοπτικής σαπουνόπερας. (Homer Pyle. Το παρακολουθούν αποκλειστικά ηλίθιοι.)

Αν και η Οδύσσεια είναι το έργο του Ομήρου που πραγματεύονταν θαλάσσιες περιπέτειες, στη χερσαία του Ιλιάδα ήταν που ακούστηκε η γνωστή αυτή φράση. Το «οίνοψ πόντος» μας έμεινε, μας εμπνέει, μας οδηγεί. Άραγε με ποιον τρόπο ο Όμηρος είδε τη θάλασσα σαν σκούρο κρασί; Και με τόσους πιθανούς παραλληλισμούς, γιατί διάλεξε το κρασί; Μια που δεν είμαι ομηρικός μελετητής, δεν θα εμβαθύνω περαιτέρω, απλώς θα πω πως το «οινόπα πόντον» είναι η αρχαία έκφρασή της και θα σας αφήσω να συνεχίσετε την κουβέντα μεταξύ σας, εσάς τους γνώστες. Η Anais Nin, μια θλιμμένη αλλά σεξουαλικά δραστήρια συγγραφέας που ζούσε στο Παρίσι, στα μέσα του περασμένου αιώνα, συνέκρινε τον εαυτό της με γοργόνα: «Με δίχως φόβο για τον πυθμένα και με μεγάλο φόβο για τη ρηχή ζωή». Το σεξ και η θάλασσα πάνε μαζί, όπως το πλοίο με τα πανιά. «Ashore it’s wine, women, and song; aboard it’s rum, bum, and concertina» λέει ένα παλιό τραγούδι. Κι όπως λένε: «Η μόνη απασχόληση ενός θαλασσόλυκου στην ξηρά μέχρι να μπαρκάρει είναι να ευχαριστηθεί όσο σεξ μπορεί». Οι τρεις βασικοί ήχοι της φύσης είναι η βροχή, ο άνεμος και το κύμα. Όπως κι εσείς, έτσι κι εγώ τους έχω ακούσει όλους, αλλά αυτός της θάλασσας, όταν το κύμα σπάει στην παραλία, είναι ο καλύτερος κι ο πιο ποικιλόμορφος. Είναι επίσης πολύ τρομακτικός όταν τον ακούς στη μέση καταιγίδας. 30

Topical Press Agency, Bettmann, M. Bourk E-White / Life / Getty Images / Ideal Image

εκίνησα τα ταξίδια στη θάλασσα πάνω στο όμορφο σκάφος του πατέρα μου Aries, ένα 40μετρο Camper Nicholson, χτισμένο το 1953. Το πρώτο δικό μου ήταν μια σουηδική ομορφιά, ναυπηγημένο για το America’s Cup του 1938. Με αυτό το ιστιοπλοϊκό, περνώντας τα στενά της Μεσίνα, εν πλω προς την Ελλάδα, πέσαμε στη «μητέρα των θυελλών» και βίωσα το πρώτο μου «knock down», όταν το κατάρτι άγγιξε στο νερό και το σκάφος παρέμεινε γερμένο στο πλάι. Μέχρι να επανέλθει, μου φάνηκε αιώνας. Τα στενά της Μεσίνα, γνωστά από την ομηρική εποχή ως η Σκύλλα και η Χάρυβδη, ο εφιάλτης των ναυτικών, όπου η θάλασσα έβραζε. Δεν μπορούσα να κάνω τίποτα και σκέφτηκα ότι ο Οδυσσέας και το πλήρωμά του θα σκέφτονταν το ίδιο. Ήμασταν εκεί με μοντέρνο εξοπλισμό, χάρτες και εκπαιδευμένο πλήρωμα, και όμως η εικόνα της θάλασσας ήταν τρομακτική. Θυμήθηκα ένα σοβιετικό πλοίο που περνούσε δίπλα μεταφέροντας στρατιώτες, οι οποίοι έκαναν νεύματα προς το κορίτσι που είχα μαζί μου, προσκαλώντας τη να ανέβει στο πλοίο τους. Εκείνη παρέμεινε τρομοκρατημένη όσο κράτησε αυτό.

Δεν θυμάμαι να πηγαίνω στη Μύκονο, την εποχή που ήταν διασκεδαστική, και να μην τη διασχίζω χωρίς να ακούω τον βαρύ βρυχηθμό από το μελτέμι, τα βυθίσματα στο νερό που φαινόταν να κοχλάζει, το σφύριγμα του ανέμου, κάποιες φορές δυνατό σαν βροντή, μερικές φορές ήρεμο. Έχω σκίσει περισσότερα πανιά από τις ψευδείς υποσχέσεις του Τσίπρα, αλλά, κοιτάζοντας πίσω, ήταν πολύ διασκεδαστικό. Ένα ζευγάρι Άγγλων που είχα 32

κάποτε στο σκάφος, καθώς η καταιγίδα μας χτύπησε, πήγε κάτω και άρχισε να τραγουδάει. Νόμιζαν ότι θα πεθάνουν. Οι Άγγλοι έχουν την τάση να τραγουδούν πριν συναντήσουν τον δημιουργό τους. Αν και οι ρομαντικοί από εμάς βλέπουν τη θάλασσα ως το τέλειο μέρος για ρομαντικές σκέψεις και συναντήσεις, η θάλασσα έχει καταπιεί τους ανθρώπους ανελέητα και από αμνημονεύτων χρόνων. Ο χώρος δεν μου επιτρέπει να αναφερθώ στις χειρότερες καταστροφές, επειδή είναι τόσο πολυάριθμες που σφίγγεται η καρδιά. Οι χιλιάδες σκλάβοι που ρίχτηκαν στο νερό από σκληρούς Άραβες δουλέμπορους. Οι χιλιάδες σκλάβοι κωπηλάτες στα ισπανικά, αγγλικά, γαλλικά και ολλανδικά πολεμικά πλοία που βυθίστηκαν αλυσοδεμένοι στους πάγκους τους. Τις χιλιάδες ναυτικούς που πνίγηκαν με τα πλοία τους, καθώς έπεφταν σε άγνωστα βράχια και αχαρτογράφητες ακτές. Χιλιάδες γενναίοι άνδρες των υποβρυχίων που είναι παγιδευμένοι για πάντα, βαθιά κάτω από μας. Θα αναφέρω όμως μια περίπτωση όπου η σκληρή θάλασσα έδειξε τον πραγματικό της εαυτό και μια άλλη, όταν η θάλασσα πήρε τη δεύτερη θέση στη σκληρότητα από την απανθρωπιά του ανθρώπου: Στη μάχη της Οκινάβα ένα αμερικανικό καταδρομικό βυθίστηκε από ιαπωνικό υποβρύχιο. Στο πλοίο ήταν πέντε αδέλφια, οι Sullivans, οι οποίοι είχαν επιμείνει να υπηρετήσουν μαζί, γιατί «μαζί είμαστε αήττητοι». Και οι πέντε βυθίστηκαν με το πλοίο. Δύο καταδρομικά αργότερα ονομάστηκαν προς τιμήν τους, το U.S.S. Sullivan, και μια υπέροχη ταινία από τη σύντομη ζωή τους. Η θάλασσα ήταν πραγματικά σκληρή στην περίπτωσή τους.

ο άλλο «περιστατικό» έλαβε χώρα τη νύχτα της 15ης Απριλίου 1912, όταν ο «Τιτανικός» χάθηκε. Αφού το μεγάλο πλοίο είχε βυθιστεί, οι μερικώς γεμάτες σωσίβιες λέμβοι που στέκονταν μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά δεν επέστρεψαν ποτέ. Οι κραυγές εκείνων που κολυμπούσαν άσκοπα στα παγωμένα μαύρα νερά θα μπορούσαν να ακουστούν σαφώς. Αλλά δεν πλησίασε καραβάκι. Πώς θα μπορούσε οποιοσδήποτε άνθρωπος να μην προσέξει αυτές τις κραυγές; Φοβόταν ότι οι σωσίβιες λέμβοι θα κατακλύζονταν από εκείνους στο νερό. Και όμως, το πιο σπαραξικάρδιο μέρος ολόκληρης της τραγωδίας ήταν η αποτυχία των σκαφών που ήταν εν μέρει γεμάτα για να πάρουν τις φτωχές ψυχές που βρέθηκαν στο νερό. Άκουσαν τις κραυγές και δεν επέστρεψαν. Αν το είχαν πράξει, θα είχαν σωθεί μερικές εκατοντάδες ψυχές. Αυτό ήταν το πραγματικό σκάνδαλο της καταστροφής του «Τιτανικού», και όπου οι άνθρωποι εμφανίστηκαν τελικά απάνθρωποι. Η θάλασσα, μετά απ’ όλα, δεν μπορεί να βοηθήσει, είναι σκληρή. Οι άνθρωποι μπορούν. Έτσι, μετά από εξήντα χρόνια ιστιοπλοΐας στη Μεσόγειο, η θάλασσα, που ήταν κάποτε σύνορο μεταξύ ενός πολιτισμένου κόσμου και ενός βάρβα-

ρου, έχει γίνει ένας αγωγός για τους Αφρικανούς για να εγκατασταθούν στην Ευρώπη. Δεν είμαι πλέον ιδιοκτήτης σκάφους, αλλά ναυλώνω κάθε χρόνο. Το τελευταίο μου σκάφος, το Bushido, ήταν το πέμπτο, και καθώς έγινα υπέργηρος Οδυσσέας, η Καλυψώ και οι Σειρήνες σταμάτησαν να υλοποιούνται εμπρός μου. Έπλευσα με το Bushido κυρίως γύρω από τα Ιόνια νησιά, απ’ όπου καταγόταν ο πατέρας μου, τη Ζάκυνθο, το Fiore di Levante, γενέτειρα του Σολωμού και του μεγαλύτερου βάρδου της Ιταλίας, του Foscolo. Το Ιόνιο ήταν πάντα η γέφυρα ανάμεσα στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, και ενέπνευσε με την ομορφιά της ελληνικής υπαίθρου και την αριστοκρατικότητα της βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής, το γαλάζιο της θάλασσας και το σκούρο πράσινο των κυπαρισσιών. Μου άρεσε το Φισκάρδο και ο Άσσος στην Κεφαλονιά, όταν ήμουν αγόρι και με το yacht του πατέρα μου τα επισκεφτήκαμε. Είδαμε τον Διονύσιο Ρώμα και τους ξαδέρφους του μπαμπά, την οικογένεια Καρέρ, μιλήσαμε για το παρελθόν και τη Φιλική Εταιρεία, στην οποία ανήκαν οι πρόγονοί μας. Λοιπόν, όλοι αυτοί έχουν «φύγει» τώρα, και σύγχρονοι φόβοι έχουν αντικαταστήσει τα βενετσιάνικα κτίρια, αλλά η θάλασσα παραμένει ίδια εκεί.

Opinion

Ο αείΖΩος Αριστοτέλης Ωνάσης του Χρήστου Ζαμπούνη

Οι αναμνήσεις της ταξιδεύουν στα παιδικά τους χρόνια: «Σε αντίθεση με την εικόνα που καλλιεργούσε επίτηδες για τα επόμενα χρόνια, για να δώσει έμφαση στην επιτυχία του, ο Άρης είχε μια ευρεία παιδεία. Φοίτησε στα καλύτερα σχολεία της Σμύρνης και μιλούσε απταίστως πέντε γλώσσες. Η αδυναμία του ήταν η ελληνική μυθολογία. Οι αγαπημένοι του ήρωες ήταν ο Οδυσσέας όσον αφορά την εξυπνάδα και ο Ηρακλής όσον αφορά τη δύναμη. Νομίζω ότι πήρε πολλά στοιχεία και από τους δύο στη ζωή του».

WireImage, Mondadori, Keystone / Getty Images / Ideal Image, Camera Press, Alamy / Visual Hellas

το μεγαλοαστικό διαμέρισμα της οδού Ρηγίλλης, η Καλλιρρόη Πατρονικόλα μού δείχνει μια φωτογραφία: «Εδώ είναι ο Άρης το 1936 πάνω στο πρώτο του τάνκερ, το «Άριστον». Οι ανταγωνιστές του έως τότε περιορίζοντο στα πλοία ξηρού φορτίου. Εκείνος προέβλεψε πρώτος την εξέλιξη στα υγρά φορτία». Στη διπλανή κορνίζα, ένα ζευγάρι πλέει σε πελάγη ευτυχίας. «Όταν ο αδελφός μου παντρεύτηκε την Τίνα Λιβανού το 1946, ήταν 44 ετών και εκείνη 17. Ό,τι κι αν ειπώθηκε περί γάμου συμφέροντος, δεν ισχύει. Ήταν πολύ ερωτευμένοι».

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο γιος του Αλέξανδρος.

ετεροθαλής και μικρότερη αδελφή του Μεγάλου Σμυρνιού ήταν ένας από τους δεκάδες συγγενείς και συνεργάτες του που συνάντησα τις τελευταίες δεκαετίες σε μια προσπάθεια να προσεγγίσω το φαινόμενο «Ωνάσης». Είναι αλήθεια ότι στο εξωτερικό όπου εργαζόμουν, παρέμενε ένα από τα λίγα «ελληνικά» θέματα με διεθνή απήχηση στον ειδικευμένο στην ανθρωποκεντρική δημοσιογραφία Τύπο, μαζί με το αντίπαλον δέος, τον Σταύρο Νιάρχο, τη Μαρία Κάλλας και τη βασιλική

οικογένεια. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, έχουν περάσει 43 χρόνια από τον θάνατό του στο Hôpital Américain του Neuilly. Κι ενώ θα εδύνατο κανείς να υποθέσει ότι μετά από ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα η λήθη θα είχε επικρατήσει, συνέβη το αντίθετο. Ο μύθος του Ωνάση δεν μίκρυνε, δεν χάθηκε μέσα στο διάβα της Ιστορίας, όπως συνέβη με άλλες προσωπικότητες εξ ίσου προβεβλημένες στην εποχή τους, αλλά μεγάλωσε, σαν τα γράμματα που διαβάζουμε με μεγεθυντικό φακό.

Opinion

Η Τζάκι και ο Αριστοτέλης Ωνάσης έξω από το La Côte Basque της Νέας Υόρκης, την 1η Ιανουαρίου του 1973. 39

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και η Μαρία Κάλλας στη Royal Opera του Λονδίνου, το 1959.

ι λόγοι δέον να αναζητηθούν στην bigger than life προσωπική ζωή του, όσο και στα επιτεύγματά του στον επαγγελματικό στίβο, με τα δύο να συμπλέκονται συνήθως και να γίνονται ένα. Δεν θα ξεχάσω μια φράση που μου είχε πει σε ανύποπτο χρόνο ο Στέλιος Παπαδημητρίου, ο πρώτος πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, καιη οποία τότε μου είχε φανεί υπερβολική, όμως σήμερα αντιλαμβάνομαι τις διαστάσεις της: «Λείπει από την υστεροφημία του Ωνάση ένας βιογράφος εφάμιλλος του Ευριπίδη ή του Σοφοκλή». Ήταν η εποχή που το Ίδρυμα βράβευε κάθε χρόνο

διεθνείς προσωπικότητες όπως ο Αμερικανός πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ, ο πρόεδρος της ΕΟΚ Ζακ Ντελόρ ή ακόμη ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Χαβιέ Περέζ ντε Κουεγιάρ. Το βραβείο συνόδευε το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 400.000 δολαρίων, ένα ποσό που πλησίαζε εκείνο της επικηρύξεως για τους δολοφόνους του γιου του Αλέξανδρου. Ήταν η αρχή της τραγωδίας, με την αρχαία ελληνική έννοια. Η ταύτιση με τους ήρωες της ελληνικής μυθολογίας ολοκληρωνόταν. Ουδέν καλόν αμιγές κακού, δηλαδή δεν υπάρχει το καλό μόνο του στη ζωή. Συνοδεύεται πάντοτε από το κακό.

ο άστρο του Ωνάση από τότε που έφυγε προσφυγόπουλο από τη Σμύρνη για να καταλήξει μέσω Πειραιώς στο Μπουένος Άιρες, ήταν λαμπρό. Τον οδήγησε στην απόκτηση του πρώτου του εκατομμυρίου σε ηλικία 25 ετών, όχι δραχμών βεβαίως. Η εύνοια της διάσημης τραγουδίστριας Claudia Muso θα του ανοίξει τις πόρτες της καλής κοινωνίας της Αργεντινής, αλλά αυτό δεν θα του αρκέσει. Εκτός από το χρήμα και τις γυναίκες, ανακαλύπτει ότι τρέφει ένα άλλο πάθος, τη θάλασσα. Το 1930, εν μέσω της σφοδρής οικονομικής κρίσεως που επηκολούθησε μετά το Κραχ, δράττεται της ευκαιρίας και αγοράζει το πρώτο του βαπόρι, μισοτιμής. Είναι πεπεισμένος ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες και ποντάρει στα δε-

ξαμενόπλοια. Η πρόβλεψίς του θα αποδειχθεί σωστή, αφού κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τα πλοία του θα τροφοδοτούν με πετρέλαιο τα συμμαχικά στρατεύματα. Η περιουσία που θα δημιουργήσει θα του επιτρέψει να ζητήσει ως ίσος προς ίσον, από τον κραταιό εφοπλιστή Σταύρο Λιβανό, το χέρι της κόρης του Τίνας. Η νόμιμη σύζυγός του δεν θα είναι το μοναδικό πετράδι στη λίστα των κατακτήσεών του. Η Εύα Περόν, η Πολέτ Γκοντάρ, η Γκλόρια Σουόνσον ή η Βερόνικα Λέικ, χωρίς να λησμονούμε τη Μαρία Κάλλας, υπήρξαν ορισμένες από τις πρώτης γραμμής γυναίκες που υπέκυψαν στη γοητεία του. Ειδικώς η σχέσις του με τη Νο 1 σοπράνο εικάζεται ότι υπήρξε καταστροφική για την Κάλλας.

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης κατά τη διάρκεια ενός δείπνου στο Monte Carlo, τον Ιούνιο του 1961.

α νέα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα για την εγκυμοσύνη της και την απόφασή της να ρίξει το παιδί, αλλά και η κατάθλιψή της μετά τον γάμο του συμπατριώτη της με την Τζάκι Κένεντι, φαίνεται ότι ενισχύουν την ανωτέρω υποψία. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο Ωνάσης μπήκε περισσότερο στο μάτι των Αμερικανών με αυτόν τον γάμο, επισημαίνοντας ότι είχε ήδη στοχοποιηθεί όταν υπέγραψε συμφωνία απ’ ευθείας με τους Σαουδάραβες για τη μεταφορά των πετρελαίων τους. Οι θεωρίες συνωμοσίας δείχνουν με το δάχτυλο τη CIA πίσω από το αεροπορικό δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή στον μονάκριβο γιο και διάδοχό του Αλέξανδρο. Βρισκόμαστε στο 1973. Ο Αρίστος, όπως τον τραγουδά ο Ζαμπέτας, νιώθει

ότι το τέλος έχει έλθει και γι’ αυτόν. Απομονώνεται στο ιδιωτικό του νησί, τον Σκορπιό, και φροντίζει με τους συνεργάτες του τις τελευταίες λεπτομέρειες για τη δημιουργία ενός Ιδρύματος που θα φέρει το όνομά του. Το προικίζει μάλιστα με το ήμισυ της περιουσίας του. Τα χρήματα είναι πολλά, όπως και οι ευεργεσίες που θα ακολουθήσουν: Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, υποτροφίες, Στέγη Τεχνών κ.ά. «Λίγο πριν από τον θάνατό του», θυμάται η αδελφή του, «τον άκουγα επί ένα 24ωρο να διαπραγματεύεται την αγορά τριών τάνκερ από τη Λατινική Αμερική. Ακόμη και τότε, με όλα αυτά που είχαν συμβεί, διέθετε ατελείωτη ενέργεια, που ελάχιστοι μπορούν να ακολουθήσουν».

About Cosmopolitan breeze

Courtesy Of Van Dam Boats

της Ελένης Χρίστικα

ε σχεδιασμό και λεπτομέρειες στυλ που παραπέμπουν σε κλασικές εποχές του yachting, το σκάφος Catnip δημιουργήθηκε το 2016 και διαθέτει κάτι από cosmopolitan vacations feeling. Μπορεί να μεταφέρει μέχρι και πέντε άτομα. Χαρακτηριστικό του αποτελεί η γρήγορη 6λιτρη μηχανή, η οποία αποδίδει 385 ΗΡ. Παράγεται από τη Van Dam, η οποία ιδρύθηκε το 1977 με μοναδικό της στόχο την κατασκευή υπερπολυτελών σκαφών από ξύλο. Έχοντας ως έδρα της την πόλη Boyne του Michigan, των ΗΠΑ, η εταιρεία έχει γίνει με την πάροδο των χρόνων μία από τις κορυφαίες σε αυτό το είδος, γνωρίζοντας παγκόσμια φήμη.

Big Blue

νΑΥΤΙκΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ του Θαλή Πιτούλη

ίναι μεγάλη μου τιμή να είμαι μέλος του Ναυτικού Ομίλου Ελλάδος. Ενός ομίλου που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εθνικού θαλάσσιου πνεύματος. Ήταν το 1933 όταν ο Αντώνης Μπενάκης μαζί με άλλους διακεκριμένους Αθηναίους συνένωναν τις δυνάμεις τους γύρω από την αγάπη τους για την ιστιοπλοΐα. Στα χρόνια που ακολούθησαν η εξέλιξή του ήταν εντυπωσιακή, όπως και ο χώρος που επελέγη για να στεγάσει την έδρα του. Ο λόφος Κουμουνδούρου φιλοξενούσε στην αρχαιότητα τον ναό της θεάς Αρτέμιδος. Η θέα προς τον Σαρωνικό κόλπο είναι περίβλεπτη και ανεμπόδιστη.

Μέλη του Ν.Ο.Ε. παρακολουθούν τις ιστιοδρομίες από τον εξώστη. Στη μέση της φωτογραφίας ο Δ. Ράλλης.

Χαλαρές στιγμές εν πλω. Από αριστερά: Ν. Σινιόσογλου, Breugel, Αντ. Μπενάκης.

«ΑΕΛΛΩ ΙΙ» Η ιστορία της παλαιάς σκούνας ξεκινάει με τον σχεδιασμό της το 1919. Δύο χρόνια μετά καθελκύστηκε στο Αμβούργο από τον Γερμανό Max Oertz, έναν από τους διασημότερους ναυπηγούς της εποχής του. Στη φωτογραφία διακρίνονται οι: Κ. Τσάλλης, Ν. Μελά, Breugel, Αντ. Μπενάκης.

τα 85 χρόνια που λειτουργεί ο ΝΟΕ, διοργάνωσε και συμμετείχε σε πολλά παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Οι επιτυχίες και τα κύπελλα είναι πολλά, με κορωνίδα την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης το 1960 στα σκάφη τύπου Dragon, με το «Νηρεύς» και κυβερνήτη τον διάδοχο, τότε, Κωνσταντίνο και πλήρωμα τους Οδυσσέα Εσκιτζόγλου και Γιώργο Ζαΐμη. Τούτη η παράδοση συνεχίζεται αδιαλείπτως έως σήμερα με πληθώρα μεταλλίων, όπως του Ολυμπιονίκη Νίκου Κακλαμανάκη. Από τον

Αντώνη Μπενάκη έως τον ναύαρχο Αλέξανδρο Παπαδόγγονα και από τον ΒΝΟΕ έως το 2018, ο κόσμος έχει μεταβληθεί, όμως ο όμιλος συνεχίζει να καθοδηγείται από διαχρονικές αξίες και να διαπνέεται από το ίδιο πάθος και αγάπη για τον ναυταθλητισμό, τη θάλασσα και τις παραδόσεις. Δεν είναι άνευ σημασίας ότι μαζί με την Αθηναϊκή Λέσχη είναι οι μοναδικοί χώροι που λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα με κώδικες ενδυμασίας και κανόνες ευπρέπειας.

Big Blue

Ο Αντ. Μπενάκης πλαισιωμένος από μέλη του ομίλου και αθλητές της ιστιοπλοϊκής εθνικής ομάδας της Ρουμανίας.

Η δις νικηφόρος ομάδα ιστιοπλόων του Ν.Ο.Ε. αγωνίστηκε με σκάφη τύπου STAR με την ομάδα της Ρουμανίας, στον Όρμο Φαλήρου και στην Κονστάντσα. Από αριστερά: Στ. Νιάρχος, Ν. Βλάγκαλης, Γ. Καλαμβοκίδης, Κ. Μάτσας, L. Kemp, Fr. Reese (Ιούνιος-Αύγουστος 1938). 51

Οι φωτογραφίες είναι από το φωτογραφικό λεύκωμα "ΝΟΕ 1933-2013" 80 Χρόνια Εν Πλω

Ο Διάδοχος Κωνσταντίνος με το σκάφος του «Νηρεύς» στο λιμάνι της Γένοβας στην Ιταλία, λίγο πριν ξεκινήσει τη διεθνή ρεγκάτα. Μαζί του η αδερφή του, Πριγκίπισσα Σοφία.

Στο τιμόνι ο Γ. Κρέμος με παρέα του τον Αλέξανδρο Παπαδόγγονα και τη σύζυγό του Νίκη.

Ο ομορφοτεροσ αγΩνασ στον κοσμο To 2018 η Chopard γιορτάζει 30 χρόνια συνεργασίας με το ράλι-αντίκα Mille Miglia, έναν συναρπαστικό αγώνα σπάνιων, ιστορικών αυτοκινήτων με ιδανικό σκηνικό τα γραφικά χωριά και τα υπέροχα τοπία της Ιταλίας. της Φανής Ζαφράκα-Θεμελίδη

Ο τερματισμός του ράλι Mille Miglia στην Μπρέσια (1988).

ρατάει χρόνια αυτή η σχέση. Δεν είναι καθόλου σύνηθες μια εταιρεία να σπονσοράρει μια συγκεκριμένη αθλητική διοργάνωση επί τριάντα συναπτά έτη. Βεβαίως ο οίκος Chopard δεν είναι μια συνηθισμένη εταιρεία. Από το 1988 είναι ο βασικός χορηγός και επίσημος χρονομέτρης του Mille Miglia, του θρυλικού ράλι αυτοκινήτων, το οποίο μετράει αισίως ενενήντα χρόνια ζωής. 440 ομάδες δήλωσαν συμμετοχή στη φετινή διοργάνωση, που πραγματοποιήθηκε από τις 16 έως τις 19 Μαΐου και κάλυψε απόσταση χιλίων μιλίων (περίπου 1.600 χιλιόμετρα), ακολουθώντας την ιστορική διαδρομή που ξεκινά από την Μπρέσια, πηγαίνει στη Ρώμη και επιστρέφει στην Μπρέσια μέσω Φεράρα, Τσέρβια, Σαν Μαρίνο, Σιένα, Πάρμα και της περίφημης πίστας της Μόνζα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον συναρπαστικό αυτό αγώνα συμμετέχουν μόνο ιστορικά μοντέλα που είχαν λάβει μέρος σε κάποιο από τα ράλι Mille Miglia την περίοδο από το 1927 έως το 1956. Οικογενειακή υπόθεση Κινητήρες που βρυχώνται, φρένα που στριγγλίζουν, ταχύτητα και αδρεναλίνη είναι τα απαραίτητα συστατικά ενός ράλι αυτοκινήτων. Ο θορυβώδης αυτός κόσμος μοιάζει να μην έχει καμία σχέση με τον ήρεμο κόσμο της ωρολογοποιίας, με εργαστήρια όπου όλα βρίσκονται

υπό έλεγχο, από τη θερμοκρασία μέχρι τη σκόνη που υπάρχει –ή μάλλον δεν υπάρχει– και τη σχεδόν θρησκευτική κατάνυξη με την οποία εργάζονται οι τεχνίτες-ωρολογοποιοί επάνω στους πάγκους τους. Και όμως, οι δύο αυτοί κόσμοι μοιράζονται πολλά κοινά: το πάθος για την υψηλή μηχανική, την απόλυτη συγκέντρωση που απαιτείται και βεβαίως την άρρηκτη σχέση με τον χρόνο και την ακρίβεια. Οι ισχυροί δεσμοί της Chopard με τον «ομορφότερο αγώνα στον κόσμο», το ράλι Mille Miglia, πηγάζουν από το πάθος του Karl-Friedrich Scheufele για τα κλασικά αυτοκίνητα. «Οι λάτρεις των αυτοκινήτων πολυτελείας συχνά έχουν αδυναμία στα ακριβά ρολόγια, και το αντίθετο. Η υψηλή ακρίβεια και η αγωνιστική κομψότητα είναι σημαντικά και στις δύο περιπτώσεις», δηλώνει με νόημα ο άνθρωπος που συμπροεδρεύει –μαζί με την αδελφή του Caroline– στον οίκο Chopard. Το πάθος του κ. Scheufele δεν περιορίζεται στη συλλογή σπάνιων αυτοκινήτων. Συμμετέχει και ο ίδιος στο Mille Miglia, συνήθως με μια Porsche 550 Spyder RS A, και μάλιστα τις περισσότερες φορές έχει ως συνοδηγό τον θρυλικό οδηγό αγώνων Jacky Ickx. Εκτός από αυτό το δίδυμο η Chopard κατέβασε φέτος και δεύτερη ομάδα με οδηγό τον Albert Carreras –γιο του διάσημου τενόρου José Carreras– και συνοδηγό τον φίλο του Jordi Pascual.

Ο χρονογράφος Mille Miglia 2018 Race Edition κυκλοφορεί σε δύο εκδοχές: 1.000 συλλεκτικά αντίτυπα από ανοξείδωτο ατσάλι και 100 από ατσάλι και ροζ χρυσό 18Κ, όπως το εικονιζόμενο. 55

Το μοντέλο Εύα Χερτζίκοβα ήταν ένα από τα διάσημα πρόσωπα που βρέθηκαν στο ράλι Mille Miglia του 2006. Στη φωτογραφία εικονίζεται στο αυτοκίνητο που οδήγησε ο Karl-Friedrich Scheufele εκείνη τη χρονιά.

πό την αρχή της συνεργασίας του με το ράλι Mille Miglia, το 1988, ο οίκος Chopard παρουσιάζει κάθε χρόνο το επίσημο ρολόι της διοργάνωσης, το οποίο κυκλοφορεί πάντοτε σε συλλεκτικά αριθμημένα αντίτυπα. Ο χρονογράφος Mille Miglia 2018 Race Edition διατίθεται σε δύο εκδόσεις: 1.000 συλλεκτικά κομμάτια από ανοξείδωτο ατσάλι και 100 από ατσάλι και ροζ χρυσό 18Κ. Η κάσα του έχει διάμετρο 42 χιλιοστά και φιλοξενεί έναν αξιόλογο αυτόματο μηχανισμό ακριβείας, ο οποίος φέρει πιστοποίηση χρονομέτρου από την επίσημη ελβετική αρχή COSC. Αυτό που βεβαίως τον κάνει –όπως και όλα τα μοντέλα Mille Miglia– να ξεχωρίζει από την πρώτη ματιά είναι η vintage σπορ αισθητική του, εμπνευσμένη από τον κόσμο των αγώνων ταχύτητας: το καντράν από γκρι-ανθρακί μέταλλο έχει ταχυμετρική κλίμακα, ρετρό αριθμούς, μετρητές χρονογράφου που θυμίζουν τα

Για την τριακοστή επέτειο η Chopard παρουσίασε και τη συλλογή Mille Miglia Racing Colours: πέντε χρονογράφους 42 mm με καντράν σε πράσινο, κόκκινο, κίτρινο, ανοιχτό μπλε και λευκό, σε 300 αντίτυπα ανά χρώμα.

ταμπλό ιστορικών αυτοκινήτων και βεβαίως το κόκκινο λογότυπο του ράλι Mille Miglia. Στο ίδιο «μήκος κύματος» και το λουράκι από διάτρητο μαύρο δέρμα με κόκκινες ραφές και εσωτερική επένδυση από καουτσούκ στο χαρακτηριστικό ανάγλυφο μοτίβο των ελαστικών Dunlop. Το λουράκι είναι εμπνευσμένο από τα δερμάτινα bucket καθίσματα των vintage αγωνιστικών αυτοκινήτων. Ομοίως η κορόνα με τις εγκοπές θυμίζει καπάκι του ρεζερβουάρ καυσίμων και τα μπουτόν του χρονογράφου πιστόνι κινητήρα. Στο κρυστάλλινο πίσω μέρος της κάσας υπάρχει τυπωμένη η επιγραφή «Chopard & Mille Miglia – 30 anni di passionne». www.chopard.com Αποκλειστική διάθεση: Chopard Boutique, Kassis

STYLISH TECH GADGETS Για τον σύγχρονο άνδρα ο οποίος θέλει ό,τι πιο νέο στην τεχνολογία, χωρίς κανέναν συμβιβασμό στο στυλ του. Η μεγαλύτερη ποικιλία σε wearables και accessories που διαθέτουν μοντέρνο στυλ με τεχνολογία αιχμής σε περιμένει στα Public.

SMArTWATCHES Τα Smartwatches πλέον συνδυάζουν μοντέρνο design, με λειτουργικότητα και εφαρμογές για κάθε σου δραστηριότητα. Η ευκολία χρήσης και οι πινελιές στυλ που προσδίδουν στην καθημερινότητά σου, τα καθιστούν τον ιδανικό σου σύντροφο για κάθε στιγμή, από το γραφείο, μέχρι το γυμναστήριο και την πισίνα, αφού εκτός των άλλων είναι και αδιάβροχα! Εκτός όμως από το «σώμα» του smartwatch το οποίο κλέβει τις εντυπώσεις, μπορείς να βρεις και μια μεγάλη γκάμα σε λουράκια τα οποία δίνουν μια πραγματικά ξεχωριστή πινελιά! Διάλεξε ανάμεσα σε μια μεγάλη γκάμα χρωμάτων αλλά και υλικών ανάλογα με το προφίλ που θες να προσδώσεις στην νέα σου συσκευή, είτε αυτό θες να είναι sport, casual ή ακόμα και business με επιλογές υλικών υψηλής ποιότητας όπως δέρμα ή μέταλλο. Το Apple Watch Series 3 διαθέτει ενσωματωμένο GPS, είναι ανθεκτικό στο νερό έως 50 μέτρα ενώ έχει νέο ταχύτατο διπύρηνο επεξεργαστή και οθόνη με διπλάσια φωτεινότητα από την προηγούμενη. Οι δυνατότητες του σε βοηθούν να παραμείνεις δραστήριος, συνδεδεμένος και να έχεις συνεχώς κίνητρο, όπως και αν κινείσαι. Διατίθεται σε πολλές εκδόσεις, για να επιλέξεις αυτό που πραγματικά ταιριάζει στο στυλ σου. Το συγκεκριμένο μοντέλο έρχεται με 42mm αλουμινένιο καντράν (Space Gray) και Sport λουράκι σε μαύρο χρώμα! Το νέο εντυπωσιακό και καινοτόμο smartwatch Samsung Gear S3, είναι εμπνευσμένο από τα παραδοσιακά ρολόγια και την τέχνη της ωρολογοποιίας. Στο Gear S3 θα συναντήσεις τον διαχρονικό σχεδιασμό και τις τελευταίες τεχνολογίες στον τομέα των wearables. Διαθέτει αδιάβροχη κατασκευή (IP68), καντράν 46mm από Gorilla Glass και λουράκι σιλικόνης ενώ η φόρτισή είναι πλέον παιχνιδάκι με τον ασύρματο φορτιστή ο οποίος περιλαμβάνεται στη συσκευασία.

HEADPHOnES Για τους λάτρεις της μουσικής και του στυλ τα Public είναι ο απόλυτος προορισμός! Μια τεράστια ποικιλία ακουστικών και φορητών ηχείων σε περιμένει να την ανακαλύψεις και να βάλεις τον ρυθμό στην ζωή σου, πάντα με στυλ. Ζήσε την αγαπημένη σου μουσική με τα νέα ασύρματα ακουστικά Sony WH-1000XM2 Wireless NC. Είτε στην καθημερινή σου μετάβαση από και προς τη δουλειά, είτε στο γυμναστήριο, τα ειδικά σχεδιασμένα μαξιλαράκια τους θα σου προσφέρουν ασύγκριτη άνεση και το Active Noise Cancellation θα απομονώσει κάθε ανεπιθύμητο θόρυβο. Με ασύρματη σύνδεση Bluetooth και ενσωματωμένο μικρόφωνο δεν θα χάσεις καμία κλήση ενώ ακούς την αγαπημένη σου μουσική με ασύλληπτη ποιότητα ήχου και παράλληλα θα ελέγχεις τις συνομιλίες και τη μουσική σου με ένα άγγιγμα.

Τα stylish gadgets που θα βρεις στα καταστήματα Public και στο www.public.gr δημιουργούν τα σύγχρονα trends χωρίς συμβιβασμούς. Κάνε τώρα την προσωπική επιλογή σου. 57

Big Blue « Ο Νιάρχος όπΩς τον έζησΑ» Άγνωστες λεπτομέρειες από τον βίο και την πολιτεία του κορυφαίου Έλληνα εφοπλιστή, όπως περιγράφονται στο βιβλίο του στενού του συνεργάτη Ιωάννη Φραγκούλη. του Χρήστου Ζαμπούνη

ο 1983, το «Atlantis II» έπλευσε από το Μόντε Κάρλο με προορισμό το Σουέζ. Εκεί θα παρελάμβανε τους υψηλούς προσκεκλημένους του Σταύρου Νιάρχου για μια κρουαζιέρα στην Ερυθρά Θάλασσα. Ιδού πώς περιγράφει ο διευθυντής τότε του ναυτιλιακού γραφείου του Μονακό, Ιωάννης Φραγκούλης, το περιστατικό στο βιβλίο του «Ο Σταύρος Νιάρχος όπως τον έζησα»: «Το μεσημέρι της 9ης Απριλίου, το Boeing του Νιάρχου προσγειώθηκε και στάθμευσε κοντά στο ελικόπτερο που βρισκόταν ήδη λίγα μέτρα από την αίθουσα VIP’s. Ο Kissinger κατέβηκε πρώτος, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του, και “χάθηκε” μέσα στους πολυάριθμους Αιγύπτιους επισήμους που τον οδήγησαν στην αίθουσα υποδοχής. Ο Νιάρχος βγήκε λίγο αργότερα, με αγκάλιασε γεμάτος χαρά, με ευχαρίστησε για τις προσπάθειες που έκανα και κατευθύνθηκε προς το ελικόπτερο. Θα έφευγε με την πρώτη πτήση, όπως και ο Αμερικανός υπουργός, αλλά δεν είχε αντίρρηση να περιμένει λίγο ώσπου να τελειώσει τα τυπικά με τους Αιγυπτίους. Βέβαια, για τον Νιάρχο το ρήμα “περιμένω” ήταν λίγο άγνωστο. Δεν πέρασε πολλή ώρα και μου ζήτησε να ρίξω μια ματιά στην αίθουσα αναμονής. Επέστρεψα άπραγος. – Ο κύριος ακόμα μιλάει με τους Αιγυπτίους, τον πληροφόρησα και τότε πια η λίγη υπομονή του εξαντλήθηκε. – Δεν περιμένω άλλο. Πες του ότι το ελικόπτερο θα είναι πίσω σε μία ώρα για να τον πάρει μαζί με τους άλλους, είπε και έφυγε.

»Πηγαίνοντας προς την αίθουσα VIP’s, εμφανίστηκε ο Kissinger, η σύζυγός του και οι Αιγύπτιοι συνοδοί του. “Πού είναι ο Σταύρος;” με ρώτησε. Προσπάθησα να τα μπαλώσω. “Μου είπε να σας ζητήσω συγγνώμη, αλλά δεν ήθελε να σας ενοχλήσει στο διάστημα που μιλούσατε με εκείνους που σας υποδέχθηκαν”. Ο Kissinger δεν κατάφερε να κρύψει τη δυσαρέσκειά του, μπορεί και τον θυμό του, αλλά δεν είχε επιλογή. Γύρισε στην αίθουσα και περίμενε την επιστροφή του ελικοπτέρου, προς μεγάλη χαρά των συνοδών του. Είναι και αυτό το περιστατικό ένα δείγμα του χαρακτήρα του Νιάρχου. Το πρόγραμμά του δεν άλλαζε για τίποτα και για κανέναν».

Ο Σταύρος Νιάρχος στο δωμάτιο με τους πίνακες στο σπίτι του, το οποίο χρονολογείται από τον 18ο αιώνα.

Bill Ray / The LIFE Picture Collection, Popperfoto, J-C Deutsch / Paris Match / Getty Images / Ideal Image

Ο Σταύρος Νιάρχος με τη σύζυγό του Σαρλότ Φορντ στο St. Moritz της Ελβετίας, τον Δεκέμβριο του 1965.

Φραγκούλης δεν ήταν ένας τυχαίος συνεργάτης του Νιάρχου. Ήταν ένας άνθρωπος εμπιστοσύνης που υπηρέτησε σε καίριες θέσεις, από καπετάνιος της «Κρεολής», όταν πρωτοπροσελήφθη, έως εκπρόσωπός του στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών. Έχει σημασία στο σημείο αυτό να τονισθεί ότι, διαβάζοντας το 240 σελίδων πόνημά του, ουδαμού προδίδεται η προαναφερθείσα εμπιστοσύνη. Έχει επίσης σημασία ότι αποτελεί τη μοναδική έως σήμερα πηγή μαρτυριών για τον κορυφαίο εφοπλιστή και φιλάνθρωπο. Σε αντίθεση με το αντίπαλον δέος του, τον Αριστοτέλη Ωνάση, για τον οποίο έχουν γραφτεί και συνεχίζουν να γράφονται τόμοι επί τόμων, ο Νιάρχος είχε επιβάλει όρκον σιωπής διά τα του βίου του. Μια ιδιότυπη τρομοκρατία υπεχρέωνε συγγενείς, φίλους και συνεργάτες να αποφεύγουν την παραμικρή αναμετάδοση πληροφοριών σχετικώς με τις δραστηριότητές του. Η γαλλική έκφρασις «vivons bien, vivons cachés» είχε γίνει το έμβλημά του, ενώ ο ιταλικός όρος «omerta» η ρομφαία του. Αμέτρητες είναι οι φορές που ηρνήθη συνεντεύξεις και πολυάριθμες οι περιπτώσεις όπου απέφευγε αριστοτεχνικώς τους παπαράτσι. «Ο Νιάρχος δεν αγαπούσε τους δημοσιογράφους. Τους κρατούσε στο περιθώριο, κτίζοντας την εικόνα του ψυχρού άνδρα, αντίθετα με τον Ωνάση που ήταν πάντα εύθυμος», σημειώνει ο Φραγκούλης. Μία από τις ελάχιστες εξαιρέσεις υπήρξε η φωτογράφιση που έγινε επί της «Κρεολής», για λογαριασμό της αμερικανικής Vogue το 1966. Ο Νιάρχος παρεχώρησε για πέντε ημέρες τη θα-

λαμηγό του, έπειτα από αίτημα που του είχε υποβάλει ο βασιλεύς Κωνσταντίνος, με εμφανή σκοπό την ενίσχυση του τουρισμού στην Ελλάδα. Οι εικόνες του διάσημου φωτομοντέλου Jean Shrimpton με τη φωτογραφική ματιά του Dick Avedon έκαναν τον γύρο του κόσμου. Όμως ο Φραγκούλης δεν περιορίσθηκε στην ευχάριστη και ελαφρά θεματολογία. Έθιξε καυτά και ακανθώδη ζητήματα, όπως ο τραγικός θάνατος της Ευγενίας Λιβανού στη Σπετσοπούλα και οι κατηγορίες για τη δολοφονία της από τον σύζυγό της, η επένδυση των ναυπηγείων Σκαραμαγκά και η ασυμφωνία με τις μετέπειτα κυβερνήσεις, ο πολυκύμαντος ερωτικός του βίος και ο τέταρτος γάμος με την κατά 35 χρόνια νεότερή του Σαρλότ Φορντ και, φυσικά, η βεντέτα με τον Ωνάση. Κάτω από μια φωτογραφία του Μεγάλου Σμυρνιού, διαβάζουμε τη λεζάντα: «Η σύμπτωση της παρουσίας του Νιάρχου στον ίδιο χώρο και ο ανταγωνισμός που δημιουργήθηκε μεταξύ τους σε έναν βαθμό στάθηκε αιτία της εντυπωσιακής του επιτυχίας». Σκληρός στις διαπραγματεύσεις, με ένα ανυπέρβλητο ταλέντο να εντοπίζει τις ευκαιρίες, αυστηρός πατέρας, άστατος στην προσωπική του ζωή, ο Νιάρχος κατακρίθηκε και λοιδορήθηκε πολύ περισσότερο από τον ανταγωνιστή του όσο ζούσε. Με το άνοιγμα της διαθήκης του και την προικοδότηση του φερώνυμου Ιδρύματος, ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την υστεροφημία του. Είναι βέβαιον ότι οι επόμενες γενεές που θα επισκέπτονται το Πάρκο Νιάρχου στο Φαληρικό Δέλτα θα είναι πιο επιεικείς μαζί του.

Η πριγκίπισσα Firyal της Ιορδανίας με τον Σταύρο Νιάρχο σε νυχτερινή έξοδο στο Παρίσι, τον Δεκέμβριο του 1976.

Ο Σταύρος Νιάρχος στο δείπνο του Deauville Grand Prix το 1982.

Καθέλκυση πλοίου του Σταύρου Νιάρχου κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της βασίλισσας Φρειδερίκης στις ΗΠΑ, το 1958. Πίσω της διακρίνεται ο τότε διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος.

Ο άρχοντας τΩν βΥθΩν Το ROLEX Oyster Perpetual Deepsea δικαιούται αυτόν τον τίτλο, καθώς αντέχει σε κολοσσιαίες πιέσεις και μπορεί να καταδυθεί άφοβα σε βάθος 3.900 μέτρων! της Φανής Ζαφράκα-Θεμελίδη

ι connoisseurs και οι φανατικοί θαμώνες των βυθών γνωρίζουν πολύ καλά το μοντέλο Deepsea και τις αρετές του. Τη φετινή χρονιά η Rolex μας συστήνει εκ νέου το εμβληματικό καταδυτικό της μοντέλο, με μεγαλύτερη σε μέγεθος κάσα 44 χιλιοστών, ανασχεδιασμένους βραχίονες και πλαϊνά, και φαρδύτερο μπρασελέ Oyster, το οποίο ασφαλίζει με ένα ειδικά προσαρμοσμένο κούμπωμα ασφαλείας Oysterlock. Για πρώτη φορά αυτό το εργαλείο για επαγγελματίες δύτες είναι εφοδιασμένο με τον αυτόματο μηχανισμό τελευταίας γενιάς Calibre 3235 και, όπως όλα τα ρολόγια Rolex, φέρει την πιστοποίηση υψηλής ακριβείας Superlative Chronometer. Ως αυθεντικό εργαλείο βυθού, το Deepsea διαθέτει ειδικής κατασκευής κάσα Oyster εφοδιασμένη με το σύστημα Ringlock, μια πατέντα της Rolex, που επιτρέπει στο ρολόι να ανθίσταται στις κολοσσιαίες πιέσεις που ασκούνται σε μεγάλα βάθη. Το σύστημα Ringlock αποτελείται από τρία στοιχεία: ένα θολωτό κρύσταλλο ζαφειριού πάχους 5,5 χιλιοστών, έναν υψηλής απόδοσης δακτύλιο από κράμα ατσαλιού και αζώτου εντός της κάσας, και το πίσω καπάκι από Oystersteel και τιτάνιο βαθμού 5. Η βιδωτή κορόνα Triplock, εφοδιασμένη με τριπλό σύστημα στεγάνωσης, εγγυάται απόλυτη υδατοστεγανότητα, αφού σφραγίζει ερμητικά σαν καταπακτή υποβρυχίου. Το ρολόι διαθέτει βεβαίως βαλβίδα διαφυγής ηλίου, μια πατέντα της Rolex του 1967, η οποία προστατεύ-

ει το ρολόι κατά τη φάση αποσυμπίεσης ενός δύτη σε υπερβαρικό θάλαμο. Για τον έλεγχο μάλιστα των μοντέλων Deepsea, η Rolex κατασκεύασε μια ειδική υπερβαρική δεξαμενή δοκιμών σε συνεργασία με την COMEX (Compagnie Maritime d’Expertises), τη γαλλική εταιρεία που ειδικεύεται σε υποβρύχια μηχανολογία και υπερβαρικές τεχνολογίες. Η μονής κατεύθυνσης περιστρεφόμενη στεφάνη φέρει ένθετο δακτύλιο από μαύρο Cerachrom, το κεραμικό υψηλής τεχνολογίας της Rolex, το οποίο δεν χαράζει, δεν διαβρώνεται και δεν αλλοιώνεται το χρώμα του από την υπέρυθρη ηλιακή ακτινοβολία. To νέο Rolex Deepsea είναι κατασκευασμένο από Oystersteel –το ειδικό ατσάλινο κράμα της Rolex– και έχει εντυπωσιακό καντράν D-blue το οποίο ξεκινά από σκούρο μπλε και καταλήγει σταδιακά σε μαύρο, μιμούμενο τα χρώματα του βυθού σε μεγάλα βάθη. Αυτό το είδος του καντράν το είχαμε ξαναδεί το 2014, στην αναμνηστική έκδοση-φόρο τιμής στην εξερευνητική αποστολή Deepsea Challenge που αποτελούσε μια σύμπραξη της Rolex και της National Geographic Society. Ο διάσημος κινηματογραφικός σκηνοθέτης και εξερευνητής James Cameron είχε καταδυθεί τότε στο βαθύτερο σημείο των ωκεανών του πλανήτη, στην Τάφρο των Μαριανών Νήσων, σε βάθος 10.908 μέτρων. www.rolex.com 65

Ο Σταύρος Νιάρχος στο τιμόνι του σκάφος του «Κρεολή». 66

Chill out Your summer Δροσιά από τον ιταλικό Νότο στο μπαλκόνι σας

ην εξάπλωση του καλού καφέ στην Ευρώπη την οφείλουμε στους Ιταλούς, μαζί με πολλά ακόμα trends, όπως η μόδα και το έξοχο στυλ, το καλό φαγητό, το απεριτίβο, το ανεπιτήδευτο lifestyle και το «Dolce far niente», δηλαδή το να απολαμβάνεις τις στιγμές εκούσιας αδράνειας. Οι μικρές καθημερινές απολαύσεις και η χαλάρωση δεν είναι μόνο έννοιες, ιδιαίτερα στον ιταλικό Νότο είναι τρόπος ζωής. Με έμπνευση από το καυτό ιταλικό καλοκαίρι και το ανεπιτήδευτο lifestyle, η Nespresso παρουσιάζει δύο νέους Limited Edition καφέδες για να δημιουργήσετε κρύο καφέ στο σπίτι. Ο Ispirazione Salentina και ο Ispirazione Shakerato, εκλεκτές ποικιλίες της Nespresso, περιέχουν όλα τα χαρακτηριστικά για να δημιουργήσουν μια καλοκαιρινή εμπειρία κρύου καφέ στο σπίτι, στην αυλή ή στη βεράντα, για εσάς και τους φίλους σας. Παντρεύοντας την ελληνική εφεύρεση του freddo με την ιταλική κουλτούρα του espresso και cappuccino, πετυχαίνετε ένα απόλυτα ισορροπημένο ρόφημα που δημιουργήθηκε με σκοπό να δροσίζει τις μέρες του καλοκαιριού. Ο Ispirazione Salentina προορίζεται για γευστικούς συνδυασμούς με πάγο. Με προέλευση από την Αιθιοπία και την Ουγκάντα, μεταξύ άλλων προελεύσεων, διαθέτει ένα επιβλητικό, τολμηρό, αλλά ισορροπημένο χαρμάνι που αποκαλύπτει λεπτά αρώματα ξηρών καρπών. Η προσθήκη κρύου γάλακτος με τη μορφή πλούσιας κρέμας τού προσδίδει ευχάριστη, γλυκιά γεύση και βελούδινη, κρεμώδη υφή.

Ο Ispirazione Shakerato ήρθε από το αστικό ιταλικό καλοκαίρι. Είναι ένα έντονα καβουρδισμένο χαρμάνι με κόκκους από τη Γουατεμάλα και την Αιθιοπία, μεταξύ άλλων προελεύσεων. Έχει νότες κακάο και πικάντικα αρώματα. Στο σέικερ, μαζί με πάγο, μετατρέψτε αυτόν τον στιβαρό espresso σε ένα κομψό, γεμάτο ζωντάνια καφέ με χρυσαφένιο πυκνό αφρό. Για να απολαύσετε τις δύο ποικιλίες στην παγωμένη εκδοχή τους και να γίνετε ο καλύτερος home barista αυτό το καλοκαίρι, αρκεί να ακολουθήσετε τα παρακάτω απλά βήματα: FREDDO ESPRESSO ΒΗΜΑ 1: Προσθέστε παγάκια σε ένα ψηλό ποτήρι. ΒΗΜΑ 2: Ετοιμάστε 2 δόσεις Ispirazione Shakerato (2 x 40 ml). Εάν επιθυμείτε να προσθέσετε ζάχαρη, πρώτα ρίξτε τη ζάχαρη, έπειτα εκχυλίστε τον καφέ, ανακατέψτε και τέλος προσθέστε παγάκια. FREDDO CAPPUCCINO ΒΗΜΑ 1: Προσθέστε παγάκια σε ένα ψηλό ποτήρι. ΒΗΜΑ 2: Ετοιμάστε 2 δόσεις Ispirazione Salentina (2 x 40 ml). ΒΗΜΑ 3: Απογεμίστε με κρύο αφρό γάλακτος. 67

Art Valuable Time

Getty Images / Ideal Image

του Τίμου Οικονομόπουλου (αντιπροσώπου του οίκου Bonhams στην Ελλάδα)

,τι πιο πολύτιμο και ίσως μοναδικό κόσμημα accessory για έναν άνδρα είναι το ρολόι του. Είναι αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει και τον χαρακτηρίζει. Στις 20 Ιουνίου στo 101 της New Bond Street στα κεντρικά κτίρια του οίκου Bonhams διοργανώνεται η μεγάλη καλοκαιρινή δημοπρασία ρολογιών. Μια δημοπρασία η οποία περιλαμβάνει σπάνια κομμάτια που θα τραβήξουν έντονα την προσοχή το ανδρικού αγοραστικού κοινού. Με ναυαρχίδα το «HOLY GRAIL» του Paul Newman, ένα εξαιρετικά σπάνιο «Oyster Sotto», του οποίου ο ιδιοκτήτης παρέμεινε πιστός σύντροφος για πάνω από μισό αιώνα, με εκτίμηση 300.000-400.000 λίρες Αγγλίας. Ένα άλλο εξαιρετικά σπάνιο ρολόι είναι το «Desert Eagle», Rolex 68

Daytona, το οποίο είχε παραγγελθεί σε περιορισμένο αριθμό από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για να δοθεί σαν δώρο σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους, και έχει αποτυπωμένο επάνω το οικόσημο των ΗΑΕ. Επίσης, μια εκπληκτική συλλογή από Tag Heuers με σπάνια μοντέλα, όπως τον χρονογράφο «Skipupera», που χρονολογείται από το 1970, με εκτίμηση 20.000.30.000 λίρες Αγγλίας, και το «Dark Lord» Monaco, με εκτίμηση επίσης 20.000 -30.000 λίρες Αγγλίας. Όπως δηλώνει και ο Jonathan Darracott, επικεφαλής του τμήματος Fine Watches: «Είμαστε στην ευχάριστη θέση να προσφέρουμε μια τέτοια εντυπωσιακή σειρά ρολογιών, το εύρος της οποίας σπάνια συναντάται σε μία και μόνο δημοπρασία».

Opinion

Υδάτινα ΣΥνορα του Μιχάλη Ιγνατίου

γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας και της Κύπρου για τον δυτικό κόσμο έχει τεράστια σημασία. Αποτελούν δύο από τους σημαντικότερους γεωστρατηγικούς κόμβους της Ευρασίας, μια γέφυρα μεταξύ της Ανατολής και της Δύσης. Η θέση των δύο χωρών ολοένα και αναβαθμίζεται, αφενός λόγω της απομάκρυνσης της Τουρκίας από τη Δύση και αφετέρου λόγω των ενεργειακών εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Αμερική ήδη βρίσκεται στο στάδιο εκπόνησης σχεδίων για να αντικαταστήσει την Τουρκία στην περίπτωση που ο Ταγίπ Ερντογάν παραμείνει ισχυρός στην εξουσία. Με τα σημερινά δεδομένα, δεν φαίνεται να χάνει τις εκλογές, άρα θα καταστεί μεγαλύτερος «πονοκέφαλος» για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στρατιωτικά, από την αντιμετώπιση της χώρας μας ως «στρατηγικό βάθος», για την Τουρκία που ήταν η πρώτη ζώνη άμυνας έναντι της τότε Σοβιετικής Ένωσης στον Ψυχρό Πόλεμο εξαιτίας των 1.700 χιλιομέτρων συνόρων που είχε, πλέον το σύνορο του δυτικού κόσμου μετακινείται στη γραμμή Έβρος, Αιγαίο και Κύπρος, εν αναμονή της τελικής κατεύθυνσης που θα λάβει, εάν λάβει οριστικά, η τουρκική γεωστρατηγική.

Από στρατιωτικής απόψεως και με γνώμονα τις αμυντικές ανάγκες, υπάρχει μια ομοιότητα με την περίπτωση της Σουηδίας (νήσος Γκότλαντ), καθώς η ύπαρξη νήσων στρατηγικής σημασίας περιορίζει τη δυνατότητα ακώλυτης καθόδου της Ρωσίας στις ανοιχτές θάλασσες, επιβάλλοντας έναν άτυπο ναυτικό αποκλεισμό, ο οποίος θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ανά πάσα στιγμή σε περίπτωση ανάγκης. Όμως, η συμμαχία της Μόσχας με την Τουρκία δίνει μεγάλες δυνατότητες στον Βλαντιμίρ Πούτιν και του ανοίγει διόδους που δεν είχε μέχρι σήμερα. Στο στρατιωτικό πεδίο, πάλι, η σημασία της Κρήτης ως staging area με την ύπαρξη της ναυτικής και αεροπορικής βάσης της Σούδας έχουν καταλυτική σημασία για την πρόσβαση των αμερικανικών αεροναυτικών δυνάμεων στην κρίσιμη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, την «πύλη» της Μέσης Ανατολής. Στην επίθεση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους εναντίον του Άσαντ, τον Απρίλιο, η Σούδα και η βάση του Ακρωτηρίου στην Κύπρο αποτέλεσαν τα ορμητήρια των αμερικανικών και των βρετανικών αεροπλάνων. Η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, δεν επέτρεψε να χρησιμοποιηθεί η νατοϊκή βάση του Ιντζιρλίκ. Και οι Αμερικανοί δεν θα το ξεχάσουν. Ανατολικότερα, η Κύπρος, το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, μια ιδιότητα που αποτέλεσε παραδοσιακά ευχή και κατάρα για τη νήσο, αναδεικνύεται στο πλέον στρατηγικό σημείο της ανατολικής Μεσογείου. Η στρατηγική της συμμαχία με το Ισραήλ και την Αίγυπτο την κάνουν «περιζήτητη νύμφη», αν και οι Αμερικανοί ακόμη δεν το βλέπουν λόγω της άγνοιας των γραφειοκρατών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου. Αλλά και αυτό αρχίζει να αλλάζει, όσο η Τουρκία απομακρύνεται από τη Δύση… Παραδοσιακά η Κύπρος είναι πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δύση και στη Ρωσία, με τη δεύτερη

να αναζητά με κάθε τρόπο δυνατότητα φιλοξενίας και διευκόλυνσης των ναυτικών και αεροπορικών μονάδων που έχει αναπτύξει στην περιοχή, μέρος της εξήγησης για ποιον λόγο κινητοποιήθηκε η Μόσχα ενώπιον της προοπτικής να καταρρεύσει το καθεστώς του Άσαντ στη Συρία. Πλέον ο ενεργειακός παράγοντας εκτοξεύει τις «μετοχές» της περιοχής στο «γεωστρατηγικό χρηματιστήριο», καθώς η συνεχής ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων καθιστά κάθε μέρα που περνά ρεαλιστικό το σενάριο της απεξάρτησης της Ευρώπης από τη ρωσική ενεργειακή τροφοδοσία. Η πρόταση του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου για την κατασκευή του αγωγού East Med από το Ισραήλ μέσω της Κύπρου, της Κρήτης, της Πελοποννήσου και μέχρι την Ιταλία αλλάζει εντελώς το σκηνικό και καθιστά τις χώρες αυτές, μαζί με την Αίγυπτο, ως ρυθμίστριες της αγοράς του φυσικού αερίου. Αναμένονται σύντομα αποτελέσματα και από τη νότια Κρήτη, όπου θα ξεκινήσει έρευνες ο αμερικανικός κολοσσός Exxon Mobil. Αυτή την εξάρτηση η Μόσχα χρησιμοποιούσε ως διπλωματικό όπλο στην προσπάθεια να «ρυθμίσει» επί το φιλικότερον την ευρωπαϊκή στάση απέναντί της. Με τον τρόπο αυτόν η Ρωσία εξυπηρετούσε και τον πάγιο στόχο του διχασμού του ΝΑΤΟ, με υποδαύλιση των αντιθέσεων, σε μια προσπάθεια να «σπάσει» τον ευρωατλαντικό δεσμό. Στο οικονομικό επίπεδο, την αξία του ελληνικού χώρου αποδεικνύει και η επιλογή του από την Κίνα ως εμπορικής πύλης εισόδου στην Ευρώπη, μια παρέμβαση σε μια μεταβατική εποχή, η οποία θέτει νέα δεδομένα στον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων στο κρίσιμο αυτό σταυροδρόμι. Το ζητούμενο είναι με ποιον τρόπο η χώρα μας θα κινηθεί ώστε να κατορθώσει επιτέλους να κεφαλαιοποιήσει, κάνοντας τις επιλογές της, την εξαιρετικής σημασίας γεωστρατηγική της θέση. Όπως έλεγε ο αείμνηστος Παναγιώτης Κονδύλης: οι σύμμαχοι αξίζουν για σένα τόσο, όσο αξίζεις εσύ γι’ αυτούς. Καμιά συμμαχία και καμιά προστασία δεν εξασφαλίζει όποιον βρίσκεται μαζί της σε σχέση με την μονομερή εξάρτηση. Τα «δίκαια» της Ελλάδας δεν εντυπωσιάζουν κανέναν, όσο πίσω τους βρίσκεται ένας παρίας με διαρκώς απλωμένο το χέρι, κάποιος που ζει από δάνεια, επιδοτήσεις και «προγράμματα στήριξης». Εάν τα σχέδια του Νετανιάχου υλοποιηθούν, τότε η Αμερική, αλλά και η Ευρώπη, αποκτούν αυτόματα ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι της Ρωσίας. Το ερώτημα είναι πώς θα κινηθεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν και αν θα χρησιμοποιήσει τον Ερντογάν για να δημιουργήσει μεγαλύτερο πρόβλημα στο ΝΑΤΟ. Ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορούσε να παίξει το «καταστροφικό παιχνίδι» της Ρωσίας και στην ανατολική Μεσόγειο, με τη μορφή ενός πολεμικού επεισοδίου στην κυπριακή ΑΟΖ, η οποία συνορεύει με αυτές του Ισραήλ και της Αιγύπτου. Όλα αυτά τα δεδομένα είναι θετικές εξελίξεις για την Ελλάδα και την Κύπρο. Μπορούν όμως να κεφαλοποιήσουν τη στρατηγική τους θέση. Το ερώτημα θα απαντηθεί σύντομα στην πράξη…

Bert Hardy / Picture Post / Getty Images / Ideal Image

Big Blue Spetses Classic Yacht regatta της Κέλλυς Σταυροπούλου

το παλιό λιμάνι των Σπετσών τις ημέρες των αγώνων, δεν ξέρεις ποια από τα μοναδικής ομορφιάς σκάφη ανήκουν σε ντόπιους ψαράδες, σε συλλέκτες και χομπίστες ή αν απλώς έχουν ξεχαστεί εκεί έχοντας κυριολεκτικά βρει το λιμάνι τους. Μόνο και μόνο χάρη σε αυτή την εικόνα, μου φαίνεται ότι δεν υπάρχει άλλο μέρος πιο κατάλληλο από αυτό το νησί του Αργοσαρωνικού, με τη ναυτική παράδοση, για τον Διεθνή Αγώνα Κλασσικών και Παραδοσιακών Σκαφών που θεσπίστηκε το 2011 και αποτελεί, έκτοτε, τον δημοφιλέστερο αγώνα στο είδος του στην Ελλάδα, αλλά και έναν από τους σημαντικότερους στη Μεσόγειο. Διοργανώνεται κάθε καλοκαίρι, συνήθως τον Ιούνιο, από τον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος και με την υποστήριξη του Ναυτικού Ομίλου Σπετσών και τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Σπετσών. Η καινοτομία της Ρεγκάτας των Σπετσών, όπως συνηθίζουμε να αποκαλούμε τον συγκεκριμένο αγώνα, είναι ότι αγωνίζονται αυστηρά και μόνο κλασικά σκάφη, ελληνικά παραδοσιακά καΐκια και λατίνια ταυτόχρονα στον ίδιο ιστιοπλοϊκό αγώνα. Τα πιο φημισμένα παραδοσιακά ελληνικά καΐκια, όπως η «Φανερωμένη», η «Παναγιά της Τήνου», η «Αλκυόνη», ο «Αίολος Σπετσών», ο «Νότιος Άνεμος», η «Αφρόεσσα», ο «Στρατής», η «Μαρίδα», ο «Αγ. Γεώργης» που έχουν ναυπηγηθεί στα παραδοσιακά καρνάγια του Περάματος, της Σύρου, της Κοιλάδας και των Σπετσών έχουν συμμετάσχει στον μεγαλύτερο αγώνα κλασικών σκαφών στην Ελλάδα. Πέρα από την ικανοποίηση που παίρνουν όσοι συμμετέχουν, είναι και οι υπόλοιποι, από τη στεριά, τουρίστες, επισκέπτες, κάτοικοι, φίλοι του αθλήματος, που συμμετέχουν στη μεγάλη γιορτή, θαυμάζοντας σπάνια σκαριά φιλοτεχνημένα στο χέρι να βρίσκουν τον ρυθμό τους εν πλω. Και δεν υπάρχει πιο όμορφο θέαμα από τον παράλληλο διάπλου ξύλινων καϊκιών, λιτών και αρχοντικών, στα πρασινωπά νερά των Σπετσών. Εκτός από τις αξίες του αθλήματος της ιστιοπλοΐας, στο Classic Yacht Regatta των Σπετσών αναδεικνύεται και η ελαφρώς ξεχασμένη ξυλοναυπηγική τέχνη. Εδώ λοιπόν συναντιούνται οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του σπορ, τόσο από τον αθλητικό όσο και από τον επιχειρηματικό χώρο, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που δίνουν κάθε χρόνο το «παρών», με πάνω από 75 σκάφη και 400 μέλη πληρώματος.

Λίζα Σταθάτου, γενική συντονίστρια της Οργανωτικής Επιτροπής Spetses Classic Yacht Regatta 2018 και μέλος του ΔΣ του Ναυτικού Ομίλου Ελλάδος, μιλά για τη διοργάνωση.

Τι σημαίνει για την Ελλάδα και το νησί των Σπετσών η συγκεκριμένη διοργάνωση; Είναι ένας αγώνας που έχει καταστεί θεσμός για την ελληνική ιστιοπλοΐα, με τρανό επιχείρημα την περσινή, 7η διοργάνωση, που προσέλκυσε πάνω από 85 σκάφη συνολικά. Αυτό που καθιστά τον αγώνα ξεχωριστό είναι η πρωτοποριακή ιδέα για την ένωση σημαντικών θεσμών με κοινή κληρονομιά την κλασική αισθητική, συνδυασμένη με μια διεθνούς επιπέδου διοργάνωση. Τα οφέλη που προκύπτουν είναι πολλαπλά: αφενός ο αγώνας αποτελεί ένδειξη ότι η Ελλάδα μπορεί να αριστεύσει στη διοργάνωση γεγονότων υψηλού επιπέδου και διεθνών προδιαγραφών, αφετέρου, μέσω της προβολής και τς θετικής δημοσιότητας που απολαμβάνουν οι Σπέτσες, συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της τουριστικής τους οικονομίας, καθώς και των γύρω περιοχών. Περιγράψτε μας την ατμόσφαιρα στο νησί τις μέρες της Ρεγκάτας. Η ατμόσφαιρα στο νησί κατά τη διάρκεια του τριημέρου συνοψίζεται στη φράση «Γιορτή Ναυταθλητισμού». Το SCYR είναι από τις λίγες διοργανώσεις παγκοσμίως όπου μπορούν θεατές από τη στεριά να παρακολουθήσουν τον αγώνα – στο μοναδικό «μπογάζι» των Σπετσών. Οι θεατές έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εκ του σύνεγγυς σπάνια σκαριά να διαγωνί74

ζονται, σε μια γιορτή της ζωντανής ιστορίας του νησιού, που προβάλλει τον θαλάσσιο τουρισμό, τη ναυτοσύνη, την πολιτιστική κληρονομιά, την τέχνη των καραβομαραγκών, καθώς και τη μοναδική φυσική ομορφιά και αρχιτεκτονική των Σπετσών. Επιπλέον, αξίζει να τονιστεί η ύπαρξη του Race Village στην Πλατεία Ποσειδωνίου, που αποτελεί τόπο συνάντησης και ευκαιρία για χαλάρωση και χαρά για συμμετέχοντες και επισκέπτες, μέσα από τα διάφορα happenings και εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται. Αναφέρετέ μου κάποιες αξιομνημόνευτες έως τώρα συμμετοχές. Το 2016 είχαμε την ιστορική συνάντηση πολλών ολυμπιονικών μας στον αγώνα. Μεταξύ αυτών, παρευρέθηκαν οι ολυμπιονίκες του 1960, ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος, οι Γιώργος Ζαΐμης και Οδυσσέας Εσκιτζόγλου, η Σοφία Μπεκατώρου, ολυμπιονίκης του 2004 και 2008, οι Τάκης Μάντης και Παναγιώτης Καγιαλής, ολυμπιονίκες του Ρίο το 2016 και ο Τάσος Μπουντούρης, ολυμπιονίκης στη Μόσχα το 1980. Ποιο είναι το πιο όμορφο και σπάνιο σκάφος που έχει συμμετάσχει μέχρι στιγμής, κατά τη γνώμη σας; Πολλά τα σκάφη που ξεχωρίζουν, αλλά θα περιοριστώ σε τρία: στη «Φανερώμενη», καΐκι ναυπηγημένο στο Πέραμα και χαρακτηρισμένο από το Υπουργείο Πολιτισμού ως μνημείο σύγχρονης ελληνικής ιστορίας εδώ και δύο δεκαετίες, στη «Χρυσοπηγή», μοναδικό λατίνι, και στο «Candida», ναυπηγημένο το 1929, ένα από τα λίγα J-Class yachts που υπάρχουν και που έχει συμμετάσχει και στο America’s Cup.

Windmills of time Άρωμα Ελλάδας έχουν οι δύο νέοι συλλεκτικοί χρονογράφοι Classic Fusion «Mykonos Aerofusion», που συνυπογράφουν η ελβετική Hublot και τα Gofas Jewelry. της Φανής Ζαφράκα-Θεμελίδη

ια έβδομη συνεχή χρονιά συνεχίζεται με επιτυχία η συνεργασία των κοσμηματοπωλείων Gofas με τον ελβετικό οίκο υψηλής ωρολογοποιίας Hublot. Καρπός της για το 2018 είναι δύο νέα συναρπαστικά μοντέλα Hublot Classic Fusion «Mykonos Aerofusion Chronographs», εμπνευσμένα σχεδιαστικά από το νησί των ανέμων. Πρόκειται για δύο ρολόγια εξαιρετικά περιορισμένης παραγωγής και υψηλής συλλεκτικής αξίας: θα κυκλοφορήσουν μόλις 50 αριθμημένα αντίτυπα από μπλε κεραμικό και άλλα 20 από King Gold 18K (το αποκλειστικό κράμα ροζ χρυσού της Hublot). Με εξαίρεση το υλικό κατασκευής τους, οι δύο χρονογράφοι μοιράζονται έναν κοινό κώδικα αισθητικής. Στεγάζονται σε κάσα διαμέτρου 45 χιλιοστών, με γυαλισμένες και σατινέ επιφάνειες, η οποία

συνδυάζεται με μπλε λουράκι από δέρμα αλιγάτορα και εσωτερική επένδυση από μαύρο καουτσούκ. Από το διαφανές κρύσταλλο ζαφειριού στο καντράν αποκαλύπτεται ο αυτόματος skeleton μηχανισμός χρονογράφου HUB 1155, με 280 εξαρτήματα, ωραίο φινίρισμα και αυτονομία 42 ωρών. Το στοιχείο βεβαίως που κάνει αυτά τα ρολόγια μοναδικά είναι ότι ο δείκτης των μικρών δευτερολέπτων στο 3 έχει σχήμα ανεμόμυλου, το έμβλημα της Μυκόνου. Όλοι οι δείκτες, οι ενδείξεις των ωρών και οι δύο μετρητές του χρονογράφου είναι από γυαλισμένο ροζ χρυσό, ενώ ιδιαίτερα εντυπωσιακός είναι ο εμφανής δίσκος της ημερομηνίας, με τη σχετική ένδειξη να ξεχωρίζει στο 6. Στο πίσω μέρος της κάσας είναι χαραγμένη η επιγραφή «Special Edition» μαζί με τον αύξοντα αριθμό της συλλεκτικής έκδοσης.

Την αποκλειστική διάθεση διεθνώς των Hublot Classic Fusion «Mykonos Aerofusion Chronographs» έχουν τα κοσμηματοπωλεία GOFAS JEWELRY. ΑΘΗΝΑ: Σταδίου 3, τηλ. 210-3317540 – ΜΥΚΟΝΟΣ: Ματογιάννη 43, τηλ. 22890-24521 – ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πλατεία Αριστοτέλους 9, τηλ. 2310-279703 – ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Intra Schengen Area B, τηλ. 210-3533627 75

Style

Ξενοδοχείο Amanera Δομινικανή Δημοκρατία

piscine Φωτογραφίες της Μαρίνας Βερνίκου

Από την Καραϊβική έως το Αιγαίο, σε διαφορετικά σχήματα, αντανακλούν το φως του ήλιου, εκπέμπουν τη χαλαρότητα που χρειαζόμαστε. Οι πισίνες που φωτογραφίζει από ψηλά η Μαρίνα Βερνίκου μάς μεταφέρουν το cosmopolitan allure και τη γλυκιά αίσθηση του καλοκαιριού που είναι κοντά.

Ξενοδοχείο Amanzoe 78

Style

Ξενοδοχείο Santa Marina, Μύκονος 80

Style

Big Blue

Ian Thorpe the Shark της Κέλλυς Σταυροπούλου

χει ύψος 1,96 μ., ζυγίζει 104 κιλά και φοράει 52 νούμερο παπούτσι. Ήταν πάντα της άποψης ότι ο σκοπός της κολύμβησης είναι πάνω απ’ όλα να προσφέρει ευχαρίστηση. Αν και έχει κερδίσει τέσσερα χρυσά, τρία αργυρά και ένα χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες (δεν αναφέρω τα ρεκόρ του και τις εκατοντάδες νίκες του συνολικά), ουδέποτε δέχτηκε να προετοιμαστεί και να προπονηθεί με γνώμονα τη νίκη και την ήττα. Για εκείνον η κολύμβηση, όσο ήταν ενεργός αθλητής και πριν παραιτηθεί (2006), ήταν πάντα μια προσωπική διαδικασία. Και να σκεφτείτε ότι, αν και ξεκίνησε μαθήματα σε κολυμβητήριο στα πέντε του χρόνια, είχε αλλεργία στο χλώριο. Εξαιτίας αυτής της ιδιαιτερότητας, τον πρώτο του αγώνα τον κέρδισε με το κεφάλι εκτός πισίνας – ήταν μόλις επτά ετών. Ο Αυστραλός άνθρωπος-φαινόμενο μία δεκαετία πίσω κέρδιζε 4 εκατ. δολάρια ετησίως από σπόνσορες, καθώς και από τη σειρά ρούχων που υπέγραφε ο ίδιος. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί και καμιά σπουδαία πληροφορία συγκριτικά με άλλες. Μία από τις πιο θρυλικές στιγμές του ήταν το 2000, όταν, πριν από την έναρξη του Ευρωπαϊκού Παγκοσμίου Κυπέλλου, οι Γερμανοί τον κατηγόρησαν για χρήση απαγορευμένων ουσιών.

Getty Images / Ideal Image

υγκεκριμένα, ο επικεφαλής προπονητής της Γερμανίας θεώρησε ότι οι χρόνοι του Thorpe είναι εκτός των ανθρώπινων δυνατοτήτων και εξηγούνται μόνο από τη χρήση ουσιών. Όταν αποφασίστηκε να υποβληθεί σε έλεγχο doping, οι Γερμανοί δεν διέθεταν τα ειδικά δοχεία που σφραγίζουν προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα αποτελέσματα δεν είναι προϊόν σαμποτάζ. Ο ίδιος ο Thorpe είπε ότι δείχνει εμπιστοσύνη και

να προχωρήσει η διαδικασία. Τα αποτελέσματα ήταν καθαρά και στον αγώνα που ακολούθησε στο Βερολίνο έσπασε το ρεκόρ του στα 200 μ. κατά 1,5 δευτερόλεπτο και εκατοντάδες Γερμανοί που παρακολουθούσαν τον αγώνα live σηκώθηκαν όρθιοι για να τον χειροκροτήσουν. Θυμόμαστε όλοι ότι ανάλογα χειροκροτήθηκε και από τους Έλληνες στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004, όταν, επιδεικνύοντας τη σπάνια τεχνική του κάτω από το νερό, κολύμπησε

Big Blue

ωστόσο σε χειρότερη κατάσταση από ποτέ και ενώ διατηρούσε ένα προβάδισμα μόλις μισού σώματος από τους αντιπάλους του, τελικά βγήκε και πάλι πρώτος. Αν και δεν το παραδέχτηκε ποτέ, ήταν η μόνη στιγμή που ο Thorpe δάκρυσε σε αγώνα δημόσια. Αρκετά χρόνια μετά και έχοντας αποσυρθεί από το άθλημα, δήλωσε σε τηλεοπτική εκπομπή της Αυστραλίας, ανοιχτά πλέον, ότι

είναι gay και ότι εύχεται να είχε νιώσει νωρίτερα άνετα με αυτή την πραγματικότητα για να μην παιδεύεται. «Αν είχα περισσότερο χρόνο όταν ήμουν νεότερος, θα είχα αποδεχτεί εγκαίρως τη σεξουαλική μου ταυτότητα. Γι’ αυτό και σήμερα προτρέπω όλους να διευκολύνουν τους ανθρώπους του περιβάλλοντός τους να νιώθουν άνετα με αυτό που είναι και να μην το κρύβουν», είχε πει χαρακτηριστικά. 85

Motors British Legend του Γιάννου Κατσιμπάρου

νέα µπουτίκ της Triumph άνοιξε και είναι βασισµένη σε ευρωπαϊκά πρότυπα, διαθέτοντας ολόκληρη την γκάµα των µοτοσικλετών Triumph, µε τα περισσότερα µοντέλα να είναι διαθέσιµα για test rides, καθώς επίσης και µια µεγάλη ποικιλία από ρούχα και αξεσουάρ ιδιαίτερης αισθητικής µε έµφαση στο Lifestyle. Τα εγκαίνια του νέου καταστήµατος στην οδό Καλλιρρόης 14, στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο λειτουργεί υπό τη διεύθυνση της ελληνικής αντιπροσωπείας Eliofil S.A., πραγματοποιήθηκαν, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου, την Τετάρτη 16 Μαΐου. Η άρτια εκδήλωση έγινε κάτω υπό τους ήχους ροκ µουσικής αλλά και πολλών εξατµίσεων των μηχανών που κατέκλυσαν από νωρίς την οδό Καλλιρρόης, ενώ δεν ήταν λίγοι και οι επώνυµοι λάτρεις της Triumph που έδωσαν το «παρών». Το νέο κατάστηµα της Triumph δηµιουργήθηκε για να προσφέρει ολοκληρωµένες υπηρεσίες και επιλογές στους λάτρεις της βρετανικής φίρμας µέσα από ένα εξειδικευµένο και καλά ενηµερωµένο προσωπικό. Triumph ΗΛΙΟΦΙΛ, Καλλιρρόης 14, τηλ. 210 2849200 www.triumphmotorcycles.gr

Style

YES or NO του Χρήστου Ζαμπούνη

• Οι μικρές Κυκλάδες.

• Η Καραϊβική.

• Η επιλογή μαγιό αναλόγως του σωματότυπου.

• Η επιλογή μαγιό ανεξαρτήτως του σωματότυπου.

• Η λελογισμένη έκθεσις στον ήλιο.

• Η αλόγιστη έκθεσις στον ήλιο.

• Η ανεπιτήδευτη υποδοχή των τουριστών.

• Η αρπαχτή.

• Η κοσμιότης στην παραλία.

• Οι διαχύσεις στην παραλία.

• Η γαλήνη με αθόρυβο το κινητό.

• Οι φωνασκίες, ιδίως στο κινητό τηλέφωνο.

• Τα κλειστά πόδια στην ξαπλώστρα.

• Τα ορθάνοικτα πόδια στην ξαπλώστρα.

• Η αποκομιδή σκουπιδιών σε όποια ακτή βρεθούμε.

• Η εγκατάλειψις σκουπιδιών στις ακτές.

• Τα καλά λόγια π.χ., για το ωραίο δέρμα.

• Τα κακά λόγια π.χ., για την κυτταρίτιδα.

• Το φλερτ αλά Porfirio Rubirosa.

• Το «καμάκι» αλά Harvey Weinstein.

• Τα φουσκωτά.

• Ό,τι δεν πλέει.

• Η κολύμβησις και οι άλλες θαλάσσιες αθλητικές δραστηριότητες.

• Οι θορυβώδεις ρακέτες.

Getty Images / Ideal Image

Φωτογραφία Μαρίνα Βερνίκου

Speed and StYle Technohull

ο φουσκωτό επιτάχυνε σχίζοντας με ταχύτητα τα γαλανά νερά του Ιονίου. Η διαδρομή μαγευτική δίπλα σε μικρές παραλίες, με το πράσινο να αγγίζει το νερό. Η παρέα με φίλους πάνω στο σκάφος απολαμβάνει τη διαδρομή. Το αεροδυναμικό σκάφος ξεχωρίζει με το στυλ και τη δύναμή του. Ανήκει στο κορυφαίο ελληνικό brand στα φουσκωτά, την Technohull. Η φίρμα είναι ηγέτης στην ελληνική αγορά στην παραγωγή RIB υψηλών επιδόσεων, δημιουργώντας σκάφη με καινοτομικό σχεδιασμό και χρήση τεχνολογίας αιχμής. Σύντομα ετοιμάζεται να παρουσιάσει το νέο Technohull 38 Grand Sport, ένα μοντέλο ικανό να επιτύχει ταχύτητες άνω των 100 κόμβων με εκπληκτική σταθερότητα και εξαιρετική ασφάλεια. Το νέο 38 Grand Sport είναι ένα σαφές παράδειγμα της νέας τεχνολογίας γάστρας TECHNOHULL® DynaStream, που υλοποιείται πλήρως από το ελληνικό ναυπηγείο. Ήδη εγκωμιαστικά δημοσιεύματα έχουν δει το φως της δημοσιότητας στα διεθνή Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Η Technohull ιδρύθηκε το 2005, έχοντας ως στόχο τη σχεδίαση, την κατασκευή και την προώθηση φουσκωτών RIB υψηλών επιδόσεων, αλλά και αξεπέραστης ποιότητας. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία, αφού το 60% της παραγωγής προορίζεται για το εξωτερικό. Τα μοντέλα της Technohull διακρίνονται από πρωτοποριακά βασικά χαρακτηριστικά. Βαθύ cockpit για απόλυτα ασφαλή και στεγνή πλεύση, ελαφριά και ανθεκτική κατασκευή για επιδόσεις πάνω στο νερό, αλλά και εύκολη μεταφορά έξω από αυτό. Ευρύχωρο κατάστρωμα για άνετη διαμονή και, φυσικά, υψηλές επιδόσεις ταχύτητας και ευελιξίας. Βλέπουμε πολύ σημαντικές αναβαθμίσεις σε κάθε νέο μοντέλο. Ανάμεσα σε άλλους στόχους, η Technohull μπορεί να υλοποιήσει κάθε επιθυμία και επιλογή των πελατών της. Κάθε σκάφος είναι και μία διαφορετική πρόταση, με δική του φιλοσοφία, για διαφορετικούς ιδιοκτήτες, αλλά με κοινά χαρακτηριστικά. Υψηλές ταχύτητες, χαμηλές καταναλώσεις, ναυτικός χαρακτήρας κρυμμένος με επιμέλεια στην πολυτέλεια, έμφαση στο φινίρισμα και διαρκώς υψηλότερη αισθητική.

OMEGA 45 Το μοντέλο-ναυαρχίδα της Technohull είναι το OMEGA 45, ένα εξωλέμβιο σπορ mega RIB, επιτομή της αληθινής πολυτέλειας στην κατηγορία του. Ένα πραγματικό σκάφος μήκους 45 ποδών, σχεδιασμένο για να ταξιδεύει σε μεγάλες αποστάσεις, σε κάθε είδους καιρικές συνθήκες. Έξυπνο για να φιλοξενήσει πολλούς επιβάτες στο κατάστρωμα, χρήσιμο για αναψυχή και κρουαζιέρα, εύκολο στον χειρισμό, σε λειτουργία και κίνηση. Έχει εντυπωσιακούς χώρους και πολύ μεγάλο deck, που συνδυάζονται με τις υψηλές επιδόσεις που αποτελούν στοιχεία του DNA της μάρκας. Υπάρχουν πολλές επιλογές για τον υποψήφιο κάτοχο σε βενζινοκινητήρες και πετρελαιοκινητήρες, με τον υποψήφιο αγοραστή να μπορεί να επιλέξει ό,τι θέλει για να δημιουργήσει το ιδανικό σκάφος για τον ίδιο. Τεχνολογία αιχμής έχει χρησιμοποιηθεί σε κάθε στάδιο της κατασκευής σε αυτό το μοντέλο. Ιnfo: Attitude 35, seaDNA999G5, Τ 909 και Τ688 είναι τα μοντέλα που συμπληρώνουν την γκάμα των σκαφών που δημιουργεί η Technohull. Το δίκτυο των αντιπροσώπων της εταιρείας απλώνεται στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή αλλά και στην Άπω Ανατολή. Περισσότερα μπορείτε να μάθετε στο www.technohull.com 91

Jeremie Lecaudey, Rich Edwards, Brian Carlin, Sam Greenfield, Martin Keruzore / Volvo Ocean Race

Big Blue

VOLVO OCEAn rACE 2018 «Για να τερματίσεις πρώτος, πρέπει πρώτα να τερματίσεις». του Μισέλ Νικολαρέα

ίσαι στο Alicante και θέλεις να πας στο Gothenburg με σκάφος. Εύκολο. Στρίβεις δεξιά μόλις βγεις από το λιμάνι, στο πρώτο στενό (Γιβραλτάρ) στρίβεις πάλι δεξιά, όλο ευθεία, και έφτασες. Αυτή τη διαδρομή υπαγορεύει η λογική. Εκεί όμως που σταματάει η λογική ξεκινάει το VOLVO OCEAN RACE και η διαδρομή αυτή γίνεται μέσω Cape Town, Abu Dhabi, Auckland, Itajai, Newport, Λισαβώνα, με ένα pit-stop στη Χάγη κατά το τελευταίο σκέλος του αγώνα. Η μικρή αυτή «παράκαμψη» θα κάνει τους αγωνιζομένους να καλύψουν 39.000 μίλια σε έξι ηπείρους, σε διάστημα οχτώ μηνών.

Το εγχείρημα αυτό θα γίνει με ένα σκάφος 65 ποδών, χωρίς κρεβάτια, αλλά με κάτι δίχτυα για αιώρες, χωρίς ντους και με μία μόνο τουαλέτα, που έχει το μέγεθος ενός τάπερ. Τη μοιράζονται οχτώ μέλη του πληρώματος. Στην «κρουαζιέρα» αυτή δεν υπάρχει σεφ ούτε φρέσκο φαγητό, μόνο ξηρά τροφή, μπάρες ενέργειας, αποξηραμένα φρούτα και ξηροί καρποί. Ακόμα και οι κονσέρβες είναι πολυτέλεια, γιατί πιάνουν χώρο και αυξάνουν το βάρος του σκάφους. Το dress code είναι sporty casual, δηλαδή μία αλλαξιά ρούχα (αυτή που ήδη φοράνε) για όλο το ταξίδι όμως – πρωί, μεσημέρι, βράδυ και κάθε μέρα, τα ίδια. Το κόστους 6 εκατομμυρίων δολαρίων σκάφος, κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από ανθρακονήματα, δεν είναι σκάφος αναψυχής, αλλά ένα καθαρόαιμο αγωνιστικό, φτιαγμένο για μια πολύ ειδική «πάστα» αθλητών.

ο 8μελές πλήρωμα θα κληθεί να αντιμετωπίσει ίσως τις πιο αντίξοες και επικίνδυνες συνθήκες που επικρατούν σε μια αθλητική διοργάνωση. Από τυφώνες στη Νότια Κίνα, πειρατές στη Σομαλία και πλοία λαθρεμπόρων που ταξιδεύουν χωρίς φώτα πορείας μέχρι γιγάντια παγόβουνα και τεράστια κύματα. Η επιλογή του σωστού πληρώματος αποτελεί το 99% της επιτυχίας ενός σκάφους που θα τερματίσει πρώτο. Όλα τ’ άλλα, οι κίνδυνοι, η ταλαιπωρία, η στέρηση ύπνου, η πείνα, ακόμα και ο θάνατος, είναι το 1%. Καθώς όλες οι ομάδες αγωνίζονται με τον ίδιο τύπο σκάφους, ο ανταγωνισμός των πληρωμάτων είναι εντονότερος. Με «ταυτόχρονη» αναχώρηση όλων των σκαφών, το πλήρωμα που θα

«διαβάσει» καλύτερα τον καιρό, θα διαλέξει το κατάλληλο πανί και θα σχεδιάσει την «ιδανική» πορεία θα ξεχωρίσει. Ο αγώνας Volvo Ocean Race αποτελείται από εννέα σκέλη, καθένα από τα οποία αντιμετωπίζεται ως ανεξάρτητος αγώνας με βαθμολογία ανάλογη της θέσης τερματισμού. Ταξιδεύοντας για τόσο μεγάλα διαστήματα, το πλήρωμα πρέπει να έχει τόσο «γενικές» όσο και «ειδικές» γνώσεις. Ένας ηλεκτρολόγος, ένας επισκευαστής πανιών, ένας γιατρός, ένας λοστρόμος και κάποιος με γνώσεις συγκόλλησης και επισκευής ανθρακονημάτων αποτελούν το «ιδανικό» πλήρωμα. Την ομάδα συμπληρώνει ο τεχνικός επικοινωνιών και social media, ο οποίος μπορεί να είναι και δημοσιογράφος.

Big Blue

Όλα τα μέλη του πληρώματος ασχολούνται, ανεξαρτήτως ειδικότητας, με όλα τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στο ταξίδι, εκτός από τον υπεύθυνο των media, ο οποίος μπορεί να μαγειρεύει και να καθαρίζει, αλλά απαγορεύεται να ασχοληθεί με θέματα ναυτοσύνης.

Big Blue

άν κάτι «πάει στραβά» κατά τη διάρκεια του αγώνα, το πλήρωμα καλείται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα μόνο του. Οι ομάδες δεν ακολουθούνται από σκάφη ασφαλείας. Όλα τα σκάφη παρακολουθούνται ψηφιακά και οι υπεύθυνοι του VOR λαμβάνουν στίγμα από αυτά κάθε 5 λεπτά. Τα σκάφη είναι όλα εξοπλισμένα με τα πιο σύγχρονα και

τα πιο άρτια μέσα επικοινωνίας. Όλα είναι εφοδιασμένα με inmarsat δορυφορικές αντένες, τόσο για επικοινωνία όσο και για αποστολή «βαρέων» δεδομένων για social media updates και video. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, το VOR είναι σε εξέλιξη, διανύοντας την τρίτη εβδομάδα του όγδοου σκέλους του αγώνα.

Style

Man(de)code

Big blue men Οι άντρες που κολυμπάνε με χάρη, κάνουν θαλάσσια σπορ, ξέρουν να δένουν ναυτικούς κόμπους, δεν γκρινιάζουν με το αλάτι στο δέρμα τους, ούτε με τον ήλιο, ούτε με την άμμο, ούτε με τα βότσαλα, είναι φίλοι μας.

Ταρταρούγα Στην ίδια κατηγορία με το panama hat βρίσκονται και τα γυαλιά ηλίου από ταρταρούγα. Τα αγαπάμε πάντα. Alain de Botton Ο Βρετανός φιλόσοφος τα έχει γράψει πολύ καλά σχετικά με την έννοια του traveling. Στο βιβλίο του «Η τέχνη του ταξιδιού» αναφέρει ότι η ευχαρίστηση που συνοδεύει το ταξίδι έχει να κάνει με τον τρόπο σκέψης και όχι με τον προορισμό.

Popperfoto / Getty Images / Ideal Image

Panama hat Μπορεί να έχει εξελιχθεί σε αναμενόμενη επιλογή για γυναίκες και άντρες, αλλά είναι πάντα όμορφο, λιτό, κομψό, classy, ταξιδιάρικο.

της Κέλλυς Σταυροπούλου

Look σκαφάτου Στο θέαμα ενός άντρα που φοράει παπούτσια ιστιοπλοΐας, αντιανεμικό και κοντή βερμούδα και βγαίνει νωχελικά από το τζιπ του στο κέντρο της πόλης, αισθάνομαι σαν να βλέπω βατραχάνθρωπο να κάνει ορειβασία. Ηχορύπανση Ηχεία, ρακέτες, τάβλι και ανάπτυξη θεωρημάτων σε υψηλά ντεσιμπέλ με θέα το απέραντο γαλάζιο βλάπτουν σοβαρά, εκτός από το στυλ σας, και την ηρεμία των γύρω σας. Ζελέ στα μαλλιά Τα κοκαλωμένα μαλλιά που γυαλίζουν υπερβολικά έχουν κάτι το επιτηδευμένο , που δεν ταιριάζει καθόλου με το καλοκαίρι. Προτιμήστε τα φυσικό αλατισμένο look. Put the smart phone down Ένας άντρας που εμμονικά καταφεύγει στα οικεία του scroll down μεταξύ βουτιάς και πετσέτας δεν διαφέρει πολύ από μια γυναίκα που κάνει stories στο Instagram με gif καρδούλες σε ιδιωτικές στιγμές.

Ιστορίες σε δΥο τροχούς Η ιδέα δύο Αμερικανών να βάλουν μηχανή στα ποδήλατά τους το 1901 και ένα αξεπέραστο ρεκόρ ταχύτητας ενέπνευσαν την Baume & Mercier να δημιουργήσει τους συλλεκτικούς χρονογράφους Clifton Club Indian®. της Φανής Ζαφράκα-Θεμελίδη

ο 1901, όταν ο μόνος τρόπος να μετακινείται κάποιος ήταν με άλογο ή με ποδήλατο, μια φαεινή ιδέα γεννήθηκε και μαζί της η Indian Motorcycles. Όλα ξεκίνησαν όταν ο George Hendee, ένας επιχειρηματίας που πουλούσε ποδήλατα με το όνομα «American Indian», γνωρίστηκε το φθινόπωρο του 1900 με τον Oscar Hedstrom, ο οποίος βασανιζόταν από την ιδέα να προσαρμόσει έναν κινητήρα στον σκελετό ενός ποδηλάτου. Ο Hendee του ζήτησε να σχεδιάσει ένα ποδήλατο με βενζινοκινητήρα, για να το βγάλουν στην αγορά. Στις 24 Μαΐου 1901 το πρώτο δείγμα ήταν έτοιμο να παρουσιαστεί στους πιθανούς επενδυτές και η πρώτη εταιρεία μοτοσικλετών στην Αμερική είχε μόλις γεννηθεί. Εξ αρχής το project ήταν συνδεδεμένο με τον κόσμο των αγώνων και των ρεκόρ, αφού και οι δύο ιδρυτές της Indian Motorcycles μοιράζονταν το μικρόβιο

100

της ταχύτητας. Όταν μάλιστα παρουσίασαν τον δικύλινδρο κινητήρα V-twin το 1907, η εταιρεία απογειώθηκε. Έως το 1911 η Indian κυριαρχούσε σε όλες τις πίστες αγώνων, έχοντας σημειώσει 121 αναγνωρισμένα ρεκόρ ταχύτητας. Σήμερα, το εργοστάσιο της Indian εξακολουθεί να λειτουργεί στο ίδιο πνεύμα: μεγαλύτερες ταχύτητες, καλύτερες επιδόσεις, συνεχείς βελτιώσεις. Ανάλογη είναι η ιστορία της Baume & Mercier, η οποία ξεκίνησε από τη συνεργασία δύο ανδρών, των αδελφών Louis-Victor και Célestin Baume, με το άνοιγμα ενός ρολογάδικου στο χωριουδάκι Les Bois στα βουνά Γιούρα της Ελβετίας και σύντομα, στις αρχές του 1900, απέκτησε παγκόσμια φήμη, με πολλά ρεκόρ ακριβείας και βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς.

Ο χρονογράφος Clifton Club Indian® Legend Tribute Scout κυκλοφορεί σε Limited Edition 1.901 κομματιών

Ο χρονογράφος Clifton Club Indian® Legend Tribute Chief κυκλοφορεί σε Limited Edition 1.901 κομματιών

Ο χρονογράφος Clifton Club Indian® Burt Munro Tribute κυκλοφορεί σε Limited Edition 1.967 κομματιών

Ο άνθρωπος των ρεκόρ Ο Νεοζηλανδός Μπερτ Μονρό ήταν ένας απίθανος τύπος που λάτρευε τις μοτοσικλέτες. Το ενδιαφέρον του ξεκίνησε πολύ νωρίς, όταν άρχισε να συμμετέχει ερασιτεχνικά σε αγώνες και να αποκτά φήμη στον κόσμο του δίτροχου αθλητισμού. Το 1920 κατάφερε να αγοράσει μια Indian Scout, η οποία όμως δεν ξεπερνούσε τα 88,5 χλμ./ώρα. Ο Μπερτ αφιέρωσε τα επόμενα 55 χρόνια της ζωής του μαστορεύοντας στο γκαράζ του, προσπαθώντας να κάνει τη μοτοσικλέτα του ολοένα και ταχύτερη. Με αυτή τη μηχανή σημείωσε μερικά από τα σημαντικότερα ρεκόρ ταχύτητας – τρία από αυτά στις περίφημες Αλυκές Μπόνβιλ στη Γιούτα των ΗΠΑ. Το ρεκόρ του 1967 με την Indian Scout Streamliner του ήταν 184.074 μίλια/ώρα και δεν το έχει καταρρίψει κανείς έως σήμερα. Ο Μονρό αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για γενιές και γενιές μοτοσικλετιστών, ενώ η ζωή του έγινε ταινία, με τίτλο «The World’s Fastest Indian» (Ο άνθρωπος των ρεκόρ) το 2005, με πρωταγωνιστή τον Σερ Άντονι Χόπκινς.

«Ζεις περισσότερο τρέχοντας πέντε λεπτά πάνω σε μια μηχανή από ό,τι άλλοι άνθρωποι σε ολόκληρη τη ζωή τους». Μπερτ Μονρό

Το κόκκινο αεροδυναμικό κέλυφος (streamliner) με το οποίο κάλυψε την Indian Scout του έφερε τον τυχερό του αριθμό 35 σε μαύρο και κίτρινο χρώμα. Το ίδιο έμβλημα εμφανίζεται στο καντράν του νέου χρονογράφου Clifton Club Indian® Burt Munro Tribute που δημιούργησε η Baume & Mercier σε συλλεκτική έκδοση 1.967 κομματιών, εις ανάμνηση της μεγάλης νίκης του Μονρό πριν από μισό αιώνα. Η 44 χιλιοστών ατσάλινη κάσα έχει ταχυμετρική κλίμακα, με τον αριθμό 184 mph να ξεχωρίζει (το ρεκόρ του Μονρό το 1967). Η Baume & Mercier δημιούργησε άλλους δύο συλλεκτικούς χρονογράφους στη συλλογή Clifton Club Indian. Ονομάζονται «Indian Legend» και ο πρώτος είναι εμπνευσμένος από την εμβληματική ελαφριά μοτοσικλέτα Indian Scout, ενώ ο δεύτερος παραπέμπει στο βαρύτερο μοντέλο Chief με τον περίφημο κινητήρα Indian ThunderStroke 111 V-twin. Κάθε έκδοση κυκλοφορεί σε 1.901 αντίτυπα (από το 1901, το έτος ίδρυσης της Indian). www.baume-et-mercier.com Αποκλειστικός αντιπρόσωπος: Φλαμ Ελλάς (τηλ. 210-3314653-5) 101

Jack GarofaloÂ / Paris Match, National Motor Museum / Heritage Images / Getty Images / Ideal Image

About

102

Cannes Magnifique της Μαριανίνας Πάτσα

ν υπάρχει κάποιο γεγονός που θα μπορούσε ποτέ να εκθρονίσει τα Όσκαρ, αυτό είναι το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Το Cannes Film Festival χαρακτηρίζεται από ποικιλομορφία σε κόσμο και ιδέες, καθώς φιλοξενεί καλλιτέχνες του σινεμά όλων των εθνικοτήτων και από κάθε πιθανό και απίθανο μέρος του κόσμου. Προβάλλει ταινίες που διαγωνίζονται για πολλά διαφορετικά βραβεία, με πιο εμβληματικό και σημαντικό τον Χρυσό Φοίνικα (Palm d’Or). Είναι μια τέλεια εβδομάδα για τους εθισμένους του σινεμά να λιώσουν σε προβολές και συνεντεύξεις, είναι όμως και ένα μεγάλο πάρτι, ένα γκαλά μόδας που εξαπλώνεται στη Γαλλική Ριβιέρα και –για όσους είναι τυχεροί– μια τρομερή ευκαιρία δικτύωσης. Η 71η έκδοση του φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε από τις 8 έως τις 19 Μαΐου στο Palais des Festivals et des Congrès. Η Cate Blanchett χρίστηκε πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, διαδεχόμενη τον Pedro Almodóvar, ενώ ο Benicio Del Toro χρίστηκε πρόεδρος για το βραβείο Un Certain Regard, διαδεχόμενος την Uma Thurman.

Φωτογράφοι στην ιδιωτική προβλήτα του Carlton, φωτογραφίζοντας τρεις νεαρές στάρλετ κατά τη διάρκεια του 10ου Διεθνούς Φεστιβάλ των Καννών.

Οι Κάννες είναι επιλεκτικές. Οι νίκες περασμένων ετών είναι εμβληματικές –από το «Apocalypse Now» έως το «Pulp Fiction»–, ενώ πολλοί εξέχοντες κινηματογραφιστές ξεκίνησαν τη μεγάλη σταδιοδρομία τους εδώ, ανάμεσά τους και οι Quentin Tarantino και Steven Soderbergh. Φέτος η κριτική επιτροπή του Διαγωνιστικού έδωσε τον Χρυσό Φοίνικα στον Γιαπωνέζο σκηνοθέτη Hirokazu Kore-eda για την ταινία «Shoplifters». 103

τη φετινή διοργάνωση δεν έλειψαν οι διαμαρτυρίες, τα ευτράπελα και μερικές πρωτοτυπίες που πιστεύουμε ότι ήταν αχρείαστες: Η διαμάχη του φεστιβάλ με το Netflix είχε ως αποτέλεσμα το δεύτερο να αποσύρει τις παραγωγές του από όλα τα τμήματα. Για πρώτη φορά, το φεστιβάλ επέλεξε δημοσιογράφοι και κριτικοί να βλέπουν τις ταινίες του Επίσημου Προγράμματος μετά την gala πρεμιέρα τους, για να μην «πληγώνουν» τους συντελεστές και την εικόνα της ταινίας. Η ηθοποιός και μέλος της κριτικής επιτροπής Kristen Stewart πέταξε τα τακούνια της και περπάτησε ξυπόλυτη στο κόκκινο χαλί, ως στάση διαμαρτυρίας για το επιβεβλημένο dress code στις γυναίκες που απαιτεί κομψά μα βασανιστικά ψηλοτάκουνα. Μάλιστα σε μερικές γυναίκες που φορούσαν επίσημα μεν, αλλά ίσια παπούτσια, απαγορεύτηκε η είσοδος μέχρι να πάνε να αλλάξουν. Και μετά το σκάνδαλο Winestein που πήρε επικές διαστάσεις, καλού-κακού το φεστιβάλ είπε να προστατευτεί από τέτοιες δυσάρεστες καταστάσεις και απέκτησε μέχρι και τηλεφωνική γραμμή καταγγελίας για σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Όμως, ό,τι κι αν έγινε φέτος στις Κάννες, το φεστιβάλ του 1968 μάλλον μέχρι στιγμής είναι αυτό με τα μεγαλύτερα ευτράπελα, αλλά και την πιο βαρυσήμαντη ιστορία. Μια εποχή που άλλαξε τον κόσμο δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο το σινεμά. Έτσι, τον Μάη του 1968 Γάλλοι σκηνοθέτες καταλαμβάνουν την Ταινιοθήκη του Παρισιού, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την απομάκρυνση του διευθυντή της, Henri Langlois. Παράλληλα, σπουδαίοι δημιουργοί, όπως οι Jean-Luc Godard, François Truffault και Roman Polanski, διακόπτουν το Φεστιβάλ των Καννών κατηγορώντας το ως καθεστωτικό. Οι καλεσμένοι πήγαν σπίτια τους και δημιουργοί όπως ο Miloš Forman δεν είδαν ποτέ την ταινία τους να προβάλλεται εκεί. Όμως δεν πειράζει. Η ιστορία δίνει σε όλους τη θέση που τους αξίζει – ή έστω σε αυτούς τους τυχερούς που πάνε στις Κάννες.

104

About

Κομψές κυρίες μπροστά σε μια Aston Martin DB2-4, έξω από το ξενοδοχείο Carlton, το 1955. 105

Splash To καλοκαίρι είναι εδώ και το μπλε της θάλασσας μας καλεί! Είτε είστε θιασώτες του βυθού είτε λατρεύετε το νερό και τα υδάτινα σπορ, υπάρχει ένα ρολόι για κάθε βαλάντιο και για κάθε περίσταση. Φωτογραφίες: Σπύρος Αναστασάτος, Styling: Μάνθος Δελλατόλας, Επιμέλεια ρολογιών: Φανή Ζαφράκα-Θεμελίδη HUBLOT Big Bang Unico GMT με κάσα 45 mm από τιτάνιο, σκελετωμένο καντράν με δεύτερη ώρα και κεντρικό δείκτη GMT, αυτόματο manufacture μηχανισμό UNICO με 72 ώρες αυτονομίας, λουράκι από μαύρο και μπλε καουτσούκ, στεγανό μέχρι 100 μ. (Gofas Jewelry). LONGINES Hydroconquest με βιδωτή κάσα 44 mm από ατσάλι, στεγανή μέχρι 300 μ., περιστρεφόμενη στεφάνη, μπλε καντράν με φωσφορίζουσες ενδείξεις και δείκτες, ελβετικό quartz μηχανισμό με ημερομηνία και μπρασελέ από ατσάλι με διπλό κούμπωμα ασφαλείας και καταδυτική προέκταση (Swatch Group Greece). TAG HEUER Aquaracer Calibre 16 Automatic Chronograph με κάσα 43 mm από ατσάλι, στεγανό μέχρι 300 μ. βάθος, περιστρεφόμενη στεφάνη από μαύρο κεραμικό, αυτόματο μηχανισμό χρονογράφου με ημερομηνία και λουράκι από αδιάβροχο ύφασμα (Gofas Jewelry). 106

Style

BLANCPAIN Fifty Fathoms Bathyscaphe με κάσα 43,6 mm από γκρι κεραμικό, περιστρεφόμενη στεφάνη από μπλε κεραμικό με ενδείξεις ώρας από Liquidmetal, αυτόματο μηχανισμό και λουράκι από αδιάβροχο καμβά. Είναι στεγανό μέχρι 300 μ. (Kassis). OMEGA Seamaster Planet Ocean 600M με κάσα 43,5 mm από ατσάλι, στεγανό μέχρι 600 μ. βάθος, αυτόματο μηχανισμό Omega Co-Axial Master Chronometer, περιστρεφόμενη στεφάνη και καντράν από μπλε κεραμικό και λουράκι από δέρμα με εσωτερική επίστρωση καουτσούκ (Swatch Group Greece). ROLEX Oyster Perpetual DeepSea (έκδοση 2018) με κάσα 44 mm από oystersteel, στεγανό μέχρι 3.900 μ. βάθος, μαύρη κεραμική περιστρεφόμενη στεφάνη, ντεγκραντέ μπλε-μαύρο καντράν, αυτόματο μηχανισμό με 70 ώρες αυτονομίας και μπρασελέ με σύστημα προέκτασης Fliplock (Rolex Hellas). 107

TISSOT Seastar 1000 Powermatic 80 με κάσα 43 mm από ανοξείδωτο ατσάλι 316L, στεγανό μέχρι 300 μ. βάθος, περιστρεφόμενη στεφάνη, ελβετικό αυτόματο μηχανισμό με 80 ώρες αυτονομίας και λουράκι από μαύρο καουτσούκ (Swatch Group Greece). HAMILTON Khaki Navy Scuba με κάσα 40 mm από ανοξείδωτο ατσάλι, στεγανό μέχρι 100 μ., βιδωτή κορόνα, κρύσταλλο ζαφειριού, αυτόματο μηχανισμό με ημερομηνία και λουράκι από ύφασμα τύπου ΝΑΤΟ (Swatch Group Greece). TUDOR Pelagos Left-handed (γι’ αυτό έχει την κορόνα στα αριστερά), με κάσα 42 mm από τιτάνιο με μαύρη κεραμική στεφάνη, βαλβίδα ηλίου, αυτόματο μηχανισμό με ενεργειακή αυτονομία 70 ωρών και μπρασελέ από τιτάνιο. Είναι στεγανό μέχρι 500 μ. βάθος (Rolex Hellas). 108

Style

THORTON #Ivar με βιδωτή κάσα 47 mm και μπρασελέ από ανοξείδωτο ατσάλι σε απόχρωση IP Gun, καντράν τύπου «σάντουιτς» με δεύτερη ώρα, 24ωρη ένδειξη και ημερομηνία, ιαπωνικό quartz μηχανισμό, στεγανό μέχρι 50 μ. (Timebox). SWATCH Stand Hall Chronograph με κάσα 42 mm από πλαστικό, ελβετικό quartz μηχανισμό χρονογράφου με ημερομηνία, ορυκτό κρύσταλλο και λουράκι σιλικόνης. Είναι ανθεκτικό μέχρι 30 μ. (Swatch Group Greece). CASIO G-Shock Gulfmaster με κάσα 48 mm από ατσάλι και ρητίνη, ιαπωνικό quartz μηχανισμό με χρονογράφο, παγκόσμια ώρα σε 31 χρονικές ζώνες, θερμόμετρο, βαρόμετρο, αλτίμετρο, βαθύμετρο, ψηφιακή πυξίδα κ.ά., στεγανό μέχρι 200 μ. βάθος (ΕΛΜΗ Systems). 109

Βαμβακερό φλοράλ πουκάμισο Gant (Notos). Βαμβακερό Τ-shirt Dsquared2 (Attica the Department Store). Τζόκεϊ Superdry (Shop & Trade). Γυαλιά ηλίου Robert La Roche (Οπτικά Κόκκορης). Σαγιονάρες Dsquared2 (Attica the Department Store). Πετσέτα θαλάσσης Hackett (Shop & Trade). Μαγιό Intimissimi (Intimissimi Uomo). Ρολόι Swatch Chrono Plastic «YEL-LOL» (Swatch Group Greece). 110

Style

Γυαλιά ηλίου Lozza (De Rigo Hellas). Ψάθινο καπέλο Tommy Hilfiger (Attica the Department Store). Βαμβακερή ζακέτα Lacoste (Notos). Ρολόι MIDO Ocean Star, στεγανό στα 200 μ. (Swatch Group Greece). Δερμάτινη ζώνη Tommy Hilfiger (Attica the Department Store). Βαμβακερή μαρινιέρα Τ-shirt Gant (Attica the Department Store). Boat shoes σουέντ Clarks (Attica the Department Store). Βαμβακερή βερμούδα Napapijri (Attica the Department Store). 111

Πουκάμισο και τζιν παντελόνι, John Varvatos (Attica the Department Store), καπέλο από προσωπική συλλογή, γυαλιά ηλίου Lozza (De Rigo Hellas), δερμάτινη ζώνη The Bostonians (Notos), καφέ δερμάτινα παπούτσια Clarks (Attica the Department Store). 112

Style

Πουλόβερ ριγέ Navy & Green (Attica the Department Store), Πουκάμισο Corneliani (Attica the Department Store), καπέλο από προσωπική συλλογή, γυαλιά ηλίου Trussardi (De Rigo Hellas), σακάκι Antony Morato (Shop & Trade), τζιν παντελόνι Pepe Jeans (Shop & Trade), pochette από προσωπική συλλογή. 113

Ζακέτα και κοντομάνικο μπλουζάκι Falconeri (Golden Hall), πράσινο και ριγέ μαγιό Intimissimi Uomo (The Mall Athens), τσάντα Hackett (Shop & Trade), παπούτσια από προσωπική συλλογή, γυαλιά ηλίου Carolina Herrera (De Rigo Hellas). 114

Style

Ριγέ μαγιό Superdry (Shop & Trade), μπορντό μαγιό Gant (Attica the Department Store), μπλε μαγιό Lacoste (Attica the Department Store), γυαλιά ηλίου Sting (De Rigo Hellas), λευκή μπλούζα John Varvatos (Attica the Department Store). 115

Wellness BLUE IS HEALTHY του Βησσαρίωνα Ζέρβα

στορικά και παραδοσιακά, οι ιατροί και οι Θεραπευτές συνιστούσαν στους ασθενείς τους να πηγαίνουν στη θάλασσα για να διαχειριστούν ψυχοσωματικές και μυοσκελετικές δυσλειτουργίες. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της σύγχρονης Ιατρικής, πρωτοχρησιμοποιώντας τον όρο «θαλασσοθεραπεία», συνιστούσε εισπνοές θαλάσσιας αύρας ως φάρμακο για διάφορες ασθένειες. Τα οφέλη του θαλασσινού νερού είναι πάρα πολλά. Περιέχει περισσότερα από 80 ευεργετικά συστατικά για τον οργανισμό μας, όπως χλωριούχο νάτριο, κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, πυρίτιο, βιταμίνες, αμινοξέα και άλλα σημαντικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία τα οποία το δέρμα μας έχει την ικανότητα να απορροφήσει. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι κατ’ αρχήν ιδιαίτερα ωφέλιμο για το δέρμα σε καταστάσεις όπως η ψωρίαση, η ακμή και τα δερματικά εκζέματα.

Το κολύμπι στη θάλασσα, λόγω της έκθεσης του οργανισμού στο περιβάλλον του άλατος, βοηθά στη μείωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας και άλλων προβλημάτων του αναπνευστικού συστήματος. Ως προς το μυοσκελετικό σύστημα, η κολύμβηση μας προσφέρει ευεξία και αιμάτωση σε αρθρώσεις και μυς, βελτιώνει τη μυϊκή τόνωση, την ευκαμψία και την ελαστικότητα του σώματος. Στο ψυχικό και στο διανοητικό επίπεδο το θαλασσινό νερό επιδρά χαλαρωτικά και αγχολυτικά. Η επαφή μας δε με το κρύο νερό ενεργοποιεί υποδόριους υποδοχείς, που με τη σειρά τους απελευθερώνουν ενδορφίνες, κορτιζόλη και αδρεναλίνη. Εκτός απ’ αυτό, έχει ερευνητικά αποδειχθεί ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Όσοι είστε φανατικοί της ηλιοθεραπείας και ένα από τα επιχειρήματά σας είναι ότι αποφεύγετε το νερό επειδή έχει πολλά βακτήρια, ίσως σας αποθαρρύνει μια πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Environmental Science & Technology. Εκεί αναφέρεται πως οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι την τελευταία δεκαετία τα επίπεδα βακτηρίων στις αμμουδιές είναι 10-100 φορές υψηλότερα απ’ ό,τι στο θαλασσινό νερό.

* Ο Βησσαρίων Ζέρβας είναι πτυχιούχος του School of Physical Education & Sport Science (Aristotle University), Master στο Holistic Health Care & Rehabilitation (CL Pennsylvania University), πιστοποιημένος σύμβουλος «Ολικού Μυαλού» (HBDI), ειδικός επιστημονικός σύμβουλος στην ολιστι-

116

κή θεραπευτική – πρόληψη και αποκατάσταση μυοσκελετικών παθήσεων. Με πολυετή εμπειρία στην εκπαίδευση στελεχών επιχειρήσεων και αθλητών στους τομείς Holistic Health & Wellness, Corrective Training, Nutri Detox. Contact info: zervvis@yahoo.gr

117

Getty Images / Ideal Image

SUnSCrEENS FOr THE SUMMER Για την πόλη αλλά και τις αποδράσεις μας στη θάλασσα το αντηλιακό είναι απαραίτητο για το πρόσωπο και το σώμα μας. Προτιμήστε αντηλιακά που προστατεύουν από τη UVA και τη UVB, και καλό καλοκαίρι… • Estée Lauder Bronze Gooddess αντηλιακό σώματος SPF 30 • La Prairie αντηλιακό προσώπου SPF 50 • Sensai Bronzing Gel SPF 6 • Biotherm Homme UV Defense Sport SPF 30 118

Style

• Sensai Cellular Protective αντηλιακό σώματος SPF 30 • Estée Lauder αντηλιακό προσώπου SPF 30 • Clarins Spray Solaire αντηλιακό σώματος SPF 20 119

MANCODE StYlish Traveller Candle To Mancode Oriental Monastery Candle αποτελεί ένα vintage μονοπάτι του σύγχρονου ταξιδιώτη σε όλες τις αισθήσεις. Cedarwood εμπλουτισμένο με πολύτιμα καρυκεύματα σε μια μυστική αυλή. Διαθέσιμο στο mancodeshop.com και σε επιλεγμένα σημεία πώλησης.

120

Style

MANCODE HAVANA The New Fragrance Δέρμα, πούρο, ξύλο κέδρου και κουβανέζικα λουλούδια συνδυάζονται σε ένα eau de parfum με τον χαρακτήρα ενός ταξιδιώτη του κόσμου και την αυθεντική αίσθηση της Αβάνας. Διαθέσιμο στο mancodeshop.com και σε επιλεγμένα σημεία πώλησης.

121

Movie

El Gancho του Απόστολου Κοτσάμπαση

προστά το Μικρολίμανο, νωρίς, πρωί Κυριακής, με τα κατάρτια από τα σκάφη να υψώνονται δίπλα το ένα με το άλλο, άρωμα θάλασσας, αρχή του καλοκαιριού, αίσθηση μοναδική. Ένα ξύλινο yacht βγαίνει σιγά προς τα ανοιχτά. Τα πανιά του λευκά, καμπυλώνονται από το ελαφρό αεράκι. Η εικόνα αυτή «ντυμένη» με τη μουσική από το εισαγωγικό κομμάτι της ταινίας «Το Αγκίστρι», να ακούγεται δυνατά, πάντα μου έφερνε κάτι σαν νοσταλγία μιας εποχής εντελώς διαφορετικής. Νότες με cosmopolitan allure. Η μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου, κορυφαίο soundtrack κατά τη γνώμη μου, ενεργοποιεί αναμνήσεις και τις μεταφέρει με έναν εξαιρετικό τρόπο στο σήμερα. Ο Κλέαρχος Κονιτσιώτης υπήρξε ένας παραγωγός του κινηματογράφου ο οποίος είχε το βλέμμα του στραμμένο προς το εξωτερικό, επιδιώκοντας τη διεθνή προβολή των ταινιών του. Στο πλαίσιο αυτό, μια μέρα είπε την υπόθεση της ταινίας «Το Αγκίστρι» στον Χατζηνάσιο, με τον οποίο ήταν φίλοι, και ζήτησε να του γράψει ένα θέμα ερωτικό, ένα καταδίωξης και ένα αγωνίας. Ο συνθέτης διάβασε το σενάριο και ξεκίνησε να γράφει τη μουσική χωρίς να έχει δει την ταινία. Η πλοκή αφορούσε σε κοσμοπολίτικη ίντριγκα με ένα ερωτικό τρίγωνο, η οποία εξελίσσεται κατά τη διάρκεια μιας ιστιοπλοϊκής regatta, πάνω σε ένα yacht στο Αιγαίο και στα ελληνικά νησιά, κάποιο καλοκαίρι. Πρωταγωνίστρια ήταν η εκρηκτική Barbara Bouchet και σκηνοθέτης ο Ερρίκος Ανδρέου. «Το Αγκίστρι» έκανε μεγαλύτερη επιτυχία διεθνώς απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Ενδεικτικός και ο τίτλος του άρθρου που διαβάζετε, «El Gancho», από την ισπανόφωνη εκδοχή της. Το διεθνές καστ συμπλήρωναν οι Günther Stoll στον ρόλο του Έλληνα κροίσου, ο Robert Behling ως ο αντίζηλος playboy εραστής που σχεδιάζει τη δολοφονία του μαζί με την όμορφη γυναίκα του. Από ελληνικής πλευράς έπαιζαν οι Σοφία Ρούμπου, Γιώργος Κυρίτσης και Ντίνος Καρύδης.

122

Alamy / Visual Hellas

Η Barbara Bouchet με τον συμπρωταγωνιστή της, Γερμανό ηθοποιό Günther Stoll, στα γυρίσματα της ταινίας το 1976.

123

FABIO BUZZI THE SPEED MASTER

της Κέλλυς Σταυροπούλου

abio Buzzi. Οι Ιταλοί τον αποκαλούν FB, που είναι άλλωστε και η επωνυμία της εταιρείας του. Και μπορεί αυτά τα δύο γράμματα σε συνδυασμό να μας θυμίζουν το Facebook, αλλά αφενός η FB Design boats προϋπήρχε αυτού, αφετέρου για τους γνώστες είναι συνδεδεμένα με τα πιο δυνατά, γρήγορα, όμορφα και ανθεκτικά σκάφη στον κόσμο. Η ιστορία του Fabio Buzzi εν πλω αρχίζει πίσω στο 1978, όταν άρχισε να συμμετέχει σε offshore αγώνες και την ίδια χρονιά κέρδισε το ευρωπαϊκό και το ιταλικό πρωτάθλημα στην κατηγορία Class 3, ενώ την επόμενη χρονιά κατέκτησε το παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας. Σήμερα είναι 66 ετών και έχει κερδίσει συνολικά 52 παγκόσμια πρωταθλήματα και έχει κατακτήσει 40 παγκόσμια ρεκόρ ταχύτητας. Και όμως, τα σπουδαία «νέα» είναι άλλα για τον Fabio Buzzi. Το πάθος του για τη θάλασσα φαίνεται ότι ήταν το έναυσμα για να γράψει ιστορία όχι ως αθλητής ή designer σκαφών αναψυχής, αλλά μάλλον ως επιχειρηματίας ή και στρατηγικός συνεργάτης κρατών. Η FB Design έχει κύκλο εργασιών ύψους 10 εκατ. ευρώ ετησίως όχι χάρις στα σκάφη αναψυχής ούτε στα αγωνιστικά. Τα γρήγορα σκαριά της και η μοναδική τεχνολογία που εφηύρε τράβηξαν το ενδιαφέρον κυβερνήσεων και αρχηγών κρατών. Συγκεκριμένα η FB Design ήταν ο βασικός προμηθευτής ταχύπλοων πολεμικών σκαφών του Ιράν. Μάλιστα σε έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών αναφέρεται ότι τα γρήγορα σκάφη του Fabio Buzzi που ήρθαν στην κατοχή των ιρανικών δυνάμεων ήταν ο βασικός λόγος που η Ουάσιγκτον φοβόταν το ενδεχόμενο σύγκρουσης μεταξύ της Τεχεράνης και της Δύσης. Η συνεργασία αυτή διεκόπη. Όμως, κάπως έτσι ένας επίδοξος θαλασσόλυκος με σπουδές μηχανολόγου μπορεί να αφήσει το αποτύπωμά του στην παγκόσμια ιστορία.

124

125

Courtesy of fbdesign.com

Big Blue ΣιΩπηλός Κόσμος Jacques-Yves Cousteau του Μισέλ Νικολαρέα

Jacques Cousteau αισθάνεται ευτυχισμένος στην τοποθεσία Βυθός» θα ήταν ένα από τα status updates του JYC, αν ζούσε σήμερα. «Είμαι σίγουρος ότι ο παππούς μου θα λάτρευε τις νέες τεχνολογίες», παραδέχεται ο εγγονός του, Philippe Cousteau. Μα δεν χωράει αμφιβολία. Πολλά από τα πράγματα που κάνουμε σήμερα με μια GoPro ή μ’ ένα smartphone ο JYC τα έκανε πριν από 60+ χρόνια και η συμβολή του τόσο στην εξέλιξη της τεχνολογίας όσο και στην «τέχνη της αφήγησης» είναι τεράστια. Γιατί, εκτός από εξερευνητής και θαλασσοπόρος, ήταν και ένας καταπληκτικός «αφηγητής». Ο JYC δεν ήταν δημόσιος υπάλληλος, ούτε καν ιδιωτικός. Δεν δούλευε για ερευνητικό κέντρο ή για λογαριασμό κρατικής υπηρεσίας, όπου οι έρευνές του θα έμπαιναν σε κάποιο επιστημονικό δοκίμιο, για να διαβαστούν από ένα «συγκεκριμένο» 126

επιστημονικό κοινό, να σχολιαστούν σε κάποιο συμπόσιο και έπειτα να αρχειοθετηθούν και να φυλαχθούν στη βιβλιοθήκη ενός ιδρύματος. Ήταν ένας μοντέρνος «παραμυθάς». Γιγάντια καλαμάρια, πολύχρωμες μέδουσες μπαλαρίνες, σαλάχια «διαστημόπλοια», καρχαρίες δολοφόνοι, «νταλίκες» φάλαινες σε κονβόι είναι μερικοί από τους ήρωες των «παραμυθιών» του, γιατί τα ντοκιμαντέρ του μόνο με παραμύθια μπορούν να συγκριθούν. Αν ο βραβευμένος με 2 Όσκαρ και 10 Έμμυ κινηματογραφιστής ζούσε σήμερα, το Instagram του θα είχε εκατομμύρια followers και κάθε fb live video του θα γινόταν viral. Ο Mike Horn, ο μεγαλύτερος εν ζωή εξερευνητής, γεννημένος το 1966 (προ Internet εποχή) είναι ένας από τους χιλιάδες ανθρώπους που έχει εμπνεύσει και επηρεάσει ο JYC. Ο ίδιος μάς λέει: «Όταν ήμουν

AfP Images / Visual Hellas

παιδί, το μόνο που ήθελα ήταν να βρεθώ στο “Καλυψώ”, το σκάφος του Cousteau. Ήταν το μόνο πρόγραμμα στην τηλεόραση που οι γονείς μου επέτρεπαν να παρακολουθώ. Έγραψα εκατοντάδες γράμματα στην παραγωγή να με στείλουν εκεί». Ως πρωτοπόρος, έχοντας από το 1943 κατασκευάσει την πρώτη αυτόνομη στολή κατάδυσης και την πρώτη αδιάβροχη θήκη κάμερας, δεν σταμάτησε ποτέ να εξελίσσεται. Το 1948, μαζί με τον Philippe Tailliez, πραγματοποίησε την πρώτη υποβρύχια αρχαιολογική αποστολή σε αναζήτηση του ρωμαϊκού ναυαγίου «Mahdia», σηματοδοτώντας έτσι την έναρξη της ενάλιας αρχαιολογίας. Το 1953 εκδίδει το πρώτο του βιβλίο, «Ο σιωπηλός κόσμος», το οποίο γίνεται best seller, ξεπερνάει τα 5 εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράζεται σε 22 γλώσσες.

Το 1966 αρχίζει τη συνεργασία του με το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο ABC. Η ωριαία εκπομπή «Ο κόσμος του Jacques-Yves Cousteau» «σπάει» τα μηχανάκια των τηλεμετρήσεων. Εκατομμύρια τηλεθεατές καθηλώνονται μπροστά στους δέκτες. Ο ίδιος αντιλαμβάνεται τη «δύναμη» που έχει αυτό το καινούργιο μέσο στον κόσμο και αποφασίζει με τη δουλειά του να περάσει ένα μήνυμα αφύπνισης σχετικά με την καταστροφή του θαλάσσιου οικοσυστήματος και να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο στην προσπάθεια αποκατάστασής του. Για τον ίδιο λόγο ιδρύει το 1973 την Cousteau Society. Ο JYC πέθανε το 1997. Δεν πρόλαβε να κάνει fly-board ούτε κατάδυση με seabob. Ευτυχώς, όμως, οι εμπνευστές τους πρόλαβαν να δουν τα ντοκιμαντέρ του. 127

ParleY FOR the Oceans Save the sea, save the planet της Μαριανίνας Πάτσα

Courtesy of Parley for the Oceans

128

άθε δεύτερη ανάσα που παίρνουμε μας δίνεται από τους ωκεανούς. Από τους ίδιους ωκεανούς τους οποίους σκοτώνουμε καθημερινά με ποικίλους τρόπους: Ψάρια ταϊσμένα με πλαστικό που τελικά καταλήγουν στο πιάτο μας. Υπεραλίευση. Περιβαλλοντική μόλυνση. Καρχαρίες που καταλήγουν στο τραπέζι μας μόνο για το πτερύγιό τους. Πεθαίνουμε κι εμείς μαζί τους. Εκτός κι αν δράσουμε συλλογικά.

129

ο Parley for the Oceans ψάχνει λύσεις και ιδέες πάνω στην αντιμετώπιση των μεγαλύτερων απειλών για το πιο σημαντικό οικοσύστημα του πλανήτη μας, ώστε να καταφέρει να αντιστρέψει τις βλάβες, πριν χάσουμε έναν θησαυρό που μόλις αρχίσαμε να διερευνούμε και ακόμη δεν καταλαβαίνουμε πλήρως: το υγρό μπλε σύμπαν των θαλασσών. Ουσιαστικά, είναι ο χώρος όπου πάσης φύσεως δημιουργοί, καλλιτέχνες, εφευρέτες, επιστήμονες, εταιρείες και δράσεις συναντιούνται με σκοπό τη διάσωση των ωκεανών μας. Είναι η πλατφόρμα που με τη βοήθεια όλων μας θέλει πάση θυσία να διαψεύσει τους επιστήμονες, οι οποίοι προβλέπουν πως έως το 2025 όλα τα οικοσυστήματα των κοραλλιογενών υφάλων στον κόσμο θα έχουν εξαφανιστεί, ενώ μέχρι το 2048 θα έρθει και η κατάρρευση όλων των εμπορικών τύπων αλιείας. Η αλλαγή της ανθρώπινης νοοτροπίας και συμπεριφοράς, αλλά και η δημιουργία νέων συστημάτων και υλικών φιλικών προς την οικολογία, είναι το ζητούμενο.

130

Document

131

132

Document

πλατφόρμα του Parley ενώνει τις δυνάμεις δημιουργών και εταιρειών, όπως η Stella Mc Cartney και η Adidas, όπου πλέον φτιάχνουν παπούτσια και αξεσουάρ από ανακυκλωμένο πλαστικό, αντικαθιστώντας τον αντι-οικολογικό πολυεστέρα. «Για να επιτύχουμε τον στόχο μας, πρέπει να βρούμε τρόπους για να συγχρονίσουμε το οικονομικό σύστημα της ανθρωπότητας με το οικοσύστημα της φύσης», λέει ο ιδρυτής της Parley for the Oceans, Cyrill Gutch. Κάτω από την ομπρέλα της Parley, η Corona ενώνει τους σέρφερ του κόσμου σε 100 νησιά, ώστε να μαζευτούν χιλιάδες γόπες τσιγάρων που φυτεύτηκαν στις παραλίες. Η Parley όμως ενώνει και τις φωνές εθελοντών που καθαρίζουν τις παραλίες του Μπαλί, αλλά και μικρών μαθητών της Αγγλίας, που μετατρέπουν το μάθημα της γλώσσας σε καμπάνια η οποία προτρέπει τους ενήλικες να βγάλουν από τη ζωή τους τα πλαστικά καλαμάκια (για αρχή).

«Το πλαστικό είναι ένας ελαττωματικός σχεδιασμός. Δεν μπορούμε να το διορθώσουμε από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά μπορούμε όλοι να λάβουμε μέτρα για να δημιουργήσουμε αλλαγή», διαβάζει κανείς στην ιστοσελίδα της Parley, καθώς μια τεράστια μπλε φάλαινα κάνει μακροβούτι στη φωτογραφία πάνω από το κείμενο. Και αν σταθεί κανείς να θαυμάσει αυτή την ομορφιά για ένα λεπτό και συνειδητοποιήσει πως ίσως να μην υπάρχει πια σε λίγα χρόνια εξαιτίας μας, είναι αρκετό για να ξεχωρίσει επιτόπου τα σκουπίδια του σπιτιού του και να τα πάει στην ανακύκλωση.

133

Motors Elegance on the move

Courtesy of rmsothebys.com

του Θάνου Βεργή

Ferrari 250 κατασκευάστηκε από το 1953 έως το 1964. Η πιο επιτυχημένη πρόωρη γραμμή της εταιρείας, η σειρά 250, περιλάμβανε διάφορες παραλλαγές. H αρχική Pininfarina Series Ι 250 GT Cabriolet παρουσιάστηκε στη Γενεύη το 1957. Περίπου 36 κομμάτια δημιουργήθηκαν πριν από την παρουσίαση μιας δεύτερης σειράς στο Παρίσι το 1959. Αυτή η τελευταία, την οποία βλέπετε στις φωτογραφίες, είχε περισσότερα κοινά με την Berlinetta. Συνολικά κατασκευάστηκαν

134

200 αυτοκίνητα της σειράς II. Η Grand Tourer της ιταλικής φίρμας εξέπεμπε μια μοναδική αύρα elegance & luxury. Φορούσε κινητήρα V12 3 λίτρων, με 5τάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο, και στον δρόμο τραβούσε τα βλέμματα. Όπως είναι αναμενόμενο, στις δημοπρασίες μεγάλων οίκων οι τιμές πώλησής της έχουν 7 ψηφία. Το περιοδικό Motor Trend Classic κατέταξε την 250 GT Cabriolet και το 9ο Coupé στον κατάλογο των δέκα «Greatest Ferraris όλων των εποχών».

135

Motors

smart fortwo Brabus Μικρός πύραυλος του Άρη Γαλανόπουλου

δώ και περίπου 20 χρόνια το smart κλέβει πολλές καρδιές χάρη στο στυλ, στην ευελιξία και στην οικονομία που προσφέρει. Είναι το ιδανικό όχημα για την πόλη. Το μήκος είναι 2,74 μέτρα και το πλάτος 1,67 μέτρα, ενώ η μηχανολογική γκάμα περιορίζεται σε μικρούς και οικονομικούς κινητήρες. Ωστόσο, η Mercedes-Benz δεν έμεινε εκεί, καθώς αποφάσισε να δημιουργήσει την έκδοση Brabus, η οποία αποτελεί τη βελτιωμένη εκδοχή του λιλιπούτειου μοντέλου τόσο αισθητικά όσο και μηχανικά. Ξεκινώντας από το τελευταίο, ένας τρικύλινδρος τούρμπο κινητήρας των 898 κ.εκ. κρύβεται στο πίσω μέρος του smart fortwo Brabus, ο οποίος αποδίδει 109 ίππους και 170 Nm ροπής. Το αποδοτικό μοτέρ συνδυάζεται με ένα αισθητά βελτιωμένο αυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη 6 σχέσεων (DCT), επιτρέποντας στον μικρό «πύραυλο» να επιταχύνει και να φτάνει τα 100 km/h από στάση σε μόλις 9,5 sec. Ο κατασκευαστής όρισε ως μέγιστη ταχύτητα τα 165 km/h και, σύμφωνα με το εργοστάσιο, η μέση κατανάλωση είναι 4,5 lt/100 km και οι εκπεμπόμενοι ρύποι είναι 102 g/km. Ο αγριεμένος ήχος του κινητήρα ταιριάζει με τη βελτιωμένη εξάτμιση, ενώ η σπορ ανάρτηση και το σωστό «βάρος» του τιμονιού ολοκληρώνει τη φιλοσοφία ενός σπορ αυτοκινήτου πόλης. Στο εσωτερικό υπάρχουν σπορ μπάκετ δερμάτινα καθίσματα με την επιλογή θέρμανσής τους από τους εμπρός επιβάτες, το ταμπλό που συνδυάζει δέρμα και ύφασμα, το στροφόμετρο και το αναλογικό ρολόι. Οι καινοτόμες λύσεις infotainment του smart παρέχουν πολλές δυνατότητες – και υπακούν τις εντολές. Xάρη στην ενσωμάτωση Android Auto, μπορείτε να χρησιμοποιείτε το Andoid smartphone σας με ασφάλεια και άνεση στο αυτοκίνητο – και να το χειρίζεστε μέσω της οθόνης του smart Media-System. Σε συνδυασμό με το smart Audio-System ή Media-System μπορείτε επίσης να χρησιμοποιείτε τον φωνητικό χειρισμό και να παραμένετε έτσι συνεχώς προσηλωμένοι στην κυκλοφορία κατά την οδήγηση. Επίσης, λειτουργεί και με iPhone. Το διθέσιο smart Brabus ταιριάζει τόσο σε αστικό φόντο όσο και σε πιο ανοιχτό δρόμο. Μέσα στην πόλη κινείται σβέλτα χάρη στις μαζεμένες του διαστάσεις, ενώ ο κύκλος στροφής, που είναι κάτω από 7 μέτρα, είναι κάτι που δεν μπορεί να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο. Ουσιαστικά είναι ένα αυτοκίνητο που χωράει παντού και δεν θα κουραστεί κανείς για να βρει μια θέση παρκαρίσματος. Παράλληλα, οι καλορυθμισμένες αναρτήσεις και τα φαρδιά ελαστικά είναι δύο σημαντικοί παράγοντες που χαρίζουν στο μικρό μοντέλο εξαιρετική οδηγική συμπεριφορά. Ακόμα και σε περιπτώσεις που κινείται σε εθνική οδό, χάρη στο σύστημα crosswind assist, το smart fortwo Brabus δεν επηρεάζεται από έντονους πλάγιους ανέμους. Η τιμή του smart fortwo Brabus ξεκινάει από τις 21.985 ευρώ, ενώ προσφέρεται τόσο σε «ανοιχτή» έκδοση όσο και σε έκδοση forfour γι’ αυτούς που επιθυμούν περισσότερο χώρο στην καμπίνα.

136

137

Motors

138

BMW Σειρά 6 Gran Turismo Πολυτελές sedan με γραμμές από coupe του Άρη Γαλανόπουλου

νέα BMW Σειρά 6 Gran Turismo συνδυάζει την άνεση μεγάλων αποστάσεων ενός πολυτελούς sedan με το γοητευτικό στυλ ενός coupe. Η εντυπωσιακή λειτουργικότητα και τα υψηλά πρότυπα οδηγικής άνεσης και ευρυχωρίας για ξεκούραστα ταξίδια είναι από τα στοιχεία που προσδιόρισαν τον χαρακτήρα του προκατόχου της και ιδρυτή αυτής της κατηγορίας.

To βάρος της νέας BMW Σειράς 6 Gran Turismo μειώθηκε κατά 150 κιλά περίπου συγκριτικά με το απερχόμενο μοντέλο. Μαζί με τη σημαντικά βελτιωμένη αεροδυναμική, η αύξηση ισχύος και η ανώτερη απόδοση των κινητήρων αναβαθμίζουν τις σπορ επιδόσεις του αυτοκινήτου, βελτιστοποιώντας την κατανάλωση. Η δυναμική συμπεριφορά και η οδηγική άνεση της νέας BMW Σειρά 6 Gran Turismo οφείλονται και στις εκτενείς βελτιώσεις της τεχνολογίας πλαισίου. Ο πίσω άξονας διαθέτει αερανάρτηση με αυτόματο σύστημα ρύθμισης ύψους (βασικός εξοπλισμός), ενώ η οδηγική άνεση μπορεί να αυξηθεί με την προαιρετική ανάρτηση Adaptive (που περιλαμβάνει εμπρός / πίσω αερανάρτηση και Dynamic Damper Control). Η απόσταση από το έδαφος μπορεί να αυξηθεί κατά 20 mm μέσω ενός μπουτόν, για τις ιδιαίτερες απαιτήσεις των χωματόδρομων και των απότομων κλίσεων (ραμπών), για παράδειγμα. Το όχημα μπορεί επίσης να χαμηλώσει κατά 10 mm – είτε μηχανικά μέσω μπουτόν είτε αυτόματα όταν είναι επιλεγμένο το SPORT mode από τον διακόπτη Driving Experience Control είτε όταν η ταχύτητα του αυτοκινήτου ξεπεράσει τα 120 km/h. Όλα τα προαιρετικά συστήματα της ανάρτησης διατίθενται τώρα σε συνδυασμό με BMW xDrive.

σχέση με το 0.29 του προηγούμενου μοντέλου έχει μειωθεί στο 0.25. Η BMW Σειρά 6 Gran Turismo έχει μονοκόμματη πίσω πόρτα, που ανοίγει και κλείνει ηλεκτρικά (βασικός εξοπλισμός). Ο χώρος αποσκευών προσφέρει 610 L (+ 110 L επιπλέον από το προηγούμενο μοντέλο). Το σκαλοπάτι φόρτωσης έχει χαμηλώσει πάνω από πέντε εκατοστά και τώρα είναι στο ίδιο επίπεδο με το πάτωμα του χώρου αποσκευών. Η διαιρούμενη 40 : 20 : 40 πλάτη των πίσω καθισμάτων αναδιπλώνεται ηλεκτρικά μέσω μπουτόν στον χώρο αποσκευών. Όλα αυτά σημαίνουν ότι η μέγιστη χωρητικότητα έχει αυξηθεί στα 1.800 L – + 100 L σε σχέση με το προηγούμενο μοντέλο. Από πλευράς κινητήρων, το πολυτελές μοντέλο διατίθεται με 2λιτρο (630i) και 3λιτρο (640i) βενζινοκινητήρα 258 και 340 ίππους αντίστοιχα. Επίσης, υπάρχει η έκδοση 630 d, που εφοδιάζεται με τον 3λιτρο πετρελαιοκινητήρα των 265 ίππων και 620 Nm ροπής, ενώ από τον Ιούλιο 2018 η μηχανολογική γκάμα θα εμπλουτιστεί με έναν νέο τετρακύλινδρο 2λιτρο diesel 190 ίππων και 400 Nm ροπής. Η BMW 620d Gran Turismo έχει μέση κατανάλωση 4,8 lt/100 km και οι εκπομπές ρύπων είναι μόλις 127 g/km CO 2. Η τιμή εκκίνησης της εντυπωσιακής BMW 6 GT είναι λίγο πάνω από 88.000 ευρώ, για την έκδοση 630i.

Η νέα BMW Σειρά 6 Gran Turismo έχει μήκος 5.091 mm (αύξηση 87 mm από το προηγούμενο μοντέλο), πλάτος 1.902 mm και μειωμένο ύψος κατά 21 mm (1.538 mm), ενώ το μεταξόνιο είναι 3.070 mm. Ο συντελεστής οπισθέλκουσας (Cd) σε

139

Motors Moving downtown BMW C 400X του Γιάννου Κατσιμπάρου

BMW Motorrad δημιούργησε τη νέα δική της προϊοντική κατηγορία το 2011, όταν παρουσίασε τα BMW C 600 Sport και BMW C 650 CT. Τώρα η BMW Motorrad κάνει το επόμενο βήμα με το BMW C 400 X, ένα premium scooter μεσαίου κυβισμού, σχεδιασμένο για να ελίσσεται στην πυκνή, αστική κίνηση και να επιτρέπει γρήγορες μετακινήσεις στη ζούγκλα της πόλης, αποδεικνύοντας ότι η οδήγηση στην πόλη μπορεί να είναι και απολαυστική. Το BMW C 400 X διαθέτει έναν οικονομικό μονοκύλινδρο κινητήρα με ισχύ 34 hp και Αυτόματο Σύστημα Ελέγχου Ευστάθειας (ΑSC). Στον τομέα του πλαισίου, το νέο C 400 X χρησιμοποιεί έναν στιβαρό σωληνωτό σκελετό από ατσάλι. Η ανάρτηση αποτελείται από τηλεσκοπικό πιρούνι εμπρός και δύο αμορτισέρ με ελατήρια πίσω. Η ρύθμισή της, σύμφωνα με τον κατασκευαστή, καταφέρνει να συνδυάζει δυναμική σπορ συμπεριφορά και υψηλά επίπεδα άνεσης, ενώ δύο δίσκοι με ακτινικές δαγκάνες μπροστά και ένας πίσω φροντίζουν για το φρενάρισμα και συνεργάζονται 140

με σύστημα ABS τελευταίας τεχνολογίας, που ανήκει στον στάνταρ εξοπλισμό. Κάτω από τη σέλα υπάρχει αποθηκευτικός χώρος με δύο εσωτερικά διαμερίσματα και σύστημα αποθήκευσης Flexcase, όπως ακριβώς έχει το C 650 Sport. Έτσι, μπορεί κάλλιστα να ικανοποιήσει τις ανάγκες πρακτικότητας τόσο στις καθημερινές μετακινήσεις όσο και στα ταξίδια. Οι τροχοί του BMW C 400 X είναι 15 ιντσών μπροστά και 14 πίσω. Στο νέο BMW C 400 X συναντάμε για πρώτη φορά έγχρωμη οθόνη TFT 6,5 ιντσών στον πίνακα οργάνων πολλαπλών λειτουργιών σε συνδυασμό με έναν προηγμένο πολυδιακόπτη (Multi-Controller) της BMW Motorrad με ενσωματωμένο τον έλεγχο όλων των λειτουργιών. Ο αναβάτης έχει πρόσβαση σε διάφορες λειτουργίες συνδεσιμότητας χωρίς να αποσπάται η προσοχή του από τον δρόμο. Πέρα από το ότι ο αναβάτης έχει την άνεση να χρησιμοποιεί το κινητό του και να ακούει μουσική στην οδήγηση, επωφελείται και από το εύχρηστο σύστημα πλοήγησης που βασίζεται σε ένα πρακτικό σύστημα με βέλη καθοδήγησης.

Sport touring experience kYMCO Ak 550

ο Kymco AK 550 είναι ένα επετειακό μοντέλο για τα 50 χρόνια της εταιρείας, που γιορτάστηκαν το 2013 με την παρουσίαση τότε των σχεδίων ενός πρωτότυπου μοντέλου. Η ναυαρχίδα της Kymco μπαίνει δυναμικά σε μια κατηγορία με μεγάλο ανταγωνισμό, γυρίζοντας βέβαια και μια νέα σελίδα στην ιστορία της φίρμας. Η εμφάνιση αλλά και η ποιότητα κατασκευής του σε συνδυασμό με πλαίσιο, κινητήρα και φρένα το κατατάσσουν στο σημαντικότερο scooter που παρουσιάστηκε το 2017. Η νέα κατηγορία στην οποία κατατάσσεται το ΑΚ 550 ονομάζεται sport touring και συνδυάζει την ευκολία στη μετακίνηση που προσφέρει ένα scooter με τα χαρίσματα μιας sport touring μοτοσικλέτας. Ο κινητήρας που φοράει το ΑΚ 550 είναι δικύλινδρος εν σειρά, αποδίδει 53 ίππους στις 7.500 στροφές και 5,7 κιλά ροπής στις 5.500 στροφές. Έχει σύγχρονο επιθετικό σχεδιασμό, αποτελούμενο από μια μεγάλη ζελατίνα, αποθηκευτικούς χώρους, τεράστια και άνετη σέλα που

φιλοξενεί ένα full face κράνος, αλλά και ένα jet, καθώς επίσης και ρυθμιζόμενο μαξιλαράκι πλάτης για τον συνεπιβάτη. Εφοδιασμένο με σύστημα εκκίνησης χωρίς κλειδί, δύο επιλογές χαρτογράφησης, φρένα Brembo που θα ζήλευαν ακόμα και supersport μοτοσικλέτες, το ΑΚ 550 πρωτοπορεί σε ακόμα έναν τομέα ονόματι NOODOE. Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο συνδέεται μέσω ειδικού application με το smartphone μας, δίνοντάς μας πρόσβαση σε ένα πλήθος λειτουργιών, όπως ενσωματωμένο GPS, πρόγνωση καιρού, αναπάντητες κλήσεις, εύρεση του scooter αν έχουμε ξεχάσει πού έχουμε παρκάρει και ενημερώσεις από τα social media μας. Όλα αυτά έρχονται μέσω ενός εντυπωσιακού πίνακα οργάνων τεχνολογίας LED. Το ΑΚ 550 ήρθε με στόχο να κατακτήσει την κορυφή της κατηγορίας. Μια κατηγορία με έντονο ανταγωνισμό που ενσωματώνει lifestyle με επιδόσεις, πολυτέλεια με πρακτικότητα παρέχοντας στον αναβάτη αξέχαστη οδηγική εμπειρία. 141

Art Η ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑνΤΑ ΤΗν ΤΕΧνΗ Marcello Lo Giudice

Marcello Lo Giudice For Opera Gallery

της Θεοδώρας Μήτσου

αγάπη του για τη φύση, τον ουρανό και τη θάλασσα και οι σπουδές του στον τομέα της Γεωλογίας τον οδήγησαν να ασχοληθεί με την τέχνη. Οι πίνακες του Marcello Lo Giudice είναι ένα συνονθύλευμα από χρωματικούς καταρράκτες που καταλήγουν στην επιφάνεια του καμβά, ακολουθούμενοι από μια αργή και σταδιακή εξάτμιση μέχρι ο πίνακας να στεγνώσει και να πάρει την τελική του μορφή. Εμπνευ-

142

σμένος από τους μεγαλύτερους masters της τέχνης, όπως οι Giotto, Turner, Caravaggio, Piero della Francesca, σκοπός του είναι η δουλειά του να διατηρεί κάποιες από τις βασικές αρχές των μεγάλων δασκάλων, ενώ παράλληλα μεταλαμπαδεύει τα πιστεύω του. H νέα του συλλογή έχει τίτλο «Eden» και αποτελεί μια ρομαντική προσέγγιση σε ένα ουτοπικό σενάριο. Έναν παράδεισο όπου οι κάτοικοι σέβονται τη φύση και όλοι ζουν

αρμονικά. Για εκείνον η τέχνη είναι η μητέρα φύση και ο ίδιος ο ευαίσθητος και ανατρεπτικός γιος. Τα χρώματά του είναι πάντα έντονα, η υφή στους πίνακές του θυμίζει ιδιαίτερα τις απρόβλεπτες και πληθωρικές καμπύλες και τις ανισόπεδες επιφάνειες που συναντά κανείς στη φύση. Η ύπαρξή μας είναι τόσο ασήμαντη σε σχέση με τη δύναμη της φύσης και της θάλασσας όταν συναντά κανείς τα βαθύτερα σημεία του ωκεανού και τη μαγευτική

θέα από ένα ψηλό βουνό – αυτές είναι οι εικόνες που έχει στο μυαλό κάθε φορά που ξεκινά το καλλιτεχνικό του ταφίνι, με φόντο το απέραντο μπλε. Αν βρεθείτε στη Νέα Υόρκη μέχρι τις 9 Ιουνίου, η solo exhibition του Lo Giudice με τίτλο «Eden Universe, Eden Ocean» στην Οpera Gallery New York είναι must-watch. 143

Σχόλια για το στυλ

Mancode Gang

creole Συγκρίνουμε τα δύο σκάφη-σύμβολα...

• Το «Κρεολή» ανήκε στον πλοιοκτήτη Σταύρο Νιάρχο. • Το σκάφος έχει μήκος 65,3 μέτρα και κατασκευάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1927 από την εταιρεία Camper & Nicholsons. • Είχε μέγιστη ταχύτητα 14 κόμβους και μία diesel μηχανή 890 ίππων. • Η κατασκευασμένη από έβενο φρεγάτα, με τα τρία τεράστια κατάρτια, ήταν το μεγαλύτερο σκάφος της εποχής του. Ο Σταύρος Νιάρχος το είχε διακοσμήσει με πίνακες ζωγραφικής από σπουδαίους καλλιτέχνες, όπως οι Van Gogh και Gauguin, οι οποίοι ήταν αντίγραφα, καθώς τα πρωτότυπα τα κρατούσε πάντα μακριά από την υγρασία, σε θησαυροφυλάκιο. • Το πολυτελές yacht δημιούργησε διεθνή θόρυβο λόγω ενός ατυχήματος. Ενώ έπλεε στις θάλασσες της Νότιας Γαλλίας, άνοιξε κυριολεκτικά στα δύο, αφήνοντας αβοήθητα στη θάλασσα πολλά από τα μέλη του πληρώματος. • Τα πάρτι του Σταύρου Νιάρχου στο σκάφος είναι πασίγνωστα, με τους μεγαλύτερους celebrities και μέλη του διεθνούς jet set να παρελαύνουν από αυτό. 144

christina

Getty Images / Ideal Image

...του Σταύρου Νιάρχου και του Αριστοτέλη Ωνάση.

• Φέροντας το όνομα της κόρης του, η θαλαμηγός του Αριστοτέλη Ωνάση «Χριστίνα» αποτελεί μέχρι και σήμερα το απόλυτο συνώνυμο του πλούτου και της πολυτέλειας. • Το σκάφος κατασκευάστηκε το 1942 και ήταν για αρκετά χρόνια μία από τις φρεγάτες του καναδικού στόλου. Χρησιμοποιήθηκε μάλιστα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η μέγιστη ταχύτητά της είναι 19 κόμβοι (35 μίλια την ώρα). • Η θαλαμηγός ήρθε στα χέρια του Ωνάση το 1954. Ο ίδιος τότε πλήρωσε το ευτελές ποσό των 34.000 δολαρίων για να την αποκτήσει, ενώ για να της δώσει την πολυτέλεια που έχει πραγματοποίησε πολλαπλές ανακαινίσεις, οι οποίες κόστισαν 4 εκατομμύρια δολάρια. • Το πολυτελές «κόσμημα» μήκους 99 μέτρων έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει 34 άτομα –σε 18 υπνοδωμάτια– και άλλα 39 ακόμη για πλήρωμα. Ακόμη διαθέτει προεδρική σουίτα, ελικοδρόμιο, βιβλιοθήκη, γυμναστήριο, spa, μπαρ, κέντρο ομορφιάς και παιδότοπο. • Ο Ωνάσης δήλωνε ότι μέσα στη «Χριστίνα» ήταν πραγματικά ευτυχισμένος. Άλλωστε, μπορεί ο Σταύρος Νιάρχος να είχε ένα εντυπωσιακό ιστιοπλοϊκό, αλλά ο Αριστοτέλης Ωνάσης ως πρωτοπόρος επέλεξε τη φρεγάτα, γιατί ήθελε κάτι εντυπωσιακό και απόλυτα σύγχρονο. • Από τις καμπίνες του σκάφους έχουν περάσει μεγάλες προσωπικότητες της εποχής, όπως ο John F. Kennedy, ο Winston Churchill, ο Frank Sinatra, η Marilyn Monroe, η Maria Callas και η τελευταία σύζυγος του μεγιστάνα, Jacqueline Kennedy-Onassis. 145

Art

renée revah Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ ΤΩν ΥΠΟΒΡΥΧΙΩν ΟνΕΙΡΟΤΟΠΙΩν της Μαριανίνας Πάτσα

πούδασε ηθοποιός, παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου και φωτισμού και μετά από όλα αυτά την κέρδισε τελικά η φωτογραφία. Όμως ο θαυμασμός της για το θέατρο παραμένει. Έτσι με τον φακό της δημιουργεί εικόνες που μοιάζουν με παραστάσεις, με σκηνές ονείρων, με φανταστικούς κόσμους. Η Ρενέ Ρεβάχ αγαπά να φωτογραφίζει παραστάσεις και πορτρέτα με τα πόδια της να πατάνε στη γη. Όμως φωτογραφίζει συχνά και τον κόσμο του βυθού, κάνοντας ελεύθερη κατάδυση. Οι αντιθέσεις του φωτός και της σκιάς κάνουν τα πλάσματα του νερού να μοιάζουν με γοτθικό παραμύθι. Αστερίες που ερωτοτροπούν, άνθρωποι που μοιάζουν να χορεύουν καθώς «αιωρούνται», αχινοί σε ελεύθερη πτώση, όμοιοι με διαστημικά αντικείμενα… Η αγάπη της για το νερό ξεκινά από την παιδική της ηλικία, όταν ακολουθούσε τον πατέρα της στο υποβρύχιο ψάρεμα. Στην ενήλικη ζωή της κάνει ακόμα καταδύσεις. Ο βυθός δεν την τρομάζει όταν το φως λιγοστεύει. Αντίθετα, αισθάνεται να την τυλίγει σαν ζεστή κουβέρτα μια δροσερή βραδιά. Για τη Ρενέ η φωτογραφία δεν είναι απλώς η τέχνη της. Είναι το μέσο επαφής με το υποσυνείδητο, το όνειρο, τις μνήμες, το ιδεατό. Τα μαθήματα φωτογραφίας στη σχολή Focus και μετά τα σεμινάρια φωτογράφισης του Πλάτωνα Ριβέλλη τής έδωσαν τα τεχνικά εφόδια που χρειαζόταν. Για τα υπόλοιπα «μερίμνησε» το θέατρο αλλά και ο Σαίξπηρ με την εξής φράση, την οποία κουβαλά για πάντα μέσα της: «Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή».

146

147

Photo by RenĂŠe Revah

People Η 5η δράση της Axion Hellas We support societY

Axion Hellas ολοκλήρωσε την 5η αποστολή στη Σχοινούσα, την Ανάφη, την Κάσο και την Κάρπαθο από 28 Απριλίου έως 6 Μαΐου 2018. Η ομάδα των 101 εθελοντών πραγματοποίησε ιατρικές εξετάσεις σε ιατρεία που στήθηκαν επιτόπου και σε κατ’ οίκον επισκέψεις, αλλά και επιμορφωτικές εκδηλώσεις για τους κατοίκους των νησιών. Η ανταπόκριση των κατοίκων στο κάλεσμα της Axion Hellas ήταν συγκινητική, καθώς η πρόσβασή τους σε ιατρικούς ελέγχους είναι περιορισμένη. Η αποστολή αυτή αποτέλεσε την 5η δράση της Axion Hellas, κατά τη διάρκεια της οποίας διενεργήθηκαν πολλές ιατρικές πράξεις με τη δυναμική συμμετοχή 40 ιατρών και 6 νοσηλευτών. Τα ιατρεία που στήθηκαν αποτελούνται από τις παρακάτω ειδικότητες: αιματολογικό (αιμοληψία για προληπτικό έλεγχο ανά ηλικία και φύλο), παιδιατρικό, παθολογικό, καρδιολογικό, πνευμονολογικό, ενδοκρινολογικό, οφθαλμολογικό, γαστρεντερολογικό, γενικής χειρουργικής, ουρολογικό, ΩΡΛ, γυναικολογικό, οδοντιατρικό, ορθοπεδικό, νευρολογικό και ψυχικής υγείας. Επίσης, διενεργήθηκαν εξετάσεις όπως τεστ Pap, σπιρομέτρηση, triplex καρδιάς, υπερηχογράφημα θυρεοειδούς, υπερηχογράφημα μαστού και υπέρηχος συμπαγών οργάνων και αγγείων. Η πολιτιστική και εκπαιδευτική ατζέντα της ομάδας δημιουργήθηκε με επίκεντρο τα παιδιά και τους γονείς. Τόσο οι μαθητές όσο και η εκπαιδευτική κοινότητα των νησιών ανταποκρίθηκαν ολόψυχα. Το πρόγραμμα «Είμαστε όλοι αληθινοί ήρωες» έχει στόχο να αφυπνίσει τα παιδιά ως

148

προς την προσωπική τους ταυτότητα, την έννοια της φιλίας και του σεβασμού και την αξία της κοινότητας στην οποία ανήκουν μέσα από βιωματικά και διασκεδαστικά παιχνίδια με την υποστήριξη του Βρετανικού Συμβουλίου Ελλάδος. Στο πλαίσιο αυτό η Axion Hellas συνεργάστηκε για άλλη μία φορά με το Ίδρυμα Μαριάννας B. Βαρδινογιάννη και το Ίδρυμα Robert F. Kennedy Foundation Human Rights για το πρόγραμμα «Λέμε την αλήθεια στην Εξουσία», με το Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας, τον Σύλλογο Ελλήνων Ολυμπιονικών και το Βρετανικό Συμβούλιο Ελλάδος στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος κατά του σχολικού εκφοβισμού «Σέβομαι τη διαφορετικότητα» και με τη θεατρολόγο κ. Ε. Παπαϊωάννου, που βοήθησε τα παιδιά να εκφραστούν μέσα από θεατρικό παιχνίδι. Οι γονείς παρακολούθησαν ομιλίες και ενημέρωση από το Τμήμα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος σχετικά με την ασφαλή χρήση του διαδικτύου και από τη διατροφολόγο-διαιτολόγο Χ. Κωστάρα σχετικά με την ισορροπημένη διατροφή για μικρούς και μεγάλους. Στο πλάι της Axion Hellas βρέθηκε ο Σύλλογος ΟΡΑΜΑ ΕΛΠΙΔΑΣ, που πραγματοποίησε ενημέρωση σχετικά με την αναγκαιότητα της προσφοράς μυελού των οστών και την εγγραφή νέων εθελοντών δοτών. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε καθαρισμός παραλιών σε συνεργασία με την Antipollution στη Σχοινούσα και την Κάρπαθο. Με εφόδια την προσφορά και την αγάπη για τον συνάνθρωπο και τη ζωή, η Axion Hellas προσπαθεί να δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες καθημερινότητας και ένα βιώσιμο περιβάλλον για τους κατοίκους των ακριτικών περιοχών.

149

Advertising Stories

150

151

Music franco califano

Mondadori / Getty Images / Ideal Image

«La pelle»

mancoderadio.com

εννήθηκε μέσα σε ένα αεροπλάνο που πετούσε πάνω από τη Λιβύη στις 14 Σεπτεμβρίου του 1938. Το «ιπτάμενο αγόρι» έμελλε να γίνει ένας πολύπλευρος καλλιτέχνης. Ο Franco Califano γνώρισε μεγάλη επιτυχία όχι μόνο ως τραγουδιστής και τραγουδοποιός, αλλά και ως ποιητής, συγγραφέας και ηθοποιός. Θεωρείται ένας από τους πιο αυθεντικούς δημιουργούς της ιταλικής μουσικής σκηνής και κατά τη διάρκεια της καριέρας του κυκλοφόρησε 32 άλμπουμ και πούλησε πάνω από 20 εκατομμύρια δίσκους. Πολλά από τα κομμάτια του βρέθηκαν στα ιταλικά και στα διεθνή charts, αλλά και ολόκληρα άλμπουμ, όπως το «C’è Bisogno d’Amore», το οποίο βρέθηκε στα ιταλικά Hot 100 albums, αλλά κυρίως κόλλησε επί μήνες ολόκληρους να παίζει σε λούπα στα ραδιόφωνα και στα πικάπ της Ιταλίας. Ο Franco περνά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Ρώμη. Παράλληλα με τις σπουδές του στην εκκλησιαστική σχολή, γράφει ποίηση. Σύντομα συνειδητοποιεί πως αυτή δεν πρόκειται να του αποφέρει αρκετά χρήματα και ξεκινά να γράφει στίχους. Η ακόρεστη πείνα του για καινοτομία τον οδηγεί στο να πειραματιστεί με διάφορα είδη μουσικής. Και τη δεκαετία του 1960 ξεκινά την καριέρα του ως μουσικός παραγωγός. Ανάμεσα στις πρώτες του επιτυχίες και

152

τα «La musica è finita» (Η μουσική τελείωσε), «E la chiamano estate» (Και το λένε καλοκαίρι), «Una ragione di più» (Ένας ακόμη λόγος) και φυσικά το «La Pelle». Η εμφανής του διάθεση για πειραματισμό τον οδηγεί σε συνεργασίες με καλλιτέχνες που εκτιμούν το «παραβατικό» του ύφος. Laura Zanin, Bruno Martino, Mina, Mia Martini, Wilma Goich, Peppino di Capri, Ricchi e Poveri, Stefano Rosso, Jo Chiarello… Το ’70 και το ’80, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τον λατρεύουν – και όχι μόνο για τις επιτυχίες του. Ο εκκεντρικός και ανεξέλεγκτος τρόπος ζωής του «χαρίζει» κάθε τρεις και λίγο μια νέα ιστορία είτε με συλλήψεις για απαγορευμένες ουσίες είτε με δικαστήρια, ενώ πολλά Μέσα, αλλά και οι θαυμαστές, τον αποκαλούν «χαλίφη της Ρώμης». Ο ίδιος παρουσιάζει τον εαυτό του ως έναν απογοητευμένο Λατίνο εραστή, λίγο «κυνικό», λίγο «ρομαντικό», με χιλιάδες επιτυχίες στις γυναίκες. Μάλιστα δηλώνει σε πολλές συνεντεύξεις ότι την πρώτη του ερωτική σχέση την είχε με τη μητέρα ενός φίλου του, μόλις στα 13 του χρόνια. Τι είναι αλήθεια από όλα αυτά; Μόνο ο ίδιος γνώριζε και μάλλον δεν θα μάθουμε ποτέ. Αλλά ποιος νοιάζεται όταν υπάρχουν οι μελωδίες του. Άλλωστε, όπως λέει και το τατουάζ που είχε στο δεξί του χέρι, «όλα τα υπόλοιπα είναι πλήξη».

153

THE PrOpOSAL

The Swift OspreY Solo Canoe www.swiftcanoe.com/osprey

CREDITS Διευθύνσεις: Style (σελ. 106-115) ATTICA THE DEPARTMENT STORE: Πανεπιστημίου 9, Αθήνα, τηλ.: 211-1802500. DE RIGO HELLAS: Κεντρική διάθεση, τηλ.: 210-6826326. ΕΛΜΗ SYSTEMS: Λεωφ. Αθηνών 165, Χαϊδάρι, τηλ.: 210-2002200-300. GOFAS JEWELRY: Σταδίου 3, Αθήνα, τηλ.: 210-3317540. INTIMISSIMI UOMO: Mall, Λεωφ. Ανδρ. Παπανδρέου 35, τηλ.: 210-6300219. KASSIS: Βουκουρεστίου 21, Αθήνα, τηλ.: 210-3641000. NOTOS: Σταδίου & Αιόλου, Αθήνα, τηλ.: 210-3245811. ΟΠΤΙΚΑ ΚΟΚΚΟΡΗΣ: Πλ. Εσπερίδων 3, Γλυφάδα, τηλ.: 210-8980850. ROLEX HELLAS: Βαλαωρίτου 5, Αθήνα, τηλ.: 210-3621138 / Κολοκοτρώνη 1, Αθήνα, τηλ.: 210-3235909. SHOP & TRADE: Κεντρική διάθεση, τηλ.: 210-3408400. SWATCH GROUP GREECE: Μαντζαγριωτάκη 3, Καλλιθέα, τηλ.: 210-9565656. TIMEBOX S.A.: Σταδίου 48, Αθήνα, τηλ.: 210-3212293

154

Legends

Duncan Raban / Allpsort / Getty Image / Ideal Image

Ο μάνατζερ της Ιταλίας Enzo Bearzot αντιδρά κατά τη διάρκεια αγώνα του Παγκόσμιου Κυπέλου που έγινε στην Ισπανία το 1982

gone russia Let the game begin

155

ΜΟΥντιαλ 2018

Getty Image / Ideal Image

του Άγγελου Τόμπρου

των πρωταγωνιστών. Κάθε παίκτης top επιπέδου προλαβαίνει να παίξει το πολύ σε 3-4 Μουντιάλ και η ιστορία που γράφεται εκεί έχει βαρύτητα που δεν συγκρίνεται με όσους τίτλους κι αν κατακτήσει σε συλλογικό επίπεδο.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο διεξάγεται κάθε 4 χρόνια και ακριβώς αυτή η αραιή συχνότητα κάνει αυτόν τον μήνα τόσο σημαντικό στις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων και στην καριέρα

Είναι οι στιγμές που ποδοσφαιριστές και προπονητές γίνονται, από κοινοί θνητοί, legends. Όχι μόνο αυτοί που κατέκτησαν την πιο ψηλή κορυφή που μπορεί να φτάσει κανείς στο ποδόσφαιρο, αλλά και ορισμένοι που έφτασαν κοντά, αλλά δεν τα κατάφερεραν, όπως ο Κρόιφ. Όμως η επιρροή τους στο παιχνίδι ήταν τέτοια που έγιναν αιτία από γενιά σε γενιά αυτή η διοργάνωση να

ν κάποιος φίλος σάς έδωσε πρόσφατα προσκλητήριο γάμου για την Κυριακή 15 Ιουλίου, αρχίστε να σκέφτεστε μια καλή δικαιολογία για την απουσία σας. Είναι η ημερομηνία του τελικού του Μουντιάλ και, ακόμη κι αν κάποιος δεν είναι φανατικός ποδοσφαιρόφιλος, δεν θα ήθελε με τίποτα να χάσει τη στιγμή που ο Μέσι ή ο Νεϊμάρ θα σηκώνει το πεντάκιλο αγαλματίδιο από ατόφιο χρυσάφι.

156

γιγαντωθεί και να καθηλώνει πια ταυτόχρονα μπροστά στην τηλεόραση ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, όσους δηλαδή παρακολούθησαν τον τελικό του Μουντιάλ της Βραζιλίας το 2014. Από τις 14 Ιουνίου όλα τα μάτια του πλανήτη θα είναι στραμμένα στις 11 πόλεις της Ρωσίας που θα φιλοξενήσουν για έναν μήνα τα 64 παιχνίδια του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Εκεί όπου θα δημιουργηθούν οι νέοι legends του ποδοσφαίρου, τους οποίους θα θυμάται με νοσταλγία στο μέλλον η επόμενη γενιά. 157

Matthew Ashton / EMPICS, Popperfoto / Getty Images / Ideal Image

Αεροφωτογραφία από το Estadio Centenario στο Montevideo στις 30 Ιουλίου του 1930.

158

1930: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ 20 ΗΜΕΡΩν του Άγγελου Τόμπρου

πως πολλές σημαντικές καινοτομίες στην ιστορία, η ιδέα για το Παγκόσμιο Κύπελλο γεννήθηκε μέσα από ένα παιχνίδι εξουσίας και μια αντιπαράθεση που κατέληξε σε σχίσμα. Στις αρχές του 20ού αιώνα, το μοναδικό ποδοσφαιρικό τουρνουά με παγκόσμιο χαρακτήρα ήταν αυτό των Ολυμπιακών Αγώνων. Όμως, καθώς η δημοφιλία του ποδοσφαίρου αυξανόταν, άρχισε να επισκιάζει τα άλλα αθλήματα. Παράλληλα, επειδή οι υψηλές αμοιβές των παικτών τούς καθιστούσαν πια επαγγελματίες, η ΔΟΕ θέλησε να υπερασπιστεί τον ερασιτεχνικό χαρακτήρα του Ολυμπιακού πνεύματος και αποφάσισε να εξαιρέσει το ποδόσφαιρο από το πρόγραμμα των ΟΑ του 1932. Η FIFA αντέδρασε δυναμικά. Η πρόταση του προέδρου, Ζιλ Ριμέ, έγινε δεκτή και ο κύβος ερρίφθη: Η διοργάνωση του πρώτου Μουντιάλ ανατέθηκε στην Ουρουγουάη, που είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στο ποδόσφαιρο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 και του 1928. Η απόσταση και το κόστος του ταξιδιού για τις ευρωπαϊκές ομάδες ήταν τέτοια, που παραλίγο να σταθεί αιτία αναβολής της διοργάνωσης. Τελικά, μετά από έντονες πιέσεις του Ριμέ, στα μέσα Ιουνίου του 1930 η εθνική ομάδα της Ρουμανίας απέπλευσε με το ατμόπλοιο «Conte Verde» από τη Γένοβα της Ιταλίας. Με ενδιάμεσους σταθμούς τη Μασσαλία, όπου επιβιβάστηκαν η Εθνική Γαλλίας και ο πρόεδρος της FIFA με το τρόπαιο, τη Βαρκελώνη, απ’ όπου παρέλαβε την Εθνική Βελγίου, και το Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου ανέβηκαν οι Βραζιλιάνοι, το ατμόπλοιο έφτασε στην Ουρουγουάη σχεδόν μετά από τρεις εβδομάδες, στις 4 Ιουλίου. Ο Γάλλος Λισιέ Λοράν πέτυχε στις 13 Ιουλίου το πρώτο γκολ στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων, στο εναρκτήριο παιχνίδι με το Μεξικό. Οι περισσότεροι αγώνες έγιναν στο στάδιο Σεντενάριο του Μοντεβιδέο, που κατασκευάστηκε για το Μουντιάλ και πήρε την ονομασία του από τα 100 χρόνια ανεξαρτησίας της Ουρουγουάης που συμπληρώνονταν εκείνη τη χρονιά. Στις 30 Ιουλίου, μπροστά σε 93.000 θεατές, η Εθνική Ουρουγουάης νίκησε 4-2 την Αργεντινή και έγινε η πρώτη πρωταθλήτρια κόσμου.

159

160

Το στάδιο Luzhniki στη Μόσχα, το οποίο θα φιλοξενήσει τον τελικό Κυπέλλου της UEFA.

ΤΟ κΕνΤΡΟ ΤΟΥ κΟΣΜΟΥ ΓΙΑ ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ Luzhniki Stadium του Άγγελου Τόμπρου

ο δάκρυ που κύλησε στο μάγουλο του Misha, της αρκουδίτσας-μασκότ, κατά την τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας το 1980 ήταν η πρώτη έντονη τηλεοπτική εικόνα που έφτασε στα σπίτια του δυτικού κόσμου την εποχή του Ψυχρού Πολέμου από το γήπεδο που θα φιλοξενήσει στις 15 Ιουλίου τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Το παλιό Ολυμπιακό Στάδιο της Μόσχας, που κατασκευάστηκε το 1956 ως «Στάδιο Λένιν», ανακαινίστηκε πρόσφατα με κόστος 350 εκατομμύρια ευρώ! Με χωρητικότητα 81.000 θεατές, είναι το μεγαλύτερο από τα 12 γήπεδα που θα φιλοξενήσουν αγώνες Μουντιάλ. Το γήπεδο χρησιμοποιείται ως έδρα της Εθνικής Ρωσίας, αλλά όχι και κάποιου συλλόγου της Μόσχας. Φιλοξενεί όμως πολύ συχνά μεγάλες συναυλίες, όπως εκείνη σ την οποία οι S corpions έ παιξαν για πρώτη φορά στην Ανατολική Ευρώπη το «Wind of Change» την εποχή της κατάρρευσης του Σιδηρού Παραπετάσματος. Από τότε μέχρι σήμερα, από τη σκηνή του Λουζνίκι έχουν περάσει οι Rolling Stones, οι U2, η Madonna, ο Michael Jackson, οι Metallica και οι Red Hot Chili Peppers. Το όνομα «Λουζνίκι» που σημαίνει... βοσκοτόπια δόθηκε στο στάδιο το 1992. Το 1999 η Πάρμα του Αλμπέρτο Μαλεζάνι νίκησε εκεί 3-0 τη Μαρσέιγ και πήρε το Κύπελλο UEFA, ενώ, αν υπάρχει κάποια σημειολογία σχετική με το παρόν, αυτή αφορά στον Κριστιάνο Ρονάλντο. Πριν από 10 χρόνια, σε αυτό το γήπεδο ο Πορτογάλος σταρ πανηγύρισε το πρώτο Champions League της καριέρας του ως παίκτης της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στον τελικό με την Τσέλσι.

161

THE «GHOST GOAL» 1966: ΑΓΓΛΙΑ-ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 4-2

Popperfoto / Getty Images / Ideal Image

του Μανώλη Σφακάκη

Τελικός Παγκοσμίου Κυπέλλου στο στάδιο Γουέμπλεϊ, στις 30 Ιουλίου του 1966.

ενήντα χρόνια πριν το Goal Line Technology μπει στο ποδόσφαιρο, ο τελικός του 1966 στο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου «γέννησε» την πιο επίμαχη φάση στην ιστορία του αθλήματος, τη φάση με τις περισσότερες αμφιβολίες και αμφισβητήσεις για μια διαιτητική απόφαση. Ήταν το 10ο λεπτό της παράτασης. Αγγλία και Δυτική Γερμανία, μετά από ένα συγκλονιστικό ενενηντάλεπτο που ολοκληρώθηκε με σκορ 2-2, με τους Δυτικογερμανούς να ισοφαρίζουν δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη με τον Βέμπερ, πάλευαν με όλες τις δυνάμεις τους για τον τίτλο. Σε επίθεση των Βρετανών ο Άλαν Μπολ γυρίζει στον Τζεφ Χαρστ, ο οποίος μετά από ένα κοντρόλ σουτάρει με δύναμη. Η μπάλα προσκρούει στο οριζόντιο δοκάρι και σκάει στο έδαφος προτού πάρει ύψος. Πέρασε ή όχι τη γραμμή του τέρματος; Ο Ρότζερ Χάντ, συμπαίκτης του Χαρστ, αν και είναι δίπλα

162

στην μπάλα, την αφήνει και αρχίζει να πανηγυρίζει. Ο Ελβετός διαιτητής Γκόντφριντ Ντινστ συμβουλεύεται τον Σοβιετικό επόπτη Τόφικ Μπραχάμοφ. Τα δευτερόλεπτα της διαβούλευσης φαίνονται αιώνες για τους Άγγλους στις κερκίδες. Η απόφαση του Ντινστ να δείξει σέντρα και να κατακυρώσει το γκολ προκαλεί τις διαμαρτυρίες των ποδοσφαιριστών της Δυτικής Γερμανίας. Έμελλε να είναι μια απόφαση που ακόμα και σήμερα, 52 χρόνια μετά, αποτελεί αντικείμενο ερευνών και συζητήσεων. Πέρασε ολόκληρη η μπάλα, όπως απαιτεί ο κανονισμός, τη γραμμή του τέρματος; Ερώτημα το οποίο στην ουσία δεν έχει απαντηθεί μέχρι και τις μέρες μας. Έχουν χρησιμοποιηθεί για τις έρευνες ακόμα και οι πιο εξελιγμένες, οι πιο σύγχρονες τεχνολογίες. Άλλες αποφαίνονται ότι κακώς μέτρησε το γκολ,

Το σκορ του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1966. άλλες δίνουν δίκιο στον διαιτητή που έδωσε το δικαίωμα στην Αγγλία να προηγηθεί και με τελικό σκορ 4-2 να κατακτήσει το πρώτο και μοναδικό έως τώρα Μουντιάλ της ιστορίας της. Για παράδειγμα, πριν από λίγα χρόνια ισραηλινή εταιρεία ηλεκτρονικών υπολογιστών χρησιμοποίησε τα πιο σύγχρονα προγράμματα και μελέτησε τη φάση. Με το τέλος της έρευνας αποφάνθηκε ότι η μπάλα είχε περάσει τη γραμμή και ότι σωστά είχε μετρήσει το γκολ. Υπάρχει όμως και η αντίθετη πλευρά, με την ανάλυση της φάσης από ηλεκτρονικό υπολογιστή ελβετικής εταιρείας να δείχνει ότι η διαιτητική ομάδα είχε κάνει λάθος. Οι

Γερμανοί ακόμα και σήμερα θεωρούν ότι ο Σοβιετικός επόπτης πήρε «εκδίκηση» για την ήττα της EΣΣΔ στον ημιτελικό από την παρέα του Φραντς Μπενκεμπάουερ. Χρησιμοποιούν μάλιστα τον όρο «Wembley tor» για να σχολιάσουν ανάλογες φάσεις που προκύπτουν στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Το 8ο Μουντιάλ της ιστορίας ολοκληρώθηκε με τον αείμνηστο Μπόμπι Μουρ να ανεβαίνει τα 39 σκαλοπάτια του Γουέμπλεϊ για να παραλάβει από τη βασίλισσα Ελισάβετ και να σηκώσει πρώτος το βαρύτιμο τρόπαιο. Το Παγκόσμιο Κύπελλο στη μαμά-πατρίδα του ποδοσφαίρου, που έκτοτε δεν κατάφερε να ξαναπάει σε τελικό μεγάλης διοργάνωσης.

163

ΤΟ «ΠΡΕΠΕΙ» ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ κΑΙ Η κΑΤΑΡΑ ΤΩΝ ΑΓΓΛΩν του Άγγελου Τόμπρου

group a

rUSSIA

saUDI AraBIa

EGYPT

UrUGUAY

group B

PortuGal

Spain

Morocco

Iran

group C

France

AUSTralia

peru

Denmark

group D

Argentina

ICELAnd

Ρωσία δεν έχει ομαδάρα, αλλά θα προκριθεί γιατί ο Πούτιν έχει επενδύσει πάρα πολλά στην προπαγάνδα μέσω αυτού του Μουντιάλ για να αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο, ενώ ο Σαλάχ με τον Σουάρεζ θα δώσουν μεγάλη μάχη για τη θέση που περισσεύει από το 1ο γκρουπ. Από το 2ο, η πρωταθλήτρια Ευρώπης, Πορτογαλία, του CR7 και του «δικού μας» Φερνάντο Σάντος, λογικά θα προκριθεί χέρι χέρι με τους άλλους Ίβηρες, τους Ισπανούς. Σε αυτόν τον όμιλο υπάρχει και η εθνική ομάδα με τους περισσότερους παίκτες από την ελληνική Super League. Παραδόξως, δεν είναι κάποια ευρωπαϊκή, αλλά το Ιράν με τους Ανσαριφάρντ, Μασούντ και Χατζισαφί. Η Γαλλία δεν είναι απλώς φαβορί για την πρωτιά του 3ου ομίλου, αλλά και μία από τις πιο δυνατές διεκδικήτριες του τροπαίου, αφού διαθέτει

164

Croatia

nIgeria

το πιο πλήρες ρόστερ. Η Αργεντινή θα είναι για μία ακόμη φορά υπερβολικά εξαρτημένη από τα κέφια και τα κουράγια του Μέσι. Ελπίζουμε από τον 4ο όμιλο να την ακολουθήσει στην επόμενη φάση η Ισλανδία, η ομάδα με τους πιο συμπαθητικούς φιλάθλους, που μας έκλεψαν την καρδιά στο τελευταίο Euro. To μεγαλύτερο «πρέπει» από κάθε άλλη ομάδα το κουβαλάει στις πλάτες της η Βραζιλία. Όχι μόνο γιατί 16 χρόνια χωρίς τίτλο είναι πολλά για τη χώρα που έχει 5 Παγκόσμια Κύπελλα, αλλά και επειδή όλοι οι Βραζιλιάνοι περιμένουν από αυτή τη γενιά παικτών εδώ και 4 χρόνια να ξεπλύνει την ντροπή για τον εντός έδρας διασυρμό από τους Γερμανούς με 7-1 στον ημιτελικό του Μπέλο Οριζόντε. Αν η μία από τις δύο

group E

Brazil

Switzerland

Costa rica

serbia

group F

GermanY

mexico

Sweden

sOUTH korea

group G

Belgium

panama

Tunisia

enGland

group H

poland

senegal

βγει πρώτη στον όμιλό της και η άλλη δεύτερη, τότε θα ξαναβρεθούν στη φάση των «16» στο πιο ενδιαφέρον παιχνίδι του Μουντιάλ πριν από τον τελικό. Από τις υπόλοιπες ομάδες του 5ου και του 6ου ομίλου περιμένουμε με ενδιαφέρον την επιστροφή της Σερβίας για να γνωρίσουμε τα νέα ταλεντάκια της, την πρώτη παρουσία της Σουηδίας στη μετά Ζλάταν εποχή και το πάντα ανταγωνιστικό και συμπαθές Μεξικό, που μας υπενθυμίζει κάθε τέσσερα χρόνια ότι ποδόσφαιρο υψηλού επιπέδου δεν παίζεται μόνο στην Ευρώπη και στη Νότια Αμερική.

colomBia

Japan

στα προημιτελικά, πιθανότατα στην καταραμένη γι’ αυτούς διαδικασία των πέναλτι, από τους Γερμανούς. Στον 7ο όμιλο υπάρχει και το Βέλγιο, ίσως το πιο ισχυρό αουτσάιντερ για να πάει μακριά στη διοργάνωση και να μπει σφήνα στις παραδοσιακές δυνάμεις. Όσο για το 8ο γκρουπ, είναι το απόλυτο χάος. Κανένας δεν είναι φαβορί, αλλά όλοι έχουν πιθανότητες να περάσουν.

Όπως κάθε φορά, οι Άγγλοι πηγαίνουν στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας πιστεύοντας πως έχουν τους καλύτερους παίκτες, την καλύτερη ομάδα και ότι θα το πάρουν. Όπως κάθε φορά, θα αποκλειστούν γύρω

165

166

Getty Images / Ideal Image

Lionel Messiah ΤΩΡΑ Ή ΄ ΠΟΤΕ του Άγγελου Τόμπρου

ο ποδόσφαιρο έχει ανάγκη να κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο ο Μέσι», δήλωσε πριν από μερικές εβδομάδες ο Αργεντινός τενίστας Χουάν Μαρτίν Ντελ Πότρο και, παρόλο που, ως συμπατριώτης του, δεν λογίζεται για αντικειμενικός, σε αυτή τη φράση συνοψίζεται το πώς αντιλαμβάνονται το επερχόμενο Μουντιάλ σχεδόν όλοι οι φίλαθλοι που δεν υποστηρίζουν φανατικά κάποια ομάδα. Όμως, όσο το χρειάζεται το ποδόσφαιρο, άλλο τόσο θέλει και το έχει ανάγκη ο ίδιος ο Μέσι.

Τα 4 Champions League, οι 5 Χρυσές Μπάλες, τα Πρωταθλήματα, τα Κύπελλα και τα 600 και βάλε γκολ θα μπουν στη ζυγαριά της σύγκρισης με τον Πελέ και τον Μαραντόνα για τον κορυφαίο όλων των εποχών, μόνο αν στις 15 Ιουλίου καταφέρει να κρατήσει στα χέρια του το ιερό δισκοπότηρο του ποδοσφαίρου. Αυτό που είδε από τόσο κοντά πριν από 4 χρόνια στο Μαρακανά, αλλά δεν το άγγιξε ποτέ μετά την ήττα από τους Γερμανούς στον τελικό. Αν δεν το πάρει και τώρα, πάντα κάτι θα του λείπει από την εξίσωση. Μετά από δύο αποτυχημένες απόπειρες, έχει πια την ωριμότητα και την προσωπικότητα για να είναι ο ηγέτης που θα οδηγήσει την Αργεντινή εκεί όπου την είχε πάει το 1986 ο Ντιέγκο. Δέκα μέρες μετά την πρώτη σέντρα στα γήπεδα της Ρωσίας, ο Μέσι θα κλείσει τα 31. Ξέρει καλά πως αυτή είναι η τελευταία του ευκαιρία. Σε τέσσερα χρόνια από σήμερα, ακόμη κι αν παίζει στην Εθνική, σίγουρα δεν θα είναι πια ο ίδιος παίκτης. Είναι άδικο, αλλά η υστεροφημία του καλύτερου ποδοσφαιριστή του 21ου αιώνα θα κριθεί μέσα στον επόμενο μήνα.

167

Ειναι ο επομενοσ «ΦΑΡΑΩ» ; Mohamed Salah του Μανώλη Σφακάκη

υριακή βράδυ της 8ης ημέρας του Οκτωβρίου 2017. Στις καθυστερήσεις του αγώνα της Αιγύπτου με το Κονγκό, η γηπεδούχος ομάδα κερδίζει πέναλτι και ένα ολόκληρο έθνος κρέμεται από τα πόδια του Μοχάμεντ Σαλάχ. Ο ποδοσφαιριστής της Λίβερπουλ βρίσκει δίχτυα και οι «Φαραώ» μετά από 28 χρόνια αναμονής επιστρέφουν σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ήταν ένα στοίχημα που είχε βάλει με τον εαυτό του. Από όταν ήταν μικρός και ζούσε στο Νάγκριτ, ένα χωριό ανάμεσα στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια, με τους συγχωριανούς να τον πηγαινοφέρνουν στην πρωτεύουσα για προπόνηση σε ένα δρομολόγιο πέντε ωρών. Δεν τους ξέχασε ποτέ και σήμερα όλο το χωριό ουσιαστικά ζει από αυτόν. Το ίδιο στοίχημα είχε βάλει και το 2012, όταν μετά την τραγωδία του Πορτ Σάιντ με απολογισμό των βίαιων επεισοδίων 74 νεκρούς, αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στην Ευρώπη. Πρώτος σταθμός η Βασιλεία, νούμερο φανέλας το 74, για να μην ξεχάσει ποτέ ο κόσμος ό,τι συνέβη στο Πορτ Σάιντ. Από τη Βασιλεία στην Τσέλσι και μετά δανεικός σε Φιορεντίνα και Ρόμα, πριν τον αγοράσει το 2016 η ομάδα της Αιώνιας Πόλης και τον πουλήσει το καλοκαίρι που μας πέρασε στη Λίβερπουλ έναντι 40 εκατομμυρίων ευρώ, μέχρι την εκτόξευση του Σαλάχ τη φετινή χρονιά, το στοιχείο που έμεινε ίδιο και απαράλλαχτο είναι η αφοσίωση και η αγάπη στους συμπατριώτες του, τους οποίους βοηθά ποικιλοτρόπως, δίχως να αναζητά δημοσιότητα και διαφήμιση. Στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στην Αίγυπτο, δίχως ο ίδιος να είναι υποψήφιος, περισσότεροι από 1.000.000 Αιγύπτιοι έριξαν στις κάλπες άκυρα ψηφοδέλτια με το όνομα «Μοχάμεντ Σαλάχ» γραμμένο στο χέρι, κατατάσσοντάς τον δεύτερο σε ψήφους μετά τον πρόεδρο Αλ Σίσι! Ο Μοχάμεντ Σαλάχ, μετά και την καταπληκτική πρώτη σεζόν του με τη Λίβερπουλ, είναι έτοιμος να εκπροσωπήσει επάξια μαζί με τους συμπαίκτες του την Αίγυπτο στο Μουντιάλ της Ρωσίας. Με τη θέλησή του άλλωστε έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της 26χρονης έως τώρα ζωής του στην υπηρεσία της χώρας του.

168

169

Getty Images / Ideal Image

Popperfoto / Getty Images / Ideal Image

Στιγμιότυπο από τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970. Οι παίκτες της Βραζιλίας και της Ιταλίας παραταγμένοι στη σειρά.

170

1970: Η DrEAM TEAM ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ του Άγγελου Τόμπρου

εν τον είδα... Μόνο άκουσα τον καλπασμό του». Κάπως έτσι ο μεγάλος Πελέ εξιστόρησε, χρόνια μετά, την πιο διάσημη «τυφλή» ασίστ στην ιστορία του ποδοσφαίρου, στον αρχηγό της ομάδας, Κάρλος Αλμπέρτο, για το 4ο γκολ κόντρα στους Ιταλούς. Μια φάση που είχε αλλαγές θέσεων, κίνηση χωρίς την μπάλα, πάσες από 7 διαφορετικούς παίκτες και, χωρίς υπερβολή, πολλές ομοιότητες με το τίκι-τάκα που λάνσαρε 40 χρόνια μετά η Μπαρτσελόνα του Πεπ Γκουαρντιόλα.

Όλοι οι παρατηρητές του ποδοσφαίρου της εποχής ορκίζονται πως η Βραζιλία του 1970 ήταν τόσο καλή, που θα κατακτούσε το Παγκόσμιο Κύπελλο ακόμη και χωρίς τον Πελέ. Και είναι αλήθεια πως μια ομάδα που είχε στην εντεκάδα τον Ριβελίνιο, τον Ζαϊρζίνιο, τον Τοστάο και τον Ζέρσον δεν είχε να φοβηθεί τίποτα από κανέναν. Ούτε καν την καταπληκτική ομάδα της Ιταλίας του Φακέτι, του Ματσόλα και του Ρίβα. Όμως το στραπάτσο της Σελεσάο τέσσερα χρόνια νωρίτερα ήταν πολύ νωπό για να ξεχαστεί. Μετά τις συνεχόμενες κατακτήσεις του 1958 και του 1962, η Βραζιλία πήγε στο Μουντιάλ της Αγγλίας το 1966 ως το απόλυτο φαβορί, αλλά μετά τον τραυματισμό του Πελέ στη νικηφόρα πρεμιέρα με τη Βουλγαρία κατέρρευσε και έμεινε έξω από την πρώτη φάση με δύο ήττες. Στα 30 του πια, ο Πελέ ήθελε να προσθέσει το τελευταίο διαμάντι στο στέμμα του καλύτερου παίκτη που είχε γνωρίσει το ποδόσφαιρο έως τότε. Ολοκλήρωσε τον θρύλο του με το γκολ που άνοιξε τον δρόμο για το τρόπαιο και με δύο ασίστ στο 4-1 εις βάρος των Ιταλών. Ήταν η 3η κατάκτηση Μουντιάλ για τον Πελέ και τη Βραζιλία, όμως εκείνη η εντεκάδα θεωρείται ακόμη και σήμερα η καλύτερη ομάδα που εμφανίστηκε ποτέ σε Παγκόσμιο Κύπελλο.

171

ΤΟ «TOTAL FOOTBALL» ΧΩΡΙΣ ΣΤΕΜΜΑ 1974: ΟΛΛΑΝΔΙΑ-ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1-2

Getty Images / Ideal Image

του Μανώλη Σφακάκη

Ο αρχηγός της εθνικής ομάδας της Γερμανίας, Φραντς Μπενκεμπάουερ, σηκώνει στα χέρια του το κύπελλο του Μουντιάλ 1974.

τις 7 Ιουλίου του 1974, το Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου φιλοξένησε έναν από τους αγώνες-ορόσημα στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Στον τελικό της διοργάνωσης η Δυτική Γερμανία αντιμετώπισε την Ολλανδία. Η μία ομάδα είχε ως βάση την Μπάγερν Μονάχου, που είχε αρχίσει την τριετή κυριαρχία της στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (1974, 1975 και 1976), και η άλλη τον Άγιαξ, που προερχόταν από παραμονή τριών χρόνων στην κορυφή της Ευρώπης (1971, 1972 και 1973). 172

Από τη μία πλευρά η μεθοδικότητα, η κυνικότητα, το «κρύο αίμα» και το πείσμα, από την άλλη η τεχνική, η ταχύτητα, η φαντασία και η φινέτσα. Στη μία ενδεκάδα παίκτες και προσωπικότητες όπως οι Φραντς Μπεκενμπάουερ, Γκερντ Μίλερ, Πολ Μπράιτνερ, Ζεπ Μάγερ, στην άλλη βιρτουόζοι ποδοσφαιριστές μεγάλης κλάσης, όπως οι Γιόχαν Κρόιφ, Γιόχαν Νέεσκενς, Άρι Χάαν, Τζόνι Ρεπ, Ρούντι Κρολ.

Στιγμιότυπο από τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974.

Υπό την καθοδήγηση του Ρίνους Μίχελς η Ολλανδία είχε παίξει καταπληκτική μπάλα σε όλο το τουρνουά, παρουσιάζοντας ένα νέο μοντέλο, το περίφημο ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο, στο οποίο στην ουσία δεν υπήρχαν καθορισμένες θέσεις και οι Οράνιε είχαν ελευθερία κινήσεων στον αγωνιστικό χώρο. Με αυτόν τον τρόπο στην πρώτη φάση του τελικού, αμέσως μετά τη σέντρα, άλλαξαν 14 πάσες χωρίς να ακουμπήσουν την μπάλα οι Γερμανοί και ο Γιόχαν Κρόιφ, ο οποίος στην αρχή της φάσης ήταν στην άμυνα, βρέθηκε να κερδίζει πέναλτι μόλις στο πρώτο λεπτό. Ο Νέεσκενς νίκησε από την άσπρη βούλα τον Μάγερ για το 0-1 κι έδωσε προβάδισμα από νωρίς στο απόλυτο φαβορί.

Ο σπουδαίος Γερμανός τερματοφύλακας πραγματοποίησε σωτήριες επεμβάσεις και ήταν ο βασικός λόγος που η εθνική ομάδα της πατρίδας του ολοκλήρωσε την έκπληξη. Το τελευταίο σφύριγμα του Άγγλου διαιτητή Τζακ Τέιλορ βρήκε τους Γερμανούς να πανηγυρίζουν κόντρα στα προγνωστικά, ακριβώς όπως 20 χρόνια νωρίτερα κόντρα στην Ουγγαρία του Φέρεντς Πούσκας. Το «Total Football» άλλαξε το άθλημα, αλλά έμεινε χωρίς τίτλο.

Όμως το κυρίαρχο στοιχείο διαχρονικά των Πάντσερ έκανε και πάλι την εμφάνιση του. Με το πείσμα τους οι παίκτες του Χέλμουτ Σεν βρήκαν τον τρόπο να καλύψουν την έλλειψη ποιότητας και ταχύτητας που είχαν από τους αντιπάλους τους, ανατρέποντας την κατάσταση πριν από το ημίχρονο με τα τέρματα του Πολ Μπράιτνερ με πέναλτι και του Γκερντ Μίλερ. Στο δεύτερο μέρος οι Οράνιε ήταν καταιγιστικοί, αλλά έπεσαν πάνω στον Ζεπ Μάγερ. 173

Getty Images / Ideal Image

O αρχηγός της εθνικής ομάδας της Αργεντινής, Daniel Passarella, με το κύπελλο του Μουντιάλ την 1η Ιουνίου του 1978.

174

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΡΧΗΓΟΣ Daniel Passarella του Μανώλη Σφακάκη

ταν ένας ποδοσφαιριστής φτάνει στο σημείο να τον αποκαλούν με το ψευδώνυμο του εθνικού ήρωα της πατρίδας του, έχει αποκτήσει σημαντικά παράσημα στην καριέρα του. Ο Ντανιέλ Αλμπέρτο Πασαρέλα ήταν για τους Αργεντίνους ο «El Gran Capitán» (Ο Μεγάλος Αρχηγός) στον εντός έδρας θρίαμβο του 1978, προσωνύμιο που συνόδευε μόνο τον πρωτοστάτη της ανεξαρτησίας της χώρας, Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν. Ο ομοσπονδιακός τεχνικός Σέζαρ Λουίς Μενότι τού έδωσε το περιβραχιόνιο σε ηλικία 25 ετών και δικαιώθηκε σε απόλυτο βαθμό. Η ηγετική προσωπικότητα του Πασαρέλα έπαιξε καθοριστικό ρόλο προκειμένου η Αργεντινή να στρογγυλοκαθίσει στον θρόνο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου για πρώτη φορά στην ιστορία της. Κορυφαίος κεντρικός αμυντικός, άριστος καθοδηγητής, με εξαιρετικό αριστερό πόδι, ξεχώριζε και για τις ιδιαίτερες επιθετικές ικανότητές του, ολοκληρώνοντας τη σταδιοδρομία του με περισσότερα από 100 γκολ. Ο φόβος ήταν άγνωστη λέξη γι’ αυτόν, εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου. Δυνατός χαρακτήρας, δεν λογάριαζε κανέναν όταν θεωρούσε πως έχει δίκιο και δεν δίσταζε να ανοίξει μέτωπα. Οι «κακές γλώσσες» λένε ότι το 1978 επέβαλε τον αποκλεισμό από την αποστολή του 17χρονου τότε Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα. Η σχέση τους παρέμεινε ταραχώδης επί σειρά ετών. Το 1982, στο Μουντιάλ της Ισπανίας η πίεση του Μαραντόνα να είναι ο ίδιος αρχηγός έφερε αποτέλεσμα, με την «αλμπισελέστε» όμως να αποκλείεται στην ημιτελική φάση από την Ιταλία. Τέσσερα χρονιά μετά, στο Μεξικό, ένα πρόβλημα υγείας δεν επέτρεψε στον Πασαρέλα να έχει ενεργό ρόλο στην καταπληκτική πορεία της παρέας του Μαραντόνα μέχρι την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Όμως, ήταν μέλος της αποστολής και παραμένει ο μοναδικός Αργεντίνος με παρουσία στις δύο πιο ένδοξες στιγμές του ποδοσφαίρου της χώρας.

175

176

PopperfotoÂ / Getty Images / Ideal Image

ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΗΘΕΛΑΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Paolo Maldini

του Άγγελου Τόμπρου

ν η ατίθαση γοητεία των μαλλιάδων Αργεντινών ή το μποέμ look του Μπερντ Σούστερ έγιναν στα ’80s λόγος για να αρχίσουν για πρώτη φορά οι γυναίκες να παρακολουθούν ποδόσφαιρο, το γκελ που έκανε στις κυρίες όλων των ηλικιών το στυλ των Ιταλών στα ’90s έφερε τη μεγαλύτερη έκρηξη δημοφιλίας του Μουντιάλ στον γυναικείο πληθυσμό. Οι όμορφοι άντρες της Squadra Azzurra ήταν πολλοί, όμως κανένας δεν συνδύασε ποτέ την εμφάνιση, το ταλέντο, την προσωπικότητα και την αίσθηση του απόλυτα cool τύπου καλύτερα από τον Πάολο Μαλντίνι. Το πιο εντυπωσιακό ήταν πως ο επί 8 χρόνια αρχηγός της Εθνικής Ιταλίας δεν χρειάστηκε ποτέ να κάνει κάτι για να προκαλέσει αυτόν τον θαυμασμό. Δεν άλλαζε κούρεμα κάθε λίγους μήνες όπως ο Μπέκαμ, δεν ντυνόταν εκκεντρικά ούτε χρειαζόταν να βγάζει τη φανέλα για να επιδεικνύει κοιλιακούς και μούσκουλα όπως ο Ρονάλντο. Πολύ πριν από την εποχή των social media, είχε φυσική γοητεία και αυτό το low profile τον έκανε αγαπητό σε όλους τους φιλάθλους, ανεξάρτητα από την ομάδα που υποστήριζαν.

Όσο cool ήταν στο ντύσιμο και στους τρόπους του, ήταν και μέσα στο γήπεδο. «Αν αναγκαζόμουν να κάνω τάκλιν, ήξερα ήδη πως έχω κάνει λάθος», είχε πει περιγράφοντας συνοπτικά τον εγκεφαλικό τρόπο προσέγγισης του παιχνιδιού. Έπαιξε σε περισσότερα από 1.000 επίσημα παιχνίδια στην καριέρα του και αποβλήθηκε μόνο μία φορά, επίτευγμα αδιανόητο για αμυντικό. Με την Ιταλία έφτασε έως τον ημιτελικό το 1990 και έχασε το Κύπελλο στα πέναλτι από τη Βραζιλία το 1994, όμως ήταν πέρα από κάθε αμφιβολία ο κορυφαίος αμυντικός της γενιάς του.

177

Ο «ΙΠΤΑΜΕνΟΣ ΟΛΛΑνΔΟΣ» johan cruYff του Μανώλη Σφακάκη

Hulton Archive / Getty Images / Ideal Image

21 Μαρτίου 1972: Ο Γιόχαν Κρόιφ του Άγιαξ χαλαρώνει μαζί με τους συμπαίκτες του.

ο αγόρι που ήρθε στον κόσμο στις 25 Απριλίου του 1947 στο Άμστερνταμ και πήρε το όνομα Γιόχαν Χέντρικ Κρόιφ έμελλε να αλλάξει προς το καλύτερο το δημοφιλέστερο άθλημα του πλανήτη. Πρώτα ως παίκτης και μετέπειτα ως προπονητής «γέννησε» ποδόσφαιρο, έφερε νέες ιδέες και ήταν ο κύριος εκφραστής του «Τotal Football». To οραματίστηκε και το υλοποίησε ο μέντοράς του Ρίνους Μίχελς με τον ίδιο στο γήπεδο, το εξέλιξε και το μεταλαμπάδευσε στη σύγχρονη εποχή ο Κρόιφ, από την άκρη του πάγκου με τον Άγιαξ και την Μπαρτσελόνα. Από 10 ετών ξεχώριζε στα τμήματα υποδομής του «Αίαντα». Παρότι

178

ήταν ένα ψηλόλιγνο παιδί, χωρίς ιδιαίτερες σωματικές προδιαγραφές, η απαράμιλλη τεχνική κατάρτιση, η οξυδέρκεια και η μεγαλοφυΐα του επισκίαζαν τα πάντα. Γρήγορα, λόγω του ξεχωριστού στυλ, τον αποκάλεσαν «Ιπτάμενο Ολλανδό» και τον θεώρησαν διάδοχο του «βασιλιά» Πελέ. Με τον Κρόιφ σημαντικότερο γρανάζι της μηχανής, ο Άγιαξ στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και η Εθνική Ολλανδίας κυρίως στο Μουντιάλ του 1974 παρουσίασαν ένα νέο μοντέλο, πολύ θελκτικό για το μάτι του θεατή.

Ο Γιόχαν Κρόιφ επέβαλε το «total football». Οι επελάσεις, οι ντρίπλες, οι άψογες μεταβιβάσεις και η ευκολία στο σκοράρισμα του Γιόχαν Κρόιφ ήταν το σήμα κατατεθέν των Οράνιε, που προσέφεραν μοναδικό θέαμα στα γήπεδα της Γερμανίας, αλλά έμειναν χωρίς τίτλο, χάνοντας απρόσμενα στον τελικό από την οικοδέσποινα του Μουντιάλ με 2-1. Έξω από το γήπεδο ήταν ασυμβίβαστος και παρέμενε απόλυτα πιστός στις αρχές και στις αξίες του. Ακόμα και αν χρειαζόταν να έρθει σε αντιπαράθεση με την ποδοσφαιρική ομοσπονδία της πατρίδας του, όπως συνέβη το 1978 με συνέπεια να χάσει το Μουντιάλ της Αργεντινής. Με παρόντα τον Κρόιφ ήταν πολύ πιθανό οι «τουλίπες» να άνθιζαν και να έφταναν στην κορυφή του κόσμου. 179

ΤΑ HAT-TrICK TOY «ΜΠΑΤΙ-ΓκΟΛ» του Άγγελου Τόμπρου

Ο Gabriel Batistuta της Αργεντινής κρατάει το κύπελλο και γιορτάζει μαζί με τους συμπαίκτες του.

πιβλητικός σαν το αρσενικό λιοντάρι που κάνει βόλτα στο λιβάδι ανεμίζοντας τη χαίτη του, αλλά και «θανατηφόρος» για τους αντίπαλους τερματοφύλακες, όπως ο βασιλιάς της ζούγκλας για τα θηράματά του. Τη δεκαετία του ’90 ο Γκαμπριέλ Μπατιστούτα μάς ξανασύστησε τη θέση του σέντερ φορ και μέχρι σήμερα κανείς δεν την έχει ξαναπαίξει όπως αυτός. Η τιμωρία του Μαραντόνα για χρήση κοκαΐνης μετά την πρώτη φάση του Μουντιάλ των ΗΠΑ το 1994 του στέρησε τη δυνατότητα να κα-

180

τακτήσει το τρόπαιο. Η Αργεντινή είχε την καλύτερη ομάδα, αλλά διαλύθηκε ψυχολογικά και αποκλείστηκε στο πρώτο νοκ άουτ παιχνίδι από τη Ρουμανία του Χάτζι. Έπαιξε σε τρία Παγκόσμια Κύπελλα, σηκώνοντας το βάρος της Albiceleste στη μετα-Ντιέγκο εποχή. Σε ένα ματς κόντρα στην Τζαμάικα το 1998, έγινε ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία που πέτυχε hat-trick σε δύο διαφορετικά Μουντιάλ. Το πρώτο ήταν τέσσερα χρόνια νωρίτερα, κόντρα στην Εθνική Ελλάδος του Αλκέτα Παναγούλια.

Getty Images / Ideal Image

ΜΟνΟΣ ΤΟΥ κΑΙ ΟΛΟΙ ΣΑΣ

Ο Diego Forlan της Ουρουγουάης κατά τη διάρκεια αγώνα του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας το 2014.

Φορλάν στα γήπεδα της Νότιας Αφρικής το 2010. Αναδείχθηκε πολυτιμότερος παίκτης, πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης με 5 γκολ και έφτασε την Ουρουγουάη ένα βήμα πριν από τον τελικό.

Στην εποχή των μοντέρνων συστημάτων και των αμυντικών τακτικών, ελάχιστοι παίκτες είχαν τόση επιρροή στο παιχνίδι της ομάδας τους όση ο

Αν και αποσύρθηκε από την Εθνική το 2015, λίγους μήνες μετά το Μουντιάλ της Βραζιλίας, ο Φορλάν δεν έχει σταματήσει το ποδόσφαιρο! Έχοντας πατήσει τα 40, έπαιξε φέτος στο πρωτάθλημα του Χονγκ Κονγκ και πέτυχε 5 γκολ σε ισάριθμες εμφανίσεις.

γδόντα χρόνια μετά την πρώτη στιγμή απόλυτης ποδοσφαιρικής δόξας της Ουρουγουάης και 60 χρόνια μετά το Maracanazo στο Ρίο ντε Τζανέιρο που οδήγησε εκατομμύρια Βραζιλιάνους στα πρόθυρα της κατάθλιψης, ο Ντιέγκο Φορλάν κόντεψε να πάρει μόνος του το τρίτο Μουντιάλ για τη Celeste.

181

Gianluigi Buffon «ciao, gigi»

Getty Images / Ideal Image

του Δημήτρη Βάλσαμου

α δάκρυα του Τζίτζι Μπουφόν στον αγωνιστικό χώρο του «Τζουζέπε Μεάτσα» πριν από 7 μήνες πότισαν με φαρμάκι τους Ιταλούς και έγραψαν τον άδοξο επίλογο μιας ένδοξης καριέρας στη Squadra Azzurra. Η Εθνική Ιταλίας είχε μόλις αποκλειστεί στο μπαράζ από τη Σουηδία και δεν θα είναι παρούσα σε Μουντιάλ για πρώτη φορά μετά από 60 χρόνια. Ο ίδιος είχε βάλει σκοπό να κλείσει την παρουσία του στην Εθνική με ένα μοναδικό ρεκόρ. Αν πήγαινε στα γήπεδα της Ρωσίας, θα γινόταν ο πρώτος στην ιστορία του ποδοσφαίρου με παρουσία σε 6 Μουντιάλ. Ήταν ανελλιπώς μέλος της ομάδας από το 1998 και με τις 5 παρουσίες του έως το 2014 μοιράζεται το ρεκόρ με τον Λόταρ Ματέους και τον Μεξικανό τερματοφύλακα Καρμπαχάλ.

182

Τουλάχιστον, σε αντίθεση με το Champions League που έμεινε άπιαστο όνειρο μέχρι το πρόσφατο «arrivederci» στη Γιουβέντους, ο Μπουφόν είχε καταφέρει από νωρίς να ανέβει στην κορυφή του κόσμου. Στην πορεία της Ιταλίας έως τον τίτλο το 2006 νικήθηκε μόνο δύο φορές, από τον συμπαίκτη του Τζακάρντο και από το πέναλτι του Ζιντάν στον τελικό. Ήταν αυτός που είδε τι συνέβη και έτρεξε πρώτος για να ημεμήσει τον Ζιζού μετά την κουτουλιά στον Ματεράτσι. Βγήκε 2ος στην ψηφοφορία για τον πολυτιμότερο παίκτη εκείνου του Μουντιάλ, πίσω μόνο από τον αρχηγό, Φάμπιο Καναβάρο, αλλά στη συνείδηση όλου του κόσμου είναι ο σπουδαιότερος τερματοφύλακας των δύο τελευταίων δεκαετιών. Ευχαριστούμε, Τζίτζι...

THESE BOOTS ArE MADE FOr SCOrInG

ο ποδόσφαιρο σηματοδοτείται από εποχές. Στο πέρασμα των χρόνων, ο τρόπος που παίζεται ο βασιλιάς των σπορ άλλαξε δεκάδες φορές. Εξελίχθηκε. Όπως εξελίσσονταν, παράλληλα, και τα παπούτσια των πρωταγωνιστών. Το ξεκίνημα έγινε με υποδήματα που κάθε άλλο παρά ποδοσφαιρικά θεωρούνται. Δερμάτινα σκληρά άρβυλα, ουσιαστικά παπούτσια της καθημερινότητας που στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν τα θεωρητικά πιο κατάλληλα για να παίξεις ποδόσφαιρο. Η πρόοδος που είχε σημειωθεί στα ποδοσφαιρικά παπούτσια ήταν ουσιαστικά μηδαμινή μέχρι και το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Θεμελιωτές της νέας εποχής υπήρξαν τα αδέρφια Dassler. Παρότι ξεκίνησαν κοινή πορεία, στη συνέχεια επήλθε η σύγκρουση, με τον Rudolf Dassler να ιδρύει την Puma, και τον Adolf Dassler να ακολουθεί με την Adidas, η οποία φέρει ουσιαστικά και το όνομά του (Adi-Das-sler).

Η καινοτομία του ιδρυτή της Adidas να τοποθετήσει καρφιά στα παπούτσια έδωσε στους Γερμανούς σημαντικό πλεονέκτημα στο πολύ βροχερό Μουντιάλ του 1954. Η δεκαετία του ’60 έφερε και περισσότερα παπούτσια με χαμηλότερη κοπή, επιτρέποντας μεγαλύτερη ευελιξία και άνεση στην αλλαγή κατεύθυνσης. Ελαφρύτερα παπούτσια, διαφορετικές γλώσσες, ποικιλία χρωμάτων ήταν μερικές από τις αλλαγές των επόμενων δεκαετιών, μέχρι να φτάσουμε σε αυτήν του 1990. Τότε, τα παπούτσια έπαψαν ουσιαστικά να αποτελούν απλά εργαλεία των ποδοσφαιριστών, αλλά έγιναν και σοβαρά προϊόντα marketing.

Ακολούθησαν σχέδια που έγραψαν ιστορία, όπως τα Predator της Adidas που παρουσιάστηκαν το 1994 και συνεχίζουν μέχρι και σήμερα την εξέλιξή τους. Από τα τέλη της προηγούμενης χιλιετίας έπαψε και η αποκλειστικότητα του δέρματος, καθώς άρχισαν να δημιουργούνται παπούτσια και από άλλα υλικά. Πλέον, τα παπούτσια δημιουργούνται με πολύ υψηλές προδιαγραφές και γνώμονα πάντα τις καλύτερες παροχές προς τον ποδοσφαιριστή. Στόχος των σημερινών μοντέλων είναι η βέλτιστη εφαρμογή στο πόδι, το ελάχιστο δυνατό βάρος και η αποφυγή τραυματισμών, ενώ διαθέτουν και τεχνολογίες που βοηθούν σε ταχεία αλλαγή κατεύθυνσης. Όλα αυτά, συνοδευόμενα φυσικά από εντυπωσιακά χρώματα και σχέδια, που κάνουν τα παπούτσια ελκυστικά σε όλο τον κόσμο. Ιστορικότερο ποδοσφαιρικό παπούτσι παραμένει, πάντως, το Copa Mundial της Adidas. Χάρη στο κλασικό του σχέδιο με τις τρεις ρίγες, παραμένει διαχρονικό και σήμα κατατεθέν των Παγκοσμίων Κυπέλλων.

183

ΣΑν ΣΤΑΡ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ του Άγγελου Τόμπρου

ια 13η φορά η Adidas ανέλαβε τη σχεδίαση της μπάλας του Παγκοσμίου Κυπέλλου και η παρουσίαση έγινε τον Νοέμβριο στη Μόσχα, με κεντρικό πρόσωπο τον Λιονέλ Μέσι και υψηλούς προσκεκλημένους, όπως ο Ζιντάν, ο Κακά και ο Ντελ Πιέρο. Η μπάλα που θα χρησιμοποιηθεί στα γήπεδα της Ρωσίας λέγεται «Telstar 18», έχει αρκετά στοιχεία ρετρό και ελάχιστο χρώμα, αφού είναι εμπνευσμένη από την πρώτη μπάλα που σχεδίασε η Adidas για Μουντιάλ, το 1970. Η αυθεντική «Telstar» που χρησιμοποιήθηκε στον τελικό της Βραζιλίας με την Ιταλία ήταν η πρώτη ασπρόμαυρη μπάλα που εμφανίστηκε σε Παγκόσμιο Κύπελλο, καθώς έως τότε οι μπάλες ήταν μονόχρωμες, σε αποχρώσεις του καφέ. Σκοπός ήταν η μπάλα να γίνεται πιο εύκολα ορατή από τους ασπρόμαυρους δέκτες των τηλεοράσεων, καθώς αυτό ήταν το πρώτο Μουντιάλ με παγκόσμια τηλεοπτική κάλυψη. Γι’ αυτόν τον λόγο πήρε την ονομασία της από τον συνδυασμό των λέξεων «Television» και «Star». 184

Από τις σκληρές και βαριές μπάλες που κατασκευάζονταν από δέρμα βγαλμένο από την ουροδόχο κύστη γουρουνιών τη δεκαετία του ’30 μέχρι τις high-tech συνθετικές σφαίρες χωρίς ραφές των τελευταίων Μουντιάλ, η εξέλιξη της μπάλας αποτελεί μια μικρογραφία της εξέλιξης του ίδιου του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Η πιο παράξενη ιστορία έρχεται από τον τελικό του πρώτου Μουντιάλ, το 1930. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχε επίσημη μπάλα της διοργάνωσης και η μπάλα που χρησιμοποιούσαν σε κάθε χώρα είχε πολλές φορές σημαντικές διαφορές. Πριν από τη σέντρα, η Ουρουγουάη και η Αργεντινή διαφώνησαν για την μπάλα του τελικού. Έτσι, κατέληξαν στη συμβιβαστική λύση να παίξουν από ένα ημίχρονο με κάθε μπάλα. Το πρώτο ημίχρονο που παίχτηκε με την ελαφριά μπάλα της Αργεντινής τελείωσε με την ίδια να προηγείται 2-1, όμως στο δεύτερο ημίχρονο με τη μεγαλύτερη και πιο βαριά δική τους

1930

1934

1938

1950

1954

1958

1962

1966

1970

1974

1978

1982

1986

1990

1994

1998

2002

2006

2010

2014

μπάλα οι Ουρουγουανοί έβαλαν τρία γκολ και πήραν το Κύπελλο! Ωστόσο, η πιο εμβληματική μπάλα όλων των εποχών στο ποδόσφαιρο είναι η «Tango», που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο Μουντιάλ του 1978 και πήρε φυσικά την ονομασία της από τον περίφημο χορό της Αργεντινής, που ήταν η διοργανώτρια του Μουντιάλ. Έσπασε κάθε ρεκόρ πωλήσεων και με μικρές παραλλαγές και διαφορετικές ονομασίες έγινε σήμα κατατεθέν των μεγάλων διοργανώσεων για δύο δεκαετίες. Από το 2002 και τη «Fevernova» μέχρι το 2010 και την «Jabulani» οι φουτουριστικού design

μπάλες που χρησιμοποιήθηκαν έγιναν η χαρά των εκτελεστών φάουλ και οι εφιάλτες όλων των τερματοφυλάκων, καθώς το χαμηλό βάρος και η αεροδυναμική τους έκαναν την πορεία τους απρόβλεπτη. Η «Brazuca», που χρησιμοποιήθηκε πριν από 4 χρόνια στα γήπεδα της Βραζιλίας, θεωρήθηκε από τους ίδιους τους ποδοσφαιριστές εξαιρετική μπάλα, γι’ αυτό και μετά το Μουντιάλ χρησιμοποιήθηκε σε αρκετά εθνικά πρωταθλήματα ανά τον κόσμο.

185

Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ MΟΥΝΤΙΑΛ του Δημήτρη Βάλσαμου

186

ν λατρεύεις το ποδόσφαιρο, βλέποντας τη «ρουλέτα» του Ζιντάν ή την ντρίπλα του Ρεδόνδο στα μάτια σου δεν αντικατοπτρίζεται ένα απλό παιχνίδι, αλλά τέχνη. 21η διοργάνωση στη Ρωσία, 21 διαφορετικές αφίσες από τις διοργανώτριες χώρες που πάντα ήθελαν κάτι να πουν σχετικά με τη δική τους «γιορτή». Άλλες τα κατάφεραν επαρκώς κι άλλες όχι τόσο καλά… Λένε πως μία εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις, και σίγουρα αυτός είναι και ο στόχος των δημιουργών της εκάστοτε αφίσας κάθε Παγκοσμίου Κυπέλλου. Να πει όσο περισσότερα μπορεί για τη διοργάνωση και παράλληλα για την ιστορία της χώρας που τη φιλοξενεί. Τα περισσότερα πόστερ, ιδίως των πρώτων διοργανώσεων, επιχείρησαν να «παίξουν» με την έννοια του κόσμου και του πλανήτη. Η Γη είχε κεντρικό ρόλο στις αφίσες. «Το ποδόσφαιρο ενώνει όλο τον κόσμο και η πολιτισμική ένωση επισφραγίζεται

στη χώρα μας» είναι ουσιαστικά το μήνυμα που οι περισσότερες αφίσες θέλησαν να περάσουν. Φυσικά, στόχος ήταν πάντα να αφήσουν και το στίγμα της διοργανώτριας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Λιοντάρι της Αγγλίας στο Μουντιάλ του 1966, αλλά και η αφηρημένη τέχνη των Ισπανών στην αφίσα του 1982, που, αν και δημιουργήθηκε από τον Καταλανό Χουάν Μιρό, σίγουρα στο μυαλό των περισσότερων φέρνει στον νου τον σουρεαλισμό των έργων του Πικάσο. Οι Ιταλοί δεν δίστασαν να τοποθετήσουν ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο μέσα στο Κολοσσαίο, εν όψει του Μουντιάλ του 1990. Προφανές, μα κλασικό. Στην αντίστοιχη των ΗΠΑ για τη διοργάνωση του 1994 κυριαρχούν τα χρώματα της αστερόεσσας. Σοβινισμός θα πουν κάποιοι, προσπάθεια να εισβάλουν στον ποδοσφαιρικό χάρτη ορισμένοι άλλοι. Η επιλογή των Ρώσων για την αφίσα του πρώτου Μουντιάλ που διοργανώνουν κινείται σε ρετρό ρυθμούς, με σαφείς αναφορές στις παλιές προπαγανδιστικές αφίσες του κομμουνιστικού καθεστώτος μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση των Μπολσεβίκων. Έχει στήσιμο που παραπέμπει στα πόστερ των πρώτων διοργανώσεων και πρωταγωνιστής είναι ο θρυλικός Λεβ Γιασίν, ο τερματοφύλακας που στην καριέρα του είχε αποκρούσει περισσότερα από 150 πέναλτι και θεωρείται εκ των κορυφαίων όλων των εποχών. Δεν κατάφεραν, πάντως, να φανούν αρκετά ευφάνταστοι ως προς το κομμάτι της μπάλας, η οποία φέρει πάνω της, τι άλλο; Το σχέδιο του χάρτη της Γης.

Η αφίσα για το Μουντιάλ 2018 έχει κεντρικό πρόσωπο τον τεράστιο Λεβ Γιασίν, τον μοναδικό τερματοφύλακα που έχει κατακτήσει τη Χρυσή Μπάλα, ενώ έχει συμμετοχή σε τέσσερα Μουντιάλ, από το 1958 έως και το 1970. 187

Allenatori Ο ΑνΤΙκΟΜΦΟΡΜΙΣΤΗΣ «EL FLACO»

Bob Thomas, Popperfoto / Getty Images / Ideal Image

του Άγγελου Τόμπρου

Ο προπονητής της εθνικής ομάδας της Αργεντινής, Cesar Luis Menotti, το 1980.

ακρυμάλλης, αντισυμβατικός, μανιώδης καπνιστής, επαναστάτης. Ο Σέσαρ Λουίς Μενότι δεν ήταν μια συνηθισμένη φιγούρα που συναντούσε κανείς στην άκρη του πάγκου, ακόμη κι αν μιλάμε για την Αργεντινή των ’70s. Τον αποκαλούσαν «El Flaco» (o λιγνός), όμως όσος όγκος τού έλειπε τόσο νεύρο είχε ως σέντερ φορ στα νιάτα του και μετέπειτα ως προπονητής. Οδήγησε την Αργεντινή στην κατάκτηση του πρώτου της Μουντιάλ το 1978 και για να το πετύχει χρειάστηκε να πάρει αντιδημοφιλείς αποφάσεις. Όπως να αποκλείσει από την αποστολή το παιδί-θαύμα του αργεντίνικου ποδοσφαίρου, τον 17χρονο Ντιέγκο Μαραντόνα, γιατί δεν πίστευε πως ήταν έτοιμος να αντέξει σε αυτή την ηλικία την πίεση από τα εκατομμύρια των συμπατριωτών του, που απαιτούσαν την κατάκτηση του τροπαίου από τη χώρα τους. Τα κατάφερε με ηγέτη στην επίθεση τον Μάριο Κέμπες, που πέτυχε συνολικά έξι γκολ, τα δύο εκ 188

των οποίων στον τελικό με την Ολλανδία. Ήταν καλλιεργημένος και στις συζητήσεις του έκανε συχνές αναφορές σε φράσεις διάσημων Αργεντινών συγγραφέων, όπως του Ερνέστο Σάμπατο. Πολιτικοποιημένος, με αριστερό προφίλ, δεν δίσταζε να εκφράζει δημόσια της απόψεις του, ρισκάροντας να μπει στο στόχαστρο της στρατιωτικής χούντας που είχε τον έλεγχο της χώρας εκείνη την εποχή. Ενίοτε μάλιστα χρησιμοποιούσε παραβολές με ποδοσφαιρικούς όρους για να διατυπώσει τις θέσεις του: «Υπάρχει το ποδόσφαιρο που παίζεται έξω δεξιά και το ποδόσφαιρο που παίζεται έξω αριστερά. Το δεξιό ποδόσφαιρο θέλει να μας πείσει πως όλη η ζωή είναι μια πάλη που απαιτεί θυσίες. Πρέπει οι παίκτες να είναι φτιαγμένοι από ατσάλι, να υπακούν και να εκτελούν αυτά που τους ζητούν όσοι έχουν την εξουσία. Αυτός είναι ο τρόπος που δημιουργεί καθυστερημένους. Χρήσιμους ηλίθιους που πάνε με το σύστημα».

ΕνΑΣ ΠΕΙΣΜΑΤΑΡΗΣ "Vecchio"

Ο Enzo Bearzot, προπονητής της εθνικής ομάδας της Ιταλίας, κατά τη διάρκεια του αγώνα μεταξύ της Ιταλίας και της Γερμανίας στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1982 στην Ισπανία.

εξυπνάδα, το μπρίο, η φαντασία νικούν σαν σε προπόνηση το ποδόσφαιρο των ρομπότ», έλεγε ο σπουδαίος Γιάννης Διακογιάννης περιγράφοντας το 3ο γκολ της Εθνικής Ιταλίας στον τελικό με τους Γερμανούς το 1982. Το ποδόσφαιρο αυτό δεν είχε καμία σχέση με το απωθητικό Catenaccio που είχε κάνει μόδα στην Ιταλία ο Χελένιο Χερέρα. Ήταν ελκυστικό, επιθετικό και εμπνευστής του ήταν ο Έντσο Μπέαρζοτ.

τικά σχόλια. Από εκείνη τη στιγμή η Ιταλία μεταμορφώθηκε, με ήρωα τον αμφιλεγόμενο Ρόσι, που πέτυχε 6 γκολ. Νίκησε διαδοχικά την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Πολωνία και τη Δυτική Γερμανία με 3-1 στον τελικό και ο Μπέαρζοτ πήρε τη θέση που του άξιζε στο πάνθεον των μεγάλων Ιταλών προπονητών. Έναν χρόνο μετά τον θάνατό του, το 2010, η ιταλική ομοσπονδία έδωσε το όνομά του στο βραβείο που απονέμεται στον καλύτερο Ιταλό προπονητή κάθε χρονιάς.

Ο Vecchio (γέρος), όπως ήταν το παρατσούκλι του, επικρίθηκε όσο λίγοι προπονητές πριν από το Μουντιάλ της Ισπανίας για τον υψηλό μέσο όρο ηλικίας της ομάδας που είχε επιλέξει, αλλά κυρίως για την κλήση του μπλεγμένου σε σκάνδαλο στημένων αγώνων Πάολο Ρόσι και τον αποκλεισμό του πρώτου σκόρερ του πρωταθλήματος, Ρομπέρτο Προύτσο. Η κριτική του Τύπου έγινε ακόμη πιο σκληρή μετά την πρώτη φάση, από την οποία η Squadra Azzurra προκρίθηκε με το ζόρι, με τρεις ισοπαλίες. Τότε, επέβαλε στους παίκτες την περίφημη «Silenzio Stampa» (απαγόρευση δηλώσεων), προκειμένου να τους συσπειρώσει κόντρα στα αρνη189

MY PrECIOUS...

Gamma-Keystone / Getty Images / Ideal Image

του Δημήτρη Βάλσαμου

9 Απριλίου 1974. Το αντίγραφο του κυπέλλου της FIFA, το οποίο χρησιμοποιείται αντί για το αληθινό, που είναι κατασκευασμένο από χρυσό.

ια τους ποδοσφαιριστές του υψηλότερου επιπέδου αποτελούσε ανέκαθεν το μεγαλύτερο όνειρο. Το σπουδαιότερο, το πιο αστραφτερό τρόπαιο, μαζί με εκείνο του Τσάμπιονς Λιγκ. Αυτό όμως έχει μια ιδιαίτερη αίγλη. Η σπανιότητα που απονέμεται αλλά και το γεγονός πως οι εθνικές ομάδες πρεσβεύουν κάτι το ιδιαίτερο έκαναν το τρόπαιο του Μουντιάλ το Έβερεστ του ποδοσφαίρου. Ο ορισμός του «βαρύτιμου τροπαίου», αγαπημένου κλισέ που όμως εδώ βρίσκει πλήρη εφαρμογή, καθώς κοστολογείται περίπου στα 150 εκατομμύρια δολάρια!

Το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου αποτελείται από χρυσό 18 καρατίων, έχει ύψος 36 εκατοστά, βάρος 4,97 κιλά και 6,175 μαζί με τη βάση του. Σε αυτήν αναγράφονται οι χρονιές και οι νικητές 190

του Παγκοσμίου Κυπέλλου από το 1974 και έπειτα. Από το 1974, γιατί το τρόπαιο που όλοι ονειρεύονται δεν είχε εξαρχής τη σημερινή του μορφή. Μέχρι και το 1970 οι νικήτριες ομάδες κατακτούσαν το τρόπαιο που έμεινε στην ιστορία ως «Ζιλ Ριμέ». Απεικόνιζε τη Νίκη της Σαμοθράκης και πήρε το όνομά του από τον εμπνευστή της διοργάνωσης το 1946. Η αρχική του ονομασία ήταν «Victory». Ήταν η 20ή Μαρτίου του 1966, όταν το τρόπαιο εκλάπη στο Λονδίνο, κατά τη διάρκεια μιας έκθεσης στο Westminster, όμως βρέθηκε μία εβδομάδα μετά, χάρη σε έναν σκύλο, τυλιγμένο με εφημερίδα σε έναν κήπο στο νοτιοανατολικό Λονδίνο. Το 1970, η Βραζιλία των τριών κατακτήσεων έγινε η πρώτη ομάδα που πήρε το αυθεντικό τρόπαιο στη συλλογή της. Το «Ζιλ Ριμέ» εκλάπη, όμως, εκ

Το κύπελλο που δόθηκε στους νικητές του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1966 στο Wembley.

νέου το 1983 από το μουσείο της βραζιλιάνικης ομοσπονδίας, δίχως να έχει βρεθεί έκτοτε. Οι αρχές εκτιμούν πως το τρόπαιο έλιωσε και πουλήθηκε ως χρυσός. Από τότε, αποφασίστηκε να μη δοθεί ξανά σε κανέναν μόνιμα, όσες φορές και αν το κατακτήσει μια ομάδα. Οι νικητές κρατούν το κύπελλο για 4 χρόνια, μέχρι την επόμενη διοργάνωση, και ύστερα παίρνουν ένα επιχρυσωμένο ακριβές αντίγραφο.

ρο τον κόσμο. Δεν πρόκειται να αντικατασταθεί μέχρι το 2038, οπότε και θα συμπληρωθεί ο χώρος στο κύπελλο όπου αναγράφονται τα ονόματα των τροπαιούχων.

Εν όψει του Μουντιάλ του 1974 στη Δυτική Γερμανία, οι διοργανωτές αναζητούσαν ένα νέο τρόπαιο. Τον ρόλο του δημιουργού του ανέλαβε ο 50χρονος τότε Σίλβιο Γκατσανίγκα, το σχέδιο του οποίου προτιμήθηκε ανάμεσα σε 53 άλλα. Η δημιουργία του Ιταλού αναπαριστά τη χαρά, την έκρηξη και το μεγαλείο του αθλητή τη στιγμή της νίκης, με δύο φιγούρες να σηκώνουν και να κρατούν ψηλά ολόκλη191

Looser

Gabriel Batistuta

Zlatan IbrahimoviÄ&#x2021;

Paul Gascoigne

Andrea Pirlo Zinedine Zidane

Johan Cruyff

Franz Beckenbauer

Paolo Maldini

Daniel Passarella

Dino Zoff 192

Cafu

MaNcode Ocean eleven του Άγγελου Τόμπρου

ο ποδόσφαιρο δεν είναι μόνο για τους πανηγυρισμούς στις νίκες και στους τίτλους. Είναι και για την ταύτισή μας με προσωπικότητες, για την αιώνια συμπάθεια στο αουτσάιντερ, για τη στιγμιαία έκσταση μιας ανούσιας «αλήτικης» ντρίπλας και για το επιφώνημα θαυμασμού της κερκίδας που την ακολουθεί, όπως η βροντή μετά την αστραπή. Η Ιταλία του 1982 δεν θα είχε καταφέρει ποτέ να κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο αν δεν είχε κάτω από τα δοκάρια την ηγετική προσωπικότητα του Ντίνο Τζοφ, του μοναδικού παίκτη που έχει κατακτήσει Μουντιάλ έχοντας κλείσει τα 40. Η παρεξηγημένη μέχρι τα ’70s θέση του αμυντικού ίσως να μην είχε αποκτήσει ποτέ το κύρος που της αξίζει αν δεν την είχαν εξελίξει ο «play-maker από πίσω» Φραντς Μπεκενμπάουερ, ο επιδραστικός Ντανιέλ Πασαρέλα που τελείωσε την καριέρα του με 162 γκολ, ο γεννημένος αρχηγός Πάολο Μαλντίνι και η επιτομή του ακραίου μπακ, Καφού, με τις τρεις συνεχόμενες παρουσίες σε τελικούς Μουντιάλ. Το ποδόσφαιρο σίγουρα δεν θα ήταν το ίδιο απολαυστικό χωρίς τις κοφτές ντρίπλες του απόλυτου εκφραστή του «Total Football», Γιόχαν Κρόιφ, δίχως το δεξί πόδι του καλλιτέχνη της μπάλας Αντρέα Πίρλο, την τρέλα του πιο αυθεντικού μπαλαδόρου που έβγαλε ποτέ η Αγγλία, του αυτοκαταστροφικού Πολ Γκασκόιν, ή χωρίς το άγγιγμα του Ζιζού: βελούδινο στην μπάλα, σαν την οργή του Θεού στο στήθος του Ματεράτσι. Ακόμη και το ίδιο το γκολ δεν είναι το ίδιο απογειωτικό αν η μπάλα δεν μπει στο πλεχτό από ένα ψαλιδάκι του γοητευτικά υπερόπτη Ζλάταν και αν δεν το κορυφώνει μια έκρηξη πάθους σαν τον πανηγυρισμό του Μπατι-γκολ.

193

Getty Images / Ideal Image

Legends live on

Εισιτήριο από το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο, που έγινε το 1930 στην Ουρουγουάη.

194

195

196