Plannen als een spelletje

10

Dossier

NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 OKTOBER 2015

De Havenschepen van Antwerpen Marc van Peel ziet maar één antwoord op de fileproblematiek rond Antwerpen: inzetten op intermodaal vervoer. Ook in Nederland tel je als gemeente niet meer mee als er niet een multimodale terminal beschikbaar is.

Kortom: de opmars van intermodaal vervoer lijkt niet te stuiten.

Plannen als spelletje

CONNECTING DEEP SEA WITH EUROPE BY RAIL george.karras@optimodal.eu Sales Director Telefoon: +31 (0)10 4943-920 Fax: +31 (0)10 4950-510 Optimodal Nederland B.V. Oudelandseweg 33 3194 AR Rotterdam-Hoogvliet www.optimodal.eu

Good. Better. Optimodal.

Intermodaal vervoer 11

NIEUWSBLAD TRANSPORT 7-13 OKTOBER 2015

MALINI WITLOX

Grand Theft Auto is misschien ietsje spannender en verslavender. Maar van Synchro Mania leer je multimodaal plannen. Letterlijk: spelenderwijs.

Beeldbewerking: Edward Ouwerkerk

B

ij de opstart van de game zie je een scherm met een goederentrein, een binnenvaartschip en een truck. Je bevindt je als speler aan de planningstafel van het fictieve Synchro Transport Services waarvoor je containertransport in het land Baharat verzorgt. Het hoofdscherm bestaat uit een kalender, het planbord, links zie je drie poppetjes die de klanten voorstellen. Rechts real-time tellers voor de doorlooptijd, de kosten en de CO2-uitstoot. Via het touchscreen kun je containers inplannen op de vervoerswijze van keuze.

Niet makkelijk, want van de baas moet je zowel transportkosten minimaliseren, de klant tevreden houden als het milieu zoveel mogelijk sparen. Zoek dan maar eens de beste balans tussen deze drie zaken.

Synchro Mania bestaat uit verschillende rondes. Iedere ronde vertegenwoordigt een week op de planningsafdeling. Iedere dag krijg je ‘s ochtends vroeg een nieuwe reeks transportorders die je in moet plannen. Trucken mag doordeweeks altijd, zelfs als aangegeven is dat de voorkeursmodaliteit schip of trein is. Uiteraard zijn hier dan extra kosten aan verbonden. En je moet ook nog eens rekening houden met de vooraf ingekochte hoeveelheid basisslots op treinen en schepen en de extra in te kopen slots, die duurder zijn voor de baas. En dan zijn er nog de actiekaarten die je met gouden munten kunt kopen. Daarmee kun je bijvoorbeeld vrachtwagens voor in het weekend inkopen of een deal met de klant maken, waardoor je bij de helft van de orders geheel zelf kunt bepalen welke modaliteit je kiest.

‘In de praktijk krijgen de meeste containers al een voorgeschreven modaliteit mee van de klant. Dat schip, zo laat, dat is de bestemming. De planner hoeft het dan alleen nog maar te boeken. We willen naar een situatie toe waarbij route en modaliteit worden vrijgegeven. De planner zorgt er voor dat de container op tijd op de eindbestemming komt’, zegt projectleider Arno van Rijn van Europe Container Terminals (ECT). Samen met ECT-business analyst Bart van Riessen was hij procesmatig en inhoudelijk verantwoordelijk voor de totstandkoming van de game. Van Riessen is tevens promovendus bij de Rotterdamse Erasmus Universiteit, waar hij onderzoek doet naar betere planningsmethodes. Verder waren ook EGS, Danser en TNO betrokken bij de ontwikkeling van Synchro Mania. Allemaal zagen ze het nut van een game die planners van achterlandvervoer, sales managers, forwarders en verladers meer inzicht kan geven in de voor- en nadelen van de inzet van verschillende vervoersmodaliteiten.

Van Rijn: ‘Een speerpunt bij ECT is het achterlandvervoer. Met European Gateway Services (een dochter-

onderneming van ECT) streven we naar optimalisatie.

We zochten naar een methode om de medewerkers de filosofie van netwerkdenken mee te geven. Er is een mindshift nodig, we kwamen al snel bij een serious game uit.’ Van Riessen vult aan: ‘We willen naar een flexibele planning toe, de game vervult daarbij een sleutelrol. We willen geen filosofie prediken, maar laten het de medewerkers middels de game zelf ervaren.

Bij de workshops rondom de ontwikkeling van de game leverde dat al een hele leuke dynamiek op.’

Planners die eerst sceptisch waren zijn al helemaal om.

De definitieve versie van de game was klaar in mei, sinds juni gebruikt EGS Synchro Mania actief voor de eigen medewerkers. Binnenkort starten in Duisburg en Venlo (inland terminals van EGS) gamesessies. Uiteindelijk zullen we ook met EGS-klanten de game gaan spelen. Van Rijn: ‘Het effect is nu al zichtbaar, sommige planners die eerst sceptisch waren over synchromodaliteit zijn nu helemaal om. Ze leggen contact met de klant om de mogelijkheden te bespreken. De game is een opmaat voor nieuwe planningssoftware die EGS komend jaar zal implementeren.’

Online spelen De game is ontwikkeld met een financiële bijdrage van TKI Dinalog (Topsector Logistiek). Guido te Brake, projectleider bij TNO, geeft aan dat de eigendomsrechten bij TNO liggen en dat de game ook door externe bedrijven en onderwijsinstellingen kan worden gebruikt.

Onder meer Brabant Intermodal heeft interesse in Synchro Mania. Ook de universiteiten van Twente, Groningen, Delft en Rotterdam maakten gebruik van de game als onderdeel bij een van de gegeven vakken. Er wordt momenteel gekeken naar gebruikerslicenties en mogelijkheden om de game online te spelen.

Te Brake: ‘Het is ook belangrijk dat sales managers de game spelen. Zij moeten het voordeel begrijpen want uiteindelijk moeten zij de klant overtuigen om los te laten.

Containers moeten niet langer geoormerkt worden per modaliteit en route, laat dat aan de planner over. Je krijgt dan vanzelf meer capaciteit om te plannen. Ik denk dat

De robots doen het planwerk Synchro Mania is niet het enige project waarbij gekeken wordt naar betere manieren van plannen.

Op de universiteit van Delft wordt gewerkt aan een betere transportplanning met behulp van artificiële intelligentie. Computers kunnen immers veel preciezer plannen dan mensen, zo is de gedachte.

Bij het onderzoeksproject Scalable Interoperability in Information Systems for Agile Supply Chains (SIISASC) draait alles om Intelligent Agents (IA).

Dit zijn softwareprogramma’s die zelfstandig opdrachten kunnen uitvoeren en ook kunnen onderhandelen met andere agents.

Een container moet van A naar B, een menselijke planner kiest daarbij een of meerdere modaliteiten, maar kan vaak niet ad hoc reageren op eventuele problemen, bijvoorbeeld stremmingen van het treinverkeer. Ook plannen planners vaak eerst de trein vol, dan het schip en de weg, maar zijn ze niet in staat optimaal de ideale combinatie te kiezen, omdat ze dan duizenden opties zouden moeten vergelijken. De intelligent agents communiceren autonoom met elkaar (artificiële intelligentie) en bepalen continu in realtime de ideale vervoersmogelijkheid. Er zijn daarbij bepaalde beperkingen opgegeven, bijvoorbeeld het tijdstip dat een container op de plaats van bestemming moet zijn, de maximale kostprijs of een combinatie van beide.

De containers moeten wel voorzien worden van ICT en sensor-infrastructuur met onder meer een minuscule maar krachtige computer die draadloos toegang heeft tot het internet.

dit een goede manier is om mensen mee te nemen in synchromodaliteit. Tijdens de eerste ronde van de game is er weinig flexibiliteit, in de volgende rondes kun je steeds meer zelf beslissen. Je speelt tegen andere teams, die concurrentie werkt stimulerend. Iedere deelnemer krijgt dezelfde problemen voorgeschoteld. Na iedere ronde is er discussie over de keuzes. Bovendien kun je met de actiekaarten flexibiliteit kopen, bijvoorbeeld meer vrijheid in tijd of de inzet van een extra schip. Die keuzes vragen een hoger denkniveau van de planner. Planners beginnen vaak met de aanschaf van een extra schip, maar je hebt er meer aan als je zelf de route kunt bepalen. En precies dat effect laat de game je ervaren. Je ziet ook dat de ene planner beter scoort dan de andere. Er is eigenlijk ook geen goed of fout, de ene planner kiest voor de laagste kosten, de andere levert het meeste op tijd en weer een ander heeft de laagste CO2-uitstoot.’

WDS, your independent partner for all Customs Affairs, such as: Customs consultancy

Customs services Q Q Q Q Q Q

Import, export and transit declarations; Fiscal representation; Temporary import/export; Documents of origin; Veterinary Inspection Process; Phytosanitary Inspection Process.

Q Q Q Q Q Q

Application for licenses; Custom warehouses; Intrastat; Objection and appeal procedures; Procedures and internal controls; Any other issue related to customs.

For more information visit: Customs in Control? We KNOW HOW! www.wds-customs.nl ROTTERDAM Waalhaven Westzijde 62 Tel. +31 (0)88 944 05 50 wds@waalhaven-group.nl

BORN Holtum Noordweg 9 Tel. +31 (0)88 944 05 00 wdsborn@waalhaven-group.nl

ANTWERPEN Noorderlaan 117 Tel. +32 (0)3 541 52 45 wdsantwerpen@waalhaven-group.be

De grootste boekenkast voor uw sector, met meer dan 20.000 titels over de verschillende modaliteiten, maar ook management, persoonlijke ontwikkeling en studieboeken.