Magazyn Biomasa 9(49)/2018

nR 9 (49) paŹdZiernik 2018 ISSn 2353-9321

/ AUKCJE OZE – 300 MW DLA BIOGAZU I BIOMASY

/ I Narodowy Kongres Biometanu – relacja

ga

z@

10

bio

–1

1G R k/ R H O U D as N s AW T +4 med EL IA 2 Y 8 7 iag MA O S S 018 92 ro Z u O 12 p W A** r.

2 0 .pl IEC * 38 K *

m

IE J

GRES BIO N O

REJESTRA www.magazy C JA: nbio tel. +48 792 12 masa.pl 2 03 e-mail: biogaz 8 @biomasmedia group.pl 0 -11

1

EU SPOT N R O K A A JW PIE NI IĘK Ś E - W R OD BRAN SZE S C KO Ż Y HO WO DN IE J

bio

ZU GA

W

III KO BIO NG GA RES ZU

III K

zdj. Jolanta Kamińska

/ Nowa technologia karbonizacji biomasy wkracza na polski rynek

G RU

18 D N I A 20

ROZWIĄZANIA KOGENERACYJNE POD KLUCZ

NASZ SERWIS ROBI RÓŻNICĘ.

PARTNERSTWO Z NASZYMI KLIENTAMI 365 DNI W ROKU, 24 GODZINY NA DOBĘ KWE AB ENERGY POLSKA SP. Z O.O. UL. MIEDZIANA 38 43-305 BIELSKO-BIAŁA, POLSKA TEL. 33 821 65 62 FAX. 33 821 50 93 DORADZTWO • PROJEKTOWANIE • BUDOWA • MONTAŻ • URUCHOMIENIE • SERWISOWANIE

WWW.GRUPPOAB.COM

od redakcji

Dajcie nam prawo!

P

od koniec września minister środowiska zapewnił, że rząd „bardzo systematycznie zwiększa udział energii odnawialnej w całym miksie

energetycznym”. Dziwią te słowa, ponieważ od dwóch lat inwestycje w OZE spadły do marginalnego poziomu, a udział „zielonej energii”

w krajowej energetyce zamiast się zwiększać, spada. To konsekwencja przeforsowanego w 2016 r. prawa ograniczającego rozwój branży wiatrowej, ślimaczącego się procesu legislacyjnego i wad już przyjętych regulacji, które skutecznie zniechęcały banki przed finansowaniem nawet zakontraktowanych projektów.

Ogłoszenie aukcji dla nowych instalacji OZE w październiku na pewno będzie skutkować zwiększeniem krajowego potencjału źródeł odnawialnych, jednak zastój jest na tyle duży, że stawia pod znakiem zapytania realizację naszego celu OZE do 2020 r.

Dlatego jak mantrę będę powtarzać – dajcie branży stabilne, przewidywalne, niezależne od koniunktury politycznej prawo, a sobie poradzimy.

Stałość przepisów jest absolutną podstawą działalności biznesowej każdej branży, nie tylko energetycznej. Zmiany na międzynarodowym rynku energii nie ominą Polski, prąd będzie drożał, ceny uprawnień do emisji CO2 także, kopalnie będą coraz bardziej niewydolne. Duże przedsiębiorstwa i przemysł energochłonny nie mogą dłużej ignorować sytuacji, tylko pomyśleć o zabezpieczeniu cen energii i budowaniu własnego bezpieczeństwa energetycznego, właśnie poprzez rozsądne inwestowanie w OZE. Nie tylko drożejący prąd, ale i spadające ceny technologii dla odnawialnych źródeł grają na korzyść czystej energii. Czas na realne włączenie OZE do budowy krajowego bezpieczeństwa energetycznego i gazowego. Możliwości i potencjał są. Duzi odbiorcy decydują się na zakup energii z OZE, oferowanej przez koncerny energetyczne. Takiej możliwości potrzebują także przedsiębiorstwa małe i średnie, działające lokalnie lub na terenach wiejskich. Inwestycje w rozproszone źródła energii małej i średniej mocy są kluczowe.

Listopadowe aukcje URE dla nowych instalacji biomasowych i biogazowych dają nadzieję na nowe otwarcie dla tego sektora OZE w Polsce, dlatego tę kwestię potraktowaliśmy w najnowszym wydaniu „Magazynu Biomasa” priorytetowo, poświęcając aukcjom temat numeru. W środku znajdą Państwo także relację z I Narodowego Kongresu Biometanu, kolejną odsłonę cyklu „Biomasa w ciepłownictwie” oraz bardzo ciekawe „odpadowe” case study z Berlina i Gdańska.

Cieszę się, że mój powrót do redakcji po roku przerwy zbiega się z ważnym dla branży biomasy wydarzeniem jakim są aukcje URE. Trzymam kciuki, żeby tegoroczne przebiegły bez przeszkód. Pierwsze wnioski z październikowych i listopadowych aukcji wyciągniemy na III Kongresie Biogazu, który w tym roku organizujemy dla Państwa 10–11 grudnia.

Zapraszam do współpracy przy wydarzeniu.

Jolanta Kamińska REDAKTOR naczelna

spis treści

magazyn dla profesjonalistów

AKTUALNOŚCI 6

Aktualności Polska

8

Aktualności świat

TORYFIKACJA BIOMASY 10

Nowa technologia karbonizacji biomasy wkracza na polski rynek

BIOGAZ 14

Listopadowe aukcje OZE. Ile można zyskać, na co uważać, czego się wystrzegać!

40

Potencjał biogazowy w Polsce – aktualne dane

BIOMETAN 21

Forum Biomasy

22

I Narodowy Kongres Biometanu. Biometan – nowe otwarcie dla biogazowni

34

Niemiecka recepta na bioodpady

38

Polska instalacja kriogeniczna do produkcji biometanu

BIOPALIWA 44

Zaawansowane polskie biopaliwo już za rok na rynku

ELEKTROMOBILNOŚĆ 46

Elektromobilność bez OZE ekoatrapą

BIOMASA W CIEPŁOWNICTWIE 50

Ciepło z biomasy w ZE PAK Konin

ODPADY 54

Hermetyczna kompostownia Zakładu Utylizacyjnego w Gdańsku

WYDARZENIA 56

DREMA 2018 – nowy wymiar targów

58

Rekordowe Targi Agro Show – nowa formuła, nowe maszyny

60

Harmonogram wydarzeń branży

spis treści

I Narodowy Kongres Biometanu. Biometan – nowe otwarcie dla biogazowni

Listopadowe aukcje OZE. Ile można zyskać, na co uważać, czego się wystrzegać!

Niemiecka recepta na bioodpady

/ 14

/ 34 Członek UPEBI

Prezes Zarządu: Maciej Roik m.roik@biomassmediagroup.pl Członek Zarządu: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl Biuro Zarządu: Monika Michalska biuro@biomassmediagroup.pl tel: +48 791 44 33 22 Wydawca: Biomass Media Group Sp. z o. o. ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6, KRS: 0000626900 tel: +48 791 44 33 22 biuro@biomassmediagroup.pl www.biomassmediagroup.pl

/ 22

Redaktor naczelna: Jolanta Kamińska j.kaminska@magazynbiomasa.pl Redaktor prowadząca: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl Redakcja: Rafał Wąsowicz rafal.wasowicz@magazynbiomasa.pl Dział sprzedaży: Agnieszka Kęczkowska agnieszka.keczkowska@biomassmediagroup.pl +48 730 291 100 Edyta Adamkiewicz edyta.adamkiewicz@magazynbiomasa.pl +48 536 100 122 Dział prenumeraty: prenumerata@magazynbiomasa.pl +48 791 44 33 22 Korekta: Elżbieta Ignacionek Skład: Wojtek Szybisty

Członek Polskiej Rady Pelletu

Adres redakcji: Magazyn Biomasa ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica k/Poznania redakcja@magazynbiomasa.pl www.magazynbiomasa.pl fb.com/magbiomasa Nakład: 1500 egzemplarzy Druk: Betmor

Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

zdj. Biotechnika

Aktualności Polska je składać w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Program realizowany będzie do 2029 roku, a rząd chce przeznaczyć na ten cel 103 mld zł – 63,3 mld w formie dotacji i 39,7 mld w formie pożyczki. Wysokość dofinansowania w przypadku dotacji wahać się będzie od 40 do 90 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji, w zależności od dochodu na osobę w gospodarstwie domowym.

Polska technologia zdobywa USA Amerykanie wybudują w Dakocie Północnej innowacyjną biorafinerię w oparciu o polską technologię dostarczoną przez firmę Biotechnika z Łodzi. To największa w Polsce sprzedaż na rynek zagraniczny autorskiej technologii związanej z energią odnaNR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

wialną i biogospodarką. Wartość projektu to 80 mln dolarów.

Amerykanie zastosują polską technologię do produkcji bioetanolu oraz biogazu. Jako surowiec wykorzystają odpady z przetwarzania buraków cukrowych z pobliskiej cukrowni American Cristal Sugar (największego w USA producenta cukru) oraz z odpadów pochodzących z firmy JR Simplot, producenta frytek.

– Fragmenty buraka, które będziemy wykorzystywać jako surowiec, oficjalnie są klasyfikowane w USA jako odpad, a etanol produkowany z odpadów ma zdecydowanie wyższą wartość rynkową dzięki systemowi zachęt i dopłat w ramach programu EFS (Renewable Fuel Standard) wspierającego rozwój paliw odnawialnych – wyjaśnia właściciel Biotechniki Tomasz Kapela.

Normy dla węgla dopiero za dwa lata Ministerstwo Energii podpisało rozporządzenie dotyczące norm jakości węgla, które wprowadzają zakaz sprzedaży odpadów kopalnianych mułów, flotów i najgorszych miałów węglowych. Przepisy wejdą w życie dopiero od połowy 2020 r. Tym samym przez kolejne dwa sezony grzewcze najgorszej jakości paliwa wciąż będą spalane w gospodarstwach domowych. Rząd o podjęciu przepisów mówi, że to „milowy krok” w walce ze smogiem.

Ministerstwo Energii nie uwzględniło większości postulatów zgłoszonych przez ruch antysmogowy, samorządy oraz Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii czy Ministerstwa Zdrowia. Polski Alarm Smogowy podkreśla, że udzielenie taryfy ulgowej dla kopalń na kolejne dwa lata jest bulwersujące. – Rozporządzenie Ministerstwa Rozwoju dotyczące standardów emisyjnych dla kotłów będzie fikcją – ucierpi na tym zarówno środowisko, jak i użytkownicy nowych kotłów, które pod wpływem marnego węgla będą tracić swoją sprawność – komentuje Andrzej Guła,

Już ponad 2 tys. wniosków do programu „Czyste powietrze” Minister Środowiska poinformował, że w cią-

6

lider PAS.

W Rybniku będą mieli energię z gazu składowiskowego

gu pierwszych dwóch tygodni obowiązywania

Na rybnickim składowisku odpadów komunal-

programu „Czyste powietrze” złożono już po-

nych zamontowano instalację produkującą ener-

nad 2 tys. wniosków o dofinansowanie. Można

gię elektryczną z metanu powstającego w procesie

zdj. Poczta Polska

Aktualności Polska rozkładu. Będzie produkowała ok. 4 MWh energii rocznie, czyli tyle, ile potrzebuje ok. 2 tys. gospodarstw domowych.

Na rybnickie składowisko trafia rocznie ok. 30 tys. t odpadów. Powstający z nich gaz, za pośrednictwem studni odgazowujących, trafiał do atmosfery lub spalany był w pochodniach. Jego zarządcy, spółce Hossa, zależało na ograniczeniu emisji gazu i na jednoczesnym wykorzystaniu go w funkcjonowaniu obiektu. Stąd pomysł na budowę hali do produkcji energii z agregatami zasilanymi biogazem składowiskowym. Zadanie realizuje firma Leszka Kulawika, z którym miejska spółka podpisała umowę do 2035 r.

Warta przeszło milion zł inwestycja powinna się cą energii ze składowiska będzie spółka Tauron.

Służyć ma m.in. do ogrzewania zabudowań pobliskiej sortowni odpadów Sego i budynków socjalnych składowiska.

Listonosze testują elektryczne jednoślady Listonosze Łodzi, Warszawy, Tomaszowa Mazowieckiego, Konstantynowa Łódzkiego,

Będzie pakiet rozwiązań dla przemysłów energochłonnych

Raszyna, Nowego Dworu Mazowieckiego,

Do końca roku Ministerstwo Przedsiębiorczości

cie regulacji wynikających z ustawy o elek-

i Technologii chce zakończyć prace nad pakietem

tromobilności i paliwach alternatywnych.

dedykowanym przemysłom energochłonnym,

Wiosną rozpoczęły się największe w Polsce

które zużywają najwięcej energii elektrycznej. Są

testy samochodów elektrycznych, w przy-

to huty i duże zakłady przemysłowe. Ministerstwo

szłym roku rozpocznie się pozyskanie elek-

przygotowuje dla nich rozwiązania osłonowe

tromobilnych aut.

i system rekompensat. Z pakietu korzystać będzie

Do udziału w testach pojazdów elektrycznych

51 podmiotów. Są wśród nich zakłady papierni-

Poczta Polska wybrała szeroki wariant kon-

cze, cementownie, chemiczne, reprezentujące

strukcji i rozwiązań pozyskanych od ośmiu

przemysł wydobywczy i hutniczy. Ich postulaty

producentów i dystrybutorów tego typu

obejmują m.in. systemem ulg w zakresie opłaty

urządzeń obecnych na polskim rynku. W su-

jakościowej, opłaty przejściowej (alternatywnie

mie przetestowanych zostanie 15 pojazdów.

obniżenie stawki tej opłaty) oraz wprowadzenie

Testowane aktualnie pojazdy posłużą w szcze-

rekompensat kosztów pośrednich CO2, a w przy-

gólności do przewozu listów i mniejszych

padku decyzji o przedłużeniu wsparcia wysoko-

przesyłek. – Zależy nam na poprawie komfortu

sprawnej kogeneracji poza 2018 r. – wdrożenia

pracy pocztowców, dlatego testujemy użytecz-

ulgi w kosztach wsparcia kogeneracji. Przemysł

ność pojazdów w codziennej pracy listonoszy

hutniczy dołącza do tego ulgę we wprowadzonej

i kurierów – mówi członek zarządu Poczty

tegoroczną ustawą o rynku mocy tzw. opłacie

Polskiej Grzegorz Kurdziel.

mocowej.

Piastowa, Radomia oraz Pabianic wezmą udział w organizowanych przez Pocztę Polską testach pojazdów elektrycznych. To kolejny etap przygotowań do wejścia w ży-

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

zwrócić w ciągu pięciu najbliższych lat. Odbior-

Oprac. Beata Klimczak 7

zdj. Stora Enso

Aktualności Świat bałkańskich (19,8 proc.). Bazując na danych z kilku lat oszacowano, że średnia cena za tonę pelletu przemysłowego dostarczanego do portów brytyjskich to między 180 a 190 dol. Celem modelu obliczeniowego FutureMetrics jest (bazując na średnich cenach pelletu oraz po uwzględnieniu parametrów makroekonomicznych) przewidywanie przyszłych cen dostaw pelletu za granicę.

Biogazownia przy zakładzie Stora Enso Stora Enso, producent wyrobów papierniczych, opakowaniowych i drzewnych, podpisał z firmą energetyczną Gasum umowę dotyczącą budowy biogazowni przy papierni koncernu w Szwecji.

Instalacja będzie przerabiać osady ściekowe na NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

biogaz, ten z kolei będzie uzdatniany do jakości paliwa LBG, do zasilana samochodów, autobusów, promów itd. Oczekiwana produkcja LGB wynosi 75-90 GWh rocznie – jest to ekwiwalent oleju napędowego dla ok. 200 ciężarówek przewożących drewno. Produkcja paliwa odnawialnego ma ruszyć w 2020 r. Inwestycja częściowo jest finansowana przez Szwedzką Agencję Ochrony

Ministerstwo Energii zapowiedziało, że w połowie października zwróci się do Komisji Europejskiej w sprawie interwencji na rynku uprawnień do emisji CO2. W ostatnich miesiącach ceny emisji dwutlenku węgla drastyczne podrożały, co wynika przede wszystkim z polityki środowiskowej UE, zmierzającej do wygaszania przemysłu opartego na węglu. Wyższe ceny mogą być także skutkiem dyrektywy MIFID II, która uznała uprawnienia do emisji CO2 za instrumenty finansowe. W obrót nimi zaangażowały się instytucje finansowe, co także mogło podbić cenę, choć nie ma na razie na ten temat konkretnych danych. Wyższe ceny uprawnień do emisji CO2 skutkują m.in. znaczącym wzrostem cen prądu.

Środowiska.

Aktualne prognozy cen pelletu przemysłowego

Obowiązkowy udział biopaliw w norweskich samolotach

Firma analityczna FutureMetrics, zajmująca się

Od października br. norweskie Ministerstwo ds.

m.in. branżą pelletu, opracowała metodę kalkulacji

Klimatu i Środowiska pracuje nad przepisami wpro-

kosztów wyprodukowania i dostawy drzewnego

wadzającymi obowiązkowy udział biopaliw w pa-

pelletu przemysłowego transportem morskim

liwach lotniczych od 2020 r. Na razie ilość paliwa

do zagranicznych portów. Model analizuje kilka

odnawialnego w krajowej flocie ma wynosić 0,5 proc.

czynników, m.in. ceny oleju napędowego, długość

Przepis ma dotyczyć wszystkich producentów, którzy

trasy do terminalu portowego i historyczne ceny

sprzedają paliwo lotnicze w Norwegii. Zaawansowa-

pelletu przemysłowego. W raporcie wykazano,

ne paliwo ma pochodzić z odpadów i pozostałości

że na cenę spotową produktu wpływają negatyw-

rolniczych i komunalnych. Produkt uzyskany z „pro-

nie przede wszystkim umowy krótkoterminowe

blematycznych surowców”, np. oleju palmowego, nie

i wahania na rynku spowodowane np. cieplejszymi

będzie uznawany za paliwo odnawialne. Do 2030 r.

zimami. Na przykładzie Wielkiej Brytanii analitycy

norweskie lotnictwo ma zwiększyć udział biopaliw

wyliczyli procentowy udział w dostawach pelletu

do 30 proc.

z USA (58,4 proc.), Kanady (19,6 proc.) oraz krajów 8

Ceny emisji poszły w górę

Oprac. Jolanta Kamińska

Toryfikacja biomasy

Nowa technologia karbonizacji biomasy wkracza na polski rynek

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018 10

Ekologiczny surowiec trafia do fabryki z okolic. Tam, podczas w pełni automatycznego procesu pirolizy, jest przerabiany na węgiel drzewny i biowęgiel. Gotowy produkt jest sprzedawany nie tylko do grilli ogrodowych, ale przede wszystkim jako cenny surowiec m.in. dla farmacji czy rolnictwa. Produkcja w niemieckiej fabryce GreenCarbon jest możliwa dzięki nowoczesnej linii do karbonizacji biomasy, którą dostarczyła austriacka firma Polytechnik.

pełni opatentowana technologia jest do-

Suszenie surowca i napełnianie retort

stępna także w Polsce, gdzie obecnie rynek

Pierwszym etapem produkcji biowęgla jest napeł-

toryfikatów ma szasnę dynamicznie się rozwinąć.

nienie kontenerów biomasą. W fabryce GreenCar-

Powód? W ostatniej nowelizacji ustawy o OZE

bon pochodzi ona z okolicznych lasów, co pozwala

nowe brzmienie otrzymała definicja biomasy,

firmie działać w sposób w pełni zrównoważony.

a toryfikat został w niej oficjalnie wymieniony jako

Pojemniki są wypełniane surowym materiałem

jeden z jej rodzajów. Niemiecka fabryka Green-

organicznym i suszone za pomocą podgrzanego

Carbon to obecnie pierwsza fabryka zbudowana

powietrza. Energia cieplna w większości jest pozy-

w technologii zaprojektowanej przez Polytechnik.

skiwana z procesu spalania gazów, które powstają

Kolejna już wkrótce ma powstać w Chorwacji.

w procesie karbonizacji (pirolizy). Jeśli istnieje taka

– Produkcja toryfikatu w naszej technologii

konieczność, suszenie jest wspomagane bezpośred-

charakteryzuje się nie tylko dużą wydajnością, ale

nim spalaniem biomasy. W sumie w 15 kontene-

przede wszystkim otrzymywaniem powtarzalnego

rach drewno suszy się od kilkudziesięciu godzin do

surowca, o doskonałych parametrach – podkreśla

kilku dni. Następnie stalowe pojemniki są prze-

Marian Sobieraj, prezes Polytechnik Polska. – To

wożone ciężarówką do miejsca ładowania retort.

możliwe dzięki ściśle kontrolowanemu, automa-

To kolejny element produkcji. Wysuszone drewno

tycznemu procesowi, w którym każdy etap został

jest przenoszone przez transporter łańcuchowy

dokładnie przemyślany.

i ładowane do kolejnych retort znajdujących się

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

W

zdj. Polytechnik

Toryfikacja biomasy

11

Toryfikacja biomasy

Produkcja – Diagram blokowy procesu

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

w specjalnym przenośniku hydraulicznym. Jednora-

Reaktory i palenisko

zowo jest tam 12 pojemników, w których procesowi

Instalacja wyposażona jest w cztery reaktory pracują-

pirolizy jest poddawana biomasa.

ce równolegle. Trafiają do nich retorty po wstępnym podgrzaniu. Gaz z pirolizy jest odseparowany fizycz-

Podgrzewanie i transport materiału

nie od gazów spalinowych, które ogrzewają reaktory.

Aby przygotować surowiec do karbonizacji, wypełnione

– Założenie jest takie, że system powinien mieć

retorty są automatycznie transportowane do zamknię-

dość energii do podtrzymania całego procesu

tej stacji podgrzewania wstępnego. Tam surowiec jest

tylko ze spalania gazu z pirolizy. Aby to zrealizo-

ogrzewany gorącym powietrzem do temperatury 100-

wać, reaktory muszą być sekwencyjnie ładowane

120°C. Zmniejsza

nowymi retortami i w każdym

to czas potrzebny

momencie minimalnie jedna musi

w reaktorze i zwiększa moc wyjściową instalacji. W stacji jest miejsce na sześć retort. Suwnica wewnętrzna wyposażona jest w dwa niezależnie pracujące chwytaki podno-

Marian Sobieraj: Produkcja toryfikatu w naszej technologii charakteryzuje się nie tylko dużą wydajnością, ale przede wszystkim otrzymywaniem powtarzalnego surowca, o doskonałych parametrach

szące. Bezpiecznie

12

produkować gaz. Każdy reaktor wyposażony jest w szczelną pokrywę, która otwierana jest tylko na czas wymiany retort – mówi Marian Sobieraj.

Zasilanie stacji pirolizy (reaktorów, systemów suszenia i podgrzewania) odbywa się z paleniska wyposażonego w chłodzony wodą ruszt schodkowy. Energia produkowana

i szybko transportuje retorty od stacji do stacji.

jest ze spalania automatycznie podawanego pali-

– Przemieszczanie materiału jest zoptymalizowa-

wa (biomasy) i/lub gazu. Spalanie gazów z reakcji

ne, aby zapewnić najbardziej wydajną współpracę

pirolizy odbywa się w specjalnie zaprojektowanej

wszystkich elementów. Zaawansowana automatyza-

komorze spalania z pomocą palników. Zaawanso-

cja zapewnia elastyczność przemieszczania retort –

wane sterowanie, systemy powietrza pierwotnego

tłumaczy Marian Sobieraj.

i wtórnego oraz adiabatyczna komora spalania

// Pierwszy etap produkcji to suszenie biomasy za pomocą ciepłego powietrza, które jest wtłaczane do dolnej części pojemnika

zapewniają całkowite utlenianie zarówno paliwa z biomasy, jak i gazów pirolitycznych – stąd wyso-

Fabryka biowęgla – informacje ogólne:

ka wydajność i niski poziom emisji. Palenisko jest

– Moc elektryczna potrzebna do pracy instalacji

skojarzone z wymiennikiem ciepła spaliny-powie-

średnio wynosi 70-90 kW/h. Moc zainstalowa-

trze (LUVO).

na to ok. 370 kW. – Retorta ma objętość ok. 4 m3 , jest to ok. 800-

Chłodzenie produktu i wykończenie procesu

1200 kg surowca przy załadowaniu drewnem

Na stanowisko chłodzenia przenoszone są re-

(zależnie od gatunku i jakości). To daje ok.

torty po zakończeniu pirolizy. Największa sekcja

220-350 kg węgla drzewnego.

ma miejsce na 30 retort. Aby węgiel się ochłodził

– Instalacja w zależności od jakości surow-

i dogasł, potrzeba minimalnie doby. Aby uniknąć

ca przetwarza ok. 18 do 25 retort na dobę

dalszego utleniania produkowanego węgla drzew-

(max 30).

nego, otwory retort są uszczelniane w miejscach

– Czas potrzebny w reaktorze na pirolizę jednej

dokowania.

retorty to 3-5 h (średnio ok. 4 h). Oczywiście,

Pod koniec procesu zimne retorty są transportowa-

aby przyspieszyć cały proces, lepiej utrzymy-

ne do zamkniętego stanowiska rozładunku. Węgiel

wać jak najwyższą temperaturę gazów, które

jest tutaj wysypywany z retort poprzez odwrócenie

ogrzewają reaktory. Standardowo jest to ok.

ich do góry dnem w specjalnej wieży. Na sam koniec

800-850°C na wejściu do reaktora.

przenośnik transportuje węgiel drzewny do stano-

– Wydajność 3 tys. t rocznie (na linię) powta-

wiska przesiewania lub kruszenia, umożliwiając gra-

rzalnego, wysokiej jakości i certyfikowanego

nulację lub separację różnych rozmiarów produktu.

produktu węglowego.

Końcem procesu jest przekazywanie gotowego

– Instalacja jest modułowa, co ułatwia obsługę

produktu do stacji pakowania (worki big bag). Tak

i stwarza elastyczne możliwości rozbudowy

przygotowany toryfikat trafia do sprzedaży.

(wydajność 4,5 tys. t/rok, 6 tys.t/rok, 9 tys.t/rok

Materiał powstał

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

zdj. Polytechnik

Toryfikacja biomasy

lub 12 tys. t/rok).

przy współpracy z firmą Polytechnik 13

BIOGAZ

Listopadowe aukcje OZE. Ile można zyskać, na co uważać, czego się wystrzegać!

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018 14

Na początku miesiąca prezes Urzędu Regulacji Energetyki ogłosił kolejne w tym roku aukcje na sprzedaż energii elektrycznej z OZE. Listopadowe terminy obejmą m.in. wytwórców energii w nowych instalacjach odnawialnego źródła energii korzystających z biogazu i biomasy.

C

zasu na składanie ofert pozostało niewiele.

– tłumaczy Marek Pituła z Polskiego Stowarzyszenia

Warto więc już dzisiaj zacząć analizować

Biometanu.

swoją ofertę, tak by uniknąć problemów związanych

W ogłoszonych aukcjach będą mogli wziąć udział

z błędami formalnymi czy złym oszacowaniem ceny

wytwórcy energii elektrycznej w instalacjach odna-

sprzedaży energii – przypomina w swoim biuletynie

wialnego źródła energii, którzy uzyskali zaświadcze-

URE.

nie o dopuszczeniu do aukcji (mowa o tym w art. 76

– Aukcje będą prowadzone z wykorzystaniem funkcji

ust. 1 ustawy o OZE) dla m.in.:

Internetowej Platformy Aukcyjnej, na której wytwór-

> i nstalacji nowych o mocy zainstalowanej elektrycz-

cy zamierzający przystąpić do aukcji mogą zakładać

nej większej niż 1 MW:

swoje konta i rejestrować instalacje, dla których

a) wykorzystujących wyłącznie biogaz pozyskany

będą składane oferty – informuje Urząd.

ze składowisk odpadów; wykorzystujących wyłącz-

Obecnie ogłoszone aukcje odbędą się w dniach 5, 6,

nie biogaz pozyskany z oczyszczalni ścieków; wy-

7, 12, 13, 14, 19 i 20 listopada br., zgodnie z obowią-

korzystujących wyłącznie biogaz inny niż pozyska-

zującymi przepisami i w oparciu o zasady ustalone

ny ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków;

w ramach regulaminu aukcji, który jest dostępny na

stanowiących dedykowane instalacje spalania

stronie internetowej URE.

biomasy, w tym w wysokosprawnej kogeneracji;

– Aukcje dla nowych instalacji biogazowych odbędą

stanowiących układy hybrydowe, w tym w wysoko-

się w listopadzie. Poprzez ustalenie maksymalnych

sprawnej kogeneracji; stanowiących instalacje ter-

ilości energii elektrycznej do zakupu na aukcjach

micznego przekształcania odpadów, w tym w wyso-

wszystkich rodzajów OZE oraz kwot przeznaczo-

kosprawnej kogeneracji; stanowiących dedykowane

nych na zakup tej energii, „regulator” podał swoje

instalacje spalania wielopaliwowego;

oczekiwania co do udziału biogazu rolniczego

– data: 6 listopada. Maksymalna ilość i wartość

w miksie energetycznym w następnych 15 latach

energii elektrycznej, która może zostać sprzedana

w drodze aukcji przez wytwórców zlokalizowanych

biomasy, w tym w wysokosprawnej kogeneracji;

w Polsce, to 57 699 309 MWh oraz 24 929 301 412

stanowiących układy hybrydowe, w tym w wyso-

zł. Maksymalna ilość i wartość energii elektrycz-

kosprawnej kogeneracji; stanowiących instalacje

nej, która może zostać sprzedana w drodze aukcji

termicznego przekształcania odpadów, w tym

przez wytwórców zlokalizowanych poza obszarem

w wysokosprawnej kogeneracji oraz dedykowane

Polski, to 87 138,45 MW oraz 41 220 956,19 zł.

instalacje spalania wielopaliwowego.

> instalacji nowych o mocy zainstalowanej elektrycz-

– data: 7 listopada. Maksymalna ilość i wartość

nej nie większej niż 1 MW:

energii elektrycznej, która może zostać sprzedana

a) wykorzystujących wyłącznie biogaz pozyskany

w drodze aukcji przez wytwórców zlokalizowanych

ze składowisk odpadów; wykorzystujących wyłącz-

w Polsce, to 13 311 000 MWh oraz 5 507 985 000 zł.

nie biogaz pozyskany z oczyszczalni ścieków; wy-

Maksymalna ilość i wartość energii elektrycznej,

korzystujących wyłącznie biogaz inny niż pozyska-

która może zostać sprzedana w drodze aukcji

ny ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków;

przez wytwórców zlokalizowanych poza obszarem

stanowiących dedykowane instalacje spalania

Polski, to 20 102,51 MWh oraz 9 107 095,04 zł.

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

zdj. Shutterstock

BIOGAZ

REKLAMA

Idealne do produkcji biogazu • komory fermentacyjne ze stali szlachetnej, • systemy mieszania, • pompy i separatory, • kompletne instalacje.

Erich Stallkamp Polska sp. z o.o.

Noskowo 1 • 76-122 Wrześnica tel. 59 810 75 91 • kom. 502 220 696 info@stallkamp.pl

www.StallkamP.Pl 15

BIOGAZ

> instalacji nowych o mocy zainstalowanej elektrycznej

w drodze aukcji przez wytwórców zlokalizowa-

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

nie większej niż 1 MW wykorzystujących wyłącznie

nych w Polsce, to 3 510 000 MWh oraz 1 930 500

biogaz rolniczy do wytwarzania energii elektrycznej,

000 zł. Maksymalna ilość i wartość energii elek-

– data: 14 listopada. Maksymalna ilość i wartość

trycznej, która może zostać sprzedana w drodze

energii elektrycznej, która może zostać sprzedana

aukcji przez wytwórców zlokalizowanych poza

w drodze aukcji przez wytwórców zlokalizowanych

obszarem Polski, to 5 301,45 MWh oraz 3 192

w Polsce, to 11 700 000 MWh oraz 7 160 400 000

503,95 zł.

zł. Maksymalna ilość i wartość energii elektrycz-

– Inwestorzy posiadający zaawansowane projekty

nej, która może zostać sprzedana w drodze aukcji

biogazowe dotyczące budowy instalacji o mocy do

przez wytwórców zlokalizowanych poza obszarem

1 MW będą mogli zdecydować się albo na system ta-

Polski, to 17 669,14 MWh oraz 11 840 096,72 zł.

ryf, albo na start w aukcjach OZE zaplanowanych na

> instalacji nowych o mocy zainstalowanej elektrycz-

listopad. Każdy z potencjalnych wytwórców biogazu

nej większej niż 1 MW wykorzystujących wyłącznie

powinien podjąć taką decyzję w oparciu o szcze-

biogaz rolniczy do wytwarzania energii elektrycznej,

gółową indywidualną analizę – tłumaczy Sylwia

– data: 20 listopada. Maksymalna ilość i wartość

Koch-Kopyszko, prezes zarządu Unii Producentów

energii elektrycznej, która może zostać sprzedana

i Pracodawców Przemysłu Biogazowego.

REKLAMA

• REALIZACJA od 20 do 3000 m3/h • PROJEKT, WYKONANIE, MONTAŻ, URUCHOMIENIE, SERWIS • ROZWIĄZANIA DEDYKOWANE (od 1989r.)

ODSIARCZANIE: - biogazu

BIOSULFEX®

- powietrza Unikalna bezodpadowa technologia odsiarczania biogazu BIOSULFEX®.

Siarkowodór H2S jest konwertowany do czystej siarki, która stanowi cenny surowiec.

• BIOSULFEX® – urządzenie kompaktowe i mobilne

Nowość!!!

• AgroBIOSULFEX® – konwertuje odory rolnicze w wieloskładnikowy nawóz

www.zipromis.pl

16

SPRAWNOŚĆ

99,9% Eksploatacja

grosz/m3 BRAK ODPADU

EKO

Biuro Technologiczne: ul. Z. Krasińskiego 16/126 01-581 Warszawa Tel./Fax + 48 839 84 14 Adres siedziby: ul. T. Hołówki 3/43, 00-749 Warszawa e-mail: zipromis@zipromis.pl

zdj. Shutterstock

BIOGAZ REKLAMA

Warto też pamiętać, że w jednej aukcji wytwórca może wysłać więcej niż jedną ofertę, jeśli oferty te dotyczą różnych instalacji OZE należących do tego samego wytwórcy, spełniających parametry danej aukcji.

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

W przypadku, gdy w sesji danej aukcji zostaną złożone mniej niż trzy oferty spełniające wymagania określone w ustawie OZE, aukcja nie zostanie przeprowadzona.

Co niemniej ważne, zgodnie z zasadami składania ofert w aukcjach przeprowadzanych w roku 2018 oferta złożona w aukcji wiąże uczestnika aukcji i nie może zostać zmodyfikowana ani wycofana. Szczególną staranność zachować zatem należy na etapie wprowadzania poszczególnych wartości do formularza oferty IPA. – Dlatego prosimy wszystkich zainteresowanych o uważne wprowadzanie danych, obejmujących zwłaszcza: cenę sprzedaży oferowanej energii, ilość energii oferowanej do sprzedaży – z uwzględnieniem podziału na poszczególne lata kalendarzowe, wartość pomocy inwestycyjnej oraz cenę skorygowaną – przypomina URE. Czy aukcje będą korzystne dla nowych podmiotów?

Przedsiębiorcy od lat działający na rynku są sceptyczni. Ich zdaniem najważniejsza w branży jest stabilizacja. Potwierdza to Władysław Butor z firmy Bio-But: – Obecnie przejście na aukcje i otrzymywanie tylko zapłaty za sprzedaż prądu stanowi dla nas niepewność i utratę tego, na czym się dotychczas się opieraliśmy, a więc certyfikatów błękitnego i żółtego. Łącząc biogazownię z gorzelnią (roczna produkcja 1,5 mln l destylatu), założyliśmy, że jest to najlepszy

AMS elektronik

66-225 Szczaniec, ul. Lipowa 31 tel. 604 461 595, e-mail: ams@e7.pl 17

BIOGAZ sposób wykorzystania energii elektrycznej (bez strat

aukcji. Dopuszcza się podanie rezultatów aukcji nawet

na przesyłach) i ciepła w miejscu produkcji. W przy-

po kilku miesiącach. To z kolei skróci inwestorom czas

padku przejścia na system aukcyjny pozbylibyśmy

na uruchomienie wytwarzania, co jest, rzecz jasna, nie-

się dopłat do własnej ekologicznej produkcji prądu

zbyt korzystnym rozwiązaniem dla wytwórców.

i ciepła z przeznaczeniem na wytwarzanie destylatu

Rafał Wąsowicz

rolniczego. Ponadto przy sprzedaży prądu w systemie aukcyjnym byłaby potrącana wartość otrzymanych dopłat z ARiMR na budowę gorzelni z biogazownią, co znacznie obniżyłoby dochód ze sprzedaży prądu.

Również brak dopłat do energii elektrycznej i ciepła przeznaczonych do produkcji destylatu spowodowałoby duży wzrost kosztów i nieopłacalność produkcji (2,40 zł/l destylatu). Dodam, że energia pochodząca z biogazowni zastępuje w gorzelni ok. 700 t węgla rocznie – przekonuje Władysław Butor.

Aukcję wygrywają uczestnicy aukcji, którzy zaoferowali najniższą cenę sprzedaży energii elektrycznej pomniejszoną o kwotę podatku od towarów i usług, których oferty łącznie nie przekroczyły 100 NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

proc. wartości lub ilości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii określonej w ogłoszeniu o aukcji i 80 proc. ilości energii elektrycznej objętej wszystkimi złożonymi ofertami. W przypadku, gdy kilku uczestników aukcji zaoferuje taką samą cenę sprzedaży energii elektrycznej, wówczas oferty te szeregowane są według kolejności ich wysłania.

Sylwia Koch-Kopyszko Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego Należy mieć na uwadze, że w przypadku mniejszych instalacji udział w aukcjach ogłoszonych przez URE może wiązać się ze zbyt dużym kosztem związanym z przygotowaniem projektu na aukcję, trudnościami w prognozowaniu produkcji energii w horyzoncie udziału w tym systemie oraz ryzykiem braku wypełnienia oferowanych w aukcji ilości energii elektrycznej.

Z kolei inwestorzy posiadający zaawansowane projekty biogazowe dotyczące budowy większych instalacji, czyli tych powyżej 1 MW, zapewne wezmą udział w listopadowych aukcjach. Tym bardziej że kolejne aukcje OZE najprawdopodobniej odbędą się już w roku 2019, a zasady ich przeprowadzania mogą ulec pewnym zmianom na mocy planowanej kolejnej nowelizacji ustawy o OZE.

W momencie kiedy dany uczestnik wygra aukcję, uzyskuje gwarancję wynagrodzenia na poziomie ceny, jaką zaoferował w aukcji (corocznie indeksowaną o średnią inflacyjną). Taki stan rzeczy będzie obowiązywał w okresie 15 lat od uruchomienia

Marek Pituła Polskie Stowarzyszenie Biometanu

produkcji energii na podstawie ważnej koncesji.

Łączna wielkość produkcji objętej serią

Warto na koniec zaznaczyć, że URE w przeciwieństwie

aukcji listopadowych wynosi 156 TWh, czyli średnio

do przeprowadzonych dotychczas aukcji, może nie

ok. 10 TWh rocznie, z czego na biogaz rolniczy przypada

podać wyników zaraz po przeprowadzeniu kolejnych

blisko 10 proc. Przy uwzględnieniu realnych możliwości

REKLAMA

Sp. z o.o.

Brokerzy specjalizujący się w ubezpieczaniu: • Rynku OZE: biogazowni, wiatraków, farm fotowoltaicznych

• Fabryk peletu i podmiotów przemysłu rolno – spożywczego • Rolnictwa: upraw i mienia w gospodarstwach rolnych 18

REKLAMA

Efektywne podawanie komponentów

ENGINEERED TO WORK

Dozownik PreMix® • uniwersalny dozownik w zabudowie z maceratorem RotaCut • skuteczna separacja ciał stałych i ochrona sekcji pompującej • przygotowanie rozdrobnionej i homogennej zawiesiny • wzrost efektywności fermentacji i produkcji biogazu • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji Dozownik CC-Mix® • uniwersalny dozownik do substratów nie wymagających rozdrabniania • strefa separacji ciał stałych • sprawne mieszanie i podanie biomasy do fermentacji • wykonanie szybkoserwisowe • niskie koszty eksploatacji

Increase gas yield and operation reliability

Engineered to work

Kontakt: VOGELSANG Sp. z o.o.

• Al. San Francisco 9 • 55-020 Rzeplin • www.vogelsang.pl • info@vogelsang.pl • tel 71 798 95 If economic and80 efficient operation of your biogasplant is needed, you need the rights components.

Vogelsang EnergyJet® solid matter feeder The efficient solution for trouble-free digester feeding • resistant to foreign matter and durable like a solid matter screw • feeding with a homogeneous, well-mashed organic suspension • reduced energy requirements and increased gas yield

LABORATORIUM BADANIA I ANALIZY BIOGAZU & INKUBATOR REALIZACJI TECHNOLOGICZNYCH

Vogelsang-Macerator RotaCut® Wet grinder with foreign material separator in one unit.

Provides true protection and substrate preparation • cut down fibres, coarse material and separate foreign bodies • prepares homogeneous suspensions by low power consumption • extremly service and maintenance friendly, easy to retrofit

REKLAMA

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Zapytaj nas również o pompy, More Power from your biogas plant maceratory i rozdrabniacze !

USŁUGI LABORATORIUM BADANIA I ANALIZY BIOGAZU: Together, they are the perfect solution for homogeneous – badania biogazu zgodne z DTR agregatów prądotwórczych, suspensions and reliable processes. See for yourself!

– badania oleju (płynu smarnego) zgodne z dokumentacją 연락처: 유한회사 포겔상코리아 • vogelsang.co.kr serwisową agregatu. info@vogelsang.co.kr • +82 31 529 3282 블로그: blog.naver.com/vogelsangkr USŁUGI INKUBATORA REALIZACJI TECHNOLOGICZNYCH: – technologie oczyszczania biogazu: • stacje odsiarczania, • stacje odwadniania (z rekuperacją oraz bez rekuperacji), • filtry węglowe (do odsiarczania Waste watersiloksanów), Industry i usuwania Biogas • węgiel aktywny.

Railway

Agriculture

REGENERACJA ŚWIEC DO AGREGATÓW MWM – doradztwo technologiczne, – modernizacje linii biogazowych.

LABORATORIUM BADANIA I ANALIZY BIOGAZU & INKUBATOR REALIZACJI TECHNOLOGICZNYCH GPCHEM ul. Legionów 40a/3, 87-100 Toruń tel. 665 050 544

19

BIOGAZ produkcyjnych daje to ok. 130-160 MW mocy zainstalo-

biogazownie rolnicze to przetrzymały. Aukcje mogą

wanej i takie też są oczekiwania URE (160 MW). Pro-

być przeznaczone dla nowych podmiotów, które chcą

gnozowane ceny są zbliżone do cen referencyjnych, czyli

budować biogazownie wg nowych warunków.

550-612 zł w zależności od mocy zainstalowanej. Niby dobrze, a na pewno brak zaskoczeń. Zapewne każdy chętny uzyska sukces, nie spodziewam się tłoku. Tylko czy będą chętni do kontraktu na 15 lat indeksowanego tylko współczynnikiem inflacji, kiedy kontrakty terminowe na „czarną” energię na przyszły rok są na poziomie 300 zł/ MWh, a mając własną sieć lokalną, można sprzedać prąd za 600 zł i nie odliczać sobie wsparcia inwestycyjnego?

Ryszard Gajewski Polska Izba Biomasy Aukcje dla źródeł OZE, ogłoszone 2 października 2018 roku, stwarzają możliwość pobudzenia rynku biomasy i dają nadzieję na jego rozwój. Biomasa jest potencjalnie najważniejszym i niezawodnym odnawialnym paliwem energetycznym. Stanowi

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Władysław Butor Bio-But Sp. z o.o.

podstawę do wytwarzania ciepła, ciepłej wody użytkowej,

Nasza biogazownia „BIO-BUT” powsta-

pracy, aktywizacja lokalnych społeczności oraz wymierne

ła jako jedna z pierwszych w Polsce,

dochody. Biomasa w przyszłości może pełnić kluczową

a celem jej była nie tylko produkcja prądu, ale również

rolę nie tylko w zakresie realizacji założonych celów kli-

produkcja ciepła, aby w pełnym stopniu wykorzystać

matycznych, ale może mieć również istotny wkład w pro-

jej potencjał. Przesłanką do tego były certyfikaty na

cesie tworzenia gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ).

produkcję prądu i ciepła, bo tylko obydwie te wartości

Istnieje jednak konieczność zagwarantowania możliwo-

mogą pokryć przede wszystkim bardzo wysoki koszt

ści pozyskiwania biomasy w sposób zrównoważony, tak

budowy biogazowni rolniczej. Żeby maksymalnie

aby ograniczyć ewentualne negatywne oddziaływanie

wykorzystać ciepło z biogazowni (wysoka sprawność),

na środowisko. Rynek wytwórców energii elektrycznej

wybudowaliśmy równocześnie gorzelnię, która bez tego

i cieplnej przechodzi gruntowne zmiany i można ocze-

ciepła nie mogłaby ekonomicznie istnieć. W ostatnim

kiwać nowego otwarcia. Ogłoszone aukcje OZE dotyczą

25-leciu ze względów ekonomicznych zlikwidowano

również DISW (dedykowane instalacje spalania wielopa-

w Polsce ponad 90 proc. gorzelni rolniczych. (…) Po

liwowego), w których obecnie zainstalowana moc wynosi

prawie siedmiu latach produkcji dopiero ostatnie dwa

1924,870 MW. Czy tzw. duża energetyka powróci do

lata pozwoliły nam złapać oddech, natomiast po-

wykorzystywania technologii DISW? O tym z pewnością

przednie pięć lat często było gehenną i nie wszystkie

zadecyduje rachunek ekonomiczny.

REKLAMA

20

a w skojarzeniu również energii elektrycznej. Należy podkreślić, że rynek biomasy to potencjalne miejsca

Forum BIOMASY

W jakim kierunku powinien rozwijać się polski rynek biogazu, by inwestorzy mogli osiągać satysfakcjonujące zyski? dr hab. Ryszard Stefański dyrektor działu rozwoju przedsiębiorstwa EWE Polska Sp. z o.o.

Obecnie biogaz jest używany w Polsce głównie do wytwarzania prądu i ciepła z kogeneratorów w biogazowni. Powoduje to problemy ze zbytem ciepła w pobliżu biogazowni i z niestabilnością sieci odbierających prąd. Oczyszczenie biogazu do parametrów biometanu umożliwia jego wtłoczenie do sieci gazu ziemnego wysokometanowego i transport w miejsce, gdzie można go optymalnie wykorzystać – także do wytwarzania prądu i ciepła w skojarzeniu. Transport gazu jest bardziej efektywnym kosztowo i środowiskowo sposobem przesyłu energii niż transport prądu lub ciepła. Nowy system wsparcia dla biometanu zachęca do jego wtłaczania do sieci gazowych – jest to bardziej rentowne od wytwarzania energii elektrycznej z kogeneratorów zlokalizowanych w biogazowni. Stwa-

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

rza to bardzo atrakcyjne perspektywy dla biometanu w naszym kraju.

dr inż. Karolina Kapsa, CEO & Founder 4ecos inż. Berenika Lewicka, Consultant 4ecos W UE działa ok. 18 tys. biogazowni, z czego prawie 11 tys. w Niemczech. W roku 2018 europejskie biogazownie wyprodukowały ok. 18,207 mln m3 biogazu. Potencjał techniczny biogazu w UE został oceniony przez Niemieckie Centrum Badań nad Biomasą na 151-246 mld biometanu Nm3 rocznie. Około połowa biogazu produkowana jest w Niemczech, a potencjał w innych krajach jest tylko marginalnie wykorzystywany. Od kilku lat obserwuje się rosnące zainteresowanie biogazem i jego ulepszoną wersją – biometanem – do wykorzystania w różnych procesach. Przykładowo biometan może z powodzeniem zastępować gaz ziemny jako biopaliwo, może też być wykorzystywany w przemyśle spożywczym. W celu potwierdzenia zielonych właściwości biogazu i biometanu powstały systemy certyfikacji biomasy. Prekursorem są dwa niemieckie systemy ISCC i REDcert, które pozwalają na certyfikację biometanu jako biopaliwa. Rosnące zainteresowanie biometanem pokazuje, że w tym kierunku powinien także rozwijać się rynek polski, który ze względu na podobne uwarunkowania może docelowo konkurować z rynkiem niemieckim.

REKLAMA

21

I Narodowy Kongres Biometanu

Biometan – nowe otwarcie dla biogazowni

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Biogaz w Polsce stoi przed nowymi wyzwaniami.

Zdecydowanie za wcześnie, by mówić o rewolucji w tej branży na miarę „Przemysłu 4.0”, ale możemy być pewni, że to otwarcie na innowacyjne technologie, optymalizacja produkcji i rzetelna analiza ekonomiczna będą warunkowały sukces przedsięwzięcia biogazowego. Bardziej nawet niż rządowy system wsparcia.

22

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

I Narodowy Kongres Biometanu

23

I Narodowy Kongres Biometanu

// W Narodowym Kongresie Biomentanu uczestniczyło prawie 120 osób

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

O

nowych możliwościach dla krajowych wytwórców zielonej energii rozmawiali uczestnicy

Narodowego Kongresu Biometanu, którego pierwszą edycję zorganizował wydawca „Magazynu Biomasa”.

– Choć krajowy rynek biometanu de facto jeszcze nie istnieje, aktualnie w Polsce toczy się kilka przełomowych dla branży inwestycji – mówił Maciej Kosiński z Biomass Media Group. – Widzimy duże zainteresowanie tematem biometanu, dlatego zorganizowaliśmy spotkanie, które potencjalnym uczestnikom tego rynku pokazywało zarówno możliwości inwestycyjne, dostępne rozwiązania technologiczne, uwarunkowania formalno-prawne i wciąż istniejące bariery – podkreślił Maciej Roik, prezes wydawnictwa.

// Jolanta Kamińska – Magazyn Biomasa, Ryszard Stefeński – EWE Polska

// Od lewej: prof. Piotr Sołowiej - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski w Olsztynie, Maciej Kosiński – Biomass Media Group, prof. Renije Dong – Chiński Uniwersytet Rolniczy

24

// Daniel Żołądkiewicz – BOŚ Bank

// Janusz Szymańczyk – Boroprojekt

// prof. Renije Dong – Chiński Uniwersytet Rolniczy, Jolanta Kamińska – Magazyn Biomasa, prof. Jacek Dach – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

I Narodowy Kongres Biometanu

// Paweł Filanowski, Akademia Górniczo-Hutnicza

// Od lewej: Tomasz Olecki – PKN Orlen, Bogdan Pawlicki i Mateusz Krzak – Orlen Południe

// Michał Tarka – BTK Legal

25

I Narodowy Kongres Biometanu

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

// Od lewej: Zofia Lichorobiec, Lech Ciurzyński, Robert Kucharski, Roman Dawidowski – Biogazownie Małopolskie

// Od lewej: Adam Majewski, Agata Łańska, Romana Kwapisz – KWS Polska

Czy branża potrzebuje wydarzenia dedykowanego wyłącznie biometanowi? Zdecydowanie tak. Tematy poruszane na konferencji dotyczyły oczywiście zagadnień związanych z funkcjonowaniem biogazowni, optymalnym doborem substratu i technologii, wykorzystania pofermentu i zagospodarowania ciepła, ale biometan wykracza w wielu kwestiach poza standardowo rozumiane kwestie biogazowe. Świadczy o tym chociażby garnitur uczestników wydarzenia, wśród których, 26

// Beata Klimczak – Magazyn Biomasa, Michael Pedersen – Ammongas

// Maciej Roik – Biomass Media Group, dziękuje sponsorom i partnerom I Narodowego Kongresu Biometanu

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

I Narodowy Kongres Biometanu

// Jacek Chrząstek – Strabag // Karolina Kapsa – 4-ecos

obok właścicieli i kierowników biogazowni, znaleźli się przedstawiciele koncernów paliwowych Orlen i Lotos, spółek cukrowych, kompostowni, firm inżynieryjnych i konsultingowych, kancelarii prawnych, zakładów zagospodarowania odpadów, firmy energetycznej, wodociągowej, motoryzacyjnej i w końcu instytutów badawczych i stowarzyszeń branżowych. – Naszym zdaniem biometan ma na tyle duży potencjał rozwojowy w Polsce, że zasługuje na poświęcone tylko jemu wydarzenie konferencyjne – powiedział Maciej Roik. – Nie mówimy tu tylko o czystej energii, kwestiach klimatycznych i środowiskowych, ale także o zwięk-

// Marek Pituła – Polskie Stowarzyszenie Biometanu

szeniu niezależności gazowej Polski – dodał.

27

I Narodowy Kongres Biometanu

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

// Od lewej: prof. Anna Sikora, dr Anna Detman – Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, Jan Piotrowski – Krajowa Spółka Cukrowa S.A.

// Od lewej: prof. Renije Dong – Chiński Uniwersytet Rolniczy, Piotr Szewczyk – Związek Komunalny Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina”, prof. Jacek Dach – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

// Od lewej: Hubert Exterkate – Flexxolutions, Janusz Nikiel – Toren

// W konferencji uczestniczyli także przedstawiciele zagranicznych firm związanych z branżą biometanu

28

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

I Narodowy Kongres Biometanu

// Panel dyskusyjny z udziałem prelegentów Kongresu Biometanu

Potencjał i ekonomia – Krajowe wydobycie zaspokaja niecałą 1/5 zapotrzebowania Polski na gaz ziemny. Rośnie import gazu, który w zeszłym roku wyniósł aż 13,5 mld m3.

A biometan może zastąpić nawet połowę jego zużycia – przekonywał podczas konferencji prof. Jacek Dach z Instytutu Inżynierii Biosystemów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, niekwestionowany autorytet biogazowy w Polsce. I odnosząc się do wysokiego poziomu polskich technologii dodawał: – W biogazie wyznaczamy nowe standardy.

O oczyszczaniu biogazu i ekonomicznej opłacalności takiego przedsięwzięcia mówił Marek Pituła z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu, zestawiając

// Daniel Heina – Dynamic Biogas Development REKLAMA

22-100 Chełm, ul. Płk. St. Dąbka 22 tel. +48 506 740 950 tel. + 49 15 22 92 54 941 e-mail: biogazserwis@gmail.com www.sauter-biogas.de

• MONTAŻ I SERWIS DACHÓW MEMBRANOWYCH I ANTYEMISYJNYCH • • PROJEKTOWANIE I WYKONAWSTWO BIOGAZOWNI ROLNICZYCH I PRZEMYSŁOWYCH • • SERWIS BIOGAZOWNI • NAPRAWY DORAŹNE • 29

I Narodowy Kongres Biometanu

// BMW Polska oferowało uczestnikom konferencji jazdy testowe nowymi modelami aut hybrydowych i elektrycznych

// Mirosław Michalak – Dynamic Biogas Development

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

// Miro Benka – GAStanco

// Jarosław Spytek – Xylem Water Solutions Polska

prezentując projekt PolBioNet – biometanowej sieci gazowej w oparciu o model społecznej partycypacji mieszkańców.

– Niestety, poziom nieufności społecznej w stosunku do biogazu jest tak duży, że nie udało nam się // Marta Kosińska – Biomas Media Graup

wdrożyć projektu w życie – dodała, uwypuklając jedną z większych bolączek branży biogazowej, jaką

konkretną technologię z kosztami uzyskania 1

jest brak elementarnej wiedzy na temat tego źródła

m gazu. – Cena wyprodukowania 1 m biometanu

energii. – Mimo że mamy już za sobą etap „chorób

dla odbiorcy indywidualnego jest nadal nieco wyższa

wieku dziecięcego”, jeśli chodzi o biogaz, nadal

niż gazu ziemnego. Konieczny jest efekt zachęty ze

powszechnie pokutuje przekonanie o dużej uciąż-

strony rządu – mówił. W swoim wystąpieniu wspo-

liwości biogazowni, więc ich budowa w sąsiedztwie

mniał także o gotowym modelu inwestycyjnym opar-

gospodarstw domowych to często droga przez mękę

tym o spółdzielnie odbiorców, który całe przedsię-

– mówiła redaktor naczelna „Magazynu Biomasa”

wzięcie czynił opłacalnym. – Niezbędna jest jednak

Jolanta Kamińska.

3

3

nowelizacji ustawy o OZE – puentował.

30

– Mamy gotowe rozwiązania, którymi możemy

Jak wyprodukować i dystrybuować?

i chcemy się podzielić – przekonywała Alina Kowal-

Na Kongresie nie zabrakło prezentacji kon-

czyk-Juśko z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu,

kretnych technologii oczyszczania biogazu.

// Grzegorz Semerjak – Orlen Poludnie

// Od lewej: mgr inż. Kamil Kozłowski – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Magdalena Budych-Górzna – Aquanet

// Benny Laursen – Laursen consult

// Od lewej: Marek Pituła – Polskie Stowarzyszenie Biometanu, Ryszard Ceckowski – Energoutil

Przedstawili je Marek Pituła i Paweł Filanowski

i uczestnicy zwracali uwagę na różnice między

z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu oraz

krajowym a zagranicznym rynkiem biometanu.

Robert Aranowski z Instytutu Maszyn Przepływo-

Ten temat poruszał m.in. prof. Jacek Dach oraz

wych Politechniki Gdańskiej. O prawnych aspek-

Karolina Kapsa z 4-ecos, firmy specjalizującej się

tach wtłaczania biometanu do sieci mówił Marcin

w doradztwie we wdrażaniu i opiece nad systema-

Trupkiewicz z kancelarii BTK Legal, o ekonomicz-

mi certyfikacji biomasy. O dojrzałości np. rynku

nych natomiast Ryszard Stefański z firmy EWE

niemieckiego świadczy nie tylko liczba instalacji

Polska. Tematy technologiczne i ekonomiczne

produkujących biometan, ale i wypracowane

uzupełnili Adam Majewski z KWS Polska, Piotr

standardy w tym obszarze, m.in. dotyczące certy-

Zając z A-Consult i Jarosław Spytek z Xylem Water

fikacji gazu. – Sprzedaż biogazu niecertyfikowa-

Solutions Polska prezentujący ofertę dla biogazow-

nego nie ma w Niemczech właściwie racji bytu

ni. Podczas konferencji zarówno prelegenci, jak

– mówiła Karolina Kapsa.

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

I Narodowy Kongres Biometanu

REKLAMA

31

I Narodowy Kongres Biometanu

// Grzegorz Piechota – GP Chem

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

// Od lewej: dr inż. Wojciech Czekała, mgr inż. Kamil Kozłowski, mgr inż. Mariusz Lesiecki - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

// Piotr Zając – A-Consult

Pilna potrzeba regulacji prawnych Poziom skomplikowania ustawy o odnawialnych źródłach energii, brak odpowiednich rozporządzeń oraz jasnych przepisów to obecnie główny hamulcowy rynku biometanu. Wypracowanie dobrego, przewidywalnego prawa jest kluczowe dla rozwoju branży biogazu. A musi on nastąpić, ponieważ, czy tego chcemy, czy nie, krajowy rynek energii czekają zmiany. Unijna polityka klimatyczna i środowiskowa już dawno obrała kierunek OZE. Obecny miks energetyczny jest nie do utrzymania, a w kontekście ostatnich podwyżek

32

// Od lewej: Elżbieta Jerzak - Krajowa Spółka Cukrowa S.A. Wojciech Rylski - KOWR

uprawnień emisji CO2 niezbędna jest nowa strategia,

jest do sieci, a ciepło wykorzystywane jest na potrzeby

uwzględniająca rolę OZE. Potencjał surowcowy, tech-

gospodarstwa oraz do ogrzania położonych niedaleko

nologie, gotowe rozwiązania – to wszystko predys-

budynków wiejskich. Biogazownia produkuje ener-

ponuje biomasę i biogaz jako ten sektor OZE, który

gię cały czas, ale dzięki magazynowi biogazu, który

w polskich warunkach sprawdzi się najlepiej.

znajduje się w kopule nad zbiornikiem na poferment,

I Narodowy Kongres Biometanu zakończyła wizy-

może w przyszłości pracować w systemie szczytowym,

ta uczestników na instalacji biogazowej w Sieńsku,

dostarczając prąd do sieci w określonych godzinach.

w której zastosowano technologię Dynamic Biogas.

Jest szansa, by do otrzymywanych obecnie za produkcję

Biogazownia, której właścicielem jest Remigiusz

„zielonego” prądu oraz ciepła błękitnych i żółtych certyfi-

Darmach, zagospodarowuje odpady produkcji rolnej –

katów dołączyły w przyszłości brązowe, ponieważ insta-

ok. 24 t substratu dziennie (obornik, kiszonka kuku-

lacja ma możliwość zatłaczania wyprodukowanego bio-

rydzy). Instalacja działa w systemie kogeneracyjnym

gazu do sieci gazowej. – Sprawdzamy takie rozwiązanie.

– wyprodukowana energia elektryczna odprowadzana

Polem testowym jest dla nas biogazownia w Przybrodzie

I Narodowy Kongres Biometanu REKLAMA

analizator biogazu

Biogas 5000

// dr Andrzej Lewicki – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

– mówi Mirosław Michalak z Dynamic Biogas. – Jesteśmy w momencie finalizowania etapu, który umożliwi wtłaczanie wyprodukowanego tam biogazu do lokalnej sieci gazowej. Jeśli rozwiązanie się sprawdzi, właściciel instalacji w Sieńsku może je wprowadzić u siebie.

– Czekamy na uruchomienie pierwszej w Polsce biometanowni. Liczymy na szybkie rozwiązanie problemów formalno-prawnych oraz publikację ministerialnego rozporządzenia dotyczącego parametrów biometanu wtłaczanego do sieci. Te inwestycje, które są obecnie o krok od finalizacji, będą przecierały szlak wszystkim zainteresowanym produkcją biometanu w Polsce. Mamy nadzieję, że pierwsze wnioski i spostrzeżenie z działających instalacji przedstawimy Państwu już w grudniu, podczas III Kongresu Biogazu organizowanego w Hotelu Ossa k/Rawy Mazowieckiej – podsumował wrześniową konferencję Maciej Kosiński z Biomass Media Group.

Oprac. redakcja Zdjęcia Janusz Świdurski

Zastosowanie: Monitorowanie składu biogazu z procesu fermentacji metanowej.

Monitorowanie składu biogazu w oczyszczalniach ścieków.

Odzysk i zagospodarowanie biogazu.

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

// Alina Kowalczyk-Juśko – Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Zalety: Jedyny na rynku aparat posiadający certyfikat kalibracji ze znakiem UKAS (ISO 17025) dla CH4, CO2, O2.

Certyfikaty ATEX II 2G Ex ib IIA T1 Gb (Ta = -10°C do +50°C), IECEx, CSA, MCERTS. Pomiar do sześciu gazów w jednym urządzeniu.

Dokładny – najnowsza technologia w podczerwieni, pozwalająca na bardzo dokładny i szybki pomiar.

Niezawodny – w warunkach polowych, odporny na wstrząsy i wpływy warunków atmosferycznych – obudowa IP65.

Kolorowy wyświetlacz, 4,3” TFT – równoczesne wyświetlanie wszystkich mierzonych gazów na ekranie.

Funkcjonalna klawiatura.

Kalibracja – możliwość dokonania w warunkach polowych.

Szybkie ładowanie baterii.

Pojemna pamięć – przechowuje do 500 pomiarów.

Gwarancja 3 lata.

Lekki – niewielkie gabaryty.

www. tusnovics.pl tel. (12) 633 13 54

Więcej na www.magazynbiomasa.pl 33

biometan

Niemiecka recepta na bioodpady

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Berlińskie Przedsiębiorstwo Komunalne (BSR) w 2007 r. zostało wytypowane przez urząd miasta jako jeden z pierwszych podmiotów, który ma sprostać unijnej polityce klimatycznej stawiającej na OZE. W efekcie w 2013 r. powstała instalacja do produkcji biogazu, która zagospodarowuje bioodpady komunalne, a wyprodukowany gaz oczyszczony do jakości biometanu zatłacza do sieci gazowej. Z korzyścią dla mieszkańców i środowiska.

N

iemcy z ponad 10 tys. instalacjami biogazowymi

paliwo bioCNG zasila flotę 160 śmieciarek „Biogut”,

są europejskim liderem branży biogazowej. O ile

które odbierają wspomniane wyżej bioodpady z całego

jednak dotychczasowy kierunek inwestycji w bioga-

miasta – dodaje Jacek Chrząstek. – Pojazdy te stacjonu-

zownie zagospodarowujące odpady rolnicze mocno

ją w trzech firmowych bazach, wyposażonych w stacje

wyhamował, o tyle nowy niemiecki trend stawiający

ładowania sprężonego biometanu. Oznacza to, że aż

na budowę instalacji do wzbogacania biogazu przy

połowa śmieciarek jeżdżących po Berlinie jest neutral-

składowiskach lub firmach odbierających odpady ko-

na pod względem emisji CO2 – podkreśla.

munalne jest bardzo interesującym zjawiskiem. Przede wszystkim ze względu na skalę problemu, jakim są

Instalacja kompleksowa

odpady w świetle coraz bardziej restrykcyjnych przepi-

Inwestorem instalacji w dzielnicy Spandau-Ruhle-

sów UE, nakazujących ich utylizację i recykling.

ben była spółka komunalna BSR. Pieniądze, 30 mln

– Uruchomiona w stolicy Niemiec instalacja to wzor-

euro, otrzymała z budżetu miejskiego. – Za budową

cowy przykład funkcjonowania gospodarki obiegu

biogazowni stała de facto polityka i konieczność

zamkniętego. Wsadem do biogazowni są bioodpady

sprostania unijnym wymogom środowiskowym. Nie

z gospodarstw domowych, stołówek i restauracji oraz

tylko zagospodarowujemy tysiące ton bioodpadów

tzw. biomasa zielona: trawa, zrębki drzew i krzewów

i przerabiamy je na biogaz, ograniczamy emisję CO2

oraz liście. Łącznie 60 tys. t substratu rocznie. Odpady kuchenne, ogrodowe i z koszenia trawników zbierane są razem w jednym pojemniku (co ogranicza koszty zbiórki) i odbierane od mieszkańców co najmniej raz w tygodniu. W procesie fermentacji wytwarzają biogaz, natomiast poferment przerabiany jest na kompost – mówi Jacek Chrząstek z firmy Strabag Umwelttechnik, odpowiedzialnej za realizację inwestycji. – Biogaz oczyszczony do jakości biometanu jako 34

Podstawowe dane instalacji BSR: – wsad: 60 tys. t rocznie – powierzchnia zakładu: 2,7 ha – produkcja biogazu rocznie: ok. 6 mln m3 – produkcja biometanu: ok, 3,6 mln m3 – produkcja energii netto: 29 mln kWh – substytucja ON: 2,5 mln l

zdj. Strabag

biometan

// Instalacja BSR do oczyszczania biogazu w berlińskiej dzielnicy Spandau zdj. x 3 Redakcja

o 9 tys. t rocznie, ale i przyczyniamy się do redukcji poziomu hałasu w Berlinie, ponieważ śmieciarki zasilane bioCNG są wyraźnie cichsze niż auta napędzane olejem napędowym – mówi Wilhelm Winkelmann, bardziej odporni na huśtawki cen, jakie mają miejsce na rynku paliwowym – dodaje.

3,6 mln m3 biometanu rocznie wyprodukowane w biogazowni BSR jest zatłaczane do sieci gazowej, której stacja odbiorcza znajduje się przy instalacji.

Przyłącze zostało wybudowane przez krajowego operatora gazowego, do czego obliguje niemieckie prawo.

// Załadunek odpadów odbywa się 6 dni w tygodniu

Pozwala to uniknąć sytuacji, w której właściciel instalacji po wyprodukowaniu biometanu ma problem

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

dyrektor zarządzający instalacją. – Ponadto jesteśmy

z wtłoczeniem gazu do sieci lub musi na własny koszt poprowadzić przyłącze do krajowej sieci gazowej.

Schemat biogazowni Instalacja BSR pracuje od 5 lat, 365 dni w roku, bez przerw technologicznych. Umożliwiają to zastosowane rozwiązania techniczne, jak np. stała praca mieszadeł czy ciśnieniowy system opróżniania komór

// 160 śmieciarek „Biogut” jeżdżących po Berlinie pozwala rocznie zaoszczędzić 2,5 mln l oleju napędowego

fermentacyjnych, dzięki czemu nie ma ani pomp, ani żadnych ruchomych części, które mogą się zepsuć.

– Przy typowych biogazowniach przestoje technologiczne zajmują ok. 2 tygodni w roku. Wąskie gardło to z reguły mieszadła, które często ulegają awariom.

Dzięki zastosowaniu zaawansowanych rozwiązań technologicznych taka sytuacja w Berlinie nie miała miejsca, również doświadczenia eksploatacyjne z innych instalacji wykonanych w tej technologii udowadniają już ponad 20-letnią żywotność naszych instalacji – mówi Jacek Chrząstek ze Strabag Umwelttechnik.

// 2 komory fermentacyjne z 8 mieszadłami pracują 24 godz. na dobę

35

biometan Przed wejściem do hali przyjęcia bioodpadów

prostokątne fermentory z systemem ośmiu miesza-

codziennie (poza weekendami) ustawia się kolejka

deł każdy, pracujące w sposób naprzemienny przez

śmieciarek, które po kolei zrzucają zebrane z terenu

cały czas, by zapewnić odpowiednie wymieszanie gę-

miasta odpady. Te następnie kierowane są do auto-

stego wsadu o zawartości suchej masy 33 proc. Obie

matycznej linii przygotowania substratu, gdzie na

komory karmione są co pół godziny, dobowo trafia

sicie rozdzielane są na dwie frakcje powyżej i poniżej

do nich ok. 160 t bioodpadów. Powietrze z całego

50 mm. Frakcja drobna kierowana jest do fermento-

zakładu jest ujmowane i oczyszczane w dwustopnio-

rów, frakcja gruba

wym systemie – płuczka kwaśna

jako materiał

i zakryty biofiltr. Parametry

strukturalny do kompostowania pofermentu lub po rozdrobnieniu zawracana na sito.

– Na tym etapie

Berliński przykład zagospodarowania odpadów komunalnych można wdrożyć w Polsce, np. w dużych miejskich aglomeracjach zmagających się z problemem odpadów

jesteśmy w stanie

emisji odorów są w sposób ciągły mierzone i kontrolowane. – Cały proces jest w pełni zautomatyzowany, biogazownia pracuje w nocy, w weekendy i dni ustawowo wolne od pracy – podkreśla Jacek Chrząstek.

również wyłapać

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

odpady, które nie nadają się do dalszego procesu:

Przy udziale społeczeństwa

folie, szkło, aluminium, tekstylia itp. Nie jest tego

Idea budowy biogazowni przetwarzającej odpady

zbyt dużo, ponieważ system recyklingu odpadów

komunalne to przykład inwestycji pokazującej, jak

w Berlinie jest na dobrym poziomie – mówi Thomas

procentuje długofalowe myślenie o problemie nieczy-

Wegner, główny technolog ze Strabag Umwelttech-

stości. Spółka BSR utylizuje kłopotliwe bioodpady,

nik wspierający zakład BSR w optymalizacji produk-

wykazuje odpowiedni udział energii odnawialnej

cji biogazu.

w procesie produkcji, przyczynia się do redukcji

Substrat poddawany jest procesowi fermentacji

emisji CO2. Instalacja wybudowana jest w dzielnicy

suchej ciągłej w temperaturze 53-55°C z higienizacją

Spandau, w pobliżu mieszkań i normalnej miejskiej

realizowaną w komorze fermentacji (nie ma potrze-

infrastruktury. – Planując budowę biometanowni,

by higienizacji w zewnętrznym reaktorze). Wyprodu-

napotkaliśmy duży opór społeczny. Obawiano się

kowany biogaz, którego parametry można na bieżąco

problemów zapachowych i natężenia hałasu. Pod-

sprawdzać w kontenerze technicznym, kierowany

jęliśmy duży wysiłek przy prowadzeniu kampanii

jest do wstępnego oczyszczania. Stamtąd trafia do

informacyjno-edukacyjnej, co przyniosło dobre efekty

zbiornika magazynowego, a na końcu poddawany

– tłumaczy Wilhelm Winkelmann. Hasło „Jeździmy

jest procesowi wzbogacania. – W zakładzie zastoso-

na Twoich śmieciach” zamieszczone na pojazdach

wana jest technologia płuczki aminowej, której dzia-

komunalnych BSR, podkreśla rolę, jaką w całym pro-

łanie opiera się na zastosowaniu procesu absorbcji

cesie przetwarzania odpadów odgrywają mieszkańcy

z odzyskiem ciepła i zamkniętym obiegiem płuczki.

i prawidłowy recykling.

Dzięki temu, przy niskich kosztach eksploatacyj-

– W całej Europie zrealizowaliśmy do tej pory kilka-

nych, otrzymujemy biometan z udziałem metanu

dziesiąt podobnych inwestycji. Obecnie realizujemy

powyżej 98 proc. – tłumaczy Thomas Wegner.

równolegle kilkanaście. Także dla prywatnych inwe-

Z kolei otrzymany w procesie fermentacji poferment

storów. Biorąc pod uwagę opublikowane przez UE

rozdzielany jest na substrat suchy i mokry. Suchy, odpo-

w lipcu tego roku konkluzje BAT i nowe standardy

wiednio napowietrzany, dojrzewa w hermetyzowanych

emisyjne dla wszystkich zakładów przetwarzających

boksach kompostowych. Mokry, przechowywany w od-

odpady, berliński model może być dobrym przykła-

powiednich zbiornikach, jest odbierany z terenu zakładu

dem dla polskich samorządów, walczących z rosną-

przez okolicznych rolników do celów nawozowych.

cym problemem zagospodarowania i składowania

Powierzchnia zakładu to 2,7 ha. Uwagę zwra-

odpadów – puentuje Jacek Chrząstek.

cają przede wszystkim dwa charakterystyczne 36

Jolanta Kamińska

bi

og

az

@b

10 io

OT K

AN

NA

IE

JW

BR

1g

RU W HO DN as sm Y TE IA M +4 ed l A Z O 20 8 7 ia O W S S 18 92 gro I E A *** r.

12 up CK 2 0 .pl * I 38 EJ

III KO BI Ng Og R AZ ES U SP

k/

–1

m

RA

IĘK

SZ A ŚR EU NŻ E - W OD RO Y S C KO P I E HO W DN OIE J W

| Rynek biogazu w Polsce, Europie i na świecie | Obecny system wsparcia biogazu w Polsce | Biometan - nowe możliwości dla polskiego rynku biogazu | Substraty i produkty procesu fermentacji metanowej | Eksploatacja instalacji oraz optymalizacja procesu produkcji biogazu | Nowoczesne technologie dla biogazowni i biometanowni Organizator:

Patronat medialny:

Współpraca merytoryczna:

BIOMETAN

Polska instalacja kriogeniczna do produkcji biometanu Technologia kriogeniczna pozwala na uzdatnianie surowego biogazu do jakości biometanu, poprzez schładzanie gazu i wykorzystanie różnic w temperaturze kondensacji dla poszczególnych jego składników na oddzielenie zanieczyszczeń.

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

D

wutlenek węgla skrapla się przy -78,5°C,

Sposób oczyszczania biogazu pokazany na rysunku

a metan przy temperaturze -161°C pod

1 składa się z trzech faz:

ciśnieniem atmosferycznym. Technologia ta może być wykorzystywana do uzdatniania surowego biogazu poprzez chłodzenie go do temperatury kondensacji dwutlenku węgla CO2 i jego oddzie-

lenie od metanu. Dodatkowo biometan może być schłodzony do -161°C celem uzyskania postaci

– fazy przygotowania biogazu do oczyszczania z dwutlenku węgla, – fazy właściwej oczyszczania biogazu z dwutlenku węgla oraz – fazy dostosowania oczyszczonego biogazu do wymogów użytkownika.

ciekłej.

Sposób oczyszczania biogazu według metody opatentowanej przez autorów charakteryzuje

W fazie przygotowania biogazu do oczysz-

Technologia kriogeniczna umożliwia przystosowanie biogazu i gazu wysypiskowego do parametrów gazu przesyłowego

się tym, że usuwa-

38

czania z dwutlenku węgla surowy biogaz kierowany jest rurociągiem do sprężarki w celu podniesienia ciśnienia do odpowiedniej wartości. Następnie gaz kierowany jest do wymiennika ciepła celem schłodzenia dla łatwiejszego oddzielenia wody. Po wstępnym schłodzeniu biogaz

nie dwutlenku węgla odbywa się poprzez schłodzenie

kierowany jest rurociągiem na kolumnę oczyszczania

biogazu ciekłym azotem, doprowadzając do rozdziału

celem oddzielenia wody oraz usunięcia siarkowodoru.

faz. Korzystnym dla procesu jest wstępne schłodzenie

Po przebiegu tego procesu w biogazie pozostaje głównie

nieoczyszczonego biogazu za pomocą gazu wylotowego.

metan (ok. 50-60 proc.) oraz dwutlenek węgla (ok. 40-

Instalacja oczyszczania biogazu składa się ze sprę-

50 proc.). Tak przygotowany biogaz poddawany jest fa-

żarki gazu, wstępnego wymiennika ciepła, kolumny

zie usuwania dwutlenku węgla. W wyniku schłodzenia

wstępnego osuszania, wymiennika ciepła gaz–ciekły

biogazu następuje wykroplenie się fazy ciekłej zawie-

azot, separatora oraz z pompy połączonej ze zbiorni-

rającej dwutlenek węgla wraz z innymi zanieczyszcze-

kiem ciekłego azotu. Schemat instalacji oczyszczania

niami. Przebieg procesu jest na bieżąco monitoro-

biogazu zaproponowanej przez autorów jest przed-

wany przez odpowiednie układy pomiarowe. Pompa

stawiony na rysunku 1.

ciekłego azotu jest wykonana z materiału odpornego

BIOMETAN

// Rys. 1. Schemat instalacji oczyszczania biogazu z użyciem azotu

na działanie niskich temperatur (-200oC). Wydajność

w formie wygodnej do jego dalszego wykorzystania

pompy dobrana jest tak, aby zapewniała efektywny pro-

– jako suchy lód lub jako surowiec chemiczny. Opisana

ces schładzania. Dwutlenek węgla wraz z pozostałymi

technologia spełnia warunki rozwiązania ekologiczne-

zanieczyszczeniami w ilości śladowej zostaje oddzielo-

go, jak również prowadzi w perspektywie do zmniejsze-

ny od metanu za pomocą separatora. W dolnej części

nia ilości importowanego do Polski gazu. Sposób uzdat-

separatora kumuluje się faza ciekła, natomiast faza

niania biogazu do parametrów gazu przesyłowego może

gazowa (metan) przepływa do dalszej części procesu.

w przyszłości wpłynąć na rozwój biogazowni rolniczych

Po oddzieleniu dwutlenku węgla schłodzony biometan

wprowadzających biogaz do sieci gazowej, poprawiając

kierowany jest do wstępnego wymiennika ciepła celem

jednocześnie bilansowanie gazu sieciowego.

schłodzenia gazu wlotowego.

Paweł Filanowski

Proponowana instalacja uzdatniania biogazu umożliwia

Czesław Rybicki*

w sposób prosty przystosowanie gazu uzyskiwanego

*Autorzy są twórcami wynalazku „Sposób oczysz-

w biogazowniach i na wysypiskach śmieci do parametrów gazu przesyłowego. Korzystnym skutkiem opa-

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

1. Kołnierz płaski DN80 2. Kolumna wstępnego osuszania biogazu 3. Rura stalowa DN80 4. Wymiennik ciepła gaz–gaz 5. Przelicznik bateryjny 6. Rura stalowa DN50 7. Kurek manometryczny 8. Manometr 9. Kurek kulowy kołnierzowy 10. Rura stalowa DN80 11. Sprężarka gazu 12. Wymiennik ciepła gaz–ciekły azot 13. Zawór wydmuchowy 14. Rura – stal nierdzewna DN10 15. Kurek kulowy gwintowany DN10 16. Kurek kulowy kołnierzowy 17. Filtroseparator 18. Manometr 19. Kurek kulowy gwintowany DN6 20. Rura – stal nierdzewna DN50 21. Rura stalowa DN50 22. Kołnierz płaski DN50 23. Przewód – oplot ze stali nierdzewnej DN10 24. Dewar 25. Pompa ciekłego azotu 26. Kontener

czania biogazu do parametrów gazu przesyłowego oraz instalacji do oczyszczania biogazu chronionego

tentowanej metody jest uzyskiwanie dwutlenku węgla

patentem PAT.225854”.

REKLAMA

Deszczowany, nie mieszany! … to sedno naszych innowacyjnych i unikalnych biogazowni Opatentowany system deszczujący BEZ mieszadeł i zbiornika na biomasę, odpowiedni dla szerokiego spektrum substratów.

KORZYŚCI NASZEGO SYSTEMU: Płynny substrat jest pobierany systemem pomp z dna fermentora i deszczowany dyszami na powierzchnię.

Technologia poza zbiornikiem – wysoki poziom bezpieczeństwa, niskie koszty konserwacji Maksymalne zróżnicowanie substratu – robimy gaz ze wszystkiego, od 100 % gnojowicy po obornik stały, bez zbiornika na biomasę

Niskie zużycie energii – dzięki naszemu wyjątkowemu systemowi deszczowania zużycie energii jest niższe, niż przy systemach mieszadeł Sauter Biogas GmbH Am Berg 1 01665 Klipphausen

Tel: + 49 351 658 774 0 Fax: +49 351 658 774 14 info@sauter-biogas.de www.sauter-biogas.de

39

BIOGAZ

Potencjał biogazowy w Polsce – aktualne dane

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Naukowcy z Pracowni Ekotechnologii Instytutu Inżynierii Biosystemów Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przebadali wydajności biogazowe i biometanowe ponad 1,5 tys. różnego rodzaju substratów. Na tej podstawie oszacowali roczny potencjał produkcji na 13,5 mld m3 biogazu, w tym 7,8 mld m3 biometanu.

W

edług ilości dostępnej biomasy i odpadów

czyli ok. 3640 MW mocy elektrycznej (ponad

organicznych do dyspozycji biogazowni są:

30,5 TWh energii elektrycznej rocznie),

– ok. 90 mln t obornika, gnojowicy i pomiotu

ok. 3185 MW mocy cieplnej (ponad 96 tys. TJ

(wielkość przybliżona, ilość obornika i gnojowicy

ciepła rocznie).

zmienia się wraz ze zmianami pogłowia);

Należy jednak wziąć pod uwagę, że biogazownie

– 8 mln t słomy, zbóż i rzepaku (z ogólnej liczby

można z łatwością przerobić na instalacje pracują-

ponad 30 mln t – część musi być przeznaczona do

ce w szczycie zamiast liniowo. Można to uczynić,

produkcji zwierzęcej (ściółka), na pellety/brykiety

zwiększając objętość kopuł na składowanie bioga-

oraz na podłoże do pieczarek);

zu nad zbiornikami na poferment, które z uwagi

– 4 mln t słomy kukurydzianej; – odpadowa biomasa roślinna (np. z obszarów chronionych, cennych przyrod-

na obowiązek składowania 4- lub

Biogazownie można z łatwością przerobić na instalacje pracujące w szczycie zamiast liniowo

zazwyczaj duże po 3-6 tys. m3, a tym samym objętość kopuł może pozwalać na składowanie nawet 10–12-godzinnej produkcji biogazu. Potrzebny jest też oczywiście mocniejszy o ok.

50-60 proc. agregat kogeneracyj-

niczo itp.); – odpady z przetwórstwa żywności, cukrowni, rzeźni, ubojni, mleczarni, gorzelni itp.;

ny, a także pewne inne modyfikacje, związane np. z dodatkowym zbiornikiem buforowym na ciepło

– refood, czyli przeterminowana i zepsuta żywność.

(biogazownia musi być ogrzewana w okresie jesien-

W Pracowni Ekotechnologii IIB UP w Po-

no-zimowym także w nocy). Możliwe jest również

znaniu przebadano wydajności biogazowe

ustawienie biogazowni na pracę w godzinach szczy-

i biometanowe ponad 1,5 tys. różnego rodzaju

tu tylko w dni robocze, ale to wymaga większych niż

substratów z wymienionych powyżej. Ostroż-

opisane wyżej modyfikacji infrastruktury biogazowej,

nie liczony na tej bazie potencjał produkcji to

dlatego wariant ten został pominięty w niniejszym

13,5 mld m biogazu (7,8 mld m biometanu),

opracowaniu.

3

40

6-miesięcznej jego produkcji mają

3

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

BIOGAZ

Działanie biogazowni szczytowej polega więc na

liniowej (24 godzin/dobę) na 3640 MW mocy, w wer-

tym, że produkcja biogazu odbywa się stabilnie

sji szczytowej (16 godzin/dobę) będzie to 5460 MW

całą dobę, natomiast produkcja energii elektrycznej

mocy elektrycznej i 31,7 TWh energii elektrycznej

w tzw. szczycie, czyli np. przez 16 godzin – od 6:00

(ilość energii elektrycznej jest o ok. 1,2 TWh większa

do 22:00. Wówczas zamiast typowej biogazowni

niż przy pracy liniowej, brak jest bowiem przesto-

o mocy 1 MW, która przez całą dobę produkuje

jów serwisowych agregatu kogeneracyjnego – serwis

24 MWh energii elektrycznej, mocniejszy agregat

odbywa się w nocy).

kogeneracyjny o mocy 1,5 MW pozwoli na wypro-

Gdyby ten wyliczony powyżej potencjał uzupełnić

dukowanie 24 MW w ciągu 16 godzin pracy z wy-

uprawami polowymi – przede wszystkim kukurydzą

łączeniem godzin nocnych. Taka praca ma jeszcze

na kiszonkę (tak jak jest to w większości krajów

jedną zaletę – wszystkie typowe naprawy serwisowe

Europy), to przy 5 proc. powierzchni rolniczej kraju

(wymiana oleju, świec itp.) mogą być wykonywane

(jedynie mniej niż połowa tego, ile jest wykorzysty-

w nocy, w czasie przestoju agregatu kogeneracyj-

wane obecnie w Niemczech) mamy dodatkowo:

nego.

a) 3 003 MW mocy elektrycznej (ponad 25,2 TWh

Licząc więc podany wcześniej bilans dostępnej mocy

energii elektrycznej rocznie) w pracy liniowej

z biogazowni pracujących na bioodpadach w wersji

i 4504 MW (ponad 26,1 TWh) w pracy szczytowej; 41

zdj. Instytut Inżynierii Biosystemów UP w Poznaniu (x2)

BIOGAZ

b) ok. 2630 MW mocy cieplnej (ponad 79 tys. TJ ciepła rocznie).

Potencjał policzony: Potencjał biogazu rolniczego w instalacjach pra-

Do tego dochodzi oczywiście sektor komunal-

cujących w sposób tradycyjny liniowo (24/24):

ny – obecnie generujący mniej niż 200 MW

3640 MWe (6643 MWe z „ostrożną” opcją kuku-

mocy.

rydzianą).

Potencjał dodatkowy do wytwarzania biogazu komu-

Przy realizacji biogazowni jako instalacji szczy-

nalnego (szacunkowy, brak jest konkretnych danych odnośnie do masy poszczególnych odpadów): – biogaz z oczysz-

towych uzyskuje się 5460 MWe

Polskie technologie pozwalają uzyskać średnio o 25-28 proc. więcej biogazu w porównaniu do technologii niemieckich

czalni ścieków

staniem kiszonki kukurydzy.

Dodając do tego sektor komunalny (stan obecny i potencjał) otrzymamy ponad 400 MWe mocy.

Daje to łącznie w wersji pracy szczytowej 10364 MW stabilnej

(wykorzystanie ponad 5 mln Mg osadów ścieko-

mocy elektrycznej, całkowicie niezależnej od

wych): ok. 100 MWe (0,82 TWh);

warunków klimatycznych czy pory roku.

– frakcja organiczna odpadów komunalnych przeznaczona do fermentacji: ok. 110 MWe (0,93 TWh).

42

lub 9964 MWe w opcji z wykorzy-

Należy dodać, że biogazownie pracują przy ujemnej emisji CO2, emitowany w spalinach dwutle-

Należy dodać, że instalacje komunalne, z uwagi na

nek węgla jest bowiem neutralny (jest częścią

ich specyfikę pracy, mniej nadają się na biogazownie

obiegu węgla w przyrodzie, został wcześniej za-

szczytowe, dlatego w tym zestawieniu obliczono ich

symilowany przez rośliny), z kolei przetwarzanie

moc dla pracy liniowej.

biomasy odpadowej w biogazowniach (zwłaszcza

BIOGAZ odchodów zwierzęcych) może zredukować w skali

REKLAMA

kraju emisję metanu rzędu 300-500 tys. Mg rocznie (6,3-10,5 mln Mg ekwiwalentu CO2).

Trzeba także podkreślić, że istniejące obecnie i działające w skali realnej polskie technologie biogazowe (Dynamic Biogas, ProBioGas) są w absolutnej światowej czołówce pod względem efektywności fermentacji (pozwalają średnio uzyskać o 25-28 proc. więcej biogazu z tych samych substratów w stosunku do dominujących w Europie technologii niemieckich opartych na systemie NaWaRo), pozwalają stosować bardzo szeroką gamę substratów organicznych (w zasadzie

Technika osuszania pofermentu od Profesjonalistów Modułowa | Efektywna | Wydajna

wszystkie rodzaje biomasy i bioodpadów poza drewnem i jego pochodnymi), jak też zapewniają bardzo stabilną pracę przy niewielkich kosztach napraw i użytkowania. Budowa i eksploatacja tych biogazowni może być realizowana w zdecyrzystaniem krajowych komponentów.

Referencje autorów opracowania: Dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw. – kierownik Pracowni Ekotechnologii, największego w Polsce laboratorium biogazowego (ponad 250 różnego rodzaju fermentorów do badań i optymalizacji procesów fermentacji), specjalista w zakresie procesów odzysku R3 (kompostowania i fermentacja).

Dr inż. Damian Janczak – adiunkt w Instytucie

SKATE

Profesjonalna aplikacja pofermentu

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

dowanej większości przez polskie firmy i z wyko-

Inżynierii Biosystemów UP w Poznaniu; mgr inż.

Techniki Rolniczej i Leśnej, UP w Poznaniu 2005 r.; dr nauk rolniczych ze specjalnością inżynieria rolnicza.

Dr inż. Wojciech Czekała – od 2015 r. asystent na UP w Poznaniu, w latach 2005–2011 doktorant na Wydziale Rolnictwa i Bioinżynierii UP w Poznaniu.

Dr inż. Andrzej Lewicki – asystent w Pracowni Ekotechnologii Instytutu Inżynierii Biosystemów

Zapraszamy na EuroTier 2018 13-16 listopada 2018; Hala 27 Stoisko A48

Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zrealizował doktorat pod tytułem „Wpływ hydrolizy na wydajność biogazową substratów”. Specjalista w dziedzinie fermentacji metanowej.

We are Fliegl.

Mikołaj Sadowski | mikolaj.sadowski@fliegl.com Tel. +48 518 250 314

Więcej na www.magazynbiomasa.pl

43

BIOPALIWA

Zaawansowane polskie biopaliwo już za rok na rynku

zdj. Bioten

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Styczniowa nowelizacja ustawy o biokomponentach i biopaliwach oraz tegoroczne założenia unijnej dyrektywy o odnawialnych źródłach energii (RED II) mają na celu m.in. wsparcie rozwoju biopaliw drugiej generacji. Na rynku jest już gotowa technologia do produkcji takiego paliwa.

W

44

drożenie RED II ma prowadzić do osiągnię-

ekologicznie bezpieczną technologię produkcji bio-

cia na poziomie Unii 32 proc. udziału OZE

paliwa drugiej generacji na bazie oleju rzepakowego,

w elektroenergetyce, ciepłownictwie i transporcie.

czego owocem jest zaprojektowanie uniwersalnej,

Jednym z kluczowych założeń dyrektywy jest ograni-

zintegrowanej instalacji Posterus 2020.

czenie wykorzystania w transporcie biopaliw pierw-

– Inwestycja to pierwsza na świecie fabryka, która

szej generacji oraz realizacja celu 3,5 proc. biopaliw

z biomasy odpadowej produkuje „zielone” paliwo

drugiej generacji do 2020 r. UE wycofuje się z pre-

zaawansowane. Technologia, instalacja oraz powstały

ferowania biopaliw pierwszej generacji i nalega na

produkt są opatentowane i stanowią naszą własność.

rozwój biopaliw nowej generacji, wytwarzanych

Wpisują się w założenia tzw. zielonych technologii –

z niejadalnych resztek roślin lub np. alg.

komentuje Krzysztof Kaczmarkiewicz, prezes Bioten

Poznańska firma Bioten od 2014 r. jako Centrum

Sp. z o.o. – Całe rozwiązanie odpowiada założeniom

Badawczo-Rozwojowe prowadziła zaawansowane

unijnej polityki środowiskowo-klimatycznej oraz

badania nad zagospodarowaniem surowej, odpado-

wpływa na dekarbonizację transportu, do której jako

wej fazy glicerynowej, powstającej podczas produkcji

państwo jesteśmy zobligowani – dodaje. Ponadto Po-

biopaliwa pierwszej generacji (biodiesla) z olejów

sterus 2020 jest idealnym przykładem modelu gospo-

roślinnych. Spółka opracowała bezodpadową,

darki obiegu zamkniętego – podkreśla prezes Bioten.

BIOPALIWA Posterus 2020 stwarza szansę przetwarzania odpa-

REKLAMA

dów frakcji glicerynowej do produkcji biokomponentów paliwowych drugiej generacji oraz rozwiązuje problem gromadzenia tych odpadów w regionie, kraju i poza jego granicami. W ten sposób poznańska firma wpływa na promocję regionu i kraju w otrzymywaniu energii ze źródeł odnawialnych.

Efektem prac nad autorską technologią są już pierwsze nagrody – m.in. „Złoty Medal 2015” Międzynarodowych Targów Poznańskich. Ponadto firma była nominowana do „Polskiej Nagrody Innowacyjności 2015” z ramienia Polskiej Agencji Przedsiębiorczości oraz tytułu „EuroSymbol Innowacji 2015” z ramienia Monitora Biznesu i Monitora Rynkowego. Spółka może pochwalić się również nagrodą „Acanthus Au-

www.fumigium.pl

reus” MTP za strategię marketingową podkreślającą pozytywny wizerunek firmy spójny z jej działalnością Odbiorcami biopaliwa mogą być firmy realizujące Narodowy Cel Wskaźnikowy oraz Narodowy Cel Redukcyjny w zakresie stosowania paliw zaawansowanych o podwójnym naliczaniu. – Według danych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa to 42 firmy, nie licząc największych koncernów paliwowych w kraju: PKN Orlen i Grupy Lotos. Jesteśmy otwarci także na podmioty z Niemiec, które po zmianie przepisów mogą być zainteresowane współpracą – mówi Krzysztof Kaczmarkiewicz. – W 2017 r. braliśmy udział w szczycie klimatycznym COP23 w Bonn. Dzięki ogromnemu wsparciu Ministerstwa Środowiska oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych także w tym roku będziemy uczestniczyć w konferencji w Katowicach.

– Inwestycja naszej firmy biegnie równolegle z tworzoną legislacją w tym zakresie. W styczniu tego roku weszła w życie nowelizacja ustawy o biokomponentach i biopaliwach nakazująca stosowanie zielonego paliwa od 2020 roku. Już w 2014 r. nazwaliśmy naszą linię produkcyjną Posterus 2020, zakładając, że ten właśnie rok będzie przełomowy. Aktualnie kończą się prace nad dyrektywą RED II, która definiuje stosowanie zielonego paliwa w latach 2021-2030 – mówi K. Kaczmarkiewicz. – Rozpoczęcie stosowania naszego paliwa od 2020 r. zbiegnie się więc z zakończeniem inwestycji w 2019 r. – dodaje.

Fabryka produkcji biopaliwa realizowana jest w podpoznańskim Suchym Lesie. Docelowa wydajność inwestycji to ok. 50 tys. t rocznie (50 mln l biopaliwa).

BIOPREPARAT DO REKULTYWACJI GLEB I WÓD POWIERZCHNIOWYCH SKAŻONYCH ROPĄ NAFTOWĄ LUB JEJ ROPOPOCHODNYMI

• Skuteczność likwidacji skażeń • Unieruchamianie jonów metali ciężkich • Odporność na zmiany środowiskowe • Brak toksyczności preparatu • Trwałość preparatu • Niski koszt rekultywacji

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

i sprzyjający komunikacji z klientami.

Jolanta Kamińska 45

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Elektromobilność bez OZE ekoatrapą

zdj. shutterstock

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018 46

Jedną z „pereł w koronie” ekonomicznych działań premiera Mateusza Morawieckiego jest program dotyczący szeroko pojętej elektromobilności. Z założenia celowy i oczekiwany, w praktyce, paradoksalnie, może okazać się zaprzeczeniem wszystkich poczynań w walce ze smogiem i wbrew pozorom przyczynić się znacznie do pogorszenia stanu polskiego środowiska.

ELEKTROMOBILNOŚĆ

M

ilion samochodów elektrycznych zapowie-

wytwarza rolnictwo, a 3,2 proc. to efekt zarządzania

dzianych przez premiera do 2025 r. bez

odpadami. Energetyka to w głównej mierze produk-

odpowiednio przygotowanego zaplecza energetycz-

cja energii elektrycznej, w tym tej, którą będziemy

nego i infrastrukturalnego to polityczna ekoatrapa,

ładować akumulatory samochodów hybrydowych

pokazana dla osiągnięcia doraźnych korzyści wize-

i elektrycznych. Możemy sobie łatwo wyliczyć, ile tej

runkowych. Dlaczego?

energii będzie potrzeba dla funkcjonowania w Polsce 2025 r. dodatkowych samochodów elektrycznych.

Samochody zeroemisyjne – oczywiste kłamstwo

Z założeń wynika, że standardowe auta elektryczne

Katalogi samochodowe wielu światowych marek

pobierają z sieci 20 kWh energii elektrycznej na każ-

w pozycji „auta elektryczne” podkreślają ich najważ-

de 100 km jazdy. Przyjmując, że taki samochód 100

niejszą i najbardziej krzykliwą cechę: zeroemisyj-

km będzie przejeżdżał w ciągu tygodnia (do pracy

ność. To oczywista nieprawda i oszustwo, o którym

i z pracy, na zakupy + mała wycieczka w weekend),

zapomniano nieświadomie lub świadomie (co byłoby

to w ciągu roku pokona 52 stukilometrowe cykle.

straszne), konstruując polski program „W drodze do

Milion takich samochodów przejedzie 52 miliony

elektromobilności” zaprezentowany w czerwcu 2016

tygodniowych cykli, co przy założonych 20 kWh na

r. w Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem

100 km daje dodatkowo (w porównaniu ze średnim

Technologii Politechniki Warszawskiej przez ów-

ogólnokrajowym zużyciem) 1 mld 40 mln kWh zuży-

Morawieckiego i ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego. „Milion samochodów elektrycznych na polskich drogach do

tej energii elektrycznej, ładowanej w samochodowe akumulatory z domowych czy publicznych stacji ładowania, czyli z normalnej sieci elektroenergetycznej. To w przypadku założenia ładowania wszystkich

2025 roku!”.

samochodów wymusi zagwarantowanie dodatkowej

Katalogowa zeroemisyjność już na

mocy elektrycznej na poziomie 200 MW. Należy

samym początku okazuje się fikcją.

oczywiście uwzględnić potencjalne zmniejszenie się

Obowiązujący obecnie cykl pomiaru

liczby samochodów wyłącznie spalinowych, jednak

emisji NEDC przeprowadzany jest na

w warunkach polskich, jest to praktycznie niemożli-

samochodach hybrydowych z moż-

we do oszacowania.

liwością ładowania zewnętrznego na

Sumarycznie, bez przygotowania właściwego zaple-

hamowni podwoziowej w układzie wcześniejszego, pełnego naładowa-

cza, przedsięwzięcie nie przyniesie oczekiwanych zmian w emisji zanieczyszczeń, w dalszym ciągu

nia akumulatorów, co powoduje, że

polskie elektrownie i elektrociepłownie będą wy-

przez część testu silnik spalinowy

kazywały się ekwiwalentem dwutlenku węgla na

się nie włącza. Pierwszy właściciel

kilowatogodzinę energii elektrycznej na poziomie

samochodu po wyjeździe z salo-

723 g CO2/kWh, co w przeliczeniu na 1 km jazdy sa-

nu nie wie, ile samochód będzie

mochodu daje 144 g (wyliczenia: Michał Krasnodęb-

w rzeczywistości spalał paliwa po

ski, Auto Świat, 4.04.2018 r.). Porównując ten wynik

wyczerpaniu baterii. Nie bierze też

z emisjami spalin nowych, najchętniej kupowanych

pod uwagę ilości zanieczyszczeń

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

czesnego wicepremiera, dziś premiera Mateusza

przez Polaków samochodów: skodą octavią 1.6 TDI

emitowanych przez elektrownie.

90 KM = 109 g CO2/km, oplem astrą 1.4, 100 KM =

A one są największym emitentem

128 g/CO2/km, toyotą yaris 1.5, 111 KM = 103 g/CO2/

szkodliwych dla środowiska substan-

km, renault clio 1.2, 73 KM = 127g/CO2/km, nissanem

cji. Europejska Agencja Środowiska

qashqai 1.5 dCi 110 KM = 98g/CO2/km, fordem focu-

EUROSTAT podaje, że 78 proc. emisji

sem 1.6, 105 KM 136 g/CO2/km czy toyotą auris 1.6,

gazów cieplarnianych jest dziełem

132 KM = 129/CO2/km widzimy, jak daleko jeszcze

energetyki, 8,7 proc. procesów przemy-

energetyce do poziomu emisji aut spalinowych (wy-

słowych i zużycia produktów, 10,1 proc.

liczenia: Michał Krasnodębski, Auto Świat 4.04.2018 47

ELEKTROMOBILNOŚĆ r.). Ten sam autor w publikacji stwierdza: „Żeby

nie mają sensu. Do dziś, mimo że upłynęły dwa lata

mówić o sensownym postępie w dziedzinie ekologii

od warszawskiej deklaracji, nie znamy szczegółów

przy przejściu z napędu spalinowego na elektryczny,

polskiej elektromobilności. Jak podkreślał w swojej

musielibyśmy osiągnąć poziom „czystości” energii

publikacji Marcin Łoboziński z Autokult.pl nie wia-

znany np. Rumunii – wedle Instytutu Badań Rynku

domo nic o środkach, którymi miałby być osiągnięty

Motoryzacyjnego Samar wynosi on 239 g CO2/kWh

tak ambitny cel – z wyjątkiem rzuconej gdzieś kwoty

energii z sieci elektrycznej. Wtedy nie byłoby dysku-

130 mld złotych na realizację programu „Czyste

sji o sensowności elektryfikacji motoryzacji, jedyną

powietrze”, która nie jest spójna z wyliczeniami

przeszkodą pozostałyby zaporowe ceny samochodów

Banku Światowego wykazującego niedoszacowanie

elektrycznych i dopilnowanie aspektów ekologicz-

o ok. 20 mld zł. Nie wspomina się też o wsparciu dla

nych, społecznych i humanitarnych przy masowej

producentów, dilerów czy potencjalnych klientów.

produkcji akumulatorów”.

Teoria i rzeczywistość Nie ma elektromobilności

Wiemy już, że program elektromobilności, mimo

bez energii ze źródeł odnawialnych

ewentualnych ogromnych nakładów finansowych,

Nasilająca się w Polsce propaganda elektromobil-

zasadniczo w Polsce nie wpłynie na zmniejszenie

ności to efekt coraz bardziej dynamicznych działań

emisji CO2. Podkreśla to jednoznacznie prof. dr hab.

ogólnoeuropejskiego lobby na rzecz wymiany taboru

Dariusz Jemielniak, ekspert w dziedzinie nowych

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

samochodowego

technologii z Akademii Leona Koź-

spalinowego na

mińskiego w Warszawie. Stwierdza

elektryczny. O ile w krajach gospodarczo przodujących taki proces ma sens i jest głęboko osadzony na fundamentach obejmujących prace przygotowawcze

48

Prawdziwa polska elektromobilność, mająca wpływ na ograniczenie emisji w atmosferę trucizn, to polskie rolnictwo energetyczne i powstająca na jego bazie energetyka biogazowa

wprost: – Bardzo ważnym elementem w tej dyskusji (o elektromobilności jako sposobie na zmniejszenie szkodliwych emisji – przyp. autorów) jest także fakt, że wprowadzenie w Polsce samochodów elektrycznych tak naprawdę nie zahamuje znacząco gazów. Dlaczego?

Ponieważ prąd bierzemy z elektrowni. A jakich elektrowni jest najwięcej

zarówno z zakresu

w Polsce? Węglowych. Jest to więc nad

infrastruktury

Wisłą rozwiązanie połowiczne. Już

technicznej, serwisowej oraz zaplecza energetyczne-

ponad 10 lat temu powinniśmy zacząć wychodzić

go, o tyle w Polsce należy wszelkie głosy przyjmować

z węgla. Nie zrobiliśmy tego i teraz te zaniechania się

jako bezrefleksyjną agitację.

na nas mszczą.

Prawdziwa polska elektromobilność, mająca wpływ

Sprawa nijakiej relacji samochodu elektrycznego do

na ograniczenie emisji w atmosferę trucizn, na

zmniejszenia szkodliwych emisji to tylko jeden, choć

faktyczne korzystne zbilansowanie energetycznego

zasadniczy problem w wywołanej elektromobilności.

wsadu i wynikających z tego klimatycznych korzyści,

Alfred Franke, prezes Stowarzyszenia Dystrybutorów

to polskie rolnictwo energetyczne i powstająca na

i Producentów Części Motoryzacyjnych (SDCM),

jego bazie energetyka biogazowa, to w nieco mniej-

zwraca uwagę na inny pochodny aspekt, jednak nie

szym stopniu polskie wiatraki i panele fotowoltaicz-

mniej istotny: – Na razie nie ma odpowiedzialnej

ne. W sumie to polska energia wytwarzana ze źródeł

technologii przemysłowej do utylizacji baterii lito-

odnawialnych z naciskiem na energetykę biogazową.

wo-jonowych, jakich wymagają samochody elektrycz-

Polska elektromobilność to paliwo z polskiej bioma-

ne. Ponadto warto zdać sobie sprawę, że obecnie

sy przeznaczonej dla polskich bioelektrowni i pol-

50 proc. wartości pojazdu elektrycznego stanowi

skich biogazowni. Dopóki tego władze nie zrozumie-

bateria, którą najprawdopodobniej w ciągu całego

ją i nie pojmą, rozmowy o polskiej elektromobilności

cyklu życia samochodu będziemy musieli wymieniać.

Milion samochodów elektrycznych to w nieodległej

z naszej winy. Z naszej, to znaczy wszystkich kolej-

perspektywie milion akumulatorów do utylizacji

nych rządów, które od kilkudziesięciu lat uporczywie

technologiami, których za bardzo jeszcze nie znamy.

preferują energetykę węglową.

Problem z tym mają już dzisiaj niektóre państwa

Agencja ratingowa Moody’s w lipcowym raporcie

w Europie, choćby Norwegia, która ostrożnie pla-

przewiduje, że polski miks energetyczny w najbliż-

nowała wprowadzenie na ulice do 2018 r. 50 tys.

szych latach ulegnie tylko niewielkim zmianom –

samochodów elektrycznych. Zamierzenie osiągnięto

w dalszym ciągu będzie zdominowany przez węgiel,

już wcześniej, bo w roku 2015. Ale to tylko 50 tys.

z minimalnym wzrostem udziału energii pochodzą-

Przypatrując się ogólnoświatowym działaniom

cej ze źródeł odnawialnych. OZE w Polsce jest wciąż

na rzecz ograniczenia emisji w atmosferę gazów

wyłącznie zależne nie od potrzeb, a od polityki. Mo-

cieplarnianych, nie sposób nie zauważyć korela-

ody’s wyjaśnia, że spowolnienie w ostatnich latach

cji polskich deklaracji z działaniami Unii Euro-

rozwoju energetyki pochodzącej ze źródeł odna-

pejskiej, która wypowiedziała wojnę wszystkim,

wialnych nastąpiło z powodu „kilku negatywnych

którzy zagrażają klimatowi Ziemi. Chce wprost

czynników”, wśród których głównie wymieniane są

bezwzględnego ograniczenia wysyłania CO2

wcześniejsze poprawki do ustawy o OZE.

w atmosferę i proponuje redukcję emisji dla sa-

Jak w całym procesie zmagań większości państw

mochodów osobowych i dostawczych o 30 proc.

świata sytuuje się Polska? Niespecjalnie ciekawie.

do roku 2030 w odniesieniu do norm z roku

Jesteśmy jednym z nielicznych europejskich krajów,

2021. Aby ten cel osiągnąć, państwa członkow-

gdzie nie dostrzega się energetycznych i środowi-

skie uzgodniły

skowych walorów OZE, traktując je jak

krajowe poziomy

piąte koło u wozu, utrudniając w prak-

redukcyjne, obliczane na podstawie produktu krajowego brutto (PKB) na mieszkańca. Kraje UE o niższych dochodach, aby osiągnąć

Agencja Moody’s zauważa, że spowolnienie rozwoju energetyki pochodzącej ze źródeł odnawialnych nastąpiło z powodu „kilku negatywnych czynników”

ten cel, otrzymają

tyce działania inwestorom w sposób nigdzie niespotykany. Jesteśmy karmieni obietnicami, przeciągającymi się pod byle pozorem działaniami czy w końcu decyzjami, które tak dalece odbiegają od realnych potrzeb, że naprawienie ich efektów potrwa kolejnych kilka czy kilkanaście lat. Politycy, od których wszak prawie wszystko w ekonomii,

odpowiednie wsparcie. Uzgodnienia te objęły

ochronie środowiska i mądrej energetyce zależy, kar-

również Polskę, która musi ograniczyć emisję

mią nas frazesami układającymi się niczym puzzle

o 7 proc. Uśrednienie wartości dla wszystkich

w kompletną degrengoladę.

krajów unijnych ma dać założone 30 proc.

Znakomity reżyser, wnikliwy obserwator otaczającej

Czy limity 30 proc. redukcji staną się rzeczywisto-

nas rzeczywistości Juliusz Machulski, w filmie „Volta”

ścią? Czas pokaże, tym bardziej że niektóre państwa

ustami Kazimierza Dolnego, filmowego kandydata

członkowskie proponują restrykcje zdecydowanie

na prezydenta, przekazuje niezwykle mądrą senten-

ostrzejsze – Francja chce zwiększenia limitów do

cję: „program to może mieć każda automatyczna

40 proc., a Szwecja nawet do 50. Zbliżone do nich

pralka, w polityce należy mieć wizję”. My dodajemy

poziomy zamierzają przedstawić również Dania

do tego, wizję opartą na realiach. Bo w polityce śro-

i Norwegia. Świat zdaje sobie sprawę z tego, że nale-

dowiskowej połączonej z ekonomiczną i energetycz-

ży jak najszybciej przestawić produkcję z węgla na

ną te realia są szczególnie ważne.

energię odnawialną, tak abyśmy się mniej wzajem-

Wojciech Łukaszek

nie truli. Jest to jednym z głównych celów polityki

Aleksandra Krzywik

klimatycznej Unii Europejskiej, do której wymogów

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Marek Kurtyka

musimy się, stosować. Perspektywy w tym względzie dla Polski są nie najlepsze, ale wynika to wyłącznie

Więcej na www.magazynbiomasa.pl

49

BIOMASA W CIEPŁOWNICTWIE

Ciepło z biomasy w ZE PAK Konin

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

zdj. ZE PAK Konin

Dzięki modernizacji turbogeneratora Elektrownia Pątnów-Konin może teraz wytwarzać także ciepło. Co ciekawe, przy nominalnej pracy kocioł biomasowy może zużyć ok. 65 t biomasy na godzinę.

// Kocioł biomasowy w ZE PAK rozpoczął pracę w 2012 r.

R

50

obert Kołodziejczak, dyrektor Elektrowni Pąt-

Historia kotła biomasowego w ZE PAK SA sięga

nów-Konin, przyznaje, że jego zdaniem, rynek

2009 r. Geneza budowy bloku energetycznego przy-

OZE w Polsce rozwija się w dobrym kierunku. – Na-

stosowanego do spalania biomasy to część moder-

leży jednak pamiętać o bezpieczeństwie i stabilności

nizacji Elektrowni Konin wynikająca z konieczności

dostaw energii elektrycznej do KSE – dodaje.

przygotowania potencjału produkcyjnego ZE PAK

Trudno więc się dziwić, że podjęto decyzję o tym,

SA do wieloletniej eksploatacji oraz przystosowa-

aby poprawić parametry kotła biomasowego poprzez

nia Zespołu Elektrowni do spełniania przyszłych,

modernizację turbogeneratora. – Obecnie mogę

zaostrzonych wymagań ekologicznych – unijnych

potwierdzić, że na bloku biomasowym produkujemy

i krajowych – wyjaśnia Ryszard Słowiński z biura

50 MWe. Turbogenerator w ostatnim czasie prze-

prasowego ZE PAK SA .

szedł modernizację, dzięki czemu produkujemy tak-

30 lipca 2009 r. Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów

że ciepło. Przy nominalnej pracy kocioł biomasowy

-Konin SA i Foster Wheeler Energia Polska Sp. z o.o.

może zużyć ok. 65 t biomasy na godzinę – wyjaśnia

podpisały kontrakt na budowę nowego kotła dedy-

dyrektor Robert Kołodziejczak .

kowanego opalanego w całości biomasą pochodzenia

zdj. ZE PAK Konin

BIOMASA W CIEPŁOWNICTWIE

// System odprowadzania popiołów z kotła biomasowego

leśnego i rolniczego. Równolegle z realizacją budowy kotła i instalacji przesyłu i składowania biomasy NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

trwały prace związane z odbudową i modernizacją turbozespołu TG6 wraz z urządzeniami pomocniczymi w Elektrowni Konin. Od początku 2012 r. wykonywane były najważniejsze próby związane z przygotowaniem kotła i pozostałych elementów bloku do pełnej eksploatacji komercyjnej. Nastąpiło pierwsze rozpalenie kotła przy użyciu oleju lekkiego, rozpoczęcie ruchu regulacyjnego kotła, a następnie, po jego prawidłowym przebiegu i zakończeniu, podanie pary z kotła do turbozespołu TG 6 (kocioł + turbogenerator TG 6 tworzą blok energetyczny o mocy 50 MW) oraz synchronizacja bloku z krajowym systemem energetycznym i rozpoczęcie ruchu regulacyjnego bloku energetycznego oraz testy.

Ostatnim etapem realizowanej w Elektrowni Konin inwestycji było przeprowadzenie ruchu próbnego bloku energetycznego.

– Przekazanie inwestorowi bloku energetycznego wraz z instalacjami towarzyszącymi odbyło się 29 czerwca 2012 r. – opowiada Ryszard Słowiński.

– Warto zaznaczyć, że nasza energia jest typową energią wywodzącą się z OZE. Zarówno nasz kocioł, jak i biomasa, którą wykorzystujemy w produkcji energii elektrycznej i cieplnej, spełnia wszystkie normy. Cały cykl produkcyjny jest na bieżąco monitorowany i sprawdzany przez odpowiednie instytucje – tłumaczy dyrektor Robert Kołodziejczak.

52

Zużycie biomasy przy nominalnej pracy bloku spalającego biomasę pochodzenia rolnego i leśnego wynosi ok. 65 t/h i jest uzależnione od chwilowej wartości opałowej paliwa. Aby kocioł mógł pracować stabilnie, niezwykle ważne jest utrzymanie stałej jakości paliwa, unikanie dużych zmian w charakterystyce paliwa (na przykład wartości opałowej). Jakość paliwa w każdej sytuacji i w każdym czasie była utrzymana zgodnie ze specyfikacją dostarczoną przez producenta kotła, tak aby zapobiec zakłóceniom w pracy, uszkodzeniom urządzeń, nadmiernej korozji, erozji, niedyspozycji etc. Podstawowym paliwem dla kotła jest biomasa w postaci: zrębków pochodzenia leśnego (rozdrobnione drewno o długości ok. 5 do 50 mm, w postaci włókien, dłuższych drobin, wiórów, rozdrobnionych kawałków. Wilgotność zrębków drzewnych zależy od metod ich otrzymywania. Zawartość wilgoci w zrębkach produkowanych z zielonych części drzew wynosi ok. 50-60 proc. całkowitej masy); zrębków z upraw wierzby energetycznej (zrębki wierzbowe nie różnią się istotnie od innych rodzajów zrębków, jednakże mogą zawierać więcej kory i wody). Szczególnie ważna jest podwyższona zawartość metali alkalicznych (głównie sodu i potasu) w tym paliwie. Wartość kaloryczna wysuszonego drewna wierzbowego nie różni się od innych gatunków i wynosi ok. 18 GJ na t wysuszonego materiału. Jednakże w porównaniu do większości innych gatunków, drewno wierzbowe jest stosunkowo lekkie.

Biomasa ta ma pochodzić w 80 proc. z gospodarki leśnej, natomiast w 20 proc. z gospodarki rolnej, z przemysłu przetwarzającego produkty rolne, a także z plantacji roślin energetycznych – zwanej dalej biomasą agro.

Źródło: zepak.com.pl

zdj. ZE PAK Konin

BIOMASA W CIEPŁOWNICTWIE

– Nie mamy przestojów w pracy bloku biomasowego.

remont kapitalny obiektów takich jak blok biomaso-

Jedynie planowane przerwy techniczne. Ostatnio

wy w Elektrowni Konin przeprowadza się co 6-8 lat.

była to wspomniana modernizacja turbogenerato-

Jest to oczywiście związane z cyklem produkcyjnym

ra bloku biomasowego, którą wykorzystaliśmy do

i z różnymi parametrami technicznymi – wyjaśnia

przeprowadzenia remontu kapitalnego całej instala-

dyrektor Elektrowni Pątnów-Konin.

cji. Przeprowadzamy też mniejsze remonty. Średnio

Rafał Wąsowicz REKLAMA

Kotły biomasowe

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

// Instalacja magazynowania biomasy wraz ze składowiskiem otwartym

wodne • wysokoparametrowe • parowe

o mocy od 150 kW do 6000 kW

Schmid Polska Sp. z o.o. ul. Niska 6, 82 – 300 Elbląg info@schmid-energy.pl tel. +48 537 007 721

www.schmid-energy.pl

53

ODPADY

Hermetyczna kompostownia Zakładu Utylizacyjnego w Gdańsku

D

ziałając jako Regionalna Instalacja Przetwarza-

zdj. archiwum ZU

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Zakład Utylizacyjny w Gdańsku jest jednym z większych przedsiębiorstw zajmujących się zagospodarowywaniem odpadów komunalnych w Polsce.

nia Odpadów Komunalnych, obsługuje obecnie

ponad 500 tys. mieszkańców gminy miasta Gdańsk oraz sąsiednich gmin, m.in. Pruszcz Gdański, Kolbudy czy Żukowo. Całkowita liczba przetwarzanych odpadów w roku 2017 osiągnęła poziom 270 tys. t.

30 proc. całkowitej masy odpadów stanowią odpady biodegradowalne, których z każdym rokiem przybywa.

Obecnie na terenie Zakładu budowana jest druga, hermetyczna kompostownia, która nie tylko pozwoli zwiększyć możliwości przerobowe, ale przede wszystkim, ograniczy niedogodności zapachowe dla

54

// Zbrojenie ściany zewnętrznej – północnej – boksów intensywnego kompostowania

mieszkańców osiedli znajdujących się w bliskim

odpowiednio zaplanowanej technologii z priory-

sąsiedztwie zakładu.

tetami ustawionymi na ograniczanie uciążliwości

Od 2014 roku z inicjatywy zarządu przy Zakładzie

zapachowych wpłynie pozytywnie na ocenę odczuć

Utylizacyjnym działa Rada Interesariuszy. W jej

mieszkańców naszego najbliższego sąsiedztwa –

skład wchodzą: przedstawiciele mieszkańców, stowa-

mówi Michał Dzioba, prezes Zakładu Utylizacyjnego

rzyszeń lokalnych, Urzędu Miasta Gdańsk, naukow-

w Gdańsku.

cy, radni Gdańska. To właśnie z nimi zostały wy-

Nowa kompostownia ma przetwarzać 40 tys. t

pracowane postulaty dotyczące pełnej hermetyzacji

odpadów biodegradowalnych rocznie. Dzięki niej

wszystkich procesów towarzyszących kompostowni,

Zakład Utylizacyjny nie tylko zwiększy swoje możli-

które ujęto w budowanej obecnie już inwestycji.

wości przerobowe, ale przede wszystkim, ograniczy

– Oddanie do eksploatacji nowej kompostowni bę-

niedogodności dla sąsiadów. Był to jeden z najważ-

dzie miało miejsce już w pierwszej połowie przyszłe-

niejszych celów postawionych projektantom nowej

go roku. Jestem przekonany, że ta inwestycja dzięki

inwestycji. – Obecnie zakłady zagospodarowywania

ODPADY zdj. archiwum ZU

odpadów, budując nowe kompostownie, kładą duży nacisk na ich efektywność oraz zgodność parametrów technicznych z prawem. W naszym przypadku postawiliśmy wykonawcom jeszcze jedno, kluczowe dla nas wymaganie: zaprojektowanie technologii w taki sposób, aby maksymalnie ograniczyć uciążliwości zapachowe – wyjaśnia Maciej Jakubek, członek zarządu ds. technicznych Zakładu Utylizacyjnego.

Nowy obiekt będzie składał się z hali przyjęcia odpadów, 16 żelbetowych komór, hali dojrzewania kompostu, łącznika manipulacyjnego i wyposażony będzie w system wentylacji mechanicznej z oczyszczaniem powietrza i odzyskiem ciepła. Projektanci kompostowni postawili na rozwiązania, które pozwolą na zamknięcie procesów w hali, znowu w tym celu

// Montaż rur napowietrzających w posadzce boksów do intensywnego kompostowania

z wydłużoną z 3 do 5 tygodni fazą intensywnego

prowadzonych działań Spółki na rzecz poprawy

kompostowania, oparty o efektywne napowietrzanie

komfortu życia mieszkańców. Dotychczas Zakład

komór, a wszelkie operacje na odpadach odbywać się

Utylizacyjny w Gdańsku m.in. zlikwidował otwarty

będą wewnątrz szczelnych obiektów, bez konieczno-

plac dojrzewania kompostu, rozbudował i zmoder-

ści otwierania hali budynku. Odpady po pierwszych

nizował kilkukrotnie system odgazowywania kwa-

pięciu tygodniach intensywnego kompostowania

ter. Poziom odczuwania nieprzyjemnych zapachów

będą przekazywane do hali dojrzewania kompostu,

pochodzących z ZU jest dziś zdecydowanie niższy

gdzie spędzą kolejne trzy tygodnie.

niż jeszcze kilka lat temu.

Zastosowany zostanie wielostopniowy proces

Warto dodać, że projekt „Budowy hermetycznej in-

oczyszczania powietrza – oprócz biofiltra instala-

stalacji jako uzupełnienie istniejącego systemu kom-

cja zostanie wyposażona w płuczki wodne i płucz-

postowania w Zakładzie Utylizacyjnym” jest reali-

ki chemiczne. Wentylacja mechaniczna będzie

zowany ze środków Funduszu Spójności, w ramach

również pozwalała odzyskiwać ciepło. – Naszym

Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

celem w prowadzonej działalności jest nie tylko re-

2014-2020. Wartość projektu netto wynosi

cykling organiczny, czyli produkcja kompostu, ale

48 mln 260 tys. zł z czego 32 816 800 zł, czyli

także recykling energetyczny, czyli pozyskiwanie

68 proc. jest finansowane ze środków unijnych.

energii z odpadów i z gazu składowiskowego – wy-

Obiekt ma zostać oddany do użytku w II kwartale

jaśnia Michał Dzioba, prezes zarządu. Nowa kom-

2019 roku.

postownia jest kolejnym krokiem konsekwentnie

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

cały proces kompostowania jest zhermetyzowany,

Iwona Bolt REKLAMA Wyposażony w

OBROTNICĘ,

ul. Świętokrzyska 2a, 27-400 Ostrowiec Św.

Tel. +48 41 26 36 823,

Rębaki MOBILNE RĘBAKI STACJONARNE SYSTEMY TRANSPORTOWE MŁYNY BIJAKOWE Frezy do pni

która umożliwia obrót korpusu maszyny i ustawienie gardzieli w miejsca składowania drewna do zrębkowania.

+48 41 26 36 913

teknamotor@teknamotor.pl

www.teknamotor.pl

Nowość

Skorpion 250 L

55

Wydarzenia

DREMA 2018 – nowy wymiar targów

zdj. MTP (×3)

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

Edycja 2018 Międzynarodowych Targów Maszyn i Narzędzi dla Przemysłu Drzewnego i Meblarskiego DREMA zakończyła się ogromnym sukcesem. Profesjonalnie przygotowana ekspozycja nowoczesnych technologii, maszyn i narzędzi, jak również szereg wydarzeń towarzyszących, w tym konferencja „Biomasa w przemyśle drzewnym” organizowana przez „Magazyn Biomasa”, przyciągnęły do Poznania ogromną liczbę specjalistów z sektora obróbki drewna.

B

lisko 500 wystawców związanych z przemysłem drzewnym i meblarskim w ramach bloku

targów DREMA, Furnica i Sofab zaprezentowało łącznie w dziewięciu pawilonach rozwiązania dedykowane obróbce drewna, przemysłowi meblarskiemu i tartacznemu oraz energii z drewna. Ich uzupełnieniem były maszyny do rozkroju i szycia tkanin, komponenty do produkcji mebli oraz akcesoria meblowe, jak również kleje i lakiery. Osobną przestrzeń stanowił Pawilon Promocji Drewna – wyjątkowa powierzchnia do kreowania i rozwoju biznesu związanego z obróbką drewna oraz pokazania potencjału drzemiącego w surowcu drzewnym.

56

zdj. Redakcja (×2)

Wydarzenia

DREMA w liczbach

położony był na digitalizację, robotyzację i auto-

Edycja DREMA 2018 była rekordowa – na 25 200 m

matyzację procesów technologicznych oraz ścisłą

powierzchni wystawienniczej swoją ofertę zaprezen-

współpracę człowieka z maszyną.

2

i 100 z zagranicy. Pawilony ekspozycyjne bloku targów

Wydarzenia specjalne

DREMA, Furnica i SoFab przez cztery dni odwiedziło

Zwiedzający mogli zapoznać się z 16 produktami

łącznie 16 600 profesjonalnych zwiedzających z bran-

uhonorowanymi Złotym Medalem MTP oraz obej-

ży drzewnej i meblarskiej. Dzięki imponującej, pełnej

rzeć szereg nowości rynkowych. Dużym zaintereso-

nowości ofercie zaprezentowanej przez wystawców

waniem cieszyły się strefy: DREMA Tools, DREMA

oraz atrakcyjnemu programowi przygotowanemu we

Design, DREMA Dzieciom, warsztaty produkcji mebli

współpracy z patronami i partnerami, targi DREMA

skrzyniowych i tapicerowanych InfoTEC Workshop

2018 zebrały wiele pozytywnych opinii ze strony

oraz liczne spotkania eksperckie i branżowe. Punktem

zwiedzających. Dużym zainteresowaniem cieszyła się

programu, który przyciągnął zdecydowanie najwięk-

także konferencja „Biomasa w przemyśle drzewnym”

szą uwagę uczestników targów, było „Studio na żywo

zorganizowana przez „Magazyn Biomasa”. Na naszym

Dom i Drewno” wraz z praktycznymi pokazami dla

stanowisku prezentowaliśmy także kocioł na pellet i

pasjonatów drewna, z którego prowadzona była

palniki, rozmawialiśmy na tematy związane z produk-

transmisja z użyciem narzędzi marketingowych: kanał

cją pelletu, definicjami biomasy oraz o zagrożeniach

na YouTube DremaTV oraz wydarzenie na portalu

pożarowych w zakładach produkcji drzewnej.

Facebook: DREMA i DremaSilesia – targi dla branży

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

towało 389 wystawców z 19 państw – 289 z Polski

drzewnej i meblarskiej. Kolejna edycja targów odbęPrzemysł 4.0

dzie się 10-13 września 2019 r. A wcześniej DremaSile-

Tegoroczna ekspozycja targów DREMA koncen-

sia w Sosnowcu w dniach 5-7 kwietnia 2019 r.

trowała się wokół idei Przemysłu 4.0. Duży nacisk

oprac. Redakcja REKLAMA

57

WYDARZENIA

Rekordowe Targi Agro Show – nowa formuła, nowe maszyny

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

zdj. PIGMIUR

Po raz 20. tysiące rolników i setki wystawców z branży rolniczej spotkało się na wystawie Agro Show w dniach 20-23 września 2018 roku na terenie lotniska Bednary w gminie Pobiedziska.

W

ystawę odwiedziło ponad 139 tys. osób.

nawozów mineralnych i ciągniki wyposażone w roz-

Wystawiło się prawie 750 firm, w tym ponad

wiązania techniczne oraz oprogramowanie umożli-

120 wystawców z 19 krajów (Austria, Chiny, Czechy,

wiające realizację zadań w systemie rolnictwa precy-

Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Holandia, Irlan-

zyjnego i współpracę z maszynami. Całość prezentacji

dia, Litwa, Łotwa, Niemcy, Słowacja, Słowenia, Turcja,

z perspektywy kabiny ciągnika i panelu sterującego

Ukraina, Węgry, Wielka Brytania, Włochy) i Polski.

procesem można było oglądać na telebimach umiej-

W pokazach polowych wzięło udział 21 zestawów

scowionych przy polach pokazowych. Druga część

maszyn. Wśród wystawców 74 firmy to członkowie

pokazów prezentowała technikę siewu zbóż w syste-

Polskiej Izby Gospodarczej Maszyn i Urządzeń Rol-

mie uproszczonym. Agro Show to również prezenta-

niczych – organizatora wystawy, aż 33 firmy wzięły

cje firm działających w branży biogazu rolniczego:

udział w wystawie po raz 20., co oznacza, że uczest-

Stallkamp, Farmtec, Huesker, Vogelsang, Wolf System

niczyły we wszystkich edycjach wystawy.

i wiele innych, oferujących projekty biogazowni,

Tegoroczna edycja wystawy to również zmiana formu-

maszyny i urządzenia do ich funkcjonowania, tech-

ły pokazów maszyn na polach pokazowych. Pokazy

nologie. Aktualności, zdjęcia i materiały promocyjne

podzielone były na dwie części i każda z nich dotyczy-

dostępne są na FB i kanale YouTube wystawy.

ła innej tematyki. Pierwsza część poświęcona była rolnictwu precyzyjnemu. Zaprezentowano rozsiewacze 58

Źródło: Polska Izba Gospodarcza Maszyn i Urządzeń Rolniczych

2018 Patron honorowy

CENTRALNE TARGI ROLNICZE 3 edycja 30 listopada – 2 grudnia 2018

Bartłomiej Konarski  +48 517 137 405  b.konarski@warsawexpo.eu

Partnerzy i patroni

Patronat Honorowy Marszałek Województwa Lubuskiego Elżbiety Anny Polak

Marszałek Województwa Małopolskiego Jacek Krupa

tytuł działu

Kalendarz wydarzeń branży Październik 10–11

10. Międzynarodowe Targi Obróbki, Magazynowania i Transportu Materiałów Sypkich i Masowych – SyMas

Polska (Kraków)

http://symas.krakow.pl/pl

11–13

TermoEXPO

Polska (Warszawa)

http://termoexpo.pl

15

Eko Forum

Polska (Białystok)

www.fowe.pl

15–18

7th International Symposium on Energy from Biomass and Waste

Włochy (Wenecja)

www.venicesymposium.it

18–19

IV edycja Ogólnopolskiego Szczytu Gospodarczego OSG 2018

Polska (Siedlce)

www.ecb.biz.pl

18–20

13th International Congress on Biofuels and Bioenergy

Kanada (Ontario)

https://biofuels-bioenergy. conferenceseries.com

23–25

Pol ECO System

Polska (Poznań)

www.polecosystem.pl

29–30

Argus Biomass Nordics and Baltics 2018

Dania (Kopenhaga)

http://www.aebiom.org

Fabryka pelletu od A do Z – warsztaty praktyczne

Polska (Poznań)

www.magazynbiomasa.pl

4th Future of Biogas Europe

Wielka Brytania (Londyn)

https://www.wplgroup.com

Energy Decentral

Niemcy (Hannover)

https://www.energy-decentral. com

Centralne Targi Rolnicze

Polska (Nadarzyn)

https://centralnetargirolnicze.pl

3–4

3rd International Conference on Power and Energy Engineering

Włochy (Rzym)

https://power-energy. insightconferences.com

3–5

Biofuels and Bioenergy for Expanding a New Horizon

Hiszpania (Walencja)

https://scientificfederation.com/ biofuels-2018

10–11

III Kongres Biogazu

Polska (Rawa Mazowiecka)

www.magazynbiomasa.pl

LISTOPAD

NR 9 (49) PAŹdZIERNIK 2018

7–8 13–16 30–2.XII

Fabryka pelletu od A do Z – praktyczne warsztaty Kontakt: Maciej Kosiński tel. +48 792 122 038 forum-pelletu@ magazynbiomasa.pl

GRUDZIEŃ

III Kongres Biogazu Kontakt: Maciej Kosiński, tel. +48 792 122 038, e-mail: biometan@ biomassmediagroup.pl

REKLAMA

Producent noży maszynowych do przerobu drewna i biomasy -noże do rębaków stacjonarnych i mobilnych -noże do rozdrabniaczy -bijaki do młynów bijakowych -przeciwnoże -noże do korowarek -noże do obtaczarek -sita

60