Magazyn Biomasa nr 6/2018

NR 6 (46) czerwiec 2018 ISSN 2353-9321

/ III Forum Pelletu – Rynek, surowiec i technologie – siłami napędowymi branży / Aavo Kärmas, dyrektor Enefit Green, o inwestycjach w Polsce

pierwszy w polsce

Narodowy Kongres Biometanu 24 września 2018 roku

…nowe perspektywy dla krajowych wytwórców energii

ul. Karkonowska 61 Wrocław Tel. +48 509 448 442 www.wroclaw.bmw-inchcape.pl

od redakcji

7-8 4th Future of Biogas Europe

https://www.wplgroup.com

Wielka Brytania (Londyn)

www.polecosystem.pl

Polska (Poznań)

liSTOpad 7th International Symposium on Energy from Biomass and Waste

15-18

www.venicesymposium.it

Niemcy (Berlin)

10-11 International Biogas Congress & Expo

edward@woodcotemedia.com

Niemcy (Berlin)

International Biomass Congress & 10-11 Expo

www.argusmedia.com

Wielka Brytania (Londyn)

https://biomass.

Szwajcaria (zurych) global-summit.com Szwajcaria (zurych) Polska (Poznań) USA (Boston)

2nd International Conference on Renewable Energy and Resources

27-28

Polska (Poznań)

Arena szkoleń – Szkolenie SEO dla branży pelletowej

23-24

Beata Klimczak

REDAKTOR PROWADZĄCA

https://renewableenergy. conferenceseries.com

arena szkoleń Szkolenie SEO dla branży pelletowej Kontakt: Maciej Kosiński tel. +48 792 122 038 forum-pelletu@ magazynbiomasa.pl oraz www.arenaszkolen.pl

www.arenaszkolen.pl

Gothenburg Szwecja

www.svebio.se

The 5th Asia-Pacific Bioenergy Summit Chiny (Guangzhou) http://www.apbechina.com 2018

przygotować dla Państwa kolejną odsłonę tego wydarzenia. Już teraz

Sierpień

zapraszamy na sierpniowe szkolenie z pozycjonowania stron interneBioenergy 2018

http://bioenergy. conferenceseries.com

towych – jedyny kurs SEO dla branży pelletowej w Polsce! Będziemy

Niemcy (Berlin)

pracować na przykładach, a pierwsze działania podczas warsztatów będzie można wprowadzić na swoją stronę internetową i rozpocząć

lipiec

www.magazynbiomasa.pl

przez prelegenta – Filipa Nocnego – tematami skłoniło nas do tego, by

2–4

https://biofuels-bioenergy. conferenceseries.com

warsztaty SEO dla naszych gości. Zainteresowanie nimi i poruszanymi

15-16

Fabryka pelletu od a do z – praktyczne warsztaty Kontakt: Maciej Kosiński tel. +48 792 122 038 forum-pelletu@ magazynbiomasa.pl

Właśnie podczas III Forum Pelletu po raz pierwszy przeprowadziliśmy

18 -20 Advanced Biofuels Conference

www.wplgroup.com

nie funkcjonowały i były wysoko pozycjonowane w sieci bez konieczności zatrudnienia do tego specjalistycznych agencji.

WrzeSień

Niemcy (Frankfurt)

ściu do klientów, a nawet w tym, by strony internetowe ich firm spraw-

Fabryka pelletu od A do z – praktyczne warsztaty

www.ekolas.mtp.pl

ich produktów wśród odbiorców detalicznych, w nowoczesnym podej-

12th World Congress on Biofuels and Bioenergy

Polska (Mostki koło Świebodzina)

wspierać przedsiębiorców zwłaszcza branży pelletowej w propagowaniu

4-6

www.drema.pl

żą, musi teraz zacząć działać bezawaryjnie. Tym bardziej że staramy się

13th Global Summit and Expo on 4-5 Biomass and Bioenergy

Polska (Polska)

i agro. W naszym odczuciu ta wielka machina, która łączy popyt z poda-

3rd Clean Energy Finance Europe Conference

www.agroshow.eu

ją posiadacze nowoczesnych kotłów i kominków, jest brykiet drzewny

5-6

Polska (Bednary)

pelletem drzewnym. Kolejnym ekologicznym paliwem, na które stawia-

EKO–LAS Targi Gospodarki Leśnej, 7-9 Przemysłu Drzewnego i Ochrony Środowiska

www.magazynbiomasa.pl

w końcu odnajdując tu, a nie tylko za granicą, klienta zainteresowanego

11-14 Targi Drema

Polska (Poznań)

tkanie to pokazało, jak szybko rozwija się ta branża na krajowym rynku,

21-24 Agro Show

www.targikomunalne.pl

Biomass Association – AEBIOM oraz przedsiębiorcy z zagranicy. Spo-

24 Narodowy Kongres Biometanu

Polska (Warszawa)

niczyli, oprócz gości z całej Polski, także przedstawiciele European

Międzynarodowe Targi Branży Komunalnej

tygodni temu organizowało III Forum Pelletu, w którym licznie uczest-

26-28

już teraz. Nasze wydawnictwo Biomass Media Group zaledwie kilka

październik

narodowy kongres Biometanu - nowe perspektywy dla krajowych wytwórców energii Kontakt: Maciej Kosiński, tel. +48 792 122 038, e-mail: biometan@ biomassmediagroup.pl

wejdzie w życie, ale tak naprawdę najważniejsze rzeczy dzieją się

8-11 Argus Biofuels 2018

edward@woodcotemedia.com

kscytujemy się nowelizacją ustawy o OZE, czekamy na dzień, gdy

NR 6 (46) czerwiec 2018

Włochy (Wenecja)

E

23- 25 Pol ECO System

Trzeba iść na całość i wykorzystać passę

pozyskiwanie nowych klientów. Nie zabraknie analiz i indywidualnych konsultacji. Zachęcam też do udziału w warsztatach „Fabryka pelletu od

Kalendarz wydarzeń branży

A do Z”, które organizowane będą we wrześniu.

Celem warsztatów jest z jednej strony pokazanie, jak skalkulować i rozpocząć budowę zakładu granulacji, z drugiej jak zoptymalizować pracę istniejącej fabryki. Nigdzie indziej nie otrzymacie Państwo tak dużej dawki teorii i tak rzetelnych opinii od praktyków.

3

spis treści

magazyn dla profesjonalistów

Aktualności 6 8 14

Aktualności Polska Aktualności świat Forum Biomasy

Wywiad numeru 10 W Polsce rozważamy projekty bazujące na wykorzystaniu biomasy – mówi Aavo Kärmas, dyrektor w firmie Enefit Green

BIOMASA W PRAWIE 16

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o OZE

PELLET 18 III Forum Pelletu Rynek, surowiec i technologie – siłami napędowymi branży

BIOMASA AGRO 48

Rolnictwo energetyczne wielką szansą energetyki i środowiska

ODPADY 52

Jak efektywnie zagospodarować odpady?

ELEKTROMOBILNOŚĆ 56 Ekologia przyspieszy liberalizację rynku komunikacji miejskiej?

57 Liberalizacja rynku w polskich miastach

WYDARZENIA 58 59 60

Seminarium Europejskiej Rady Pelletu zakończone sukcesem Walne Zebranie Polskiej Rady Pelletu za nami Biowęgiel w gospodarce o obiegu zamkniętym

PRZEGLĄD RYNKU 62

Technologie – urządzenia – maszyny – sprzęt

spis treści

III Forum Pelletu

Aavo Kärmas z Enefit Green o inwestycjach w Polsce

Rynek, surowiec i technologie – siłami napędowymi branży

/ 18

/ 10

Jak efektywnie zagospodarować odpady

/ 58 Członek UPEBI

Prezes Zarządu: Maciej Roik m.roik@biomassmediagroup.pl Członek Zarządu: Maciej Kosiński m.kosinski@biomassmediagroup.pl Asystentka Zarządu: Marta Kosińska marta.kosinska@biomassmediagroup.com +48 791 44 33 22 Wydawca: Biomass Media Group Sp. z o. o. ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica NIP: 777 326 38 86 REGON: 3644 9792 6, KRS: 0000626900 tel: +48 791 44 33 22 biuro@biomassmediagroup.pl www.biomassmediagroup.pl

Redaktor naczelna: Jolanta Kamińska j.kaminska@magazynbiomasa.pl Redaktor prowadząca: Beata Klimczak beata.klimczak@magazynbiomasa.pl Redakcja: Rafał Wąsowicz rafal.wasowicz@magazynbiomasa.pl Dział reklamy: Agnieszka Kęczkowska agnieszka.keczkowska@biomassmediagroup.pl +48 730 291 100 Ewa Jędrzejczyk ewa.jedrzejczyk@magazynbiomasa.pl +48 731 522 600 Dział prenumeraty: prenumerata@magazynbiomasa.pl +48 791 44 33 22 Korekta: Elżbieta Ignacionek Skład: Wojtek Szybisty

Członek Polskiej Rady Pelletu

Adres redakcji: Magazyn Biomasa ul. Polna 7, 62-006 Kobylnica k/Poznania redakcja@magazynbiomasa.pl www.magazynbiomasa.pl fb.com/magbiomasa Nakład: 1000 egzemplarzy Druk: Betmor Sp. z o.o.

Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treści reklam i nie zwraca tekstów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji tekstów, zmiany ich tytułów i doboru zdjęć.

Aktualności Polska

Szkolenie włoskiego producenta piecyków Ambiente & Calore W ośrodku Dwór Podstolice odbyło się szkolenie włoskiego producenta piecyków Ambiente & Calore. Szkolenie zorganizował dystrybutor Demetra.

Na szkoleniu został uruchomiony piec z płaszczem wodnym, dzięki czemu można było obserwować urządzenie podczas pracy. Na miejscu dostępny był również nowy, piecyk powietrzny włoskiego producenta – Torcello – o mocy 12 KW.

dołączą do nich przegubowe Trollino 18. Choć będą to pierwsze polskie trolejbusy w stolicy Lombardii, to w samych Włoszech jeździ ich przeszło 80, m.in. w Bolonii, Cagliari, Neapolu czy Rzymie. Solaris obecny jest we Włoszech od 2003 roku, dostarczając dotychczas ponad 900 autobusów i trolejbusów.

Mediolańskie Trollino 18 wyposażone zostaną w dwa silniki trakcyjne o mocy 160 kW każdy. Jazdę, na odległość do 15 km, bez podłączenia do sieci trakcyjnej umożliwią baterie o pojemności 45 kWh. Zapewnią dalszą jazdę w przypadku awarii zasilania lub na odcinkach pozbawionych sieci (np. w zabytkowych częściach miasta). Na pokład zabiorą do 135 pasażerów, w tym 31 na miejscach siedzących.

Baterie do aut elektrycznych wyprodukują pod Oławą

Podpoznański Solaris sprzedał do Mediolanu

Dolny Śląsk już niedługo może stać się jednym

przegubowe trolejbusy Trollino 18. Umowa ramowa

z najważniejszych regionów na świecie w branży

przewiduje dostawę do 80 pojazdów. Pierwszych

elektromobilnej. Polski oddział chińskiego poten-

30 trolejbusów zostanie dostarczonych w połowie

tata – Guotai-Huarong Poland – wybuduje w Go-

2019 roku. Przewoźnik ATM może w ramach opcji

dzikowicach fabrykę za sumę ok. 45 mln dolarów.

zamówić kolejnych 50 sztuk. W maju w Mediolanie

Jeden z trzech największych na świecie dostawców

zakończyły się odbiory 10 autobusów elektrycznych

elektrolitu do wkładów do baterii litowo-jonowych,

Solaris Urbino 12 electric. ATM zamówił kolejnych

chiński GTHR, do 2020 roku wybuduje w gminie

15 pojazdów. Polski producent dostarczył do Medio-

Oława fabrykę dla swojego flagowego produktu. To

lanu już blisko 150 autobusów. W przyszłym roku

kolejna, na tak dużą skalę, inwestycja na Dolnym zdj. Solaris

NR 6 (46) czerwiec 2018

Solaris – Mediolan.

Wartość kontraktu wynosi 61,5 mln euro

6

Aktualności Polska Śląsku. Zagraniczny projekt wpisuje się w strategię

tj: osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki naukowe,

Programu Rozwoju Elektromobilności w Polsce,

instytuty badawcze oraz jednostki samorządu teryto-

który jest przygotowywany i realizowany przez

rialnego.

Ministerstwo Energii. – Projekt fabryki w Godzikowicach chińskiego inwestora Zhangjiagang Guotai-Huarong New Chemical Materials (GTHR) jest elementem strategii wspierania rozwoju przemysłu elektromobilności w naszym kraju. – Jesteśmy nie-

38 mln zł na inwestycje w OZE w świętokrzyskim

zmiernie zadowoleni, że takie inwestycje powstają

Powietrzne pompy ciepła, duże farmy lub mikroin-

w Polsce, która staje się jednym z najważniejszych

stalacje fotowoltaiczne – przedsiębiorcy i samorządy

uczestników w tej branży na świecie. W dalszej per-

ze świętokrzyskiego stawiają na odnawialne źródła

spektywie przełoży się to na wzrost popularności

energii, a dofinansowanie na realizację inwestycji

aut elektrycznych na naszych drogach, a w konse-

w tym zakresie otrzymują z Regionalnego Progra-

kwencji istotną poprawę jakości powietrza w Pol-

mu Operacyjnego. Zarząd Województwa rozstrzy-

sce – mówi Krzysztof Senger, wiceprezes PAIH ds.

gnął kolejny konkurs na przedsięwzięcia z zakresu

inwestycji zagranicznych.

„Wytwarzanie i dystrybucja energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych”. W ramach zakończonego konkursu beneficjenci mogli się starać o dofinan-

Piotr Czopek, naczelnik wydziału energii rozproszonej w Departamencie Energii Odnawialnej i Rozproszonej w Ministerstwie Energii, zapowiedział, że ministerstwo niebawem ogłosi drugi konkurs na Pilotażowy Klaster Energii. – Mogą Państwo zacząć przygotowywać się do składania wniosków – powiedział i dodał, że termin składania wniosków planowany jest do ok. połowy lipca. – Dokumentacja będzie bardzo podobna do pierwszego konkursu – podkreślił podczas seminarium „Klastry Energii: Rynek i Technologia” organizowanego przez CBE Polska. Przygotowując się do kolejnego konkursu, szczególną uwagę należy zwrócić na definicję klastra energii. Określa ona podmioty, które mogą wchodzić w skład klastra,

sowanie projektów polegających na budowie lub modernizacji infrastruktury służącej do wytwarzania energii elektrycznej lub cieplnej ze źródeł odnawialnych. Mogła to być zarówno energia wodna, wiatru, słoneczna, geotermalna, aerotermalna, jak i z biogazu czy biomasy. Na konkurs wpłynęło 51 wniosków, z których ocenę formalną i merytoryczną pozytywnie przeszło oraz uzyskało wymaganą liczbę punktów 20 projektów. To już drugi rozstrzygnięty przez Zarząd Województwa konkurs z zakresu „Wytwarzanie i dys-

NR 6 (46) czerwiec 2018

Konkurs na Pilotażowy Klaster Energii

trybucja energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych”. Oznacza to, że w ramach tych dwóch konkursów na wytwarzanie i dystrybucję energii ze źródeł odnawialnych Zarząd Województwa rozdysponował 119 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014–2020. oprac. Rafał Wąsowicz REKLAMA

koncepcja technologiczna projektowanie wraz z pozwoleniami inżynieria finansowa Ue Bioze2 sp. z o.o. ul. Bierutowska 57-59 51-317 wrocław tel. 607 966 455 e-mail: sekretariat@bioze2.pl

realizacja UrUchomianie procesów technologicznych 7

zdj. InnoEnergy

Aktualności Świat

Holandia – barierą brak możliwości współpracy z USA Holenderski rząd przedstawił raport w Międzynarodowej Sieci Informacji Rolnej Departamentu Rolnictwa(USDA), zawierając w nim aktualne możliwości rynkowe dla pelletów drzewnych. Według raportu holenderski rząd subsydiuje produkcję biomasy. Finansowanie jest powiązane ze złożonymi kryteriami zrównoważonego rozwoju, które musi wykazać właściciel lasu, chociaż zapewnia się pewną elastyczność małym właścicielom gruntów. Raport wyjaśnia, że holender​​ ska umowa energetyczna została wdrożona w 2013 r., ustalając krajowy cel 14-procentowej zrównoważonej produkcji energii w 2020 r., która w 2023 r. wzrosłaby do 16%. Rozdysponowanie biomasy ogranicza się do 3,5 mln ton pelletu drzewnego rocznie. Zgodnie z porozumieniem biomasa podlega wymogom w zaNR 6 (46) czerwiec 2018

kresie zrównoważonego rozwoju, w tym certyfikacji na poziomie lasu, informacji na temat emisji gazów cieplarnianych (GHG), długu węglowego i pośredniej zmiany sposobu użytkowania gruntów. – Główną barierą dla eksportu pelletu drzewnego do Holandii ze

sektora energetycznego i wzmocnić współpracę z inwestorami po to, by przekłuwać ideę w rynkową rzeczywistość – powiedział Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. unii energetycznej.

– Litwa już dziś jest znana ze swoich osiągnięć w rozwoju odnawialnych źródeł energii i innowacji. Włączenie do sieci największego na świecie akceleratora w branży cleantech pokazuje naszą determinację do rozwoju wysokiej jakości technologii i dzielenia się płynącymi z nich korzyściami z odbiorcami końcowymi. Poprzez przynależność do zaufanego ekosystemu InnoEnergy będziemy dalej potwierdzać nasze przewodnictwo i bycie w awangardzie transformacji energetycznej – mówi Žygimantas Vaičiūnas, minister energii Litwy.

Stanów Zjednoczonych jest brak zachęt dla drobnych właścicieli ziemskich na południowym wschodzie do certyfikowania ich gruntów pod produkcję pelletów drzewnych – napisali autorzy w raporcie.

Litwa: Ministerstwo Energetyki oficjalnym partnerem InnoEnergy

8

może być swoistym katalizatorem rozwoju litewskiego

Walz Scale opracowuje objętościowe systemy pomiarowe dla biomasy Firma Walz Scale z siedzibą w East Peoria w stanie Illinois opracowała nowe objętościowe systemy pomiarowe dla branży biomasy. Bezkontaktowe laserowe systemy pomiarowe zapewniają wyso-

Sieć największego na świecie akceleratora w branży

ką dokładność pomiaru objętości dla ciężarówek

cleantech powiększa się o pierwszego tego typu partne-

i przenośników taśmowych. System Walz Scanner

ra. Zacieśnienie więzi z resortem ma na celu połączenie

dla samochodów ciężarowych jest idealnym roz-

lokalnego ekosystemu z najlepszymi innowatorami

wiązaniem dla operacji, które starają się dokładnie

w Europie i zapewnienie lepszego dostępu do mię-

mierzyć i śledzić ładunki w otwartych samocho-

dzynarodowej sieci inwestorów, ekspertów, korporacji

dach. Systemy te wymagają bardzo niskich kosz-

i klientów. Litewski minister energetyki Žygimantas

tów infrastruktury w porównaniu z tradycyjnymi

Vaičiūnas oraz CEO InnoEnergy Central Europe

wagami samochodowymi. System skanera taśmo-

podpisali porozumienie o współpracy na mocy którego

wego Walz pozwala na dokładny pomiar i śledzenie

obie strony podejmą wspólne działania mające na celu

produkcji materiału na taśmach. Ten bezkontakto-

rozwój lokalnego rynku innowacji. – To partnerstwo

wy system zapewnia wiele korzyści w porównaniu

Aktualności Świat z tradycyjnymi wagami taśmowymi, ponieważ nie ma potrzeby ciągłej konserwacji i/lub kalibracji.

Dane są zarządzane i przechowywane w chmurze, dzięki czemu operacje mogą zdalnie monitorować swoje dane produkcyjne.

prądu. Samochody elektryczne odegrały kluczową rolę w transporcie ludzi i towarów w kilku poprzednich sytuacjach kryzysowych w Japonii, kiedy dostawy konwencjonalnego paliwa zostały poważnie zakłócone.

Firma MMC otworzyła już 28 salonów „DENDO Drive Station” w całej Japonii – wszystkie są wyposażone w panele słoneczne i stacje ładowania V2B. Firma pla-

Mitsubishi Motors Corporation (MMC) stworzy sieć salonów dealerskich, które zapewnią dostęp do ładowania pojazdów elektrycznych, pomoc w stabilizacji

32 proc. energii z OZE w 2030 roku – nowa dyrektywa dla UE

lokalnej sieci energetycznej, a nawet energię elektryczną

Kompromisem zakończyły się wspólne obrady przed-

w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej lub awarii

stawicieli Komisji ds. energii i klimatu Unii Europej-

zasilania. Firma MMC posiada już 28 salonów sprze-

skiej, PE i Rady UE w kwestii udziału OZE w produkcji

daży w całej Japonii, które są zasilane przez panele

energii na rok 2030. Jeszcze w grudniu mowa była o 27

słoneczne i dają możliwość korzystania z energii aku-

proc., ale w styczniu pojawiła się propozycja 35 proc.

mulatora pojazdu elektrycznego jako awaryjnego źródła

Wynik rozmów uznawany jest za kompromis osiągnięty

zasilania, za pośrednictwem modułu ładowania typu

dzięki działaniom ministrów poszczególnych państw

„pojazd–budynek” (V2B). Jednak nowa stacja dealerska

członkowskich Unii a Parlamentem Europejskim.

„Hyper Energy Station” Omiya, otwarta w tym tygodniu

Oznacza to, że 1/3 energii w Unii Europejskiej ma po-

w mieście Saitama, została również wyposażona we wła-

chodzić z instalacji, które nie spalają paliw kopalnych.

sne akumulatory litowo-jonowe, umożliwiające zwrot

Teraz dyrektywa musi zostać formalnie zatwierdzona

nadwyżki mocy do lokalnej sieci elektrycznej. Budynek

przez PE i Radę UE. 20 dni po opublikowaniu w Dzien-

jest wyposażony w akumulatory litowo-jonowe o po-

niku Urzędowym Unii Europejskiej wejdzie w życie.

jemności 12 kWh i może zasilać pojazdy elektryczne

Państwa UE będą miały 18 miesięcy na przetranspono-

(EV), gdy inne źródła zostaną odcięte – np. w przypadku

wanie nowego prawa unijnego do prawa krajowego.

wystąpienia klęski żywiołowej lub przerw w dostawie

NR 6 (46) czerwiec 2018

Mitsubishi Motors buduje salony – obiekty magazynowania energii

nuje zwiększyć ich liczbę do 200 w 2020 roku.

oprac. Rafał Wąsowicz REKLAMA

II Central European Energy Forum – Energy CEE Day Czy są na świecie kraje zasilane wyłącznie energią odnawialną? Czy Kraków może stać się miastem przyszłości?

Na te pytania i wiele innych szukaliśmy odpowiedzi podczas Central European Energy Forum – Energy CEE Day, które odbyło się 11 i 12 czerwca 2018 na AGH. Organizatorzy zaprosili do udziału w wydarzeniu gości z zagranicy.

Swoje produkty i usługi prezentowali małopolscy przedsiębiorcy. Podczas wydarzenia miała miejsce również gala wręczenia nagród Lider Eko-Przedsiębiorczości 2018. Nagrodzeni zostali: Dom Plus Sp. z o.o., Eturia Sp. z o.o., WSK Kraków Sp. z o.o., Solsum Sp. z o.o. Energy CEE Day jest projektem realizowanym przez Fundację dla AGH w ramach dofinansowania z RPO WM na lata 2014–2020. Patronaty nad nim sprawowali Ministerstwo Energii, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Sławomir Mazurek, Wojewoda Małopolski Piotr Ćwik, Marszałek Województwa Małopolskiego Jacek Krupa, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Dziekan Wydziału Energetyki i Paliw AGH prof. Wojciech Suwała.

Więcej informacji na www.energy-forum.eu Zapraszamy na III edycję już w 2019 roku.

9

Wywiad numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

W Polsce rozważamy projekty bazujące na wykorzystaniu biomasy Z Aavo Kärmasem, dyrektorem zarządzającym w firmie Enefit Green, spółką zależną Eesti Energia – największego producenta energii w krajach bałtyckich, rozmawia Rafał Wąsowicz.

Jak by pan uzasadnił niezwykle dynamiczny rozwój regionu państw nadbałtyckich w zakresie wytwarzania energii z OZE? Państwa bałtyckie należą do Unii Europejskiej, która obrała wyraźny kierunek rozwoju energii odnawialnej. Jest on wpierany także za pomocą krajowych systemów wsparcia. Jednocześnie technologie energii odnawialnej (produkcja energii elektrycznej ze słońca i wiatru) rozwinęły się w bardzo szybkim tempie i stały się dużo bardziej konkurencyjne.

10

NR 6 (46) czerwiec 2018

zdj. Enefit Green

Wywiad numeru

A jak wygląda perspektywa rynku zielonej energii

także projekty bazujące na wykorzystaniu biomasy

wytwarzanej z biomasy?

w procesie produkcji energii odnawialnej.

W regionie znajdują się duże zasoby leśne, dlatego też racjonalne wydaje się wykorzystywanie drewna lub

Czy położenie geograficzne to istotny czynnik

biomasy o niższej wartości do lokalnego wytwarzania

rozwoju sektora OZE w krajach nadbałtyckich?

produktu o wyższej wartości (tj. energii elektrycznej).

Warunki naturalne w krajach bałtyckich sprzyjają

Enefit Green działa we wszystkich tych obszarach,

produkcji energii odnawialnej. Posiadamy rozległe

nawet po przejęciu spółki Nelja Energia planujemy

tereny wolnej powierzchni wiatrowej, już teraz pro-

rozszerzenie produkcji na wszystkie kraje bałtyckie,

dukujemy ponad 800 MW mocy wiatrowej w Esto-

w tym Polskę. Dostrzegamy ogromny potencjał roz-

nii i na Litwie, ale potencjał jest kilkakrotnie więk-

woju energii wiatrowej i słonecznej, lecz rozważamy

szy. Na Łotwie energetyka wiatrowa nie rozwinęła 11

Wywiad numeru

Każde państwo członkowskie UE ma własny cel OZE Wśród 28 państw członkowskich UE 11 osiągnęło już poziom wymagany do osiągnięcia krajowych celów na rok 2020. Są to Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Chorwacja, Włochy, Litwa, Węgry, Rumunia, Finlandia i Szwecja. Austria jest bliska osiągnięcia swojego celu na 2020, bo brakuje jej mniej niż 1 proc. Na przeciwległym krańcu skali jest Holandia , której do osiągnięcia celu krajowego brakuje jeszcze 8 punków procentowych, Francja (7,0 pp), Irlandia (6,5 pp), Wielka Brytania (5,7 pp) i Luksemburg (5,6 pp). Jeśli chodzi o Polskę, to z danych Eurostatu wynika, że w 2016 roku udział odnawialnych źródeł energii w końcowym zużyciu energii brutto wynosił 11,3 proc., wobec 11,7 proc. w 2015 roku i 11,5 proc. w 2014 r. Cel OZE Polski na 2020 wynosi 15 proc.

Kraj

NR 6 (46) czerwiec 2018

2004

2013

2014

2015

2016

cel 2020

EU

8,5

15,2

16,1

16,7

17,0

20,0

Belgium

1,9

7,5

8,0

7,9

8,7

13,0

Bulgaria

9,4

19,0

18,0

18,2

18,8

16,0

Czech Republic

6,8

13,8

15,0

15,0

14,9

13,0

Denmark

14,9

27,4

29,6

31,0

32,2

30,0

Germany

5,8

12,4

13,8

14,6

14,8

18,0

Estonia

18,4

25,6

26,3

28,6

28,8

25,0

Latvia

32,8

37,1

38,7

37,6

37,2

40,0

Lithuania

17,2

22,7

23,6

25,8

25,6

23,0

Luxembourg

0,9

3,5

4,5

5,0

5,4

11,0

Hungary

4,4

16,2

14,6

14,4

14,2

13,0

Malta

0,1

3,7

4,7

5,0

6,0

10,0

Netherlands

2,0

4,8

5,5

5,8

6,0

14,0

Austria

22,5

32,4

33,0

32,8

33,5

34,0

Poland

6,9

11,4

11,5

11,7

11,3

15,0

Portugal

19,2

25,7

27,0

28,0

28,5

31,0

Romania

16,3

23,9

24,8

24,8

25,0

24,0

się w znaczącym stopniu, a zainstalowane moce

Przejęcie Nelja Energia było krokiem zgodnym

produkcyjne osiągają mniej niż 100 MW. Uważamy

z naszymi planami rozwoju – oprócz istnieją-

jednak, że w niedalekiej przyszłości nastąpi znaczny

cych aktywów, spółka posiada szerokie portfolio

wzrost produkcji energii wiatrowej w tym państwie.

rozwojowe we wszystkich krajach bałtyckich. Do

Warunkiem koniecznym jest jednak opracowanie

2022 roku Eesti Energia planuje produkować 40

przez rząd łotewski systemu wsparcia w zakresie

proc. energii elektrycznej z odnawialnych i alter-

energii odnawialnej. W krajach bałtyckich panują

natywnych źródeł.

dobre warunki do produkcji energii słonecznej. Biorąc pod uwagę niezwykle szybki rozwój technologii,

Jak zestawić to z nieco wolniejszym wzrostem OZE

dostrzegamy duży potencjał w tym obszarze.

w Polsce?

Polska jest bardzo dużym krajem w porównaniu do

12

Wspomniał pan o przejęciu przez Enefit Green

krajów bałtyckich, a jej zużycie energii elektrycznej

spółki Nelja Energia, to chyba wpisuje się w wasze

przekracza zużycie energii we wszystkich krajach

plany inwestycji w OZE?

bałtyckich ponad sześciokrotnie. Ponadto bardzo

Wywiad numeru

Litwa: Tańsza energia dzięki reformom W Polsce niedawno po „ciągnących się w nieskończoność konsultacjach” uchwalono nowelizację ustawy o OZE. U naszego sąsiada działają, jak się wydaje, szybciej i skuteczniej. Już dzisiaj dominuje „zielona energia”, która ma dodatkowo bardzo konkurencyjną, niską cenę. Taki efekt uzyskano dzięki zmianom strukturalnym państwowych firm oraz państwowym regulacjom. Dzięki temu powstał mocno zdekoncentrowany, płynny rynek OZE, który dostarcza paliwa po konkurencyjnej cenie. Dane statystyczne potwierdzają, że Litwa należy do „prymusów” w temacie produkcji OZE. W 2017 r. niemal 70 proc. produkcji litewskich ciepłowni pochodziło z biomasy. A już za półtora roku (w 2020 r.) ma to być już 80 proc.! Co przyśpieszyło rozwój OZE na Litwie? Z jednej strony obecna popularność biomasy to efekt wysokich niegdyś cen gazu. Rosyjski gigant energetyczny Gazprom przez wiele lat dyktował odbiorcom na Litwie niezwykle wysokie ceny. Stąd, jak się wydaje, niezwykle trafna decyzja, by promować biomasę jako źródło ciepła, a poprzez giełdowy rynek biomasy uzyskanie optymalnej ceny paliwa.

trycznej na bazie węgla kamiennego i brunatnego, co zapewnia miejsca pracy dla znacznej części populacji. Zrozumiałe jest więc, że postęp Polski w dziedzinie energii odnawialnej był nieco wolniejszy niż w innych krajach bałtyckich, a zmiany trudniejsze do wdrożenia.

Mimo to, zarówno energia słoneczna, jak i wiatrowa, zostały dość znacząco rozwinięte.

Zainstalowano panele słoneczne o objętości ok. 200 MW i turbiny wiatrowe o mocy 6 tys. MW. Jeśli niektórzy odnoszą wrażenie, że rozwój energetyki wiatrowej nie był dotychczas zbytnio wspierany przez polski rząd, to obecnie słyszymy o możliwym uruchomieniu morskich farm wiatrowych w pobliżu wybrzeża, które byłyby rozwijane przez firmy posiadające większościowy akcjonariat państwa polskiego.

Czy państwa firma traktuje Polskę jako rynek z dużym potencjałem?

Enefit Green jest zdecydowanie zainteresowany inwestowaniem w projekty związane z odnawialnymi źródłami energii w Polsce, ponieważ naszą ambicją jest bycie najdynamiczniej rozwijającą się firmą energetyki odnawialnej pośród krajów bałtyckich. Eesti Energia sprzedaje gaz i energię elektryczną w Polsce od 2017 roku, a istnienie niektórych zakładów produkcyjnych na miejscu niewątpliwie wzbogaciłoby nas dzięki większej synergii. rozmawiał Rafał Wąsowicz

Estonia, Liwa, Łotwa: Estia Energia rośnie i chce inwestować w Polsce • Enefit Green, spółka energetyczna należąca do Eesti Energia, w maju przejęła* akcje Nalja Energia. W efekcie estoński koncern stał się właścicielem 100 proc. udziałów w spółce.

Koszt transakcji to 289 mln euro.

• Po przejęciu Nelja Energia ilość odnawialnej energii elektrycznej produkowanej przez Enefit Green wzrośnie prawie trzykrotnie: od dzisiejszej 0,4 TWh do ponad 1 TWh. • W 2017 r. Eesti Energia wyprodukowała łącznie 9736 GWh energii elektrycznej, z czego 372 GWh zostały wyprodukowane przez spółkę Enefit Green, zajmującą się energią odnawialną. Enefit Green produkuje przyjazną środowisku energię z wiatru, biomasy, wody, zmieszanych odpadów komunalnych i słońca.

• Nelja Energia ma mniejszościowy udział w dwóch biogazowych elektrociepłowniach i ciepłowniach w Estonii. Firma posiada również fabrykę pelletu i elektrociepłownię na Łotwie. W 2017 r. Nelja Energia wyprodukowała 0,8 TWh energii elektrycznej.

• Estia Energia docelowe chce działać jako producent energii odnawialnej także w Polsce.

Warto przypomnieć, że w naszym kraju spółka działa już jako sprzedawca energii.

NR 6 (46) czerwiec 2018

duże znaczenie odgrywa produkcja energii elek-

*Ostateczne zatwierdzenie transakcji wymaga zgody estońskich, łotewskich i litewskich organów ds. konkurencji.

13

forum biomasy

Przemysław Juskowiak dyrektor ds. postępu i rozwoju, główny technolog Meprozet Kościan Od kilku lat obserwujemy i analizujemy rynek biomasy pod kątem zaadaptowania w nim naszych produktów. Obserwację prowadzimy zarówno na rynkach zagranicznych, jak i krajowym. Z naszych obserwacji i działań sprzedażowych wynika, iż obecnie zagraniczne rynki biomasy są dla naszej firmy bardziej atrakcyjne w porównaniu do rynku krajowego. W naszej opinii użytkownicy biogazowni za granicami naszego kraju otrzymują więcej pomocy merytorycznej, jak i praktycznej w zakresie prowadzenia takiej działalności. Nie świadczy to o tym, że na naszym rynku wszystko jest źle, zauważamy również pozytywne symptomy z rynku krajowego. Mam tutaj na myśli obecnie prowadzone działania w kwestii zmian przepisów i regulacji, które powinny ten rynek ożywić.

Nasza firma w swojej szerokiej ofercie posiada produkty dedykowane na rynek biomasy. Klient ma do wyboru kilka pojemności zbiornika w zakresie od 6 tys. do 30 tys. litrów. Firma Meprozet Kościan jest firmą elastyczną, co powoduje, iż możemy dostosować produkt pod specjalne wymagania klienta.

NR 6 (46) czerwiec 2018

Marek Werczyński Bühler Polska Rynek pelletu, jak wynika z naszych obserwacji i tego, co usłyszeliśmy podczas III Forum Pelletu, jest rynkiem prężnie rozwijającym się. Oznacza to jedno – zwiększenie szansy udziału producentów różnych maszyn i urządzeń na tym rynku. Jest to rynek dynamiczny, a wbrew temu, co uważa się na Zachodzie, jest on rozwojowy i perspektywiczny. W przypadku firmy Bühler dysponujemy maszynami skierowanymi w bardzo konkretny wycinek rynku – segment przemysłowy. Jeśli mówimy o głównych maszynach wchodzących w skład linii pelletowania, trudno oczekiwać, abyśmy mogli obsłużyć klienta produkującego 1 lub 2 t pelletu na godzinę, natomiast naszymi klientami są największe tartaki w Polsce, choć nie tylko. Mamy również zapytania od klientów nieco mniejszych, których wydajność linii pelletu wynosi ok. 3–4 t na godzinę. W takich projektach też uczestniczymy.

pierwszy w polsce

Narodowy Kongres Biometanu 24 WRZEŚNIA 2018 roku

Biometan w Polsce

Zarejestruj się już dziś Maciej Kosiński +48 792 122 038 biometan@biomassmediagroup.pl

…nowe perspektywy dla krajowych wytwórców energii 14

forum biomasy

Daria Kulczycka dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu Konfederacja Lewiatan Znowelizowana przez Parlament ustawa o odnawialnych źródłach energii w zasadniczym kształcie, choć nie w pełni, odpowiada oczekiwaniom przedsiębiorców. W noweli skorygowano przede wszystkim kwestionowane przez Komisję Europejską przepisy dotyczące zasad udzielania pomocy publicznej. Wprowadzono dodatkowy, taryfowy tryb wsparcia dla małych instalacji wodnych i biogazowych, czyli rozwiązanie przyjazne mniejszym inwestorom.

Usprawniono procedury aukcyjne, uproszczono wiele przepisów oraz odblokowano możliwość rozwoju morskich farm wiatrowych.

Przywrócono także zasady opodatkowania instalacji wiatrowych podatkiem od nieruchomości. A co nowego dla instalacji biomasowych? Nic zupełnie. Rada OZE działająca przy Konfederacji Lewiatan pracuje już nad pakietem propozycji kolejnych zmian w przepropozycje wsparcia produkcji energii elektrycznej z biomasy.

REKLAMA

uzyskiwanie decyzji środowiskowych

NR 6 (46) czerwiec 2018

pisach dotyczących źródeł odnawialnych. Znajdą się w nich także

Projektowanie oraz obsługa firm w zakresie ochrony środowiska rzetelnie i terminowo

Firma Boroprojekt Sp. z o.o. zajmuje się kompleksową obsługą podmiotów gospodarczych z zakresu ochrony środowiska.

Oferujemy współpracę na wszystkich etapach rozwoju, od procesu inwestycyjnego po bieżące funkcjonowanie firmy.

Nasza oferta: Prace projektowe związane z uzyskiwaniem: - decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, - pozwoleń wodnoprawnych, - pozwoleń na wprowadzanie pyłów i gazów do powietrza - pozwoleń związanych z gospodarką odpadami - pozwoleń zintegrowanych Stała obsługa firm – realizacja, w imieniu przedsiębiorców, obowiązków wynikających z przepisów prawa z zakresu ochrony środowiska

Boroprojekt Spółka z o.o., 60-105 Poznań, ul. Kopanina 28/36, tel.: 664-753-469, e-mail: biuro@boroprojekt.com

www.BoroProjeKt.com 15

Biomasa w prawie

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o OZE

NR 6 (46) czerwiec 2018 16

Prace związane z procesem legislacyjnym rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2412) wkroczyły już w ostatnią, decydującą fazę. Jeszcze w lipcu można spodziewać się wejścia w życie przepisów wprowadzających nowe instrumenty wsparcia oraz umożliwiających przeprowadzenie aukcji OZE.

D

nia 29 czerwca 2018 r. Prezydent RP podpisał

Proces legislacyjny dotyczący przedmiotowych

ustawę z dnia 7 czerwca 2018 r. o zmianie usta-

przepisów, szczególnie w ostatnich tygodniach, był

wy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych

niezwykle dynamiczny. Przede wszystkim podczas

innych ustaw. Jak przebiegał proces legislacyjny?

prac parlamentarnych w dedykowanej podkomisji

W dniu 7 czerwca br. w Sejmie odbyło się głosowanie

przeanalizowano oraz zaopiniowano przygotowa-

nad projektem ustawy o zmianie ustawy o odnawial-

ny przez ME projekt nowelizacji ustawy o OZE.

nych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw

Prace nad nim były bardzo wyczerpujące, a w jej

(druk 2412 i 2553). Większość parlamentarzystów za-

trakcie przyjęto szereg poprawek Biura Legisla-

równo opozycji, jak i partii rządzącej, poparła przyjęcie

cyjnego, które – choć wprowadzały ważne zmiany

projektu nowelizacji w wersji rekomendowanej przez

w warstwie redakcyjnej tekstu, dostosowując go do

Komisję do spraw Energii i Skarbu Państwa. W kolej-

zasad techniki prawodawczej – nie dotyczyły już jej

nym etapie procesu legislacyjnego projektem noweliza-

ważnych aspektów merytorycznych podnoszonych

cji zajął się Senat. Pomimo burzliwej dyskusji dotyczą-

przez przedstawicieli branży OZE. W tym zakresie

cej m.in. kwestii opodatkowania instalacji wiatrowych

zarekomendowano jedynie przyjęcie sześciu popra-

oraz konieczności zwołania dodatkowego posiedzenia

wek uzgodnionych z Prezesem URE, które dotyczyły

odpowiedniej komisji, ostatecznie Senatorowie zdecy-

kwestii związanych z działalnością tego organu jako

dowali się poprzeć ustawę o OZE w wersji zasadniczo

wykonawcy przepisów ustawy o OZE oraz admi-

zgodnej z wersją przygotowaną przez rząd reprezento-

nistratora całego systemu aukcji OZE. W dalszym

wany w tej kwestii przez Ministerstwo Energii.

toku prac legislacyjnych zarekomendowano jeszcze

Teraz Senat skierował ustawę do podpisu Prezydenta,

przyjęcie kilku kolejnych poprawek merytorycznych

który na decyzję będzie miał dodatkowe 21 dni. Powyż-

odnoszących się do zasad rozliczania instalacji

sze oznacza, że zgodnie z zapowiedziami przedstawi-

w ramach mechanizmów FIT oraz definicji drewna

cieli Ministerstwa Energii (dalej: ME) aukcje mogłyby

energetycznego, wykorzystywanego jako surowiec

być już systematycznie organizowane jesienią 2018 r.

do wytwarzania podlegającej wsparciu energii

elektrycznej z OZE. Istotne zamieszanie wywołała

w terminie do końca czerwca. Jak podkreślił minister

również wprowadzona w ostatniej chwili popraw-

Tchórzewski: – Tylko wtedy będzie szansa na organizację

ka dotycząca zasad przeprowadzania postępowań

aukcji dla OZE w tym roku. Z deklaracji ME wynika też,

prekwalifikacyjnych. Zgłoszona poprawka zamiast

że aukcje powinny być już systematycznie przeprowa-

poprawić dostrzegalne niedoskonałości nowelizacji

dzane jesienią 2018 r., choć w tym zakresie kompeten-

ustawy o OZE, wprowadza jedynie dodatkowe wąt-

cje przypisane są bezpośrednio Prezesowi URE.

pliwości interpretacyjne związane z koniecznością

W kontekście zbliżających się aukcji duże porusze-

przedstawiania w postępowaniach prekwalifikacyj-

nie wśród czytelników „Magazynu Biomasa” wywo-

nych decyzji środowiskowych w okresie jej ważności.

łała kwestia wolumenów aukcyjnych określonych

W tym kontekście warto podkreślić, że nowelizacja

bezpośrednio w przepisach przejściowych noweliza-

ustawy o OZE nie rozwiązuje wszystkich istotnych

cji ustawy o OZE, przypisanych do poszczególnych

zagadnień wpływających na zasady wsparcia instalacji

koszyków technologicznych dla instalacji wykorzy-

OZE, które zgłaszane były przez przedstawicieli branży

stujących wyłącznie biogaz rolniczy.

OZE. ME deklaruje, że dostrzegło istotę tych popra-

W szczególności mniej korzystnie przedstawia się

wek, ale argumentowało, że ich przyjęcie na tym etapie

sytuacja projektów biogazowych, które chciałyby

prac stanowiłoby niebezpieczny precedens w kontek-

migrować z systemu błękitnych certyfikatów do au-

ście innych pominiętych, aczkolwiek równie istotnych

kcji OZE. O ile instalacje do 1 MW mogą dodatkowo

propozycji nowelizacyjnych. Strategia ME wyrażona

rozważać skorzystanie z instrumentu FIP, rezygnując

m.in. przez ministra Tobiszowskiego na początku maja

tym samym z części ceny preferencyjnej, to w o wiele

w Sejmie wydaje się polegać na dążeniu do możliwie

gorszej sytuacji znajdują się wytwórcy dysponujący

jak najszybszego uchwalenia jakiejkolwiek nowelizacji

większymi instalacjami OZE o mocy zainstalowanej

ustawy o OZE. Co ważne, minister Tobiszowski, odpo-

elektrycznej powyżej 1 MW. Wolumeny energii prze-

wiedzialny od niedawna w ME za problematykę OZE,

znaczone na tzw. aukcje migracyjne dla istniejących

podkreślił, że procedowany projekt nowelizacji ustawy

tego typu instalacji OZE pozwalają na przejście do

o OZE nie zamyka dyskusji o OZE ani w parlamen-

nowego systemu wsparcia ok. 10 MW w biogazow-

cie, ani w przestrzeni opinii publicznej, w tym przede

niach rolniczych o mocy zainstalowanej do 1 MW

wszystkim ze środowiskami branżowymi. Minister

oraz ok. 12 MW w tego rodzaju instalacjach o mocy

podkreślił, że nowelizacja powinna być procedowana

zainstalowanej elektrycznej powyżej 1 MW. W znacz-

w wersji przedstawionej przez resort, choć przyjęcie

nie lepszej sytuacji pod kątem zbliżających się aukcji

ustawy nie powinno być etapem zamykającym kwestie

OZE są natomiast przygotowywane od dłuższego

OZE. W tym zakresie prace nad pozostałymi propozy-

czasu projekty biogazowni rolniczych, które po raz

cjami zgłoszonymi w trakcie konsultacji społecznych

pierwszy rozpoczną sprzedaż energii elektrycznej po

powinny zostać przeniesione na późniejsze dyskusje

wygraniu aukcji OZE. Projektodawcy zaproponowali

i konsultacje tak, aby zostały uwzględnione w kolej-

dla tych instalacji odpowiednio ok. 100 MW w in-

nej nowelizacji zaplanowanej już na jesień tego roku.

stalacjach zasilanych biogazem rolniczymi o mocy

Obecnie procedowana ustawa będzie zatem stanowiła

do 1 MW oraz ok. 30 MW w koszyku dedykowanym

pewną bazę odniesienia i punkt wyjścia do kolejnych

dla biogazowni rolniczych o mocy powyżej 1 MW.

rozwiązań. Pojawia się pytanie, czy nie będzie już za

W tym kontekście przypominamy jednak o koniecz-

późno na pełne odblokowanie potencjału inwestycyj-

ności aktualizacji dokumentów inwestycyjno-budow-

nego branży?

lanych, dostosowując je do nowo wprowadzonych

Informacja o finalizacji prac nad projektem nowe-

wymagań, a także przeprowadzenia nowych postępo-

lizacji jest niezwykle ważna w kontekście deklaracji

wań prekwalifikacyjnych, umożliwiających skuteczne

ministra Tchórzewskiego, który wskazał, że – aby

przygotowanie projektów do aukcji OZE albo instru-

możliwe było przeprowadzenie aukcji jeszcze w 2018

mentów FIT i FIP.

roku, dla których odpowiednie wolumeny wskazane są bezpośrednio w tekście nowelizacji ustawy o OZE – konieczne jest uchwalenie procedowanych przepisów

NR 6 (46) czerwiec 2018

Biomasa w prawie

Marcin Trupkiewicz Michał Tarka Kancelaria Prawna BTK-Legal 17

temat numeru

III Forum Pelletu

Rynek, surowiec i technologie – siłami napędowymi branży

NR 6 (46) czerwiec 2018 18

Ponad 130 osób wzięło udział w III Forum Pelletu, jedynym w kraju dorocznym spotkaniu przedstawicieli branży pelletowej – producentów i dystrybutorów tego paliwa oraz producentów maszyn i urządzeń. Swoją obecnością zaszczycili je także goście z zagranicy, w tym przedstawiciele European Biomass Association – AEBIOM.

// W III Forum Pelletu uczestniczyło ponad 130 osób, w tym goście i reprezentanci zagranicznych przedsiębiorstw produkujących urządzenia i technologie dla branży pelletowej

temat numeru

III

Forum Pelletu, które odbyło się w Hotelu Mercure Gdańsk Posejdon w dniach 18–19

czerwca, było wydarzeniem, które możemy określić mianem kroku milowego branży. Otworzyły je wystąpienia przedstawicieli Polskiej Rady Pelletu, którzy przedstawili zebranym krótko i rzeczowo dokonania Rady w minionym roku. Podkreślano znaczenie działania PRP na arenie międzynarodowej, co zaowocowało m.in. tym, że w kolejnych dwóch dniach właśnie w Gdańsku swoje obrady miała European Biomass Association, a jej przedstawiciele byli prelegentami Forum. Christian Rakos przedstawił temat „Rozwój międzynarodowych rynków pelletowych”, a Gordon Murray z Wood Pellet Association of Canada scharakteryzował rynek Ameryki Północnej jako największego dostawcy pelletu do Europy oraz do krajów azjatyckich. Okazało się, że Kanada produkuje pellet głównie na rynki zewnętrzne. Najwięcej, bo aż

tanii, gdzie wykorzystywany jest do produkcji energii elektrycznej. Duńczycy z kolei paliwo zza oceanu zużywają głównie w celu ogrzewania budynków

// Gordon Murray i Christian Rakos – AEBIOM

NR 6 (46) czerwiec 2018

7 mln ton pelletu z tego kraju trafia do Wielkiej Bry-

19

temat numeru

// Łukasz Jawor i Jacek Dziadosz – Eko Biomasa

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Marta Kosińska, Ewa Jędrzejczyk, Dagmara Pasternak, Agnieszka Kęczkowska – Biomass Media Group

// Tobias Latein – Stela Laxhuber drying technology

// Małgorzata Trzebiatowska i Tomasz Szwoch – Poltarex

mieszkalnych. Na trzecim miejscu pod względem wielkości importu pelletu z Kanady znajduje się Korea, w której, niestety, zachodzą zmiany związane z polityką rządu, a która może skutkować wstrzymaniem rozwoju tego rynku. Ważnym odbiorcą są także Włochy i Belgia, gdzie funkcjonują dwie elektrownie – wspierane przez rząd realizujący program ograniczenia gazów cieplarnianych. Wielkie nadzieje pokładane są także w rynku japońskim.

– Japonia to duży rynek, który w latach 2014–2017 wzrósł ok. pięciokrotnie – podkreślał Gordon Murray. – Tu mamy do czynienia z podobną sytuacją jak w Wielkiej Brytanii, bo proporcja wykorzystania pelletu we współspalaniu jest zbliżona. To dla nas bardzo interesujący rynek. Priorytetowe znaczenie 20

// Samuel Rusnak – Drewnex

PAVAN CONSULTING S.R.L. In partnership with

ZARZĄDZANIE PROJEKTEM W PRZYPADKU ROZWIĄZAŃ

„POD KLUCZ”

ODPADY DRZEWNE AGRO BIOMASA ODPADY NIEORGANICZNE

PELLET ENPLUSA1 PELLET AGRO PELLET Z R.D.F.

MODERNIZACJA REKONSTRUKCJA NOWE INSTALACJE FOR CONTACT ANNA KLIMOW 48 602 371 961 ANNAKLIMOW78@GMAIL.COM GIOVANNI PAVAN 39 335 664 9127 INFO@PAVANCONSULTING.COM GMPP1950@GMAIL.COM registered office: Riva dell’Ospedale 14, 35013 Cittadalla (PD) Italy

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Dominik Raj i Agnieszka Jeznach – Biomasa Partner Group

w nawiązywaniu umów mają tam jakość, wiarygodność i zrównoważony rozwój. Nasi partnerzy z Japonii chcą podpisywać umowy długoletnie, nawet na 10–15 lat – podkreślał G. Murray.

Okazało się też, że rynek wewnętrzny Kanady nie jest rynkiem atrakcyjnym dla producentów pelletu.

Funkcjonują tam tylko dwie duże zmodernizowane elektrownie, które podejmują pracę w momencie szczególnie wysokiego obciążenia sieci. Bezkonkurencyjnym i dominującym paliwem jest gaz ziemny – dzięki swojej nieograniczonej dostępności.

// Paweł Gulczyński – mXplus Milena Gulczyńska i Paweł Jachnis – Pabemia Grupa

REKLAMA

Biopellets czysta energia

Polski producent peletu Jakość potwierdzona badaniami Atrakcyjne warunki dla dystrybutorów Granulacja 6 lub 8 mm 22

Biopellets Sp. z o.o. ul. Ostrobramska 101 04-041 Warszawa biuro@biopellets.pl tel. 512 487 060 tel. 798 802 270

TWÓJ PARTNER W PELLECIE Produkcja wysokiej jakości certyfikowanego pelletu iglastego Rozbudowana sieć dystrybucji na terenie kraju 30 lat tradycji w branży drzewnej

Rozwiń swój biznes z nami

ul. Piotrkowska 14, 98-358 Kiełczygłów tel./fax +48 43 842 57 77, +48 693 373 544 e-mail: wirex@wirex.pl, www.eco-wirex.pl

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Mariusz Superson i Patrycja Wojnar – Sup-Fol, Marek Kozłowski – Woodwaste

// Marcin Kuźminski – Artano i Agnieszka Kędziora-Urbanowicz – Biocontrol

// Raul Barbieri – Progetto Fuoco

– Poza tym kraj jest tak duży, że transport koleją czy ciężarówką jest drogi. Paradoksalnie bardziej opłaca się nam wysłać pellet na drugi koniec świata – mówił gość z Kanady. Sąsiednie USA, produkujące dwa razy tyle pelletu, co Kanada, także sprowadzają z niej to paliwo.

– Wciąż mamy tam 10 proc. rynku – dodał G. Murray.

24

// Przemysław Budzisz – MC Polska

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Wojciech Konopko – Zakład Stolarski Wojciech Konopko im. Św. Judy Tadeusza i Michał Kryński – Carbon Michał Kryński

// Wojciech Cichy – Instytut Technologii Drewna w Poznaniu i Wiesław Ciura – Wirex

Uczestnicy III Forum Pelletu z dużym zaciekawieniem wysłuchali także prezentacji dotyczącej rynku włoskiego, której dokonał Raul Barbieri, dyrektor generalny targów Progetto Fuoco, największych targów branży pelletowej na świecie. Mówił o tym, że wartość obrotów tego rynku to ok. 5 mld euro.

Ma on tendencję wzrostową, ale wzrosty są spowolnione przede wszystkim przez wysoką stawkę VAT. 26

// Maciej Stróżyński – Bühler Polska

Low Temperature Belt Dryer BTU RecuDry ® with heat recoverysuszarnie system taśmowe BTU, Niskotemperaturowe z systemem odzysku ciepła RecuDry®

Energy savingenergii 35 – 35 55 -% Oszczędność 55%

drying technology Stela Laxhuber GmbH Laxhuberplatz 1 D - 84323 Massing T: +49 8724 899-0 E-Mail: sales@stela.de www.stela.de

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018 28

// W panelu dyskusyjnym rozmawiano m.in. o polskim rynku pelletu i realizacji oczekiwań klienta detalicznego

// Adam Sarnaszek – Polska Rada Pelletu

// Bo Jonsson – Comasa

// Marcin Winiarczyk i Paweł Zielonka

// Marcin Przybysz i Bogdan Brak - Maximer

temat numeru Jak podkreślali goście Forum w rozmowach kuluarowych, także nasz rodzimy rynek rozwijałby się dynamiczniej, gdyby VAT był niższy. Na szczęście pellet w Polsce nie boryka się z kolejnym włoskim problemem, jakim jest zła prasa.

– Media twierdzą, że pellet jest złym paliwem, że zanieczyszcza powietrze. Nasze stowarzyszenie zadaje kłam tym twierdzeniom, ale walka jest naprawdę trudna – mówił Raul Barbieri. Dodał też, że potencjał rynku włoskiego rośnie w związku z realizowaną także tam wymianą starych urządzeń grzewczych na

// Adam Nocoń – Budmet Nocoń i Beata Klimczak – Magazyn Biomasa

nowoczesne. Sytuacja przypomina więc dobrze nam znaną z własnego podwórka. Za problem w dotarciu do odbiorcy finalnego uznał też duże rozproszenie dystrybucji pelletu, ale podkreślił, że to wciąż atrakcyjny rynek dla polskich producentów. Wielu z nich, obecnych zresztą na sali, uczestniczy w Progetto Fuoco, w których to targach prezentowało się ostatnio 180 firm, a odwiedziło je ok. 70 tys. gości.

NR 6 (46) czerwiec 2018 30

Głównym tematem kolejnej sesji III Forum Pelletu był surowiec. Otworzył ją Dawid Jakubowski z Biomasa Partner Group, analizując rynek. Paweł Jarzębowski z firmy Cedrus mówił o przygotowaniu REKLAMA

// Maciej Kosiński – wiceprezes zarządu Biomass Media Group i Maciej Roik – prezes zarządu Biomas Media Group, wydawca Magazynu Biomasa

TEKNIKA S.A. WARSZAWA ul. Ruczaj 98, 02-997 Warszawa tel./fax. +48 22 858 34 21 +48 22 742 20 75 info@teknika.pl

TEKNIKA S.A. GORLICE ul. Krakowska 42, 38-30 Gorlice tel. +48 18 353 06 69 fax. +48 18 353 51 48 gorlice@teknika.pl

temat numeru

// Andrzej Kostyk – Toscanapellet Poland i Szymon Słomczyński – Power Pellet

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Grzegorz Kowalski – Biuro Usług Technicznych i Handlu

// Roman Gowin i Dariusz Miloch – Sylvadrewno

// Bartłomiej Fryłow – Teknika

surowca w procesie produkcji. Wskazywał na nowoczesne rozwiązania, wspominając m.in. o opracowanych przez firmę suszarniach reaktorowych i hybrydowych łączących suszarnie bębnowe lub taśmowe z reaktorową. O roli dostępności surowca mówił także Roman Gowin z Sylva Drewno. Nowy sposób na zagospodarowanie surowca gorszej jakości, czyli toryfikację, przedstawiła Anna Rozkosz z DAK GPS. Wojciech Cichy z Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu podjął i omówił temat definicji biomasy 32

// Adam Łada – Bio-Technik Adam Łada

temat numeru REKLAMA

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Robert Steinger – Rematec

// Rafał Węcek – Barlinek i Robert Steinger – Rematec

// Anneli Peterson – AS Graanul Invest

33

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Giorgio Pavan – Secom oraz Anna Klimow i Antonio Toso – VAI

oraz różnych form biopaliw stałych występujących w polskich aktach prawnych i normalizacyjnych.

Przy tym temacie głos zabrał Ludwik Olczyk z Tartak „Olczyk”, który przypomniał, że od dłuższego czasu, praktycznie już od 20 lat, zabiera głos na różnych spotkaniach, bo bulwersuje go, że trocina, kora i zrębka są zdefiniowane jako odpad. – Odpad to jest to, za co trzeba zapłacić komuś, by go zutylizował.

Natomiast zrębka, trocina i kora są dzisiaj surowcami, których brakuje na rynku – podkreślał Ludwik Olczyk. – Dam porównanie – gdy wydobywamy węgiel i z tego węgla wykorzystujemy kostkę, orzech, // Michał Bizon i Marcin Wojtowicz – Wasmar REKLAMA

34

miał, a nawet muł, to żaden z tych produktów nie

PRE

... dla całego świata peletyzacji Zapotrzebowanie na pelet z drewna oraz odnawialnej biomasy nieustannie wzrasta, a jego produkcja nabiera coraz większej wagi, ze względu na ochronę środowiska. Jest to idealna alternatywa dla konwencjonalnych paliw.

SALMATEC dostarcza urządzenia dla produkcji takiego peletu, na podstawie zdobytego w ciągu ponad 40 lat pracy doświadczenia oraz posiadanego know-how.

FAB URZ RYKAC JA ĄDZ EŃ

KLA URZ SYCZN E ĄDZ ENI A

SALMATEC gwarantuje dostawę z jednego źródła zarówno koncepcji budowy linii peletyzacji, skupiających się na indywidualnych potrzebach Klienta, jak również samych granulatorów oraz kompletnych linii peletyzacji, gwarantując także ich uruchomienie i doskonałą obsługę Klienta.

Również produkcja części zamiennych oraz zużywających się, dla granulatorów wszystkich marek na rynku, zapewniła Salmatec status wykwalifikowanego partnera w branży peletyzacji na całym świecie.

CZ ZAM ĘŚCI IEN NE

My dostarczamy rozwiązania ...

Nasz przedstawiciel w Polsce:

BIURO USŁUG TECHNICZNYCH I HANDLU Bahnhofstr. 15a · D - 21376 Salzhausen Fon +49(0)4172.9897- 0 Fax +49(0)4172.1394 info@salmatec.de www.salmatec.de

ul. Św. Rocha 19 k/1, 61-142 Poznań tel./fax.: 61 847 06 37 te.: 61 847 34 46 e-mail: butih@butih.pl www.butih.pl

temat numeru

// Sponsorzy i partnerzy III Forum Pelletu zostali uhonorowani dyplomami z podziękowaniami za współpracę

jest nazywany odpadem. Gdy wydobywamy ropę naftową, z której pozyskujemy benzyny i oleje, otrzymujemy także mazut i robimy asfalt, i w tym przypadku też nie mówi się o żadnym odpadzie. Dlaczegóż to ustawodawca w stosunku do zrębki i trociny chce ją nazwać jeszcze inaczej – produktem ubocznym?

NR 6 (46) czerwiec 2018

Ubocznym ona nie jest, bo do tartaku przychodzi surowiec i nie jest z niego wywożone nic jako odpad, a jeśli coś jest, to tylko to, co nie jest z drewna, inne odpady przemysłowe. Wszystko to, co związane jest

// Ludwik Olczyk – Tartak „Olczyk”

REKLAMA

Ludwik Olczyk

Świdno 1, 29-105 Krasocin +48 41 39 17 332, biuro@tartakolczyk.com.pl

Parametry techniczne: - surowiec: 100% trociny iglaste - średnica: 6 mm - wartość opałowa: powyżej 18,3 mJ/kg - wilgotność: ok. 5% - długość: 3,15 mm - zawartość popiołu: ok. 0,3% - gęstość nasypowa: 650 kg/m3

mOżLiwOść dOsTawY 36

Tartak „OLCZYK” od szeregu lat należy do najszybciej rozwijających się zakładów w branży drzewnej w Polsce. Jest niekwestionowanym liderem w produkcji tarcicy, więźby dachowej oraz innych wyrobów z drewna sosnowego, takich jak pale winogronowe, palisada toczona i granulat drzewny (pellet).

Blisko 35-letnie doświadczenie w przecieraniu drewna oraz przemyślane inwestycje pozwalają zrealizować praktycznie każde zlecenie według potrzeb i wymagań klienta.

Szczególny nacisk kładziemy na indywidualne podejście do każdego klienta, co pozwala nam wyjść naprzeciw jego potrzebom i wymaganiom. Dla nas najważniejsze jest zadowolenie klienta wynikające z profesjonalnej obsługi oraz oferowanie usług na miarę potrzeb. Dziękujemy wszystkim obecnym i przyszłym klientom Tartaku „OLCZYK” za zaufanie jakim nas obdarzyliście!

PELLET „OLCZYK” sprzedawany jest także w BIG-BAG’ ach po 1000 oraz 1200 kg.

PL 004

temat numeru

// Radosław Konstanty – ReSymbio

// Justyna Kostyk – Toscanapellet Poland

NR 6 (46) czerwiec 2018 // Stefano Zangheri – Paglierani // Maciej Roik – Magazyn Biomasa i Raul Barbieri – Progetto Fuoco

z drewnem, w moim zakładzie, jak i w całej Polsce, to produkt służący do dalszej produkcji. W mojej ocenie powinna być zmieniona PKD, by to wszystko, o czym tu mówię, nie było nazywane odpadem.

A przyszłość może być dla nas jeszcze gorsza, bo zmieniają się przepisy w zakresie ochrony środowiska w kontekście odpadów, więc wkrótce możemy mieć problem z przewożeniem i magazynowaniem – dodał Ludwik Olczyk.

Temat ten przewijał się także w rozmowach kuluarowych. // Kamil Kołodziesjski, Marek Werczyński i Maciej Stróżyński – Bühler Polska

38

– Jesteśmy branżą, która kupuje materiał od Lasów Państwowych i, jako producenci, przetwarzamy go,

Twój Partner w branży peletyzacji • technologia • produkcja urządzeń • instalacja • uruchomienie

www.rematec.org

• cały świat technologii dla surowców luzem • gotowe do pracy systemy peletyzacji w kontenerze • fabryki produkcji peletu pod klucz • młyny bijakowe dla mokrych i suchych surowców • systemy rozładunku surowca z samochodów

...Twoje wymagania, to dla nas wyzwanie !

Rematec GmbH & Co. KG Poststrasse 10 84378 Dietersburg/ Germany Tel: +49 8726 960 30 info@rematec.org

Biuro Usług Technicznych i Handlu ul. Św. Rocha 19 k/1 61-142 Poznań tel./fax.: 0048 61 847 06 37 tel.: 0048 61 847 34 46

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Łukasz Jawor i Jacek Dziadosz – Eko Biomasa oraz Paweł Jarzębowski – Cedrus

sortujemy, dzieląc na korę, materiał po obróbce mechanicznej i ten, który po obróbce pozostaje w innej formie. Dlatego nie można mówić, że trocina z procesu obróbki jest innej jakości niż ten kawałek wyfrezowanego drewna w jakiejkolwiek innej postaci – komentował Rafał Węcek z Barlinka. – My po

// Anna Tarnawska – SGS

40

// Anna Rozkosz – DAK GPS

REKLAMA

P. P W. .W“. B“uBdumd emt e” t ”

Dariusz Nocoń, Adam Nocoń Dariusz Nocoń, Adam Nocoń ul.PStaszica ul.

Staszica .W . 171 “ B171u d m e t ” 41-250 Czeladź 41-250 CzeladźAdam Nocoń Dariusz Nocoń, ul. Staszica 171 tel.: +48+48 32 265 17 02 tel.: 32 265 17 02 41-250 Czeladź fax.:fax.: +48+48 32 265 87 12 32 265 87 12 tel.: +48 32 265 17 02 e-mail: budmet@budmetnocon.pl e-mail: budmet@budmetnocon.pl fax.: +48 32 265 87 12

Członek i założyciel Członek i założyciel Polskiej Rady Pelletu Polskiej Rady Pelletu Członek i założyciel Polskiej Rady Pelletu

e-mail: budmet@budmetnocon.pl

www.budmetnocon.pl www.budmetnocon.pl www.budmetnocon.pl FOREST FOREST sprawność >96% FOREST sprawność >96%

sprawność >96%

Ekologiczne Ekologiczneurządzenia urządzeniagrzewcze grzewcze Ekologiczne urządzenia grzewcze REKLAMA

+48 52 397 20 46, kom. 662 211 532 office@compte-fortech.pl

OD

O

LAT

LA

Producent kotłów www.compte-fortech.eu

temat numeru

NR 6 (46) czerwiec 2018

// Damian Bernaciak – EcoPowerPlant/MARTYNA, Damian Opala – Gekon, Patrycja Wojnar – Sup-Fol

// Tobias Latein – Stela Laxhuber drying technology i Bernd Petersen – Salmatec

prostu sortujemy ten kawałek drewna na produkty w postaci trociny, kory, zrębki i inne. Trudno mówić tutaj, że ustawa, o której branża żywo dyskutuje, jest źle sformułowana, bo to nie są odpady. Forma // Paweł Jagła – Stabos

42

utylizacji odpadów wiąże producenta i każdego, kto

temat numeru ten odpad otrzymuje, w skomplikowane procedury przewożenia, składowania i przetwórstwa tego odpadu, co już jest dużym kłopotem. Mocno podkreślamy, że to, na czym my pracujemy, to nie jest odpad, a konfekcjonowany produkt w postaci kory czy zrębki. Wystarczy się zastanowić – czy w sklepach budowlanych, sprzedając korę, sprzedajemy odpady?

Nie. Trocina w sklepach zoologicznych też nie jest odpadem. Myślę, że pojęcie odpadu w stosunku do różnych surowców drzewnych, z których produkowany jest pellet, wymaga sprostowania.

Trzecia sesja Forum pelletu poświęcona była biznesowi i technologiom. Także i tu nie zabrakło gości z zagranicy. Bernd Petersen z Salmatec zaprezentował linie do produkcji pelletu. Tobias Latein, reprezentujący Stela Laxhuber, mówił o energooszczędnych suszarniach taśmowych do trociny. Państwo Genowefa Kowalska z firmy Butih oraz Stefano Zangheri z firmy Paglieriani w swoim wspólnym wystąpieniu NR 6 (46) czerwiec 2018

skupili się na omówieniu po krótce przyczyny problemów, z jakimi borykają się fabryki pelletu.

– Trzy spośród czterech największych zakładów, // Witold Niedzielski – Energo-Biomasa

producentów pelletu, to realizacje mojej firmy

REKLAMA

SYLVADREWNO Producent pelletu drzewnego SYLVA Sp. z o.o ul. Kościerska 2 83-441 Wiele k./Kościerzyna tel. 58 687 38 26, fax 58 687 34 86 kom. 601 637 048 e-mail: roman.gowin@sylvadrewno.com

7A247

Pellet –źródło naturalnej energii odnawialnej 44

temat numeru – podkreślała G. Kowalska i zaznaczała, że „nawet najlepsze maszyny nic nie zrobią bez automatyki”.

– Fabryki muszą pracować bez zakłóceń, bez problemów i być energooszczędne – dodała, wskazując także, że od lat współpracuje ze sprawdzonymi i rzetelnymi firmami rodzinnymi, bo dla nich zadowolenie klienta znaczy być… albo nie być na rynku.

Kolejny prelegent, Maciej Stróżyński z firmy Bühler Polska, zaprezentował ofertę z zakresu matryc i rolek do granulatorów i pras pelletowych. O nowościach w trendach opakowaniowych, także w stosunku do worków na pellet, mówiła Patrycja Wojnar z SUP-FOL. – Opakowanie ma coraz większe znaczenie w sprzedaży pelletu. Coraz częściej pellet zaczyna gościć w marketach, składach budowlanych, gdzie jest dostępny dla klientów detalicznych. O ile klienci hurtowi są bardzo świadomi przełożenia parametrów pelletu na jego eksploatację, na koszoczami” – mówiła Patrycja Wojnar. – Dla większości osób tak naprawdę w każdym worku znajduje się to

// Bernd Petersen – Salmatec i Genowefa Kowalska Biuro Usług Technicznych i Handlu

samo – granulat ze sprasowanej trociny. Przeciętny klient nie analizuje przed zakupem np. jaką wartość kaloryczną ma dany pellet – dopiero gdy ten produkt wypróbuje i będzie zadowolony – wróci po niego i poleci innym. Opakowanie ma więc za zadanie przede wszystkim nakłonić klienta do wypróbowania produktu po raz pierwszy, ale też uczynić go

NR 6 (46) czerwiec 2018

ty, na wydajność, o tyle klient detaliczny „kupuje

rozpoznawalnym. To, co w tym momencie zauważa się w trendach opakowaniowych, to prostota, minimalizm. W dobie przeładowania informacjami, zarzucenia konsumentów obrazami, teksturami, zdobieniami – wieloma bodźcami – szukamy czegoś prostego, czytelnego. Minimalizm, jasne tła, duże napisy i wszelkie odcienie zieleni to jest to, co na pewno zawsze się sprawdzi i zostanie dostrzeżone

// Magdalena Rosiak i Jacek Sompoliński – Biomasa Partner Group

przez klientów.

W rozmowach kuluarowych rozmawiano również o rynku kotłów – nierozerwalnie związanym z rynkiem pelletu.

– W moim odczuciu rynek kotłów będzie dynamicznie wzrastał przez najbliższe dwa lata z racji między innymi rządowych dotacji – podkreślał Adam Nocoń z firmy Budmet Nocoń.

– Urzędy gmin i miast będą starały się wykorzystać unijne pieniądze, żeby ograniczyć niską emisję, wymieniając stare kotły, których już nie

// Witold Karwan – Bioeko Osnowo

45

temat numeru

FABRYKA PELLETU OD A DO Z – praktyczne warsztaty Celem warsztatów będzie z jednej strony po-

możemy nawet produkować, na nowoczesne kotły klasy 5., a w najbliższym czasie na kotły Ecodesign. Wszystko to spowoduje po pierwsze rozwój branży kotlarskiej certyfikowanej (to jest dla tej grupy producentów bardzo ważne), a po drugie – polepszenie jakości życia.

Pierwszy dzień III Forum Pelletu zakończyły

kazanie, jak skalkulować i rozpocząć budowę

wystąpienia Adama Sarnaszka z Biocotrol, który

zakładu granulacji, z drugiej jak zoptymalizować

wskazał przykłady oszustw, na jakie firma na-

pracę istniejącej fabryki.

tknęła się w internecie, i uczulił zebranych na

Podczas szkolenia, zostaną omówione m.in.: – wybór technologii do pelletowania i optymalizacja pracy linii do granulacji, – wielkość zakładu a jakość i ilość surowca, – prawidłowe zabezpieczenie surowca, – wybór suszarni – przegląd technologii ze wskazaniem kiedy z jakiej skorzystać,

podobne nieuczciwe wydarzenia. Fałszywe świadectwa, wykreowane logotypy certyfikacyjne i inne zachowania łamiących prawo osób i firm na rynku sprzedażowym to niepokojące zjawisko, z którym walczy m.in. Polska Rada Pelletu. O tym, co oznacza RODO dla przedsiębiorcy, mówił Radosław Konstanty z ReSymbio, uczulając przedsiębiorców, że jego wprowadzenie jest ich obowiązkiem.

Ostatnim punktem spotkania branży w Gdańsku

NR 6 (46) czerwiec 2018

– błędy najczęściej popełniane podczas produkcji,

był panel dyskusyjny dotyczący klienta indywi-

– certyfikacja a jakość i sprzedaż pelletu,

dualnego, który jest świadomy i poszukuje na

– możliwości zbytu – rynek polski czy zagra-

rynku pelletu dobrej jakości, a od jego producen-

niczny?

Podczas warsztatów będzie istniała możliwość indywidualnej konsultacji z przedstawicielami firm technologicznych.

Termin: Wrzesień 2018

ta wymaga wiarygodności. Nawiązaniu nowych i zacieśnieniu dotychczasowych kontaktów służyła sesja networkingowa.

W drugim dniu III Forum Pelletu odbyły się warsztaty marketingowe, które poprowadził Filip Nocny.

Podpowiadał przedsiębiorcom, jak budować własną markę, pozycjonować produkt i korzystać z copywritingu. Kolejne spotkanie branży pelletu za rok,

Miejsce: Poznań

ale wydawca „Magazynu Biomasa” i organizator Fo-

Dodatkowe informacje:

rum Pelletu już teraz zapraszają Państwa do współ-

m.kosinski@magazynbiomasa.pl

tworzenia z nami kolejnych wydań naszego pisma.

Beata Klimczak

+48 792-122-038

zdjęcia Janusz Świdurski

REKLAMA

Deszczowany, nie mieszany! … to sedno naszych innowacyjnych i unikalnych biogazowni Opatentowany system deszczujący BEZ mieszadeł i zbiornika na biomasę, odpowiedni dla szerokiego spektrum substratów.

KORZYŚCI NASZEGO SYSTEMU: Płynny substrat jest pobierany systemem pomp z dna fermentora i deszczowany dyszami na powierzchnię.

Technologia poza zbiornikiem – wysoki poziom bezpieczeństwa, niskie koszty konserwacji Maksymalne zróżnicowanie substratu – robimy gaz ze wszystkiego, od 100 % gnojowicy po obornik stały, bez zbiornika na biomasę

Niskie zużycie energii – dzięki naszemu wyjątkowemu systemowi deszczowania zużycie energii jest niższe, niż przy systemach mieszadeł Sauter Biogas GmbH Am Berg 1 01665 Klipphausen

46

Tel: + 49 351 658 774 0 Fax: +49 351 658 774 14 info@sauter-biogas.de www.sauter-biogas.de

Materiał Promocyjny

Oferta sprzedaży nieruchomości pod fabrykę pelletu lub brykietu

Przydział mocy – 600 kW: Nieruchomość posiada

napędowego oraz agregat prądotwórczy). Obiekt po

nową sieć energetyczną zasilaną z własnej stacji

remoncie.

rozdzielczej o mocy 600 kW, spełnia wszelkie

Magazyn 3: Jednokondygnacyjny murowany, uzbro-

wymogi przepisów ochrony ppoż. (dla potrzeb

jony w instalację elektryczną, wykorzystywany

składowania słomy), ma własne ujęcie wody,

jako magazyn do słomy. Powierzchnia użytkowa –

hydrofornię oraz posiada własny zbiornik ppoż.

995,04 m2. Obiekt po remoncie.

o pojemności 300 m3 zasilający wewnętrzną

Hydrofornia: Powierzchnia użytkowa – 23,00 m2.

instalację hydrantową. Wewnętrzna komunikacja

Obiekt po remoncie.

opiera się na betonowych i asfaltowych drogach.

Kontener stacji transformatorowej: Urządzenie

Budynek produkcyjno-biurowy: Dwukondygnacyjny

o mocy 600 Kw zostało zainstalowane w 2008 roku,

murowany, uzbrojony w instalacje: elektryczną, wodno

w pełni sprawne.

-kanalizacyjną, centralne ogrzewanie. Jego powierzchnia

Wiata stalowa: Powierzchnia użytkowa wiaty to

użytkowa to 1027 m (w tym część biurowo-socjalna –

352,75 m2. Całość przybudowana do budynku produk-

329,37 m2). Parter dzieli się na część produkcyjną oraz

cyjno-biurowego. Układ konstrukcyjny: słupowo-ryglo-

biurowo-socjalną. Na piętrze znajdują się cztery pokoje

wy, jednonawowy. Dach i ściany szczytowe są wyko-

gościnne z łazienkami, sala konferencyjna, kuchnia,

nane z blachy trapezowej. Budynek został zbudowany

toaleta. Do obiektu jest dobudowana wiata stalowa na

w 2009 roku, jego stan techniczny jest bardzo dobry.

2

maszyny produkcyjne. Obiekt po remoncie.

Magazyn 1: Jednokondygnacyjny murowany, uzbrojony w instalację elektryczną, wykorzystywany jako magazyn techniczny. Powierzchnia użytkowa – 436,00 m2. Obiekt po remoncie.

Magazyn 2: Jednokondygnacyjny murowany, uzbrojony w instalację elektryczną, wykorzystywany jako magazyn paliw (znajduje się w nim dystrybutor oleju

NR 6 (46) czerwiec 2018

Spółka Carbo Holding oferuje nieruchomość o powierzchni 3,3 ha znajdującą się w Przybysławiu Starym (woj. zachodniopomorskie).

Nieruchomość była do tej pory wykorzystywana jako zakład produkcji brykietu agro.

W 2012 roku spółka na oferowanym terenie uzyskała pozwolenie na budowę biogazowni rolniczej o mocy 1300 kW. Od realizacji projektu odstąpiono.

Kontakt w sprawie sprzedaży: Wiesław Wolny, tel. 606 625 095; e-mail: w.wolny@carboholding.pl 47

biomasa agro

Rolnictwo energetyczne wielką szansą energetyki i środowiska

NR 6 (46) czerwiec 2018

O rolnictwie energetycznym mówi się coraz więcej, szerzej i odważniej: że powinno być ważnym elementem polskiego sektora rolnego, że jest potrzebne dla ekonomicznej stabilizacji polskiego rolnictwa, że może poważnie wpłynąć na ukształtowanie się pozycji polskiej wsi w całokształcie gospodarki narodowej.

O

pinie te, nierozerwalnie związane z polityką

Rybnik, Wodzisław Śląski, Opoczno, Sucha Beskidz-

środowiskową i energetyką, są uzasadnione

ka, Godów. Niedaleko za nimi w kolejnej dwunastce

szczególnie w sytuacji, kiedy polskie społeczeństwo

Kraków, Skawina, Nowy Sącz, Niepołomice, Tuchów,

obserwuje działania władz przez pryzmat niecieka-

Knurów, Zabrze, Katowice, Wadowice, Nowa Ruda,

wych informacji na temat roli naszego kraju w ca-

Gliwice, przeplecione trzema miejscowościami

łokształcie światowych działań na rzecz ochrony

w Bułgarii. W Polsce 19 mln mieszkańców ogrzewa

środowiska i modernizacji krajowej energetyki.

zimą domy węglem, a 80 proc. wszystkich unijnych gospodarstw domowych używających węgla znajduje

48

Druzgocące informacje

się w Polsce. To nie wszystko. Średni wiek samocho-

23 kwietnia „The New York Times” opublikował

dów jeżdżących po polskich drogach to 13 lat; w mo-

artykuł Marca Santory pt.: „Pokryte smogiem polskie

toryzacji to późne średniowiecze, biorąc pod uwagę

miasta najbardziej zanieczyszczonymi miastami

poziom emisji spalin. To jednak nie przeraża nikogo.

w Europie”. Autor w tekście podkreśla, że tytułowy

Premier Morawiecki z jednej strony zapowiedział, że

stan rzeczy to efekt naszej narodowej miłości do

na walkę ze smogiem rząd przeznaczy do 2028 roku

węgla i wieloletniej niechęci do tworzenia alternatyw-

8,8 mld dolarów, z drugiej poinformował o stworzeniu

nych, ekologicznych źródeł energii. To efekt wielolet-

na Śląsku dwóch nowych kopalń.

niej obojętności na pogarszanie się stanu środowiska

Europejska Agencja Środowiska i Światowa Organi-

w wyniku opalania domów węglem. Na liście 50

zacja Zdrowia alarmują, jak pokazuje raport EAŚ, że

unijnych miast z największym natężeniem pyłów

ponad 48 tys. zgonów w Polsce przypisuje się tylko

w powietrzu aż 33 znajdują się w Polsce. W pierwszej

i wyłącznie pyłowi PM 2,5 – temu bardzo drobnemu

ósemce siedem to miasta Polskie. Najbardziej zanie-

pyłowi, który penetruje dolne partie naszego układu

czyszczone są Żywiec i Pszczyna zajmujące pierwsze

oddechowego i przenika do układu krążenia. To gene-

i drugie miejsce, a od czwartego (trzeci jest bułgar-

ruje szereg różnego rodzaju chorób (dr hab. Artur Ba-

ski Dymitrowgrad) do ósmego kolejno plasują się:

dyda. Środowiskowe Uwarunkowania Zdrowia, http://

biomasa agro www.tvn24.pl). 62 proc. polskich przedszkoli znajduje

kolejnym liczeniu w przedostatniej rundzie zawodnik

się na terenach silnie zanieczyszczonych.

po knockdownie chce sprawiać wrażenie, że jest

W świetle tych bezspornych faktów, których decy-

w stanie walczyć dalej, choć sam wie najlepiej, że jest

denci wszystkich rządzących partii nie chcieli i nadal

to tylko jego imaginacja, a w rzeczywistości są to już

nie chcą zauważyć i im przeciwdziałać, nie należy

tylko tej walki pozory. Przywrócenie do łask energe-

się dziwić, że Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, iż

tyki słonecznej i częściowo wiatrowej nie rozwiązuje

w latach 2007–2015 Polska naruszyła przepisy doty-

i z pewnością nie rozwiąże sprawy, zaś chroniczny

czące jakości powietrza, stale przekraczając wartości

brak zainteresowania energetyką biogazową w świetle

zanieczyszczeń.

jej ogromnego potencjału wskazuje na niekompeten-

Mimo to, polski apetyt na węgiel nie maleje, wprost

cję lub, co nie daj Boże, świadomą działalność mającą

przeciwnie, importować go zaczynamy nawet z USA.

na celu destabilizację polskiego sektora energetycz-

W świetle nowego rankingu Eurostatu, lokującego

nego.

Polskę pod względem zanieczyszczenia powietrza na

Wszystkie niedostatki w zakresie zagrożeń środowi-

50. miejscu w świecie, a na 28. (OSTATNIM!) w Unii

skowych (co pokazaliśmy na wstępie artykułu) oraz

Europejskiej, tragikomicznie wyglądają działania

energetycznych (wielu specjalistów mówi o grożą-

naszego rządu w sprawie poprawy tej katastrofalnej

cych nam w bliskiej już przyszłości blackoutach)

sytuacji.

wynikają z niekompetencji decydentów, którzy te

Proste wyjście z niewesołej sytuacji

metę, nie widząc ekonomicznych i społecznych efek-

W poszukiwaniu rozwiązań tej bardzo niekorzystnej

tów dalekosiężnych. Ta krótkowzroczność w wielu

sytuacji, w jakiej znalazła się Polska, nie trzeba sięgać

wypadkach wynika z braku wyobraźni lub chęci

ani po kosztowne, ani zagraniczne rozwiązania. Mamy

wyniesienia korzyści nierzadko politycznych tylko

je na wyciągnięcie ręki u nas w kraju, tym bardziej że

na dziś. Niedawno z ust członka zarządu jednego

rozwiązanie to jest znane od lat, od lat też sygnali-

z województw usłyszeliśmy zdanie, że po co finanso-

zujemy, monitujemy i domagamy się, aby je wprowa-

wać jednomegawatową bioelektrownię, skoro za te

dzić do realizacji. Tym rozwiązaniem są odnawialne

pieniądze można zainstalować na dachach domów

źródła energetyczne, których skorelowany rozwój

kilkuset rolników panele fotowoltaiczne i zyskać

może, a w zasadzie mógłby już dawno rozwiązać

kilkuset nowych wyborców.

wiele problemów natury energetycznej, środowisko-

Nie mamy nic przeciwko energetyce słonecznej

wej i rolniczej. Choć z pozoru może się to wydawać

i wiatrowej, ba, gorąco ich rozwój popieramy. Ale nie

wielu osobom (szczególnie decydentom) śmiesz-

wolno zapominać o energetyce biogazowej, która

ne, to w rzeczywistości takim z pewnością nie jest.

sama w sobie jest bardziej opłacalna, efektywna,

A wystarczyłoby zamienić opałowy węgiel na energię

a przede wszystkim angażuje zdecydowanie szerszy

elektryczną i gaz. Najnowsze działania rządu w tym

krąg współpracowników. Klasyczny układ perso-

względzie przypominają walkę bokserską, w której po

nalny bioelektrowni o mocy elektrycznej 1 MW,

NR 6 (46) czerwiec 2018

poważne problemu chcą rozwiązywać na krótką

REKLAMA

49

biomasa agro to 4–6 pracowników zatrudnionych bezpośrednio

czasu jednoznacznie wypowiedział się na ten temat

w obiekcie i ok. 50–75 rolników, kilkunastu do kilku-

prof. Mariusz Matyka z Instytutu Uprawy, Nawo-

dziesięciu producentów urządzeń i innych niezbęd-

żenia i Gleboznawstwa PIB, twierdząc, że 2 mln ha,

nych osób gwarantujących, że bioelektrownia czy

które możemy bez jakichkolwiek obaw przeznaczyć

biogazownia będzie efektywnie pracowała. I to muszą

pod uprawę roślin energetycznych, może być zwięk-

wszystkie władze – i ta obecna, i kolejne – sobie bez-

szone jeszcze o minimum 10 proc. powierzchni.

względnie uświadomić.

W roku 2013 Andrzej Rubczyński, Aleksandra Teper i Paweł Małyska z PGNiG Termika w miesięczniku

NR 6 (46) czerwiec 2018 50

Rolnictwo energetyczne

„Czysta Energia” (nr 6/2013) w materiale „Plantacje

Bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju nie za-

roślin energetycznych – korzyści dla gospodarki

leży od iluś tam wielkich molochów energetycznych

i energetyki” stwierdzili: „W Polsce posiadamy prawie

typu Bełchatów, Połaniec, Opole, Konin, Kozienice

2 miliony hektarów gruntów o niższej przydatności

czy Nowe Czarnowo, które w przypadku jakiego-

produkcyjnej, które rolnictwo – po zaspokojeniu

kolwiek konfliktu zbrojnego wrogie wojska zneu-

potrzeb żywnościowych – mogłoby przeznaczyć na

tralizują (by nie używać słowa „zlikwidują”) w ciągu

alternatywne cele, np. energetyczne”.

pierwszych dwóch godzin działań. Bezpieczeństwo

Co to znaczy w praktyce? To ok. 13,5 mld m3 czystego

energetyczne kraju zagwarantują lokalne rozproszo-

biometanu, równoważnego gazowi ziemnemu E50, to

ne źródła energetyczne, których kilka tysięcy będzie

ok. 400–500 tys. nowych miejsc pracy bezpośrednio

dla wroga zdecydowanie trudniejszym, by nie rzec

w rolnictwie, jak i w całym produkcyjno-zaopatrze-

nieosiągalnym celem. Te rozproszone źródła ener-

niowo-logistycznym zapleczu energetyki biogazowej.

getyczne to farmy wiatrowe, farmy fotowoltaiczne,

To w przełożeniu na język praktyczny równoważnik

a przede wszystkim, pracujące bez względu na pogo-

całego rocznego importu gazu ziemnego z Rosji (zain-

dę bioelektrownie i biogazownie, produkujące ener-

stalowany w polskich biogazowniach) i dodatkowo ok.

gię elektryczną bez przerwy przez 365 dni w roku.

5000 MW mocy elektrycznej zainstalowanych w bio-

To właśnie one, oparte o doskonale przygotowane

elektrowniach (to prawie całkowita moc elektrowni

zaplecze surowcowe w postaci rolnictwa energetycz-

w Bełchatowie lub ponad trzy Opola, ponad dwa i pół

nego, a nie energetyczne giganty, decydować będą

Połańca czy niecałe dwie elektrownie Kozienice). Czy

o zaspokojeniu potrzeb energetycznych ludności

warto się o to bić? Jesteśmy przekonani, że tak, bo

i przemysłu w najbardziej newralgicznych mo-

wystarczy przejechać się w pogodny dzień w pobliże

mentach w czasie konfliktów zbrojnych, ale przede

tych obiektów, które szczycą się najnowocześniej-

wszystkim w czasie pokoju. Pisaliśmy już wielo-

szymi urządzeniami ochronnymi, a odpowiedź na

krotnie o ogromnym zasobie surowcowym, jakim

pytanie czy warto, zobaczymy sami na bezchmurnym

rolnictwo energetyczne w Polsce może dysponować.

niebie, a dodatkowo jeszcze poczujemy.

Prowadziliśmy wielogodzinne dysputy z przedstawi-

Co należy zrobić, aby naprawić nawet w nieznacz-

cielami Ministerstwa Rolnictwa na temat areału, jaki

nym stopniu sytuację? Odpowiedź jest oczywista,

rolnictwu energetycznemu można zadysponować.

choć bolesna dla propagatorów energetyki węglowej,

I choć nie uzyskaliśmy konsensusu, to bardzo zbli-

pokazujących jej rzekome korzyści ekonomiczne i jej

żyliśmy się do proponowanej przez nas powierzchni

gloryfikowanie, wyłącznie poprzez pryzmat bieżą-

ok. 2 mln ha. Ministerstwo ewoluowało od 500 tys.

cych efektów krótkoterminowych i niedostrzeganie

ha w roku 2008 do 1,5 mln ha w czasie rozmów

całości w ujęciu perspektywicznych zysków długo-

w roku 2015. Po tym okresie temat przez „zarząd-

falowych i to nie tylko w obrębie samej energetyki,

ców” polskiego rolnictwa nie był już podejmowany.

ale i ochrony środowiska, aspektów społecznych, jak

Ale poparcie naszej tezy, którą nieprzerwanie głosi-

i strategicznych programów dla polskiego rolnictwa.

my od przełomu wieków, że taka powierzchnia nie

Zdrową i odpowiedzialną odpowiedzią na to pytanie

zagraża programowi żywieniowemu Polaków, uzy-

jest rolnictwo energetyczne z całokształtem powiązań

skaliśmy od wielu naukowców, zarówno zajmujących

i działań towarzyszących. Aby to jednak osiągnąć,

się rolnictwem, jak i polityką żywnościową. Swego

aby rolnictwo energetyczne w odpowiedni sposób

dowartościować i usankcjonować, musi być ono za-

otrzymuje je teraz górnictwo węglowe, bo w przeci-

uważone, uznane i uzbrojone w odpowiednie instru-

wieństwie do niego rolnictwo energetyczne po starcie

menty, by mogło w tej rolniczo-energetyczno-środowi-

stanie się samowystarczalne i zadowalająco docho-

skowej konfiguracji funkcjonować.

dowe, gdy w węgiel będziemy dalej ładować kolejne

Napisaliśmy na wstępie, że o rolnictwie energetycz-

miliardy złotych i tak już do końca wydobycia, chyba

nym mówi się coraz więcej, szerzej i odważniej. Szko-

że zamkniemy polskie kopalnie i będziemy kupowali

da tylko, że to mówienie odbywa się na konferencjach,

tani węgiel australijski czy amerykański.

sympozjach i kongresach. Brak tej mowy w gabine-

Wsparcie rolnictwa energetycznego w początkowym

tach decydentów, którzy tematu unikają, nie wiado-

okresie wymagać będzie pewnych działań admini-

mo, czy z niewiedzy, czy z obawy. Wiemy, że temat jest

stracyjnych, przede wszystkim prawnego usank-

trudny, ale policzmy sobie, o ile byłby bardziej przy-

cjonowania i branżowego osadzenia go w polskiej

swajalny, gdyby właściwe w tym temacie kroki podjęto

gospodarce rolnej tak samo jak sadownictwa, ogrod-

jakieś 25 lat temu i nie skąpiono pieniędzy na rozwój

nictwa czy warzywnictwa. Ze względu na potencjalny

energetyki biogazowej? Ile spraw mielibyśmy już za

areał zasiewów i nasadzeń, rolnictwo energetyczne

sobą? Jakże inaczej wyglądalibyśmy w oczach Europy

może na przestrzeni lat stać się hegemonem pol-

i świata w kategorii OZE? Jakże łatwiej byłoby takimi

skiego rolnictwa uprawowego i pod względem ilości

efektami przykryć inne „niedoróbki” ekonomiczne,

zatrudnionych pracowników przeskoczyć górnictwo

które od czasu do czasu wymykają się na światło

wydobywcze węgla z jego rozlicznymi i często szalo-

dzienne. Może zacznijmy zatem działać od dzisiaj?

nymi przywilejami. A dla rolnictwa energetycznego

Może stwórzmy wreszcie stałe i niezmienne warunki

przywilejów nie oczekujemy, z wyjątkiem wyżej opi-

do rozwoju energetyki biogazowej i jej naturalnego

sanego i drugiego. Do czasu funkcjonowania dopłat,

zaplecza, rolnictwa energetycznego! Może odważmy

mądrym i rozsądnym byłoby objęcie nimi szerokiego

się na przemyślany poważny start, aby za 25 lat nikt

spektrum roślin energetycznych przygotowywanych

nie zarzucał dalej, że byliśmy indolentami i jesteśmy

na wsi jako surowce dla energetyki biogazowej. I to

opóźnieni w stosunku do innych już o lat 50?

nie tak paranoicznie skonstruowanych jak kiedyś dopłaty do wierzby energetycznej czy kompromitują-

Potrzebna polityczna odwaga

ce polskich decydentów rolnych dopłaty do plantacji

Aby ziściły się oczekiwania wielu osób zajmujących

orzecha włoskiego.

się energetyką biogazową (i innymi segmentami

Te dwa aspekty zasadniczo wyczerpują oczekiwania

energii odnawialnej również), muszą zostać podjęte

plantatorów i właścicieli obecnych i przyszłych obiek-

jeszcze przed decyzjami ekonomicznymi określone

tów energetyki biogazowej. Bo to, o czym piszemy,

decyzje polityczne. Wymaga to politycznej odwagi, bo

to, o co kruszymy od lat kopie, to nie czcze mrzonki

decyzje te, aby mogły obowiązywać dłużej, niż jak to

czy wydumane widzimisię. To trzeźwe i konkretne

ma miejsce obecnie tylko przez kilka miesięcy, powin-

patrzenie w przyszłość, to wizja, która stwarza nadzie-

ny być decyzjami ponad podziałami. To muszą być

ję energetycznej i środowiskowej normalności oraz

decyzje strategiczne, silnie osadzone w polityce ener-

rolniczej stabilności. To szansa, że w jakiejś określonej

getycznej, polityce rolnej i polityce środowiskowej. To

przyszłości będziemy mogli powiedzieć (może nasze

muszą być decyzje politycznie dojrzałe, których nie

dzieci), że spełnione zostały w tym względzie nasze

zmieni żadna kolejna władza w myśl jakiś partykular-

nadzieje. Bo tym wszystkim, od których realizacja

nych politycznych kaprysów. I muszą to być decyzje,

tych nadziei zależy, dedykujemy słowa wypowiedziane

które będą wynikały z interesu Państwa i tworzącego

przez Hetmana Wielkiego Koronnego, Jana Zamoy-

to Państwo społeczeństwa, a nie jakiejś mniejszej czy

skiego: „Gdyby Rzeczpospolita zawiodła się w swych

większej grupy zawodowej czy grupy lobbującej okre-

nadziejach, wydałaby się w oczach świata nędzną,

ślone rozwiązania (np. górnictwo węglowe).

głupią i godną politowania”.

Rolnictwo energetyczne w krótkim czasie (oczywiście

Wojciech Łukaszek

równolegle do budowy obiektów silnej energetyki bio-

Marek Kurtyka

gazowej) powinno otrzymać wsparcie nie mniejsze niż

Aleksandra Krzywik

NR 6 (46) czerwiec 2018

biomasa agro

51

ODPADY

Jak efektywnie zagospodarować odpady?

Zasadniczym działaniem jest odpowiednia segregacja odpadów, która pozwala na recykling m.in. metali, tworzyw sztucznych, papieru czy szkła.

NR 6 (46) czerwiec 2018 52

P

onadto wiele badań wskazuje również na moż-

Odpady organiczne – kompostować czy

liwość efektywnego ich wykorzystania. Jednym

biogazować?

z proponowanych rozwiązań jest produkcja biome-

Znaczną część powstających odpadów stanowią

tanu w biogazowniach oraz paliwa RDF.

odpady biodegradowalne. Wśród tych odpadów wyróżnia się odpady powstające na skutek pielęgna-

Segregacja odpadów

cji terenów zielonych (trawy, gałęzie, liście), odpady

Ponowne wykorzystanie odpadów gromadzonych

kuchenne, niespożyta lub przeterminowana żywność.

na składowiskach możliwe jest przede wszystkim

Odpady te powstają zarówno w gospodarstwach do-

dzięki ich selektywnej zbiórce. Do jej prowadzenia

mowych, ale również w obiektach gastronomicznych

zobowiązani są mieszkańcy domów jednorodzinnych

czy na giełdach spożywczych. Ulegają one samoczyn-

oraz wspólnoty mieszkaniowe. Odpadami selektywnie

nemu rozkładowi zarówno w warunkach tlenowych,

zebranymi mogą być m.in.: papier, szkło, tworzywa

jak i beztlenowych, dlatego należy zadbać o ich

sztuczne oraz substancje biodegradowalne. Wobec

właściwe wykorzystanie. Odpady organiczne powsta-

czego, mówiąc o zagospodarowaniu odpadów, jedną

ją również w wielu procesach, których celem jest

z możliwości jest odzysk wybranych substratów pro-

produkcja żywności i jej przetwarzanie. Wytwarzane

wadzony w ramach recyklingu. Zużyte i odpowiednio

są one m.in. w przetwórniach owocowo-warzywnych,

segregowane tworzywa poddawane są rozdrobnieniu

mleczarniach czy gorzelniach.

na granulaty i dalej wykorzystywane do ponownego

Jedną z możliwości zagospodarowania odpadów

przetworzenia. Jednak każdy kolejny cykl odzysku

organicznych jest kompostowanie. Warto podkreślić,

materiału sprawia, że substrat traci swoją jakość

że w przypadku zastosowania tej technologii wobec

i ponownie powstały odpad wymaga ostatecznie od-

wydzielonych odpadów biodegradowalnych, w zwar-

powiedniego i bezpiecznego dla środowiska zagospo-

tych pryzmach dochodzi do powstawania bezpiecz-

darowania. Należy również podkreślić, że o ile metale,

nego nawozu naturalnego. Kompostowanie wiąże

papier, szkło i tworzywa sztuczne można poddać

się z powstawaniem odcieków, które są źródłem

recyklingowi, to odpady organiczne ze względu na

substancji organicznych i biogennych, dlatego też

szybko zachodzący proces biodegradacji należy

pryzmy te należy lokalizować na betonowych pły-

poddać wybranym procesom (fermentacja metanowa,

tach z możliwością spływu odcieków do szczelnych

kompostowanie) bez ich długotrwałego składowania.

zbiorników. Podczas tlenowego rozkładu substancji

organicznej powstają emisje gazowe, wśród których

zachodzącymi na składowisku. Produkcja bioenergii

należy wymienić gazy odorowe. Dochodzi również

w biogazowniach pozwala na efektywną utylizację

do produkcji gazów cieplarnianych (ditlenek węgla,

substancji organicznych, które stanowią odpad.

metan), ze względu na przerwy w dostarczaniu tlenu

Pozwala również na uzyskanie bezpiecznego nawozu

i powstawanie warunków anaerobowych w zbitych

w postaci pulpy pofermentacyjnej, która może być

pryzmach składających się z odpadów organicznych.

wykorzystywana przez lokalnych rolników.

Jednak zastosowanie tej technologii okazuje się

Powstanie biogazowni w gminie pozwoliłoby na bez-

w pełni bezpieczne dla środowiska dzięki zastoso-

pieczne zagospodarowanie odpadów oraz produkcję

waniu naturalnych biofiltrów (np. biowęgiel, trociny,

energii. Jednak należy podkreślić, iż wymaga to przede

kora), które wykazują wysoką skuteczność działania.

wszystkim ogromnej dyscypliny od strony mieszkań-

Proponuje się również wdrożenie innych działań

ców, ze względu na konieczność właściwego selekcjo-

właściwego zagospodarowania odpadów biodegra-

nowania odpadów. Jest to konieczne dla zachowania

dowalnych. Jedną z możliwości jest wykorzystywanie

stabilności procesu oraz utrzymania optymalnej wydaj-

ich w procesie fermentacji metanowej w biogazow-

ności utylizowanych odpadów. Budowa biogazowni ma-

niach. Proces ten zachodzi w warunkach beztleno-

jącej utylizować odpady organiczne wymaga również

wych, które są niezbędne do produkcji biometanu.

odpowiedniej logistyki, mającej na celu zapewnienie

Rozkład substancji organicznej odbywa się w za-

regularnych dostaw odpadów, m.in. w celu uniknięcia

mkniętych i szczelnych komorach fermentacyjnych,

ich rozkładu. Efektywność procesu fermentacji zależy

dlatego nie ma żadnego zagrożenia dla środowiska,

nie tylko od zapewnienia warunków beztlenowych, ale

które mogą występować na otwartych składowiskach

również odpowiedniej jakości substratów, mowa tu

biodegradowalnych substancji. Zagospodarowanie

w szczególności o wyeliminowaniu substancji inhibitu-

bioodpadów w procesie fermentacji metanowej chro-

jących proces, i jak wspomniano wcześniej, zachowaniu

ni środowisko przed niekontrolowanymi emisjami

jak najwyższej jakości wykorzystywanych odpadów.

reklama A5 stycz2017_Q_druk_Layout 1 2017-01-11 11:20 Page 1 REKLAMA

NR 6 (46) czerwiec 2018

ODPADY

Zakres mocy od 44 kWe do 2145 kWe

53

ODPADY

NR 6 (46) czerwiec 2018

Spalarnie odpadów czy produkcja paliwa RDF?

praktycznie znikoma. Ponadto popiół powstały

Powszechnie wykorzystywanym rozwiązaniem zago-

w wyniku współspalania paliw RDF stanowi składnik

spodarowania odpadów palnych jest utylizacja ener-

podczas produkcji klinkieru, dlatego też nie istnieje

getyczna w spalarniach. Zastosowanie tej technologii

problem z zagospodarowaniem powstających popio-

umożliwia przede wszystkim utylizację odpadów,

łów, który występuje w przypadku spalarni odpa-

które nie mogą być ponownie wykorzystane, ponie-

dów. Wykorzystanie tych paliw pozwala również na

waż recyklingowi poddawane są czyste i jednorodne

skuteczne zmniejszanie ilości zalegających odpadów

substraty. Mimo że spalenie odpadów pozwala na

na składowiskach.

zmniejszenie objętości odpadów od 80 do 95 proc.,

Produkcja paliwa RDF wymaga, aby wykorzystywane

to warto podkreślić, że zastosowanie tej technologii

surowce poddane zostały segregacji w celu wyklu-

wiąże się z wysokimi emisjami zanieczyszczeń. Wo-

czenia materiałów niepalnych (usunięcie elementów

bec czego koniecznym jest, aby powstające spaliny

metalowych). Następnie surowiec poddany zostaje

w procesie spalania zostały oczyszczone w specjal-

odpowiedniemu rozdrobnieniu. Należy również

nym, wielostopniowym systemie filtracji.

zadbać o czystość przetwarzanego materiału. Paliwa

Trudne do zagospodarowania odpady (np. meble,

produkowane z kilku rodzajów odpadów powinny

styropian, opony) można wykorzystać do produkcji

cechować się dobrą homogenicznością. RDF musi

paliwa RDF (Refuse Derived Fuel). Paliwo to powsta-

charakteryzować się jednorodnością w całej masie,

je z odzysku odpadów posiadających wysoką wartość

nie mogą występować zanieczyszczenia przekracza-

opałową, wśród których należy wymienić papier,

jące wymaganą granulację.

tworzywa sztuczne, tekstylia, drewno, frakcje mine-

Wyżej przedstawione rozwiązania wskazują

ralne oraz materiały kompozytowe. W Polsce paliwa

efektywne możliwości dalszego zagospodarowania

te z powodzeniem wykorzystywane są jako źródło

odpadów organicznych i palnych, które powstają

ciepła w cementowniach, jednak zbyt mała liczba

w coraz większych ilościach. Należy jednak pod-

instalacji produkujących RDF sprawia, że znacz-

kreślić, iż przedstawione technologie wymagają

na część tego paliwa sprowadzana jest z Niemiec.

kosztownych inwestycji związanych m.in. z budo-

Paliwo RDF z powodzeniem wykorzystane może być

wą biogazowni, czy właściwym przygotowaniem

również w elektrowniach w celu produkcji energii

spalarni. Jednakże wdrożenie tych rozwiązań

elektrycznej lub cieplnej, jednak takie zastosowanie

pozwala przede wszystkim na ochronę środowiska.

w Polsce jest mało popularne.

Zastosowanie przedstawionych technologii prze-

RDF to nie tylko wysokokaloryczny nośnik energii,

twarzania odpadów pozwala również na produkcję

ale też znacznie bardziej korzystne dla środowiska

energii z produktów, które nie znajdują możliwości

rozwiązanie w porównaniu do konwencjonalnych

dalszego zagospodarowania.

technologii wykorzystania odpadów organicznych.

Wykorzystanie RDF prowadzi do znacznie niż-

mgr inż. Anna Smurzyńska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

szej emisji ditlenku węgla, a zawartość siarki jest

Instytut Inżynierii Biosystemów

REKLAMA

HYDRODYNAMICZNE I MECHANICZNE

CZYSZCZENIE PRZEMYSŁOWE REAKTORÓW Nasza firma zajmuje się usługami specjalistycznego opróżniania, czyszczenia i mycia zbiorników przemysłowych.

Dodatkowo specjalizujemy się również w takich pracach jak: montaż i demontaż mieszadeł oraz pokryć zbiorników, a także modernizacją zbiorników i urządzeń w nich zawartych.

Wasserkraft Sp. z o.o. ul. Czarnowska 56, 26-065 Piekoszów tel. 605 539 310 , tel. 693 032 599 mail biuro@wasserkraft.com.pl

54

ELEKTROMOBILNOŚĆ

Ekologia przyspieszy liberalizację rynku komunikacji miejskiej?

NR 6 (46) czerwiec 2018

Polska plasuje się bardzo wysoko, jeśli chodzi o wykorzystanie ekologicznych napędów w komunikacji miejskiej. Niemniej ekologiczny transport jest kosztowny, a unijne dotacje na rozwój taboru niestety kiedyś się skończą.

Z

daniem spółki Mobilis, największego niezależ-

finansowych na ten cel. Koszty organizacji

nego operatora komunikacji miejskiej w Polsce,

usług transportu publicznego stanowią obecnie

trend związany z wykorzystaniem alternatywnych,

znaczącą pozycję w budżetach poszczególnych

„czystych” napędów może jednocześnie wpłynąć na

ośrodków miejskich i w większości stale rosną.

przyspieszenie procesu otwarcia się rynku komuni-

– Segment transportu zbiorowego ma znaczenie

kacji miejskiej na niezależnych przewoźników.

strategiczne dla miast. Z punktu widzenia swojej

Firma Mobilis przeprowadziła analizę 50 dużych

funkcji jest tak ważny, jak np. bezpieczeństwo

ogłoszeń przetargowych dotyczących komunikacji

energetyczne dla całego kraju. Od jakości usług

miejskiej z ostatnich 6 lat. Wynika z niej, że organi-

przewozowych w poszczególnych miastach zale-

zatorzy transportu miejskiego mogą zaoszczędzić

ży, ilu pasażerów będzie korzystać z transportu

od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu milionów

zbiorowego. Inwestowanie w jakość i ekologicz-

złotych, jeśli rynek się otworzy, a kontrakty na obsługę

ne napędy jest dużym wyzwaniem, zwłaszcza

komunikacji miejskiej rozpisywane będą na odpo-

że koszty tego transportu są wysokie. Spodzie-

wiedni okres i na odpowiednią skalę.

wamy się, że aby rozwijać ekologiczne napędy i znaleźć na nie dodatkowe środki, miasta będą

56

Skąd wziąć środki na rozwój ekologicznego taboru?

bardziej otwarte na wprowadzenie niezależnych

Można się spodziewać, że w perspektywie

operatorów, którzy są tańsi. Ekologia może więc

średniookresowej komunikacja miejska przej-

przyspieszyć liberalizację rynku – ocenia Dariusz

dzie konieczną rewolucję, która dotyczy nie

Załuska, prezes zarządu Mobilis Sp. z o.o.

tylko ekologii, ale także efektywności wydat-

– W zależności od wielkości danego ośrodka

kowania środków na przewozy autobusowe.

miejskiego, wydatki na transport zbiorowy wyno-

Jak prognozuje Mobilis, władze miast i orga-

szą obecnie od kilkudziesięciu do nawet kilkuset

nizatorzy transportu będą dążyć do racjona-

milionów złotych rocznie. Jest to zwykle od ok.

lizacji i optymalizacji wszystkich nakładów

4–5 proc. całkowitego rocznego budżetu dla

średniej wielkości miast, takich jak Olsztyn czy Toruń, do nawet kilkunastu procent dla dużych miast, takich jak Warszawa, Poznań, Kraków czy Wrocław – dodaje Dariusz Załuska.

Liberalizacja rynku w polskich miastach

Ile procent budżetu miasta przeznaczają na transport?

Obecnie rynek obsługi komunikacji miejskiej

Jak wynika z analiz Mobilis, rekordzistą pod wzglę-

jest otwarty w 12 polskich miastach. Wśród nich

dem tych wydatków jest Warszawa, która posiada

jest Warszawa, gdzie ok. 25% udział w obsłudze

najbardziej rozbudowaną sieć transportu zbiorowego.

transportu zbiorowego mają przewoźnicy nieza-

W stolicy na całą komunikację miejską (autobusową

leżni. Wysoko pod tym kątem plasują się także:

i nie tylko) przeznaczono w 2017 roku łącznie 2,734

Katowice – 40%, Gdynia – 36%, Radom –28%,

mld zł rocznie (18,6 proc. całkowitych rocznych wy-

Lublin –27%, Olsztyn – 18%, Gdańsk –15%, czy

datków budżetowych), w tym ok. 1 mld na usługi zwią-

Kraków – 13%. Niemniej są to nadal udziały

zane z komunikacją autobusową. Na drugim miejscu

małe w stosunku do wartości, które można by

znajduje się Poznań, który przeznacza na transport

uznać za optymalne, tj. ok 50%.

zbiorowy 516 mln zł (16 proc. całkowitego budżetu

Zamiar organizacji przetargów na obsługę

rocznego miasta). Na trzeciej pozycji plasuje się Kra-

transportu zbiorowego ogłosiło także kolejne

ków z rocznym budżetem 500 mln złotych przezna-

miasto – Łódź. Rada Miasta podjęła ważną

czonym na komunikację miejską (12 proc. budżetu).

decyzję w sprawie uwolnienia części rynku

Z kolei transport w średniej wielkości miastach, które

transportu zbiorowego. Z kolei monopol spółki

nie mają jeszcze tak dużego problemu z korkami czy

miejskiej obsługującej transport zbiorowy ist-

ze smogiem, pochłania zwykle od 5 proc. do ok. 10

nieje wciąż w ponad 20 miastach (takich jak np.

proc. ich całkowitego rocznego budżetu.

Poznań, Szczecin, Toruń).

NR 6 (46) czerwiec 2018

ELEKTROMOBILNOŚĆ

oprac. Redakcja 57

WYDARZENIA

Seminarium Europejskiej Rady Pelletu zakończone sukcesem W dniach 20–23.06.2018 r. w Gdańsku odbyło się coroczne Seminarium członków Europejskiej Rady Pelletu (European Pellet Council). Głównym organizatorem wydarzenia była w tym roku Polska Rada Pelletu oraz firma BIOCONTROL Sp. z o.o. zdj. Magazyn Biomasa

NR 6 (46) czerwiec 2018

W

seminarium uczestniczyli członkowie EPC – przedstawiciele europejskich stowa-

rzyszeń branżowych oraz krajowi licencjodawcy, a wśród nich byli przedstawiciele z Niemiec, Austrii, Hiszpanii, Włoch, Belgii, Wielkiej Brytanii, Czech, ale również licencjonowany przedstawiciel systemu ENplus z Kanady. Nie zabrakło licznej reprezentacji Polskiej Rady Pelletu: Marty Stasiak (Uniwersytet Silesia), Agnieszki Jeznach (Biomasa Partner Group Sp. z o.o.), Agnieszki Kędziora -Urbanowicz (wiceprezes Polskiej Rady Pelletu, Biocontrol), Macieja Kosińskiego (prezes Polskiej Rady Pelletu, Biomass Media Group), Adama Sarnaszka (Biocontrol) oraz przedstawicieli z Instytutu Technologii Drewna. Podczas trzech dni seminarium odbyły się ciekawe warsztaty techniczne, debaty na temat rozwoju branży pelletu w poszczególnych krajach, omawiane były kierunki zmian w schemacie certyfikacji ENplus, które były obudowane bogatą wymianą doświadczeń

pelletu drzewnego w Polsce. W opinii uczestników

pomiędzy uczestnikami. Podczas trzeciego dnia

seminarium i władz EPC tegoroczne seminarium

seminarium odbyło się Walne Zebranie Członków

w Gdańsku zakończyło się sukcesem! PRP dzięku-

EPC, podczas którego omawiano problem frau-

je wszystkim osobom, które miały wkład w powo-

dów oraz dalsze kierunki rozwoju schematu cer-

dzenie tego przedsięwzięcia i będzie kontynuować

tyfikacji ENplus w Europie i na świecie. Podczas

organizację seminarium dla wszystkich członków

seminarium Zarząd EPC dostrzegł ogromne zaan-

Stowarzyszenia w następnym roku!

gażowanie Polskiej Rady Pelletu w rozwój branży 58

oprac. redakcja

WYDARZENIA

Pod koniec czerwca w Poznaniu odbyło się kolejne Zwyczajne Walne Zebranie Członków PRP, podczas którego zatwierdzono sprawozdanie finansowe za rok 2017, omówiono sprawy bieżące i zaplanowano działania na kolejne miesiące.

P

zdj. Agnieszka Kędziora-Urbanowicz.

odczas zebrania przyjęto dwóch nowych członków – firmę KOSTRZEWA Kotły na Pellet oraz

Pana Grzegorza Kocota.

Podsumowanie z tego spotkania już niebawem dostępne będzie na stronie www.polskaradapelletu.org Zapraszamy do członkostwa w Polskiej Radzie Pelletu wszystkie firmy i osoby, którym nie jest obojętny

NR 6 (46) czerwiec 2018

Walne Zebranie Polskiej Rady Pelletu za nami

rozwój tej branży w Polsce. Deklarację członkowską można pobrać na stronie: http://polskaradapelletu. org/przystap-do-stowarzyszenia/ Cała branża pelletu razem! oprac. redakcja

REKLAMA

22-100 Chełm, ul. Płk. St. Dąbka 22 tel. +48 506 740 950 e-mail: biogazserwis@gmail.com www.sauter-biogas.de

• MONTAŻ I SERWIS DACHÓW MEMBRANOWYCH I ANTYEMISYJNYCH • • PROJEKTOWANIE I WYKONAWSTWO BIOGAZOWNI ROLNICZYCH I PRZEMYSŁOWYCH • • SERWIS BIOGAZOWNI • NAPRAWY DORAŹNE • 59

WYDARZENIA

Biowęgiel w gospodarce o obiegu zamkniętym

NR 6 (46) czerwiec 2018

zdj. Magazyn Biomasa

W ostatnim tygodniu maja w poznańskim Hotelu IOR Centum Kongresowe odbyła się III Konferencja Biowęgiel w Polsce – nauka, technologia, biznes, organizowana przez Biomass Media Group.

W

60

ostatnich kilku latach w Polsce obserwuje

trzeci poświęcona była termicznemu przekształca-

się coraz większe zainteresowanie termicz-

niu biomasy w biowęgiel.

nymi technologiami przetwarzania biomasy, odpa-

Tegoroczna edycja, wzorem lat ubiegłych, podsumowa-

dów biodegradowalnych czy osadów ściekowych do

ła także światowe i krajowe osiągnięcia w dziedzinie

biowęgla. Porusza się także kwestie potencjalnego

biowęgla – wyniki najnowszych badań, nowości techno-

zastosowaniami samego biowęgla w energetyce,

logiczne, prawne i jakościowe wymagania wprowadza-

przemyśle, rolnictwie, budownictwie, ochronie

nia surowca na rynek, możliwe zastosowania biowęgla

środowiska, przemyśle farmaceutycznym, a nawet

i jego potencjał w zagospodarowaniu odpadów.

włókienniczym. Na świecie oraz w krajach Unii

W tym roku program konferencji dotyczył roli bio-

Europejskiej można już mówić o rozwijającym się

węgla w gospodarce o obiegu zamkniętym, opartej

przemyśle biowęglowym. Także polski rynek zaczy-

o cykl przetwarzania i wielokrotnego wykorzystania

na dostrzegać potencjał drzemiący w tym surowcu.

produktów. Obejmował m.in. tematykę surowców

Organizowana 28 maja 2018 r. konferencja „Biowę-

do produkcji biowęgla, metody i techniki analizy

giel w Polsce – nauka, technologia, biznes” po raz

biowęgla, polskie technologie wytwarzania biowęgla,

a także obszary zastosowania surowca. Jedna z sesji tematycznych poświęcona była możliwościom wykorzystania biowęgla w kompostowniach, a prelegenci szczegółowo omówili temat ograniczenia emisji gazowych w kompostowniach dzięki biowęglowi.

Oprac.Redakcja

Prelegenci: Anna Rozkosz – DAK GPS, dr inż.

Franciszek Sładeczek – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Opolu, prof. Zenon Foltynowicz – Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, dr inż. Krystyna Malińska – Politechnika Częstochowska, prof. Małgorzata Kacprzak – Politechnika Częstochowska, dr hab. inż. Jolanta Królczyk – Politechnika Opolska, Adam Kamiński – International Chemical Company S.A, dr inż. Agnieszka Medyńska-Juraszek – Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, prof.

Jacek Dach – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, dr inż. Wojciech Czekała – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, dr inż. Damian Janczak – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu REKLAMA

NR 6 (46) czerwiec 2018

zdj. Magazyn Biomasa

WYDARZENIA

61

Przegląd rynku

SWIMER TANK 5000 FUDPS

STACJA ŁADOWANIA SAMOCHODÓW ELEKTRYCZNYCH EV METER

// Podstawowe dane techniczne: // // // // // // //

Zbiornik do oleju napędowego o poj. 5000 L, stacjonarny, dwupłaszczowy z polietylenu.

Odporny na UV, Nie koroduje Wysoce odporny chemicznie Nie wymaga zabiegów konserwacyjnych Proces rotomouldingu – brak łączeń, jednolity, odlew Wys. × szer. × dł w mm: 2100×2360×3100

Podstawowe informacje: Zintegrowany terminal płatniczy.

2 stanowiska po 22 kW (type 2).

8-calowy wyświetlacz dotykowy.

Obsługa kart bankowych, flotowych, lojalnościowych.

Raporty i monitoring działania 24/7.

Kompletny słupek gotowy do szybkiego uruchomienia.

Atrakcyjna cena.

NR 6 (46) czerwiec 2018

Swimer ul. Płaska 64 87-100 Toruń www.swimer.pl

Televend ul. Otwarta 86 80-169 Gdańsk www.evmeter.pl

KOCIOŁ NA PELLET BIOVERT V KLASA 5

ANALIZATOR SKŁADU BIOGAZU DP-28 BIO

// Podstawowe informacje: // Ekologiczny kocioł BIOVERT KLASA 5. Wyposażony jest w wysokiej klasy sterownik RK-2006 SPGM, dmuchawę, palnik samoczyszczący, podajnik opału, zbiornik opału 300 litrów. Przeznaczony jest do zasilania instalacji c.o., c.w.u. różnego rodzaju obiektów. Labiryntowa konstrukcja kotła zapewnia bardzo dużą sprawność – 91,6 proc. przy niewielkich rozmiarach kotła. Stosowanie paliw odnawialnych pomaga chronić środowisko.

Kotły Grzewcze Dragon Sp. z o.o. ul. Osiedlowa 26, Suchorzew 63-300 Pleszew www.kotly-dragon.pl 62

// // // // // // // //

// Podstawowe informacje: // DP-28 BIO jest nowoczesnym, przenośnym analizatorem składu biogazu. W konfiguracji standardowej kontroluje metan, dwutlenek węgla, siarkowodór i tlen. Automatyczny lub ręczny zapis do pamięci, grupowanie wyników, dedykowane oprogramowanie do współpracy z PC, czytelny, podświetlany wyświetlacz, nieskomplikowana procedura pomiaru oraz niezawodne sensory to główne zalety urządzenia.

NANOSENS Sp. z o.o. ul. Sowia 15 62-080 Tarnowo Podgórne www.nanosens.pl

AKREDYTACJA PCA, FSC ®, PEFC AUDYTY I CERTYFIKACJA • Audyty miejsc wytwarzania (żródeł pochodzenia) biomasy na cele

energetyczne • Wizje lokalne plantacji energetycznych i audity miejsc wytwarzania biomasy pochodzenia nieleśnego tzw. AGRO • Ocena poprawności dokumentowania biomasy na cele energetyczne

• Certyfikacja systemu opartego na

zasadach należytej staranności (SNS)

w obszarze oceny i kwalifikacji dostawców biomasy na cele

energetyczne • Certyfikacja na zgodność z systemem V-Bioss INiG

EKSPERTYZY TECHNICZNE BIOPALIWA STAŁEGO

LABORATORIUM PALIW STAŁYCH (AKREDYTACJA PCAJ

• Inspekcja jakościowa biomasy

• Oznaczanie zawartości wilgoci

• Inspekcja peletów drzewnych • Ocena wizualna (składowisko, środki transportu) • Pobieranie i przygotowanie próbek • Nadzór na załadunkiem/przeładunkiem • Sprawdzenie stanu czystości środka transportu

• Określenie ilości towaru

(np. na podstawie pomiaru zanurzenia statku tzw. Draft Survey, poprzez

nadzór nad ważeniem wagonów lub

samochodów)

MAMY STATUT ORGANIZACJI MONITORUJĄCEJ W ZAKRESIE EUTR

WWW.SGS.PL

• • • •

Oznaczanie zawartości popiołu Oznaczanie części lotnych Oznaczanie zawartości siarki całkowitej Oznaczanie zawartości chloru

• Oznaczanie zawartości węgla całkowitego

• Oznaczanie zawartości wodoru

• Oznaczanie ciepła spalania i obliczanie wartości opalowej

• Oznaczenie gęstości nasypowej • Oznaczenie wytrzymałości mechanicznej peletu

PL.BIOMASA@SGS.COM

WHEN YOU NEED TO BE SURE

REKLAMA

---

---

---

---

---

REKLAMA

nr 1

Największa plenerowa wystawa rolnicza w Europie

150 000

osób odwiedzających

900

wystawców z Polski i zagranicy