101293347

Autorzy

Dr n. farm.

Adrian Bryła

Zespół Farmacji Klinicznej, Szpital Specjalistyczny im. L. Rydygiera w Krakowie; Zakład Farmakologii Klinicznej, Katedra Farmakologii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum; Polskie Towarzystwo Farmacji Klinicznej

Mgr farm.

Magdalena Burkacka

Centrum Leczenia Żywieniowego, Wojewódzki

Szpital Specjalistyczny im. M. Pirogowa w Łodzi; Fundacja Naukowa Żywienia Klinicznego ,,Ambrosia”

Dr n. farm.

Edyta Czepielewska

Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie

dr n. farm.

Dorota Jadwiga Klejn

Zakład Chemii Organicznej i Fizycznej, Wydział Farmaceutyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Dr hab. n. med. i n. o zdr.

Magdalena Makarewicz-Wujec,

PROF. AEH

Instytut Opieki Farmaceutycznej, Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie

mgr farm.

Anna Olejnik Twój Farmaceuta Rodzinny

Dr n. farm.

Sylwia Osowska

Centrum Leczenia Żywieniowego, Wojewódzki

Szpital Specjalistyczny im. M. Pirogowa w Łodzi; Zakład Farmacji Stosowanej, Warszawski Uniwersytet Medyczny; Fundacja Naukowa Żywienia Klinicznego ,,Ambrosia”

Dr n. farm.

Agnieszka Skotnicka

Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Mgr farm.

Magdalena Wieczorek

SPZOZ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku

Wstęp

Szanowni Państwo!

Przekazujemy publikację, która jest praktycznym uzupełnieniem wcześniejszej

pozycji PZWL Wydawnictwa Lekarskiego pt. Opieka farmaceutyczna w codziennej praktyce. W nowej monografii, kierowanej do farmaceutów i studentów farmacji, staraliśmy się przełożyć teoretyczne informacje na codzienną praktykę prowadzenia opieki farmaceutycznej, szczególnie w obszarze przeglądów lekowych, świadczenia Nowy Lek, prowadzenia konsultacji w zakresie drobnych dolegliwości, zasad prowadzenia profilaktyki i edukacji zdrowotnej, wsparcia żywieniowego pacjentów oraz szczepień. Podczas przygotowywania chcieliśmy połączyć ideę medycyny opartej na faktach (evidence-based medicine, EBM) z praktycznymi potrzebami pacjentów i farmaceutów. W związku z tym książka bazuje na studium przypadków pozwalających Czytelnikowi odnieść omawiany obszar wiedzy do codziennego zastosowania. Publikacja z założenia ma na celu służyć pomocą zarówno w typowej pracy farmaceutów w aptece, jak i ułatwiać proces kształcenia przyszłych aptekarzy.

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że w celu połączenia komponentu naukowego z praktyką w przygotowaniu niniejszej książki wzięli udział nie tylko wykładowcy akademiccy (teoretycy), lecz także farmaceuci–aptekarze (praktycy), pracujący na co dzień z pacjentami.

Dr hab. n. med. i n. o zdr. Magdalena Makarewicz-Wujec, prof. AEH Dr n. farm. Edyta Czepielewska

Spis treści

1. Przegląd lekowy 1

1.1. Wprowadzenie – Edyta Czepielewska 1

1.2. Specyfika przeglądów lekowych u pacjentów kardiologicznych  – Magdalena Wieczorek 2

1.2.1. Pacjent A 7

1.3. Specyfika przeglądów lekowych u pacjentów diabetologicznych – Edyta Czepielewska, Magdalena Makarewicz-Wujec 25

1.3.1. Pacjent A 29

1.4. Specyfika przeglądów lekowych u pacjentów pulmonologicznych – Dorota Jadwiga Klejn 43

1.4.1. Pacjent A 44

1.4.2. Pacjent B 54

1.4.3. Pacjent C 66

1.5. Specyfika przeglądów lekowych u pacjentów geriatrycznych z wielochorobowością  – Adrian Bryła 77

1.5.1. Pacjent A 78

1.5.2. Pacjent B 83

1.5.3. Pacjent C 88

2. Świadczenie Nowy Lek 97

2.1. Wprowadzenie – Agnieszka Skotnicka 97

2.2. Pacjent z nadciśnieniem tętniczym – Agnieszka Skotnicka 99

2.2.1. Pacjent A 99

2.2.2. Pacjent B 104

2.2.3. Pacjent C 109

2.3. Pacjent z astmą – Edyta Czepielewska 114

2.3.1. Pacjent A 114

2.4. Pacjent z cukrzycą – Magdalena Makarewicz-Wujec, Edyta Czepielewska 122

2.4.1. Pacjent A 122

2.5. Pacjent z hiperlipidemią – Magdalena Makarewicz-Wujec, Edyta Czepielewska 131

2.5.1. Pacjent A 131

3. Konsultacja w przypadku drobnej dolegliwości

3.1. Wprowadzenie – Edyta Czepielewska, Agnieszka Skotnicka

3.2. Doradztwo w przeziębieniu – Edyta Czepielewska, Magdalena Makarewicz-Wujec 143

3.3. Doradztwo w problemach skórnych  – Edyta Czepielewska

3.3.1. Pacjent A

3.3.2. Pacjent B

3.4. Doradztwo w dolegliwościach bólowych – Agnieszka Skotnicka 159

3.4.1. Bóle mięśniowe oraz stłuczenia, nadwyrężenia 162

3.4.2. Bóle głowy i migrena

3.4.3. Pacjent A

3.4.4. Pacjent B

3.4.5. Pacjent C

3.4.6. Pacjent D

3.5. Doradztwo w drobnych dolegliwościach w obrębie przewodu pokarmowego – Agnieszka Skotnicka 171

3.5.1. Dyspepsja/niestrawność

3.5.2. Refluks żołądkowy, zgaga

3.5.3. Kolka niemowlęca

3.5.4. Zaparcia

3.5.5. Zespół jelita drażliwego

3.5.6. Pacjent A

3.5.7. Pacjent B

3.5.8. Pacjent C

3.5.9. Pacjent D

3.5.10. Pacjent E

3.5.11. Pacjent F

4. Wsparcie żywieniowe pacjenta onkologicznego w aptece – Sylwia Osowska, Magdalena Burkacka 187

4.1.1. Pacjent A

4.1.2. Pacjent B

4.1.3. Pacjent C

4.1.4. Pacjent D

5. Profilaktyka chorób układu krążenia w aptece 197

5.1. Wprowadzenie – Magdalena Makarewicz-Wujec 197

5.2. Profilaktyka chorób układu krążenia – pacjent z zespołem metabolicznym – Magdalena Makarewicz-Wujec 200

5.2.1. Pacjent A 200

5.2.2. Pacjent B 209

5.3. Profilaktyka chorób układu krążenia – pacjent uzależniony od nikotyny – Anna Olejnik 217

5.3.1. Rys historyczny 217

5.3.2. Mechanizm uzależnienia 218

5.3.3. Diagnostyka 219

5.3.4. Przebieg procesu rzucania palenia – pacjent i farmaceuta 223

5.3.5. Farmakoterapia 229

5.3.6. Pacjent A 232

6.1. Grypa

6.1.1. Pacjent A

6.1.2. Pacjent B 240

6.1.3. Pacjent C 240

6.2. COVID-19 249

Skorowidz

6. Szczepienia w aptece – Agnieszka Skotnicka